ADAMI WIDL E SOCIETATE IESU LYRICORUM LIBRI III. EPODON LIBER UNUS. INGOLSTADII. Sumptibus IOANNIS WAGNERI Bibliop. Monacen. [Abbr.: Bibliopolae] Elector. Formis Io. [Abbr.: Iohannis] Philippi Zinck, Typo. Ingol. Acad. [Abbr.: Typographi Ingolstadiensis Academiae] Cum Facultate Superiorum M.DC.LXXIV .
QUod Poesis mea, CARDINALIS EMINENTISSIME, Romam veniat, morem
illa caeterorum Peregrinorum ex Germania illuc Religionis causa euntium imitatur. Magnum ea cultum non prae se fert; Peregrina est: succincta venit, habitu scilicet peregrinantis. Quod vero illa in Palatium quoque tuum irrumpat, licentia scilicet poetica, fortassis etiam nimia utitur, ac grandi Hospitalitatis tuae fiducia peccat.
De admissione, saltem in atrium, non dubitat; cum Tecum literas Omnes magnifice habitare noverit, et recipi omnes audierit, qui eo nomine veniunt, ut eruditum ostium pulsent. Quare autem ad VENERANDAM PURPURAM TUAM Musa mea accedat, vestigia aliis Poetis trita permoverunt viae ceteroquin ignaram futuram,
nisi praecessissent, ii praesertim, qui Purpuratis Ecclesiae Patribus opuscula sua antehac consecrata voluerunt. Hospitio proin ad tempus donata Musa mea Coronata Regni Catholici negotia non turbabit, sed quieta se tenebit, utpote peregrina de via lassa, et Religiosae modestiae non immemor, quam eo titulo EMINENTIAE TUAE gratiorem
quoque futuram spero. Quod si et vena mea non satis verecunda minus fortasse, quam par erit, generosi sanguinis, ac fortis succi contineat, a fulgentissima PURPURA TUA supplementum sibi accerset, unde ad Auctorem tanto patrocinio fulta redeat vivacior. Caeterum, CARDINALIS EMINENTISSIME, non adeo ut rem meam Tuo
NOMINI sacram probes, opto, quam animum et Patria, et voluntate vere Germanum. DEUS TER OPT. MAX EMINENTIAM TUAM maximo Ecclesiae bono quam diutissime servare dignetur incolumem. Ita voveo
EMINENTIAE TUAE Servus Humillimus ADAMUS WIDL e Soc. [Abbr.: ?] IESU
PAucis alloquendus es mihi, AMICE LECTOR, ut scilicet ea occupem, quae mihi obiicere forte possis. Primum est, est, ut si forte in diversis vagabundis foliis, et Thesium laciniis eadem, aut similia iis, quae in hoc opusculo continentur, legeris, Cornicula tibi in mentem no veniat, sed mea potius, quam aliena credas: multa namque. Academicis, ut mos fert, honorandis disputationibus raptim furore poetico effuderam prope non temere, quae dein suo tempore in
meliorem formam et ordinem redegi, ac ceu partum non satis linctum addita industria Publico elaboravi.
Quod si et integros, licet illos perpaucos, ac modestos ex Horatio versus legeris, mutuo potius acceptos, quam subtractos crede: nam, ecce! restituo, suumque Authori honorem habeo, addita etiam quandoque in titulo sede, ac loco proprio, unde cimelia illa fuere deprompta. Ita nimirum gemmae non nisi ex longinquo litore repetuntur; suus nihilominus natali gremio, ac matrici, ubi conceptae, et a sollicita natura educatae sunt, nomen et pretium constat, absque eo, quod Personae, quae mundum illum illustrem
portant in corpore suo, pretiosi furti arguantur. Ita paucae, eaeque peregrinae ex sumptuoso liquore admixtae guttae saepe cum vulgari potu maritantur, cui generosum saporen tribuunt; nec tamen propterea rapina, aut malo dolo acquisitae censentur, quia, unde petitae sint, omnibus satis constat, et in propatulo est. Quare cum exempla hic quoque suppetant aliorum, qui iis aromatis ex distanti petitis suam Musam aspersere, solliciti tamen, ne licentiam suam mutuandi ultra condimenti legem explicarent latius: ego quoque eorum vestigiis insistens honorem Auctoribus suum vindico, stareque prorsus incolumem volo.
Alterum Te rogare placuit,
ut benigna patientia longitudinem quarundam Odarum excuses, aut certe clementer interpreteris: Sunt Authores, qui praeivere, quorum vestigia veneror, et imitatione colo. Malui scilicet felicioris fluxus materiam quandoque continuare, et filum producere, quam novam incipere: entheo vigore, dum calet, utendum est.
Tertium est, quod mihi non exprobres; si scilicet in Minimae Societatis nostrae laudibus copiosum me videas. aliis per hoc detractum volo nihil. Nimirum privatum mercatorum quorundam (laudantium merces suas) vitium prope evasit commune et publicum.
Laudo ego, quae mea sunt,
Quod quisque delicate et tenere amat (Parentes, maxime ac Genus suum) illud et laudat. Quid mirum si et mihi chara mater sit, mea Religio, uti aliis sua. Nihil aurem, quod publice laudo, ac celebro, Orbi spectatori, imo admiratori occultum esse potest, quod non visum in theatro, et dudum ab aliis etiam fecundissime laudatum sit. Laus itaque tibi non videatur nova id, quod affero, sed quaedam laudis repetitio ab aliorum labiis decerpta. Dein Sancti (etiam Nostri) extra invidiam positi sunt, utpote publicum Ecclesiae testimonium nacti, et veluti Urbes in alto, veluti lumina quaedam in aureo gloriae candelabro a Vicaria Dei in terris Voce et Oraculo constituta,
ut celebrentur non tantum eorum festa, sed et facta. Quos Patronos habere cupias, laudes, necesse est, et Gratiosos voces.
Quartum est, ut, si Poetam rapaciore impetu, ac torrente ferri in mores videris, vitia proscindi, non homines putes. per vulnera Statuae elaborantur in melius; nemo propterea artis scalpro et mordacitati instrumenti, aut ipsi artifici irascitur. Perinde, ut vetustae imagines aeri quondam incisae, ita et antiqui mores acumine styli renovandi sunt; esto: quod pungantur. Si qua abortiva novitas vitio agri, aut luxuria succrevit, falce tollenda et resecanda est. Satyras tamen et Euphormionem in Lyricis hisce ne quaeras, velim; sed admonitiones
saeculi, et transactionen quandam Emendationis benevolam, ad qua si Religiosus Poeta quispiam adhortetur Mortales, non propterea in munus Ecclesiastum involat, sed charitate subsidiaria adiuvat; cum ubique suus virtuti locus esse possit. Vitia publica ius ad famam et impunitatem perdidere: communis et liberae castigationis sunt, et, noctuae instar medio die e cavea elapsae omnium volucrum rostra et ungues merito in se convertunt.
Neque furtivam aliquam, aut clandestinam clavem in tacita Auctoris mente repositam tibi imaginare, quae ficta in hos opusculo nomina quaedam aperiat, in quibus scilicet Auctor
clam retro cortinam secum tripudiet; Chimaerica ea est, nihilque mysterii iis in nominibus latet, praeter morum castigationem, aut Virtutis laudem: innocentia nomina crede, tametsi mores, qui exagitantur, sint inhonestatis rei.
Quod si et metaphoras quasdam, non modo audaces, sed prope insolentes excusaveris, grandi me obsequio honorabis. sed pace tua dixerim, AMICISSIME LECTOR, non timeo iudicium tuum, si fortem stomachum habes; imo benevolentiam potius in me tuam cogitatione praecipio: fraenum scilicet laxavi ingenio nondum effeto, cum non nesciam, quantae, quamque sublimis indolis, ac spiritus
sit Poesis Lyrica, vix placitura hodierno ingenioso saeculo, nisi supra se aliquantum sapiat. Nihilominus et maiestati Carminis satisfacere in materia gravi, ac militari, in levi vero et mediocri admixto quodam lepore, ut spero, non illiberali, per modum sacchari, arrogantioris Musae fastum et cothurnum si non condire, saltem temperare studui. Quare promiscuum argumentum elegi, ut legentis fastidio consulerem: Iam per Urbes, Palatia, Subsellia, fora, Curias, Academias, venerabilem Historiarum antiquitatem, per mores omnium prope hominum ambulare mihi placuit: iam sereno coelo, propitia tempestate in floridos campos
exire, delicatae avium Musicae interesse, spectacula iocosae naturae admirari, Anachoretas invisere, iam in Tentoria Bellica et militaria castra ad milites provolare, magna ibi facinora suspicere, et colere, generosum sanguinem Patriae impensum oculis haurire, Duces celebrare, Martem accendere, cuneos ordinare, tubas inflare, tympana tractare, contra Turcam Christianos incitare, militem scribere, stipendiaria Elementa conducere: iam in infimam terram, et metallorum uterum, ipsumque Infernum descendere, infelices Manes ad terrorem vivorum inde educere, Caelum denique gloriosum Divorum domicilium,
adire, prodigia eorum, ac facta ad laudem, et imitationem promere lubuit, partim, ne semper idem essem, partim, ut de vario hominum, ac rerum genere bene mererer. Quod si impetravero, prolixe enimvero de tuo, Lector Benevole, commodo ac patrocinio mihi gratulabor: curiosus siquidem varietate, laboriosus industria, qualicunque demum, utilis denique voluntate omnibus esse studui, gloriosus nunquam.
Postremum est Protestationis loco, quod cupiam omnia ea, quae hoc opusculo continentur, non aliter a quoquam intelligi, aut accipi debere, quam S.mi D. N. Urbani VIII. Constitutio
in iis, quae ad Decretun illud pertinent, a veris Ecclesiae filiis exigat. Haec sunt, BENEVOLE LECTOR, quae te benigne et candide monitu volui. Vale Amice, et Opusculum hoc tuis obsequiis cusum aequi bonique consule.
EGO Georgius Muglinus Societatis IESU per superiorem Germaniam Praepositus Provincialis, pro potestate a Patre Nostro Ioanne Paulo Oliva Praeposito Societatis IESU Generali accepta, concedo, ut tres libri Lyricorum cum uno Epodon ab Adamo Widl Societatis nostrae Sacerdote conscripti, et a deputatis Patribus censi, probatique in lucem edantur. Simul etiam Ioanni Wagner Bibliopolae Monacensi Electorali
Ius Caesarei Privilegii usurpandi indulgeo, quo Typographis et Bibliopolis omnibus facultas adimitur, vulgatos a Societatis IESU Patribus Libros sine Superiorum consensu imprimendi, recudendi, aut intra fines S. R. Imperii importandi, aut importatos distrahendi. Datam facultatem manu mea et officii sigillo munivi. Ingolstadii 12. Martii 1674 .
GEORGIUS MUGLINUS.
FINIS.