3/2002 Wolfgang Schibel
TEI header and remarks added


page A1r, image: w1wes001

Parthenicôn ELISABETHAE IOANNAE WESTONIAE, Virginis nobilissimae, poetriae florentissimae, linguarum plurimarum peritissimae, Liber I. opera ac studio G. MART. [Abbr.: ?] a BALDHOVEN, Sil. [Abbr.: ?] collectus; et nunc denuo amicis desiderantibus communicatus. PRAGAE. Typis Pauli Sessii.


page A1v, image: w1wes002

Cautum est singulari Sacrae Caesareae Maiestatis privilegio, ne quis Typographorum per Romani Imperii et universos Regnorum suae Maiestatis fines, Elisabethae Joannae Westoniae Anglae opuscula, quae vel hactenus edidit, vel imposterum [Reg: in posterum] editura est, excudere intra decennium praeter ipsius voluntatem possit. Qui secus faxit, praeter librorum confiscationem mulctabitur [Reg: multabitur] , uti latius patet in diplomate Caesareo, etc.


page A2r, image: w1wes003

AD DIVUM RUDOLPHUM II. Invictissimum Romanorum Imperatorem Dn. Dn. [Abbr.: ?] Clementissimum

UT DEus in caelis libamina sacra clientum
Suscipit, et placide munera parva capit;
Sic DEus in terris CAESAR, cui sidera rident,
Westoniae servas suscipe primitias.
Si solet auxilium differre IEHOVA roganti
Saepius, ut mage sit nostra probata fides:
Spero; nec addubito, quin post tot vota, salutem
Nunc, o nunc parili Tu ratione feres.
Ut DEus in caelis bonus est, precibusque movetur;
Sic mea, DIVE, tua spes requiescit ope.
Ergo tibi, Patri Patriae, mundique MONARCHAE,
Ingenii fetus, munera prima, dico.
Accipe fronte pia; nec parvula reice, CAESAR:
Interdum parvis gratia magna subest.
Exaudi miseram: tristem solare Camaenam:
Adfer et optatam, qui potes, unus opem.

S. S. C. M. [Abbr.: ?] Humilima Cliens Elisabetha Joh. West. [Abbr.: ?] Virgo Angla.


page A2v, image: w1wes004

EIUSDEM SACRAE CAESARIAE, NEC Non Hungariae, Ac Bohemiae Regiae Maiestati:

SIs precor, Abdias meus, Invictissime CAESAR,
Magnus Alexander sis mihi, Caesar eris.
Ille, suis dapibus centum servare Prophetas
Qui voluit, meriti praemia digna tulit.
Hic, quando exiguam paupercula filia dotem
Orat, in orantem multa talenta locat.
Caesar ut AUGUSTUS sua largus praemia Musis
Auxerat, Augusto nomine nomen habet.
Sic Caesar RUDOLPHE, meis alimenta benignus
Si Musis aperis, Caesare digna facis.
Me tua, ne peream, clementia provida servet;
Inque vadum insontem Gratia larga locet.
Exaudita tibi sint vota, precesque rogantis,
Quae dat cum gemitu Virgo misella pio.
Sic erit in reprobos felix victoria, Turcas:
Sic AUGUSTUS eris: sic benedictus eris.

INVICTISSIME AC POTENTISSIME CAESAR, DOMINE CLEMENTISSIME

Maesta prius querulo quam plectra sonore resumam,
Nostra tibi fatur cartula, CAESAR, ave.
CAESAR ave; et tandem votivos accipe questus;
Quos gemibunda dabit voce tremente CLIENS.
Nam nisi me audieris Caesar, nostrive misertus
Ni fueris; non spes amplius ulla patet.


page A3r, image: w1wes005


Ut facies terrae languet, cum Phoebus aquosis
Nubibus involvit [(transcriber); sic: ,] se, [(transcriber); sic: ] radiosque tegit;
Sic miserae Divi nos vultu Caesaris orbae
Angimur, et nigris opprimimur tenebris.
Tu mihi sol Caesar; sed dum tua lumina condis,
Quae mihi subsidii spesve salutis erit?
Respice nos humiles, Invicte Monarcha, ministras,
Ut te respiciat, qui videt omne, DEus.
Quae tulimus, non sunt versu memoranda Maronis:
Restat adhuc gemitus, res et egena domi.
Pauperies aliquot fecit didicisse per annos
Esuriem, curas, frigora acerba, sitim.
Et quod adhuc inopes vitali vescimur aura;
Mutuat id nobis, datque aliena manus.
Ergo fer auxilium miseris mitissime Caesar:
Et nos semineces eripe, quaeso, neci.
Ne tua se bonitas, ne lux tam clara recondat:
Sed mihi per tenebras luceat illa meas.
Paupertate gemo Matris, quae tristia natae
Fata dolet: saevus crescit utrinque dolor.
Di melius nobis finirent morte dolores;
Quam vita indignis sit superata malis.
Effice demtorum sit portio tanta bonorum
Reddita, quae miseras sufficienter alat.
Aut tantum largire tua bonitate misellis;
Quo gravior fugiat tot mala nostra fames;
Ne peream, ne desperem, ne mater inani
Spe frustrata, neci praeda petita cadat.


page A3v, image: w1wes006


Quod FACIES CAESAR: sic reddet foenore multo,
Conferet et vitae tempora sera, DEus;
Mitis ut es cunctis, ita sis cum VIRGO precatur
Orphana: FAC viduae damna nociva leves.

EIDEM.

PEr tua sceptra Themis rogat Augustissime CAESAR,
Ut miseram misera cum genitrice iuves:
Hactenus ingemino gravibus mea vota querelis:
Nosce tua nostras pro bonitate preces.
Sic DEUS imperium plures firmabit in annos:
Sic ausus facilis provehet ille tuos.
Tu modo, quod spondes, re praesta Caesar: egenae
Virginis instituas damna levare. Vale.

S. S. Caes Mti [Abbr.: ?] humilime supplex Elis. Ioan. WEST. [Abbr.: ?] ORPHANA, Suo, et MATRIS moestissimae nomine.

ILLUSTRISSIMO PRINCIPI, et Dno, Dno [Abbr.: ?] PETRO WOCK a ROSENBERG etc: Dno [Abbr.: ?] ac Mecaenati suo gratiosissimo.

Inter minora sidera
Qualis refulget Cynthia,
Quum nox lacessit horridum
Morphei redux insomnium:


page A4r, image: w1wes007

Talis Dynastas emicas
Inter, iubar late explicas
Virtute, PRINCEPS inclute,
O PETRE flos virens Rosae!
Sacri efficace Numinis
Ardes amore; literis
Clemens faves: patronus es
Egentium inter divites.
Te liberalem in hospites
Cum fratre iure dicerem:
Meo Parenti indulseras
Possessiones liberas;
Quas LIVOR immerentibus
Rabidis refrendens dentibus,
(o fata) tollens, pauperes
Coegit esse flebiles.
In rebus his est innocens
CAESAR; malus nocet, docens
Nostri fame aeris. Numinis
Vindicta summi noveris!
Sed cum modo, Illustrissime
Princeps, referri commodae
Pro liberali pectore
Sat vix queant tibi gratiae:
Cum matre id unicum precor,
Ut exigas nostri memor
Annos tuos; sed suaviter,
Vivas DEO, prece gnaviter.


page A4v, image: w1wes008

Ut hoc solutus corpore,
Pertaesus huius seculi,
Durante laudis adorea,
Petas beatus sidera.

ILLUSTRI AC GENEROSISS. [Abbr.: ?] HEROI, AC Dno, Dno [Abbr.: ?] SDENKONI ADELBERTO POPPL. DE LOBKOWITZ In Clumnitz, et Gistebnitz Sac: Caes: Majest: [Abbr.: ?] Consil. [Abbr.: ?] ac S. R. [Abbr.: ?] Bohemiae Cancell: Supr: [Abbr.: ?] etc: Dno Dno [Abbr.: Domino] suo clementi ac benigno.

FOrte quid hoc, dices? quod Virgo carmina mittat,
O Lux POPPELIAE non moritura domus:
Da veniam facilis: pietas hoc iussit; et omni
Quam colis officii munere, sancta Themis.
Pauperis ergo manu clementi carmina sume
Virginis, et numeris perge favere meis.
Non ego vulgarem quaero mihi carmine plausum;
Non abs te posco munera larga mihi.
Ne miseram vidua patiaris matre puellam,
Quod queror, indigni mole perire mali.
Non iniusta peto: causam modo respice nostram,
Dixeris insontes nos mala tanta pati.
Nec tibi maior erit virtus et gloria, quam si
Clementi miseras pro bonitate iuves.
Iam dudum nobis iustissima Caesaris aula
Ut favet, auxilium sic quoque ferre iubet.
Tu modo Maecenas sis nobis praesto, iubeque
Pars de distractis detur ut aequa bonis.


page A5r, image: w1wes009


Sic tibi succedant feliciter omnia: perstet
Sic e consiliis Caesaris aula tuis.

Natalibus ILLUSTRIS AC MAGci. [Abbr.: ?] Dni. Dni [Abbr.: ?] HENRICI DE PISNITZ Dn. [Abbr.: ?] in Hertenberg et Schoenbach Sac. Caes. Maiest: Consil. [Abbr.: ?] ac S. R. [Abbr.: ?] ViceCancell: [Abbr.: ?] Domini et patroni sui colendissimi.

TEr quatterna [Reg: quaterna] diem, reducis lux prodit Iuli,
Quae nomen celebrat magne PATRONE tuum.
Quid faciam? quae vota novo nova carmine dicam?
Aut quae de veteri vincula more feram?
Sum devincta tibi propter benefacta. resumsi
Ergo iterum ad resonas plectra lyramque manus.
His mihi vinctus eris: nec demam vincula: donec
Mi referas; tutor, Virgo, manebo tuus.
Sed, ni fallor, ais: cesset dubitatio: cesset
Maeror, ego insontem, qui tueatur, ero.
Ergo DEUM precibus, meritis superata, rogabo:
Ut mihi, ut et multis te superesse sinat.
Quo patriae prosis, et rerum publica cures
Commoda; pupillos quo tueare tuos.
Non tibi livor edax, qui carpit honesta, nocebit:
Sed virtus salva te pietate teget.
Haec ego vota DEO toties sollemnia solvam,
Natalis quoties lux reditura tibi.


page A5v, image: w1wes010


Saepius ut remeet felici sidere supplex
Ante DEUM socia cum genetrice precor.

AD EUNDEM, De Die S. [Abbr.: ?] Elisabethae.

LUx hodierna mihi fulsit, PATRONE; quid ergo
Hospitibus ponis fercula lauta meis?
Apposito solvis Baccho mea vincla; solutam
Suscipis et mecum more parentis agis.
Iure tuo perago grates, tu munera promis
Iure meo; imparibus das, capioque modis.
O tibi natalis fausto tuus aethere currat
Saepius, et faciat nos meminisse tui!
Sic pia sit coniunx longos in Nestoris annos
Salva, diu valeant pignora cara tori.
His etiam, nostri memores quos nominis esse
Convivas video, fata benigna precor.
Si res arcta sinat, proprio nunc aere pararem
Pocula, magnificas instrueremque dapes.
Sed fortuna meam siquidem rapit invida sortem,
Alterius vivo (quam patienter!) ope.
Hinc quia sum nodis aliorum libera, per te
Vincta tibi meritis fio, patrone, tuis.

Illustri Viro Dno. [Abbr.: Domino] IOANNI BARVITIO ICto [Abbr.: IureConsulto] S. C. Matis [Abbr.: Sacrae Caesarea Maiestatis] Consiliario, et Secretario Intimo, Dno [Abbr.: Domino] ac patrono suo colendissimo.


page A6r, image: w1wes011

Desine mirari, tua quod VIR MAGNE frequentat
Limina, Nata (eheu!) matris egentis egens:
Nos pietas, nos sacra Themis, nos Phoebus, et ipsae
Cum Musis Charites dicere pauca iubent.
Tu modo, quod solitus, miseras ne despice, caussam
Suscipiens; iustam quam Themis ipsa docet.
Dispereat, perdatque suum, mala causa, patronum:
Et confusa malo probra rubore ferat.
At DEUS est testis, mens aequi et conscia recti
Prodiderit; nos haec non nisi iusta queri.
Accipe, pauca loquar: tibi plura negotia iussu
Caesaris, in partes pectora fessa trahunt.
Orba parente gemo: genetrix viduata marito
Ingemit, ereptis, vi superante, bonis.
Si causam quaeris, nulla est: nec iuris et aequi
Regula nos dicet criminis esse reas.
Livor, et usa suis vesana Calumnia technis,
Ut nocuere Patri, sic nocuere mihi.
Singula non novit Caesar: sub nomine quamvis
Caesareo passim multa patrata vides.
Vendita sunt vili pretio bona nostra; nec inde,
Quae ius promittit, sunt alimenta mihi.
Ultra dimidium pretii si laeditur insons,
Reddere laedentes iure tenentur idem.
AEra aliena quidem praetendit callidus hostis:
Sed reliquum pretii qua mihi lege negat?
Nec satis est bona defuncti rapuisse parentis:
Propria sed Matris sunt bona rapta meae.


page A6v, image: w1wes012


Nescit idem Caesar, cuius Clementia nostram
Pectore condoluit commiserante vicem.
Et mandata dedit, ne iustum iniuria mergat:
Verum aequa maneat lance cuique suum.
Est audita quidem iustissima causa; sed illa
iam latet: effectu mortua paene suo.
O quoties precibus nos sollicitavimus aulam,
Quaerentes causae mite patrocinium?
Iudicium longas et adhuc differtur in horas!
Hoc queror, hoc mater nempe relicta dolet.
Interea miseras adeo nos urget egestas,
(Ignosces lacrimis, vir generose, meis:)
Ut te suspenso cogamur adire pudore,
Nostraque praesidio credere iura tuo.
Nam te iustitiae memorem, verique tenacem,
iamdudum nobis fama probata refert.
Ergo iuva miseras, et iustam respice causam,
Sic tibi de supera faverit arce DEus.
Caesaris ah leni mentem: refer omnia: certum est,
Te curante suum pondus habere preces.
Quod decet, aequa bonis, de nostris portio detur,
Quae nunc nescio quo nomine Sector habet.
Aut ubi sit pretium, dicat: cui solverit emptor:
Et FIAT, quod fas, quod pia iura volunt.
Caesaris efficiat placido clementia vultu,
Ne nos pauperies invidiosa necet.
Haec res grata DEO est: homo idem pius expetit, ecquis
Invideat, viduos si fovet aula lares?


page A7r, image: w1wes013


Ni nunc eveniet, quod iura, vel ordinat aula;
Ni dabitur querulis quod dare iura iubent:
Nos lacrimas inter solatia nulla videntes,
Cogimur infami disperiisse fame.
Sed qui iusta probas, qui causam pauperis audis,
Incluta Barvitiae gloria flosque domus:
Deprecor, auxilium fer iusta rogantibus: et te
Sic numquam poterit deseruisse Deus.

AD EUNDEM

HAnc tibi, BARVITI, mittit mea carta salutem,
Virgineaeque offert tristius artis opus.
Quid cupiam, quaeris? iustam ad te defero causam;
Et patrocinium quaero puella tuum.
Visa tibi sunt, lecta tibi, tibi cognita facta,
Exaudita tibi sunt mea vota quidem:
Non minus immeritam tamen anxia perfero sortem,
Urgemur propriis nempe carere bonis.
Sunt homines, quos Musa suo tibi tempore pandet;
Qui rapiunt nobis, quae superesse vident.
Siccine cum viduis agitur? tu singula lustrans,
O DEus, an poteris tot mala ferre diu?
Ah natam cum matre polo transpone: malorum
Sistat ut optatum mors properata modum.
Redde meum, qui iusta probas, iustissime JOVA;
Signaque iustitiae da manifesta tuae.
Caesaris et mentem sic ad mea vota guberna;
Ut placido tandem pectore praestet opem.


page A7v, image: w1wes014


Quod dare constituit miseris, cito conferat. ecce!
Iam fracta ex nimio membra dolore labant.
Haec ego quid frustra sic turbida conqueror? audi
Fautor o incepti portus et aura mei.
PISNITIUS tibi non deerit; qui nutrit egentes,
Et studet officio damna levare suo.
Tu modo sume animum, tuque hoc fac Caesari apertum;
Ut ferat invictam commiseratus opem.
Quis iubeat differre? dies labuntur et anni:
Post sua quis grates reddere fata queat?
Viva tibi vivo fundam modulamina, causam
Tu modo susceptam, qua potes arte, iuva.
Sed quid ego addubito! mihi de te spero salutem
Et dico: CAESAR iudicat aequa. Vale.

EIDEM

PEllegat haec Caesar [(transcriber); sic: Casar] BARVITI scripta, rogamus:
Augustum miseris auxiliumque ferat.
Sic DEUS in rebus tibi tristibus applicet aures,
Spondeat et votis prospera fata tuis.

EIDEM

DUm queror, et tristem BARVITI consecro causam,
Virgo tibi, precibus tu sinis esse locum.
Quae loquor, ingenua sic accipis omnia mente,
Ut credam ob gemitus te doluisse meos.
Quin etiam sperata diu solamina dicis,
Et das pollicitis congrua signa tuis.
Caesar enim, quod ais, mea damna levabit abunde,
Et Faciet, voti compos ut esse queam:


page A8r, image: w1wes015


Iam mandata dedit STERNBERGIO; et ille dolentem
Discussis hilarem luctibus esse iubet.
Ergo, quid est causae, quod spe solata relinquor?
Cur differt alius, quod dare Caesar avet?
Tu nisi BARVITI mandatum Caesaris urges,
Vix iussam (o iubeas) experiemur opem.
Tolle moras, quicumque mihi differre videris
Caesari auxilii robora; tolle moras:
Si, mea quae patitur genetrix, tibi fata precarer;
Sentires, quid sit, quam grave, ferre famem.

IN HORTOS EIUSDEM.

HOrtus odoratis hic est cultissimus herbis,
BARVITI assidua cultus, et altus ope.
Hic, quoties lassum te Caesaris aula remittit,
A curis relevas pectora fessa tuis.
Hic locus est fidis etiam concessus amicis;
Hic datur aspectu colloquioque frui.
Hic audire preces viduarum, et vota clientum
Suscipere, innata pro bonitate, soles.
Sic Domino servit decoratus floribus hortus:
Atque horti Dominus gaudet honore sui.
Quid precer huic igitur? ne vel Zephyritida Cauri
Aut Euri rabies impetuosa fuget.
Sed vireat variis ita fructibus, atque quotannis
Suppeditet Domino munera grata suo.
Quidve precer Domino? ne laedat livor in aula;
Virtuti semper qui comes esse solet.


page A8v, image: w1wes016

Nobilis: [Abbr.: ?] ac choro virtutum ornatiss: [Abbr.: ?] iuvenis Dn. [Abbr.: ?] GUILHELMI FRIDERICI, A PISNITZ, lucem recolentis natalitiam, genio gratatur.

GRatulor Aonidum tibi dulcis Alumne DEarum
Versiculis, libro carminis apte cani.
Laeta quod effulsit lux, quae te primitus aura
Imbuit: hic usus nominis unde tibi.
Et primogenitus matrique patrique tulisti
Luce tua, geruli gaudia prima tori.
Maximus ut natu fratrum es, sic moribus omnes,
Virtute, ingenio, sic pietate praeis.
Sed nec ego his tua solius natalia canto
Festa, quod et tecum sit DEA nata duplex.
Respice; si dubitas, aut Divas nosse laboras;
En faciunt, Pietas cum Gravitate duas!
Digna viro facies iuvenilibus additur annis;
Et sine laudanda nil pietate geris.
Respicis ad magni laudes genitoris avitas,
Incedens patrio stirps generosa gradu!
Candor inest illi, matrique poemate maior:
Velle tuum tantum est, quos imiteris habes.
Sis facilis, facilem sed te natura serenat;
De patrioque nequis flectere calle pedem.


page B1r, image: w1wes017


Ergo age Virtutis succresce propago, domusque
Patriciae, Pyleos enumerando dies.
Inter totque dies, non curis canus, at annis
Siderii properes serus ad astra poli.
Nunc cape, non quod Musa queat, nam vincula tantum
Ista tibi tenui fert, Gulielme, metro.
Tu fac, ut ad me iterum pede vel tria verba recurrant:
Sic mihi non vinctus, nec mihi victus eris.

AD EUNDEM.

MUnera, vota, chelyn, pulchro de flore corollas,
Quae tribuis, peragis, tendis, et ipse dicas:
Cuncta velut solida compagine nexa iugarunt
Pectora, quae grata mente, manuque fero,
Munera muneribus pensabo carmine carmen:
Proque piis votis mutua vota dabo.
Pro lepidis referam bene olentia serta corollis:
Hoc fuero nodis more [(transcriber); sic: mora] soluta tuis?
Firma tamen restent inter nos foedera amoris,
Quîs Charitum Genio iuncta caterva sumus.
Ipsa tibi semper devota tuisque manebo;
Si mihi constanter tu Guilielme, faves.
Utque faves, valeas; salvi sint opto parentes,
Et soror, et frater, totaque salva domus.

EIDEM.

GUlielme salve nobilis;
Patri salutem dic tuo,


page B1v, image: w1wes018

Et fratribus simul tuis,
Valere quos tecum velim.
Novensilûm colas chorum
Et nesciam matris DEAM,
Perita [(transcriber); sic: ,] quae te carmine,
Docebit horas fallere.
Plectrum manu frequens tua,
Et ungue sint motae fides:
Et ora melleus lepor
Decebit, et nervos decor.
His tempus ordines tuum:
His turpe frenes otium:
Elimines ignaviam
Ditis Megaeraeque hospitam.
Molestiarum molibus
Neu parce, nec laboribus.
Labore dum gemis probo,
Gaude imminente praemio.
Indulseris si lusibus,
Iocisque curta temporum
Momenta donaris, merum
Te paenitere manserit;
Ergo licet vel lineae
Paucae tuo restent lucro;
Sollertiae tamen suae
Vestigium locaverint:
Seu quaeris herbas florido
Cubans humi rosario:


page B2r, image: w1wes019

Seu forte vires arguis
Florum, vel ipsos colligis.
Sic, si implicatarum amites
Avium fatigent agmina:
Aut comminus canum in feras
Est impetus per devium.
Quin et daturus Martiis
Parata telis brachia,
Idem tibi negotium
Exterminabit otium.
Quicquid capis, quicquid cupis,
Laboriosas cogita
Musas, capis sic, quod cupis:
Rei usque sunt accommodae.
Gulielme, parce, te rogo,
Quod impolita carminis
Inusitati mî hactenus
Tibi loquatur Pieris.
Apollo iussit illice [(transcriber); sic: illicce]
Me thyrso, amabiles palam
His incitare versibus,
Monent Sorores et Charis.
Audaciae culpam meae
Gulielme, lenis accipe:
Sincera quod mens obtulit,
Interpretere mitius.
Vale, vale, valeat pater
Carissimus: felix domum


page B2v, image: w1wes020

Redi tuis cum fratribus:
Quod caelitus faxit DEus.

NOBILI ET DOCTO ADOLESCENTI Dn. [Abbr.: ?] IOHANNI Henrico de Pisnitz.

NEscit adhuc metrico valedicere Musa labori:
Sed causam, SALVE, cur iteretur, amat.
Nam tibi, quae regnat mansueto in pectore virtus;
Non facile immemores nos sinit esse tui.
Insitae enim quadam virtutis imagine fulges:
Omine nec vano nomina patris habes.
Nunc igitur dotes Musarum fructibus orna;
Sit natura tibi cultior artis ope.
Nempe Novenales maneant tua cura sorores:
Sic te Phoebus amet: sic tibi praesto Charis.
Iuridicis Clarias studiis coniunge puellas:
Sic magnae facies utilitatis opus.
Nulla dies abeat, quae non toleranda laboris
Signa habeat: ponet Pieris illa tibi.
Omnia si pereant, solas remanere Camenas
Novimus: hae superis terrigenisque placent.
Ergo suprema tibi sint Musae, HENRICE, voluptas.
Diisque tuis faciant te superesse diu.
Sed quid agas, moneo te pauca referre vicissim?
Ecquid agunt fratres? quid pater? anne valent?


page B3r, image: w1wes021

AD MAGNIFICUM NEC NON NOBILISSIMUM VIRUM Dn. [Abbr.: ?] NICOLAUM MAJUM, Sac. Caes. Mtis. [Abbr.: ?] in Regia Appellationum Curia, Consiliarium ac tum Supr. [Abbr.: ?] vallis Ioachimicae Praefectum; amicum sibi patris instar colendum.

NOminibus quod MAIE, meis tot iungis honores,
Et mihi plus tribuis, quam tribuisse decet;
Quod tua Musa gravi tenues Epigrammate laudes
Evehit, atque operas quid putat esse meas;
Quid referam? vel quo me denique munere gratam
Exhibeam meritis dic mihi, Maje, tuis?
Ut sim grata quidem me virtus excitat in te,
Me Musae, quod idem Phoebus Apollo probat.
Nescio quid faciam cum Musa negata mihi sit;
Musaque Castalio cassa liquore gemat.
Nec mirum, rarumve, mihi si fluminis expers
Aonii, aeternum patria fata fleat.
Namque ea vix Clariis libarat munera Nymphis;
Nec pede Pegasiam tum penitrarat humum;
Cum carum perimendo mihi patremque Magistrumque
Impediere gradus invida fata meos.
Unde dolor tenerum surgentis germen alumnae
Reprimit, et pressum surgere ad alta vetat.
Iam tolerare vices fortunae, ictusque protervos
Invidiae, et legum iurgia docta pati!


page B3v, image: w1wes022


Fata dies demunt inimica: renuntio Divis;
Quae gaudent hilari sede, quiete vigent.
Sed dolor ambages fugat (o sors invida coeptum
Sic inhibes? inhibe; meque perire sine!)
Limine desieram: sic haereo limine; Musa
Principio, ut medio, sic quoque fine caret.
Nominis ergo tui quî digne encomia inepto
Aggredier, celebris carmine, Maje, queam?
Id faciant Helicona quibus sua Pallas amoenum
Pandit, et Aonio dat latitare solo:
Vel quibus auricomus placato numine Phoebus
Plena Novensilibus vasa propinat aquis:
Et quos fata beant; quibus omni congrua vota
Tempora sunt vitae prosperiora magis.
Ne tamen e multis taceam: tua nomina flectet
(Parce precor) rudibus rustica avena notis.
Quo se Musa prius divertat, nescio: tot sunt
Membra tuae laudis materiaeque penus!
Seu genus extollam egregium, proavosque celebres
Ordine commemorem, sic glomeremque decus?
Haec aliena puto, peregrino parta labore,
Tu gemina duplicas nobilitate genus.
Gazas, rura, greges, monimentum, tecta, tapetes;
Aut Semeles [(transcriber); sic: semeles] puerum, Te Cereremve canam?
Digna parum sunt haec, modicum mansura per aevum:
At virtute tua, Maje, superstes eris.
Nec Themidos repetam, divinae aut Pallados artes:
Phoebus enim propria te movet ipse lyra.


page B4r, image: w1wes023


Immo nec ulla fere, qua virtus prominet, ars est;
Quae non in nitido pectore germen habet.
Invasit penitas Pietas sincera medullas:
Intima possedit Candor, et ora lepor.
Hae te virtutes dudum fecere beatum;
Caelo aequant, ipsis assimilantque Diis:
Et tuus ut mensis (qui campis gramina reddit
Et picturato flore coronat humum)
Totius apparet tempus pretiosius anni:
Cui merito primum iure canatur epos:
Sic tu prae multis velut auro gemma nitescis,
Et velut astrifero stella corusca polo.
Tu vere Majus: vernantis tempore Maji
Flora tibi flores spiret honora suos.
Quos neque frigoribus Boreas, neque Sirius aestu
Torret, ab aeterno veris honore rubent!
Cetera grandiloquis mandat mea cura Poetis
Grandia mî parvis sit tetigisse satis:
Nunc flore, ut floret Phoebo gratissima Laurus:
Multaque victurum saecula nomen habe.
Interea et miserae non immemor esse puellae
Mavis? grata animo sint rata vota [(transcriber); sic: voto] tuo.

AD EUNDEM, Cum periculoso Pragae affligeretur morbo.

NOn equidem immerito miraris candide Maje,
Et mea iure tuo Musa vocatur iners,
Quod raro calamos tractet, quod tempore tanto
Torpeat; et scribat carmina nulla tibi.


page B4v, image: w1wes024


Non torpore tamen, sed maestis anxia, curis
Illa latet; gemitu semisepulta suo.
Aspice cum lumen Phoebi sit nube subactum,
Quam tristem tellus exhibeat faciem?
Quum Regni Rector fatis agitatur iniquis,
Quam torquet populos anxia cura leves!
Quando tremiscentem sors desperata senatum
Angit, quae cives sollicitudo premit?
Quis vetet Aonias Phoebo lugente sorores
Suspensis Cytharis squallidiora sequi?
Cum mihi sis Phoebus, dic cum te dira fatiget
Febris, et hac Stygiae torreat umbra DEAE;
Num tua suaviloquas spirabunt pectora Musas?
Num poteris numeris applicuisse fides?
Magnum opus, et labor est; nec curant maesta Camenae;
Nec luctu raptos dia poesis amat.
Carmina tranquillo scribentem pectore quaerunt:
At vere lyricum neglegit aeger opus.
Haec mihi causa fuit, Musis haec causa rigoris:
Hac vivam amota, vivet et ipsa chelys.
Tum demum calamos teretes, plectrumque reposcam;
Gaudiaque erepto laeta dolore canam.
Salve, vive, vale, plures viridissime in annos
MAJE; petas sero CANDIDUS astra senex.

AD EUNDEM.

Undique convolitent cum, floride MAJE, Poetae
Ut tibi gratentur carmine, voce, manu.


page B5r, image: w1wes025


Quid sileat mea Musa, quid haec lassata remittat
Bracchia, quid carmen differat, anne rogas?
Iure quidem, cum me tibi non studiosior ullus,
Aut magis observans debeat esse tui;
Scribere deberem, votis et iungere vota:
Cum pateat celebri gloria laude tibi.
Sed timui tumidas nimium procedere ad undas;
Et strepere inculta, Maje diserte, lyra.
Attamen et medios inter caput exsero vates;
Laudibus, et meritis exhilarata tuis.
Me virtutis amor vincit, timidumque pudorem
Ponere pro Phoebo casta Thaleia monet.
Ergo puellares reliquis intersere curis
Pieridas, salva dum modo pace licet.
Officiosa DEO pietas tibi pectore floret,
Unde DEO, unde tuis gratus es, unde meis.
Ingenium laudem? proprio splendore refulget
Illud; et exemplis clarius usque nitet.
Majus es, ac ipso virtutem nomine complens
Majores magno vincis honore tuos.
Est tua nota fides, rerum experientia, Candor;
Qui fucum odisti, qui simulata negas.
Odisti ex animo falsos, tibi hypocrita sordet:
Semper amans recti, non nisi iusta probas.
Hinc te Rudolphus Caesar, mundi ille Monarcha,
Praefecit mineris auriferisque vadis.
Munera magna dedit; titulis adiecit honorem;
Teque a Consiliis nunc iubet esse suis.


page B5v, image: w1wes026


His igitur potiare bonis, frustraque fremente
Invidia; facti praemia digna cape.

PAULLO [Reg: PAULO] MELISSO FRANCO, EQU. Aur. Comit. Palat. [Abbr.: Equiti Aurato Comiti Palatino] Civi Romano.

SIc ego, si faveo, tibi nomen inesse probarim
A morum et Musae fertilitate tuae.
Namque lepore tuo me sic tibi iungis et unis,
Laurigenumque pio sic melos ore canis;
Ut liquidis aluisse favis, melica ora putaris:
Hinc mihi das melos et mella Melisse simul.
Carmina quando facis mira dulcedine; lis est
Cum Nasone tibi, cumque Marone tibi.
Graiugenae certant et tecum carmine vates:
Sed palmae tribuit praemia victa Chelys.
Vive Melisse, diu vatum Phoebique Sacerdos:
Et bene; ne noceat vespa maligna, vale.
Nunc ego, nunc referam viridi pro daphnide grates:
Non iam pro lyricis, dive Poeta, favis.
Cum mage me veniens numerosam effecerit aetas,
Et flârit votis lenior aura meis;
Musaque erit clario mea percita plenius oestro;
Liba feram sacris, Phoebe diserte, tuis.
Interea [(transcriber); sic: Interà] haec Franci censura admittit oloris;
Sed Genio tanti conveniente viri.


page B6r, image: w1wes027

EIDEM.

MUlta simul vidi quae divite pectore fundis
Carmina; Dii quantus, dii stupor ora tenet!
Iure ego sic mecum (quis enim tam digna loquentem
Arguat?) a primis vatibus, orsa, loquor.
Plaudite Phoebicolae, nam nascitur alter Apollo;
Actiacam superat Musa Melissa lyram.
Te stupeant, quotquot restant, sua Numina Musae:
O vir, o aetheria digne cohorte coli.

IN OBITUM EIUSDEM.

Vix potero querulos cohibere puella dolores,
Ex obitus fama Magne Melisse tui.
Iam tibi responsum, iam metra petita parabam,
Festinant vultus ipsa videre tuos.
Ecquid in hoc maestis iucundius orbe relictum est,
Quam tanti aspectus colloquiumque viri?
Te duce sperassem laudabile ludere carmen:
Et mea iudicio subdere coepta tuo.
Censor acutus eras in barbara saecula, vitae
Norma tuae, pietas unica semper erat.
Quid deceat vatem; quid spectet dia poesis,
Vel clarias poteras erudiisse DEas.
Non ego versiculis, non metior aure Poetam:
Versificatorem quaelibet hora facit.
Flacce tua blaterem venia: anne poetica solus
Est numerus? numerum quin magis ordo regit?


page B6v, image: w1wes028


Ordinis articulos vis enthea concipit oestro,
Hinc mihi divinus, mente Poeta vir est.
Talis erat noster, vatum ille Monarcha Melissus,
Dignus ab extrema posteritate cani.
Sed quia sordescunt, fatuo aurea carmina mundo;
Atque utrem potius gaudet habere Midas;
A superis merito translatus ad astra Melodes,
Angelicis adhibet dulcia plectra choris.
Salve care DEO, flos pure Melisse Camenae:
Et cape Westoniae dona suprema tuae.
Nominis illa tui memor ad pia busta quotannis,
Pro Lauru violas, Attica serta, feret.

CHRISTOPHORO a BELVITZ, FRIDERICI comitis Palatini Rhen. [Abbr.: ?] Principis laudatiss. [Abbr.: ?] Consiliario Secretiori, et ad Rudolphum II. Rom. [Abbr.: ?] Imperatorem legato.

BELVITIAM solidis qui stirpem laudibus ornas;
Et qui de Christi nomine nomen habes:
Forte tuam, et merito tenet admiratio mentem,
Carmina quod mittam virgo legenda tibi.
Neu mirere nimis: virtus: coniungere suevit
Absentes etiam, quos liquet esse bonos.
Fama etenim nostras nuper suggessit in aures
Melpomenem vobis complacuisse meam.
Teque dolere meos, pietatis amore, dolores
Quod cum matre bonis sim spoliata meis.


page B7r, image: w1wes029


Heu dolor! haec subeunt quoties tam tristia mentem;
In lachrymas toties tota soluta feror.
Hinc certus grates tibi dicere Apollo paravit;
Qui petit, hac, ut ames mente favere mihi.
Paucula num cupis, ut moduletur Pieris ultra?
Melpomene querulas nil nisi triste sonat.
Non mihi Therpsichores Citharae, non fistula restat
Euterpes: lessum nil lyra praeter habet.
Naenia principium nostras, finisque Camenae:
Tales, non alios dat mea Musa modos.
Melpomene causas parit; adspiratque labori;
Huius ego o Tragicae ducor Alumna DEAE!
Nam soleo tantum lenire querendo dolorem,
Et gemere adversae tela sinistra DEAE!
Non spem subsidii mage, sed solamina luctus
Quaerens, do fatis consona verba meis.
Tam quia crebra fuit, sine fruge querela, querenti;
Ut minimum de spe vix superesse putem.
Livor edax etenim prohibet mea vota tot, et tot:
Et steriles querulo reddit ab ore preces:
Surripuit nobis una Patremque Virumque,
Et bona furaci cuncta repente manu.
Pauperiemque pati nunc illa tenente coegit
Hoste, cui levis est nostra ruina iocus.
Heu sumus insontes: fit aperta iniuria nobis,
Rumor id immenso prodit in orbe nefas!
Rumpere livor atrox, saevissima belua, quam nec
Sacra themis superat, nec timor ipse DEI.


page B7v, image: w1wes030


At tu nostra dolens mansueto pectore fata,
Christophore, o generis gloria rara tui
Perpetuum eia novo cumulare favore favorem
Perge: tuoque mihi consilio affer opem.
Sic ego Belvitiae pro gentis grata salute
Assidua feriam sidera summa prece.

Admodum Reverendo in Christo Dno [Abbr.: Domino] GEORGIO BARTHOLDO a BREITENBERG, Metrop. Eccl. [Abbr.: ?] Pragen. [Abbr.: ?] praeposito, Fautori Suo colendo.

Quod pietatis opus praestas, quod divite nostras
Munere lacrimulas, pauperiemque levas,
VIR venerande DEO, et musis carissime, grates
Innumeris mecum Mater agit numeris.
Credo DEUM per te solatia ferre misellis;
Inter ut aerumnas experiamur opem.
Ergo palam patulum dicam tua facta per orbem:
Grataque pro meritis carmina semper erunt.
Musicus insignis, patrium de Monte PHILIPPus
Nomen habens, simili nos pietate fovet.
Hinc benefactoris primas sibi vendicat ille:
PISNITIus vero, ceu Pater, alter adest.
Tertius es nobis tu, vir venerande, Patronus:
Dum fers pupillis auxiliator opem.
O utinam quartus succedat in ordine CAESAR:
Primus erit, reddet si bona adempta mihi.


page B8r, image: w1wes031


Id propriis exempta bonis mea mater, id unum
Optat: at o, quod ius, curia curet idem!
Caesaris ah tandem subeat miseratio mentem,
Ut causam excutiat perspiciatque meam.
Sic ego cum Musis, sic cum Genetrice beatam
Dixero me: et pleno gaudia corde feram.
Vive, valeque DEO et Musis gratissime Praesul;
Nosque piis precibus, nosque favore iuva.

AD Nobiliss: [Abbr.: ?] et Excellentiss: [(transcriber); sic: Excellensiss:] Dn. [Abbr.: ?] PHILIPPUM DE MONTE: Sac: Caes. Mtis. [Abbr.: ?] Capellae Magistrum, Musicum hoc nostro saeculo principem.

Te quoque, cui nomen de MONTE PHILIPPE, Camenae
Iure tuo nostrae demeruisse volunt:
Sum meritis devincta tuis, tibi debeo multa,
Quod mecum Genetrix grata fatetur item.
Non sum solvendo, sed quas me dicere fas est,
Virgineo grates, carmine grata canam.
Inque DEI laudem tua rarae munera mentis,
Donec in hoc mundo sum, celebrabo Chely.
Si reputem mecum modulamina dulcia vocum,
Concentus suaves, tu mihi Phoebus eris.
Amphion mollis tu cantu Numinis iram:
Orpheus tu lapides, immo Acheronta, moves.
Caesaris hoc mecum Rudolphi tota fatetur
Aula; nec hoc ipsum splendida Roma negat.


page B8v, image: w1wes032


Gallia te celebrat: te tellus Itala laudat;
Ingeniique tui cantat Iberus opes.
Ergo Dei donum est ars Musica; desine Mome
Hanc odisse, pia hac vita carere nequit.
Illa suas animo vires studiosa ministrat,
Mollis et a curis pectora fessa levat.
Erigit, et firmat maestos: solatia dicit;
Et fallit longae taedia longa viae.
Musica quin etiam tranquillae tempore pacis
Occinit, ad summos Numina sancta tholos.
Musica Bellonae rabiem, saevumque furorem
Frangit, et est hosti grata futura suo.
Musica fit duro suavis medicina labori:
Hanc superum munus quo minus ergo negem?
Affectus regit illa pios, atque aspera flectit
Pectora, virtutem gignit, et alta vehit.
Pace suos recreat cives: cervicibus arcet
Hostilem imbelli vimque minasque manu.
Hanc, DEUS admittit sancti ad sacraria templi;
Ut iusto in PSALMIS possit honore coli.
Quid verbis opus est? conservat Musica sanos;
Dispellit morbos; firmat amicitias.
Mentis ad obsequium sensus deducit, et ipsam
Ad superos mentem voce sonante trahit.
Non tamen harmoniam stolida heu intelligo talem;
Illecebris quae fit perniciosa suis.
Sed qua te Phoebus laudate Philippe, beavit,
Quae gravis, aut Divum munere sola venit.


page C1r, image: w1wes033


Quae rapit ex humili affectus, et tollit Olympo;
A vitiis animos, quae revocare potest.
His igitur gaude donis, totumque per orbem
Cantari ut possis, magne Philippe, Vale.

NOBILISSIMO ET ERUDITISS: [Abbr.: ?] IUVENI JOANNI FRANCISCO WESTONIO, Anglo Fratri suo Germano.

NE mirere, modis properent quod verba ligatis:
Quod mihi Calliope, do tibi, Chaîre, dedit.
Quae mollit durum numeri dulcedine pectus,
Et suadet suavi plangere fata melo.
Fata quidem numquam mihi sat deflenda misellae,
Quae tantum Musis eripuêre decus:
Et quae nos miseros caro spoliare Parente
Invidia varios inveniente modos:
Illa docet crudos cantu relevare dolores,
Et meminisse diu dedocet illa malum.
Ergo boni querulae immaturos consule versus:
Primitias genii quas tibi mitto mei.
In quibus omnimodam FRATRI SOROR opto salutem
Cuncta meis etiam prosperiora malis.
Caelitus ut calidis aspiret Iuppiter ausis:
Et tibi conatus provehat ille tuos.
Virtutis donec laudato plenior aetas
Olim incremento Teque Tuosque iuvet.


page C1v, image: w1wes034


Macte igitur virtute tua, feliciter insta,
JANE, onus hoc omni parte levabit amor.
Debile Musarum circumdes AEgide pectus,
Fortunae casus ut superare queas.
Quid prosint illae, duris exercita fatis,
Vita dat: exemplo doctior esto meo.
Cura sub obscura nos hic perterritat aura:
Et lassata quatit naufragus ossa labor.
Nam dum sollicitis urgetur causa querelis,
In nova Sisyphium tempora vergit onus:
Ut redit hora mihi, redeunt simul altera damna:
Nec vacuum experior luctibus ire diem.
Sic ego, quod doleo, non mentis morbus habetor,
Est morbus tanto, non doluisse malo!
At nequeunt lamenta pios, attingere Manes;
Lacrimave instabiles maesta levare vices.
Spes sane poterat me sustentasse: vel istas
Fortunae turbas diminuisse modo.
Spes suadet Nautis, tumidas cum Thetys in iras
Proruit, extremae quaerere sortis opem:
Sed quid sperandum est miseris: ubi Pallidus (eheu)
Livor, avernali cuncta furore petit.
CAESARIS est clemens animus; sed CAESARIS aurem
Subducunt votis invida fata meis;
Quo minus ille queat nostras audire querelas;
Et solitus nobis obvius esse favor.
Sed DEUS has etiam nubes absterget iniquas;
Atque serena mei Caesaris ora dabit.


page C2r, image: w1wes035


Ille meae columen vitae est; ille ancora; tandem
Sperata faciet me statione frui.
Tu quoque fide DEO, FRATER [(transcriber); sic: FRATRE] dilecte, tuaeque
GERMANAE nullis immemor esto locis.

IN OBITUM EIUSDEM Epitaphium [(transcriber); sic: Epitahium] , Sororii amoris ac extremi officii ergo conscriptum 4 Novemb. Anno 1600. AD LECTOREM.

Forte quis hac recubet, LECTOR, disquiris in urna?
(Heu) tenero IUVENEM flore recondit humus.
Nomina participat FRANCISCUS, nomina JANUS;
Cognomen vere nobile WESTONIUS.
Miserat hunc olim longinquis Anglia, Boiis,
Ex puero ut fieret cultor, Apollo, tuus.
Ille quidem Musas, sed bis duo lustra, colebat;
Assidua versans sedulitate Sophos.
Verum ubi florigeris, et vix, haec attigit annis,
Clauserunt teneros tristia fata oculos!
Plangite vos mecum Veneres; vos Triga sororum;
Flete [(transcriber); sic: Fletae] novem Musae; vester alumnus obit.
Unicus hic Matri natus; patris unica cura;
Hoc uno fissa est unica fratre soror.


page C2v, image: w1wes036


Orphana nempe soror; mater gemibunda relicta est;
Abrupit Triadem, quae fuit arcta Monas.
Haec quia fata volunt, geminos quae lingua dolores,
Quae poterit lacrimas explicuisse meas?
Munera sed Frater tibi sume novissima amoris;
Quae reddit bustis tristis ELISSA soror.
Sicque vale aeternum, caelo Germane receptus;
Dum socia caeli per iuga Matre sequar.

Nobili et clarissimo Viro ERICO LYMBURCH. I. U. D. [Abbr.: ?] Consiliario Comitis ab Oldenburg.

Clare vir, et Themidos cultissime cultor, ERICE,
Vis nimis in laudes luxuriare meas?
Non ego (quod fateor) tanto sum digna cothurno;
Cum mea Calliope non nisi serpat humi.
Namque amor, atque dolor dilecti funera fratris
Iusserunt querulis me memorare modis.
His ego non laudes, non vanos sector honores:
Sat mihi si Christo sim proba, grata probis.
Talem nempe probant te candida carmina: Musam
Gaudeo mî tenuem displicuisse minus.
Perge favere meo, Clarissime ERICE, labori;
WESTONIAEque memor sis precor. Inde Vale.


page C3r, image: w1wes037

AD EUNDEM.

Non ego Praxillam, Sapphô, doctamque Corinnam
Carminibus dicar vincere posse meis.
Non ego docta tibi praeferri, Fulvia, quaeram;
Cum mea ab aridulo venula fonte fluat.
O utinam faciles aequaret Musa Morellas;
Surgeret ex Musis laus mihi digna meis.
Si tamen ingenio, si moribus, arte, poesi,
Sacriloquos Vates me redolere putas:
Iudice te insimuler; sed te tutore vel uno
Invidiae discam spernere, ERICE, minas.

In opuscula Medica CLARISSIMI ET EXCELLENTISSIMI VIRI Dni. [Abbr.: ?] OSWALDI CROLLII, Ph. ac Med. [Abbr.: ?] Doctoris laudatissimi

CROLLIUS invidiae quia sese audentius offert,
Edendo Medicis scripta probata sophis:
Tam sua virtuti peragit monimenta perenni;
Sincerae praestat quam pietatis opus.
Sed quia grata DEO, afflictisque salubria membris
Exigit, aeternum Phoebus Apollo mihi est.

Aliud.

O CROLLI decus, et medicae Coryphaee catervae,
Qualemcunque etiam saecula docta ferant;


page C3v, image: w1wes038


Spagiricas [(transcriber); sic: Spargiricas] si quis sapit, et discriminat artes,
Pro scriptis grates, quas tibi debet, agit.
Invida turba tonet; turgescant Ilia fastu:
Laurigeros feriunt fulmina nulla Sophos.

Clarissimo viro, D. [Abbr.: ?] MATTHAEO DENICHIO MEDICO peritissimo novae urbis Pragensis, amico suo singulari.

Et tu Phoebeis EPIDAURIUS alter in herbis;
Dextera cui leti claudere docta viam.
Quae mihi Carolidae mittebas carmina vatis;
Dulcisona Phoebi demodulata lyra:
Ut vidi; grata, qua debeo, mente recepi.
Inque suum posui, quo iubet ordo, locum.
Post dictas igitur nostro illi nomine grates,
Obtineat veniam tarda Thaleia suam:
Lentior illa fuit grates referendo merenti,
Quas omni nequeat reddere nixa opera.
Non fortuna ream [(transcriber); sic: meam] me fecit, at invida Musis
Otia frigidulis esse noverca negat.
At mea fata tibi num sint obscura rogarem,
Qui noster, nostro quique dolore doles?
Scis equidem, nec vana loquor mea carmina languent,
Et defit mihi, qui debeat esse nitor.
Haec tamen (ut credo tibi) carmina redde Poetae:
Prosperaque auspiciis fata precare meis.


page C4r, image: w1wes039

Clarissimo Viro, Dno [Abbr.: Domino] GEORGIO CAROLIDAE a Carlsberga, Civi Pragensi, artium liberalium Magistro, et Poetae Caesareo.

Carmina natalem nati celebrantia CHRISTI
Quae mihi sunt celeri deproperata [(transcriber); sic: doproperata] manu,
Femineo cernis titubare profecta cerebro,
At minus admiror consonuisse tibi.
Nam veluti numeris, si quae concinnior oda est,
Quae nusquam raucis errat inepta sonis:
Aure queat melius concepta placere vaciva,
Etsi hanc Pastoris vox moduletur iners:
Non aliter cunctis cantando encomia Christi,
Arbitror in numeris posse placere meis.
Nam variata animum capiunt; adduntque nitorem:
Sin mala materies, nil tua Musa valet.
At quid habes, tenues magis exhilarare Camenae
Pectora quo possint? dignius ecquid habes?
Quam quae pro toto sanctissima victima mundo
Ante DEUM cecidit? quae mala cuncta tulit?
Non tamen his propriae, sed Christi buccina laudis
Esse cupit, modicis Pieris usa modis.
Unde placere DEO valeam, iungique catervae
Sedibus in caeli quae radiantis ovat.
Haec mihi Musarum sit meta, laborque mearum;
Ut dilecta DEO sim, sed amata bonis.


page C4v, image: w1wes040


Vatibus haud cupiam dici praelata vetustis:
De celebri nullum sede movere velim.
Floreat a primo postremum Lesbia in aevum,
Ac Heliconiades quae coluere DEAS.
Posterior sit adhuc aetas haec nostra, priori
Par numerûm numero; sed bonitate prior.
Tu vero teneram qui tanto carmine Musam
Prosequeris, qui me vatibus annumeras!
Deprecor a summo deposcas Numine tandem,
Ut sim, qualis erat Lesbia: sorte puto.
Tunc tibi carminibus gratabor, Culte Georgi:
Altera tunc pro me Lesbia, vota feram.

IOANNI LEONI pro carminum Natalitiorum editione.

Si tibi sunt Musae, si sunt tibi carmina curae,
JANE, vide, mea quid Calliopeia velit.
Sunt mihi de Christi nascentis carmina cunis
Condita, perpetuis subicienda typis.
Haec curae committo tuae: tu prospice sollers
Ut des Chalcographo. Sint quoque digna legi.
Si quid inest duri, cedens emolliet aetas:
Tu tamen, ut crescat Musa pusilla, fave.

AD EUNDEM.

Quid tibi pro donis, LEO concelebrande, refundam?
Vincula quove mihi sunt solûenda modo?


page C5r, image: w1wes041


Nil superesse reor, digne quo munera pensem;
Nexibus et dicar iure soluta tuis.
Sed restat, quod spero, dies; qua Numine dextro
Pro meritis potero par retulisse tuis.
Temporis interea quidni tibi vincta manerem?
Sic tamen ut doctos, JANE, revincit amor.

Nobili et clarissimo Viro G. [Abbr.: ?] MARTIN A BALDHOVEN, Silesio etc. amico suo singulari.

Ecquis ad officium Musas revocabit inertes,
Compositaeque melos addet Apollo lyrae?
Ut tibi promeritas dicam modulamine grates;
Et tribuam Musis praemia digna tuis.
Ausus es altisono me vatem dicere cantu:
Et Parnassiacis associare choris!
Me celebras equidem, propria sed laude coruscas
Ipse magis, fidibus dignior ipse cani.
Nam, qui sis, produnt tua te mihi carmina: legi,
Et flexere animum, ceu voluere, meum.
Res et verba fluunt leni tibi tramite; possis
Nasonem numeris ut superare tuis.
At mihi, vix primis quae libo puella labellis
Aonidum fontes, non ea vena salit.
Nec fortuna favet, nec restant otia Musis,
Quae fuerant quondam liberiora, meis.


page C5v, image: w1wes042


Ergo quod in versu vel pecco, vel ordine currunt
Singula confuso, dic age; Virgo dedit.
Tempus erit, quo me speculabitur aethere Phoebus,
Et curas perimet: tunc meliora dabo.
Interea tibi fata precor felicia: teque
WESTONIAE ut pergas usque favere, rogo.

AD EUNDEM.

Baldhovi, quem nostra movent incommoda: Amici
Nomine nequicquam dissimulande mihi:
Accipe Amice, meos lugubria fata Decembres [(transcriber); sic: Decembret] :
Qui mihi felices eripuere dies.
Nam quod adhuc tremulis evanida vocibus hisco:
Nil nisi, quod soleo, flere, dolere queo!
Nec queo! nam superant muliebrem infanda dolorem
Vulnera, vulneribus semper acuta novis?
O utinam solis spirarem affixa querelis:
Nec querulae impeteres, Livide, vocis opus!
Ast utinam nobis, satiande cruore puellae,
Obstrueres avido gutture, vocis iter.
Sic mihi perpetuos quae sunt patienda per annos,
Obrueret subitis cladibus una dies.
At tu nempe, meis socium ut te casibus addis;
Sic preme propositum mente tenace tuum.

In 2 Ovidii. Trist.

Sors tua, Naso tuae praecium artis, plurima mecum
De proprio voluit participare malo:


page C6r, image: w1wes043


Cuius in haec tandem creverunt agmina vires,
Effundi solitas ut superent lacrimas.
Duco reluctantes extrema per omnia Musas:
Nec mihi, qua pergo quave recedo, via est.
Perpetuos [(transcriber); sic: perpetuìm] igitur luctus iniere Calendae,
Exiit auspiciis ultima meta meis!
Torqueor, et miseri quaerens solamina casus,
Tristibus inficior, Naso, misella tuis.
Ultima enim primi repetens documenta libelli,
Eventus video fati utriusque pares.
Dum mea me in similem rapuerunt tempora sortem:
Quamvis dissimiles causa det ipsa modos,
Qui te Sarmaticas mensis proiecit in oras,
Prima idem fati visus origo mei.
Missus in exilium freta per diversa luisti
Supplicio culpam tu graviore tuam:
Exul ego heic [Reg: hic] dudum peregrinae supplico terrae,
Quae mala dat quovis horridiora freto.
Te piger hospitio profugum rigor excipit Ursae,
Qua iacet extremo terra subacta gelu:
Arctophylax nostro non multum a vertice distat:
Longaque Phoebum atris nubibus addit hiems:
Una tibi Nerei movet inclementia bilem,
Quam tamen amplexu vel Thetis una levat.
In me perpetuos armat fera turba furores.
Ah dolor! in me aditus impetus omnis habet!
Scribenti, cartam feriunt tibi gurgitis undae:
Et mea, sed lacrimis, scripta rigata madent.


page C6v, image: w1wes044


Propria tu defles incommoda: me omnia solam,
Quae vix ingenuae sunt toleranda, gravant.
Tu patriam, incolumes patriae sed linquis amicos:
Mi pater et patrii hic interiere lares.
Sauromatae infestant crebris tibi cuncta rapinis:
Et mihi, quae non dat, gens furibunda rapit!
Noxia fecisti tu lumina: et artis honorem
Laesisti: poenas carmen, et error habet:
Pro pietate mihi crudelis reddita merces:
Culpa etenim tanti nulla probata mali.
Iamque tui tecum poterat querimonia luctus
Fortia Magnanimi frangere corda viri.
Quem non et tenerae moveant lamenta puellae,
Damnaque barbaricis vix superanda Getis?
Ergo tuo liceat mea fata dolere dolore!
Ah melior quanto sors tua sorte mea est!

AD EUNDEM BALDHOVENIUM.

Sunt indigna quidem celebri mea carmina prelo:
Carmina turbatae pleraque mentis opus.
Sed quia commendas, et vatibus illa probantur,
Iudice te tacito prosiliere loco.
Baldhovi: curae tibi ut esse videmus, habebis;
Ne sit quod nocuus felle profanet acor.
Nam gemitus inter RUDOLPHI Caesaris oro
Auxilium, et vitae fata sinistra gemo!
Det veniam Lector, bilemque coerceat hostis,
Dummodo versiculis vera revolvo meis.


page C7r, image: w1wes045


Audiat innocuae Caesar suspiria Nymphae:
Et dicat: votis WESTONI, digna feras.

Virgini Nobili MARGARETHAE BALDHOVENIAE, B. [Abbr.: Beati] MARTIN a Baldhoven etc: Senioris. filiae suaviss. [Abbr.: suavissimae] novae nuptae.

MARGARI, quae monitu Fratris tibi carmina promam?
In thalamumque tuum vota precesque feram?
Non alia, ac ipsi mihi quondam Sponsa rogarem;
A Phoebo et Musis, vota precesque dabo.
Auspiciis ineas igitur sacra foedera laetis:
Et sponsum vere, quo redameris, ames.
Omnibus officiis illum lenire memento;
Si vitare velis iurgia crebra tori.
Est mandare viri, nostrum est parere [(transcriber); sic: esse parere] : maritus
Est caput, ac ipsi mutua membra sumus.
Ut caput est Christus sancti (sancta UNIO!) coetus,
Sic sponsum sponsae fas caput esse suae.
Tu sis gemma viro pretiosa: quod omine nomen
Ipsum MARGARIDOS prosperiore notat.
Sit pietas rectrix morum vitaeque: sine illa
Vix formosa suo est sponsa futura viro.
Margaris artificis digitis quae includitur auro,
Gestanti semper gratior esse solet.


page C7v, image: w1wes046


Sic ubi virgineos mores, vitamque gubernant
Et pudor et pietas, gratia maior inest.
Est species fallax, ac ornamenta caduci
Corporis: hei! subito, ceu levis umbra, cadunt.
Sola manet nobis virtutis fama superstes:
Haec sponsos ornet dos pretiosa satis.
Sed quid opus monitis: ignosce, PUELLA, puellae,
Quae restant thalamo? cetera dicet amor!
Vive vale: sponsoque tuo sis gemma: vicissim
Ille tibi firmam praestet amore fidem.
Sint procul a vobis rixae: concordia lectum
Servet: et amborum sint rata vota, precor.

Nobili et eruditiss. [Abbr.: ?] Viro, ECBERTO MAJO etc: Ill. [Abbr.: ?] et generos. [Abbr.: ?] Dn. [Abbr.: ?] Com. [Abbr.: ?] Lippensis a secretis.

Quod memor es nostri, quantum mihi grata voluntas
Est tua, sic grates debeo, MAIE tibi.
Displicet hoc, fateor; nimio quod amica favore
Mens velit in laudes incaluisse meas.
Quid iuvat imbelles per grandia ducere vires?
Rusticulosne etiam nomen herile trahat?
Bubonem Cygnus soletur, alauda palumbem;
Numquid ob id rauco corriget ore loqui.
Non quales celebras sublimi, MAJE, cothurno
Ingredior titulos; nec queo, laudis inops:
Sed magis adversis respondent numina dictis:
Res est exhibita laude quod ipsa minor.


page C8r, image: w1wes047


Aonidum primo tetigi pede prata Sororum,
Ire nec ulterius fata maligna sinunt.
Saepe meum nimii coeptum minuere dolores:
Et perpes medium lacrima rupit opus.
Vix documenta vagis prodens titubantia signis,
Effatur gemitus Calliopeia suos:
Fata meis quoties adeo renuentia votis
Ingemit: immitem conqueriturque DEam.
Iam mea si reputes aetatis fata tenellae,
Nil tibi quod sapiat, nil quod ametur, erit.
Sed quid opus calamo? foedi vestigia luctus
Conspicuam faciunt resque dolenda fidem.
Haeccine sunt teneris primordia digna Camenis?
Num dare se studiis sic tener ullus amet.
At mihi nota tuae virtus aequissima mentis
Et pietas nugas evehere ausa meas.
Non igitur damno, licet indignissima, laudes:
Nam tuus his animi dat sua signa favor.
Dixi raucidulae modulamina rustica avenae:
Saepe petita tibi consule, MAIE, boni.

AD IOANNEM CASIMIRUM GERNANDUM cum XIII aetatis anno secunda [(transcriber); sic: secnda] Laurea Philosophica coronaretur.

ERgo tuo credam de te CASIMIRE, parenti,
Quem nimius forsan scribere iussit amor?
Et moveor patris indicio, magnique Melissi,
Gruterique opera, quae facit ipsa fidem.


page C8v, image: w1wes048


Publica confirmant mage me tot scripta; tuique
Ingenii fetus, docte puelle, probant.
Ingenium miror; mihi gaudeo; gratulor orbi;
Atque in te celebro munera larga DEI;
Cui grates debes, tantis quod dotibus ornet
Mollia prima aevi pectora parte tui.
Sic tibi supplebit, quae desunt, longior aetas,
Et quae te illustret gloria, maior erit.

AD EUNDEM.

Flos aevi Casimire tui, tibi grator honorem,
Quo DEUS ex merito teque patremque beat.
Faxit is ingenio quae gloria crescit, ut illa
Publica delectet commoda, priva iuvet.
Non addam stimulum; video te pergere recta
Ad metam, verus quam tibi ponit honor.
Omnia despicias, quae te remorentur euntem:
Sic Phoebus Palmae praemia digna dabit.
Tu patrium extendes per saecula nomen: honore
Magnus eris, patriae maior amore tuae.
Ergo doce, ingenii quae sit praestantia: amicis
Eia avidis animi munera prome tui.
Te patris invitat virtus: frustrante paternus
Spe, cave, ne soleat te superare favor.

AD HERMANNUM FABRONIUM: Hassum. P.L. [Abbr.: ?]

Scripta parum cultae quid tollit ad astra puellae
Advena cui patrium est Hassia clara solum?


page D1r, image: w1wes049


Non ea sunt tanti, quae quis miretur, honoris:
Nec mea, sed fati tristia verba mei.
Duxi etenim invito languentia carmina ductu;
Dum Musis operam sorte negante dedi:
Et tristes inter traxi suspiria casus:
Non madida Aonio nectare, sed lacrimis.
Hae mihi materies a primo tempore, ad imum
Hae fuerint suetae per mea fata Duces.
Si quid erit forsan diversum spebus, ob illas
Torpori veniam LECTOR, ut opto, dabit.

AD THOMAM BLASIUM.

SAncta THOMAE sancto roseis lux fulsit ocellis,
Cuius sacra tibi nomina Lympha dedit.
Te memini nuper fidibus celebrasse canoris
Festa, mihi cunas quae posuere meas.
Ni male grata velim (quod dedecet esse) videri,
Debet idem Genio nunc mea Musa tuo.
Ergo bonis avibus natalia festa recurrant
Saepe tibi, et secum saecula laeta ferant.

JOHANNI HELLERO I. U. D. [Abbr.: ?] ELIS. IO. [Abbr.: ?] WESTONIA S. [Abbr.: ?]

SI tibi nostra placent vernantis carmina Musae
Hellere, Hesperiae cultor, amorque DEAE:


page D1v, image: w1wes050


Gaudeo, nam doctis laus est placuisse poetis:
Quos inter forsan, tu numerandus eris.
Famae praeco meae es: teneramque favore poesin
Virginis (ut versu ludis et ore) iuvas.
Et tibi quem spondet, Phoebus concedat honorem:
Et grates pariter Musicus ordo canat.
Quae tamen hexametri sint leges carminis, Anglam
Addoceas: nam te disco docente lubens.
Hactenus est pedibus senis, nec pluribus, usa
Musa: novi si quid, dic mihi, Phoebus habet?
Da veniam, quaeso tantum, non carpo Poema:
Sed cupio monitis, doctior esse tuis.
Hexametrum pedibus carmen sex constat: at abs te
Sunt septem positi: qua ratione? doce!

ELISABETHAE JOAN. [Abbr.: ?] WESTONIAE, JOHANNES HELLERUS [(transcriber); sic: HELLRUS] . S. [Abbr.: ?]

Scripsisti, memoro saltim: tua pectora tango:
Dispeream, si non te pia Pallas amem.
Docto etenim expandas cum cernua pectora plausu,
Non moror in similes me variare iocos.
Versus, enumeroque pedes in carmine certos
Quolibet; et socio pectora, verba, fidem.
Deciderat caelo ast Vulcanus garrulus: ille
Illicita assumpsit munia forte pedum.
Somnio et intueor baculo Westonidem euntem:
Obstupeo solitas pluripedem ire vias.


page D2r, image: w1wes051


Ista prosodiaci nova sint praeludia Phoebi:
Sit mea septenos Musa imitata choros.
Error uterque placet, placet et correctio Graiae?
Dispeream, si non te pia Graia colam.
Dispeream, si non optem ut tua iurgia cessent:
Et redeant iusto pristina iura foro.
Sed quando hoc fiet (fiat quod plurimus opto
Westonidi et bene sit vota do) tempus erit.
Te Jova, te Caesar, te coeli et numina terrae
Te sic Helleri etc.

Responsum ELIS. JOH. [Abbr.: ?] WESTONIAE. Ad Jo. [Abbr.: ?] HELLERUM J. U. D. [Abbr.: ?]

QUae scripsi, memoro: tetigi tua carmina lima;
Dispeream, fuerit si mihi Musa iocus.
Seria quae dico, tu dicis carmine plausum:
Mens mea nil praeter, quam probat ore, probat.
Ut patet, Hexameter pede versus abundat: et hoc est
Vate quod a docto quaero puella rudis.
Interea mihi Vulcanum de sidere lapsum,
Et minuisse pedem, Musa iocosa refert.
Esto: tuae velet Vulcanus crimina culpae:
At quid WESTONIDI pes nocuisse potest?
Somnia sunt fateor, quae narras: Morphea culpas?
Num baculo hic metricos scit numerare pedes?


page D2v, image: w1wes052


Hexameter nescit senos excedere gressus:
Pluripedes vates ne mea Pallas amet.
Error inest versu? placeat me quaerere: quaero,
Quod Phoebi cupiat te monuisse Comes.
Parce precor, si pecco rudis; sus sive Minervam
Erudit: optavi discere; parce rudi.
Cetera, quae variis mihi sunt promissa loquelis
Alterius, rata sint, irrita dicta diu.
Et tu subsidio causae meditare salutem:
Me gratam officiis senseris esse tuis.
Sed mora sera nocet: bis das, nisi munera tardas:
I mora mora! agiles tu tamen adde manus.
Denique promisso grates tibi carmine reddam:
Patrono misi paucula: plura brevi.

Ad Nob. et doctiss. Virginem ELYSABETHAM [Reg: ELISABETHAM] JOHANNAM WESTONIAM ANGLAM, Epigrammata Georgii Carolidae a Carlsperga etc. Poetae Caesarei.

Ne vacet ulla tuis pagella, Johanna, libellis,
Adice nostra tuis carmina carminibus.
Si Lector facti causam volet: omnia, dices,
Carolidae mea sunt et mea Carolidae.


page D3r, image: w1wes053


Saepe movent stulti pro carmine bella Poetae,
At nostram evulget carmen amicitiam.

I.Typographia [(transcriber); sic: Typograhia] Anno Christi 1440. die 2 ianuarii ab Johanne Guttenbergero Strasburgensi, Moguntiae excogitata.

MIra typIs LIbros ars qVae CeLerI eXCItat aCtV
GVttenbergerI genIo est InVenta JohannIs.
Divinum caelo demissum munus ab alto,
Quo melius nil prima tulit, licet aurea multis
Nominibus, postrema nihil simile afferet aetas.
Illi debemus nostra otia, libera curis
Otia sollicitis [(transcriber); sic: solicitis] ; nam quae nos tempora Musis
(Seu meditando aliquid, seu scripta aliena legendo)
Non ingrata damus, perdebant illa Priores
Longa exscribendis ducentes taedia chartis.
Illi debemus millena volumina legis
AEternae, variata notis, sed consona verbo.
Illi debemus veterum donata Sophorum
Scripta nova luce, et nostris magis usibus apta.
Illi debemus, quod nunc parvo aere parantur,
Magna quibus prisci impendere aeraria Reges,
Et quod nobilibusque ignobilibusque leguntur


page D3v, image: w1wes054

Secreta antiquae Sophiae discrimine nullo,
Denique quod nitidis oculos distincta figuris
Scripta minus laedant; quod sint secura ruinae
Squalentisque situs, ut quae revocentur in auras
Quovis tersa manu doctorum excultius anno;
Quodque tot innumeris habeamus scrinia libris
Plena, Typographiae hoc debemus muneris uni.
Quis talem ergo vehat condignis laudibus Artem
Quae laus tota sua est? lege libros, otia laudas
Parta Typographia. Libros eme, taedia damnas
Scribendi, atque brevis producis tempora vitae.

II. De et pro Typographis.

QUi mirare Typographos bibaces
Omne impendere poculis lucellum,
Colluctantem operis adi officinam
Et vide, ut bibulae typos papiro
Imprimant [(transcriber); sic: Exprimant] alacres! ut ore toto,
Ut tota facie manuque sudent,
Ex [(transcriber); sic: Im] humoribus intimis madentes!
Non te, non poteris tenere dextram
Sudantum miseratione fratrum,
Quin grossum patula eximas crumena
Exsuccisque novum pares liquorem.
Et tum, mira tibi videbitur res,


page D4r, image: w1wes055

Quod ipsos quoque se suasque chartas
Suspensa arte nimis laboriosa
Udis tradere differant tabernis
Ex tanto madidi labore FRATRES.

III. Omne nimium Naturae inimicum.

Ut natura suo est pulchre contenta paratu,
Sic ars immensas undique quaerit opes:
Utque artis labor omnis honorque decorque caducus,
Naturae constans sic manet omne bonum.
Ergo odit nimium, medium Natura tuetur:
Felix, natura qui duce carpit iter!

IV. Fatum frustra caveris.

Numine cuncta suo DEUS implet. Quo fugis illum?
Quod semel edixit, qua ratione caves?
Frustra utrumque facis. Stat inevitabile Fatum:
Vive bene et promptus, dum vocat, esto sequi.

V. Patientia.

Nil adeo validas habet, ut PATIENTIA, vires:
Vim vincit, vires nec movet ipsa suas.


page D4v, image: w1wes056


Omnia fer patiens propriosque retundito motus;
Omnium eris victor semper et ipse tui.

VI. Officium cuiusque hominis.

Obsequium Domini, cultum sacra Numina poscunt,
Proximus officium, Patria terra fidem.
Qui cupis et dici simul et bonus, esse, quod aequum,
Redde cuique suum, nosce teneque tuum.

VII. Aula et Aulicus.

Aula vale, semper magnis amplissima verbis,
Inque fide semper labilis, Aula vale.
Qui te sectatur servitque fideliter, illum
Spe pulchra, ad tempus, quo tibi prosit, alis:
At postquam ingratos queritur periisse labores,
Enervem rides emeritumque fugas.
Numquam fraude cares, numquam tibi iurgia desunt:
Semper suspicio, semper adestque metus.
Splendida paupertas comes est tibi: fictio vultus,
Cognita quae noceat pluribus esse, tegit.
Mimus, Adulator, Leno, Mercator, Apella,
Cum grege scortorum te sine fruge colant.


page D5r, image: w1wes


Ergo vale: expertus fugio tua limina: vivam
Contentus patriis finibus. Aula vale.

VIII. Urbs et Rus.

Quanto distet ab Urbe Rus, videndum est.
Pax Urbes colit et beata rerum,
RERUM COPIA multiplex bonarum:
Honores parit, et gradus honorum
Novit ordine separare pulchro:
Urbs demum tenet omne, quod necessum est
Ad vitam bene splendideque agendam.
RURI commoda et otiosa vita est,
Quae natura requirit, illa praestat,
Sed parce nimis et sine apparatu.
Cultum negligit arduosque honores,
Fastum ridet et aulicos tumores:
Curis interea molestiisque,
Quas servi pariunt, onusta semper.
Cum multis ibi, Solus hîc maneto.
Quae praestantior ergo pars videtur?
Crux utrimque sua est quidem, sed illa,
Cui adsunt Medici, minor putatur.


page D5v, image: w1wes058

IX. Medicina familiaris.

Si nocuit vinum, somno: si lingua momordit,
Infracto vigilans pectore vince malum.
Nam vino vinum, verbis si verba repellas,
Clavus it in clavum, et fixus uterque manet.

X. Nimia familiaritas parit contemptum.

Quisquis amicitia gaudes et honore moveris,
Delige quos fido cautus amore colas.
Nulli Te nimium secretaque pande sodali,
Semper ad Affectum iunge virile decus.
Nam si declines, contemptus habeberis; et nil,
Te penitus notum quod tueatur, erit.

XI. Deforme diversorium, mali hospitis indicium.

Deforme corpus, mentis elegantiam,
(Prodente natura suos naevos palam)
Raro receptare adsuevit hospitem;
Ut haesitans lingua impediti gutturis


page D6r, image: w1wes059

Vix veritatem est deprehensa dicere.
Valentque tantum signa rebus insita!
Et ne malis capiantur artibus Boni,
Natura praecavendo tam prudens fuit!

XII. Usus Vineae.

Saepe rogas, Cherine, mihi quid vinea prosit?
Saepe queas domui ne gravis esse meae.

XIII. Quod praestare hodie potes, ad crastinum ne differas.

Lapsa perit, tantum praesenti vivimus hora:
Cras se victurum, dicere nemo potest.
Quicquid enim facimus miseri, quocumque movemur,
Mors lateri nostro subsequa semper adest.
Quod potes, ergo hodie praesta, neque differ in horas:
Pro dubio certum linquere, stultitia est.

XIV. DE BAPTISATIS JUDAEIS.

Iudaeus licet abluat sacrato
Plenum perfidiae caput lavacro;
Iudaeus tamen ore, mente, vultu,


page D6v, image: w1wes060

Cum turpi remanet petacitate,
Nativa arguitur rapacitate,
Stulta noscitur a procacitate.
Immunda illuvie oblitus vagatur;
Foetet, ceu Solymaeus hircus: hirrit
In templo, ut canis aptus in catenam:
Circumfert habitu exscreatque sordes,
Et mens plane eadem manet cutisque,
Sed mutabile nomen est Apellis.
PRAGAM pro Solymis habent, DEUMque
THALMUTI subigunt suo adplicantque
CHRISTUM Christicolasque despuentes.
Magnates sibi mentiendo iungunt,
Quos rursum pretio dolisque vendunt.
Si lucrum adsit, habes tibi propinquos,
Si lucrum absit, habes procul remotos.
Si credas, male blandiendo fallunt;
Si ludas, simulando te prehendunt,
Scurrae, foedifragi [(transcriber); sic: saedifragi] atque ludiones,
Aurispongiae et impii latrones.
Intrant ut catuli, bonosque rodunt;
Vivunt ut famuli, Ducesque produnt:
Decedunt dubii ADONAI vocantes,
CHRISTUM non sine felle nominantes,
Iudaeique meri atque proditores
Extremos moriuntur inter actus,
Et praedam simul improbe coactam
Secum Daemonibus vovent malignis.


page D7r, image: w1wes061

XV. De Vini et Aquae natura ad Polydorum.

Carmina proveniunt animo deducta sereno,
Paelignus teneri carminis Auctor ait.
Vina parant animos curasque a pectore pellunt,
Ingeniumque acuunt laetitiamque fovent.
Et velut exhaustam reficit pinguedine terram,
Proicitur quoties sicca per arva, fimus;
Sic vatum defessa, liquor generosus Iacchi
Affatim infusus, pectora feta facit.
Materiamque subinde novam meditantibus offert,
Naturamque sua fulcit et auget ope.
At potator Aquae, cerebro, stomachoque laborat,
Et curam, quod edat: non, quid ut edat, habet.
Musa famens sitiensque adeo nil cogitat alti,
Nec cupit a sera posteritate legi!
Non magnos magni, non se tanti aestimat ipsam,
Laudis ut aeternum tollat ab arte decus.
I nunc ergo, iube, vino sine fronte negato
Me carmen facili dulce sonare lyra!
Quos male cultus ager reddit pro semine fructus,
Hos tibi delusus spe, Polydore, dabo.

Hactenus Geor. Carol. [Abbr.: ?] a Carlsperga Epigrammata.


page D7v, image: w1wes062

AD ELISABETHAM WESTHONIANAM nobilem Poetriam

Carmina quod Lyrico cudas numerosa cothurno,
Herooque tones grandia verba pede.
Prodidit id nobis Czechicas diffusa per Urbes
Elisabeth, laudis prodiga fama tuae.
Sed quia saepe solet mendaces vendere nugas,
Qui vellet famae credere, rarus erat;
Sic ego mobilibus tarde qui credo susurris,
Unus, de dictis qui dubitaret, eram;
Interea argutos tandem prodire libellos,
Et scribi claris cerno poema typis,
Virginis inscriptos ubi vidi nomina versus,
Pallueram ad nomen docta virago tuum.
Cede Perilla [(transcriber); sic: Perhilla] inquam, Nasonis vivida versu,
Cumque tua Sappho Lesbia cede lyra.
Angla bene heroo, Lyrico bene carmina plectro
Fingit, et alterno est ludere gnara pede.

M. [Abbr.: ?] Paulus Stransky Zapaenus Boh. [Abbr.: Bohemus]

Aliud.

Summus ut affirmat Scaliger, dum rexerat Orbem
Caesar et Ausonias DOMITIANUS opes,
Orta est SULPITIA de gente Poetria virgo
Nomine de Stirpis dicta puella suae.


page D8r, image: w1wes063


Ille hanc SULPITIAM vates superasse Latinos,
Ausonii satyras, huius et esse, putat.
Prima haec Romanas docuit contendere Graiis
Carmine divino, docta virago, nurus.
Nec mirum, patria nam Virgo Poemata Lingua
Scripserat, est patrio res minor ore loqui.
Sic Itali, Galli, Hispani, Boiique Poetae
Dant multi patrium, Rhythmica metra, melos.
At veterum vitant, vix cuiquam imitabile vatum
Carmen, et ignavis res placet illa minus.
Haec aliter sentit WESTONIA virgo, Poetas
Illos dum superat carmine docta suo.
Plaudite Pierides, Sappho est si Dena, sequatur
Sulpitia, at comes huic docta Elizabet eat.

M. [Abbr.: ?] Venc: [Abbr.: ?] Ripa Stanckovinus.


page A1r, image: w1wes064

Parthenicôn ELISABETHAE IOANNAE WESTONIAE Liber II. Opera et Studio G. MART. a BALDhofen, editus. Pragae, Typis Pauli Sessii.


page A1v, image: w1wes065

MEDITATIO CUM GRATIArum actione in diem natalium SALVATORIS nostri.

Festa dies hilari (mortales plaudite!) caelo
Illuxit, reserans gaudia vera piis.
Haec est illa dies qua casta Virginis alvo
Egrederis [(transcriber); sic: Egredieris] summi filius ipse DEI:
Quo nascente vigil gratantem turba salutat
AEthera; dant cantus Aligerumque chori.
Et merito grates toto tibi pectore dicunt:
Quod similis nobis carne manere velis.
Humani fragiles quia corporis induis artus:
Ut miserae fias conditionis homo.
Est corrupta quidem natura haec nostra: sed illam,
Crimine cum vacuus sis, sine labe tenes.
Foedera nobiscum pepigisti, accensus amore,
Nostri, non ulla dissoluenda die.
Vestiris specie mortali, mille periclis
Subiectus, tumidae fulminibusque necis.
Qua nos incertos vitae, radiantis Olympi
Participes faceres, Diva propago DEI.
Ad te suspiciunt igitur pia lumina, castae
Virginis o Soboles, o pie CHRISTE, Siloh!
Simus ut a Sathanae seiuncta caterva cathedra:
Ne tibi nos stygius fraudibus error agat.


page A2r, image: w1wes066


Nos vera potius pietate tuere fideles:
Puraque sideriis agmina siste choris.
Tolle nefas animis, et quae caro crimina gignit:
Pax arcte miseros copulet alma tibi.
Nam genus humanum, propter sua crimina lapsum
Irato reddis conciliasque Patri.
Ante DEUM supplex cadis hostia; supprimis iras:
Solus es, ante DEUM qui Mediator eras.
Solus es auxilium qui conciliumque tulisti:
Solus es aeterni quo patet Aula Patris.
Sic equidem decuit; sic ordo iuris et aequi,
Postulat: aequivalens sic decet esse lytron.
Nempe Redemptoris qui nomina sumit, oportet
Esse hominem, atque DEO de genitore satum.
Sic laesi poteras iram lenire Parentis,
Et rabidae victor frangere tela necis?
Reddere iustitiam, verae nova gaudia vitae;
Excelsi rimans intima corda DEI?
Sic castas audire preces; defendere iustos
Pastor et aeternus sic gregis esse tui.
Daemonis arma potens, stygiasque infringere vires?
Ex tenebris pressos ut revocare queas!
Haec praestare hominum siquidem natura nequibat
Tu praestas meritis, unice Christe, tuis.
Quas igitur debent mortalia pectora grates?
Vel quae lingua satis tot benefacta canet?
Heu sumus ingrati, foedati crimine carnis;
Quam mens aegra parum munera tanta capit!


page A2v, image: w1wes067


Ergo quod assequitur minus hac caligine sensus,
Addoceat sacro Spiritus igne tuus.
Et velut in lucem brumali tempore prodis,
Claudere quo terras frigora densa solent;
In stabuloque infans inter praesepia vagis:
Cum tamen aetherii sis Patris ipse logos:
Sic, precor, in nobis sapientia vera misellis
Vagiat, ad finem dum celer orbis abit.
Tempora labuntur, labuntur sceptra, genusque:
Impendet reprobo summa ruina solo.
Flet pietas; Themis alma tremit, suspiria tollit
Phoebus et Aonides tristia fata dolent.
Omnia ad extremum properarunt; omnia finem
Exspectant; cupiunt esse soluta iugo.
Has igitur curas inter tenebrasque precamur,
Ne nos, fons vitae, deseruisse velis.
Angelico nos iunge choro: fac carmine grates
Undique consensus cordis et oris agant.
Sola tibi soli tribuatur gloria Christe;
Qui solus sapiens, solus es omnipotens. [(transcriber); sic: ]
Illa salutiferi clemens oracula verbi
Obsigna in nobis, nec periisse sinas.
Spiritus immeritos tibi nos tuus uniat uni:
Tu nostrum caput es, nos tua membra sumus.
Vivida qui lux es, clara nos luce guberna;
Et duc ad regni gaudia certa tui.
Omne tuum propter meritum, nostramque salutem,
Motus amore hominum, quod facis, omne facis.


page A3r, image: w1wes068


Haec miranda mihi ne turbet daemonis astus
Foedera; nec rabies nos Acherontis agat.
Oscula captemus tua suavia, dulcis Iesu:
Posse tuo nobis da recubare sinu.
Nuntia ceu fuerat pecudum vox prima Magistris,
Virgine quae natum te tulit esse DEUM:
Sic dignos meritis quoque suffice, Christe, ministros;
Qui, quae sectentur, dogmata pura serant.
Da populi Proceres veri iustique tenaces:
Sit procul a templis rixa, proculque foro.
Denique cum veteri pro consuetudine lux haec
Anni principium fecerit esse novi:
Vota damus, gemitusque damus, gemitusque iteramus:
Fraternas facilis, suscipe, Christe, preces.
Sit veniens nobis o felicissimus annus:
Sint procul a nostro fata sinistra lare.
Collige nos inter tibi semina pura pusillos:
Nec temeret reprobus caelica sacra furor.
CAESARIS imperium, quod Musis praemia sistit,
Floreat; et vigeat Caesaris aula diu.
Turcica rumpatur rabies; nomenque Tyranni
Intereat: populus te colat inde tuus.
Sit fecundus ager: fugiant contagia pestis:
Et iunctim crescant templa, theatra, Scholae.

DE NOMINE IESU.

Verte stylum, mea Musa; procul mundana recedant:
Cedant a calamis nunc leviora tuis.


page A3v, image: w1wes069


Iam neque pro laetis modulis gratabere Amicis;
Nec dictura frequens versibus ibis, Ave.
Carmine lugubri non fata sinistra dolebis:
Ad Proceres nec iam ducet arundo preces.
Non supplex mea vota feres ad Caesaris aulam;
Nec mihi difficilem sollicitabis opem:
Legibus haud metricis sapientum dicta virorum
Involves: nusquam buccina laudis eris:
Non hilari accipies nascentum festa sonore:
Nec lacrimas dabimus, quas ciet aeger amor;
Sed veteri graviora modo meditabimur: aether
Materiam auspiciis praebuit ecce novis!
Namque dies micuit, quo guttula prima cruoris,
Pro nobis nostra proque salute cadit.
Quis fundat, quaeris? teneris ex artibus infans,
Infans matre miser Virgine, patre DEUS.
Cesso heic [Reg: hic] : tanta meam superant mysteria mentem:
Mater homo est, nullo sed temerata viro.
Hic ubi vix, quam sors humana humanitus offert,
Octo dies alma luce potitus erat,
Se circumcidi patitur, pro more vetusto,
Et IESUM aligeri, Patre volente, vocant.
Dic igitur IESU carmen de nomine Musa:
Quid distet reliquis illud, et unde gerat.
Sunt quibus hoc nomen fuit olim; JOSUA, Mosis
Successor, simili nomine dictus erat.
Tuque Sacerdotem tali de nomine magnum
Zacharia, scriptis ante fuisse doces.


page A4r, image: w1wes070


Non tamen aeternam populo hi struxere salutem;
Sed peritura fuit, si fuit illa salus.
Josua deduxit Cananaea per arva fideles.
Exigua illa salus, si meditaris, erat.
Post hos, SYRACIDES dictus cognomine IESUS,
Contulit e multis ethica multa libris.
Sint haec magna quidem et magni pendenda: sed illa
Non Christi summis aequiparanda bonis.
Virginis ac Divum soboles, cui sidera rorant,
Sola mihi IESUS, sola Redemptor erit.
Non hominum ratio, sed Patris diva voluntas
Nomen id ante dedit, quam vagus orbis erat.
Angelus hoc nobis sacrata voce revelat,
Et certa dici de ratione monet.
Una salus miseris datur hoc; ut crimine liber
Vivat homo, et verae gaudia lucis agat.
Nam licet a cuncto sanentur corpora morbo;
Non tamen est nobis vera putanda salus.
Pectora peccato quod si releventur ab omni,
Ista salus demum crede perennis erit.
Nam quicumque fuit maledicto a crimine liber,
Nil huic vel morbus, pauperiesve nocet.
Hunc neque tot gradibus mors impetuosa movebit:
Solo etenim IESU nomine salvus agit.
Qui non salvus erit solius nomine IESU,
Nil hunc fluxa salus divitiasque beant.
Nulla profanorum moveat [(transcriber); sic: meveat] me cura bonorum,
Caelestis deceat sed diadema domus.


page A4v, image: w1wes071


Sic ego salvabor; sic mens et vita valebunt:
Sic mors, sic furiae nil nocuisse queunt.
Adde et Calliope, quibus hic sit missus in orbem:
Mortifero quosnam liberet ille iugo.
Non aliena quidem Messias agmina curat:
Sed sibi devote membra caduca fovet.
Grex alienus is est, qui nescit credere dictis;
Quique redemptorem nescit amare suum.
Sed vera quicumque fide complectitur ipsum,
Ille DEI populus cur reputetur, habet.
Crede modo Christi verbis, sacra iussa capesse:
Si ratio pugnat, sufficit; autos epha.
Qua ratione suos divina propago tuetur?
Fallor? an EX MERITO, crimine liber agis?
Non ita; sed Christi merito Patris ira recessit:
Salvifica Christi morte repensus homo est.
Hoc verae fidei qui nixus robore perstat,
Vivet, et in media morte beatus erit.
Namque bonis nomen IESU bona plurima confert:
De caelesti homines nempe salute docet.
Non aliud nomen sub Caelo restat in orbe,
In quo nos salvos iusserit esse DEUS.
Nominibus reliquis merito praeponitur unum,
Quo semel audito flectitur omne genu.
Angelus e caelo veram conferre salutem
Nescit; at a IESU vera petenda salus.
Quisquis in hoc dulci, spe firma, nomine credit,
Salvus hic, inferno liber ab hoste, manet.


page A5r, image: w1wes072


Nil EXTERNA tamen genuum SUBIECTIO prodest:
Ni mens se flectat, flexio nulla iuvat.
Ergo Salvator IESU suavissime salve;
Mente tibi pura carmina fusa cape.
Sis clemens famulae; peccata remitte; guberna
Affectus, Sensus, ora manusque tibi.
Ut tibi semper agam, IESU, pro munere grates,
Inque meo officio iussa fidelis agam.
Sis mihi Salvator vere, dulcissime IESU:
Fac, quod in orbe cano, sic super axe canam.

DOMINICA LAZARI iacentis ante fores divitis.

O aeterne DEUS mirandi rector Olympi,
Qui subiecta cupis nos tua membra cruci;
Ah turbae miserere tuae, quae spreta Potentum,
Te patiente, Ducum nunc iacet ante fores.
Tu Samaritanus mihi sis; mea vulnera succis
Unge; salutiferam ferque misertus opem.
Et quia principium vitae caelestis in ista
Firmare innocuos per mala mille iubes;
Da benefactores, qui saucia vulnera lingant:
Qui nos officiis, qui pietate iuvent.
Durima flecte etiam variorum corda Midarum,
Queis [Reg: Quibus] sunt Divitiae spesque fidesque suae.
Ut loca, quae torquent animos, meditentur: ibidem
Ne cum damnato Divite forte luant.


page A5v, image: w1wes073


Da revocati ineant aevi melioris ut annos;
Et verbi capiant iussa verenda tui.

In diem Quo fit recordatio S. ANDREAE Apostoli, fratris PETRI.

Christe DEI soboles, nostrae spes una salutis,
Ex memori grates pectore reddo tibi;
De genere humano quod sanctum colligis agmen,
Cui cedat regni parta corona tui.
Ipse tui repetis promissa subinde favoris;
Deque tui vera cognitione doces.
Quin et continuo das sanctos, CHRISTE, ministros,
Ordine, quos flatu perpetuante foves.
Demissus tandem caelo, mortalia sumis
Membra; tuaque imples morte salutis opus.
Dum laxas veteris violenta repagula legis;
Consumans iussûs foedera dura tui.
Denique divina bis senos voce ministros,
Quos veri testes exigis esse, vocas.
Ah, precor, hanc lucem veri tueare, Redemptor;
Et serva populo dogmata pura tuo.
Da quoque sanctorum vestigia tuta sequamur
Rectius in vita, relligione, fide.
Non his divinum stolidi tribuamus honorem:
Soli namque tibi competit omnis honos.


page A6r, image: w1wes074


Cura, habeat sanctos Ecclesia sancta Magistros,
Qui verbi fundant balsama dia sacri:
Quique tuum per prata gregem viridantia ducant;
Limpida ut e gelido fonte fluenta petat.
Donec ad astricolas pia turba vocetur alumnos;
Et tibi conficiat perpes honore melos.

Mortem non gustabunt.

Non fratres inter tantus fuit ardor amantes,
Quos decepta tulit Leda furore Iovis:
Quanto hominum mitis flagrabat amore Redemptor,
Qui DEUS, et puro corpore purus homo est.
Mutat enim Pollux caro cum Castore vitam
Fratre suam; certa condicione tamen.
Alter ut alterius moriatur origine vitae:
Dumque hic surgit equis, ille feratur aquis.
At vitam, alterius Christus sine morte perennem
Obtinet, Electis et dat habere suis.
Vivus ovat; non te mors illius ergo fefellit:
Ne pereas, sed eas per supera, ille perit.
Omnia qui tecum victurus saecula, solus
Expertem stygiae te facit esse plagae.

Dissolvi cupio.

Quid mea mendosae laceratis pectora curae?
Praevaleat stimulis nil caro blanda suis.
Nil sapiat, stupidi quod amat dementia vulgi,
Et falso summum quod putat esse bonum.


page A6v, image: w1wes075


Dissolvi cupio vitae melioris amore:
Nam bene velle sat est, et potuisse mori.

Quis dabit capiti meo aquam?

Triste quis irroret caput? aut quis noxia fonte
Lumina, sed numquam deficiente, riget?
Me vitia ut noctes mea flere diesque viderent,
Quo valeam iratum conciliare DEUM?
Hoc mihi nulla dabit vis morti subdita; mortem
Pro me qui iugulas, hoc mihi, Christe, dabis.

Vita aerumnosa morte acerbior.

Sidera qui valido Suffulcit tergore Atlantem
Tam duro nullum pondere pressat onus:
Quam corpus mentem; quae luctibus anxia anhelis
Eximi ab angusto carcere carnis avet.
Sed mora multiplicat mortis tormenta cupitae,
Et moritur, quoties vivere quemque piget.

Mors est, meruisse mortem

Si meruit mortem, quid vita in corpore languet?
Si non, morte gravi cur graviora fero?
Aequa sunt poenae et crimen pendenda bilance?
Haec non, vulneribus fortius illud erit.

Idem.

Si scelus est mortis: cur vitam poena remordet?
Culpa mori causa est, poenaque velle mori.


page A7r, image: w1wes076


Res gravis est, leto crudeli malle perire:
Mors igitur iustis pendet utrimque modis!

Sustine.

Sis vitae et sortis patiens praesentis ut illam
Possideas, quae te fine soluta beet.

Abstine.

Sis noxae et turbae fugiens scelerantis; Alastor
Ne te tartariis exagitet colubris.

Mediocritas.

Ne me divitiae tollant, neque mergat egestas:
In medio statuas me, bone Christe, loco.
Ne, quod agit reprobus, spernam tua nomina, fastus:
Nec quaeram, furum more, fugare famem.

Divitiae lubricae.

Quid peto divitias irritamenta malorum?
Ad peccata viam, cur ego sector opes?
Omnia si subito perimit fortuna tumultu,
Gaza quid est? pulvis; pulveris umbra? nihil!

Idem.

Stulta quid exspectem, quae praestat munera, Pluto?
Quid fatuae placeat gloria vana morae?
Rarius haec prosunt, obsunt magis: illa beatis
Quae sunt stultitiae, sint mihi divitiae?


page A7v, image: w1wes077

Aliud.

Ut surgunt viridi flores radice virentes;
Et succo faciles deficiente cadunt.
Fortunae haud aliter fulgentia dona rotatu
Emergunt, subita et mobilitate ruunt.

Publica corruptela.

Ut minus est facinus calicem infecisse veneno
Uni qui tantum letifer haustus erit;
Fontibus impurum nitidis quam spargere virus,
Pluribus unde latex exitialis eat:
Sic qui privatae suerit succumbere culpae,
Non scelus in tantum se sceleratus agit;
Quam qui consiliis Reges delenit iniquis,
Queis [Reg: Quibus] populo interitum, perniciemque parat.

Eleemosynae.

Est in divitiis talis natura caducis,
Quod docet a primo fama suprema die.
Ut iactae nuda sterilis telluris arena
Augmento fructus uberiore ferant;
Quam tibi si fundo glebae pinguentis opimo
Disserat has sollers ac operosa manus.
Nam superi referunt, si quid donatur egeno,
Gaudet is, et magni muneris instar amat.
Sed Diti quidquid tribuis, tribuendo peribit:
Nemo erit acceptam qui memorabit opem.


page A8r, image: w1wes078

Aliud.

Obtingunt cupidis quae alieno munere votis,
Si tua credideris sola; aliena rapis.

Communio benevolentiae.

Luna velut terras illustrat lumine, fratris
Quod de parte sui nobiliore capit:
Munera sic fuerint tibi quas collata superne,
Cum sociis debes participare tuis.

Vel.

Non secus ac Phoebi quidquid de lumine Phoebe
Haurit, inexhausta grata refundit ope:
Sic quae sollicitis hominum sunt reddita votis,
Illa putent inopi distribuenda lari.

Mutui vis.

Exigit iniuste, qui munera reddere nescit;
Dum, dare quod renuit, poscit avara manus.

Lex Talionis.

Quod tibi vis, aliis quid idem tu invideris idem?
Quae vis esse aliis, crede futura tibi.

Avari Sors.

Scitu haud difficile est, miserum quid reddat avarum?
Scilicet hic proprii est propria causa mali.


page A8v, image: w1wes079


Quod negat ille suis namque invidiosus amicis,
Hoc cruciat mentem nil ut habere putet.

Avarus quomodo capiatur.

Quam facile argueris (parili nisi labe laboras)
Cui vafra nummi agitat corda sinister amor.
Respice quid desit tibi; vel quonam alter abundet
Crimine: num facias, quae fugienda tibi.

Idem.

Nosse levi cautum studio si quaeris avarum:
Noveris, a simili ni modo laesus eris. [(transcriber); sic: ,]

Avarus morte se luit.

Non nisi lanificis cum solvit iura Deabus
Dignum opera pretium dira Eriphyla facit.
Namque sibi atque aliis quod debuit hactenus, illud
Vermibus, ac terrae solvit item barathro.

Idem.

Nil bene avarus agit, finem nisi ponat agendi,
Reddat et instanti debita iura neci.
Quod nulli prius, en nunc credere cogitur omni;
Incustoditum et deseruisse penum.

Avarus chairekakos

Qui sapit, alterius damno gemit: ille triumphat,
Auri quem nimii dira cupido premit.


page B1r, image: w1wes080

Avaro quid optes?

Nil optes melius, quam serae saecula vitae,
His, qui divitias Numinis instar habent.
Nam venter DEUS est, Caelum arca, moneta voluptas:
Quae si fata negant ultima, nullus erit.

Fides divitiis potior.

Magnificis superes Croesumque Midamque metallis:
Nullius, ni sis mente fidelis, eris.

Gratia ultronea.

Est virtutis opus, memori si mente capessis,
Quod cito quis, quod item conferet ultro tibi.
Qui cito dat, munus tibi tradit, pectora sancit:
Efficiat meritum gratia bina duplex.

Diversa diversis.

Nostra placent aliis; et nos aliena probamus.
Sic diversa hominum mens tenet omne genus.

Inevitabile fatum.

Ecquis aberrabit decretae a limite sortis,
Quippe ea, ceu vallo, cingere quemque solet.

Fatum mutabile.

Sic est. Fata quidem sua cuique: sed illa serenat,
Si mala sunt, pietas; sin bona, culpa gravat.


page B1v, image: w1wes081

Indulgentia Fortunae.

Crede mihi, quibus est fortuna subinde secunda,
Hos solito insipidos reddere more solet.
Dulce velut blandis modulatur vocibus auceps,
Cum vafer incautas fallere tentat aves.
Callida sic simulat vultus fortuna serenos:
Ut miseros laqueis captet iniqua suis.

Integritas accusata.

Quando Hyas inducit nimboso nubila caelo,
Sol radiis penetrans discutit illa suis:
Sic ferus innocuos livor si quando lacessit,
Per propria exstinctis viribus arma perit.

Cum ebrio non litigandum.

Absenti nocuit praesens, qui laeserit illum,
Cui domuit Semeles sensa gravata puer.

Temerarium iudicium.

Rem qui iudicio temere castigat inepto,
Quod longum doleat praecipitanter agit.

Suspicio sinistra.

Suspicio in partem semper mage firma sinistram:
At solet in dextram tardior esse fides.


page B2r, image: w1wes082

Adulator.

Ut cum lapsa diu per ripas unda reclives,
Tandem in rugosa se cohibebit humo:
Non secus ad dubiam Parasitus pendulus auram,
Explorat cunctas circumeundo vias:
Dum penitas animi partes, quibus obvia noxa est,
Tentat, et in venas pectoris usque meat.

Iudaeus mercator.

Merces atque fidem mercator vendit Hebraeus:
Turpi adeo geminum captet ut arte lucrum.
Fallitur? an socios versutus inescat inertes,
Cui faciunt quaestum merx, violata fides.

De humili et Superbo.

Ceu fulmen penetrat ferrum, marmorque resolvit:
Cera sed ut liquefit, quae fuit ante, manet.
Sic etiam Divum prosternunt sceptra superbos:
Ast humilis supero tutus ab igne latet.

Animus distractus.

Civica confundunt si motibus arma cohortem,
Num felice potest illa quiete frui?
Sic animus qui se curarum mole fatigat,
Commoda compositae pacis habere nequit.

Calamitas rumori obnoxia.

Quilibet ad miserum rumor casum assequitur vim:
Et plus, quam verum, livida fama valet.

Fama.

Laudatus fuerit quicumque a laudis egente,
Huic decus exiguum gloria vana feret.
Sed si te celebret, quem reddit fama celebrem,
Nomine non tacito, laus tua maior erit.
Alterius merito est laudatus buccina laudis,
Nominis ignorans attenuare decus.

In Album Sui Dn. [Abbr.: ?] Joh. [Abbr.: ?] Leonis. Virtus sola nobilitat.

Fortunas et opes iactasse, et nomina avorum,
Est desperatae condicionis opus.
Clarius aeterna mihi nobilitate coruscat,
Quem celebrem pietas, ingeniumque facit.

Laus perennis.

Laus tibi quae multo nomen splendore decorat,
Ni fuerit meritis continuata novis;
Deperit, ut fluvius rivis decrescit ademptis:
Et plane exhausto currere fonte nequit.

Sera admonitio.

Stringentes frustra demum ori subdis habenas,
Cum celeri sonipes eripit ungue fugam.


page B3r, image: w1wes084


Sic si consilio, cupias cohibere ruentem,
Nil agis, et lapso pharmaca vana paras.

Idem.

Ceu prius adiungis nodosa capistra caballo,
Quam rapidus Campi per sola carpat iter.
Sic firma trepidum ductu rationis amicum
Ante, fero praeceps quam ruat interitu.

Idem.

Si vis quadrupedem caute cohibere ferocem,
Tuta prius freno, quam furit, ora premas.
Et cupis in portum revocare salutis amicum?
Admoneas; mediis ne mare mergat aquis.

Ingenium praecox.

Si vini sapor est mollis, placidusque recentis;
Acrior, aut peior, cum veterascet, erit.
Sic quoque, quae primis est praegnans floribus aetas,
Viribus obtusis tabet adulta magis.

Ingenuo indignissima servitus.

Exosum ingenuo duris parere lupatis:
Libera mens horret tradere colla iugo.
Nam male conveniunt duo re contraria in una!
Et quo saeva modo vincula liber amet?


page B3v, image: w1wes085

Noxia animo remissio.

Si nimium intendas fragilis vi rumpitur arcus:
Si laxes animum, solvitur ille, tuum.

Prudentia.

Provida cognovit si mens fugienda vereri,
Plerumque elabi tutius illa potest.

De Eadem.

Sedulus observes quidquid deperdere possis:
Effugies cauto sic mala damna pede.

De eadem.

Provideat sapiens alienis damna periclis:
Quae fuerint alias experiunda sibi.

Concordia.

Auget amor vires, consensu et firmat amici:
Dissensus magnas dilapidavit opes.

Mores aetati congrui.

Caesariem dicunt, qui vestit callidus; aptum
AEtatis specimen denotat ille suae.

Dolor athymos.

Luctibus implicitae vix dignum est credere menti:
Fertur enim in varias acta dolore vices.


page B4r, image: w1wes086

Amor insipiens.

Et sapere, et stolidi sensisse pericula amoris,
Vix est concessum, qui parit illa, DEO.

Idem.

Et malesana Venus, rerum et sapientia victrix
Vix in divino pectore conveniunt.
Est in amore furor, qui lumina mentis obumbrat;
Qui facit et summos desipuisse viros.

Idem.

Novit amans amens cupidis quid mens sua votis
Optet: quid sapiat, non videt ullus amans.

Amor femineus.

Femina quando palam nullo velamine peccat,
Apta magis socio dicitur esse viro.
Vitare aut poterit deprendere aperta maritus:
Certaque praevisi damna cavere mali.

Aliud.

Aut amat, aut odit mulier; non tertia vis est
Ulla: sed haec magni criminis ausa putes.

Amor suspicax.

Plurima laesus amor falso sibi nomine fingit.
Nam cui caecus amor, Dux quoque caecus erit.


page B4v, image: w1wes087

Idem.

Stertenti ut subolet, vigilans quoque somniat idem,
Mollia cui blandus pectora mulcet amor.

Amoris offensi redintegratio.

Gratia in ingratas si quando dissilit iras,
Cura has obsequiis debilitare tuis.
Adde preces; precium, ni sufficit, adde vel imas
Immitem quae animum mitificent lacrymas.

Vel.

Si cupis iratum compescere rursus amantem,
Iracunda tuis corda riga lacrimis.

Sola diuturnitas amoris victrix.

Non potis est Cyprias abolere potentia flammas,
Longa tamen poterit quas hebetare dies.

Idem.

Spernit flamma minas: sed cedere cogitur aevo:
Maior et est magna vi revoluta dies.

Nascitur voluntarius amor, non denascitur.

Sumitur arbitrio mentis, non ponitur ignis.
Aptari frenum nec sinit ille sibi.
Quaerere materiam facile est, sed demere vires
Difficile, et certum figere posse modum.


page B5r, image: w1wes088

Amor erga Parentem.

Si iustum dederit tibi sors, venerare Parentem;
Sin minus, hunc placido pectore ferre decet.

Turpe senilis amor.

Est teneris fructus, sed turpe senilibus annis
Ferre Cupidineo subdita colla iugo.

Turpis anilis amor.

Femina grandaevis cum ludit inutilis annis;
Illecebris Mortem pascit inepta suis.

Remedium amoris.

Qui rapidos animis flagrantibus incutit ignes,
Dum modo vult, idem hos extenuare potest.

Idem.

Qui grave pectoribus vulnus geminavit amoris,
Noverit et medicas applicuisse manus.

Idem.

Qui tacitas venis prunas admovit, easdem
Solus Apollinea tollere novit ope.

Amici vitia si feras, facis tua.

Qui vitium auscultat tacitus peccantis amici,
Nec monet errantem, si qua monenda videt;


page B5v, image: w1wes089


Peccat et alterius maculat se crimine; visus
Dum tacet, erroris probra probare simul.

Amicorum delectus.

Non licet, ut teneros tentes praeponere mannos
Magnanimis, longus quos terit usus, equis.
Sic quoque fas veteres est antetulisse sodales:
Nempe tibi iunxit quos diuturna fides.

De eodem.

Sors optata parat, probat irrequieta sodales:
Quos parat haec, raro comperit illa bonos.

Amicitia violata.

Ut si quando adamas contritus robore ferri
Particulas sparsim rumpitur in minimas:
Sic ubi rixosos inimicat Erinnys amicos,
Atque initum solvit foedus amoris Eris:
Scinditur in varios sibi mens contraria sensus,
Inque odium transit, quod fuit ante favor.

De eadem.

Dissociat socias, leviuscula recula mentes:
Litterâ eros differt: corrige, fiet eris.

Felicitas infelix.

Assuetudo homini quam pessima sortis amicae:
Nam quibus usus eras, est caruisse dolor.


page B6r, image: w1wes090

FABULAE QUAEDAM AESOPICAE

Leo ac Rana.

Vox Ranae fuerat delapsa Leonis ad aures,
Ranae, quae in pigro garrit inepta lacu.
Ille diu attonitus, nescit quae bestia rauco
Quodve animal tantos evomat ore sonos.
Exserit at tandem faucem ambitiosa loquacem;
Saltat, et in sicco voce coaxat agro.
Quam Leo cum vultu spectarat forte superbo,
Advolat et querulam protinus ungue terit.

Cassita sola.

Aucupis insidiis haerens Cassita dolosis,
Miratur, quaenam sit sibi causa necis.
Hei mihi, flens clamat, quae tanti causa doloris?
Hei mihi, quam me sors exitialis habet?
Num quia per vetitas furtim irrepsisse fenestras,
Aut soleo alterius me satiare bonis?
Hoc praeter nihil est, si haec quidquam culpa meretur:
Dignave quis Cereris granula morte putat.

Sus et Canis.

Non levis (at quondam) discordia contigit inter
Saetigeramque suem, sollicitamque canem.
Nam sus fecundam se grunnit iniqua; vocari
Vult sue fertilior fertiliore canis.


page B6v, image: w1wes091


Tandem illa haec referens, quid criminis evomis? inquit;
An non ut furiat mens tibi casca, vides?
Nam fetus generas misere tu lumine cassos,
Dum cupis, ut proles sit numerosa tibi.

Columba et tabula picta.

Ex nimio multum sitiens ardore columba
Viderat appensam parietibus tabulam;
Hydria qua fuerat tam vivo picta colore,
Et specie falsum dissimulante liquor.
Unde sinistra suis circumdans pocula pennis,
Optatae infelix approperavit aquae.
Et pictam contra praeceps allapsa tabellam,
Collisa periit praecipitata gula.

Anseres et grues.

Quae poterant volucres arcem servare Quirini,
Et magna iunctae vi Palamedis aves;
Iugiter in prato fusae pascuntur eodem;
Securo et peragrant laeta vireta pede.
Forte canis Meleagreos venaticus apros
Comminus insequitur per iuga, perque nemus:
Plumigerosque greges subiti invasere timores,
Devia dum replent vocibus arva canes.
Strymoniae unde grues leviter motantibus alis
Eripiunt subitis se, fugiuntque minis.
At (dolor!) anseribus multo conamine nixis
Pinguia non licuit membra levare solo.


page B7r, image: w1wes092


Corporis obstabat dum debile pondus obesi
Aeriumque alis impediebat iter.
Faucibus apta canum rapidis hi praeda, repente
Robore devicti procubuere suo.

Aquila et Testudo.

Si quid fama valet, brutis felicior olim
Vita sodalitii foedera firma tulit;
Tarda ubi velocem affata est testudo volucrem,
Fulminea irati quae Iovis arma gerit:
Tu quae nubivago veheris trans astra volatu,
Et penna tentas aethera, tuta levi,
Accipe reptantem me inviso pulvere testam;
Quo mea vile pecus calcibus ora terit.
Affer opem, docilesque leva sublimior alas,
Meque per aetherias duc studiosa vias.
Dixerat his contra surgens Iovis ales; abi, inquit,
Quid quereris? quae te mens male sana rotat?
Plura pudor posthac vetet addere: vana precaris:
Implumis superos visne ferire polos?
Pondere queî testae tardantis onusta molesto
Absque alis, leni sustineare Noto?
Reptilis ac vermis monitus contemnit amicos:
Et volucris fieri nil doliturus avet.
Semper idem repetit: meditatur ad aethera: caelo
Ludere convexo concava testa parat.
Et rogat, et queritur, testudo, donec ineptis
Se facilem precibus Regia praebet avis.


page B7v, image: w1wes093


Dumque illam rostro deprensam tollit adunco,
Metitur cursu climata celsa comes.
Denique sublimem diffusas ducit in auras,
Et iubet, ut reliquum sola capessat iter.
AEtheriis late testudo credita campis
Ignota indocili visitat astra pede.
Pondere cedentem sic flebilis aera cogit;
Ut nil praecipitem detinuisse queat.

De pulice et Milite.

Pulicis interdum est audacia magna pusilli:
AEvo si veteri sit tribuenda fides.
Fama refert, illum pulsa formidine, quondam
Saltibus intrepidis insiluisse pedi
Militis eximii, multorum caede cruenti;
Quem voluit stimulis exagitare suis.
Unde etiam hic tremulo gemibundus pectore, Numen
Herculeum voto flebiliore vocat:
Suppetias misero ut veniat; viresve ministret,
Aut acres morsus, saevitiemque domet [(transcriber); sic: domit] .
Negligit [(transcriber); sic: Negliget] Alcides nequiquam [(transcriber); sic: nequicquam] vota ferentem,
Ridiculis renuens edere rebus opem.
Iamque adeo observans nullam restare salutem
Haesitat, ambiguus mentis, opisque carens.
Dum tandem adductus pulex maerore precantis
Aufugit, atque alium quaerit in aede locum.
Haec ubi facta: imo suspiria pectore ducens
Miles iners, tremula talia voce refert:


page B8r, image: w1wes094


Tu qui pugnaci virtute domare rebelles,
Imbellesque soles fuste iuvare viros:
Si contra exiguum non fortius iveris hostem,
Quid sperem, si me nunc graviora gravent?

In SYMBOLAM WESTONIAE Auctoris. SPES MEA CHRISTUS.

In te, CHRISTE, mihi spes derivata recumbit:
Sed ne confundant me mala tot, fer opem:
Non ego imaginibus confido, nec arte; salutis,
Quam spero, certae nil mihi praestat homo.
Tu spes, tu mea res, Meus es, per saxa per ignes:
Si vis esse, sequar per freta: si esse iubes
Per freta; freta tuo munimine vinco: petitis
Certa, vel hic, summi vel patris aede tui.

In eandem.

Praeteritae dolor est vitae, revocare tumultus:
Praesentis vanum est condicione frui.
Immo futurorum spes calvitur anxia: passim
Illecebris plenum est, quidquid hic orbis habet.
Perpetis at restat spes unica Christus Asyli;
Sperantem qui non deseruisse potest.
Ergo ad te IESU dulcissime, fortis anhelem:
Spes mea sis, IESU, sis via, vita, Salus.

In Symbolum GEORGII CAROLIDAE a CARLSPERGA P.L.C. [Abbr.: ?] MEMINERIS TUI.

Quam pia Carolides sibi legit symbola vates,
Dum studet ac semper vult meminisse sui?
Scilicet haec pietas et virtus symbola dictant,
Officii memores efficiuntque bonos.
Nam memor est quicumque sui et se respicit ipsum,
Carpere vicinos non Polypragmon amat.
Sed memor est sacri cultus, [(transcriber); sic: ] sua [(transcriber); sic: ,] munera praestat,
Non alios laedens scit meminisse sui.

In Idem.

Si bene te noris, si toto pectore constes
Ipse tibi, facias et tua iussa lubens:
Non opus est culpes aliorum crimina censor:
Quin ut ne pecces sis memor ipse tui.

In Idem.

Nemo alios novit, nisi qui se noverit ipsum,
Ut videas alios, sis memor ipse tui.
Sic ubi te noris ipsum, mala plurima vitas:
Ac dices aliis ipse: MEMENTO TUI.


page C1r, image: w1wes096

In Symbolam. M. [Abbr.: ?] Balthasaris Exneri Sil. [Abbr.: ?] P. L. [Abbr.: ?] SPERO MELIORA.

Qui meliora sibi ruituro sperat in orbe,
Errat, et optatis gaudia nulla feret.
Sola mihi spes est vitae caelestis; in illa
His quae speramus, fert potiora DEUS.
Munde vale, nusquam hic spero meliora: sequuntur
Spem praeter quovis deteriora die.
Sed spero meliora tamen, cum venerit ille,
In cuius sita sunt tempora nostra manu.
Non ego despero, sed de spe certa, fideque
Praestolor reditum, Christe benigne, tuum.
Rumpe moras, et ades: nos meta suprema resolvat:
His qua terrenis des meliora bonis.
Sic spero meliora, piae quod Regula vitae
Exneria in luctu me meminisse facit.

In eandem.

Quid speras meliora? quid est, extrema quod inter
Auxilium frustra consiliumque petis?
Mundus ad occasum properat; mox omnia finem,
Si videas Fastos, sunt habitura suum.


page C1v, image: w1wes097

[Clv]

Caelum igitur meditans, quod spero perennia vitae,
Commoda, fit, mundus quod meliora negat.
Spes est, si ridens meliora minatur Olympus:
Sperantem nescit deseruisse DEUS.

De inundatione Pragae ex continuis pluviis exorta.

Evocat iratos Caeli inclementia ventos;
Imbreque continuo nubila mista madent.
Molda tumet multum vehemens pluvialibus undis
Prorumpens ripis impetuosa suis.
Largaque per latos diffundit flumine campos,
Et rapidus siccos proluit amnis agros.
Spumosus, verrit per praeceps omnia gurges:
Et misere, insanis cuncta feruntur aquis.
Hinc seges, hinc fructus distracti fluctibus undant:
Inde vir, inde thorus, feminaque inde natat.
Cerne, trabes, pinus, et tecta natantia, cerne;
Volvuntur rapidis prodigiosa vadis.
Saepta procelloso late stant gurgite mersa:
Sic alto pereunt omnia mersa mari!
Cymba forum sulcat; piscis delubra Deorum
Contemerat; refugis fluctibus ara madet.
Astant attonitae, sed veste liquente catervae,
Insuetisque dolent cuncta perire malis.
Talis erat facies furibundum cernere Moldam;
Et similes undae Deucalionis erant.


page C2r, image: w1wes098


Tu qui monstra freti rabidosve domare furores,
Jhova potes, nutu tot mala merge tuo.

In Zoilum.

ZOILE, quid laceras rabido mea carmina dente?
Quid miseram quovis acrius ense feris?
Nempe parum esse putas mea dicta Poetica? quod sint
Compta minus fuco, quod speciosa minus
Danda mihi venia est, si carmina rauca puellae
Sint minus ad nasum grata futura tuum.
Bis mihi lustra duo currunt: aetatis in ipso
Flore, dolor, curae me, lacrimaeque premunt.
Utque mihi simplex vita est; ita simplice cultu
Gaudeo: nil fuci, livor inique vides.
Quod latii desit sermonis gratia, noli
Propterea gemitus spernere turpe meos.
Scripsimus haec curas inter lacrimasque, fatetur
Id gemitu mecum turba novena suo.
Tempus erit forsan, quo dexteriora sequentur,
Has nunc primitias consule, quaeso, boni.

ELISABETHAE WESTONIAE, Nobili Anglae.

Angla vel angelica es? vel prorsus es angelus? immo
Si sexus vetat hoc: angelus est animus.


page C2v, image: w1wes099

Eidem.

Non vagor in magni meditans miracula mundi,
Huius dum Methodus, vita pudica tua est.
Te quia dum vidi, obstupui, namque omnia vidi
Et quae pictor habet, quaeque habet historicus
Et vidi in te plura quidem, quam Pictor Apelles
Effingat, quam vel disserat historicus.
Tu varias animi dotes, compendia rerum,
Humano in speculo, ceu microcosmus, habes.
Nec fictum est quidquam, nihil est quod fascinet, ipse
Conditor est Index, pictor, et historicus.
Seu mediter mortale tuum, quam rite Creator
Clausit in exiguis artubus illud opus?
Sive decus vitae pereuntis, ut omnia pulchro
Ordine disposuit? forma beata tibi est.
Si memoro Natale solum, quae gloria gentis
Et quis stirpis honos? nobile stemma tuum est.
Et dives fortuna fuit, dum fata sinebant
Et forma insignis sorsque genusque tibi.
Hospitium sic dum mortale pererro, notavi
Qui foret hoc hospes dignus in hospitio,
Maiestatem animi reperi, doctrina refulsit,
Et pudor, et pietas, et decor omnis erat.
Hic ego, nil inquam est, genus, et fortuna, Venustas,
Gratiaque in verno pectore fluxa suo.
Gratior at pulchro residens in corpore Virtus,
Virtutisque Comes casta pudicitia:


page C3r, image: w1wes100


Rara avis in terris, dixi tamen esse, sed ipsa es,
Nil prohibet raris nomen inesse tuum.
Nam te nascentem genetricis ab ubere raptam
Nutriit Aoniis fons Heliconis aquis:
Pymplaeo tibi rore madent tua mellea labra,
Dulceque Nestoreo fundis ab ore melos.
In te conspicimus Venerem cum Pallade, Musas
Cum Phoebo, Charitum, Pieridumque choros
Singula habent aliae, tu singula et omnia, quo te
Compellem: quonam nomine! prodigium.
Prodigium humanum, dium miraculum, et ingens
Optati generis Gloria feminei.
Sic Ego te supra cunctas, in sede locatam,
(Ut doctrina locat) carmine condecoro
Quam pulchrum est, latitare Deam sub pectore dio,
Promicat aulaeis, Mens ubi tanta, suis.

EIDEMque ALIUD:

AEmula Naturae Marium muliebris, in omni
Laudem promeruit condicione suam.
Fertur Amazonidas, in proelia fortiter arma
Concivisse viris, et superasse viros.
Delbora vaticinans Domino deserviit; Alma
Iudith, iudiciis praefuit et Domini.
Athalia in Regnis Iudeae sedit; In Indos
Pandarum gentem femina sceptra gerit,


page C3v, image: w1wes101


Heroum palmas mulier comprendit, et artes,
Masculeumque decus, provida fert mulier.
Nulla tamen legitur studio, doctaque Camena
Et certasse viris, et superasse viros.
Haec laus sola tua est WESTONIA, vincis utrumque
Sexum, et te superas laude, velut mulier.

In Diem Natalem Domini Oswaldi Crollii, Medici peritissimi. ELISABETHA JOANNA WESTONIA.

Dum sedeo, varias volvens sub pectore curas:
Et quas suppeditat vita caduca vices:
Nescio, quo casu, manibus mihi sumpta tabella est,
Quae digesta anni singula Festa tenet.
Hanc vertens video, Fastis tua Nomina poni,
In sacro genetrix quae tibi fonte dedit.
Luce sub hac igitur, (ne sim male grata faventi:
Ne benefactorum non memor esse puter.)
Versibus Oswaldum paucis, pro more ligandum
Duximus: Ergo lubens vincula honesta cape.
Vincula amicitiae, queis [Reg: quibus] ius firmetur; id unum
Postulo sic etenim sat mihi vinctus eris.
Addo preces vinclis castas: felicibus, opto,
Auspiciis servent hunc mihi Fata diem.
Sospite te, faciant haec saepe recurrere lucem,
Ut clarum reddas Nomen in orbe tuum.
Aurea sed votis deberent munera iungi,
At quae sint miserae dona vel ipse vides?
Nulla mihi iam sunt: praeter mea carmina: Carmen
Do, nectens capiti florida serta tuo.


page C4r, image: w1wes102

AD MEDICUM PERITISSIMUM DOMINUM OSWALDUM CROLLIUM.

Freta singulari tua in nos benevolentia humanissime Domine Crolli, hanc ad te mitto famulam Dominae Matris meae, Quae a tribus fere hebdomadis capitis dolore gravissimo affligitur, quem ex obstructione quadam, ut ipsa referet, originem duxisse puto. Huic si de praestantissimis pharmacis tuis aliquid imperties: et Dominae Matri absenti rem facies gratissimam, et me de puella anxie sollicitam, curarum onere liberabis. Vale et hanc audaciam meam necessitati tribue.

Elisabetha Ioanna Westonia.

NOBILISSIMAE AC LITERATISSIMAE VIRGINI D. [Abbr.: ?] ELISABETHAE WESTONIAE POETRIAE

S. Nobilissima Virgo, puellae petito modo communicavi remedia contra dolores capitis: Aquam ophthalmicam promissam una opera mitto, de qua quotidie sero ante Ingressum lecti una vel altera gutta oculis instillatur. Ex huius continuato et innoxio usu visus mire acuitur. Insuper quod nuper oretenus, id iam per litteras confidentius peto a nobilissima Virgine, ne ad imitationem virorum praestantissimorum Melissi


page C4v, image: w1wes103

P: M. [Abbr.: Piae Memoriae] et Nicolai Maii, sua gratia gravetur, per otium aliquot Disticha in honorem meae Basilicae Chymicae, suo tempore edendae, conscribere, in qua praestantissima medicamenta [(transcriber); sic: medicameta] Spagyrica [(transcriber); sic: Spag rica] per multos annos a Viris litteratissimis ac expertissimis, in Italia, Gallia et Germania collecta, proprioque studio quaedam inventa, ac Vulcani beneficio prius omnia cum Repub. medica publicando placuit habere communia. Pro hoc singulari promerito mea debita et sincera studia gratitudinis ergo vicissim numquam deerunt. Vale doctissima saeculi nostri Virgo, et salve cum Generosa Domina Matre sexcenties.

A vestrum vestrarumque virtutum observantissimo, Oswaldo Crollio Medico.


page A1r, image: w1wes104

Parthenicôn ELISABETHAE IOANNAE WESTONIAE. Liber III. Opera et Studio G. MART. a BALDhofen, Sil. Collectus. Pragae, Typis Pauli Sessii.


page A2r, image: w1wes105

Sereniss. [Abbr.: ?] ac Potentiss. [Abbr.: ?] BRITANIAE IMPERATORI IACOBO I. Scotiae, Hyberniae ac Franciae REGI etc. Dno. [Abbr.: Domino] Dno. [Abbr.: Domino] Clementissimo.

Cum omnia laudum tuarum praeconiis, inclitarumque virtutum et rerum praeclare gestarum exemplis plenissima, novis nunc gloriosissimisque honoribus tuis merito congratulentur; haud inclementi, quod spero, T.R.M. [Abbr.: ?] animo agnoscet, me etiam, indignissimam clientulam tuam, reliquorum omnium vestigiis insistentem, idem hisce meis qualibuscumque tentasse versiculis; praesertim cum me, (ut debitum amorem illum, quo erga Patriam iure quam aequissimo teneor, silentio involvam) causa cum multis mihi communis ad id audendum impulerit, Regia nimirum tua, et per orbem universum illustrata virtus, Pietas et Fortitudo. Quae se eousque extendunt, ut nullum umquam celebratissimi Anglicani Regni tui Heroem tam augusto Imperio firmando, ampliandoque a superis concessum, universi facile non tantum [(transcriber); sic: tantum] R.T.M. [Abbr.: ?] fidelissimi subditi debita subiectione, verum etiam omnes omnium nationum homines magno cum applausu testentur. Haud igitur iniuria, Rex sapientissime, illustres Angliae tuae Proceres divinam nominis tui memoriam, characteribus indelebilibus suis insculptam, praecordiis gestaverunt: non sine causa te Magistratus quivis gloriosissimum Sceptri Britannici successorem longo tempore desiderarunt: non immerito te plebs devota, populusque


page A2v, image: w1wes106

adeo omnis Regem sibi unanimi, nec umquam paenitendo consensu optaverunt, tuoque imperio subici humillime anhelarunt. Ac praeter virtutem illam et Pietatem, quae vere Regiae in te sunt et divinae, illud unicum multorum fidem et rationem superat; quod non sine fato singulari ad summam illam tuam rei militaris scientiam, Authoritas et felicitas plenaria accedat. Quae quidem Regiae virtutes in nullo Christianorum Principe pleniores perfectioresque sint desiderandae. Quid ergo, felicissime Regum, restat; nisi ut hanc tibi honorum et felicitatum summam congratulantes, eandem non modo tibi diuturnam perpetuamque, sed eiusdem etiam derivationem in posteros tuos interminam, ex animo omnes una voce precemur? Id quod qualicunque modo nuper a me carmine est tentatum, quod T. R. M. [Abbr.: ?] ut benigniorem in partem interpretari, et Regio, hoc est, clementi et sereniore animo suscipere dignetur, humilime oro: me cum matre vidua desertissimaque, Regiae et paternae tuae tutelae, omni qua decet animi, submissione commendans, supplicansque ut non minorem nobis, quamvis a Patria procul remotis, clementiam indulgeat, ac si protectioni tuae aut solo natali propiores viveremus.

Vale Rex gloriosissime. Dii te tueantur! Dis pietas tua et virtus cura sit!

REX IACOBE, Pater patriae; de sanguine Regum
Qui natus es Britannico;
Scotia quem columen felix et Hybernia Regem [(transcriber); sic: .]
Herumque praedicat maris;


page A3r, image: w1wes107


Cuius in augusto sapientia pectore floret;
In ore Suada cui sedet;
En genibus supplex flexis Westonia dextram
Tibi osculatur Anglica:
Et tibi gratatur dignos, quos nuper honores
Caelestis indulsit Trias.
Haec Te etenim Regni solio dignatur eburno
Suffragiorum calculis.
Te sors et iustis successio debita votis,
Regem salutat Anglicum.
Fallor? an aequoreis, ob honores laetior, undis
Neptunus exserit caput?
Ecce per immensum Nymphae Oceanitides aequor
Choros ovantes integrant!
Conscia laetitiae tellus applaudit; et ortu
Sol laetiore prominet.
Si mare, si tellus, si Caeli sidera tantum
Sollemnibus praestant tuis:
Quid facere humanas par est in carmine mentes?
Tuique Regni subditos?
Nostra puto, quae sunt communia gaudia Regni:
Nobis iisdem fas frui.
Nam licet a Patriis procul absim dissita terris
Hic in Bohemiae sinu:
Caesar ubi placidas RUDOLPHUS flectit habenas
Ad lenta Moldae flumina:
Me tamen haec urget natali commoda terrae
Mens grata gratari melô.


page A3v, image: w1wes108


Gratabor quantum potero: te sospite sospes
Sit Anglicani gens soli:
Sit secura mali, dulcem, te Rege, quietem
Suis agat sub legibus.
Gallia mellifluam, nec non Hispania pacem
Et Belgium tecum colat.
Mars procul inde, procul! coeant in foedera tecum
Sub sole utroque Principes.
Ut pia relligio, ut themis, et bona publica fidis
Sint sarta tectaque incolis.
Ut sincera fides, animi et constantia nullo
Subacta, duret robore.
Audiat hoc, totumque memor mea vota per orbem
Gens Christiana comprobet.
Vive diu felix, o Rex, et perge vocari
Pater benignus Patriae.

S.R.M. [Abbr.: ?] humillima cliens Elis. [Abbr.: ?] Ioanna Westonia. In Angliam Pragâ 20. Iunii 1603.

IOSEPHUS SCALIGER IUL. CAES. [Abbr.: ?] F. [Abbr.: ?] Nobiliss. [Abbr.: ?] ac Praestantiss. [Abbr.: ?] Puellae, ELISABETHAE IOANNAE WESTONIAE.

Doleo fatum meum, Mea Carissima Puella, cui vix sero contigit scire, quod alii iam dudum sciunt. Quamvis enim ea nobis dolere


page A4r, image: w1wes109

non debent, quae sine culpa nostra accidunt: est tamen aliquid, in quo nulla culpa nostra est, et tamen, quin id doleamus, facere non possumus. Te tantum virtutum miraculum, tot summis viris notam, mihi autem uni hactenus incognitam fuisse, quare non doleam, qui ignorantiam meam excusare non possum: nisi prius veniam petam, et mihi ultro supplicium dem? Paene prius mihi contigit admirari ingenium tuum, quam nosse. Qui enim primus admirationem tui excitavit mihi, is est vir nobilis, tui studiosissimus G. Martinus a Baldhofen. Is dedit mihi causam mirandi, admiratio scribendi. Quare et tu noli quaerere, cur fecerim, quod ut facerem, sola admiratio a me expressit. Scribo, quia dissimulare non potui, quomodo me affecerint poematia tua, in ea aetate, in eo sexu concepta; quorum alterum rarum est, alterum inusitatum: utrumque vero omni mortali magis mirandum, quam optandum. Praeterea reliquae dotes, totque linguarum commercium, quae non a te edoctae, sed tecum natae esse videntur, ut praesenti stuporem incussissent [(transcriber); sic: incusissent] , ita absenti mihi animos fecerunt, ut mihi iter patefacerem ad amicitiam tuam, quam ut ambirem fecit virtus tua; ne autem frustra sperem, tui beneficii erit.

Vale prasstantissima Virgo. Lugduni Batavorum III. Non: Novemb. Iuliani. 1602. Pragam.


page A4v, image: w1wes110

ELIS. IOAN. [Abbr.: ?] WESTONIA, Dn. [Abbr.: ?] STEPHANO Lesieur Equ. Aur. [Abbr.: ?] Potentiss. [Abbr.: ?] Regis Angl. [Abbr.: ?] IACOBI I. Consil. [Abbr.: ?] etc. Dn. [Abbr.: ?] et Patrono suo honorandiss. [Abbr.: ?] S. P. D. [Abbr.: ?]

Magnifice et Generose Domine, Etsi malevolorum invidia effectum iri subtimescam, ne ea forsan animi benignitate, cuius mihi alias heroica tua virtus et innata mansuetudo spem amplissimam fecit, litterae nostrae accipiantur: causa tamen est et quidem meo iudicio quam maxima, quae non modo hanc meam in scribendo audaciam excusare, sed et ulterius, si tacerem, silentium incusare posse iure mihi quam aequissimo videretur. Quaenam autem ea sit, si aures mihi benevolas paulisper concesseris, quam potero brevissime explicabo. Versatur in hac Urbe Pragensi quidam conterraneus noster (si tamen ita dicendus) nomine, quo se venditat, Guilhelmus Turnes; qui ante duas, nisi fallor, hebdomadas huc ex Patria rediens, conclave nostrum, ubi cum matre eram, ingressus, post ostentatas iterum atque iterum litteras, quas a Rege nostro Potentissimo, Reginaque serenissima, nec non a te ipso, aliisque Regni Anglicani Proceribus ad Caesar. Mtem. [Abbr.: Caesaream Maiestatem] et Consiliarios eiusdem mitti falso (quod tandem eventus probavit) affirmabat, multa, eaque ignominiosissima minacissimaque verba non in nos solummodo, sed etiam in Consiliarios S. C. Mtis. [Abbr.: ?] audacter satis impudenterque effundebat. Atque illa omnia non prout sibi visa, vel a se inventa, sed ac si in Anglia a te aliisque summis Viris, immo a Rege


page A5r, image: w1wes111

ipso audita, referre se asserebat. Inter alia vero (ut ad propositum propius accedam) et tu, inquit, quid te cum tuis illis versibus, quos Regi offerri voluisti, vel laudis vel favoris assecutam esse somnias? Nihil sane: immo dedecori tibi magis, quam honori fuerunt. Cum enim traderentur, praesto erat, qui te commendaret Regi, indicaretque non tuo quidem labore et industria conscriptos fuisse, verum ex alterius provenisse officina, tuique, praeter solum nomen, nihil illis inesse. Unde tantum abest, ut M.S. [Abbr.: ?] eosdem legerit, ut ne aspexerit quidem, sed iusta animi indignatione inique sibi traditos, tamquam palpum obtrusum, reiecerit. Haec ille, huiusque tenoris quam plurima pro veris effutivit: quae ego quanto cum animi dolore audiverim, nemo percipiet melius, quam qui forte animum meum, quem [(transcriber); sic: qui] iisdem versiculis, quamvis simplicissimis, declarare sum conata, effectumque, quem hic votis longe contrarium subsecutum esse testatur, vel aliqua ex parte mentis acie rimatus fuerit. Scripsi enim non laudis cupiditate, sed soli natalis amore, debitaque Regis observantia adducta: misi vero, ut quid in me duo illa sint operata eidem Patriae meae dulcissimae, Regique dignissimo, perspicuum redderem; me quoque tam gratum Patriae membrum, quam Regis clientulam fidelissimam declararem. Nunc autem ubi id, quod in debitae gratitudinis pignus sum meditata, in contumeliam cessisse, quodque in iustae observantiae indicium obtuli, indignationem mihi peperisse inaudio, ita animo perturbor, exagitorque, ut omittere nulla ratione potuerim quin pessimum hunc calumniatorem, aliosque


page A5v, image: w1wes112

huius farinae nequam homines, qui hanc mihi ignominiae notam citra omne meum meritum (de quo protestor, ita mihi DEUM propitium velim) inurere non verentur, pertinaciter negando, redarguendo, purgando refellerem, meque ipsam coram vobis, Iustitiae Antistites, defenderem. Quapropter Mag. T. [Abbr.: ?] humiliter oro (cum haec unica causa sit scriptionis meae) ut si quid in hac parte ex obtrectatorum malitia sinistrae de me suspicionis sive apud te, sive alios subortum sit, id omne non modo ex tuo ipsius animo removere, verum etiam aliorum mentibus, benigna mei defensione evellere non desistas. Neque me criminis illius ream existimes: in quod me, omni honoris vel lucri spe dempta ultro conicerem, si in tam seriis fallerem: ut et Pios mihi aequosve omnes imo ipsum DEUM iratum haberem. Sed quid opus tam multis? Respiciatur, quaeso, ipsissima impolitissimi stili ruditas, simplicisque Musae hallucinatio, et ex opere ipso apparebit auctor, femina nempe, cui nihil magis quam ingenium et eruditio deest. Quia vero non quadam umbratili peritiae fiducia, sed singulari tua mansuetudine freta, iustoque animi dolore compulsa, has ad te lineolas in mei defensionem exarare ausa sum, monuit elegans illud Ciceronis qui

negligere
inquit,
quid de se quisque sentiat, non solum arrogantis sed etiam dissoluti est.
In qua sententia acquiesco: et me M. T. [Abbr.: ?] humiliter commendatam cupio.

Pragae, 28. Iunii. 1604. Londinum.

STEPHANUS LESIEUR etc. ELIS. IOAN. [Abbr.: ?] WESTONIAE, S. D. [Abbr.: ?]


page A6r, image: w1wes113

Grata simul, ingrataque mihi litterarum tuarum lectio fuit, doctissima WESTONIA, Dna [Abbr.: ?] et Amica colenda. Magno etenim cum desiderio valetudinem tuam, tuorumque, ac felicem rerum tuarum statum ex iis cognovi; nec mediocriter me affecit, quod mei haud immemor amicitiam Pragae contractam recolere et Epistola tua me invisere voluisti. Contra vero maximo me dolore affecit ista rerum nuper Pragae a Capitaneo Turnero perpetratarum, viro tali imo homine indignarum relatio. Non quod tantopere vicem illius, quippe qui propria sibi culpa sciens volensque malum accersivit, verum hoc imprimis doleam, quod cum ab ipso Seren. [Abbr.: ?] Rege et multis Aulae Primatibus, aliisque viris praecipuis ingens hic ipsi (testimonio suorum, quae ostentabat ab Illustris. [Abbr.: ?] Archiduce Matthia et Comite a Sultz, sibi communicatorum nomine) gratia honorque exhibitus sit, hanc ille pro benefactis istis gratiam retulerit, ut non solum Ser. [Abbr.: ?] Regiaeque Maiest. [Abbr.: ?] Angliae, Regiaeque Coniugis Dnae [Abbr.: ?] Reginae manus ac sigilla perperam et malitiose imitari, sed et S. Caes. Maiest. [Abbr.: ?] illustres Primariosque Dominos Consiliarios calumniis et scomatibus palam perstringere, atque honestorum Virorum nominibus abuti, imo tale quid, quod illis ne umquam quidem in mentem venerit, effutire ac proloqui, non erubuerit. Quae tanta cum facinora aggredi ausus fuerit,


page A6v, image: w1wes114

neque magnorum et illustrium virorum famae pepercerit, quod tuo quoque nomini detrahere et maledicere conatus sit, non est quod mireris; et ut fidem ipsius dictis, quibus te tuosque forsitan prosciderit, nullam adhibeam, a me petas. Omnia ibidem quae de te versibusque tuis protulit, falsa, fabulas, nugasque a se fictas et excogitatas puta. Nosti enim illud Ciceronianum, Cicero

illum qui semel verecundiae fines transierit, insigniter esse impudentem:
Et tantum abest, ut carmina tua Sereniss. [Abbr.: ?] Regi exhibita (uti haud dubie ex illustri Domino Dijero percepisti) Regiae Maiest. [Abbr.: ?] suae displicuerint, vel alius quispiam affuerit, qui illa tua esse negaverit, ut ea Sereniss. Rex [Abbr.: ?] summa clementia acceperit, perlegeritque; nec ullum ego versuum tuorum Zoilum sciam vel inaudiam. De me vero certo hoc tibi pollicere, me nihil umquam sinistri de te suspicatum fuisse, sed optimam de te, animoque tuo, quem cognitum perspectumque mihi habere videor, opinionem concepisse, quae firmiter ac radicitus pectori meo infixa insitaque haereat, nec ita facile obtrectatorum et malevolorum artibus atque figmentis erui atque evelli queat. Operam studiaque mea, si quid ea possunt, tibi tuisque lubens et amice offero, promittoque. Denique te, ut amicitiam nostram inchoatam, sartam testam conserves, neve eam temporis spatio, locorumque distantia collabi permittas, sed saepius me litteris tuis mihi gratissimis invisas, rogo, ac cum Matre carissima atque omnibus tuis salvere et


page A7r, image: w1wes115

valere iubeo.

Raptim Londini Calend. Aug. Anno 1604. Pragam.

PAULUS MELISSUS FRANCUS Com. Palat. [Abbr.: ?] Equ. Aur. [Abbr.: ?] Civ. Rom. [Abbr.: ?] etc. AD ELIS. [Abbr.: ?] IOAN. [Abbr.: ?] WESTONIAM.

Cum ad me scripsisset Georgius Martinus Baldhofenius, elegantissimi ingenii Poeta, adserens fore, ut Poematia quaedam tua in lucem propediem ederentur, rogavissetque ut quidpiam in laudem tuam meditarer: composui hanc Odem Alcaicam cum aliis duabus, quas boni consules, Westonia Nobilissima. Gemina exemplaria misi, ut altera retineres, altera operis Typographicis crederes etc. Libenter perlustrabo lucubratiunculas tuas, ubi prodierint in publicum. Hanc enim spem nobis idem Baldhofenius iniecit. Si quid vicissim ad me voles, dabitur Magistro Postarum, ut vulgo loquuntur: istinc enim recta Reinhusam perveniet, non procul Spira ubi tribunal est Imperii. Inde in Cancellariam Palatinam perferetur. Bene vale, ocelle Musarum, et Melisso fave tui amantissimo.

Datum Heidelbergae die XX. Novembr. Anno M. DC. I. Pragam.

ELIS. [Abbr.: ?] IOAN. [Abbr.: ?] WESTONIA. AD PAULUM MELISSUM FRANCUM.


page A7v, image: w1wes116

Quas tibi tandem, Nobilissime Melisse pro Musis tuis, quibus me indignam extollis, reddam gratias? Quid pro Laurea immeritae mihi imposita Phoebo rependam? Qua voce, vultu, gestu te excipiam? Desunt Superatae, ut verum fatear, verba, ad grati animi significationem declarandam. Sed velim mihi, Vir magne, Poeta nobilissime, credas, tibique certe persuadeas, memorem me benevolentiae et beneficii tanti perpetuo futuram gratam denique cognosces, ubi maior erit in carmine facultas. Video enim me iam non illas agere et reddere posse gratias, quas tibi devincta vellem. De doctrina et reliquis Ingenii mei dotibus nulla prorsus assentior. Primoribus saltem labris Musarum fontes gustavi, impedita multis variisque aerumnis: ut fortunae adversae tempestatibus iactata, Helicona ascendere, et Phoebum aut teipsum cum Musis salutare vix hactenus potuerim. Meis tamen studiis aliquantulam, ex clementia Caesaris et Bonorum patrocinio, cum Matre maestissima, spero levationem. Quod Poematia quaedam mea colligere et in publicum edere decreverit Baldhovius, non valde repugno: praesertim cum Patronis meis, Domino Majo, quem vice Patris honoro, tibique et aliis non nihil placere intelligam. Nec reicio iudicium de me tuum pro quo, sive tu id amoris, seu humanitatis abundantia, quod facile mihi persuaderi patiar, sive aliorum potius commendatione, aut quacumque etiam ratione adductus tulisti, maximas ago gratias Doctrinae studium, ad quod prius natura propendebam, plurimum mihi auxisti, meque doctissimis tuis Musis


page A8r, image: w1wes117

eo concitasti, ut qualis dicor et videor, talis in posterum esse studeam. Vale Princeps Poetarum, MELISSE mellitissime.

Dabantur Pragae 15. Cal. Ian. Anno 1601. Haidelbergam.

AD HENRICUM DE PISNITZ VICEcancellarium Regni Bohemiae etc. Musarum Patronum. PAULUS MELISSUS FRANCUS, Electori Palatino a consiliis et Bibliotheca

AMplissime et Magnifice Domine, rogavit me Georgius Martinius a Baldhofen, ut quidpiam in laudem et commendationem nobilissimae, eruditissimaeque Virginis Elisabethae Ioannae Westoniae conscriberem: id quod feci tribus odis, quarum exempla gemina mitto. Addidi praeterea unam ad Baldhofenum. Usus hac sum fiducia, ut in fasciculum nomini tuo inscriptum conicerem haec ipsa carmina, ne in itinere amitterentur, imprimis autem, ut recte isthic redderentur. Nam Poemata latina Westoniae typis excusum iri significavit [(transcriber); sic: ,] mihi idem Baldhofenus: quibus Poematis si ita visum fuerit, mea adiciantur. Si qua in re porro vobis opera mea prodesse potero, me promptissimum invenietis etc. Vale.

Datum Haidelbergae die XX. Novembr. Anno M. DC. I. Pragam.


page A8v, image: w1wes118

IDEM. AD G. [Abbr.: ?] MARTINUM a BALDHOFEN.

Libentissime legi, quae tu ad me de Westonia virgine politissima, scripsisti. Eo in genere, quo aliquid posse videor, exaravi, quod faciat laudi ipsius, si opuscula in lucem edideris. Praefationem tutemet addes, qui recensendi operam in te sumpsisti. Nosti quid sit, quale sit. etc. Odae meae illi non erunt dedecori, ut spero; ac forsan efficient, ut ipsa contra aliquid meditetur, quo delecter. Magni certe illam facio.

Tibi curae erit, mi Baldhofene suavissime, etc.

IDEM EIDEM.

Non arbitror amplius quid vos a me petituros nomine Westoniae: tribus enim illam odis demerui. Quarta ad te scripta est. Si non satis prolixe voluntati satisfeci vestrae: ignoscetis fesso, et negotiis multis occupato. Lauream exemplo novo mittam virgini, cum sese occasio offeret: Interim illa carmine gaudebit. Oportet ornatissima veniat in lucem, et conspectum hominum eruditissimorum. Amo certe illam ex animo ob summam eruditionem, et Poetices studium singulare. Adventum has in partes tuum minaris. Gratissimus eris hospes: multo autem gratior, si quidpiam carminum Westoniae mihi inscriptorum simul tecum attuleris;


page Blr, image: w1wes119

vel potius dum istic haeres, procuraveris, ut citius transmissio fiat, ea via, quam dixi. Cuperem etiam, si fieri possit, habere virginis effigiem, ab artifice perito coloribus depictam, etc.

Pragam.

JOHANNES GERNANDUS J. U. D. [Abbr.: ?] Consiliar. [Abbr.: ?] Pal. [Abbr.: ?] Electoralis [(transcriber); sic: Electorialis] , ad ELIS. [Abbr.: ?] JOAN. [Abbr.: ?] WESTONIAM.

Virgo doctissima, Poetria nobiliss. Et quid de hoc sexu vel memorabilius, vel honorificentius, vel, fere sed vere dicam, divinius praedicari poterit? Viduae Melisseae reddebantur tuae litterae una cum Epigrammate, Marito inscripto, octiduo post Mariti obitum. Illa viduae maestissimae vulnus adhuc recens tanto refricabant acerbius, quanto illa maritum amaverat impensius, illumque a Viris doctissimis et maximi nominis (quibus tamen omnibus Virgo Angla multis parasangis merito suo maximo anteferenda) adamari et praedicari intelligeret. Doluit autem imprimis, quod ab ipso marito responsum, virgo nobilissima habere non potuerit. Obierat enim is Octiduo ante, uti dictum, id est, tertia Februar. [Abbr.: ?] stilo Gregor. [Abbr.: ?] Sicut ex adiuncto Programmate in funere defuncti affixo, videre ulterius poteris. Testamento reliquerat, Uxori et filiolae unicae tutores Dnm. [Abbr.: ?] Lingelshemium Consil. [Abbr.: ?] Palat. [Abbr.: ?] Electoralem, et Me. Itaque Vidua me rogabat,


page Blv, image: w1wes120

ut litteris nobilissimae Poetriae responderem, ipsique pro summo in maritum defunctum studio et favore gratias agerem, maximas. Quod officii genus pro mea in Melissum observantia denegare Viduae nec debui, nec potui. Respondissem autem citius, nisi ultra mensis spatium abfuissem, in Lotharingia. Maximas itaque et Viduae et meo ipsius nomine (ita enim amicitia nostra requirebat) Virgini nobilissimae et doctissimae nunc gratias et ago et habeo, pro doctissimo et elegantiss. isto Epigrammate, quod in Thesauris Melisseis ita sancte reservatur; ut tamen eius copia amicis non denegetur. Sed habemus aliud quod a Virgine nobilissima petamus; Naeniam videlicet in obitum Melisseum. Illa autem si intra menses ad summum duos mitti ad nos posset, gratissimum eveniret: ita enim cum aliis Doctissimorum Poetarum Epicediis Typographo committeretur [(transcriber); sic: commiteretur] rectius. Esset etiam, quod ipse a Nobiliss. [Abbr.: ?] et doctiss. [Abbr.: ?] Virgine peterem et rogarem. Sed quia hoc proprio nomine vix ausim, pro illa saltem familiaritate et arctissimo amoris vinculo, quod ab annis plus minus viginti quatuor non tantum in Germania, sed vel imprimis in Anglia et Gallia, cum Melisso (quem a Te etiam amari video) sancte colui, petere non reformido, ut in gratiam filii mei, annorum XIII et paucorum mensium puelli (qui ab Academia nostra proximo mense Iulio secunda laurea Philosophica, quam Magisterium nominare


page B2r, image: w1wes121

solent, ornari debet) epigramma aliquod Musis tuis dictes, et cum Epicedio Melissino ad nos mittas. Puellus adhuc est; fecit tamen gratia DEI in Philosophia et religione Christiana progressus pro sua aetate aliquos; cuius rei testimonium ad te mittere volui theses quasdam, publicis disputationibus ab ipso subiectas. Carmine autem tuo, et studia filii maximopere excitabis, et Patri (qui divina in te dona summopere miratur) rem facies gratissimam. Theses propterea misi lubentius, quia te [(perhaps: de te?)] Melissum nostrum in illis loquentem alicubi audies et videbis. Promiserat idem Melissus filio (quem unice amabat) gratulatorium; sed fato praeventus exsolvere promisso se non potuit: cui itaque si Poetriam in toto terrarum Orbe solam et unicam, addo etiam optimam et doctissimam substitutam in hoc promisso viderem, maximo et summi honoris instar haberem. Vale Poetria nobilissima, ex Musis decima, et tuum illum Maium et Baldhofium, viros nobiliss. [Abbr.: ?] et amplissimos saluta: Utrique mitto responsi loco Programma Melisseum. Tibi vero etiam effigiem ipsius.

Haidelberga. 20. Maii, stilo veteri, Anno 1602.

Elis. Ioan. [Abbr.: ?] Westonia. Dno [Abbr.: Domino] JOHANNI GERNANDO I. U. D. [Abbr.: ?] S. [Abbr.: ?]


page B2v, image: w1wes122

Utinam vero, MAGNIFICE ET CLARIS. [Abbr.: Clarissime] VIR, litterae meae cum Epigrammate D. [Abbr.: Divo?] Melisso inscripto, ipsi vivo reddi potuissent. Dici enim vix potest quantum me delectarint carmina eius, et Scripta, quae paulo ante obitum ad me misit. Nunc igitur Melissum, Poetarum huius saeculi facile Principem, vita excessisse, antequam manum videret meam, ingenue doleo: Sed ereptus ex hac Mundi, immo malorum extremorum sentina et in caeleste beatissimarum animarum receptaculum transpositus, habet ille, cur gaudeat: cuius Ego virtutem Musis meis qualibuscumque celebrare numquam desistam. Ita enim vixit, ut minimum ei mors, quae multorum nomina cum corporibus extinguit, adimere potuerit. Tibi et Viduae pro summa erga me humanitate, quam litterae vestrae testantur, ago gratias: maximopere et ex animo contendens, memoriam Westoniae, si meretur, aut grati animi testimonium, ut retineatis, mihique favere, pergatis. De filio Casimiro, magnae indolis puero, tibi gratulor, DEUMque precor, ut ornamenta et dona illi collata cottidie adaugeat. Epigrammata in honorem ipsius inter occupationes a me effusa, boni ut consulat, rogo. Super obitum D. [Abbr.: Divi?] Melissi, quae adieci, lege, iudica. Dns [Abbr.: ?] Maius, quem nuper Dn. [Abbr.: ?] mea Mater et Ego visitavimus, gratias agit pro Phoebi munusculis, teque amanter resalutat. Dn. [Abbr.: ?] Baldhofio, ubi occasio erit, mittam, quae iubes. Interim Te, cum Tuis Dominicae protectioni commendo.

Pragae, Cal. Iunii 1602. Haidelbergam.


page B3r, image: w1wes123

L. [Abbr.: ?] FEIGHIUS ELIS. IOAN. [Abbr.: ?] WESTONIAE. S. D. [Abbr.: ?]

Etsi litterarum tuarum, Virgo honestissima, Doctissimaque, iusta et idonea fuit excusatio, tamen ea cum ex fratris tui amantissimi obitu allata sit, sane peracerbe mihi accidit. Nam quod scribis ob illius, quem carissimum semper, eumque fratrem unicum habuisti, mortem, te incredibilem animo dolorem concipere, multaque alia esse, quae te sollicitant, anguntque vehementissime, id quanto me quoque dolore ac tristitia afficiat, ex eo facile colligis quod te a me unice amari non dubites, tuasque mihi calamitates acerbissimas semper esse non ignores. Quapropter iisdem nos affligi malis, paresque dolores sustinere iudico, cum tu fratris mortem lugeas, Ego vero tuis angoribus ita angar, ut consolatione alterius nunc indigere, aeque atque tu videar. Sed ne tali me animi perturbationi turpiter succumbere, et officium, quod a me praesens ille status tuus exspectare videtur, penitus denegare, quis existimet; eam, quam dolore aliquantulum mitigato, animo concipere potui consolationem, tibi absens adhibendam putavi. Mortuus est igitur frater tuus, quod voluntati divinae, atque sapientissimo DEI consilio ita placuit, cui resistere vanum est, contradicere stultum ac impium. At iuvenis obiit; minus hoc mirandum in eo, qui ea natus erat lege, ut illius,


page B3v, image: w1wes124

quod circumferebat, corpus interitui obnoxium omni die, omnibus horis, singulis momentis esset, nihilque certius exspectandum illi erat, quam animae a corpore discessus. Accedit, quod vita haec omnibus fortunae telis exposita, molesta illi saepe fuit, qui cum miserias atque angustias, ut scribis, plures antea perpessus est, laetari mihi iam in quieta illa, immunique ab omni adversitate, vita videtur, sibique gratulari, quod morte hac praematura, multis quidem doloribus iam acceptis, plura tamen, eaque graviora mala devitarit. Sed dulcissima te illius consuetudine privatam doles. Habes tecum, quae illo tibi longe debet esse carior, matrem tuam, feminam suavissimam, iisdem quibus tu, animi dotibus praeditam, hoc est, tui omnino similem, cum qua etiam familiarius, quam cum illo fratre tuo vivere tibi licitum est. Commune hoc tibi cum multis aliis est; habes alia quaedam et singularia dona, eaque magnifica, et in femineo sexu rarissima, Prudentiam et Doctrinam; quarum illa tibi, quid in praesenti isto infortunio facere deceat, melius, quam ego indicare potest: haec vero te ita consolabitur, ut ubi illius, pro more tuo, familiaritate intimius usa fueris, luctum tibi omnem abstergere, quam citissime possit. Habes igitur, Virgo doctissima, fratris loco Musas, novem sorores, tibi iucundissimas, habes fratrem et earum et tui amantissimum Phoebum, qui te,


page B4r, image: w1wes125

quam frater ille germanus, amare solet longe ardentius. Hoc tu bono, hoc animi solatio fruere, quod feminis aliis in casu simili minime concessum est. Sed ne de prudentia tua, summaque animi tui constantia dubitare me arbitrere, consolationi huic finem imponam. Hoc unico tantum ex pio animi affectu addito, ut precibus ad DEUM opt. max. [Abbr.: ?] pro animi perturbatione removenda pie effusis, tota mente incumbas; in cuius rei usum tibi, Virgo castissima, libellum precationum, tamquam [(transcriber); sic: ,] munusculum pium, pie offero ac dedico, quod et ita te accepturam spero, ut quantum illud valeat non cogites, sed qua animi benevolentia et voluntate erga te mea tibi mittatur, penitus agnoscas. Carmen tuum elegantissimum, quo fratris tui mortem deplorasti, mihi eo, quod a Virgine conscriptum est, fuit gratissimum, pro quo ne in officio, quod bene merentibus debetur, iure me ac merito quispiam reprehendat, faciam, ut quicquid non solum e re tua, sed etiam ex matris tuae, mihi amantissimae, commodo esse cognovero, aut a me utrique vestrum praestare cupitis, id pro fortunarum mearum facultate quam diligentissime praestem. Quod ad causam vestram, quae in Aula Caes. [Abbr.: ?] agitur, pertinet, spero eam felicem ex animi vestri sententia eventum quamprimum habituram, nihilque iam praeter patientiam, in bona certaque spe positam, vobis opus esse


page B4v, image: w1wes126

iudico. Hisce Virgo suavissima vale, et meo nomine matrem tuam dilectam diligenter saluta. Praeterea ei, qui me per litteras tuas salutavit, plurimum quoque salutis nomine meo imperties. Tu tandem a me sis salutata suavissime, iterumque vale, Vive.

Datae Patavii Antenoris [(transcriber); sic: Antennoris] . 3. Cal. Iun. Ao. M. DC.I.

Aurea non potui tuto transmittere, Virgo,
Quae potui, mitto, munera sacra tibi.
Quae si grata tuis fuerint, ut spero, Camenis:
Dic age, Dona placent talia: plura dabo.

EIDEM.

ALtera quando fuit scripta haec tua littera nobis
Traditur, et matris, Virgo pudica, tuae.
Quod petitis, mittam, Venetam cum deferar Urbem:
Venditur in nostra materia illa minus:
Nunc rogo, depictam docili speciem arte decori
Quam subito vultus mitte, puella, tui.
Qu[u]m te non liceat tamen hanc spectare iuvabit:
Semper et ante oculos te feret ista meos.

E.J. [Abbr.: ?] WESTONIA, D: [Abbr.: ?] L. [Abbr.: ?] FEIGHIO S. P. D. [Abbr.: ?]

VAlde me levarunt in hoc adversantis fortunae curriculo nostro, tuae, eruditionis et consolationis plenissimae litterae; ex quibus laetitiam


page B5r, image: w1wes127

cepi, maestissima alias, non vulgarem. Ad summam te Romanae et Italicae linguae cognitionem tam repente pervenisse aedepol miror: de quo etiam profectu tibi, ut par est, gratulor: teque oro, ut eruditis tuis litteris, priscaeque elegantiae carminibus in posterum me, uti coepisti, recrees. Habent enim hoc prae ceteris Musis Italicae vestrae singulare, ut mira quadam venustate et lepore plurimum animos afficiant. Fratris itaque mei ex umbratili hoc ludo, et vere lusu ad aeternae vitae consortium et caelestem Academiam evocati naeniam perpetuam, iis, quibus me pascis, consolationibus tempero. Non enim amissum, sed praemissum considero. Ego sane cum afflictissima Dna [Abbr.: ?] Matre ex hoc turbulentissimo rerum statu ad eundem tranquilliorem portum assidue, magnoque cum desiderio, adspiro. O utinam iamiam dissolvi, et cum Christo, sponso nostro, esse contingeret! Interim tamen, dum in hoc datur superesse mundo, cum mundis, hoc est, tui similibus, de Musis et charitibus, Phoebo sic annuente conferre, et honestam haurire recreationem licebit! De statu rerum nostrarum hoc scias; spem illam bonorum recuperandorum sensim labascere. Vivimus nunc Dna [Abbr.: ?] Mater et ego apud magnificum Dnm [Abbr.: ?] Henricum de Pisnitz. S.C. Mtis. [Abbr.: ?] Consiliarium, et regni Boemiae Vice-cancellarium; sub cuius umbra fata nostra gemimus. Paulum spei est, quod nos consolatur miseras et omni ope destitutas. DEUS autem qui Viduarum et orphanorum pater est et protector, nos numquam deseret. De effigie mea mittenda parum laboro. Cupio enim interno pietatis et pudicitiae cultu DEO primum, dein Doctis


page B5v, image: w1wes128

bonisque placere: externa mihi omnia sordent. Si tamen artificis cuiusdam opera, hac etiam in parte tibi satisfacere potero, non deero, prima occasione; interim pro aureo precationum libro, mihi transmisso, gratias agens, carmine te remunero, quod nuper ad Caes. Mtem [Abbr.: ?] perscripsi. Vale cum Musis, Phoeboque tuo.

Pragae Cal. Iulii 1601. Patavium.

ELIS. IOAN. [Abbr.: ?] WESTONIA, Dno. [Abbr.: Domino] WOLFGANGO GRUNINGIO J. U. D. [Abbr.: ?] Professori, Decano etc. S. P. D. [Abbr.: ?]

ESt quod gaudeam, Vir Spectatis. [Abbr.: ?] et Clariss. [Abbr.: ?] de tua, quam ex poemate meo capere videris, voluptate. Sed quas mihi tribuis laudes, meae numquam non imbecillitatis memor, vix agnosco: quin potius tuo in me favori et humanitati, adscribo. Quod etiam me publico carmine ornare voluisti, quid aliud facis, quam ut virtutem et eruditionem tuam tui similibus commendes? Gratias igitur quas possum et debeo maximas ago, quod Westoniam de facie tibi ignotam, encomio tuo dignandam duxisti. Carmen tuum Amicis distribui: quod cum lego, (lego autem saepius) leonem ex ungue cognosco; teque industria, doctrina, et facundia ita excellere video, ut alios in laudem tuam adducere facile possis. Quia vero rogas, ut integrum studiorum et vitae tuae cursum, honorisque incrementum, meis delineem Musis; verendum mihi est, ne


page B6r, image: w1wes129

collinam potius, quam ieiune collineem. Quid enim Scriptionis possim, non video: nec libenter Materiam humeris meis graviorem suscipio; ne si parum succedat, animos aliorum offendam; et mea ipsius tenuitate angar: scribam tamen aliquid cum vacaro. Interim bene vale.

Dabam Pragae. 13 Iulii. 1601. Erphordiam.

Elis. Ioan. [Abbr.: ?] Westonia, Dn. [Abbr.: ?] Ecberto Majo, S. P. D. [Abbr.: ?]

DIe Iulii aut ipsis Iulii Calendis reddebantur mihi tuae litterae una cum Epistola Dnae [Abbr.: ?] matris meae, nudius tertius datae. quas vero nuper mulierculae cuidam vestrati traditas asseritis, hactenus ad manus meas non pervenerunt: spero tamen adhuc perventuras. Interim tibi gratias ago, quod tuis me invisere, et de fausto Dni [Abbr.: ?] fratris tui reditu [(transcriber); sic: redditu] certiorem reddere volueris, de quo ipsi, ut amico meo colendisso, vobisque omnibus, imprimis vero et mihi ipsi ex animo gratulor. A Dna. [Abbr.: ?] Matre non sine dolore meo separor; sed cum ita ipsi visum sit, resque haud aliter sinat, contenta sim, vel saltem videar, oportet. Eo autem patientius hanc ipsius solitudinem fero, quo impensius cogito periucundam illam conversationem tuam, qua nemo non potest delectari: humanitatem denique eximiam, quam Dna [Abbr.: ?] Mater in suis non satis posse praedicare sibi videtur: quamque ipsamet sufficienter antehac sum experta. Utinam aliquando referendi daretur occasio, cui omni cura, conatuque imminebo. Interim animum meum gratissimum


page B6v, image: w1wes130

pignoris loco habebis. Vale, et Salve una cum Dna [Abbr.: ?] Matre mea, et dno fratre tuo, plurimum mihi honorandis.

Pragae, 13. Cal. August. An. 1602.

E. I. [Abbr.: ?] WESTONIA, IOANNI FRANCISCO WESTONIO, fratri suo germano S.P.D. [Abbr.: ?]

COgnito valetudinis tuae statu tam quidem dolendo, quam a me unica germana tua sorore maxime deplorando, quibus ingemuerim curis, quanto ac quam infinito sim afflicta dolore, nec cogitatione, nec calamo complecti quemquam posse arbitror. Quam tamen, MI FRATER, velim te hoc in casu cogitationes meas cernere, gemitusque percipere posse; quoties te hac afflictione excruciatum cogito; neque lacrimae desunt, quibus genas maerore laxas rigare debeam. Sed quid? Haec omnia iubet, immo exigit amor ille tuus singularis, affectio item, et caritas, quam natura tibi indidit, qua me fraterne hactenus amplexus es. Num igitur te scire cupiam ea, quae a me tibi debentur? cum etiam salus tua mihi mea sit ipsius carior, cuius vicissim amoris in me integritatem tantam esse cognosco, ut longe gravioribus in mei consimilem afflictionem affectionibus descendere non recuses. haec sunt, mi frater, in hunc finem scripta, ut scias, Tuam salutem meam esse, tuos dolores semper mihi non sine dolore esse posse. Quae autem hac in re Parentis nostri magnifici voluntas, quidve tibi agendum sit, non dubito, quin Rogerus ad hoc missus, certiorem te sit redditurus; qui,


page B7r, image: w1wes131

quae tibi a magnifico Parente expositurus est, attente te auditurum, diligenterque, mi Frater, exsecuturum non diffido. Hac enim ratione et tibi et mihi cruciatus hos mitigare vel prorsus amovere poteris. Mihi porro de studiis tuis quaeritanti nimis frigide satisfecisti. Non enim te praeconem, aut garrulum propriae laudis ebuccinatorem (quod sordescere non ignoro) sed communicatorem consolationis ac voluptatis illius, cuius te sat scio ex dulcedine studiorum tuorum copiam capere magnam, cum sorore tua unice te amante, esse volui. Forsan et Cato ille inter laudem et vituperium, medium aliquod insinuari voluit, quod observare te commode potuisse non ignoro. Nunc autem, ne longioribus tibi obstrepam litteris, cetera in aliud tempus differenda duxi; Te, mi amantissime frater, tutelae curaeque divinae Mtis [Abbr.: ?] devotissime commendans; per quam te oro ac obtestor, ut valetudinem tuam curare non neglegas. Vale etiam atque etiam; et da operam, ut citissime convalescas.

Dabantur Brixae in festo D. Annae Anno Salutis 1597. Ingolstadium.

IOANNES FRANCISCUS WESTONIUS, suae suaviss. [Abbr.: ?] sorori, E.I. [Abbr.: ?] WESTONIAE S.P.D. [Abbr.: ?]

FUi forsan paulo negligentior hactenus in scribendis ad te litteris: habebis tamen spero, hanc meam negligentiam et laxitatem, si rationes causasque eius bene inspexeris, excusatam.


page B7v, image: w1wes132

Quae quidem huc usque tam graves ac necessariae fuerunt, ut et Dnae [Abbr.: ?] Matri vix debitum officium potuerim praestare. Quod si praestiti, neglegenter et ruditer satis [(transcriber); sic: ,] id erat certe praestitum, ut ex litteris ad Magn. [Abbr.: ?] eius missis facile apparere [(transcriber); sic: ,] inspicientibus potest. Quare iam, quod antea neglectum erat, supplere, aliquo saltem temporis spatio suffurato, apud animum meum decrevi; omittendo tamen ea, quae dudum ad aures tuas relatione aliorum pervenisse confido. Ut verbi gratia sunt, felix et incolumis in itinere successus, eiusque prolixitas, nec non eius faustus, incolumisque eventus; haec (inquam) omnia rata et perspecta [(transcriber); sic: ,] tibi sunt. Bene igitur, Chariss. [Abbr.: ?] Soror, valeo, nec ullas difficultates (laus superis!) sentio vel in ulla corporis parte alias molestias, aut incommoda, praeterquam [(transcriber); sic: propterquam] illa, de quibus bene vobis hactenus constitit: unde certe non parum excrucior atque molestor. Egi quidem hac de re apud Dn. [Abbr.: ?] Doct. [Abbr.: ?] Hollingum Anglum; qui hoc ad Medicos nullo modo, ad Chirurgos autem maxime spectare dixit. Cum tamen Ego Medicum absque Chirurgo, et Chirurgum absque Medico non facile dixerim, nec dici ab experto aut prudenti posse putarim. Quare spes mea tota, quam in illo locatam habueram, frustrata est: et cum aliud remedium nullum relictum sit, praeter Dnam [Abbr.: Dominam] patientiam, eam amplectar, illamque loco medicinae eo usque recipiam, donec melior


page B8r, image: w1wes133

mihi fortuna et medicina contigerit. De tua vero, charissima soror, condicione et valetudine, certi aliquid, quam libenter audire vellem; ita enim desiderio tui ardeo, ut vix mihi ipsi nonnumquam praesens videar. Postulat enim hoc a me praeclara tua indoles, virtutesque tuae, insignis illa in discendo facilitas, egregia et rara illa in scribendo eloquentia, optimusque quem imitaris stylus, et denique (quod omnium maximum est) illa singularis modestia atque gravitas tua, ardensque et intensa pietas, erga DEUM ter opt. [Abbr.: ?] Cuius tutelae te, quoniam temporis brevitas longiores non patitur litteras (salutata tamen imprimis humillime atque officiosissime Dna [Abbr.: ?] Matre nostra) quam ardentissime, et devotissime commendo.

Datae Ingolstadii. An. Dni. 1598. 24. die Aprilis.

IDEM Westonius EIDEM sorori S.P.D. [Abbr.: ?]

VAlde rari effecti sunt tabellarii tui, qui tantum semel, et non amplius, litteras ad me tuas detulerunt. Id quod me subvereri facit, vel statum tuum a solito deflexisse gradu, dissimilemque priori factum [(transcriber); sic: factam] ; vel te mei oblitam. Quod certe, quoties cogito, non mediocrem mihi incutit pavorem, non levem affert animo meo dolorem. Peto igitur, ut huic malo, quam potes, citissime succurras, tuisque iucundis litteris me invisas. Eo enim pacto


page B8v, image: w1wes135

certior omnium rerum efficiar, cognitisque singulis, prout se habent, timere ac dolere desinam. timor enim ut est futurorum, ita dolor praesentium. Quod ad statum meum attinet, carissima soror, corpore quidem bene, animo aegre valeo. Omnis enim ablata est mihi iucunditas, quamdiu cogor tua carere consolatione: quam certe tantam ex litteris tuis haurire soleo, quantum mea non valet assequi cogitatio. In illis enim video characterem tuum ornatum, et elegantiam tuam: et quid amplius? summam certe dulcedinem et suavitatem. Quae me omnium maxime consolari solent. Pergo in studiis meis, sed non ea, qua soleo, litteras cum accipio tuas, alacritate. Qui enim litteris incumbunt, solatio et recreatione carere nequeunt: qua cum ego privor, quomodo studere possum? Huic idcirco pesti, quamprimum, rogo, subveni; meque tuis consolare. Et ego meis partibus nullo modo deero. Dnm [Abbr.: ?] Matrem meis verbis officiosissime saluta. Vale.

Ingolstadii, 14 die Augusti, 1598 [(transcriber); sic: 1698] .

E. I. [Abbr.: ?] WESTONIA, fratri suo IOAN. Fr. [Abbr.: ?] WESTONIO S.P.D. [Abbr.: ?]

LItteras tuas, carissime frater, 14. Augusti datas, 25. Sept. accepi. Adiuncta his erant poemata tua longe amoenioris ingenii, quam


page Clr, image: w1wes136

speraram, quibus pro Musae meae tenuitate respondi. Mirari videris, et merito quidem, tam raro tibi litteras a nobis reddi. Immo et ipsa propemodum stupeo, dum te unicas solummodo litteras accepisse intelligo, cum ternas ad te dederim. Nollem, mi amantissime frater, te vel minimam huius rei culpam in me conferre, quae nullam ad te hactenus scribendi occasionem intermisi. Neque existimes ad mobiles fortunae vices me quoque mutabilem fieri, neque eundem in te servare animum, quo te soror semper amplecti soleo. Certe neque rerum nostrarum incerta conditio, quae mihi (ut tute non ignoras) praeter privata mea studia aliorum negotiorum molestias affert, animi mei constantiam concutere potest, neque calami proclivitatem impedire. Quod subvereri videris, memoriam tui mihi prorsus excidisse, miror, immo ingemisco, ut frontem feriam. Ecquid enim mi frater, universo hoc contineri putas, quod te perpetuis, meo cordi impressum notis, ex animo meo evellere atque eradicare possit? Falleris quidem, si quid tale suspiciaris, et me videris ignorare, quae tanti te facio, ut etiam periucunda tui memoria acerbissimos animi dolores, quibus ferme obruor, non numquam lenire et removere soleam. Neque mihi quicquam, quam vel litteras tuas legere, vel meas ad te dare, contingere potest optatius. Sic enim fallo distantiam loci, tecum si colloquor, tuos vultus gestusque omnes cogitatione assequor. Quapropter donec a te ipso intellexero scrupulum hunc animo tuo exemptum, non acquiescam, immo vitam mihi acerbiorem, aestimabo. Fortunae nostrae eodem in


page Clv, image: w1wes137

statu persistunt, quo semper; nisi quod tanto flebiliores esse videantur, quanto longior haec mora sit, quae nihil ad vota et conatus nostros attulit adiumenti. Nam idem nos saxum volvimus, quod et te praesentem fatigavit, nec alia nos spes solatur, quam ea, quae semper dubia fuit. Sed dum haec tibi articulatim exponi cupis, non aliud postulare videris, quam et vulnera nostra refricare, et tibi ipsi novas, tristem rerum memoriam repetendo, ciere lacrimas. Solare igitur teipsum, quantum potes, si non spe melioris fortunae, tamen amore, quo te amplectimur, et suavibus Musarum studiis, quorum nobis fiducia et certitudo luctum nonnihil leniet: neque ulla res diffidentibus paene nobis maiori esse solatio umquam poterit. Si quid tibi deest, fac nos certiores. In rationes studiorum tuorum, Dnae [Abbr.: ?] Matri eam tibi viam insistendam esse videtur, quam tu et Professores tui potiorem arbitrabimini: nec tuam ipsius sententiam ea in re improbat. Rerum novarum hic nullus rumor: nisi quod pestis adeo invaluerit, ut Caesar, Proceresque nonnulli hinc aufugerint. Usque adeo funesta et truculenta hospes mors est. Tu, ut bene integreque valeas, operam da. Dno. [Abbr.: Domino] Hieronymo nostri omnium nomine salutem nuntia, et vale.

Dabam Pragae, 2. Octobris. Anno. 1598. Ingolstadium.


page C2r, image: w1wes138

I. [Abbr.: ?] FRANCISCUS WESTONIUS sorori suae E. I. [Abbr.: ?] WESTONIAE S.P.D. [Abbr.: ?]

NUlla ferme amplius mihi superest materia scribendi, eo quod multitudine litterarum ad te hactenus exaratarum paene sim exhaustus. Tuarum certe partium esse cogitarem, tandem aliquando ad meas, quas indies ad te mitto, litteras responsum dare: praesertim cum abs te post meum Ingolstadii adventum unicam et nullam praeterea acceperim epistolam. Tuum illud tam diuturnum, et plane inusitatum silentium, quo tandem mihi animo ferendum ignoro, eiusdem cum me omnis lateat causa. Interea temporis dubius persisto, donec tuas litteras accepero. Attamen hoc, quin admirer, non possum; Reverendum scilicet Patrem, Dnm [Abbr.: ?] Thomam, te germanam meam, atque unicam sororem, humanitatis et benevolentiae officiis, copiaque ad me litterarum longe superare. Hic enim quinquies, tu vero semel ad me scripsisti: ille de solito suo erga me amore et benevolentia nihil remittit: tu vero omnia praeteris. Quare nihil amplius restare video, nisi ut tu in posterum vel aequalis ei benevolentia et humanitate efficiaris, vel certe eiusdem ad me litterarum frequentiam, neglectarum hactenus [(transcriber); sic: ,] tuarum compensatione, superare coneris. Intellexi non ita pridem,


page C2v, image: w1wes139

carissima soror, ex R. [Abbr.: ?] Dn. [Abbr.: ?] Thomae ad me datis Dnm. [Abbr.: ?] affinem nostram Ludomillam Kelleam in Angliam, assumptis duobus filiolis suis, minori vero natu matri terrae relicto, deducente Dna [Abbr.: ?] Matre nostra, profectam esse; si se res ita habet, gaudeo certe et summopere laetor, illam tandem aliquando ad metam pervenisse optatam, filiolum vero minorem in caelestem transmigrasse Patriam. Vere felix hic Guilhelmus, omniumque nostrum felicissimus; cui in hac infantia et innocentia sua constituto, tam felix contigit Patria. Utinam et nobis omnibus hoc aliquando contingeret, ut soluta hacce miseriarum et calamitatum catena, in illud ter beatum sanctorum omnium transponi possimus commercium. Sed proh dolor, multae nobis adhuc remanent (ni divina intervenerit bonitas atque clementia) subeundae miseriae atque pericula, antequam ad tam felicem perveniamus condicionem. Ponas enim (per DEUM immortalem) ob oculos tuos, Magn. [Abbr.: ?] piae memoriae Parentem nostrum, quantas quaeso, ille per totam vitam suam, ad 40. usque aetatis suae annum perpessus est miserias et calamitates? quae ille non subiit pericula atque discrimina? quantas, qualesque tandem ab inimicis suis aequo et infracto animo toleravit iniurias? sane dies me citius in narrando deficeret, quam oratio. Atque hoc tot tantaque mala omnia, nisi forsan et his graviora (quod tamen DEUS avertat!) subeunda aliquando


page C3r, image: w1wes140

nobis et perpetienda fuerint. Quos enim DEUS amat, hos et castigat. Tu vero constanti animo sis: nihil te conturbent omnia haec: Perge ut incepisti, diligenter te ipsam DEO commendans. Ego (laus Iehovae!) satis commode adhuc valeo, et studia mea omni assiduitate persequor, nec quicquam deesse animadverto, praeter testudinem oblectando animo, recreandoque. Quare si tu mihi de tuis rebus omnibus unum vel alterum aureum ad testudinem, resque illi pulsandae necessarias comparandas, litteris tuis inclusum per hunc tabellarium miseris, non solum summas et immortales gratias referam, sed etiam illud tantum in me collatum beneficium omnibus modis compensare conabor. Hanc meam petitionem te haud aegre laturam, sed pro tuo amore in me et benevolentia in effectum sponte tua producturam confido. Plura me scribere cum non sinat temporis angustia, valere te quam optime iubeo, et ut his votis meis per praesentem tabellarium respondeas, oro. vale, iterumque vale carissima soror.

Dat: 12 die Octobr. Anno 1598.

E. J. [Abbr.: ?] WESTONIA, Dno [Abbr.: Domino] G. [Abbr.: ?] MARTINIO a BALDHOFEN, amico suo singulari S. P. D. [Abbr.: ?]


page C3v, image: w1wes141

Sufficitne gratiarum actio pro hac in me immeritam benevolentia et humanitate tua? Non sane, ne a Gratiis quidem ipsis asserta! Quid igitur? Ut me tibi nominibus multis devinctam palam omnibus confitear, necesse est: quod et hisce ingenue facio. Vix enim amicius mecum agere posset quispiam, vel de quo optime merita essem. Sed quid haec mirer? Talis tua est virtus, talis in Musas industria, tale obsequium! Accepi librum a multo mihi tempore optatissimum, meis studiis tantum, quantum spero, profuturum: pro quo tibi gratias, quas possum et debeo, maximas ago, habeoque; omni quo potero modo, relatura. Redditus mihi est una cum litteris poematum tuorum fasciculus: quae ubi licebit, perlustrabo. Si quid a vatibus spectatioribus opellae elicuerint meae, tibi soli tribuendum id duco, qui versiculis illis meis, nullius paene momenti non modo lustrandis, verum etiam illustrandis id temporis insumis, quod in delicatiora [(transcriber); sic: delicatoria] tibique utiliora negotia collocatum, longe maiori esset emolumento. [(transcriber); sic: ,] Ego vero nisi fautoris tam benevoli favorem et benevolentiam grato animo amplecterer, omnibusque quibus par est, modis fovere ac nutrire conarer; mihi ipsi invidere, magnamque facessere iniuriam viderer. Manifestiora fidei tuae testimonia non est quod postulem; adeo animi erga me tui promptitudinem, non verba tantum, sed et res ipsae, luculentissime testantur. De tua in perlustrandis carminibus meis sinceritate nullatenus dubito; atque tantum mihi si arrogarem, ut sine


page C4r, image: w1wes142

causa id fieri suspicarer, Suffenum prorsus agerem. Unica me cura suspensam tenet, quae non parum mihi hactenus scrupulosa exstitit, timor videlicet, nenimium curae me tuae dedas. Ceterum omnia tuo submitto lubens arbitrio. Neque opus est, ut mei causa, quae in rem sunt tuam, neglegantur, illud unicum, quod innui, memineris; curae ut nimiae, molestiaeque parcas. Misissem dedicationem, uti promiseram, nisi infesta illa tot tantarumque aerumnarum molestia, necessariarum etiam rerum iniuriam et oblivionem induceret. Quamprimum paululum respiravero a luctibus, omnia accipies, quae per harum forte Latorem, exspectasti. Interim vale.

Pragae, 13. Cal. Ian. Anno 1601. In Silesiam.

EADEM EIDEM.

EN tibi, Baldhofi disertiss. [Abbr.: ?] litteras, et ut arbitror, Poemata doctiss. [Abbr.: ?] viri et Poetae oppido melitissimi, Dni [Abbr.: ?] Pauli Melissi, in honorem mei conscripta. Quorum exemplaria altera, una cum epistola amicissima, litteris ad Dnm. [Abbr.: ?] Vicecancellarium exaratis, involuta, accepi mense Novembri, ad quae huc usque certis de causis respondere non potui. Quapropter et fasciculum hunc ad te spectantem apud me toto hoc tempore detinui. Erubesco (quod fateor) ad insignia quibus me Poetarum doctissimus ornat! Nescio an umquam mihi tanta fuerit in litteris facultas, ut condignas illi gratias referre valerem.


page C4v, image: w1wes143

Excusavi me per litteras quasdam et breve epigramma; cuius exemplum una tibi, ut videas, transmitto. Tu, quaeso, si viro illi nobilissimo rescripseris, purga me etiam per tuas, quod non aliquid dignius et maturius in tanti beneficii remunerationem meditari potuerim. Ideo autem has meas ad te deferri curavi; ut si commode fieri posset, tuis iunctae Heidelbergam mitterentur. Poematia quae per tabellarium tuum tibi missura eram, cum illis describendis vacaro, curabo, ut habeas. Vale.

Dabantur Pragae prid. Cal. Febr. 1602.

EADEM EIDEM.

MIsisti tandem desideratissimas, amicissime Baldhofi, una cum ode et litteris ad Melissum spectantibus, versuumque quorundam fasciculo. Pro quibus omnibus tibi gratias ago. Oden cum litteris et Epithalamio (cuius tamen unicum tantum exemplar, idque per hunc tabellarium accepi) Melisso mittam. Reliqua perlegi. Nimis certe copiosus es in laudibus meis; quae maximum mihi calcar esse deberent, ad enitendum, ut si, quod in laudem meam dicis, non ita est, sit ita, quia dicis. Ad omnia quae in proximis tuis quaesiisti [Reg: quaesivisti] , cum certum a Dno [Abbr.: Domino] Majo responsum habuero, tibi rescribam. Interim vale. Dnis [Abbr.: ?] Parentibus tuis et Sorori meo nomine salutem nuntia.

Dabantur raptim Pragae 13. Februar. Ao. 1602. Saganum.


page C5r, image: w1wes144

EADEM EIDEM.

NOllem tibi, Baldhofi candidiss. [Abbr.: ?] persuadeas iucundissimas litteras tuas, quae non nisi candoris et benevolentiae erga me tuae testes veniunt, mihi ulla ratione oneri esse posse. Nam etsi aliis quam plurimis sim intenta, quae studiorum respectu pro nugis habeo, quaeque studiis ipsis anteponere, in praesenti, res adversae urgent; tuas tamen numquam magna sine delectatione lego; idque propter fidem probatissimam, et singularem animi erga me tui sinceritatem: pro qua tibi debitas referre gratias numquam potero. Quod me viribus maiora meis tentare ais; non equidem infitior. Mallem enim virium, quam voluntatis, defectum pati. Ubi namque voluntas adest, et vires cum tempore conciliantur: Illa autem deficiente, ne spes quidem harum conciliandarum restat. Si per quandam oculorum infirmitatem (qua ab ineunte iam aetate impedior) pro arbitrio meo lucubrare liceret, magis, mihi crede, nominis perennitati studerem, quam vel aetati, vel valetudini cum in corpore humano nihil sit, quod ulla arte ullove studio diu florere, multo minus perennari possit. Lipsii epistola, quandoquidem Pragae fuit, utinam ad me fuisset perlata: sed forsan adhuc illam accipies. Ob errata illa, quae in tam raris meis versiculis procul dubio nimis crebra tibi occursant, praesidio sit Ciceronianum illud, Cicero

scriptio sine lectione exhaurit vires, lectio sine scriptione diluit.
Mihi certe ad scribendum tempus perexiguum,


page C5v, image: w1wes145

ad legendum omnino nullum conceditur. Te igitur, ut Musam tibi meam commendatissimam habeas, rogo, ut soleo, studiose. Vale.

Pragae, 27 Febr. Anno 1602. In Silesiam

EADEM WESTONIA ad EUNDEM BALDHOFIUM.

REspondeo tandem, quamvis laconice, humanissimis viris illis, qui me suis, te suasore, Musis ornatam voluerunt. Rogo, ut has meas distribui cures, pro solita humanitate tua. Non dubito, quin hanc meam in rescribendo moram, prout petii, excusaveris: sin minus, facias quaeso. Epigrammata illorum tibi remitto: num forte reliquis adicienda censeas. Habes item responsum a Dn [Abbr.: ?] Majo, in quo tibi procul dubio de publicandis carminibus animum suum aperiet. Laudat et miratur tuum tam singulare erga Musulas meas studium, sententiam probat, et voluntati subscribit. Incidi praeteritis hisce diebus in quosdam versiculos meos, quos propter nimiam eorum impolitiam iamdudum reieceram: nihilominus tamen, cum adeo te meis nugis delectari videam, tibi eosdem transmitto, ut si per alias occupationes licuerit, pellegas, faciasque de illis pro arbitrio tuo. Interim saluta Parentes tuos et D [Abbr.: ?] Sororem, Dnae [Abbr.: ?] Matris, meoque nomine. Vale.

Dabantur raptim, Pragae 7 Martii Anno 602. In Silesiam.


page C6r, image: w1wes146

EADEM EIDEM S.P.D. [Abbr.: ?]

NIhil ad amicissimas tuas, quas nudius tertius accepi, hac vice rescripsissem; nisi rumor adeo funestus ac lamentabilis meis auribus obstrepuisset: quem te celare non debui. Utinam fictitius et inanis sit! sed ei certitudinis multum addunt litterae D. [Abbr.: ?] Maji ad me nuperrime datae. Non est, quod me verbis exponere casum tam dolendum posse existimes, tam acerba est eius recordatio, tam flebilis commemoratio. Quamobrem litteras Dn. [Abbr.: ?] Maji tibi una mitto; ut videas ex iis, quid me adeo pungat. Nondum, ita me Deus amet, discerno, utrum acerbior mihi fuerit unici Germani mei immatura mors, an tam omnibus (proh dolor!) deplorandus desideratissimi viri obitus. Nunc nunc vates universi plectra querula resumant, plorentque sibi Phoebum ademptum. Sed dolor vetat plura. Vale.

Pragae, 13. Martii 602:

EADEM EIDEM.

HAud mediocri me dolore perculserat tam deplorandus omnibus divini illius Poetae Dn. [Abbr.: ?] Pauli Melissi obitus; qui solus mihi (superos testor omnes) tantarum causa lacrimarum fuit: ut vix uberioribus fratrem meum adolescentem, eumque unicum, deplanxisse dicar. Nec iniuria id quidem. Quis enim cui Musae et Helicon cordi, tam clari, splendidique sideris occasum, non suspiret? quis singultus debitos funeri ipsius deneget; qui


page C6v, image: w1wes147

Nestora trisaeclem aetate vincere, vel potius numquam Parcarum experiri saevitiam perdignus fuisset? Nunc autem, ad communia Musarum suspiria quantum luctuum et acerbitatum accedit; dum huius candidissimi cycni nostri tam lugubrem ad astra evolationem, aliorum duorum, maximorum virorum fatis aeque lamentabilibus, exasperari videmus? Nemo sane tam absolutam virtutum omnium triadem, nobis non sine offenso Numine ereptam, vocibus umquam sat tristibus prosequetur. Immo vix, mi Deus! verba, quibus tantum Reipubl. [Abbr.: ?] litterariae detrimentum exprimatur, satis apta, vel a Cicerone, aut magno Ciceronis aemulo, inveniri posse arbitror. Sed talis in vita hac nostra est condicio, ut citato sese pede sequantur invicem Mors et vita: nec aliud quid alteri vicinius, quam mors vitae. Quare terque quaterque felices illos, qui bene, et pie moriuntur! Mori enim, ut omnibus fatale est, sic honeste et pie mori, bonis dumtaxat proprium natura Deus tribuit. Ego me longe felicissimam iudico; quae melos illud Cycni evolantis fatale et extremum meis auribus tam abunde exceperim. Doleo autem ex adverso, quod me non vicissim, priusquam fatis cederet, aliquo saltem modo cognoverit gratam. Litterae enim nostrae circa 6. Februarii frustra Haidelbergam sunt profectae: quas, si tibi ita visum fuerit, cum tuis velim reposcas. In carminibus meis liberum tibi relinquo examen; facileque iudicio tuo subscribo. Misi ad te nuper litteras Dni [Abbr.: ?] Maii responsorias meis quibusdam adiunctas: ex


page C7r, image: w1wes148

quibus animum ipsius hac ipsa de re intelliges: cui ego neutiquam refragandum, decrevi: illum enim loco patris observo. Vale

4. Cal. April. Anno 1602.

EADEM EIDEM.

QUoties nobilissime Baldhofi, veritati haud dissentaneum Plutarchi dictum illud memoria repeto; Amicum aqua et igne magis esse necessarium; toties mihimet ipsa gratulor de amicitia tua, tam stabili et perfecta: de qua (quod rarissime contigit) temporum locorumque quibus seiungimur, intervallum, non modo prorsus nihil abstulisse, verum etiam eandem multo auctiorem firmioremque reddidisse videntur. Testantur id non solum litterae tuae, humaniter amiceque conscriptae, sed officia etiam multifaria; quibus ita me afficis; ut quoties meum referendi studium sorte quadam durissima inhiberi cogito; exsecrer fortunam meam. Utinam vel aliquando daretur occasio, quorum nunc verbis fidem facere gestio, dilucidius reipsa demonstrandi! Interim pro tantorum ad me Virorum scriptis, tuo beneficio procuratis, immortales ago gratias. Respondeo duabus Epistolis celebratissimis illis Reipubl. [Abbr.: ?] litterariae [(transcriber); sic: ,] duumviris D.D. [Abbr.: ?] Scaligero et Dousae. Ab Heinsio, quem ita mihi commendas, nihil vidi hactenus. Ad tuas autem ut ea, qua vellem prolixitate, hac occasione respondeam, temporis huiusce, meaeque condicionis ratio minime


page C7v, image: w1wes149

patitur. Quapropter breviusculis his uti contentus sis, maiorem in modum peto; ad singulas Epistolae tuae partes tibi proxime satisfactura. Vale.

Pragae, 8. Martii 1603. Lugdunum Batavorum.

EADEM EIDEM.

SAlve Baldhofi, plurimum. Pervenit ad me altera iam Epistola tua, Lugduni Batavorum data; cuius initio Magnifici viri Dni [Abbr.: ?] Dousae, in te liberalitatem, nec non eiusdem in me benevolentiam praedicas. Ad te quod attinet, habes profecto, quod de tantorum virorum notitia familiaritateque gaudeas. Ego eorundem me favore auctam dignatamque esse dum cogito, prae laetitia exsulto, magnaeque meae felicitati imputo. Priores litterae tuae, una cum Autographis D.D. [Abbr.: ?] Scaligeri et Dousae Noriberga, per Praetorium, Reipubl. [Abbr.: ?] Syndicum, ad me transmissae sunt, quarum et te responsa accepisse confido eadem eiusdem opera. Quia vero hactenus in scribendis ad te litteris infrequentior, quam soleo, apparui; partim, quod aliquot menses a discessu tuo Praga abfuerim, contigit; partim vero, quod me omnis ad te mittendi occasio latuerit. Id ni esset, libere me vel rusticitatis, vel, quod peius est, ingratitudinis arguere posses. Scias autem res nostras in eodem semper haerere statu, in aula nihil efficimus: nulla fit bonorum ablatorum restitutio.


page C8r, image: w1wes150

Condicio mea talis est, qualem praesens percepisti; quamvis iam paululum tolerabilior: ut ex Dni [Abbr.: ?] Maji nuperrimis procul dubio intellexisti. Miror quid de Heinsii mihi inscriptis carminibus factum sit: fasciculum enim reliquarum salvis sigillis accepi; ab illo vero, ita mihi Deus faveat, ne litteram quidem. Dns [Abbr.: ?] Maius in Germaniam ad Comitem de Mansfeld circiter duas ab hinc Septimanas a Caesare ob certa quaedam negotia est ablegatus. Non dubito, quin reversus eximiis illis viris, ut petis, ob propensum eorum in me favorem gratias sit acturus. Vale.

Pragae Cal. April. Anno 1603. Lugdunum Batavorum.

EADEM EIDEM. S. [Abbr.: ?]

REddebantur mihi litterae tuae IV. Cal. Iunii: quarum principio te opponis perexiguae illi, nec non debitae, gratiarum actioni; quam extorserunt multivaria in me studia et officia tua: Quae etsi pro animi tui ingenuitate attenuare et annihilare conaris; non ideo minoris apud me momenti sunt futura. Scio enim quid imbecillibus meis conatibus profueris: etsi ignorantiam eiusdem simularem, nimis iniqua, ingratave existerem. Verum cum non sim, quae tecum hoc modo certem; probatissima amicitiae tuae munera memori mente reponens, de cetero hisce tacebo. Porro causam ostendis favoris


page C8v, image: w1wes151

erga me tui; licet mihi dudum fuerit perspectissima. Neque enim aliam suspectam habui umquam, praeter eam, quam mihi perpluribus argumentis candor tuus comprobavit. Statum et condicionem meam si ignoras; scias me ex nutu et providentia singulari DEI opt. max. [Abbr.: ?] mense Aprili praeterito, anni huius, nuptam esse ICto. [Abbr.: IureConsulto] Dn. [Abbr.: ?] Iohanni Leoni, Germano; in Aula Imperiali causarum Patrono etc. cum quo, laus superis, hactenus satis feliciter vixi. DEUS nobis sua gratia, adsit ulterius. Pro favore tuo tibi gratias ago; eumque ut continues, oro. Miror te hic de novae condicionis offensione loqui: nec quid hoc ipso velis, intelligo. De statu meo quod sollicitus es; amici officium praestas; cur igitur, te id facere, aegre feram? De publicatione meorum scriptorum iteranda, hucusque hanc solam ob causam tacui; quod nimirum in illis colligendis, conscribendisque, tam scilicet, Epistolis, quam carminibus, iam ab aliquot mensibus laboraverim; nec dum opus inceptum perficere potuerim. Vellem autem ut omnia simul ederentur; idque, ut tute cupis, Lugduni: nisi vir meus Pragensibus, sive Lipsiensibus [(transcriber); sic: Lipsensibus] [Reg: ?] ea typis committere mallet. Amisi, nescio qua iniuria, uti hactenus similia multa, ita exempla litterarum D.D. [Abbr.: ?] Scaligero et Dousae a me inscriptarum. Quare si tua opera ab illis obtineri possent, mihi foret gratissimum. Mitto tibi exemplaria tria carminis, quo nuper gratulata sum novo Anglorum Regi, Iacobo primo. Quorum duo D.D. [Abbr.: ?] Scaligero et Dousae cum officiosissima [(transcriber); sic: officisiossima] salutis nuntiatione, si placet, meo nomine offeres; Valebisque.

Pragae Cal. Iulii Ao. 1603. Lugdunum


page Dlr, image: w1wes152

EADEM EIDEM.

GAudeo litterulas meas, praeclarissime Baldhofi, de quibus omnino desperaram, ad manus tandem tuas, pervenisse: neque iam amplius, tanto eas temporis spatio, latuisse, moleste feram: si quidem tibi ex itinere revertenti tam opportune traditae sunt. Tuae, quo magis desideratae exspectataeque mihi fuerunt, eo maiorem legenti attulerunt voluptatem: cum quia veterem tuam in me humanitatem, cum nova eaque summa in virum meum benevolentia coniunctam declarent, tum quod Patriae meae dulcissimae amplissimam mentionem faciant. Sicut enim, quam videre amicos meos, viros probos et doctos, optime erga illum me affici, nihil mihi contingere potest iucundius; ita felici patriae statu, laudibusque huic non iniuria tributis, non possum non mirifice delectari. Te vero longe iudico felicissimum; cui non modo Anglicam regionem illam, eiusque felicitates omnes, cum iudicio, ad satietatem usque contemplari; tot, tam regiis et raris solemnitatibus, interesse, contigit; verum etiam degendi ibidem facultas, non sine honore facta est. Nullum, crede mihi, tempus utilius studiis tuis impendere potuisses, quam quod in hac peregrinatione collocasti. Condiciones tibi in Anglia oblatas, nihil miror: ut enim Anglorum in Peregrinos paene omnes studia promptissima taceam; sufficit virtus tua ad alliciendos in tui amorem et observantiam homines civiliores. Tu vero, quod merito mireris, habes;


page Dlv, image: w1wes153

me videlicet loco tam amoeno natam atque educatam, delegisse magis in terra, Patriae meae neutiquam aequiparanda, inter lacrimas et suspiria adversis quibusvis agitari; quam in ipsa patria vitam placidissimam agere. Sed ut tibi, sic aliis, ni fallor, complurimis res haec est admirationi: immo et ipsa ego mirarer sane; nisi causae subessent, quae hanc mihi mirationem tollerent. Fruantur itaque, quibus datum est, terrestri Paradiso illo: ego sorte mea contenta sim, oportet. Tibi autem [(transcriber); sic: ,] quandoquidem tam felix sors obtigit, fruare quaeso. In itinere te tot pericula evasisse, gaudeo; sustinuisse, non miror: cum ad praeclara difficilis plerumque sit aditus; ut annuit Poeta noster, ubi ait, Vergili, Aen. 1.204-5

Per varios casus, per tot discrimina rerum, Tenditur in Latium
. [transcriber: Aen. 1.205: tendimus] Pestem in Anglia desaevientem dudum huc fama pertulit, amabo te, certi quid si de eiusdem sedatione habueris, ad nos quam primum perscribas: quod avidissime exspectabimus: Carminis Regi inscripti exemplaria, aliquot una cum Epistola manuscripta, diversis temporibus in Angliam misimus Regiae Maiestati offerenda: et quidem primo circiter sextum abhinc mensem ad illustrem et magnificum virum Dnm [Abbr.: ?] Edwardum Dyer, Equitem auratum, nec non velleris Anglicani Praefectum, aut ut ibi vocant, Cancellarium, Dmn [Abbr.: ?] amicum nostrum haud vulgarem directa, ablegavimus: secundo per aeque illustrem et magnificum virum, Dnm [Abbr.: ?] Stephanum Lesieur a Rege nostrae Angliae ad Caesarem legatum,


page D2r, image: w1wes154

qui ante menses quatuor Pragam appulit ubi ab Imperatore clementer, benigneque ac honorifice exceptus fuit ac denique tam a Caesarea Maiestate, quam Regni Magnatibus, donis amplissimis ac splendidissimis auctus, post mensis spatium discessit, non nullos Germaniae Principes invisurus. Verum inauspicate evolasse mihi videntur litterae, cum a neutro eorum quicquam responsi obtineamus, nec quid in causa sit, resciscere possimus. Nisi forte Dns [Abbr.: ?] Dyer (qui alias aedes pulcherrimas extra Londinum trans flumen positas, Angl. [Abbr.: ?] Winchester hovvse dictas, inhabitare solet,) propter pestem alio se contulerit, eaque ratione nostrarum aut non acceperit, aut neglexerit fasciculum. Legatum, quia non recto itinere hinc domum perrecturus erat, dubitamus adhuc in Anglia esse. Itaque nescimus, utrum Carmen Regi oblatum sit, nec ne. Tu quandoquidem Angliam, quam nos, longe propinquiorem habes, totque in ea tibi feliciter, virtute tua, comparaveris Patronos et Amicos, de legato ex his partibus revertente, et an dum reversus sit, aliquid perquirere poteris quod etiam in gratiam te mei facturum nulla dubito. De litteris a Rege nostro ad Imperatorem intercessoriis, ubi quaeris, nihil tam, Dna [Abbr.: ?] mater, quam ego mallemus, impensius quam easdem impetrare. Nec dubitandum iam censeo, quin optime erga se invicem affecti sint: id quod ex insigni erga legatum liberalitate ac benevolentia, aliisque circumstantiis colligi licet. Occasio Regem compellandi commodissima, meo quidem iudicio, foret, si una cum Poematis meis, Epistolisque prelo ilustratis, litterae supplices


page D2v, image: w1wes155

nostro nomine offerentur. Etenim eo, quo tu, animo sumus, in Poematum meorum, in partes tres divisorum, dedicatione ac publicatione, Lugduni Batavorum repetenda. Habebis igitur descripta et in ordinem redacta omnia. De transmittendi opportunitate adhuc sollicita sum quia liber erit alicuius crassitudinis. [(transcriber); sic: ,] Epigrammata tua taedis meis consecrata, quam lepidissima elegantissimaque, non sine delectatione legi. Addentur reliquis in perpetuam tui memoriam. Haec raptim, alias plura. Dna [Abbr.: ?] mater mea salutem tibi adscribi iussit plurimam, gratiasque agit pro constanti tua in nos amicitia, sicut et Maritus meus, qui officia tibi sua per litteras obtulisset, nisi occupatissimus hoc tempore fuisset. Salve etiam a me plurimum, et felicissime Vale.

Pragae 28 Decembr. 1603. Lugdunum.

EADEM WESTONIA EIDEM BALDHOFIO S. [Abbr.: ?]

CLarissime Baldhofi, collectis nunc tandem, conscriptisque Epistolis et Poematis meis quae in lucem edenda censes, compellandus mihi denuo videris; tuae illa curae committi antehac voluisti, num eodem adhuc sis animo, an pristinum consilium mutaveris, hisce mihi explorandum duxi. Quapropter ut sententiam hac in parte tuam quamprimum nobis per litteras aperias, rogo; quo vel tibi revolvenda, edendaque proxime transmittantur; vel per alium quempiam amicum doctorum


page D3r, image: w1wes156

virorum desideria expleantur. Ceterum miror, te, a tuo hinc discessu, ne unicas quidem ad nos dedisse, cum a vobis huc creberrimos ire tabellarios sciam: quorum si nobis diversoria innotescerent; te non relinqueremus insalutatum. Sed pertaesus forsan veteris amicitiae, (quod tamen non credo) eam iam parvi facis. Ut se res habet, tibi ob multiplicia tua merita bene velle non desistam. Maritus meus officiosam tibi salutem, suo nomine offerri voluit. Meis verbis salutentur, quaeso, Dn [Abbr.: ?] parentes et soror tua, ceterique si qui sunt, amici: tuque ipse suavissime vale; et responsum accelera.

Pragae Nonis Martii, Anno 1605. Saganum.

ELISABETA IOANNA WESTONIA ad HENRICUM WALTERUM Sag. Sil. [Abbr.: ?] P.L.C. [Abbr.: ?] et Theologum.

ANagrammatismum in mei honorem feliciter concinnatum, libenter legi; magnique favoris indicium iudicavi. Equidem mallem, quantum in me voluntatis et studii, tantum in referenda gratia virium esset. Quare velim ita existimes, nihil mihi pluris futurum, quam ut tibi tuisque id est, probis et eruditis viris grata mente respondeam. D. [Abbr.: ?] Baldhofenus sua ut video, commendatione tibi aliisque hanc de me opinionem auxit. Vobis igitur omnibus pro iudicio, quod e virtutis studio emanat, gratias perpetuo sum actura. Vale.

Pragae, prid. Non Martii Ao. 1602. Saganum.


page D3v, image: w1wes157

E.J. [Abbr.: ?] WESTONIA Dno [Abbr.: Domino] ABRAHAMO CREMERO Theologo. S.D. [Abbr.: ?]

REverende vir, experior multis, quam multa mihi non modo contra voluntatem verum etiam praeter opinionem accidant. Scripsi interdum Phoebo et Musis annuentibus unum atque alterum versiculum ad Patronos et Amicos; neque umquam putavi aut volui, ut in conspectum doctorum virorum prodirent. Sed noster ille Poeta ingeniosissimus, D. [Abbr.: ?] Georgius a Baldhofen, tanti facit meas nugas; ut etiam aliis eas legendas ac iudicandas concesserit. Age, age, suo id periculo, non meo fecerit. Fateor enim venae ariditatem: nec praeconia illa tua tuoque similium facile mihi vindicem. Gratias tamen, quas decet ago, agamque pro benevolentia in me, et favore tuo singulari. Faxit DEus ut in studiis liberalium disciplinarum ita crescam et floream; ne voti te umquam tui paeniteat. Vale et precibus me tuis commissam agnosce.

Pragae 6. Martii 1602. Saganum.

E.J. [Abbr.: ?] WESTONIA M. [Abbr.: ?] BALTHASARI CREMERO P.L. [Abbr.: ?] Siles. [Abbr.: ?] S.D. [Abbr.: ?]

NOn oblivione litterarum tuarum, vel iniuria aliqua seducta, nihil ad tuas, toto hoc tempore, respondi: sed fortunarum mearum ratio, negotiorum (prae quibus bene mecum non sum) multitudine implicita, a scribendo me retardavit.


page D4r, image: w1wes158

Neque ego nunc temporis iuris sum proprii sed aliorum subiecta iurisdictioni. Unde etiam fit; ut tabellarios, maioribus etiam ad me sumptibus ablegatos, sine meis, multoties dimittere cogar. Quare et tu, quod et alios bonos viros facere confido, hanc tantam meam in scribendo moram, aequiori feres animo; et meam aliqua ex parte admittes excusationem: quam ex tua mihi humanitate polliceor. Atque imprimis tibi gratias ago, quod etiam ex numero illorum esse volueris; qui me licet immeritam, cultissimis suis invisunt scriptis. Quas vero mihi assignas laudes, quo minus agnoscam, facit tenuitas et imperitia mea. Quod me ab eruditione per affinem tuum Georgium Carolidem commendatam dicis, id abundantia humanitatis illius propensoque in Poeticam favore factum opinor. Conari me quidem aliquid in litteris non diffiteor, et nisi conatibus sors usque adeo noverca obstaret, meliorem fortassis de studiis meis spem facerem Amicis. Sed Iuvenalis 3.164-5

Haud facile emergunt, quorum virtutibus obstat Res angusta domi.
Quapropter si opinioni tuae ex aliorum commendatione de me conceptae minime satisfacio; causis modo expositis tribue. Porro, etsi perexigua mihi in carmine sit facultas; tamen tam petitione tua, quam affinis commendatione nota intermittere nolui, quin paucos hosce versiculos in symbolum tuum conscriberem: quos ut boni consulas, rogo. Parodias tuas, ubi vena fertilior, otiumque tranquillius


page D4v, image: w1wes159

erit, meae Thaliae qualicumque commendabo. Interea velim mihi ignoscas. Vale.

Pragae pridie Eidus Februar. Hirspergam.

E.J. [Abbr.: ?] WESTONIA, Dno [Abbr.: Domino] JOACHIMO SCHLEGELIO Sagan. Siles. [Abbr.: ?] P. L. [Abbr.: ?] et LL. [Abbr.: ?] Candidato [(transcriber); sic: Candito] S.P.D. [Abbr.: ?]

ET litteras et carmina tua in mei gratiam et honorem conscripta accepi. Noli, obsecro, secius, quam vel decet, aut me dignum est, in laudes nostras descendere: ne et mihi et tibi invidiam aliorum concilies. Novi enim vires meas ingenii pauperis admodum. Voluntatem tamen et benevolentiam in me measque litteras tuam tam facilem grato animo amplector; datura operam, ut tuae aliquando doctorumque de me conceptae opinioni pro viribus satisfaciam. Vale.

dabantur Pragae, 3 Nonas Martii. Anno 1602. Saganum.


page D5r, image: w1wes160

IANUS DOUSA a Nortwick et Cattendyck. Illustri natalium splendore, nec virtutum minus quam doctrinarum, ac verae eruditionis gloria praecellenti, ELISABETHAE IOANNAE WESTONIAE Heroinae incomparabili. S. [Abbr.: ?]

Quo me, NYMPHA, tui plenum rapis illice MUSA?
Quos vagus in montes, quae feror in nemora?
Iam mihi iam Boios videor perrumpere saltus;
Qua iacet ad Moldae flumina Praga vetus.
Caesareae modo mirari Spectacula Pompae;
WESTONIAM propter quae pretiosa mihi.
Gratia BALDHOVIO: siquidem illo Interprete primum
Doctrinae nobis copia facta tuae.
Tempore iam ex illo, postquam tua carmina legi;
Lectaque mi sensus haec rapuere meos.
In quibus haud digitos Charitum modo Triga lavare
Sueta suos, verum pectora et ora Venus.
Inter quae suaves nos demulsere Tabellae
Scriptaque diversis Littera temporibus.
Littera, mortalis quam non manus ulla videri
Pinxê, sed ipse Lepos, ipsa Sais poterat.
O suada, o, Nectar, o Melle fluentia dicta!
O talis veniat saepius hora mihi,
Consimilisque frequens vellat mihi Nuntius aurem!
Natali eveniet gratior ille meo.


page D5v, image: w1wes161


Ergo (quod invidiam pariat Caelestibus ipsis)
Contigit huic dextrae pignora ferre tuae?
Hoc mihi contingat; quibus (o) quibus impiger alis
Evehar ad Templi limina celsa tui?
Quid credam? spem nempe idem mihi fecit opimam
Haud ingrata tibi haec Carmina nostra fore.
Quae si etiam responso aliquo dignabere (ut ipse
Praedicat) o Caeli Numina, quantus ero?
Quod si contigerit, Criticos nil deinde morabor,
WESTONIA tutus Vindice DOUSIADES.
Terra Batava vale: fieri iam Boius opto;
Talis dum BOIAE compede vinctus ovem.
Improbulis nimis (ah) Votis ignoscito virgo:
Ipse quis, aut ubi sim, vix meminisse lubet:
Dumque loquor tecum, videor iuvenescere rursus;
Oblitus senii, cum senioque mei.
Est aliquid magno peccare Auctore; Melissi
Haec facere exemplo nos quoque Vota iuvat.
Quid mihi cum Batavis, Lugdunensique Lycaeo?
WESTONIAE in Bavaros me rapit aura meae
At [(transcriber); sic: Ad] tu, o, perge Novem numeros augere sororum;
Ingenioque ipsam te superare tuo.

AD EANDEM.

Quis nam ita trux, vel tam rigidus Thrax ille, Parentem
Dote sua haud veritus qui viduare tuam;


page D6r, image: w1wes162


Iam viduam ante viro; exstincto post vincula? plus sat
Ex alto (heu) fuerat quem cecidisse semel.
Deripere e summo Divos potuisset Olympo,
Cuius mens tantum concipere ausa nefas.
Ille quidem haec ausus; sed non impune, malorum
Si tamen Ultorem credimus esse Deum,
Me miserum; te suada ista, probitate fideque
Tot nixam, ac tantis nuper Amicitiis,
Immeritam, hei, poenas alienae pendere noxae?
Et dare KELLEAE materiam Invidiae?
Nescis (ah) nescis, quanto mihi (IANA) dolori
Calliopes fuerit iusta querela tuae.
Ingenium hocne aliquis; neos hoc quod Nectar inundet
Sustinet indigna condicione premi?
Quae potior Cyrrhae promet de fontibus haustus?
Aptior aut castis verba praeire choris?
Clarius Aonio cuius vox ibit ab antro?
Scitius aut Clarium pectine pellet ebur?
Ergo tibi fuerant cui tot modo commoda; praeter
(Heu) desiderium iam superesse nihil?
Nec tibi in adversis valuit succurrere Paean,
Deque tribus vel de ter tribus ulla Soror?
Ah lapis est cui non tua sint lamenta dolori,
Perlegat aut siccis qui tua verba genis.
Ipse lapis non sum, praesertim haec talia volvens,
Irato excutiant quae sua tela IOVI.
Nec mihi credibile est, quemquam reperirier istic,
Quem non (JANA) tuae comminuant lacrimae.


page D6v, image: w1wes163


Quippe ita ni fiat, metus est fore ut ELISABETHAE
Unius exsistat Publica cura dolor.
Non tibi Maius opem, non stirps PISNITSA negabit,
Non qui de ROSEO stemmata MONTE trahit.
Iamque diem video; qua quae tibi Fiscus ademit,
Et Domui et fundis restituare tuis;
Caesare iam flexo: quid enim Clementius illo est!
Dum modo sic, semper Caesarianus ero.

Vale NOBILISSIMA WESTONIA, eademque quantum est Virginum eruditissima ac libertati huicce DOUSICAE plus quam Decembri da veniam; simul notarum impolitiae ac litteris nostris ignoscens.

Ad virum nobiliss. [Abbr.: ?] vereque eruditum G. [Abbr.: ?] MARTINIUM a BALDHOFEN. Silesium. I. [Abbr.: ?] DOVSAE NORDOVICIS Epigramma.

Quae mihi BALDHOFI facunde, expensa tulisti
Carmina WESTONIAE nobile Vatis opus,
Indicia haec DOVSAE fuerint certissima, quanti
Censurae limam fecerit illa tuae.
Nunc super his quae sit sententia nostra, requiris?
Quid? nisi quod solitus dicere Fuscus erat;
Omnia plena DEO? quid enim, rogo, cultius istis?
AEstimet hinc DOUSAE saecula Posteritas.
AEstimet et dicat: Uni huic assurgite Vates:
Doctior in terris nulla puella fuit.


page D7r, image: w1wes164

Ita paullo post.

Quod tam suave tibi Permessi afflaverit aura
Desino mirari WESTONIS aura fuit.

AD EUNDEM.

BALDHOVI, cuius studio prodivit in auras
WESTONIAE tersum pumice Vatis opus,
Westoniae, cui casta Venus, cui docta Minerva
It comes, et Tyrios Gloria picta sinus
Hancne tuis etiam vacuas dare cantibus aures,
Teque subinde suis visere Epistoliis?
Felix sorte tua, cui coram audire loquentem
Contigit, ac tantae lumina nosse Deae.
Rarum erat, Augustae retulisse Diplomata cerae,
Sertaque CAESAREA promeruisse manu.
Rarius, Elogio Vatis clarere Puellae,
Nogarola cui cedat, et Hippolyte:
Cuique ultro ipsa suos submittat Olympia Fasces,
Doctior haec, nec tam nobilis illa fuit.

IDEM [(transcriber); sic: IBIDEM] AD EUNDEM PRO Virgine doctissima iuxta ac nobilissima ELISABETHA IOANNA WESTONIA Britanna Poetria incomparabili.

Carmina quid valeant, Cilicum de gente Poeta
Testis erit, sanguis Agesilae tuus.


page D7v, image: w1wes165


Cui postliminii non tantum facta potestas
Cum Patre, in Exilium quem comitatus erat.
Sed pro quoque operis versu statera severi
Heredi acceptum rettulit aureolum.
Qui tot ab Augusto pro Carminibus donatis
Antoninorum milia contulerit [(transcriber); sic: quem tulerit]
Quid grave si MATRI sua, quae possederat ante
Praedia, Caesarea restituantur ope?
An si homini Cilici Caracalla a Principe facta est
Gratia, et ingenii nomine Honos habitus,
Induperatoris in Virgine Teutobritanna
RUDOLPHI Favor hic invidiosus erit?

DE EADEM.

Hei quid agam, nisi id omne quod vis.

Duc o volentem: nil hiemis, moror
Decembre frigus; ibimus, ibimus
Deducere hinc te prosequique
Herciniam ulterius parati

Per saxa et ignes; WESTONIDAE inclutos
Visuri honores, deque Britannicis
Pithus novae hausuri [(transcriber); sic: hausturi] labellis
Ausonium bibula aure nectar.

Sat ampla merces haec mihi: Lauream
neque anteponam Caesaris huic bono.
At tu Imperator, confitenti hanc
Da veniam sine fraude Vati.


page D8r, image: w1wes166

Tuoque ius hoc esse Clientulo,
AUGUSTE, Pulvinaria apud tua.
Permitte, ut hac in parte Nympha
ELISABETH pari Honore tecum

Nobis colatur; quae tibi compare
Virtute fulget; dum subito Enthei
Furoris aestu concitatos
Suada novos facit Angla Vates.

Experta testor Numina: nam simul
Afflatus aura WESTONIDIS fui;
Factum inde, ut intermissa Phoebo
Institerim reparare sacra, ac

Desueta pridem plectra resumere
Foro eierato etc.

Viro Magnifico ac nobilissimo IANO DOVSAE NORDOVICI G. [Abbr.: ?] MARTIN a BALDHOFN.

DOUSA rogat, cui danda proco WESTONIA nuptum;
MUSA mihi causas, quod movet ille, dedit.
Nempe; quod Aonides numquam Paeana canebant,
Nemo, ipsis dotem qui numerasset, erat?
Discipulam ast socio se non dignata Magistro est
Musa olim nam vix ordia prima [Reg: primordia] tulit.
Deficit illam igitur, quod perficit ista, Poetris
Nostra, melos Musae quae infit, et implet idem.
Quis dotem neget, et meritis nunc praemia rebus?
DOCTOREM merita est virgo MAGISTRA virum!


page D8v, image: w1wes167

PAULI MELISSI FRANCI Comitis Palat. [Abbr.: ?] et Equit. aur. [Abbr.: ?] civis Romani MELOS. ad ELISABETHAM IOANNAM WESTONIAM. Cum eam LAUREA insigniret.

WESTONIN Nympham, decus Anglicarum
Alloquor paucis. Mea dicta Cygne
Perfer ad clarae populosa velox
Moenia Pragae.

Cum subit mentem tua summa, Virgo,
Indoles, doctrina, decensque Virtus,
Et probi mores, et amoena dulci
Carmina vena,

Par mihi Sapphus Genio videris,
Omnis aut ipsam superare Sappho
Arte Musea et numeris Latina
Voce sonoris.

Euge quid linguam memorem Britannam,Italamque et Teutonicam et Bohemam?
Quam sones tu cumque diserta, pol ver-
nacula paret?

Si canas scite fidibus manuque
Nablium vertas duplici, putaris
Una de Musis, eadem vel ipsas
Vincere Musas.


page Elr, image: w1wes168

Principes magni tibi dona magna,
Offerant munes, adeoque Caesar
Ipse gemmato tua cingat ultro
Colla monili:

Donet armillas, teretesque inaures,
Donet anellos pretiosiores,
Nobili dignos habitu, tuaeque
Lumine formae.

Quid Palatinus Comes eruditae
Insuper vati tribuam benignus?
LAUREAM. Daphnaea tuos decebit
LAUREA crines.

IN EANDEM EIUSDEM MELISSI MELOS.

O DIA Virgo, Pieridum decus;
Fortuna quaenam te vaga Doridis
Procul Britannae vectam ab acta
Vasta per Oceani tumentis

Profunda duxit Teutoniae in Sinus
Fixaque pulchrae sede Bohemiae
Tutam locavit? Cura Divis
Cura hominum generi fuisti,

O eruditum pectus et aureum;
Quascumque in oras candidulos pedes
Umquam peregrinans tulisti
Advena, te comitavit ultro


page Elv, image: w1wes169

Novenus ordo Castalii chori,
Chorique Praeses. Mercurius lyram
Lyraeque concentus sonoros
Attribuit tibi; Pallas artes,

Mores amoenos Gratia, Suadaque
Linguam disertam, sidereos Venus
Ridens ocellos. Quis staturam
Egregiam, roseosque vultus

Et tincta rubris labra coralliis,
Frontisque honorem, collaque eburnea
Cantare sumet? quis politae
Indolis ingeniique acumen,

Expendet apte? Quinque tui sonis
Discrimina oris, dum loqueris cate
Scribisque docte, notiorem
Reddere amant. Proprius tibi usu

Sermo Britannus, Teutonus, Italus,
Bohemus, et qui te celebrem facit
Latinus. Aures o beatas
Organica fide quae canentem

Et spiritali suaviter audiunt
Sonore! Felix qui fruitur tua
Praesens loquela, carminumque
Illecebris quibus ipsa inescas

Mentes legentum! Me quoque Pythio
Lepore captum Vinnula detines
Tuisque Musis. Nunc Ephebus
Esse velim, iuvenisve caelebs;


page E2r, image: w1wes170

Ambire talem (credo) Poetriam
Proco liceret. ne mihi tu fores
Quod Polla Lucano, et Tibullo
Delia, Sulpitie Caleno,

Stellaeque Ianthis, Claudia Surculo
Fores, quod Elpis docta Boethio;
Quod Laura Petrarchae, Beatrix
Aligero, Angelica Ariosto,

Suoque Gruntlero optima Olympia.
Dicant Poetae WESTONIAM, quibus
Concessa facundis potestas
Dulce caput propius tuendi.

O si locuples Iuno faventior
Largas et ultro divitias tibi
Donaret! at quid, IANA fluxas
Divitias loquor, et caducas

Opes? ab aulis hae veniant quidem
Magnis oportet. Munera Caesarum,
Regumque nonnumquam potentum
Efficiant homines beatos,

Queis astra rident si genesin notes;
Iovisque sidus, Lunaque prospera
Domo in secunda laetiores
Zodiaci positus figurant.

Verum quid isthaec ad bona pectoris,
Cultusque mentis, praedita queis nites?
Externa si fors comparemus
Dotibus Ingenii elegantis,


page E2v, image: w1wes171

Externa cedent pol melioribus.
Tuque ipsa certe nobilis es domi,
Et gente clara procreata.
Clarior inde celebriorque

Per scripta multo nobiliorque eris,
Mirum in modum quae cernere gestio
Excusa formis: quin vel ipsam
Te potius, vel aprica saltem

Pigmenta fili, per graphicam manum
Delineati. Talia sed reor
MARTINII (cui calcar addo)
Sint operae, studiique paullo

Post exhibendi. PISNITII iubet
MAIIque virtus hoc opus edier
Claras in auras. Quantum in ipso
Me est, ego suspiciam, colamque

Te, sidus ortum Caelitus. Interim,
Signata virgo, versiculos meos
Vultu sereno sume, nostri
Perpetuum monumentum amoris.

EIUSDEM MELOS IN POEMATIA WESTONIAE.

VIrginei labores
Emedullati studio WESTONIAE Minervae,
In manifestiorem
Ite cum plausore diem. Nam Genium faventem


page E3r, image: w1wes172

Undique sentietis.
Lecta vos candore cohors, vos manus erudita
Excipient libenter.
Vos legent acres pueri, vos alacres Ephebi

Nocte dieque volvent;
Nectaris vivos latices, ambrosiaeque succos,
Mellaque delicata
Inde sumpturi, cupido delicias palato.

Quin et adultiores
His inescati illecebris vix sibi temperabunt,
Quo minus aestuosam
Expleant de fonte sitim Castaliae scatebrae.

Vos in honore tanto
Paginae dulces eritis, Caesar ut ipse magnus
Perlegere expetiscat,
ImperI [Reg: Imperii] curis variis quamlibet occupatus.

Nemo erit omni in aula,
Nemo in Europae gremio, cui nitidi libelli
Non fuerint amori
Nemo erit, qui non penitus noscere te flagrabit,

O sapiens ELISA,
et sagax et mente valens, ante alias puellas
In viridantis aevi
Flore. Quo circa fruitor liberiore fama

Nominis, ac recenti
Gloria, porroque operum relliquias tuorum,
Collige in unum acervum,
Ut suo prelum subeant tempore. Iam Triumphus


page E3v, image: w1wes173

Est tibi partus unus,
Laude cum multa, et titulis haud tibi paenitendis.
Mox alius, sequetur,
Qui Deas supra faciet laude celebriorem.

ANNO M.D.C.I. Die XIX Novemb.

EIUSDEM P. [Abbr.: ?] MELISSI FRANCI etc MELOS. ad G. [Abbr.: ?] MARTINUM a BALDHOFEN.

COMMENDARE iubes me bona carmina
Doctae WESTONIDOS. Quod merito bonum est,
Se commendat id ipsum [(transcriber); sic: idipsam]
Nec praeconibus indiget.

Vino vendibili nil hedera est opus
Suspensa; nec habet laus aliena plus
In se ponderis olim,
Quam cui propria laus ea est,

Ac condignus honos. Aonides novem,
ac ternae Charites, Pallas et Attica,
Et facundia Pithûs,
Unam WESTONIAM penes

Coniunctis habitant sedibus; et suas
Illi divitias largiter exhibent,
Et praesignia dona
Queis (sic auguro) Virgini

Nomen perpetuum Conciliabitur.
Si quid nostra quiit Musa virilior


page E4r, image: w1wes174

Iam perfecit abunde
Plectris Alcaici soni.

Tu qui flava colis flumina Vultavae,
MARTINI Clariis addite Coetibus,
Dias profer in auras
Nymphae tersa Poemata,

Curae primitias: pluribus ut dehinc
Auctor, quam penito diligo pectore,
Innotescat in oris,
Almae compos adoreae.

Quod si praeterea forte reflagitas,
Ut quo Candidulam munere virginem
Ultro praevius ornem,
Quod sit mnemosynon mei:

Ecquid nam fieri consueris, nisi
Ut Parnassiaca frunde politulae
Cingam timpora Vati
AEternum viridantia?

DE ELISABETHA IOANNA WESTONIA illustri Virgine. G. [Abbr.: ?] MARTIN a BALDHOFEN Silesius ad PAULUM MELISSUM. FR. [Abbr.: Francum]

COMMENDARE tuis WESTONIUM melos
Sumsisti numeris. Quod meritae decus
Dignum talibus ausis,
Dignum Virgine nobili.


page E4v, image: w1wes175

Dulce et decorum est Westonidem suis
Amplecti radiis: quae genialium
Ad praeconia honorum
Deli suscitat incolam.

Immortale plagis num decus ultimis,
Circumscribit? uti plurima pars sui
Inter conscia famae
Sistit sidera limites?

Dum multi properat nominis ordinem
Cartis inserere, et concilio novem
Ternarumve Sororum
Longo intacta silentio.

Rimatur querulae Melpomenes sinum,
Arcanique aditum pectoris arguit:
Multis callida linguis
Pithûs vincere gratias.

Res est, mellifluos ducere Nectaris
Succos? docta modos, et citharae sciens,
Spirat balsama flores
mellito sapit osculo

Tigres et comites flectere populos
Et rivos rapidos in scopuli [(transcriber); sic: !] modum,
Novit mira morari
Et perrumpere duria

Linguae blanditiis saxa potentius
Irritat placidi vim Zephyri: feras
Vires continet Euri,
Quo non arbiter asperi


page E5r, image: w1wes176

Sit Ponti potior. Cedet amabilis
RUDOLPHI bonitas Caesaris anxiis
(Quod certo auguro) votis;
Quamvis muniat invium

Curarum series imperialium
Pectus, tergeminis et Scytha cladibus.
Testor vota, repulsae
Vota indigna novissimae!

Rumpunt siderias illa per areas,
Quin ad fluminium denique provocant
Indefessa tribunal,
Effecta ut mereant suum.

Heroi repetam robora pectoris,
Quae praeter solitum feminii chori
Clarant dudum animosam,
Infesto aequa negotio

Mens laetam quoties exserit indolem?
Si firmat rigidam dira necessitas
Arcta valle columnam,
Sortiturque trabalibus,

Et Matrem et Subolem legibus, invicem
Eradunt elementa illacrimabilis
Laeto carmine luctus
Et duri faciem status.

Matrem perpes alit caelici amor cibi,
Doctam adversa DEO credere nec modum
Figit spebus inertem,
Tentatisque laboribus.


page E5v, image: w1wes177

Quam nec [(transcriber); sic: ne] murmura, nec praecipites minae,
Nec rerum variae lautitiae probi
Coepti nempe tenacem
Curvant. Illa suas agit

Partes. Interea dulcacidos lyrae
Festive modulos WESTONIS applicat,
et facunda ministrat
Plenis carmina rivulis.

Dulci sollicitis docta periculo
Phoebi suppeditat tela vicariis
et magmenta laborat,
largae illustria adoreae.

Livorum arbitrium si popularium
Laxat signa suo diribitorio,
Ridet vana loquacis
Blandim murmura gutturis.

Hoc est, flebilior quod docet orbitas,
Suspendens docili de scapula iugum!
Talis munere felix
Naturae est pia Westonis.

Olim digna suae sit patientiae
Merces, quod placidam se gerat Invidis.
Virtus nulla colonum
Claudo deseruit pede.

Iam nec SOSIPATRAE splendet inutilis
Conatus nec honor dat [(transcriber); sic: ] LALAGAE locum:
Nec se nostra minorem
Vates vatibus exhibet.


page E6r, image: w1wes178

O VIRGO proavis nobilis inclutis,
Seu me laude moves, seu querimoniis,
Me totum tibi dedo,
Instantem obsequiis tuis.

Quocumque egregias nomine imagines
Servas, Pindarica digna cani lyra,
Audenti mihi magnos
Mirari titulos libet!

Sed quo Musa rapis? desine grandium
Insueti strepitu pectinis. Explicat
FRANCUS grandia CYGNUS;
Qui famam sibi subiugat.

AD ELISABETHAM IOANNAM WESTONIAM ex Epigrammatis Magnifici ac nobilissimi viri Dn. [Abbr.: ?] NICOLAI MAII, Sac. Caes. Matis. Cons. [Abbr.: Sacrae Caesareae Maiestatis Consiliarii] ac sup. [Abbr.: ?] Vallis Ioach. [Abbr.: ?] Praefecti.

QUas tibi pro votis et docto carmine grates
O animi requies, dulcis ELISA, feram?
Pro votis votum, pro carmine carmina reddo,
In te iudicii signa probanda mei.
Accipe; meque tuis ita crede favere Camenis,
Ut maneam cultor nominis usque tui.
Fide DEO, pariterque fidem virtutibus orna,
Inque tuo constans fac facienda loco.
Teque tuosque DEO, precibus committe, benignam
Illius exspecta spe patienter opem.


page E6v, image: w1wes179


Adsit, adest, aderit per vota IEHOVA rogatus;
Omne, quod ex usu viderit esse, dabit.

EADEM MAII AD EANDEM.

QUod gemis et tristem luges, MEA FILIA, casum,
Quem nuper morbi vis inopina tulit;
Non indigna facis vera virtute; dolorem
Testaris, fatum commiserata [(transcriber); sic: comiserata] meum.
Perge: nec ex animo Maium depone: vicissim
Debitus ille tui fautor honoris erit.
Si tamen et quid agam curabis; gratia summi
Numinis incolumem me superesse sinit.
Paene tuus stygias (o Parca!) redactus ad umbras,
Subducto vitae lumine MAIVS erat.
Horrida nunc caeci superavit claustra barathri,
Expertus Medici vivificantis opem.
IHOVA [Reg: IEHOVA] meos posthac vitae sic dirigat actus;
Ut prober exemplo Candidus esse meo.
Et quia me salvo tibi Phoebus ab aethere ridet;
Calliopes hilari plectra resume manu;
Calliopes, cui victa sacram locat Atropos aram,
Carminibus fiant mitia fata tuis!

EIUSDEM MAII in Effigiem WESTONIAE.

IANA omni potior, WESTONIA virgo, figura,
Artificis docta pingitur ecce manu.


page E7r, image: w1wes180


Ingenium, pietas, virtus, industria, Musae,
Virginis et mores absque colore nitent.
Si videas Musas, decima est soror addita Musis;
Candida si spectes pectora; Quarta charis.

AD EANDEM WESTONIAM IOANNES LEO Isen. [Abbr.: Isenacensis] Causarum in aula Imperiali [(transcriber); sic: Imperial] Patronus.

ELISABETHA decus terrae praelustre Britannae,
Nymphaque Pierio nobilitata choro;
Quarta Charis cum sis, cum sis Venus altera forma:
Non minor hac, illa non minor arte DEa.
Quinque etenim calles rerum lepidissima linguas:
Et latiis ornas verba diserta modis:
Iure tuo non iure suo, natalia lucis,
Tempora concedit, Parca secunda tibi.
Nempe tua ut reliquae capiantur ab arte puellae
Et studeant Phoebi castra beata sequi!
Rara puellarum haec virtus Germanidos orae.
Immo tuis certat nulla, vel una, metris.
Ergo Britannarum celeberrima DIVA DEarum
Mathusalemaeos WESTONI, vive dies.
Ut tua per totum divulges nomina mundum:
Et sis Phoebicolae pars generosa chori.
Illustri lumen generi fulgentius affer,
Dulcibus ingenii suspicienda bonis!
Auguror evenient metricis tandem omnia votis:
Nec minus in laudes ibit Apollo tuas.


page E7v, image: w1wes181


Grande tuae pretium pietati Numina debent:
Grandia virtuti praemia debet Honor.
Hactenus haec. sed opus sollemnibus? accipe suetis
Pro nodis metricos ELISABETHA modos.
Accipe, quo spectas Heliconis Numina, vultu
Versiculum. [(transcriber); sic: ] o: redeant hae tibi saepe dies!

AD EANDEM DANIEL HEINSIUS Gandensis.

NEscio quid nostrae properabant ire Camenae,
Et solito levior blanda Thalia fuit.
Obstupui primo, nec erat cognoscere causam,
Nec potui mentis conscius esse meae.
Hoc erat: ibat ovans ad te, WESTONIA virgo,
Musa puellari suscipienda manu.
NYMPHA, suum numerum tu non sinis esse Camenis:
Scilicet aequales tu facis esse Deas.
Crescere quis nostras, sperarat posse puellas,
Aut aliquid maius post Helicona sequi?
Instituit primum placidas Boeotia Musas:
Explevit teneras Anglia vestra Deas.
Sis facilis Thymbraee: tibi soror altera nata est,
Nata tibi soror est, altera Musa mihi.
Est aliquid, sterili quod non licet esse Poetae,
Et faveat Musis altera Musa meis.
Quid mirum est? placidis Dea praesidet illa Camenis,
Musaque cui properat nostra, Camena fuit


page E8r, image: w1wes182

AD EANDEM WESTONIAM. G. [Abbr.: ?] MARTIN a BALDHOFEN, Siles. [Abbr.: ?]

SIc te fausta piis tueantur fata camenis,
Et tribuant Musis saecula sera tuis!
Pecco, tuae libo quia forsan aromata laudis,
Et doctas tenui carmine pulso fores.
Ipse equidem fateor (qua vera edissero) culpam:
Illa tamen causas est habitura suas.
Nam celebres siquidem tua nomina, fama per urbes
Buccinat, et plenis per nemus omne tubis.
Saepe meas eadem titillat honoribus aures:
Et mihi, cur tibi sic vox mea surdet, ait?
Quid faciam? divae rapiunt me nomina vatis,
Ne valeam calamos continuisse meos!
Ergo tuis merito devotas laudibus aures
Mancupo et ingenii dona reposta mei.
Prisca suam memorent per fastos saecula Sappho:
A primis primum nostra mereris opus.
Quippe metri superas numero; victrice Triumphum
Ingenii dotes dexteritate canunt!
O vatum palmare decus, cui militat aether,
Et coeptis fabricat prospera quaeque tuis.
Forte Novenarum monimenta subacta vetustas
Evehit, et Phoebi somniat esse Chorum?
Audite o socii, visumque tenete Poetae;
Frustra mortales arguit illa DEas!


page E8v, image: w1wes183


Decessere omnes; nec in orbe superstes, ad unam
Quam celebro, nomen praeter inane, viget.
Nulla sacrarum audita mihi, neque visa Sororum;
Pace tua dicam, Teutobritanna; Dea es?
Non Dea: sed domitis sedes sacrata Deabus;
Hesperio potior castaliove solo.
In facie Charites resident in pectore Musae:
Mille pedem Veneres, articulosque movent.
Mentior, an reliquas ducis Regina ministras?
Ducis; et ad nutum stat DEA quaeque tuum.
Non igitur falso comites dixere Priores,
Quando suam famulae te comitantur heram.
Flore sorte tua Regina Poetria! Famae
Praeco lubens posthac obsequiosus ero.
Non moror errorem, siquidem tentandus, honestum:
Dum modo sola faves, si quid oberro: FAVE.

IDEM AD EANDEM.

UT vidi, melicae stupui meletemata vatis,
Quae me per numeros surripuere mihi.
Ordiar? at quales implorem carmine Musas?
Quis mihi nunc dignum suppeditabit epos?
Ordiar. at si tu spondes, VENUS ANGLA calorem:
Tu mihi Melpomene, tu mihi Phoebus eris!
In me dispositis descendo motibus, extra
Me positus: sine me, quam sine mente, loquor.


page Flr, image: w1wes184


Es DEa. nam dum te compello absentibus, ambis
Absentem resonis proxima ubique modis.
Eque humili pectus mihi tramite tollis, et inter
AEtherias sistis virginiasque DEas.
Quod loquor, et facili ludo modulamine; linguam
Tu mihi, tuque animum cum ratione moves.
Quippe quod ante gravis conatu cura negasset,
Nunc lectu levius, nunc merus esset amor.
Dum spiras, Geticos in castra ciebo Tyrannos,
Immo adigam vacuas caedis amare manus.
Quin etiam iracunda Iovis tu fulmina et iras
Arguta facilis nosti inhibere lyra.
Sola per immensam praestas miracula terram;
Miretur vires ut vir in arte tuas.
Cur igitur meliora tuis petis otia Musis,
Quas vatum superas pectora, vimque DEI?
Posce DEOS, o Diva; dii tua iussa capessent.
Invitum invitas ad tua vota Iovem.
Aura favet, favet aula tibi: tibi cetera cedunt,
Plausibili causae victa tenore tuae.
Tempus erit, generosa tuae quo insignia famae
Carminibus, fidibus, compita, templa, ferent.
Ipse ego servitiis proclivis plectra movebo;
Perpetuaeque memor laudis et auctor ero.

IDEM AD EANDEM.

ELISABETHA, meae pars, quam colo, magna Camenae,
Et decus et generis vivida fama tui.


page Flv, image: w1wes185


Accipe sollicitos, quam frons notat, aure precatus:
Seu me opera dignum, sive favore putas.
Cum socio ad Veneris ducenda est MARGARIS aram,
Gratior Hesperidum nempe sorore SOROR.
Quam si sola tuo dignaris carmine; Musas
Et frustra Charites ad sacra iura voco.
Omnes quippe unâ tu versu concipis uno.
Cypria quem tenero signet in unguiculo.
Ergo age mitte tuas, quas non capit orbis alumnas:
Te quoque ad has thalami transfer amica faces.
Sed quia nemo capit, quam non capit orbis, amicam,
Ni captus fuerit a capiente prius;
Cur miser ad Sponsae sacra te voco festa sororis?
Pro studiis captum me tibi reddo tuis!
Dii me! si caperer versuque potirer ELISAE:
Faustior in patriam Rege reversus ero.

IDEM IN EIUSDEM EFFIGIEM.

WESTONIS ad vivum si non expressa, favebis:
Qui melius posset pingere, nemo fuit.
Suada, Venus, Charites lingua testantur in una:
Qui posset linguam pingere, nemo fuit.
Pectora alit pietas. Virtus, Musae, incola Phoebus;
Pectora qui posset pingere, nemo fuit.
Omnia plena DEO! nihil heic [Reg: hic] mortale! figuram
Quae talem caperet nulla tabella fuit.


page F2r, image: w1wes186

WESTONIA DE SEIPSA LOQUITUR.

ME diversa suam sibi natio vindicat; unum
Cui vix concedunt invida fata locum.
Anglia avos numerat; Germania nostra nepotes:
Illa dedit cunas; haec documenta, lares.
Gallia linguarum commercia, et Itala iactat,
Et varias rerum terra Bohema vices.
Siccine Maeonio certare puella Poetae,
Et meritae posset laudis habere decus?
Posset: et ingenio summos superare labores;
Dum modo perversae cederet ira Deae.
Nam quod ita invitam per fata ferocia vitam
Duco, parum Musis mortua vivo meis.
Quid iuvat omnimodas tandem didicisse loquelas?
Ut valeam casus enumerare meos!
Quid cytherae prosunt, Phoebo praeeunte Magistro?
Ut refricem viduae vulnera Melpomenes!
Praestaret miseras numquam coluisse Camenas;
Quam didicisse sui incommoda sola mali.
Sed frustra querulae repeto discrimina vitae,
Quas me plus nimio dissimulasse, fuit.
Sustineo, quantum muliebria pectora possunt:
Hinc tamen ingenii sentio damna mei.
Pessima damna, meae multum nocitura saluti:
Fatales etiam complicitura dies.
Ergo meis veniam non abnuet invida fatis
Turba, supercilio semper iniqua suo.

Idem Baldhovius.


page F2v, image: w1wes187

AD Dn. [Abbr.: ?] ELISABETHAM JOHANNAM WESTONIAM ANGLAM Poemata sua edentem.

TE quoties video, quoties tua carmina lectis
Texta lego verbis plenisque haerentia nervis,
Miror, Elyssa, tuum toties, Westonia, sexum:
Non equidem tantas prodentem in publica vires
Lumina, (quippe celer capit et facit omnia vester
Sexus et arguta superat virtute virilem)
Sed quia proiectis nugalibus, ardua quaeris
Et calcas animo ingenti vestigia rerum;
Nec te deductae Cunis muliebribus artes
Per levia abripiunt studia ad damnosa sequacem,
(Quod proprium innumeris est nostri dedecus aevi)
Quin bona semper agas, valeasque velisque vicissim,
Tota animis vires, animos et viribus aequans.
Expertus loquor, atque tuum testem invoco Librum,
Qui fortunatus modo te duce prodit in auras
Bellorum obscuras nebulis; sed prodit, ut atrum
Discutiat, niveumque reducat in astra colorem,
I Liber, et Genio conformem acquirito Famam.

Georg. [Abbr.: Georgius] Carol. [Abbr.: Carolides] a Carlsperga, lectulo affixus faciebam.


[Gap desc: CATALOGUS DOCTARUM VIRGINUM ET Feminarum]


page F3r, image: w1wes188


page F3v, image: w1wes189


page F4r, image: w1wes190


page F4v, image: w1wes191


page F5r, image: w1wes192


page F5v, image: w1wes193


page F6r, image: w1wes194


page F6v, image: w1wes195


page F7r, image: w1wes196


page F7v, image: w1wes197


page F8r, image: w1wes198