UT DEus in caelis libamina sacra clientum
Suscipit, et placide munera parva capit;
Sic DEus in terris CAESAR, cui sidera rident,
Westoniae servas suscipe primitias.
Si solet auxilium differre IEHOVA roganti
Saepius, ut mage sit nostra probata fides:
Spero; nec addubito, quin post tot vota, salutem
Nunc, o nunc parili Tu ratione feres.
Ut DEus in caelis bonus est, precibusque movetur;
Sic mea, DIVE, tua spes requiescit ope.
Ergo tibi, Patri Patriae, mundique MONARCHAE,
Ingenii fetus, munera prima, dico.
Accipe fronte pia; nec parvula reice, CAESAR:
Interdum parvis gratia magna subest.
Exaudi miseram: tristem solare Camaenam:
Adfer et optatam, qui potes, unus opem.
S. S. C. M. [Abbr.: ?] Humilima Cliens Elisabetha Joh. West. [Abbr.: ?] Virgo Angla.
SIs precor, Abdias meus, Invictissime CAESAR,
Magnus Alexander sis mihi, Caesar eris.
Ille, suis dapibus centum servare Prophetas
Qui voluit, meriti praemia digna tulit.
Hic, quando exiguam paupercula filia dotem
Orat, in orantem multa talenta locat.
Caesar ut AUGUSTUS sua largus praemia Musis
Auxerat, Augusto nomine nomen habet.
Sic Caesar RUDOLPHE, meis alimenta benignus
Si Musis aperis, Caesare digna facis.
Me tua, ne peream, clementia provida servet;
Inque vadum insontem Gratia larga locet.
Exaudita tibi sint vota, precesque rogantis,
Quae dat cum gemitu Virgo misella pio.
Sic erit in reprobos felix victoria, Turcas:
Sic AUGUSTUS eris: sic benedictus eris.
Maesta prius querulo quam plectra sonore resumam,
Nostra tibi fatur cartula, CAESAR, ave.
CAESAR ave; et tandem votivos accipe questus;
Quos gemibunda dabit voce tremente CLIENS.
Nam nisi me audieris Caesar, nostrive misertus
Ni fueris; non spes amplius ulla patet.
Ut facies terrae languet, cum Phoebus aquosis
Nubibus involvit [(transcriber); sic: ,] se, [(transcriber); sic: ] radiosque tegit;
Sic miserae Divi nos vultu Caesaris orbae
Angimur, et nigris opprimimur tenebris.
Tu mihi sol Caesar; sed dum tua lumina condis,
Quae mihi subsidii spesve salutis erit?
Respice nos humiles, Invicte Monarcha, ministras,
Ut te respiciat, qui videt omne, DEus.
Quae tulimus, non sunt versu memoranda Maronis:
Restat adhuc gemitus, res et egena domi.
Pauperies aliquot fecit didicisse per annos
Esuriem, curas, frigora acerba, sitim.
Et quod adhuc inopes vitali vescimur aura;
Mutuat id nobis, datque aliena manus.
Ergo fer auxilium miseris mitissime Caesar:
Et nos semineces eripe, quaeso, neci.
Ne tua se bonitas, ne lux tam clara recondat:
Sed mihi per tenebras luceat illa meas.
Paupertate gemo Matris, quae tristia natae
Fata dolet: saevus crescit utrinque dolor.
Di melius nobis finirent morte dolores;
Quam vita indignis sit superata malis.
Effice demtorum sit portio tanta bonorum
Reddita, quae miseras sufficienter alat.
Aut tantum largire tua bonitate misellis;
Quo gravior fugiat tot mala nostra fames;
Ne peream, ne desperem, ne mater inani
Spe frustrata, neci praeda petita cadat.
Quod FACIES CAESAR: sic reddet foenore multo,
Conferet et vitae tempora sera, DEus;
Mitis ut es cunctis, ita sis cum VIRGO precatur
Orphana: FAC viduae damna nociva leves.
PEr tua sceptra Themis rogat Augustissime CAESAR,
Ut miseram misera cum genitrice iuves:
Hactenus ingemino gravibus mea vota querelis:
Nosce tua nostras pro bonitate preces.
Sic DEUS imperium plures firmabit in annos:
Sic ausus facilis provehet ille tuos.
Tu modo, quod spondes, re praesta Caesar: egenae
Virginis instituas damna levare. Vale.
S. S. Caes Mti [Abbr.: ?] humilime supplex Elis. Ioan. WEST. [Abbr.: ?] ORPHANA, Suo, et MATRIS moestissimae nomine.
Inter minora sidera
Qualis refulget Cynthia,
Quum nox lacessit horridum
Morphei redux insomnium:
Talis Dynastas emicas
Inter, iubar late explicas
Virtute, PRINCEPS inclute,
O PETRE flos virens Rosae!
Sacri efficace Numinis
Ardes amore; literis
Clemens faves: patronus es
Egentium inter divites.
Te liberalem in hospites
Cum fratre iure dicerem:
Meo Parenti indulseras
Possessiones liberas;
Quas LIVOR immerentibus
Rabidis refrendens dentibus,
(o fata) tollens, pauperes
Coegit esse flebiles.
In rebus his est innocens
CAESAR; malus nocet, docens
Nostri fame aeris. Numinis
Vindicta summi noveris!
Sed cum modo, Illustrissime
Princeps, referri commodae
Pro liberali pectore
Sat vix queant tibi gratiae:
Cum matre id unicum precor,
Ut exigas nostri memor
Annos tuos; sed suaviter,
Vivas DEO, prece gnaviter.
Ut hoc solutus corpore,
Pertaesus huius seculi,
Durante laudis adorea,
Petas beatus sidera.
FOrte quid hoc, dices? quod Virgo carmina mittat,
O Lux POPPELIAE non moritura domus:
Da veniam facilis: pietas hoc iussit; et omni
Quam colis officii munere, sancta Themis.
Pauperis ergo manu clementi carmina sume
Virginis, et numeris perge favere meis.
Non ego vulgarem quaero mihi carmine plausum;
Non abs te posco munera larga mihi.
Ne miseram vidua patiaris matre puellam,
Quod queror, indigni mole perire mali.
Non iniusta peto: causam modo respice nostram,
Dixeris insontes nos mala tanta pati.
Nec tibi maior erit virtus et gloria, quam si
Clementi miseras pro bonitate iuves.
Iam dudum nobis iustissima Caesaris aula
Ut favet, auxilium sic quoque ferre iubet.
Tu modo Maecenas sis nobis praesto, iubeque
Pars de distractis detur ut aequa bonis.
Sic tibi succedant feliciter omnia: perstet
Sic e consiliis Caesaris aula tuis.
TEr quatterna [Reg: quaterna] diem, reducis lux prodit Iuli,
Quae nomen celebrat magne PATRONE tuum.
Quid faciam? quae vota novo nova carmine dicam?
Aut quae de veteri vincula more feram?
Sum devincta tibi propter benefacta. resumsi
Ergo iterum ad resonas plectra lyramque manus.
His mihi vinctus eris: nec demam vincula: donec
Mi referas; tutor, Virgo, manebo tuus.
Sed, ni fallor, ais: cesset dubitatio: cesset
Maeror, ego insontem, qui tueatur, ero.
Ergo DEUM precibus, meritis superata, rogabo:
Ut mihi, ut et multis te superesse sinat.
Quo patriae prosis, et rerum publica cures
Commoda; pupillos quo tueare tuos.
Non tibi livor edax, qui carpit honesta, nocebit:
Sed virtus salva te pietate teget.
Haec ego vota DEO toties sollemnia solvam,
Natalis quoties lux reditura tibi.
Saepius ut remeet felici sidere supplex
Ante DEUM socia cum genetrice precor.
LUx hodierna mihi fulsit, PATRONE; quid ergo
Hospitibus ponis fercula lauta meis?
Apposito solvis Baccho mea vincla; solutam
Suscipis et mecum more parentis agis.
Iure tuo perago grates, tu munera promis
Iure meo; imparibus das, capioque modis.
O tibi natalis fausto tuus aethere currat
Saepius, et faciat nos meminisse tui!
Sic pia sit coniunx longos in Nestoris annos
Salva, diu valeant pignora cara tori.
His etiam, nostri memores quos nominis esse
Convivas video, fata benigna precor.
Si res arcta sinat, proprio nunc aere pararem
Pocula, magnificas instrueremque dapes.
Sed fortuna meam siquidem rapit invida sortem,
Alterius vivo (quam patienter!) ope.
Hinc quia sum nodis aliorum libera, per te
Vincta tibi meritis fio, patrone, tuis.
Desine mirari, tua quod VIR MAGNE frequentat
Limina, Nata (eheu!) matris egentis egens:
Nos pietas, nos sacra Themis, nos Phoebus, et ipsae
Cum Musis Charites dicere pauca iubent.
Tu modo, quod solitus, miseras ne despice, caussam
Suscipiens; iustam quam Themis ipsa docet.
Dispereat, perdatque suum, mala causa, patronum:
Et confusa malo probra rubore ferat.
At DEUS est testis, mens aequi et conscia recti
Prodiderit; nos haec non nisi iusta queri.
Accipe, pauca loquar: tibi plura negotia iussu
Caesaris, in partes pectora fessa trahunt.
Orba parente gemo: genetrix viduata marito
Ingemit, ereptis, vi superante, bonis.
Si causam quaeris, nulla est: nec iuris et aequi
Regula nos dicet criminis esse reas.
Livor, et usa suis vesana Calumnia technis,
Ut nocuere Patri, sic nocuere mihi.
Singula non novit Caesar: sub nomine quamvis
Caesareo passim multa patrata vides.
Vendita sunt vili pretio bona nostra; nec inde,
Quae ius promittit, sunt alimenta mihi.
Ultra dimidium pretii si laeditur insons,
Reddere laedentes iure tenentur idem.
AEra aliena quidem praetendit callidus hostis:
Sed reliquum pretii qua mihi lege negat?
Nec satis est bona defuncti rapuisse parentis:
Propria sed Matris sunt bona rapta meae.
Nescit idem Caesar, cuius Clementia nostram
Pectore condoluit commiserante vicem.
Et mandata dedit, ne iustum iniuria mergat:
Verum aequa maneat lance cuique suum.
Est audita quidem iustissima causa; sed illa
iam latet: effectu mortua paene suo.
O quoties precibus nos sollicitavimus aulam,
Quaerentes causae mite patrocinium?
Iudicium longas et adhuc differtur in horas!
Hoc queror, hoc mater nempe relicta dolet.
Interea miseras adeo nos urget egestas,
(Ignosces lacrimis, vir generose, meis:)
Ut te suspenso cogamur adire pudore,
Nostraque praesidio credere iura tuo.
Nam te iustitiae memorem, verique tenacem,
iamdudum nobis fama probata refert.
Ergo iuva miseras, et iustam respice causam,
Sic tibi de supera faverit arce DEus.
Caesaris ah leni mentem: refer omnia: certum est,
Te curante suum pondus habere preces.
Quod decet, aequa bonis, de nostris portio detur,
Quae nunc nescio quo nomine Sector habet.
Aut ubi sit pretium, dicat: cui solverit emptor:
Et FIAT, quod fas, quod pia iura volunt.
Caesaris efficiat placido clementia vultu,
Ne nos pauperies invidiosa necet.
Haec res grata DEO est: homo idem pius expetit, ecquis
Invideat, viduos si fovet aula lares?
Ni nunc eveniet, quod iura, vel ordinat aula;
Ni dabitur querulis quod dare iura iubent:
Nos lacrimas inter solatia nulla videntes,
Cogimur infami disperiisse fame.
Sed qui iusta probas, qui causam pauperis audis,
Incluta Barvitiae gloria flosque domus:
Deprecor, auxilium fer iusta rogantibus: et te
Sic numquam poterit deseruisse Deus.
HAnc tibi, BARVITI, mittit mea carta salutem,
Virgineaeque offert tristius artis opus.
Quid cupiam, quaeris? iustam ad te defero causam;
Et patrocinium quaero puella tuum.
Visa tibi sunt, lecta tibi, tibi cognita facta,
Exaudita tibi sunt mea vota quidem:
Non minus immeritam tamen anxia perfero sortem,
Urgemur propriis nempe carere bonis.
Sunt homines, quos Musa suo tibi tempore pandet;
Qui rapiunt nobis, quae superesse vident.
Siccine cum viduis agitur? tu singula lustrans,
O DEus, an poteris tot mala ferre diu?
Ah natam cum matre polo transpone: malorum
Sistat ut optatum mors properata modum.
Redde meum, qui iusta probas, iustissime JOVA;
Signaque iustitiae da manifesta tuae.
Caesaris et mentem sic ad mea vota guberna;
Ut placido tandem pectore praestet opem.
Quod dare constituit miseris, cito conferat. ecce!
Iam fracta ex nimio membra dolore labant.
Haec ego quid frustra sic turbida conqueror? audi
Fautor o incepti portus et aura mei.
PISNITIUS tibi non deerit; qui nutrit egentes,
Et studet officio damna levare suo.
Tu modo sume animum, tuque hoc fac Caesari apertum;
Ut ferat invictam commiseratus opem.
Quis iubeat differre? dies labuntur et anni:
Post sua quis grates reddere fata queat?
Viva tibi vivo fundam modulamina, causam
Tu modo susceptam, qua potes arte, iuva.
Sed quid ego addubito! mihi de te spero salutem
Et dico: CAESAR iudicat aequa. Vale.
PEllegat haec Caesar [(transcriber); sic: Casar] BARVITI scripta, rogamus:
Augustum miseris auxiliumque ferat.
Sic DEUS in rebus tibi tristibus applicet aures,
Spondeat et votis prospera fata tuis.
DUm queror, et tristem BARVITI consecro causam,
Virgo tibi, precibus tu sinis esse locum.
Quae loquor, ingenua sic accipis omnia mente,
Ut credam ob gemitus te doluisse meos.
Quin etiam sperata diu solamina dicis,
Et das pollicitis congrua signa tuis.
Caesar enim, quod ais, mea damna levabit abunde,
Et Faciet, voti compos ut esse queam:
Iam mandata dedit STERNBERGIO; et ille dolentem
Discussis hilarem luctibus esse iubet.
Ergo, quid est causae, quod spe solata relinquor?
Cur differt alius, quod dare Caesar avet?
Tu nisi BARVITI mandatum Caesaris urges,
Vix iussam (o iubeas) experiemur opem.
Tolle moras, quicumque mihi differre videris
Caesari auxilii robora; tolle moras:
Si, mea quae patitur genetrix, tibi fata precarer;
Sentires, quid sit, quam grave, ferre famem.
HOrtus odoratis hic est cultissimus herbis,
BARVITI assidua cultus, et altus ope.
Hic, quoties lassum te Caesaris aula remittit,
A curis relevas pectora fessa tuis.
Hic locus est fidis etiam concessus amicis;
Hic datur aspectu colloquioque frui.
Hic audire preces viduarum, et vota clientum
Suscipere, innata pro bonitate, soles.
Sic Domino servit decoratus floribus hortus:
Atque horti Dominus gaudet honore sui.
Quid precer huic igitur? ne vel Zephyritida Cauri
Aut Euri rabies impetuosa fuget.
Sed vireat variis ita fructibus, atque quotannis
Suppeditet Domino munera grata suo.
Quidve precer Domino? ne laedat livor in aula;
Virtuti semper qui comes esse solet.
GRatulor Aonidum tibi dulcis Alumne DEarum
Versiculis, libro carminis apte cani.
Laeta quod effulsit lux, quae te primitus aura
Imbuit: hic usus nominis unde tibi.
Et primogenitus matrique patrique tulisti
Luce tua, geruli gaudia prima tori.
Maximus ut natu fratrum es, sic moribus omnes,
Virtute, ingenio, sic pietate praeis.
Sed nec ego his tua solius natalia canto
Festa, quod et tecum sit DEA nata duplex.
Respice; si dubitas, aut Divas nosse laboras;
En faciunt, Pietas cum Gravitate duas!
Digna viro facies iuvenilibus additur annis;
Et sine laudanda nil pietate geris.
Respicis ad magni laudes genitoris avitas,
Incedens patrio stirps generosa gradu!
Candor inest illi, matrique poemate maior:
Velle tuum tantum est, quos imiteris habes.
Sis facilis, facilem sed te natura serenat;
De patrioque nequis flectere calle pedem.
Ergo age Virtutis succresce propago, domusque
Patriciae, Pyleos enumerando dies.
Inter totque dies, non curis canus, at annis
Siderii properes serus ad astra poli.
Nunc cape, non quod Musa queat, nam vincula tantum
Ista tibi tenui fert, Gulielme, metro.
Tu fac, ut ad me iterum pede vel tria verba recurrant:
Sic mihi non vinctus, nec mihi victus eris.
MUnera, vota, chelyn, pulchro de flore corollas,
Quae tribuis, peragis, tendis, et ipse dicas:
Cuncta velut solida compagine nexa iugarunt
Pectora, quae grata mente, manuque fero,
Munera muneribus pensabo carmine carmen:
Proque piis votis mutua vota dabo.
Pro lepidis referam bene olentia serta corollis:
Hoc fuero nodis more [(transcriber); sic: mora] soluta tuis?
Firma tamen restent inter nos foedera amoris,
Quîs Charitum Genio iuncta caterva sumus.
Ipsa tibi semper devota tuisque manebo;
Si mihi constanter tu Guilielme, faves.
Utque faves, valeas; salvi sint opto parentes,
Et soror, et frater, totaque salva domus.
GUlielme salve nobilis;
Patri salutem dic tuo,
Et fratribus simul tuis,
Valere quos tecum velim.
Novensilûm colas chorum
Et nesciam matris DEAM,
Perita [(transcriber); sic: ,] quae te carmine,
Docebit horas fallere.
Plectrum manu frequens tua,
Et ungue sint motae fides:
Et ora melleus lepor
Decebit, et nervos decor.
His tempus ordines tuum:
His turpe frenes otium:
Elimines ignaviam
Ditis Megaeraeque hospitam.
Molestiarum molibus
Neu parce, nec laboribus.
Labore dum gemis probo,
Gaude imminente praemio.
Indulseris si lusibus,
Iocisque curta temporum
Momenta donaris, merum
Te paenitere manserit;
Ergo licet vel lineae
Paucae tuo restent lucro;
Sollertiae tamen suae
Vestigium locaverint:
Seu quaeris herbas florido
Cubans humi rosario:
Seu forte vires arguis
Florum, vel ipsos colligis.
Sic, si implicatarum amites
Avium fatigent agmina:
Aut comminus canum in feras
Est impetus per devium.
Quin et daturus Martiis
Parata telis brachia,
Idem tibi negotium
Exterminabit otium.
Quicquid capis, quicquid cupis,
Laboriosas cogita
Musas, capis sic, quod cupis:
Rei usque sunt accommodae.
Gulielme, parce, te rogo,
Quod impolita carminis
Inusitati mî hactenus
Tibi loquatur Pieris.
Apollo iussit illice [(transcriber); sic: illicce]
Me thyrso, amabiles palam
His incitare versibus,
Monent Sorores et Charis.
Audaciae culpam meae
Gulielme, lenis accipe:
Sincera quod mens obtulit,
Interpretere mitius.
Vale, vale, valeat pater
Carissimus: felix domum
Redi tuis cum fratribus:
Quod caelitus faxit DEus.
NEscit adhuc metrico valedicere Musa labori:
Sed causam, SALVE, cur iteretur, amat.
Nam tibi, quae regnat mansueto in pectore virtus;
Non facile immemores nos sinit esse tui.
Insitae enim quadam virtutis imagine fulges:
Omine nec vano nomina patris habes.
Nunc igitur dotes Musarum fructibus orna;
Sit natura tibi cultior artis ope.
Nempe Novenales maneant tua cura sorores:
Sic te Phoebus amet: sic tibi praesto Charis.
Iuridicis Clarias studiis coniunge puellas:
Sic magnae facies utilitatis opus.
Nulla dies abeat, quae non toleranda laboris
Signa habeat: ponet Pieris illa tibi.
Omnia si pereant, solas remanere Camenas
Novimus: hae superis terrigenisque placent.
Ergo suprema tibi sint Musae, HENRICE, voluptas.
Diisque tuis faciant te superesse diu.
Sed quid agas, moneo te pauca referre vicissim?
Ecquid agunt fratres? quid pater? anne valent?
NOminibus quod MAIE, meis tot iungis honores,
Et mihi plus tribuis, quam tribuisse decet;
Quod tua Musa gravi tenues Epigrammate laudes
Evehit, atque operas quid putat esse meas;
Quid referam? vel quo me denique munere gratam
Exhibeam meritis dic mihi, Maje, tuis?
Ut sim grata quidem me virtus excitat in te,
Me Musae, quod idem Phoebus Apollo probat.
Nescio quid faciam cum Musa negata mihi sit;
Musaque Castalio cassa liquore gemat.
Nec mirum, rarumve, mihi si fluminis expers
Aonii, aeternum patria fata fleat.
Namque ea vix Clariis libarat munera Nymphis;
Nec pede Pegasiam tum penitrarat humum;
Cum carum perimendo mihi patremque Magistrumque
Impediere gradus invida fata meos.
Unde dolor tenerum surgentis germen alumnae
Reprimit, et pressum surgere ad alta vetat.
Iam tolerare vices fortunae, ictusque protervos
Invidiae, et legum iurgia docta pati!
Fata dies demunt inimica: renuntio Divis;
Quae gaudent hilari sede, quiete vigent.
Sed dolor ambages fugat (o sors invida coeptum
Sic inhibes? inhibe; meque perire sine!)
Limine desieram: sic haereo limine; Musa
Principio, ut medio, sic quoque fine caret.
Nominis ergo tui quî digne encomia inepto
Aggredier, celebris carmine, Maje, queam?
Id faciant Helicona quibus sua Pallas amoenum
Pandit, et Aonio dat latitare solo:
Vel quibus auricomus placato numine Phoebus
Plena Novensilibus vasa propinat aquis:
Et quos fata beant; quibus omni congrua vota
Tempora sunt vitae prosperiora magis.
Ne tamen e multis taceam: tua nomina flectet
(Parce precor) rudibus rustica avena notis.
Quo se Musa prius divertat, nescio: tot sunt
Membra tuae laudis materiaeque penus!
Seu genus extollam egregium, proavosque celebres
Ordine commemorem, sic glomeremque decus?
Haec aliena puto, peregrino parta labore,
Tu gemina duplicas nobilitate genus.
Gazas, rura, greges, monimentum, tecta, tapetes;
Aut Semeles [(transcriber); sic: semeles] puerum, Te Cereremve canam?
Digna parum sunt haec, modicum mansura per aevum:
At virtute tua, Maje, superstes eris.
Nec Themidos repetam, divinae aut Pallados artes:
Phoebus enim propria te movet ipse lyra.
Immo nec ulla fere, qua virtus prominet, ars est;
Quae non in nitido pectore germen habet.
Invasit penitas Pietas sincera medullas:
Intima possedit Candor, et ora lepor.
Hae te virtutes dudum fecere beatum;
Caelo aequant, ipsis assimilantque Diis:
Et tuus ut mensis (qui campis gramina reddit
Et picturato flore coronat humum)
Totius apparet tempus pretiosius anni:
Cui merito primum iure canatur epos:
Sic tu prae multis velut auro gemma nitescis,
Et velut astrifero stella corusca polo.
Tu vere Majus: vernantis tempore Maji
Flora tibi flores spiret honora suos.
Quos neque frigoribus Boreas, neque Sirius aestu
Torret, ab aeterno veris honore rubent!
Cetera grandiloquis mandat mea cura Poetis
Grandia mî parvis sit tetigisse satis:
Nunc flore, ut floret Phoebo gratissima Laurus:
Multaque victurum saecula nomen habe.
Interea et miserae non immemor esse puellae
Mavis? grata animo sint rata vota [(transcriber); sic: voto] tuo.
NOn equidem immerito miraris candide Maje,
Et mea iure tuo Musa vocatur iners,
Quod raro calamos tractet, quod tempore tanto
Torpeat; et scribat carmina nulla tibi.
Non torpore tamen, sed maestis anxia, curis
Illa latet; gemitu semisepulta suo.
Aspice cum lumen Phoebi sit nube subactum,
Quam tristem tellus exhibeat faciem?
Quum Regni Rector fatis agitatur iniquis,
Quam torquet populos anxia cura leves!
Quando tremiscentem sors desperata senatum
Angit, quae cives sollicitudo premit?
Quis vetet Aonias Phoebo lugente sorores
Suspensis Cytharis squallidiora sequi?
Cum mihi sis Phoebus, dic cum te dira fatiget
Febris, et hac Stygiae torreat umbra DEAE;
Num tua suaviloquas spirabunt pectora Musas?
Num poteris numeris applicuisse fides?
Magnum opus, et labor est; nec curant maesta Camenae;
Nec luctu raptos dia poesis amat.
Carmina tranquillo scribentem pectore quaerunt:
At vere lyricum neglegit aeger opus.
Haec mihi causa fuit, Musis haec causa rigoris:
Hac vivam amota, vivet et ipsa chelys.
Tum demum calamos teretes, plectrumque reposcam;
Gaudiaque erepto laeta dolore canam.
Salve, vive, vale, plures viridissime in annos
MAJE; petas sero CANDIDUS astra senex.
Undique convolitent cum, floride MAJE, Poetae
Ut tibi gratentur carmine, voce, manu.
Quid sileat mea Musa, quid haec lassata remittat
Bracchia, quid carmen differat, anne rogas?
Iure quidem, cum me tibi non studiosior ullus,
Aut magis observans debeat esse tui;
Scribere deberem, votis et iungere vota:
Cum pateat celebri gloria laude tibi.
Sed timui tumidas nimium procedere ad undas;
Et strepere inculta, Maje diserte, lyra.
Attamen et medios inter caput exsero vates;
Laudibus, et meritis exhilarata tuis.
Me virtutis amor vincit, timidumque pudorem
Ponere pro Phoebo casta Thaleia monet.
Ergo puellares reliquis intersere curis
Pieridas, salva dum modo pace licet.
Officiosa DEO pietas tibi pectore floret,
Unde DEO, unde tuis gratus es, unde meis.
Ingenium laudem? proprio splendore refulget
Illud; et exemplis clarius usque nitet.
Majus es, ac ipso virtutem nomine complens
Majores magno vincis honore tuos.
Est tua nota fides, rerum experientia, Candor;
Qui fucum odisti, qui simulata negas.
Odisti ex animo falsos, tibi hypocrita sordet:
Semper amans recti, non nisi iusta probas.
Hinc te Rudolphus Caesar, mundi ille Monarcha,
Praefecit mineris auriferisque vadis.
Munera magna dedit; titulis adiecit honorem;
Teque a Consiliis nunc iubet esse suis.
His igitur potiare bonis, frustraque fremente
Invidia; facti praemia digna cape.
SIc ego, si faveo, tibi nomen inesse probarim
A morum et Musae fertilitate tuae.
Namque lepore tuo me sic tibi iungis et unis,
Laurigenumque pio sic melos ore canis;
Ut liquidis aluisse favis, melica ora putaris:
Hinc mihi das melos et mella Melisse simul.
Carmina quando facis mira dulcedine; lis est
Cum Nasone tibi, cumque Marone tibi.
Graiugenae certant et tecum carmine vates:
Sed palmae tribuit praemia victa Chelys.
Vive Melisse, diu vatum Phoebique Sacerdos:
Et bene; ne noceat vespa maligna, vale.
Nunc ego, nunc referam viridi pro daphnide grates:
Non iam pro lyricis, dive Poeta, favis.
Cum mage me veniens numerosam effecerit aetas,
Et flârit votis lenior aura meis;
Musaque erit clario mea percita plenius oestro;
Liba feram sacris, Phoebe diserte, tuis.
Interea [(transcriber); sic: Interà] haec Franci censura admittit oloris;
Sed Genio tanti conveniente viri.
MUlta simul vidi quae divite pectore fundis
Carmina; Dii quantus, dii stupor ora tenet!
Iure ego sic mecum (quis enim tam digna loquentem
Arguat?) a primis vatibus, orsa, loquor.
Plaudite Phoebicolae, nam nascitur alter Apollo;
Actiacam superat Musa Melissa lyram.
Te stupeant, quotquot restant, sua Numina Musae:
O vir, o aetheria digne cohorte coli.
Vix potero querulos cohibere puella dolores,
Ex obitus fama Magne Melisse tui.
Iam tibi responsum, iam metra petita parabam,
Festinant vultus ipsa videre tuos.
Ecquid in hoc maestis iucundius orbe relictum est,
Quam tanti aspectus colloquiumque viri?
Te duce sperassem laudabile ludere carmen:
Et mea iudicio subdere coepta tuo.
Censor acutus eras in barbara saecula, vitae
Norma tuae, pietas unica semper erat.
Quid deceat vatem; quid spectet dia poesis,
Vel clarias poteras erudiisse DEas.
Non ego versiculis, non metior aure Poetam:
Versificatorem quaelibet hora facit.
Flacce tua blaterem venia: anne poetica solus
Est numerus? numerum quin magis ordo regit?
Ordinis articulos vis enthea concipit oestro,
Hinc mihi divinus, mente Poeta vir est.
Talis erat noster, vatum ille Monarcha Melissus,
Dignus ab extrema posteritate cani.
Sed quia sordescunt, fatuo aurea carmina mundo;
Atque utrem potius gaudet habere Midas;
A superis merito translatus ad astra Melodes,
Angelicis adhibet dulcia plectra choris.
Salve care DEO, flos pure Melisse Camenae:
Et cape Westoniae dona suprema tuae.
Nominis illa tui memor ad pia busta quotannis,
Pro Lauru violas, Attica serta, feret.
BELVITIAM solidis qui stirpem laudibus ornas;
Et qui de Christi nomine nomen habes:
Forte tuam, et merito tenet admiratio mentem,
Carmina quod mittam virgo legenda tibi.
Neu mirere nimis: virtus: coniungere suevit
Absentes etiam, quos liquet esse bonos.
Fama etenim nostras nuper suggessit in aures
Melpomenem vobis complacuisse meam.
Teque dolere meos, pietatis amore, dolores
Quod cum matre bonis sim spoliata meis.
Heu dolor! haec subeunt quoties tam tristia mentem;
In lachrymas toties tota soluta feror.
Hinc certus grates tibi dicere Apollo paravit;
Qui petit, hac, ut ames mente favere mihi.
Paucula num cupis, ut moduletur Pieris ultra?
Melpomene querulas nil nisi triste sonat.
Non mihi Therpsichores Citharae, non fistula restat
Euterpes: lessum nil lyra praeter habet.
Naenia principium nostras, finisque Camenae:
Tales, non alios dat mea Musa modos.
Melpomene causas parit; adspiratque labori;
Huius ego o Tragicae ducor Alumna DEAE!
Nam soleo tantum lenire querendo dolorem,
Et gemere adversae tela sinistra DEAE!
Non spem subsidii mage, sed solamina luctus
Quaerens, do fatis consona verba meis.
Tam quia crebra fuit, sine fruge querela, querenti;
Ut minimum de spe vix superesse putem.
Livor edax etenim prohibet mea vota tot, et tot:
Et steriles querulo reddit ab ore preces:
Surripuit nobis una Patremque Virumque,
Et bona furaci cuncta repente manu.
Pauperiemque pati nunc illa tenente coegit
Hoste, cui levis est nostra ruina iocus.
Heu sumus insontes: fit aperta iniuria nobis,
Rumor id immenso prodit in orbe nefas!
Rumpere livor atrox, saevissima belua, quam nec
Sacra themis superat, nec timor ipse DEI.
At tu nostra dolens mansueto pectore fata,
Christophore, o generis gloria rara tui
Perpetuum eia novo cumulare favore favorem
Perge: tuoque mihi consilio affer opem.
Sic ego Belvitiae pro gentis grata salute
Assidua feriam sidera summa prece.
Quod pietatis opus praestas, quod divite nostras
Munere lacrimulas, pauperiemque levas,
VIR venerande DEO, et musis carissime, grates
Innumeris mecum Mater agit numeris.
Credo DEUM per te solatia ferre misellis;
Inter ut aerumnas experiamur opem.
Ergo palam patulum dicam tua facta per orbem:
Grataque pro meritis carmina semper erunt.
Musicus insignis, patrium de Monte PHILIPPus
Nomen habens, simili nos pietate fovet.
Hinc benefactoris primas sibi vendicat ille:
PISNITIus vero, ceu Pater, alter adest.
Tertius es nobis tu, vir venerande, Patronus:
Dum fers pupillis auxiliator opem.
O utinam quartus succedat in ordine CAESAR:
Primus erit, reddet si bona adempta mihi.
Id propriis exempta bonis mea mater, id unum
Optat: at o, quod ius, curia curet idem!
Caesaris ah tandem subeat miseratio mentem,
Ut causam excutiat perspiciatque meam.
Sic ego cum Musis, sic cum Genetrice beatam
Dixero me: et pleno gaudia corde feram.
Vive, valeque DEO et Musis gratissime Praesul;
Nosque piis precibus, nosque favore iuva.
Te quoque, cui nomen de MONTE PHILIPPE, Camenae
Iure tuo nostrae demeruisse volunt:
Sum meritis devincta tuis, tibi debeo multa,
Quod mecum Genetrix grata fatetur item.
Non sum solvendo, sed quas me dicere fas est,
Virgineo grates, carmine grata canam.
Inque DEI laudem tua rarae munera mentis,
Donec in hoc mundo sum, celebrabo Chely.
Si reputem mecum modulamina dulcia vocum,
Concentus suaves, tu mihi Phoebus eris.
Amphion mollis tu cantu Numinis iram:
Orpheus tu lapides, immo Acheronta, moves.
Caesaris hoc mecum Rudolphi tota fatetur
Aula; nec hoc ipsum splendida Roma negat.
Gallia te celebrat: te tellus Itala laudat;
Ingeniique tui cantat Iberus opes.
Ergo Dei donum est ars Musica; desine Mome
Hanc odisse, pia hac vita carere nequit.
Illa suas animo vires studiosa ministrat,
Mollis et a curis pectora fessa levat.
Erigit, et firmat maestos: solatia dicit;
Et fallit longae taedia longa viae.
Musica quin etiam tranquillae tempore pacis
Occinit, ad summos Numina sancta tholos.
Musica Bellonae rabiem, saevumque furorem
Frangit, et est hosti grata futura suo.
Musica fit duro suavis medicina labori:
Hanc superum munus quo minus ergo negem?
Affectus regit illa pios, atque aspera flectit
Pectora, virtutem gignit, et alta vehit.
Pace suos recreat cives: cervicibus arcet
Hostilem imbelli vimque minasque manu.
Hanc, DEUS admittit sancti ad sacraria templi;
Ut iusto in PSALMIS possit honore coli.
Quid verbis opus est? conservat Musica sanos;
Dispellit morbos; firmat amicitias.
Mentis ad obsequium sensus deducit, et ipsam
Ad superos mentem voce sonante trahit.
Non tamen harmoniam stolida heu intelligo talem;
Illecebris quae fit perniciosa suis.
Sed qua te Phoebus laudate Philippe, beavit,
Quae gravis, aut Divum munere sola venit.
Quae rapit ex humili affectus, et tollit Olympo;
A vitiis animos, quae revocare potest.
His igitur gaude donis, totumque per orbem
Cantari ut possis, magne Philippe, Vale.
NE mirere, modis properent quod verba ligatis:
Quod mihi Calliope, do tibi, Chaîre, dedit.
Quae mollit durum numeri dulcedine pectus,
Et suadet suavi plangere fata melo.
Fata quidem numquam mihi sat deflenda misellae,
Quae tantum Musis eripuêre decus:
Et quae nos miseros caro spoliare Parente
Invidia varios inveniente modos:
Illa docet crudos cantu relevare dolores,
Et meminisse diu dedocet illa malum.
Ergo boni querulae immaturos consule versus:
Primitias genii quas tibi mitto mei.
In quibus omnimodam FRATRI SOROR opto salutem
Cuncta meis etiam prosperiora malis.
Caelitus ut calidis aspiret Iuppiter ausis:
Et tibi conatus provehat ille tuos.
Virtutis donec laudato plenior aetas
Olim incremento Teque Tuosque iuvet.
Macte igitur virtute tua, feliciter insta,
JANE, onus hoc omni parte levabit amor.
Debile Musarum circumdes AEgide pectus,
Fortunae casus ut superare queas.
Quid prosint illae, duris exercita fatis,
Vita dat: exemplo doctior esto meo.
Cura sub obscura nos hic perterritat aura:
Et lassata quatit naufragus ossa labor.
Nam dum sollicitis urgetur causa querelis,
In nova Sisyphium tempora vergit onus:
Ut redit hora mihi, redeunt simul altera damna:
Nec vacuum experior luctibus ire diem.
Sic ego, quod doleo, non mentis morbus habetor,
Est morbus tanto, non doluisse malo!
At nequeunt lamenta pios, attingere Manes;
Lacrimave instabiles maesta levare vices.
Spes sane poterat me sustentasse: vel istas
Fortunae turbas diminuisse modo.
Spes suadet Nautis, tumidas cum Thetys in iras
Proruit, extremae quaerere sortis opem:
Sed quid sperandum est miseris: ubi Pallidus (eheu)
Livor, avernali cuncta furore petit.
CAESARIS est clemens animus; sed CAESARIS aurem
Subducunt votis invida fata meis;
Quo minus ille queat nostras audire querelas;
Et solitus nobis obvius esse favor.
Sed DEUS has etiam nubes absterget iniquas;
Atque serena mei Caesaris ora dabit.
Ille meae columen vitae est; ille ancora; tandem
Sperata faciet me statione frui.
Tu quoque fide DEO, FRATER [(transcriber); sic: FRATRE] dilecte, tuaeque
GERMANAE nullis immemor esto locis.
Forte quis hac recubet, LECTOR, disquiris in urna?
(Heu) tenero IUVENEM flore recondit humus.
Nomina participat FRANCISCUS, nomina JANUS;
Cognomen vere nobile WESTONIUS.
Miserat hunc olim longinquis Anglia, Boiis,
Ex puero ut fieret cultor, Apollo, tuus.
Ille quidem Musas, sed bis duo lustra, colebat;
Assidua versans sedulitate Sophos.
Verum ubi florigeris, et vix, haec attigit annis,
Clauserunt teneros tristia fata oculos!
Plangite vos mecum Veneres; vos Triga sororum;
Flete [(transcriber); sic: Fletae] novem Musae; vester alumnus obit.
Unicus hic Matri natus; patris unica cura;
Hoc uno fissa est unica fratre soror.
Orphana nempe soror; mater gemibunda relicta est;
Abrupit Triadem, quae fuit arcta Monas.
Haec quia fata volunt, geminos quae lingua dolores,
Quae poterit lacrimas explicuisse meas?
Munera sed Frater tibi sume novissima amoris;
Quae reddit bustis tristis ELISSA soror.
Sicque vale aeternum, caelo Germane receptus;
Dum socia caeli per iuga Matre sequar.
Clare vir, et Themidos cultissime cultor, ERICE,
Vis nimis in laudes luxuriare meas?
Non ego (quod fateor) tanto sum digna cothurno;
Cum mea Calliope non nisi serpat humi.
Namque amor, atque dolor dilecti funera fratris
Iusserunt querulis me memorare modis.
His ego non laudes, non vanos sector honores:
Sat mihi si Christo sim proba, grata probis.
Talem nempe probant te candida carmina: Musam
Gaudeo mî tenuem displicuisse minus.
Perge favere meo, Clarissime ERICE, labori;
WESTONIAEque memor sis precor. Inde Vale.
Non ego Praxillam, Sapphô, doctamque Corinnam
Carminibus dicar vincere posse meis.
Non ego docta tibi praeferri, Fulvia, quaeram;
Cum mea ab aridulo venula fonte fluat.
O utinam faciles aequaret Musa Morellas;
Surgeret ex Musis laus mihi digna meis.
Si tamen ingenio, si moribus, arte, poesi,
Sacriloquos Vates me redolere putas:
Iudice te insimuler; sed te tutore vel uno
Invidiae discam spernere, ERICE, minas.
CROLLIUS invidiae quia sese audentius offert,
Edendo Medicis scripta probata sophis:
Tam sua virtuti peragit monimenta perenni;
Sincerae praestat quam pietatis opus.
Sed quia grata DEO, afflictisque salubria membris
Exigit, aeternum Phoebus Apollo mihi est.
O CROLLI decus, et medicae Coryphaee catervae,
Qualemcunque etiam saecula docta ferant;
Spagiricas [(transcriber); sic: Spargiricas] si quis sapit, et discriminat artes,
Pro scriptis grates, quas tibi debet, agit.
Invida turba tonet; turgescant Ilia fastu:
Laurigeros feriunt fulmina nulla Sophos.
Et tu Phoebeis EPIDAURIUS alter in herbis;
Dextera cui leti claudere docta viam.
Quae mihi Carolidae mittebas carmina vatis;
Dulcisona Phoebi demodulata lyra:
Ut vidi; grata, qua debeo, mente recepi.
Inque suum posui, quo iubet ordo, locum.
Post dictas igitur nostro illi nomine grates,
Obtineat veniam tarda Thaleia suam:
Lentior illa fuit grates referendo merenti,
Quas omni nequeat reddere nixa opera.
Non fortuna ream [(transcriber); sic: meam] me fecit, at invida Musis
Otia frigidulis esse noverca negat.
At mea fata tibi num sint obscura rogarem,
Qui noster, nostro quique dolore doles?
Scis equidem, nec vana loquor mea carmina languent,
Et defit mihi, qui debeat esse nitor.
Haec tamen (ut credo tibi) carmina redde Poetae:
Prosperaque auspiciis fata precare meis.
Carmina natalem nati celebrantia CHRISTI
Quae mihi sunt celeri deproperata [(transcriber); sic: doproperata] manu,
Femineo cernis titubare profecta cerebro,
At minus admiror consonuisse tibi.
Nam veluti numeris, si quae concinnior oda est,
Quae nusquam raucis errat inepta sonis:
Aure queat melius concepta placere vaciva,
Etsi hanc Pastoris vox moduletur iners:
Non aliter cunctis cantando encomia Christi,
Arbitror in numeris posse placere meis.
Nam variata animum capiunt; adduntque nitorem:
Sin mala materies, nil tua Musa valet.
At quid habes, tenues magis exhilarare Camenae
Pectora quo possint? dignius ecquid habes?
Quam quae pro toto sanctissima victima mundo
Ante DEUM cecidit? quae mala cuncta tulit?
Non tamen his propriae, sed Christi buccina laudis
Esse cupit, modicis Pieris usa modis.
Unde placere DEO valeam, iungique catervae
Sedibus in caeli quae radiantis ovat.
Haec mihi Musarum sit meta, laborque mearum;
Ut dilecta DEO sim, sed amata bonis.
Vatibus haud cupiam dici praelata vetustis:
De celebri nullum sede movere velim.
Floreat a primo postremum Lesbia in aevum,
Ac Heliconiades quae coluere DEAS.
Posterior sit adhuc aetas haec nostra, priori
Par numerûm numero; sed bonitate prior.
Tu vero teneram qui tanto carmine Musam
Prosequeris, qui me vatibus annumeras!
Deprecor a summo deposcas Numine tandem,
Ut sim, qualis erat Lesbia: sorte puto.
Tunc tibi carminibus gratabor, Culte Georgi:
Altera tunc pro me Lesbia, vota feram.
Si tibi sunt Musae, si sunt tibi carmina curae,
JANE, vide, mea quid Calliopeia velit.
Sunt mihi de Christi nascentis carmina cunis
Condita, perpetuis subicienda typis.
Haec curae committo tuae: tu prospice sollers
Ut des Chalcographo. Sint quoque digna legi.
Si quid inest duri, cedens emolliet aetas:
Tu tamen, ut crescat Musa pusilla, fave.
Quid tibi pro donis, LEO concelebrande, refundam?
Vincula quove mihi sunt solûenda modo?
Nil superesse reor, digne quo munera pensem;
Nexibus et dicar iure soluta tuis.
Sed restat, quod spero, dies; qua Numine dextro
Pro meritis potero par retulisse tuis.
Temporis interea quidni tibi vincta manerem?
Sic tamen ut doctos, JANE, revincit amor.
Ecquis ad officium Musas revocabit inertes,
Compositaeque melos addet Apollo lyrae?
Ut tibi promeritas dicam modulamine grates;
Et tribuam Musis praemia digna tuis.
Ausus es altisono me vatem dicere cantu:
Et Parnassiacis associare choris!
Me celebras equidem, propria sed laude coruscas
Ipse magis, fidibus dignior ipse cani.
Nam, qui sis, produnt tua te mihi carmina: legi,
Et flexere animum, ceu voluere, meum.
Res et verba fluunt leni tibi tramite; possis
Nasonem numeris ut superare tuis.
At mihi, vix primis quae libo puella labellis
Aonidum fontes, non ea vena salit.
Nec fortuna favet, nec restant otia Musis,
Quae fuerant quondam liberiora, meis.
Ergo quod in versu vel pecco, vel ordine currunt
Singula confuso, dic age; Virgo dedit.
Tempus erit, quo me speculabitur aethere Phoebus,
Et curas perimet: tunc meliora dabo.
Interea tibi fata precor felicia: teque
WESTONIAE ut pergas usque favere, rogo.
Baldhovi, quem nostra movent incommoda: Amici
Nomine nequicquam dissimulande mihi:
Accipe Amice, meos lugubria fata Decembres [(transcriber); sic: Decembret] :
Qui mihi felices eripuere dies.
Nam quod adhuc tremulis evanida vocibus hisco:
Nil nisi, quod soleo, flere, dolere queo!
Nec queo! nam superant muliebrem infanda dolorem
Vulnera, vulneribus semper acuta novis?
O utinam solis spirarem affixa querelis:
Nec querulae impeteres, Livide, vocis opus!
Ast utinam nobis, satiande cruore puellae,
Obstrueres avido gutture, vocis iter.
Sic mihi perpetuos quae sunt patienda per annos,
Obrueret subitis cladibus una dies.
At tu nempe, meis socium ut te casibus addis;
Sic preme propositum mente tenace tuum.
Sors tua, Naso tuae praecium artis, plurima mecum
De proprio voluit participare malo:
Cuius in haec tandem creverunt agmina vires,
Effundi solitas ut superent lacrimas.
Duco reluctantes extrema per omnia Musas:
Nec mihi, qua pergo quave recedo, via est.
Perpetuos [(transcriber); sic: perpetuìm] igitur luctus iniere Calendae,
Exiit auspiciis ultima meta meis!
Torqueor, et miseri quaerens solamina casus,
Tristibus inficior, Naso, misella tuis.
Ultima enim primi repetens documenta libelli,
Eventus video fati utriusque pares.
Dum mea me in similem rapuerunt tempora sortem:
Quamvis dissimiles causa det ipsa modos,
Qui te Sarmaticas mensis proiecit in oras,
Prima idem fati visus origo mei.
Missus in exilium freta per diversa luisti
Supplicio culpam tu graviore tuam:
Exul ego heic [Reg: hic] dudum peregrinae supplico terrae,
Quae mala dat quovis horridiora freto.
Te piger hospitio profugum rigor excipit Ursae,
Qua iacet extremo terra subacta gelu:
Arctophylax nostro non multum a vertice distat:
Longaque Phoebum atris nubibus addit hiems:
Una tibi Nerei movet inclementia bilem,
Quam tamen amplexu vel Thetis una levat.
In me perpetuos armat fera turba furores.
Ah dolor! in me aditus impetus omnis habet!
Scribenti, cartam feriunt tibi gurgitis undae:
Et mea, sed lacrimis, scripta rigata madent.
Propria tu defles incommoda: me omnia solam,
Quae vix ingenuae sunt toleranda, gravant.
Tu patriam, incolumes patriae sed linquis amicos:
Mi pater et patrii hic interiere lares.
Sauromatae infestant crebris tibi cuncta rapinis:
Et mihi, quae non dat, gens furibunda rapit!
Noxia fecisti tu lumina: et artis honorem
Laesisti: poenas carmen, et error habet:
Pro pietate mihi crudelis reddita merces:
Culpa etenim tanti nulla probata mali.
Iamque tui tecum poterat querimonia luctus
Fortia Magnanimi frangere corda viri.
Quem non et tenerae moveant lamenta puellae,
Damnaque barbaricis vix superanda Getis?
Ergo tuo liceat mea fata dolere dolore!
Ah melior quanto sors tua sorte mea est!
Sunt indigna quidem celebri mea carmina prelo:
Carmina turbatae pleraque mentis opus.
Sed quia commendas, et vatibus illa probantur,
Iudice te tacito prosiliere loco.
Baldhovi: curae tibi ut esse videmus, habebis;
Ne sit quod nocuus felle profanet acor.
Nam gemitus inter RUDOLPHI Caesaris oro
Auxilium, et vitae fata sinistra gemo!
Det veniam Lector, bilemque coerceat hostis,
Dummodo versiculis vera revolvo meis.
Audiat innocuae Caesar suspiria Nymphae:
Et dicat: votis WESTONI, digna feras.
MARGARI, quae monitu Fratris tibi carmina promam?
In thalamumque tuum vota precesque feram?
Non alia, ac ipsi mihi quondam Sponsa rogarem;
A Phoebo et Musis, vota precesque dabo.
Auspiciis ineas igitur sacra foedera laetis:
Et sponsum vere, quo redameris, ames.
Omnibus officiis illum lenire memento;
Si vitare velis iurgia crebra tori.
Est mandare viri, nostrum est parere [(transcriber); sic: esse parere] : maritus
Est caput, ac ipsi mutua membra sumus.
Ut caput est Christus sancti (sancta UNIO!) coetus,
Sic sponsum sponsae fas caput esse suae.
Tu sis gemma viro pretiosa: quod omine nomen
Ipsum MARGARIDOS prosperiore notat.
Sit pietas rectrix morum vitaeque: sine illa
Vix formosa suo est sponsa futura viro.
Margaris artificis digitis quae includitur auro,
Gestanti semper gratior esse solet.
Sic ubi virgineos mores, vitamque gubernant
Et pudor et pietas, gratia maior inest.
Est species fallax, ac ornamenta caduci
Corporis: hei! subito, ceu levis umbra, cadunt.
Sola manet nobis virtutis fama superstes:
Haec sponsos ornet dos pretiosa satis.
Sed quid opus monitis: ignosce, PUELLA, puellae,
Quae restant thalamo? cetera dicet amor!
Vive vale: sponsoque tuo sis gemma: vicissim
Ille tibi firmam praestet amore fidem.
Sint procul a vobis rixae: concordia lectum
Servet: et amborum sint rata vota, precor.
Quod memor es nostri, quantum mihi grata voluntas
Est tua, sic grates debeo, MAIE tibi.
Displicet hoc, fateor; nimio quod amica favore
Mens velit in laudes incaluisse meas.
Quid iuvat imbelles per grandia ducere vires?
Rusticulosne etiam nomen herile trahat?
Bubonem Cygnus soletur, alauda palumbem;
Numquid ob id rauco corriget ore loqui.
Non quales celebras sublimi, MAJE, cothurno
Ingredior titulos; nec queo, laudis inops:
Sed magis adversis respondent numina dictis:
Res est exhibita laude quod ipsa minor.
Aonidum primo tetigi pede prata Sororum,
Ire nec ulterius fata maligna sinunt.
Saepe meum nimii coeptum minuere dolores:
Et perpes medium lacrima rupit opus.
Vix documenta vagis prodens titubantia signis,
Effatur gemitus Calliopeia suos:
Fata meis quoties adeo renuentia votis
Ingemit: immitem conqueriturque DEam.
Iam mea si reputes aetatis fata tenellae,
Nil tibi quod sapiat, nil quod ametur, erit.
Sed quid opus calamo? foedi vestigia luctus
Conspicuam faciunt resque dolenda fidem.
Haeccine sunt teneris primordia digna Camenis?
Num dare se studiis sic tener ullus amet.
At mihi nota tuae virtus aequissima mentis
Et pietas nugas evehere ausa meas.
Non igitur damno, licet indignissima, laudes:
Nam tuus his animi dat sua signa favor.
Dixi raucidulae modulamina rustica avenae:
Saepe petita tibi consule, MAIE, boni.
ERgo tuo credam de te CASIMIRE, parenti,
Quem nimius forsan scribere iussit amor?
Et moveor patris indicio, magnique Melissi,
Gruterique opera, quae facit ipsa fidem.
Publica confirmant mage me tot scripta; tuique
Ingenii fetus, docte puelle, probant.
Ingenium miror; mihi gaudeo; gratulor orbi;
Atque in te celebro munera larga DEI;
Cui grates debes, tantis quod dotibus ornet
Mollia prima aevi pectora parte tui.
Sic tibi supplebit, quae desunt, longior aetas,
Et quae te illustret gloria, maior erit.
Flos aevi Casimire tui, tibi grator honorem,
Quo DEUS ex merito teque patremque beat.
Faxit is ingenio quae gloria crescit, ut illa
Publica delectet commoda, priva iuvet.
Non addam stimulum; video te pergere recta
Ad metam, verus quam tibi ponit honor.
Omnia despicias, quae te remorentur euntem:
Sic Phoebus Palmae praemia digna dabit.
Tu patrium extendes per saecula nomen: honore
Magnus eris, patriae maior amore tuae.
Ergo doce, ingenii quae sit praestantia: amicis
Eia avidis animi munera prome tui.
Te patris invitat virtus: frustrante paternus
Spe, cave, ne soleat te superare favor.
Scripta parum cultae quid tollit ad astra puellae
Advena cui patrium est Hassia clara solum?
Non ea sunt tanti, quae quis miretur, honoris:
Nec mea, sed fati tristia verba mei.
Duxi etenim invito languentia carmina ductu;
Dum Musis operam sorte negante dedi:
Et tristes inter traxi suspiria casus:
Non madida Aonio nectare, sed lacrimis.
Hae mihi materies a primo tempore, ad imum
Hae fuerint suetae per mea fata Duces.
Si quid erit forsan diversum spebus, ob illas
Torpori veniam LECTOR, ut opto, dabit.
SAncta THOMAE sancto roseis lux fulsit ocellis,
Cuius sacra tibi nomina Lympha dedit.
Te memini nuper fidibus celebrasse canoris
Festa, mihi cunas quae posuere meas.
Ni male grata velim (quod dedecet esse) videri,
Debet idem Genio nunc mea Musa tuo.
Ergo bonis avibus natalia festa recurrant
Saepe tibi, et secum saecula laeta ferant.
SI tibi nostra placent vernantis carmina Musae
Hellere, Hesperiae cultor, amorque DEAE:
Gaudeo, nam doctis laus est placuisse poetis:
Quos inter forsan, tu numerandus eris.
Famae praeco meae es: teneramque favore poesin
Virginis (ut versu ludis et ore) iuvas.
Et tibi quem spondet, Phoebus concedat honorem:
Et grates pariter Musicus ordo canat.
Quae tamen hexametri sint leges carminis, Anglam
Addoceas: nam te disco docente lubens.
Hactenus est pedibus senis, nec pluribus, usa
Musa: novi si quid, dic mihi, Phoebus habet?
Da veniam, quaeso tantum, non carpo Poema:
Sed cupio monitis, doctior esse tuis.
Hexametrum pedibus carmen sex constat: at abs te
Sunt septem positi: qua ratione? doce!
Scripsisti, memoro saltim: tua pectora tango:
Dispeream, si non te pia Pallas amem.
Docto etenim expandas cum cernua pectora plausu,
Non moror in similes me variare iocos.
Versus, enumeroque pedes in carmine certos
Quolibet; et socio pectora, verba, fidem.
Deciderat caelo ast Vulcanus garrulus: ille
Illicita assumpsit munia forte pedum.
Somnio et intueor baculo Westonidem euntem:
Obstupeo solitas pluripedem ire vias.
Ista prosodiaci nova sint praeludia Phoebi:
Sit mea septenos Musa imitata choros.
Error uterque placet, placet et correctio Graiae?
Dispeream, si non te pia Graia colam.
Dispeream, si non optem ut tua iurgia cessent:
Et redeant iusto pristina iura foro.
Sed quando hoc fiet (fiat quod plurimus opto
Westonidi et bene sit vota do) tempus erit.
Te Jova, te Caesar, te coeli et numina terrae
Te sic Helleri etc.
QUae scripsi, memoro: tetigi tua carmina lima;
Dispeream, fuerit si mihi Musa iocus.
Seria quae dico, tu dicis carmine plausum:
Mens mea nil praeter, quam probat ore, probat.
Ut patet, Hexameter pede versus abundat: et hoc est
Vate quod a docto quaero puella rudis.
Interea mihi Vulcanum de sidere lapsum,
Et minuisse pedem, Musa iocosa refert.
Esto: tuae velet Vulcanus crimina culpae:
At quid WESTONIDI pes nocuisse potest?
Somnia sunt fateor, quae narras: Morphea culpas?
Num baculo hic metricos scit numerare pedes?
Hexameter nescit senos excedere gressus:
Pluripedes vates ne mea Pallas amet.
Error inest versu? placeat me quaerere: quaero,
Quod Phoebi cupiat te monuisse Comes.
Parce precor, si pecco rudis; sus sive Minervam
Erudit: optavi discere; parce rudi.
Cetera, quae variis mihi sunt promissa loquelis
Alterius, rata sint, irrita dicta diu.
Et tu subsidio causae meditare salutem:
Me gratam officiis senseris esse tuis.
Sed mora sera nocet: bis das, nisi munera tardas:
I mora mora! agiles tu tamen adde manus.
Denique promisso grates tibi carmine reddam:
Patrono misi paucula: plura brevi.
Ne vacet ulla tuis pagella, Johanna, libellis,
Adice nostra tuis carmina carminibus.
Si Lector facti causam volet: omnia, dices,
Carolidae mea sunt et mea Carolidae.
Saepe movent stulti pro carmine bella Poetae,
At nostram evulget carmen amicitiam.
MIra typIs LIbros ars qVae CeLerI eXCItat aCtV
GVttenbergerI genIo est InVenta JohannIs.
Divinum caelo demissum munus ab alto,
Quo melius nil prima tulit, licet aurea multis
Nominibus, postrema nihil simile afferet aetas.
Illi debemus nostra otia, libera curis
Otia sollicitis [(transcriber); sic: solicitis] ; nam quae nos tempora Musis
(Seu meditando aliquid, seu scripta aliena legendo)
Non ingrata damus, perdebant illa Priores
Longa exscribendis ducentes taedia chartis.
Illi debemus millena volumina legis
AEternae, variata notis, sed consona verbo.
Illi debemus veterum donata Sophorum
Scripta nova luce, et nostris magis usibus apta.
Illi debemus, quod nunc parvo aere parantur,
Magna quibus prisci impendere aeraria Reges,
Et quod nobilibusque ignobilibusque leguntur
Secreta antiquae Sophiae discrimine nullo,
Denique quod nitidis oculos distincta figuris
Scripta minus laedant; quod sint secura ruinae
Squalentisque situs, ut quae revocentur in auras
Quovis tersa manu doctorum excultius anno;
Quodque tot innumeris habeamus scrinia libris
Plena, Typographiae hoc debemus muneris uni.
Quis talem ergo vehat condignis laudibus Artem
Quae laus tota sua est? lege libros, otia laudas
Parta Typographia. Libros eme, taedia damnas
Scribendi, atque brevis producis tempora vitae.
QUi mirare Typographos bibaces
Omne impendere poculis lucellum,
Colluctantem operis adi officinam
Et vide, ut bibulae typos papiro
Imprimant [(transcriber); sic: Exprimant] alacres! ut ore toto,
Ut tota facie manuque sudent,
Ex [(transcriber); sic: Im] humoribus intimis madentes!
Non te, non poteris tenere dextram
Sudantum miseratione fratrum,
Quin grossum patula eximas crumena
Exsuccisque novum pares liquorem.
Et tum, mira tibi videbitur res,
Quod ipsos quoque se suasque chartas
Suspensa arte nimis laboriosa
Udis tradere differant tabernis
Ex tanto madidi labore FRATRES.
Ut natura suo est pulchre contenta paratu,
Sic ars immensas undique quaerit opes:
Utque artis labor omnis honorque decorque caducus,
Naturae constans sic manet omne bonum.
Ergo odit nimium, medium Natura tuetur:
Felix, natura qui duce carpit iter!
Numine cuncta suo DEUS implet. Quo fugis illum?
Quod semel edixit, qua ratione caves?
Frustra utrumque facis. Stat inevitabile Fatum:
Vive bene et promptus, dum vocat, esto sequi.
Nil adeo validas habet, ut PATIENTIA, vires:
Vim vincit, vires nec movet ipsa suas.
Omnia fer patiens propriosque retundito motus;
Omnium eris victor semper et ipse tui.
Obsequium Domini, cultum sacra Numina poscunt,
Proximus officium, Patria terra fidem.
Qui cupis et dici simul et bonus, esse, quod aequum,
Redde cuique suum, nosce teneque tuum.
Aula vale, semper magnis amplissima verbis,
Inque fide semper labilis, Aula vale.
Qui te sectatur servitque fideliter, illum
Spe pulchra, ad tempus, quo tibi prosit, alis:
At postquam ingratos queritur periisse labores,
Enervem rides emeritumque fugas.
Numquam fraude cares, numquam tibi iurgia desunt:
Semper suspicio, semper adestque metus.
Splendida paupertas comes est tibi: fictio vultus,
Cognita quae noceat pluribus esse, tegit.
Mimus, Adulator, Leno, Mercator, Apella,
Cum grege scortorum te sine fruge colant.
Ergo vale: expertus fugio tua limina: vivam
Contentus patriis finibus. Aula vale.
Quanto distet ab Urbe Rus, videndum est.
Pax Urbes colit et beata rerum,
RERUM COPIA multiplex bonarum:
Honores parit, et gradus honorum
Novit ordine separare pulchro:
Urbs demum tenet omne, quod necessum est
Ad vitam bene splendideque agendam.
RURI commoda et otiosa vita est,
Quae natura requirit, illa praestat,
Sed parce nimis et sine apparatu.
Cultum negligit arduosque honores,
Fastum ridet et aulicos tumores:
Curis interea molestiisque,
Quas servi pariunt, onusta semper.
Cum multis ibi, Solus hîc maneto.
Quae praestantior ergo pars videtur?
Crux utrimque sua est quidem, sed illa,
Cui adsunt Medici, minor putatur.
Si nocuit vinum, somno: si lingua momordit,
Infracto vigilans pectore vince malum.
Nam vino vinum, verbis si verba repellas,
Clavus it in clavum, et fixus uterque manet.
Quisquis amicitia gaudes et honore moveris,
Delige quos fido cautus amore colas.
Nulli Te nimium secretaque pande sodali,
Semper ad Affectum iunge virile decus.
Nam si declines, contemptus habeberis; et nil,
Te penitus notum quod tueatur, erit.
Deforme corpus, mentis elegantiam,
(Prodente natura suos naevos palam)
Raro receptare adsuevit hospitem;
Ut haesitans lingua impediti gutturis
Vix veritatem est deprehensa dicere.
Valentque tantum signa rebus insita!
Et ne malis capiantur artibus Boni,
Natura praecavendo tam prudens fuit!
Saepe rogas, Cherine, mihi quid vinea prosit?
Saepe queas domui ne gravis esse meae.
Lapsa perit, tantum praesenti vivimus hora:
Cras se victurum, dicere nemo potest.
Quicquid enim facimus miseri, quocumque movemur,
Mors lateri nostro subsequa semper adest.
Quod potes, ergo hodie praesta, neque differ in horas:
Pro dubio certum linquere, stultitia est.
Iudaeus licet abluat sacrato
Plenum perfidiae caput lavacro;
Iudaeus tamen ore, mente, vultu,
Cum turpi remanet petacitate,
Nativa arguitur rapacitate,
Stulta noscitur a procacitate.
Immunda illuvie oblitus vagatur;
Foetet, ceu Solymaeus hircus: hirrit
In templo, ut canis aptus in catenam:
Circumfert habitu exscreatque sordes,
Et mens plane eadem manet cutisque,
Sed mutabile nomen est Apellis.
PRAGAM pro Solymis habent, DEUMque
THALMUTI subigunt suo adplicantque
CHRISTUM Christicolasque despuentes.
Magnates sibi mentiendo iungunt,
Quos rursum pretio dolisque vendunt.
Si lucrum adsit, habes tibi propinquos,
Si lucrum absit, habes procul remotos.
Si credas, male blandiendo fallunt;
Si ludas, simulando te prehendunt,
Scurrae, foedifragi [(transcriber); sic: saedifragi] atque ludiones,
Aurispongiae et impii latrones.
Intrant ut catuli, bonosque rodunt;
Vivunt ut famuli, Ducesque produnt:
Decedunt dubii ADONAI vocantes,
CHRISTUM non sine felle nominantes,
Iudaeique meri atque proditores
Extremos moriuntur inter actus,
Et praedam simul improbe coactam
Secum Daemonibus vovent malignis.
Carmina proveniunt animo deducta sereno,
Paelignus teneri carminis Auctor ait.
Vina parant animos curasque a pectore pellunt,
Ingeniumque acuunt laetitiamque fovent.
Et velut exhaustam reficit pinguedine terram,
Proicitur quoties sicca per arva, fimus;
Sic vatum defessa, liquor generosus Iacchi
Affatim infusus, pectora feta facit.
Materiamque subinde novam meditantibus offert,
Naturamque sua fulcit et auget ope.
At potator Aquae, cerebro, stomachoque laborat,
Et curam, quod edat: non, quid ut edat, habet.
Musa famens sitiensque adeo nil cogitat alti,
Nec cupit a sera posteritate legi!
Non magnos magni, non se tanti aestimat ipsam,
Laudis ut aeternum tollat ab arte decus.
I nunc ergo, iube, vino sine fronte negato
Me carmen facili dulce sonare lyra!
Quos male cultus ager reddit pro semine fructus,
Hos tibi delusus spe, Polydore, dabo.
Hactenus Geor. Carol. [Abbr.: ?] a Carlsperga Epigrammata.
Carmina quod Lyrico cudas numerosa cothurno,
Herooque tones grandia verba pede.
Prodidit id nobis Czechicas diffusa per Urbes
Elisabeth, laudis prodiga fama tuae.
Sed quia saepe solet mendaces vendere nugas,
Qui vellet famae credere, rarus erat;
Sic ego mobilibus tarde qui credo susurris,
Unus, de dictis qui dubitaret, eram;
Interea argutos tandem prodire libellos,
Et scribi claris cerno poema typis,
Virginis inscriptos ubi vidi nomina versus,
Pallueram ad nomen docta virago tuum.
Cede Perilla [(transcriber); sic: Perhilla] inquam, Nasonis vivida versu,
Cumque tua Sappho Lesbia cede lyra.
Angla bene heroo, Lyrico bene carmina plectro
Fingit, et alterno est ludere gnara pede.
M. [Abbr.: ?] Paulus Stransky Zapaenus Boh. [Abbr.: Bohemus]
Summus ut affirmat Scaliger, dum rexerat Orbem
Caesar et Ausonias DOMITIANUS opes,
Orta est SULPITIA de gente Poetria virgo
Nomine de Stirpis dicta puella suae.
Ille hanc SULPITIAM vates superasse Latinos,
Ausonii satyras, huius et esse, putat.
Prima haec Romanas docuit contendere Graiis
Carmine divino, docta virago, nurus.
Nec mirum, patria nam Virgo Poemata Lingua
Scripserat, est patrio res minor ore loqui.
Sic Itali, Galli, Hispani, Boiique Poetae
Dant multi patrium, Rhythmica metra, melos.
At veterum vitant, vix cuiquam imitabile vatum
Carmen, et ignavis res placet illa minus.
Haec aliter sentit WESTONIA virgo, Poetas
Illos dum superat carmine docta suo.
Plaudite Pierides, Sappho est si Dena, sequatur
Sulpitia, at comes huic docta Elizabet eat.
M. [Abbr.: ?] Venc: [Abbr.: ?] Ripa Stanckovinus.