Frid. Taubmani SCHEDIASMATA POETICA innovata.
[Gap desc: illustration]
Pro CAPTU Lectoris habent sua fata Libelli. Impensis Zachariae Schüreri. ANNO M. DC. XIX.

IAM Diu factum est, postquam Militem professus sum in hac, ut sic dicam, Togata vel potius Litterata MILITIA: et Censoribus (ausim et hoc dicere) in Armilustrio non improbatus. A milite caligato et gregario Conquisitor denique factus, coepi et ipse Militem conscribere levis pariter et gravis armaturae: plures tamen Veteranos et exploratae virtutis Triarios, quique in Barbaria contra Marrucinos, Vitellios, Coroebos, Rudinos, Orbilios, Runcos et Marculos ferocissimas

gentes stipendia non una meruere. Eos omnes, qui incompositi adhuc et vagi per agrum hunc Litterarium palabantur, diebus hisce collegi, et sub vexillum, non illud quidem martis Purpureum, sed hoc Candidum et Atticae Minervae illud quasi Peplum, redegi. IAM in eo sum, ut ad Archistrategum et Imperatorem designatum mature et sine turba ducantur. Quem illum? SIGNIFER, tolle vexillum; et, QUOD BONUM, FAUSTUM FELIXQ., SIT, Quicumque miles auctoratus es, sequitor me recta in agrum Brunswicensem.

AD SERENISS, PRINCIPEM, HENRICUM-IULIUM, IMPERAT. PIUM, FELICEM.

AD Quem enim Copias militiae nostrae litterariae nunc potius ducerem, quam ad TE? Atque utinam in hac Germania tot Principes litterati essent, ut deliberandum sit, ad quem eorum potius iretur! adeo nunc bonas artes a purpura ad mediam pullatamque turbam relegatas videmus! Quamquam audio esse, qui (quod de Arbogasto Sidonius) PARES Ducibus antiquis LINGUA manuque sint: quorum

dextra solebat non minus STILUM tractare, quam gladium. Sed de iis audio. de te, HENRICE-IULI, scio. Non adulor aures tuas: et qua fronte hoc praesumam? Aliis fortasse palpam obtrudi potest et solet, ab iis praesertim, qui cum Fortuna Principis potius, quam cum ipso loquuntur. at tibi tam docto, tam prudenti et callido qui me sperem hoc posse facere? In his certe, quae dico, aut iam dicturus sum, germanus et sine ullo fuco Veritatis-colorest. Annus nunc ipse quintus est, cum litteris ab Electore Annaeburgum hinc excitarer. Ibi cum forte,

an ex industria, ad congressum colloquiumque soli veniremus; atque invicem, ut solet, de rebus variis, et inprimis de Controversia ista, quae tunc Iuliam tuam malo fato exercebat, in horam unam alteramque (quae tua incredibilis humanitas est) sermocinati essemus; sensi me non cum Principe, (in quo fastigio MEDIOCREM eruditionem sufficere, Politiorum etiam magistri censent) sed cum Professore aliquo Academice, atque exercitato, negotium habere. adeo expedita et plena litteratae gravitatis erat tua omnis oratio. Ex eo tempore, Te, SERENISSIME PRINCEPS, impendio

magis amare et interiore animo venerari coepi: nec conquiescere potui, quin affectum hunc meum vel levi argumento publice testatum facerem. Quod equidem nunc factum volui; occasione, ut mihi videtur, commode oblata: dum edito Poematum meorum Typographi comitate innovatur. Cum enim haec omnia Bonis Nominibus, hoc est, VIRTUTIS (ita spero) et DOCTRINAE Candidatis ab annis aliquot passim inscripta sint, et nunc in hoc perpetuum Minervae peplum intexta quasi in coetum coierint; visi sunt ilico omnes non desiderare solum, sed etiam poscere

et flagitare, ut non nisi in Famae templo, quod tu Virtuti et Doctrinae excitasti, Nomina ipsorum dedicarentur: his praesertim Germaniae nostrae (fas sit ita loqui) Panathenaicis, in quis HENRICUS-IULIUS Brunswicensis auctoritate et prudentia Maximos Reges ac Principes conciliare, hoc est, Orbem Christianum concussum in Urbe Regia stabilitum ire, (quod te Statorem et Tonantem Opt. max. quaesumus) fama et auditione accipimus. TUI igitur sint, qui neminis nisi TUI, me interprete, esse voluerunt. AN et TUI?

FRIDERICE HULDERICE, - MAGNI Patris aemule FILI.

Certe videntur convulsis quasi Signis ad complectendum Musagetam suum obviam Tibi procedere. Tibi, inquam, PRINCEPS IUVENTUTIS, quem modo ab Academiis et Regibus gentium exteris reducem, Saxones ab Iulia illa tua mihi nuntiant, et magnum Germaniae Principem spondent, et gratulantur. CASSIODORE, ubi es? Vetus illud tuum non effatum sed Oraculum nobis repete: DESIDERABILIS Erudito litterarum, quae NATURAM

laudabilem eximie reddit ornatam. Ibi PRUDENS invenit, unde sapientior fiat ibi BELLATOR reperit, unde animi virtute roboretur inde PRINCEPS accipit, quemadmodum populum sub aequalitate componat. Nec aliqua in Mundo potest esse FORTUNA, quam Litterarum non augeat GLORIOSA NOTITIA. Gloriosa profesto vestra est notitia, MAGNI PRINCIPES, - PATER, et IUVENIS Patre digne.

Atque ideo litterati mei, quos dixi, Milites sub VESTRIS potissimum lustris censeri gloriosum sibi ac magnificum duxere;

Ego mihi certe, qui hos sub auspicio PIETATIS et SERENITATIS Vestrae Conscripsi

Witebergae, Mense August.

Taubmanus.

IN ASINIUM MARCULUM.

TAUBMANO dederat Vatum pater entheus, olim
Quae dederat Graiis, quae dederat latiis.
Marculus invidit: sed non et vidit, ut ipse
Nil habeat Graii, nil habeat Latii.
Marcule dispicias. Sed enim caligo triplex tu:
Taubmanus contra est lux geminata meus.

Adamus Th. Adami F. Siberus: Eloquent. Profess.

IDYLLION CL. V. LAURENTI [Reg: LAURENTII] RHODOMANI, IN COLLEGAM SUUM, FRIDERICUM TAUBMANUM.

[Gap desc: Greek section]

AD LECTOREM.

SCIO, absurde dictum hoc nonnullos dicere: at ego dico vere: quidnam? Nostri loci atque ordinis me putare neminem esse, qui aeque invitus, atque ego, versus faciat. Atque utinam (quod saepius optavi) ea esset meorum studiorum et Professionis ratio, ut aliorum in hoc genere opera uti mihi liceret potius, quam aliis mea! Non, quod labor mihi sit: quid enim, apud istos praesertim Lectores, facilius hodie, quam versum facere? sed quod in ista turba Academica omnibus promiscue opera talis impendenda est, ad omnem fere rogatoris cupiditatem et animi impetum. Inquis; Cur te tam facile cuivis indulges? Non debebam fortasse. Sed qui possum aliter? Frons mea longe tenerior est, quam ut homini praesertim amico aut alias docto negare tale aliquid possim: etiam tempore interdum minime opportuno. Hinc factum est, ut in calore et festinata illa scriptione non semel (quid enim, quod hominis est, negem aut velem?) in errorem abreptus

sim. Et sciunt Operae nostrates, quam saepe non e charta, sed ex ore meo versiculos typis suis condiderint. Quid igitur sit mirum, si lingua animum praevertens alicubi hallucinetur [Reg: alucinetur] ? Atque haec quidem una ex praecipuis causis est, cur versiculos meos hinc inde volitantes hoc tempore sustulerim, obiterque relectos in hunc fasciculum coegerim. Ne scilicet Iuventus, si forte hactenus vulgari in eam inciderint, talia ceu
[Gap desc: Greek word]
haberet, et meum peccatum insciens peccaret. Apud Doctos quidem et Candidos eiusmodi humani ingenii erratiunculis venia, sat scio, ultro parata est; quam ab acriculis istis, et quibus
[Gap desc: Greek words]
, ne petam quidem. Praeterea in his Libellis animum meum quasi in tabella vivis coloribus depictum tibi ostendo. Scio, multa hic inerunt sermunculis obnoxia: et videbor alium plus, alium minus quam prore laudasse: et ut quisque in hunc illumve affectus est, ita me quoque debuisse existimabit. Sed fac tamen esse, mi Lector, me alicubi supra fidem aliquid dixisse: an non, ut mihi dicendi, ita tibi credendi, quae voles, libera

est potestas? Lubido sane esset pluscula tecum in hanc rem fabulari: sed urget Typographus, et finem clamitat. Unicum tamen hoc quin superaddam, temperare non possum: me in Libris EPIGRAMMATUM Titulos, novo quodam modo, ob novitios istos mores, ea serie ordinasse, quam capitalis (ut loquuntur) littera cuiusque Cognominis ad ordinem Alphapheti [(perhaps: Alphabeti)] offerebat. Causam ego scio; tu suspicare: immo iam dixi. Sed ne nescias, haec primae Editionis accuratio fuit. Nam quod nunc additum est, ab opera siliorum meorum Praeceptoris tumultuaria est: qui e chartis meis, quae potuit, hinc inde corrogavit, descripsit; et ut quodque illi sub manum, ita fere in librum, sine ullo respectu meriti aut praerogativae, cecidit. Et qui etiam in his libellis esse potest, aut debet? aut quis veterum, aut sanae mentis etiam novitiorum, ordinem eiusmodi tenuit? Vanum ille se inanemque fateatur necesse est, qui, cum Nomen suum annulo inscriptum legat, primum ibi quaerat aut imum. CETERUM (ut hoc etiam obiter

addam) EPIGRAMMATA inscripsi, ob unam eorum virtutem, quae Brevitas est: nam Argutiam, quae Epigrammatis altera est virtus, imo eius anima et quasi forma, quaeque aut Mel, aut Fel, aut Acetum, aut denique Salem dari sibi postulat, qui ego tibi praestem? Audacter dico; ne Catullus quidem et Martialis hic possint. Nam qui ex quacumque causa sibi aliquid scribi rogitat, ille non tuum inventionis acumen exspectat, sed argumentum, oeconomiam etiam, et paene verba ultro tibi suppeditat et quasi praeit. Et nisi tu ductum praeeuntis sequare, iam oleum et operam perdidisti. At tu mihi, o bone LECTOR, non peri, sed vive, et mecum.

AETERNITATEM COGITA.

[Gap desc: errata list]

Continentur in hoc Opere

SACRORUM Libri III.
EPICORUM Libri II.
ELEGIARUM Libri II.
LYRICORUM Liber singularis.
ANACREON Latinus.
PHALEUCORUM [Reg: PHALAECORUM] Libri II.
EPIGRAMMATUM Libri III.

Frid. Taubmani SACRORUM LIBER I.

NATALITIIS [Reg: NATALICIIS] IESU CHRISTI SERVATORIS, In Academia Wittebergensi publice propositum.

SALVE (si fas est ipsam salvere SALUTEM)
Sed salve promissa Salus; vetus incola caeli,
Cum nondum caelorum orbes raperentur in orbem.
Nunc novus adventor, postquam secreta dierum
Implevit mensura modum. Salve advena terris:
Ante DEUS nunc FACTUS-HOMO: nunc unus utrumque
Schema gerens homo divus humum caelumque capessis.
Mirificae rationis opus, quod nemo subartes

Humanae rationis agat, stupet omnis Olympo
Angelus, et gaudet tanti mysteria MIRI
Coram avidis haurire oculis. Quid homuncio, quid tu
Vile salillum animae moliris? acumen hebescit
Talibus illisum, resilitque nec officit hilum.
Relligioso animo tantas scrutemur abyssos,
Qua signat Scriptura viam qui se altius audet
Mergere, maiestas et Christi hunc gloria sorbet.
MATRIS ad exemplum et Patris MIREMUR opertum,
Condamusque sacri iuxta penetralia Cordis.
QUICQUID non docuit patrii Sapientia caeli,
Aequo animo nescire homines, inscitia docta est.
Interea, qua quisque potest, virtutis Honesto
Officium decoret. Res sancta, professio morum est,
Quando etiam factis animat sua verba professor.
SACRA frequentemus, quae nunc sub tegmine RUTAE
Saxo-pater sacro praestat purgata veneno.
Huius et auspiciis (fieri quod posse negabant)
Nunc etiam Sacra nostra docet vicinia Regni.

Id faciat sine fraude, Deum veneremur; et ingens
Recto oculo spectemus opus: dignasque merenti
Solvamus grates, et vota litemus ad ARAM.
HANC etiam solitis argenteus imber obumbret
Moribus. Argentum est et depurata luti vis
Quod damus. Ut vile, ut nihil est, conienderis illo
Qui nos DOCTRINAE contra aureus imber inundat!
MUTUA debitio docti et doctoris alenda est.

SOLLEMNIBUS RESURRECTION. DOMINICAE.

REs hodie vertere, dies eluximus atros,
Extulimusque Dei ne funera funera Christi,
Eminus exsequias animoque fideque sequuti [Reg: secuti] .
Gens ibat electa, sinu pia semina portans;
Ibat, et haec sacro lacrimans credebat agello.
Nunc reduces simul agglomerant, simul ubere fructu
Undanteis [Reg: Undantes] referunt secum in granariae mergas.
Praevius ille quis est, humano maior, et omni
Corpore divini perfusus lumine nimbi?

Hic is homo, hic Deus est, quem lux hinc tertia vidit
Inclinare caput; violae quasi purpura quondam
Imbre gravata Noti. surrexit victor: ut esset
Primus Adamigenum. Nam fati arcana potestas
Christo primitias rediviva in gente sacravit.
Hic Campi-flos est, hic vallis utrinque reductae
Lilioli candor. Hinc vitae fluctus odorum
Volvitur aeternae. Praecox natura caducos
Praecipitat flores, et adulti Veris amoenum
Occupat ingenium teneri sub origine MartI.
Vos quoque flos iuvenum; vernae quibus halitus aurae
Pectus adhuc animat, festivi Veris amictu
Commoniti, vetus arte nova cantate melisma,
Quale Charis Sapiens, Salomonia Suada praeivit:
MAXIMUS in nostro iam FLOS apparuit agro:
Stirpis Iesseae, caelestis et indolis idem est.
Cordis agro seritur, sed puro, quodque foveri
Iustitiae de Sole, quod Israelis ab unda
Vult humectari [Reg: umectari] . Laticem sorbete; calorem
Deripite in fibras. Neque sic tamen omnia praesto
Sunt adolescendi momenta: requiritur aurae
Gratia divinae: sic incrementa sequentur.

Plantavit Paulus, plantata rigavit Apollos:
Ni tamen a Domini fota essent numine, Paulus
Frustra plantasset, frustraque rigasset Apollos.
Heic [Reg: Hic] etiam Paulos, etiam reperimus Apollos:
Nec nostros propiora Dei fomenta relinquunt.
O propria haec nobis! et ut haec sint propria nobis,
Porro Deo et Paulis et Apollos vivite digni.
Sed tamen his etiam cur are cibaria par est.
QUI pascunt nos rore Dei, decet aere iuvari.

SOLEMNIBUS [Reg: SOLLEMNIBUS] PENTECOSTES.

HOC AGITE. E caelis hodie venit hospes; et hospes
SPIRITUS: ille Dei qui spiritus audit, et olim
Ignigenas linguarum acies vibravit in agmen
Pubis Apostolicae manifesto lumine quantum est
Numinis adspicui; quo Caeli-arcana saluti
Gentis-Adamigenum vulgarent debita Mundo.
Hospitium properate. vides, ubi maximus urbi
Saxo, vel augusti maiestas sacra Rudolphi
Imminet, omnis ut omnia vi festinet ab omni;
Aspera laevat [Reg: levat] , hiulca coaequat, opaca serenat.

Ito per exemplum, mea Pubes, ito. Cor illud
Numinis hospitium est lotum Cor sanguine Christi.
Hunc Humen res certae locum magis omnibus
Posthabito coluisse polo. hic illius arma, (unum
Hic currus fuit: hic regnum sibi SPIRITUS esse,
Si qua fata sinant, semper tenditque fovetque.
Nunc, nunc fata sinunt. modo vos sinite esse quod urget
SPIRITUS. Et, melius quid factu, scitis: et exstat
Norma-boni digito tabulis inscripta Iehovae.
Scitur item, quid Lex, et quid rubrica minetur
Caesaris, et quid Saxo pater Rescripserit, et quid
Publica lex hominum Naturaque dictitet. Hoc fac,
Qui meus es Civis, et cui sit SPIRITUS hospes.
Quis furor est usum rapidae permittere vitae,
Et Christum, et sacrum pretiosi Sanguinis ostrum
Ludificare probris? Non est loliginis atrae
Sucus hic, aut Tyrio quem sudat purpura piscis.
Agni ille est sanguis: AGNI, quem tradidit Orbi,

UPILIO [Reg: OPILIO] OMNIPOTENS: tibi qui data victima mortem
Expiet aeternam profusi sanguinis unda.
O miseri [(reading uncertain: print faded)] spectaclum hominis, cui natae Saluti
Pacta-Dei, sanguisque Dei fit sanna, Deusque!
Non hic Taubmani caelor est Rectoris: ab ipso
Rectoris rectore Deo defluxit; et urget
Horrificis scelus omne minis. Audi, mea Pubes:
Audi? imo ausculta. Sed et hoc quoque Munus ad ARAM
Pone tuum. quantillum istud: modo pectore pure.
OMNE Deo sacrum tanto pretiosius in se
Pondus habet, quanto probior, qui sacrat, habetur.

SOLLEMNIBUS ANGELORUM.

ANGELICIS hodie sese excubitoribus ornat [(reading uncertain: print faded)]
Instauratque labens festos Ecclesia ritus.
Prima quidem istius non est dignatio Festi,
Qualia consuevit quater instaurare quotannis
Maiorum pietas, et ad Aram tollere donis:
Sed tamen in pretio est: et sunt in erigene causae.

Descendisse Deum caelo, seruique figura
Te docuisse viam, caelos qua liber adires, (ab ulva
Summa boni summi est: Stygia tamen Anguis
Mille dolis astuta, bono te evertere tanto
Cras hodie ve potest; caelo nisi subditus omneis [Reg: omnes]
Angelus excubitor pro te dissolverit astus.
Vulcani quoties nostrae furor igneus urbi
Intentare minas tacita sub origine flammae
Ausus, et incineres spem multi solvere saecli?
Exstinctus prima est adolescens ignis in ira.
Nempe hoc Excubitor divino e milite fecit.
Hinc adeo meruit lux haec sollemnis haberi,
Qui pro tam fido pendantur milite grates.
Intra Urbem vallique orbem vis quanta domorum est,
Et resinatae textarum ex arbore tedae [Reg: taedae] ,
Quae rapiant animentque tenaci fomite flammam.
Iam mihi quis numero poterit subducere lychnos,
Quos alit hibernis pubes nocturna tenebris?
Cunctus in urbe aliquem pro se fovet angulus ignem;
Et quem saepe minus caute manus ebria tractat:
Nec tumen auditum est centenis amplius annis

Noxia Musaeam fecisse incendia pubem.
Hoc aetas mirata patrum est; hoc censuit unum
(Cetera si facto causarum pondera desint0
Suppeditare sacro sollemnia posse diei.
Hoc grates meruit: grateis [Reg: grates] hoc porro mereri
A gratis debet. tales nos simus, et ista
Sacremus pietate diem, CHRISTOQUE litemus
Vota, quod ANGELICOS armarit in ista ministros.
ANGELUS ille etiam est, viva qui voce salutem
Nuntiat e specula suggesti, et servus ad Aram est.
Hunc quoque condigno meritum venerabere dono.
Perverse parca est manus, heic [Reg: hic] quae par serit aeri.

NATALITIIS [Reg: NATALICIIS] CHRISTI P. P.

HUnc, Christiane, diem signa meliore lapillo,
Qui tibi labenteis [Reg: labentes] moderatur idoneus annos,
Priscaque sollemni reficit miracula festo.
Funde preces Domino, grati libamina cultus [(transcriber); sic: cnltus] ,
Et propera templis castos immittere mores,
Ingeniumque sequax et sacro ductile verbo.
Cesset Aristoteles naturae mysta. Sophistis

Insipidum sapere omne Dei est. Ostendere nostro
Sese habitu vult illa Dei ter maxima proles,
Et tangi et cerni. quo pacto? femina virgo
Fit praegnans, prolemque Dei sine lege mariti
Materna sub lege uteri parit integra virgo.
Quid crispas nares? scabiose sophista. Prophetae,
Immo Dei vox ista; Suo quum tempore Verbum,
Illae Patris suboles, caelo descendet in arctum
Corporis humani gestamen; virgo tumescet,
Et geret arcanis non enarrabile fibris.
Flore puellaris conceptum sanguinis olim
Id Verbum in carnis scimus fluxisse figuram.
Et licet istae Dei atque hominis textura duorum
Nec sciri facilis nec dictu effabilis ulli;
Et sciri tamen et dici, quod sufficit Orbi,
Ille Dei Verbum, ille hominis genitura docebat:
Idque hodieque docet Christi non degener ordo.
Auscultate modo, et fanum non corde profano
Visite; quod Pietas Fideique professio nostrae
Poscit. At immunes ne sitis, munus ad aram
Ponite. nempe suos fas nutriat ara Camillos.
Cultores iuvenum, et purgatis auribus artem
Inserere artifices, antiquum expromite vestrum,
Atque praeite duces. tu pubes ito secundum:

Sed tamen hanc sacram maiore volumine sertam
Ducite. Quid mussem? nuper rarescere visaest.
Quantillum est omne id, quod cuncti imponimus arae?
Mille talenta rotundentur: totidem altera. quin et
Tertia succedant, moles ingentis acervi;
Daque sacerdoti quantum est. Quantum ergo dedisti?
Par pretium non una suae fert concio laudi
Non hoc grande tamen petitur. quincunce modesto
Affectus placare sacri didicere ministri
Da quod quisque voles: sed debes velle quod aequum est.
Qui nil dat, nil vult; leviter curare videtur
Quo promissa cadant, et tot mandata Iehovae.

SOLLEMNIBUS RESURRECT. DOMINICAE.

VICIMUS, o socii, et pugnam pugnavimus acrem
Dixeris Orcino victor redivive barathro;
IESU viva Dei suboles viventes in aevum.
At qui fama fuit Solymae vulgata per urbem
Sacrificis simul et satrapis auctoribus; istum
Nescio quem IESUM, qui trunco infamis olivae
Vitam effudisset, nocturno fure sepulchri
De scrobe sublatum! sic se VIDISSE satelles
Iurat, in utramvis alte cum sterteret aurem.

Dic, bone, vidistin? dic serio. scilicet hirquos [Reg: hircos]
Matris ut auritae suboles lepus inter apertos,
Sic tu dormibas, o suavis ludio! Vafrae
Pontificum technae, et pacto tibi fulgor ab auro
Lustravere oculos, ut numquam visa videres,
Et dormire uno vigilareque tempore posses.
Scilicet his mandes, si custodire sepultum
Rite voles! sed enim da qui custodiat ipsos
Custodes: aut sparge pari mendacia fumo.
Sed tamen huius et huius erunt mendacia fumus.
Praeterea, quis nam illi fuit de furfure furum
Simplice, qui facinus capitale aggressus in ipsis
Militis armati excubiis, tam ignava morarum
Otiae sustinuit, lento ut cunctantia pingui
Carbasa detractum per operta cadaveris iret?
Autolyci proles uno simul omnia raptu
Unguibus hamatis impingeret: inde foras, pax!
HOC potius verum est: (si verum audire potestis
Sacrilegi mystae speculatoresque Pilati)
Quem vos infami trabefixum, et morte peremptum
Clausistis tumulo; clausumque minace corona
Cinxistis; VIRTUTE SUA redivivus ab umbris
Surrexit, victorque Orcum Mortemque triumphat:

Quidni? viva Dei suboles viventis in aevum.
HOC meminisse decet; sed dememinisse nec illud:
Pascere doctores, meritumque numisma [Reg: nomisma] per aram
Spargere. Nec nostris habitare pecunia templis,
Aut nummis aras ideo erexisse putemur.
Nec meret invidiam, linguaeve oculive venenum:
Nam modicum est, quodcumque datur. parochique sacellum
Pauperis apparet nummorum e paupere summa.
Nec tamen a quoquam vi quicquam extundere mens est.
Vota solent modico sacri tolerare ministri.
Nostra sed haec cura est, securae pubis inertes
Officii monuisse sui. Da quisque quod audes
Voto hilari. laudant hilarum divina datorem.
SACRA dicis causa qui visitat, illa profanat.
Affectum, non effectum Deus aestimat. Et vos,
Sacriferi patres, donum reprehendite, quod non
Sancta fides et vita modesta coegerit, atque
Sollemni Pietas non consecraverit ARAE.

SOLLEMNIBUS PENTECOSTES.

UT tempus fatale suum compleverat orbem,
Quo reducem Patri se sisteret, Orbe redempto,
Nunc-hominis, tantum ante DEI, iamque unus et idem
Progenies utriusque: suis ita dixit alumnis:
Tempus abire mihi est, vos hic durate, nec Urbem
Orbe prius mutate, DEI quam SPIRITUS alto
Induat e caelo cunctos post pauca dierum.
Dicta fides sequitur. Decimi vix hora diei
Tertia provehitur: ruit (ecce!) repente per auras
SPIRITUS aethereas [Reg: aetherias] , ut ventus turbo, domumque
Irruit, orantes superincubat, et simul omneis [Reg: omnes]
Irrigat igne suo: variaeque oracula linguae
Omnibus inspirat. Solymam, stupor alligat urbem:
Et, quid erit tandem, quid erit? vox omnibus una est.
Nonne bi sunt omnes Galilaei? quomodo linguis
Ergo loqui variis audimus nostra, sub omni
Qui sumus Orbe sati? mirum, nisi pectus, et aegram
Purpura nectareae linguam potabilis uvae
Ebriolis turbet. Fatuelli [Reg: Fatueli] , et mentis inanes!
Vile nimis vinum fuerit, si posset onusto
Largiri sapientem animam, linguaeque flagellum
Tot variare modis, quot erant satis Orbis alumnis.

Quin potius audite Petrum. Non ebria, non sunt
Verba virum. fore sic, olim cecinere Prophetae.
Tempus erit, (vox ista DEI est) et SPIRITUS oris
Ille mei quemvis animabit in enthea. Proles
Vestra Prophetarum decus induet, atque iuventus
Atque senes. edamque altis miracula caelis,
Miracla in terris. Et erit, quicumque vocabit
Mente pia CHRISTUM, caeli adscribetur alumnis,
IDQUE [(printer); sic: INQUE] hodie, Pubes, meditandum indicimus omni
Qui caelum affectat. Non temeto ebria, verum
Laetitia perfusa oleo quod stillat ab aura
Numinis, iste dies sibi corda obnoxia quaerit.
Parete, o nostri, Pietas qua ducit et Aequum;
Vosque DEO, meritisque DEI date vestra ministris.

SOLLEMNIBUS ANGELORUM.

ET NUNC festus adest MICHALIS lucifer Orbi,
Qui colimus sacra Michaelis imagine CHRISTUM.
Hic ille est custos humanae gentis: hic ille est
ANGELUS interpres Caelum inter et Orbis alumnos.

Si mala Pestilitas furat hic, furat acrius illic,
Et decies centum, deciesque tot altera leto,
Qua latus est laevum dextrumque, cadavera [(transcriber); sic: cadevera] fundat:
Te tamen, hoc Custode, Salus utrinque pericli
Immunem faciet. Quid opus longinqua moveri,
Inque fidem laudare alio sub sidere testes?
Leucori, te specta, vis morbi et lurida tabes
Finibus Albiacis funestos inficit agros,
Devastatque vias, exhaurit civibus urbes:
Immunis tamen ipsa mali tua Sacra frequentas,
Perque artes varias vario promiscua coetu
Exerces pubem. nec te sollemnia pompae
Cetera deficiunt et PUBLICA festa Lycei.
Consule Consultos-Naturae: an purius ab se
Aeris ingenium nostro se temperet agro,
Quam qua nunc pestis letali incanduit aestu,
Consule Sacrorum-mystas; an prae omnibus uni
Possimus decus hoc nostra pietate mereri.
NON NON, Oracli clamabit DICTIO; Non non.
Nec, quos turritae Siloae famoso crepido
Obruit illapsu, soli meruere necari.
Nos quoque commeriti. Quid honesta vocabula culpae
Fingimus, et nostro prohibemus ab ulcere ferrum?
Quod meriti poenam nondum sentimus, ab illo est

Qui Deus et Pater est, et quinos sanguine filii
Heredes [Reg: Heredes] scripsit Caelique Suique Minantem
Non sinit esse sui vis optima-maxima matrum
Visque patrum, qua quique PRECES animosius armant
Pro CHARIS sine fine SUIS, quos Orbis in urbem
Compulit, et nostra voluit ratione doceri.
Hic ille est boreas, qui virus et aerae purgat:
Haec MAIOR-VIS illa precum est, quae rabe fluentem
Et tot millenis imbutum mortibus ENSEM,
Iamque impendentem Solymae (qua regis Areunae
Area trituras exercet adore) quietas
Cogit habere manus. DAVIDEM imitemur, et aram
Regis Areunaei ponamus ob horrea. Quid stas?
Quid Solymam spectas? hic area regis Areunae est,
Hic Altare Dei est, refer huc holocauston, et igne
Pectoris ure tui nempe hac homicida fugatur
ANGELUS ustrina, nempe hoc nidore venenum
Pestile corrigitur. Sed, ut aegri pectoris ara est,
Haec flabris ustrina novis animanda subinde est;
Nempe Sacerdotis. Sed ut his tibi duret et arae:
Aere Sacerdotem, cultu [(reading uncertain: print faded)] veneraberis ARAM.

NATALITIIS [Reg: NATALICIIS] CHRISTI.

QUOD facimus, faciamus: et haec quoque festa quotannis
Propria, sint nobis merito sollemnia cultu.
Nobiscum DEUS est. Deus-ille-homo: Virginis ille
Filius; ille DEI, personae in simplice silo;
Nos sibi vult OPERARI hodie. Operemur: et una
Vaticinos nostro scrutemur Numine libros.
Hi sunt cunae illae, suntque incunabula, quis se
FACTUS HOMO DEUS implicuit. quaeramus in illis
Depositum atque DEI atque hominis mirabile. Cunas
More BONO moveamus: et incunabula molli
Tentemus palpo. Subvertit et excutit, aestu
Qui nimio movet haec. Infans est virginis: optat
Ungue verecundo tractari. Virgo sit ergo,
Non meretrix, ancilla Sophi famulantis alumno
Virginis. Est idem ille DEI quoque filius: ergo
Maiestate sui venerabilis. Ignis, ab igni
Patris, inest Puero. consumitur, altius illud
Qui fordere arcanum Rationis acumine prurit.
Numquam edet mortalis homo, quod Spiritus abdit.

Dein etiam morum proventus honestior ornet
Doctrinae meritum. Nihil est; bene discere CHRISTUM,
Et male vivendo doctum dediscere sanctis
Utraque coniurant Doctrina et Vita magistris.
Inprimis animate PRECUM spirantia plenis
Balsama turibulis, et odoras spargite nubes:
Crimen ut hoc caeli sanetur, et horror ad Urbem
Pestilis. Expertes habiti sumus hactenus isto:
Sed tamen Ucalegon iam proximus arsit; et atri
Stricturas ignis iaculari visus in Urbem est.
Hos tamen in primo suffocat semine; quisnam?
A Rectore catus, vigilax a Consule custos?
Hei mihi! custodes quis custodiverit ipsos?
Paucorum pietas, et qui fortissimus urget
Spiritus ille PRECUM, vanas difflavit in auras
Letiferas a peste minas. Animate precatus
Vos etiam. ne, cum Zephyri tepor omnia vernos
Induet in flores, animae nos exsuat aura.
INTEREA, quae cuiaque domi est fortuna, iuvate
Custodes animae. Non massas quaerimus auri.
Vel libella sat est. Ingrati schema cuculi
Possidet, immunem DOMINI qui negligit ARAM.

SOLLEMNIBUS RESURRECTIONIS DOMINICAE.

IN paucos horarum obitus se Curio Vitae
Transcripsit Morti: functos ut morte, saluti
Primitius reduces insuesceret ire sub auras.
Primus ut hic signavit iter, claustrumque sepulchri
Diffidit, et domitor Mortis vexilla levavit,
Protinus ingentem tumulis vomit omnibus undam
Terra Patrum quos casta Fides sepeliverat olim.
Exossem, exsanguem, cinefactum, pulverem et umbram,
Corporis indumenta sui nova quemque videres
Coripere, et sese miri compagine textus
Instaurare iterum, venasque et carnis amictum
Induere; atque Animae reditu sub Corporis usum,
Pone sequi CHRISTUM, superamque revisere [(printer); sic: reviscere] lucem.
Nos quoque cottidie vivi sepelimur in Adae
Sarcophago. (Vetus ista lues et crimen, Adami
Sarcophagus censetor [Reg: censitor] ) habes, qui surgere possis.
Posce Deum: dabit ille modum viresque volenti.
Verum HODIE debes et Velle et Surgere; non CRAS.
CRAS Epimethei vox est et feta periclo.

Quando pudoricolor nitido patefecit ab Ortu
Purpureas Aurora fores et plena rosarum
Atria: fulgidulo quando Hesperus igne coruscat:
Quando operum medius radios Hyperionis ardor
Spargit, et in summo quadrigas librat Olympo:
Pulchrum est spectaclum. SEd longe pulchrius hoc est,
Quando ANIMA scelerum tenebroso excussa veterno
Ad sese redit, et lucem caeli haurit apertam.
Cui, quasi delitias [Reg: delicias] faciens, sic, SPONSUS in aurem:
SURGE age quam propere poteris, mea Candida: surge
Pulchra oculis; Dilectae animae, pretiosior auro,
Illoque astriferi radiantior aethere pepli.
Deformis transivit hiems: fuit algor et imber.
Iam reserata viget genitabilis aura Favoni:
Ver turget: vestitur humus, vestitur et arbos [Reg: arbor] :
Et matutinos exercet acredula cantus:
Iam ficus dulces meditatur caerula baccas:
Iam gemmas agit, et lacrimat sua gaudia palmes.
Eia veni, Dilecta; veni regina Columbae
Et nive candidior. Domus hic est certa; laborum
Certa quies, quam nullae dies turbaverit unquam [Reg: umquam] :

FIAT: et hanc ANIMAM sic, Sponse, vocate Columbam:
Fiat. Et ARA gravis vestro quoque MUNERE FIAT.

SOLLEMNIBUS PENTECOSTES.

TEMPUS adest, sibi quod facundo SPIRITUS igni.
Vendicat, allapsu spectabilis inter alumnos
Aedis Apostolicae. Qui vis hodieque saluti
Profectura tuae, dic voti plenus; Ades-dum
SPIRITUS alme, Patris Natique reciproce motor,
Corque soporatum lethaeo rore, vigori
Redde suo, mentisque oculos vi caelitis Aurae
Clarifica: et quibus hic sordescit inutilis Adam,
Exsuvias [Reg: Exuvias] discinde senes; et adindue lautum
Veste nova propior. Sic purius ipse nitescam;
Sicque frequentarim templi venerabile Sacrum:
Nec pudeat sic ante thronum me sistere Patri
Inter plena side pro me suffragia CHRISTI.
O nimis abiectum gestamen, homuncio! quantis
Mergimur in tenebris! quanto torpore sepulti

Condimur! et quanta vitiorum mole gravamur!
Veris haec lacrimis properemus flere: lavari
Hanc animae labem poscamus sanguine CHRISTI:
Nostro ut spiritui se SPIRITUS advena testem
Praebeat ad Patrem; Nos velle esse atque videri
Membra Dei CHRISTI: qualis se palmes in arcto
Corpore vitis habet succo nutritus alumno.
Suffice tu robur, certumque per offa vigorem,
Sancte Dei fotor: ne nos e stirpe revellat
Cui sumus impacti, turbo violentior Orci.
Saepe hinc tempestas horrenda pericula viti
Traxit, et in rumpos altaeque propaginis avas
Saeviit: et plenis hodie quae vinea botris
Visa superbire est, calvata ea nocte sequenti est.
ISTA docent hodie, docturi porro magistri
Sacrorum, quos igne suo sacer HALITUS afflat.
Sed dum doctores in Sacra calentior urget
Spiritus, in vestris meritorum gratia fibris
Ne glacie exspiret Calidos animate labores
Praemiolo, ac sacris date nutrimenta [(reading uncertain: print faded)] MINISTRIS.

SOLLEMNIBUS ANGELORUM.

VIVIMUS: atque oculis Sollemnia vidimus Orbi
Illucere iterum, sibi quae fortissima nostrae
Agmina militiae, caeli melioris alumni,
Indulgent fieri. festo laetemur ovatu.
Sed qui sint laeti, quibus ingruit undique letum?
Lurida tempestas caelum contraxit, et atrae
Desuper impendent formidinis ora paventes.
Ecquando aetherei [Reg: aetherii] vidisti moenia mundi
Ingenuum proferre decus? Cor nobile caeli,
Gratia Naturae, Sol quando per aetheris orbem
Purpureum sine nube diem tramisit Iberis?
Deformis caeli facies discrimina rerum
Miscuit: ardorem pluviis exstinxit: et Aestas
Nomen inane fuit: et partem perdidit annus.
Horrifica quoties se turbo phreneticus ira
Ventorum abruptis in proelia [Reg: proelia] trusit habenis?
Nec mihi tam prudens quisquam persuaserit auctor,
Non hic nubivagos Furiarum e gente dracones
Exercere sui ludibria caeca tyranni.

SPES animet se nostra tamen. Deus arbiter hac stat.
Pro nobis MICHAEL verbo metuendus et hasta
Militat. Iste suos hodie mereatur honores;
Quantumvis tellus et caelum maereat ipsum.
Laetificare potest: et laetificabit alumnos
Militiae dux ille suae. Vos estis alumni,
Vos iurata manus, quot Christi Insigne sequuti [Reg: secuti] .
Imperio pareto ducis: penitusque timeto
Praesentem incauta vultus violare figura.
Adstat: inadspicuus [Reg: inaspicuus] licet: et te spectat in omni
Angelus angello. Scin' quod tibi casta vetustas
Ingerat Oraclum? NOLI peccare: DEUSte
Omnituens videt: Angelus adstat: Mors minitatur:
Accusat Satanas: Mens pravi conscia mordet:
Infernus rictum diducit. O effuge pestem,
Et tibi te serva, Christo servata iuventus!
Sie pro te MICHAEL et voce et cuspide pugnax
Stabit in excubiis. Osta, fortissime vindex

Adsertorque hominum, Morbos defende Lyceo
Et Bellum, et nocuae temerarie flumina Flammae.
Miraclum est, piceam fervere tot ignibus Urbem,
Totque parum cautos inter stare hactenus ignes.
HAEC facias, haec et voveas, quicumque Lyceum,
Qui te vis salvum, et GENIOS pietate meteri [(perhaps: mereri)] .
Hoc tamen et facias (sunt nugae sola voluntas:
Adde operam, si vis:) mactesque Altaria dono
Pro re quique tua. Dense qua severis agrum,
Densa metes. Dominus stipat granaria non Fors.

IV. NATALITIIS [Reg: NATALICIIS] CHRISTI.

PRINCIPII et finis metator Tempus, et aevi
Arbiter, anniculam sacra per divortia metam
Terminat: et festis hominumque Deique Sequestrum
Indicat elogiis de Virgine-matre renasci.

SALVE illibatae flos virginis; uber et almi
Fons nutricatus. Tu sola puerpera iunctim
Gaudia matris habes et virginitatis honorem.
Tu saeclis hominum nova saecula condis ab Alto:
Tu fruticans Isai de germine surculus ille es:
Tu rubus, ignis edax nec-edax, quem lambere vidit:
Legifer upilio: Tu virga Abaronis, inusu
Arida, quae germen floremque et amygdala fudit:
Portaque tu clausa es: tuque impenetrabilis Hortus:
Tu fons illimis vitreis pellucidus undis:
Tu madidum sicco vellus Gedeonis in agro:
Tu. Sed tu nobis, Virgo-infantaria, salve,
Divi-hominis nutrix. SALVE et tu, virginis INFANS.
O amor! o pietas! aut quo rem nomine signem,
Quae te, qui Deus es, summarum et summa beati
Nominis, e patria lucentis origine mundi
Traxit in has tenebras, et lamentabile saeclum:

Inque hominis scenam compegit; et inter agendum [(reading uncertain: print blurred)]
Ultima quaeque pati, mortemque Orcumque, coegit?
Tantillum tantine Deo potuisse videri?
Nempe hominem potuisse Deo tanti ergo videri?
EN tibi, caelorum quem non capit impetus ingens,
In praesepe cubat, qui fulmine terruit Orbem,
Et perterricrepo tonitru tremefecit Olympum;
Blanditias fingit, et tendit adoscula frontem.
Per quem nec conops humoris [Reg: umoris] alumnus egebat,
Lactis alumnantem genitricis ab ubere sucum,
Pusio fugit inops, et edit pappare minutum.
At tu, noster amor: ter-MAXIME-PARVULE, blandis
Adspice nos oculis. Quem non adspexeris; illum,
Nec Deus heic [Reg: hic] Templo, nec ibi dignatus Olympo est.
INTEREA, Pubes, puero puerique ministris
Munera, cuique suum, festis properate Calendis.
Illi cor satis est: sed et his sua dentur ad ARAM.
Qui Christum in vobis formantique moventque, cibatum,
A vobis habeant: mereatque geraria panem.
Qui de se verbis Christi profitetur amorem,

Nec tamen et merito dignatur amore Ministros;
Credin' vera loqui? credat Mauranus Apella.

SOLLEMNIBUS RESURRECTIONIS DOMINICAE.

ISTE dies meus est; tibi dic, quicumque sepulchro
Ab sese excitum credis tibi vivere Christum.
Hoc solide gaudete hodie. Quid, virgine nasci,
Quaeque extrema pati, crucifigi, occumbere mortem
Profuit? aeternas si sit damnatus in umbras.
Quin hodie surrexit Homo-Deus. arrhabo Veri
Vox iurata Dei est; et numen tactile: virtus
Gentis Apostolicae, quam Spiritus ignis in arteis [Reg: artes]
Veridicae pietatis agit: quae luminis usu,
Quae palpo tractavit inextricabile textum
Divi-hominis Christi. Nostrae haec data pompa saluti est.
Vivimus in Christo; in eoque resurgimus: hic nos
Elevat in caelos caro, sanguis, et optima nostri

Portio. quis me illic igitur regnare negarit,
Qua caro, qua sanguis meus, et pars optima regnat?
Si mea me tantis excludit noxia regnis,
At nos naturae patitur communio iungi.
Nempe, suum nobis misereri, ut divus; amicas
Officii parteis [Reg: partes] , ut homo, debere meretur.
Sicut enim noster Deus et communis in ipso est,
Sic hominis facies et sanguis noster in illo est.
Quisque igitur gaude Christum surrexe sed idem
Plus gaude, in Christo te surrexisse mereri.
Mira Dei ratio est et inenarrabilis ordo:
De REDITU certum te vult Deus esse, priusquam
Mors ABITUS moneat. Surgis prius, atque moriris.
Sed tamen interea vitiis moriamur. iniquum est
Caeli se civem profiteri, et viveres Mundo.
Fulminat hinc Moses, Paulique recentius oestrum:
Ne liceat facere id, quo quis vitiatur agendo.
Fuco etiam careant molimina nostra. Quid hoc sit,

Pelliculam veterem retinere, et fronte politum
Astutam vapido servare in pectore vulpem?
Este domi, quod quisque foris affectat haberi:
Utque perennetis vitae caelestis honorem,
Quaeritae [(perhaps: Quaerite)] securae matura viatica Morti.
SIC Christiana novae sollemnia condite PASCHAE:
PASTORIQUE novo veterum date praemia morum:
Nempe, inquam veterum Pastori praemia morum
Reddite: namque novos quos nunc subolescere mores
Sensimus, ingrati praebent spectacula Sacri.
Qui digitos oculosque viri numerantis ad ARAM
Lassabant olim, pueri iam summula fiunt.
O mores! adeone grave est, qui digerit omneis [Reg: omnes]
CAELI thesauros, vilem donare triuncem?

SOLLEMNIBUS SPIRITUS SANCTI P. P.

ET Pater, et Proles, visque illa reciproca Flatus
Tres tria, quisque suum, stata per sollemnia [Reg: sollemnia] , Festum
Indici meruere. Habuit Pater hactenus annum
Et FilI [Reg: Filii] series meritorum. HODIERNA meretur
SPIRITUS. ille suas qui nos animavit in arteis [Reg: artes] :
Quo sine nec velle est homini nec posse beatis
Tradere se curis, et vim sentire supernam.
Sensit Apostolicigens nominis illa, sedenteis [Reg: sedentes]
Quos super insedit spectabilis igne bisulcae
In speciem linguae. NOS et sedeamus, ut idem
Compositas humilesque animas invisat ab alto.
Quae fastu tumefacta rigent, hic SPIRITUS horret.
Qui fetent scelerum polluti sordibus, odit.
Pura Deus mens est: puris se mentibus offert.
Nocturno certare mero, putere diurno,
Nunc commune malum est, et nostris pestile Sacris.

Quin potius, si tanta sitis rabiesque bibendi est,
Ducite Apostolici sucum de germine musti.
Hos quoque Sacrorum mystas hodieque celebrat
Ebrietas; non illa feri Semeleia Bacchi,
Sed vini de Vite nova; de palmite Christi;
E Superum cella quod vis arcana profudit
In cor Apostolicum: vinum, quod pectoris imas
Laetificat fibras, non cor dementat. Ab illo
Vestra sit ebrietas: animi sic pura. Nec utres
Haec capiunt veteres nec alunt nova pocula vini.
Fas esto potare novum nova vasa liquorem.
Hinc animae sedato sitim. sic denique potis
Pocula pota placent; decias epota placebunt:
Sic VERBUM ERUCTATO BONUM, nove plausor, ab imo
Pectoris abscessu: manus ut rapidissima Scribae
Vix aequare citae valeat vibramina linguae,
Dum festum de REGE melos, tua gaudia, cantas.
HAEC vobis hodie placeant sollemniter artes.
ARTIFICES tamen et MYSTAS Altaris ad ARAM
Munere mactetis> QUI nobis vina propinant
Caelica, terrenae frustilla gravabimur offae?

SOLLEMNIBUS ANGELORUM.

ANGELICIS sacer excubiis hic lucifer audit;
Non est: nec fas sit. os angelus ipse Iohanni
Verberat oranti; Tantae cave crimina culpae:
Conservi fratresque sumus: Deus unus ab omni
Hunc cultum meret. Huic igitur nos festa sacramus
Gaudia, qui tanti famulatus agmina nostro
Destinat officio. et quamvis satis unus ad omnem
Esset opem, Deus omnipotens: tamen utile duxit
Servitiis uti. tu, si vir es, exige causam.
Scilicet occultis stat et hoc venerabile sacris!
Cum Deus ultricem Sodomis inducere ignem,
Et Lot corrector gentis iustique colonus.
Et gnatae [Reg: natae] biiuges, uxorque iugalis abirent
Poenarum expertes, oculos haec sola retorquens
Nequiquam [Reg: Nequiquam] audaces, fragili solidata metallo

Diriguit, salsumque sui stetit ipsa sepulchrum,
Exemplumque animae non sic credentis, ut aequum est,
Quae fieri Deus atque viae comes angelus ursit.
Suppliciis venerare Deum; iam proximus adstat
Angelus, et portis votum caelestibus infert.
Corrige delictum, pravique cupidinis ignem
Et gemitu et lacrimis exstingue calentibus; adstat
Angelus, et laeto declarat gaudia vultu.
Angelus afflictae praebet solatia [Reg: solacia] menti:
Atque ubi fataleis [Reg: fatales] aevi compleveris annos,
Hic animam caelo et Geniis felicibus infert.
Nec tamen hac se fine boni tenet aliger ordo:
Res alias variasque gerunt. sed in omnibus usum est
Huic urbi proprium. mirati hoc ante parentes:
Nos quoque miremur tanto pro munere grati.
Nocturnas passim vix est numerare lucernas,
Et quas saepe manus stolidi temeraria tractat,
Ebrietasque sui non compos; et angulus arctae

Et resina domus cuivis obnoxia flammae:
Fama tamen verique fides absolvit alumnos
Hactenus Aonios incensi crimine tecti.
Scilicet angelicis propria haec est cura ministris:
Ni fuerit, cineres essemus, ad instar eorum
Quis regio prope tota rogus. Deus optime, coetus
Porro tui miserere. tui sumus omnis ad unum
Sanguinis, inque tuo reperimus sanguine vitam.
Angelus est etiam Sacrorum praeco. mereri
Hunc decet officiis, et alumno pascere sumptu.
Res metire tuas, mistaeque expende laborem,
Et quod quisque docende potes impende docenti.

V. NATALITIIS [Reg: NATALICIIS] IESU CHRISTI. P. P.

IBIMUS ergo domum Domini: simul ibimus ergo,
Alter ad occursum alterius nunc dicito, Pubes.
Quam volupe [Reg: volup] est Christis Domini terere Atria Templi,

Atque audire Deum Christiani ex ore Levitae!
Vobis panduntur diducto cardine portae,
Atque alto clamore; Venite, venite, frequentat
Undique Praeconum Christi ille vicarius ordo.
Sic alibi non fit. clauduntur vecte trabali
Templa, salutiferi qua clarent dogmata Verbi.
Quam multi cupiunt Praeconem adire vel unum
Infantis hodierna Dei miracla docentem!
Non datur. excurrunt quaesitum multa viarum
Milia, perque hiemes perque ipsa pericula vitae.
Tantus amor puri fervet sub pectore Verbi!
Vos ornate Deo, festis et comite Sacris,
Qua tacite semota latent post scenia vitae,
Et Fidei calet ara sacrae. Sed quaeritur omni
Nunc in veste color; paucis calor. unica vanam
Cura coquit Pubem, quali phantasmate pingant
Indumenta novis sibi versicoloria nugis.
Non sic. ista alios poscunt Natalia cultus.
Res gesta est hodie, qua rerum Maximus auctor
Maiorem in caelis terraque creare nequivit.
Circumplexa Virum virgo est; sed scilicet illum.
Qui Deus, et patris suboles aeterna Iehovae est.
Ipse hominum factor, fit homo. Res maxima miri.

Ni magis hoc mirum est; Humani pectora sensus
Credere posse, Deum esse hominem. poterantque nec istud
Credere; credendi nisi sit Deus ipsemet auctor;
Nempe per auditum Verbi Sed quomodo possunt
Audire, a nullo docti? Lectissima Pubes,
Sat tibi doctorum est. Poteris arcana doceri,
Quae Deus huc e corde Dei secum attulit infans:
Si discendi avidas praebes doctoribus aures.
Quod facias, moneo. Sed et illud omittere, Pubes,
Sit tibi relligio [Reg: religio] : Cumulare benignius Aram.
Grande nefas, pendenda Dei non pendere SERVIS.

SOLLEMNIBUS RESURRECTIONIS DOMINICAE.

QUID tibi vis Erebi rabies, inferna LUPI-vis?
Ille AGNUS-Domini, peccati portitor Agnus,
Ex ore exsculpsit tibi praedam, et ventris avarum
Elusit barathrum. cessit victoria victo.
Ille triumphavit, tibi qui fuit ante triumphus.

Iudaea de gente LEO fortissimus, ad te
Per ferrum cuncti securus vulneris ivit;
Per ferrum et mortem. Tunc saevum et dira rudentem
Corripuit Simson rapuitque in frusta Leonem:
Tunc spectacla domus, et robora dura columnas
Subruit Hazziadum, moriensque hostilia morti
Agmina densa dedit: medio tunc noctis in ipso
CONSURGENS vectes et portas urbis iniqui
Ponderis arreptas Chebronis ad ardua, qua mons
Altius intumuit propiusque accessit Olympo,
Arbi ludibrium victor portavit et Orbi.
Tunc puer Isaides immani mole Gathiten
Stravit humi, strictoque ferum caput obstulit [Reg: obtulit] ense,
Quem Davidis iugulo prior intentabat inermi.
NEMPE David Christi, Satanae Goliathus imago est.
Ergo ubi Vitae-auctor Mortemque et ferrea diri
Regna satellitii fregisset; in aetheris oras
Victrici vexilla manu subrexit, ut eos
Tertia florentem meditata est luminis auram.

Instar Iosephi, iussu qui Regis ab umbra
Carceris eductus, propexa flagella capilli
Squaloremque genae posuit: sellamque curulem
Et sceptrum tanti meruit fastigia regni.
GAUDE igitur, pubes studiis operata: sed illam
Gaude laetitiam, quam Spiritus actor ab alto
Sufficit humanis. Caelo gaudentibus Orbem
Adgaudere decet. Nostraest ea gloria, Christum
SURREXISSE HODIE. Genii quoque gaudia gaudent
Quam sua nostra magis. Nobis homo factus; ab Orco
Nobis SURREXIT. Nobis, HOMODIVE, triumphas:
Serva triumphantur Vitium, Mors, Orbis et Orcus.
QUOD reliquum [(transcriber); sic: relinquum] , sua quisque sacret donaria Mystis.
Quis neget haec magno solatia [Reg: solacia] parva labori?
Turpe capistratur gravidae bos tritor aristae.

SOLLEMNIBUS SPIRITUS SANCTI P. P.

SI sua sunt SANCTIS etiam sollemnia: quidni
Sanctorum SANCTO? qui, quicquid ubique, quod unquam [Reg: umquam] ,
Aut fuit, aut sanctum est, in CHRISTI sanguine sanxit.
Ergo hodie Sanctorum illi sollemnia SANCTO
Maiorum pietas, et ab his gens nata, sacrarunt.
Nempe invisa prius, hodie potuere videri
Numina. Sic Gnatus Patris, immemorabilis ille,
Ille invisibilis, memorari oculisque videri
Factus-homo potuit. Qui Patris et abdita Filii.
Sacra revelavit, de SE nunc SPIRITUS ipso
Praedicat, ignitisque ciet praeconia linguis.
Namque Patrem, Gnatumque Patris, Flatumque duorum,
Tres unum scire esse DEUM, via prima salutis,
Quamvis inscitum nostrum sit seire: nec in res
Caelesteis [Reg: Caelestes] oculata fides sibi vendicet usum.

Particulas scimus: Fidei se cetera debent,
Quae sperandarum vis omnis et anchora rerum.
Iam, siqua est in corde fides, fide personat oris.
Nec terris homini, caelisve audita beato
Suavior harmonia est, quam Cordis et Oris ad Aram;
Illam aram DOMINI, quam Spiritus aura Iehovae
Igne animat Christis, quotquot sacrat hostia-Christus,
Quotque sacerdote, et reges unxit. Adeste
Puro animo puraque manu: neque veste profani,
Veste animae plerumque caret, quem luxus in omnes
Corporis induvias et versicoloria fingit.
Prima Sacerdotes-CHRISTI via ducit ad Aram,
Paenituisse sui. Multum promovit eundo,
Hoc qui movit iter. Dux SPIRITUS ille monendo,
Ille movendo, idem ille praeit meliora docendo.
SITIS in hoc alacres; et habet sibi debita Festum.
Detis item, quod cuique dedit manus alma datoris,
Servitio Domini. Prisci genus Isacis olim

Quodque sui decimum Domino sacrabat ad Aram.
Nunc modicum petitur, et quod non pauperet ullum:
Pauperet? immo Dei quo quisque tocullio fiat.
Ponitur in luero quodcumque imponitur ARAE.

NATALITIIS [Reg: NATALICIIS] IESU CHRISTI.

ESSE quid hoc dicam? nivei rota lucida Phoebi
Hactenus attritae reparat dispendia luci
Per molleis [Reg: molles] admissa gradus. An nascitur Orbi
CHRISTUS, et irradiat divini luminis orbos
Luce Dei maiore sui? certe ultima paucos
Sensimus ante dies fugitivi lumina solis;
Invida dum obliqua radiorum munera flamma
Dat per iter minimum nobis; et pane sub ortum
Languet, et immoritur tabentis inertia lucis.
Laetius abstersa nitidum ferrugine Caelum
Rideat: applausu Tellus gratetur et Aer:
Ecce novum Solis iubar altius erigit igneis [Reg: ignes] ,
Amplificatque moras et aperta serena diei.

Egredere o rerum dulcissime Pusio, quem iam
Illibata Bonae-Matris tulit alvus in Orbem;
Quemque parens Deus ante suae per imaginis auram
Fudit ab aeterno: duplex genus, unica proles.
Et licet ore Patris sis ortus, et indole verbi
Editus: aequa tamen patrio Sapientia cordi
Callebas prius ipse; solum qua mobile Caeli
Lucentesque choros, et pensilis arida Terrae,
Quodque fovet complexa sinu domus utraque Mundi,
Condidit: omne adeo verbi virtute creatum est:
Nam Verbum Deus est. Sed conditor iste paterno
Continuit sua vota sinu, dum saecula Mundo
Arcanis digesta modis exsolveret aetas,
Peccantemque diu tandem ipse inviseret Orbem.
Nam sibi iam scelerum proventu fecerat usum
Caeca superstitio: iamque aes, et sectile lignum,
Et saxum larvale Deum venerata pavebat.
Dumque Deum perdunt, pereunt: et perfidus Orci
Praedo agit in flammae candentia flumina praeda.
Non tulit hanc stragem pietas illa ignea CHRISTI:
Successit medius, seseque coegit in artus

Advena mortaleis [Reg: mortales] ; moriturus, ut hostica Morti
Arma resurgendo victor contunderet; et nos
Communi extorres patriaeque Patrique referret.
Haecque est illa dies nostras sollemnis ad Aras,
Qua Verbum in Carnis sermo est fluxisse figuram.
VESTER o hic sermo (pietas iubet) esto, iuventus:
Sed tamen et pietas augeri altaria dono
Praecipit. Exiguum est meritis quod poscitur amplis.
Infecti massas, facti auri congere montes,
Una sui pretium non aufert Concio mustae.
Nutrimenta suis tamen exigit Ara ministris.
Quisque tuum proferto, bono sed pectore, munus.
Omne hominis donum tanto conspectius in se
Lumen habet, quanto melior, qui donat, habetur.

SOLLEMNIBUS RESURRECTIONIS DOMINICAE P. P.

CHRISTUS surrexit: surgamus nos quoque. CHRISTUS
Ad sese rediit: nos et redeamus ad ipsum.
E tumuli clauso CHRISTUS prorupit: et ipsi

Squalida [Reg: Squalida] rumpamus tetricae retinacula Noxae.
Porta Erebi fracta est; patet exitus: omnis eamus.
Vis Mortis contusa; reviviscamus: Adami
Cassa lues vetus est in eo renovemur, Adami
Qui luit hancce leum; qui Mortem contudit; Orci
Qui portam effregit; qui rupit claustra sepulchri;
Ad se qui rediit; qui se surrexit in auras
CHRISTUS homo, Christusque Dei, Deus ipse; salutis
Conditor humanae: cui lux hodierna triumphum
Consecrat, et plenis adolent altaria votis.
Rideat insipiens Graii sapientia mundi;
Grunniat immundo Epicuri porcula rostro;
Sadducaea cohors, iustae nutricula vitae
Scilicet, oblatret. nil nos sapientia Graium,
Nil Epicuraeum, nil Sadduceia [Reg: Sadducaea] turbet.
Cernitis hunc Solem medio conscendere caelo,
Flammarumque undas vomere, et dispergere lucem?
Nunc tenebras tamen esse meras ego promptius ausim
Credere, Iustitiae quam Solem e nocte sepulchri
Surrexisse negem. Caelo vetat Angelus; Ecquid

Immortale decet quaeri mortalibus umbris?
SURREXIT: spectate locum: non amplius hic est,
Quem myrrhae pingant et odoro balsama succo.
Ipse Deus voluti se vivum ostendere vivis,
Tractarique manu caro tactilis. Umbra nec ossi
Nec carni debet. spectri hic suspicio frustra est.
Nec pietas Christiana DEO fraudem imputet ullam.
SURREXIT CHRISTUS surgamus pendula CHRISTI
Membra; sede coeno Peccati. Surgito pubes,
Ut primum luxit. Nisi iam surrexeris, olim
Nox aeterna tibi pigro stertenda sub Orco est.
Nempe HODIE si vocem audis Praeconis: in ipsa
Voce HODIE surgas. CRAS-CRAS, nutricula pravi est.
At tamen et Praeco pretio mactandus ad ARAM est:
Sed modico. mediocre cupit. moderata cupido
Expletur modico. Quis rusticus ora iuvenco
Claudit aratori? vescatur adoris acervo
Si quis ador tractat. Merces comes esto Labori.

VII. NATALITIIS [Reg: NATALICIIS] IESU CHRISTI P. P.

HAEC est illa dies, quae sufficit omnibus omneis [Reg: omnes]
Laetitiae numeros, et ovantibus ebria votis
Iubila, quiqui sunt, qua sunt et cumque per Orbem.
Namque Dei suboles nullis obnoxia saeclis
Ordinat augustam saeclis mortalibus aeram:
Et fit homo, retinetque suum tamen Esse: nec auram
Exsuit aetheream, terrae licet induat umbram.
Mater et ipsa migrat Naturae pacta; tumescit,
Pubertasque manet signata: meretque vocari
Et genitrix et virgo simul: res mira! sed ecquae
Nascenti satis esse Deo miracula possunt?
Mirus ut est fetus, sic mira nascitur alvo.
Ut vitri glaciem radiati flammea Solis
Spicula traiciunt, neque se vel laevor hiatu
Distrahit impactae neque lucis adulterat ignem:
Sic habet hic partus. Sancto datur innuba virgo
SPIRITUI nuptum: vitium non sensit amoris,
Feta tamen facta est; fetumque reclusit in auras,
Ac simul est virgo, simul infantaria nutrix.

Cui fuerit res ista bono, mortalis amictu
Corporis obduci, gignique e matre secundum,
Quem prius aeterno, conceptu mentis, ab aevo
Ipsa sui satrix Mens indivisa Iehovae
Edidit, Amosidae perhibent oracla Prophetae:
GENS, quae damnificis umbrarum obnupta tenebris
Ambulat, ingentem lucis speculatur honorem:
Et qui regna colunt infernis aemula fumis,
His lux exoritur fulgore simillima Soli.
Natur enim NOBIS Puer est, datur aethere NOBIS
Filius, imperium proprios qui imponit in armos;
Verum cui nomen datur, AdMIRABILIS, Auctor
CONSILII, FORTIS DEUS, AETERNI PATER AEVI,
ET PRINCEPS PACIS. Neque vos graviore putarim
Mole fatigandos; haec quando scita Prophetae
Cunctarum superant momenta gravissima rerum.
Singula verba queunt Oracula singula dici.

Hac, Pubes operata sacris, iurata Lyceo,
Privatimque domi et sollemniter angere cura.
Non aliam poscunt operam Natalia Christi.
Ne tamen immunes sitis, date munus ad Aram.
Aris, quique colunt aras donaria mystis
Non dare, sacrilegae res est quam proxima culpae.

IN FESTO EPIPHANIORUM. P. P.

CUI DEUS os sublime dedit, mundique theatrum
Iussit et hoc caelum recta cervice tueri,
Praecipue pubes animi florentis, ut aevi,
Degeneri caveas quaeso obbrutescere vultu,
Particulamque DEI stupido sepelire veterno.
Gymnasiarcha tibi DEUS est: schola, fabrica mundi.
Hic potes utilia et mira et iucunda doceri:
Tu modo discipuli studiosas fungere parteis [Reg: partes] .
Aequor, Humum, Flammas, spirans et inane quaternis
Semina coniugiis sociata, relinquito: tantum
Irrequieta vagi iam cerne volumina caeli
Desuper ingenti terras obeuntia gyro:

Quot faculis rutilare, quot et flagrare pyropis,
Quot longe et late radiare videntur elenchis?
Qui tot flammigeras sparsisse per aethera gemmas
Rere DEUM frustra; velut his modo daedala mundi
Ornetur species, oculosque moretur agrestum:
Fronte carens et mentis inops habe aris oportet.
At nos, qui docileis [Reg: dociles] studiis impendimus annos,
Novimus astriferi sit quanta potentia caeli,
Stellarumque vices metimur acumine sensus,
Et vireis [Reg: vires] usu scrutamur et arte magistra.
Artes dona Dei sunt; et commercia poscunt
Auctoris tantas non inficiantia [Reg: infitiantia] dotes.
Haud impune feret, quicumque supinius ullam
Excolet, ingenuae quem spiritus indolis armat.
Finibus exciti longinquae Persidos olim,
Qui tria Dona Deo Regique Hominique gerebant
Tus, Aurum, Myrrham parvae sub moenia Bethles,
Numquam salvificum STELLAE Israelitidis ignem
Forte indagassent, aeterni vulnere damni,
Ni simul has artes docti stellasque fuissent.

Ite per exemplum, studiis addicta iuventus,
Et magni facitote bonas et gnaviter [Reg: naviter] artes
Imbibitote. Operae pretium quoque grande sequetur.
Et quia Palladin me puncta magistra senatus
Esse sum voluere caput, fascesque dederunt,
Scire velim cunctos, meritae virtutis et artis
Praemia cuique domi, me divisore, parari.
Vos modo ne sitis profiteri nomina segnes,
Censuramque pati duplicemque examinis aestum,
Scilicet hoc fieri monitis sollemnibus urgent
Et fas et leges et consuetudo Lycei.

INFESTO PASCHAE. P. P.

MOLLIBUS egelidum zephyris ubi suscitat annum
Ver genitale, novis et humum superinduit herbis,
Se passim exsinuant halantum [Reg: halantium] germina florum.
Hortenseis pictura toros, pastura venustis
Delitiis [Reg: Deliciis] oculos et odorum flumine nareis [Reg: nares] .
Quos inter numquam-marcens amarantus ab auro
Purpurat, et magni gerit argumenta negotI [Reg: negotii] :

Qualia sollemni iam PASSIO FESTA paratu
Instaurare iubet, dedimus quin omina Christo.
Ut nulli exosa est AMARANTI spica; quod ex se
Prosubigat florem ostrino quasi rore cruentum:
Sic odio non est luctans Ecclesia Christo,
Quantumvis huius stola sanguine tincta sit Agni
Ut crebro immiti se gaudet ab ungue secari,
Sectus et uberiora amarantus in augmina crescit:
Sic duris adfecta modis Ecclesia laeto
Paret amore Deo, meliusque renascitur almo
Fecundata sui laetamine sanguinis, ac se
Vincere connitens maiore dat ubere fructum:
Nec potis est ullis deleri funditus ausis;
Ut numquam e cunctis amarantus honoribus aret.
Utque, omnis postquam defecit gloria florum,
Hic spicatus honos amaranti, frigore brumae,
Adspersa [Reg: Aspersa] madefactus aqua revocatur amoeni
Floris ad ingenium, solusque triumphat in horto:
Sic olim defuncta suis Ecclesia fatis,
Rursus ad immortale decus florescet bonorum:
Exemplo Christi, rigido quem stipite quercus
Carnificum rabies leto mactarat et Orco,

Quemque redisse novas, vastato utroque sub auras
Scimus, et augustas HODIE profitemur adaras.
ARA Deiin templo sit pulvilli instarin horto.
Sint numi semen: Studiosi, fite satores,
Ac larga seritote manu; sparsoque sacrarum
Rore precum recreate satum. Sic (spondeo) vobis,
Quum rerum sator ille metet, gestare licebit
Numquam-marcentes amaranti e flore coronas.

IN FESTO PENTECOSTES P. P.

VOS, quibus ad doctas non degener impetus arteis [Reg: artes]
Suscitat ingenium, nobis obnoxia pubes,
Ne pigeat sollemne sacrum, quod Flamma Iehove
Destinat ipsa sibi, festis ornare coronis,
Vosque hymnis animare piis. ego verba praeibo.
SPIRITUS O ter-sancte veni, propiorque vibrantes
Stricturas emitte tuae divinitus aurae.

Spiritus o ter-sancte veni; Pater alme tuorum,
Quos humiles fervento sui mens pauperat oestro.
Spiritus o ter sancte veni, qui munera certis
Dispensas sua cuique modis; Spem porro Fidemque
Ac carum nobis per mutua suffer amorem:
Disice pectoribus vitiorum nubila: puris
Ut te vimque tuam possint sentiscere fibris:
Repimus in tenebris sine te: cum nulla salutis
Nulla opis apparet ratio; tu sola voluptas
Solamenque malis, illabere cordibus: et cum
Conscia mens noxae gliscente tumultuat aestu,
(Delitium [Reg: Delicium] nobis, hospes dulcissime!) praesens
Luctanti succurre animae: ne forte periclis
Exspes auxilii, et rerum omnium egena, fatiscat:
Sed docilis superare, tuo se numine firmet.
Lux de luce, Dei maiestas fulgida, flammam
Nostrorum penitis animorum infunde medullis,
Ut propiore tui radii virtute calescant.
Nullibi sufficimus sine te, sine numinis auctu
Indultuque tui: quid enim possimus? ad unum
Ausi omnes immane nefas. Verum elue labem
Concretam; sterilesque riga pietatis; et igni

Algida corda fove; rege devia; duraque flecte:
Divinosque animos, contermina pectora caelo
Immitte, ut per te Mundum superemus et Orcum,
Gaudia in aethereo capturi aeterna senatu.
ORATUM est. nunc et Fidei rata signa sequantur.
Elargiri aliquid Pietas iubet: aera sacratis
Ponite quisque focis. Ponens altaribus aera,
Foenerat [Reg: fenerat] aera Deo. Melius quis foeneret [Reg: fenerat] unquam [Reg: umquam] ?

Sollemnibus IOHA. BAPTISIAE P. P.

IOHANNI sollemne suis Ecclesia sacris
Festum hodie celebrat, vatum tibi maxime Vates:
Aequari cui nemo potest natalibus ullis,
Qui sit homo: solus te maior maximus ille est
In caelo minimus: cui tu praenuntius index:
Sol crat ille quidem, sed eras tu Lucifer illi.
Te sterilis senitque situ confecta marito
Aeque aetate seni mater produxit in auras.
Porro Dei plenus sociae commercia turbae

Declinans, minus apta coli deserta petebas:
Hic epulum regale, cibi fuit umbra locustae,
Ac silvestre cava stillans mel ab ilice: cinctus
E corio; tegimen de villo et pelle cameli;
Haec tibi picta croco et splendenti muricis aura
Vestis erat: potum fluvii dabat obvius humor.
Hic ad odorifluas sacrati Iordanis undas
Non prius audito Baptismatis (unde vocari
Debueras Baptista) facis primordia ritu:
Hoc ab Adamigeno primaeva piacla reatu,
Quaeque domi patrata, lavat; ceu sanguine Christi
Lota forent agni cuncta pro labe nec andi:
Indice quem digito signasti, et rore salubri
Sparsisti, pro se nihil huius roris egentem.
Save hominum, salveque Dei Baptista: lavacri
Prime salutiferi ter salve praeco, IOHANNES.
HAEC sunt, o iuvenes, hodierni publica festi
Gaudia. Privatim (licet haec quoque publica vox sit,
Quae pro more Sophum et nostri pro iure Lycei est.)
Sollemnem vobis iudico a Pallade ludum.

Quos igitur nostras calor et mens saga per artes
Duxit, et ingenua Virtute probavit; ut ausint
Iam famae dare vela suae titulumque Magistri
Affectare; mihi profiteri nomina pergant
Ordine iuro fidem: sic debita cuique brabeutes
Dona procurabo, qua Ius patietur et Aequum:
Ut quivis [(reading uncertain: page folded)] pro se, niveus quem Candor amabit,
Iudiciique acies, prompto velit ore fateri,
Pulchre ex hoc numero se discessisse MAGISTRUM.

IN FESTO ANGELORUM P. P.

AUDI progenies Abrahami seminis; audi,
Ac penitis auditae animi defige medullis:
(Sunt haec fatidici Sinaea tonitrua IOVAE)
Ab norma legis si vos enormius ausum
Abstulerit, noctique datos ad inhospita Sanctis
Fraudum pellaci divortia traxerit astu:
Vosque vocem, iubeamque facem lucere vocatis:
Vosque facem vobis lucenti vosque vocanti
Praefracta cervice minus parere voletis:

BELLO, PESTE, FAME, dignam calefactus in iram,
Fulmine tergemino poenarum ulciscar in omneis [Reg: omnes] .
Qui legis haec, qua fronte legis? modo legeris unquam [Reg: umquam] :
O homo, qui mortale geris vas corporis, et iam
Hoc breve decrepiti spatium perrepere mundi
Adtrepidas? haec dicta tibi, tibi dicta putato;
Qui suboles Abrahae. non, quam facit illa secando
Testa, viri qua parte sumus; sed spiritus et cor.
Tu fas atque nefas tam nullo fine patrandi
Discrevisti operis: tu, quantus es, omnis abundas
Tristibus obscenis: neque, te vel teste [(reading uncertain: print faded)] , negatum
Iveris; amentis nisi mentis es, aerea ni sit
Frons tua; ni longo callos obduxeris usu,
Aut plane exsenso cordis torpore rigescas.
Et luctamur adhuc fatuo sermonis abusu
Causarum momenta nothis adsciscere fumis;
Cur passim horrendi gliscant incendia belli,
Pastae diu, saturata parum, saturanda nec ullis
Forte cadaveribus, nec restinguenda fluento
Sanguinis ad Scythicum Christiani militis Istrum.
Hoc quoque cur multos, praequam speravimus, anno

Mortis alumna fames maciesque domestica vexet.
Tempestas cur tanta luis (vel deside morbo.
Aeris, aut alio quo tandem fonte remanet)
Nunc incanduerit, quae stragem latius edens
Densa catervatim misero rapit agmina leto,
Saxonas inprimis, et qua pater Albis oberrat.
Ac nostris plus plusque locis impendet, et urget
Proxima quaeque, suum frustra aversata venenum.
Et Schola forte suis iampridem haec moenibus esset
Aut eiecta foras; aut eicienda relicta est;
Ni defendisset, ni post defendet eandem
Factus ad excubias Iustorum exercitus ales.
Vestrum est, o pubes in libros nata; IEHOVAE
Admonitu fieri meliores: tempore primo
In mores migrare novos: instare precando:
Ut Deus Angelicae studio pollente catervae
Annonae pariter bellique luisque flagellum
Protenus a patrii defendat finibus agri.
Praecipue, qui sacra movent oracula, pulchris
Demeruisse modis, omneis [Reg: omnes] intendite curas.

Multa Sacerdotis vis est unius ad aram.
Et vos HANC pretio, precibusque iuvabitis ILLUM,
Si laus est monitos recte parere monenti.

NATALITIIS [Reg: NATALICIIS] CHRISTI, VII P. P.

RURSUS (at exclamabo prius: vos ordine cuncti
Acclamate: DEO sit laus et gloria Patri,
Gloria sit Christo, compar sit gloria sancto
Spiritui, nullis saeclorum in saecula metis
Praepete remigio fugitivi Solis et aevi
Venit adorandum circumfluus [(reading uncertain: page folded)] annus in annum.
Optio si qua meis contingat libera votis,
Ecquid in his anni potius [(reading uncertain: page folded)] natalibus optem,
Quam; REDEANT mores antiqui floris ad aurum [(transcriber); sic: adaurum] !
Quam; MORES redeant antiqui floris ad aurum!
Nec me paeniteat votum geminasse: nec aureis [Reg: aures]
Vos pigeat bibulas geminato advertere vato [(perhaps: voto)] .

Exsue quisque tuos vitae putentis amictus,
Cumque novo hoc anno sapidam magis indue vitam.
Sic vindex et ab igne potens cadet ira Iehovae,
Et nos dura minus fatorum tela gravabunt.
Ilias in triviis cantata est illa malorum.
Nugae, prae nostris! Hic hic fuit Ilias annus.
Nos quamquam manifesta domi nondum arma fatigant:
Ipse tamen trepidante metus terrore pericli
Nos agit: et nostris pro Christis sanguine nostrum
Et nostro sumptu pugnatur ad Hungarin oram.
Deucalioneos [(reading uncertain: print faded)] bis fudit Aquarius imbres,
Atque sinus Albis tumefecit ab Alpe Bohema,
Ac magnam Cereis vim suffocavit, et alma
E pratis alimenta boum [(reading uncertain: page folded)] , dominumque gregemque
Aut tulit in praeceps, aut putri affecit abusu.
AEolidae fratres tu, a ista phrenetica quanto
Agmine ventorum aerei per inania campi
Proelia [Reg: Proelia] miscuerint, queis [Reg: quibus] totus inhorruit aether;
Fastorum tabulis et Ver inscripsit et Aestas.

Quam gravia exitio, numeroque frequentia torrens
Vulcani rabies incendia sustulit; et quae
Oppida, quos pagos non infestare; quid? ipsum
Hoc urbis gremium, Pietatis nobile templum
Et doctrinarum fabricam, penetralibus uri
Ausus erat flammis: nisi fidus ab aethere custos
Angelus exstinctas maturo fine dedisset?
Iam, quae flamma gulae atque inopi ieiunia victu
Ventris ad extremam multis repsere medullam?
Qui sensere, dolent. miserescite quisque dolentum [Reg: dolentium] .
Passim ferali quam densa cadavera tabo
Pestis agat: quam paene suam Schola nulla tueri [(reading uncertain: page damaged)]
Possit alumnorum secretam hac strage iuventam [(reading uncertain: page damaged)] :
Audimus fando. tantae quod Leucori expers [(reading uncertain: page damaged)]
Cladis adhuc durat, solitumque tuetur [(reading uncertain: page damaged)] honorem;
Haud opis est nostrae, sed opum [(reading uncertain: page damaged)] miserentis Olympi.
Vix octava dies extremo [(reading uncertain: page damaged)] nata Decembri,
Quum se terrifico tremefecit [(reading uncertain: page damaged)] corpore tellus
Et concussa graves dedit [(reading uncertain: page damaged)] intra viscera motus:
Ut iam stare domos [(reading uncertain: page damaged)] miremur et ardua muri:
Atque huc ambiguis [(reading uncertain: page damaged)] atque huc affectibus acti
Tristius erramus [(reading uncertain: page damaged)] , quibus haec portenta minentur.

NONNE mali satis ampla seges? Nonne Ilias haec sit?
Nos tamen his graviora manent: nisi crimina culpae
Tollimus, et fieri meliores discimus usu.
O usu fieri meliores discite, quaeso.
Et succedet opus, si natum e virgine Christum
Inque sinu Patris ante satum Patrique coaevum
Recte addiscetis Scripturae ex indole docti.
Hoc opto vobis, atque hoc ex omnibus unum.
Huic uni tamen unum aliud superaddo; Benigni
Argumenta animi sollemnibus edite signis,
Ac castis altare datis augete frequentes.
Qui parva e magnis, e multis pauca datori
Realit dona Deo; magna hic et multa lucratur.

IN FERIIS PASCHAE. N. L.

FESTA triumphatis repararunt annua currus,
Qui non dicit io, mutus erat melius.
Aeternum exsilium quondam aeternaque catenas
Una dies meruit: sustulit una dies.

Exspoliata suum queritantur Tartara regem,
Exsuviis [Reg: Exuviis] tumidus iam caret exsuviis [Reg: exuviis] :
Arcusque indignans reficit, residesque sagittas,
(Ilia si rumpant, non reparare potest.)
Ut dubiis errat pedibus Victoria! victos
Dis pede pressit ovans, iam subit ipse pedes.
Terribilique minas antiqua volumine torquet
Hydra. ferire velit; tela retunsa gerit.
Ab quantum est sperare necem nutante tyranno!
At res nostra loco nil meliore fuit.
Tolle tuum Phalarin, Busirida tolle cruentos.
Non homo nos pressit; non homo, sed Satanas.
At bene habet. Suboles caelo delapsa Tonantis
Victorem vicit, et spolia eripuit:
Atque Orci valida ferrata repagula dextra
Pandens, aeratas exsuit aere manus.
Ac turmam ingentem prostravit milite nullo.
Ipse sibi miles, dux fuit ipse sibi.
Ista quidem immani victoria constitit ausu:
Verum exantlavit [Reg: exanclavit] , quantum erat, unus onus.
Quicquid peccatum unquam [Reg: umquam] usquam, totum ipse piavit.
Cui portando Orbis non erat, ipse fuit.

Vincla tibi, tibi claustra Erebi, tibi sacra parari.
Ultro cervicem subdidit ipse suam.
O homo, ne doni vilescat gratia tanti,
I propere Christi totus in obsequium.
Et tu cum primis, studiis devota Iuventus,
Induere o simili vindicis ingenio.
Ipse etiam indignos pretioso sanguine donat:
Tu bene premeritis [(perhaps: permeritis)] tantula dona neges?
Quin meriti memor exiguum fer munus ad aram.
Nemo petit vitulum, nemo requirit ovem,
Prisca hoc flaminibus lex destinat hostimentum.
Verum hic aequiparat numus ovem aut vitulum.

IN FERIIS PENTECOSTES P. P.

PRAEPETIS occiduas ubi temporis orbita metas
Attigerat, de quo fatale Ioelis ad omnes
Praedictum clarebat avos; id nempe futurum,
Ut Deus effusam sacrosancti Numinis auram
Dideret [(perhaps: Dederet)] in cunctos aurae mortalis alumnos:

Vis duodena virum populique FIDELIS origo
Unanimi Solymis votorum ardore sedebant;
Ecce raetam meruere fidem praedicta Prophetae:
Namque repente crepantis agente volumine venti
Spiritus e caelo prorumpit, et ista locorum,
Qua genus ELECTUM sedet Israelis, ab omni
Parte replet: linguaeque putes cuique esse flagellum
Dividuum; liquidi tamquam vapor aureus ignis.
Nec mora, nec requies: animati Flaminis astu
Linguarum variis resonant idiomata formis,
Inque Dei laudes sese diffundere certant.
Pars admiratur: pars una dicace cavillo
Verberat hoc mirum: ceu musti dulce venenum
Errore involvat linguaeque animique tenorem,
NEMPE Dei nullum tam clarae est indolis ausum,
Quod non prava suis obnubat opinio fumis.
O Calor omnipotens, et fotos amoris, et auctor
Recti animi, quo nos supra nos tollimus: adsis
Iam propior propiorque tuis hoc turbine Christis:
Salvificaeque dato fidei incrementa, tenaxque
Propositum condocta semel vel morte tueri

Dogmata, si sit opus Pacis dator unice, pacem
Da nobis hodie. nec Erinnys Ibera, nec audax
Hortator scelerum Latiae qui praesidet urbi
Iuppiter humanus; nec Turca tyrannis agellos
Infestet patrios: ubi purgatissima frugis
Passim grana tuae pingues meditantur aristas.
TALIBUS hosce dies, Studiosi, impendite curis;
Et, quod quisque potest, una date munus ad aram
Non norunt homines, quam sit vectigal opimum,
Congestae parsisse rei: Sic Tullia Peitho.
Nostrum aeque verum, fortasse et verius hoc est:
NON sapiunt homines, quam sit vectigal opimum,
Res augere sacras, et opes dare foenore Christo.

IN FESTO ANGELORUM P. P.

HACTENUS immensae freta fervere pubis ab omni
Germanae ditionis agro compulsa sub urbem

Leucoridum: ac quemvis obscura noctis in umbra
Nutrire armatas et flamma atque igne lucernas
Saepe et percussum temeto aut gurgite zythi:
Exitiosa tamen non unquam [Reg: umquam] incendia nostri
Ordinis auctorem liquido profitentia vero
Civileis [Reg: Civiles] ussisse domos: hoc casta Luteri
Saecula mirati, credebant prorsus habendum
Angelicae pietatis opus: causaeque sat unum
Hoc alere, a nostris cur haec Sollemnia festo
More frequententur. Quid nobis utile factu est?
Livida quam longe lateque potentia morbi
Peste venenatos immani strage Tudescos
Interimat, notum est. quamque hoc Academia fato
Cuncta fere tentata suos rarescere coetus
Atque gemens alio videat migrare profectos:
Una suis immota locis haec duret, et augmen
Sumat, et infectas nihil impallescat ad umbras:
Spicula quantumvis sua vibret, et undique muros
Pestilitas oppugnet agens, animetque venenum.
Ecquid in hoc aliquid momenti credis haberi,
Cur lux haec nobis adeo sit festa quotannis?

Mirum erat et crebrum laudis certamen alebat,
Atque hodie mirum est, gratesque Iehova meretur,
Nullam ex urbe domum Vulcani peste comesam
Aonidum culpa. sed an hoc non aequa priori:
Mira potest, laudemque parem gratesque mereri?
Pestem hinc atque illinc dominari moenia circum,
Molirique necem, fluidoque cadavera tabo
Sternere: nec Clariam tamen infestare iuventam;
Sed plus plusque novis augescere semper alumnis?
Quisquis in haec oculo sapienti cernis, et acri
Pensiculas animi pietate: nec are fateris
Hoc opus Angelicae totum esse cohortis ab aequa
Indultum bonitate Dei: nec luminis usu
Nec polles animi, nec alis pietatis amorem.
O pubes studiosa, Deo libamina grates
Solve, quod has vigiles ad utrumque dicaverit Auras,
Quae luis et flammae nobis defendere pestem
Hactenus institerint. fiatque ut deinde, rogato.
Quin fructus simul ede bonos: et munus ad Aram

Pone tuum. Nequam est verbum, Cupio omnia quaevis,
Nec dare quae poteras. Res mortua, sola voluntas.

NATALITIIS [Reg: NATALICIIS] CHRISTI P. P.

RURSUS ab integro SAECLI iam nascitur ordo,
Et nova sedecies obierunt SAECULA mundi:
Postquam magna Dei suboles a Virginis alno
Esse hominis suboles incepit et incola Iudae.
Gratia summa Deo debetur, et omnis ab omni
Gloria: praeteritis quod tanta patraverit annis:
Indagare potest quae mentis acumine nemo.
Nemo recensendo memorare volumine linguae.
ROMA caput Mundi, sed Iulias illa monarchae
Caesaris, instaurans Ludos, quos SINGULA cernunt
SAECULA, vel simili vel tali voce locuta est:

QUANTUM EST CUNQUE HOMINUM, SPECTATUM ACCURRITE LUDOS:
QUOS VESTRUM NEMO VIDIT, QUOS NEMO VIDEBIT.
Cetera ne retegam, sepelit quae longa vetustas;
Quis SAECLI modo decursi miracula fando
Explicet, aut numeris hodierni carminis aequet?
Qui paret haec, nae iure bono quoque dixerit idem:
QUANTUM hominum cumque est, auditum accurrite rerum
Talia, quae nemo audivit, nemo audiet unquam [Reg: umquam] .
NUMEN templi anima est. Quo centum hinc amplius annis
Haec animata putas sacraria numine templi?
Quaere Lutheriaden: et ab uno teste peracti
Temporis historiam metire. licebit in uno
Omnia praeteriti miracula noscere SAECLI.
Non facit ambiguam, sed palmam praeripit actis
HOC SAECLUM priscis. Et adhuc dubitemus, an istis
IUBILA cum plausu fieri sollemnia fas sit?
In Latio Roma est: et in hac Simonius haeres,
An Petri an Magi Simonis ab asse relictus,

Theologi certant, et adhuc sub iudice lis est:
Is nunc regifice (nec enim speciosior est vox,
Quae possit tantos, non dicam aequare paratus,
Sed signare modo) SAECLARIS [Reg: SAECULARIS] IUBILA pompae
Instituens, vitiis INDULTA piacula vendit.
Quid petis Italiam? Roma est in Misnide terra.
Hic capitur gratis, quae Romae venditur auro
Gratia: et haec Merito solidata et Sanguine Christi est:
Ista redempta auro quavis ventosior aura est.
ESTE pii, studiis dociles, virtutis amici:
Sic Vitaebergae Centesima IUBILA saecli
Pulchrius atque ipsa celebrantur in urbe Quirini.
CUMQUE hodierna dies specin en grave postulet edi,
Edatur specimen Pietatis: et ordine facto
Quisque suum munus ferat aureus altor ad Aram.
Nostra quidem mactare suis altaria donis
Praecipimus, fierique OPERUM monumenta BONORUM:
Nec tamen his MERITIS caelum vaenire putamus.

SOLLEMNIBUS RESURRECTION. DOMINI P. P

CHRISTUM affige cruci, clavisque trabalibus urge
Carnificum furiata manus: transfige cor ipsum;
Obrue transfixum saxoque et monte sepulchri:
Ite et sacrificum Pharisaeaque turba; sed et vos
Primorum primi, versutum cogite coetum;
Texite consilium: vi, fraude instate sepulto;
Tu quaque pars scelerum, Syriis bone Praeses in oris
Romulide Ponti, vigilum levisomna tuorum
Agmina Sacrificum trepidanti suffice genti,
Qui caesum et clausum servent omni impete Christum:
Atque ut custodes sit quod custodiat ipsos,
Mole sua tutum Signo obsignate sepulchrum:
Nil intenta tum vi, fraude relinquite quicquam;
SURREXIT tamen HIC CHRISTUS redivivus in auras:
Surrexit. neque vis, neque fraus, neque claustra sepulchri
Saxea; nec vigiles Pilati militis irae;
Nec claustris impressa fides ab imagine Signi;
Nec portentosis Serpens imbuta venenis,

Nec Mortis rabies, tenuere in funere CHRISTUM.
Hinc omnis cantat Christiani spiritus oris:
SURREXIT CHRISTUS: Christus surrexit: et Orcum
Et Mortem et Mundum spolia inter opima triumphat.
SURREXIT quod scire sat est, ne, quomodo? quaeras.
Ordo quatergeminum [(reading uncertain: print faded)] Scribarum: et quis fuit alter,
Qui Cilicas inter genitus Perseide Tarso
Edoctusque Deo est post ipsa Sacraria caeli
Tertia? non scripsere modum formamve. quid ergo
Scire procax satagis, quod te nescire volebant?
Idem adeo Paulus sat habebat, scribere Romam;
SPIRITUS ille Dei Iusum de morte reduxit.
Si me quaesitis urges impensius, Ecquis
Spiritus ille Dei est? quis sit, nisi Iesus? et idem
Spiritus, extrema cum luxerit aura diei,
Nos quoque praestabit cinefacto e pulvere vivos.
Haec iterumque iterumque animis agitanda piorum,
Qui se rite volent Sollemnia vivere Paschae.

Tu fac et hoc primum: sed non et omitte secundum,
Quisquis Athenaei pars nostri, horumque Sacrorum es,
Urbis cor Templum est: cor templi est Ara; cor arae
Cultus: cor cultus Pietas; pietatis, in ipso
Corde Fides: fidei cor at est mera Gratia CHRISTI,
Et vita in Caelo. Qui vis salva Urbe potiri,
Et Templo atque Ara; Cultu et Pietate Fideque
Ac Christo; et, pro quo Christus tulit omnia, Caelo:
Aere iuves Avam. par est ut alantur ab ara
Arae custodes. Et si vel maxima pendis,
Hei quantilla tamen quanto pro munere pendis!
Terram pro Caelo! Quamquam sili nemo mereri
Aere potest Caelum: tamen are iuventur oportet
CHRISTI promerito Caelum venale docentes.
Nec nimium urgemus. Da pro te quisque benigne,
Daque volens. hilarum laudat Deus ipse datorem.
Tantum quisque metes, hoc quantum severis agro.
Fertilior non est ager ullus in omnibus agris,
Atque est ara Dei: quae vel tricena satori,
Sexagena etiam, quin et centena reponit.
Aures si quis habet, quibus audiat; arrigat aures.

SOLLEMNIBUS PENTECOSTES. P. P.

AEQUOR aquae, terraeque pilam, camposque liquenteis [Reg: liquentes] ,
Naturaeque domum caelos, miracula rerum,
Materiae sine seminio potuisse creari:
SOLEM, cor caeli, natumque subinae rotari,
Immotas statuisse rotas ad vota Nunidae:
PATRE Deo natum de virgine matre renasci,
Natum denasci, denatum surgere, caelos
Scandere, praesentem dominari: et talia quae sunt,
Credere difficile est. Credis tamen. unde? quod haec scis
OMNIPOTENTIS opus. Sed Trinum Unumque fateri
Numen id Omnipotens: Trinum, inquam, Unumque subuno
Nomine numen habere Deum; sic credere plane,
Credere sic plene, nihil ut tibi planius, ut nil
Plenius, ut que [(perhaps: utque)] decet Christos haec credere; res est,
Quam quisquam credat, gravior: nec creditur ulli,
Ni patris et Fili socia Spiramen ab aura
Cimmerias animo nebulas difflaverit: ac Se

Esse Deum, Gnatum esse Deum, Patrem esse Deum: ac TRES
UNUM esse, arcanis persuaserit argumentis.
Unius hoc opus est, unius caelitis Aurae:
Hic Doctor Ductorque Viae, quam sanguine Christus
Signavit nobis a terra ad culmen Olympi.
SPIRITUS hic Rectus: Princeps hic Spiritus: idem
Gratiae hic atque Precum: Veri hic est Spiritus: hic est
Vitae-aqua: Promissum Patris hic, Digitusque Iehovae:
Vivificator hic est: idem Paracletus et Arrha est:
Hic Ignis, Virtusque Dei: hic Fons-vivus: Adoptans
Spiritus: ad Patrem hic Accessus: hic Unctio: hic aegri
Fulcimentum hominis: hic Christo Testis: hic idem
CHRISTI arcanorum Scrutator, et Editor: idem
Et Dispensator donorum: Habitator et Hospes
Christorum. Res mira tamen, quae commoda sedes
Huic tanto Hospitio! Quod si lapis omnis abiret
Omne soli, omne sali, omne poli glomeramen in aurum,

Aurum autem? in gemmas: et gemmis siquid et auro
Carius; artificumque manus summa arte polirent:
Non hoc digna satis fierent habitacla [Reg: habitacula] : quid? immo
Ne fulmenta pedum, quibus innitatur, haberet.
Unum COR tanti (res mira, sed inclita vero)
Hospitis hospitium est. Hoc ergo quisque procuret:
Idque HODIE, vestras cum vox sacra verberat aureis:
HOSPITIS ut tanti sit non incommoda sedes.
UTQUE foris taciti prostet nota publica sensus
Hos cum profectu numeros et carmina dici,
Totque sacrae momenta rei cum pondere vestris
Auribus appendi: tantillum hanc aeris ad aram
Perdite vos contra. QUAE sic impenditur, una
Libella argenti quovis impensior auro est.

IN FESTO ANGELORUM. P. P.

SI Chorus aligerum, caeli felicis alumni,
Omnibus exemplis hominem laetantur ob unum
Cui peccasse dolet: quidni laetemur et ipsi,

Ob decus illorum tamque altae lucis honorem?
Et si de nobis in caelo festa celebrant;
Cur non in terris eadem celebremus et ipsis?
Grandis honos Animae est, quod quaevis una ministrum
Custodemque sui de caelo nacta sit unum.
Cum sine vi, sine honore sine ullo nominis usu
Ventris adhuc tenebris et carcere clausus agebas;
Acer in excubiis pro te stetit Angelus heros:
Ne quid ab insidiis ille ingeniosus ad omnes
Exitii facies auderet Spiritus orci,
Ac vitam in primo raperet tibi limine vitae.
Cumque alvi tenebris et carcere liber abibas,
Acer in excubiis pro te stetit Angelus heros:
Illa salutiferi ne fluminis unda, novique
Pacta sacramenti tibi praeriperentur ab isto.
Deinde, ubi iam vitae succedit adultior aetas,
Acer in excubiis pro te stat hic Angelus heros:
Ne depuratam sacri baptismatis undam
Et scelerum spurcare luto, et data foedera Christo
Fallere (quo facto non est proclivius ullum)
Te subigat stygii fraus et vis nota Colubri.
Terminus emeriti postquam velit ultimus aevi,
Vitaque Morsque gravi certamine proelia [Reg: proelia] miscent,

Acer in excubiis pro te stat hic Angelus heros:
Ne cupidum tibi debilitet Spes anxia vetum,
Fractaque doctrinae Confessio nutet, et illa
Aurea salvificae Fidei trahat anchora lapsum.
Denique, vis Animae quando exhalata recedit
Corporis hospitio; tamquam iuratus ad unum
Hoc opus, exceptam manibus, caelestibus infert
Sedibus, inque sinus Abrahae deponit eandem
Angelus, hanque operam nobis dabit Angelus olim,
Si, quae CONSILII MAGNI ANGELUS ILLE Prophetis
Pacta tulit, caste tueamur ad ultima vitae.
Quod tu, Christe, tuis dabis o dabis, optime; Christis!
Sed date vos etiam. quid? quod dare cuique facultas
Et Pietas iniungit; ad Aram munus. Ab ara
Non ab hara victum quaerat cultumque Sacerdos.
Angelus hic etiam est: quia verba Salutis ad aures
Nuntiat et PACEM Caeli Terraeque colonis.
Te miserum, per quem tuus esurit Angelus! audis?
Non mea, sed vox est divina, verere loquentem.

NATALITIIS [Reg: NATALICIIS] CHRISTI P. P.

AEGOCEROS iterum lucentem Hyperionis orbem
Accipit hospitio, et nobis post annua metae
Hoc urente gelu revocat NATALIA CHRISTI.
Christe Dei fili, Patris germane character;
Idem hominis suboles: quo carminis alite, qua vi
Indolis, haec tua sat dici Natalia possunt?
Si pro se quivis ter mille volumina linguae,
Vocemque e ferro gutturque foveret ahenum:
Tot Natalitii miracla, et tanta; tot usus
Christiadum generi inde datos, pro pondere rerum
Pro numeroque, satis non possent carmine dici.
At vero quales quantasque, o Christe, mereri
Te dicam grateis [Reg: grates] ? caeli quod luce relicta
Filius ille Dei, terrae non spreveris umbras,
Et carnem e carne, et nostris os ab ossibus aptans
FACTUS HOMO fueris: et fratrum frater haberi

Gestieris hominum: ac clausam Bonitatis abyssum
Thesaurosque poli cunctos reseraveris Orbi.
Ecqua dari potuit maior vel gloria nobis,
Uberiusve bonum: quam Iovae a numine sorti
Angelicae praeferri hominem telluris aluminum,
Et tolli in caelum, caelum autem? ultra omnia caeli
Nomina caelorum: quid? ad omnipotentis id ipsum
Maiestatis opus secretaque secretorum.
ISTA domi secum meditari quemque, piorum est,
Ista foris, qua sacra aedis, qua concio floret,
Non audire modo, sed et auscultare docentes [(reading uncertain: print faded)] :
Profectusque sui specimen proponere vulgo:
Quale? alias quodvis, modo pro Pietatis amussi:
At nunc Ara Dei vestro laetissima dono
Vota sacerdotum et gravium momenta laborum
Quae tolerant, recreet. Hilarum Iehova datorem
Diligit. haec quanto redimi dilectio digna est
Munere! vos sed enim mediocria poscimus Arae.
QUI pro sorte dedit mediocria, largus abunde est.

SOLLEMNIBUS RESURRECTIONIS DOMINI P. P.

FILIUS ille Dei, ille hominis quoque Filius idem,
Quem medium terramque inter caelumque cruento
Stipite suffixum, diroque ad tartara missum
Funeris exemplo, ferroque et marmore clausum
Vidimus, invitis hodie omnibus exsurrexit.
Vestra resurgenti pietas adsurgat, et uno
Supplicio vexilla DEI victoris adoret.
Ac licet humanae vis aut fiducia linguae
Par tantae sit nulla rei: tamen utile nobis
Et fas hanc pleno meditari pectore; pleno
Ore domi, pleno ore sacram celebrare per aedem.
Naec [Reg: Nec] dubium est, quin ille DEUS, quem lactis alumni
Verba iuvant semesa novoque natantia lacte,
Hac amet, et castam propiori a numine flammam
Cordibus accendat; tacitoque calentia fotu
Nutriat: in nobis nova semper ut augmina sumant
Doctrinae melioris opes, ornataque morum
Gratia. Quid vano te pingis, hypocrita, fuco?

Qui te germanum Fidei salvantis alumnum
Credidero; taciti cum pectoris omnia mores
Salvificam squalente Fidem rubigine foedent [Reg: foedent] ?
Ipse salutifera moriturus in arbore Christus
Corporis induvias ponit ludibria nauci
Militiae caculis: post idem a morte resurgens
Linquit in obscuro sudaria passa sepulchro.
Sic nos cum Christo morientes, sordida nostri
Proiciamus humi simul indumenta reatus:
Cumque resurgenti surgamus ad optima Christo.
Qua fiat ratione, docet vox publica templi.
Hic templum est Domini. ad Domini contendite templum,
Qui cupitis recta verum ratione doceri.
Ista DEI vox est. sine vanus hypocrita dictet;
HAEC Anima illa Pia est! hic Sacra frequentat! hic offert
Oscula Sanctorum pedibus! Quid, hypocrita, garris?
Non sequitur ventrem Pietas: nec traxit ab asiris
Salvificam genitura Fidem. delirat acuti
Virga mathematici, Sophies et acumen hebescit,
De Christo quoties hominisque Salute quid audes.
In Verbo latet alma Fides. manus illa Saluti

Unica prensandae. Quid Verbum audire recusas?
Quidve horres sacram, Verbum quam personat, aedem?
Ito bonae mentis (livescat hypocrita) pubes
Sacra frequentatum. Sed et altera cura sit Arae,
Ara Sacer dotis nutricula creditur. Arae
Nutrimenta feres, qui vis sacra cumque doceri.

IN FESTO PENTECOSTES P. P.

QUOD FELIX nobis iubeat Deus esse BONUMQUE.
Illa iterum sacri lux Quinquagesima festi
Pulpita sollemni [Reg: sollemni] celebratur ad omnia plausu.
Hanc quoque progenies veteri de sanguine Iudae
Palmifero quondam Sinai sub monte colebant
Devota ratione diem. Sed tristia rerum
Argumenta suis cultoribus ostentabat.
Namque ubi marmoreis Legum secreta tabellis
Scripta. Dei digito Mosique Orbique dabantur;
Ecce vaporosi spatiosa volumina fumi
Torpentem involvunt picea caligine lucem:

Turbine contorto venti vis incita nubeis
Verberat, et fur sum versat versatque deorsum:
Terrifico sonitu quatiuntur caerula caeli;
Quique iugum Sinae est, crebris micat ignibus aether:
Auditur lituumque fragor clangorque tubarum:
Et fremitum tellus imis dedit acta cavernis.
Quaque soli, quaque alta poli, quaque aeris oraest,
Intentare putes certam omnibus omnia mortem.
Nec pote Lex aliud, quam plenis effera buccis
Inclamare hominem: Hoc FACIAS, atque illud OMITTAS.
Hoc nisi Feceris; id nisi Omiseris: ilicet Orcum
Dictat, et aeterna poenas in morte luendas.
AT nobis, quotcumque novo sub foedere Christi
Vivimus, extremis merito cor in omnia fibris
Gaudia luxuriet. Namque hac se luce per auram
Lene susurrantem et tecti penetrale replentem
Omnipotens vigor ille Det, Deus ipsi, videndum
Praebuit: et flammae specie linguisque bisulco
Segmine divisis, Sacris insidit ALUMNIS:
Et vires animis, et linguae plectra novorum.

Conscia sermonum momento sufficit uno.
Ut mirum FIDEI SECRETUM in sanguine Christi
Iustificae, recta cervice, furente tyranno.
Omnibus evulgent; quique intra moenia Iudae,
Quique fretis divisi alio sub fidere degunt.
HAEC sunt illa NOVIS hodierni gaudia festi
Decantata MODIS et decantanda quotannis
Pro se cuique domi, et mystis ad pulpita templi
Sacra foris. AT Sacra decet mystasque Sacrorum
Gratuito, quod quisque potest, tolerare lucello.
Nec te nota tegent fictae tectoria causae;
RES mihi nulla domi est. Nulli tam paupera res est,
Qui non, si cupiat, habeat quod ponat ad aram.
Cuncta Deo das, si qua Dei das dona ministro.
DAT DEUS usque DEO quem possis reddere, nummum.

IN FESTO ANGELORUM P. P.

SCILICET exacto votum quod fecimus anno
Suppliciique FIDES non est neglecta Iehovae.

Cum patriae muros et Erinnys et Ata [Reg: Ate] flagello
Impeterent, nostrisque furens extrema Gradivus
Fata minaretur: tacito cum lurida tabo
Pestilitas flueret vicina per arva, citasque
Imbiberent homines et bucera saecula mortes:
Cumque vorax Vulcani acies viduaret atroci
Agricolas pagis et cives urbibus igni:
Cumque alia atque alia bis nihilio meliora per Orbem.
Terrorem humanis facerent stragemque cierent:
Inconcussa tamen stetit haec Sarepta; nec ignem,
Nec pestem, nec bella sui ploravit alumni.
Unde hoc? ANGELICI dux agminis ille MICHAEL
Nostro coronavit murorum moenia fido
Militiae populo. Quis tam ferus hostis, ut ausit
Infestare urbem, pro qua vigil ultor in armis
Excubat Omnituens, tot et Omnipotentis alumni?
Sed tanti quae causa boni? meruitne bonorum
Vis operum pollens et vitae puriter actae?
O utinam! sed enim potuit solum omnia nobis
Illud inexhaustum CHRISTI MISERERE mereri.

Idque tuum Miserere sinas nos porro tueri
Nostraque Christe Deus. quod te, per quicquid amarum,
Per quicquid tibi dulce fuit, hac luce rogatu
Poscimus unanimo. Nam nostris viribus usi
In matutinam vix per durabimus horam.
Cumque novus Sanherib, proles Orientis Enyus
Ultima, barbarico meditetur acinace sacram
Christe tibi Solymam, dulcemque exscindere gentem:
Nunc etiam Hiskian aliquem submitte, novumque
Amosiden: precibus quorum exoretur ab alto
ANGELUS in tumidi clademque probrumque tyranni.
ISTA piis hodie, IUVENES, attendite curis.
Utque foris exstet signum pietatis opertae,
Arae Custodi deponite munus ad ARAM-

SOLLEMNIBUS NATI CHRISTI P. P.

SEDECIES rota centenos dedit annuae gyros
Et numero breviore duos a virgine Christi
Matre Dei. ex illo iam tempore Christias Orbem
Perque Fidem culpis indulgens GRATIA regnat.
Hei mihi, fulminei prisco sub foedere [Reg: foedere] Mosis
Qua desiderii flamma ingemmasse putarim;
DESUPER Irrorate poli, nubesque coruscent
A Iusto Dominum: mysteria operta Salutis
Germinet humanae tellus, Pacisque dynastam!
Illa quidem supero defluxit Victima caelo.
At vero ex humili qui germinet [(reading uncertain: print faded)] ubere terrae,
Quae puncti breve momen habet, rerum ille Creator,
Qui caeli ambages et terram numine complet?
Anne illibatae terra est ea virginis alvus,
Ignescentis ubi flamma coopertus amoris
SUMMUS qui Deus est, homini se iungere IMO?
Est ita, sic Carnis fulgent mysteria Christi.

Hinc veteres cecinere senes, hodieque minores
Succinimus; VERBUM CARO FACTUM EST: Numen in artus
Collectum humanos, opifex opus induit ipsum
Sedibus e superis Verbum de fluxit ad imas;
Imos ut superae donaret sedibus aulae.
VERBUM e luce Patris, lux ipsa reciproca Patris,
Fulsit; ut obscuras hominum dissolveret umbras
Heic [Reg: Hic] Verbum esuriit: nos ut saturemur Olympo.
Heic [Reg: Hic] alsit Verbum: nos ut caleamus abigni
Quem [(transcriber); sic: Qem] Verbum patrii succendit amoris in igne.
VERBUM Agnus sine labe cruci sese obtulit ultro;
Nos ut labe graves cruciatu solveret Orci.
E tumulo Verbum dio successit Olympo;
Mortis ut evictae sacro tormenta triumpho
Pone trahens superis hominum genus adderet oris.
TALIA vos, iurata Deo Nobisque iuventus,
Hoc NATALITIO [Reg: NATALICIO] meditari tempore fas est:
Verum et conformes studiis effingere mores.
Nequiquam [Reg: Nequiquam] discis, vitam nisi moribus ornas.
ARTES cum Morum probitate, smaragdus in auro est.

Hoc etiam grates, et IUBILA LAETA meretur,
Quod modo PRIMA abeant Centenae SAECULA metae:
Quando FRIDERICUS Sapientis fama, patritae
Gloria Saxoniae, felici numinis aura
Hanc sedem Musis sacravit, et artibus istis
Quae nostro generi, quae Religionis et arae
Et Christi placitis sano famulentur in usu.
Hinc Evangelicae penetrantia fulgura flammae
Pervasere Orbem, quae Solis utrumque cubile est:
Quam pietas Maiorum ausis ingentibus olim
Ivit defensum: quam defendemus et ipsi,
Dum nostri memores, dum spiritus bos reget artus.
Hic namque est animus: modo ne me desere, IESU:
Quoque animus datus est, detur quoque Velle animato:
Quoque datum Velle est, detur quoque Posse volenti:
Quoque datum Posse est, etiam Constantia detur.
Haec sunt verba quidem, sed rerum vivida succo,
Dispereat, quicumque aliud sub pectore celat,

Lingua aliud iurat pro Relligionis [Reg: Religionis] amussi.
PORRO tuum, quod quisque potes, da MUNUS ad aram.
Caelo descendit; DATE quid: dabiturque vicissim:
Scilicet ad summam mensura [(transcriber); sic: meusura] referta coronam,
Et pressa et concussa, suoque superflua labro:
Inque SINUM dabitur tanto mensura paratu.
QUIN haec immoto sedeat sententia vero;
Qua tu mensuras, tibi mensurabitur urna.

SOLLEMNIBUS RESURRECTIONIS DOMINI P. P.

QUALITER ingenuis populi regnator amicis
Arte laboratum vultus imitamen in auro
Tradit habere sui: prono quod pensile [(reading uncertain: print faded)] collo
Argumenta oculis fideique locique ministret:
Sic nos, qui nomen CRUCIFIXI a nomine Christi
Ducimus, ex aequo Crucifixi insignia Christi
Quisque sua pro parte sacri gestamus alumni.

Quae sint illa, rogas? Non Coi gloria, Magni
Pictor Alexandri; sed Lucae industria, magni
Pictor ALEXICACI descripsit imagine viva.
MILITIAE Dux ipse sacrae res inter egenas
Nascitur: insidiis petitur: extorris avita
Fortuitas obit erro demos. vulpecula tectum;
Passer habet nidum: sed Christo non datur hilum,
Qua caput acclinet. Stygii malesuada colubri
Tentamenta pati iubet hunc et Spiritus et mens:
Esuries ventrem stimulat, sitis arida fauces:
Vult grosso placare famem; grossusque negata est.
Fel tamen indultum est et faex [Reg: faex] morientis aceti
Morte sitibundo. lapidoso incessitur imbri:
Ludibriumque foris, odiumque domi omnibus idem est:
Quem fovet, et de pane suo nutricat, ab illo
Proditur, et tenui vaenum-datur are: latroni
Aemulus infami lorisque obstrictus et hamis
Huc trahitur trahiturque illuc ad iudicis urnam:
Seditione potens, scelerumque inventor, et oestro
Percitus insano blasphemas spargere voces

In Templum, in Mosen, et in ipsum denique caelum
Arguitur: neque dignus, alat quem publicus aer,
Terra gerat: sed qui cruda laniatus habena
Suffixusque crucileto damnetur et Orco-
Scilicet haec facies CRUCIFIXO propria Christo est.
IAM, quis homo, qui se Crucifixi nomine Christi
Venditat; et partem non gestat IMAGINIS huius?
Quod si mortalem similamus imagine Christum,
Immortalem etiam quidni referamus, et ista
Luce RESURGENTEM? Certe vis magna piorum
Tunc quoque surrexit Christo surgente, nec unis
Conspecti Sanctis: quamvis nihil ore locutos
Arguat historicae veneranda modestia famae.
Nimirum hi taceant: loquitor Mosesque Prophetaeque,
Et quos pro Christi par spiritus armat alumnis
Tales sunt NOSTRI: (Livor quia ringere?) NOSTRI
Sunt tales. Audite sacris oracula dictis
Mystica pandenteis [Reg: pandentes] : qua Mortis victor et Orci

Laude triumpharit; labarique volumina, pompae
Signifer ipse suae [(reading uncertain: print faded)] , patrio redivivus Olympo
Ostentarit ovans. ET nos laetemur [(reading uncertain: print faded)] : et una
Ingeminemus; Io DUX invictissime salve:
SALVE: et quae nobis erepta est, redde SALUTEM:
Exemplarque tui propriique aenigmata vultus,
Tot meritum monumenta, tuis age confer ALUMNIS.
At vos, quiqui estis, et quotquot in agmine tanto,
Qui Christum docti CRUCIFIXUM quique docendi
Morte RESURGENTEM, doctores aere benigno
Ibitis adiutum; MORESQUE probabitis ARAE.
Turpe est si mores Fideique professio distant.

SOLLEMNIBUS PENTECOSTES. P. P.

ISTA dies iterum cultu sollemnis habenda est,
Quam Deus aethereo SPIRITUS igne sacrat.

Sollemnem celebrate, pium quicumque professi
Nomen, in Aonio nomen habetis agro.
Cultus at insigni non hic spectandus amictu,
Sollemne hoc alia vult ratione coli.
Veste quidem licitum est amiciri corpus honesta:
Plus tamen illa Animae vestis honesta decet.
Induat hanc iterum, si quis malus exsuit auctor.
Nudus in Orcinas praecipitatur aquas.
Si maculae defaeda [Reg: defoeda] lues insederit olim;
Insessam pura dilue fontis aqua,
Illa de scatebris Israelitidis undae,
Ignea quam sacri Flaminis aura movet.
Pura Deus mens est, et pura mente colendus:
Nec nisi purgatis mentibus hospes adest.
HOC tibi sit dictum. tu dictum hoc exige facto.
Ni factis animes dicta, cadaver erunt.
Nec tamen hic locus est, nec nostra professio, Pubes,
Doctrinae tantos enucleare modos.
Sufficiat stimulos monitorum subdere tardis,
Et faciem affectus notificare mei.
Urbis in hoc medio templum est. patet omnibus aeque.
Arci etiam templum proximat: idque patet.

Istuc, qui vultis (debetis velle) profecti
Doctrinam ad plenos imbibitote tubos.
Heic [Reg: Hic] stant Doctores, quos SPIRITUS armat in istud
Nostri Evangelii spirituale sophos.
Hoc audite sophos, calidaque expendite cura:
Atque bonas una voce sacrate preces.
Utque aliis etiam queat innotescere, quanta
Inque homines pietas vestra sit, inque Deum:
Prore quisque sua dono mactabitis ARAM.
Aere aram venerans, foenerat [Reg: fenerat] aera Deo.

SOLLEMNIBUS DIVI MICHAELIS P. P.

SCILICET Angelicis lux haec est sacra ministris,
Quos Deus humano custodes addidit usu,
Praecipue quibus illa sacro de corpore CHRISTI
Sanguineis animam lustravit purpura guttis,
Quique beatorum scripti servantur in Albo.

Rideat hoc, ut inane merum nugasque canoras,
Sadducea [Reg: Sadducaea] cohors, atque horum postuma proles
Ingenio non seminio, quorum exit in altum
Impietas numerum: tamen his foret absque ministris,
Multa irent sursum, quae fas erat ire deorsum;
Atque deorsum eadem, debentia tendere sursum.
Et quamquam omnipotens Deus est, et in omnia totum
Se diffundit agens, ut solus in obvia rerum
Munia sufficiat: tamen hac non horruit uti
Porte ministerii. Quia vis me ponere causam
Unica causa Deo fuit unico et una voluntas.
Urge, quaeso, tuos pro nobis, Christe, ministros
Nec sine paeniteat caelesti luce beatos
Officiis hominum terrestria saecla mereri [(printer); sic: merori] .
Quamquam nos etiam suboles [(reading uncertain: print faded)] mortalis habemus.
Cur missi e caelo nobis famulentur alumni.
Ille Deo satus, ille Orbis sator, ille catervae
Angelicae, Deus ipse; hominis de corpore corpus
Induit, indutoque hominis cum corpore regnat
Maiestate paricum maiestate Iehovae.

Nonne ergo sit causa potens, servire ministros
Fratribus humanis divino a fratre creatos?
SIT princeps tibi cura novo de PRINCIPE nostro:
Ut qui de CHRISTO CHRISTIANUS dicitur, ipsa
Christianus re sit, quem vera ex indole, Verbi
Pingit ad obrussam natus Perseide Tharso.
Romanae socios Aquilae, iurata Rudolpho
Nomina, terrificis in monstra bicornia Lunae
Turcorum stimulato animis. Tua causa triumphet.
SIT curae commissa tuae Schola nostrae: fac acri [(reading uncertain: print faded)]
Doctores doceant, acri meditentur alumni
Quisque suum studio. concors liget ardor utrosque
Da victum et cultum, humanae stabilimina vitae:
Et caeli morbos nobis averte malignos,
Et flammarum iras. Ne, ne, quod saepe minatus
Et iacere hic, alibique fero cum turbine fecit,
Nos aut nostra avido furor igneus hauriat aestu.
Ista bono nostro, Michaele ter inclite ductor
Militiae caelistis age, in partemque vocato
Servitiis devota tuis casta agmina caeli.

HAEC super angelicis hodie expendenda ministris
Mente animi veniunt. sed sunt et in aere benigna.
Expendenda manu Verbique araeque ministris.
Dedecus est, custos arae nisi vivat ab ara.

XII. NATALITIIS [Reg: NATALICIIS] CHRISTI P. P.

QUOD bene sit! Cunas iterum et NATALIA CHRISTI
Ducimus ad festas hymnis sollemnibus aras.
Hic Deus, hic Deus est. procul hinc procul este profanis
Moribus infecti, totoque absistite fano.
Cum Sol brumali se cardine flecteret; et nox
Frigida caeruleam [Reg: caeruleam] terris infunderet umbram:
Illaque tat Vatum monitis totque ordine saeclis
Debita, mortaleis [Reg: mortales] e virgine carperet auras
Aequa Deo suboles promissaque gloria Christi:
Credibile est tacitae per amica silentia Lunae,
Urbis ad antiquae Iesseia moenia Bethles,

Custodes ovium loca personuisse vel isto
Carmine, vel simili: TERRAE gaudete coloni:
Ultima fatidici venit iam Davidis aetas:
Iam novus a CHRISTO Saeclorum nascitur ordo:
Iam peperit Virgo: redeunt caelestia regna:
Iam nova progenies patrio descendit olympo.
Tu modo nascenti Puero quo reproba primum
Desinet, ac totum surget gens sacra per Orbem,
Terra fave Iudaea. tuus iam regnat Iesus.
Teque adeo decus hoc aevi te principe, quantum est,
Crescet: et incipient alii succedere mores:
Cunctaque depositis mitescent Saetula bellis.
Te duce, quanta subest sceleris contagio nostri,
Perpetua solvet paenae [Reg: poenae] formidine terras.
Per tua facta pater Deus esse videbitur Orbi;
Tuque patri compar Deus ipse videberis illis:
Pacatumque reges patriis virtutibus Orbem.
Occidet et Serpens, et fallax Umbra sacrorum
Occidet: ingenuae surgent Pietatis alumni.
Tu gentes sine lege vagas sub utroque cubili
Solis, et Isacidas fraterni sanguinis, aequo
Iure sub unius coges nova Symbola pacti,

Christianosque tuo de nomine, CHRISTE, vocabis:
Nec metas illis rerum, nec tempora pones:
Successum sine fine dabis. Luin tempore primo
Aggredere optatos (sic poscunt fata) labores,
Cara hominis suboles, magnumque Dei incrementum.
Adspice funesto pereuntem crimine mundum
Semique stirpemque Chami populumque Iapheti.
Adspice, venturo laetentur ut omnia saeclo!
O nobis vitae superet tam longa potestas;
Atque animi, quantum sat erit tua discere facta!
Non nos Iessides Ephrataeus vicerit hymnis,
Nec Salomo: quamvis nullus sapientior isto:
Illo nec pastor nec rex praestantior ullus.
Incipe, parve Puer, Chirstianam condere gentem:
Hactenus haec multas peperit spes anxia curas.
Incipe, parve Puer. qui non pars gentis in illa est,
Nec Pater hunc numero, nec tu dignaris Olympo.
TALIA credibile est ovium dixisse magistros:
Aut si non dixere: fac haec haec potuisse, beatae
Noctis ad excubias Nos heic [Reg: hic] imitabimur. Infans

Hic noster; nosterque dies, iterabimus hymnos
Cum grege Pastorum: quis tunc chorus ales Olympi
Agmine conferto claraque in luce per auras
Accinuere: Deo sit in altis Gloria caelis:
Pax terrae: saeclis hominum propensa voluntas
In sese inque Deum gratis per mutua votis.
VESTRA tamen pariter munuscula poscimus Arae.
Ius habet hocce, suos ut nutriat Ara ministros

SOLLEMNIBUS PENTECOSTES P. P.

ILLE Dies nunc rursus adest, qui semper amicus
Semper honoratus Christiano debet haberi.
Et si vel Libycis ageretur syrtibus exul,
Barbaricove mari deprensus et urbe ByzantI,
Quam modo crudeli Mahumetus acinace terret:
Annua vota tamen sollemnesque ordine pompas
Expediat, mactetque suis altaria donis.
Iam vero optata cum pace fruamur, et alma
(Haud equidem sine mente, reor, sine numine Christi)

Urbe frequentemur, quo non celebremus honore
Hoc sollemne Sacrum, quod SPIRITUS ille, tremendi
Tertia flamma Dei, Meritis et Nomine sacrat?
In te quisque animo descende, ac Cordis opertum
Castiga cum Mose nefas: alimentaque noxis
Subtrahe: quod res ipsa, fatere: parata fatenti est
Gratia: confessis patet omni tempore Numen.
Spiritus ipse Dei tibi verba praeibit honori
Non aliena suo. Linguis apparuit igneis [Reg: ignes]
Spiritus hic ideo Solymae sub moenibus olim;
Ardentes quia Corde facit, facit Ore loquentes.
Spiritus ille lavat, quae sordent: arida succo
Humectat [Reg: Umectat] caelestis aquae: quae saucia, sanat:
Quae rigida, inflectit: quae frigent, igne focillat:
Devia luce regit. Facit unus hic omnia: et unus
Illum, qui Mundo fuit, est, erit omnia, Christum
Omnibus ostendit. Quod festum pluris habendum est,
Quam quod fert generi meritorum plurima nostro?
SITIS in hac, Musaea cohors, pietate calentes,
Ac sociis caelo precibus deducite Pacem:
Pax et sana quies opus est Pietatis alumnis:

Sed votis emitur, sed ab hoc, qui sanguine fuso
Aeternae pacis sancivit foedera, Christo.
Sitis in hos etiam, quivis pro sorte, benigni
Numinis aeditimos. Cur aere ciboque caduco
Non saturem,qui me caelesti nectare pascit?

SOLLEMNIBUS ANGELORUM. P. P.

CENTENOS qui nunc ipsos defenditis annos
Hanc Academiam, superae manus ignea turmae,
Porro alios iterumque alios defendite CENTUM.
Si vos rite colit: vestro si debita regi
Creditis hoc templo celebrari Sacra quotannis.
O animae purae, caeli felicis alumni,
Unanimi fratres, hominumque deumque ministri:
Illa Dei coram vobis datur ora tueri,
Quae nos in speculo Fidei sub imaginis umbra
Cernimus obscuri. vobis hac forte beatis
A primo licet esse die neque causa ruinae
Speranda ullius; sic vos adamantina Recti
Vincla ligant; stygium postquam draco rufus ad Orcum
Fulguris exemplo caeli turbatus. ab aula est.

Vos dextra famulante polos mundique rotatas
Volvitis ambages, Solemque et cornua Lunae:
Unde diei noctisque vices ac circulus anni
Et non deficiens saeclorum nascitur ordo.
Vos pluvios imbres et adacto turbine ventos
Abruptosque ignes et torti fulminis iras
Rite coercetis, manifesto a Numine missi
Vobis imperium est in aquarum atque aequoris aestus,
Est et in undantes flammatum atque ignis habenas:
Pendula vos etiam libratis pondera terrae,
Et quicquid terrae est. Vos nos et nostra fideli
Cingitis excubitu. vos quaeque intutae viarum
Tuta procuratis, qua castus inambulat erro.
Vosque profecturas animarum e corpore mentes
Tollitis ad caeli semper florentiae tempe.
Quisquis es, hoc imo revoces a pectore votum:
UNA DEI suboles, hominum spes unica IESU,
Qui mortem moriens vicisti, animasque piasti,
Qui proprium corpus nobis cure fragmine panis,
Et qui das proprio cum sanguine pocula vini,
Exbalatam ex ore animam felicibus ulnis
Angelus excipiat, gremioque repon at Abrami.
Hoc summum votum est: haec voti summa sit opto.

Qui Summo vult cumque Bono post fata potiri.
Intere a vivas, ut amat tuus Angelus: et sic
Res largire tuas, ne tabeat alter ad aram
Angelus esurie, (namque est et hic angelus) Et si
Ambieris aram plenus pietatis et auri,
Hoc tecum in gemines tacito sub pectore votum:
CENTENOS qui nunc ipsos defenditis annos
Hanc Academiam, superae manus ignea turmae,
Porro alios iterumque alios defendite CENTUM.
NATALITIIS [Reg: NATALICIIS] CHRISTI XIII P. P.
PRAEPROPERIS octava dies nunc labitur horis,
Quando sub hoc (notum est) augusti fornice templi
Baptistae exclamat Praeco ille vicarius alta
Voce; Parate viam Domino. Parete volentes;
Atque parate viam, qua fas est lege parari.
Praecipites celerate moras. se proximus infert.
Claustra revellite; transtra refigite; limen et antes
In vastos laxate sinus: attollite valvas
Altius: aspra [Reg: aspera] et hiulca viarum complanate.
Inferat ut sese Rex inclitus ille. Quis ille est

Inclitus? illa Dei, illa hominis ter maxima proles.
Salve hominis salveque Dei stirps: respice terras,
Et nos et tua dexter adi pede sacra secundo.
Tu Siloh es: fatis huc te poscentibus affers:
Tu carnem adsumis, quo mortem abfumere possis,
Nostra salus agitur. venientem rite mereri
Obsequiis et amore decet, Quid inania turges?
Quid linguae strepitu Christi profiteris amorem?
Facta professoris Christiani ostende; placebis.
Qui furis illicitae flagrante libidinis aestu,
Tolle Cupidineum vapido sub corde venenum.
Extemplo caelestis amor frige scit in igne
Pectoris incesti: quocumque haec schemate pingas.
Vos quoque lurcones, bibulum genus, Hectores udi,
Queis [Reg: Quibus] fumo cerebrum veaeque uligine putrent,
Qui mortem hauritis vino, vitam unde modesti:
Quique diem nocti, noctemque aequare diei
Atque hominem bruto (quamquam cui bestia visa est
Ebria?) consuestis [Reg: consuevisti] , pravum desuescite morem.
Hi sunt fumi illi nebulaeque atraeque paludes,

Quae probibent aditu venientem in propria Christum.
Quique Perillaeo [Reg: Perilleo] (fit et hoc) tauro aemulus audes,
Quae fesso indulta est, noctem infestare boatu,
Et caelum et terram blasphemo gutture torres:
Tolle venenatae furiosa tonitrua linguae:
Hae sunt ballistae, catapulta haec ista profecto est,
Quae Dominum templo probibet. Tu nobile Templum
Illud es! indignum nisi tu te feceris ipse:
At tibi ne, tibi ne mentem tam dira cupido
Auferat exsenso, quovis ut crimine templum
Defaedare [Reg: Defoedare] velis, quod Christi sanguine lotum est,
SIT templi tibi cura tui, quod es ipse: sit aeque
Cura MINISTERII, cui templi credita cura est.
Qui tibi for tuitis compacta mapalia glebis
Congerit, aere tuo vitam cultumque meretur:
Quur [Reg: Cur] egeat, qui TE conformat in aurea templi
Culmina, maiestas in quo sedet ipsa IEHOVAE?

SOLLEMNIBUS PENTECOSTES P. P.

QUINQUAGINTA dies ipsi pernicibus alis
Arripuere datam sola per caelestia metam;
Quando redux hominum-Servator CHRISTUS ad auras
Morte triumphata et domito surrexit ab Orco:
Tunc memini (neque vos id dememinisse, patescit)
Me vitae melioris iter suadere, benigno
Numine. quippe satis visi parere monenti,
Qua parere potest humana licentia vitae.
Quod laudo: et laudis pretium retulisse putabo,
Si post curretis, quo coeptum est tramite curri
Hoc Virtutis iter. nec spem despero: sed addo
Calcar anhelanti per iter sublime caballo.
Quamvis inventi, nostrae qui dedecus urbi
Tam pulchrae laudis speculum infecere pudenda
Sano homini macula. Sed enim deforme putari
Non debet corpus, verruca quod una notavit.
Nunc et ab eois se Lucifer extulit undis,
Indixitque diem, sibi quam magni ille Iehovae

SPIRITUS Omnipotens festam praecepit haberi.
Hic Calor ille Dei est, ignisque reciprocus inter
Ignem utrumque Patris Gnatique hic SPIRITUS afflat
Cordibus ardorem, quibus enthea gratia cordi est.
Ast ubi flos hic ignis inest, celare calorem
Fulgoremque nequit. Calet et splendescit in omni
Mens opere ingenuo. Mera sunt tectoria pictae,
O homo, gloriolae; sancti si Flaminis aedem
Te cor habere crepas: nec amore calescis Honesti,
Nec fulges splendore Boni. genuina per ipsum
Ostendenda Fides opus est. simulacra malignae
Sunt Fidei, verbo profiteri Credere, non re.
Esse Deum tu credis. idem facit Orcus; et horret.
Quin opere ostendas, qui sis. tibi Flaminis auram
Cor tacita vegetare anima qui credere possum:
Ni videam tua facta; Fidem nisi vita loquatur?

ESTE Boni, quicumque bonas heic [Reg: hic] discitis arteis [Reg: artes] ,
Caelicus hac Pietatis agon certatur arena.
Leucoridum pubes super hanc certate coronam:
Quique aliis praeeunt exemplo et vote, magistros
Omnibus officiis properate et amore mereri.
Cura si ARAE etiam. Fidei qui symbola nobis
Expediunt, cur bis non auri symbola detur?

IN FESTO ANGELORUM P. P.

QUOD BENE SIT; Lux illa piis illuxit alumnis,
Qua Geniis (detur vulgata licentia voci)
Caelituum [Reg: Caelitum] genti festos revocamus honores:
Nec tamen ingenuum DOMINI violamus honorem:
Nec Genii cupiunt; nec nos meliora professi
Imus honoratum cupidos: si forte cupissent.
Est modus in sacris, sunt certi denique fines,
Quos ultra citraque nequit consistere cultus.
Nempe satellitium DOMINI, ac custodiae nostri

Corporis et rerum; sed internuntiae turba est.
Hac se sine tenet Pietas: haec gloria festi est:
Hi sunt sollemnes [Reg: sollemnes] , hodie quos ambit honores
Militiae caelestis honor. Nisi miles hic acres
Egerit excubias pro nostrae gentis alumno,
Gentis utrumque latus nostrae patet ilicet hosti.
Nec requiescit enim stygii ferus arbiter Orci,
Praecipue dum summa videt sibi fata parari,
Totaque Naturae meditari maenia lapsum.
Nec dum etiam causae inanum ???dique [(reading uncertain: print faded, nearly illegible)] dolores
Cesserunt animo sedet alta mente repostum
Iudicium Triados, spretaeque iniuria gentis,
Et genus invisum et rapti superae arcis honores.
His super accensus, Christo iurata professos
Nomina, relliquias Satanae atque immitis Averni,
Turbat agens totum longe lateque per Orbem.
Tantus amor Satanae est Christianam perdere gentem,
Quantus amor Satanae tamen est hanc perdere gentem,
Tantus amor Christo est perituris auxiliari
Caelicolum felice manu. Qui nomina nostri
Estis Athenaei; sacris abnormia pactis,

Quo fieri pote cumque modo, vitetis oportet:
Si contra has Furias occultaque furta nocendi
Praesentem speratis opem famulantis olympi.
Mellificas vidistis apes caligine fumi
Cerea vernantis migrare cubilia nidi?
Vidistis. Ratione pari fugit hospitis aedem
ANGELUS excubitor, quam vitae crimina foedant [Reg: foedant] .
SITIS in hoc, iubeo, faciles Witebergia pubes
Auscultare bonis. Nihil est, audire docentem
Optima, ni factis simul optimus esse labores.
Tu fac: et aucta tuo fac ut aere sit ARA docentum [Reg: docentium] .

FINIS SACRORUM LIBRI I.

Frid. Taubmani SACRORUM LIBER II

Sollemnia anniversaria COLLEGII PHILOSOPHICI IN ACAD. Witteberg-ANNO. cIc. Ic. XCVII.

NEMPE iuventutis Musaeam ex omnibus undam
Confluxisse fretis in sacrum hunc aequoris alveum,
E celsa video cathedra, ceu littoris acta:
Atque ibi pro foribus semotos obice clathri [Reg: clatri] ,
Quam longe hinc oculorum aciem promittere fas est,
Densum humeris urgere gregem, nisuque fideles
Nequiquam [Reg: Nequiquam] stabilire situs, dum pluribus acti
Fluctibus accessum iam prorsum iamque retrorsum

Adtrepidant formare aliis bipatente recessu.
En etiam nobis muri quos distinet agger,
Obsidunt valvas, et connivente fenestras
Lumine traiciunt: avidis hic scilicet omnes [(reading uncertain: print faded, partly illegible)]
Venaturam oculis facientes, auribus omnes
Aucupium; atque animi mentem satiare parati
Nectareoque thymo sparsisque papavere dictis.
Atque operae certe pretium quis haberet! et optem
Ut me praecipiti turba [(reading uncertain: print faded)] de sede cathedrae
Eician nulloque sit me nectaris unquam [Reg: umquam] [(reading uncertain: print faded, partly illegible)]
Dignentur gustu mihi carae ante omnia Missae; [(reading uncertain: print faded, partly illegible)]
Ipse ego ni cuperem totis bibere ista ?ed?llis! [(reading uncertain: print faded, partly illegible)]
Sed date [(reading uncertain: print faded)] , qui possit. frustra in me vertitis ora.
Non ego non valeo spem tanta implere canendo.
Dis geniti poterunt; et quos furor arduus igni
Armat in hunc fastum, ut clament: Procul este profani.
Meque obdurarem forsan, frontique rigorem
Induerem ferri, quo pertolerare valerem
Horum acies, humili sua qui subsellia sessu
Opperiunt, spissaque locum hunc qui pube coronant,
Et vel doctrinae mecum vel comparis aevi.
Hi mihi perstringunt oculos, animoque timorem

Incutiunt, adimuntque suo mea verba vigori,
Quos virtus artesque citis et fama quadrigis
Celsius evectos ad longa sedilia, et altis.
Quaesitum meritis fastum pro iure locarunt,
Pompa Professorum. quamquam, me iudice. sed quid
Iudice me, dico, quem causa domestica nullo
Nec dignum numero nec pondere iudicis audit?
Iudice re potius; tu, quem censura Senatus
Sustulit in faesces et nomina magna Lycei,
Candida si detur nostris audacia verbis,
Vix purus culpa es; qui, cum potuisset haberi
Cantio Lusciniae, voluisti audire Columbum,
Abnormi vestras gemitu qui tunderet aureis [Reg: aures] [(reading uncertain: print faded)] !
Sed quo Recteris [(perhaps: Rectoris)] praecedunt sceptra, sequendum est,
Publica quem potius quam mens privata gubernat.
Quod felix igitur fortunatumque sit omni,
Qui me felicem fortunatumque; quid? immo,
Qui vos felices fortunatosque, sed et rem
Saxoniam nostrique volunt augmenta Lycei;
Decursis hodie recidivi mensibus anni

Nostra litaturi Catharinae festa coimus,
Qui numero Musas aequamus, turba Sophorum.
Causa nec obscura est, ne vos nescitis: eodemque
Hos argumento pluteos vexavimus anno.
Nam, cum Cyprigenae meretrix Babylonia Romae,
Perditione potens suboles, cui dextera poclo
Scortandi armata est, toti quod perditus Orbi
Pene propinavit: celebrumque abdomina regum,
Plus quam quis credat, temeto implevit; haberi
Ista gubernatrix studiorum iussa virago est,
Et partes implere tuas, o Pallas Athene.
Hinc etiam nostri quondam patrona Lycei,
Atque horum inprimis, animi qui oracula linguas
Expoliunt, formantque suis e legibus, et qui
Ingenuas agitant cycli septemplicis artes.
Hinc et Philosophi praelustre toreuma sigilli
Huius in argento praeportat imaginis umbram.
Hinc et ab augusta laudes iterare cathedra
Devotoque precum cultu expalpare favorem
Istius, et leges et consuetudo iubebant:

Scilicet ut recte moderetur sensa docentum [Reg: docentium] ;
Discentumque [Reg: Discentiumque] animos incendat, et aure iacenteis [Reg: iacentes]
Excitet, ac nocuum studiorum avertat abusum.
Nec nos huic legi nervos incidimus omnes,
Nec priscum ex aequo retinemus in omnibus usum.
Quo pietas iubet ire hominem, consultius illo
Tramite semper itum est. sic nos haec festa quotannis
Rite instauramus: verum Catharina nec hilum
Participat laudis. quanta est ea gloria, Christi est:
Hic consopitos animorum suscitat ignes;
Omnibus hic et velle, dat hic et posse magistris:
Hic movet ingenium, pubique in pectus amorem
Discendi insinuat, fructuque hunc ubere donat.
Huic ergo annales laudum cumulamus acervos,
Ac quali quali sollemnes [Reg: sollemnes] carmine grates
Solvimus. Et certum est, non vili hoc pendere caelos
Obsequium terrae; nostris nec inutile castris

Nec fore Palladiis quicumque hic militat armis.
Cum quondam Antiochus specimen crudele tyranni;
Et vero Eipimanes dictus, quem cruda libido
Sanguinis immani furiavit in omnia ferro,
Durius Isacidas multos adfligeret annos;
Et, quae nec dici nec crede hoc tempore possunt,
Cui quid in humano est humani corde, patrasset;
Atque illud templum, quo non augustius ullum
Hoc, qui cuncta videt, Sol usquam vidit in Orbe,
Caede cruentasset misere; spuriique profanum
Numinis idolum (referens horresco!) locasset
Non iuxta forium valvas, sed in ipsa sacrorum
Viscera sanctorum, quo ter veneranda Iehovae
Maiestas ignem atque focum et conclave tenebat.
Hoc celebrata die sunt festo Encoenia [Reg: Encaenia] plausu,
Auspicio Domini, Machabeo principe Iuda:
Obscenaque lue purgarunt atria Templi,
Secretumque Dei quondam penetrale, quod atrox
Impietas ausa est Iovia spurcare mephiti:
Quique profanati gentili sorde suere,
Verterunt lapides saevumque altare ruerunt:

Et priscam ad faciem puri molimine saxi
Rursum erexerunt quadrati segminis aram.
Vasaque sacrarunt, et sessile candelabrum
Cera illustrarunt et flavescente lucerna:
Et mensam statuere no vam, panesque diurnos
Proposuere Deo, solitique volumina veli
Explicito pandere sinu: et fragrantis acerra
Turis odoratas fumum sparsere sub auras.
Non hoc exemplum nihil est. imitatus ab una
Hic Luterus id est et ab una parte Melanchthon.
Qua sinon eadem, possunt simulacra videri,
In quanta errorum nebula quantisque periclis
Relligionis erant maiorum saecula; natum est.
Quot tunc Pontifices ad caeli sidera pontes
Non duraturi ligno struxere saligni;
Posthabito, solus via qui praetoria, Christo?
Ad terrae sines et devia busta Iacobi
Quaesitum lucem laterna Diogenaea
Urgebant homines: cum lux illustris in ipsa
Fulgeret cuiusque domo, radiaret in ipso
Pectoris abscessu, atque oculis cernenda pateret
Et palpo tractanda manus: nisi nobile Petri
Excrementum istud Romanus Iuppiter ictu

Fulminis hanc tot stupefactam exstinxet [Reg: exstinxisset] in Orbe,
Saepe Sacerdotum rasa de gente quis, acri
Cui thyrso Pietas animum percusserat imis
Sensibus, expensas longa ratione ferebat
Votorum summas: et ne se falleret ordo,
Pensilibus caute sphaeris numerabat: et alta
Contestans modo voce deos, modo pronus adaram,
Murmura praepropero contortuplicata rotatu
Intus volvebat tacito sub pectore secum.
Mox ducebatur supremo a vertice, signi
Multa decussati series ad pectus, et ipsum
Posticum tergum; clamando, Scilicet haec sunt,
Haec arcent amuleta omnes cacodaemonis artes.
Si quis in Amramidae tabulas, quas ipsa Iehovae
Descripsit sacrosancta manas, peccaverat; et quae
Christus in induviis humani corporis: et quae
Agmen Apostolici duodenum nominis olim
Sancivere [Reg: Sanxere] gravi momentum pondere; tali
Visus is est noxae sese adstrinxisse reatu,
Ipse satisfacto quam plane exsolvere possit:
At Romanisci violans decreta Tonantis;

Quae solidae pietatis homo non tresse minuto
Aut cassae iuglandis emat tabente medulla;
Is scelus admisit tanta delebile paena [Reg: poena] ,
Quae nec contritu, nec paenituisse sat ullo,
Sed solo argenti potuit clangore piari.
Hinc et patrum aetas Philyrae per compita nostrae
Vendere Tetzeliden Indulta piacula vidit,
Ac pulchre insidias gravidis, ut ?gyrta [(reading uncertain: print faded)] , crumenis
Ponentem, agricolas vicatim emungere nummis.
Haec, et quae poteram deliri plurima monstri
Dicere nugamenta, salutis amata periclo,
Tertius Helias divino caelitus igni
Fulminis armatus vanas disiecit in auras
Ille Lutheriades: Domini sacraria templi
Indignis spurcata modis extersit, et omnes
Quisquilias everrit, et omni expulverat imum
Sorde pavimentum, et summi laque aria tophi [Reg: tofi] :
Suggestoque araeque suum reparavit honorem:
Et quae Pontificum vecors audacia quondam,
Ignavumque pecus Monachorum; et pestilis ordo,

Qui non erubuit mentiri nomen Iesu,
Sacrilegia rapuere manu, pessumque dederunt,
Restituit grandi Machabaeos aemulas ausa.
Hi plutei norunt, dio quos percitus oestro
Saepe manu plausit, novit hoc structile textum
Parietis; hoc, quanta est, novit Germania tellus:
Hoc Notus et Boreas, et qua domus utraque Phoebi est.
Quisquis ades, qui monstra Caci Latialis abhorres,
Luterumque ortum gaudes, tristaris abortum;
Qui cupis adsertor doctrinae illius haberi,
Quam posito squalore situs splendescere iussit,
Dic tacite, (clare vobis ego verba praeibo)
Vivat Luterus, Luterus vivat: et olim
Mortuus e tumulo fulmen iaculetur in hostes.
Iam, quae colluvies, qui cinnus et horrida, squales
Et linguas animique bonas obsederat artes?
Quis non interdum concusserit ilia risu,
Quis non interdum stomachetur et aestuet ira,
Cum legat obscuri delira sophismata sensus:
Quae non lector homo, sed Delius augur Apolle
Divinatrici vix coniectaverit arte:

Aut cum barbarici [(reading uncertain: print faded)] portenta vocabula monstri
Audiat, haud ipsi satis intellecta Sibyllae?
Hanc pestem miseratus, opem Charis illa Melanchthon.
Qua potuit ratione tulit, Graiamque polivit
Scabricie [Reg: Scabritie] Latiamque; dida sartagine linguam?
Atque animi laqueos nodique plicatilis uncos,
Quos venatores Logici per inhospita lustri
Devia in insidiis furtum posuere, bipenni
Graviter incidit Rationis et Artis; et istas
Sermonuen spinas, quibus ingeniosa iuventus
Et punctim et rasim iacuit concisa tot annos,
Qua fieri licuit, radicitus exstirpavit:
Et linguas linguis et reddidit artibus artes.
Quisquis ades, cui mundities sermonis amata est,
Quique bonas artes animam reparasse priorem
Ac vivo Logicae cultu splendescere gaudes,
Dic tecum (clare vobis ego verba praeibo.)
Vivat in hac cathedra, vivat Charis illa Melanchthon,
Spargat et' e tumulo solitum Philomela canorem.
Semper et hanc aliquis Catharin mihi carmine vates

Nobilites, divique canas monumenta Lutheri:
At, quaeso, caveas obliviscare Philippi.
Parvus erat, sed grandis honos in corpore parvo.
Et cur anniculae praeconia tantula famae
Invideantur ei, clarae qui nominis aura
Aeternis potuit Witebergam includere fastis?
Oremus. Calor omnipotens, diffusilis aura,
Numinis, et Patris Natique reciproca virtus,
Spiritus alme, tui septemplice muneris usu
Munera dispensans homini suacuique, colonos
In messem protrude tuam: tua messis abunda est;
Messorum sterilis proventus: et igne vocatos
Flaminis ure tui: quoniam non unus et alter
In messem hanc ultro currunt a nemine missi.
Et fac pura legant ab aristis grana, relictis
Glumarum siliquis: ut alantur ab indole viva
Pollinis excreti, non crasso furfure, quotquot
Ad tua comportant sese granaria pastum.
Fac sint [(reading uncertain: print blurred)] concordes messorum turba, nec ullo
Dissiliant livore, nec ambitionis ab ullis
Adflari ventis sese patiantur inulti.
O vos sacrorum mystae, germana Luteri
Progenies; si rite Deo, si vivere vobis

Si vultis nobis; quam condidicistis, eandem
Porro propagetis doctrinam ad saeclane potum.
Non minor est virtus, quam discere, docta tueri.
Hei mihi, quam crebro pendens Lutherus in istam
Despexit cathedram, motaque crepidine muri
Pulverulenta comis obscura excussit, et atram.
Ore veternoso quam nevit aranea vestem
Deiciens fronti, sermonem in talia solvit:
Aut si non solvit, potuit solvisse videri:
Mentiris Cain! non haec sententia nostri
Dogmatis: et numquam febris quartana tot aestus,
Tot peperit fumos cerebelli in fornice nobis,
Quot vos delirae conceptu mentis ineptos
Fingitis excessus et monstra evanida glossas.
Quam saepe huc oculos credam torsisse Philippum,
Illud Aristotelis nativum germen; et artes
Dilaudasse tuas, et acuti examen acervi
Miratum tacito, flos o genuine Sophorum
Quam saepe hoc etiam, tabulae ni insensile lignum.

Os obturaret, linguamque rigore teneret,
Dicere Aristotelis spuriis voluisse magistris;
Et qui matre domi vix et custode relicto
Praecocis ingenii nimiaeque cupidinis aestu
In pretium deforme sui prolapsus, in ista.
Seque suosque logos audet iactare cathedra:
Ne satis esse putes, o acute Sophille, cavillum
Argumentorum puerilibus edere formis:
Texendoque retexendoque sophisma, probatum
Reddere: Non murem, sed vero disyllabon offam
Rodere caseoli; magnoque reponere hiatu;
Ad Minus a Maiore valet collectio firme:
Atque Figurarum classes titulosque modorum
Barbara, Celarent, et talia dicere. Non hoc,
Non satis est. maiom decent haec pulpita, quam quae
Vulgus opinetur. Nonne haec, divine Melanchthon,
Cuius imago fere comes indivisa Lutero est,
Si liceat, velles ex hac iterare tabella?
Verum ubi tu? quae te manus invidiosa refixit?
Aut quae te nondum est dignata affigere? Quamquam

Quid refert? tua quum digitis depicta Minervae
Pendeat effigies celsa ad spectacula mundi.
Vos, o Philosophae praestabilis ordo coronae,
Auribus auscultate: et quae fero, mentibus aequis
Accipite: et qua fas, desensum hanc ite Philippi
Sermonis faciem, studiumque viamque docendi.
Multus in hoc Reichardus eras, quem nuper ademptum
Conqueror: et redimi lacrimis si posset; in istas
Hos oculos cerebrique tholum liquescere vellem.
Qui fuerit norunt; nisi si quem livida tabes
Non sinit invidiae, quod pulchrum est, noscere. certe
Integritas vitae pietas, promptumque merendi
De quovis studium [(reading uncertain: print faded)] , gravitas comisque venustas
Ingenuo sallita [(reading uncertain: print unclear)] ioco, vernansque disertae
Floriditas [(reading uncertain: print faded)] linguae, poterant imitamen haberi.
Lactea pluma nivis, quae ludit ab aethere puris
Floccorum nimbis et humum splendore colorat,
Prae candore tuo poterat non candida dici,
Et non e tumulo [(reading uncertain: print faded)] , et non e manibus istis
Nascantur violae? licet impenetrabile saxum [(reading uncertain: print blurred)]

Floris ad egressum nullo se laxet hiatu.
Aeternum, Reicharde, vale: vale optima nostri
Pompa sodalitii [Reg: sodalicii] : quaeque heic [Reg: hic] tibi carmina libo,
Turea grana putes et vivi nectaris haustum.
CHRISTE homo-dive, Dei patris immemorabile Verbum,
Interpres hominum, trini oratorque senatus;
Praevius ipse facem, socio quam Flamen ab igni
Ventilet accensam, per tot praeferto tenebras
Qui poliunt linguas, et qui poliuntur in istis,
Quique docent artes, quique hasce docentur: ut usum
Hi capiant, illi praeter stipendia laudem.
Fac se conformet ad legum edicta iuventus,
Ingenuamque bonis doctrinam moribus ornet.
O moros mores! In nostrum hoc dico pudorem,
Hic nomen MORES defunctum et paene sepultum est:
Et iam nil restat, quam ut conclamemus; et alta [(reading uncertain: page folded)]
Voce quiritemus; Actum est de legibus, Actum est
De studiis, et quod caput hic, de moribus actum est.

Cetera ne memorem, fieri quae plurima vulgo
Et fando audimus et coram cernimus ipsi:
Ecquis non, sanae cui vel semiuncia mentis,
Istud abhorrendum, dirisque et fulmine clamet
Adstrigas, ad furias et dandum ad tartara pessum?
Quando silet seris nox intempesta tenebris,
Perque urbem placido se mulcent omnia somno;
Potores, zythum qui percolare parati,
Audire est madidis passim ebullire tabernis
Ventre saburrato, stolideque per obvia ferri
Compita, Baccharum ritu; horrificoque boatu
Humanae indultam genti infestare quietem.
Ille opifex tauri tormentorumque repertor,
Qui funesta novo cudit faber aera dolori,
Primus et insuetum, Siculo cogente tyranno,
Sensit opus, docuitque suum mugire iuvencum;
Mutus haberetur, si quis conferret. et Orci
Ianitor, horrendum latrat qui fauce triformi
Cerberus infernas rabie stimulante per umbras;
Mutus haberetur, si quis conferret. et ille
Stentor Achivorum recidivae ad moenia Troiae,
Quinquaginta alios qui contudit ore canoro,
Non vocalis erat, si quis componeret istis.

Parva loquor: Geticae quanto clamore cohortes
Miscentur, tanto nubes et sidera pulsant.
Iures, non homines, sed bucera saecula tauros
Hinc mugire, feros illinc rugire leones.
Sunt, qui damnifica saxorum grandine vicos
Inficiunt urbis: et quo via publica tutum
Spondet iter, plagas et mortem saepe timendum est.
Sunt etiam, verum plenumque novitia [Reg: novicia] pubes,
(Nam cui maturo firmatum pectus ab aevo est,
Et diris agit haec; et quo vitare licebit,
Vitat) inexperta qui libertate feroces
Grassantur stricto per diverticula ferro,
Perque forum et plateas et cuncti tramitis actus,
Ac miseros caedunt lapides stratamque viarum:
Ignis ut exsiliant stricturae. nempe daturi
Virtutis documenta suae; quam mascula gestent
Pectora, quam non sint Musarum germina tantum,
Sed fortes etiam generosi Martis alumni.
Hei caecos animos et adhuc ductoris egenteis [Reg: egentes] !
Nonne vides lapides, gladio quos impetis, ipsos
Occlamare tibi quid me, furiose, lacessis?
Quid lapidem lapis ipse feris? ego crimine purus:

Nec contra defendo tuos neque sentio flictus.
Quod si tanta tibi est certandi innata libido,
Hungaricos pete miles agros: ibi maxima merces
Armorum est, et habent dignam certamina, laudem.
Invenies ibi, qui possit referire; parique
Saevitia tumidos animi contundere fastus.
Hic lamentando lessum faciamus oportet;
Si non dum in nobis lacrimarum exaruit humor,
Si non perdidimus sensum et momenta dolorum.
Quicquid es, et quanta es, o Hungaris ora, peristi!
Ipsa Salus non esse potest tibi porro saluti.
At tu, Christe, potes; tu vis. sed nostra volentem
Criminate frenis retrahunt, religantque catenis.
Inclita Germanis, Quarti nutricula Regni,
Eia age, resina lentum mage pelle veternum,
Ac monita Hungariae tandem sapere incipe casu.
Nunc tua res agitur: paries nunc proximus ardet:
Nunc dilecta tui scandit tabulata palat!
Flamma vorax; apicis iam culmina summa relucent.
Cernis, ut augustos Aquila illa birostris alumnos [(reading uncertain: print faded)]

Excitet Imperii: tantam ut restinguere flammam
Ocius approperent: nisi toto incendia nido
Grassari carosque velint exurere pullos?
Quid nos? o rata sit nunc prisca licentia Vatum!
Egererem, quae multa coquit dolor intus: et ad rem
Si minus ingenium, daret in dignatio versum.
Sed tempestive remini sci mandat Apollo,
Cur Tacitam fecisse deam te, Romule, dicant:
Harpocratesque iubet Aegyptius obvia signans
Ora salutari digito meminisse suum st!
Mercurii Morpheus narravit ab Austride terra
Auditu mirum, sed dignum hoc tempore credi.
Hic gemini fratres, ait, una matre creati:
Dissimiles sed uterque trahunt a semine mores:
Hic longe ventura notat, dubiisque paratus
Casibus occurrit, cauteque examinat omnes
Fortunae eventus. dictusque exinde Prometheus.
Ille instar pecudis non impendentia vitat,
Nec res ante videt: accepta clade gemiscit,
Et sero transacta dolet: Non hercle putaram,

Symbolon illius. vulgo hunc Epimethea dicunt.
Et nuper fratrem frater proscripsit, et abs se
Alter in exilium portare Promethea iussit.
Quem Turci laetis exceptum plausibus, omni
Consilio, qua pax, qua bellum, adhibere feruntur:
Cuius nos tanto rerum in discrimine facti
An pudeat pigeatve magis, non dicere promptum est.
Quamquam fama refert, ad amoena binominis Istri [Reg: Histri]
Castra Ratisponae summo iurata Rudolpho
Numina Primatum sapiente coire senatu;
Quei postliminio queat huc remeare Prometheus.
Haec Morpheus. Et cuinon plane lumen ademptum est,
Cernit in his umbris radiosa vibramina lucis.
Sed iam finis adest. Hunc voto solvere coetum
Et pietas rigidique iubet vis temporis ipsa.
TRINE Deus, Deus une, trium crudelibus ausis
Fulmina poenarum nos uno tempore plectunt;
Bellum, pestilitas, victus penuriae. Cur nos

Cur tot suppliciis simul, o Deus optime, mactas?
At qui tu Pater es; nos filii; et sanguine FilI [Reg: Filii]
Turba redempta tui! Sic nos. Quid Iova reponit?
Vos nequam filii: patrem genuina propago
Non temere irritat. Nunc ite: viaticum habetis.

SOLLEMNIA PHILOSOPHORUM altera.

PERVICERE iterum, quos vincere posse negabam
Hunc offirmatis, animum sua vota prementem
Consiliis: minus ut graver indulgere laborem
Ingeniique aciem, quamvis hebes illa, Sacrorum
Sollemni festo, quo se Catharina quotanis
Iactitat, aut potius quo nos iactamus ob illam,
Nos, qui Philosophi censemur; et aemula Musis
Quos studia exercent, numerique novemplicis augmen
Exaequat pariter. Neque me, nisi naris obesae es,
Et rationis egens, ratione carere putabis:
Quod me difficilem factu non magna rogantum [Reg: rogantium]

Praebuerim votis. Non haec mihi tradita curae est
Legibus, aut veterum sancito debita patrum.
Nec quisquam temere affectat monumenta laborum
Alterius desponsa operae, nisi perditus ori
Induat os durum canis illud, et exsuat omnem,
Frontis honestatem. Neque me coquit aestus honorum,
Aut amor ille sui titillat, ut improbus optem
Me versu clarare meo, ventosaque laudum
E pluteis hodie venari puncta iuventae.
Sat mihi, satque aliis sum pridem carmine notus,
Et plus quam cupiam: possemque indicta priorum
Multa pati, effreni quae praeceps ardor ephebo
Haud percocta satis vulgi eructavit ad aures.
Nec vis materiae tanto sese ubere rerum
Sufficit; ut, quos vel mediocres armat in ausus
Spiritus, ingenii vires aut vivida cultae
Ostentare queant linguae ornamenta: sed expers
Roris, in exsacca cultorem fallit arena,

Et quid dicendum est, quod non et diximus anno,
Et qui decursum praeverti proximus annum?
Nec quid me allectet, vel quid delectet, apertum est;
Cur hoc in versu mihi vel concinna venustas,
Vel grave subducta quaeratur fronte severum.
Hanc quoties aurem mordax mihi dictio rasit,
(Non etenim corio est obtentae elephantis, ut isti
Non penetrent punctus) ac si summe ore LUTHERI
Commendarim operas, imo de corde PHILIPPI:
Ac si liberius calidae peccata iuventae
Invectus fuerim: quaeque istis plura maligne
Affricuit scabies animi linguaeque flagellum.
AT vos et cineres et non mortale LUTHERI
Nomen, et hanc cathedram, ternos huc advoco testes
Carminis innocui. Tuque bis veneranda tabellis
Effigies, stupidum ligni pervince rigorem
Atque oculi transmitte aciem, penitusque remotos
Pectoris abscessus mihi perscutare [(perhaps: perscrutare)] ; videbis

Rectius in parvo tibi me sermone probatum,
Quam quibus immenso de te clamatur hiatu
Ilias interdum. Quod tu, cui fingere caecos
Nemo potest impune dolos, Deus optime, nosti.
Res dura exsilium, et rerum durissima: verum
Cernere privatum se libertate loquendi,
Quum libet; exsilo res omni durior illi,
Cui mens ingenui candoris et oris alumna est.
Sed quid ego haec autem nequiquam [Reg: nequiquam] ingrata, voluto?
Debet adhuc nasci ille cocus, qui noverit omneis [Reg: omnes]
Sic condire cibos, sapidi ut sint omnibus aeque.
Vitalesque ivit nondum iste Poeta sub auras,
Cui felix adeo formasset Suada loquelam,
Unus ut in magno probet omnibus omnia coetu;
Quamvis et pulchre et docte liquidissima, veri
Argumenta serat, quae tangi et tangere possent.
Usque adeo sua quisque fovet certamina secum:
Et pulchrum sit cuique suum: sunt cetera [Reg: cetera] nugae.
Sed quicquid fuerit, libertas illa Poetae
Ne pereat, nigrum qua nigrum, et candida quae sunt,

Candida, forti animo et recta cervice, vel ipsus [(reading uncertain: print blurred)]
Dicat in os Penthei Bromioque furentis Agaves.
Quod felix igitur, faustumque sit; annua nobis
Festa celebrandum est Catharinae dedita sacris,
Quae terras olim stupefecit et aetheris orbeis [Reg: orbes]
Doctrinae fama partesque implere virorum
Femina sustinuit, nulli nec ab arte, nec usu,
Nec linguae cultu quicquam cessura Sophorum.
Hinc non solum illam persuasum est numinis aura
Caelitus ornatam; sed et hac ornare precantes
Et posse et velle. Hincque adeo patrona Sophorum
Coepta coli est aetate patrum, cum nubilus aer
Sublustri maestam tenuit caligine lucem,
Inque pari pretio fuerunt Deus atque deastri.
Haec quoque perpetiens communes Leucoris umbras,
Sancivit, meritis ut divam laudibus ornet
Hanc Sophus, ac missam devota mente quotannis
Concinat: ut studio ac precibus permulsa, docentum [Reg: docentium]
Discentumque [Reg: Discentiumque] probe moderetur et augeat artes.

RECTOR, magnifico moderans haec publica nutu,
Tuque LOSERIADE, quem Pretzius albis adorat,
Quem virtus animosa suis heroibus aequat,
Cui mentem Pallas, Venus os decoravit, utrumque
Iuno divitiis, Saxo auxit honoribus amplis.
Et qui praeterea peregrinae sortis et agri
Auditum venistis epos, vosque ordine nostri,
Huc aureis [Reg: aures] , huc et facileis [Reg: faciles] advertite mentes;
Dum laudes Catharina suas me vate reportet:
Et iussu legis, si lex est, Missa canatur.
O dea, si qua dea es! quin o homo, si qua fuisti
Unquam [Reg: Umquam] homo! quod multi pertendunt ire negatum;
Atque illud plures, imo omnes, quotquot ab Orco
Persephones Italae, Christo duce et auspice, sacra
Praelucente facem Scripturae, animosa LutHERI
Eripuit virtus, caeloque ostendit aprico.
Quicquid eras, cuiatis eras; me iudice, nullum
Fortunare tuo potuisti numine coeptum:
Nec poteris hodie. Et surdas diverberat auras,
Qui prece cumque tuas impellere nititur aure.

Omnibus adscitis haec laudum summa tuarum est.
Iam sacrum Missae, si sacrum est Missa, quod olim
Caeca [Reg: Caeca] superstitio templis invexit avorum,
Ad legum monitus peragemus, at indole nostra.
Vos aperite caput, sanctoque calescite motu,
Inque habitum orantis formati, ita dicite mecum:
O ter-Sancte Deus, cui sedes arduus aether,
Et Pater et Fili, tuque indivisa duorum
Copula et aeternae non degener halitus aurae,
Tres numero, sed tergemina vi numinis uni,
Quas tibi debemus, ino quas possumus, ultro
Pendimus obnixas uno ore et pectore grates:
Quod non ad terram, ceu brutum ignobile, pronum
Afflixisti hominem, sed recto ad sidera vultu
Celsius erexti, et generosam caelitis aurae
Particulam et sagae rationis acumen, et artes
In quis grata tui sparsim exstat fama, docendas
Discendasque bonis ad postuma saecla nepotum
Legibus indultas voluisti: et tempore patrum
His quoque sic nostram decorasti Leucorida, ut iam
Victricem possit multis obvertere palmam.

Supplicioque tuas, IEHOVA, lacessimus aureis;
Ut, quae dona tuis hodie largitus et olim es,
Propria sint nobis, seraeque propaginis heres
Intemerata suis eadem transcribat alumnis.
Sic doctrina tuo de numine lumen in istis
Artibus inveniet, nomenque per ora piorum [(reading uncertain: print faded)]
Alterno sermone tuum cum laude volabit.
Hactenus oratum est. Sed quis, cui scandere ius est
Hanc cathedram, parteisque [Reg: partesque] cupit tractare Poetae,
Audeat hanc foedam Musis imponere culpam,
Ut vel inornatos patiatur abire, vel atro
Dente lacessitos obscure vellicet, olim
De studiis recte meritos et Oreade nostra?
Vel quis tam stolide mihi sit fastosus, ut hirtas
Nequiter obturet nostris sermonibus aureis [Reg: aures] ,
Si memori quandam versu rediviva bonorum
Nomina cantari praesens audiverit, absens
Imbiberit fando cantata decenter, ab ista
Praecipue cathedra, quam vivi Solis ab ortu
Solis ad occasum splendenti lumine famae
Illustraverunt; ubi tot miracla renatae
Edita doctrinae. Pro! quae mihi copia rerum
Suppeteret; quanta me possem ostendere pompa

Carminis? ante diem componat vesper olympo,
Et nox humentes [Reg: umentes] abiungat mane iugales,
Rursus et anticipent fugitivi sera diei
Altera: quam leviter revocatam ab origine famam
Vel pressis valeam narrandi stringere metis
Unius, LUTHERE, tui virtute paratam.
Hei, quam nunc cuperem totis agitare quadrigis
Agmina Musarum spatiosa [Reg: spatiosa] per aequora laudum!
Forsitan antiquis nil concessum Prophetis:
Haec nisi Festa suae transcriberet ordo Sophorum
Propria militiae; cuius pars ipse, meorum
Castra sequens, merito cognatis praelior armis.
Tu mihi primus ades, fortassis et unus: ad omneis [Reg: omnes]
Qui natus tamen anus eras divinitus arteis [Reg: artes]
Sorde repurgandas. tacito me; noscere promptum est,
Quem dictum cupiam: solum te nempe PHILIPPUM.
Credibile est, magni circumflua maenia Mundi,
Et valgo abstrusi fatales sideris igneis [Reg: ignes] ,
Et Genium, natale comes qui temperat astrum,

Naturae deus humanae, ceu foedere pacto,
In genesin iurasse tuam. coniuncta tenebras,
Ingenium poterant quae condere singula magnum.
Credibile est, docuitque eadem post exitus ingens;
Et ternas Charites, et ternas insuper Haras,
Terque deas ternas Heliconia numina Musas
Florenti sociata iugo plausisse choreas
Nascenti puero, trepidaque a matre rubentem,
Sublatumque solo teneris fovisse lacertis,
Atque almo lactis suctu nutrisse: rigatumque
Aonio sacrae Permessidos imbre, tepenteis [Reg: tepentes]
Volvisse in cunas, ac leni ambage moventes,
Haec pro somnifero cecinisse oracula lallo:
Incipe, care puer, solidis adolescere membris,
Qualis in aprico fecundi margine rivi
Nisibus occultis se subicit arbor in auras:
Ut vis ingenii, quo te Deus auxit; et auctum
Prodidit arcanis geniturae schema sub astris,
Debita maturo ferat incrementa vigore.
Tu puer audebis, vix grandi audenda iuventae:
Et vix dum iuvenis partes implere virorum.

Nec se ullo tantum Rhenus iactabit alumno:
Nec doctos inter, quot habebit Teutona tellus,
Tot docta ingenio miracula cernet in uno.
Graeca tibi Peitho, Sirenque Latina, potensque
Hebraei Suadela iugi, tres triplice linguam
Flore venustabunt: ut quae paedore situque
Obsita squalescunt [Reg: squalescunt] auctorum sensa, nitori
Restituas, claraque hominum sub luce reponas.
Tu Logicae fabricas tortique sophismata nodi
Carnifices imitatae rotarum Ixionis orbes,
Queis [Reg: Quibus] torsere diu servae dispessa iuventae
Pectora, et infami suffocavere reatu;
Altius impacta, flictu sapiente, bipenni
Disicies; artemque nova rationis amussi
Rursus ad ingenuos antiquae lucis honores
Formare institues; ac pubem simplice filo
Gnossiacae duces adoperti semina Veri:
Quin et civilis moderatrix Ethica citae
Florentem accipiet te formatore colorem:
Quin etiam caecos naturae evolvere mores,
Quid lucens mundus, quid spiritis ignis et aer;
Quid latices frigentis aquae, quid et arida terrae;
Et quaecumque suo concors discordia coetu

Conciliant elementa, quater sociata propago;
Tu rite instabis: Scitumque mereberis istud:
Felix qui potuit rerum cognoscere causas.
Tu decus historiae; specimen tu nobile, quantum
Polleat humanae vis indolis. omnia magnus,
Omnia quod Phoebus nobis, id habebere quondam,
Cum Sapiens Saxo Ludum fundabit ad Albim
Te praeceptorem non pubes sola, sed ipsi,
Qui praeceptorum fungentur parte, vocabunt.
Quin et nulla tuas isthic oblivio laudes
Obruet. et cum iam fatale expleveris aevum;
Inventus semper dabitur, qui cara PHILIPPI
Nomina sollemni [Reg: sollemni] Witebergae voce ciebit.
Hactenus. Et cui non spiramen naris opertum est,
Quid sit, odoratur: et ni nos livida tabes
Abstrahat invidiae, verum has cecinisse fatendum est.
Nec me transversum rapiet sententia Crispi,
Qui negat in tanta meritorum laude PHILIPPUM
Censeri merito: cum lumen clarius omnes
Transfusum nostra sit tempestate per arteis [Reg: artes] .

Fortasse. at noctis furvas te pone sub umbras
Atque alios iuxta crudeli caede furentes
Teque impendentes: et quis tibi primus in aestu
Suscitet igniculum, quo praelucente periclum
Defendas capiti. nonne hunc plus omnibus unum:
Et fecisse putes et grata laude potitum?
Quamvis sexcenti post ex hoc igne secuti
Lampadas incendant, atque omnia luce frequentent.
Res facilis factu est inventis addere cultum.
Hei, quam multorum lolio sterilesceret arvum,
Ni vitulae sollerte MELANCHTHONIS illud arassent!
In cultu Sophiae dico: nam cetera non sunt
Huic decreta loco, nec curae debita nostrae.
Quamquam multa etiam sacri mysteria Verbi
Eruit e tenebris calami virtute, librisque
Tradidit ingenuis sero spectandae nepoti
Ad claram lucem. Num quicquam coxerit intus
Quodque subaerato mendosum tinniat auro,
Non scrutor: fecere alii.calidumne PHILIPPUS
An gelidum biberit; panem atrum anne ederit album,

Privatus conviva domi: seu denique CALVUS
Sive capillatus fuerit, non curat Ofellus.
Illius ingenuum ne quis sophos inquinet, omni
Iure procurandum est, magni quos provida virtus
Saxonis hoc iussit suggestu instare cathedrae.
Pro se quisque datas contente exerceat arteis [Reg: artes] .
Tu logicas exterge acies et acumine firma,
Et laevore [Reg: levore] paris Speculum morale polito:
Haec duo cum Princeps velit uno Marte doceri.
Tu Physicas rerum penitus scrutare latebras.
Vosque Mathematici, quibus est mos ire per altum,
Ac superum tentare domos, animoque rotundum
Pellustrante [Reg: Perlustrante] polum distantia sidera vestris
Acclinare oculis; iussos urgete labores,
Et volucreis [Reg: volucres] memorate rotas, legesque rotarum
Queis [Reg: Quibus] replicant solitum constante volumine gyrum.
Stellarum docto signate in pulvere motus,
Quales sollicito deprendit pollice quondam
Memphis acuta suis numquam inficianda [Reg: infitianda] patronis:
Quae moveant momenta polum: quis certus in ast is

Error; in obsuris numeri quota puncta tenebris
Defectum teneant Solem: quae linea Phoeben
Damnet et excluso pallentem fratre relinquat.
Quaeque perenne ratos distinguant tempus in orbes
Ceterae; praeceptis docili monstretis ephebo:
Et qua quisque potest, artem stabilite minantem
Comminus interitum. Dementat opinio multos;
Si memori norint animo depromere quinos
Zonarum tractus, septenaque monstra Planetas;
Filaque dispositis vicibus comitantia caelum,
Per quae dirigitur signorum flammeus ordo,
Non dico in caelis sed crassi in fragmine ligni
Posse recensitis digitorum expendere nodis,
Atque, ARIES, Taurus, Gemini, Cancer, Leo, Virgo,
Libraque Scorpius, Arcitenens, Caper, Amphora, Pisces
Dicere; quae citius possunt disci atque doceri
Quam faber impingat soleas ex aere caballo,
Posse vel Astronomi titulosque merere Magistri.
Vos ite his contra, turpemque afferte pudorem,

Qui numeros abaci sectoque in pulvere metas
Aut nihili pendunt, aut stulta fine cohercent.
Vosque Professores, tenerae qui daedala pubi
Munera Linguarum triplici sermone politis;
Hoc agite: et doctis horum os obtundite dictis,
Qui stolido audebunt dissensu tendere contra.
Res pulchre inventas non pulchris dicere verbis,
Est in polluto mala aurea ferre catino.
Tuque Poeta, tuas inprimis exige parteis [Reg: partes] ,
Et Phoebum et Clarias decima cum Pallade divas
Adsere vindiciis: et, quas adspergere [Reg: aspergere] quidam
Affectant maculas, purgatis elue limphis [Reg: lymphis] .
Pegasus afflictus summi pedis excitat undam:
Sed nosti, qualem? non crasso humore [Reg: umore] iacentene
Colluviem, aut quae sit fetenti turbida limo:
Sed fontem salientis aquae, quae purius auro
Clarius electro tempe Cyrrhaea bicorni
Interfusa iugo lapsu transmittit, et almum
Sufficit aeterno potantibus inde liquorem.
Scisne, haec quo tendant, hodie cui tanta lubido est
Evandri cum matre loqui, sapidique medulla
Pollinis abiecta siliquis et furfure pasci?

Ad verrucosos Charitum, inquis, planitus ocreis [Reg: ocres]
Degrumabo viam, et topper verabo, truones
Ruspari ut linguae decermina casca potissint,
Non haec attegri suppique investis apludam;
Sed quam cinctuti pappum evannare saperdae.
Quid vos, o pubes? ego non intelligo: et ipse,
Quod liquido iurem, se non intelligit auctor.
Ac nisi me tam spissa virum manus undique cingat;
Clamarem, insidias vati die fendite; prodor
Aut praesens venalis agor sermone bilingui.
Sed quei fungus ego Francoque sub aere natus,
haec caperem sacris tantum concessa Poetis!
Scilicet hic Linguae prisca est et sola venustas!
Cetera de trivio: quid enim Maro, Tullius. Umber,
Livius aut Naso, quos illud Caesaris aevum
Laudat et Augusti, Latiae sint regula Linguae:
Cum dicant pueris verba intellecta; nec hilum,
Quod vel miretur, vel re dignum aestimet ulla,
Cui grande ingenium est, narisque emunctior usus.

At mihi, nescio quis (nec enim res semper ad omnes
Iam felix meminisse meum est) iuratus apertis
Respondit verbis; et habebant pondera Veri:
Si vel Virgilii coquus, aut Ciceronis agaso
Dixet ad hanc faciem, deturbati ambo fuissent
Furca [(reading uncertain: print faded)] praecipites, stabulo iste, atque ille culinae.
Vos vestras curate, suas (quod spera) Poetae
Curabit partes; et in hanc sermone pedestri
Incurret sectam, quam primum Comica socco
Musa pedem exsuto Truculenti Plaude merebit.
Quod fortasse brevi, superat si vita, futurm est:
Nec mendax vestram casso spem ludet hiatu:
Ipse me a promitto side; ne spernite praedem,
Qui pro communi rem perfecturus amico est.
Hoc etiam nobis Sophiae doctoribus esto
Inculcatum hodie: ne quis sollemnia credat
Sacra profanari, si comperiatur omitti,
In quod committi, nobis sit grande piaclum.
Relligiosa novem coluit Sapientia divae
Musarum titulo: nec erat rationis inops res:
Omnes ingenuo nexas per mutua nodo:

Omnibus aequus honor: nolle et velle omnibus unum:
Nec tantum consorte satu, sed amore sorores.
Nosque novem Musis numero sumus aemulus ordo.
Fas igitur, studii quos una professio iungit,
Simus item socio conserti pectora vinclo:
Nec fronte adversi speciem simulemus amica,
Averse tergo contranitamur, ut olim
Manoadae vulpes. Hei quo, dulcissima rerum,
Mascula simplicitas nivei candoris abacta es!
Oremus. semper grave et immutabile sanctis
Pondus adest verbis: et vocem fata sequuntur.
CARE Pater (nam quo potius te nomine dicant,
Quos formasti homines, quos nutricaris, et ab se
Degeneres proprii revocasti sanguine Filii?)
CARE Pater, Deus omnipotens, protendimus ambas
Spe pleni, sed rerum inopes, ad sidera palmas.
Haec studio Schola nostra tuo res digna videri
Possit, et invidia tabescere sentiat hosteis [Reg: hostes] .
Qualis in hunc fuit usque diem; quae sola mereri

Anon-ingratis poterant longo ordine grates.
Nos clandestinis surgentia sraudibus [(perhaps: fraudibus)] urgent
Arma domi, manifesta foris: ab utrisque periclum:
Nostrae tamen Schola salva tui sub numinis umbra est.
Importunae vigent annonae incendia passim,
Et miseranda fames nimium res fregit eduleis [Reg: edules] [(reading uncertain: print faded)] :
Nostra tamen Schola salva tui sub numinis umbra est.
Undique foeda lues atroci incanduit aestu,
Funestavit agros, exhausit civibis urbeis [Reg: urbes] :
Hic etiam letale aliqui traxere venenum:
Nostra tamen Schola salva tui sub numinis umbra est.
Utque diu salva esse tuo sub numine possit,
Tu noster sis, nosque tui. si scindimur, actum est.
Nemo hominum in terris, in caelis nemo deorum est,
Qui possit nobis aut qui velit esse saluti.
Florida Saxonicae, iuvenes, tria germina Rutae,
CHRISTIAS Augustum quae dextera sevit in hortum
Marchiaco traducta solo; vos dentque Musis

Absentes arcesso meis cunctaque theatri
Applaudente manu nostratibus infero Sacris.
SALVE prima tui, CHRISTIANE, Parentis imago;
Egregium spectamen Avi: Spes maxima Rutae:
Et tu spes Rutae Salve altera, IANE-GEORGI:
Tuque, AUGUSTE, Puer Rutae spes tertia salve.
Una omnes salvete mihi, spes Prima, Secundae,
Tertia; quos itero, CHRISTIANE et IANE-GEORGI,
Tuque AUGUSTE: novis et sensim insuescite curis,
Ac Patriae magnos repraesentate Parentes.
IT E. satis dictum est: bis coetum solvimus, Ite.

CARMEN SAECULARE, Dictum Wittebergae, in templo Arcis Omnium-Sanctorum, die Luce: cum Academia natalem celebraret Centesimum et Iubilaeum I. ANNO CHRISTIANO M. DC. II.

QUAE NON audisti, non auditurus es, audi,
Quae non vidisti, quae non visurus es unquam [Reg: umquam] ,
SACRA vide. parat ista Dei Phoebique sacerdos.
HAEC est illa dies, qua per stata sidera Mundi
Centenos abiit circumfluus Annus in annos,
Huic Academiae Primi puncta ultima Saecli
Expediens, et puncta simul primaeva Secundi.
Mene rogas, Tanti nobis qui muneris auctor?
Quis? nisi qui Maris et Flammae, Telluris et Aurae
Concilio, quod inane merum fuit ante, creavit
Omnia, quae gremio vastus complectitur Orbis

Inque suos caeli convexa volumina cyclos
Tornavit volucri levitate: ut perpete lapsu
Momentisque suis raptum sine pondere pondus
Sese libraret: Passimque ardente pyropo
Splenderet laqueare poli Solisque ducatu
Ac Lunae, tacitis formaret legibus aevum.
Quique etiam iussit torpente voraginis umbra
Eruere ingenuo Rationis acumine lucem,
In qua vis Pulchri micet et sapientia Veri.
Quique huic nempe bono, ceu gymnasiarcha palaestras
Institui voluti, quis se vigor indolis altae
Exercere queat meliorum indagine rerum.
Ille Deus tanti dedit incunabula coepti,
Ille incrementum, et primi divortia Saecli.
Illi debetur, quanta est ea gloria, soli.
Illi debemus, quot mens capit intima grates,
Et qualeis [Reg: quales] trahit et quantas hic spiritus; et quot
Et qualeis [Reg: quales] quantasque valet mea lingua profari,
Quid mea? vestrum adeo cunctorum linguae profari,
Mens caperet, et trahere spirantis anhelitus aure;

Tot nos et taleis et tantas scilicet omnes
Pro tam praestanti debemus munere grateis [Reg: grates] .
Ingens debitio est: et quam vix ire solutum
Possumus. audendum tamen est, ego verba praeibo:
Ista sequi tacita pietate ac pectore vestrum est.
Tu, qui stelligeri cursum moderaris Olympi
Irrequiete quiete, Deus: Pater unice Filia
Unigenae: qui post humanos induit artus,
Ut possit monstrare Deum: tuque Ignis in igni
Spiritus aeterno: Deus uno in numine triplex
Nomine: pro merito grates tibi solvimus uni.
Unius res cuncta tui est. Te, te auspice nostrum
Coepit Ephebeium: te praeside conservatum est.
Te duce, grande sui, quo iam valet, augmen adepta est,
Nomen et augustum, quod Fama propagat ad orbem,
Unde venit Titan, et nox ubi sidera condit.
Pro te, proque sacra quod gestum est indole Verbi
Hactenus, omne tuo solius numine gestum est.
Quodque hodie decies denos haec Leucoris annos
Computa at et primi Centena volumina SAECLI
Claudit; et a tanto non est absorpta procellarum

Aestu, quos Erebi Tybridisque [Reg: Thybridisque] ruebat aquae vis;
Non opis humanae est! operis manifesta patescunt
Argumenta Dei. Deus ista patravit; et huic nos
Debemus grates: quas et nunc solvimus. ab! quid
Solvimus? his meritis aeterna solutio non est
Solvendis. Etsi grandi subsellia versu
Fregero; si duros sinuosi fornicis arcus
Rupero; meque adeo: sat dignas solvere grateis [Reg: grates]
Non tamen evaleo. Sed enim miserescere nostrum,
Mens divina, soles. Bonitas tuae Numen adaequat.
Solvere saepe tibi est; non solvere posse, fateri.
Ecce pater! Pater, ecce! manus protendimus ambas,
Corque una trahitur, caelumque minatur, et illud
Cor spirat patrium. satis, ab satis esse putato,
Unas pro innumeris meritis tibi pendere grateis [Reg: grates] .
Pendimus (ecce) unas. et cum tu saepe datorum
Prodigus innumeris grates pensaveris unas:
Hoc te pro innumeris nunc unum, eque omnibus unum
Ista rogat cunctae spisissima turba coronae;
Ut, quam centenos propior tutatus es annos,
Hanc Academiam porro tuearis, et illud

Nobile depositum sacrosancti dogmatis una.
Namque hoc non salvo, quid opus salvere Lyceum?
NUNC quoque denarrabo, Deus quos ille volebat
Munia delatae praestare vicaria curae.
Ecqui sunt? Est, qui primum INCHOAT hocce Lyceum:
Est, qui CONSERVAT: est et qui FUNDAT: et est qui
Collapsum INSTAURAT: quique ORNAT et AMPLIAT; et qui
CONFIRMAT: quique ista suis FOVET integra nervis.
His etenim TITULIS, qua se primo obvia muro
AUGUSTAE substructa domus cenacula pandunt,
Saxoniae Proceres statuas potuere mereri.
Hi pariter mihi carmen erunt: hoc limite Cleio
Nostra laborabit. Et quamvis densior [(printer); sic: defensior] instet
Gestorum series, laudumque sequentibus undis
Obruar: audebo tamen, et stringam omnia pressis
Narrandi metis. Tu primum duxeris agmen,
FRIDRICE, Imperii pars augustissima: cum quo
Ipsa suum commune [(reading uncertain: print blurred)] habuit Sapientia nomen.

Instar in hoc quantum est! (animos advertite) cum quo
Ipsa suum commune habuit Sapientia nomen.
Laus olim palmaris erat, penetrare sacratae
Regna Palestinae, et Solymam Christique sepulchrum
Ferre sub aspectum. penetravit hic: omnia coram
Sub visum tactumque dedit. Penderene muro
Cernitis hoc tabulas? Adversa aversaque Christi
Depositi facies ea patrum credita saeclo est.
Ille hanc suspendit Solymorum ex orbe relatam.
Ille hanc exstruxit muris ingentibus Arcem
Turritasque minas: ille hoc venerabile Templum
Nunc meritis insigne suis et honore Sacrorum.
Hoc auctore Domus surrexit et illa, supremae
Urbis apex, portae decus et tutamen Elystrae:
Primum Augustini, post nomine clara Luteri;
Nunc utriusque simul; quantumvis debita neutri.
Ille rudi posuit duo Formatoria pubi,
Quaque Professores sacrum sophos atque profanum
Exercere queant. Sed et illum e robore querno
Undeni compage iugi super Albida pontem
Construxit, docuitque fero sub gurgite Nymphas
Aoniae calcata pati vestigia turbae,

Magni animi res sunt, ob quas nonnemo triumphum
Postulet, at nihil hoc, prae quam quod dicere possem,
Me tempus sineret. Quo pacto inviserit heros
Commitia Imperii tricesima, vique probata
Consilii ornarit. poterat qui dignus haberi
Caesareas tractare vices pro Caesare trino:
Quin Sceptrum et Sphaeram Diademaque Caesaris ipsum.
Imperii gestare bono. Sed, Carolus esto.
Caesar, ait: pro me Caesar mihi Carolus esto
Hei mili! quantum animi fuit hoc in pectora robur,
Ultro delatos tanti contemnere regni
Fasces, quos alii vi, fraude et sanguine quaerunt.
Hic Acade miae posuit fundamina nostrae,
Quae nunc centenos numerant feliciter annos.
Scilicet haec ille Urbis erat praeclarus ab auro
ANNULUS: huic auro radiantis gemma lapilli
Deerat adhuc; non illa, rubras Orientis adundas
Quae legitur: sed quam ille Oriens demisit ab Alto
In fortem Israel, qui sanguine purpurat Agni.

Annulus huic potius gemmae fuit aptus et aurum.
Eruit hanc lutera manus, fabreque politam
Inserit huic auro. Iam splendet utrumque corusco
Sidere; iamque Italis oculos perstringit ad urbem
Tibridos [Reg: Thybridos] : ipse etiam Romanus Iuppiter horret
Lucis inadsuetae [Reg: inassuetae] penetrabile fulgur oriri
Monte Palatino. iam sacra infausta notari
Incipiunt. sua iam meretrix Babylonis in antro
Spectari secrata dolet. Nunc tempus agi rem,
Cacus ait. Propere pereat Gemma, Annulus, Aurum
Cum Fabro, (Luterus erat faber ille) sed et qui
Auro, qui Gemmae, qui Fabro praebuit umbram
Hospitii. hospes eras Sapiens Friderice. Sed aurae
Disque trahebant, disque sipabant [Reg: suppabant] cuncta minarum:
Cuncta minarum disque sipabant [Reg: suppabant] disque trahebant.
Hac stabat Deus: hac stabat Fridericus. Et ausit
Ab Iove Romano quisquam praesumere tantas
Armorum vires, contra hoc ut staret in armis?
Tunc se magnificam fecit Tetzelia virtus,
Vaenales [Reg: Venales] satagens nostris obtrudere merces;
Qualeis [Reg: Quales] , me tacito iam quivis novit ad unguem.
Videris hic animi curis mordacibus aegros

Commissi taedere sui: gentemque picatum
Autolyci rogitare, Meo me crimine quanti
Posse putas solvi? cui mango; Nempe fide nos
Mercamur Graeca: si prompta pecunia, centum
Pende coronatos, et crimine liber abito.
Auro se meretrix, auro sicarius, auro
Sacrilegus purgat. Nullum purgantius auro
Natum smegma fuit. Purgatis ordine noxis,
Ecce incestificus germanae matris adulter,
Quanti, ait, incestus solet heic [Reg: hic] vaenire? talento.
Heu pretium impensum! quid tum? ne nummus abesse
Hinc potis est: Quaestor Latiae sic aestimat aulae.
Ergo ideo in pretium redigi peccata potissunt [Reg: possunt]
Omnia? sic, possunt. Peccatum tam grave nullum est,
Cui non par aurum possis expendere contra.
Nimirum haec illa est fraudum sutela piarum!
Hos non ulterius procedere passa furores
Mens animosa Deo Luteri; Ergone putasti,
O scelerum caput et mentito vicarie Christi,
Isto auri splendente luto vaenale [Reg: venale] parati,

Quod meruit nobis et morte et sanguine fuso
Filius Omnipotentis heri? sicne ergo deinceps
Ipsa Sacramenta, ipsa elementa, cruentaque Christi
Vulnera Tetzelio et Caelum vaenale [Reg: venale] sit ipsum?
Hoc Deus, hoc prohibeto nefas. hoc limite vendax
Haereat iste furor. pereat Tetzelius, et qui
Cauponari animis hominum ius fasque putarunt.
Occidat Indulgens, Indulgens occidat hydra;
Occisam tumules; tumulumque hoc carmine signes:
HEIC [Reg: HIC] prostrata iacet Latii Indulgentia Papae
A capite ad calcem, cumque omnibus intestinis.
Istas, credo, fores bipatentibus obvia valvis
Nunc etiam impacti vestigia prodere clavi,
Quo Christi meritis affixa est plena papyrus,
Plena Sacro fidei: solido plenissima Hero.
Tuque adeo caeptis [Reg: coeptis] indulgentissime vireis [Reg: vires]
Christe dabas, ne porro tui pretiosa cruoris
Purpura sacrilego vaenum prostaret abusu.
Tu, Friderice, tui pro nominis omine, pacem
Curabas: quae certa rei nutricula tantae est.
Et non e tumulo hoc viridis nova [(printer); sic: virida novis] germina, Rutae,
Non violae, non paciferae nascantur olivae?

Quisquis es, huc specta: sed et huc. e marmore sensum
Disce Friderici: Pietatis imago sub illo est:
Illic, qua duxit Lysippus in aere Togatum,
Quaque Polycleti [Reg: Polycliti] formavit lima Sagatum,
Disce Fridericum bellique domique paratos
Offirmasse animos sano pro dogmate Christi.
O salve, Friderice, tuo sub marmore: salve,
Et tibi, quae primi decurso tempore Saecli,
Gymnasii Templique tui quota portio Vates
Carmina iam libo, votivi turis honorem
Esse puta, et meriti meritis ingentibus umbram.
UT fato Fridericus obit, tu dive IOHANNES,
Imperium pro fratre geris: sic indole fratri
Par similisque putes ut fratrem in fratre renatum,
Quanta periclorum pro Relligione renata
Hauserit: et quantis civilis Erinnys, et istae
Rustica tempestas Corydonum exosa dynastas,
Sedata aerumnis fuerit, non dicere possem
Sat digne; non si pariter mihi vertice laeto
Nectat odoratas et Smyrna et Mantua laurus.
Id vero augustum est, quo non augustius allum
A Ponto Eoo supra Maeotidis undas

Sol unquam [Reg: umquam] vidit; quando hoc augusta magistro
Augustae exbibita est Fidei Confessio nostrae.
Heic [Reg: Hic] animis opus et circum praecordia ferro!
Heic [Reg: Hic] stabat Caesar, Procerumque tremenda potestas
Europaei Orbis: stabat cum fulmine torto
Clemens non clemens Romanae Iuppiter aulae.
Stabat et inventrix scelerum furialis Enyo:
Nosce tuas vires, Saxo: nova sacra Luteri
Excute ni facies; hoc caelum, atque omnia caeli
Numina testamur; Tu, cum regione peristi:
Cum regione et relligione hac interiisti.
Seu peream, sive inteream; doctrina Luteri,
Illa Dei doctrina, meo de pectore numquam
Cesserit: hos caelos atque omnia Numina testor;
Saxo ait. O cedro vox incidenda! quid autem
Cedro? caelo ipsi. Qui transis cumque sepulchrum,
Hosque ex aere vides, atque hos e marmore vultus;
Dic tecum: Heic [Reg: Hic] viva est animi Constantis imago.
IAN Friderice patris patruique binominis haeres [Reg: heres] ,
Virtutes utriusque geris. visne amplius addam?
Vellem! ni laudum summarum summa fuistet,
Germanum ostendi specimen patruique patrisque.
Hic nostram aggesto circumdat [Reg: circumdat] Oreada Vallo,

Et tutos habitare bono iubet auspice muros
Quique docent arteis [Reg: artes] , artesque docentur: et amplo
Aequa Professorum-meritis stipendia sumptu
Ordinat: his Templum hoc largitur, et omnia Templi.
Invidere ipsi quamvis heic [Reg: hic] fata sepulchrum.
Vinariae situs est, hunc postquam Caesar in armis
Victorem vicit: capientem coepit; avitum
Ensiferi decus et trabeam cinctumque galeri
Abstulit, Imperii Septemque insigne viratus.
Carceris ingenui tandem custode remoto
Iussus abire domum est. Abeant, ait, omnia Sorti
Ludibrium. modo Christe veni, modo Christe maneto.
Gemmarum radiis stellata monilia reges
Exornare solent. tua, Ian Friderice, cicatrix,
Quam geris adversa, Fidei pro dogmate, mala,
Te decorat plus quam baccata [Reg: bacata] monilia regum.
Siquid in hoc esset Lysippi aut Mentoris ungue,
Haec tumulo ipsius legerent insculpta nepotes:
HEIC [Reg: HIC] Ian-Fridericus situs ille est; martyr Iesu,
Dux afflictorum: Constantis gloria palmae:
Spectamen Fidei. Christianae Sortis imago [(transcriber); sic: imgo] .

Nunc ades, Henricide, virtus Mauritia. primi
Pubertate aevi laudum festinus adibas
Vix tentanda viris. tu belli fulmen haberi
Turcorumque horror poteras. tu Martia proles
Ausus es undecies belli tentare furores.
Sed non hocce loco, non hoc mihi tempore fas est
Ordine bellorum tantas evolvere moles.
Nunc tantum pacata fero: quibus Urbis alumni,
Artesque et Pietas atque haec Academia florent.
Tu disturbatas bellorum turbine Musas
Cogis in antiquas meliori numine sedes.
Salve mauriti: nisi te tua fata sub ipso
Flore iuventutis properata morte tulissent,
Implere Europae factis ingentibus Orbem,
Et magno poteras vocem lassare Maroni.
Fraternas, AUGUSTE, obiens parteisque [Reg: partesque] decusque
Protinus augusti mensuram nominis imple.
Ipsi res operi fecit pondusque fidemque.
O Auditores! equidem si carmen in unum
Tantarum enitar cumulos advolvere rerum,
Promptius hanc alio templi traduxero molem.
Si partem tacuisse velim; quodcumque relinquam,

Maius erit: seu pacis opus, seu Martis adornem.
Quis fora Saxoniae sub Iura coegit et Aequum?
AUGUSTUS. quis se pro Relligionis amussi
Tota mente animi, totis et viribus; aure
Vi magna, et toto devovit tempore vitae?
AUGUSTUS. quis tot nummorum milia [Reg: milia] fisco
Exauctura novis antiqua salaria, donat?
AUGUSTUS. Salve Dux augustissime: salve
Nil non augusti tam augusto Principe gestum est.
Sed Carthago mihi es: de qua siluisse putatur
Laus maior, quam pauca loqui. Quidni ergo silerem?
AT non te sileo, CHRISTIANE, Augusta propago:
Quamquam qui possum sat honoro dicere versu,
Qui patris et patrui geris unus utramque figuram?
In te spirabat Patrui vis Martia: Patris
Regia serietas. Par ardor utrique Sacrorum
Parque profanorum. Patruumque Patremque gerebas.
At non ista diu tenuit Fortuna favorem:
Cum vix ostensum tantis te deicit ausis,
Inque uno geminos Patrumque Patremque trucidat.
Usque adeo summis diuturnum stare negatum est!

Tu tamen interea, FRIDERICE-WILHELME, secundas
Pergis obire vices, patriamque extendere curam,
Pingatur ab Apelle Boni mihi Principis eicon
Viva Friderici Gulielmi exstabit imago.
Crede mihi, o Princeps: tum demum oblivia sumet
Haec Witeberga tui; cum sic mutaverit axem
Foederibus [Reg: Foederibus] Natura novis: ut flumine verso
Saxonas hos Maenus [Reg: Moenus] , Francos hic irriget Albis:
Eurus ab occasu, Zephyrusque feratur ab ortu.
ECQUID habes, AUGUSTE, animi: si tanta tuorum
Gesta recensitis audis educere fastis?
Credo ego, si pro me Luteri illa, illa Philippi
Posset imago loqui; te sic, AUGUSTE citarent:
Heic [Reg: Hic] Rhodus: hic saltu1 Teque hac. Auguste, tuorum
Posse et Velle Rhodo saltare, quis ambigat amens?
Iam nunc maturis annos transcendere factis
Moliris: spondetque parem vigor indolis ille,
Membrorumque modus, vivique modestia vultus.
Tolle oculos, AUGUSTE: tui Sapientis imago

Haec est Friderici. si qua os in verba pateret [(printer); sic: peteret]
Adspectumque oculi, teque hic se pone nepotem
Purpurea fundata sui sub epomide Ludi
Rectorem magmenta hodie curare videret;
Quae censes ipsum ruiturum in verba? labascit
Vox mihi. tu potes haec, AUGUSTE, expendere tecum.
ECQUID et in laudes haec per sollemnia festi
Ibo Poeta tuas, CHRISTIANE Secunde? secundis
Quem pridem auspiciis Saxonia vidit in altos
Electorum Enses, Aquilaeque biverticis alas
Surgere Romanas, ipso gratante Rodolphi
Numine Caesareo. Quam vellem! et carminis esset
Prodiga materies: sed enim semihora labori
Iam detrita meo est: et Curatoribus istis
Circum scripta suas urgent modo singula metas.
O CHRISTIANIADE, laudem sit pompae tuarum;
Tam faustos habuisse dies, et Numen amicum:
Hoc ut Athenaeum Primi sacra IUBILA SAECLI
Auspice te titulisque tuis sumptuque celebret,

Et quae cras vobis Rhodomanni Suada sub isto
Pertendet celebrare tholo, sermone pedestri:
Quum decies senos et quattuor ordine longo
Hic septemgemina clarabit in arte Magistros.
Tu CHRISTIANIADE, (iucundum hoc nomen ab ipso
Omine saepe cito) fac ut hac cum alude Lyceum
Perpetuet nostrum. Par laus, servasse repertum,
Et reperire novum. qua nunc contentus abito.
AT vero laudes heic [Reg: hic] instaurate Iehovae,
Qui supra astriferi tabulata nitentia templi
Gymnasiarcha sedens laudum fecunda suarum
Argumenta gerit. Qui sacramenta Lyceo
Dixisti pubes, mystaeque patresque Lycei,
Et qui spectatum sacros venistis honores
Et qui spectandi; pariter laudate Iehovam.
Vox hodie canat assa, canat vox mista Iehova.
Arida clangentem se buccina frangat in auram:
Ductiliumque tubarum animae taratantara raucum
Eructent crepero per torta volumina tractu:
Tympana tenta tonent. follisque sequentia flatum
Organa multifido clangantque boentque sonore:
Errantique canore chelys; hilareque tremiscens [Reg: tremescens]
Fistula, panduraeque fides et setiger [Reg: saetiger] arcus:

Et quicquid Nerius et Flatu et denique Pulsu
In dulces animare potest mens docta sonores:
Omnia nunc meritis plenum laudate Iehovam.
Quicquid erit, quodcumque homines fecere merendo:
Servavit nostrum, servabit Iova Lyceum.
SIC celebrata mihi PRIMI sunt IUBILA SAECLI.
Sed quis in hac turba de tot modo milibus edet,
Nunc ubi sit Vates, cui sunt celebranda SECUNDI?
Quisquis eris, cuiatis eris, o postume Vates,
Haec mea post Centum si Carmina legeris annos,
Quaque ego nunc, cathedra steteris Orator eadem;
Dic: Cineres, ubi sitis ubi, salvete Poetae.
Sic tibi, sicque tuis, prae me Francaque Columba,
Attica cantando possis Philomela videri.
Sic tibi; sic nostro sint omnia salva Lyceo:
Omnia salva tibi, sint omnia salva LYCEO.

FINIS SACRORUM LIBRI II.

Frid. Taubmani SACRORUm LIBER III.

Epithalamium Christi et Ecclesiae mysticum: PSALMUS DAVIDIS XLV. Eructavit cor meum verbum bonum, etc.

AESTUAT intus et exsultat mihi pectus in imo
Corporis abscessu, rerumque exuberat unda:
Nec se iam capit. Eia manus rapidissima docti
Huc scriptoris ades, plenum cui littera verbum est,
Quique notis linguam superas, cursumque loquenti
Praeripis, et multas trabis in compendia voces.
Magnificum de Rege melos, Regique dicandum
Sacrandumque ipsi prorumpit ab oris hiatu.
PULCHRI homines; sed tu longe pulcherrimus, o Rex:

Florida melligenis vernat tibi gratia labris,
Suadelaeque vigor. te sic Aeternus honestat,
Et cupit aeternis haec sint tibi propria saeclis.
Progredere, o heros; solitoque accingere ferro,
Atque ostende palam, Rex quantus in arma patescas.
Scande triumphalem bene rem gesture curulem,
Cui frenos auriga regit (mirabile!) Verbum:
Ante trahunt Verum, Iustum, et Clementia currum.
Qualia quantaque tu talis tantusque patrabis!
Contra ibunt hostes. nec enim tam mascula virtus
Hostili caret invidia. tu fortibus armis
Ibis in adversos animi fidentior hosteis [Reg: hostes] ,
Imaque fulmineis transfiges pectora telis,
Adfligesque solo. Solium, sceptrique potestas
Illa tui, Deus; illa Boni fidissima custos
Robur alet nullis passurum incommoda saeclis.
O Deus, ille tuus vere Deus inter alumnos
Municipum socios te plus dilexit; et uni
Prae cunctis quoque laetifico caput unxit olivo,
Interiora domus eburataque templa palatI [Reg: palatii]
Desere: fragrantis [(printer); sic: frangrantis] simul ibit in aera fumi
Halitus, inciso qualis de cortice myrrhae

Sudat odor, qualisque aloes casiaeque vaporat.
Tantus ab induviis ubi fluctus inundat odorum,
Certatim accurrit magnorum e sanguine Regum
Turba puellarum, famulas meditata clientes;
Gratanturque initum, seque in nova gaudia solvunt:
Veste omnes, sed veste tua mundoque decorae.
A dextris Regina sedet pulcherrima virgo,
Tota caput gemmis et obrizo [Reg: obryzo] illustris in auro.
At Tu, SPONSA, aures oculosque animumque Marito
Obsequiis addice tuis. neque respice. Patris
Dediscenda tibi domus est moresque tuorum.
Sic Rex ille tui flagrabit amoris in igni:
Tuque tuum precibus supplex venerabere Regem.
Dumque tuum veneraris, eris venerabilis ipsa
Regibus. electis veniet Tyros inclita donis,
Quique opibus pollent alio sub Sole tyranni,
Expalpare tuum meritis et honore favorem.
Intus in arcano Sponsi regina cubili
A capite ad calcem forma speciosior omni
Candet, et illusam texto gerit aurea pallam.
Scilicet hac, o Rex, tibi pompa adducitur uxor.
Virgineo stipata choro laetantur ovantes

Exsultimque fremunt, et regia tecta subintrant.
Quid tibi cum patribus? Sponso mutare parenteis [Reg: parentes]
Incipe, qui multo faciet te pignore matrem,
Quos cernes toti leges imponere Mundo.
ATQUE ego te meritique decus, Rex optime, caelo
Per titulos memoresque dies aequabo. nec isto
Se pietas omnis concludet fine: sequentur
Postgeniti genitorum, et qui gignentur ab istis.

AD FRID. GULIELMUM ELECTURAE SAX. ADMINISTRA-torem, Princip. Opt.

SPECTAMEN Friderice boni GULIELME dynastae:
Effigies in quo viva superstat Avi:
Lutheri virtus, inter cui scilicet omneis [Reg: omnes]
Maius in humano pectore pectus erat,
Ambrosias epulas et scitamenta saluti
Congrua divini prompsit ab arce penus,
Ista tuus secrevit Avus, voluitque Latinae
Ac patriae linguae quemque sapore frui.

Restabant aliquae frustilla domestica MICAE
Olim-Romulidae non sapitura gulae:
Quas tu comportas, Latiisque inferre canistris,
Wanckelio sirpos conciliante, iubes.
Felices micas, queis [Reg: quibus] , non-felicibus annis,
Hos promos condos emeruisse datum est!

DIES MIRABILIS XXV. Mart. AD DAV. RUNGIUM, POMERANUM, Theol. Doct. Collegam et Compatrem.

HAEC est illa dies QUINTA et VICESIMA MARTI:
FESTUM EVANGELII: FESTORUM nobile FESTUM,
MAxima MIRORUM quo MiRA patrata feruntur.
FACTUS HOMO DEUS est. Mirum quod maius? eodem
Passus HOMO DEUS est. merito hinc Ecclesia cantat:
HAEC EST ILLA DIES, DOMINUS QUAM FECIT: ovemus,
Perque vices Domini laudes iteremus in illa.

ATQUE ea sat poterant augustam hanc reddere lucem.
At superant dicenda, Patrium quae cura notavit
Hac quasi facta die. Mundi textura peracta est.
Primus in Orbe pater sine patre creatur Adamus,
Labitur; a lapsu promisso Semine surgit:
Hac idem moritur, qui mortem obduxerat Orbi:
Hac et Abelus obit fraterno vulnere caesus:
Hac castam emisit quoque Noias arca Columbam:
Hac Sodome ignitis caelo perit hausta procellis:
Hac Abraham Fidei spectamen, mactat Isacum,
Aut si non mactat, potuit mactare videri.
Hac idem Lotum devicto ex hoste recepit:
Hac et Melchisedech hominumque Deique sacerdos
Offert victori panemque ac dulcia vini.
Venditur hac Ioseph. hac postuma saecla [Reg: saecula] Iacobi
Primigenis Phariae caesis arva hostica linquunt.
Hac et Davides, minimus de germine fratrum
Auspicio Domini Iudae rex dicitur unctus.
Tot tantisque hodierna dies clarere putata est
MIRACLIS olim, Doctor mira indole RUNGI.
Aut si facta die non sunt hoc omnia, forsan
Causa figurata est, Patres cur facta putarint.

AD IOH. KAUFMANNI Theol. Norib. Effigiem.

TRES et ter denos clarae quem Noridis annos
Contio Doctorem devenerata suum est:
Quo melius vitae exemplo verboque solebat
Ducere nemo sacrum nemo docere gregem:
Qui vivum potuit mysta spectamen haberi,
Heic [Reg: Hic] tibi KAUFMANI cernitur EFFIGIES.

AD GEORG. MYLIUM, Theol. Pastorem et Profess. Collegam.

RUNGIUS, ille sui nuper-decus Ordinis ingens,
Heu immaturum mortis adivit iter!
Si numeras annos, nondum octo lustra peregit:
Vividus ingenuo stabat in ore color.
Et tamen in morbos, et in ipsam denique mortem
Raptus inexplicito sensit utrumque malo;
Si mala res mors est, quae Sanctis ostia pandit
Alterius vitae, quae sine fine bona est.

Quicquid id est, ingens nostras Ecclesia damnum
Fecit: et Hastatum poscit anhela parem.
Interea tuus esto, MYLI, fortissime princeps,
Et vos MILITIAE cetera pompa SACRAE.
Ista Dei est acies. Dux ipse. triarius exest
RUNGIUS? Hunc vacuum non sinet ille locum.

Imago OBOEDIENTIAE.

OBSEQUIUM, vel teste Deo, primaria Virtus.
Hanc oculis hominum tali sub imaginis umbra
Candida maiorum probitas subiecit ad unguem.
Finxerunt [(transcriber); sic: Fixernnt] PUERUM, cui moles lignea trunci
Imposita est humeris, inscriptaque, FORTITER: acris
Luxuriat iuxta saliente Canicula gestu.
Os puer occlusum signataque exhibet aureis,
et caput obstipum est, et pectus monstrat apertum;
Vasaque bina manu graviuscula gestat utraque.
HAEC est OBSEQUII pictura. Quid indicet, audi.

Est puer: A primis adsuesce fideliter annis
Obsequii tolerare iugum. Trabs incubat illi:
Multa idem facias patiareque multa necesse est.
Prompta [Reg: Prompta] Canis salit ante pedes. Tibi si quid agendum,
Acceleres hodie: Pigrorum est dicere, Cras cras.
Obsignata gerit puer os auresque. susurros
Ingrati fremitus in herum vitare memento;
Nec quod vulgus iners vel opinio suggerat, audi.
Demisso capite est. cum feceris omne, modesto
Sis animo; nec in his laudem veneris inanem.
Pectus reclusum est. Noli SIMULARE fidelem.
Sed FACIAS operam. perit omnis gloria. facto,
Quod fit ab invitis, extorsaque [Reg: extortaque] gratia sordet.
Vasa gerens ocreisque pedes indutus oberrat:
Omnis et INTEGRE res et CONSTANTER agenda est.

Ad Typographum, D. AUGUSTINI DE DOctrina Christiana edentem.

QUIDNI, porro typis Operas exscribere cures,
Quod DE CHRISTIANO DOGMATE fecit Opus
AUGUSTINA manus: qua non augustior olim
Urbemque et CIVES condidit AETHERIOS.
Nempe hoc ut docili fieret magis utile pubi,
Iussit in angustum provida cura modum
Cogere GESNERI: cuius succumque [Reg: sucumque] animamque
Auguro cunctorum sucum [Reg: sucum] animamque Patrum.
Utitor hoc fruitorque bono, castissima pubes.
Biblia sint princeps cura; secunda Patres:
Sed Patres ipsi. nam quos nunc Romule castras,
Iure intestatos credimus esse Patres.

AD SAL. GESNERUM, Profess. Theol. et Collegam: super Psalmum XCI.

DISPEREAM, e Davidis si quicquam doctius Odis
Et caelo et zelo plenius audierim:

Quam quem tu psalmum momento et pondere rerum.
Explicitum mira dexteritate dabas.
Chalcographis o sparge typis in publica vulgi!
Multum atque a multis cur relegatur, habet.
Multa rear curare luem, GESNERE: sed abs. te
Certius hoc Psalmo non reor antidotum.

AD LEONH. HUTTERUM, D. Theol. Profess. et Collegam.

MUNDI volantis impetus rotatileis [Reg: rotatiles]
Et has choreas astricas, noctis peplum,
Volvi revolvi in ambitus reciprocos,
Amussitatim nos docent astrispices.
Sed quae rotationis huius proximans
Sit causa, calide callideque disputant.
Et fluctuantur hoc in aestu Theologi
Aetate prisca et hacce nostra principes:
Ab Angelis ne (quod placet nonnemini)
An ab seipsis vi latente in orbicum
Caeli rotentur impetum. DIC, quaeso te,
HUTTERE: nam potes profecto: quem sacrum

Et quem profanum sic Sophos per intimos
Duxit recessus VEritatis abditae:
Utrum sequamur tutius. Vel hoc quoque
Unum est ab istis, quae Philosophi pallium
Mitramque Theologi superbe transeunt?

In Florilegium Biblicum ANDREAE MERGILETI, MELrichstad. Fr. Theol. et P. L.

MERGILETE sacri canentis gloria Vatis,
Qui propiore Dei, quantus es, igne cales.
Nec te fatidico Bromii furor igneus aestu
Concitat, aut stimulis urget Apollo suis.
Spiritus e caelis animat tibi carminis orsum:
Nec venit in numeros cura profana tuos.
CHRISTIDOS et FIDEI FACTIQUE volumina prostant;
Ambo Dei digito scripta fuisse putes.
Quae tu, per Capitum segmenta, in carmen acatum
Induis, inque merum sucum animamque liquas.

Vidit et HUNNIADES nostri fama ardua Ludi,
Miratus studium Iudiciique fidem:
Elogioque librum merito celebrare parabat,
Has nisi fregisset Mors inopina minas.
At sacer et magni Vatis labor ibis in Orbem
Ipse satis pollens laudis honore tuae.

IN SEBAST. ARTOMEDEM, P. et Theol. Ad Psalmum ipsius Ll.

PRUSSIUS Artomedes Franco de sanguine Vates,
Et Phoebi et Christi numine plenus erat.
Si quando harmonicos animabat voce canores,
Melpomenes melior non erat harmonia.
Pulsabat citharam? Citharam Iesseius heros
Increpuisse pari creditur ingenio.
Suggesti e specula populum sacra iura docebat?
Magna animi Paulum verba vibrare putes.
Spectatus satis in reliquis; spectetur et isto,
Ignea quo Psaltae vox, MISERERE MEI.

Ad Poemata sacra IOH. LAUTERBACHII, In Nos COWITZ, IC. Misn.

HUNC tibi, Rex regum, Deus optime maxime, Librum
Lauterbachiadae sobria Musa dicat.
Nec tantum hunc Librum, sed se tibi dedicat ipsum,
Quicquid mente-animi, corpore quicquid habet.
Ante quidem, Deus, omne tuum est, quod deditat auctor.
Plus ergo placeat, quod fuit ante tuum.
Nec vult scire aliud, nec habere, nec esse Poeta,
Quam quod se sperat posse probare tibi.
Quin se non tantum vivum tibi dedicat auctor,
Sed post mortem etiam vult tuus esse cliens.

AD MATTHIAM HOE, Theol. D. LUTHERO parentantem.

SOLEM, Mundi animum ac mentem regimenque dierum,
Rem facilem, verbis magnificare, putant.

Nec mihi difficilis visa est, celebrare LUTHERUM.
Uber habet laudis semen uterque suae.
At Lutheri animum trifidaeque tonitrua linguae
Et lingua atque animo posse probare pari
Romulidis hodie; laudem meret, HOE; vel ipsis
Aemula quae radiis lumina Solis habet.

AD EUNDEM.

MATTHIA, quidni cupias parere vocanti?
Non nisi voce hominis nos Deus ipse vocat.
Immo reluctanteis [Reg: reluctantes] in messem EXTRUDIT, et ausus
Ac vires timidis suppeditare solet.
Nec viles tantum plebeiae sortis alumnos,
Sed vocat et genitos splendidiore satu.
Tu facis exemplum: Cui Principis aula vocato
Suggestus aperit pulpita SACRA sui.
Surge in [(transcriber); sic: iu] iussa Dei, MATTHIA; in vota bonorum.
Magnum est posse Bonis, posse placare Deo.

AD HIOB. GIGANTEM, Theol. Lunaeburg.

Legi, sancte senex, morituri illa ultima Christi
Verba recens numeris emodulata tuis.
Scilicet exemplum defecta aetate dedisti,
Quod deceat iuvenum corcula docta sequi.
Sint, qui mirentur membris et mole gigantes:
Tu mihi sis animo grandis, Hiobe, gigas.

AD ANDREAM AMBERGERUM, Theol. Witteberg-Calend. Ianuariis.

AMBERGERE, sacras Vatum doctissime sorteis [Reg: sortes] ,
Et vetus ingenuae candor amicitiae:
Ecce novum rediit circumvagus Annus in annum;
Rursus et acclivum [Reg: acclive] Phoebus anhelat iter.
Rite bonis operate sacris fac ad aetheris arcem
Plena calescentum [Reg: calescentium] fumet acerra precum:
Ut Deus, hoc patrem qui sese indulserit anno,
Post etiam nobis se probet esse patrem.
Posse Deo pro patre frui, summa una bonorum est.
Patres ambo sumus patris imago Dei.

Nonne meo, nonne ipse tuo cupis optima gnato?
Pinxit ad hanc faciem se Deus ipse patrem.
Discamus pro forte data mediocribus uti,
Et quo quisque caret, sponte carere bono.
Ambergere, tuos fons Israelis alumnos
Educat, Aoniae Phocidos unda meos.
Tu maior moves; mea cura minoribus aptaest.
Pro Templo Domini sudat uterque labos [Reg: labor] .
Fiat, fiat: et hunc etiam duremus in annum;
Dum referat Iani lux recidiva diem.

In Tabitham redivivam DANIEL. FUGMANNI.

DORCAS Ioppaeae netrix operosa Minervae,
Vel tunicas, aliud vel suat induvium:
Haec obiit: hanc iam bona famina lavit et unxit:
Iamque foras rigidos prodidit alsa pedes.
At Petrus, aetherios quem spiritus armat in ignes,
Frigida vivifico membra calore ciens,
Surge Tabitha, inquit. Vox factum est. Caprea surgit,
Seque repraesentat viva vidensque suis.

Idque bonis Lucae pictura coloribus aptum
Edidit, et sacra iussit in aede legi.
Te, Fugmaniade, legisse, ac mente sagaci
Et calami puncto cuncta notasse liquet.
Tali certe habitu morienteis [Reg: morientes] induis aegros,
Ut mea mens secum caeperit [Reg: coeperit] ista loqui:
Dorcas acu pinxit tunicas viventibus olim:
Fugmani Tunica haec funebris esse potest.

AD GEORG. ZEAEMANNUM Theol. Hornbacens.

ILLA olim TiberI iuxta Istrum [Reg: Histrum] Augusta, Quadrata
Corda gerit Sacri conscia Colloquii.
Ex hoc colloquio calami nova proelia [Reg: proelia] surgunt:
Inque atramentum proximus Ister [Reg: Hister] abit.
Atque utinam quoque penna teres in sessile quadrum.
Iret, et in certo staret utrinque loco?
Litem quisque suam titulo praescribit honesto:
Seque unum iurat posse merere fidem.
Scripturam iste urget. Sed ob hoc proscribitur illi.
Quaeritur heic [Reg: hic] sani iudicis arbitrium.

Hic ait, esse Deum Scriptura interprete. laudo:
Hoc quaerenda boni iudicis urna foro est.
At mutae Scripturae opus est interprete lingua!
Iste hanc Romanum tendit habere Petrum:
Tu quemvis alium cui mens sapit integra Christum.
Heic [Reg: Hic] Rhodus: Heic [Reg: Hic] calidum saltat uterque chorum.
Atque utinam tandem desaltaretis! ut Orbi
Pax sua reddatur, debita lausque Deo.
Interea, Zeemane, tuis ego gratulor ausis:
Mystica dum calamo vindice bella facis.
Bella autem? Ab pereat vox haec in milite Christi!
Pacatum volui dicere Colloquium.
Turbare insani est: sani; componere lites.
Hostis desipiat: Tu Zeemane sape.

In Excubiarum piar. Centurias WILHELMI ALARDI, Grempens. Stormar. Theologi et Poetae.

EXCUBIAS, Alarde, Pias te cogere vidi,
Atque in Centuriam quasque secare suam.

Tessera militiae gemina est: Vocalis, iesus;
Muta, Timor Domini: vinclum utriusque, Fides.
Vexillo inscriptum est: Duri Patientia Victrix.
Victori merces, pacta, Corona poli:
Agmina Centuriata, Wilhelme, repente ciete.
Nobilis insigni milite Centurio.

Scitum BALTH. EXNERI, Hirsb. Sil. P. L. Spero meliora.

EXNERI Scitum est; Spero meliora. Relinquam
Hoc Scitum scito. Vin et habere meum?
Despero meliora. Vide mihi tempora, Censor:
Et dic, utrum horum scitius esse putes.

PSALMUS CXXVI. In Convertendo Dominus, etc.

EX improviso Domini cum gratia nobis
Diceret: Eia Sion capta, redito domum;

Spemque netumque inter voti libravimus aestum,
Ceu vaga ludibrio somnia pectus agunt.
Tunc nostrum os risu, tunc lingua erat ebria cantu.
Tunc quoque dicebat barbarus ipse palam:
Mirifice res magnificas Deus egit in istis!
Et vere. fecit maxima mirifice
Hinc ea laetitia est. AT tu, bone Iova, relictos
Redde quoque ut torrens Auster inundat agros.
Semina cum lacrimis sua qui commisit agello,
Inter laetitiae iubila messor [(reading uncertain: print faded)] erit.
Rus abeunt flentes, pretiosaque semina portant;
Cum plausu et pleno mergite rure domum.

In gratiam Christoph. Donaveri, Ratisp. Theol. et Poetae.

ANTE OMNIA IESUS.

QUID tu tibi vis, aut Epicure, cui Voluptas
Ante omnia rerum? aut tibi quid, Stoae aut Stagirae
Compar animosum: cui gloriosa Virtus
Ante omnia? quid, cui Sapientiae cor; aut cui
Desultoria fabula Laudis ac Honorum
Ante omnia? quid tu tibi, cui ante omnia grandes

Res divitiarum? tibi quid, cui ante omnia: sed quid
Te meque per ista omnia duco curiose?
Sint omnibus ante omnia, quicquid omne caelum,
Quicquid terra habet omnis, et omne id Universum
Infraque supraque Esto mihi ante omnia Iesus.
Ante omnia, Iesu, esto mihi; ante omnia Iesu.

Ioan. Timaei, Siles. Theologi et Poetae Symbolum.

LUCTA RESIPISCENTIS.

PECCAVI. Quid tum? Misereri restat ab alto.
Si peccare meum est. peccata remittere Christi est.

NOLI ABUTI.

UTERE clementi, sed non et abutere Christo.
Quantum ardet miserens, tantum quoque saevit in ira.

Aegrotus.

QUID spiras Mors atra minas? hoc exsue [(reading uncertain: print unclear)] fastus.
Victuro Christi morte lubido mori est.

Wol Gebett/ ist halb studiert.

QUIcum profectu vis discere, disce precari.
Dimidium facti rite-precatus habet.

Thue Recht / Scheu niemand.

CUR aucuparis anxie domi et foris,
Quid hic vel iste curiosus arbiter
De te loquatur? Immo Fac tu strennue
Quod est tuarum partium, quod virium,
Pro lege Conscientiae. Si te domi
Absolvit ista; cur requiris anxie,
De te quid Aius garriat Locutius?

Suspicio.

QUID suspicaris? nebulo (pol!) Suspicio est.

Nec hospitatur cum bono temere viro,
Sed cum Malo. Si perca sequitur sepiam.

PROVERB. SALOM. XXIII. et DEUTER. XXVII. VER. XVII. Ne transferas terminum antiquum, et in agrum pupillorum, etc. Itemque Matth. 7.v.12. Quaecumque volueritis, ut faciant vobis homines, etc.

LIMITIS antiqui cur pacem evertis, et agri
Pinguius uber agro iungis ubique tuo?
Laxius ut possis habitare, et pascere. Nec te
Corrigit humana sorte magistra dies.
Nec tibi tot lacrimis cor praemollitur egeni.
Est animae sanguis lacrima: crede mihi.
Emi, inquis, pretio. Fortasse! sed aeris egentem,
Non alio poteras quaeso, iuvare modo?

At cupiit vendens! Sic se cupit ense feriri,
Carnificis laqueo qui iugulandus erat.
At me iura sinunt Ususque! Quis usus? utrum ius?
Haec duo sunt magnae pallia nequitiae.
Ab I Species Iuris quam Ius saepe induit ipsum!
Quique est innocuus cogitur esse nocens.
Saepe solet fieri: quem ius excuriat aequum,
Interpres iuris excoriare iubet.
Quid facinus pingis? Norma haec certissima veri est,
Quam dedit aeternae Curia iustitiae:
QUOD tibi vis fieri, vicino feceris aeque.
Hinc poterunt facti iura liquere tui.
Ex animi sensu, quem mens tibi Conscia dictat,
Quaeque est in Christi sanguine nixa Fides;
Dic mihi, Numquid agro partem domuique revulsam
Esse tuae velles iure modoque pari?
Vox fulmenque Dei est: (notet hoc sibi tertius haeres)
Aetatem numquam res male parta feret.

1. IOHAN. 1 v. g. Sanguis [(transcriber); sic: Suanguis] Filii Dei purgat nos ab omni peccato.

MAGNA est, sed quanta est, omneis [Reg: omnes] unius ob omni
Sanguinis illa Dei purpura labe lavat.

HIEREMIAE XVII. v. 11. Sicut perdix quae colligit ova aliena etc.

UT fotu perdix alienis incubat ovis;
Nec tamen in pullos haec animare potest:
Talis is est, qui se per iura iniuria ditat.
Cum minime retur, Mors ait, ito foras.
Sannio quaerenti, Cuius domus ista? reponet;
Nescio nunc-Dominum: nuper Halopis erat.

MEMORARE NOVISSIMA.

QUICQUID es acturus, meditare novissima tecum:
Et numquam quicquam post doliturus ages.

Symbol. Ioh. Breithoris, Reg. Gloglov, Curiae ab Epistol.

SPES MEA CHRISTUS.

PER me licet: etsi minus id licere vellem!
Spem mitte vel in Caesaris ipsius coronam,
Crassi vel in aurum: vel in ista gloriarum
Praenomina, Cognomina: vel quod hic, quod ille
Venatur hians. Hoc ego dico, dixi; et usque
Dicam; Necat haec Spes animi virile robur.
Hunc carnificem fige tuum cruci: in crucem, inquam,
Hunc carnificem tollito, Christiana plebes.
Christus mea Spes: Spes meae Christus est, eritque.

In Concordiam LEONHARTI HUTTERI, Theologi Witteberg. Collegae et Compatris.

TU Cathedram Lutheri animas, Huttere, Lutheri
Dogmate; quod pleno Spiritus igne movet:
Spiritus ille, illo igne Dei; quo spiritu et igni
Multus in Unanimum schema liquescit homo:
Schema, quod ingenuo refert simulamine Christum,
Nec quicquam fuci versicoloris alit.

Hinc nos una aluit Concordia; et unus in uno
Baptismus Domino fovit, et una Fides.
Sed decus infectum hoc et Davus et Oedipus
Et nova Discordes egit in arma viros. ivit,
Haud tulit bos ultra tua vis, Huttere, Dolones;
Ista Leonini vis generosa animi.
Corripis et Calamum et rubricam a Sanguine Christi,
Inque suo-Vero pingis honore Deum;
Atque Deum, atque Dei Doctrinam, operamque Lutheri,
Quique tuos instant, dive Luthere, gradus.
Cui Sacra nondum etiam Concordia seprobat; illi [(transcriber); sic: llli]
Subsequus auctor erit bubsequa quisquis erit.

AD WOLFGANG. STRICCIUM, Pattensem, Sax. Poet. et Mus.

STRICCI, non strictim libavi Davidis Odas,
Quas fide non una concinit una Fides.
Germani ignoscant, Gallique Italique; Latinae
Quotcumque aptarunt plectra Syrissa lyrae:
Ille bonus numero; nervo iste; hic indole rerum:
Tu tribus: et Viva singula Voce animas.
Fallor; an bas Animae caelo modulantur: et ipsis
Praecinit Isaidae lingua magistra modos?

IN GENESIN SIMON. GEDICCI, DOCT, THEOL. ET ELECT. BRAND. Contionat. Aul.

MOSES sub umbra Patribus velarii
Locutus olim. corruit velarium
Praesente Christo. tanta caligo est tamen
Humani ocelli et lippitudo; ut, si minus
Mosaici tapetis illa densitas
Obstet superstes, haec tamen mysteria
Per textilem ventum atque nebulam lineam
Adspexerimus. Cuncta nunc obscuritas
Discussas cessit. nec foris tantum potest
Moses videri, sed Cor ipsum introspici.
Quis fecit hoc? Simon Gediccus. Quisquis es,
Mirator ausum, et aestimato; et hanc tui
Felicitatem praedicato saeculi.

MELCH. HAUSII SITTAU, SYMBOLUM; Iehova de me cogitat

DE me subinde cogitat
Cor anxium, quod inter
Amterminos reciprocer
Spei Metusque fluctus.
Etiam iste de me cogitat
Livoris architecton,
Dum facta, dicta, forsan et
Mihi cogitata, pravis
Et curiosis verberat
Oculisque voculisque.
Sed tu quiesce, Cor meum,
Et tu quiesce, Livor:
De me Iehova Cogitat:
Nil curo curiosos.

CALEND. IANUARIIS.

CHriste, Novi primus surgit modo lucifer Anni:
Quottidie [Reg: Cottidie] cordi Tu quoque surge meo!

AD ANDR. AMBERGERUM Theol. Witeberg

PLENA per hunc annum doctrina et fulmine zeli
Ambergere, habita est Contio multa tibi.
Vix tamen ulla mihi est audita aut Doctior, aut quam
Fortius implesset Spiritus ille Dei:
Quam quae hodie, etc.

In vehiculum Animae FRANCISCI HILDESHEMI [Reg: HILDESHEMII] , Elect. Brand. Medici.

VILE salillum animae; ludibrium in Orbe profanis [Reg: profanis] ,
Ludibrium Satanae; ludibrium ipse tui:
Haec legito, moritorque legens; moriensque rogato
Alternum Auctori vivere
[Gap desc: Greek word]

DOMINI EST SALUS. Symbolum CASPAR, CORNRADI MED. Uratislav.

Domini est Salus. Inops spei quid aestuas?
Aut quid tui super fluens tibi arrogas?
Si te Salus reliquit, haud relictus es
Salutis architectoni. Domini est Salus.
Si te Salus amplectitur: quid, insolens
Quid efferaris? Non tua est: Domini est Salus.
Salutis omnis unus hic Salutifer.

In Hominem Tentatum GULIELMI ALARDI, Theolog. et P. L.

TARSO Cilix Christi ille Cancellarius
Caeloque doctus tertio, Praetorii
Inclamat omneis [Reg: omnes] Christiani milites:
Commilitate quisque pro se strennue,
Tenens Fidem bonamque Conscientiam.
Miles profecto Christianus omnis est
Vincitque, vinciturque, nam certamen hoc
Periculosae est aleae plenissimum.
Nec magna res magno absque fit periculo.
Hoc Dux sciebat noster. hinc triarios
Olim suos, in Horto Agonis conscio,
Bis terque somnolentiores excitat:

Nudum latus ne praebant latronibus:
Vigilate, vigilate horulam vel unicam.
Vigilare poterant horulam nec unicam:
Qui? Primipili in Christiano exercitu,
Quid ergo nos gregarii commilites?
Docemur haec ab optionibus quidem:
Sed perdoceri difficulter possumus.
Tuque hoc, Alarde, nos idem doces libro:
Docesque perdocesque divinissime.
Certemus universa Christi natio,
Tentatus ut certat tuus. Nullus homo
Periculis tentatus ecquid scit? Nihil.

Symbolum P. FISCHERI SUIDNIC. Silesii. PETRO FISCHERO Suidnicii, Slesio

QUid clam periculum palamve machinaris [(printer); sic: manchinaris]
Sive homo, sive hominum peior, Erinny, minis?
Praestant Fidenti Subsidium Superi,
Paterque Filiusque Spiritusque Sanctus

Petro Fischero Suidnicii- Slesio.

In Sacellum NOBB. Von-TROTTA.

HOC tibi non-magnum, Deus Optime-Maxime, Templum,
Trottiadum pietas officiosa dicat.
Heic [Reg: Hic] genus electum coeat, quod propria caelo
Sanguinis adscripsit, Christe, rubrica tui.
Aeris Isacidas concreto rore cibasti:
Hos pascat Verbi nobile manna tui.

Symbolum ACHIL. HERINGI SIL. ICTI Nil moror Ictus.

STRINGE in me Calami frameam, Linguaeve dolonem,
Punctimve aut caesim, retrove aut ante ferito;
Aut quovis morare modo. Me conscia Recti
Mens, et sacra Fides obdurant: Nil moror lctus.
Hectoras atque Dolos sperno Christianus Achilles.

AD SAMUELEM CUNONEM, Theol. Hal. Sax.

QUOS Ecclesia Christiana Patres
Terrestreis [Reg: Terrestres] velut Angelos habebat
Caelestesve homines; ego inter omneis [Reg: omnes]
Bernhardum colo Terque Tullianum.
Sic dico tibi, Cuno: Ego inter omneis [Reg: omnes]
Bernbardum colo Ter-que-Tullianum,
Istum Spiritus ignis entheati,
Hunc Doctrina vetus mihi probarunt.
Hic atque iste mera est medulla Sacri.
Bernhardum tamen ipsus emedullas:
Medullam trabis, inquio, e medulla,
Qui medulla loci ordinisque sacri es,
Sed et pura tuae [(printer); sic: tua] medulla gentis.
Cuno (certa sides Profecto) ob istam,
Bernhardi Patris intimam Medullam,
Te Patrem recolent patres: et aevi
Aetas omnis ab intimis medullis
Amabit genus omnium Cunoum.

AD IOH. TIMAEUM FRAWENST Theolog. et Poetam: DE VALERIO HERBERGERO, THEologo; Magnalium Dei Auctore.

VIDI Herbergerum: et vidi Magnalia Christi
In minime magno corporis induvio.
Scilicet hunc animat calor ignis ab igne Iehovae:
Hinc idem exanimos voce animare potest.

In Psalmodiam Catecheticam BERNH. GLASERI GOTHAN.

VIRTUS omnibus anteit: Sed unae
Virtutem Pietas coronat omnem.
Haec, Glasere, modo paratus omni es
Instillare pvertiae, Latinis
Et Graecis numeris: Poeta certe,
Et Graecis bonus et bonus Latinis.
Nec hanc sat numeris vel his vel istis
Instillasse pvertiae putasti:
Fis Cantor quoque [(transcriber); sic: qnoque] : carminisque rithmum [Reg: rhythmum]
Dorica Phrygiaque Lydiaque
Figurare anima Melissus audes:
Prosint omnibus ut modis ephebo.
Et tantum Pietatis architectum
Ausit carpere dens malignus aevi?

Virtutem Pietas coronat omnem:
Glaserus Pietatem ab aevo in aevum
Coronandus et ipse. Livor audis?

Symbolum GEORG FABRICII, PRINCIP. TESCHINENS. OLIM Doctoris Aulic. Dominus Adiutor meus.

ADIUTOR meus est Dominus. Meus esto, quid ergo
Pulveris illuvies me mihi turbet homo?
Ficulnum auxilium est, quicquid molitur Adami
Factio. caelorum Numina robur habent.
Sceptrum etiam Aegypti, si quisquam innititur illi,
Canna fit, et mediam perforat acta manum,
Ergo meus, Deus, esto Deus: satis omnibus unus.
Adiutore Deo deiuvet omnis homo.

TANDEM. THEODORI ULMANNI, MEDIC. OLIM TESCHIN. Symbolum.

TANDEM ad te scribo: tandemque tuum affero TANDEM:
Sed sine luce mea lucem dabit Oedipus illi,
Aut Hermes, Ulmanne, tuus; non tertius auctor.
Francae ego sum matris Taubmanus et indole Davi
Respexit tandem melior fortuna iacentem,
Troia etiam tandem post una decennia capta est.
Tandem fracta suis occulta calumnia telis.
Duremus: tandem Deus hunc quoque conteret hostem.
Tandem pausa mali est. tandem hic quoque moribus abibit.
Tandem liber ero. tandem bona causa triumphat.
Tandem summa dies et decretoria Mundi
Cuique suum, recte seu prave gesta, rependet,
Omnia cum Tandem dixi, nil dixero tandem.

Polypus est Tandem cunctos simulare colores
Doctus, et eventus miris variare figuris.
Quo Nemo Huttenum lassavit carmine quondam,
Tandem, ULmanne, tuum poterit hoc tempore vates.
Solus et interpres fuerit Tandem Oedipus illi,
Aut Hermes, Ulmanne, tuus; non tertius auctor.

AD MARTINUM NOSLERUM, THEOLOGUM ET ELECT, BRAND. Contionator. Aulic.

SI me fata sinant, par sitque potentia voto:
Montibus exstructis imponere Pelio Ossam
Auderem, atque Ossae superaddere pondus Olympi.
Teque adeo, Nosslere, ubi se celsissimus umbo
Errigit [Reg: erigit] in dorsum, rectis defigere talis.
Dein cunctas ventorum animas pulmonibus imis
Addere, ut in gemitus, et flabra reciproca voci
Sufficeres; dein vocem ipsam durare boatu

Fulminis et tonitrus; vel quo clangore tubarum
Angelus extremam moturus creditur horam.
Qua fini? ut Liber hic, quo Paenituisse modumque
Indicis sceleri; qua Sol habitabilis orae
Itque reditque vias, Recitari clarius Orbi
Possit, et Audiri. Tanta est Praestantia libri.

AD IOH. BEHM, Borussum, Theologum.

QUID hoc rei est? quid hoc, malum, furoris est?
Christi negat Divinitatem Sarmata.
Divinitatem Sarmates Christi neget
Impune? Non sic: non, me Iesus! vindicem
Stilum, Beheme, exasperato: fulmina-
tricem vibrato linguam in istud carcino-
ma gentis humanae: Megaerae et Cerberi,
Et sesqui-cerberi et tricerberi Genus;
Probrumque dedecusque caeli et Dei.
Aut adserenda Christi erit Divinitas,
Aut abneganda Humanitas. Esto Deus
Homoque Christus: aut Deus ne sit Deus.

In Tetrasticha sacra IOH. HECHLERI, Stadlando-Frisii Theologi.

QUOD belle scripsit Quidam tetrasticha quaedam,
Bilbilici laudant disticha salsa Cycni.
Plus ipse Hechleri Sacra laudo Tetrasticha: quis pro
Bilbilico Vates Biblicus esse potest.

Extremum Iudicium: IOH. GREMPLERI, Quaestoris Bretin Monumentum.

AETERNUM in terra nihil est. Caelum istud, et ipse
Delicium caeli nobile transit homo,
Quisque tamen pro parte breves extendimus annos,
Et iuvat a memori posteritate legi.
Sic sua Gremplerum pietas stimulavit: ut istud
Iudicis Extremi sponte dicaret opus.
Sis operis spectator homo spectandus in illo.
Sic te peccandi nulla libido trahet.

Symbolum IOH. PARECI, Sil. Theol.

QUID te sollicitas incassum aliosque querelis,
O Anima? hic scopus est: Fiat divina voluntas.

[Gap desc: Greek section]

AUT numquam natum vellem, aut in Prole renatum
Fatalem Cliviae Iuliacaeque Ducem;
Quam duo Vicinos, et sacro Foedere iunctos,
Et Consanguinei pectora bina iugi,
Et duo Magnates ter-magno in Caesare Fratres,
In diversum ista pro regione trahi.
Ab Deus! ab homo! germanissime frater Iesu:
Fratres da Fratrum se pietate colant,
Sin Patriae fatum est, in se sua viscera ferri,
Quid dicam, aut sperem? devoveam, aut voveam?
XXVII. Ian. cIc. Icc. X.

Super Novissimis Mundi URBANI HANTSCHMANNI IC. et C. P.

NE dic: Vernat adhuc mihi iuventus.
Cras si corrigo paenitenda, si cras
Isto illove aliove; paenitudo
Tempestiva satis. Profecto non est
Tempestiva satis. videsne ut ardet
Hantschmanni Pietas? Novissimorum
Sunt Novissima. Nonne Christus olim
Ficum ex arbore quaeritabat esui,
Verno tempore; quum nec esse ficum
Ani forma nec arboris sinebant?
Omni tempore praepara, quod omni
Debes promere. ne rigore fici
Arescas miser, ac novissimorum
Sis novissimus ad salutis Aram;
Et fruge ultimus, immo fruge cassus:
In primo quia vere tabuisti.

AD CHRISTIANUM TAUBMANUM, Filium.

MI Christiane, primae vis parentium;
Quem non, quod assolent patres, a nomine
Domestico denominare, sed mero
Amore Christi Christianum malui:

Sexennis es, nec indolis tam rusticae:
Ni forsan heic [Reg: hic] nimis-pater caecutiam;
Quod non putarim. Certe amas iam pusio, (Matris hoc
Seu cubitum eas, surgasve cubitu
E disciplina est, quae quot annis Biblia
A Capite primo ad calcis imum pellegit [Reg: perlegit] )
Laetus lubensque legere Caput e Bibliis:
Nec ceteras adres hebescis Musicas,
Quarum capax aetatulae modus tuae est.
Mi Christiane, libere tecum loquor:
In hoc libro Patris vides Imaginem
Vivis colorum perpolitam lineis.
Hanc intuere puber olim, mi puer.
Non nescio (quid os tibi nunc sublinam?)
Colore non est usquequaque florido,
Aut candicante: hebescit illic, livet heic [Reg: hic]
Prudenter hinc tu seligas, quod patris est:
quod hominis est, humanitus fac obtegas.
UEL his vel istis dedices te litteris.
Sed si tamen votum mihi sit liberum,
Te Theologorum consecrem mysteriis:
Quippe hinc minor peccandi adest occasio,
Sed certo et uni litterarum te scopo
Auctoritate patria non destino.

Nec Patris hoc, sed ius Dei solius est:
Hic indolem felicioris ingenI;
Dat hic potentiam, dat hic volentiam:
Nam Posse, nil est; Velle si te deficit:
Nec Velle quicquam; si carebis altero.
Nunc litterarum nervus est Pecunia:
Et huius, ut res hae fluunt, me mortuo,
Hereditatem [Reg: Hereditatem] non adibis uberem.
Poeta sum. sortem fero Poeticam.
Sed mens ob id ne decidat. Spera Deum.
Deus patronos suggeret vicarios,
Qui rem tibi procurent litterariam.
En me vide, quem vitricus sartoria
Ex officina numulis [Reg: nummulis] his quindecim
Ab se foras ad sacculi precarias
Dimisit offas. Sunt reperti, de quibus
Per somnium non cogitaram, qui gravem
Sortem levarint, meque remque Musicam
Operaque Consilioque Reque iuverint.
Numen colenti cuncta Numen dirigit.
Tantum colas Pietatem, at imo in pectore,
Non in labellis innatantem primulis.
Pietas ad omnia utilis, promissionem
Habens et huius et futuri saeculi.

Pietate vera nulla vis valentior.
Spectamen, ecce, Mater est domesticum:
Hanc aemulare: quam velim, Et me, dicere!
Sed me meum esse occasio saepissime
Et nescio quae comitatis indoles,
Alumna liberalior licentiae,
It impeditum. Matris heic [Reg: hic] sit unicum
Exemplar. hoc fac aemuleris unice:
Teque esse semper Christianum cogita.

FINIS SACRORUM LIBRI III.

Frid. Taubmani EPICORUM LIBER I.

AD CHRISTIANUM II.DUCEM SAX. et ELECTOREM, Wittebergae Clientelas a Maioribus acceptas confirmantem, XV. Octobr. ANNO M. DC. I.

SALVE auguste nepos Augusti: Mascula primi
Gloria Christiani, Christiane Secunde, secundis
Successure tuo post una decennia Patri
Auspiciis hodie. Salve, dic [(printer); sic: die] ; quisquis in uno
Effigiem spondes et Patris Avique duorum.
Tuque quibus numeris herbas et arma frequentas,
Dic Cleio; Vivat Christiani nominis heres:
Vivat Christianus, et res Christiana per illum.

Ista vovet, Christiane, tuae maiorque minorque
Pompa Clientelae, sed enim maiorque minorque
Pompa Clientelae nunc Te quoque Munere donat.
Sic forsan pacare deos nullius egenteis [Reg: egentes]
Mica potest saliens, aut turea virga; nec aris
Semper inaurato taurus cadit hostia cornu.
Ipse Poeta tuus de Ruta plectile sertum
Offero: quod natale solum mihi Francis (in urbe
Quam flumen lambit Maenum [Reg: Moenum] , cui nomen ab herbis
Esse volunt patrii sermonis origine factum,
Et media Imperii tamquam praecordia) vidit
Quattuor a saeclis Fridericum a Caesare Primum
Detractum capiti vestris Insignibus olim
Addere, qua clipei campum rutilantis ab auro
Nigra trahum series quino transversa meatu
Dividit. Hoc ego do, sed quo dant more Poetae,
Quorum hodie plures, quam verno tempore muscae.
Ruta virore suum gerit immortalis honorem,
Defluvioque patet foliorum obnoxia nulli.
Di, quantum fuit augurium: quantum instar in illa!

Quippe sub augusta numerosi Caesaris aera,
Et mundi sceptris Aquilaeque biverticis alis
Saxoniae Rutata domus felicibus ausis
Floruit, et floret: post et florebit, o unum hoc
Quaeso repraesentes meliori numine votum,
Qui Deus a saeclis saeclorum in saecula flores!
Ruta [(reading uncertain: print unclear)] oculos acuit, perimitque comesta venenum,
Serpentumque perosa genus vel imaginis umbra
Arcet, et in nullo succrescit laeta fimeto.
Di, quantum specimen quantumque etiam omen in isto est!
Una recensitis abierunt faecula fastis;
Qualibus et quantis (repetens horresco) tenebris
Vivebant nostri! si vitam est vivere, Vitae
Desperare facem, quam Relligioque Fidesque
Praelucent animis; accensam a lumine Christi:
Sique caduco homini vita haec vitalis habenda est,
Quam nec terna trias nec simplex triga sororum
Per septem geminas duxerunt comiter arteis [Reg: artes] .
Liberat his nebulis Aras, his sordibus Arteis [Reg: Artes]
Maiorum Pietas et mens Cordata tuorum:
Et sacra restituit Sacris, atque Artibus arteis [Reg: artes] :
Ut iam sit Lynceus, Hypsaea caecior olim,

Ac serpentigenam cassae Rationis abortum
Perplexumque sophos fatui sapientis, aperto
Extricare modo sapiendi possit in usum.
Maxima res, auctore Deo, resque optima certe est,
Condere rem tantam! sed ut optima maxima sit res,
Maiores potuere tui rem condere tantam:
Quam nec nostra silet, quam nec ventum silebit
Fama, nec obscura condet sub nube vetustas.
Ito per exemplum, Christiane Secunde, priorum:
Nec tu tam titulis aliorum crescere cures,
Quam per te tituli Quod partum est numine dextro,
Adsere successor. Plus est servasse repertum,
Quam quaesisse novum : vel certe gloria par est.
Ruta etiam. sed quid diffundar in omnia. Ratae
Argumenta tuae? nec fas hodierna morari
Tempora dicendo, maiori debita pompae.
Ruta tuis fato data; fato Ruta tenenda est.
Tuque potens sceptro, Deus, exarmare potentes;

Atque inopes armare potens; cum Principe nostre
Florentem serva Rutae vivacis honorem.
Tuque Clientelae iurata frequentia, clare
Ingemina:Vivat Christiani Nominis heres.
Vivat Saxonicus Romani Caesaris Atlas!
Vivat Christianus, Res et Christiana sub illo!

AD CHRISTOPH. KRAUTHOFIUM, Neobrandeburg. IC.

SUBLIMI Themidos Cathedrae te sede locatum,
Et Clausum de Iure- Librum, librumque Reclusum,
Anellique aurum teretem redeuntis in orbem,
Pilleolique rotundato symplegmate conum;
Quidque sub obscuris involvant singula causis;
Evolvant, quis Musa catis dedit esse Poetis.
Osculum, amoris opus; tibi quod Consultus honesto
Dividit amplexu, prae cunctis ingero: et unum
Prae cunctis quantum est volo te meminisse per aevum.
Ingenii vis alta tui est, doctrinaque compar

Ingenio: et meritos hodie sortiris honores
Ex utriusque bono: teque omnis natio dignum
Censet amore suo. sed ob hoc, Krauthofia virtus,
Non te ames nimium. potius super omnia castos
Iuris amatores constanter amare memento.
Aurea iam desponsa tibi est Astraea, Themistos
Filia: plus auro quam tu deamabis obryzo,
Chrysophus hoc faciat vulturque togatus, ut omnia
Iura deum atque hominum venalia ponat ob aurum.
Tu Crauthofiade, quod ames, quod ad Oscula ponas,
Corpus habere potes, quod vivi aenigmata vultus
Exprimat, et tecum vivis alat ignibus ignem.
Sic quod ames, et habes; et baberis amatus ab illo;
Oscula sic rapies, et in haec rapieris ab illo.

RAMUS AUREUS E VI. Aeneid. obiter explicatus CHRISTIAN-CHRISTIANO, Rei pub. Stendal. vet. March. quintum Consuli.

SCILICET haud ulli conscendere culmen honoris,
Aut se [(transcriber); sic: fe] Prudentum [Reg: Prudentium] fas est praestare magistrum:
Ni prius auricoma decerpserit arbore Ramum;
Arbore, quam silvae horrentes, stabula alta ferarum
Et caecae [Reg: caecae] obscuris claudunt convallibus umbrae:
Ramum, qui foliis et lento vimine pinguem
Dives opacat humum. quo vulso, haud deficit alter;
Sed semper simili frondescit Ramus ab auro.
Nec datur inventus, geminas nisi diva Columbas
Iusserit ire Venus comitesque ducesque viarum.
Inventum tractare manu, sed rite, memento.
Ipse quidem Ramus facilisque volensque sequetur,
Si te fata vocant, aliter; non viribus ullis.
Vincere, nec forti poteris abrumpere ferro.
Vin' scire, hic quid sit tacita sub imagine Ramus?
Ille oculus mentis, Prudentia. Scilicet haec est
Illa auri species frondentis in arbore opaca.
Nec satis est residem muliebri spargere [(reading uncertain: print faded)] voto:
O sese nobis ille aureus arbore Ramus

Ostentet nemore in tanto! Quin protinus altis
Vestigare oculis decet hunc et corpore toto.
Difficile inventu Pulchrum [Reg: Pulchrum] est: hinc Strennua priscis
Culta olim et Stimula est. sed erat quoque Persicae numen.
Silvae hunc et valles, umbraeque et monstra ferarum
Impediunt Ramum. Quid tum? Virtute domanda est
Corporis ista lues, Animique Aevique tumultus,
Et quod in bis monstri est. immo Prudentia tali
Morata ingenio est: quo quis maioribus actam
Exercet studiis, hoc se vehementius auget.
Scilicet avulso primo, non deficit alter
Aureus, et simili frondescit virga metallo.
Biga Columbarum, Veneri sacra biga, per auras
Dirigit ad Ramum signato limite cursum.
Nempe alae sunt istae Animae: quarum altera Menti
Velificat speculantis; agentis at altera Mori.
Has melior Venus addit aves. Amor omnia vincit,
Ardua quantumvis: alimentaque sufficit ausis.
Nec spem proicias. si te tua fata vacabunt,
Perfacilis labor omnis erit. sese offeret ille

Aureus et pretiis et pleno numine Ramus:
Nullum etenim defit, si sit Prudentia, numen,
Mitto alios. Hunc tu, Christiane unominis, aequo
Numine, nec sero reperisti [Reg: repperisti] tempore Ramum:
Nam spiras florentis adhuc aetatis Achillem,
Et tamen anticipas sapiendo Nestoris annos.
Inde Ducum-Dux ille Agamemnon Marchidos orae,
Qua Vallis Procerum est, tibi Consulis arma decusque
Induit, et quintum iussit caput esse Senatus,
O urbe hac Consul, o urbs hoc Consule digna!
Utroque o Princeps! Cum principe Christus utrumque
Sospitet. et fiet: Christiano a Principe quando
CHRIST IANUS-CHRIST IAN CHRIST-IANA CONSUL IN URBE EST.

Marculo bonam mentem. AD CHRISTIANUM DISTELMEIERUM, Eq., March. Nobil.

QUID me ergo laceras dentatis, Marcule, dictis,
Liventemque nigra Satiram rubigine turbas?
Musarum vibex [Reg: vibix] . Ego non pugnantia secum
Frontibus adversis compono. Ideone Maronem
Quum nego te fieri, Matium iubeo ac Cluvienum?
Est inter Blovium quiddam Schediumque Melissum.
An, quia Dousae ibi sunt, Scriverius; Heinsiadesque,
In Batavis scelus est mediocribus esse Poetis?
Nec, quia Castalio se Distelmarius amni
Proluit, et Charitum primos sedet inter alumnos,
Laus nulla est, modicas si Trossulus imbibit arteis [Reg: artes] .
Sed quum se Blovius stolido crepat ore Melissum,
Quod verrucosis norit compingere talis
Quinque pedes senosque, dapale melisma famenti
Ut fiat stomacho, quis non candescat in iras?
Si contra is; Laurum praetendunt, scilicet ista
Gorgone conspecta saxo concrescimus omnes!
Quin Maiestatis Taubmannum arcessere tendunt,
Quod digito sacram Comitivae attingere bullans

Ausus, et investem lauro subducere turbam.
Caesar non laurum dare ius habet ergo? badiza
Tollutim [Reg: Tolutim] : non huc ibam Tanbmanus: habebo
Caesaris hoc minimum, cui ius dare maxima. Quidni?
Dat Laurum Caesar: sed laurum. Cura Poetam
Et Natura facit. nec Vatem Laurus honestat,
Sed Vates Laurum. Foliorum ad germen et aurae
Ludibrium ecquid bias? cui Mens divinior, atque Os
Magna sonaturum; cui Morum sobria Virtus,
Et Pietas cordi est; dabo Nominis huius honorem.
Me quod in hanc Scenam protraxit Opinio versus
Nescio quam culti: personam humanitas istam
Induo: meque sino traduci nomine Vatis.
Nec tamen ignoro veteri iactata Quiriti;
CONSUL, Proconsul Roma fit in Urbe quotannis.
Rex solum aut Vates non quovis nascitur anno.
Usque adeo plus est, quam quod sumus, esse Poetam.
Ergo exosa Daphnen nos frangat inertia? Non non.

Quisque ad summa Boni fastigia totus anheles:
Tum si non possis quod spiras, culmen apisci;
Limite saltim aliquo consistere, nobile factum est:
Quin et in extrema subsistere margine, pulchrum est.
At Megaros imitari, et nec primum esse, nec imum,
Magnidicum turgere sui tamen undique plenum;
Id vero nihil est. nisi forte ego pondera Veri
Caeculus ad trutinae varas ex amino lanceis.
Sors miranda tamen, cunctis se posse probare.
Cuique suum caput est; ut pilleus. approbat Hermes?
Improbat Hermogenes. nec idem placet omnibus unquam [Reg: umquam] .
Tu, CHRISTI ANE, Vale: nobisque edissere verum:
Si modo Verum ausint odiosum audire Poetae.

AD HENRICUM DOENHOFF, WILHELMUM, ET HERMANUM, HOEIKING. Fratres. Eqq Livonos.

PARVAE animae est residere domi, vitamque latendo
Fallere: nec quemquam aut quicquam, se praeter et agri
Rus sapere exigui, contra, quos indolis ardor
Acrior incendit, caelos imitantur et auras,
Quae motu gaudent. Haec vestra est gloria, pubes
Livoniae-Germana triplex; Hocikingia proles,
Et Doenhoffiade. vos urget honesta cupido
Ire peregrino loca Sole calentia visum
Ac varios hominum rerumque addiscere mores.
Perge iuventutis Livonae mascula [(transcriber); sic: mascnla] virtus
Has implere minas Studiorum, et vota Parentum,
Et desiderium Patriae: quam Martius armis
Iam furor exhausit, toti spectacula mundo
Edens, quid possint Bellumque Famesque Luesque,
Pfreundius, egregiae Virtutis et Artis amator,
Exemplo monituque viam monstrabit ituris:
Pfreundiades Vitrici, quem nunc invicta Patronum
Riga salutis habet, Godemanni in nomina crescens,

Sufficiat vitam heic [Reg: hic] studio coluisse trienni:
Praestet et in speculum peregrini cernere vultus,
Et vitanda suis faciendaque noscere signis.
Exemplo Godemana fuit prudentia, quae vos
Meque una Pragam Romani Caesaris urbem
Spectatum duxit, discendaque dixit ephebis.
Vos Ubii deinceps priscaeque Colonia Romae
Maiori spectanda mora studioque reposcunt.
Heic [Reg: Hic] mores, heic [Reg: hic] lingua novis aptanda figuris,
Qui vos mox Italis Gallisque probetis et Anglis.
Ito bonae mentis pubes: talisque redito,
Qualiter, affini quem vobis sanguine [(transcriber); sic: sangvuine] iunctum
Audio, Noldeniae Magnus lux maxima gentis.
Ut reduceis [Reg: reduces] digito monstrent dicantque Livoni:
Hi Sunt, quos Pietas, Virtus, Doctrina saluti
Eduxit Patriae. Tantis, Deus, annue Votis,

Ad III. Comites, D.D.ETSARDUM PATREM, ET ENNONEM, F. FRISIAE ORIENtalis Dynastas, etc.

QUANQUAM homines, tamen hosce deos DEUS ipso vocavit,
Qui licitis homines legum moderantur habenis.
Quod decus immensum est: cui nos obnoxia plebes
Corporis obsequium atque animi debemus honorem.
Et Spartem quo quisque suam praeclarius ornat,
Hoc magis augusti mensuram nominis implet,
Et plus obsequii sibi plusque meretur honoris.
Ante omnes, qui divinae locupletius aurae
Participes calido rapiuntur ad ardua zelo
Incrementa Dei, et Christi sacrosancta professi
Nomina, nec studio, neque re, neque sanguine parcunt,
Quei pia salvifici primum ipsi pabula verbi
Et sano et sarto genuini seminis usu
Percipiant; dein flore pari devota clientum
Pectora sincere nullo probibente fruantur.
Vos o spectamen sermonum grande meorum,
Tuque Etsarde Pater, tuque hoc Patre digna propages
Enno, decus Comitum, quos altera Solis abortu
Frisia iuratis dominos veneratur alumnis.
Vos duo non armis solum, nec ab indole prisca
Legum sancito Patrium componitis orbem:

Verum Et germanae vi Relligionis, et illo
Iustitiae nervo, qui non nisi sanguine solvi,
Immo qui poterit nullo quoque sanguine solvi.
Hinc remis velisque sacrum properatis in hostem,
Imperiique manus Aquilaeque biverticis ausus
Iudice Rudolpho vestros accitis in ausus.
His, Etsarde; animis, his Enno, macte! reposta est
Sacra coronandis ambobus in athere Laurus.
En Fidei Witeberga Ratae nutricula vobis
Adsurgit, factoque suum testatur amorem!
Quando Franciaden (quo nec sapientior alter
Iura docere domi, nec docta fidelior usu
Exercere foris, nec linguae undantior aestu)
Vobis indulget. Vos o duo corda dynastum
Vivite; et hoc causae victores este Patrono.

AD PETRUM FICINUM, FRIS. Orient. SATRAPAM: BERNH. MUNSTERUM, R. Nord. Consulem: ET IO. LUDOVICUM BRENNEISEN, Comiti a Secretis.

INCLITA Nobilium generosae stirpis avorum
Nomina per titulos priscaeque insignia formae
Posse recensitis fastorum condere saeclis;
Laude vehi dignum est, et nemo negaverit auctor,
Cui modo cordatis animantur pectora flabris.
Sed tenueis [Reg: tenues] maiorum animas tenebrasque parentum
Illustrare nova virtutis luce, mereri
Non multo inferiora solet praeconia famae,
Quando prudentis ventum est ad iudicis urnam.
Petre Ficinorum splendor clarissime genti,
Te Virtutis honor, locuplesque peritia rerum;
Doctrinaeque vigor, et mens sollerter in omneis [Reg: omnes]
Consilii formas prore se vertere pernix,
Vexit ad eximium meritorum culmen bonorum,
Hinc Comes illustris, cui scilicet altera paret
Frisia, Sol oriens sudo quam mane salutat,
Summarum summam tibi credit, et alite fauste
Mittit ad augustas monitis in gentibus aureis
Caesaris implendum et Comiti Patriaeque Cavendum.
Tuque adeo Bernharte tui Munstere Senatus
Princeps, et cuncti spectamen nobile civis,

Quem data consilii vis armat in obvia rerum,
Aascitus pro iure tuo collega Ficino es.
Tu quoque cum binis pars tertia muneris acti
Ian Ludovice, cui nomen dedit Ustio Ferri;
Cui tacitam Secreta Comes deponit in aurem,
Publica verba potes vel docto a Vate mereri.
Credibile est, et fama probat non indiga veri,
Vos commissa ratis tractasse negotia punctis:
Praecipue quos illa iuvat Suadela Themistos
Franzius, ille gener Winshemi, dignus ad unguem
Et genero socer et socero gener arte cavendi.
Ite prosecturi, qua Frisidos ubere pingui
Luxuriant telluris opes: Comitique serena
Fronte salutato repraesentate quod actum est.
Si quid agit sapiens, cui dux est praevia Virtus
Et Fortuna comes, voto potiatur oportet.

AD IOHAN. FREIDEMAN. NUM, IO. Hala-Saxonem.

INVIDEAT quicumque volet: spectamen alumni
Freidemannus erat nostri de pube Lycei.
Is patrios rediturus agros valedicit amicis;
Sed non Et Musis; tanto quas deperit igne,

Ut tam iucundis iuvet impallescere curis:
A quibus et tanti calefactus amoris ab igni
Uritur: ut iurent, se Musas nolle vocari,
Hunc lactis nisi suctu alitum, digitisque fragrant,
Ambrosia fluidis ac nectaris unguine fictum
Concilient probitate Bonis, culta indole Doctis.
Iamque patet factum. Nam cum proclivior aetas
Abripiat iuvenes, aliisque licentia luxum
Suadeat; ipse sui poterat rex esse, virumque
Induere ingenio: studuitque referre sepultum
Matura gravitate Patrem iuvenilibus annis.
Nimirum Virtute decet, non sanguine niti.
Iure tuus Genitor se Nobilitavit et Aequo:
Ivit in exemplum Genitoris Martia fratrum
Gloria, quos ambo pro se nunc fortibus ausis
Nobilitate foris gemina vehit ignea Virtus.
Tu quoque, Iane, trium numero pars ultima Fratrum,
Nobilitatis iter pleno teris impete: verum
Tractu alio bivii.te per vestigia Patris
Vindex illa fori, legum iurumque togaeque
Eunomie ducit. Nec dico pluria. Nostrum
Vidit Athenaeum te mentis acumine; linguae
Flumine qua Iuris res est (neque cetera demo)
Hoc iuvenis flexu vel adultis tollere palmam.

Sint alii titulo, tu Re Consultus. An hoc est,
Cur hinc discedas, ut sis quoque Nomine talis?
Vade, vale: cavene titubes, decretaque mutes.

AD IOH. GEORGIUM GODELMANNUM, IC. Sax. Elect. Consil. et Com. Palat. Caesar.

CUI Themis ad summos radiosum lumen honores
Fatidico praeluxit agro, calidaque veredo
Laudis ad appositae rapto fastigia metae
Germen honorandae porrexit amoenius herbae:
Quemque virescentis sertum laudabile Rutae
Saxonis Ensiferi patrium seduxit in hortum,
Ut se consilio atque opera fotrice iuvaret:
Quem magno inseruit titulo pompaeque nitori
Ardua Caesarei nuper Comitiva PalatI [Reg: Palatii] ,
Godelmane: libros dere, quae lucida sensus
Argumenta sui ac scitu proclivia gignit,
Pangere; quorum hirti suboles obtusa cerebri
Seius et Titius similes quoque cudere possint,
Non opus est curae sollertis et indolis altae,
Nec fructus hilum neque laudis adinvenit umbram.

Sed qui subtiles rerum caecasque latebras
Insinuare potest, et pulchri semina Veri
Protrahere lucem, celebrisque indagine sensus
Ex alio venari aliud; suffragia docti
Ordinis et famam sibi conciliavit et usum.
Qualia sunt, Orbi quae, Godelmane, dedisti:
Dum strigas et sagas magicique volatica monstri
Agmina, Thessalicos non infitiantia rhombos
Infernasque canes tacitique susurra veneni,
Et recte novisse doces et plectere notas.
Res est cum lamiis perplexa ac feta periclis:
Et Plus et Minus hic tenui discrimine pactum
Iustitiae sectantur iter. vix senseris; et iam
Tractus in errorem es: nisi te cautissima ducat
Regula iudicii: qualem sollerter in isto
Godelmane, libro formasti ad iuris amussim

AD EUNDEM, DE OBITU DAVIDIS CHYTRAEI.

GODELMANNE, sacri Comes et pars magna PalatI
Caesaris; augustae Legate salutifer Aulae

Saxonis: alloquio quo te solabor, ademptum [Reg: ademptum]
Qui luges socerum? Sed enim solatia [Reg: solacia] tanti
Non mea momenti fortasse merentur haberi:
Quan do tibi solido Pietas adamante cor altum
Roborat, et casus Sapientia format in omneis [Reg: omnes] .
Et quid causae etiam est, cur indulgere Chythraeo
Lamentum deceat, mi Godelmanne? nec illud
Occino; Natus homo est, denasci erat ergo necesse.
Humanas expende vices et tempora vitae:
Ecquid Cythraeum dicas aetatis egentem?
Iam famam et eumulos meritorum, et vivida celsi
Ingenii monumenta vide, nonne attigit istis
Solis utramque domum? pars ut sit honoris alumno
Palladis, hunc tantum potuisse audire magistrum:
Nedum, quae tua laus, generum esse, et mascula dextro
Pignora progenuisse satu virtutis avitae.
Exige conceptum tibi, Godelmanne, dolorem:
Teque tibi redde et solitis pro Saxone curis.
In sobole et Libris et claro Lumine Famae
Vivit adhuc virtus magoni et victura Chytraei est.

AD P. GESNICIUM, PRAG.

SI, quod opinatur multo pars maxima vulgo,
Una est Nobilitas, maiorum ostendere vultus
Et Martis stantes in curribus Aemilianos:
Et quamvis plenos numeroso Caesare fastos:
Paule, velin primo sedeas mihi pompa senatu.
Si, quem Virtutis modus et Doctrina redonat
Nobilium tabulis: abs te primordia sumi
Posse novi generis, dubium cui possit haberi?
His te commendas cuncto, qua veneris, Orbi:
Seu Germanis erit, sive Italis ora, vel illa
Quae medium inter utramque refert saga indole cinnum,
Gallia cum Belgis, ubi docti Caesaris heros
Scaliger Aonisin praescribit iura per Orbem:
Sive Aquilonigenis habitare Britannia, cui nunc
Mascula regifico dominatur Elissa tridenti:
Visere, Paulle, animo tibi quae sedet omnia sacra
Lege profecturo, tibi qua manus illa rudolphi
Autographo voluit Aquilaque bivertice cautum:

Quaque at ab sese commendatum auspice iussit
Numine plus et plus commendatum omnibus esse.
Ito Periclorum Vates; audeque periclum
Porro tui facere atque viae doctumque virorum.
Atque bis atque ista, teque ipso et Caesare dignum
Boiemis reveni plaudentibus Ornamentum.

AD IACOB. GODEMANUM, Ic, Lunaeburg.

EXSPECTATE diu, tandem Godemanne paratis
Improvisus ades, nostrumque eludis amorem
Officiique viam: toties qui curribus altis
Quadrupedumque caballorum cervice iugali
Imus in occursum, qua Sol-occasus amici
Spem dabat adventus; sed spem. tu callidus et rem
Teque repraesentas. Sed fraus tamen ista volente
Facta deo Risu est, nullique obnoxia culpae.
Cernis, ut ipse Phlegon Pyroisque et Eous et Aethon
Quadriiugi Phaetontis equi colludere certent
E super a regione tuis? ut pellere nubes
Blanda serenati properet clementia caeli?

Exspectate diu salve, Godemannia virtus,
Cor Themidis, Suadae os, Rigaeque Minerva Livonae,
Vis alti generosa animi, cui spirat in ipsis
Candida mens oculis, aequatque Modestia formam;
Tormentum Invidiae. res mira! ut mira sit haec res;
Tormentum tamen Invidiae, Godemanne, fuisti:
Quin immo es: porroque velis sic esse. Quis ignem
Surgere ventosi videt absque volumine fumi?
Infelix caret invidia Tu strennuus [Reg: strenuus] ito
Qua Pietas iter et iuris tibi regula signat.
Invidiam plorare iube. Te semper amabo,
Semper honor abo; dum te Pietatis et Aequi
Ducet honestus amor. heic [Reg: hic] nostrae terminus esto,
Fixus Amicitiae. Perit, hanc qui praeterit Aram.
At tu vive; tuisque diu sis Ara Livonis.

CONCORDIA MARITALIS; AD HENRICUM von Leiptzig / EQ. MISNICUM TORgae Praefectum.

LIPZI, Equitis MisnI [Reg: Misnii] vetus et generosa propago;
STELLANO Generum fieri te, virgine ducta,
Quae forma et virtute meret stellae instar haberi;
Gaudeo. Multa iubent te cum Consorte iugari.
Aetatem spectas? ea primo a carcere missum
Ad tricennalem te misit idonea metam,
Vati etiam Ascraeo fixam pro coniuge metam.
Ipse Patens annis meritisque in Saxona canens
Ardet avus te Patre novos spectare nepotes.
Nec parteis [Reg: partes] tractare tuas sine Compare vitae
Posse reor, tanta cui sint data munia Curae.
Nonne etiam stimulis naturae urgeris, Et igni
Sponte sua Veneris venientis ad intima, et omni,
Quod veget, in pectus blandum incutientis amorem?
Certe facto homini quam mox Deus addidit ipse
Consortem vitae: vitae (pol!) Suavis, Honestae,
Utilis: hanc si quis sapienter habebit et apte.
Visne docendus adhuc leges, Henrice, maritas;
Qui sic cum Sophia Stellanide vivere possis?

Ecce dabo, stringamque viam septennis in ista.
Iudice me, prima haec; sed et una atque unica lex est:
Regnet ut in socio felix Concordia lecto.
Nec satis est Veneris duplicari corpora nodo,
Sed potius mentes animorum iungere par est.
Aemula Terpsichores audistin' fila canoros
Flexanima variare modos dulce dine? tali
Coniugii quoque temperies dulcedine mulcet
Corda duum [Reg: duorum] , quibus una anima est in corpore bino.
Qui fit? Amore. tuam fac ames, ut ameris ab illa.
Scilicet hoc unum est ad amorem philtron, Amare.
Lais Aristippo dicta est in amoribus algens.
Ecquid, ait, refert? nec Bacchi viteus humor,
Nec pisces me amant: fruor his tamen omnibus aeque.
Omnis Aristippum deceat color et status et res;
Non decuit vox haec. In solo corporis usu
Plena voluptatis sibi gaudia quaerere, brutum est.
Hoc non coniugii est. Adfectu quaere mereque
Coniugis adfectum. fallente sub indole morum
Sermonisque letet grati mixtura veneni.

Mercurium ac Venerem templo sacravit eodem
Roma vetus. qua mente, rogas? Affamine blando
Conciliatur amor. Trahat ista locutio molleis [Reg: molles]
Fescennina procos. tu cum gravitate virili
Blanditias et verba tuae miscebis amicae:
Illa tibi contra. Septenum prima Sophorum
Palma Solon, scite gustare Cydonia iussit
Mala novam nuptam, si sponso accumbere vellet.
Haud levis ac brevis haec oris fragrantia Graio
Hic spectata Sopho est: sed blandiloquentia, qua se
Nocte dieque viro suaves probet uxor adusus.
Scilicet ista novae sunt mala Cydonia nuptae,
Quae Sophiae gustanda tuae quoque, mente Sophistae.
Porro, ferre aliquid et connivere memento:
Nec semper vidisse puta, quae videris. Esto
Interdum surdaster, apro si pressius audis.
Fallitur, ad votum qui cuncta exspectat et urget
Sub prima semente tori. Sua cuique probatur
Ingenii facies, et inest diversa cupido.
Sit diversa; tamen sensum cogenda sub unum est:

Nec poterit subito: molli adsuetudine fiet.
Nemo renascentem, quod acerba sit, exsecat uvam:
Sed voto patiente manet, dum lividus humor
Vineti maturet opes Septembribus umbris:
Sic tu nuptae aliquod dictum aut immitius ausum
Indictum-infectum simula, dum mitiget aetas.
Si sonipes spumante ferociat ore caballus,
Non flagrum intorques, nec acerbas verbera verbis;
Sed blando potius tergum poppysmate mulces.
Hic fac idem. Mulier sub imagine claret equestri.
Ausus et in Venerem Diomedes stringere ferrum
Impius. At cave tu. Ferro meret ille feriri,
Qui ferit uxorem. non est ea serva, sed uxor.
Et pars una tui, tuque alter. Saevit in ipsum
Se nemo, ni sit male tutae mentis Orestes.
In nuptam imperium sane est: sed quale? quod esse
Corpus in hoc Animi debet. Pars ecce cohaeret
Utraque: rex Animus, curator et auctor honesti est:
Non tamen aut laedit renuentem aut deserit amens:
Suadet, non cogit. Maiorum cana vetustas

Iunoni si quando Iugae mactabat honores,
Evulsum pecudi fel proiciebat ab ara:
Sic bilis, sic ira procul, sic iurgia cedant,
Mutua legitimi faciunt ubi sacra mariti.
Denique castus amor magna est Concordia nuptis.
Caesaris ista quidem, sed non pro Caesare vox est:
Scorta Voluptatis sunt nomina, at uxor Honoris.
Quo se pascet amor, si semen amoris in agrum
Sparseris alterius, quod in ipsa putreat ulva.
Tu melius sape, Lipziades: et totus in ista,
Quam Deus et lex sana dedit tibi, deditus esto:
Ut dulci possit tecum ditescere partu,
Et Patris ad ritum gnatis munire senectam.
Praeportabat Aquam sponsis Romanus et Ignem.
Quo sensu? ille Ignis quod debeat esse maritus,
Qui sociam complexus Aquam moderanter amoris
Igne tepefaciat. Repetam: moderanter amoris
Igne tepefaciat. namque ut nimis illa calescat,
Non ipsi poterit, non et prodesse marito.

Hoc vetus egregium est, et quod pro lemmate molli

[Gap desc: Greek words]
lodicis, debeat uxor
Longis quaeque typis geniali intexere lecto:
Quae mulier vult sero virum succedere terrae,
Pythagorae mediam parce colat accuba terram.
Egregium certe est, et opertae mentis et usus:
Quod tua, quodque aliae quam vellem scire laborent!
Atque etiam facere! Scite, et facitote, Lacaenae
Coniugis exemplo: quae forte rogantibus, Ecquid
Noctis in illecebris esset complexa maritum;
Divi, inquit, melius! nam non illum ipsa, sed ille
Me fuit amplexus. Sic certe fiat oportet:
Tuque fac, o Stellani, tuo: Stellanidi contra,
Lipziade, facito. Decet hoc in amore severas
Fingere blanditias, hilarumque referre Catonem.
Vita maritalis non sane absynthia [Reg: absinthia] gustu,
Sed referat vinum tamen, in quo vividus humor
Suave dat austerum. Sed me reprehendo, paratum

Cogere sub numeros oracla Hymeneia LipsI [Reg: Lipsii] .
Omnia dicta putes, si sit Concordia. Vitae
Illa maritalis caput et pes debet haberi.
Ex hoc fonte fluit, quod Suave, quod Utile nuptis,
Et quod Honestum. adeo tota hinc est illa Beati
Gloria Coniugii: quam certam a Numine Vobis
Ominor, o Lipzi, Stellanaque nympha Maritis.

Super Obitum GUSTAWI OCHSENSTERN, Nob. Sueci.

NON ego te iubeo maestos, Elegia, capillos
Solvere: plebeii visa es mihi praefica luctus.
Herois defleta modis, deflenda, quis unquam [Reg: umquam]
Funera nobilium cupis aut potes ire negatum?
Ante diem nemo spatiis defungitur aevi.
Si tamen ante diem quisquam defungitur illis,
Ante diem functus poteras, Gostawe, putari.
Qualis in aprico lactens rosa purpurat horto:

Talis erat, Gostawe, tuus flos puberis aevi.
Talis o est; non, Talis erat, quam dicere vellem!
Sed quod fata iubent, dicendum est. Fata potentis
Sunt decreta Dei. Nec nostrum quaerere causas.
Nec vitare datur. Fixa est tibi meta dierum,
Quam non transilies: quamvis rerum omnia tentes.
Qui sapies, placita illa Dei sectator: Et aequum,
Ut placeant tibi, siqua Deo placuere, putato,
Nolentem rapiunt, sed ducunt Fata sequentem,
Nemo mori poterit non illo tempore, nemo
Non illa terra, non illo denique leto;
Iusta quod occulti decrevit sanctio Fati,
Quis tamen ista videns, affectus exsuat omneis [Reg: omnes] ;
Aut oculis lacrimam, aut tacito suspiria cordi,
Aut aliquem voci possit defendere questum?
Nec miror, si nunc consortem nobilis otii
Luxeris, o annis animisque aequaeva iuventus.
Et quisquam, Sueci palmaris adorea regni,
Audeat, o Gabriel, leges tibi dicere flendi?
Quem virtus Generosa Patris, Matrisque voluptas
Destituere prius: nunc Frater stirpis avitae

Una columna tuae, procula tellure paterna
Occidit. Et quemquam leges tibi dicere flendi?
Tu quoque rescieris subitos ubi, Suecia, casus;
Tuque, genus Regum, Patriae qui frena gubernas,
Carole; non nullo maerore gemetis ademptum?
Ista quidem patriae columen; Tu pectora fidi
Credita Pupilli. Sed quid tamen ista queramur?
Stat rata lex; Morere. Et bona mors nonne optima vita est?

AD LUDOV. PERSONIUM; IC. Acad. Witteb. Profess. et Elect. Consiliarium.

NON erat ergo satis, primaria IURA professum
Ire iuventuti, qua Leucoris alma frequenti
Claret ephebeo: nec erat satis, ardua rerum
Inter honoratos tractare negotia Patres,
Qua Sacra exercent, qua Civica Iura Senatum?
Nec satis, ambiguae tot operta pericula rixae
Expedienda tuis Committi a Principe curis:
Omnia quae tanto componere diceris astu,

Ut summam fidei laudem merearis et usus:
Vel nuper, quando lis esset in Alpe Bohema,
Quaque Lusatorum regio trahit Infera longo
Ambigui flexus camporum iugera tractu,
Caesar ubi Saxoque regunt, de Finibus agri;
Quam cauta ratione vias ingressus agundi [Reg: agendi] es!
Ut Saxo princeps et partes Caesaris ipsae
In te laudarint animi prudentis acumen.
Nec sat erat, passim Civilia Iura clientum
Respondere bono; magnos et saepe dynastas
Iuris ad aequales suasu perducere metas:
Quin tandem hunc etiam titulum potiora merenti
Fata reservarent: ut magni Saxonis esses
Scaevola consilians, qua maxima Curia Dresdae
Res agitat summas, quas Iudex nemo secundum
Audeat, ut dubias iteratae appendere lanci.
Sic tamen, ut nostrae porro iurata maneres
Pars Academiae, pubemque e Iure doceres:
Nec, nisi cum nodi rerum te vindice digni
Inciderint, Dresdam monitis excitus adires.
Hoc stadio probitas HeigI [Reg: Heigii] praecurrit: eodem
Teuberi gravitas, pietasque industria BeustI [Reg: Beustii] ,
Atque aliquot pauci, (si sunt pauci unus et alier)

Quos Themis Et melior Virtus aequabat olympo.
Gratulor hos, quot rarus habet Consultus, honores;
Et laudo: quamvis cordata modestia nolit
Hinc tua laudari; ducasque beatius, in Re
Vivere, quam fama. Laudem tamen aestimet aequam,
Qui laudanda facit. Personi, pectore celso
Personam gerito, qua nunc indutus ab Aula es.
Cautio iudicii, graviumque peritia rerum
Atque domi atque foris haud uno nomine clarent.
Hoc et posteritas, et tu Personia proles
Inprimis memores, totoque cupidine surgas.
Patris in exemplum. Nec enim me vendito Patri:
Sed tibi virtutis patriae monumenta repono,
Quae repetas, tumulo quum me cinis ater habebit.
Et quando me cumque parens (o sero!) sequetur,
Hunc testem mentis secum feret: Omnibus aequa
Ius dixisse fide: nulli invidisse: favorem
Summatum meruisse virum: nullius avari,
Praeter Honestatis: nec in ullius Acta, nec in Rem
Obrepsisse vafra tituli sub imagine iusti:
Ut metuenda Dei sit vindicis ira nepoti.

Mangones capitum fortunarumque togatos
Vulturios, quibus os et frons est Aerea, vestri
Ordinis opprobrium, iubeo plorare; sed aequos
Iustitiae mystas tecum salvere. Quot estis,
Quiqui estis, quocumque estis, salvete: sed et tu
Ante omneis [Reg: omnes] mihi salveto Personia virtus;
Saxonis, et patrii palmaria fama Lycei.

Super Obitum ANDREAE RAUCHBARI, in Hembsendorff, IC.

SCILICET hospitium Terra est, non propria sedes:
Nec data mancupio [Reg: mancipio] , sed in usum Vita; datori
Quottidie [Reg: Cottidie] reddenda suo. cras iusserit? ito:
Res compone tuas, et Corporis exsue vestem,
Quae tumuletur humo. sub humo sit Corpus oportet.
Caelum, Animae patria est. caelum spiremus, et almos
Elysii campos: sedes ubi certa beato
Exspectanda gregi. Felix, qui vescitur illic
Ambrosiae sucis, et odori nectaris haustu!

Tu, Rauchbare, potes felix hac parte vocari:
Tu, quod spirasti, votis quod et omnibus unum
Semper anhelasti, caelorum sede potiris:
Et cura vacuus securo lumine rides
Nil profecturae tot inania somnia curae,
Quis torquemur humi, nostrosque eludimus annos.
Quid iuvat in longos animum diffundere questus?
Non fas est tua fata queri, Rauchbare. querela
Nos potius digni, caecis qui flebile fatis
Ludibrium debemus, et omni volvimur aestu.
Illa tamen vitae series, exemplar Honesti,
Pertexenda mihi. longa est operatio, longae
Ambages: sed summa sequar fastigia rerum:
Et vos, exsequias qui tanto ivistis alumno,
Historiae breviore manu per singula ducam.
Illa Quedelburgum, caeli melioribus astris,
Ingenio meritisque bono Genitore, sub auras
Primum hoc emisit Naturae nobile germen.
Scilicet hoc uno vel Cive urbs patria tantum
Saxoniae haec alias inter caput erigit urbeis [Reg: urbes] ,
Quantum nana solent inter fruticeta cupressi:

Ut studiis maturus erat, claramque Lycei
Ferre diem poterat ;patriae Custode relicto
Tentat Ephebeum, quod pridem ingentibus ausis
Iulius erexit Guelforum postuma proles:
Nomen et hoc retinens ab Iulo Iulias audit.
Hic se Consultis et Civica iura peritis
Mancipat: et studiis annos transcendere nitens
Tantumque et talem Consultum in pube minatur.
Prima sui debet Borcholto semina fructus.
Et ne qua ingenuum labes corrumpat ephebum,
Nobile moly suis mature colligit annis.
Hinc se Leucoridum caelo committit, et almae
Patribus Eunomiae: quos inter in agmine tanto
Illa Wesenbeciae splendebat gloria famae,
Ut rota luciferi claro nitidissima caelo.
Post Martispurgum, qua tollitur Hassia tellus,
Visitat. hic iuvenem Forsterus iura docebat,
Consulti palmare decus Forsterus et avi:
Hunc et Vigelius, hunc et Sextinus, asylum
Iuris uterque, suae poliunt ad Legis amussim,

Sed monet usque sed usque monet secreta voluntas
Ire Witebergam. Witebergam it rursus amico
Sidere. cur abant tacitae sic omnia Sortes.
Hic, quicquid Pulchrum, quid Honestum atque Utile cuiquam est,
Spondebant, Rauchbare bono tibi numina fato.
Hic, qui iam plures animum formaverat annos,
Ductoremque secutus erat, dux esse iuventae
Incipit, exercetque Themin, discitque docendo.
Mox et Iuridici fit Pars allecta Senatus,
Moxque Professoris titulo prope nescius auget:
Nam se blanditiis (qui mos sollemnis [Reg: sollemnis] habetur)
Insinuare, nefas ducebat grande, vocatum
Velle reluctari, rem non prudentis. Ab isto
Temporis excursu, trahit ipsum sana cupido
Coniugis. hinc sociam maturus amator ab omni
Seligit Euphrosynen numero. tu maxime magno
Fis genero, Teubere, Socer. neque pulchrius usquam
Rauchbare aut Socerum, Generum aut Teubere vocasses.
Fortunata dies post eidus tertia mensis,
Februa cui priscis fecere piacula nomen!

Quando Socer Generum sollemnibus ornamentis
Consulti titulo Themidosque insignibus auget:
Quando Gener Soceri densa spectante corona
Filiam ad augustas unam sibi copulat aras.
Haec fieri videt una dies. o una trecentis
Luciferis potior! quanti haec spectacula sensus,
Dicere nemo potest, dicenti credere nemo;
Ni soceri gener, et generi socer audiat aequae
Sortis, et eventis eadem persenserit aequis.
Inde vocatus abit Christiano Principe Dresdam
Consiliante opera moderari publica rerum.
Quin Cancellorum Secreta illa intima septis
Clausa procurabat socia cum parte magistri.
Hoc satis officio et varie spectatus in Aula,
Vult rude donari. votique ibi compos, amicam
(Porro sui dominus pro sorte) revertitur aedem.
Fatis ille quidem clementibus exiit Aula,
Sed non et curis aulae. nam saepe vel absens
Iussus tricosae Commissa negotia causae
(Incideret quoties Rauchbaro vindice nodus
Dignior) extricare acie Rationis et Aequi.

Propria laus illi, pacatas reddere parteis [Reg: partes] ,
Atque ope non magna magnas componere lites,
Felicis Miserique nefas pensabat eadem
Iustitiae [Reg: Iustitiae] trutina parilique examine nutus.
Nulli unquam [Reg: umquam] solitus patronam vendere linguam,
Remve intricatam facere, hinc extricet ut aurum.
Immo cliens non raro sui stetit aere patroni.
Hi mores illi, mens haec immota sedebat,
In Commune Bonum totas impendere vires;
Nec sibi sed patriae genitum se credere terrae.
Dives erat: sed divitiis non tradere mores
Atque Numam in Craeso repraesentare, putabat
Divitis esse. inopem non tantum affamine molli
Sed re solari. Quid opus vultu esse benignum,
Et largum verbis, ubi nil largiris egenti?
Rustica simplicitas et iure obnoxia, numquam,
Vel dare vel facere est exacta impensius aequo.
Mira illi gravitas inter for a; mirus omissa
Paulisper gravitate lepos: animi grave robur:
Eloquium vocale, et dives gratia fandi:
Felix Ingenium: felix Retinentia: felix
Iudicium: dominans in Vero simplice Candor,

Culparique Fides metuens; industria pernix:
Nil actum credens: si quid superesset agendum.
Quantae artis fuerit studiique in Iure sacerdos,
Ingenti monumenta docent. pars credita luciest,
Pars adfecta domi, pars et confecta tenetur.
Coniugii decies pretium mercesque soluta est;
Dum sexo imbelli senos, potiore quaternos
Edidit Euphrosyne fecundo pondere fetus
Iamque novem superant quae primum nata puella est,
Primum et denata est, et nomine et indole Mater.
Laus numerosa quidem Rauchbari, et splendida virtus:
Sed numerum et lucem Pietas supereminet omnem,
Caelitus accensi qua pectoris ara calebat.
Sensibus hoc imis, quiqui es, Consulte, et reponas [(printer); sic: ponas] :
Ni tibi sit Pietas in Codice prima magistra;
Codicis ut folia exagitantur ab impete venti;
Sic et honos tibi, sic et opes ludibria fient.
Ut vitae suprema videt sibi fata parari,
Se parat: et caenat [Reg: cenat] sacro sancta cibaria Christi,
Divi-hominis Christi. sanae Pietatis amorem
Caris inculcat. de re Testatur habenda;

Quaeque sacros pietas heredum [Reg: heredum] ponat in usus.
Extremum singultat have Mundoque Suisque,
Extremumque vale. superat vox unica, Iesu:
Unica vox Iesu animam simul ex halavit.

AD AUGUSTINUM RHAU, Pomer. IC.

ETSI iam, praeter iurata negotia nostrae
Publicitus cathedrae, privato exercitus aestu
Atque domi atque foris curisque biformibus in res
Differor ancipites uni vix aptus agendae:
Promptius ut filicum venis emulseris undam,
Elicias a me quam doctum hoc tempore versum,
Quique oculos possit pronepotum animosque morari.
Quin tamen et pluteos ferro clemente lacessam
Et vel suspenso corrodam acroteria morsu,
Multa iubent. Nam quis par illud nobile fratrum.
Schurfiadas nescit; quorum Ius alter, et artes
Alter, Hygea, tuas heic [Reg: hic] mira laude docebat:
Quorum avus hic tuus est materno sanguinis ortu.
Cui non Crappiadum nota est domus illa Philippo

Clara maritato; cui non Cronachia; cui non
Bruchia? cui non et Pomeranae Rungia terrae
Quae caelum fama virtutis et artis adaequat?
Scilicet hi tibi sunt affini sanguinis omnes
Lege cohaerentes: quae non tenuissima laus est.
Iam, qui te sevit talemque eduxit, amoena
Luce Professorum Grypswaldi claret, et inte
Collegam senior iuvenem pater adspicit; ac se
Nunc demum gaudet natum, quia natus ab ipso es.
Implet et hoc numeros aliquantae laudis, ad oras
Contendisse alias visum auditumque docentum [Reg: docentium]
Nomina magna Dicae: Varii subtile GisanI [(reading uncertain: print faded)] [Reg: Gisanii]
Ingenium pernosse, Fachineique PacIque [Reg: Paciique] ,
Et quos de genere hoc parit utraque Gallia multos:
Spirae praeterea, qua magni Caesaris ordo
Vindicias orbi decernit, pressius usu
Imbibitam stabilisse Themin; momenta superbae
Omnia laudis habent: et sunt tua singula, Rhauvi.
Singula sed vere-Consultis ire probatum
Perque suos praestare modos: ut digna mereri
Censa tibi fuerint Doctorum illustre brabeion [Reg: brabeum] ;
Id proprie, Augustine, tuum est, (propriumque sit opto)

Atque unum decus est in te: praeque omnibus uni
Os cupiam indulgere meum: nisi tempus iniquis
Invideat spatiis [Reg: spatiis] mihi te, pronepotibus ambos.

AD CHRIST. FRIDERICUM, ET OTTONEM WILHELMUM, Barones Von Schonburg/etc.

SIC equidem decebam animo rebarque futurum,
Cum sese Augustus Christianae tertia Rutae
Gratia votivis inferret Oreadi nostrae
Auspiciis: ut in hoc exemplum protinus irent
Quos meliore satu Procerum maioribus olim
Inseruit titulis gestarum Gloria rerum,
Quosque sacramentum pacatis dicere Musis
Et Pietas Virtusque iubent et puberis aevi
Sanguis, et ingenuas ille indolis ardor ad artes.
Vos, Schonburgiadum generis duo pignora, Fratres,
Hanc voti summam primos implesse, Lyceo
Gratulor, et vestris quaeque ominor optima votis.
Saepe quidem soliti fortes e fortibus edi,
Ut patrum virtus in equis viget, inque iuvencis:

Sed quas excelso Musae de vertice Pindi
Indolis ingenuae praemonstrant eminus artes;
Summis atque imis aequo sudore parandae:
Nec Pietas sequitur genus, aut Sapientia ventrem:
Quod facitis, Fratres, animorum intendite nervos,
Et quam sublimi Virtutem in culmine fixam
Cernitis, et docileis [Reg: dociles] iuxta Tritonidis artes,
Auspicio genitorum, Eifleri prendite ductu.
Succina gemma suo lucet splendore; sed auro
Splendidius commissa nitet: sic nobilis aurae
Gloria, si generi cultas adiunxerit Artes.

IN TYCHONEM BRAHE, DAN. NOB. WITTEBERgam ingressum.

NOBILE depositum Naturae, ac mystica proles
Uraniae, exactum qui sidera callet ad unguem
Et docti secreta poli; variosque meatus
Descripsit radio, quem non novere priorum
Saecula; quem nostra primum stupuere sub Arcto
Corda mathematicum, palmamque de dere magistro:

Hic hodie (meliore dies signanda lapillo)
Successit nostrae fatis auctoribus urbi.
Uraniae devota manus, cata pectora Phoebi:
Iosteli, ante omnes, qui sollertissimus auctor
Aethereos radio satagis describere cur sus,
Et facere e genere hoc ipsi laudata Tychoni;
Spectatum properate viri miracula tanti.
Qui spectare oculis neget os illustre Tychonis,
Vix mihi sit dignus, quem spectet ab aethere Phoebus.

AD WOLFG. Van Wernssdorff/ ET IOHAN. Truchsen / Von Wetzhansen.

VOS ergo reduces ad magni Saxonis Albim,
Qua bona Cyrrhaeo se proluit imbre iuventus,
Conspicor; in patriam comites quos nuper habebam,
Immo duces: cum Dux Illustrior ille Borussum
Christiano in Francos Speratam adduceret agros,
Qua Blassenburgum turritis aemula caelo
Molibus adsurgit; tremor hosti, gloria civi.

Salve Wernsdorfi, salve Truchsesia virtus
Quos aequo Fortuna loco sociavit: ut essent,
Qui Patris adfectum et Matris, secretaque rerum
Portarent Genero, responsaque certa referrent.
Iudicii tam cauta fides laudanda profecto,
Quo vobis tanti commissa est cura negotI [Reg: negotii] ,
Quos decorat Pietas, animae sapientis origo;
Strennua quos Virtus heroi pectoris altrix,
Nobiliore satu quos sanguis honestat Avorum,
Quos Usus suboles format Prudentia, qua res
Perspecte ac docte sapitis: quos alta venustas
Corporis, et sollers ornat Facundia linguae.
Ite domum reduces, pridem exspectata Borussis
Corcula, seu mannis brutae super arida terrae
Sive per undosum placet aequoris ire fluentum
Durateis in equis: et Pontus et adsita tellus
Speratis fortunet iter successibus, opto.
Quando domum ventum est, qua se Mons regius effert,
Dicite Bonfacio Taubmannae gentis alumno,
Me nihil a patriis heic [Reg: hic] degenerasse Columbis,
Si testeis [Reg: testes] quaeret; testes vos advoco. sacrum est,

Testibus aut binis aut trinis omne probari,
Quid? nisi primorum Procerum manus omnis in isto
Dicat itu redituque [(reading uncertain: print faded)] eadem, nihil abnuo, quin me
Arguerint lepidi mentitum schema Poetae.

AD IUVENTUTEM SCHOLAST. Witteberg. P. P.

GRAECIA nobilium nutricula feta Sophorum,
Ac praeter laudem nullius avara, quaternis
Instituit quondam totidem [(reading uncertain: print faded)] Certamina palmis:
Bina diis, et bina soli mortalis alumnis.
Undique confluxit, torrens velut unda, iuventus,
Mascula quos virtus et vis animosa coegit
Ire per heroum titulos et praemia laudum.
Hic Cesto et Cursu et Saltu et Disco atque Palaestra
Se quino praestare viros sudore parabant.
Et qui certatu Quinqvertio factus in omni,
Fronde philostephani et ramo victricis olivae [(reading uncertain: print faded)]
Sertum magnifica praeconis voce gerebat:
Nec victor solum, sed in hoc et patria tellus
Ipsa coronata est; cantae virtutis et ausi
Quae potuit proferre virum sub luminis oras.

Exhibet et Graeci nostras imitamina Ludi
Leucoris: et patrio visuntur Olympia campo:
Pythia nec desunt, neque desunt Isthmia, quin et
Herculis hic Nemea est. Nec desunt praemia forti.
Corporis illa quidem certamina: qualia, quae dant,
Praemia sunt animi certamina nostra: nec ex his
Aut oleae aut lauri pinusve apiive corona
Quaeritur. immortale decus, quod penditur, hic est.
Ergo age Musarum campis exercita pubes,
Graecia queis [Reg: quibus] et Roma vetus doctissma fandi
Et stricto atque vago linguam sermone polivit:
Qui texta et titulos numerorum et pondera callent:
Qui Logici norunt implexa volumina sirpi
Dissuere, et pulchre verum secernere falso:
Quos mundi labor obscuris exercet in umbris,
Et vocat ingenuas rerum disquirere causas:
Ardua caelorum qui templa volucribus alis
Ingenii penetrant, viresque viasque recensent:
Hi sunt, qui vincunt nostratis agonas arenae:
His ego pro virtute rata proque arte Magistra
Praemia distribuam nullo peritura dierum,
Quaeque suis patriaeque creent vim laudis et usus.

Hos igitur Ludos iam nunc indiximus; ac vos
Nomina mature nostro dare iussimus Albo.
Compertum est, non raro moram nocuisse paratis.

AD NORIBERGENSEM.

MIRENTUR cumulentque adeo palmare beatis
Laudibus. emporium Francoae Noridos illud,
Quos et mirari iuvat et laudare merenteis [Reg: merentes] .
Scilicet id non ausi, aut non audebimus olim,
Sime votivo speculetur ab aethere Phoebus!
Nunc eius, Ficine, urbis pars una; sed unis
Pars non macta bonis: ob te demiror, et in te,
Qua fortuna suas qua corpus mensque benigne
Severunt dotes, cogo praeconia laudum.
Te cives inter felix opulentia ditat,
Quam longe ac late terraque marique parasti
Exercens omneis [Reg: omnes] mercaturam Orbis ad oras.
Teque valetudo, spesque indivisa senectae
Succo aevi iuvenantis alit, quo pulchrius ullum
Caelitus indultum non est mortalibus umbris.
Te comis gravitas et honestae gratia famae,
Quin et amicitiae multorum, adeoque dynastum,
Nobilitant, sataguntque tua virtute fruisci.

AT proprium, Ficine, tuum hoc; propriumque sit opto;
Germanam Fidei de Relligione medullam
Et sapere et Christis hunc instillare saporem
Pluribus, et grandi studiorum nomina sumptu
Ire propagatum, dum angustae sortis alumnos
Aere tuo nutris, qua se schola publica, qua se
Priva magistrorum clarat virtute fideque.
Testis ego. quid ego? testis tua Noris haberi
Ac nostras Witeberga, sed et Deus ipse meretur.
Atque hic pro pietate tua tibi praemia caelos
Spondet; Ego, Noris, Witeberga perennia fame.

WITTEBERGAE P. P.

QUANDO vel abnormis sapiens, cui solvere mens est
Triste supercilium, peragrans sua regna, beati
Cernit agri numerum, cui pinguius uber, et exos
Gleba soli, facilisque coli est; tamen hactenus hirto
Squaleat incultu: secum indignatur, et acri
Vicinum dicto rubidumque flagellat aratrum.
Et non, o pubes, cur indignetur, haberet
Ad normam sapiens? si quem speculetur ad istum
Aetatis numerum, cui mens divinior, atque os

Magna sonaturum, regina pecunia rerum,
Pulchra valetudo regno regalior omni,
Discendi artifices, praesens occasio, quid non?
Et tamen ignavo sordescat in otia voto.
O quibus indulsere bono dii talia fato,
Ne, iuvenes, ne tanto animos insuescite morbo.
Emicat hinc nullo iactura parabilis auro:
Et semel elapsum volat irrevocabile tempus;
Quod multi voto, sed mani, saepe vocarunt,
Cum iam defectos premeret declivior aetas,
Et calor ille animi frigentis hebesceret intus,
Dum ver luxuriat vitae, ac vis alma cerebri
Spirat, adurgendum est, et ab orto multa laborum
Exanclanda die seros ad vesperis igneis [Reg: ignes] .
Sero quidem fructus, sed opimo foenore prodit.
Cernitis, ut rapidi ferventia brachia Cancri
Irrequietorum pernix agitator anhelo
Terga caballorum nisu tramittat Apollo,
Et supra ingenteis [Reg: ingentes] accendat lumine cyclos
Aetheris, et late-terrae sola torreat infra:
No minus inde solet prudens agricultor ad omneis [Reg: omnes]
Comparere frequens operas: invisere campos
Messibus undantes, praegnantes fructibus hortos
Et fossae egestu et salicum circumdare texto;

Nec sumptus quicquam nec devitare laborum:
Dum se maturis locupletet mensor aristis.
Et iam vestra suos, iuvenes, seges ivit in auctus
Quos nostras niveis alit ubere Pallas in alnis,
Tempestiva prope est iam cuivis hora metendi:
Et metet eximios, vel me sponsare, maniplos:
Unde sibi, unde suis cumuletur adorea laudum.
At praestat verbis tenebrosam demere nubem,
Quidque velim, ad clarum vobis ostendere Solem.
Rursus eo ventum est, ut honorum praemia docto
Pendantur studio. et quoniam mihi puncta Sophorum
Hanc operam dixere, lubens meritoque vocantes
Audio, et id vobis sollemni publico cera.
Ergo Magisterii si qui meditaris honorem,
Me festinus adi (nam sic res poscit:) et istum
Pro virtute tua capies ornatus honorem.

DECANUS COLLEGII PHILOSOPHICI FRID. TAUBMANNUS.

QUOD felix nostro iubeat Deus esse Lyceo,
Utile Christiadum genti, sibi denique laudi;

More diu solito, Sophiaeque iubente Senatu,
Ad sacram hanc aedem pilaeque hoc structile saxum,
Plurima Pieriae qua confluit unda iuventae,
Ludos indico; sed tantum nomine taleis.
Ludos, qui quemvis in maxima seria ducunt.
Palma est in medio: et datur omnibus una; sed unis
Non aeque redimenda modis. hic lucida mundi
Moenia et astriferi callet mysteria caeli:
Hic ut Aristotelis loquitur successor et haeres:
Alter sectarum causas et pondera librat:
Hunc colit Hebraeae Graiaeve peritia linguae;
Illum Romanae: Musae hunc Charitumque sororum
Ternio multiiugas [(printer); sic: multi, iugas] ductum poleire [Reg: perhaps polire] per arteis [Reg: artes] .
Quisque tamen pro Marte suo proque indole Musae,
Quam proprie coluit, potuit meruisse brabeum.
Insita quenque [Reg: quemque] sequi naturae semina verum est.
Non here, non hodie, non cras ostenderis Orbi
Unum aliquem, studiis qui praestet in omnibus artem,
Quamvis inventi, (de se si credimus ipsis)
Qui sibi, quae multi didicerunt singula, cunctae
Scire videbantur. sed non est esse, videri.

Spargere vidi unum, se factum nolle Magistrum.
Tun credas? ventosa mihi crepitacula linguae
Magnidicae, non certi animi sententia visa est.
Multa dicis causa multos quis dicere nescit?
At pro uno vidi centenos dicere, cum iam
Serior aut aetas aut sontica causa vetaret;
Heu quanto vellem nunc emptum schema Magistri!
Utere quisque tua ratione, atque utile factu
Quod fuerit, sequitor. Non eblandimur inaneis [Reg: inanes]
Artibus: hoc esset meretrices reddere Musas.
Nec cauponamur, nec vendimus aere Magistrum.
Doctrina et Virtus pretium est, quo Gloria vaenit.
Ite Petitores profiteri Candida nobis
Nomina, quos stimulat generosae laudis honestas,
Factique utilitas. Ego post sollemne periclum,
Quod facturus ero, cuncto spectante Lyceo
Transcribam meritos iuri tituloque magistri:
Vestraque Musaeis intexam nomina peplis.
Vobis me ostendi. nunc vos ostendite Nobis.

FINIS EPICORUM LIBRI I.

Frid. Taubmani EPICORUM LIBER II.

AFFECTUS Academiae Witteberg. et Senatus OPPIDANI IN Illustrissimam Dominam, SIBYLLAM-ELISABETAM Celsissimi Principis IOHANNIS-GEORGII, DUCIS SAXONIAE, Heu quondam Maritam, die XXV: Febr. in Templo Arcis frequentissima contione declaratus, Interprete F. T. ANNO M. DC. VI.

ERGO huc nos egit secreta potentia Fati,
Tam subito in lacrimas iretur, et omnis ubique
Funestata novo squaleret Misnia luctu?
O Cathedra, ut te nunc alio mihi prodis amictu,
Quam cum Prima sui celebraret Iubila Saecli [Reg: Saeculi]
Rex Academiae, me Vate! tapetibus aureis
Me componebam, et recta cervice sacerdos
Musarum in grandeis [Reg: grandes] animabam carmina fastus.
Nunc capite in pectus fluido, pullaeque adopertus
Sindonis induvio, vix hoc miserabile carmen
Strido levi stipula, siticenque in murmur hiasco.
Nec tu te facie ostentas vultuque priori,
Ordo Professorum, Musaei lumina caeli;
Nec tu flos Urbis, venerandaque Cura-senatus.
Et tu spes patriae, et Clarii nova germania campi,
Ore veternoso laetam maculare iuventam
Visa mihi, et solito demissior ire per urbem,
Omnes mutati, pullis in vestibus omnes.
Unde haec tam subito rerum feralis imago?
Unde? rogas. Dresda. fluit ex hoc fonte, quod omnes
Flemus: et inde dolor lacrimis alimenta ministrat.
Causam etiam vultis? heu, nunc ego sacra litassem

Et Tacitae et Mutae! tamen est dicenda: Sibylla.
Elisabeta Fuit. fuit Elisabeta-Sibylla:
Principis illa boni coniux atque optima Princeps.
Hanc miserari adeo, et lacrimis decorare clienteis [Reg: clientes]
Non lex sed pietas iussit. iusso omnia parent,
Magna minorque tribus, quas Leucoris impete valli
Claudit, et ambitas in civica foedera [Reg: foedera] cogit.
At tu quis oculis haec spectes, Iane-Georgi,
Spectaclum ipse? tuum namque hoc in funere funus
Crederis efferre, et tumulo te condere vivum
Ipse tui vespillo. tuum est hoc corpus. in uno
Corde cor amborum: tuque illa; illa ipse fuistis.
Primus ab hoc igni flammas amor igneus hausit:
Huc vigor aetatis iuvenileque robur adactum est.
Debuit haec nostro Rutae generamen in horto
Vivificis stabilire iugis: haec Saxonis altam
Aedificare domum. Nunc, ecce, sine igne Cupido
Inversas gerit ille faces: nunc alma iuventae
Roborea flaccescunt: alimentaque vivida suctus
Destituunt Rutam: iuga rupta repente ruinam,
Et domus ingenti latam dedit ore fenestram.

Ecqua tamen medicina malo est in tempore quaeri?
State viri: state ocius omnes, sponda pheretri [Reg: feretri]
Quos humeris subeunda manet Sed enim ite Fribergam
Pullati proceres. voti sunt omnia cassi.
Quod rapuit semel atra dies, adamantinus obex
Distinet, et nullis haeret revocabile saeclis.
Ito metalliferam pietas atrata Fribergam,
Depositumque sacrum tumulo succedere terrae
Iam sinito. Cineres, de fletaque germina Rutae
Quotquot ibi, praebete locum. concedite magni
Corporis exsuviae [Reg: exuviae] . vobis comes additur umbris
Non ulli indecoris, nec avorum indigna sepulchro.
Si genus et veterum palmaris adorea Patrum,
Aut si purpurea lactens [(reading uncertain: page faded)] aetate venustas,
Si morum probitas, castaeque modestia vitae,
In miseras si res placida Cor mollius unda,
Coniugis illibatus amor; quodque omnia praestat,
Si pietas sincera necem protollere possent;
Nondum fleta tui sub terras iret imago,
Nec se tam propero turbaret Misnia luctu.

Ecquid nunc etiam per laudes ibo Sibyllae?
Irem equidem propriae cumulum nisi laudis in istos
Egissem numeros; et me simulare cupressum
Angusta in tabula locus et ratio ipsa vetarent.
Saxoniam laudabo domum? laudabo Dynastas
Wirtemberga tuos? certe latissima campi
Aequora; profusis ubi luxuriarer habenis.
Sed nunc non erat his locus. Elisabeta-Sibyllam,
Non genus et proavos alieno in funere laudat,
Perspecte quicumque sapit pro tempore Vates.
Luget nunc Princeps. affectum ostendere nostrum
Lugenti par est. numquam membra adsita gaudent,
Si dolet arx capitis. Posses, o Iane-Georgi,
Exsinuare oculos lugubri e sindonis umbra,
Et nostros spectare choros, atque agmina vultus
Plena tui! dicas, Pietas spectata meorum est:
Leucoris et gaudet et nostro maeret honori.
Ab nollem hoc etiam tibi nunc licuisset, ut ista
Parte probaremur! Sed habent mortalia casum
Alternasque vices. sors est sua cuique ferenda.

Tu quoque ferre tuam, Mater generosa Sibyllae,
Discito, qua streperi sinuosa volumina Nicri
Nectareas lambunt pretiosi palmitis uvas;
Et qua magnificam Studgardia dives in artem
Turget, et effusa recubat convallis in umbra.
Fer, quod ferre deus te iussit: et indole matrem
Vince pia: quamvis sit durum, hic vincere matrem.
Vicit quippe alias exemplo haec filia magno;
Magno nupta Duci; magna quoque prole Parentem
Hunc factura ducem; magnos quae temperet olim
Saxonas imperio. Nunc spes occisa repente
Omnia funesto consumpsit gaudia casu.
Vos quoque Tecciadum mollissima corda Sororum,
Et Fratrum generosus amor, Patrisque verendus
Heroae gravitatis honor; moderatius aestu
Pectoris uriminor. nostra est iactura: dolorum
Maior nostra seges. vobis quod debuit, olim
Virgo domi solvit: nobis non-virgo sub ipsa
Debitione perit. sperabat misnia priscos
Saxonas. in cineres (heu!) spes haec fluxit et undas.

Nec tu Saxo mihi nimiusve avidusque doloris
Diceris, aut lacrimis iustum excessisse puderem.
Causa subest: prudens agnoscit, et aestimat illam.
Esto modus tamen, esto. viri sapientis et hoc est.
Gaudere et maerere, vices habet. instat utrumque
Caelitus: et sese Pius huic afformat et illi.
Abrepta est, fateor Princeps augusta. sed a quo?
Nempe Deo. si rapta Deo; quid frena [Reg: frena] dolori
Laxet homo, calcesque ferox ad sidera iactet?
Affectasse ferunt regnum caeleste gigantes,
Et ter conatos imponere Pelio Ossam,
Exstructaeque Ossae frondosum involvere Olympum.
Tolle Poetarum nebulas. hi nempe gigantes
Sunt queruli. queruli tentant [Reg: temptant] rescindere caelum,
Et, quod habent in se, sceptrumque et libera regni
Iura Deo rapiunt. Atqui si vela dedisses
Impellenda Notis; non te sequerere, sed illos:
Rectoremque sequi terrae caelique recusas?
Nequiquam [Reg: Nequiquam] tamen et vanis obnitimur ausis.
Nolentem tractant, sed ducunt fata volentem.

Rideres, cimbae [Reg: cumbae] si quis retinacula rupi
Adstrinxisset, et audaci trahat impete funem,
Rupemque ad sese vulsa radice moveri
Credat iners; quando ipse sequax moveatur ad istam.
Deliramus idem. nos lex aeterna ligavit
Ad rupem fati, (Fatum est divina voluntas)
Luctandoque reluctandoque obnitimur illi.
Quin nostri simus. nec iniquum hoc esto, quod aequum
Teste Deo visum est. Bene sit tibi, dia Sibyllae
Mens - animi! Bene sit Viduo tibi, Iane-Georgi!
Quos iunxit Deus ante, modo seiunxit: et idem
Seiunctos patrio rursum coniunget olympo.
Nos et eo meditamur iter, cum principe vilis
Turba clientelae. Qui tui scis, Optime nostri
Rector Ephebei; qui tu, sanctissime Consul,
Quos video sertam lacrimosae ducere pompae;
Virum hos, si redeat circumfluus annus in horae
Haec momenta suae, possis mihi sistere cunctos?
Ibimus: et felix, nostrae cui more Sibyllae

Per Christum datur ire viam: cui laeta sub aethram
Vita fugit, mortisque ferae lucrata dolores.
Tempus erat, Princeps quando hic quoque robur in hostem (Respiciunt haec statuam Iohannis El. Sax. quae Cathedrae dicentis imminebat.)
Missile vibrabat: quando hic quoque verba sonori
Funderet eloquii; vel tunc, hoc quando magistro
Augustae exhibita est Fidei Confessio nostrae;
Qui nunc cum Geniis agit immortalibus aevum;
Postgenitisque sui simulatam in marmore bruto
Corporis effigiem, monumentum exile, reliquit.
Tempus et illud erat, (quod fors meministis et ipsi)
Quando Lutheriades, cui fulmen lingua, cor Aetna,
Vox tonitru, calamus grando; sublimis in isto
Stabat suggestu, nunc lignum pensile factus,
Umbraque picturae. sed in hoc regalior omni
Rege, quod hinc capitis membrum quoque pensile Christi est.
Omne immutatur mortali lege, quod in se
Publica [(printer); sic: Publicae] Naturae domus haec tenet undique clausum.

At tu salve, etiam salve; decus addita magnis
Dia Sibylla animis, quos caeli in parte locavit
Casta Fides nulloque Operum maculata veneno.
Invenies illic aviamque et avita GeorgI [Reg: Georgii]
Nomina: quique tibi patrito sanguine iuncti,
Christophorumque Ludovicumque; acerrima quondam
Fulmina militiae, quam militat auspice Christo
Coniurata manus sanae Pietatis alumna.
Saxonas et nostros illic no va diva videbis
Permistos Geniis; atque ipsa videberis illis.
Heic [Reg: Hic] et Fridericum patrem, matremque Sibyllam.
Nuper desertos; heic [Reg: hic] et nova nupta Maritum,
Ast omneis [Reg: omnes] sero (pietas iubet) exspectabis.
Una omnes salvete omneis [Reg: omnes] tamen ante Sibylla:
Ante Sibylla omneis [Reg: omnes] Iani Elisabeta GeorgI [Reg: Georgii] :
Cui soli maestam pietas hodierna lacernam
Induit, et pompam funesto examine ducit.
Tuque etiam salve; sed non quo nomine manes,
Iane Georgi, animis et corpore mascule Saxo.

Salve iterum, Rutaeque adeo sacra Nomina Fratrum
Saxonicae nam nostra salus tibicine fulta est
Saxone. Relligio, quae depurata Luthero est,
Inveniat nostros heic [Reg: hic] sana et salva nepotes.
Frondibus Augustis comptos redimita capillos
Pax alitam cole semper humum, pax nescia fuci.
Quorsum furta paras, et pacis habentia vultum
Non animum? Pax sit: votorum hoc nobile [(reading uncertain: print faded)] votum est.
Misnia tolle oculos. flammis crepitantibus ardet
Proximus Ucalegon iamque ad tabulata voluti
Heic quoque cernuntur spatiosa [Reg: spatiosa] volumina fumi.
Una salus paci. bellum te spernimus Omnes.

Ipsa Princeps, SIBYLLA-ELISABETA loquitur.

SPECTAMEN Formae: Specimen Pietatis: Honesti
Exemplum: Suevi Nobile Germen Agri:

Saxoni Nupta Duci: Patriae Spes altera Matris:
Delitium [Reg: Delicium] Mysiae Gentis Amorque Fui.
Omnia cum Fuerim; Nihil Omnibus esse Videbor,
Quod, Me Matre, Super Non Sit Imago Patris.

AD HENR. IULIUM, Ducem Illum Brunsuic. tum Hospitem Electoris Sax. in Glucksburgk. Fragmentum.

HACTENUS hoc aliis dictum sit ab omine quovis
Glucksburgum. mihi tale fuit, mihi tale futurum est;
Quod, toties quem mente animi, quemque auribus hausi,
Quemque domi tacitus venerabar ab indole Famae,
His vidi praesentem oculis, dextraque prehendi
Henric-Iuliaden: in cuius imagine vere
Palladis Armatae spirat caelestis imago;
Inque animo triplex humani Gratia nodi.
Nempe salutari et trepido pallore timeri
Eminus affectant alii. tu cominus ultro
Quos aut Doctrinae aut Virtutis honestat imago
Affatu dignaris: et haec tibi propria.

AD IOHAN. OTHONEM Von Schaumburg: Equitem Francum Generosiss.

DEFICIUNT me verba, quibus tibi pendere grateis [Reg: grates] ,
Ob tantos impensae operae sumptusque labores,
Fis erat: o heros, et Franci gloria caeli,
Et Schaumburgiadum princeps decus! inter Equestres
Fortis Eques, Francique tui Dux militis; illo
Scilicet exemplo, quo Rem vetus Optio Romae,
Moribus his nimium diverso, gesserat olim.
Disciplina anima est victuri militis. una
Disciplina Orbem sibi totum Urs [(perhaps: Urbs)] una subegit.
En Batavos! audent Regem illum affligere regum.
Qui? disciplina. quin huius imagine tantum.
Heu! quantum lucri fecisse cruoris et Auri
Crediderim, pleno quae nunc torrente profundunt [(reading uncertain: print faded)] !
Haec corresta velis, Ian-Otho: et condere leges
Militiae, quis se tenuit vafer Hannibal, et vis
Caesaris, imposuit nostros qui Caesaras Orbi.
Haec soli poterunt muti memorare magistri;
Quos audis: linguaque sua (mirabar in isto

Ordine) Romanos a prisco intelligis aevo.
Sed quorsum excurro? vis Veri abstraxit euntem
Ad Charitum nemus, et grates tibi ferre parantem.
Quando Papaebergae-me Caupo tri-Maurus habebat,
Iamque minabatur stricto deglubere ferro;
Tu praeceps, inter caesa et porrecta, salutem
Adseris exanimi corio loculoque Poetae.
Non Maenus [Reg: Moenus] , non Rhenus aquis, non omnibus undis
Oceanus, Venetae non omnia smegmata cretae
Aethiopas tres hosce lavent. tamen iste Tri-Maurus-
Caupo hominum loculos lavat omnes solus: et aere
Elauto, Hospes, ait, Prosit tibi lotio, prosit!
Quod mihi, quodque meis licuit discedere salvis:
Quod vidi non pauca sacri mysteria cleri;
Quodque Urbis monumenta tuae: quod et hospite Mensa
Curio Missificae Princeps et Episcopus aulae
Convivam accepit: quod sumptu et principe curru
Montib. [Abbr.: Montibus] impositam Domini suo schemate. Pantzam,
Coburgumque profectus eo, tibi debeo. Rarum est
Forte peregrinos et vix quoque nomine notos
Ultro accire domum: curare, ut sanguine iunctos,

Utque suos, ut sese adeo. Schaumburgius heros;
Ob tantos impensae operae sumptusque labores
Deficiunt me verba, quibus tibi solvero Grateis [Reg: Grates] .

AD HENRIC-IULIUM Strubium, Henricopol. Sax.

STRUBIADUN [(perhaps: STRUBIADUM)] suboles, cui sacri in sonte lavacri
Indulsit nomen Brunsvigae Curio terrae
Maximus; Illustres-Meditatus edis ad arteis [Reg: artes]
Philosophis doctas. Cerebri laudavit acumen
Leucoris, et Lites Rationis ab indole ductas.
Laudarit quoque Livor eas; et uterque Sophorum
Invidia maior, Martinae gentis alumni,
Iulia quorum illum, quorum hunc mea Leucoris effert.
Contentus poterat his esse Catonibus Hermes:
At non tu. Capis et censorem Principis aurem,
Principis Henrici, quo Iulias augure Phoebi
Provocat Oraclum. Tantum non Pallas in hastam
Nunc nimis insurgat! Pacem, mea numina, pacem
Reddite Brunsuigis, Helmaeque Sacraria Musis.

Vendito me nulli: nec adulor Principis aures:
Hoc tamen his oculis vidi, his auribus hausi:
Nomen ad auditum mihi dextram ubi tenderet ultro.
At nihil hoc, praequam quod dicam. ibi cuncta Latine,
Argute et nitide, quamvis ex tempore: et horas
Paene duas (tuque hoc de caelo, Phoebe, videbas
Musagetam mirate tuum) docet ordine Litem,
Qua sua Collegaeque (sic censeo) Phoebi
Iulias incaluit. Sed nunc calor iste Lycei
Detumuit. Sophus est Henricus-Iulius. hoc si
Iudice Naturae caecas [Reg: caecas] scrutatus abyssos (Hermes.
Vera vides, Strubi; strabus esto Lynceus