AESTUAT intus et exsultat mihi pectus in imo
Corporis abscessu, rerumque exuberat unda:
Nec se iam capit. Eia manus rapidissima docti
Huc scriptoris ades, plenum cui littera verbum est,
Quique notis linguam superas, cursumque loquenti
Praeripis, et multas trabis in compendia voces.
Magnificum de Rege melos, Regique dicandum
Sacrandumque ipsi prorumpit ab oris hiatu.
PULCHRI homines; sed tu longe pulcherrimus, o Rex:
Florida melligenis vernat tibi gratia labris,
Suadelaeque vigor. te sic Aeternus honestat,
Et cupit aeternis haec sint tibi propria saeclis.
Progredere, o heros; solitoque accingere ferro,
Atque ostende palam, Rex quantus in arma patescas.
Scande triumphalem bene rem gesture curulem,
Cui frenos auriga regit (mirabile!) Verbum:
Ante trahunt Verum, Iustum, et Clementia currum.
Qualia quantaque tu talis tantusque patrabis!
Contra ibunt hostes. nec enim tam mascula virtus
Hostili caret invidia. tu fortibus armis
Ibis in adversos animi fidentior hosteis [Reg: hostes] ,
Imaque fulmineis transfiges pectora telis,
Adfligesque solo. Solium, sceptrique potestas
Illa tui, Deus; illa Boni fidissima custos
Robur alet nullis passurum incommoda saeclis.
O Deus, ille tuus vere Deus inter alumnos
Municipum socios te plus dilexit; et uni
Prae cunctis quoque laetifico caput unxit olivo,
Interiora domus eburataque templa palatI [Reg: palatii]
Desere: fragrantis [(printer); sic: frangrantis] simul ibit in aera fumi
Halitus, inciso qualis de cortice myrrhae
Sudat odor, qualisque aloes casiaeque vaporat.
Tantus ab induviis ubi fluctus inundat odorum,
Certatim accurrit magnorum e sanguine Regum
Turba puellarum, famulas meditata clientes;
Gratanturque initum, seque in nova gaudia solvunt:
Veste omnes, sed veste tua mundoque decorae.
A dextris Regina sedet pulcherrima virgo,
Tota caput gemmis et obrizo [Reg: obryzo] illustris in auro.
At Tu, SPONSA, aures oculosque animumque Marito
Obsequiis addice tuis. neque respice. Patris
Dediscenda tibi domus est moresque tuorum.
Sic Rex ille tui flagrabit amoris in igni:
Tuque tuum precibus supplex venerabere Regem.
Dumque tuum veneraris, eris venerabilis ipsa
Regibus. electis veniet Tyros inclita donis,
Quique opibus pollent alio sub Sole tyranni,
Expalpare tuum meritis et honore favorem.
Intus in arcano Sponsi regina cubili
A capite ad calcem forma speciosior omni
Candet, et illusam texto gerit aurea pallam.
Scilicet hac, o Rex, tibi pompa adducitur uxor.
Virgineo stipata choro laetantur ovantes
Exsultimque fremunt, et regia tecta subintrant.
Quid tibi cum patribus? Sponso mutare parenteis [Reg: parentes]
Incipe, qui multo faciet te pignore matrem,
Quos cernes toti leges imponere Mundo.
ATQUE ego te meritique decus, Rex optime, caelo
Per titulos memoresque dies aequabo. nec isto
Se pietas omnis concludet fine: sequentur
Postgeniti genitorum, et qui gignentur ab istis.
SPECTAMEN Friderice boni GULIELME dynastae:
Effigies in quo viva superstat Avi:
Lutheri virtus, inter cui scilicet omneis [Reg: omnes]
Maius in humano pectore pectus erat,
Ambrosias epulas et scitamenta saluti
Congrua divini prompsit ab arce penus,
Ista tuus secrevit Avus, voluitque Latinae
Ac patriae linguae quemque sapore frui.
Restabant aliquae frustilla domestica MICAE
Olim-Romulidae non sapitura gulae:
Quas tu comportas, Latiisque inferre canistris,
Wanckelio sirpos conciliante, iubes.
Felices micas, queis [Reg: quibus] , non-felicibus annis,
Hos promos condos emeruisse datum est!
HAEC est illa dies QUINTA et VICESIMA MARTI:
FESTUM EVANGELII: FESTORUM nobile FESTUM,
MAxima MIRORUM quo MiRA patrata feruntur.
FACTUS HOMO DEUS est. Mirum quod maius? eodem
Passus HOMO DEUS est. merito hinc Ecclesia cantat:
HAEC EST ILLA DIES, DOMINUS QUAM FECIT: ovemus,
Perque vices Domini laudes iteremus in illa.
ATQUE ea sat poterant augustam hanc reddere lucem.
At superant dicenda, Patrium quae cura notavit
Hac quasi facta die. Mundi textura peracta est.
Primus in Orbe pater sine patre creatur Adamus,
Labitur; a lapsu promisso Semine surgit:
Hac idem moritur, qui mortem obduxerat Orbi:
Hac et Abelus obit fraterno vulnere caesus:
Hac castam emisit quoque Noias arca Columbam:
Hac Sodome ignitis caelo perit hausta procellis:
Hac Abraham Fidei spectamen, mactat Isacum,
Aut si non mactat, potuit mactare videri.
Hac idem Lotum devicto ex hoste recepit:
Hac et Melchisedech hominumque Deique sacerdos
Offert victori panemque ac dulcia vini.
Venditur hac Ioseph. hac postuma saecla [Reg: saecula] Iacobi
Primigenis Phariae caesis arva hostica linquunt.
Hac et Davides, minimus de germine fratrum
Auspicio Domini Iudae rex dicitur unctus.
Tot tantisque hodierna dies clarere putata est
MIRACLIS olim, Doctor mira indole RUNGI.
Aut si facta die non sunt hoc omnia, forsan
Causa figurata est, Patres cur facta putarint.
TRES et ter denos clarae quem Noridis annos
Contio Doctorem devenerata suum est:
Quo melius vitae exemplo verboque solebat
Ducere nemo sacrum nemo docere gregem:
Qui vivum potuit mysta spectamen haberi,
Heic [Reg: Hic] tibi KAUFMANI cernitur EFFIGIES.
RUNGIUS, ille sui nuper-decus Ordinis ingens,
Heu immaturum mortis adivit iter!
Si numeras annos, nondum octo lustra peregit:
Vividus ingenuo stabat in ore color.
Et tamen in morbos, et in ipsam denique mortem
Raptus inexplicito sensit utrumque malo;
Si mala res mors est, quae Sanctis ostia pandit
Alterius vitae, quae sine fine bona est.
Quicquid id est, ingens nostras Ecclesia damnum
Fecit: et Hastatum poscit anhela parem.
Interea tuus esto, MYLI, fortissime princeps,
Et vos MILITIAE cetera pompa SACRAE.
Ista Dei est acies. Dux ipse. triarius exest
RUNGIUS? Hunc vacuum non sinet ille locum.
OBSEQUIUM, vel teste Deo, primaria Virtus.
Hanc oculis hominum tali sub imaginis umbra
Candida maiorum probitas subiecit ad unguem.
Finxerunt [(transcriber); sic: Fixernnt] PUERUM, cui moles lignea trunci
Imposita est humeris, inscriptaque, FORTITER: acris
Luxuriat iuxta saliente Canicula gestu.
Os puer occlusum signataque exhibet aureis,
et caput obstipum est, et pectus monstrat apertum;
Vasaque bina manu graviuscula gestat utraque.
HAEC est OBSEQUII pictura. Quid indicet, audi.
Est puer: A primis adsuesce fideliter annis
Obsequii tolerare iugum. Trabs incubat illi:
Multa idem facias patiareque multa necesse est.
Prompta [Reg: Prompta] Canis salit ante pedes. Tibi si quid agendum,
Acceleres hodie: Pigrorum est dicere, Cras cras.
Obsignata gerit puer os auresque. susurros
Ingrati fremitus in herum vitare memento;
Nec quod vulgus iners vel opinio suggerat, audi.
Demisso capite est. cum feceris omne, modesto
Sis animo; nec in his laudem veneris inanem.
Pectus reclusum est. Noli SIMULARE fidelem.
Sed FACIAS operam. perit omnis gloria. facto,
Quod fit ab invitis, extorsaque [Reg: extortaque] gratia sordet.
Vasa gerens ocreisque pedes indutus oberrat:
Omnis et INTEGRE res et CONSTANTER agenda est.
QUIDNI, porro typis Operas exscribere cures,
Quod DE CHRISTIANO DOGMATE fecit Opus
AUGUSTINA manus: qua non augustior olim
Urbemque et CIVES condidit AETHERIOS.
Nempe hoc ut docili fieret magis utile pubi,
Iussit in angustum provida cura modum
Cogere GESNERI: cuius succumque [Reg: sucumque] animamque
Auguro cunctorum sucum [Reg: sucum] animamque Patrum.
Utitor hoc fruitorque bono, castissima pubes.
Biblia sint princeps cura; secunda Patres:
Sed Patres ipsi. nam quos nunc Romule castras,
Iure intestatos credimus esse Patres.
DISPEREAM, e Davidis si quicquam doctius Odis
Et caelo et zelo plenius audierim:
Quam quem tu psalmum momento et pondere rerum.
Explicitum mira dexteritate dabas.
Chalcographis o sparge typis in publica vulgi!
Multum atque a multis cur relegatur, habet.
Multa rear curare luem, GESNERE: sed abs. te
Certius hoc Psalmo non reor antidotum.
MUNDI volantis impetus rotatileis [Reg: rotatiles]
Et has choreas astricas, noctis peplum,
Volvi revolvi in ambitus reciprocos,
Amussitatim nos docent astrispices.
Sed quae rotationis huius proximans
Sit causa, calide callideque disputant.
Et fluctuantur hoc in aestu Theologi
Aetate prisca et hacce nostra principes:
Ab Angelis ne (quod placet nonnemini)
An ab seipsis vi latente in orbicum
Caeli rotentur impetum. DIC, quaeso te,
HUTTERE: nam potes profecto: quem sacrum
Et quem profanum sic Sophos per intimos
Duxit recessus VEritatis abditae:
Utrum sequamur tutius. Vel hoc quoque
Unum est ab istis, quae Philosophi pallium
Mitramque Theologi superbe transeunt?
MERGILETE sacri canentis gloria Vatis,
Qui propiore Dei, quantus es, igne cales.
Nec te fatidico Bromii furor igneus aestu
Concitat, aut stimulis urget Apollo suis.
Spiritus e caelis animat tibi carminis orsum:
Nec venit in numeros cura profana tuos.
CHRISTIDOS et FIDEI FACTIQUE volumina prostant;
Ambo Dei digito scripta fuisse putes.
Quae tu, per Capitum segmenta, in carmen acatum
Induis, inque merum sucum animamque liquas.
Vidit et HUNNIADES nostri fama ardua Ludi,
Miratus studium Iudiciique fidem:
Elogioque librum merito celebrare parabat,
Has nisi fregisset Mors inopina minas.
At sacer et magni Vatis labor ibis in Orbem
Ipse satis pollens laudis honore tuae.
PRUSSIUS Artomedes Franco de sanguine Vates,
Et Phoebi et Christi numine plenus erat.
Si quando harmonicos animabat voce canores,
Melpomenes melior non erat harmonia.
Pulsabat citharam? Citharam Iesseius heros
Increpuisse pari creditur ingenio.
Suggesti e specula populum sacra iura docebat?
Magna animi Paulum verba vibrare putes.
Spectatus satis in reliquis; spectetur et isto,
Ignea quo Psaltae vox, MISERERE MEI.
HUNC tibi, Rex regum, Deus optime maxime, Librum
Lauterbachiadae sobria Musa dicat.
Nec tantum hunc Librum, sed se tibi dedicat ipsum,
Quicquid mente-animi, corpore quicquid habet.
Ante quidem, Deus, omne tuum est, quod deditat auctor.
Plus ergo placeat, quod fuit ante tuum.
Nec vult scire aliud, nec habere, nec esse Poeta,
Quam quod se sperat posse probare tibi.
Quin se non tantum vivum tibi dedicat auctor,
Sed post mortem etiam vult tuus esse cliens.
SOLEM, Mundi animum ac mentem regimenque dierum,
Rem facilem, verbis magnificare, putant.
Nec mihi difficilis visa est, celebrare LUTHERUM.
Uber habet laudis semen uterque suae.
At Lutheri animum trifidaeque tonitrua linguae
Et lingua atque animo posse probare pari
Romulidis hodie; laudem meret, HOE; vel ipsis
Aemula quae radiis lumina Solis habet.
MATTHIA, quidni cupias parere vocanti?
Non nisi voce hominis nos Deus ipse vocat.
Immo reluctanteis [Reg: reluctantes] in messem EXTRUDIT, et ausus
Ac vires timidis suppeditare solet.
Nec viles tantum plebeiae sortis alumnos,
Sed vocat et genitos splendidiore satu.
Tu facis exemplum: Cui Principis aula vocato
Suggestus aperit pulpita SACRA sui.
Surge in [(transcriber); sic: iu] iussa Dei, MATTHIA; in vota bonorum.
Magnum est posse Bonis, posse placare Deo.
Legi, sancte senex, morituri illa ultima Christi
Verba recens numeris emodulata tuis.
Scilicet exemplum defecta aetate dedisti,
Quod deceat iuvenum corcula docta sequi.
Sint, qui mirentur membris et mole gigantes:
Tu mihi sis animo grandis, Hiobe, gigas.
AMBERGERE, sacras Vatum doctissime sorteis [Reg: sortes] ,
Et vetus ingenuae candor amicitiae:
Ecce novum rediit circumvagus Annus in annum;
Rursus et acclivum [Reg: acclive] Phoebus anhelat iter.
Rite bonis operate sacris fac ad aetheris arcem
Plena calescentum [Reg: calescentium] fumet acerra precum:
Ut Deus, hoc patrem qui sese indulserit anno,
Post etiam nobis se probet esse patrem.
Posse Deo pro patre frui, summa una bonorum est.
Patres ambo sumus patris imago Dei.
Nonne meo, nonne ipse tuo cupis optima gnato?
Pinxit ad hanc faciem se Deus ipse patrem.
Discamus pro forte data mediocribus uti,
Et quo quisque caret, sponte carere bono.
Ambergere, tuos fons Israelis alumnos
Educat, Aoniae Phocidos unda meos.
Tu maior moves; mea cura minoribus aptaest.
Pro Templo Domini sudat uterque labos [Reg: labor] .
Fiat, fiat: et hunc etiam duremus in annum;
Dum referat Iani lux recidiva diem.
DORCAS Ioppaeae netrix operosa Minervae,
Vel tunicas, aliud vel suat induvium:
Haec obiit: hanc iam bona famina lavit et unxit:
Iamque foras rigidos prodidit alsa pedes.
At Petrus, aetherios quem spiritus armat in ignes,
Frigida vivifico membra calore ciens,
Surge Tabitha, inquit. Vox factum est. Caprea surgit,
Seque repraesentat viva vidensque suis.
Idque bonis Lucae pictura coloribus aptum
Edidit, et sacra iussit in aede legi.
Te, Fugmaniade, legisse, ac mente sagaci
Et calami puncto cuncta notasse liquet.
Tali certe habitu morienteis [Reg: morientes] induis aegros,
Ut mea mens secum caeperit [Reg: coeperit] ista loqui:
Dorcas acu pinxit tunicas viventibus olim:
Fugmani Tunica haec funebris esse potest.
ILLA olim TiberI iuxta Istrum [Reg: Histrum] Augusta, Quadrata
Corda gerit Sacri conscia Colloquii.
Ex hoc colloquio calami nova proelia [Reg: proelia] surgunt:
Inque atramentum proximus Ister [Reg: Hister] abit.
Atque utinam quoque penna teres in sessile quadrum.
Iret, et in certo staret utrinque loco?
Litem quisque suam titulo praescribit honesto:
Seque unum iurat posse merere fidem.
Scripturam iste urget. Sed ob hoc proscribitur illi.
Quaeritur heic [Reg: hic] sani iudicis arbitrium.
Hic ait, esse Deum Scriptura interprete. laudo:
Hoc quaerenda boni iudicis urna foro est.
At mutae Scripturae opus est interprete lingua!
Iste hanc Romanum tendit habere Petrum:
Tu quemvis alium cui mens sapit integra Christum.
Heic [Reg: Hic] Rhodus: Heic [Reg: Hic] calidum saltat uterque chorum.
Atque utinam tandem desaltaretis! ut Orbi
Pax sua reddatur, debita lausque Deo.
Interea, Zeemane, tuis ego gratulor ausis:
Mystica dum calamo vindice bella facis.
Bella autem? Ab pereat vox haec in milite Christi!
Pacatum volui dicere Colloquium.
Turbare insani est: sani; componere lites.
Hostis desipiat: Tu Zeemane sape.
EXCUBIAS, Alarde, Pias te cogere vidi,
Atque in Centuriam quasque secare suam.
Tessera militiae gemina est: Vocalis, iesus;
Muta, Timor Domini: vinclum utriusque, Fides.
Vexillo inscriptum est: Duri Patientia Victrix.
Victori merces, pacta, Corona poli:
Agmina Centuriata, Wilhelme, repente ciete.
Nobilis insigni milite Centurio.
EXNERI Scitum est; Spero meliora. Relinquam
Hoc Scitum scito. Vin et habere meum?
Despero meliora. Vide mihi tempora, Censor:
Et dic, utrum horum scitius esse putes.
EX improviso Domini cum gratia nobis
Diceret: Eia Sion capta, redito domum;
Spemque netumque inter voti libravimus aestum,
Ceu vaga ludibrio somnia pectus agunt.
Tunc nostrum os risu, tunc lingua erat ebria cantu.
Tunc quoque dicebat barbarus ipse palam:
Mirifice res magnificas Deus egit in istis!
Et vere. fecit maxima mirifice
Hinc ea laetitia est. AT tu, bone Iova, relictos
Redde quoque ut torrens Auster inundat agros.
Semina cum lacrimis sua qui commisit agello,
Inter laetitiae iubila messor [(reading uncertain: print faded)] erit.
Rus abeunt flentes, pretiosaque semina portant;
Cum plausu et pleno mergite rure domum.
In gratiam Christoph. Donaveri, Ratisp. Theol. et Poetae.
QUID tu tibi vis, aut Epicure, cui Voluptas
Ante omnia rerum? aut tibi quid, Stoae aut Stagirae
Compar animosum: cui gloriosa Virtus
Ante omnia? quid, cui Sapientiae cor; aut cui
Desultoria fabula Laudis ac Honorum
Ante omnia? quid tu tibi, cui ante omnia grandes
Res divitiarum? tibi quid, cui ante omnia: sed quid
Te meque per ista omnia duco curiose?
Sint omnibus ante omnia, quicquid omne caelum,
Quicquid terra habet omnis, et omne id Universum
Infraque supraque Esto mihi ante omnia Iesus.
Ante omnia, Iesu, esto mihi; ante omnia Iesu.
Ioan. Timaei, Siles. Theologi et Poetae Symbolum.
PECCAVI. Quid tum? Misereri restat ab alto.
Si peccare meum est. peccata remittere Christi est.
UTERE clementi, sed non et abutere Christo.
Quantum ardet miserens, tantum quoque saevit in ira.
QUID spiras Mors atra minas? hoc exsue [(reading uncertain: print unclear)] fastus.
Victuro Christi morte lubido mori est.
QUIcum profectu vis discere, disce precari.
Dimidium facti rite-precatus habet.
CUR aucuparis anxie domi et foris,
Quid hic vel iste curiosus arbiter
De te loquatur? Immo Fac tu strennue
Quod est tuarum partium, quod virium,
Pro lege Conscientiae. Si te domi
Absolvit ista; cur requiris anxie,
De te quid Aius garriat Locutius?
QUID suspicaris? nebulo (pol!) Suspicio est.
Nec hospitatur cum bono temere viro,
Sed cum Malo. Si perca sequitur sepiam.
LIMITIS antiqui cur pacem evertis, et agri
Pinguius uber agro iungis ubique tuo?
Laxius ut possis habitare, et pascere. Nec te
Corrigit humana sorte magistra dies.
Nec tibi tot lacrimis cor praemollitur egeni.
Est animae sanguis lacrima: crede mihi.
Emi, inquis, pretio. Fortasse! sed aeris egentem,
Non alio poteras quaeso, iuvare modo?
At cupiit vendens! Sic se cupit ense feriri,
Carnificis laqueo qui iugulandus erat.
At me iura sinunt Ususque! Quis usus? utrum ius?
Haec duo sunt magnae pallia nequitiae.
Ab I Species Iuris quam Ius saepe induit ipsum!
Quique est innocuus cogitur esse nocens.
Saepe solet fieri: quem ius excuriat aequum,
Interpres iuris excoriare iubet.
Quid facinus pingis? Norma haec certissima veri est,
Quam dedit aeternae Curia iustitiae:
QUOD tibi vis fieri, vicino feceris aeque.
Hinc poterunt facti iura liquere tui.
Ex animi sensu, quem mens tibi Conscia dictat,
Quaeque est in Christi sanguine nixa Fides;
Dic mihi, Numquid agro partem domuique revulsam
Esse tuae velles iure modoque pari?
Vox fulmenque Dei est: (notet hoc sibi tertius haeres)
Aetatem numquam res male parta feret.
MAGNA est, sed quanta est, omneis [Reg: omnes] unius ob omni
Sanguinis illa Dei purpura labe lavat.
UT fotu perdix alienis incubat ovis;
Nec tamen in pullos haec animare potest:
Talis is est, qui se per iura iniuria ditat.
Cum minime retur, Mors ait, ito foras.
Sannio quaerenti, Cuius domus ista? reponet;
Nescio nunc-Dominum: nuper Halopis erat.
QUICQUID es acturus, meditare novissima tecum:
Et numquam quicquam post doliturus ages.
Symbol. Ioh. Breithoris, Reg. Gloglov, Curiae ab Epistol.
PER me licet: etsi minus id licere vellem!
Spem mitte vel in Caesaris ipsius coronam,
Crassi vel in aurum: vel in ista gloriarum
Praenomina, Cognomina: vel quod hic, quod ille
Venatur hians. Hoc ego dico, dixi; et usque
Dicam; Necat haec Spes animi virile robur.
Hunc carnificem fige tuum cruci: in crucem, inquam,
Hunc carnificem tollito, Christiana plebes.
Christus mea Spes: Spes meae Christus est, eritque.
TU Cathedram Lutheri animas, Huttere, Lutheri
Dogmate; quod pleno Spiritus igne movet:
Spiritus ille, illo igne Dei; quo spiritu et igni
Multus in Unanimum schema liquescit homo:
Schema, quod ingenuo refert simulamine Christum,
Nec quicquam fuci versicoloris alit.
Hinc nos una aluit Concordia; et unus in uno
Baptismus Domino fovit, et una Fides.
Sed decus infectum hoc et Davus et Oedipus
Et nova Discordes egit in arma viros. ivit,
Haud tulit bos ultra tua vis, Huttere, Dolones;
Ista Leonini vis generosa animi.
Corripis et Calamum et rubricam a Sanguine Christi,
Inque suo-Vero pingis honore Deum;
Atque Deum, atque Dei Doctrinam, operamque Lutheri,
Quique tuos instant, dive Luthere, gradus.
Cui Sacra nondum etiam Concordia seprobat; illi [(transcriber); sic: llli]
Subsequus auctor erit bubsequa quisquis erit.
STRICCI, non strictim libavi Davidis Odas,
Quas fide non una concinit una Fides.
Germani ignoscant, Gallique Italique; Latinae
Quotcumque aptarunt plectra Syrissa lyrae:
Ille bonus numero; nervo iste; hic indole rerum:
Tu tribus: et Viva singula Voce animas.
Fallor; an bas Animae caelo modulantur: et ipsis
Praecinit Isaidae lingua magistra modos?
MOSES sub umbra Patribus velarii
Locutus olim. corruit velarium
Praesente Christo. tanta caligo est tamen
Humani ocelli et lippitudo; ut, si minus
Mosaici tapetis illa densitas
Obstet superstes, haec tamen mysteria
Per textilem ventum atque nebulam lineam
Adspexerimus. Cuncta nunc obscuritas
Discussas cessit. nec foris tantum potest
Moses videri, sed Cor ipsum introspici.
Quis fecit hoc? Simon Gediccus. Quisquis es,
Mirator ausum, et aestimato; et hanc tui
Felicitatem praedicato saeculi.
DE me subinde cogitat
Cor anxium, quod inter
Amterminos reciprocer
Spei Metusque fluctus.
Etiam iste de me cogitat
Livoris architecton,
Dum facta, dicta, forsan et
Mihi cogitata, pravis
Et curiosis verberat
Oculisque voculisque.
Sed tu quiesce, Cor meum,
Et tu quiesce, Livor:
De me Iehova Cogitat:
Nil curo curiosos.
CHriste, Novi primus surgit modo lucifer Anni:
Quottidie [Reg: Cottidie] cordi Tu quoque surge meo!
PLENA per hunc annum doctrina et fulmine zeli
Ambergere, habita est Contio multa tibi.
Vix tamen ulla mihi est audita aut Doctior, aut quam
Fortius implesset Spiritus ille Dei:
Quam quae hodie, etc.
VILE salillum animae; ludibrium in Orbe profanis [Reg: profanis] ,
Ludibrium Satanae; ludibrium ipse tui:
Haec legito, moritorque legens; moriensque rogato
Alternum Auctori vivere
[Gap desc: Greek word]
Domini est Salus. Inops spei quid aestuas?
Aut quid tui super fluens tibi arrogas?
Si te Salus reliquit, haud relictus es
Salutis architectoni. Domini est Salus.
Si te Salus amplectitur: quid, insolens
Quid efferaris? Non tua est: Domini est Salus.
Salutis omnis unus hic Salutifer.
TARSO Cilix Christi ille Cancellarius
Caeloque doctus tertio, Praetorii
Inclamat omneis [Reg: omnes] Christiani milites:
Commilitate quisque pro se strennue,
Tenens Fidem bonamque Conscientiam.
Miles profecto Christianus omnis est
Vincitque, vinciturque, nam certamen hoc
Periculosae est aleae plenissimum.
Nec magna res magno absque fit periculo.
Hoc Dux sciebat noster. hinc triarios
Olim suos, in Horto Agonis conscio,
Bis terque somnolentiores excitat:
Nudum latus ne praebant latronibus:
Vigilate, vigilate horulam vel unicam.
Vigilare poterant horulam nec unicam:
Qui? Primipili in Christiano exercitu,
Quid ergo nos gregarii commilites?
Docemur haec ab optionibus quidem:
Sed perdoceri difficulter possumus.
Tuque hoc, Alarde, nos idem doces libro:
Docesque perdocesque divinissime.
Certemus universa Christi natio,
Tentatus ut certat tuus. Nullus homo
Periculis tentatus ecquid scit? Nihil.
QUid clam periculum palamve machinaris [(printer); sic: manchinaris]
Sive homo, sive hominum peior, Erinny, minis?
Praestant Fidenti Subsidium Superi,
Paterque Filiusque Spiritusque Sanctus
Petro Fischero Suidnicii- Slesio.
HOC tibi non-magnum, Deus Optime-Maxime, Templum,
Trottiadum pietas officiosa dicat.
Heic [Reg: Hic] genus electum coeat, quod propria caelo
Sanguinis adscripsit, Christe, rubrica tui.
Aeris Isacidas concreto rore cibasti:
Hos pascat Verbi nobile manna tui.
STRINGE in me Calami frameam, Linguaeve dolonem,
Punctimve aut caesim, retrove aut ante ferito;
Aut quovis morare modo. Me conscia Recti
Mens, et sacra Fides obdurant: Nil moror lctus.
Hectoras atque Dolos sperno Christianus Achilles.
QUOS Ecclesia Christiana Patres
Terrestreis [Reg: Terrestres] velut Angelos habebat
Caelestesve homines; ego inter omneis [Reg: omnes]
Bernhardum colo Terque Tullianum.
Sic dico tibi, Cuno: Ego inter omneis [Reg: omnes]
Bernbardum colo Ter-que-Tullianum,
Istum Spiritus ignis entheati,
Hunc Doctrina vetus mihi probarunt.
Hic atque iste mera est medulla Sacri.
Bernhardum tamen ipsus emedullas:
Medullam trabis, inquio, e medulla,
Qui medulla loci ordinisque sacri es,
Sed et pura tuae [(printer); sic: tua] medulla gentis.
Cuno (certa sides Profecto) ob istam,
Bernhardi Patris intimam Medullam,
Te Patrem recolent patres: et aevi
Aetas omnis ab intimis medullis
Amabit genus omnium Cunoum.
VIDI Herbergerum: et vidi Magnalia Christi
In minime magno corporis induvio.
Scilicet hunc animat calor ignis ab igne Iehovae:
Hinc idem exanimos voce animare potest.
VIRTUS omnibus anteit: Sed unae
Virtutem Pietas coronat omnem.
Haec, Glasere, modo paratus omni es
Instillare pvertiae, Latinis
Et Graecis numeris: Poeta certe,
Et Graecis bonus et bonus Latinis.
Nec hanc sat numeris vel his vel istis
Instillasse pvertiae putasti:
Fis Cantor quoque [(transcriber); sic: qnoque] : carminisque rithmum [Reg: rhythmum]
Dorica Phrygiaque Lydiaque
Figurare anima Melissus audes:
Prosint omnibus ut modis ephebo.
Et tantum Pietatis architectum
Ausit carpere dens malignus aevi?
Virtutem Pietas coronat omnem:
Glaserus Pietatem ab aevo in aevum
Coronandus et ipse. Livor audis?
ADIUTOR meus est Dominus. Meus esto, quid ergo
Pulveris illuvies me mihi turbet homo?
Ficulnum auxilium est, quicquid molitur Adami
Factio. caelorum Numina robur habent.
Sceptrum etiam Aegypti, si quisquam innititur illi,
Canna fit, et mediam perforat acta manum,
Ergo meus, Deus, esto Deus: satis omnibus unus.
Adiutore Deo deiuvet omnis homo.
TANDEM ad te scribo: tandemque tuum affero TANDEM:
Sed sine luce mea lucem dabit Oedipus illi,
Aut Hermes, Ulmanne, tuus; non tertius auctor.
Francae ego sum matris Taubmanus et indole Davi
Respexit tandem melior fortuna iacentem,
Troia etiam tandem post una decennia capta est.
Tandem fracta suis occulta calumnia telis.
Duremus: tandem Deus hunc quoque conteret hostem.
Tandem pausa mali est. tandem hic quoque moribus abibit.
Tandem liber ero. tandem bona causa triumphat.
Tandem summa dies et decretoria Mundi
Cuique suum, recte seu prave gesta, rependet,
Omnia cum Tandem dixi, nil dixero tandem.
Polypus est Tandem cunctos simulare colores
Doctus, et eventus miris variare figuris.
Quo Nemo Huttenum lassavit carmine quondam,
Tandem, ULmanne, tuum poterit hoc tempore vates.
Solus et interpres fuerit Tandem Oedipus illi,
Aut Hermes, Ulmanne, tuus; non tertius auctor.
SI me fata sinant, par sitque potentia voto:
Montibus exstructis imponere Pelio Ossam
Auderem, atque Ossae superaddere pondus Olympi.
Teque adeo, Nosslere, ubi se celsissimus umbo
Errigit [Reg: erigit] in dorsum, rectis defigere talis.
Dein cunctas ventorum animas pulmonibus imis
Addere, ut in gemitus, et flabra reciproca voci
Sufficeres; dein vocem ipsam durare boatu
Fulminis et tonitrus; vel quo clangore tubarum
Angelus extremam moturus creditur horam.
Qua fini? ut Liber hic, quo Paenituisse modumque
Indicis sceleri; qua Sol habitabilis orae
Itque reditque vias, Recitari clarius Orbi
Possit, et Audiri. Tanta est Praestantia libri.
QUID hoc rei est? quid hoc, malum, furoris est?
Christi negat Divinitatem Sarmata.
Divinitatem Sarmates Christi neget
Impune? Non sic: non, me Iesus! vindicem
Stilum, Beheme, exasperato: fulmina-
tricem vibrato linguam in istud carcino-
ma gentis humanae: Megaerae et Cerberi,
Et sesqui-cerberi et tricerberi Genus;
Probrumque dedecusque caeli et Dei.
Aut adserenda Christi erit Divinitas,
Aut abneganda Humanitas. Esto Deus
Homoque Christus: aut Deus ne sit Deus.
QUOD belle scripsit Quidam tetrasticha quaedam,
Bilbilici laudant disticha salsa Cycni.
Plus ipse Hechleri Sacra laudo Tetrasticha: quis pro
Bilbilico Vates Biblicus esse potest.
AETERNUM in terra nihil est. Caelum istud, et ipse
Delicium caeli nobile transit homo,
Quisque tamen pro parte breves extendimus annos,
Et iuvat a memori posteritate legi.
Sic sua Gremplerum pietas stimulavit: ut istud
Iudicis Extremi sponte dicaret opus.
Sis operis spectator homo spectandus in illo.
Sic te peccandi nulla libido trahet.
QUID te sollicitas incassum aliosque querelis,
O Anima? hic scopus est: Fiat divina voluntas.
[Gap desc: Greek section]
AUT numquam natum vellem, aut in Prole renatum
Fatalem Cliviae Iuliacaeque Ducem;
Quam duo Vicinos, et sacro Foedere iunctos,
Et Consanguinei pectora bina iugi,
Et duo Magnates ter-magno in Caesare Fratres,
In diversum ista pro regione trahi.
Ab Deus! ab homo! germanissime frater Iesu:
Fratres da Fratrum se pietate colant,
Sin Patriae fatum est, in se sua viscera ferri,
Quid dicam, aut sperem? devoveam, aut voveam?
XXVII. Ian. cIc. Icc. X.
NE dic: Vernat adhuc mihi iuventus.
Cras si corrigo paenitenda, si cras
Isto illove aliove; paenitudo
Tempestiva satis. Profecto non est
Tempestiva satis. videsne ut ardet
Hantschmanni Pietas? Novissimorum
Sunt Novissima. Nonne Christus olim
Ficum ex arbore quaeritabat esui,
Verno tempore; quum nec esse ficum
Ani forma nec arboris sinebant?
Omni tempore praepara, quod omni
Debes promere. ne rigore fici
Arescas miser, ac novissimorum
Sis novissimus ad salutis Aram;
Et fruge ultimus, immo fruge cassus:
In primo quia vere tabuisti.
MI Christiane, primae vis parentium;
Quem non, quod assolent patres, a nomine
Domestico denominare, sed mero
Amore Christi Christianum malui:
Sexennis es, nec indolis tam rusticae:
Ni forsan heic [Reg: hic] nimis-pater caecutiam;
Quod non putarim. Certe amas iam pusio, (Matris hoc
Seu cubitum eas, surgasve cubitu
E disciplina est, quae quot annis Biblia
A Capite primo ad calcis imum pellegit [Reg: perlegit] )
Laetus lubensque legere Caput e Bibliis:
Nec ceteras adres hebescis Musicas,
Quarum capax aetatulae modus tuae est.
Mi Christiane, libere tecum loquor:
In hoc libro Patris vides Imaginem
Vivis colorum perpolitam lineis.
Hanc intuere puber olim, mi puer.
Non nescio (quid os tibi nunc sublinam?)
Colore non est usquequaque florido,
Aut candicante: hebescit illic, livet heic [Reg: hic]
Prudenter hinc tu seligas, quod patris est:
quod hominis est, humanitus fac obtegas.
UEL his vel istis dedices te litteris.
Sed si tamen votum mihi sit liberum,
Te Theologorum consecrem mysteriis:
Quippe hinc minor peccandi adest occasio,
Sed certo et uni litterarum te scopo
Auctoritate patria non destino.
Nec Patris hoc, sed ius Dei solius est:
Hic indolem felicioris ingenI;
Dat hic potentiam, dat hic volentiam:
Nam Posse, nil est; Velle si te deficit:
Nec Velle quicquam; si carebis altero.
Nunc litterarum nervus est Pecunia:
Et huius, ut res hae fluunt, me mortuo,
Hereditatem [Reg: Hereditatem] non adibis uberem.
Poeta sum. sortem fero Poeticam.
Sed mens ob id ne decidat. Spera Deum.
Deus patronos suggeret vicarios,
Qui rem tibi procurent litterariam.
En me vide, quem vitricus sartoria
Ex officina numulis [Reg: nummulis] his quindecim
Ab se foras ad sacculi precarias
Dimisit offas. Sunt reperti, de quibus
Per somnium non cogitaram, qui gravem
Sortem levarint, meque remque Musicam
Operaque Consilioque Reque iuverint.
Numen colenti cuncta Numen dirigit.
Tantum colas Pietatem, at imo in pectore,
Non in labellis innatantem primulis.
Pietas ad omnia utilis, promissionem
Habens et huius et futuri saeculi.
Pietate vera nulla vis valentior.
Spectamen, ecce, Mater est domesticum:
Hanc aemulare: quam velim, Et me, dicere!
Sed me meum esse occasio saepissime
Et nescio quae comitatis indoles,
Alumna liberalior licentiae,
It impeditum. Matris heic [Reg: hic] sit unicum
Exemplar. hoc fac aemuleris unice:
Teque esse semper Christianum cogita.
FINIS SACRORUM LIBRI III.