October 2004 Ho Wai-Ming (corrections), Ruediger Niehl (tagging)
The letter t is often misspelled as r, i or c (due to the poor quality of the original). Probably not all instances have been corrected. Typographical errors have frequently been corrected in the original by an unknown hand. Not all these manual corrections are represented in this transcription. New TEI header; typed text - structural tagging complete - no semantic tagging - Morpheus spell check

PSALTERII SEU CARMINUM DAVIDICORUM, Liber quintus.

PSALMUS CVII.

Bonus hominum genus est in omne, nec suam
Benignitate in quempiam claudit Deus.

CONFITEMINI DOMINO QUOniam bonus.

DIcite, qui mitis, grates, laudesque parenti,
Cuius et est, et erit tempus in omne fides.
Dicite quos damnis, quos vindicat ille periclis


page 213, image: s213

Contractos, et sol qua venit altus equis
Et qua decedens fessum lavit aequore currum:
Quaque furit Boreas, qua flat et aura Noti.
Qui silvis Qui silvis miseri dumisque silentibus errant,
Quam patet humano semita nulla pedi:
Quos sede expertes certa sitis arida torret,
Deficiente, animis deficiuntque, cibo:
Voce fatigantes querula si numina, rebus
Caelestem dubiis experiuntur opem:
Iamque vias carpunt rectas, sub quaeque receptent
Se, natosque suos, tecta laremque tenent:
Quam facilis memoret Deus, et sit mitis in omnes,
Quamque hominum vere diligat ille genus.
Ora rigat grati sitientia rore liquoris:
Pectora divinis ditat egena bonis.
Quos arctis carcer religatos brachia nodis
Squalidus in tenebris compedibusque tenet:
Proque Dei verbo spreto, pro turpiter ausis,
Supplicii tandem tristia damna ferunt:
Acceditque animi dolor, anxietasque, leventur
Qua miseri vinclis, nec patet ulla via:
Voce fatigantes querula si numina, nodis
Caelestem aeratis experiuntur opem:
Vincula iamque trahunt pedibus non ulla parente
Aethereo [Reg: Aetherio] immundis eripiente locis:
Quam facilis dicant Deus, et sit mitis in omnes,
Quamque hominum vere curet ametque genus,


page 214, image: s214

Concutit ille fores, diffringit clathra, serasque:
Sustinet invictam ianua nulla manum.
Quis, quod eos tenuit peccandi stulta libido,
Defessis morbo corpora languor habet:
Et cibus atque movet positus fastidia potus:
Iam subeunt caecae limina iamque domus:
Voce fatigantes querula si numina, morbis
Divinam tantis experiuntur opem:
Iamque Dei verbo fugiunt pallorque dolorque,
Atque redit membris, qui fuit ante, vigor:
Quam facilis narrent Deus et sit mitis in omnes,
Quamque hominum patrio curet amore genus:
Tura ferant, sacris et verba precantia tectis,
Dent plausum, et laeto carmina laeta sono.
Qui vada decurrunt abiegnis caerula palmis,
Lucra petituri stagnaque salsa secant:
Et prensi [Reg: prehensi] cernunt, sit quanta potentia caeli,
Quaeque Deus pelago, quantaque facta patret:
(Nam iubet, et subito ventis maria alta tumescunt,
Eurus, et eversas concitat Auster aquas.
Ergo modo nubes sublato gurgite tangunt,
Subducta modo aqua tartara nigra petunt.
Fluctuat, ut vino quassatus tempora, malus:
Ars sequitur nautae, non regit ipsa, ratem.)
Voce fatigantes quare si numen, in undis
Divinam mediis experiuntur opem:
Iamque maris ponit rabies, aequaliter unda


page 215, image: s215

Et strata portum, quem petiere, tenent:
Quam facilis celebret Deus et sit mitis in omnes,
Quamque homines numquam non amet ille, canant:
Quo populique loco coetu stat turba frequenti,
Considuntque cohors quo veneranda senes.
Concelebrent, quorum, raptis humoribus [Reg: umoribus] aestu
Fecundae terris vena resistit aquae:
Iam steriles propter facti delicta colentum [Reg: colentium] ,
Nec fruges agri, mitia dona, ferunt:
Restituente Deo sed rursus flumina, largos
Et sicco fontes eliciente solo:
Convenere, domos inopes, magalia ponunt,
Atque humiles muros, moenia parva, locant,
Iunguntur tauri, mandantur semina sulcis,
Et vitis gemmis falce putata tumet.
Cessati augentur largis proventibus agri,
Munere fert fructus terra pecusque Dei.
Concelebrent, habuit male quos furiosa tyrannis,
Insano miserum sub pede colla premens:
Cum super et reges contemptio fusa ducesque,
Non solitas spretos cogit inire vias:
Ast inopes tegit, et numen caeleste tuetur,
Et velut, innumeris fetibus auget, oves.
Laetantur iusti, rerum Dominumque, patremque
Laudant, improbitas muta pudore silet.
O utinam sapiant homines, et mente reponant,
Illis ut numquam defluat ex animo:


page 216, image: s216

Quam Deus et clemens, bonus, et sit mitis in omnes,
Quamque hominum vere curet ametque genus.

PSALMUS CVIII.

Sceptro Deo grates agit pro regio,
Quod fert et ipse, Christus et laturus est.

PARATUM COR MEUM DEUS.

NOn ego falsa loquor, laetissima pectore gliscit
Mens, canat ut summo cantica grata Deo.
Gloria surge humili iam nostra ex carmine, vires
Cum cithara et nablo barbite sume sacer.
Phosphoron eliciam versu, auroramque morantem:
Musa Deus primo te mea mane canet.
Laude tua implebo terras, praeconia famae
Per gentesque Dei, per populosque feram.
Immenso maior bonitas tua maxima mundo,
Altior est liquidis nubibus alma fides.
Magne levare supra caelos Deus, inclita terris
Gloria vulgetur, qua patet orbis iter:
Ut tibi dilectum serues, tua viscera, coetum,
Serui exornatus supplice voce tui.
Euentura precor: templo Deus ipse sacrato
Gaudia promittit summa locutus opem.
Ergo divino confisus numine, regno
Te vetus adiciam Sichema victor ego.
Suchotis magna vallem ditione tenebo,
Argobiosque colit quos Galaadus agros.
Nostra Manassaei facient mandata, tribusque


page 217, image: s217

Ephramidum capitis robora firma mei.
Principe consilii Iuda regalia dante,
Contingent dextrae sceptra tenenda meae.
Instar erit nobis ollae Moabitis: Idume
Cogetur nostrum vertice ferre pedem.
Ipse Syrus magna geminabit voce triumphe,
Cum victor pictis aureus ibo rotis.
Moenia vallatae sed qui sistemur ad urbis:
In quis Idumaeam, quis mihi ductor erit?
An non ipse, tuo qui nos spoliare tulisti
Auxilio, ad belli non comitatus opus?
Tristibus o ergo rebus mihi suffice vires:
Robore ab humano [(transcriber); sic: humuno] non venit ulla salus.
Fortia divina virtute patrabimus aucti,
Et nobis hostis nullus inultus erit.

PSALMUS CIX.

Canuntur haec Doegi, Iudae, et omnibus
Ecclesiae, Deique filii, hostibus.

DEUS LAUDEM MEAM.

A Quo nostra fluit ceu pleno gloria fonte,
Non intermissa quem cano voce, Deus:
Me vano (ne connive) gravat impius ore,
Arguit et foedi criminis esse reum.
In me funduntur stolidae convicia linguae:
Bella mihi summa, bella parantur ope.
Oppugnor, meruit pietas haec praemia caeli
Proque malis Domino vota tulisse nocet.


page 218, image: s218

Sunt benefacta malo, damnoque, reponitur acri [(reading uncertain: print blurred)]
Sincera invidia mente profecta fides.
At iudex hosti iustissime praefice nostro,
Importuna illum qui ditione premat.
A latere infestus numquam discedat, et omne
Impediat Genius commoditatis iter.
Iudicio litem perdat, defensaque peior
Sit patrocinio non bona causa bono.
Ante diem exstinctus pereat miserabilis: ipse
Quas gessit partes muneris, alter agat.
Orba parente suo soboles sit, coniuge coniunx,
Et cernat viduo tristia signa domo.
Nati inopes errent, alienaque limina lustrent,
Exiguumque rogent voce pavente cibum.
Sit praedae, nummos ipsi qui credit et aurum,
Amittat partas et male peius opes.
Consilio nemo iuvet auxilioque, nec ullus
Pupillorum eius tristia damna levet.
Excisus pereat tota cum stirpe: secunda
Intereat serie deficiente genus.
Crimina maiorum non ulla oblitteret aetas:
Non matris noxas deleat ulla dies.
Irato aspiciat Deus illum lumine: nomen
Nulla exstirpati fama loquatur anus.
Namque feror cur sic immansuetusque iacentem
Calcat, et immani perdere morte parat?
Quod voluit numquam sit fortunatus, et eius


page 219, image: s219

Divina effugiat gratia pulsa domo.
Induat ut vestem diras, olei instar in artus
Quae manent, aqua ceu, viscera perque meent.
Illudat talis velut exsecratio palla:
Omina succingant pessima quaeque latus.
Haec mala sint illi, misero quicumque superbus
Hostis et est, damnis invigilatque meis.
At tu me rerum sator et servator ab aevo,
Adsere defensum pro bonitate tua.
Pauper, egenus, inops, et sum miser, ipsa doloris
Et serie mentis vis superata iacet.
Instar sum fumi, quam sol et discutit, umbrae:
Exagitata velut vita cicada fugit.
Genua traho aegra fame, macies ieiuna renudat
Ossa, caret succo corpus inane suo.
Sum risus, cernunt qui me, sua tempora quassant:
Adsere me vindex pro pietate tua.
Exemplum statuas in me, bonitatis in ira
Quod memor affictis aspera quaeque leves.
Iurgabunt: dices mihi tu bene dira loquentur:
Eversis illis gaudia laeta feram.
Probrosae inducent pollutos vestis amictus,
Infamesque gerent dedecoris habitus.
Te dicam, nomenque tuum celebrando frequenti
In coetu, vitae rexque paterque meae:
Defenso contra cuius virtute tyrannos,
Et dextrae immensa vi mihi parta salus.


page 220, image: s220

PSALMUS CX.

Aeternus est Rex Christus atque pontifex,
Et Dominus, et David idem filius.

DIXIT DOMINUS DOMINO meo.

QUo prius et maius nil est Deus arbiter orbis,
Ad Dominum fatur talia verba meum:
Te dextra compone patris, solioque perenni
Subnixus, terrae sceptra polique tene:
Qua caelum tellusque patent, vertique, regique
Omnia dum videas sub ditione tua:
In te qui pugnant, sacra dum vestigia lambant,
Hosticaque impositis colla premas pedibus.
Aurea perpetui sument exordia regni
Saecla [Reg: Saecula] , ubi sacratus surgit ad astra Sion.
Inde tui late terras extendet in omnes
Maximus imperio sceptra verenda pater.
Invictus medios inter dominaberis hostes,
Cunctaque erunt armis inferiora tuis.
Ex omni passim manus ingens sponte sequetur,
Cum Lituus pugnae prospera Signa dabit.
Vestibus in niveis parto tibi grata triumpho
Qui post pro dulci dona salute ferent:
Ex utero auroraque sati: velut aere guttis
Stillatus vitreis qui cadit humor agris.
Iuravit, nec eum vertet sententia, lingua
Ipse, suum numen testificante Deus:


page 221, image: s221

Melchisedecus erat qualis sine fine, sacerdos
Talis eris populo tempus in omne tuo.
Nusquam abero, fulmen dexter tibi, tristia sumens,
Et dolor et iustus quae dabit arma furor:
Mactabo reges: lato omnia limite vasta,
Plenaque caedis erunt, plena cruoris erunt.
Contundam gentesque feruas, populique superbi
Arma, triumphati qui caput orbis erat.
Ipse bibes torrente via, quae ducet euntem:
Ut tollas celsum victor ad astra caput.

PSALMUS CXI.

Populo canit suo Deus quae munera
Dedit, per et natum daturus est suum.

CONFITEBOR TIBI DOMINE.

COnvenere pii puerique, virique, senesque,
Et matrum casto cum grege coetus adest.
Hic iuvat ex animo rerum celebrare parentem,
Acui cui finis, qui fuit ortus, erit.
Maxima sunt Domini, diffundunt cognita mille
Laetitiisque animos, gesta tremenda, piis.
Laude quod instituit, et maiestate refulget:
Iustitiae illius stat sine fine decus.
Dat monumenta suis, patrii dat pignus amoris,
Est qui clementi numine totus amor.
Insolitis pascit dapibus sua verba timentes,
Foederis et numquam est immemor ipse sui.
Quanta suae dextrae sit vis ostendit, in arva


page 222, image: s222

Promissi Isacidas distribuendo soli.
Quod facit, est rectum: quod agit, iustumque bonumque:
Quae rogat aeternos sunt rata iura dies.
Robore firma sacro, certo stant omnia verbo,
Non domini ulla dies extenuabit opus.
Liberat ille suos, promissa fideliter implet,
Augustum tempus nomen in omne gerit.
Fonte velut manat sapientia vera timore,
Qui fluit e certa cognitione Dei.
Felices animis, hanc qui didicere, tenentque:
Illorum numquam laus peritura manet.

PSALMUS CXII.

Permitte te Deo. fac et bene omnibus:
Felix eris, perire cernes et malos.

BEATUS VIR QUI TIMET Dominum.

O Felix puro metuit qui pectore summum,
Cui mare, cui tellus paret et aethra, Deum.
Qui legis [(reading uncertain: print blurred)] dulci sacrae perfixus amore,
Quod iubet illa, facit: quod vetat illa, fugit.
Florebunt natique pii, iustique nepotes:
Sanctorum curat pignora sancta Deus.
Divitiis illi plenis domus alta nitebit.
Nec bonitatis erit, iustitiaeve modus.
In tenebris surgit rectis lux alma bonisque,
Munere clementis, iustificique Dei.
Mutua dat miseris vitae quorum indiget usus,


page 223, image: s223

Munificaque bonus porrigit aera manu.
Omnia iudicio facit, et ratione gubernat,
Iniustumque cavet proripiatur iter.
Divini metuit fines transcendere iuris,
Nec vis constantem deicit ulla loco.
Nomen ab orbe seret, longum quod duret in aevum:
Illius memor est semper, eritque Deus.
Pectore non fracto casus exspectat acerbos,
Auxilio fretus, praesidioque Dei.
Nil metuit, nulla re perturbatur, in hostes
Et tandem cernit recidere omne malum.
Officiique sui quia nulli munera claudit:
Munera iustitiae non peritura feret:
Magnificus titulis, pulchro cumulatus honore,
Et celso feriens vertice signa poli.
Dentibus infrendens tabescet turba nocentum [Reg: nocentium] ,
Successu merito vota scelesta carent.

PSALMUS CXIII.

Nomen iubet laudemus inclitum Dei,
Qui parva, maximus licet, non despicit.

LAUDATE PVERI DOMINUM.

QUi colitis vere rerum Dominumque patremque,
Qui finem nescit, principioque caret:
Commemorate viri laudes, puerique, senesque
Aeterni nomen concelebrate Dei:
Euocat aurorae roseos dum Lucifer ignes,
Et lunam fusco lucidus Hesper [Reg: Hesperus] equo.


page 224, image: s224

Solis ad occasum, solis cantetur ab ortu
Illustre insigni nomen honore Dei:
In ditione tenet qui, qua patet, omnia, tellus,
Laus cuius celsi transuolat astra poli.
Quis par est, similisque Deo supera alta tenenti,
Lumine qui lustrant inferiora suo?
Qui contempta polo cernit terraque, videntem
Omnia, nil magno quem quod in orbe latet.
Excitat immunda forti qui sorde iacentem
Dextra, humilem obscuris pulveribusque levat:
Inter honorata reges ut sede reponat,
Rectorem populi constituatque sui.
Qui sterilem reddit numerosa prole parentem,
Et longa generis posteritate beat.

PSALMUS CXIIII.

Canit Deum, dedit salutem quod Phari
Fugientibus regem Isaci nepotibus.

IN EXITV ISRAEL.

LIbera Thariadae fugerent quo tempore turbae
Servitio, Pharias, barbara regna, domos:
Tum fortem sibi Rex caeli sacravit Iudam,
Isacidas fortem iussit et esse suam.
Vidit eum, fugitque fretum, Iordania lympha
Inversas pavido duxit et omne vices.
Intonsi trepido exsilierunt culmine montes,
Dux aries pecoris gestit ut inter oves.
Sedibus emicuere suis iuga frondea colles,


page 225, image: s225

Ut laetis agni luxuriantur agris.
Accidit o quidnam sic ut fugeretis Erythrae?
Quae vis Iordania tanta retorsit aquas?
Celsa quid intonsi exsiluistis culmina montes,
Dux aries pecoris gestit ut inter oves?
Sedibus exciti quidnam iuga frondea colles,
Ut laetis agni luxuriastis agris?
Scilicet insolito tremuit natura tumultu,
Isacidum timuit terraque mota Deum.
Produxit duris gratas qui rupibus undas,
Potandas fieri saxaque iussit aquas.

PSALMUS CXV.

Se fert opem propter Deus: dii gentium
Mentita nil sunt, et iuvant nil numina.

NON NOBIS DOMINE.

NOn o non genitor, nobis tribuantur honores,
Gloriate, virtus, et decus omne decet.
Te, qui fine cares: te, qui primordia nescis,
Et regnum mundi solus et unus habes.
Propugna pro laude, sacrae pro nomine famae,
Sis fideique memor, pollicitique tui.
Cur dicant gentes: de cuius numine iactant
Isacidae sese, nunc ubi, nunc Deus est?
At certe sedes celsi tibi culmen Olympi,
Et nutu quae vis cumque potente facis.
Quid vero statuae nisi nomina, vana metallo
Est docta artificis quas fabricata manus?


page 226, image: s226

Et sunt ora quidem, sed nulla sonantia verba:
Lumina eis, quae nil clausa videre queunt.
Aures, quae numquam penetrat vox edita: nares,
Ad quas nidoris nec minima aura venit.
Nil manibus tangunt, nusquam vestigia torquent.
Sed fixae qua sunt in statione manent.
Diis similes sunt, qui tales fabricantur, et illis
Stulta adhibent falsa credulitate fidem.
Mente Deo Isacidae tota vos tradite, solus
Est sibi qui fidunt, portus et aura suis.
Stirps sata vos Arone Deo committite, solus
Est, sibi qui fidunt, portus et aura suis.
Qui colitis Dominum, vos illi credite: solus
Est, sibi qui fidunt, portus et aura suis.
Sit memor usque sui populi, fortunet et omnes
Amramidumque dono, Thariadumque domo:
Seu qui sunt aevi iuvenes melioris in annis,
Seu quos incurvos aegra senecta premit.
Amplificet magis atque magis vestrosque penates,
Inque dies natos augeat, inque dies.
Omnibus e populis estis gratissima turba,
Cuius opus terra est, lucidaque astra, Deo:
Qui caeli aetherea [Reg: aetheria] sedeat cum celsus in arce,
E terra fictos terram habitare sinit.
Cassa Deus numquam te laudat lumine turba,
Immersam nigro quam premit umbra lacu.
Illud opus nostrum, teque o sanctissime lingua


page 227, image: s227

Grata, tuumque decus tempus in omne canet.

PSALMUS CXVI.

Promitti, ut sit vindici gratus Deo,
Libare velle se salutis poculum.

DILEXI QUONIAM EXAUDIET.

TE meus ardor amo caeli terraeque creator,
Et laeto grates pectore semper agam:
Quod miseras excepisti placidissime rerum
Non dura noces supplicis aure tui.
Me ferruginea religaverat atra cathena [Reg: catena]
Mors, stabam nigras vinctus et ante fores.
Me pavor et terror, me luridus horror habebat,
Anxietas animi perpetuusque dolor:
Cum, Pater o nostro, dixi, succurre dolori:
Nam quae, quo peream, non coiere mala?
Est clemens Deus, afflictis revehitque salutem,
Proque bonis pugnat, simplicibusque favet.
Arcuit ergo etiam miserum cunctisque periclis,
Eripuit furua seminecemque domo.
Pone metus anime o noster, iam supprime questus,
Et donis gaude, muneribusque Dei:
A nece qui vitam, qui fletu lumina lapsu
Liberat infirmos praecipitante pedes.
In numero quo sim vivorum, quodque sequetur
Munifico ducam temporis omne Deo,
Et dicam: Quia cedo, loquor: fiducia mendax


page 228, image: s228

Non mea, cum misero spes mihi nullae, fuit.
Nulla metu attonito cum vox, nisi: Maxime rerum
Omnis homo fallax, tuo potes, affer opem.
At quonam tandem merito benefacta reponam,
Quo tot pro donis munere gratus ero?
Libabo patera spumanti vina salutis,
Et laeta Domino carmina voce canam.
Vota Deo solvam populo praesente, suorum
Cura cui fuit, et maxima semper erit.
Aestimat immenso sanctorum funera numen,
Est et ei sanguis res pretiosa pius.
Euge Deus mea qui rupisti vincula servus,
Servus ego serva sum genitrice tuus.
Ferta feram grates animi, teque omnibus annis,
Nominis et laudes commemorabo tui.
Vota Deus reddam populo spectante, Sionis
Qua tibi sacra iugo templa dicata tenes.
Clementia est Dei perennis, et fides:
Huic danda laus, honos, et omnis gloria.
LAUDATE DOMINUM OMNES gentes.
QUos immensa tenet, quacumque habitabilis, undis
Quam pontus liquidis spumeus ambit humus:
Huc populi, laetae gentes et adeste, parentis
Et grati aetherei [Reg: aetherii] concelebrate decus.
Namque ortu veluti caret, est et temporis expers,


page 229, image: s229

Desinet et nulla, qui fuit, esse die:
Sic spatio illius nullo finitur, in aevum
Cumque fide bonitas inviolata manet.

PSALMUS CXVIII.

Divinitus se vindicari praedicat
Quis, ipse vatis ore nisi natus Dei?

CONFITEMINI DOMINO.

NAturae laudate patrem, regemque, Deumque,
Qui non finitum tempore numen habet.
Carmine, qui bonus est, mitem celebrate. piumque,
Certa aevum cuius durat in omne fides.
Dicite magnanimi de stirpe Israelis orti:
Certa Dei durat tempus in omne fides.
Dicite, sacrata est quorum delubra tueri:
Certa Dei durat tempus in omne fides.
Dicite divinum numen quicumque timetis:
Certa Dei durat tempus in omne fides.
Adverso votis implebam tempore caelum,
Audiit, et iussit pondus habere preces.
Explicuit, lato pate facto limite, clausum,
Ut ferrem firmos, qua via multa, pedes.
Pro servo Deus ipse suo stat: quid caput, o quid
Mortales laedant, pulvis et umbra, meum?
Lumina nostra, Deo propugnatore, videbunt
Turba mali poenas quas inimica dabunt.
Regna gubernanti multo caelestia praestat
Fidere, mortali quam genitore satis.


page 230, image: s230

Seque suosque Deo multo committere, magnis
Quam ducibus praestat, principibusque viris.
Hostica me circum sedet ingens turba: potente
Quos omnes caedam numine fretus ego.
Ex omni cingunt etiam me, etiamque: potente
Ast omnes caedam numine fretus ego.
Me circum veluti resonant examina, magno
In spinis aut quae flamma fragore furit:
Nil sed agent quidquam, victor caelestibus armis
Nam caedam cunctos numine fretus ego.
Hostis, ut everso perculsus poplite labar,
Proturbas: sed me sustinet ipse Deus.
Ipse Deus puppis nobis et prora salutis:
Nostra illum dempto carmina fine canent.
Laeta cohors mecum sociabunt gaudia iusti,
Tecta frement plausu laetitiaque pia:
Maxima io summi caeli terraeque parentis
Facta suos inter maxima dextra patrat:
Robore dextra Dei excellit, praestatque salutem,
Maxima facta Dei maxima dextra patrat.
Non me saevae dies nigro submerget Auerno:
Nil in Davidem mors tibi iuris erit.
Vivam ego, laetus ego vivam, pro munere grates
Muneris auctori perpetuoque feram.
Non scutica Dominus, sed virga corrigit: irae
Temperat elatas gratia blanda manus.
In vada praecipitat non atras caeca paludes:


page 231, image: s231

Haud mors, sed cordi est vita salusque Deo.
Atria quae subeam sacri mihi pandite templi,
Augustae portas et reserate domus.
Limina mi pateant superum gratissima regi,
Iustorum tantum pervia quae pedibus:
Ut dicam sacras humilis proiectus ad aras,
Gratia sit rerum conditor alme tibi:
Quod vitae fuerit nostrae tibi cura, iacentem
Iuveris, immundo sustulerisque solo:
Quem manus artificum lapidem proiecerat, inter
Non caementa operi miscueratque suo:
In capite aedificii, qua prominet angulus arcis.
Conspicuus celsae nectit utrumque latus.
Hoc nostris cecidit oculis mirabile: factum
Sed, qui cuncta potest, est operante Deo.
Haec lux illa, Deus celebri quam signat honore:
Testemur laeto gaudia nostra die.
Dicite: Sis bonus o felixque fave unice vindex,
Inque Dei veniens nomine faustus ades.
Dicimus: o felixque bonusque fave unice vindex,
Qui veniens Domini nomine faustus ades.
Omine sis dextro visus populoque, sacrisque,
Limina qui servant relligiosa, viris.
Nostra Deus noster sancta corda irriget aura,
Pectora collustret lumine nostra Deus.
Altaris festa velentur cornua fronde,
Reste stet ad sanctos hostia vincta focos.


page 232, image: s232

Tu meus es, grata dicam tibi carmina laude:
Es meus, aeternum te celebrabo Deus.
Carmine, qui bonus, est, rerum laudate parentem,
Certa manet cuius tempus in omne fides.

PSALMUS CXIX.

Verbi Dei laudes canit, quo pulchrius
Et rebus est ex omnibus nil sanctius.

BEATI IMMACULATI in via. I.

FElices animi, composta numine mente
Qui, Domini ducit qua via legis, eunt.
Felices animi, quos, ne sacra pacta resignent,
Vana [(reading uncertain: print blurred)] tenet soli cura placere Deo:
Cuius iter quicumque terit non segniter, illum
In praeceps numquam devius error aget.
Nos parere tuae studioso pectore legi,
Veridico sancis quam Deus re, iubes.
O utinam mea vita tuo sit consona verbo,
Et pura studeam mente animoque tibi.
Tunc mihi non fuerit timuisse, nec avia lapso
Per loca, confuso fiet in ore pudor.
Tunc grato dicam laudes tibi carmine, iura
Iustitiae doctus relligiosa tuae.
Non umquam, nec fas nobis, tua iussa morabor:
Tu modo sis praesto, tua mea corda rege.


page 233, image: s233

II.

Emendet quanam mores ratione iuventus?
Si se componat ad tua verba Deus.
Te, legesque tuas oculis, animoque requiro:
Ah ne transversum me malus error agat.
Pectore iussa tui verbi sacra condita servo:
Ne mens designet, dextrave nostra scelus.
Ut me, laude Deus maior, traducat honestae
Lex vitae, tua me iura verenda doce:
Quo vulget gentes mea vox oracla per omnes,
Lingua canit verax quae tua cumque tuis.
Nec mage regna iuvent, nec pondera divitis auri.
Nec quas terrarum sustinet orbis opes.
Noxque diesque mihi exhibeat tua dicta, nec umquam
Non verser, verbi quod via monstrat, iter.
Oblectem me te solo mea vita, salutis
Et sim doctrinae tempus in omne memor.

III.

Ut vivam, tua me genitor, tua gratia seruet,
Mandatis verbi fungar et usque tui.
Ut videam veneranda tuae miracula legis,
Densa tua differ nubila luce animo.
Extorrem tellus tenet hospita: pectora caela
Sacra voluntatis ne mea verba tuae.
Salvifici mea mens legis tabescit amore,
Et desiderio liquitur aegra tui.
Obiurgas, qui corda gerunt tumefacta, superbos:


page 234, image: s234

Exsecraris, init quas mala tuba, vias.
Averte a probro me, contemptuque Creator,
Observo legis qui sacra iussa tuae.
In me purpurei coeunt regesque, ducesque:
Non mihi sermo minus sunt tua iura Deus.
Non tua verba minus meditor, mea gaudia: fidi
Quae sunt et comites, consiliumque mihi.

IIII.

Ultima perpetior: optatae dona salutis,
Atque animo vires dent tua verba meo.
Qui precibus, sua nudantis tibi, frangeris, acta.
Instrue me dictis, consiliisque tuis.
Legis inoffenso mihi da pede tangere metam,
Et tua perpetuo carmine facta canam.
Incumbens moritur tristi mens aegra dolori:
Discedant verbo cura laborque tuo.
Ire viam prohibe, scelerum qua semita ducit.
Auge me legis cognitione tuae.
Certus iter veri, tua mi praecepta sequenda
Proposui, verbi iussaque sancta tui.
Omnis ab oraclis pendet fiducia sacris:
Ne me frustretur spes, precor, alte Deus.
Aetherei [Reg: Aetherii] dexter si flatus iuveris aura,
Quam coepi, legis strenuus ibo viam.

V.

Sit mihi te notus trames monstrante salutis,
Quem vitae extremum tempus ad usque teram.


page 235, image: s235

Incorrupta doce conseruem foedera legis,
Et tua constanti pectore iura colam.
Gressus, qua verbi ducit via, dirige nostros:
Gratior hac animo est semita nulla meo.
Non auri vexet mentem furiosa cupido,
Sollicitet legis sed pia turba tuae.
Reice ne cernant oculi scelerata patrantes,
Ut carpam vitae te duce tutus iter.
Sacra, tuum credam verbum, quae pagina tradit,
Vere, animo inde tui concipiamque metum:
Ne violasse ferar tabulas peccare vetantes,
Quaeque voluntatis sunt bona iussa tuae.
Iura tui tota verbi desidero mente:
Iustitia refove pectora nostra tua.

VI.

Quam mihi pollicitus, maneat clementia: verax
Quam promisisti, qui potes, affer opem.
Ut sit, quod regeram, mihi qui convicia dicunt,
Quod tibi confido, crimen et esse putant.
Ne lingua praecepta tuae, precor, eripe legis
Nostra, qui totus pendeo ab ore tuo.
Semper erunt infixa meis tua verba medullis:
Serviet hic animus tempus in omne tibi.
Ingrediar laetus, se aperit qua semita legis:
Vis sacra sectantis nulla moratur iter.
Decreti fabor sancti mandata tyrannis,
Et magno faciam libera verba sono.


page 236, image: s236

Gaudia summa ferunt nobis tua iussa, nec ullae
Res magis est animo grata futura meo.
Te veneror lex sacra manu complexus utraque:
De te quam numquam non mihi dulce loqui?

VII.

Cui fido, ne sit, Genitor, spes irrita nostra,
Promissique memor pollicitique tui.
Nullus eram pridem, misero tua verba Creator
Rebus in angustis ni medicina forent.
Pectus habere negant me, qui tua numina spernunt:
At mihi res verbo non prior ulla tuo est.
Quotque quibusque modis sanctos, cum mente voluto,
Iuveris: auxilii spes subit usque tui.
Horror et ira tenent me iusto immista dolori,
Contemni video cum tua verba Pater.
Carmine, quo celebro legum decreta tuarum,
Exiliumque levo, decipioque, meum.
Somnia quin ipsa mihi te mea nocte reducunt,
Et mihi grata quies te sine nulla venit.
Omnia contingunt mihi te bona dante: quod omni
Observo legis tempore iussa tuae.

VIII.

Divitiae capiant alios, et splendor honorum:
Me, iussa aeternum cuius obibo, Deus.
Attolloque manus, et verba precantia fundo:
Quod promisisti sis bonus oro, mihi.
Excutiam vitamque meam, moresque, sacraque


page 237, image: s237

Ferre via nitar, te comitante, pedes.
Nulla mora est, veniam quo me tua cumque vocarit
Lingua, voluntatis nuntia voxque tuae.
In quae praeda cadam celerati retia tendunt,
Legis at oblitus non feror ipse tuae.
Me mediae noctes, me matutina ferentem
Carminibus laudes audiit aura tuas.
Addo me socium tua dicta timentibus, omni
Qui se conantur parte probare tibi.
Maxima fine caret qua plena est gratia tellus,
Instrue me, leges et mihi trade tuas.

IX.

Effice, pollicita me pro bonitate, Creator
Cultorem meritis tempus in omne tuum.
Iudicio, verae pietatis et imbue gustu:
Nam verbis toto pectore credo tuis.
Quam castigarer, non sat rationis habebam
Ante, fidem tibi me nunc tribuisse iuvat.
Munificus facilisque parens et es aequus in omnes,
Auge me verbi cognitione tui.
Crimina non cessant mihi fingere foeda superbi,
At legem toto pectore servo tuam.
Cor hebes est illis crassa pinguedine farctum:
Non mihi res iussis gratior ulla tuis.
Gaudeo vexari vitae per multa pericla,
Ut discam legis scita verenda tuae.
Auri contulerim cui non ego mille talenta,


page 238, image: s238

Aut quas terrarum sustinet orbis opes.

X.

Quae tua cuncta potest, me finxit dextra Creator:
Perfice me legis cognitione tuae:
Ut qui te metuunt, capiant me gaudia viso,
Quod iuvet in verbo spem posuisse tuo.
Non mihi mens dubia est, tua quin aequissima iurae.
Obrueritque meum iusta procella caput.
At promisisti quod, fer solacia maesto,
Alloquioque iuva tristia corda tuo.
Ut vivam, mitis tua me clementia seruet:
Gaudia sunt tua lex, deliciaeque mihi.
Occidat o utinam, lingua quicumque superba
Me, legis meditor cum tua iura, premit.
At lateri adglomerent nostro sanctique bonique,
Quae norunt, metuunt qui tua scita pater.
Mens sit nostra tuis decretis pura, notasque
Non mihi confuso ducat in ore pudor.

XI.

Mens desiderio tabescit nostra salutis,
Promittit verax quam tua lingua mihi.
Dirigit ad caelos aciem mea pupula, et aegra
Quando, ait, ut tandem cura levetur, erit?
Est uter ut cutis ad fumum suspensus: at horae
Non tamen immemorem me videt ulla tui.
Quam me vexari patieris tempore longo,
Nec poenas hostes, quas meruere luent?


page 239, image: s239

Qui mihi turba cavant foveamque specumque superba,
Praecepti contra scita verenda tui.
Vera tuae legis sacra sunt decreta: tuere
Me, quem criminibus lingua scelesta premit.
Vix habiti male iam, vix restat corporis umbra:
Maxima nec tamen est non mihi cura tui.
Me refove bonitate tua: tua dicta timebo,
Servabo oracli sacraque iura tui.

XII.

Non peritura manet divini gloria verbi:
Cum sole et luna lex tua semper erit.
Omne tuae durant oracula legis in aevum:
Stat verbo tellus maxima fixa tuo.
Omnia lege, tuis consistunt omnia iussis,
Et seruit mundi machina tota tibi.
Ni solata foret prostratum mole malorum
Lex tua, praesenti tempore nullus eram.
Semper inoblito repetam tua pectore iussa,
Namque per illa mihi vita salusque venit.
Sum tuus: affer opem, tua dicta tuere timentem,
Scrutantem verbi sacraque iura tui.
Imminet exitio miseri fera turba nocentum [Reg: nocentium] :
Mente agito legis iussa sed ipse tuae.
Cuncta fluunt, nihil est toto quod perstet in orbe:
Sacra, Dei, interitu, munera, verba carent.


page 240, image: s240

XIII.

Non est lege tua mihi res antiquior ulla:
Hanc meditor noctis tempore, luce loquor.
Lege tua reddor sapientior hostibus, haeret
Quae mente aeternum non abitura mea.
Plura scio docti quam, garrula turba, magistri:
Nam nisi verba, sonat nil mea lingua, tua.
Doctrinae prudens cedit mihi laude senectus:
Nam mihi sunt legis cognita iura tuae.
Non libet ire mihi, qua ducit devius error:
Ire libet legis qua via monstrat iter.
Non decreta tui sacra iuris amata relinquo,
Discipulus verbi sedulus usque tui.
Quae fluit ore tuo vox, est mihi dulcior illo
Nectare, quod violis daedala stipat apis.
Lege tua venit sapiens prudentia nobis:
Hinc scelerum turpes non placet ire vias.

XIIII.

Ceu fax, in tenebris vitae praelucet eunti
Vox tua, qua rara est semita trita pede.
Iuravi, nec me vertet sententia: semper
Iudiciumque tuum, iustitiamque sequar.
Mens moritur, facilis misero medeare dolori,
Promissique tui, pollicitique memor.
Grata tibi placeat nostrae Deus hostia linguae:
Imbue me iussis, iustitiaque tuae.
Heu mea proposita est nullis non vita periclis:


page 241, image: s241

Legis at oblitus non feror ipse tuae.
Retia turba mihi tendit scelerata malorum:
Desisto sanctas nec tamen ire vias.
Sunt decreta tuae mea sors, mea gaudia legis:
Haec dum possideam, cetera curo nihil.
Hic mihi conteritur vitae ratioque modusque:
Mutabunt nostram tempora nulla fidem.

XV.

Qui tua depravant, odi, mandata Creator,
Decretique tui pectus amore tero.
Tu latebra opportuna mihi, tu bellica parma:
A verbo pendet spes animosa tuo.
Turba procul, procul hinc scelerata facesse nocen tum:
Me servare, Deus quae iubet ipse, iuvat.
Sustenta me voce, tuo me numine firma,
Turpia sperando nec sine damna feram.
Affla, quo seruer, me sacra plurimus aura:
Et mihi deliciae lex tua semper erit.
Proculcas a te stulta qui mente recedunt,
Plenaque fallaci pectora fraude gerunt.
Ut scoriam affligis terrae scelerata patrantes:
Servandi leges hinc mihi cura tuas.
Hinc micuere sinus, frigusque perambulat artus,
Et timeo verbi iura severa tui.

XVI.

Ius facio, rectumque: tuum defende, tyrannis
Nec sine nil meritum me violenta premat.


page 242, image: s242

Me donis admitte tuis, pietatis amanti
Afferat iniustas nec mala turba manus.
Lumina opis Languent mea spe caelestis, et ore,
Promissi auxilii, praesidiique, tuo
Ut tua fert, tracta servum, bonitasque fidesque:
Me tua iura, tuam iustitiamque doce.
Sum tuus, ad vitae metamque manebo supremam,
Imbue me verbi cognitione tui.
Tempus erit, tua supplicium cum dextera sumet,
De turba, tua quae spernere iussa tulit.
Hinc gemmis tua lex, et fuluo carior auro
Est mihi: quamque diu vixero, semper erit.
Iuris obibo tui decreta, viamque cavebo,
Et quae sacrilego est semita trita pede.

XVII.

Sunt oracla, tuae, quorum perculsus amore,
Certa voluntatis pignora, mira Deus.
Corda rudimentis capiunt nova gaudia legis,
Ignotis qua fit gratia nota Dei.
Haurio anhelanti caelestia pectore verba:
Tantus amor legis, tanta cupido tuae.
Qua bonitate tui solitus tractare colentes,
Me tracta, clemens et miserere mei.
Sacra tua ponam constans vestigia lege,
Nec res me faciat turpior ulla suum.
Adsere, ne noceat mihi vis truculenta malorum,
Et tua constanti pectore iussa colam.


page 243, image: s243

Ex te pendentem sacrato lumine lustra,
Et decreta doce, iustitiamque tuam:
Quae quod contemni video, miserasque querelas
Conicio, et lacrimis omnia plena meis.

XVIII.

Qui, nisi sancta, potes non maxime velle creator,
Iustus es, est iustum iudiciumque tuum.
Ut rata sint mandas legum praecepta tuarum,
Aeternum fluxa nec violanda fide.
Impia quae diro cum spernit turba furore.
Cor dolet, atque ira mens cumulata gemit.
Excocto tua lex est multo purior auro:
Hanc ego delicias, hanc mea regna puto.
Sum despectus ego, contemnor ab omnibus, esse
Nec tamen immemorem lux videt ulla tui.
Non tua iustitia est numero finita: perennes
Est et erit veri lex tua norma dies.
Perfugii dubiis arx munitissima rebus
Haec mihi, qua aeterno tempore tutus ero.
Decretis non meta tuis, non terminus aevi:
Cognita quae fuerint si mihi, salvus ero.

XIX.

Alloquor ex animo: nostras Pater excipe voces,
Ut seruem legis iussa verenda tuae.
Alloquor: affer opem, sacro sis numine praesto,
Ut ritusque tuos et tua iura colam.
Me matutinus clamantem lustrat Eous,


page 244, image: s244

Promissi laetum speque fideque tui.
Me tua dicta audit memorantem roscidus Hesper [Reg: Hesperus] ,
In quibus et noctes, pervigiloque dies.
Audi pro bonitate tua te voce vocantem,
Et vitae dona munera laeta mihi.
Invadunt in me, qui sunt a lege remoti,
Iniuste servo vim faciuntque tuo.
Huc ades, huc tua qui defendis dicta timentes,
Decreti aequa Pater sanctaque dicta tui:
Tam fundata scio firmo quae robore, nullae
Subruere ut vires temporis illa queant.

XX.

Usurpo memori leges tua pectore iussa:
Aspice me clemens, et mea damna leva.
Ipse patrocinium nostrae rogo suscipe causae,
Ut fert promissi vox tua, meque iuva.
Nulla salus, quibus est scelerata patrare voluptas,
Pectore decreti cura nec ulla tui.
Magna tua est, nec habet finem clementia, differ
Ah ne vivificae ferre salutis opem.
Sunt dare damna parant misero qui plurima turba:
Uror ego flagrans legis amore tuae.
Et video, et stomachor passim tua numina sperni,
Incluso maestum pectus et igne dolet.
Legis amore tuae tabesco, refice fontis
Corda salutifero nostra liquore tui.
Vis aeterna tui sunt verbi oracula veri,


page 245, image: s245

Tempus in omne tuum iudiciumque manet.

XXI.

Insontem reges, saevique odere tyranni:
Quos non hic animus, sed tua iussa timet.
Non praeda miles sic gaudet onustus opima,
Ut mens eloquiis est mea laeta tuis.
Horreo mendaces peius serpentibus atris,
Incensus magno legis amore tuae.
Hinc tibi quoque die grates ago terque quaterque:
Extollo laudes, iustitiasque tuas.
Pax manet, et secura quies tua dicta timentes,
Quo pede coeperunt, et bene semper eunt.
Ex te corde Parens et tota pendeo mente,
Ne ferar insanae deditus esse viae.
Legem habeo memori signatam pectore, verbi
Et me cura sacri torquet amore sui:
Ut tua perficiam studio mandata fideli,
O cui vita uni cognita tota mea est.

XXII.

Da Pater accessum querulis mitissime votis,
De verboque doce me tua iura tuo.
Aspice sollicitos singultus ore cientem,
Pollicitam toties et bonus affer opem.
Lingua tibi grato laudes pia carmine fundet,
Imbueris quod me cognitione tui.
Concelebrabo tuas memorans oracula leges,
Aequius est quo nil, iudiciumque tuum.


page 246, image: s246

Si [(reading uncertain: corrected to sit by some reader)] tua dextra Pater praesto tua [(transcriber); sic: tua tua] iussa colenti,
Ardeo qui totus legis amore tuae.
Quam flagrante tuam desidero mente salutem,
Oraclis capio gaudia quanta tuis?
Ut tua perpetua celebrem praeconia laude:
Haec vivat dictis mens, valeatque tuis.
Erravi, pastore carens ut ovicula: quaere,
Cui non exciderunt, me, tua verba, Deus.

PSALMUS CXX.

Nil impia nocentius lingua, Dei
Mendaciis quae verba depravat suis.

AD DOMINUM CUM TRIbularer.

EXcepit tristi mea tempore vota Creator.
Et iussit querulas pondus habere preces;
O', cum clamabam, rerum pater, auctor et altor,
O'prohibe, noceat ne mala lingua mihi.
Quid tibi labra ferent fructus, quid et ora scelesta
Hostis, quid lucri subdola verba dabunt?
Lingua venenata est, veluti lita felle valentis
Militis in pugna torta sagitta manu:
Aut quae iuniperi prunis vis ignea saevit,
Et crepitante furens cuncta sonore cremat.
Hei mihi, quod caelum cogor cum gente Mesechi
Ducere, et in castris Caedariante tuis.
Me pax et placidi concordia mutua amoris,
Atque iuvant leni mitia verba sono:


page 247, image: s247

Ore fero, sed nil isti nisi bella loquuntur,
Et sine nulla illis sanguine praeda placet.

PSALMUS CXXI.

Periculorum, qui Deo sese probant,
Nec nocte luna, nec die soles prement.

LEVAVI OCULOS MEOS.

ET quisquam motes ad celsos lumina tendit,
Auxilium rebus quaerit et inde suis?
Auxilium feret ipse Deus, qui temperat orbem,
Sunt opus et tellus cuius, et astra poli.
Non tibi constanti patietur genua labare,
Non te dormitans negliget ille suum
Non dormitabit, sacrae qui praesidet urbi:
Non venit in fessi lumina victa sopor.
Curat, et obtentu placidae te nubis inumbrat,
Et comes ad dextrum non negat ire latus.
Non aestus graciles artus tibi solibus urent,
Noxia non tristi lumine luna premet.
Quicquid ages, caeli vives quocumque sub axe,
Divino semper munere tutus eris.
Ire redire vias sanctas, tandemque carentem
Continget vitam vivere fine tibi.

PSALMUS CXXII.

Laetatur, in domum Dei sibi datum
Quod ingredi, ritus et esse inter sacros.


page 248, image: s248

LAETATUS SUM IN HIS.

QUae mihi cum dictum est, quae coepi gaudia mente,
Ibimus ad templum tecta sacrata Dei?
Ergo pedes stabunt solyme intra moenia nostri?
Moenia, quis nusquam pulchrius exstat opus:
Mitis ubi placidos nectit concordia cives,
Et tutela pios numinis alta tegit:
Thariadae quo ter coeunt ad sacra quotannis,
Ut celebrent nomen, lege iubente, Dei:
Auribus et Domini accipiant, linguisque vicissim
Reddant, in populum tot benefacta suum.
Illic iura aequis redduntur legibus, illo
Regia Davidis tempus in omne loco est.
Pacem optate viri Solymis, optate puellae:
Moenibus his, bene sit, qui bene cumque volunt.
Urbs sacra sit tranquilla quies, sint omnia fausta,
Laetaque perque domos, moenia perque tibi.
Te fratrumque salus cognatorumque meorum
Nititur: est in te regia sacra Deo.
Nec quo contingant tibi prospera cuncta precemur,
Et votis veniant uberiora tuis?

PSALMUS CXXIII.

Pii iacent, triumphat hostis: an suis
Opem Deus nullam feret? certe feret.

AD TE LEVAVI OCULOS.

ERigo, cui domus est, ad te mea lumina, caelum,
Unica spes vitae, praesidiumque meae.


page 249, image: s249

Ut pulsatus opem servus, pulsata puella,
Ista suae, Domini poscit at ille sui:
Auxilium te nostra rogat sic lingua, petitque
Ut tua praecipiti tempore dextra iuvet.
Nec prius absistet, quam quod petit, impetret illud:
Ah populi clemens, ah miserere tui.
Crimina dicuntur, stimulataque iurgia fastu,
Sunt in nos saevis omnia plena minis.
Miscentur probris risus, stultique cachinni,
Ipsam nec iam se lingua superba capit.
PSALMUS CXXIIII [(transcriber); sic: CXXIII] .
Acuunt mali dentes, parat laqueos bonis:
Ipse laqueos frangit Deus, dentes terit.
NISI QUIA DOMINUS.
NI nos ipse sua, dicant Israele nati,
Servasset dextra ni Deus ipse sua:
Ipse Deus miseros texisset maximus illo
Robore, quo terras et regit astra poli:
Invadens, avida rabidi ceu fauce leones,
Glutisset populum barbara turba Dei:
Turba minas spirans, et foeda cruore, malorum
Mersisset haustos terque quaterque freto.
Iam mare cuncta forent medium, iam pontus haberet
Oppressos tumidi fluctibus Oceani.
Gratia, qui servat nos ad meliora, nocentum [Reg: nocentium]
Faucibus et praedam non sinit esse, Deo.
Ut laqueo turtur fractor fugit aucupis artes,


page 250, image: s250

Exierunt nostrae barbara vincla manus.
Iam trepidi cedantque metus, cedantque timores,
Ac dulcis laeto profluat ore sonus.
Cuius opus tractusque maris, tellusque polusque,
Nos tegit invictus, nostraque cuncta, Deus.

PSALMUS CXXV.

Qui spes suas locat in Deo, maior malis.
Et est periculis superior omnibus.

QUI CONFIDIT IN DOMINO.

PEctore qui magno fidunt Dominoque Deoque,
Omnia perpetua qui ditione tenet:
Robore consistunt valido, sacrata Sionis
Ut iuga, vis illos nec movet ulla loco.
Montibus ut Solymi septi sunt undique muri,
Isacidas vallat sic Deus ipse suos:
Omnibus et custos servat fidissimus aevis,
Servabitque dies donec, et annus erit.
Non premet aeternum iustos violenta tyrannis,
Non sanctis humeris triste sedebit onus.
Ne, si nulla quies, damnis serieque malorum,
Deficiant fracti, destituantque Deum.
Fac Deus o bene eis, qui te venerantur, amantque,
Seque student tota mente probare tibi.
At male perde malos, quibus est via devia cordi,
Isacidum genti pax sit et alma quies.


page 251, image: s251

PSALMUS CXXVI.

Describit Isaci nepotum gaudia,
Cum liberi patriae reviserent lares.

IN CONVERTENDO DOMINUS.

LIbera quo, Domini caeli terraeque, redibat
Tempore gens patrias, munere, nostra vias:
Postque Semiramia bis septem lustra relicta
Urbe, Sionaeos iam celebraret agros:
Nocte videbamur ludentia cernere visa,
Non vera, quod erat, prosperitate frui.
Compita tum risu passim, cantuque sonabant,
Magnus Iudaeo plausus et orbe fuit.
Barbara, tum gentes miratae, turba: suorum
En quae pro rebus conficit ipse Deus?
Maxima confecit pro nobis maximus ultor,
Materiam iustae laetitiaeque dedit.
At, quondam pelagi ut rubri qua littora, fessis
Dextra Pater plenam det tua rebus opem.
Utque Notis undant tumidi spirantibus alvei,
Quos auxit pluviis imbrifer arcus aquis:
Servitio Isacidum turba exeat omnis, ad oras
Confluat et patrios e Babylone lares.
Qui maesti dubiae committunt semina terrae,
Post laeti gravida gaudia messe ferunt:
Non aliter lacrimas sementem fecimus, arva
Per non human??? tristia barbariae.


page 252, image: s252

At libertatis nunc aucti fruge, maniplos
Laetitiae ferimus gaudia plena manu.

PSALMUS CXXVII.

Res publicas Deus tuetur, et domos,
Victumque dat, dulcesque donat liberos.

NISI DOMINUS AEDIFICAVERIT.

NI Deus aedificans, qui mundum temperat omne,
Atque suum numquam deserit auctor opus:
Ni Deus ipse struat: frustra tectumque laremque
Artificum sollers [Reg: sollers] cura laborque parat.
Ni vigil ipse Deus muros et moenia seruet:
Excubitor frustra moenia miles obit.
Ante diem incassum retegit quam Lucifer almum,
Surgitur, et durum continuatur opus.
Incassum exerces servos ad lumina, victum
Et propter curis nox vigilanda venit.
Quos amat, obscuro somnus dum velat amictu,
His dat larga Dei dextra faventis opes.
Est caeleste uxor donum fecunda, Deoque
Pignora contingunt, praemia, dante, tori:
Impete quae certant telis, quae fortiter acta
Figuntur iusso, non sine laude, loco.
Talibus o, pharetra est cuicumque referta, beatus:
Nam causa numquam iudicioque cadet.


page 253, image: s253

PSALMUS CXXVIII.

Molesta res est impiis connubium,
Sanctos Deus fortunat ipse coniuges.

BEATI OMNES QUI TIMENT.

O Felix puro metuis qui corde tenentem
Astriferi Dominum sceptra verenda poli:
Cui sacrae ducit qua legis semita, verbi
Explorat caecas cura beata vias.
Non te deficient manuum quaesita labore,
Felici semper sorte beatus eris.
Innumera coniunx faciet te prole parentem,
Ceu vitis, fructu feta subinde novo.
Ut rami, mensam circum tua pignora, olivae,
Quas tibi laetitias, gaudia quanta ferent?
Ecce Dei certe talis fortuna colentum [Reg: colentium] ,
Talia totque Deo dedita corda manent.
Decurres facili vitae pede tempora, fausta
Praedico e celso cuncta Sione tibi.
Legibus ut iustis, et festa pace nitentem
Aspicias Solymam, moenia sacra Deo.
Aspicias natos, et qui nascentur ab ipsis,
Et laeta Isacidum prosperitate domum.

PSALMUS CXXIX.

Numquam bonos nom improbi vexant: Deus
Ulciscitur pios, malos perdit male.


page 254, image: s254

SAEPE EXPUGNAVERUNT.

SAepius a primis nos hostis barbarus annis,
Sic mecum cives dicite, sancta cohors:
Saepius heu misere vexavit barbarus hostis:
Delevit nostrum nec tamen ille genus.
Captorum inscripsit plagis et corpora sulcis,
Horruit intorto verbere secta cutis.
At rupit dextra tristissima vindice lora,
Qui fortis terras et regit astra, Deus.
Turpia, iuncta ferant cum multo, damna, pudore,
Oderunt quite, qui tua tecta Sion.
Instar sint herbae, tectis quae surgit in altis,
Subiectae nullus quam fovet humor aquae.
Unde manus nemo repletque, refertque maniplos,
Et bene praeteriens nemo precatus ait:
Gratia divini vultus messoribus adsit,
Aethereaque [Reg: Aetheriaque] bonus vos Deus auctet ope.

PSALMUS CXXX.

Non sancta vita, sed Dei clementia
Iustos facit: nemo bonus coram Deo.

DE PROFUNDIS CLAMAVI.

SUpplice, in abruptum delatus, voce barathrum
Clamo: da facilem te mihi magne Deus.
Magne tuas aures Deus o mea verba penetrent.
Singultusque, quibus pectora rupta sonant.
Crimina si statuas iusta suspendere lance:
Quis quaeso in poenas, quis satis unus erit?


page 255, image: s255

Nemo nitet vitiis mortali semine purus,
Nec quidquam per se vita probata valet.
At facilis Pater es, nec inexorabilis ulli:
Nec minus et causa, cur metuaris, habes.
Hinc venit auxilii menti fiducia, firmum
Hinc verbo robur concipioque tuo.
Non sic luciferi optat languidus ora morantis,
Moenia nocturnus qui vigil urbis obit:
Ut mea suspirat te mens, exspectat in horas
Et cunctas, vitae portus et aura meae.
Spes si vestra Deus, quis natis sanguine Tharae
Clara per innumeros fama refulget avos.
Nam penes est pietas, clementia, gratia solum,
Solus et est placido numine totus amor.
Ille dabit veniam noxis, et lucida poenis
Exemptos celsa ducet in astra via.

PSALMUS CXXXI.

Te numini committe totum, simplici
Fiducia animi: odit superbiam Deus.

DOMINE NON EST EXALtatum cor.

QUi mundi rerum genitor moderaris habenas,
Non circumscriptum tempore numem habens:
Non mihi fastus inest, oculis non efferor ultra
Quam par: ite a me verba superba procul,
Non sequor inflatae fallacia somnia mentis.
Aereas votis non iuvat ire vias.


page 256, image: s256

Nam cum spectarem quondam sublimia, verbo
Nec mihi curae animum composuisse tuo:
Nutricum qualis depulsus nectare vagit
In cunis infans, mens mea talis erat.
Quisquis es, Isacidum in Domino spem pone fidemque,
Et mutent animum tempora nulla tuum.

PSALMUS CXXXII.

Ecclesiam, populus rogat, seruet Deus,
Promissione motus, et rem publicam.

MEMENTO DOMINE DAVID.

O Mundi venerande sator, qui solus et unus
Es consorte carens tempus in omne Deus:
Sis memor Isaidae, subiit quod robore cumque
Huc et non fracti pectoris usque mali.
Numinis incensus qui cum iurasset amore,
Contulit in votum talia verba suum:
Non ego tecta domus nostrae, non nota subibo
Limina, non solito membra toro referam:
Ante mihi fuluis veniet circumdatus alis
Non accersitus somnus in ossa mea:
Area quam tandem mihi sit praeclara reperta,
Atria qua fiant templaque digna Deo.
Ecce sacra nobis David in urbe repertam
Hanc Ephrataei nuntia fama refert:
Qua fortunatis iuga surgunt ardua silvis,
Sanctus et aspectat desuper arva Sion.
Ibimus o igitur, delubraque clara petemus,


page 257, image: s257

Voluamurque genu prociduo ante Deum.
Huc ades, et pede dexter adi tua tecta secundo
Tu Pater, et pacti conscia cista sacri.
Iustitiae sumant mystae velamina, sancta
Gaudia laetanti pectore turba ferat.
Sceptra, precesque tui ne regis neglige, propter
Eius et Isaiden usque tuere domum.
Sed facies, nec te Genitor sententia vertet,
Astringis certa qua tua verba fide:
Regali faciam solio de semine natus
Davidis sedeat tempus in omne mei.
Quinetiam si nostra colent decreta minores,
Quae sacer et vatum spiritus ore canit:
Sceptra ferent ipsi, seriesque futura nepotum,
Iuraque ab his regnis cetera regna petent.
Namque Sionaeas, terris magis omnibus, oras,
Sedem ubi delegi, me coluisse iuvat.
Hic ero, se mea vox ista iactabit in arce,
Hic pandam iustis hospita tecta viris.
Hinc dabo, tondatur maturos annua partus,
Quae solvet multa semina terra fide.
Non malesuada fames, non hic habitabit egestas:
Sedibus effugiet noxa repulsa piis.
Veste sacerdotes fulgebunt pacis amicti,
Sanctorumque colent gaudia pura domos.
At laurus sese vernis ut subicit horis,
Gloria se regni tollet Iessiaci:


page 258, image: s258

Illustrem, sacro quae splendeat igne, lucernam
Concinnabo uncto tempus in omne meo.
Impietas turpi, ceu veste, pudore tegetur:
Huic cinget clara luce corona caput.

PSALMUS CXXXIII.

Nil pace, nil est pulchrius concordia:
Haec est ubi, caelestium est ibi pater.

ECCE QUAM BONUM.

ECce pios inter quam res concordia dulcis,
Quam felix fratrum pace quieta domus?
Assyria Aronis ceu spirant tempora nardo,
Quae fluit in barbam, vestis et inde sinus:
Sic gratos iactat concordia mitis odores,
Sic dulcis socium suaviter afflat amor.
Hermonius qualis subiectos stillat in agros
Ros, tua fecundat qualis et arva Sion:
Ubertim ditat pax aurea corda, suosque
Cultores omni prosperitate beat.
Quo pax et positis habitat concordia telis,
Degit eo, caeli qui regit astra, loco.

PSALMUS CXXXIIII.

Qui serviunt Ecclesiae, nomen Dei
Et invocet, et praedicet, laudent, anant.

ECCE NUNC BENEDICITE.

SUnt quorum templi veneranda palatia curae,
Mandato facitis qui sacra more Deo:
Nox [(reading uncertain: print faded)] favet, obscuris citharaeque lyraeque sub umbris


page 259, image: s259

Ut reddant dulces, tangite fila, sonos:
Omnia quem fiunt per, quem per et omnia constant,
Non intermissa dicite voce Deum.
Ad delubra manus, et tecta faventia votis
Tendite: qua par est tollite laude Deum.
Dicite: Fortunet vos vestraque cuncta Sionis
Incola, qui terras fecit, et astra poli.

PSALMUS CXXXV.

Benignitas Dei ferenda laudibus:
Mentita nil sunt, et iuvant nil numina.

LAUDATE NOMEN DOMINI.

COelicolum pueri regem celebrate, virique:
Laude Dei famuli nomina ferte Dei.
Qui sacra servatis templi delubra ministri,
Pinguia in ardentes et datis exta focos:
Qui bonus est, memorate bonum, sanctisque suave [(reading uncertain: print faded)]
Illius nomen dicite carminibus.
Nam toto legit e mundo Israele natos,
Thariadas sortem iussit et esse suam.
Maximus immenso virtutis robore pollet,
Maiestate omnes exsuperatque deos.
In caelo quae vult dextra terraque potente,
Navigerique gerit fluctibus Oceani.
Telluris nebulas educit viscere, caeli,
Fulmina de liquidis et iaculatur aquis.
Euocat et ventos specubus quibus addidit atris,
Qui perflant terras, quaque iubentur eunt.


page 260, image: s260

Primigenos mactat fetus pecudumque hominumque
Qua fusca Aegyptum Nilus inundat aqua.
Prodigiis vexat Pharium cum gente tyrannum,
Turbatosque rubri mergit in ima freti.
Et subigit populos, iugulat regesque ducesque,
Et Basana tuos, et Cananaea tuos:
Isacidis ut det felicia iugera terrae,
Promissae soboli iuste Abrahame tuae.
Circumscripta Deus non est tua gloria fine,
Et quod habes, omni tempore nomen habes.
Iura tuis reddes aequus, facilisque furoris
Te declarabis paenituisse tui.
At statuae quid sunt nisi numina vana, metallo
Est docta artificis quas fabricata manus?
Ora et habent sane, sed nulla sonantia verba:
Lumina, sed quae nil clausa videre queant.
Aures, quae numquam penetrat vox edita: nares,
Ad quas non umquam nidor et aura venit.
His similes sint, qui tales fabricantur, et illis
Stultam adhibent falsa credulitate fidem.
Isacidae laudate Deum, laudate tuentes
Amramidae templi tecta sacrat Deum:
Levigenae celebrate deum: quicumque timetis
Numina magna Dei, commemorate Deum.
Gloria lausque Deo, Solymis operosa tenenti
Templa, Sionaeo conspicienda iugo.


page 261, image: s261

PSALMUS CXXXVI.

Fides Dei, benignitas, clementia,
Numero carent, mansura saeclis [Reg: saeculis] omnibus.

CONFITEMINI DOMINO QUOniam bonus.

PErpetuae, Dominum caeli, terraeque marisque,
Quo non est magno maior in orbe Deus:
Tollite perpetuae, quo par est, laudis honore:
Nam bonitas eius maxima fine caret.
Tollite voce Deum grata linguaque deorum:
Nam bonitas eius maxima fine caret.
Ore ducemque ducum, regemque extollite regum:
Nam bonitas eius maxima fine caret.
Qui dextra solus patrat miranda potente:
Nam bonitas eius maxima fine caret.
Qui caelum e nihilo sapienter, et extudit astra:
Nam bonitas eius maxima fine caret.
Qui circumfuso dispandit in aequore terras:
Nam bonitas eius maxima fine caret.
Qui solem, gelidae qui finxit cornua lunae:
Nam bonitas eius maxima fine caret.
Solem, qui terrae flammis opera omnia lustret:
Nam bonitas eius maxima fine caret.
Lunae, cum stellis quae noctis temperet horas:
Nam bonitas eius maxima fine caret.
Corpora qui mactat primos Aegyptia fetus:
Nam bonitas eius maxima fine caret.


page 262, image: s262

Eximit Isacidas vinclis, rigidaque catasta:
Nam bonitas eius maxima fine caret.
Robore porrectae dextrae, firmoque lacerto:
Nam bonitas eius maxima fine caret.
Concreta rubri maris aequora dividit unda:
Nam bonitas eius maxima fine caret.
Ire dat Isacidis salsas impune per undas:
Nam bonitas eius maxima fine caret.
In mare deturbat Pharium cum milite regem:
Nam bonitas eius maxima fine caret.
Per silvasque suos ducit, per et invia lustra:
Nam bonitas eius maxima fine caret.
Excutit et sceptris, reges mactatque potentes:
Nam bonitas eius maxima fine caret.
Occidit magnosque duces, saevosque tyrannos:
Nam bonitas eius maxima fine caret.
Vindice Amorrhaeum laeto dat Seona dextra:
Nam bonitas eius maxima fine caret.
Argobium iugulat regem Basanidos Oggum:
Nam bonitas eius maxima fine caret.
Distribuit captas urbes, assignat et agros:
Nam bonitas eius maxima fine caret.
Dividit Isacidis terrae Chananeidos arva:
Nam bonitas eius maxima fine caret.
Qui memor est nostri, qui rebus servat in arctis:
Nam bonitas eius maxima fine caret.
Qui libertatem dat, saevis vindicat armis:


page 263, image: s263

Nam bonitas eius maxima fine caret.
Qui cunctis largus vitam victumque ministrat:
Nam bonitas eius maxima fine caret.
Concelebrate Deum caelestia templa tenentem:
Nam bonitas eius maxima fine caret.

PSALMUS CXXXVII.

Irrisiones hosticae turbae solo
Babylonico queruntur exules Deo.

SUPER FLUMINA BABYLONIS.

EUphratis propter dum littora curva sedemus,
Quos procul a patria barbara terra tenet:
Ante oculos veluti praesentis imago Sionis
Haeret, et heu lacrimis lumina fessa tument.
De ramis salicum pendet citharaeque lyraeque,
Pollice nec reddit barbitos icta sonos.
At nodis qui nos gravibus vinclisque coercent,
A'maesta poscunt carmina laeta chely:
Cantica iam nervis sociate Sionia: nam quid,
Tempore tam longo plectra quid ista silent?
A'Solymis ne canant longa regione remota
Aeterni laudes carmina nostra Dei?
Si Solymes ullo sanctissima tempore menti
Exciderit vestri moenia cura meae:
Destituant citharam nervi: vox faucibus haerens
Non possit lingua dulce movere melos.
Ante sacrae dabitur recidiva [(transcriber); sic: recidua] videre Sionis
Atria, quam si quae res mihi dulcis erit.


page 264, image: s264

At tu qui poena sceleratos vindice multas,
Ne sit Idumaeae ne sine fraude furor:
Cum Solymae caderent, quo pergite, pergite, fundo
Urbis et ex imo vertite, dixit, opes.
Infelix Babylon, o terque quaterque beatus,
Qui factis reddet praemia digna tuis.
A'gremiis raptos, o terque quaterque beatus,
Qui franget natos ad tua saxa tuos.

PSALMUS CXXXVIII.

Pro liberatione gratias agit,
Quam prospicit Christo futuram principe.

CONFITEBOR TIBI DOMINE.

VImentis tota Genitor te magne celebro,
Heroas grates inter agoque tibi:
Templa adeo, sacras humilis proiectus ad aras,
Divinum merito nomen honore fero.
Praeditus expono, certissima pignora mentis,
Es qua, perpetua cum bonitate, fidem.
Nam das, pollicitus quam, multo plura, tuique
Nominis inde decus maius in ora venit.
Non spes vana cadit: tangunt te vota, tuaque
Robora firma mihi sufficiuntur ope.
Extollunt reges, dicunt tua facta tyranni,
Et certa laudant verba probata fide.
Commemorant mores, Domini decreta celebrant,
Laus sit quanta canunt, gloria quanta Dei:
Ipse sedens humiles caeli qui respicit arce,


page 265, image: s265

Et videt, et tumidos perdomuisse potest.
Eripis in medio versantem turbine leti:
Nulla mihi per te vis inimica nocet.
Quae tua cuncta potest, hostis, dextram obicis, irae:
Tela tulit pro me, tela feretque Deus.
Ipse meam peraget causam, facilisque bonusque
Ipse suum numquam deseret auctor opus.

PSALMUS CXXXIX.

Quicquid sumus, Dei sumus: Dei in manu
Sunt facta, dicta, cogitata pectoris.

DOMINE PROBASTI ME.

MAgne parens, qui fine cares, et originis expers,
Cuncta regis nutu, cuncta fovesque tuo.
Tu latebras animi rimaris, et intima mentis:
Scis stans quidquid ago, quicquid agoque sedens.
Vota vides animo nondum formata: cubantem
Circumdas, custos ad latus ire soles.
Omnia nostra audis, nosti omnia, et omnia cernis:
Quin te nec linguae dicta futura latent.
Tu dextrae, tu me Genitor virtute potentis,
Sum quod et atergo, sum quod et ante, facis:
Emissumque tuo me numine matris in auras
Ventre, tuum ex omni parte tueris opus.
Omnia quae mecum tacita dum mente voluto,
Vincor, et ingenium non capit illa meum.
A'flatu quonam fugiam, quo currere pergam,
O'Deus a vultus lumine magne tuo?


page 266, image: s266

Es praesens, nitidum si scandere coner Olympum:
Es praesens, tenebris si nigra regna petam.
Rubra coloratas nobis aurora det alas:
Oceani ulterius littora curva habitem:
Non illic minus aetheria ditione tenebor:
Non illa mundi non ero parte tuus.
Si mecum: nebula involuar, caligine condar:
Omnia sunt medio lucidiora die.
Nox tibi nox non est, certant cum luce tenebrae,
Et nebulae clari luminis instar habent.
Tu sensus, animi motus moderaris et ipsos:
Quod sum, quod vivo, gratia magna tua est.
Quod propter grates tibi ago, ingeniosa Creator
Et miror tua quae dextera facta gerit.
Ossa tibi nostri sunt cognita corporis, ante
Quam rude materno viscere pondus eram.
Tenuibus ut filis, terrae quam fingerer alvo
Ante, tuis oculis conspiciendus eram.
Omnia signaras praemensae tempora vitae,
Exacte quo sunt scripta futura libro.
Quam Deus est operum ratio memoranda tuorum,
Consilii quam sunt pulchra reperta tui?
Quorum qui tenet numerum comprehendere, dicet
Idem turbati quae sit arena maris.
Nec tamen illa omnia non cogito tempore, menti
Et vigili pariter noxque diesque refert.
Impuros o si, qui gaudent sanguine, mactes,


page 267, image: s267

Et quorum faciunt ad scelus omne manus.
Ite procul sontes, tumida qui voce superbi
Impia in aeternum solvitis ora Deum.
Numinis aversor spretores, hostibus hostem
Esse tuis, quis cum pax mihi nulla, iuvat.
Improbaque colubros magis horreo pectora: venit
Hinc illis odii maxima causa mei.
Hoc ita sit Genitor quod scis, scis omnia quando,
Arcanum necte fallere cordis habet.
Quae mihi mens maneat, vadentem passibus aequis,
Est qua iustitiae semita sancta, rege.

PSALMUS CXL.

Fraudem bonis molitur impius: tegat
Vindex pios Deus, malos perdat male.

ERIPE ME DOMINE AB homine.

DExter ades, fer opem, miserum defende, tuere
Vindex, a turba, quae scelerata, Deus.
Ne quando noceant prohibe, qui pectore versant
Bella per insidias dissimulata mihi:
Qui diri dentes acuerunt more cerastis,
Et linguis virus dipsadis instar habent.
Quos venit medios inter furor eripe saevis,
Intentant qui vim telaque stricta, viris:
Ignari pedibus qui tendunt retia, caecos
Et casses, in quo praecipitatus agar.
Te Dominumque loquor Deus, auctoremque salutis:


page 268, image: s268

Excipe sollicito quas damus ore preces:
Arma, manusque meae, mea sola potentia, cuius
Post clypei perago tegmina bella latens.
Non optata malis umquam scelerata secundes,
Ne sumant animos turba superba sibi.
In caput eveniant in me meditata nocentum [Reg: nocentium] ,
Involutant sese consiliisque suis.
Fulminibus flagrent icti, telluris in imos
Non emersuri praecipitentque specus.
Impius impuro successibus ore carebit:
Iusta ruina malos, exitiumque manet.
Iudice te, certum est, inopes causamque tenebunt,
Et tua perpetua nomina laude ferent:
Tempore quo tandem felici sede reposti
Aspicient vultus lumina sancta tui.

PSALMUS CXLI.

Exul Deo lacrimas dicat: se verberet
Mavultque sanctus ore, quam laudet malus.

DOMINE CLAMAVI AD TE.

O Pater, o hominum superumque aeterna potestas,
Qui nescis fine, principioque cares:
Has tibi Davides lacrimas pro thuris [Reg: turis] honore,
Pro ferto palmas, devia lustra colens.
Ah ergo exaudi querula te voce vocantem,
Et tua sint votis numina prona piis.
A'te ponatur nostrae custodia linguae.
Inclinata bonas mens terat usque vias.


page 269, image: s269

Sint procul a nobis mores, atque improba vota:
Non umquam sedeat mensa scelesta mihi.
Lingua viri potius sancti me verberet, ungat
Quam caput hoc scelerum munere plenus onyx.
Illa quidem nullo non prodest tempore: frangit
Hic vires, animi debilitatque decus.
Quam pestem contra sacrum tutumque creator
Ut praestes, voti summa caputque mei est.
Praecipites subito saxo turbentur ab alto,
Quos tumidum impuro non pudet ore loqui.
Ut discat qui se cumque ad meliora recepit,
Quam suavis dulci vox fluat ore mihi.
Sulcatae veluti glebae telluris, opacis
Disiecti tenebris corporis ossa iacent:
Nec tamen a te usquam detorqueo lumina mentis:
O vitae ne sit non tibi cura meae.
Ne capiar pedicis, mihi quas posuere nocentes:
Incassum tendant retia caeca mihi.
Impius ipse suos in casses decidat: omne
Effugiam tutus, te comitante, malum.

PSALMUS CXLII.

Vates precatur haec specu clausus: pii
Idem precantur, quos tyrannis opprimit.

VOCE MEA AD DOMINUM.

VOce preces moveo querula, sublimia celsi
Et caeli votis impleo tecta meis.
Fons rerum, qui cuncta moves, qui cuncta gubernas,


page 270, image: s270

Et quae sunt, fuerant, quaeque futura, facis:
Angores, ad te tristissima brachia tendens,
Effundo mentis, notificoque tibi.
Nec me non animi curis dissolvis, et atro
Quae correpserunt corda timore levas.
Ire vias hostis conanti retia sanctas
Ponit, et insidias, perniciemque struit.
Ad partem spectem dextram, spectem ve sinistram.
Agnoscat qui me nullus amicus adest.
Effugii non est locus: eheu deseror, omni
Spe, qua sustenter, destituorque miser.
Ad te confugio: te nobis praeter in orbe
Viventum [Reg: Viventium] non est, qua lever, ulla salus.
Exaudi querulos singultus ore cientem:
Nam medio leti turbine versor ego.
Eripe me, trepidis, hosti, spes unica, rebus,
Robore qui multo plus opibusque valet.
Hanc animam tetro de carcere solve malorum,
Ut tua perpetua nomina laude feram.
Ad me convenient sancti tua dicere facta,
Et meriti famam concelebrare tui.

PSALMUS CXLIII.

Tribunal ad Dei suam nemo potest
Causam tueri: sola servat gratia.


page 271, image: s271

DOMINE EXAUDI ORAtionem.

OMnipotens, cui non ortus, nom terminus aevi,
Qui mundi regnum solus et unus habes:
O'praebe faciles miseris singultibus aures,
Proque fide exaudi, iustitiaque tua.
Non ex iure manu consertum posce: tenere
Nemo Deo causam iudice, nemo potest.
Me ferus hostis agit, me terrae affligit, in antri
Compingit, veluti funera maesta, specum.
Estur [Reg: Ederetur] ut occulta curis putredine pectus,
Mens intenta suis et micat aegra malis.
Nec tamen haec inter, dum tempora corde voluto
Prisca, subit mihi spes non opis ulla tuae.
Cuncta refert animus patribus quae dona dedisti,
Et recolit dextrae tot benefacta tuae.
Hinc tendo palmas, ut tellus postulat imbres
Sicca, animus Pater et te meus ambit opem.
Temporis adde moram parui, mens aegra fathiscet [Reg: fatiscet] :
O'tua sint precibus numina prona meis.
Ne patrii avertas mitissima lumina vultus:
Cur fiam, veluti quos tulit atra dies?
Mitis in aure sonet mature gratia nostris,
De cuius mea spes pendet amore Deus.
Ad te qua veniam, quem specto, tutus ab hoste,
Munere non gnaro, sit via nota, tuo.
Ad te confugio, dextra me vindice servans,


page 272, image: s272

Ne noceat misero vis inimica, veta.
Observare doce tua iussa, gubernet euntem
Qua mandas, flatus aura beata tui.
Te propter nomenque tuum mihi redde salutem,
Auxilium trepidis rebus et affer opem.
Discute terrores mentis, miserosque tumultus,
Proque tua aerumnis eripe iustitia.
Perde feros hostes, patrio me amplectere amore:
Nam mea mens seruit dedita tota tibi.

PSALMUS CXLIIII.

Sunt iura, leges, populi oboedientia,
Victoriae, triumphus et, munus Dei.

BENEDICTUS DOMINUS DEUS meus.

GRatia magna Deo, qui saeclis [Reg: saeculis] omnibus exsors
Consortis, mundi maxima sceptra tenet.
Nam me, bellorum rex, saevos armat in hostes,
Monstrat et invicta spargere tela manu.
Arx, rupes, murus, clypeus bonitate perenni
Nam caput hoc inter mille pericla tegit:
Sub sceptrumque suam gentem subiungit, et arva
Finibus immensis vix obeunda, meum.
Quid tamen est homo quid, rerum suprema potestas,
Cui tantum curae contigit esse tuae?
Est homo per noctem visi ludentis imago,
Umbrae, quod vivit tempus, et instar habet.
Ultor ad ipse tuam descendas aethere famam,


page 273, image: s273

Et dextra, fument ut, iuga summa preme.
Fulmina stringe fugam facient: iace tela Creator,
Nullus in hostili corpore sanguis erit.
Porrecta caelo dextra me tolle per undas,
Ante niger claudat quam liquor ora mihi.
Nulla ab amore tuo quem vis deduxerit umquam,
Me tege, ne mala det barbara turba mihi:
Pectore quae versat scelerato crimina, diras
Et manibus fraudes, et gerit ore scelus.
Servatus faciam invictae praeconia dextrae:
Te lyra, te citharae, te mea lingua canet.
Tu donas stabili regesque ducesque salute,
Et trucibus prohibes ensibus Isaiden.
Sacrilegae insanos gentis compesce furores,
Quae manibus fraudes, et gerit ore scelus.
Succrescant nati, viridis se vere tepente
Ad vitreas quantum subicit alnus aquas.
Atria marmoreae stent per velut alta columnae,
Eximio Nymphae corpore conspicuae.
Horrea distendant non deficientia fruges,
Cellula sit locuples, sitque referta penus.
Suppleat innumeras caulas fetura, valentes
Plaustra trahant, subigant arva serenda boves.
Moenia non rumpant hostes, non barbara quisquam
Vincla gerat, fora per iurgia nulla sonent.
Fausti, contingunt quis talia, tantaque fausti
At magis, es quorum Rexque Paterque Deus.


page 274, image: s274

PSALMUS CXLV.

Benignitatis et Dei potentiae
Sunt plena cuncta, maximeque Ecclesia.

EXALTABO TE DEUS MEUS.

EXtollam merita te rex sanctissime laude,
Et dicam nomen tempus in omne Dei.
Te quam longa dies recinam, famamque vocabo
Usque meo ad caelum carmine, et usque tuam.
Sis opibus quantus, sis maiestate verendus
Qualis, an ulla hominum dicere lingua potest?
Te nati natorum, et qui nascentur ab illis,
Virtutemque canent saecula mille tuam.
Ipse decus, nullis decus enarrabile verbis,
Ornatus referam divitiasque tui.
Gesta tuae mea lingua manus miranda loquetur,
O numquam similem, numquam habiture parem:
Quae tua sit pietas cunctis memoretur ut aevis,
Iustitiamque Dei fama loquatur anus.
Et bonus et placidus Pater es, veniaeque paratus,
Tardus et irasci fulmina rara iacis.
Mitis es, et leni pro mansuetudine numquam
Ipse tuum tractas durius auctor opus.
Te laudat series operum numerosa tuorum,
Et memorat nomen concio sacra Dei.
Tollit in astra decus regni, veneratur, honorat,
Imperiique canit gloria quanta tui:
Per gentes virtus ut divulgata feratur,


page 275, image: s275

Notescat sceptri famaque lausque Dei.
Non est meta tuo regno, non terminus aevi:
Imperium tempus durat in omne tuum.
Nutantes fulcis, quibus et genua aegra trahuntur,
Attollis duro, qui cecidere, solo.
Quae terris vivunt animantes lumina vertunt
Ad te, sperati cum venit hora cibi:
Vertunt, et largus praebes alimenta, penuque,
Quas poscunt, gratis divite promis opes:
Ut membris saturae vegetis nil crastina curent,
Et munus faciant, officiumque suum.
Iustus es, et quaecumque facis sunt iusta, manusque
Sunt sine fraude tuae, sunt sine labe tuae.
Es praesens, adeunt ad te qui pectore puro,
Et corde auxilium non dubitante petunt.
Quae sancti voluere facis: non vota morantur
Iusta bonos, audis quos, facilisque iuvas.
Diligit et servat, qui se venerantur, amantque,
Perdit at excisos, corda scelesta, Deus.
Lingua feret Domino laudes mea, facta sonabunt
Omnia quae vivunt, tempus in omne, Dei.

PSALMUS CXLVI.

In unico Propheta spem locat Deo:
Solus iuvat hic, humana fallunt omnia.


page 276, image: s276

LAUDA ANIMA MEA DOMINUM.

MEns animi caeli Dominum consorte carente,
Qui, nullo quod erat, desinet esse die:
Mens age voce Deum celebra: dum spiritus artus
Hosce, feram Domini nomina laude, reget.
Corpore donec in hoc lumen vitale videbo,
Sacra canam cithara carmina, sacra lyra.
Regibus in magnis ne spem, ne ponite nulla
Mortali, pote qui parte iuvare, sato.
Nam simul ac tenuem subito mutantur in umbram,
Exigua et magnum funus arena tegit:
Vota caduca animo rapidae formata procellae,
Quidquid et optarunt, ventus et aura tulit.
Isacidum felix regi qui fidit, et uni
Pectore se credit non dubitante Deo:
Qui mare, qui terrras, qui lucida condidit astra,
Est cuius nullo tempore lapsa fides.
Qui ius oppressis reddit, frugesque ministrat,
Pascit et exiguo milia multa cibo.
Qui duris solvit religatos brachia nodis,
Rumpit et invicta ferrea vincla manu.
Illustrat captos oculis, vestigia firmat
Claudis, attollit qui cecidere solo.
Iustus habet caros iustos, regione remota
Qui veniunt, viduas, corporaque orba tegit.
Coepta iubet careant successibus impia, mandat


page 277, image: s277

Ad nihilum recidant, quae statuere mali.
Est tibi sitque Sion rex o sanctissime, semper
Qui regit et terras et regit astra Deus.

PSALMUS CXLVII.

Et corporis et animi bonis auget suos
Numen: agit hinc grates Deo vates pius.

LAUDATE DOMINUM, QUOniam.

ET decet, et fas est rerum celebrare parentem,
Iusta Dei laus est, pulchra, venusta decens:
Qui reparat muros Solymae, extorresque reducit,
Quos tenet a patrio terra remota solo.
Eximit attonito maestas qui pectore curas,
Mulcet et aetheria vulnera cordis ope.
Qui nitidis numeros stellis et nomina ponit,
Praecipit et certis ire redire viis.
Est cuius robur, virtus, sapientia tanta,
Scrutari nemo quam ratione queat.
Afflictos terra dextra qui tollit amica:
Sternit at immundo corda superba solo.
Instaurate choros, voces inflectite cantu,
Fila Deo citharae, fila movete lyrae:
Qui caelo inducit nubes, pluvialibus undis
Arvaque cum pratis, et iuga celsa rigat.
Gramine qui colles vestit, quaerentibus escam
Dat brutis, pullis corue nigerque tuis:
Quem non robur equi, quem non iuvat ardua cervix,


page 278, image: s278

Non bellatoris fortia crura viri.
Cui sunt grata suum metuunt quae pectora numen,
Ipse quibus restat spes nisi nulla Deus.
Affice laude poli Solymae terraeque parentem,
Magna Sion celebra nomina voce Dei:
Moenia qui servat, qui portas obice munit,
Largitur natis et bona mille tuis.
Candida tranquillae qui donat tempora pacis,
Et tua triticeo viscera farre replet.
Qui, quod ait, facit illud: opus cui sola voluntas:
Quae loquitur, rata sunt omnia verba, Deus.
Spargit in arva nives lanarum more volantes,
Quaeque, cinis veluti, cana pruina cadit.
Grandineas glacie inspicat, sua tela, sagittas,
Et vi concretam frigoris urit humum.
At Zephyris rursus spirantibus arva resolvit,
Et iubet admissis amnis inundet aquis.
Iura dat Isacidis, leges Israele natis,
Notaque non ullis gentibus ante sacra.
Curat enim, cretos et amat de semine Iudae:
Non reliquos populos talia dona decent.

PSALMUS CXLVIII.

Caeli, Deum, Sol, Luna, clara sidera,
Aer, solum terrae, fretumque praedicent.

LAUDATE DOMINUM DE COELIS.

AUrea convexi celebrate volumina caeli,
Orbes aetherei [Reg: aetherii] tollite laude Deum.


page 279, image: s279

Qui numquam coepit, qui nun quam desinet auctor
Naturae, quod vult solus et omne potest.
Aligerae genii mentes, turmaeque volucres,
Dicite caelesti carmina laeta patri.
Dic decus astrorum Sol, dic argentea Luna,
Sidus et Arcturi, Pleiadumque chorus.
Obliquo sectus limes curvamine, caeli
Ignea vis, pluviae pendulus humor aequae.
Quae subito ad verbum mundi positura creata
Emersit, constans in statione sua:
Dum servat certasque vices et tempora certa:
Edita vim tantam vox habet una Dei.
Collaudate Deum pisces, et grandia cete,
Et fontes, fluvii, caerulaque unda maris.
Grando, nives, praepes fulmen, tepidique vapores,
Eurus, et Argestes, et Notus, et Boreas:
Qui prompti mandata Dei fecisse, cavernis
Erumpunt terrae, quaque iubentur eunt.
Umbrosi colles, qui tangunt sidera montes,
Et cedri, et pini, pomiferumque nemus.
Quae per humum reptant, errant quae animalia silvis,
Aera qui pennis grex volucrumque secat.
Cum populis regesque suis, magnique tyranni,
Cum nymphis iuvenes, cum senibus pueri:
Augusti celebrate omnes divina parentis,
Nec caelum, nec quae nomina terra capit.
Qui populo dat regna suo, qui suggerit arma,


page 280, image: s280

Isacidae cuncti tollite laude Deum:
Isacidae, sibi posthabitis quos gentibus unos
Delegit, sortem iussit et esse suam.

PSALMUS CXLIX.

Et servat, et tegit, pios et vindicat,
Ac ense verbi in improbos armat Deus.

CANTATE DOMINO CANTICUM.

CVi mare, cui tellus, cui paret maximus aether,
Qui finem nescit, principioque caret:
Non audita prius, non carmina lecta parenti
Dicite, quem colitis concio sacra, Deo.
Auctorem vestrum laudate Israele nati,
Laete tuique Sion nomine regis ova.
Divinum sociis numen celebrate choraeis,
Ad citharaeque sonos, filaque docta lyrae.
Et favet, et praestat populo Deus ipse salutem,
Qui pia non patitur ludere vota suo.
At quo desertos, quos robore vindicat ultor,
Pendet ab auxilio spes quibus una Dei?
Clausa sinu tacito magna sua gaudia narret,
Voce palam Domini nomina quisquis amat.
Laudibus et noctes, et ducite carmine somnos,
Iniciat radios in pia vota dies.
Lingua Deum cantet, rotet anceps dextera ferrum,
Et vocet ad poenas suppliciumque malos.
Aerata reges religentur compede, vincti
Stentque duces versas in sua terga manus:


page 281, image: s281

Ut sancti, quod fas, iure experiantur, ad astra
Victoresque decus, famaque parta levet.

PSALMUS CL.

Tuba, lituus, syrinx, chelysque, et tympanum,
Vox omnis et rerum celebret principem.

LAUDATE DOMINUM in sanctis.

AEternum laudate pii Dominumque patremque,
Qui solus templi sanctus in aede sui est.
Dicite, qui magnum caeli glomeravit in orbem,
Hoc virtute sua servat et auctor opus.
Commemorate, sacra qui maiestate verendus
Rex unus mundi maxima sceptra [(reader); sic: scptra] tenet.
Gesta Deum propter, propter sua carmine facta
Tollite, perpetuis facta canenda modis.
Buccina det sonitum, clarum tuba concava cantum:
Fila Deo blandae tangite docta lyrae.
Tundite terga boum, festas agitate choreas,
Multiforos fundat tibia longa modos.
Tympana cum crotalis, cum nabliis aera movete,
Et recrepent dulces cymbala rauca sonos.
Quicquid habet vitam, caelestia munera, laudet,
Concelebret, spirat quicquid in orbe, Deum.

FINIS.


page 282, image: s282

MAGNIFICO ET NOBILI VIRO DUDALRICHO MORDISIO Iure consulto clariss. et AUGUSTI Electoris Saxonici Consiliario, ADAMUS SIBERUS.

MORDISI antistes sacri clarissime Iuris,
Misniacique idem gloria rara soli:
Quem non per rupes, sed adimus florea tesqua:
Exiguae veniam te mihi posco morae.
Qui tulit insignis funda citharaque, Poetae,
Pro pastorali regia sceptra pedo:
Dum Libani nemora et lustro Iordania tempe,
Expressi Latiis aurea scripta modis.
Quae perfecta foras iam iamque datura, sacrare
AUGUSTO voluit nostra Camena Duci:
Caesaris, inter habet, quorum est electio munus,
Qui nunc praecipuum nobilitate locum.
Nam quia Pieriis facit otia grata puellis,
Legere has sedes qui [(reading uncertain: corrected to quae by some reader)] regione sibi:
Cur Maecenatis memori non mente corollas,
Grata sui ponant munera temporibus?
Haec tibi commendo: tu vatis vela secunda
Des desiderii magne patrone mei:
Atriaque ut pateant nostris Augusta libellis,


page 283, image: s283

Expedias adiutus, efficiasque viam.
Obstruit Uraniae non nostra Thalia Poetae,
Quem vagus e gelidis Aedera iactat aquis.
Non adeo me penna levat sublimis, ut altos
Confidam ingenio scandere posse toros:
Heroum, doctas it quorum fama per aures,
Turba caput lauro quos redimita premit:
Haerentesque illis multa cum laude coronas
Detrahere: a nobis sit furor iste procul.
Sed tamen in medio posita est quia musica palma:
Cur iter est aliis quo, via non mihi sit?
Vatibus aut cum tot foedi scribantur amores,
Et quos fert aetas nostra, priorque tulit:
Insanos aliique iterent, aliique calores,
Moribus exitium, perniciemque bonis:
Psaltria cur fraudi mihi sit repetita Camena,
Unde canant laudes virque puerque Deo?
Quid? licet, et fas est, ostro conferre quod ostrum,
Nec vinci semper turpe malumque fuit?
Quid? quod et e nostris non pauca monedula pennis
Quo sese possit pingere, forsan erit:
Spargere proque suis, quae numquam carmina scripsit,
In furta ut genus hoc cernimus ire palam?
Sed valeant fuci. Tibi trado carmina nostra:
Tu Domino reddes carmina nostra tuo.
Non sunt Palladia quae possint arce locari:
Sed tamen his certum est deteriora legi.


page 284, image: s284

Hoc mihi concedes, NaEVI i nec uterque negabunt,
Pectora qui Clario numine plena gerunt:
Non lingua reliqui facunda, animoque negabunt
Prudente, Augusti quos habet aula Ducis,
Praestantes, clarique viri: res temporis huius
Consiliis quorum publica freta viget.
Scilicet haud possunt doctis non scripta probari,
Divino nuper quae placuere viro:
Quem nunc immiti consumptum funere luget,
Quanta sub Arctoo Theutonis [Reg: Teutonis] axe iacet:
At meritum egregie res de se publica gaudet:
Unus quod iuvenes, erudiitque senes:
Ut fons transit iter populi, qui vertice montis
Decurrens multis dividit unus aquas.
Te Musae Aoniis enutrivere sub antris,
Ingenium dederunt, iudiciumque tibi.
Hinc cultusque tibi studiorum, et cura tuendi,
Quos miscet superis Castalis unda, viros.
Et dubitem, princeps mitem quin ad mea dextram
Sit porrecturus scripta favore tuo?
Exhausti assiduo noctesque diesque labore,
Ne studii fructum ventus et aura ferant.
Inviso nobis animus non carpitur auro,
Nec variis capto lucra pudenda viis.
In statione mea teneram doceoque iuventam,
Et mihi commissae frena guberno scholae:
Dumque libri tantum mihi sunt et carmina curae,


page 285, image: s285

Diversis nemo rite vacare potest.
Condita nostra colo non dextro stamina currunt,
Nec ventis agitur parva carina suis.
Hic nihil adicio: tua enim sapientia non me,
Aut infans patitur scribere plura pudor.
Ergo patrocinioque tuo mea scripta tuere,
Quod facis, et studiis perge favere bonis:
Ut tibi non cessent Musae benedicere, nomen
Perpetuoque tuum fama loquatur anus.

FINIS.


page 286, image: s286