Communis ista cum bonis est exuli
Querela, quorum insultat in mala impius.
Luce sacra, ad sanctos membra movere modos.
O anime afflictas quid te? cor triste dolori
Incumbens, quid me non sinis esse meum?
Desine curarum confisus numine: saevus
Et dolor, et durus flectitur ipse Deus.
Tu modo, tu ne cede malis: potiere salute,
Pro tantoque Deo munere gratus eris.
Nec tamen heu mihi mens moritur non aegra Creator:
Dum subit et qui sim, quo fuerimque loco.
Mizarus extorrem tenet, et Basanidos ora,
Exul per saltus Hermoniique vagor.
Nec mora, nec requies: undam unda, procella procellam
Urget ut, et nimbum nimbis agente noto:
Sic me torrentum torrentibus aucta malorum
Vis, fluctusque premunt, Oceanusque, tui.
Ante quidem a meritis nobis pars nulla vacabat
Lucis, cum donis omnia plena tuis:
Quid, noctu quod erat cithara gaudere salutis,
Et nostrae laudes dicere dulce Deo:
Nunc nuhi [(perhaps: mihi)] vox tantum, querulum, miserabilis, eheu,
O pater, arx vitae, confugiumque meae:
Pectore pulsa tuo sic nostri cura recessit:
Sic me desertum sic sinis esse Deus?
Quam pullatus ego, quam longo tempore curvus
Incedo, misero nec datur ulla quies:
Insultansque hostis multo nece durius ipsa,
Quaerit [(reading uncertain: print faded)] : Ubi Deus est nunc, Deus ille tuus?
Cur anime afflictas et, cur sic angere, tristis
Cur non propitio de sinis esse patre?
Est prope certa salus, mecum nova carmina dices,
Pro tantoque Deo munere gratus eris.
Causam Deo tradit suam, Sionium
Rogatque adire liceat ut templum sibi.
Duro pii coetus querela tempore,
Sibi videtur a Deo cum negligi.
Marteries nobis quae semper carminis: ore
Quis non istae pio tot benefacta canat?
At nunc in natos non fausto tempore, vultus
Ira eheu quare saevit acerba tui?
Non iam, quod solitus, nobiscum bella tueris:
Damnaque cum multo ferre pudore sinis:
Immitisque fugam trepidis, belloque subactis
Permittis miserae diripiantur opes.
Mactati pecudum ritu consumimur, exul
Aut coetus toto quaerimus orbe fugam.
Addixti pretio sine nos: iam corpora nostra,
Ditior unde nihil factus es, hostis habet.
In nostra insultant vicini damna, putantque
Digno qui tulerint plurima, plura ferant.
Accedunt risus, sannae, convicia, moto
IN nos quae petulans turbi iacit capite.
Quae propter cuinon aspergat tempora sudor,
Turpis et informes stet pudor ante genas?
Nam non averti modo non licet, ipse sed hostis
Invitis oculis aspiciendus adest.
At fors haec meruit legis violatio, sanctum
Et foedus genitor non habuisse tuum?
De statione animo fracto non cessimus, ire
Sacratas numquam destitimusque vias.
Nos tamen iratus compingis in antra draconum:
Qua gelidae circum nos volat umbra necis.
Pectore cura tui si nostro lapsa fuisset,
Si furor ad fictos procubuisse deos:
An'non causa foret poenae tibi? Crimina nostra
Nunc quae sint, quem res non latet ulla, vides.
Te, nomenque tuum propter, tua turba necamur:
Ad sacros, ut oves, concidimusque focos.
Euigila, quare dormis? surge unice vindex:
Surge, nec in tantis desere quaeso malis.
Cur abdis vultus sacrati limina, cura
Nec tibi iam nostri, quae fuit ante, subit?
Uristius [(perhaps: Tristius)] esse nihil nostra pote sorte, iacentque
Pectora prona solo, venter adhaeret humo.
Affer opem, succurre tuis, defende pericla,
Pro bonitate, manet quae sine fine, tua.
CHRISTI celebrat nuptias haec pagina,
Ecclesiam quibus sibi iungit suam.
Prospera cuncta cano: faustus tibi militat aether,
Omnia sub leges, et tua tura cadent.
Quadrigis verbi vectus, verumque fidemque,
Afflictae referes signaque iustitiae.
Tum fortis quis facta Ducis, quis dicere clarae
Invictae poterit tot monumenta manus?
Cum laetabuntur tua sanguine tela, sagittis
Et figes, dabis et corpora nulla neci.
Hostibus ex mediis, inimica acieque recepti
Procumbent genibus plurima turba tuis.
Imperii durat solum Deus omnibus aevis,
Iustitiae sceptrum est perpetuumque tuae.
Cura tibi recti, vita inculpata: perosus
Et, quorum factum [(reading uncertain: print unclear)] crimen ad omne manus.
Nam tua, cunctiparens, rerumque aeterna potestas,
Qui tuus et terras, et regit astra Deus:
Tempora laetifico potius perfudit olivo:
Quam cuivis [(perhaps: quivis)] , socii qui tibi sorte dati.
Vestis olet myrrhas, casiam, stactaeque liquores,
Cum solio surgis, laetus honore, tuo:
Et regnum nymphis, hinc quae glomerantur et illinc,
Stipatus, decoris gloria quanta tui?
Deseris Inda tegit quae bellua dente palatii
Tecta, tuas sponsam deliciasque petis.
Illa Ophiro vestes induta auro intertextas,
Ad dextram sistit se veneranda tuam.
Tu vero sponsi tu dictis adice mentem
Nata, tui regis pectore verba nota.
Defluat ex animo tibi gensque, domusque paterna:
Rexque tui aeternum pectus amore teret.
Quippe places: qui quod tuus est Dominusque Deusque:
Illius pura numina mente cole,
Dona feret Phoenissa Tyros, regesque ducesque
Submissas tendent ad tua sceptra manus.
Interiora coles, ostrina proxima regi
In tunica, mentem corpus et omne nitens.
Te comitabuntur, cum deducere, puellae,
In thalamum sponsi, sponsa beata, tui:
Voce canent laeta tibi tinnula carmina, regis
Ingressaeque domum gaudia mille ferent.
Pro patribus nati tibi, nascenturque nepotes,
Sub quorum imperio vesper et ortus erunt.
Gratia, tum dices, tibi soli maxime rerum
Sit Deus, o toto corde recepte mihi:
Me celebrante aevum colit omnis numen in omne
Posteritas, dempto fine beata, tuum.
Hebraea Deus ut texit olim moenia,
Ecclesiam tuetur aevis omnibus.
Omnia sint pontus, desint quoque littora ponto:
Qui nos percellat, non timor ullus erit.
Urbs penetrale Dei, quam propter rivulus undam
Felice aethereo [Reg: aetherio] nectare plenus agit,
Moenibus et vallo, celsa eductisque sub astra
Turribus, aeternum non capienda manet.
Na colat hanc cum qui magni regit orbis habenas,
Protegat invictae praesidioque manus:
Hostis an ullius sit tanta potentia, possit
Vexare invito quae sacra tecta Deo?
Mature Deus ultor adest: cecidere tyranni
Illius ad vocem, belligerique duces:
Illius ad vocem montes fugere, solutae
Sole nivis ritu terraque mota fluit.
Armipotens virtus nostra est, roburque: tuetur
Nos Iacobaeae Rex Deus ipse domus.
Huc, colitis regem caeli quicumque, venite:
Cernite facta oculis prodigiosa Dei:
Proelia qui sistit, qui spicula frangit et arcus,
Detruncatque hastas, plaustra rotasque cremat.
Talia dumque facit, magnum super intonat: ingens
Intremuitque polus, concutiturque solum:
Ore favete, Deum Dominumque agnoscite gentes,
Quas pontus liquidis caerulus ambit aquis:
Gloria me victis populis, terrisque subactis,
Atque decus dempto fine perenne manet.
Armipotens virtus nostra est, roburque: tuetur
Nos Iacobaeae rex Deus ipse domus.
CHRISTUS supra fertur polos, et aethera,
Et parta solo regna verbo possidet.
Imperio gentes, iudicioque regit.
Subiuga purpurei cuius dant colla tyranni,
Celsa coronatis quos levat aura rotis:
Thariadasque inter, vera pietate potiti,
Cum pura gaudent solvere vota prece.
Scilicet et clypei, parmaeque ad sidera vecto,
Et virtus seruit bellica tota, Deo.
Hostis sacras oppugnat arces, impiger
Cives Deus servavit, et servat suos.
Disiectae Cilicum franguntur ut aequore puppes,
Cum maris eversas concitat eurus aquas:
Sic diversa Dei virtus agit arma, virosque,
Proterit invicto regnaque tota pede.
Sunt rata dicta Dei: docuit nos exitus: urbem
Hanc tegit armipotens, et sine fine teget.
Poscimus hinc precibus praesentis opeque manemus,
A templo nec spes irrita nostra venit.
Ut nomen, tua sic pertingit ad ultima terrae
Gloria, iustitiae dextraque plena, Deus.
Alta Sion laetus contingit nubila, propter
Vindictam gaudent Thariadesque tuam.
Ite Dei circum montem, lustrate Siona,
Illius et turres, et numerate domos,
Liminaque et portas, et caelo aequate columnas,
Ut multis olim fama loquatur anus:
Qui fuit, est, quod erit nobis Deus omnibus aevis:
Qui nos aeterna seruet, et auctet ope.
Pecuniam qui diligit, Deum nequit
Amare, et ideo more bestiae perit.
Et casa stramineo quos lare parva tegit.
Docta feram, lingua dicam prudente, sagacis
Sollerti [Reg: Sollerti] mentis vi meditata mihi:
Impellam digitis chordas, aenigmata pandam:
Doctrina aethereis [Reg: aetheriis] sedibus ista venit.
Ergo ne committam, calcem cur hoste petente,
Euentus misero sit timuisse graves?
Qui dane sublimem populo per compita vultum,
Et sese iactant, divitiasque suas:
Non possunt alios morti subducere: fratrem
Non cari [Reg: cari] redimit munere fratris amor.
Nec nummi placant numen caeleste, nec auri
Ipse pares animae dives habebis opes:
Ut leto numquam vivacia lamina solvas,
Nec cernas caecae limina nigra domus.
Occidit et sapiens, ut nil hunc inter et illum
Sit, si non recta rem ratione putes.
Nil stulto reliqui letum facit, omnia tollit:
Et quas congessit, diripit alter opes.
Ille quidem aeternosque lares, famamque perennem
Cum longa spondet posteritate sibi:
Quinetiam terris de se cognomina ponit,
Ne quando celebris non sit in ore virum:
Sed nihil est, ibit sub terras flebilis umbra,
Bestia quam sortis nec melioris erit.
Quot tamen ista movent? maneant cum talia stultum,
Sum nati, patriam quos iuvat ire viam:
Ad nigros certo properantes limite manes,
Lanigerae caulas ut sua tecta greges:
Depascetur ubi, crudeli dente peremptos,
Aeternum tenebris mors adoperta caput.
Omnia restituet quando lux summa, Deoque
Grata coronatis corda vehemur equis:
Impius excussus splendore, opibusque superbis,
Pallida perpetuo tempore tecta colet.
At morti exemptum radiantibus inferet astris
Me, legit certa quem ratione, Deus.
Ne moveare [(reading uncertain: print faded, perhaps movear)] , auro si cui domus alta renidet,
Argenti si quis pondera dives habet.
Non ullas portabit opes trans lurida stagna,
Gloria non atros traicit ampla lacus.
Dum vivit, lautus fortunatusque putatur,
Illius esse cupit virque puerque loco.
Cuius ad exemplum si tu quoque plura pararis,
Unde queas laetos continuare dies:
Tum vero, haud animi fluitante errore vagatus,
Dic eris recte consuluisse tibi.
At finis quis erit? tenebrosa in tartara missus,
Augebis numerum, qui periere, patrum.
Quid moror? a vera quisquis pietate remotus,
Insanus nummos numinis instar amat:
Ille sit in pretio, fortunatissimus ille
Sit, rationis egens ut fera morte cadet.
Cultum sui pandit Deus, constat fide,
Et integra qui mente, nullis victimis.
Quae latos campos, et iuga celsa tenent:
Milia, quae motis vectantur in aere pennis,
A'me condita, sunt in ditione mea.
Non ego te, stimulante fame, comedenda rogarim,
Cum mea sit tellus, quicquid et illa tenet.
Scilicet o carpam taurorum membra, cruore
Cymbiaque hircino gutture plena traham?
Sacra Deo grates fer rite, precesque, piorum
Solvere votorum sit tibi cura fidem.
Tum duro auxilium me tempore posce, levabit
Et te nostra manus, et mihi gratus eris.
At tu, nulla Dei quem tangit cura, quid ore
Impuro legis iussa sacrata doces?
Quid tibi cum pacto, quid et est cum foedere nostro,
Post tergum iactas qui mea verba tuum?
Ex quo contemptae rupisti vincula legis,
Insanae nescis mentis habere modum.
Ire comes furi gaudes: tibi praeda, rapinae,
Et vetitos cordi sollicitare toros.
Mendax lingua tibi, insidias in pectore veras,
Fraudibus invigilas, invigilasque dolis.
Invidiam conflas nil quidquam tale timenti,
Cui genitrix, eadem quae tibi mater, erat.
Quae quia dissimulans mea nondum vindicat ira:
Ipse tui similem moribus esse putas.
Ast tibi, tempus erit, cum crimina lumina ponam
Ante, feres factis praemia digna tuis.
Paeniteat tandem scelerum, resipiscite sontes:
Qui nullum stulti creditis esse Deum:
Ne vos correptos mea dextera puniat: ampla
Poena est, si quamvis serior, ante pedes.
Qui fert sacra mihi grates, qui vota precesque
Sincera ponit mente profecta focis:
Is cultum nobis, is summum praestat honorem,
Et certo ad caelum limite tendit iter.
Adulteri lamenta vatis haec docent,
Peccati origo, vis, fit et quae foeditas.
Te recti maneat gloria iudicii.
Infelix cretus corrupto semine, matre
Protinus heu vicium concipiente fui.
At sua damna tibi mens quae rarissima, cernens,
Et nudus candor, simplicitasque placet:
Et placet hum anas fugiens sapientia mentes,
Te Genitor quae sit nota docente mihi.
Hyssopi me rore lava, sceleratus et ille
Continuo sancto pectore purus ero.
Lustratum sacro vitiis me solve liquore,
Salmonis fiam candidiorque nive.
Sermo tuus nostris dulcis sonet auribus, oris
Sint mihi laetitiae lenia verba tui.
Ut fracta exsultent luxati corporis ossa,
Et redeat membris, qui fuit ante, vigor.
Abde tui culpis a nostris lumina vultus,
Et vicia ex animo dilue cuncta meo.
Cor mundum, purumque crea mihi crimine: flatus
Et rata pectoribus suffice dona tui.
In te nostra salus, ne me ne reice, sancto
Nec spolia Genitor flamine chare [Reg: care] tuo.
Auxilio solare tuo, da robora mentis,
Spiritus hunc animum magnanimusque regat.
Iniustos, quorum plena omnia (corde venenum
Nam quis non foedo turpe nefasque fovet?)
Et verbum, legesque tuas, et iura docebo,
Ac sanctis rectas passibus ire vias.
Crimina ne fraudi mihi sint o vita salusque
Nostra, tua sana vulnera cordis ope.
Effice, peccati cedant e pectore labes,
Iustitiae laudes et celebrabo tuae.
Hac astricta tenus ceu frigore lingua cohaesit,
Non edunt sanctos ora scelesta sonos.
Nunc te dante iterum taciturna silentia rumpam,
Et tua blanda mihi gratia carmen erit.
Ferrem sacra tibi: sed non tibi victima grata est,
Nec pro criminibus hostia caesa litat.
Victima grata tibi mens, quam peccata remordent,
Sollicito pectus quodque timore micat:
Quo quicumque tibi sacras se sistit ad aras,
Et placet, et precibus quod petit, omne tulit.
Sed quoque perpetua bonitate tuere Siona,
Et Solymas arces, tectaque celsa strue.
Turba operata tibi pia tunc delubra, probamur,
Ad tua, iustitiae, quae tibi, dona serent.
Hostia tunc vero multa aras tinget honore,
Ferta boum sanctos inficientque focos.
Doegis exsecratur acta barbari,
Illique similes aulae habent quos principum.
Constanti fisos et sibi mente, manu.
Corde nefas versas, concinnas pectore fraudes,
Ferro et acuta magis lingua secante nocet,
Deliciae tibi falsa loqui, mendacia cordi,
Fallere amas, miseris verba dedisse iuvat:
Damna studes ut des nil tale timentibus, ore
Insidiasque bonis, perniciemque struis.
Ergo manent etiam te praemia digna: malorum
An nescis poenis invigilare Deum?
Sedibus expellet patriis, loca sola petentem
Cum tota leto posteritate dabit.
Hoc cernet caeli regem metuetque, iacentisque
Insultans sanctus virque puerque malis:
Hic vir hic est, dicent, numen qui spernere stultus,
Quam fas, plura sibi qui tribuisse tulit:
Et sese in magnum iactando venit honorem,
Quisque bonis nocuit, per scelus auxit opes.
Ast ego ceu viridis succrescam palmes olivae,
Caelesti auxilio fretus, in aede Dei:
Teque pater vitae dicam, effectorque salutis,
Cum sanctisque tuo nomine laetus ero.
Stulti sumus, caeci sumus: novit
Deum Nemo, tyranni maxime atque flamines.
Aurea qui nutu temperat astra, Dei.
Omne nefas audent, foedo mens corpore multo
Foedior est, rectas nec valet ire vias.
Constitit, et caeli de spexit vertice terras,
Ut videat, num quis sit pius, ipse Deus.
Deflexere viae cuncti de tramite: non est,
Non ullus prorsus qui velit esse bonus.
Tum Deus: ergo mali non emendantur, in alvum
Et condunt populum, viscera nostra, suam?
Non adeunt precibus mea numina: causa timoris
Iusta ubi nulla subest, corde micante tremunt.
Quare tempus erit, nostri violantur amores
A' quibus indignis nunc, pia corda, modis:
Viribus exuti, consternatique pavore,
Cum poenas, sedes qua scelerata, luent.
Sic sit, et o tandem vinclis modisque solutis,
Ex alto veniat grata Sione salus:
Qua gens Thariadum capiat nova gaudia, laeta
Stirpis et exsultet plebs Iacobe tuae.
Contra Siphaeos haec precatur, atria
Et proditores plena quorum principium.
Me iugulare student nutriri lacte ferino,
Pectoribus quorum notio nulla Dei.
Vota valent: Deus est a nobis ecce, iuvatque
Hanc animam, vitae cura salusque meae.
Hostibus ergo malum nostris denuntio: perde,
Perde tua pro, dant qui mihi damna fide.
Laeta tibi ante focos nostra cadet hostia dextra.
Te Genitor, nomen mite tuumque canam.
Adsertum rebus me solus protegis arctis,
Hostis et ut videam tristia damna facis.
Ora impiis sunt blanda, pectus improbum,
Testantur hoc vates, Dei natus, pii.
Per liquidum procul o veherer levis aera, tuta
Desertis esset quo mea vita locis.
Ocior et ventis, et turbinis ocior alis,
Effugerem pluviae praecipitantis aquas.
At tu perde malos linguas confunde, vides ne
In lites rabidus cogat ut ire furor?
Cincta cruentata vadit discordia palla,
Perque urbis passim moenia, perque domos.
Illa malum suadet facinus fraudesque dolosque
Nocte dieque bonis composuisse docet.
Quod debacchantur tamen in me bella professi,
Quod de me iactant crimina ficta mali,
Vitarem, pater erue: usu mihi iuncte vetusto
Nunc qui curator, qui mihi frater eras:
Qui cum partiri curas, templique solebam
Aurea laetanti tecta subire gradu:
Tu quoque? cum socio coetu pro talibus ausis
Ergo tibi iniciat mors inopina manus:
Fulmine vel subito nigras adigaris ad umbras,
Sulpureis vivo corpore mersus aquis.
Teque tuosque venit medius furor inter, ad omne
Flagitiosa scelus mensque manusque facit.
Perdere cura tibi: sacras proiectus ad aras
Auxilium poscam voce gemente Deum.
Luce querar, noctuque gemam, lacrimisque profusis
Orabo medios sole secante dies.
Non sinet ille suum durus plorare clientem,
Cui facilis Deus est, irrita nulla petit.
Ergo ferus saeva sese licet incitet ira
Hostis in exitium perniciemque meam:
Iamque faces et saxa volent: tutumue sacrumque
Divina ex omni gratia parte teget.
Qui manet aeternum placida excipit aure querelas,
Unus et innumeri militis instar adest.
Ultor adest, dabitis scelerato sanguine poenas:
Emendat mores nemo, timetque Deum.
Vim faciunt pacis studiosis, foedera rumpunt:
Frangere pacta iocus, nomen inane fides.
Ora fluunt succo pressi mage dulcia lactis,
Corda gerunt bellum, proelia pectus habet.
Sunt lita, quae fantur, pingui velut unguine verba,
Cum sint quae diro spicula felle madent.
Maerorum duras voluis qui pectore curas,
Depone in gremium tristia quaeque Dei.
Ille tui curam, lenimen dulce laborum,
Et gerit, auxilium fertque feretque tibi.
Non patitur, coetum premat impia turba bonorum
Perpetuo, hum anum qui genus omne regit.
In tenebras, hausti penitus, penitusque, ferentur,
Agmina sulpureis conscelerata vadis.
Quos sanguis, fraudesque iuvant, melioris in annis
Aevi immatura morte perire solent.
Laus tibi, te Genitor, rerum tutela mearum
Et spero, et lingua, carminibusque cano.
Instar columbae in hostico gemit solo
Vates, et eum imitata nunc Ecclesia.
Glorior auxilio caelesti, fretus amore,
Qui numquam fallit, pollicitisque, Dei.
Ite procul curae, pavidus timor omnis abesto:
Quis me, quis laedat, si tegis ipse Deus?
Te voti laudabo reus, quam tempore longo
Spiritus hic nostri corporis ossa reget.
Faucibus ex mortis raptum tua dextra recepit,
Incedo firmo te comitante gradu:
Lustratus mentem divini lumine flatus
Ut vivam, degunt qua regione pii
Clausus specu vates Odollia preces
Has fundit, exemplum in malis Ecclesiae.
Non homines, inter iactor rabida ora leonum,
Quaeque vomunt flammae guttura anhela globos:
Spiculaque et dentes, et acutae cuspidis hastas:
Linguas, quae feriunt ense secante magis.
Surge, levare polos supra, vulgata per orbem
Et tua notescat gloria clara Deus.
Insidias hostes et tendunt retia nobis:
Cor micat, algifico contrahiturque metu.
Defodere scrobem: quid at hoc? Cadit ecce, specuque
Obruitur subito turba scelesta suo.
Mens animi dulci quam prompta cupidine flagrat,
Ante Deum laeto dicere verba sono.
Gloria surge humili iam nostra ex carmine, vires
Cum cithara et nablo barbite sume sacer.
Phosphoron eliciet vox, auroramque morantem
Nostra, chelys primo te mea mane canet.
Laude tua implebo terras, praeconia famae
Per gentesque tuae, per populosque feram.
Immenso maior bonitas tua maxima mundo,
Altior est liquidis nubibus alma fides.
Surge levare polos supra, vulgata per orbem
Et tua notescat gloria clara Deus.
Obiurgat, et malum malis denuntiat.
Quicumque fraudes et dolos bonis struunt.
O'qui iura aliis imperiosa datis:
Ut quod et est aequum, verumque, ambage remota
Dicere nemo queat, dicere nemo velit?
Tempore mens longo turpes agitata per usus
Est vobis, pollens nequitiaque sua.
Vestra opera fiunt, quaecumque iniusta patrantur:
Impurae faciunt ad scelus omne manus.
Impius errorem secum fert matris ab alvo,
Et mendax primi crimina lactis habet:
Crudeli certans virus sub corde veneno
Fatiferum, vibrat quod nepa saeva, gerit:
Aut obturatis quae negligit auribus aspis,
Quos magico diros saga dat ore sonos.
Frange leoninos dentes elide molares
Maxime, quos in nos exacuere, Deus.
Vis modo non ipsi qua caelo dira minantur
Inflati, liquidae diffluat instar aquae.
Contingant portum, quae secum cumque volutant,
Figitur ut iusso fracta sagitta loco.
Ut limax abeant in limum: ut aborsus in aevum
Non videant solis, talpave caeca, iubar.
Quam fiant rhamnus, spinas prius ure novellas,
Cruda exta ardentes destituantque foci.
Gaudebunt sancti cernentes Ista, cruore
Imbuet hostili turbaque iusta pedes,
Et dicent: laudi restant sua praemia, regnum
Obtimet et vindex fraudis in orbe Deus.
Saulum petunt, Saulique dirae haec posteros,
Hostesque CHRISTI perfidum Iudae genus.
Tu robur menti das animosque meae.
Improbitas, minor est Domini bonitate, malorum:
Quamque hostis laedit, plus tua dextra iuvat.
Quas tua, quas vero poenas tandem exiget ira,
Illorum casu gaudia quanta feram?
De medio ne tolle tamen: documenta futuris
Sed statue, ut metuant corde micante Deum.
Ultor eos noster terras urbesque vagari,
Excussos propriis sedibus, ante sine.
Impia verba doma: fastus, linguaeque profanae
Ne meminisse olim saecula multa negent.
Confecti pendant poenas macieque probrisque,
Iustitiamque tuam fama loquatur anus.
Tum demum, ut nil sint, in cunctos acta furore
Iusta gravi tua se porriget ira Deus:
Solis ab occasu populi quo solis ad ortum
Isacidum numen te pater esse sciant.
Sic erit: huc illuc current, ceu nocte per urbem
Qui confecta fame turba canes ululant.
Sed neque reperient victum, ringentur inanes,
Viscere nec serpet blanda crepante quies.
Ipse tuis, celebri tua numina ad aethera cantu
Perducens, solvam laudibus ora Deus.
Tu mihi confugium, tu vindex rebus in arctis:
Quod sum, quod vivo, munus opusque tuum est.
Nulla dies grato te nobis eximet ore,
O et praesidium, dulce decusque meum.
Munus Dei sunt regnaque et victoriae,
Ecclesiae quies, reique publicae.
Argobiosque, colit quos Galaadus, agros.
Nostra Manassaei facient mandata, tribusque
Ephramidum, capitis robora firma mei.
Principe consilii Iuda regalia dante
Contingent dextrae sceptra tenenda meae.
Peluis erit nobis instar Moabitis, Idume
Cogetur nostrum vertice ferre pedem.
Dona suo mittet regi dominoque, canetque
Laetus io magna voce triumphe Syrus.
Moenia vallatae sed qui sistemur ad urbis,
In quis Idumaeam quis mihi ductor erit?
An'non ipse, tuo qui nos spoliare tulisti
Auxilio, ad belli non comitatus opus?
Tristibus ergo tuis in rebus suffice vires:
Robore ab humano non venit ulla salus.
Fortia divina virtute patrabimus aucti,
Et nobis hostis nullus inultus erit.
Ut rege salvo floreat res publica,
Hoc carmine patri supplicat vates Deo.
Ara meis rebus fida reperta Deus:
Per quem ceu validae defendor moenibus urbis,
Et nil. quod de me gaudeat, hostis habet.
Fine colam dempto templi delubra, tuoque
Alarum genitor tegmine tutus ero.
Vota, tuas laudes, admittis nostra, dabisque,
Dextera bonis tua quae dat, bona uncta mihi.
Accedent aevo regis quae tempora vitae,
Cum sole et luna tempora semper erunt:
Divina aeternum felix bonitate fideque,
Ut degat carus [Reg: carus] saecula cuncta Deo:
Haec rata sint: ut te collaudent carmina, solvat
Et mea lingua pater debita vota tibi.
Totum Deo permitte te, nec proximum
Laede, homi [(perhaps: homini)] eris sic gratus, et carus [Reg: carus] Deo.
Quolibet impulsu praecipitata cadunt?
Aethereo [Reg: Aetherio] vobis odium livorque favore
Anxius in nostrum ferre dat arma caput.
Fingere falsa placet, fraudes, mendacia cordi,
Blandaque compositis abdere verba dolis.
Ast immota mane mea mens, et fide, iuvare
Quique potest, gaudet, quique iuvare, Deo.
Ille mihi rupes, arx ille invicta labantem
Non vis de capto deicit ulla loco.
Ille decus, robur, virtus et gloria, nostra
Illius pendet numine tota salus.
Ne genus o hominum, ne fingite inania vobis,
Unica spes rerum sit sator ipse Deus.
Auribus illius motus deponite cordis,
Inque sinum curas fundite, vota, preces.
Ille suis dexter nullo non tempore, praestat
Ut tutum felix auras secundet iter.
Nil sunt, nil hominis possuntque valentque, superba
Quosque levat caelo gloria, quique iacent.
Si quis mortales et lanci imponat mane,
Illorum hoc gravius pondere pondus erit.
Non auri capiat vos ergo dira cupido,
Non ardor praedae pectora sollicitet:
Futilior sitis ne futilitate caterva,
Et vestrum pondus, quam sit inane, minus.
Quod si larga beat vos pleno copia cornu,
Ne vobis, ne sint numinis instar opes.
Ista Dei vox est, vatum repetita priorum
Ore, sed aure mihi saepius hausta avida:
Numinis immensa est, finemque potentia nescit,
Nec bonitas minor est, quam Deus ipse, Dei.
Arbiter haec faciunt ut det iustissimus orbis,
Quae meruere bonis, quae meruere malis.
Haec exulis vox vatis est, et omnium
Abarcet a verbo tyrannis quos Dei.
Nec me deficeret, tensis ad sidera palmis,
Usque vocare tui numinis auxilium.
tum vis tota animae, veluti saturata cibatu
Pingui, laetitiae qualia signa daret?
Nunc exul silvis, inter spelaea ferarum
Oblitus possum non tamen esse tui.
Te veniente die, te decedente celebro,
Vox sonat et laudes officiosa tuas.
Solus enim rerum pater es tutela mearum,
Auxilium solus fersque refersque mihi.
Alarum tutus sub tegmine vivo tuarum:
Ex te pendentem me tua dextra levat.
Qui mea cumque petunt stricto nunc pectora ferro,
Tartareas ibunt, mortua turba, domos.
Caesorum vulpes laniabunt viscera, silva
Et quas agrestes occulit alta ferae.
At rex laetus erit Domini bonitate, salutem
Iurabitque ducis virque puerque sui.
Falsiloqui tunc os obturabuntur, et ultra
Non ullum mordax ius tibi livor erit.
Vae qui bonos calumniaris [(transcriber); sic: caluminaris] improbus,
Irata iusti dextra te premet Dei.
Impia, pacta ligant hostes crudelia, turba,
Perdendi capiunt consiliumque mei.
Pro me propugna vindex fortisque tuere
Hoc caput, et tuto (nam potes) abde loco.
Asperat ut saxo gladios et acuminat ira
Fortis, in armatos cum parat ire, viri:
Sic linguas acuere, suas sic spicula voces,
Fisa quibus figant pectora sancta Deo:
Non exspectatis, nil quidquam tale timentum,
Et mittant leto corpora vulneribus.
Decrevere nefas, non apparentia tendunt
Retia, et haec aiunt, qui notet, ecquis adest?
Illis insidiae cordi, fraudique doloque
Ingenii vires explicuere sui.
Conder ad ipsorum sceleratos ultor in artus
Illita mortifero tela dolore Deus.
Exitio petulans erit illis lingua, magistris
Et scelera in proprium sunt reditura caput.
Tunc et risus erunt, et corde tremente videntes,
En, dicent, tales talia dona decent:
Hoc caelestis opus dextrae:sic maximus ultor
Accipit ipse malos, accipiatque Deus.
At quorum nullum scelus est in pectore, pura
Qui reverenter habent relligione Deum:
Nummis auxilio freti, firmante caducam
Spem verbo, laeta gaudia mente ferent:
Esse Dei curae quod et ipsis contigit, alto
Vera levabit eos gloria lausque polo.
Ubera sacrae lucis, soli fecunditas,
Et pax Dei munus, pii grates agunt.
Consiliisque locum non sinis esse malis.
Prodigia attonitae spectant ingentia, vasta
Caerulei gentes quas obit unda maris.
Laetificas vultu quicquid sub sole creatum est,
Seu lux, seu noctis venerit umbra, tuo.
Arva redis ad nostra bonus, deducis et agros.
Prata per et rivos lene fluentis aquae.
Effuse stagnant tua flumina: semina largo
Fundat ut ubertim foenore pingue solum.
Praetexis picta nigrum ferrugine caelum:
Descendit pluviis plurimus imber aquis.
Implentur lirae, tellus natat ebria, laeta
Fecunda crescit nube rigata seges.
Messe coronatus gaudet nitidissimus annus,
Nec capit immensas area dives opes.
Quacumque ingrederis florentia conseris arva:
Stillat de pedibus copia plena tuis.
Ditantur campi, saltus, silvaeque supinum
Extollunt colles laetitiaque caput.
Pabula persultant balantes, frugibus imis
Vallibus obductum luxuriatue solum.
Arva fremunt plausu, plaudentibus assonat Echo,
Et laudant numen vir mulierque Dei.
Ut Isaci gentem Deus texit, suam
Ecclesiam sic omnibus saeclis [Reg: saeculis] teget.
Successu, impuri quae cupiere, carent,
Dignus honore coli est, et dici carmine: plena
Tollite clara Dei nomina in astra manu.
Quae dederat nobis, servavit munera vitae,
Non passus lapso procubuisse genu.
Nos explorasti pater, ut solet ignibus aurum:
Excoquis aerumnis pectoris omne malum.
Solliciti foedo clausisti carceris antro:
Impediere manus vincula, crura, pedes.
Nos sub servorum subiunxti sceptra, tyranni
Moverunt nostrum frena per atra caput.
Per medias iter et flammas, et ferimus undas:
Nil potuit nostris tristius esse malis.
Nec tamen in laetos ductos e carcere campos,
Non bonitas miti nos tua servat ope.
Ante tuas ergo tibi victima concidet aras,
Et solvam gratus debita vota Deo:
Vota, quibus tibi sese obstrinxit rebus in arctis,
Lingua est polliciti factaque nostra rea.
Et faciam tauro, pingui ariete, pinguibus hircis,
Exta sacerdotum rite cremabo manu.
Huc ades, adiciam, numen quicumque vereris,
Commemorabo, dedit quae mihi dona Deus.
Brachia cum votis ad caeli templa tetendi,
Et Domini iusta nomina laude tuli.
Omnia, facto animus si turpi obnoxius esset,
Non excepisset quae bonus aure Deus.
Sed bonus excepit, dextraque potente rogantem
Eripuitque malis, auxilliumque tulit.
Gratia magna Deo, qui nos auditque iuvatque,
Et pia multiplicat vota favore suo.
Regnum propagari salute, gratia,
Et aurea pace, inclitum CHRISTI cupit.
Qui patet immensus, deveneretur, amet.
Victorias CHRISTI, triumphum, gloriam,
Hostesque, fusos, et duces belli refert.
Et loca culta bonis assignat, vasta scelestis,
Attonita aeternum torret ubi ora sitis.
Saxa per ante tuos Deus et per inhospita lustra,
Incultae faceres cum regionis iter:
Intremuit tellus, atra ferrugine crebra
Fulmina praetexto desiluere polo:
Sina caput moto submisit vertice: tanta
Vis erat Isacidum, gloria tanta Dei.
At nunc utilibus fecundas imbribus agros,
Et reficis terrae iugera sicca tuae.
Ut sibi constituant in eis tectumque laremque
Grex, tibi perpetuo dedita corda, tuus:
Et, tua quae bonitas, verarum tempore largis
Muneribus nullo deficiantur opum.
His addis, numerum quorum haud coprendere, terris
Qui portant verbi nuntia laeta tui:
Hi conspirantes inter se foedera iungunt:
(Laurea discordas non manet ulla duces)
Hinc et agunt atque inde, domi pulcherrima praedas
Quas seruis coniunx regia distribuit.
Et velut argento fulget sub sole, columbae
Cervicem circum quae sita pluma nitet:
Utque pyropo ardet rubro, viridique smaragdo,
Quando aurum pennis explicat ala suum:
Candida collucent fuluis tentoria velis,
Perstringunt oculos, armaque picta ducum.
Qui ducente Deo, quo castra micantia ponunt:
Discussis tenebris spargitur alma dies.
Proripiunt hostes sese: laeta omnia, fiunt
Omnia Salmonis candidiora nive.
Hinc sacra quo posita urbs, se vertice tollit opimo,
Condit et ipsa inter mons caput astra Dei.
Hunc sibi (quin reliqui, posito invida turba tumore,
Plaudite, si montes, si quis, ovate, pudor.)
Hunc sibi delegit rerum moderator et auctor,
Quem coluit, colit, et tempus in omne colet.
Illius hic currus, hic milia multa rotarum:
Iamque Sinoaeis aureus instat equis:
Ac nebulae caelos tranans velatus amictu,
Nodosque et laqueos, vinelaque vincla trahet.
Inde cathenatos [Reg: catenatos] hostes, crudelia, condet
Sulpurei aeternum carcere, monstra, lacus:
Praemia pugnati, socios partitus in omnes,
Divitias pugnae distribuetque suas.
Qui restant usquam facient mandata rebelles:
Quod fuit, invitis rex erit ille malis.
Tum sancti Totum qui sese impendere nobis
Laudibus indignum non putat esse suis,
Gratia iusta Deo: tu nos portasque fovesque,
Aeternis largus munificasque bonis:
Tu mala cuncta fugas, tu tollis crimina, claudis
Et, nunc quae nimium mortis aperta, viam.
Quisquis es, esse malus iam desine, desine tandem,
Nequitiaeque modum fige sceleste tuae.
Crimina sunt odio cui mens iustissima, perdet
Impia non una pectora morte, Deus:
Viscera viva trabi, caput a cervice revelli,
Optata condi nec patietur humo.
Turba dabit, seu rex, seu flamen, pessima poenas,
Molliter irasci non solet esse Dei.
E Basane legam pingues tamen, inquit, opimos
E pelagoque, traham sub mea iura, Deus:
Nec dolor et maeror, nec mors inimicet in omne
Ascriptos sacris tempus ut ordinibus.
Ecce pedes fuso sed tinxit sanguine, rostra
Mactatis mergunt corporibusque canes.
Ipse triumphalis superato victor ab hoste,
Optimus in curru, maximus atque venis:
Atque venis, laeto clemens atque ore refulges,
O' populi solus rexque Deusque tui.
Canitca turba [(transcriber); sic: canticaturba] praeit quae iactat laeta, sequuntur
Tympana qui tundunt, virgineusque [(reading uncertain: print faded)] chorus.
Adicitur plausus populi vox omnibus una:
Tollite Thariadae, tollite laude Deum:
Isacidum propter sontem, qui puriter undis
Aethereis [Reg: Aetheriis] serpens per vada sancta fluit.
Ad latus it parvus iam nunc, non parva sed olim
Ille sacri regni gloria Beniamides.
Addunt se socios, claro de sanguine Iudae,
Cum populo, procerum maxima turbas sati.
Naphthalidumque cohors, gens ortaque Zabulone,
Purpura quos Tyrio murice tincta tegit.
Sceptra tuum ducibus profert his numen in orbe:
Quos Deus invictum robur habere iube:
Ut, quod coepit opus, firmet tua dextera semper,
Mitiaque in nostrum stent tua regna caput.
Clara Sionaei sic templi fama ma nebit,
Quo regesque tibi dona, ducesque ferant.
Quae fera post calamosque latet, canasque palustres,
Ne turbare queat voce minant: veta.
Macta inter vitulos praestanti corpore tauros:
Dele quos belli signa cruenta iuvans:
Qui leges pede prosubigunt, tua iura, superbo,
Venalesque locant ad scelus omne manus.
Legati venient primi de gente Canopi,
Et tendent Ganges ad tua iussa manus.
Quos omnes fertis qui regia sceptra secuti,
Aeternum grata dicite voce Deum:
Qui caeli summa sedem sibi legit ab aevo
Arce, ciens tonitru cuncta movensque suo.
Dicite virtutem, maiestatemque verendam,
Isacidum cuius numine crescit honos.
Qui sibi mirifica caros [Reg: caros] ratione gubernat,
Et solus templi manus in aede sui est:
Et vires animis addit, et robora praestat:
Exempto cui sit fine perenne decus,
Haec est querela filii Dei, fide
Quam ter beatus et amplius quisquis legis.
Aedis amore tuae pereo, convicia iacta
Nominis in famam sustineoque tui.
Conficiunt mentem luctus, ieiunia corpus:
Et tamen illudens, Quid gemis? hostis ait.
Veste tegor tenui, censo mihi vilis amictus,
At vero latrant qualia dicta mali?
Insultat sapiens stulta cum plebe senatus,
Et de me in triviis verba fuere mala.
Sum risus plenis inter convivia mensis,
Aerumnasque canunt ad sua vina meas.
Ah (satis est poenae) suprema comprecor hora,
Ne mihi sis asper, difficilisque pater.
Affer opem, numero quae non finita modoque
Pro laude immensae quam bonitatis habes.
Da dextram, tecum me per mare tolle: profundo
Ne mersus Fiam fabula grata malis.
Me miserum, quantis consurgunt aequora ventis:
Ne trahat o ne me vastus hiatus aquae:
Nigrarum medios fluctus super arcus aquarum
Ne fractus, vasta hanc obruat unda animam.
Annue non dura votis placabilis aure,
Verte oculos ad me lumina blanda tuos.
Nete subducas, curarum fluctuat aestu
Cui mens, quae seruit dedita tota tibi.
Redde bonus luctu morienti, redde salutem.
Heu mea quam misere vapulat umbra diu?
Eripe versantem me dio me turbine leti:
Cernat ut esse mihi qui ferat hostis opem.
Probra tibi, sannae, risus, convicia nota,
Vis inimica patet luminibusque tuis.
Corque animusque gemunt misero cumulata dolore,
Dicuntur propter quae mala verba mihi.
Num quis soletur miserum me circum specto:
At studet alloquio nemo iuvare suo.
Fel ponunt, acris corruptaque pocula vini:
Hoc sitis est, illo nostra levanda fames.
Mors illis veniat, positae sint retia menae,
In luctus vertant gaudia, laeta metum.
Consere ne videant oculos caligine, terga
Illorum loris, servitioque preme.
Flumina ferventis super inverge omnia bilis,
Irarum intortis et rape vorticibus.
Atria celsa cadant, desolatique penates,
Tectaque nemo sua subruta mole colat.
Nam quae secisti, cur vulnera cruda retractant,
Sic Deus, et quaerunt, accipit ipse suos?
Addant in facinus scelus, atque in crimina crimen,
Exsors iustitiae turba profana tuae.
Tolle sacro, quo sunt pia nomina scripta, libello,
In numero nec habe, qui sine labe virum.
Sum miser, estque animo male res precor excipe fessas,
Atque salutiferam fer mihi patris opem.
Voce tuas grata laudes celebrabo, tibique
Serviet, et famae spiritus iste tuae.
Hoc mage quam camuris gratum tibi cornibus ingens
Taurus erit, terram qui pede crebra ferit.
Hoc pressi cernent aerumnis, pectore vivent
Et laeto aeternos, corda beata, dies.
Accessum qui das lacrimis [Reg: lacrimis] precibusque piorum,
Et captis nodos, vinclaque dura levas:
Te laudans caelum, tellus, pelagique profunda,
Quicquid et ista tenent, quicquid et illa tenent.
Moenia servabis Solymes, habitanda colonis
Oppida Iudaeae distribuesque tuis.
Certa manet iustis rerum sors omnibus aevis:
Reddere dona potest irrita nemo Dei.
In optimos furore flagrant impii:
Quare precemur veta sic cum regio.
Dicat et auctori, gloria lausque, Deo.
Sum miser, et pauper: portus aperire fideles
Ne cessa, fractae confugiumque rati.
Sis columen rerum bonus et tute la mearum:
His succurre malis, auxiliumque refer.
Cum vate seris sancta rogat Ecclesia,
Effeta ne sit grata non annis Deo.
Non mihi spes posita est in bonitate tua.
Da celebrere meo cantu, celebrere camenis,
Laus tua versetur semper in ore meo.
Ne me, sera mihi vires cum fregerit aetas,
Reice desertum neu patiare senem.
In me turba coit studio furiosa nocendi,
Ut vitam eripiat consiliumque capit:
Incurramus, opis nunc et caelestis egentem
Sternamus: quid enim cura sit iste Deo?
Haec iactant: sed tu quaesone longius abstes,
Huc propera unidex huc, fer et auxilium.
Ora notet cupidis nostrae pudor improba mortis,
Damna ferant, mihi dene qui mala cumque student.
Spe trahor ipse bona, trahar et dum vita manebit,
Et semper laudes amplificabo tuas.
Iustitiam dicet numero mea lingua carentem,
Totque mihi facili dona tributa manu.
Per titulos ibo, te fretus, et inclita facta,
O rex fine carens, principioque Deus.
Iustitiae famamque tuae memorabo, decusque:
Quam divina mihi cantica nullus amor.
Te, didicit primis et adhuc crescentibus annis
Dicere gesta tuae lingua, docente, manus.
Non igitur seris et deficientibus annis,
Cum vetus inficiet cana senecta caput:
Gratia destituet tua me, dum facta nepotes
Et vires discant, me referente, tuas:
Inter dum memorem quos postera proferet aetas:
Magna Deus laudis gloria magne tuae est:
Quis tibi, quis similis? Cumulati rebus acerbis
Qui, quae colla premunt, tristia damna levas:
Qui conclamato vitam mihi reddis, ab atrae
Et mortis nigro limine restituis:
Et vacuum curis magnis et honoribus auctum,
Aurea sublimi ducis in astra via.
Hinc te prosequimur studioso corde, fidemque
Thariadum resonat barbitus icta Dei.
Te decus Isacidum rex augustissime grata,
Quae debet soli se tibi, mente canam.
Iustitiam memorabo tuam, tibi carmina dicam,
Seu lux, sive atrae tempore nocitis erunt.
Nam iacet, et turpi confusa pudore iacebit,
Invigilat damnis quae mala turba meis.
Haec rege ter sato canuntur maximo,
Imperium in omne cuius aeuvum [(perhaps: aequum)] permanet.
Ius reddet, falsi defendet criminis actos,
Iniusto peragi nes sinet ore reos.
Elisa mendax exstincta calumnia fauce
Tartareas ibit, non reditura, domos.
Quamque diu caelo sol et vaga luna micabunt,
Numen adorabunt omnia saecla [Reg: saecula] Dei.
Utros in vellus stillabat, largus in agros
Ut cadit, utilibus quos rigat, imber, aquis:
Illius sparget sic gratia cuncta: benigni
Sic passim roris terra liquore fluet.
Clarebunt iusti, felicia tempora, lunae
Ulterius variae lumina, pacis erunt.
Qua venit exoriens, et qua lux conditur undis,
Parebunt illi littus utrumque maris.
Illius ante pedes calido sub sidere solis
Quicumque admotis inficiuntur equis:
Illius ante pedes hostes voluemur et ore
Sacratis figent oscula liminibus.
Dona ferent Cilicumque duces, pelagique tyranni,
Thurilegique [Reg: Turilegique] Arabes, dives et Assyria.
Submisso metuent reges diademate gentes
Et, qua terra patet, corde micante trement,
Praesto erit oppressis, clamanti rebus in arctis,
Quamque negant alii, porriget ipse manum.
Afflictos miti clemens bonitate levabit:
Nemo illo miseris nemo vetante nocet.
Vindicat insidiis, et fraudibus eripit ultor:
Res illi sanguis est pretiosa pius.
Non illi sinis vitae, non terminus aevi,
Aucto muneribus terra Sabaea tuis.
Semper bonis, nomenque eius laudesque manebunt,
Turba illum dicat quae bene semper erit.
Quam densae dereo motantur vertice frondes,
Quem Libani umbrosum tollit ad astra caput:
Asper ubi farris pugillus creditus aruis,
Per iuga tam largae copia messis erit.
Florebunt cives, laetis ceu gramina pratis,
Terra suas quando vere remittit opes.
Donec et ignis erunt, et lucida tela diei,
O'quoties votis sceptra vocanda piis:
Principe felices omnes felice futurae
Sunt gentes, liquidis quas obit aequor aquis.
Atque illum cunctis retinentem nomina saeclis [(transcriber); sic: scelis] [Reg: saeculis] ,
Laudibus aeternum virque puerque ferent.
Maxima patranti mirandaque facta potente
Virtute Isacidum gratia summa Deo:
Illius totum vulgetur fama per orbem,
Impleat et rapidi solis utramque domum.