ADAMI SIBERI PROSEUCHON. LIBER QUARTUS.

Tobiae patris miseri et caeci, mortem orantis. Tob. 3.

IUSTUS es immensi moderator et arbiter orbis,
O' qui principium solus es ipse tibi:
Fine caret bonitas, numquam clementia fallit,
Rectaque iudicii norma severa tui est.
Vindicat heu memori merito tua se ira furore,
Et miseros, patimur quae mala, iure premunt.
Iure focis patriis, direptaque captaque turba,
Submoti, ferimus turpia vincla manu.
Omnibus et risus terris et fabula facti,
Qua sol occiduus, qua facit ortus iter.
Nam cur ausorum legum contraria iussis
Sustinuit numen laedere vita tuum?
Cur duce caelesti, nos impius abstulit error,
Doctrina sanctum ne regeremus iter?
At mihi parce bonus, mea nec delicta, meorum
Aut gravius puni facta proterua patrum.
Nam quae non passus, quae caesae funera gentis

Non (miserum) vidi funera dira meae:
Tempore iam longo (sic crimina nostra tulerunt)
In tenebris vitam lumine catus ago.
Nunc etiam accedunt opprobria foeda meorum,
Ulterius curae queis negor esse Deo.
Respice me genitor, non haec patientia nostro
Est animo, frangat ne mihi corda dolor.
Respice, et hanc misero vitam de corpore solue:
Morte mihi tristi tristius, ista pati.

Sarae Raguelis F. orantis liberationem ab infamia. Ibidem.

LAudibus o cunctis rerum celebrande Creator.
Gentis et Isaciae rexque paterque, Deus:
Qui placidae memor es media bonitatis in ira,
Praetereat iustum ne gravis illa modum:
Amittis noxas delicta fatentibus, affers
Inque malis, querula voce rogatus, opem:
Ad te flecto meos vultus, et lumina tollo:
O' tua sint nostrae numina prona preci.
Nupta viris septem, toties et sponsa, nec uxor,
Quam feror indigni criminis esse rea?
At precor o facias, teneam te iudice causam,
Vel tenebris veniat mors mihi cincta caput.
Scis hoc, scis genitor, quem non mortalia fallunt,
Non unquam cupidam me petiisse virum.
Virgineo nullas concepi pectore flammas,

Casta animo, puro corpore casta sui.
Turpia lascivi fugi consortia coetus,
Et verba obscoenis liberiora iocis.
Esse tamen volui non dicta libidine coniunx,
Sed quia sic leges relligioque iubent.
Aut ego digna viris, aut illi coniuge digni
Non fuerunt, alii servor et ipsa viro.
Ecquis enim Domini mentem percepit, et ecquis
Iudicium novit, consiliumque Dei?
Hoc certumque tamen manet, immotumque [(transcriber); sic: immmotum] , potenti
Curae culiores numinis esse Deo.
Nam das, ut vitae post multa pericla, coronis
Ornetur iustas turba probata comas.
Tristia damna levas, curarum fluctuat undis
Mens quibus, ut laeto profluat ore sonus.
At quibus avertere tuam sua crimina mentem,
Pectore si toto paenitet esse malos:
Qua tua blanda illis, qua mansuetudine parcit,
Quae fassis non est gratia clausa reis?
Pernicie nostra non delectare, sereni
Post pluvias redeunt teque iubente dies.
Et mihi post hiemes veniet, tantasque procellas,
Numine placato mollior aura tuo:
Laudibus o cunctis rerum celebrande Creator,
Gentis et Isaciae rexque paterque Deus.

Tobiae Tob. et Sarae F. Rag. pro felici coniugio. Tob. 8.

Quem coluere tuo defensi numine rerum
Maxime, stirps quorum progeniesque sumus:
Te caelum, et vacuo quae pendet in aere tellus,
Te nubes, venti, caerulaque unda maris:
Auctoremque canat, servatoremque salutent,
Et celebrent nomen cuncta creata tuum.
Te cum composito viridi de cespite Adamo
Euam, iure tori quae socianda, dares:
Sanxisti, qui cum consortes exigat annos,
Iungatur nostrum cum pare quisque sua.
Quae tua ne contra faciamus iussa Creator,
Hanc Saram elegi, quae mihi sola placet:
Non Veneris propter lascivae gaudia: possim
Sed potius fieri te tribuente parens:
Sed potius nostro gignantur sanguine, crescat
Per quos immensi gloria magna Dei.
Quod supplex ergo mecum mea Sara precatur,
Nos placidus miti pro bonitate tege:
In socio thalamo quod sit tibi cura bonorum,
Exempla ut canis simus uterque comis.

Bethuliensium, contra Olophernem. Iud. 6 et 7.

MAxime Thariadae, rex getis et optime, cuius
Et terras fecit, lucidaque astra manus:
Te prisci laesere patres, scelerata nocentum
Vitaque non ullo crimine nostra vacat:
Parce, sed o miseris genitor placidissime, nostris
Et tua sit maior gratia criminibus.
At tua nos potius, quam dextera puniat hostis,
Moenia qui multo milite nostra premit.
Assyrii tumidos fastus ducis aspice, gentis
Res caelo fractas et miserare tuae.
Sint tua cura uno te freti vindice, dicat
Ne quis, Thariadum nunc Deus ultor ubi est;
Accipe sic hostes, ut claro, maximus orbis
Qua patet, exemplo virque puerque sciat:
Quod nec ferre queas caelo capita alta ferentes,
Nec te confisos deseruisse Deus.

Iudithae Merari filiae, precantis ut per ipsam Deus domet Assyrios. Iud. 9.

O Deus Isacida geniti Simeonis, origo
Est a quo generis principiumque mihi:
Haevaeos gladium strinxisti cuius in hostes,
Tempore quo Dinae vim tulit Haemorides:
Passus et es fieri deleta gente rapinam
Sichimidas matres, Sichimidasque nurus.
Da viduae lacrimis accessum, numina nostris
Et tua sint precibus non inimica Pater.

Quae fiunt, quae facta olim, venientibus annis
Quae fient, dextrae sunt ca facta tuae.
Velle tuum posse est, opus et vox eduur una,
Estque, vigetque statim, quod fuit ante nihil.
Cum libet auxilio lapsis succurrere rebus:
Non vis caelestes impedit ulla manus.
Sed nec habes opus, in te qui fert arma, domandi
Perdendique hostis, quis tibi monstret iter.
O' ergo Pharii vultu quo signa tyranni,
Assyrii aspicias castra superba ducis.
Et velut aequoreis periit temerarius ille,
Dum furiis sequitur nos agitatus, aquis:
Territat et caelum fretus legionibus, armis
Arma Dei stultus nec putat aequa suis:
Hic quoque persoluat scelerato sanguine poenas,
Qui quatit in nostras arma cruenta domos:
Cui faciunt animos, equites, celeresque quadrigae,
Et clypei, forti gaesaque sumpta manu.
Armorum nec te dominum, regemque veretur,
Sub nutu torques qui fera bella tuo.
Prome tuae vires, et fortia robora dextrae:
Quid gentem vexat barbarus iste tuam?
Disice, sterne, feri, preme, contere, perde scelestos,
In tua qui diro regna furore ruunt:
Qui deiecturos minitantur templa, daturos
Excidioque arae cornus sancta tuae.
Impia verba doma, fastus compesce superbos:

Sternatur gladiis turba profana suis.
Ipsa (modo nostris, qui nunc mea pectora versas,
Ausis ne nutu defice sancte tuo.)
Castra petam ducis Assyrii, mea vita futura
Nec magis Isacidum est cara salute mihi.
Blanditiis ergo, verbisque iuvantibus aures,
Atque oculis pereat captus ab ipse suis.
Excute femineo pavidos de corde timores:
Mactet ut eversum dextera nostra virum.
Quippe tuam, mulier tantum si vicerit hostem,
In laudem quanto vertet honore, Deus?
Non te robur equi, non te capit ardua ceruix:
Et semper paruis vincere magna, tuum est.
Nec placuere unquam, nec corda superba placebat:
Submisso grata est pectore turba tibi.
O' igitur caeli, pelagi, terraeque creator,
Huc ades, a cuius spes mea pendet ope:
Et — memor aeterni nobiscum foederis icti,
Haec mea felici numine coepta rege.
Inviolata tui maneat quo gloria templi,
Ac quod perpetuo tempore nomen habes:
Solis ad occasum memoretur solis ab ortu,
Non ullum numen praeter et esse tuum.

Olophernem occisurae. Iudith. 13.

Cui voluisse sat est ut fiant cuncta, supreme
Isaciae gentis rexque paterque Deus:

Assyrius toto dux proflat pectore somnum
Ebrius, est nunc est rem bene tempus agi.
At me confirma Deus, et mihi suffice vires:
Ut bene, quod coepi, perficiatur opus.
Freta tuo auxilio vagina libero ferrum:
O' pater invictum robur habere iube.
Ut defensa tuo Solymorum munere tecta,
Et maneat laudis gloria clara Dei.

Ezechielis Busei F. vatis, deprecantis cibum pollutum. 4.

Ah Deus, a primo Busides tempore vitae,
Non unquam vetitos carpsi alimenta cibos:
Non edi carnes laniatas dente ferarum,
Non sedit stomacho rapticiumque meo.
Et tamen, in latere insculptae dum moenia iussus,
Ac Solymae turres obsidione premam:
Mandere me tetro scriblitas stercore coctas,
Oraque tam foeda vis temerare dape?

Iram a populo. 8 et 9.

Hei mihi quod scelus, hei video quae crimina gentis
Est quae de sancto nomine dicta, Deus?
Turpia fictorum venerantur numina divum,
Idolis proni tura merumque ferunt.
Illic matronis fletur Thammusus, adorant
Hic solem, Eoo qui venit orbe, viri.
Quid tamen, o quid erit? vir signat liniger ecce

Queis dolor haec: ferro cetera turba cadet.
Ergone relliquias miseras delebis, in omnes
Et tua Thariadum saeviet ira Deus?
Evertes imis Solymas a sedibus arces,
Fundilus, et tantae concidet urbis honos?

Orantis pro reliquiis populi. 11.

Tam prope non adsunt quae vatum turba minatur,
Nec cadet urbs: carnes nos sumus, illa lebes.
Sic Solymi: contra caelumque et numina sumens,
Quis reddo iussu talia verba Dei.
Urbs est vestra lebes, sunt carnes caesa piorum
Corpora, quae leto dextera vestra dedit.
At vos eiciam, dicit Deus: arma timetis?
Iusta Dei vobis inferet arma manus.
Hostibus addicam, ferroque et persequar igne,
Impia Thariadum qua patet ora soli.
Ut quid discatis sit deseruisse pericli,
Et leges sanctas non habuisse Dei.
Haec ego: Banaides subito cum concidit. ergo
Ah Deus, ab gentis rexque paterque tuae:
Ergone relliquias miseras delebis, et eheu
De populo exiguo non semper ullus erit.

Susannae Helciae F. adulterii iniuste condemnatae. Danielis ultimo.

O aeterne Deus, quem non mortalia fallunt,
Cui sunt, quam fiant, omnia nota prius:
Arguor immerito foedus temerasse maritum:
De nobis laudem nullus adulter habet.
Et tamen istorum (miserum) mendacia vincunt,
Ac morior nullo crimine facta nocens.

Azariae et sociorum in fornace Babylonica. Daniel. 3.

Laus tibi summa Deus nostrorum aeterne parentum,
Perpetuum cuius gloria nomen habet:
Iustus es, et merito nobis immissa fatemur,
Cogimur heu miseri quae mala cumque pati.
Est aequum quidquid statuit tua sancta voluntas,
Scita carent culpa iudiciique tui.
Nostra tuam nobis mutarunt crimina mentem,
Non est supplicii causa neganda reis.
Maiores sacrae rumpentes vincula legis,
Laedere te nostri non habuere nefas.
Hos imitata suae soboles oblita salutis,
In moresque nepos transiit omnis avi.
Nemo Dei timidus, nemo pietatis amator,
Qui cuperet sancte vivere, nemo fuit.
Hinc mala nos, toto gens orbe prioribus annis
Qualia nulla tulit, non fert ulla, premunt.
Hinc urbemque tuam, saevis et nostra dedisti
Hostibus insana diripienda manu.

Quid memorem regem, quo non immanior alter?
Qui bellum stolidus cum pietate gerit:
Et vasti erexit molemque aurumque colossi,
Cui cultum, cui nos vult adhibere preces?
Nec, quod restabat, iam fas est hiscere factis
Spectaclum, tellus qua sinuosa patet.
At prorsum ne prode tui nos nominis ergo,
Irrita nec pacti sint sacra dicta tui.
Cur tibi Thariadae sit gratia vilis amici,
Cultoris geniti Thariadaque tui?
Sis memor Isacidae, ducendos sanguine dixti
A cuius, quis par non sit arena maris:
Caerulei cedant numero quibus aurea caeli
Sidera, quae fulgent inter utrumque polum.
De magna quondam pars exiguissima gente
Restamus, reliqui puluis et ossa iacent.
Non est rex nobis, vates, legumque peritus,
Non est qui populum vera docere queat:
Non templum, non qua sacrum tibi fiat in ara,
Non qui primitias accipiatque locus.
Te fractis animis, humili te pectore adimus,
Maesta querela tuam poscit opemque pater:
Dum vita miseri nunc corporibusque litamus,
Nostraque flammivomus membra caminus habet.
Quae tibi taurorum placeat pro pinguibus extis,
Pro ferto haedorum victima nostra Deus.
Si tamen o numquam se fisos deserit illa,

Quae tua praecipiti tempore dextra iuvat:
Aspice nos, qui te non ficto corde timemus,
Quaerimus et tota mente placere tibi,
Aspice, sulpureis et flammis eripe, famam
Insignem laudi conciliaque tuae.
Confuta, a quibus in servos iniuria venit
Te rerum Dominum qui coluere, tuos.
Omnis ut illorum violenta potentia fortis
Frangatur dextrae vi labefacta tuae:
Ac discant magno quod sis Deus unus in orbe,
Quem laus, quem virtus, quem decet omnis honor.

Danielis vatis, lamentantis populi sui peccata, et calamitates. Dan. 9.

Quem mare, quem tellus, quem quod tegit omnia caelum,
Summe Deus, mundi machina tanta, tremit:
Irrita non ullo quod sunt tua tempore dicta,
Qui certa firmas foedera pacta fide:
Et bonus es, servant legis qui foedera, mentis
Condita sunt quorum verba sacrata sinu:
Eheu iustitia foeda de mente fugata,
Abramo soboles infitianda patri,
Te spreto in facinus ceu iurassemus ad unum,
Infandum addidimus crimen in omne nefas.
Victus amor recti, pietas iacuere, fidesque,
Deleti mores cumque pudore boni.

Non deerant animo procul eventura videntes,
Qui canerent pleni sata sutura Deo:
Qui reges Solymos, patres, populumque monerent:
Crimen, io salvus qui cupis esse, fuge:
Discere iustitiam, rectum defendere, lege
Propositamque sacram cura sit ire viam:
Namque graves instant motus, ac tristia bella,
Ni laesi fiet mitior ira Dei.
Talia sed vatum venturae nuntia cladis
Sprevimus, hoc veram tempore nacta fidem:
Prostrati horribili urgemur quo mole malorum,
Quae caput in gentis procubuere tuae.
Nam simul ac versis Solymis, crudelia nobis
Vincula captivas impediere manus:
Quae nam quae nostri tellus non plena laboris,
Pignora Iudaei multa pudoris habet?
Ipse Deus iustus, nec es horum causa malorum,
Exilii causa est maxima quisque sibi.
Crimina fecerunt Solomonia diruta templa,
Hostis et est nostras quod populatus opes.
Crimina fecerunt, duris abstracta cathenis
Turba quod ingemuit rura laremque suum.
O' igitur merito pudeat populumque patresque,
Conscius et turpes stet rubor ante genas.
Spurcati pudeat, scelerato pectoris ausu,
Legibus adfectus praeposuisse tuis.
Ipse Deus iustus, nec nos meruisse negamus,

Iusta furor nobis concitat arma tuis.
Sed cum summa tamen tua sit clementia, magno
An'ne Deo quicquam mitius orbis habet?
Non est spes nobis non ulla relicta, daturun:
Naufragio populi littora tuta tui.
Nam solet esse tuum non implacabile numen,
Si modo peccati paenituisse vides.
Paenitet o toties legum contraria iussis
Audendo, fieri non puduisse reos:
Paenitet et vatum monitus sprevisse, iubentum
Ponere, quae laedunt, facta proterua, Deum.
Nec vero poenas non pendere iure fatemur,
Quas scriptis Moses prodidit ante suis.
Faticano contra nos evius ab ore profectae
Usque adeo dirae non caruere fide:
Agmina cirunstent ut nos tam densa malorum
Talia devotos tantaque damna premant:
Qualia nec prima nascentis origine mundi
Aut tulit, aut unquam gens feret ulla sequens.
Ipse Deus iustus, nostri nec causa doloris:
Causa sibi damni maxima quisque sui.
At si mens animi non prorsus caeca fuisset,
Traxissent populum nec sua fata reum:
Plurima quod studio vigilante exire licebat:
Quam nunc vix minium quod quereremur erat.
O' saltem tendens aliquis sua brachia caelo,
Numen adorasset supplice voce tuum:

Corda dares ut se peccasse fatentia, factis
Quaeque emendarent facta priora novis:
Aut tua victa foret lacrimis clementia nostris,
Aut certe tantis pars bona dempta malis.
Tu iustus, tua facta Deus sunt omnia iusta:
Nos iniusta sumus, nos mala turba sumus.
At quondam adsertos o rerum maxime, forti
E' Pharia duxti qui regione manu:
Nomen et inde tenes magnum, ac memorabile, fama
Quod nitidi implevit solis utrumque latus:
Heu nimium miseri, nimium peccavimus: heu heu,
Iure agitant saevis tempora feta malis.
O' sed ab admissis fiat tua mollior ira,
Nostra Deus numen damnaque mite leva:
Augustae propter laudis tua nomina, propter
Omnia iustitiae maxima factu tuae.
Sit modus aerumnis, eversaque templa resurgant:
Quae quoties subeunt, lumina nostra madent.
At tune serui lacrimasque precesque repelle,
Qui iaceo vultum flebilis ante tuum.
Aspice nos, tantum quae contraxere malorum
Crimina condonans, auxiliumque refer:
Augustae propter laudis tua nomina, propter
Quem nostra est natum terra datur tuum.
Non nos iustitia freti pater optime nostra,
Has querulo maesti fundimus ore preces:
Nam fieri possit meriti quae gratia tanti,

Quae nobis valeat conciliare Deum?
Ante tuos statuit tua nos clementia vultus,
Nos et amor qui, quod non sumus, esse putat.
Ah Deus audi igitur, Deus ah miserere: salutis
Ah nobis placidus limina pande Deus:
Augustae propter laudis tua nomina, tete
Propter, qui miti numine totus amor.
Tristibus ut tandem versis ad prospera rebus,
Fas patriae amissum sit reparare decus.
De sancto nec enim Solymorum moenia quondam
Nomine, ne quicquam dicta fuere tuo:
Aut ipsi Isacidum pars exiguissima gentis,
Quantumvis miseri, non tua turba sumus.

Maradochaei Iairis F. pro conservatione Hebraeorum a vi et crudelitate Amanis. Est. 4.

O cuius fecit sex orbem dextra diebus,
Qui regis aeterno numine cuncta Deus.
Impediisse potest te vis non ulla, levare
Cum placet auxilio dedita corda tibi:
Imperiique tui nutu stant cuncta, caduntque:
Et nihil est toto te quod in orbe latet.
Non fastu Agagiden renui coluisse, salute
Cui vel pro nostra voluerer ante pedes,
Cuius non dubitem vestigia lambere, ferre
Osculaque immundo, quod terit ille, solo:

Sed timor, atque tui vetuit reverentia, dicar
Ne tibi mortalem praeposuisse Deus.
Te pater in primis, homines te propter honore
Dignandos pietas relligioque iubet.
Hinc ferus ad caedem nos designavit Amanus,
Qui creti Isacio semine cumque sumus.
Ille tuam sortem, totamque evertere gentem,
Persarum regni qua patet ora, parat.
At nos o genitor placido precor aspice vultu:
Haec Deus auxilium postulat hora tuum.
O' miserere tui opuli non digna timentis:
Occurrant animo foedera prisca tuo.
Foedera cum turba nostrorum facta parentum,
Cum fugerent Pharias, barbara regna, domos.
Exaudi querula tua numina voce precantem,
Et miseris affer: nam potes unus, opem.
Squalores, turpesque metus in gaudia verte:
Abstulerint rapidi tristia cuncta noti.
Ut tua servati celebremus numina, laudes
Vindicis extollat grataque lingua Dei.

Estherae Abichailis F. reginae, aditurae Artaxerxen, qui et Asuerus et Darius, pro salute Hebraeorum. Ibidem.

Rexque paterque Deus, quem nom est praeter in orbe
Qui iuvet, auxilium te mihi ferre precor.

Nostra per heu quantas agitur iam vita procellas?
Praecipitique tuam tempore poscit opem.
Prisca senes memini referentes acta puellae
Dicere te solum Thariadum esse Deum:
Quos propria e populis lectos tibi sorte sacrasses,
Quot pontus tumidis spumeus ambit aquis:
Queis exoluisses proavis promissa patrati
Foederis haud passus pacta carere fide.
At nunc quod patria nobis tellure carendum est,
Quae (miserum) saevo pressa sub hoste iacet:
Hoc nostra impietas, nostri meruere furores,
Laedere qui numen sustinuere tuum.
Iustus es et merito vexandos obicis illis,
Quorum tura deis dextera nostra tulit.
Contentus damnis foret his tamen hostis, opusque
Non confictorum diceret illa deum:
Funditus hanc gentem statuunt evertere, cuncta
Ut pacti fiant irrita verba tui:
Quaque patet tellus, lapides et ligna colantur,
Regibus et detur laus tribuenda Deo.
In tua ne passus fueris sed regna venire,
O', qui sunt umbrae somnia vana, Deus.
Ne permitte malos in nos illudere, foeda
Laetari gentis pernicieque tuae.
Sint capiti illorum, nobis quaecumque minantur,
Auctori noceat consiliumque suo.
Sis nostri memor, ut tristi tua tempore nobis

Servatis, fiat gloria nota magis.
Da pavidam fortis firmet constantia, coram
Ut postio faciam verba leone metu.
In dextra sunt corda tua regumque ducumque:
Asverio igitur pectora dura move.
Fac ira nostrum iusta vertatur in hostem,
Ut nece, quam nobis comparat, ipse cadat.
Involuat secum exitio patriamque domumque,
Quosque suae socios impietatis habet.
Eripe defensor nos his invicta periclis:
Auxilium nemo, tu mihi ferre potes.
Et potes, et thalamo scis non gaudere superbo:
In regis nupsi non ego sponte domum.
Quas de more fero gemmas, pretiosaque texta,
Instar non mundae vestis habere puto.
Non mensa Agagidae duxi convivia, laeta
Non epulas inter regis Adassa fui.
Libata idolis non hausi pocula, tota
Exstitit Asueri nil mihi dulce domo.
Huc tu laetitiae deductae causa fuisti,
Te sine sunt numquam gaudia facta mihi.
Ah Deus Abrami, Deus invictissime, duram
Ne miseris ergo vocibus obde forem.
Sed ferat, Isacidas tibi dedita corda tuente
Te, mare per nostros ventus et aura metus.

Angeli pro restitutione Hierosolymorum Zach. 1.

At Solymis quo nom tandem misereberis usque,
Armipotens, tua nec iam cadet ira Deus?
Regna tuo iussu peragravimus omnia: non est
Praeteritus nobis ullus in orbe locus.
Pacem agitat tellus securae plena quietis:
Classica nulla sonant, inquinat arma situs.
Quae praestas aliis tua non habet otia tellus:
Pacata tua gens una quiete caret.
Non tua respiciet populum clementia, lustris
Et quae bis septem diruta templa iacent.

Esdrae Saraiae F. sacerdotis pro Hebraeis, quod extraneas in matrimonium duxissent. 1 Esdr. 9. et 3. Esdr. 8.

Qui torques caelum, qui cursus dirigis astris,
Principioque carens, interituque Deus:
Eheu quam tollo nunc lumina plena pudoris
Ad caelum, totus displiceoque mihi.
Nam quo non vicio cumulatis, crimina et ora,
Creverunt super et multiplicata caput?
Nostrarum moles noxarum sidera tangit,
Facta omnis quibus est femina virique nocens.

In culpas multo valuere exempla parentum,
Quam poenae, scelerum damna timere, magis:
Sceptra Semiramiae, quae victis intulit olim
Barbarus Isacidis rex Babylonis habens:
Qui tibi sacratis iniecit sedibus ignes,
Donatas aris et populavit opes:
Mactavit populi fortissima pectora florem:
Virgo, puer, mulier, praeda, senexque fuit.
Quid regum duris circumdata colla cathenis:
Quid memorem captos brachia vincta duces?
Scilicet essemus populis ut fabula cunctis,
Soliter occiduus, qua veniensque facit.
Omnia quae tamen, ut caecis lux parva tenebris,
Quam modo quae micuit gratia blanda, levat?
Quae tua relliquiis paxillum gratia templi,
Et sepem Isacidum de regione dedit:
Ut serues miseris vitam tua dona, sequatur
Ac tandem tristes una serena dies:
Quique regit Persas Darii pace, refecto
Delubro redeat, quod fuit ante, decus,
At nos quid? facimus tibi num quoque grata studemus
Moribus et numen demeruisse tuum?
Quae veteres ausi, patrant polluta minorum
Turba, nepos prisci facta imitatur avi.
Omnia neu reseram: vates sacra iussa ferentes,
Soluerunt quoties talibus ora tui?
Parcite Thariadae iustorum sancta parentum

Progenies, vestrum commaculare genus.
Non Chanaanaea Deum novit gens impia, quorum
Est omni tellus crimine facta nocens:
Non ergo natas illorum iungite vobis,
Vestrarum externe nubere nulla velit.
Vos inter ne sint pacis commercia, nemo
Illorum studeat consuluisse bonis.
Sic vobis regnum, sic firma potentia crescet,
Et patrias haeres dives habebit opes.
Haec vates: quibus heu populus sic paruit, ut iam
Femina sit nulla non peregrina domo.
Hunc ne patrum propter capimus peccata dolorem,
Hoc emendamus facta priora modo?
Quid iam quid superest, quoniam tua sancta voluntas
Nec pietas potuit hoc prohibere nefas:
Quae vix desierat quin ira resaeviat, atque
Ultima sint primis deteriora malis?
Iustus es, et non est scelus excusabile nostrum:
Quid siet, veniam ni tribuisse voles?

Nehemiae Achaliae F. pro facili aditu ad regem Artaxerxem, cognomento Longimanum. 2. Esd. 1.

Aurea caerulei qui caeli magne Creator
Terribili fortis robore sceptra tenes:
Et numquam pacto non stas, promissaque praestas,
Qui tua verba Deus, qui tua iura colunt?

Te praebe nostris intenta vocibus aure,
Nec lacrimas duro luminis orbe vide:
Quas dolor erumpit lacrimas, dum nostra querendo
Crimina luce fleo, crimina nocte fleo.
Namque tuum Isacidum nimium gens impia laesit,
Cum patria laesi numen et ipse domo.
Quod propter magna prostratis mole malorum,
Heu premit infelix quanta procella caput?
Improbitas Solymis miseros proiecit ab oris,
Et leges sanctas non habuisse Dei.
O' tamen Amramidae clemens reminiscere verbi,
Est tua quod verax lingua locata seni.
Impia peccabit si quando turba minorum,
Insanasque teret culpa scelesta vias:
Sedibus exturbabo suis, populusque rapina,
Praedaque sint faciam diripienda patres.
At simul expulerint impuro corde furores,
Et cernam sceleris paenituisse sui.
Extremis adeo se gens subduxerit oris
Nulla, Dei reduces non trahat unde manus:
Rursus ut arva colant proavis habitata, reversi
Ad loca quae nostro nomine nomen habent.
An'non adserti quondam tibi vindice dextra
Nos seruitque tui gens populusque sumus?
O' igitur gentis tua, servorumque tuorum,
Ne bonitas surda negligat aure preces:
Qui cor in melius, vitamque referre, tuasque

Mente student leges simpliciore sequi.
Ad terras quoniam statui remeare paternas,
Et muros urbis restituisse tuae:
Ut iam sint faciles aditus mihi, rege lubente
Contingant portus et mea vota suos.

Pro reducitione populi de exitu Babylonico. 2. Mach. 1.

Magne Deus quaecumque iacent, quaecumque moventur,
Cuius habent causas munere cuncta suas:
Terribili ac forti cui maiestate timendo,
Iustitiae bonitas temperat aequa manum:
Qui das iura polo, terraeque marique profundo,
Aeterna imperii quae ditione premis:
Qui larga tribuis (quae quantaque) munera dextra,
Et veluti cornu divite fundis opes:
Solus et omnipotens, immensus solus, et omni
Principio prior es, fineque posterior.
Qui toto Isacidas mundi de corpore sumptos,
Sacrasti propria quos tibi sorte Pater:
Adverso tutos, et sacros tempore praestas,
Auxilioque levas omnia damna tuo:
Aspice sacra focos quos vivos exhibet undae,
Sacraque pro populo rite parata tuo:
Accipiensque preces nos vindex adsere noster,

Rursus et in cara gente repone tibi.
Collige diversis patria tellure carentes
Hostilis captos quos tenet ora locis:
Vincula quae patitur serva ceruice, repulso
Colla gerat rursum libera turba iugo.
Quos omnes gentes iactatos mille periclis,
Congressu prohibent alloquioque suo:
His cumulata novae redeant splendorque decusque,
Quod clarum famae nomen et ante fuit.
Quoque sciant Phoebo sub utroque iacentia regna,
Te curam verae gentis habere tuae:
Redde malis, vexant miseros quicumque, iacentum
Calcantes duro sub pede colla, vicem.
Ut simul ad Solymas sedes loca sancta reversis,
In patrio dederis vivere posse solo:
Tum rursus fortuna loci caput efferat huius,
Ac nobis tandem tempora pacis eant.

Contra irridentes instaurationem Hierosolymorum. 2. Esdrae 4.

Dum recidiva meae paro ponere moenia genti,
Quodque fuit Solymis restituisse decus:
Quot ferre, o sannas, quot cogor Athirsatha risus,
Quae vicina furens dictaque turba iacit?
Rursus Iudaei faciens sacra? templa resurgent?
Uno opus et stabit scilicet omne die?

Ruderibus Solymos statuent et puluere muros,
Pro faxis, et erit marmoribusque cinis?
Talia Sannabalathus: at Ammonita Tobias:
Ista, ait, et vulpes moenia deiciant.
At tam foeda tuis, o dicta opprobria seruis,
In caput illorum versa refelle Deus.
Exilii poenas nostri experiantur, et hosti
Sint ludus, risus, fabula, sanna, iocus.
Impuris nec sit cur crimina tanta remittas,
Debetur linguae gratia nulla malae.
In nostras nam cur insultavere ruinas,
In risu numen nec timuere tuum.

Levitarum confitentium peccata populi. 2. Esdr. 9.

Surgamus, terrae defixaque pectora tandem
Tollamus, fassi crimina nostra, polo:
Laudibus et nomen famamque feramus ad astra,
Quem decet omnis honos, imperiumque Dei.
Naturae, vener ande Parens, moderator et altor,
Cui non est ortus, cuineque finis erit:
Tu Deus es solus: sinuosa volumina caeli
Sunt opus, et dextrae lucida signa tuae.
Tu, circumfuso quae pendet in aere, terram
Fecisti, gremio quicquid et illa tenet.
Curua tuo iussu circumdant litora ponti

Quae vasti innumero pisce natantur aquae.
Tu vitam rebus tribuis motumque creatis,
Atque tuum numquam deseris auctor opus.
Te caeli pennatae acies venerantur, adorant.
Et laudes dempto fine tuas celebrant.
Tu Deus ille, a quo patriis Abramus ab Uris
Ductus, in ignota constitit exul humo:
Accipiensque aucto fidei cum nomine, signum
Foederis audivit verba beata sacri:
Non est te quisquam caeli metuentior, ingens
Qua terram liquidis circuit aequor aquis.
Ergo meo soboles dono concrescet arenae,
Instar, quae curuo est littore sparsa, tibi.
His Chanaanaeas dabo, Pheresaeaque, Hethaeaque rura,
Illorumque Deus posteritatis ero.
Nec tua Thariadae vero promissa parenti
Non sunt eventu nobilitata suo.
Presserat Isacidas magna feritate, Canopi
Qui rex Niliaci saevis habebat opes:
Quod Deus aspiciens oculis mitissime iustis,
Quae tibi pro populo bella patrata tuo?
Cedere neu monstris tandem referamus et irae
Caelesti, regis corda coacta Deo:
Rubro constiterant Israele littore nati,
Pontus et hac, illa parte sed hostis erat.
Ecce tuo iussu pelagi diversa recedit,
Discretas timidis praebet et unda vias.

Per quas dum sequitur Pharo nos temerarius, omni
Cum populo subito piscibus esca perit:
Subsidens in aquis, veluti iactata profundum
Impete quae vasto plumbea massa petit.
Inde die ignaris signavit lucida nubes,
Signavit flammae nocte columna viam.
Nubila contingit Nabathaeus vertice Sina,
Saxosaeque iugis imminet Arabiae:
Huc descendisti caelesti sede, loquentis
Audiit et populus verba tremenda Dei.
Hic tua iura illis, tua sabbatha sancta dedisti,
Qua velles ab eis et ratione coli.
Manna quis, aethereas epulas, quis narret aquarum,
Cautibus es duris quas iaculatus, opes?
Quin magis auderent quo pacta capessere regna,
Ite modo dixti: Dux ego vester ero.
Ad quod Thariadae, indictis num legibus usi,
Qua pietate decet te coluere Deum?
Excussere iugum rigida ceruice rebelles,
Cura malis rectas nec fuit ire vias.
Aurea fecerunt vituli sibi signa, Deoque
Pro vero effigiem substituere bovis.
Obliti portenta, tot et miracula, dona
Obliti dederat quae tua cumque manus:
Delegere ducem, cupidi sua carne replere
Viscera, qua Pharios Nilus inundat agros.
Nec tamen offensus tam foedo crimine, sedit

Illorum poenis invigilare tibi.
Indigni clemens veniam vitanque dedisti,
Atque intra metas constitit ira suas.
Praevia non tenebris, non luce columna recessit:
Mens etiam melior, quam suit ante, rediit.
Manna instar canae, concreto rore, pruinae
Fluxere aethereis sicut et ante plagis:
Largifluis dulces erupit fontibus undas,
Ora quibus opulus sicca levaret, humus:
Texta quater denos non sunt tenuata per annos,
Detrivit nudos nec via longa pedes:
Seoniam toto cum regno Esebona dedisti,
Pinguiaque Argobii cultaque rura soli.
Non tot habet caelum stellas, quot sanguine nata
Illorum soboles milibus aucta fuit.
His exoluisti promissi munera regni,
Arva Palaestini quae tenuere Syri.
Non illis reges potuere obsistere: victi
Praebuerunt pedibus colla premenda duces.
Ceperunt cultae latissima iugera terrae,
Structa nec ipsorum moenia firma manu.
Ceperunt fontes, hortos, pomaria, colles
Quique oleas pingues, laetaque vina ferunt.
Hi quoque sed cunctis cumulati rebus opimis,
Quam non grata Deus turba fuere tibi?
Ire per insani coepere exempla parentum,
Et legum fracto rumpere vincla iugo:

Tum vates iugulare sacros, qui foeda iubebant,
Mandato impuros ponere facta tuo.
Quae propter praedam victos ultricibus armis,
Hostibus es passus saepius esse suis.
Quod tamen es clemens, est et tibi poena dolori,
Ac furor aeternus non solet esse tuus:
Quot praestante viros illis virtute dedisti,
Pro populo coeperent qui pia tela suo?
Ceneiden, Geraque satum, Gedeona, Baracum,
Et lephthan, et forti robore Manoaden:
Exiguo durat probitas expressa timore
Tempore, depravant et benefacta malos.
Nam simul heroum quem tristia fata tulissent:
Rursus ad ingenium quam redire cito?
Quid faceret? tandem es vitiis incensus, in iras
Et patuit iustas area lata tibi.
Vertisti Solymam sternens a culmine, sedit
Omnis et in cineres gloria Thariadum:
Cuncta Semiramiam bona trans Babylona tulisti,
Euphrates mediis quam secat altus aquis.
At non oblitus iusta bonitatis in ira
Delesti Isacidum funditus omne genus:
Perdere quos poteras, placuit tibi parcere nobis,
Et patrio extorres restituisse solo.
Nunc qui pacta igitur, promissaque foedera servas,
Fortis, et o ingens terribilisque Deus:
Ne tibi nos simus viles, nostrique labores,

Et mala gens passi quae tua cumque sumus:
Assurii victos ex quo oppressere tyranni,
Templaque cum sacris diripuere tuis.
Iustus es, et merito venerunt talia nobis:
Non gravior culpis vindicis ira fuit.
Peccarunt reges nostri, populusque patresque,
Vir, iuvenes, pueri, femina, virgo, senes.
Ipse sacerdotum peccavit turpiter ordo,
Officium quorum sacra docere fuit.
Nemo tuae legis non fregit foedera, gratus
Nemo tibi, sicut debuit esse, fuit.
Omnia quae tribui possunt a numine cuiquam,
Contigerant genti te bona dante tuae:
Gloria, divitiae, latique potentia regni,
Et pecus, et culti iugera magna soli.
Pro quibus, hoc inopes et regum tempore serui
Persarum propter crimina nostra sumus.
Semina proscissis quae nos committimus aruis,
Distendunt aliis horrea, facta seges:
Nos sectamur oves, alius velamina lanas,
Quod plenoque ferunt ubere, nectar habet.
Nil cuiquam proprium: vix corpora nuda tuemur,
Et semper miseri causa doloris adest.
Quae tibi nostra gemes nunc lingua exponit, et orat
Ferre velis nobis, qui potes unus, opem.
Esse reos propter nos crimina foeda fatemur,
Et peiora malis his meruisse pati.

At tu sis facilis, concoeptaque foedera firma,
Se quibus obstringunt plebsque ducesque tibi:
Impura ut ponant spurcatae crimina vitae,
Et tua constanti pectore iura colant.

Iosuae Syrachi F. pro vitae et morum innocentia. 23.

O Deus atque Pater vitae, nostraeque salutis,
Qui facis, et servas nos opus alme tuum:
Legibus a patriis ne me discedere, verbi
Dogmata nec sinito spernere sancta tui.
Cum turba perema ne contemptrice scelestus,
Peccata aeterno supplicioque luam.
Affectus utinam possim frenare, tuisque
Sic pectus verbis erudiisse meum:
In mea ne inquiram non iustus crimina iudex,
Improbus aut vitiis blandiar ipse meis.
Auctorem sceleris cur me malus auferat error?
Exemplo noceat cur mea vita bonis?
Interitu capiat nostro quo gaudia livor,
Hostibus, et fiam fabula grata meis?
Sint procul a nobis oculi lasciva tuentes,
Non madeam Baccho vina iocosa colens:
Illicitis numquam flagrent mea pectora flammis,
Sit mihi cor sanctum, lumina, lingua, manus.
Pro defensione populi contra tyrannos. 36.

Heu mala quot passi, fatis urgemur iniquis,
Res postquam nostrae procubuere Deus?
Foedera quot iungunt diri scelerata tyranni,
Saevaque crudeli milite bella parant?
Gentis ut Isacidum tollant et nomen, et ipsis
Cum sacris templi tecta colenda tui.
At nobis, quamvis nulla pietate meremur,
Sis bonus, et miseris, nam potes, affer opem.
Non audita unquam, non visa prioribus annis
Ede tuae vindex robore facta manus.
Sterne, feri reges: ceruices frange, superbo
Qui dicunt, Nulli cedimus, ore, ducum:
Qui, veluti non sit caelo Deus, omnia turbant,
Ius et habent eodem fasque nefasque loco.
Fac, veluti cernunt animo indignante parentis
Nos merita nomen tollere laude Dei:
Lumina sic videant non tristia nostra vicissim,
Quae capient factis praemia digna suis.
Collige, consolare, fove, rege, respice, serva,
A te quam gentem nomen habere sinis.
Redde urbem patriam nobis, dulcesque penates:
Redde tuo templo, quod fuit ante, decus:
Doctrinae decus aethereae, temerandaque numquam
Cum verbo quondam tradita sacra tuo.
Qui tibi amor fuerat nostri prius, ille perennet:
Promissa careant nec tua dicta fide:
Veridico quibus et vatum nos ore futuros

Pollicitus curae, nostraque cuncta, tibi.
Hoc populus, domus hoc, tua qui delubra tuentur,
Tota, a sacrufico ducta Aarone rogat.
Tu genitor, ponti qua terra includitur undis,
Sic dicant laudes virque puerque tibi:
Fac rata sint humiles maesta quae voce precamur,
Et serva pariter nosque decusque tuum.
Aguris Iacidae, pro cognitione Dei, et victu quottidiano. Proverb. 30.
QUid dispensantem mortalia fata precatur
Iacides, donat qui bona cuncta, Deum?
Sit procul impietas, caecae caliginis error,
Et fictae stultus relligionis amor.
Vera loquar, simplex vanae mendacia linguae,
Et vitem fraudum candidus omne genus.
Non inopes victus, paupertatemque pudendam,
Non dederis magnas divitiasque mihi:
Has Deus, o ne te spernam non gratus: at illam,
Ne furer, nomen dedecoremque tuum.
Da mihi demensum, modico securus aceruo
Ut nec opes mirer, despiciamque famem.

Mattathiae Ioannis F. de oppressione gentis suae querela. 1. Mac. 2.

Heu quorsum data vita mihi, transre necesse

Haec misero fuerant si mala tanta seni?
Cum Solymis sacri si disturbatio templi,
Et gentis clades aspicienda meae.
Terra sub hoste iacet, quae florentissima quondam,
Et regni misere dilacerantur opes.
Incestis hostes manibus rapiuntque feruntque
Sacra, peregrinis non adeunda viris.
Ipsa Dei sedes templum, polluta nefandis
Rebus, ut infami est crimine foedus homo.
Sanguinolenta iacent puerum, iuvenumque senumque,
Perque domos passim corpora, perque vias.
Iam quae gens spoliis nobis non gaudet ademptis,
Pignoraque Hebraei multa pudoris habet?
Quae regina prius fuit urbs, et libera, seruit,
Et fert captiva turpia vincla manu.
Quid moror? in cineres decus omne, et gloria nostra
Sedit, et est prorsus tota sepulta salus.
Et quisquam cupidus vitae, post talia lucem
Aspicere, et damnis tot superesse velit?

Israelitarum in Maspha defensionem ab iniuria hostili rogantium. 1. Mac. 3.

At quo ducemus tamen hos, ut reddere possint,
Obstrinxere quibus se tibi, vota, Deus?
Conculcata iacent sancti penetralia templi,
Et sacer ex aditis ordo fugatus abest.

In nos innumerae gentes coiere, paratae
Ex omni terrae quae dare damna tuae?
Consilia illorum tibi non ignota Creator,
Omnia qui tacito pectore clausa vides.
At qua nostra illos poterit vis tendere contra,
Adfueris praesens ni Deus ipse tuis?

Iudae Machabaei Mattathiae F. congressuri cum Lysia, duce exercitus Antiochi Epiphanis. 1. Mach. 4.

QUi teras caelumque Deus sublime gubernans.
Inclita perpetuae nomina laudis habes:
Stravit ut immani Davides mole Golian,
Ipse licet pugnae non satis aptus erat:
Perculit ut tantum Ionathas adiutus ab uno
Armigero, hostiles agmina tota manus:
Sic quoque, sic precor hos nobis da sternere, telis
In nos qui saevis, obvia turba ruunt.
Bellica nil quicquam Lysian tormenta, nec enses,
Copia non peditum, non equitumque iuvent.
Incute torpentem pavidis, gelidumque timorem:
Ante tubam ignavis turpiter arma cadant.
At nobis, o spes gentis fidissima nostrae,
Da veniat victrix munere palma tuo.
Qua patet orbis iter, quisquis tua nomina novit,
Sic tua concelebret maxima facta Deus.

Praelio dimicaturi cum Nicanore, Demetriani exercitus duce. 1. Mac. 7. et 2. 15.

O Qui cuncta regis, cui sunt Deus omnia curae,
Praesidium gentis, confugiumque tuae:
Nicanor, stolidae iactans convicia linguae,
In templum dixit barbara verba tuum.
Hoc impune ferat, veluti sua scripta tyrannus,
Postmodo qui nati caesus ab ense fuit:
Bis centena, minus ter quinis, milia quando
Nocte una genii sunt iugulata manu.
Ergo ades, et turmas nobis spectantibus istas,
Immenso dextrae robore funde tuae.
Impius ut tandem linguae, mentisque superbae
Nicanor capiat praemia digna suae:
Et quivis discat, numquam sine fraude prophanos
Despicere aeterni numina magna Dei.

Sacerdotum pro defensione templi. 1. Mac. 7. et 2. 14.

Indigus es quamvis nullius conditor orbis,
Immensumque domus non capit ulla Deum:
Templa tamen nostri tibi, te mandante, parentes
Ista Sionaeo constituere iugo:
Quae sacro sint dicta tuo de nomine, famae
In quibus aeternae laus sit honosque tuae.

In quibus accipias, nostros miserate labores,
Sollicito maesti quas damus ore preces.
Traditus est quod non Machabaeus vinctus Iudas,
Aspera pro populo qui gerit arma sibi:
Haec deiecturum Nicanor, et igne minatur
Cum sacris hostis velle cremare tuus.
At tu qui solus sanctus, tua sancta tuere,
Dextera ne temeret, tecta, prophana, Deus.
Aspice nos bonus, ac tumidum Nicanora, cunctas
Illius et vires perde potente manu.
Ut quia sacrilegae meditatus iurgia linguae,
Dixit in aeternum verba scelesta Deum:
Funditus innumero pariter cum milite caesus,
Obscoenam foedo pectore plangat humum.