October 2004 Isabelle Steinke (corrections), Ruediger Niehl (tagging)
New TEI header; typed text - structural tagging complete - no semantic tagging - Morpheus spell check

ADAMI SIBERI EPIGRAMMATUM LIBELLUS SUPERADDITUS. Cum emendatione eorum quae in ipsius Poematibus perperam excusa sunt: et indice, cui inserta nominum Patronymicorum explicatio, copioso. Basileae per Ioannem Oporinum. 1566.


image: s612


page 2, image: s613

Adamus Siberus Iohanni Oporino s.

Percurri legendo Oporine, Poemata nostra, quem ex officina tua mense Septembri prodierunt. In iis et absentiam, firmandae valetudinis cuasa, in thermis, ut scribis, Helveticis tuam domo, et incuriam operarum magna cum molestia recognovi. Cum enim alias librorum delicta meorum nom nemo videat, et quae exculta sunt minus limataque propter pulvereas, quibus implicamur, molestias, non sine fastidio inter dum legi possint: quantum exsistimamus iisdem nausee quasi, quibus non potuere tractari indecentius, omissione, transpositione, permutationeque non literum modo, syllabarum et verborum, sed versuum quoque integrorum, excitatum iri? Verum fortunae vim ferre nos moderate


page s614, image: s614

necesse est: et tuis aerumnis prolixe da mus veniam, quem tenuere operas, officiumque tuum. Sed quod in nobis tamen est, faciamus quae possumus: si, quae volumus, non licet. Notavi autem quae emendatione potissimum indigent in nostris Poematibus: ut si quis scripta Siberi captus amore leget, corrigere illa de indicatione nostra possit. Ea exprimes cum, misso ad te anno superiore, Indice: et libellum hunc Epigrammatum supperadditorum praepones, ut libris carminum nostrorum reliquis addi possit. Quibus quidem si quando, divina nobis benignitate usuram lucis huius diuturniorem clementer largiente, quae in manibus nunc habemus, SIONIA adiecero: non deerunt adolescentulis nostris (iis enim haec elaborantur omnia) si qui pietatis pari ter, Musarumque studiis ducuntur, unde et mentem simul in struere, et linguam perpolire possint. Utinam vero qualicumque exemplo nostro multi,


page s615, image: s615

ad vires, quibus pollent, naturae maio res, et eruditionem, qua instructi sunt, abundantiorem, in sacris argumentis experiendas, et numerosae orationis facultatem tersam elegantemque in res canendas divinas conferendam excitentur: ausim profecto polliceri, fore brevi, ute Scholis, literarumque gymnasiis, nugacibus quibusdam, futilibus, et scelerum suorum flagitiorumque cantatoribus exterminatis, et gelidos Aquilonis ad ortus relegatis, Musem Dei tantum laudes, et CHRISTI Domini ac vindicis nostri, in mortalium genus universum, beneficia, ad numeros, vo ces, modosque suos canerent. Verum enimvero, ut res loquitur ipsa, maximae parti nostrorum hominum, nec Dei gloria, nec sua liberorumque suorum salus curae est. et postquam haec opinio animos nom paucorum implevit, Poetas esse, qui versum didicerunt concludere: nunc passim plurimi, toto quidem sibiipsi plaudentes pectore, sed indocti tamen,


page s616, image: s616

incultique gauden in triviis Stridenti miserum stipulae disperdere carmen. Alii, qui et industria valent, et ab arte doctrinaque non destituuntur, cum a paucissimis discessero, aut cantillant Veneres suas, et Basia, et verum reprimam me: pudet enim verbum turpe ponere iis de rebus, quas pictas quasi ob oculos legentium statuere nebulones quosdam nequaquam piget: aut, ut praeclare cadat, vim in genii in adulationibus consumunt: dum Megubocchos suos, et Sampsiceramos, neque non raro spongis, et nescio quas quisquilias, versibus suis celebrant: idque religione tanta, ut priusquam committant, ut litera aliqua in ipsorum scriptis emineat, unde Christianos eos esse quis suspicari possit, praeoptent et perhibe ri ubique, et Epicuri de grege porci manere semper. Sed nunc nom erat his lo cus. Visum est autem mihi Oporine, te potissimum affari hoc libellulo, ut monumentum aliquod amiciciae nostrae


page s617, image: s617

ad posteritatem, si modo futura est ali qua, in scriptis meis exstet. Id te in partem bonam accepturum minime dubito: et ut accipias, etiam te atque etiam rogo. Bene et feliciter vale optime, et de re literaria optime merite Oporine.

E ludo illustri Grima, Idibus Decembris, Anno M. D. LXV.


page s618, image: s618

Iohanni Oporino

Musarum studiis, et sepia, Oporine, et aere
Doctorum praestans cudere scripta virum:
Hunc quoque Carminibus librum coniunge Siberi:
Quem nostri certum pignus amoris habe.
Carminibus gaudes? donamus carmina, munus
Pieridum maius munere nemo dabit.


page s619, image: s619

ADAMI SIBERI EPIGRAMMATUM LIBELLUS SUPERADDITUS.

Homo

Mancipium satanae, foenum, caro, terra, cinisque,
Et bulla, et umbrae somnium:
Peccati servus, scelus undique et undique, mendax,
Hostis Dei, irae filius:
Ad bona, terribili pressus caligine, ineptus,
Et inanitas, et vanitas:
Haec, et quae possunt comprendi, talia, verbo
Vis dicere uno? Dic. Homo.

Remissio peccatorum.

Cum Credo, ais, remissionem criminum:
Si non fatere, corpore
Contaminatum, corde esse, et quantus es,
Quantusque, et irae filium:
Sine mente fictos da sonos, ut Caesaris
Coruus salutator. Deo
Simulata non placent: ut ergo sis, stude,
Vere, videri quod cupis:
Non impia patrando, sed omni tempore


page s620, image: s620

Partrare Fibris intimis
Dolendo te praecordiorum: sic fide
Divinitus data tibi,
Remissionem consequere criminum,
Ob sanguinem nati sui,
Quo dives ignoscentia absorbet Patris
Numerosiora littorum
Peccata arena: perage te modo tu reum,
Favore iustus eris Dei.

Christo Evangelizanti pauperes.

Numen homoque Dei fili, Hebraeaeque puellae,
Quam sum Christe miser, pauper, egenus, inops?
Est patrio soli tibi munere dives, et uni,
Qua nihil est linguae gratia amabilius.
Hanc audire precor da opulente redemptor egentem,
Tum diti ava non sorte beatus ero?
Scilicet ad nihilum peccati, mortis, Auerni,
Et satanae recident visque furorque mihi:
Invitisque malis sistar, qua cuncta perennis
Purpureo vestit lumine laetitia:
Et cum Patre hominem numen, flatuque sacrato,
Sanguine te celebrat turba redempta tuo.

Doctor ecclesiae.

Ecclesiae qui Doctor es, pio senum


page s621, image: s621

Praefectus officio manu, nihil nisi
CHRISTUM scias IESUM, cruci qui fixus est
Numen Deusque: contionibus tuis
Hunc laudibus fer, hunc celebra, quo nihil
Nec sanctius, nec iustius quidquam polo.
Iniustus inferas loco nulli pedem:
Dispesce, par ut est, Dei verbum secans,
Et vetera profer cum recentibus sacros
E' promptuariis, ferique malleo
Saxeta legis cordium: pacem, erige,
Solare nuntians, premit quos numinis
Furor: proteruientium retundere
Argutiarum qui plagas texunt, potens
Fraudes, tenax loqui, probati qui, modis:
Depone numquam de manu volumina
Divina, lectione suscitans datam
Dotem pia: precibus opem caeli tibi,
Tuisque posce: serva intentus et lupum
Illum implicatis mille conceptum dolis:
Alacriter pedo Dei gregem rege,
Animique Sponte, non coacte, non lucri
Causa: parens ut liberos fovet suos,
Nutrixque alumnos, creditos curae tuae
Caros habe magis oculis: non proeliis
Verborum inanibus, prophanis naeniis,
Non fabulis anilibus, non somniis
Intentus, aut sermonis excellentiae,


page s622, image: s622

Sapientiae verbisque persuasoriis
Rationis humanae: magis sed Spiritus
Monstrationi: quae tui non muneris,
Negotiis non implices te: non Planus,
Emancipatus impiis sententiis:
Non mollicella sis amictus penula,
Non factiosus, caupo non verbi improbus,
Arundinaceus, dolosus, invidus,
Factu tumens, calumniator, hypocrita:
Exemplum ovilis esto, dictis, moribus,
Fide, Pudore, caritate: coniugis
Vir unius, frugi, modestus, temperans,
Et hospitalis: non merobibus, impotens
Iurgator, iracundus, audax, sordidus,
Opibus et inhians: sed bonus, sanctus, pius,
Et comis, et facilis, benignus propriam
Domum administrans rite, habens tibi bene
Oboedientes educatos liberos.
Quod si inter ista pauper et inops cogeris
Manere: si te Mundus odit, omnibus
Miserumque habent Busiridae truces modis:
Iam lora tortor, eqvuleos et expedit,
Fidiculas, rhamnos, pices, novaculas,
Metalla, saxa, laminas, scrobes, canes,
Calcarias, aquas, pyras, sartagines,
Uncos, cruces, contos, videt non? tu tamen
Ne cedito malis, sed ito ardentior


page s623, image: s623

Contra, bonum certaque certamen, tibi
Gratare et ipse: sic viri quondam sacri
Vates, Apostoli, Deique Filius
Acceptus est: non irritus labor tuus
Peribit: olim sole fulgentem magis
At quale te polo manet stipendium?

Iohanni Oporino.

Lugebas unam qui nuper Oporine, sato,
Nunc gemis uxores, sic statuente, duas.
Heu nihil in vita certi: sed desine luctus,
Nonne Dei in dextra nostraque, nosque sumus?
Quae dedit, ipse aufert: sed non, sua munera, CHRISTUM:
Hic tibi dum maneat, cetera cede Deo.

Ara Christianorum.

Non opera faciunt Christianum, sed Fides.
Corvi invocat pullus Deum:
Asinus laborem, ferre cogitur canis
Famem, potestque: milites
Plus, quam Heliae qui mentiuntur posteros.
Patiuntur: at quis non Cato,
Quis non Aristides cluet virtutibus?
Sed non Dei sunt filii
Nec hi, nec illi. Ars sola nos caelo beat,
Quae Christianorum est, Fides.


page s624, image: s624

Iustitia.

Quae bona, cuncta Dei munus: qui causa bonorum,
Ut sunt Antithei, quae mala cuncta, mali.
Hic sese pariter, nos et corrupit, amore
Inficiens misere seque, hominesque sui.
Inde omnes, quos luce polo sol conspicit aurea,
Impia turba sumus, perdita turba sumus:
Nec nisi divino nobis contingit amore
Ob natum summi, vita, salusque, Dei.
Qui vero? Verbo, motus latusque sacrati:
Qui recreat mentes, cordaque dura novat.
Haec parmam obiciunt te irato CHRISTE parenti,
Munere selibrant et super astra tuo,
Nil homo, nil prorsus pote: solus causa salutis,
Quem capit una Deus, Christus, homoque, fides.

Rhamno.

Fave canenti, vera si cano Rhamne,
Et Christianum iudica.
Sin falsa, non sum con scius mihi quorum:
Id vatis esse exsistima.

Christus ad Dei dextram. Marci XVI.

Phlegraei quondam superis detrudere regnis
Mentitum fratres ut voluere Iovem:
Deturbare Patris soboles sic posthuma CHRISTUM


page s625, image: s625

Illorum tentant conscelerata throno.
Sed licet Oromedon, cum Porphyrione, Mimasque,
Agrius et, montes montibus accumulent:
Picoloos saxis, Clitius petat aethera pinu,
Enceladus scopulis, ilicibusque Thoon:
Est homo, nume erat qui CHRISTUS, numen eritque
Non vis ulla hominem separat atque Deum.
Omniaque in patriae solio virtutis in aevum
Numen homoque regit, numen homoque replet.

Bona omnia a Deo.

Trahit Deus, sua sed ipse gratia,
Quos velle fecit: improbus
Et nil quidem vincit labor non, aethere
Fluunt tamen bona omnia.
A' patre cuncta dona nam lucis: quid et,
Acceperis quod non, habes?

Nugamen.

Vox sine re, titulus strato sine, nomen et ipsa
Inanitate inanius,
Esse aliquid pugnas: tibi militat unda, solumque.
Caroque, sanguis, et cinis.
Non fueras omnino nihil: nunc iura reposcis
Sero nimis deperdita.
Ergo quod es, sis nil, maneas nil omnibus aevis,
Nugamen o vanissimum.


page s626, image: s626

Fides PLHROfori/a.

Quae fidit CHRISTI, non est temeraria, verbis
Vis: ortus non est credulitate furor.
Nam Deus, haud mendax, quod vult sibi credier: uri
Aut nos aeternis, qua palus atra, rogis:
Pectora caelesti virtute agitata calescunt,
Impetus aethereis sedibus iste venit.
Illa magis rabies dici temeraria debet,
Illa parem quae se deputat esse Deo:
Nec meritis bone CHRISTE tuis, nec sanguine egere,
Quo nobis sola est vita futur, afide.

Christus vestis nostra. Rom. 23

Iustitia mendax spoliavit principe serpens
Nostrum patrem, quo ducimus cuncti genus:
Ille sua nudum sese cum coniuge cernens,
Involuitur ficulneis heu frondibus.
Sed non ante potest consistere vindicis ora:
Vultum Dei peccator irati nequit
Ferre: neci quod non tamen est homo conditus, illis
Salvos Deus fieri, unde, quos vult, est salus?
A' CHRISTO: ceu sponsus amat quam vestit amictu
Sponsam, operit ante qui patris vultum sui,
Qui se cumque illi sincero pectore dedunt:
Beatus est, qui CHRISTO veste indutus est.


page s627, image: s627

Bugaio.

Officio fungi, tua munia et omnia recte
Obire te dicis quidem: quid at omnibus
Davidides, alter quo non sapientior, inquit?
Non propria te, sed vox alius praedicet.

Dulo Ponero.

Dule talenta tibi decies Rex mille Ponere
Donarat, omne debitum:
An non par fuerat te inducere nomina parva,
Ius acrius nec persequi,
In quod conservum tibi erat? Compingeris ergo
In carceris merito specum,
Omnia torquendus dissoluas donec ad assem.
In se Dei clementiam
Expertus quicumque in fratrem est durus et asper,
Non dignus est clementia.

In Choerum Grundium.

Impure spumas Choere quid, fidem solam
Non facere iustos, et Deo suum gratos
Ob filium, innocens, reusque nullius
Qui criminis crucem actus in, scelus, foedam,
Ut maximum, nocentibus Patri factus
Pro victima est hominibus? Impiam tandem
Compesce linguam, os comprime. Est salus nostra,
Fuitque, eritque Numen atque Homo solus


page s628, image: s628

CHRISTUS: fremant licet, furantque, coniunctis
Sese incitentque viribus Ducum, Regum
In dogma turba bustuariorum istud,
Vel barbarus qua Volga, vel fluit Nilus,
Ganges, Tagusue: fulminetque Romanus
Plumbo impio, bullisque Cacus, et rasa
Gens universa insaniat: Polo mundus
Totus Beelzebule cum suo terras
Et misceat, diras et advocet, cunctas
Quae Tartaro et pestes latent: tamen SOLA,
SOLA, actionibus vel optimis iustos
Fecit, facit, facietque sine, FIDES: Orci
Delere doctrinam hanc nec unquam erit portis:
Mundus peribit cum suo deo: Verbum,
Fidesque cunctis saeculis manent CHRISTI.

Preces Cal. Ian. M. D. LXV.

Sit novus iste novo felix eum Caesare nobis
Annus, et o populum CHRISTE tuere tuum.
Errorum, pestes animi, contagia, morbi
Corporis, arma procul sint, et iniqua fames.

Ad annum M.D. LXVI.

Qui mundum stabili ratione modoque gubernas
CHRISTE, dies, menses, temporaque ipsa regis:
Has nobis laetas lani faustasque Calendas
Esse velis, felix totus et annus eat.


page s629, image: s629

Bella, famemque, luemque, et tristia multa minantur,
Quae fulgent celso sidera clara polo:
At per quo genitus rerumque hominumque parentem,
Per quae pro nobis vulnera quina geris:
Merge sub aequoribus, quod triste est cumque timendum
Et nobis placido numine dexter ades.
Publica res felix, Ecclesia salva, Scholaeque
Sint, fructus pecudes terraque laeta ferant.
Sic tua devoto dicemus numina versu,
Dicemus laudes sic sine fine tuas.

Petri Apostoli fides. Act. 15.

Audetis o tentare quid Dei numen,
Favoris et fidem illius:
Legis iugo gravi premendo cervices
Credentium: quod nec Patres
Potuere, nos nec ferre possumus cuncti.
Quin intima clementia,
Et gratia nos Hominis et Dei CHRISTI
Confidimus salvos fore:
Sunt saeculis ut omnibus patres vita
Nostri potiti caelitum.

Virtutis Christianae natura.

Est ubicumque Fides, quae viva, ibi floret honestas,
Et culto officii stat seges alta solo:


page s630, image: s630

Quae? Virtus: quae, sponte velut se CHRISTUS in omnes
Diffundit, nulla lege coacta, homines.
Spiritus ipse Dei fidei est effector: in illum
Ius nulli est, illum cogere nemo valet.
Nec tam vita fidem fieri pote foeda sequatur,
Quam fructus arbor, quae mala, ferre bonos.

Magister humanitatis.

Sit sanctus, bonus, integer, modestus,
Servare et pueros pie, et pudice
Vivendique magister et loquendi.
Nil spectet, nisi gloriam tuentis
Orbem CHRISTI hominis Deique: curet
Nil gregem nisi, quem paterno amore
Diligat, tenerum: pati recuset
Laboris nihil, et molestiarum,
Maior motibus, impotentiore
Qui mentes agitant furore: maior
Argentique siti, helluatione,
Rixis, invidia, oblocutione:
Instet et sibi, parvulaeque turbae,
Totus in studiis, Deique verbo,
Sive aurora diem reducit almum,
Seu nitet vaga Noctiluca caelo.
Sit docere peritus, applicare


page s631, image: s631

Ad captum facilisque, candidusque
Se discentium: et excitare dexter,
Qui calcaribus indigent, tenere et
Quam metu, mage contumaciores,
Liberoque pudore, deque honesto,
Et CHRISTO Domino, angeloque crebris,
Custode, omnia contuente, dictis.
Quid vultum referam gravem, severum,
Nec tristem tamen, atque torvitate
Horrendum? rigidum erudi Getarum
Natos Barbare, belluas in acres
Desaevi truculente. Sit meus, politus
Litterisque, viamque seregendi
Et suos sciat. Hinc tenella turba
Fiet, ut mage, quam suos ocellos
Talem amet, veneretur, aemuletur,
Officii faciat suique munus,
Tumultuque sine, Orbilique flagris.

Opera fructus fidei.

Ut numquam erumpit non fontis vena liquores,
Quae viva, officii sic decus omne, Fides.
Ut, bona quae, numquam pomum non educat arbos:
Sic operum fructus, quae sine fraude, Fides.
Non sine luce sua est sol, non sine prole parentes:
Et sine virtutum laude sit ipsa Fides?


page s632, image: s632

SALUS.

Iustitia maior est, queat quam viribus
Homini suis contingere:
Salus perit operibus, paratur unica,
CHRISTUM praehendit quae, FIDE.

Christo redemptori.

Non sum iustus ego, non sum sine crimine CHRISTE:
Sed scelus, et vitium corpore, corde, animo.
Tu bonus, ignarus peccati, sanctus, et insons
Fis homo, me faceres ut Deus ipse deum.
Laus tibi: nulla salus, meritis sperare salutem:
Omnia tu, veri vis, via, vita, tuis.

pro/blhma.

Haec, quis docet me, qui queant consistere:
Auctor salutis est FIDES:
Et, Salvus ut fias potitus caelitum
Vita, est opus virtutibus.
Nam nititur Fides Dei si Gratia,
Cui nil rei cum Debito:
An lite non pugnantia, infestissima
Se mutua evertunt manu?

DE UMBRONE MISSOPEcunifice.

Leonem praestat foedum, dirumque latronem
Esse, litum quam oleo Missopecunificem.


page s633, image: s633

Latro anima corpus spoliat, sed leno pudore:
Umbro hominem membris exuit, atque anima.
Dumque cruci CHRISTUM figit fulgentibus aris:
Quam leno monstri plus facit, atque latro.

Deus Fila/nqrwpos.

Amans maximus omnium salutis,
Optimusque Deus, suo nec ipsi
Filio proprio, unico, innocenti
Pepercit: Sed eum crucis subire
Dirum supplicium, horridum, cruentum,
Pro nobis voluit: voracis Orci
Erepti e tenebris, cruore loti
Ut sacro illius, aevum in omne caelo,
Aeternisque bonis, Deique vultu
Fruamur. sonat usque quod et usque
Ad aures hominum, per ora Vatum,
Et Pauli, et reliquorum Apostolorum:
Lege fracto animo quod, applicato
Et qui pressius hauserit, potente
Sancti munere Spiritus, renatus,
Et quam longe alius prius, perennis
Dei filius, et Deo cohaeres
Sati, fit bonus, integer, beatus,
Quae nec visa oculo, nec aure cuiquam
Hausta, mente animive cogitata,
Tandem compos et omnium bonorum.


page s634, image: s634

Argo Philaetio.

Arge tuo cum sis in munere inersque, pigerque,
Cur sit rogas nomen tibi Philaetii?
Pigra manum, prompta est sed semper inertia linguam,
Cessare dolet aliosque agens segnis nihil.

Scordio.

Unica scire salus CHRISTUM: sunt cetera fraudes,
Scordie, sunt nugae, stercora, quisquiliae,
Nil refert igitur, vivam male, seu bene? Multum.
Nam male si vives, poena parata tibi est.
Non causa gestat gladium sine Praetor: at ergo
Ut caeli pateant atria celsa mihi,
Cum virtute colam vitam. male colligis: imo
Quam potes, haud deerunt praemia, vive pius.
At caelo ut degas post ultima fata beatus,
Quae tua sit, virtus non dabit ulla tibi.
Unius hoc CHRISTI munus. Cum feceris ergo
Omnia, quae iussu sunt facienda Dei:
Quamquam ea nemo facit: Sum servus inutilis, inque,
Quidquid habes CHRISTI proice et ante pedes.
Numen Homoque via est, vis veri, vitaque, CHRISTUS:
Manat ab hoc solo, non aliunde, salus.


page s635, image: s635

Iustitia nostra Christus.

Agendo iustus iusta fit, Cato: iusti
At Christiani Filio
Iustissimo credendo maximi CHRISTO
Dei, cruore innoxio,
Tristissimaque morte qui patri factus
Oboediens, quod nos erat
Par facere, praestitit, inclitum sui pignus
Amoris et dat Spiritum.
Hic pectora novat dura solus, et motus
Bonos, et ipsum Credere
Et donat, auget verbo, et assiduus omni
Conservat usque tempore:
Et ipse quod nihil nisi Vigor totus,
Cessare non sinit suos.
Impendat hinc se Christianus ut cunctis
Fit, CHRISTUS ut sese omnibus.

Isacismaelio.

Lege fideque simul, quod pugnas, iustus es: olim
Unus ut Agarides, Saraidesque fuit.
Aut carnis, Verbi aut sis tantum filius: iste
Aede manet patria, pellitur ille foras.

Collegis.

Qui student fera saecla beluarum
Cicurare, via id modoque tentant
Quo'nam? Dexteritate, qua magistro


page s636, image: s636

Absque, saepius et cruentus ursus
Dat damnumque leo malumque saevus:
Quid nos par facere o quid est laborum
Consortes, pueros docere mecum
Quorum curaque, opusque? Non minore
Certe dexteritate obire munus
Officii. Plato namque noster ille,
Ille maximus omnium Sophorum,
An non? quae puero ferat magistrum
Minus bellua nulla vivit usquam.

Fides Auctor virtutis.

Ante Fidem quid'nam Virtus? est crimen, et error:
Post fructus, vivam qui probat esse Fidem.
Nil humana valent: das vitam CHRISTE beatam,
Cuius et Virtus munus, et ipsa Fides.

Conscientia.

Facit nihil, sed Conscientia iudicat:
Ergo quid illa, nisi Fides,
Si Christiana est? improbat quidquid potest,
Habetque, iudicans ream
Se mortis esse: Per te, aitque, maximi,
Et optimi Fili Dei
Salus mihi: quem spectat unum, proximi,
Illumque propter, commoda.

Compastae.

Nil bene cum facias, defungeris omnibus apte,


page s637, image: s637

Te causam agente propriam:
Nil bene cum dicas, loqueris tamen omnia recte,
Te teste veracissimo:
Nil bene cum noris, nostis tamen omnia vere,
Sanctissimo te iudice:
Ipse tibi orator, iudex, et testis es: ad te
Viciniae quid murmura?

Christus ubique.

Deus Homo CHRISTUS hoc ubi fit tempore,
Interroges stultum caput
Si Philosophum, quid reddat aliud? quam loco
Aliquo poli augustissimo,
Nec unde possit, nec velit revellier:
Vel cum Platone disputans,
Libros Numae vel rituales pellegens.
Non ratio, dextra quid Dei
Sit, caeca novit. SOLA cum Paulo FIDES,
Apostolorum principe,
Ascendit, inquit, CHRISTUS ultra omnes polos,
Ut solus impleat omnia.

Enypniastae.

Inanis tibi somniator umbras
Fallacis fidei, silente fingis
Nocte ceu Pithii talenta, vestes
Aut bis Sidonio colore tinctas,
Mollis aut Anacyndaraxis illas


page s638, image: s638

Nati delicias beatiores,
Quas mundus putat, et videris esse
Princeps Christiadae tibi cohortis,
Et sedere sinu tuentis orbem
Regis: in plateis, et angiportis
In circis, et in omnibus tabernis
Dum CHRISTUMque Dei, Deique verbum
Plenis faucibus intonas: ab omni
Cum tantum pietate sis remotus,
Quantum Gange, mari Indico ve, Rhenus,
Nec fratres facias pili, inquinatus
Infandis vitiis. relinque tandem
Lecti inania visa somniator,
Nugasque esse tuam fidem videbis.
Res est viva Fides, et actuosa.

Christus praesens in Cena sacrosancta.

Audimus verbum: motum sentimus: at ipsum
Nescimus, fiat qua ratione, modum:
Et tamen in Cena praesentem credimus esse
Auctorem vitae CHRISTUM hominem, atque Deum.
Cur ita? quod dixit, qui nescit fallere, CORPUS
HOC NOSTRUM, Hic SANGUIS. Non tibi: credo Deo.

Pauli Apostoli votum, Philip, 1.


page s639, image: s639

Dissolvi cupio, esse cumque CHRISTO:
Mors lucrum mihi, vita praepotentis
Est patris soboles homo, Deusque,
Solus, tempus eritque in omne CHRISTUS.

De Spermologo.

Qui Musas, vates, numeros, et carmina nescit,
Carpere nostra audet Carmina Spermologus.
Ille rogas quis sit? Non dicam: nomen habere
Non dignus nostro est carmine Spermologus.

Non apparebis in conspectu meo vacuus. Exod. 23.

Ne quando vacuo tibi libido
Apparere Dei sit ante vultum:
Munus sed quoties adibis, aethra
Cui paret, Dominum, memento ferre
Aptum, conveniensque sed quod illud,
Quod? num gemmea vasa, num metalla,
Num vestes Tyrio colore tinctae,
Num vis corporis, et comae repexae,
Num virtus, decus actionis illud
Et quo Lucifer haud magis venustus?
Est virtus, decus actionis illud
Et quo Lucifer haud magis venustus,
Est vis corporis, et comae repexae,
Sunt vester Tyrio [(reading uncertain: page blotted)] colore tinctae


page s640, image: s640

Magnum, gemmea vasaque, et metalla.
At nil cuncta DEUS moratur ista,
Quo nil ditius est, beatiusquo.
Quid feres igitur, quid o beato,
Et diti Domino Deoque, quid'nam?
Nam ferri sibi vult tamen beatus,
Divesque ille aliquid: quid ergo? CHRISTUM:
CHRISTUM, charius est nihil supremo
Quo, nil dulcius et Patri. feres qua
Hunc sed qua ratione? num Baalis
Qua Baccho, Cerere et, facit sacerdos?
Phy nefasque, scelusque abominandum.
Offerri nisi non potest perenni
CHRISTUS supplice quam fide Parenti.

Christo Domino.

Si bone divideres fasces, et CHRISTE metalla,
Et sceptra, et culti iugera lata soli:
Quam studio reges, patres te, cerdo, colonus
Ardenti colerent, quam reverente fide?
Nunc aeterna tenes tantum ipse, aeternaque donas:
Non mundo, nisi sunt quae peritura, placent.
Ergo habeant Reges sibi regna, sibi arva coloni,
Et patres fasces, cerdoque divitias:
Tu sceptrum, fasces, et campi, aurique talenta
Tu sis CHRISTE mihi: cetera curo nihil.


page s641, image: s641

Philotimo.

Sis, esse quod cupis videri: sic eris
Et ipse non prorsus nihil.
Virtus, graves mores, et eruditio,
Prudentia, atque comitas,
Auctoritatem, quod videmus, afferunt:
Non ira, non amor sui,
Morositas, inscitia, importunitas:
Multo minus pecunia.

STEPHANO SCHONFELDIO.

Schonfeldium Camenae
Frigus tori dolebant
Lugere: nunc eaedem
Schonfeldio facesque,
Ignesque gratulantur
Mariti amoris et non
Gnidi deam, Paphique:
Sed, sanciit iugalis
Qui sacra iura lecti,
Rerum patrem precantur,
Ut totus est amorque
Qui, charitatisque totus,
Sic vinciat mariti
Novi, novae maritae,
Mentesque, corporumque
Artus potente vinclo:
Ut unum idemque nolint,


page 32, image: s642

Velintque: ita implicati,
Ulmo velut corymbi,
Suo crocoque smilax.

IN BUFONEM.

Bufo impure, sceleste bufo, foedis
Bufo foedior omnibus cloacis:
Ten' qui prostituis sacras Camenas,
Dum foedam Imbriam, Amaracumque, fari
Et quaelingua nequit pudica cantas,
Ten' Italia praedicat poetam?
Ten' fides probat Orthodoxa vatem?
O saeclum sceleratum, et exsecrandum.

TUMULI ALEXANDRI DUcis Saxoniae, Augusti Elect. F.

Ut flos purpureas, ventus quem laesit, et imber,
Demittit moriens mane recente comas:
Post lustri, Augusto, geminati tempora, cretus
Principe, Alexander sic perit ante diem:
Deliciae matris, patris spes, summa futurus,
Fataque si sinerent, gloria Saxoniae,
Scilicet et Regum turres, inopumque tabernas
Mors aequo pulsat pallida ubique pede:
Et plebs, et Princeps, omnes puerique senesque,
Serius aut citius puluis et umbra sumus.


page 33, image: s643

IOAN. FRIDERICI III. DUCIS SAXONIAE, IO. FRID. PRIMI P.

Hunc Pietas tumulum servat coniuncta Camenis,
Et gemit excessu dux Friderice tuo.
Heredi hanc Genitor post fata suprema reliquit:
Eximium sequitur stirps generosa patrem.
Hanc coluisse tibi studii indefessa cupido,
Atque uni CHRISTO vivere cura fuit:
Exutus, cum quo vitam caelestibus, artus,
Laetitiis dempto fine beatus, agis.
Nec tibi malueris latissima regna, nec aurum:
Regnum, aurum CHRISTUS numen homoque suis.

FINIS.