September 2004 Ruediger Niehl
new TEI header; typed text - structural tagging complete - no semantic tagging - no spell check

ADAMI SIBERI AEOLOSTICHON Liber Secundus.

DE CORRUPTO SAECULI praesentis statu.

COrruptos mores, seclique incommodae nostri
Dum querimur, numeris culta Thaleia fave.
Quisquis ades valeas, qui verum audire recusas,
Nescit adulari pagina nostra malos.
Pro grege, quos Christi Deus in statione manere,
Quos verbi curam mandat habere sui:


page 123, image: s123

Pontifices faciunt, immundi idola Baalis,
Doctrinam ludos, deliciasque Dei.
Ipse Erebo qui se fingit caeloque potentem,
Romana sathanae praesul in urbe sacer:
Qui leges precio figit, precioque refigit,
Et caeli fictas vendit avarus opes:
Ebrius innocuo sanctorum sanguine, Christi
Quam furit in miserum, ceu lea saeva, gregem?
Nil intentatum sceleris've, doli've relinquens,
E'toto nomen tollat ut orbe Dei.
Perque suos monachos, Cocytia monstra, Baalem,
Moribus et firmet regna inimica bonis.
In quibus impietas, mendacia, foeda libido,
Pro Christo teneant, proque pudore locum.
Sceptra tenere, data est quibus et custodia legum,
Heu pauci credunt muneris esse sui:
Et curare scholas, et dogmata vera tueri,
Quemque sui cultum comprobat ipse Deus.
Pro patria armari, detrudere finibus hostem,
Et dare digna bonis praemia, digna malis.
Maxima pars Latiae meretricis pocula sorbens,
Siderea caeli ridet in arce Deum.
Idaliae reliqui divae, Bromioque litantes,
Otia agunt populo perniciosa suo.
Aut si bella placent, non in Turcas've, Getas've,
Christi hostes, illis induit arma dolor:
In socias urbeis ferrum vertisse, cruore
Et de Christiadûm praeda petita iuvat.
Indomito rigidus lentis ut pugnat habenis,
Qui nondum frenos ore momordit equus:


page 124, image: s124

Sic vulgus legum vinclis parere recusat,
Quaeque sibi libuit, cuncta licere putat.
Iamque adeo rediit magno renovante Luthero
Doctrinae aethereae quod fuit ante decus:
Quaeque operum densa latuit ceu nube, nitorem
Antiquum rursus coepit habere fides.
At quotus heu quisque est, qui talia munera curet,
Ex animo studeat gratus et esse Deo?
At quotus est, dignum se Christi sanguine praestans,
Per pia, quam iactat, qui probet acta fidem?
Scilicet omne malum, scelus omne irrupit in aevum
Hoc nostrum, ferro durius et chalybe.
Victa iacet virtus, vitiis iuvenesque senesque,
Artibus invigilant vir mulierque malis.
Fraus, Venus, Ebrietas, et amor dominatur habendi:
Est nomen pietas, nomen inane fides.
Et dubitamus adhuc, non exhibitura sequentes
Mundo, aderit quin iam iamque suprema dies?
O'qui praedixti nobis prius omnia, fienm
His positure malis, maxime Christe veni.

AD GEORGIUM FABRICIUM.

FAbrici Aonidum decus, Camenas
Qui tecum in patriam Italis ab oris
Infers, Pindaricos sonante plectro
Et cogis numeros referre Christum.
Cum, nugas aliquid meas quod esse
Putas, tardipedi Deo sacrare
Non permittere mî velis, facultas
Quas parui ingenii, molestiaeque


page 125, image: s125

Graves non patiuntur expolire:
Te tuus veniam hanc peto Siberus,
Ut si quidquam animo meo expetisti
Quod gratum faceres, manus libellis
Nostris admoveas, parum venustos
Nec salis lepidos nec eleganteis
Tollas versiculos, placere possint
Quo plus, scrinia nostra cum relinquent,
Non dico populo: nihil moramur
Istos in plateisinambulantes,
Ad se vulgi oculos trahunt et aures
Qui vultu tetricoque, vestiumque
Splendore, et digitis micante gemma:
Verum illis, liquidos bibere fontes
Qui Musarum hedera caput sacratae
Cincti, diligit ipsa quos Minerua,
Et quos Phoebus amat, neposque Atlantis.
Quîs si contigerit mihi probari,
Tum vero unius aestimemus assis,
In me quod scioli measque Musas
Iactabunt. Sciolis placere summum
Probrum, maxima displicere laus est.

IN TUMULUM HELII EOBANI Hessi. Hospes Ioquitur.

CVius, et unde venit mihi vox tam dulxis ad aures,
An docta ad tumulum Calliopaea canit?
Helius hîc vates Eobanus conditur Hessus,
Non minor ingenio Naso poeta tuo.
Delius hunc luxit, tristes luxere sorores,


page 126, image: s126

Ardua Pimplaei quae iuga montis amant.
Ipse Medusaei quem praepetis ungula rupit,
Destituit liquidas aridus amnis aquas.
At tulit hinc illum Christus, caeloque recepit,
Angelicos inter iussit et esse choros.
Sorte sua felix ubi, quem dum vita maneret,
Cantabat, fruitur nunc propiore Deo.
Sub pedibusque suam cernit, sua carmina, famam,
Tempore non ullo deperitura, legi.
Nam venit ingenio quae laus, est sola perennis,
Carmine quaesitum stat sinemorte decus.
Calliopaea refert haec, ô clarissime salue,
Gemmatoque vale digne cinis loculo.

AD VALENTINUM HERTELIUM, Delibris historiae subterraneorum Georgii Agricolae.

SCribimus indocti passim doctique libellos,
Quaerendique omnes nominis ardor agit.
Explicat hic rerum caussas: hic fonte petitum
Socratico, quo sit vita regenda, modum:
Ille Paloemonias leges: praecepta diserti
Zenonis pressa monstrat at ille manu:
Eloquii multos per campos ire patenteis,
Verbaque non uno pingere flore iuvat: -
Enarrant multi veteres, nil lucis egentes: -
Historiis multi nomen habere volunt:
Est qui se Thamyran superare, atque Orphea cantu
Credit, et ex illo nobilis esse cupit:
Est alius numeros, alius qui sidera tractat,


page 127, image: s127

Atque Syracusium se putat arte senem.
Denique non fungos tot, cum se vere tepenti
Montibus et silvis terra remittit, habet:
Se profert isto scriptorum tempore quanta
Copia, quo libris omnia plena novis.
Quî tamen Herteli, quî fit, non omnibus aeque
Ut veniat famae, quod petiere, decus?
Non raro partae cernentes funera laudis,
Et superet libris maxima turba suis?
An quod transcribunt tantum praeclara reperta,
Ingenio veteres quae peperere suo?
Nil ex se quidquam gignentes, nosse futura
Saecula quod curent, posteritasque memor.
An'ne etiam, quod digna lini nec tollere, limae
Nec sub iudicium verba vocare solent?
Ferre vetustatem quo possint, certius inde
Nomen, et a summa maius habere manu.
Non satis Herteli, non est scripsisse libellos,
Indicet ut titulum pagina prima tuum:
Gloria te levet ut terra sublimis, et inter
Non fastiditos ut numerere viros:
Non careant genio: procul absit inertia : [(printer); sic: ] scriptis
Ipse potest auctor quem dare quisque suis:
Ad res praeclaras, si cura et lucidus ordo,
Accedant Latio verbaque digna sono.
Quae neget Agricolae monumentis si quis inesse,
An'non iudicio iure carrre putes?
Agricolae, qui nunc praestans ne docta vetustas
Laudibus ingenii saecula nostra premat:
Ingressus terrae latebras, Plutonia regna,


page 128, image: s128

Audax, naturae perficit historiam.
Et Ciceroneo sermonis lumine, clara,
Occultata prius quae latuere, facit.
Aeternis manent cur venis flumina, caussae
Quae sint feruentis, quae ve tepentis aquae.
Cur Stygis unda necet sit regia lympha Choaspes,
Dulcis odore graveis fundat Anigrus aquas.
Caussa sit Enceladus cur aestuet ignibus Aetna:
An quod subiectum flamma bitumen habet.
Perrhoebi quatiat quid celsa cacumina Pindi,
In caput et rapidas de mare vertat aquas.
Quot sint terrarum species, quem praebeat usum
Quaeque suo insignis gleba reperta solo.
Quid sal, quid nitrum: quid et illud, Colchidos arsit
Aesonidae quondam quo nova nupta dolis.
Pinguibus erumpat num venis succina tellus,
Illa fluant lachrumis an Phaetusa tuis.
Quid ferriac flammae victorem adamanta, quid ipsum
Et Parium marmor, duraque saxa creet.
Denique quorum homines scrutando viscera terrae,
Venas abstrusas quaerere cogit amor:
Semina gignendis quae nam sint apta metallis,
Quae res in fibris formet et illa suis.
Corpore misturas quot vis ludentis in uno
Naturae iungat, quotque quibusque modis.
Quae satis ingeniis non vestigata priorum,
Nota fuere satis nec Theophraste tibi.
Ipsi etiam (liceat nobis manifesta fateri)
Nec Stagera tuo nota fuere Sopho.
Nec nostro, quamvis totum complectitur orbem,


page 129, image: s129

Auctorum carpens Plinius omne genus.
Et forte quis putet, ut tam pulchrifama laboris
Obscura ante suum sit peritur a diem?
Non ita: wed donec fundet vaga flumina tellus,
Aer donec erit, doner et ignis erit:
Donec naturas quarum rimatur et ortus,
Quas gignit tellus effodientur opes:
Clarus erit, toto nomenque legetur in orbe
Agricolae, decoris Theutona terra tui.
Cum cura, studiis quicumque quod utile, seribit,
Permanet: auctorum cetera turba perit.

AD IOANNEM STURMIUM.

DIsertissimus est Catulliano
Iure carmine Romuli nepotum
Dictus Tullius, omnium fuerunt
Quot unquam, aut aliis erunt in annis.
Nam currens velut amnis Alpe, ripas
Quem notas super et nives soluti,
Atque imbres aluere, grandinesque,
Immensus ruit, impetuque vasto
Feruit, seu Catilina te furentem,
Antonique scelus premit: diserta
Seu lingua trepidos reos tuetur:
Sive audax spolia Atticae Mineruae
Detrahit, Latium libellulisque
Ornat Socraticis, parens senatus:
Et pater patriae, patronus idem
Caussarum, et sapientiae magister:
Conati exprimere hunc loquendo multi,


page 130, image: s130

Se dici voluere Tullianos.
Nec spes destituit: potente lingua
Hinc Bembi, Sadoleti, et hinc Camilli,
Hoc doctum caput extulere seclo,
Et suae Ausoniae locutionis
Laudes adseruere purioris.
At nobis decus elegantiarum
Ante haec tempora, Tulliana Pitho
Et negata fuit: sonasset omnis
Aeternumque liber minus politus
Foedam barbariem: diserte Sturmi
Germanis nisi caelitum fuisses
Datus munere. Tu, Padus putetur,
Ne solus Tyberis've, Tulliana
Et verba et numeros referre posse:
Rhenum cedere non sinis Suadae
Arpinae. cupidis quid ô, quid autem
Dicam, quod rationem iterque monstras
Candidus, Ciceroniani et illis
Qua roresque fluant, fluant leporum
Favis deliciae suaviores,
Hyblaeis simul, Atticoque melle?
Quid dicam, pietatis ipse amator,
Quod Christum colis, et colis salutis
Doctrinam, studia eloquentiaeque
Et conferre alios iubes, et ipse
Ad verbumque Dei, Deique cultum
Ex magna celebranda parte confers?
Ergo quantum etiam elegantiorum,
Et quantum est hominum politiorum,


page 131, image: s131

Iure nunc venerantur atque honorant,
Iure suspiciuntque diliguntque,
Te Sturmi pietatis eloquentis,
Et piae sapientiae magistrum.
Nec vero tibi debitum negabit
Exstincto decus eruditiorum
De te iudicium: sed (ipsa dicam
Hoc docta Italia audiente) maior
Quot sunt, quotque fuere Tullianis:
Non minus celebraberis perenni
Laude posteritatis; ipse dictus
Ac qui carmine Romuli nepotum
Disertissimus est Catulliano.

IN TUMULUM HENRICHI Ducis Saxoniae, Alb. F.

HAec Henriche tibi statuit monumenta sepulchri
Pro meritis populus, pro pietate tuus.
Adicit et fletus, nec non bona verba, precesque,
Et quaecumque tui munera poscit amor.
Te Misena quidem gavisa est principe paruo
Tempore, quod regni frater haberet opes.
Quo tamen usque, prius tota cum stirpe sepulto
Fratre, tibi populo reddere iura datum:
Non sensit dominum, sensit tua turba parentem,
Usa sui miti principis imperio.
Nam quamvis, esses quod servantissimus aequi,
Punires iusta facta proterua manu:
Non metui tamen ipse magis, quam semper amari,
Charus et optasti civibus esse tuis.


page 132, image: s132

Quinetiam verae doctrinae captus amore,
Qua res non ulla est principe digna magis:
Multorum contra fremitus, irasque, minasque,
Defendis verbi dogmata pura Dei.
Posset et ut populus de relligione doceri,
Acceptosque Deo quae facit esse, fide:
Ignavum e templis monachos pecus eicis, omnes
Sacrificûm incestae nequitiaeque dolos.
Cuifacto certant forti non pectore, terris
Passa pericla tibi, passa pericla mari.
Gloria non belli: fueris nam quantus in armis,
Nec Phrysia, ut cupiant, arua negare queunt.
Nunc animas inter sanctas super aethera, curis
Exuto, felix est tibi parta quies.
Ipsa quies Christus: Christus quoque vita, bonumque:
Parta quies Christus, vita bonumque tibi.
Nec nostros fletus, nec curas munera, nec quas
Nunc tibi supremas soluimus exequias.
Chare parens igitur patriae, invidisse quietis
Nos tibi dicamur ne bona [(printer); sic: bono] summa tuae:
Iam lacrumae sistant. tuque ô decus addite caelo,
Perpetuum salue, perpetuumque vale.

IN VULCANUM.

QUiruis in famam Vulcane sceleste bonorum,
Impia sacrilego bellaque dente geris:
Nec tibi Calliope, tibi nec dictavit Apollo
Carmina, Castalii praeses Apollo chori.
Non undam sacro Permessidos amne bibisti,
Quam pede Gorgoneus praepete fecit equus.


page 133, image: s133

Ipsa tibi Stygiis Alecto infecta venenis
Adfuit, et colubris cincta Megaera caput.
Proque Medusaei potae tibi flumine fontis,
Tartareae nigri sunt Phlegetontis aquae.
Talia non etenim sacrae convicia Musae,
Nec rabiem tantam Castalis unda parit.
Si tamen est factis qui dans sua praemia iustis,
Et videt et punit facta nefanda Deus:
Talibus haud longum scriptis laetabere, poenas
Tempore nam quo non lingua scelesta luit?

IN TUMULUM IOANNIS CELlarii Theologi.

SIste gradum, brevis est hospes mora, carmina donec
Haec pauca in tumuli fronte notata legas.
Frigida Ioannis Cellari membra sub isto
Marmore, Lethaeo pressa sopore cubant.
Tempora qui rectis studiis cum multa dedisset,
Curreret et linguae copia larga viro:
Non genus elegit vitae, quod turpia tantum,
Dulcius hoc quo nil tempore, lucra daret:
Esse sed exillis voluit, qui dogmata Christi,
Qui vera populum de pietate docent.
Ergo etiam lingua, verbisque potentibus usus,
Quod nunc ad multos non leve crimen habet:
Sancta salutiferi defendit dogmata Christi,
Quae fidei statuunt regna beata dari.
Nec meritis nostris deberi dona salutis,
Quae solo a Christo, non aliunde venit.
Et sic sacrilegi contra mendacia Papae,


page 134, image: s134

Ac monachûm contra somnia vera docens?
Lata per arua greges sparsos ad ovile reduxit,
Ne fierent avido praeda voranda lupo.
Quid mores referam sanctos, vitamque peractam,
Quae verbo Christi consona tota fuit?
Non ignarus erat vero a pastore requiri,
Heu quorum paucos tempora nostra ferunt:
Et populum recte de relligione docere,
Exemplumque boni moribus esse viri.
At quamvis plures poter at superesse per annos,
Utilis et Christi longius esse gregi:
Nam vires nondum gravis inter ceperat illi
Aetas, cum Lachesis rupit avara colum.
Non ita Christe tibi visum, tellure quiescunt
Ossa, animus caelo. quo libet, hospes abi.

FATI NECESSITAS FLECTI. non potest.

QUid quae fixa Dei iussu, et fundata tenentur,
Stulte suo tentas fata movere loco?
An'non praecipitem ferri te sentis, in ipsum
Et superûm regem signa movere vides?
In facies te verte omneis, et contrahe quidquid
Ingenioque vales, consilioque vales:
Non immota minus superûm decreta manebunt.
Calliditas fatum vincere nulla potest.

AD IOACHIMUM CAMERARIUM

QUi Cicerona refers Latio, Demosthena Graio,
Sive hoc, sive illo te iuvat ore loqui:


page 135, image: s135

Ecquid ut ista legis Ioachime, Siberus Adamus
Mirare hoc paruum quis tibi mitat opus?
Non aliquo fateor, tibi qui sit iunctus ab usu,
Nec tamen ignotus qui fuit ante tibi.
Huius erit testis locuples Meurerus amico,
Meurerus Clarii gloria rara chori.
Hic ad te quodam deducto tempore, fecit
Alloquii fieret copia grata tui.
Quam tunc non dubium promittere visus amorem,
Cum mihi dicebas, Tu quoque noster eris?
Quo motus verbo, iampridem carmine mentem
Debuer am memorem significasse tibi:
At pudor officium tenuit, nostrasque Camenas
Ad te nequaquam passus adire fuit.
Quem tamen abiciens, ut amoris foedere certo
Nunc tibi coniungar, nostra Thaleia petit.
Nec me, ni fallit mens, aspernabere, eritque
Ianua amicitiae non mihi clausa tuae.
Hoc animi candor, cunctis et cognita virtus,
Hoc spondent mores, ingeniumque tuum.
Adde, quod ad Musas cum te tuus incitat ardor,
Proveniant nulli carmina culta magis:
Non me reicies communia sacra colentem,
Sacra Philetaeis ingeniosa modis.
Sic rursus, tota Christum quod mente precaris,
Pax nostro optatas ducat in orbe moras,
Ut tua succrescat sequitur quae signa iuventus,
Se, studiumque suum consecret omne Deo.

IN ATTALUM.


page 136, image: s136

GRammaticus bonus es, bonus es Dialecticus: armae
Pro trepidis bonus es civica ferre reis:
Es bonus in numeris, nec non bonus arte canendi:
Astrolegusque bonus, Cosmographusque bonus:
Es bonus ornatis Ciceronem effingere scriptis:
Es bonus in dulceis cogere verba modos:
Es bonus obseuras naturae exquirere caussas:
Historias veterum commemorare bonus:
Multa loqui bonus es de relligione, Deoque:
Ingenio bonus es, iudicioque bonus:
Sis bonus in cunctis, bene nil tamen Attale nosti.
Scire cupis qui sis? magnus es ardelio.

IN TUMULUM ANDREAE FRANci Camitiani Iurisconsulti.

SIt mihi fas, umbram tumulo dum condimus, hospes,
Addere, quae busti carmina fronte, legat.
Immiti Francus consumptus morte, sub ista
Andreas tegitur Camicianus humo.
Aonas in montes ductum florentibus annis
Ipsa suo fovit Calliopeia sinu.
Instruxit cithara, sacras et tradidit arteis,
Mente quibus feritas, asperitasque fugit.
Inde acri studio sinuosa volumina iuris,
Et didicit leges Martia Roma tuas.
E' quibus et decus, et praeclarum nomen adeptus,
Non modo Lipsiaca magnus in urbe fuit:
Esset ut eximius praestanti laude senator,
Commoda creverunt publica cuius ope:
Inter eos esset cuiquam nec honore secundus,


page 137, image: s137

Reddere qui rudibus iura petita solent:
Sed quoque consilium dubiis in rebus ab illo
Saxoniae petiit nobilis aula ducum.
Ossa iacent hic: caerulei templa aurea caeli
Mens colit, aeternis perfruiturque bonis.

IN ITINERA ITALICA GEORgii Fabricii.

AVsoniae cultas quae sunt visenda per oras,
Oppida, rura, arces, flumina, stagna, lacus,
Moenia seu Patavi, Troiani Antenoris urbem,
Seu Romam, Roma Parthenopenque petas:
Sive iter Hetruscum carpas, reptes ve per Alpeis,
Explicat haec lector pagina docta tibi.
Pagina quae certans Venusinis aemula chartis,
Cur longinqua docet sint adeunda loca.
Non caelum ut mutes, ceu grus, quae Strymona pennis
Quod fuerat tranat, quod fueratque redit:
Sed studia et mores hominum, Laerte creati
Exemplo, variis perspeculere locis.
Unde usus rerum venit, et prudentia maior,
Quîs sine quid tandem vivere laudis habet?
Hanc tibi Fabricius Latio dat ab orbe reversus,
Fabricius patriae gloria rara suae.
Quam si mente legis, qua scripsit et edidit ille,
Crede mihi, fructu non pereunte leges.

AD VOLFGANGUM MEURERUM Palaeoreum medicum.

PAlaeoreum conveni meum Musa,
Qui fontis haud expalluit caballini


page 138, image: s138

Haurire latices: Atticae sales linguae,
Latios sales suadae doctus Arpinae.
At nunc Elister culta qua fluit praeter
Lycaea, Paeonias arteis docens, iisdem
Et corporum morbos pellens: habet nomen,
Invidia cogitur quod ipsa mirari.
Hunc ergo conveni, et libellulos trade
Vacuo meos. quos fronte videris laeta
Ubi recipi, favore scripta sustentet
Rogabis haec ut qualiacumque non illi
Veniesmolestus: nam Siberi amat nemo
Magis, facit've nugas pluris. ut risus
Ronchosque contrasis tutus malignorum:
Palaeoreum conveni meum Musa.

IN TUMULUM MARTINI Lutheri.

NEc nostri vidit similem cui temporis aetas,
Nec pietate parem secla futura ferent:
Martini placida, post fata, quiete Lutheri
Membra, sub hoc tumuli marmore tecta cubant.
Obruta pontificum quae fraudibus ante latebant:
Eruit hic princeps dogmata vera Dei.
Ut sua saluifico constaret gloria Christo,
Tempore quae longo pene sepulta fuit,
Fecisset quod opum non ulla potentia, castra
Nulla quod innumera Martia plena manu:
Ipse Dei verbo, Christo fidissime Paule
Doctrinae fretus fulminibusque, tuae:
Fregit opes Antichristi, foedissimus ipsa,


page 139, image: s139

Heu pudor, in sancta qui sedet aede Dei.
Thesbitae turbans exemplo sacra Baalis,
Acceptos cultus restituitque Deo.
Nil neque te meretrix veritus Babylonica, diro
Vertice tergeminum quae diadema geris.
Nec satanam, Stygiis qui te produxit in antris,
Huic nec subiecti totius orbis opes.
Pro quibus in caelo vitae felicis honore
Auctus, perpetuae gaudia pacis habet.
Mox proceres inter sanctos, in nube corusca
Debita cum Christus praemia cuique dabit:
Voce sua Papam condemnaturus, et omnem
Quae parteis Papae turba secuta fuit.
Quod velit esse brevi, cura quicumque salutis
Tangeris, ardenti voce precare Deum.

DISTICHON CONTINENS ANnum obitus Lutheri.

QUae genuit, rapuit te sancte Isleba Luthere,
Caelo animus fruitur: Leucoris ossa tenet.

IN ANTICHRISTIANOS.

QUae sint, quae faciunt beatiorem
Vitam, quaeritis antichristiani?
Unum agnoscere triplici colendum
Deum numine, et agnitum timere,
Amare, et venerari, et invocare.
Patrem: qui regit et tuetur omnem,
Quem verbo e nihilo creavit, orbem,.
Filium: scelus ut piaret Adae,


page 140, image: s140

Est qui factus homo, quaque morte
Amissam reparavit et salutem,
Offensique patris repressit iram.
Spiritum: docet, et fovet, gubernat
Qui nos, et iubet invocare, et unum,
Quae nos cumque premat ruina, forti
Fide apprendere: fiat ut Dei laus
Et sic cognitiorque, clariorque:
Moribusque referre, sancta Christum
Vitae totius, innocentiaque.
Haec vitam faciunt beatiorem,
Sed non creditis Antichristiani.

IN OFFICIA CICERONIS.

QUae sit honestatis ratio, morumque bonorum,
Quo'nam sit virtus vera paranda modo , [(printer); sic: ]
Ut dum nil facias contra laudemque decusque,
Vita sit officiis irreprehensa suis:
Haec Tullii tradunt divina volumina, linguae
Quîs nullum Latiae sanctius extat opus.

IN TUMULUM PAULI LINdanae Theologi.

HOc Christo sacrum est: templum venerare viator,
Utque sit huic cineri terra precare levis.
Hoc igitur tumuli sub marmore Lindana Paulus,
Nomine qui quod erat, lingua animoque fuit.
Spirabat totus Christum, Christumque sonabat:
Eloquio Paulus, pectore Paulus erat.
Sectarum rabiem, Papae furiasque perosus,


page 141, image: s141

Quosque iuvat bello sollicitare Deum.
Exstinctum luxit non ficto Misnia planctu,
Luxerunt maesti Saxoniaeque duces.
In spe sanctorum corpus tellure quiescit,
Gaudia mens caeli non peritura capit.

IN SUFFENUM.

QUid ô quid adeo credis plumbeos esse
Suffene, quod tuum non est, tuum scriptum
Qui dicere, recitare pro tuoque audes?
An nos putas Melanchthonis libros numquam
Legisse, videre nec tuum impudens furtum?
Isto modo esse tua omnium queunt scripta
Homeri, ipsius et Platonis, et magni
Demosthenis, quod illis constitit multo
Labore, negotio levi tuum, nullo
Faciesque sudore: illorum auferens nomen,
Ponens tuum, poeta sis, et orator,
Et philosophus: cornicula veluti quondam
Ornata non suis coloribus, pavo,
Et cygnus erat, et psittacus, avis et vellet
Quae cumque fieri, fucum quin abis factum
Aliis, quibus es ignotus: nec puta Cumas
Hîc esse: asinus imponere non potest nobis.

IN TUMULUM CATHARINAE Siberae infantis.

FRigida lugubris genitor Catharina Siberus,
Condidit hoc tumulo corporis ossa tui:
Tellurique dedit, quod erat tellure creatum,


page 142, image: s142

Pulucris ut fias, puluere nata, cinis.
Mens Christi gremio felix cubat abdita, mulcei
Qua Paradisiacas aura beata rosas.
Exspectatque diem, sociis quo reddita membris,
In vero capiet gaudia plena Deo.
Quem nitido ô utinam solis praenuntius ore
Lucifer, admisso provocet ortus equo.

SOLITUDO NUTRICULA curarum

COngressus hominum maestus, turbamque sodalem
Cur fugis? in coetu laetior esse potes.
Tristiciam loca sola augent, loca sola caveto,
Qui vacuum curis pectus habere cupis.

DE ATTALO.

ATtalum neque litteras, nec arteis
Qui novit, mihi praedicas amice.
Cur vero? est homo non disertus, inquis,
Solum, sed facilis docere sit vel
Ille alter tibi Sturmiusque, et alter
Philippus: valet hic docendo, summus
Ille dicere: litteras, nec arteis
Cognovit tuus iste Sturmiusque,
Philippusque. bonum docere, promplum
Et fari obice quam lubet, tamen nec
Litteras tenet Attalus, nec arteis.

IN TUMULUM STEPHANI ROTI Zuiccaensis.

ROte nec Aonidum deerant tibi dona, disertae
Nec deerat linguae gratia prompta tibi.


page 143, image: s143

Civis eras patriae studiosus, sensit alumnum
Te, tua quae luget funera Zuicca, pium.
Sumus amor verae tibi relligionis, in hostes
Acre odium contra sed pietatis erat.
Et de plebe fores veluti tamen occidis, eheu
Immundaque iaces arida puluis humo.
Omnia mors violat, soluit fatum omnia: nostrae
Non tamen hoc rupit foedus amicitiae.

IN TUMULUM VOLFGANGI Heusneri Halensis.

QUam placide Heusnerus Volfgangus pace quiesco,
Terraque securo est quam super ossa levis?
Hic ubi Iuste tuis manibus componor Iona,
Qui mea clausisti lumina chare gener.
Mors est facta mihi somnus, non morte sub isto
Marmore, sed pressus membra sopore cubo.
Muneris est hoc Chrsite tui: de morte quietem
Omnibus ipse, colunt qui tua verba, facis.
Defluet at simulac sopor hic, rursusque reviset
Membra animata suus, qui fuit ante, calor:
Additus aethereis sanctorum coetibus, aevo
Felici, summa laeticiaque fruar.
Inque mea Christum, mea gaudia, carne videbo,
Qui nobis factus gloria, vita, salus.

CORRUPTA PVERORUM AETAS.

QUaeritis usque adeo cur sit corrupta inventus?
Foeda domi loquitur, foeda facitque parens.
Aleo, periurus, mendax, vinosus, adulter,
Cumque ipsa spernens relligione Deum.


page 144, image: s144

Et mirum est si fitnebulo nebulone parente,
Estque mali corui pullus et ipse malus?

IN IMPIUM LIBRUM.

HInc sancti pueri, sanctae procul este puellae,
Lumina nec foedo conscelerate libro.
Plura venena suum nam rettulit impius auctor
Inscriptum, celsis quam gerit Oeta iugis.
Quam vel echidna vomit lethaea pasta cicuta,
Vel canis infernas qui cubat ante fores.
Quid prius inficiat quam caelum, perdere cessas
Cum libro auctorem Iuppiter igne tuo?

IN TUMULUM VALENTINI Hertelii. Viator et Charis.

VI. IN tumuli quae fronte sedes, quod maesta puellae
Nomen habes? CH. Dicor blanda et amica Charis.
VI. Quae lateri iunctae? CH. Clio, Cliûsque sorores.
VI. Et docti situs est hîc cinis ergo viri?
CH. Est vero Hertelii. VI. Cur servas ipsa sepulchrum?
CH. Quodque puer coluit me, coluitque senex.
VI. Musarum dignus lacrimis: sed busta frequentant
Cur pueri? CH. Doctor quod puerûm ille fuit.
Et teneram erudiit magna cum laude iuventam,
Hîc ubi Chemnicii moenia clara vides.
VI. Nunc nimium rari doctique bonique magistri.
At tumulo illius quis dedit hos titulos?
CH. Exstincti luxit qui fata, Siberus Adamus,
Inferias socero persoluitque gener.
VI. Discedo: sit pax umbrae, tumuloque sub ipso


page 145, image: s145

Et nardum cineri spiret, et urna crocum.

DE PHILOSOPHIS; ORATORI bus, et poetis nostri temporis.

GRandiloqui scriptis mentem emendare Platonis
Quid iuvat, ut docti nomina clara feras?
Quid studium linguae sequeris, Ciceronis et arma,
Moeonidae numeros, Virgiliique sonos?
Barba sophos, vates gemmae, vestesque disertos,
Serica acupictus pileolusque facit.
His verba et mores addas, gressumque superbum:
Hoc Thraso ni fueris tempore, nullus eris.

DE VALERIO CORDO.

COrdus deliciae tuae Minerua,
Arteis cui medicas Apollo, Maiae
Cui natus dederat chelyn, lepores
Charis, carmina blandiora Musae:
Cordus mortuus est tuus Minerua.
Cordus ille Valerius, Galeno
Qui non inferior fuisset, eheu
Ni saevae iuvenem invidaeque Parcae
Rumpentes properata fila, in ipso
Vitae limine dulcioris, ire
Iussissent per iter genebricosum.
Ut, flos qui Zephyro tepente crescens,
Et iam puniceas comas recludens,
Recludens tenerum decus refulget,
Succisus moritur: miselle Corde,
Sic heu sic subito cadis, nec ipse


page 146, image: s146

Te Phoebus tuus, et nepos Atlantis,
Charis, Pierides, et ipsa Pallas
Fatis eripuere. Quin ab oris
Germanis procul (ah dolor) tuorum
Amplexuque procul peris: nec aegra
Nato efflanti animam parens ocellos
Compressit digitis: soror suprema
Nec comas laniata, pectus, ora,
Carpsit oscula: turba nec sodalis
Flens, cum fratribus est sequuta funus.
Tybri, flumine qui lavis Quirini
Flavo moenia, te putem'ne Rheni
Non vicem doluisse, cum recente
Valeri laberere praeter ossa
Busto condita? barbarus nec ipse
Quae sicco Tanais videre vultu,
Nec Phasis potuisset. At iuventa
Quamvis, Theutonidûm dolente terra,
Prima flebilis occidit: sepulchro
Non Corditamen ossa quo quiescunt,
Et laus obruta delitescit: illum
Sed fama merita reponet omnis
Aetas, inter eos, sibi pararunt
Qui decus studiis perenne. Nomen
Quaesitum ingenio nequit perire.

IN TUMULUM CASPARIS Borneri.

GAsparis hic sita sunt Borneri membra, Camenae
Quem maestae exstinctum turba novena gemunt.


page 147, image: s147

Nosse cupis caussam? non has studiosius alter
Ad vitae coluit tempora summa suae.
Testantur monumenta scholae, Philyraeus Elister
Quae cursus placido flumine praeter agit.
Hoc duce barbarie pulsa, quis nescit honestis
Adsertum studiis, quod decet esse, decus?
Dum praestante viros doctrina adducit, et ipsum
In primis iuvenem clara Mosella tuum.
Quis nescit, monachi ventres quae celsa tenebant,
Et Veneri et Bromio templa sacrata patri:
Artibus esse bonis auctore hoc reddita, nactas
Atria se dignae Thespiadesque domus?
Inter ubi primos nullos fugiendo labores,
Qua docuit cura, sedulitate, fide?
Nocte dieque suo versans cum pectore, posset
Doctrina augeri qua studiosa cohors.
Quod tulit, atque illi laudem feret omnibus annis,
Donec erunt artes, carmina donec erunt.
Tu quisquis transis, olim sic spiret in urna
Ver tibi, sic tellus sit super ossa levis:
Sparge rosas, et cum nardo da thuris honores,
Quid, cineri esse sat huic dicere credis Aue?

VENERIS ET CUPIDINIS Dialogus.

TEla, facesque tuas, mea nate potentia, magni
Numina iam sensere poli, sensere profundi.
Ipse Deûm rector, mundi qui concutit orbes
Iup piter, et valida iaculatur fulmina dextra:
Quid non cogis Amor? regni gravitate relicta,


page 148, image: s148

In quasuis promptus sese mutare figuras,
Nunc aurum simulat, tauri nunc cornua sumit:
Ludit olor Ledam, ludit Deoida serpens:
Asterien aquila, Satyro Nycteida fallit.
Nam quid ego Neptune tuas, quid Delphice dic am,
Quid' ve tuas dicam Iuno Saturnia curas?
Cum rapiant ipsi tenerae mihi saepe medullae
Flammam, sollicitos quae versat in ossibus ignes.
At cur abscedens nobis Tritonia virgo
Nec curat thalamos, Veneris nec gaudia nosse?
An tua fax ignes, ipsam queis Pallada flammes,
Non habet, et mollis vires nunc per didit arcus?
Quin potius, si qua est socii tibi gratia regni,
Imperium profer nostrum: cape tela, deamque
Occulta tandem nec opinam invade sagitta.
CUP. Ne vero, ne me iubeas inferre Mineruae
Bella parens: nec enim, quibus omnia vincimus armis,
(Tam gerit haud ullo pectus violabile telo)
Hanc superem: tentata mihi iam cuncta: sed illi
Quando ego cumque dolum, caelato callidus arcu
Accedens meditor, galeam cristasque comanteis,
Dum quatit, usque adeo pavidum me terret: ut omne
Invadat corpus frigus, manibusque remissis
Tela fluant. VEN. Omnis sic ergo audacia fugit?
Qui non horrebas, memini, puer improbe quondam
Insano nostri turbato pectus amore,
Laedere Gradivo transfixa per ossa medullas:
Pallada nunc metuas. et quid truculentius illo?
CUP. At me Gradivus facilisque volensque vocatum
Ad sese, verbis blande invit abat amicis.


page 149, image: s149

Non velut ista, tonans (horrendum) irasque minasque.
Nuper enim (meminisse timor) pernicibus alis
Ignaram advolitans fallente ferire sagitta
Cum cuperem, occultis facibusque afflare medullas:
Acta furore gravi, quas non exarsit in iras?
Ipsum iuro tibi patrem, sum vertice cuius
Nata, Iovem, foedos removes nisi protinus ignes:
Aut quod dextra quatit, rumpam tibi pectora ferro:
Aut pede correptum tenebrosa in tartara mittam
Praecipitem, ne quem posthac tua tela lacessant.
Sic ait: at trepida gelidus formidine sanguis
Diriguit: cecidere arcus, exstincta reliquit
Flamma facem, liquidas foret ac si mersa sub undas.
Sed quoque nescio quos adverso pectore monstri
Horrifici vultus, squalentiaque ora veneno
Sustinet: haec quoties irata obvertit, ab illa
Quin fugiam, non me potis est vis ulla morari.
VEN. Et te terruerunt quem tela Typhoea numquam,
Non metuisse pudet Phorcynidos ora Medusae?
At quare nondum tua sunt Heliconia tempe?
Scilicet Aonidum pavido quoque turba minantur,
Anguiferosque gerunt inimico pectore vultus?
CUP. Imo ego Corycidas nymphas venerorque coloque,
Nec flammis ausim nostris invadere, quando
Iura verecundi metuunt violare pudoris.
Intentae sanctis et dum sunt artibus, et dum
Aut laetae indulgent choreis, aut carmina dicunt:
Otia lascivi fugiunt alimenta furoris.
Quid loquar ipsum etiam quod me fecere poetam,
O' genitrix, operum quoties dulcedine captus


page 150, image: s150

Assistoque illis, nec me citharasque tenere
Dedecuisse puto, dulces nec dicere versus.
VEN. Intentae sanctis esto sint artibus: esto
Aonides leges metuant violare pudoris:
At certe nemorum custos Latonia, virgo
Non erat, imperii nostri tibi cura Cupido
Si foret. CUP. Haec vero solis in montibus errans.
Et per inaccessas rupes, atque invia saxa,
Nunc hac, nunc illac fugit indeprensa: measque
Et facibusque aliis, alioque cupidine capta,
Virgineo excussas contemnit pectore flammas.
VEN. Ergo capta aliquo tamen illa Cupidine flagrat?
CUP. Capta quidem flagrat, casto sed prorsus amore:
Quo sectatur apros, ceruos, suluosque leones
Excitos latebris venatrix. Segnia quare
Otia cum vitans, placitum irrequieta laborem
Urgeat: haud feriam porro ne quaere doceri
Cur ego Dictynnam. Nam qui fugit otia, honesta
In studia incumbens, facile contemnet amorem,
Liber Acidaliae, saevoque Cupidinis aestu.

IN TUMULUM MARGARITAE Fabriciae, Pisonis F. Hospes et Polyhymnia.

H. HVic tumulo deus ecquis adest? P. Polyhymnia. H. vates
An'ne hic? P. non: mater vatis humata iacet.
H. Dic vero cuius? P. Dyrcaeis, carmina rebus
De sacris, pangit qui Venusina modis.
H. Fabricium dicis? quîs moribus illa? P. Pudicis.
H. Vita? P. Quae pauper, sed sine labe fuit.


page 151, image: s151

H. Qua pietate virum coluit? P. post fata maneret
Illius, ut viduo per tria lustra toro.
H. At non eduxit sobolem bene. P. cur iuvat ergo
Fabricvios probitas, officiique decus?
H. Quam placide vitam mutavit morte? P. Redemptos
Quam qui se credunt sanguine Christe tuo.
H. Sunt satis haec: cineri sit pax, requiesque sub urna,
Ambrosio aeternum busta liquore fluant.

AD HIERONYMUM VVELLErum Theologum.

QUod bene vis studiis, in qua traduntur et artes,
Non clausa est curis area docta tuis:
Rem facis, haud spernens Vellere Hieronyme Musas,
Qua non est nostro tempore rara magis.
Turpe quidem dictu, sed cur manifesta negemus?
Non modo iudicii nil rude vulgus habens:
Sed quoque sacratas leges, et iura tueri
Publica, quorum humeris non leve fertur onus:
Sed quoque doctrinae titulis quae turba superba
Artibus a rectis nomen adepta tenet:
Utilitate probat Musas, per seque petendum
Quod venit ingenio non putat esse decus.
Cura voluptatum prior est, quam cura scholarum,
Et plus doctrina fulua moneta placet.
Scire decus nullum, nummus iuvat: arca referta
Quo dum sit, quaeso bardus inersque vocer.
Quod facit ad reditus, charum est: venerabile nomen
Musarum spretum, pro nihiloque iacet.
Quo magis admiranda tua est constantia, qui non


page 152, image: s152

Torrentis veluti vortice raptus aquae:
Ipse etiam vitii communis labe traharis,
Sint studia et curis inferiora tuis.
Scilicet indignum credis sapiente bonoque,
Iudicium vulgi, stulticiamque sequi,
Et velut ex alto Musas contemnere, quarum
Hoc quod habes clarum munere nomen habes.
Turpe putas artes caelestia spernere dona,
Pars quibus haec vitae nulla carere potest.
Artes sancta Dei conservant dogmata, sitque
In precio pietas, relligioque suo.
Artes et populos et maxima regna tuentur,
Constituunt leges, iusticiamque docent.
Artes si non sunt, feritas tenet omnia, vita
Inculta haec prorsus mortis et instar habet.
Macte animi egregii in Musas, quem praemia propter
Larga tibi multa est dextra datura Dei.
Quem tribuet propter clarum tibi gloria nomen,
Quod numquam tempus tollere possit edax.
Cetera labuntur tacite fugientia: Musae
Quam dant defensae, gloria morte caret.

IN NUPTIAS BLASII FABRICII.

CVlto moribus, eruditione,
Datur Fabricio venusta, honesta,
Cratonis Mylii relicta coniunx.
Fausto sidere ducat hic maritam,
Fausto sidere nubat haec marito.
Auctor coniugii Deus, pudici
Tori coniugibus piis ministret


page 153, image: s153

Fructum, qui referat puer parentem:
Fructum, quae referat puella matrem.
Idem commoda largiore dextra
Vitae cuncta det, usque et usque lecto
Sint iunctis socio bene ac beate,
Exclusis procul omnibus molestis,
Quae mentes faciant dolere curis.
Sit natis bene, sit nepotibusque,
Quos avi Pyliae pares senectae
Florenteis videant, superstitesque
Linquant, serior et beata vitam
Ipsos ultima cum dies reposcet.

IN TUMULUM GASPARIS CRVcigeri Theologi.

IAm curis hominum exutus requiescis in urna,
Iam vitae Cruciger te mala nulla premunt.
Felix, ô nimium felix, erepte periclis,
Plurima quorum aetas temporis huius habet.
Felix, cui mortis victorem in morte tueri,
Saluantisque frui contigit ore Dei.
Dum vixti, Christum lingua es calamoque professus,
In Christum cecidit nec tua morte fides.
Ergo etiam Stygias illo ducente per umbras,
Intravit tua mens lucida tecta poli:
Qua Paradisiacas velamina candida vestes,
Atque auro sancti tempora cincta gerunt:
In solio carmen maiestatisque sedenti,
Et laudes Agno perpete voce canunt.
Corporis ossa quidem tumuli cinefacta sub isto


page 154, image: s154

Marmore, nunc foedis vermibus esca iacent:
At breve tempus erit, sonitu praeeunte tubarum,
Quando hominis veniet filius arce Patris.
Tunc subito quicumque cubant in puluere surgent,
Pristinus et membris restituetur honos.
Inter et ipse pios, qui qua docuere salutis
Sit via, perpetua gaudia pace feres,
Ante Deum fulgens, caelo ceu lucifer alto:
Tanta manet doctos gloria, tantus honos.

AD IOACHIMUM ET PHILIPPUM, Ionas, I. Ionae FF.

QUid'nam tu Ioachime, tu Philippe,
Matris deliciae, patris voluptas,
Quid chartae puerisinu tenetis?
An ne doctiloqui librum Lutheri,
Et gemmis preciosiorem et auro,
Quo menteis puerûm instruit tenellas
In fide, ac pietate Christiana?
quod vobis pater explicat, sorores
Vobiscum Catharina, Elisa, maior
Ambabus Sophia excipit, reponunt
Felicique penu indolis pudicae:
Euge ô progenies parente digni:
Vir quo vix meliorque doctiorque,
Quot sunt, quotque fuere, quot sequentis
Aevipost aliis erunt in annis.
Digni Ionule uterque fratre Iusto,
Iusto dignus et ipse qui parente est.
Tam vos auspicio bono profectos,


page 155, image: s155

Quos olim video viros futuros?
Vos Christus soboles Dei perennis,
Vos omnis sapientiae magister
Spiritus, tueatur et gubernet,
Laudem dirigat ad Dei, salutem
Et vestram studia ista, proximique.

IN TUMULUM VITI THEODORI Norimbergensis Theologi.

HIc quoque Christe tuum nomen, verbumque professus
Sincera fidei simplicitate fuit.
Doctrinam didicit quam praeceptore Luthero,
Noluit ignotam civibus esse suis.
Audiit ergo illum Pegnesidos accola ripae,
Tradentem verbi dogmata pura Dei.
Audiit, et tali sese doctore beatam
Dixit arenoso Noricaberga solo.
Quid memorem, scripsit quos de pietate libellos,
Regnum oppugnantes impie Papa tuum?
Nunc in sanctorum coetu vatumque patrumque,
Perpetuae felix tempora pacis agit.
Et, vel inauratam citharam dum tractat, acerram
Ante Deum vel quae ture referta tenet:
Exstincto pro se Christo debere salutem,
Illius adsertum seque cruore canit.
Membra domum mentis lucis reditura sub auras,
Norica terra tulit, Norica terra tenet.

AD VALENTINUM GRAVIUM Helena uxor loquitur.


page 156, image: s156

DEsine busta Gravi lacrimis urgere maritae,
Non domus ad querulas panditur atra preces.
Cum semel intravit nebulosum funus Auernum,
Non exorata stat via clausa sera.
Ergo licet maesto iuvet indulgere dolori,
Nempe tuos questus ventus et unda ferent.
Pro vivis pia vota valent, ubi nauta recepit
Aera Charon, Stygias obserat herba fores.
Sic fletem turba est flens consolata sodalis,
Cum congesta meum texit arena caput.
Quid tamen ista iuvant, ideo minus aegra recursat,
Actum nobiscum quae male cura putat?
Longe alias igitur nunc coniugis accipe voces,
Quae minus ut sanent, pectora maesta levent.
Immatura quidem quae nos divulsit amantes,
Nec tamen ante suum mors properata diem est.
Cuique Deus vitae quem pegit terminus haeret,
Non fas hunc Helenae transiliisse fuit.
Et quae casta fuit, satis est vixisse putanda
Illa diu, licet haud vixerit illa diu.
At centum totos quamvis impleverit annos,
Quid, non'ne est vivens mortua turpis anus?
Digna parente fui Vuellero, digna marito,
Pignora cui Christo bina favente dedi.
Ipsa mares vellem tibi, non peperisse puellas
Tantum, quid velle est sed prohibente Deo?
Quae placuere, iubet: quae non, vetat: inque potente
Illius est soboles, vitaque morsque manu.
Iam vero qui' nam potuit tua tempore coniunx
Eripi ab humanis commodiore malis?


page 157, image: s157

In bellis an me potius, quam summa ferentem
Gaudia, perpetua vivere pace cupis?
Non scelerata tenent nam me loca nocte profunda,
Sulphureo flammae qua Phlegethonte sonant.
Qua fera serpentum redimitus colla caterua,
Tergemino manes territat ore canis.
Et genus infidum nuptarum poena coercet,
Quaecumque aeternum nec timuere Deum.
Iosepho, mecha est illic, quae passa repulsam
Vinclorum falso crimine caussa fuit.
Amridaeque, Dei vatum, Sidonia coniunx
Mactatrix, morsu dilacerata canum.
Athalia est illic, nati quae stirpe perempta,
Sacrilega invasit regia sceptra manu.
Et quae Baptistae saltantem a patre puellam
In disco iussit poscere dona, caput.
Me Paradisiacos Christus deduxit in hortos,
Elysium felix qua fovet aura nemus.
Hic choreas agitant exutae corpore mentes,
Atque Deo grata carmina voce canunt.
Hic matronarum sanctum decus Heroinae,
Historiae narrant quaelibet acta suae.
Serpentis vetita quod carpserit arbore pomum
Eua dolo, aeternam commeruisse necem.
Nec nocuisse sibi tantum, charoque marito,
Verum hominum totum facta luisse genus.
In placida sed quod requie, nunc pace fruatur:
Hoc tibi, ait, soli debeo nate Dei.
Tu caput anguinum calcasti, fractaque colla,
Et victa absorpta est mors mea morte tua.


page 158, image: s158

Sara Dei iussu patrios cum coniuge muros,
Aruaque Chaldaei deseruisse soli.
Inde Palaestinas, Phariasque errasse per oras,
Bis raptam thalamo Thariadaeque sui.
Nec tamen excepta quidquam formidine passam,
Quod fuerit semper vindice tuta Deo.
Et prima quamvis foret infecunda iuventa:
Auctam iucunda postmodo prole senem,
Prole, cui series promissa immensa nepotum,
Serpentis victor, natus et ipse Dei.
Hanc circum Nahoris, stant et Labanides, omnes
Matresque Isacides, Isacidesque nurus.
Muta nec ulla silet, sed postquam desiit illa,
Incipit haec, laudes concelebratque Dei.
Quas inter cum sim, coetus pars facta beati,
Et vero laudem non minus ipsa Deum:
An mihi maluerim longissima tempora vitae,
Quam mens egisset corpore clausa suo?
At iam forma abiit, nostroque cadavere vermes
Pascuntur, serpens et super ossa cubat.
Terra sumus, terrae debentur corpora: cum sint
Nostra cinis, fiant quid nisi membra cinis?
Scilicet has meruit primorum culpa parentum,
Sustineat poenas ut vitiosa caro.
Et tamen iste cinis, putridique cadaveris ossa,
Paulo animae post sunt restituenda suae.
Ipse Dei natus rediuivo corpore, regni
Caelestis dextra sceptra potente tenet.
Hunc sua membra putas passurum in morte relinqui,
Pro quibus est patri victima factus homo?


page 159, image: s159

Semina proscissos si non spargantur in agros,
Non ullas segetes annua terra feret:
Sic condantur humo nisi funera maesta, futurae
Quae tandem nobis gloria lucis erit?
Buccina de caelo quin iam cava iamque sonabit,
Et surgent tumulis corpora quaeque suis.
Tum quales artus, quam membra decora iuventae
Sortiar, aerumnis libera, morte, metu?
Ipse Gravi mecum, tecumque ego quando feremus
Angelicos inter gaudia summa choros.
Gaudia, quae nemo audivit, quae lumine nemo
Vidit, quae nemo fingere mente potest.
Nunc quarum non me post funera cura relinquit,
Commendo natas, pignora nostra, tibi.
Adfectum matris patrio coniunge, ferenda
Nunc tota est collo paruula turba tuo.
Oscula cum figes plorantibus, altera matris,
Mortua sic illis non ero, iunge pater.
Quo sine nulla salus, primis venerentur ab annis
Ut Christum pura simplicitate, vide.
Quisquis habet Christum, tenet omnia: nil sine Christo
Prosunt, quas totus possidet orbis opes.
Tum matris discant artes, sint pensa, colosque
Illarum plenos exonerasse labor.
Cetera quid referam, multo sapientius ipse
Omnia quae per te chare marite vides?
Nec vos non patri natae parete volentes:
Hoc lex, hoc pietas, hoc Deus ipse iubet.
Cura verecundi sit vobis summa pudoris:
Vita scelus tota est, quando pudore vacat.


page 160, image: s160

At simulac facibus cedet praetexta maritis,
Matrem imitatae, unum quaeque tenete virum.
Turpe nimis mulier socialia foedera rumpens,
Servare, est virtus maxima, iura tori.
Fecundae generis seriem fulcite, nepotum
Ludat ut ante Grauî plurima turba pedes.
Accedai, nostris quod mors detraxit ab annis,
Ad vitae sobolis tempora longa meae.
Quae vobis opto studiis ut agantur in illis,
In Christum per quae vera probanda fides.
Praemensae tandem defunctas tempora lucis,
Christus ut aetherea vos quoque sede locet.

FINIS.