Qui vitae ossa potest restituisse, Deo.
Barbaria in media curae est Ecclesia, sicca
Qui vitae ossa potest restituisse, Deo.
OPpressa cum iacet a tyrannis, vndique
Et misera habetur, excitata Ecclesia,
Floret, vigetque maxime: quando domo
Exterminatur, inter ipsos inuenit
Hostes locum: qua Chobar, extorris videt
Ezechiel quae visa? quis sese erigit,
Animos et alijs addit, denunciat
Malum malis tum vatibus, tum gentibus,
Solymoque regi: Dein Iouae iussu arida
Alloquitur ossa, quaeiacent campo, sonus,
Motusque cum repente fit: nerui, et caro
Inducitur noua omnibus compagine:
Quae spiritus simul afflat, ecce (Hebraicae
Gentis futura imago) cum viuunt: cremat
Hinc scuta, iacula, cum sagittis, vectibus
Magogi, eumque in valle sepelit Gogica,
Turba execrata cum latronum: quam prius
Extiterat, inde pulchrius templum extruit,
Telluris Isacique sorte nepotibus
Promissa iugera diuidit, sacrarium,
Vrbemque condit, Numinis quae seculis
Sit omnibus. Non inquinatur Aulicis.
At parte Daniel alia dapibus Dei
Cultor, et adhuc iudicio iniquo liberat
Puer Susannam: charus et post barbaro
Regi, patre illum de supremo caelitum
Docet, suae clarissimum gentis iubar.
Decoratur auctus merito honore nobili,
Honre, quo par, afficit quisquis Deum.
Somnia non semper fallunt, Babylonius heros
Regnorum seriem nocte silente videt.
COCtilibus vrbem moenijs semiramis
Qua cinxerat, mentem anxius curis videt
Babylonius quiete noctis somnij
Imaginem rex, visam et obliuiscitur,
Factoque mane, illam augures poscit suos,
Magosque, mortem comminatus: nec magus,
Nec dicere augur nota Numini potest.
Ad ergo versus cum suis aequalibus
Preces, rogat Propheta, quem rerum omnium
Nihil latet, caeli arbitrum, visum obijci
Et regium sibi impetrat. Stabat caput,
Signum, aureum, sed pectus ipsum argenteum,
Femur aeneum, ferroque duro tibias:
Ferro pedes hac parte, parte sed luto
Illa: reuulsus cum manu nulla lapis
Cretaceos, et ferreos ferit pedes,
Subito et metalla conteruntur omnia:
Ventoque dissipantur: at factus lapis
Mons, implet omnes, qua patet, terrae plagas.
Tum signat, inquit, quae futura sunt Deus,
Arbitrium qui rex habes orbis, tibi.
Tu caput es aureum, aliud inde, aliudque item
Tuo minus subibit imperium: vltimo
Tandem loco durissimum, sed dissidens
(Argilla ferro non potest miscerier)
Cum regnum erit, ideoque non stabile: Deus
Nam tempore illo suscitabit caelitus
Regnum perenne, montis instar omnia
Metalla quod comminuet. Audit, et fidem
Sermonibus Prophetae habet Rex, et Deum
Gentis fatetur vnicum Abrahamicae.
Dura videt medijs non vri corpora flammis:
Tantum vni ferre est vota, precesque Deo.
NOn vult Deus praescriptionibus coli
Rationis, est quae caeca rebus in sacris,
Nostrae: Colossum Barbarus rex maximum,
Et aureum, sit gratus vt, caelestium
Patri erigit, monarchico pro somnio,
Ad Numinis compellat, haud scite, suos
Et sacra, cultumque vnius: Flamma aestuans
Fornax anhelat: Terna corpora huc virum
Constricta dantur vinculis, qui, debitum
Mundi arbitro potenti, honorem renuunt
Facere metallo: Quis Deus, rex percitus,
Quis est, furore, dixerat, qui vos mea
Eripiat ex manu? ambulare conspicit
At ecce, flammas edomantem feruidas,
Iam maximi fornace filium Dei
Inter solutos: corripit satellites
Ignis: vocati prodeunt nulla viri
Tres parte laesi. Fide constanti patri
Rerum omnium animi mente, inania, quae nihil,
Idola abominatus: in flammis potest
Seruare, et vndis te, nihil qui non potest:
Miraculo reuersus ad mentem bonam,
Tendit supinas arduo caelo manus
Rex, dexteram et tuentis agnoscit polos,
Agitque grates, inter et ponit, loqui
Decreta, ne secus aliquis de Numine,
Quam par, Abrahamidum ausit ore barbaro.
Sit summa cultus cura regibus Dei,
Ipsi probatis institutis, moribus,
Ferant nec execrationes impias.
Bestia rex factus Chaldaeus lustra pererrat,
Pascitur et tardi gramina more bouis.
PEccare metuens Numinis cessa, fidem,
Quae comprobatur actionibus pijs,
Habe Deoque, principisque suscipe
Partes boni, contagione criminum
Sic liberatus omnium seruaberis:
Regi Propheta dixerat Babyloniae
Tenenti opes: quid fit? Superbus ambulat
In regia Nabuchodonosor polo
Aequalis, vrbs et haec opus potentiae
Est nostrae ait, suprema votorum attigi,
Citiusque dicto, Erynnis excusso sonat
Dirum flagello, percitus furoribus,
Vt caesa siluis ornus, olim viderat
Quam per quietem, maximus in humum ruit
Rex ille regum: pellitur regno, fugit
Siluas in altas, pabuloque (principes
Vobis canuntur ista, quos leuat polo
Inflatio superba mentis.) vescitur,
Quem delicatus pauerat cibus, bouis,
Pernox aquis, et perduis caelestibus
Magnis madescit solibus septem: caput
Horret iubis, et vnguibus manus, pedes,
Vt alitum: Non punit, vt perdat Deus,
Finem, modumque cuius ignoscentia
Nescit: vigor animi ergo cum regno redit,
Factus, tyranno, qui pecus fuerat: poli
Quare celebrat redditus sibi principem:
Qui deprimit sese arroganter qui gerunt,
Terras suo per et superba arbitrio
Dispensat hominum sceptra, nulli obnoxius.
Bis duo regna videt vates, leo, pardus, vrsus
Quae, fera terribilis, et pede, dente, notant.
DEpraeliantes feruido sibi aequore
Videre vates quattuor ventos thoro
Somno iacens videtur: existit leo
Alis iubatus ex mari binis, quibus
Hominem reuulsis induit, Babylonici
Imago regni: sequitur Vrsus Persicus,
Longis tribus cum dentibus: volans ruit
Aemathius inde quadriceps Pardus, mero
Peritque: Sed quid esse dicam bestiae,
Quartum quod animal viuidum, horridum, minax,
habensque dentes ferreos, et cornua
Decem, omnia vorat, omnia pedibus obterit?
Enascitur quin ecce, deiectis tribus,
Oculosque corniculum hominis, magnum sonans
Et osgerit, pugnatque cum sanctis Dei,
Laceratque lingua Numen impia: refert,
Regnum fore illud orbis, angelus, vltimum:
Quod deuoretque, et desoletur omnia.
Nam quis, reuulsis cornibus tribus, videt
Non, esse eum: sceleribus imbutum omnibus
Bellum Deo qui, coetui et credentium
Facit? furenter sed licet nil non agat,
Nitatur et mutare leges, tempora,
Agit nihil. Nam cui ministrant caelitum
Centena mille millia, et tot millies,
Longaeuus homini iam dedit Nato omnium
Rerum potestatem: Interibunt impij:
Perennibus, non terminandum, seculis
Regnum beata possidebit ciuitas.
Concurrunt Aries inter se, Hircusque caprinus:
Vincitur hic, sed post victor et ipse perit.
HAec coctili quam struxerat Semiramis
Saxo vrbe: at arce Susiana conspicit
Vates Arietem Medopersicum, fluit
Qua regia vnda Eulaeus, altis cornibus,
Quibus impetum dat in Notum, et Fauonium,
Ipsumque Borean: subito in illum cum volans
Caelum inter, et terram efferatis viribus
Pellaeus ecce ab occidente corniger
Ruit, illicet connixus illum cornibus
Mutilatque geminis, et solo stratum obterit:
Crescensque fit pulso ipse magnus aemulo,
Sed non diu: Nam frangitur, quod maximum,
Cornu caprinum: cuius accrescunt loco
Bis bina caeli in quattuor spectantia
Mundi plagas: in Africum, et profert Notum
Se paruulum ex quorum vno, et inclytum solum,
Caelestibus facitque bellum copijs
Ausu superbo: quae micabant aethere
Stellae cadunt pessundatae: Ducis (nefas)
Incessitur vis maximi: cessat sacrum
Perenne: delubrum iacet. Videt haec, sibi
Nec quid velint intelligit vates: docet
Cum Genius illum rege de Pelasgico:
Ex posteris facie impudica, aenigmatum
Cuius futurus conditor: qui sit Dei
Genti daturus, principem stans principum
Contra, mali, damnique plurimum, haud manu
Frangendus homibnum, sed furore caelitum.
Aurea capta ruit Babylon: rex impius vna
Occubat: hinc Medus candida sceptra capit.
POenis aui, quae notae erunt, nil territus,
Cui paret aether, quem tremiscunt Tartara,
Vt Mero dachus nec Tonantem sustinens
Propter vocari Balsaar fatuus, Deos
Ad aureosque, argenteosque, et aereos,
Et ferreos, et ligneos, et saxeos,
Quis sunt nec aures, nec manus, nec lumina,
Reuoluitur, suosque, abisse exercitum,
Senis quater qui presserat iam mensibus
Babylona, Medum existimans, vocat ad dapes:
Voratur, et potatur ergo largiter,
Maius nihil quo, contumeliam in Dei,
E poculis, vasisque Solymis: cum manus
Parietis ecce apparet in tectorio,
Scribitque, nemo quas potest legere, minas:
Donec Nitocris iussu adest Vates, malum
Et nunciat tyranno, aitque, MENSVES est,
Et PONDERAVIT, et tuum PARTITVS est
Regnum Deus Medisque, Persisque: alueum
Illa statim cum nocte siccatum ruunt,
Astyagide duce quem canes nutriuer ant,
Per flexuosi Euphratis hostes: ilicet
Babylon cadit, rex ebrius ferro interit,
Oppressor opprimitur, alios qui oppresserat,
Et praeda praesdatur, rapina raptor est.
Fit Daniel, fuerat vt ante, maximus,
Aetas subit regno aureoque argentea.
Indomitum parcunt Vati rabida ora leonum:
Turba Deo pugnans, quae meruere ferunt.
COelestium prius relinquas quam patris
Cultum, ipse sanctione quam sacrat sua,
Quaecunque habes linque omnia: imo proijce
Domum, thorum cum liberis, fortunulas,
Vitamque denique, spoliere quam Deo.
Cyaxares Darius edicto vetat,
A satrapis persuasus (in regno virum
Tantum quibus potesse Iudaeum dolor,
Vt vnus antecellat omnibus) roget
Ne ter quis a quid homine denis lucibus,
Vel Numine aliquo, rege quam ipso Persico.
Iussis Dei contrariam ml Daniel
Legem moratur, et domi fundit polo,
Flexo diebus singulis ter poplite,
Preces, fenestra, Solymae, aperta, moenia
Versus: calumniator aula enunciat
Hoc, exulem parere nolle legibus
Clamatque: Vatem excusat ipse, sed nihil
Rex quicquam agit: quare in leonum mittitur
Reus specum: quem prosecutus omine
Fausto, cibo Darius abstinet, carens
Tota quiete nocte, mane et inuenit,
Ora Angelus quis presserat, famelicas
Saluum Deo carissimum inter bestias
Virum: cui gratatus impiam abrogat
Legem, coli Vatisque Numen imperat
Ab omnibus, claumniatores lacum
Et in leonum conijcit. Poenas luunt
Merito mali, pericla qui bonis struunt.
Angelus Hebdomadas, venturi tempora CHRISTI,
Explicat, et regni secla futura noui.
VAtes legit Anathotidae vatis, libros,
Bis lustra septem seruitutis quis, Deo,
Genti Isacae praedixerat, plenus, fide
Ardente fundit et preces, cibo abstinens,
Centone amictus, puluere aspersus caput,
Laudem Deo tribuitque iusticiae, sibi
At dedecus, suisque: reges, principes,
Egisse patres et fatetur impie,
Meritoque quicquid triste, crudele, asperum
Tulerint, tulisse: nunc agat sed mitius
Cum gente Numen ad reuersa patrium,
Se propter ipsum, propter et Dominum, rogat:
Quae cum foret vix elocutus: en venit,
Cui nomen est a fortitudine, Angelus,
Et inquit, assum missus interpres tibi,
Absconditi, quod editum est, oraculi:
Sunt destinati septies deni patris
Genti Isaci, sacrisque septenarij,
Peccatum vt aboleatur, vtque veritas
Fatidica comprobetur, innocentia
Et referatur, rore, quo nil sanctius,
Herosque sacro liniatur, sol videt.
Ab vrbis ergo, rursus instaurarier
Iubebitur quo, tempore, ad Christum ducem,
Sunt lustra centum, quattuor minus, vagae,
Cum messibus senisque Lunae sex, fidem,
Quibus peractis, firmet vt pacti sacri,
Et expiet scelera hominum, cadet hostia,
Quater antequam finem ferant menses decem
Ferto perenni, stans calamitosum in loco
Nefasque sacro vasta reddat omnia.
Libera Mandanides dimittit corpora gentem
Hebraeam, ad patrios datque redire lares.
ABramidum ergo poena, gentium salus,
Elapsa septem lustra bis postquam exilii
Essent, potitus vrbe Cyrus, coctili
Quam cinxerat Semiramis muro, accipit,
Facilem excitatus Isaci diuinitus
In exules mentem animi: abire liberos
Quos, et iubet reparare templi moenia,
Redditque vasa dedicata cultui
Dei, sacerdotesque mactat impios,
Nomen Iouae professus augustum, manum,
Cuius, praehensus, maximas euerterat
Fauore opes, depresserat gentes, Ducum,
Regum latera discinxeratque: Filius
Ponit Salathielis aram: fit sacrum
Regi decet quo caelitum ritu: impius
Cambyse opus retante liuor impedit,
Domo procul res Arcticis cum gentibus
Est dum Patri: quise (Tyrannos sic decet
Perire) gladio proprio dein conficit.
Haggaeus igitur rursus atque Addonides,
Iussu, excitant Sorobabelum, et Iosuam,
Vates, Dei: delubra surgunt: imperat
De regio Darius ipse suggeri
Histaspides, ad structionem quis opus,
Fisco, adijcitque victimas, et munera:
Vt supplicetur maximo caelestium
Pro se Patri, suisque natis. Regium est
Hoc, sacra amare, hoc principes viros decet.
Extitit Antiochus cultoris imago Maofi,
Non vllum cui par impietate scelus.
HAec inter (est coetus Deo curae suus,
Ideo futura plurimis enunciat
Et ante seclis) quae seret Canopicos
Inter furens, et Arcticos, discordia
Bella Angelus dum disserit, Vati vafrum
Et versipellem pingit, atque callidum
Quendam, potens non viribus qui rex suis
Factus, pijs bellum inferetque, et omnia
vastabit, et pessundabit. Libidine
Hic cuncta agens pro propria (ait) contra Deos
Superbiet, seque efferet regum supra
Regem, sacrum perenne tollens, omnibus
Felixque rebus: Hic Deum nec patrium,
Nec, quae probat, connubiorum foedera,
Facesque Lex curabit: insolens Dei
Numen loco Maosium veri sibi
Finget, suis quod patribus non cognitum,
Colet metallis, et smaragdis, purpura,
Gemmisque: dites, et beatos partium
Maosiarum reddet: vsque rex Noti
Dum bello in illum inuadat, at rex Arcticus
Potiatur ipse nobili terra, ac locet,
Qua mons sacer, tentoria inter aequora:
Geticis et ortus asperis in finibus,
Et Sol venit qua, rumor illum terreat,
Pro gente stante Micaele sua maximo:
Haec genius: esse quae licet gryphos putes,
Ex parte, quae postrema, tardior tamen,
Cultor Maosi in aede qui Dei sedet,
Quis iste rex, qui non videt, nihil videt.
IVDITHA VIRAGO.
Assyrius propria mactatus perditur harpe
Et tantae laudem femina caedis habet.
VIctor tenet Nabuchodonosor Nini
Dum sceptra, Cyri degener seu filius,
Histaspides siue ipse potius, irruit,
Loca populans vicina Iudaeae, fero
Cum milite Olophernes superbus, in sacros
Fines, Betuliamque paruolam obsidet:
Quae pressa bello, rerum inopia et omnium,
Intra parat se dedere hostibus dies
Certos, opem caelestium nisi tulerit
Rex: Meraris reprendit ista: Non Dei
Vadanda sunt consilia: Principes iubet
Animumque fortem habere, vota concipit
Et sancta, quid factura sit quaeri vetans:
Comitata simulat transfugam inde ancillula:
Captam videt, visaeque forma incenditur,
Orationis vocibusque subdolae,
Dux hostium, ad cenam vocatque: Iuditha
Non abnuit venire, et impetrat, sibi
Vt dapibus abtinere liceat barbaris,
Epulis eo coramque proprijs vescitur:
Ignem adijcit tyrannus ignibus mero,
Et quem thoro libidini parauerat,
Obdormit. Ergo sola cum solo, eripit
Acinacem relicta vagina, aduocans
Ad coepta numen inclyta, amputat et caput
Hosti, suis reportat et victoriam.
Sternit pusillis magna, vincit fortia,
Nil non potest quod Numen, imbecillibus.
Quae captiua prius, sit coniunx regia Adassa,
Conficit et populo commoda quanta suo?
ECclesiae cum Persico conuiuio
Quidnam, quod agitat, Susa qua, rex mensibus
Sex Priscus Assuerus? vocata principum
Negat venire vastis in coetum, licet
Rex mandet ipse. Mulierem par est viro
Parere, non suo imperare. Ergo, nocent
Exempla quod, sententia de Iudicum
Superbior merito excidit regis thoro,
Et quaeritur Dario alia coniunx: suis,
Abischailis sanguine Hebraei sata,
Orbata Adassa parentibus, sed qua magis
Haud liberali forma erat, deducitur
In regiam inter caeteras, statim placet
Et Hegiae custo dienti virgines:
Qui curat apta regio vt fiat thoro
Odoribus, cultuque digno: concipit
Histaspides Rex, vt vidit puellulam,
Quas taeda flammas pinea, atque eam thoro,
Animosque recipit: Serua regis Persici
Fit vxor, indicio et marito enunciat
Vitae periclum patrui, illam gratior
Rem propter, Augustaeque nomen accipit.
Abiecta tollit, celsa deprimit Deus,
Et vnde opis, nil auxilijque, maximam
Ecclexsiae vim commodorum comparat.
Fixerat Iaridae quam, de cruce pendet Amanus.
Ipse alijs merito quam struis, arte peris.
FIt Susiana magnus aula Amadathides,
Coliturque, Regis vt parens, ab omnibus:
Iaire satus cultum impio solus viro
Negat: furit, paratque Amanus funditus
Gentem Isaci delere: carnifices volant
Prouincias et iam per omnes litterae:
Quid patruus, quid faciat Estherae? ingemit
Luget, dolet, clamatque: coniunx regia
Hoc audit: itur in preces: vitam obijcit
Pro gente Adassa periculo sua: Deus
Regis animum gubernat: ad dapes vocat
Amane cum regina regem: Qui mero
Esthera, ait, quid expetis, laetus, dari
Tibi? redeat die altera ad epulas rogat.
Inter tenebris ista lux medijs micat
Abrahamidis: dormire noctu rex nequit,
Legitque Mardochaeum habere praemij
Nil pro salute regis, Agagiden iubet
Et vrbis in forum corona, et purpura
Inferre Iudaeum, ac caballo regio.
Et ad dapes iam ventum erat rursus, petat
Cum quid rogata a rege: grata si tibi
Ego sum, placetque, da tuae vitam precor,
Esthera ait, meisque, Amani vindica
Et vi: mora sine qui cruci suffigitur,
Quam fixerat sceleratus optimo viro.
Sati triumphant Isaco: merito interit
A stirpe male malus mala radicitus.
Vna tenet ferrum, lapides manus altera tractat:
Vrbs hoste inuito stat recidiua Dei.
ABarbaris disiecta quondam rudera
Solymes iacebant quo loco, stabant sacri
Delubra templi iam refecta, caeditur
Agnus Iouae, Azymalia fiunt, Persici
Saraiades venit excitatus litteris
Regis, Iouae legem explicatque publice,
Senibus, viris, et matribus praesentibus:
Commissa deflens inde populi crimina,
Extranearum distrahit connubia,
Et disciplinam reuocat, et festos dies.
Achaliades vultu ante maestitudinem
Prodit sui regis animi mensam, petit
Et missionem, et impetrat eam, litteras
Ac liberales accipit, purgat sacrae
Vrbisque rudera fremitantibus hostibus,
Quis moenia instaurarier dolor Dei:
Opus facit manus altera, tenet altera
Ferrum: asperi ipse nil recusans perpeti
Ciues vigil dux inter excubat dies,
Noctesque, nulla quos grauat re: comprimit
Hinc fenus iniustum, inter et foedus facit
Populum, Deumque, Sabbathum fancte coli
Edicit, vrbis dedicatque moenia:
Tum submouet procul alienos, in statum
Templi priorem refficitque cellulas,
Potentiorum nil moratus iurgia,
Calumniasque, fretus vnico, fide
Qui facta cernens omnia meminit, Deo.
Fraterno manant templi delubra cruore.
Praesulis et populus facta scelesta luit.
QVas barbarorum acuebat insidias furor
Inter dolos, insanias, fraudes, minas
Solymis labore redintegratis maximo,
Vix nidulo, vix restituta Ecclesia
Erat suo: regesque, Cyrus, Persici
Histaspides, manumque Longus, quod prius
Paucissimi de gente fecerant Dei,
Pios fouebant: quo decet ritu sacra,
Et nuncupata vota redduntur poli
Magni arbitro, scholaeque florent, et viget
Legum potestas: ecce cum discordia
Contaminat cruore se fratrum: occidit
Sacrarium intra Iosua: incestus furor
Caeci prophanat Martis aram caelitum
Parentis: vlciscatur vt scelus, manum
Armatque Vogeses, et rapit opes, flaminem
Nihil reueritus paricidam, regium
Et quas dicarant reuocat in fiscum pij
Pecunias Achaemenii templo, et sacris:
Arcton deinde sub Boream Hircaniae
Transfert in oras laribus Ochus patrijs
Multos, premitque seruitutis sub iugo
Diro, tyrannis fecerat quos relliquos:
Nec inde, regni ad vsque finem Persici,
Iudaea placida res quiete constitit.
Quorum ambitus transuersa agit praecordia,
Fames et opibus inhians foeda impijs,
Tales viri condunt sacri Tragoedias.
Quem metuunt reges, Macedo veneratus honorat
Praesule in Hebraeo, numina magna Dei.
QVa Susianam stringit vnda regia
Eulaeus arcem, per quietem viderat
Quem secla Daniel ante bina, imagine
Et Pardi habentis celeris alas, et Capri
Volantis, ad casum Arietem dat Persicum,
Pellaeus Achaememium et Vrsum rex capit:
Qui milite, arma per Asiam circumferens,
Victore et hinc, et inde vastat, impetu,
Violentis instar turbinis, saeuo omnia,
Vrbi minatur et sacrae: sed caelitus
Noctu monetur, facto opus quid, Pontifex,
In infulis ruenti et obuiam venit
Iaddus caterua cum sacerdotum, videt
Quem Macedo simul ac, desilit equo: Principes
Mirantur, ipse exercitus stupet, rogat
Parmenio, quid sit, maximus cur praesuli
Rex sceptra submittat: refert, conspexerat
Quae visa somnij ille quondam, Antistite
Et in sacro se honorem habere, Persicae
Colere expeditionis, inquit, et Deum
Autorem: in vrbem venit vt, vatum accipit
Praedictiones, et sacrum facit, suo
Quod regna nutu, dat cui vult, Numini,
Tributa septimique liberaliter
Remittit anni, iuris imperat sui
Abrahamidaeque sint. uentibus suam
Ecclesiam regnis Deus seruat, spei
Est vnde nil, et praesidii vim comparat.
Maxima debetur Philadelpho gratia regi,
Perquem sacra Hellas Biblia docta legit.
PRomissa propter chariorem quo sua
Non habuit vllum maximus populum Deus,
Edictionum, Amramius quas legifer
Tulerat, erant genti Isaci concredita,
Communicanda, oracula, suo tempore,
Tellus patet quacunque, cum mortalibus
Cunctis, daturus filium quibus suum
Foret, salutem perque eum credentibus.
Nilotici cui paret ergo littoris
Lago parente melior ora, caelitus
Incenditur Philadelphus acri codicum
Amore, magnis sumtibus quos vndique
Cogit, librariamque construit sibi,
Qua pulchrior non extitit: Hebraeae sacra
Monumenta desunt gentis: acciri placet
Interpretes, ergastulisque millia
Statim solutis liberantur corpora
Iudaea centum: pro quibus diues facit
Fiscus satis, legati et Onidae ferunt,
Temploque, digna largitate munera
Aegyptia: traducere viros Pontifex
Hebraea mittit expeditos, pallio
Ornare Graeco fimbriasque: texitur
A quis opus, fauente caelo, insignius
Solomonio delubro, et excellentius,
Vexati Hebraei misere affliguntur ab omni
Parte: Premant male cur non mala iure malos.
MEmphiticos hinc inter, illinc Arcticos,
Vates quod olim Daniel praedixerat,
Reges, terentes cladibus se mutuis,
Iudaea nunc iniurias Syras pati,
Aegyptias nunc cogitur: aliquid mali
Vt semper est ob proximi viciniam.
Mareoticus delubri in adyta indugredi,
Impune sed non, pugnat, et iactat minas,
Innoxios et obijci spectaculis
Mandat Lybissis, qua fluit Nilus, feris:
Terram tributis at Damasci nobilem
Qui parte frenat altera, non rex, opes
Sed quaestor expilare doctus, adijcit
Enunciatas ad animum templi sacras
Pecunias (Reges amant pecunias,
Et, quod Dij, bona, quae dicata sunt Deo.)
Quas abstulisset, in foret diuinitus
Repulsus Heliodorus; Ipsi moribus
Accommodant haec gentium se flamines
Inter, putantque pulchrum in aulis conspici:
Non fraudibus sese verentur mutuis
Euertere, et mactare: non a regibus
Ius impijs emere sacerdotii: quibus
Vt venditent sese Dei legem abrogant,
Mores (nefas) et inuehunt extraneos:
Plebs praesulem impium aemulatur impia,
Datura poenas (nam Dei grauissimum
Violare leges) in breui tristissimas.
Antiochus ritus abolet, fertumque perenne:
Quam violes legem, sit tibi vile mori.
AT nominari prorsus indignus, scelus
Quo tristius non extitit, Memphitide
Ora manum abstinere iussus principe
A gente Rex, vrbem occupat dolo sacram.
Antistitibus attractus illo ab impijs,
Templumque spoliat, cuncta agens libidine
Et pro sua, superbit in numen Dei,
Terrae tremendum numen, astris, Tartaro:
Turbam sibi iungensque transfugam, vetat
Fieri sacrum perenne, vatum concremat
Libros: (nefas) Olympicus stat Iuppiter
Vastans domum Solomoniam, nefaria
Qua perpetrantur: carnibus contaminet
Eleazarus quam se suillis, (quantulum
Erat hoc tamen?) sed lege quod vetitum Dei,
Praeferre cuius iussibus vitam scelus,
Senex prius mori eligit: mater suis
Cum Machabaea filijs et taureas
Contemnit, et sartagines septem, fide
Triumphat et de rege victrix barbaro:
Emancipatus ille Daemoni at magis
Furit, magisque, et obstinato pertinax
Ceruice fertur: Sabbatha abrogat, dies
Deo dicatos consecratque Libero:
Perit pium, fas tolliturque: possident,
Cuncta vrbe sancta monstra regnum: fit locis
Indigna caedes omnibus: riuis cruor
Teter fluit, quam barbarum spectaculum?
Numen Deus sed sic malos punit graue
Per impios, et scelera sceleribus piat.
Agmina pelluntur Macabaeis barbara signis,
Sentit et auxilium gens Solymaea Dei.
LEgum Dei, ritusque patrij tenax
Senex sacrilegos sic Modine confice
Ferro, bonos ad pileum voca, excita
Et filios, vt pro pijs vel Sabbatho
Non capere dubitent arma: tu fortissime
Iudaque pugna precibus, et manu impiger,
Armis Gigas, virtute leo, flamma impetu,
Protere scelestos, improbos extermina:
Ae qualis astris ante gradiens, vertice
Superbo et alti sidera attingens poli,
A vermibus corrosus efflat impiam
Sceleratus animam rex: redit virtus bonis:
Perit Thrasides, in fugam se dat Sero:
Nil Gorgianae copiae, nil Lysiae
Exercitus, nil milites Nicanoris
Agunt: sui vicinia sceleris luit
Supplicia merita: recipiunt deeus suum
Delubra templi, adulter aede pellitur
Saturnigena Iouae, ara ponitur noua,
Qua lege fiunt sacra, post obsederat
Quam vastitas biennio, et sex mensibus
Domum Dei. sed temporis felicitas
O nulla longi: murus, heu, gentis cadit
Iudas relictus a suis in proelio,
Pro fratribus vitamque fundit: Numinis
At interit quicunque pro cultu, interit
Nunquam: breuis nec dextera est tam Numinis.
Non possit vt res excitare perditas.
Tollitur a Iuda sceptrum: pia suspice turba:
Iam iam aderit caeli missus ab arce Silo.
ARbor resectis nuda stat velut comis,
Caudex iners: spoliata sic stirps Dauidis
Regnoque gentis, et ducatu cogitur
Latere: sceptrum, et praesulatum Asamonidae
Ad se, suosque transferunt: cum regibus
Tum sanciuntur hinc, et inde foedera:
In studia tum diuersa legis scinditur
Doctrina: per Pharisaeus opera se putat,
(Gratis placere, non placet homini, Deo)
Et sacra beneuolentiam, ambitum et precum
Dei mereri, nil sciens de Viperae
Victore Semine mulieris: ventrem colit,
Vitaeque Sadducaeus huius commodis
Metitur omnia, arbitratur nec bonos,
Malosue genios, constituta praemia
Aut vlla iustis, aut malis poenam a Deo:
Essaeus esse, non videri vult pius.
De diritate quid tyrannorum loquar,
Vagantium quid de furore militum,
Dapesque, propter quas polo excidat dies?
Tandem fauore caesarum Antipatro satus
Extorquet inuitis habenas imperii,
Gentemque vexat ad suam libidinem
Abrahamiam, et Synedrion tollit, furit
Et in pios, et in suos: quis illius
Non esse porcus mauelit, quam filius?
Virtus, fides, et sanctitas omnis iacet
In plebe, praesulibusque, et optimatibus.
Coetus quota inter ista pars Dei fuit?
A capta patrum series Babylone, futuro
De CHRISTO prohibet dicta carere fide.
SEd aequor omne iam vetus, quod Spiritus
Sacer ore vatum pro didit, confecimus,
Fumantia et equum colla tempus soluere.
Fibras prius si caudicis, quo surculus
Existit, et sese stolo pulcherrimus
Sursum iacit, memoremus: Igitur carceris,
Post lustra quinque, extractus antro, suscipit
Natus Nehosta, qua Babylon, e coniuge
Salathielem: gignitur Sorobabel
Quo patre, princeps exulum, magnum cui
Templi dat instauratio nomen sacri:
Sorobabelem sequitur Abiudes, satus
A quo Eliacimus: parens cui proximus
Azor Sacoci: Achine quo genus trahis,
Et Eliuden gignis: agnoscit suum
Eleazarum qui filium: satu editus
Matthana cuius, seu Mathata dicier
Velit, creat Iacobo cum binomine
Te fratre: factus filij tui socer,
Illi suam qui filiam dein collocat:
Flos nascitur aqua Virgine inclytus, polo
Qui cuncta lustrat luce Sol claro ignea,
Prioribus nec viderat quo seculis,
Micantiorem nec videbit posteris.