Sionion.Machine-readable textSiber, AdamSiber, AdamXML version, markup prototype, December 1999?markupCamenahttp://mateo.uni-mannheim.de/camena/siber1sibersionion.htmlsiber001.jpgsibersionion.xmlsiber1/jpghtmlLipsiae, 1573.
Regeln fuer die Texterfassung 12/2000
not necessary
siber1sibersionion20 August 2003RĂ¼diger NiehlmarkupBasic XML-markup: divisions, lines, heads, TEI-Header.
typed text - partial structural markup - no semantic markup - no spell-check
Adami Siberi SIONION, SEV, HISTORIAE SACRAE LIBER SECVNDVS.
I. LEGIS PROMVLGATIO.
Quod corrupta, Deum non fert natura loquentem,Et bona quae Lex fit perniciosa malis.EXOD. XX. DEVT. V.SVblime qua cacumen aequat nubibusOrebus, et deserta Sinae despicit,Montis polo descendit in iugum Ioua:Subtexitur fumo vndique aether, contremitTellus fragore fulminum micantium,Tuba insonat: decreta sancit, omniumRerum sator, promulgat et decem: licetNam scripta Lex in mentibus quod sit Deus,Bonis bonus, benignus et clemens: malisIstus, seuerus, vltor: ideo NuminisAd nutum agendae monstrat et vitae viam:Princeps temen parentium propter scelus,Obnubilata est Ratio adeo caligine,Corrupta cordis vis et omnis, vt DeumVel non putet, vel spernat eitam, legibusEt nec velit, nec obsequi illius queat.Possimus ergo vt nosse nos, casu insitaPrimi parentis et mala: instruit DeusNos edita ipse voce caelitus: TibiDeus alius non sit: meum periurioNomen caue violare: Sabbati ociumObserua: habe parentibus honorem: feraCaede abstineto: maechus, et fur, improbusCalumniatorque esse fuge: comum tuiNon concupiscas proximi nefarie:Non coniugem, non seruulos, pecus: quid oQuid fit? populus haud ferre vocem NuminisPotest, saluti quaeque lata lex, NecisMinistra facta, iramque poenasque excitat.
II. REIPVBLICAE ISRAELITARVM CONSTITVTIO, ET CONFIRMATIO.
Vae cunctis, qui non, quae Lex iubet, omnia praestant:At bene, cum simus heu mala turba, quibus?EXOD. XXI. XXII. XXIII. XXIIII. ET DEVT. VII.LEx vita ciuitatis est, consistereRes et nequit sine institutis publica:Edicit ergo Deus agenda muniensCorpus, thorum, peculium, famam, quibusEt carere vita commodisque non potest,Hinc strata perduellium late agmina,Fugasque, palmas, et triumphos nobiles,Et aureae quieta pacis secula:Tum coniugum faecunditatem, liberumFelicitatem, longa vitae tempora,Potest boni manare quicquid deniqueFauoris a caelestis indulgentia,Decreta sacri intaminata foederisSeruantibus promittit omnibus: grauemContra furorem, iramque contumacibus,Emancipatis impijsque erroribus:Refert sequester ad suos interpreteEdicta Moses voce, mandat litterisEt illa: deinde victimas caedit Iouae,Librumque lectum, nullus ante quem fuit,Et vniuersam Israelis propaginem,Aramque spargit sanguine, inter et Iouam,Populumque firmat foederis pactum sacri:Ipsum videri se dat hinc PrimatibusImpune gentis Numen aureis notisSubter pedes lucente Sapphior, poliSpecieque caerula: intrat in caliginemNubemque Moses, per quater denos dies,Cibo sine, alitur et Iouae sermonibus.
III. TABERNACVLVM DIVINVM ET EIVS INSTRVMENTA.
Quae cernis templi sunt omnia imago futuri,Est in quo flamen, victima et ara Deus.EXOD. XXV. XXVI. XXVII. XXVIII. XXIX. XXX.COeleste Moses conspicit sacrariumIn monte, faciat cuius exemplo domumIouae: suos vt habitet inter: omniaEt apparatus vasa sacra, cedrinamArcam, suis cum vectibusque, et annulis,Caelum imminens oraculoque gratiae,Binosque Cherubos, atque mensas, lychnium,Puro omnia auro: deinde cellam, lintea,Penetrale, sippariumque, et aeneum focum,Aras, et aulaea, atque labrum, et atrium,Suffimen, vnguentumque, perpes et sacrum:Antistitis tum maximi cultum, aureamEpomida, Indicasque baccas, fulgidumOraculi monile, Ephodum, hyacintbinamPraetextam, et aera iuncta malis, infulam,Et laminam, tunicamque strictam, baltheum:Nec non minorum flaminum vestes, sacrisRitus et initiandi eos, et victimas:Figurae quae fuere cuncta Ecclesiae,Pontificis et ter maximi, ter optimiChristi: Deus homo qui semel iussu patrisHaud fabricatum ingressus in sacrariumHominum manu, nec sanguine bouis; nec olidiHirci, Cruore sed operatus proprio, etLibans preces, vocesque fletu supplices,Vitamque peperit, et beatitudinem,Seclis manebit omnibus quae credulos.
IIII. VITVLVS AVREVS.
Plaustra trahit, renouat bos arua, alimenta ministrat:In boue nec gratus deuenerere Deum.EXODI. XXXII.QVid non, sibi relicta, mentis prauitasAudet, sui cui luce verbi non Deus,Sancto praeitque Spiritu? moram trahitIn monte quod diutius Moses, putatQuid populus illi et accidisse, nec sineGratos Deo sese esse sacris,Aarona, Vindex quo colant Numen, modum,Ritumque: Paret ille: adeo queunt boni,Timore capti, cogitatisque optimis,Labi facile: lobis inaures conijcitErgo in catillum: prodit Apis cornigerFornaculo, nimirum opus non vltimumRationis humanae, Isaci Numen sibiPlebes adoptat Vitulum: huic aram excitatAaron, diem solennem et indicit: caditAnte hostia focos multa (fulget aureoSuperstitio nitore) opimis vesciturExtis iuuentus, buxeos et ad modosDucunt choros: iratus in poenas IouaFertur, sed exoratur a Mose, impiosNe perdat (impetrant preces nil non boniViri a Deo) ipse qui furore percitusTabulasque legis (imago nostri pectorisEn, fracti et animi, notio cui boni,Sed dissipata) de manu post abijcit,In puluerem et contundit, exustum bibantPopuloque vitulum dat, manus Leui patreNatorum et armat: occidunt tria millia,Idola formidanda poena, et omnibusNon iussa qui sequuntur a Deo sacra.
V. MOSES STANS IN PETRA.
Terga Dei cernit Moses: namque ora videreChristum extra Patris, et viuere, nemo potest.EXOD. XXXIII. XXXIIII.PEccasse tandem se dolet gens Isaca,Minisque mota Numinis, velaminaPreciosa ponit, cinxerat quis tempora,Et serta, pictas et coronas, signa seDamnantium: sibi liceat vultum Dei,(Ascenderat nam rursus in montis iugum)Optat videre: denegatur: sed tamenTergum in Crepidine aspicit Moses, PatrisNomen vocantis optimique et maximiMundi parens, regnator orbis vnicus,Verus Deus, Ioua Ioua, mitis et bonus,Beneficus, et benignus, et placabilis,Diffundere iram tardus, indulgentiaFouere promtus indigentes patria,Tenaciter promissa seruans, nec modoNec fine cuius scripta circum lenitas:Errata clemens obtegit, noxae eximit,Locoque facilis, hora et omni temporis,Peccasse (nam quis est bonus?) qui se dolent.At improborum vindicat parentiumIusto furore, horrenda et ira in impijsPeccata natis, et nepotibus grauisVltor. Dei sunt ista nimirum queuntEnunciante filio quae luminaHumana cernere, ipsa mens cognoscere:Donec remota moloe coram corporisEt qualis est, et quantus, vno iugiterTrinoque cunctis perfruamur seculis.
VI. MOSIS FACIES RADIANS.
Amramidae radijs ardet si clara coruscis:Quae facies Christi, quod decus oris erit?MEOD. XXXIIII.MOses, dolat qui saxea hominum pectora,Vt iussa Deus inscribat in mentes sua,Sinae reuersus aduenit iugo. decemTabulasque fert secum ecce totus fulgidaSermonibus radiatus ora Numinis:Praestrictus Aaron, intueri non potest,Splendore, fratrem: sustinerre IsraeleNequeunt sati vultum igneum: quis fulminaQuisnam ferat mortalium legis Dei?Velamen ergo obtendit ille, dum facitVerba: hi vident extrinsecus legem, putantDefungierque posse sese lumineQuae conspici obseruationibus queunt,Ac crimina opibus expiare proprijs:At cum Deo sermonem habet quando, sibiAdusque detrahit abitum tegmen, videtEt se tenebras esse, candida suamNoctemque luce Numinis splendescere:Nec ferre, nec seueritatem caecitasMentis potest videre legis, quae necemAffert: retectum sed Dei vultum videtSolus Deus homo, interpres vnicus Dei,Hominumque, Patris e sui dextra sedens,Cum quibus et ille tanta bona communicat.
VII. SACRA LEVITICA.
Legis imago sacri Christi sunt sacra, cruoreExpiat humanum, qui genus omne suo.LEVI. VIII. IX.COnstat sibi caeleste Numen, irritaNec verba fallunt illius: sed est fidesInfirma nostra, et adminiclis indiget:Et ergo ritus, sacra, ceremoniasGenti suae salutis omnium parensAmans statuit, Antistitemque praeficitAarona, natos Praesules cuius legit.Sacris amicit hos vestibus, Iouae vnguineDicatque nardi Legifer: tentorijOracularis iam domus stabat, cauaObducitur cum nube: boue faciunt viriVncti, caproque cum bidente, turture,Columbulisque, solida, nidorem Iouae,Mactant in ignem quae salutis gratia,Et expiationis ergo, dein' sacroCum sale, far, et thus, et oleum, muneraVitisque, frugesque offerunt primas, dieEt quaque liba: tum lucernam perpetem,Flammamque seruant: Pontifex anno semelIngreditur ipse, sed non absque sanguine,In intima adyta: quae licet diuersa erant,Erant tamen signa omnia (hircinus nequitPeccata, taurorumque sanguis tollere)Futuri erant sed signa Christi, victimaPiacularis est semel qui mortuus,Vt innocens iugulatus agnus, in crucisAra, foret cibus vt sacer, potus sacer,Aeterna lux et omnium credentium.
VIII. IGNIS ALIENVS.
Ebria thura cohors fert multa errore, ParentiAt non aethereo flamma aliena placet.LEVI. X.Operante sacris pro salute AntistiteAarone summo, gentis atque noxijs:Apparet ipse maximi splendor Iouae,Et deuorat caelestis ignis hostias,Plaudente vultu cernuo turba: AbioRapiunt acerras fratre cum stulto impetuTemerario Nadabus, et fumantiaIndebitis thura offerunt carbonibus:Flamma ilicet, flamma horrido ruit IouaeVultu sonore, ambosque corripit, iacent,Animasque reddunt vstulati: quit tamen,Quid? a bonis reposcit an poenas Deus,An, factitant qui sacra studio non malo,Punire gaudet, mente sincera PoloProfecta nec sunt grata, fraudi iam piumEst esse? Vero: non tuam ad libidinem,Et institutum, corde quod commentus es,Deus coli, praescriptione de suiSed postulat, probatque verbi: Ergo tibiVideare quamuis, nescio quis non, malePeribis, a sacris recedens legibus,Imitaberis si filios AntistitisAmramici: qui scire plura existimantSese Propheta conscio mentis Dei,Nec igne par quo sacra faciunt: VictimaDecreta legum missa quae sequitur polo,Oboedientia est Deo gratissima.
IX. BVSTA CVPIDITATIS ET MARIA EXCLVSA.
Non placet, vt donet, quae vitae postulat vsus:Nec vocet ad paenas impia corda Deus?NVM. XI. XII.DEcreta legis caelitus norunt dataeHebraei, habent acrem atque prouidum ducem,Ritus tenent Iouae colendi, et audiuntVocem in sacrario illius: fiunt tamenNihilo patris metuentiores omniumRerum: querelas suscitat promiscuumVulgus, dapes et expetunt Aegyptias,Pisces, cucumeresque, pepones et allia,Caepasque, manna respuuntque gustuiAccommodata, quisque sibi quem fingeret,Accedit huc (vt sunt parum semper suiAequi suis) praefectus ipse PontifexSacris, sororque turbidi contra virumCaelestium patri intimum: Deo furorVenit: perire legifer cupit: illiusDe spiritu senioribus communicatPartem, coturnicumque depluit gregesIn castra mundi copiosos arbiter:Non largitas diuina semper gratiae,Fauoris et signum est: in ipsis conciduntErgo toris, et reggerunt vitas: malaScabie Amramis corripitur, albet corporiTotoque, castris lucibusque excluditurSeptem. Deus parens quidem est mitissimus,Offensus idem sed superbis vocibusFactisque, in ora conspuit peccantia,Suosque vindex seruulos vlciscitur.
X. ISRAELITAE EXPVGNANDAM CHANANAEAM DESPERANTES.
Omnia sunt ingrata, placent Cananaea nec arua:Ergo mali siluis ossa, cinisque iacent.NVM. XIII. XIIII.PRomissi agros, et oppida soli Dux tribuDe quaque lectos singulos, BarnensibusE Cadibus, explorare bis legat virosSenos, petente plebe, concessu Iouae:Illi et abeunt, speculati et omnia, referuntMetum suis, quam Nune natus, et comesLaudant Calebus illius, CananeidaAbijcere verbis nec verentur improbis:Vt lacte quae, fauisque abundet, incolasSed deuoret suos Gigantum patria:Ergo fremit, clamore sublato ducemAliumque plebs pro Mose sibi circumspicit,Osyridaas reditura ad oras: iam volantEt saxa, cum repente splendor est IouaePraesto suis: qui ne malos perdat maleDux ipse rogat, et impretrat: cadunt viriNece subita decem impij: Iurat DeusHesroniden, ipsumque praeter uamFore, in arua qui promissa veniat, neminem:Quater igitur bis lustra per vagi loca,(Res adeo grauis offensum habere numen est)Errant inhospita Arabiae, et fiunt cinis,Capienda linquunt vrbiumque moeniaVineta, et agros liberis, quos impiePraedam futuros murmurar ant hostibus.
XI. FIMBRIAE
Qui Lex praestiterit quae mandat, viuet in illis:Hoc Dibrisque nepos, ligna legensque docent.NVM, XV.COelestium ne rumpe legum vinculaTemerario petulanter audax crimine,Depende poenas aut graues: Vindex DeiNec ira fert, tulit, nec vllo temporeQuenquem suis edictionibus feretContra venire impune: sic Dibris nepos,Qui nomen ore polluere sanctissimumNefarie non dubitat immensi Patris,Vltricibus conuiciator obrutus,Eductus extra castra, saxis occubat:Sic quam Deus, sacramque lucem septimamIndixerat faustamque violare impiusQui sustinet lignator imbre lapideoDisiectus interitque tempora, fimbrijsHyacinthinis praebetque vittis, Isaci,Occasionem, extremitate posteriSemper ferant quae vestium: quo maximiObliuio sis cuncta suggerant IouaeMandata, ne proteruientis improbamAd cordis ipsi se gerant libidinem:Mortalibus quod causa pestium omniumExistit, existetque seclis omnibus.
XII. CORANA SEDITIO.
Quid facis Isaride, quid cum Dathane Abiramo?Thura Deus nunquam seditiosa probat.NVM. XVI.NEmo sibi plus arroget, quam par, statuSed quo vocatus est, maneto, res agensQuas agere quemque munus officij iubetSui: fuisset quod secutus CahatiNepos suis si cum gregalibus, IouaeSeruos quibus coire contra praesulem,Ipsum ducemque res leuis, fastu sibiTumidique sumunt ius ferendi NuminiSuffimen, isset haud nigras viuus domos,Repente discedente terra illi: haud sacraFoco profecta pene tercentum virosFlamma vstulasset: Rursus ex qua barbaraVecors furore cooritur re concioContra duces: fugit Aaron, Moses fugit,Nymbus Iouae qua fulget ignea aureusLuce: ilicet grassatur in malos graueNumen, rapit sine mora acerram pontifex,Et supplicat stans Aaron ipsa funera,Viuos et inter medius, et placat Iouam,A plebe cladem auertit, et pestem igneam:Negocium quae ne facessat improbePost illa Praesuli, ecce fruticat, et paritFloremque, fructusque illius virga, aridasSenas bis inter principum, in sacrarijAmygdalis refertur et adyta grauida.Qui cuncta recte iudicat, quem MaximusParens semel probauerit, semper probat.
XIII. AQVA IVRGII.
Fundit aquas percussa silex: sed terra negaturAmramidae caula qua Cananaea Duci? NVM. XX.NOn obsolescunt palliorum tegminaErrantibus deserta per, non vinculaPedum fatiscunt, Manna caelo defluunt,Et ipse praesto nocte, praesto interdiu estDeus suis, tegitque: murmurat tamenIngrata, partae nec patris clementiaCaelestium salutis agnoscit cohorsMunus, male ducem habetque: sicca temperetQuis ora, non sibi esse latices clamitat:Vineta, ficus, poma memorat aurea,Terrae solum dilaudat et Niloticae:Quid Legifer, quid faciat? ad opem confugitCum fratre rerum conditoris omnium:Duram iubet qui percuti virga petram:Percussa maximam illa laticum copiamReddit quidem: sed verba perperam facitQuod, nec decus bonitatis integrum IouaeMoses dat, audit: Non praeibis in soliPromissa quondam patribus feliciaGenti meae arua. Nemo seclis omnibusNemo extitit, futurus est nemo, nihilQui peccet vnquam: Numen offendit IouaeGratissimus: Videre qui consistereFirmus tibi (labi est facili) caue ne cadas.
XIIII. SERPENS AENEVS.
Aenea squamosi quem signat imago Draconis,Quem? nisi eum, pendet qui trabe nostra salus?NVM. XXI.DVcis aggregatur ad Patres frater suos,Aetate fessus, grauibus et laboribus,Horisque placide montis tu cacuminePonit animam Aaron: illius locum excipitVestesque, munus officijque EleasarusNatus, sacerdos pro parente: qua NotusVdus remugit, praedam agit, deuinciturqueAradus, et fit ipse praeda: Sed negatPalmae feracis rex Idumes per suosQuod transitum agros circum opus SeirPertaesa fines plebs eundi quod foret,Nec vnda, nec frumenta, vilia nauseamFerrentque Manna: non bonas ipsum in Iouam,Mosenque voces iactat, et statim igneisSerpentibus punitur: edunt omnibusPueri animas, virique, anus, senes locis,Super salus nec vlla, cum fatentibusPeccasse Moses aeneum Dei excitatPraestera iussu: dirigit quo luminaQuicunque morsus, viuit, et valet: malaImago quae nostra exprimit, quos improbusDirum bisulco vulneri afflans halitum,Laesit coluber, atque vnicum natum Dei:Inno xius salutis ergo qui meae,Tuaeque Serpens stipite pendet in crucis,SOLA intuendus, quae polos adit, FIDE.
XV. ASINA LOQVENS.
Humano loquitur quadrupes sermone, ProphetaeStultitiamque inhibet segnis asella viri.NVM. XXII.Iam dena post exacta pene bis quater,Ex quo domos relliquerant NiloticasIsraelitae, lustra, fines ad soliAccesserant fatalis: ergo frigidusTimor impias inuadit in gentes, iacentMetu illigati barbari: bello caduntReges Amorrhaei Oggus, et Saeon: male,Vi rapta sceptra qui tenet Moabidis,Partis timet Baracus, et Bosoriden,Iouae, ariolum, qui populum agat diris, vocatPethora ab vsque regis et fauor placent,Et dona vati, datque se in viam: angelusOccurrit, iter vt tardet haud gratum Deo:Hunc caecus ille non videt, videt asina,Et de via declinat, et pedem atteritVrgentis, et sub vate tandem corruit:Hic verbere, stimuloque saeuit: quid tuamHabes (Deus dat posse loqui) asinam male,Ait pecus, cernitque ariolus angelumEnsem tenentem dextera, et iussa accipitDiuina, seque damnat, et pergit viam.Auri malorum est omnium fames caput,Et vate auaro saepe plus pecus sapit.
XVI. DIRAE AVSPICATAE.
Cui bene vult autor rerum, quid dira nocereOmina, quid linguae vox scelerata queat?NVM. XXIII. ET XXIIII.AGis nihil Barace, seu fastigiaDucas in alta culminis BosoridenBaalitici, seu Phasga vbi celsum caputOstentat, aut qua verticem aequat nubibusPhegor: boues, et arietes caedas sacrisAris: Deus non est homo. mendacioQui fallat, haud homine satus, sententiaQuem vertat: ille dicta non faciat: fidemNon praestet inconstantior? ratum iubetQuod esse Numen, lingua qui mutaueritVatis? quis execretur o, sacros sibiFelicitat quos ipse maximus poli,Quem concutit, simul ac placet, nutu Ioua,Parens solique? nulla culpa visitur,Nullumque facinus extat in Iacobidis:Adest eis, qui duxit ex ergastulisMareoticis, regnator orbis, et suaDefendit vsque et protegit potentia.Ad calculos iam quis vocarit pulueremIacobicum?`Leonibus auidis paresQui se quieti non dabunt, vorauerintQuam cuncta, sanguinem hostiumque sorpserint:Bosorides haec, situlam et addit, et suamClarissimum, quod efferat lucem, IVBAR,Regnumque, pessum euntibus tandem impijs,Non terminandum: in dextera est adeo Dei,Humana lingua inuita dicat vt bene.
XVII. SCELVS BELPHEGORIVM.
Prodita sacra, decus violatum insigne pudorisPropter, an in poenas non eat ira Dei?NVM. XXV.NEc, quam sibi, dari hostias alijs, potest,Nec impudicos ferre mens castissimaRegnator orbia maximus: IacobidaeIn impijs dum commorantur Sittimis,Autoritate prostitutis arioliIn Lothidibus oblita legis improbaLudit iuuentus, et scelestas ad dapes,Libidinosis incitata amplexibus,Verpi venit Bahalis: ad Solis ducesBis negligentes Legiser senos iubarIouae arbori suspendit: initijs sacriPoenas luunt Phogoris Inspectantibus,Et lachrymas fundentibus, Samris, bonis,Ducit domum, ruit in thorum SimeonidesEt Suriadis: tibi Phinees pectus dolorCaelestis armat, Corripisque dexteraHastile, transfigisque cum scorto virumFerro, scelestam puniens petulantiumProstibulo in ipso feruidus licentiam,Cessat lues, cladesque: paucorum DeusPoena melior est expiatis, et simulIustique nomen, et sacerdotij decusPatrator inclyti ipse fert facti: PlacentTam Numini, quaecunque agit, summo, Fides.
XVIII. PATIENTIA IMPATIENS.
Quis sit homo impatiens monstrat patientia Hiobi:Numini omne sumus quod, bonitate sumus.HIOBI. I.AT seruitutem seruiunt dum barbaroAbrahamidae sub rege, vel per inhospitaIam loca vagantur ipsa, ne quis non sciatSummum Iouam esse gentium omnium Deum.Sine Esai, seu nahoris de sanguineEximium habet, Husaea qua tellus iacet,Hiobum, erat cui Sospitator cognitus,Bonum bonis augetque plurimis: doletDaemon viri felicitate malus, sibiEt in manum depostulat permittier:Votique compos factus, hostibus obijcitArmenta, conficitque pecora fulmine,In liberos euertit et domum illius.Hio bus esse se sciens totum Dei:Huc nudus, inquit, extrahebar de meaeParentis aluo, nudus hinc, sit laus Deo,Abibo, danti, et auferenti sit decus.Verum hostis haud contentus his, scabie insuperCorpus fera deformat illiusm fluitTabo miser, animoque dolet, et corpore:Verbis malum auget stulta coniunx non pijs:Acceperis, cui, scilicet bona, nec malaEtiam feras, ait quidem: sed post diem(Deo sine est quanta hominis imbecillitas:)Ortus sui execratur, a suis nocensArguitur et fuisse amicis, sed male:Ergo reprensus de querela iniuriaeFactam a Deo sibi quam putarat, ipsiusAbsoluitur voce e polo tandem Iouae,Geminata quae perdiderat et bona recipit.
XIX. MOSIS EXITVS.
Amramides populum Iordanis ad vsque fluentaDucit, eique oculos comprimit ipse Deus.NVM. XXXI. DEVT. XXXIIII.VLciscitur Phegoricum propter scelusMadiane cretos legifer: BosoridesInter cadit quos ipse auarus: tum satisRubene dat, Gadoque agros BasaniciPingues soli, regnataque arua Saeoni:Pro se ducem designat inde Iosuam,Et excitat, sermone firmat et virumIouae, retexens iussa legis ordine,Attribuit et clementiae Dei omnia,Suos amantis sponte, merito nullius.Proponit illa morte cum post singulisVitam, canens felicitatis praemiaLegem colentibus, agit et diris sacroQui cuncta quae sunt scripta libro non patrant:Hinc pollice tur vatem eis similem sui,Cui moueat ora Numen ipsum caelitus:Ac tandem ab Abaris prospicit longe iugoTerras beatas: lex poli cernit quidem,Sed non potest adire regna: Ergo subitLeti iubente iura Moses Numine,Finitque morte mala, Iouae gratissimus,Notusque familiariter: qui condiditEum domo, quam nemo vidit, terrea.Legem sepulchro ponit ipse filiusDei: beatus illius nec noueritQui busta, Christi fretus inno centia.
XX. IOSVAE DVCIS CVM POPVLO ISRAELITICO IORDANEM TRAIECTIO.
Disclusa ad fontem Iordanis se vnda recuruat:Iosua Thariadas per vada sicca rapit.IOS. I. II. III. IIII.MOsis fidelis administer IosuaInsignibus decoratur a Ioua IsacaeGentis ducatus, vtque praebeat virumIubetur animi se Deo freti, memorEdictionum legis, vt nec dexteram,Nec ad sinistram flectat imprudentior:Et paret ille promtus, et mittit duosSpeculatum agros e Sittimis, et moeniaFragrante odora balsamo, mora nec mouetAudace castra Numinis fiducia:Praecedit arca, pro columna flammea,Et nube, sacra foederis: Flumen fugit,Aquas recuruans in caput Deo, alueoFeruente quamuis pleno abundaret Cane:Sicco viam Iacobidae rapiunt pede,Bis sena ponunt, auferuntque marmora,Traiectionis signa posteris: suoAqua redditur Iordanis alueo: tenentIsraelit aeiam soli fataliaTandem arua, quae promiserat Deus: probroQuos Galgalis Aegyptio, circumputans,Erant, lapideo, qua viri, cultro exuitDux, Pascha sacrum agitque, imaginem gerensNati Dei, qui solus, et non lex, poloDucit, sibi qui fidem habent sanctos: quibusNon carne, circum mente sed caesis dabit,Aera postquam desinent, Manna aetheris.
XXI. HIERICHVNTIS EXCIDIVM.
Bellico odora ruunt vrbis clangore tubarumMoenia: Seruatur pulchra Rahaba fide.IOS. VI.EXercitus Nuniden armat AngelusDucem Iouae Dux, addit et robur viro:Hierrichuntis, illius iussu semel,Vadente militum ante turba, flaminesCir cum sacram vrbem lucibus cistam feruntSeptem, sequente vulgo eos promiscuo:Eunt in vrbem septiesque septimaDie, et tubis prolixe ouant sonantibus.Quid accidit? clangore turres, moenia,Et concidunt collapsa propugnacula:Miles per ipsa rudera irruit, viros,Mactatque pueros, et senes, puellulas,Iumenta, pecudes (iusserat Ioua) relliquiFacitque nil ex vrbe deuota, tibi,Praeter Rachabam, iuncta quae Salmon fuitHospes toro post hospiti, scortum priusInfame, mulier inde laudatissima,Fideque praestans: esse quartam DauidisMatrem pudor quam nullus Hominis filio,Deique CHRISTO: Caelites legunt sibiSic scilicet contaminata, mancipes,Lupasque, et imbecilla, stulta, cum ruuntMundi, suis cum ciuibus, sapientia,Et sanctitate, et viribus pollentibus,Ad buccinas Apostolorum, temporeMalo sine reparanda nullo, maenia.
XXII. CLADES HAITANA.
Tollite de medio sacra qui legere: iuuareNon solet, est inter quos anathema, Deus.IOS. VII.OMnes luunt saepe vnius ciues scelus,Dantur ab Haitis in fugam tria milliaTurpem virum, fex sena corpora occubantConcisa foede: causa quae tanti maliAbrahamidis? iacere pronus Iosua,Et flere parce: prodet index sors scelus:Fecit quid Achane tibi populus, vt IouaeDeuota legeres praepotenti perditus,Turbare furto sustineresque omnia?Impune sed non: ergo saxa eorripitEt multitudo sacrilegum obruit virum,Ac cum domo flamma opibus, atque liberis,Denominata valle ab ipso, concremat.Poena Deus placatus improbi, ducemForti iubet animo esse, victorem foreEt pollicetur: ille furta callidusBelli parat, fugamque simulat, omnibusErumpit hostis oppido portis: manusSurgens relicta e valle moenia occupat,Ignes et infert, ater it fumus polo:Mactantur hostes hinc et inde: Hais perit:Rex capitur, inque tollitur celsam crucem,Praedamque diripiunt sibi Iacobidae.
XXIII.
VICTORIA GABAONIA.
Dediscit cursum sol, nubes marmoris imbresPraecipitant: tantum vota, precesque valent.IOS. X.TAm nulla seclis extitit gens omnibusPolluta vicijs, et remota a NuminisMetu, sibi non, pro sua caelestiumE qua, parens, clementia delegerit,Complecteretur quos fauore, maximus.Excidione pro ximorum qui coluntGabaona celsam territi, legant virosAd Isaci gentem obsoletis vestibus,Et impetrant, sed fraude, pacem: cognitaQua puniuntur, et tamen feliciter:Quis lixa non, caloque, dum sit in DeiGente, optet esse potius, inter impios,Tenere quam primum locum: coit manus,Et obsidet eos concitata barbarisA regibus, opem ciuitati IosuaPosita mora fert, grandine, et saxis poloHostesque sternit deuocatis: igneusImmotus ipse sol stat ecce (tanta visHaec quae?) suumque luna cursum comprimit.Chari nihil non impetrant preces Deo,Oblita leges et suas credentibusNatura paret: longior qua non fuitReges die cum copijs quinque omnibusVincuntur, in crucemque poenas arduamActi luunt: nunquam non exitus manetTristis malos: impune quis pugnet Deo?
XXIIII. ISRAELITARVM IN POSSESSIONEM CANANAEAE IMMISSIO.
Non fallunt rata dicta Dei, licet extrahat illa:Promissa isacidis aruaque dantur auis.IOS. AB XIIII. VSQVE ad finem.
DVx qua pedum Iacobicus vestigiaPonit ferens vexilla circum, proterit,Ceu turbinum vis maxima, hostes: iam DeiPromissa aguntur, ante seclis AbrahaeMultis data: solum humore terrae lacteo,Bis melle tribubus et fluens hercisciturSenis, necatis regibus ter, Iosua,Denis, et vno: lustra post vitae decemSeptemque de Calebus omnibus super,Ducente qui Niloticas relliquerantOras Ioua, fidelitatis praemium,Iuisset explorare cum terram, accipit,Vegetoque corpore, integrisque viribus.Pro sors vt exit, in tribus vadit suosEt haec agros, et illa: Asyla IosuaDesignat, vrbes et satis Leui, quibusSacrarij commissa cura: aram excitantRubenidae Iordanis in ripa IouaeFauoris, et cognationis, et piae,Grataeque signum mentis, et BasanidaRepetunt suam: conuentum agens dein IosuaPopuli, patrumque memorat ab initio ordineCaelestia beneficia, foedus et sacrumInter Iouam, gentemque sancit, et senexTandem vniuersae carnis ambulat viam.
XXV. ISRAELITARVM DEFECTIO, ET CLADES.
Deficere a rerum sacris, verboque parentisParce, vel infelix tristia damna feras.IVD. II. ET III.MOses Dei, cum Iosua praedixerant,Quod seruus, agitur: Isaci gens deficit,Numen relinquit, patriumque, fertilisQuod in arua eos opima terrae immiserat:Non impiorum semen omne funditusExterminant, perduntque: sed mores euntIn gentium, quas vicerant, et foedera,Affinitates et quibus cum iungere,Asciscere noua sustinentque Numina:Emancipatos ergo sacris ludicrisBochis eos reprendit Angelus Iouae.Plorant, gemuntque, seque damnant: mortuisSed patribus cito referuntur quam retro?Merito grauem igitur sentiunt Dei manum:Bello domat Risathamus, et pinguis premitEglon, Palaestini ingruunt: ciuilibusArmis (nefas) pene occubat GabaoniumTribus libidinem vna propter: confoditEglona Aodus scaeua, Othomelus SyriAuertit a ceruicibus regis iugum:Poenas pedo dant Samgari PhilistijStrati greges sequentis: aurea pax redit:Beniamia gens reponitur: nunquam DeusNon memor in ira scilicet clementiae est.Suumque propter vindicat nomen suosAb hostibus, malosque recipit, corrigantSe modo, fide tendantque dexteras polo.
XXVI. VICTORIA CHISONIA.
Goia Abinoades duce fundit castra Debora:Heberidos domitus Sissara fraude iaces.IVD. IIII.QVis clamor iste, misera et eiulatioIacobidum? peccata propter GOIVSArcto tyrannus seruitutis sub iugoVictos coercet barbaris latronibus:Curru superbus Sissara volat ferreo,Terramque mille proterit rotis: precesClamantium audit, subuenitque rex poliLaesisse Dominum se dolentibus: iubet,Ioua iubente, te Debora milliaBarace dux armare dena, in proeliumVnaque vadit Numinis fiducia,Exercitu cum rustico per feminasHominesque patrat facta nihil maximaDeus: venitur ad manus: feliciterPagana turba rem gerit: cum SissaraStellae polo ipsae dimicant: saliens rotisIuga deserit qui pedibus, et fugit: Heberis,(Deus probat quaecunque agit fides pia)Aedes suas inuitat illum, ferreoClauoque figit dormientis tempora:Dignum suis superbus hostis exitumFactis, puellae dextera caesus, capit:Quod omnibus contingat hostibus Dei:Numen quibus cordi similibus aequore,Soli, iubar cum tollit immenso aureum.
XXVII. MADIANITARVM DVCE CEDEPME DELETIO
Fictilibus Gedeon turbans Madiana, tubisqueCastra, fide statuit clara tropaea Deo.IVD. VI. VII. VIII.GEns deficit rursum a Deo patrio IsaciEt in specus redigitur hostium metu:Madianus agros vastat Hebraeos, nihilQuidnam relinquens: exprobat clamantibusIngrata Ioua beneficia, et nouos Deos,Sacra patribus ignota: prognatus IoaAram Baalis diruit, caedit nemusIubente genio, clangit et tuba, accipitVictoriae vellusque modo siccum, modoIdem fluens, signum, imbribus: tum ter rapitCentum viros, quos legerat monitu DeiEx vniuersis copijs, lambendo aquasQui ceu canes lingua hauserant: ijs manusTubis, et armat amphorisque et ignibus:Mora nec, eunt ad dormientium hostiumVallum, canuntque bellicum, fractis strepuntOllis, faces et inferunt, clamant IOVAEHic GLADIUS et GEDEONIS: ecce mutuisGrassantur in se vulneribus hostes: caditExercitus, numerosior quam littoreCuruo iacens arena: Dux capit impigerDuces, necatque: irriserant qui se, teritSiluestribus spinisque, et sibiOblata regni sceptra constans reijcit:Dux maximus, nisi impudicis cultibusOccasionem praebuisset Epomide:Quam dedicarat exuuijs ex hosticis:Labuntur adeo facile et optimi vini.
XXVIII. ABIMELECHVS TYRANNVS.
Per fas inuadis sceptra Abimeleche, nefasqueQuam merito saxo victus, et iccus obis.IVD. IX.IN arbores, non olea pinguis arrogat,Aut alma vitis, dulcis aut ficus sibiRegna, Libani: delata rhamnus arripitSceptra cupide Abimelechus, atque interficitOpe Sichimorum (gratia tuis sic IoaSate pro laboribusque, gestis patriaeRependitur rebusque causa) ancillulaBonos viros ipse editus fratres suos:Laetatur at scelere haud diu, parto malaEt fraude regno: emanat e rhamno, crematEt hunc, et illos ignis: Vt Dei furorIustus reposcit semper ad poenam impios.Quae stulta regem fecerat plebs, stultiorParere iam recusat: Obedo satusIrritat aspris concitator ciuiumVerbis tyrannum: ira ergo rabida feruidusVrbem capit, grassatur et ferro, et saleDeiecta spargit moeniorum rudera:Thebes deinde copias turri admouet,Ad quam subit dum fortius, quam cautius,Saxo puellae dextera iacto cadit,Satelliti iugulumque porrigit suo,Sic innocens se vlciscitur fratrum cruor.
XXIX. IEPHTHES AMMONITARVM DOMITOR.
Arma Galadides Ammonia comprimit armis,Vouerat, et soluit, quae sacra vota, fide.IVD. XI.Qvid est puella Iephthias, quid cum tuisPlorasque, flesque in montibus puellulis?Natus parente non honesta, fratribusInuisus, exul, exulumque dux, tuusIephthes pater, sed post Iouae gratissimus,Qui spreta caeli respicit de vertice:Ne gens superba, quod Dei geritur manuSibi arroget, fit imperator, impigerAmmone cretos et petitus impetitBello, prius sed experitur omniaPraecone misso, finiatur sanguineVt absque bellum iure, et aequis legibus:Agit quibus simul ac nihil, tandem DeoPlenusque votum nuncupat, vincit fideHostesque, seruitutis eripit et iugoSuos: venis cui prima redeunti domumQuod gratulatum prosperum armorum exitum,Cum tympanis, chorisque filia vnicaIn limine aedium obuiam: Voti reus:Promiserat quo Numini, offerret sibiQuodcunque parta sospiti victoria,Dicare, non mactare (sacra nec DeoPlacent scelesta, nec facit pius.) IouaeSaluo potenti exercitu compellitur:Quae maluisses esse quod mater tuam,Quod turpe tum manere, virginem priusAequalibus comitata defles mensibusBinis, futura innupta post domo Dei.
XXX. SAMSONIS PRODIGIOSA FORTITVDO.
Discerpit valida Samson virtute leonem,Maxilla sternit mille asinique viros.IVD. XIIII. XV.AB angelo praenunciatus, IsacaeVindex futurus gentis, in sinu suaeMatrisque Samson Numini sacer, manuLeonem inermi caesium afflatu DeiDiscerpit actus instar haedilli, thoroIungens sibi Thymnat iden so dalibusProponit et scirpum: ex edace prodijtCibus, feroce dulcitas: captus nouaeNuptae dolis secreta pandit ipse: quidMage dulce melle, quid leone fortius?Sua dolens findi ergo bucula solum:Denos ter Ascalonis obtruncat viros,Interpretibus iratus et dat praemiaVestes sua: repudiatus a socero capitCentum ter impigerque vulpes: ignibusArmat quibus caudas: agri lucent, seges,Metaeque pereunt, Vineaeque: dediturA ciuibus ligatus hostibus suis:Quid fit? forent ac si vstulata, vinculisRuptis, furore percitus sacro virosProsternit asini mille maxilla, IouaeCum Numen inuocasset: enecto sitiQuae fundit vndam putris: in praecordiaVirtus redit, gratesque agit Samson Deo:Fons inuocantis accipit titulum, locumMaxilla claro iacta signat nomine.
XXXI. SAMSONIS INTERITVS.
Manoades fuerat quis viuus pestis, auerniMorte Palaestinos cogit adire lacus.IVD. XVI.QVid non amor sceleste cogis pectoraMortalium? quo nemo fortior fuit,Eritque nemo: qui leones, vincula,Exercitusque proterit, rumpit, necat,Portas reuellit vrbium, libidinemNon vincit: ergo turpiter rasus sacramComam dolo meretricis hosti proditurInermis, et iam destitutus viribus,Eruitur oculos, et molas ergastulusVersat miser: Dagonis ag potentiamTollunt manu, linguaque ad aethera: hostibusDagon Deusque est maximus: festum diemAgunt, sacra faciuntque, ouantque, cogiturPraebere, Samson impijs ludos: doletPropter gemitque se Iouae conuiciaFieri scelesta, paenitens et inuocatPeccasse, numen, mite quod fatentibus:Priore rursus auctus itaque robore,Prensas quibus superba fulta porticusGeminas columnas concutit: domus ruit,Hominumque lapsa mille ter super incidit:Perit hostis hoste cum suo, plures, priusQuam viuus, et vita exuit mortem oppetens,
XXXII. SPICILEGIVM.
Rutha vitum, Spicas dum colligit, inuenit, esseAutumat hoc factum quis sine mente Dei?RVTH. I.COelo aeneo, terraque ferrea vtiturPeccata propter Isaci gens: patriamErgo relinquit Elimelechus cum suis,Aditque terras, praesidet quibus Chamos:Hic coniuges dat filijs, fato suoEt fungitur: patrem insequuntur liberi.At vidua, et orba Noemis Ephratam redit:Cui Rutha iungit se comes: nomen IouaeProfessa, potius viuere optat in DeiQuae gente pauper, esse diues quam domi,Praestatque amorem socrui rarum nurus:Cui messe victum duriter quaerit, legensSpicas, legit quas dum (Deo, quae dixerisFacta esse casu, dante fiunt omniaQuae bona.) tribu de regia virum inuenit.Boosus hic Salmonides, erat abneposEsrome qui tuus genite Iuda patre.Huic ergo iuncta Obede te parit thoro:Isaeus a quo Dauidis parens habetOrtum, cui promittitur mundi salusCHRISTVS: adeo non erubescit barbarasIn gente habere Filius Dei sua,Potestque nomen ob suum, reliquerisQuaecunque, reddere cumulata centuplum.
XXXIII. SAMVELIS PROPHETAE ORTVS.
Pignora connubij, sterili de matre creatus,Esse Dei, Samuel, munus, opusque docet.I. REG. I. ET II.Non Hanna vino Pontifex HelcaniasHeli madet temulenta: sed praecordijsOpprobria dolet propter aemulae intimis,Loquens et animo cum suo, mouet labra,Affectionem mentis et coram IouaEffundit: a quo mascuflam prolem petit,Se de dituram eamque Numinis vouetComa sacrata, in omne tempus, cultui:Pacem precatur, et fauorem IthamaridesIlli patris caelestium: fit alacriorAd verba, dubitat de quibus nil, praesulis,Et laeta cum marito abit domum, grauisAc sterilis ante, mense post decumo (valentTantum preces fidentium) parit: suumErgo sacrorum principi voti reaSamuelulum sistitque, agitque gratiasRegi nit entis aetheris: matres beatQui prole, nulla pignora vteri quae dabantViris: fit administer ostiariusSamuel puer delubri, et apparet Deo,Antistiti gratus, polo acceptissimus,Dictisque post, factisque vates maximus.
XXXIIII. HELIS IVDICIS, ET PONTIFICIS IN LIBEROS NEQUAM INDULGENTIA, ET POENA.
Vtere iure tuo: obsequium patremque, nurumque,Cum ducibus perdit, sacra virosque suis.I. REG. II. III. IIII.IN grate Regi Pontifex caelestium,Honore quite Praesulique, et IudicisAuxit, tuos sic filios, quam gloriam,Pluris facis, Iouae ipsius, nec iudicisMemor officii, nec Praesulis: sed patriaContaminari sacra pateris, liberumLibidinemque lente adeo fers? nil docentAntistites, nati tui, exemplo nocent:Qualis sacerdos, talis est Ecclesia.Sancti quidem percelleris dictis viri,Moueris aliquid administri vocibus,Et in tuos inueheris: at cuiusmodiTandem illud est? Non numinis fallunt minae:In praelium profectus ergo turpiterMiles cadit: Silunte sacra accersiturSuasu senum area foederis: Venit, simulHelisque nati, non opem, sed impijsPortans malum: redintegratur praelium:Nil absque verbo sacra, nil iuuant fide:Ter dena pereunt millia, occumbunt satiHeli Ophnius cum fratre, cista foederisPotiuntur hoster: nuncio exanimis senexSella cadit fractis Helis ceruicibus,Coniunxque Phineae abortiens extinguitur.Hei poena patriae tristis indulgentiae.
XXXV. ARCA DIVINA INFESTA DAGONI, ET PALAESTINIS.
Arca Palaestinos infestat capta colonos:Quam mutilus Dagon, truncus et ante iacet.I. REG. V. ET. VI.QVis non putasset de salute Abrahamidum,Captis sacris, et gloria actum Numinis?At maior ecce in ora venit et Iouae,Et populi Hebraei fama, virtus amplior:Dagonis Arca illata foederis domo,Deum basi proturbat, in quo nil Dei:Truncus iacet sine manibus, sine capite.(Imago cultus absque verbo Numinis)Siue ille Triton, seu sit Hordearius:Mures agros, hominesque Condylomata,Quo cista, vexant, cunque transfertur. PlacetQuare suis remitti eam, sed non sineMuneribus: Aurei ergo quinque Podices,Donum Iouae, totidemque mures, dedecus,Ponuntur Arca cum nouo curru, hostium:Huic gemina vitulorum immemor bos iungitur,Betsemij quae mugientes in soliRecta arua pergunt: Turba visa rustica,Impune sed non, gaudet Arca, quam nefasVidere nudam: Iussa nimirum DeusFrangi sua pati non quit, et fortissimus,Cum nil potesse existimatur, vindicatPariter in hostes impios, et daemonas.
XXXVI. SAXVM AVXILIARE
Cum Tyrijs Samuel Vates depugnat, et illosProsternit precibus, fulminibusque fugat.I. REG. VII.NOn facilis vnquam clauditur clementia,Qui se recipiunt ad bonam frugem, Dei:Malos fuisse se dolent Abrahamidae,Gemuntque flentque, agnoscere incipiunt IouamPatriumque rursum, et Astarothum eliminant,Tectis Bahale cum sacris, se vindicisOlim Chamaeis ex catastis cultuiDeduntque totos: ipse subrumo facitHelcanides pro gentis agno sceleribusVates: in agros irruit cum militeSyrus cruento Masphios, praedamque agit:Votis Propheta pugnat, et precibus: polusNigrescis, ardua montium tremunt, caditAbruptus ignis nubibus: stratus iacetCaeli ruina exercitus Sidonius:Partim fugantur relliqui, partim cadunt.Victoriae caelestis at signum exciatLapidem au xilij vates: recuperant perditaArmis, ouantque, gratiasque agunt DeoIsraelitae: redditur ius ciuibus,Munus facit Senatus officit, vigentRitus sacrique, paxque: tantum industriaPotest viri excitata sancti caelitus.