2003-12-12 Peter Ströbel
typed text - structural tagging complete - no semantic tagging - MORPHEUS spell-check complete

page 351, image: s689

NICOLAI REUSNERILEORINI SILESII SILVARUM LIBER.

AD RICHARDUM STREINIUM BARONEM SCHVVARzenavium, Sac. Caes. Maiest. Consiliarium.

ET genus, et virtus, cum re. te magne RICHARDE
Commendat atque dignitas:
Sed piet as magis, et magnum doctrina per orbem
Hinc inde iam notissima.
Te Latium loquitur, te Gallia praedicat: altrix
Te laudat et Germaniae.
Te gens omnis amat: tibi verum praestat honorem,
Quem debet, omnis natio.
Praecipue te Roma colit: si stemmata quando
Legit suorum civium.
Quid memorem? quam sis aevi prudentia nostri,
Togaeque Romanae decus:
Pieridum lumen, Latiae facundia linguae,
Ac dulce praesidium fori.

page 352, image: s690

Macte tot, et tantis BARO dotibus inclyte: coelo
Te Musa iamdudum beat.
Sepia cui tua rite litavit, chartaque, nomen
Aeternitas sacrat tuum.

AD DEUM UNUM TRINUM.

OUnitas divina, et alma Trinitas,
Mundi salus, Aeternitatis filia:
Rerum omnium Regina: Lux coelestium,
Qua clarius toto nihil fulget polo:
Salve o Pater, o Fili, o et Sancte Spiritus:
Miserere (nam misereris ommium) mei
Fave piis conatibus: studiis fave
Piis: docentes atque discentes rege
Potente numine tuo: quo verbum tuum
Sanctis colamus animis, atque sobriis:
Sancteque vivendo, secundum regulam
Sanctam, tibi serviamus in vera fide,
Timore vero: conscientiae bonae
Semper fruentes gaudiis vivacibus.
Sis praesto sis, et vota clemens accipe,
O unit as divina, et alma Trinitas.

AD DANIELEM PRINCIUM CAES. CONSIL.

PErfectio numeri omnis est Senarius,
Partibus et integer suis.
Unum, duo, tria nonne sex faciunt? gerit
Idem figuram temporis.
Sicsex diebus fecit hunc mundum DEUS:

page 353, image: s691

Lux data quieti est septima.
Sex et Deus mundi molitur secula,
Suis dimensa finibus.
Sic luce sexta factus est homo, Dei
Artificis exemplum sui:
Aevoque mundi sexto filius Dei,
Imago vera sui Patris:
Mortalis in terris hominis fit filius,
Aevi reformator novi.
Quid? quod patres aetas sex prima nominat,
Haud mortis immunes ferae.
Sed per fidem letho fit haud obnoxius
Primi pater aevi septimus.
Prae foribus ergo nonne tam vides novum
Instare, PRINCI, saeculum.

AD IOANNEM BAPTISTAM HAINZELIUM PATR. Augustanum. Sex mundi Chiliades.

SEx mille mundi annos praedixit ELIAS
Rabbinus ille olim sacer:
Bis mille sunt anni, Vacuum: bis mille, Lex:
Bis mille, tempus Gratiae.
Printum suo recessu millenarium,
Deo placens, expers necis,
Claudit, per arduum sublatus aethera,
Sapientiae dux ENOCHUS.
Fidus secundum Iustitiae praeco NOHAS,

page 354, image: s692

Mundi utriusque et incola.
It ELIAS coelo vates, sub tertium
Aevum quadrigis igneis.
Quarto sed aevo vivus in coelum redit
Mortis triumphator DEUS:
Ad dexteram nunc proximus sedens Patris,
Princeps futuri seculi:
Quem coelitum radiantem honore mox novo
Speramus adfore iudicem;
Coelos novos, terras creaturum novas:
Piis daturum praemia,
Poenas malis: quorum quinto ferox
Regnare coepit saeculo,
Trux Antichristus: hostis et Dei, et Deum
Pura colentium fide:
Forti domandus coelitum rursus manu,
Sexto malignus saeculo:
Donec novo imper ans beatis saeculo,
Sit omnia in omnibus DEUS.

TUMULUS VVOLFGANGI GOMITIS PALATINI AD Rhenum, Ducisque Boiariae.

SAlvere manes, quisquis es, iube pios.
Vuolfgangus hac sepultus urna conditur:
Princeps Palatinae domus clarissimus:
Qui stirpe gentis editus Boiaricae:
Patre Ludovico: matre Elisa, nobili
E gente Cattorum sata: clarissimis
Maioribus: nontus domi: notus foris:

page 355, image: s693

Virtute terrarum omne complevit latus.
Fulsere magna in hoc pio decora Duce:
Animi indoles incomparabilis boni:
Acumen ingenii: tum consilii vigor:
Prudentiae vis: splendor eloquentiae:
Iustitia praeterea, vitaeque sanctitas,
Humanitas, candor, fides, benignitas:
Firmaeque mentis altitudo maxima.
Sed omnia haec laus illa vincit unica:
(Quae laudis est, et gloriae verae caput)
Sanctus Dei quod cultor, et castissimae
Constans professor religionis: alter ut
Ezechias, aut magnus ille Iosias:
Sacrum Dei cultum, superstitionibus
Contaminatum Pontificum foedissimis,
Purgavit: et scholis, templisque conditis,
Auctisque, coelestem propagavit fidem:
Fuco remoto omni, et nefario dolo.
Pacis pius cultor; piae paci studens,
Bis arma sumpsit: prima Turcas in truces
Pro patria, cum Caesare invicto: altera
Gallos in acres, numinis vi percitus:
Salute pro piorum, et gloria Dei.
Qua in expeditione summus militum
Dux ipse, vita fungitur placide sua,
(Sic est Deo visum) fide in Christum optima
Obdormiens: non sine bonorum lacrymis:
Trieteride exacta vitae bis septima:
Victoriam post se relinquens posthumam.
Mens astra, fama penetrat orbem splendida.

page 356, image: s694

Exanime corpus, plus biennio, mari
Terraque iactatum, potitur patria
Tandem sua: Parioque tectum marmore.
Ad busta maiorum hic quiescit molliter:
Mox carne vestiendum coelitum nova:
Suprema quum teris illuxerit dies.
Satis hoc: abi viator, et salve, et vale.

DE EODEM.

ASta amice viator, et, si non molestum est, haec lege,
Dux Ralatinus, prosapiae editus Botaruae
Gentis, hoc VVolfgangus est Princeps situs sub marmore.
Ludovico Patre, matre natus Elisabetha:
Cui Bipontum patriam, mortem dedit iam Gallia.
Maximis Dux ille animi, corporisque dotibus
Praed tus fuit: virum quae principem inprimis decent.
Indoles in hoc, Jagacitasque mentis vivida
Fulsit, eloquentiaeque splendidum verae decus:
Grande mentis robur, atque firmitas celsissimae:
Castitas merum decens, vitaeque sanctimonia;
Aequitas, humanitas, candor, benignitas, fides.
M igna sunt haec: sed fatebor illa longe maxima
Quod Deum semper fide veneratus est optima
Trinum et unum: quodque fidei veritatem innoxiam
Christianae mentis invicto est professus robore:
Oppetitus machmis tot hostium nefariis.
Quam scholis etiam ampltavit conditis celeberrimis:
In quibus verus Dei cultus docetur: et fides
Pura Christi cum bonis plantatur artibus.
Pacis inprimis amans: sed arma bis sumpsit pius:

page 357, image: s695

In feros primum Getas: deinde Gallos in leves:
Pro sacris, et patria, Deique honore maximi.
Aeger hic morbo, tumultus Martis extra bellicos.
Oppetit mortem Deo fidam, piamque: sensibus
Integerrimis: beato fine permutans pie
Cum perenni coelitum vita suum hoc aevum breve:
Lustra quod vix octo, et annos duxit aetatis duos:
Posthumam victoriam post se relinquens: et Deo
Quinque substituens pios pro se cultores filios.
I viator: et levem cineri precare terram, et vale.

AD PETRUM ALBINUM NIVEMONTIUM. DE OBITU LUDEMILLAE CONIUGIS.

QUi vitium uxoris aut tollere, PETRE, maritum.
Aut hoc ferre monet, monet hic bene. namque maritus
Si fert, is melior: sin tollit, sorte fit uxor
Commodior. quod si caret hoc utroque maritus,
Ne ferat, aut tollat, multo felicior iste est.
Talis eras, et tam felix quoque PETRE maritus
Nuper, adhuc quando lect fidissima coniux,
Cor cordis LUDEMILLA tui, vitaeque voluptas
Viva tuae, dias vitalis luminis auras
Carperet: exemplum fidei, sanctique pudoris
Ac decus, et matronalis virtutis imago.
Tollere sic nec opus vitium, nec ferre marito,
Dum vixit, tibi PETRE fuit modo coniugis. at nunc
Aegra puerperio iacet (heu) fidissima coniux

page 358, image: s696

Cor cordis LUDEMILLA tui, vitaeque voluptas
Viva tuae: iacet (heu) decus hoc illustre pudoris,
Et fidei, et matronalis virtutis ademptum.
Sic viduo te PETRE toro nunc deserit, ulmum
Ceu vitis, nec dum maturos cara racemos
Pignora iam propriae matri non linquit alenda.
Magnus PETRE equidem morsus (mihi crede) doloris,
Vel mors ipsa magis, morte est vel acerbier ipsa;
Si mors praematura duos divellit amantes;
Sancta fides tungit quos, et concordia vitae.
Solamen sed PETRE mali, luctusque levamen
Sit tamen hoc unum: quod non amissa sit uxer
Fida, sed in coelum potius praemissa; beatae
Cum superis iucunda petens consortia vitae:
Illic te pariter manet, et tua pignorae chara.

AD IOANNEM STIRZELIUM IURECONS. Tria mala bona.

[Gap desc: 1 line]
Tria sunt mala, Aequor, Ignis, atque Foemina:
Verum ne dicit Comicus? non arbitror.
Aqua omnium est rerum optima (inquit Pindarus)
Auroque longe praestat ignis splenaido:
Principia sunt haec omnum rerum duo
Corporea; quae vitam propagant et forvent
Mortalium. ceu nascitur quondam Venus
Mari, Saturnus quod genitalibus patris
Coeli amputatis polluit impius sui.

page 359, image: s697

Sic maximum vitae bonum sunt nuptiae;
Quum vir bonus dulci potitur coniuge:
Quae firmamentum est unicum familiae,
Columen domus, lecti iugalis gaudium,
Curae levamen, et vitae adiutorium,
Cordisque MARGARITA dives, unio
Sola unionum una omnium pulcerrima.
Non igne, non aqua magis in mundo est opus,
Quam coniugum sancta piorum copula:
Qua vita semper sobole reparatur nova
Humana, quum mors falce nos metit sua.
Nimirum hoc est, sapiens quod olim antiquitas
Ignem sacris, aquamque nuptialibus
Praeferre suevit, et domi solennia
Apponere haec nuptae novae donaria:
Hoc veluti sacramento firmans foederae
Connubialia, et legem sic dans tori:
Ut pura sit fides, amorque candidus,
Divulsus haud querimoniis unquam malis:
Ceu purgat Ignis, expiat lustratque Aqua.
Tu SPONSE nuptam dum tibi quaeris novam,
Pulcram, piam, probam, pudicam virginem;
Mores fidesque quam decent; metus Dei,
Parentum amor, propinquorum concordia,
Et cura cui domus placent; recte facis,
Sanctis Dei aeterni obsecundans legibus.
Nam consulens famae tuae, dum saeculum
Praesens honoras, provides in posterum.
Maritas es iam, mox fies (opto) pater:
Utrunque nomen dulce, utrunque amabile est.

page 360, image: s698

Multos per annos sic tua cum coniuge
Vives beatus in tuis hic liberis;
Aqua fruens et Igne: sanus corpore
Et mente; cunctis affluens vitae bonis.
Sors haec piorum est coniugum: praeter Deum
(O tuta res!) nil in mundo timentium.
I nunc, malum dic nuptias. nam vertus
Tria sunt bona, Aequor, Ignis, atque Foemina.

IN ZOILUM.

QUid nos, Zoild, quid fero
Mordes dente velut vipera, clanculum?
Quid tandem Canis oblatras,
Obgannts ve tuis rictibus improbis?
Iun o nos miser audeas
Irritare tuis morsibus invidis?
Quid saevis miser ab Canis?
Si eornix aquilam provocat, aut bovem
Lucam musca berevis, quid est?
Frustra deterior cum melioribus
Certat: qui neque laedere,
Nec proeesse potest vilis homumcio:
Obtrectator mers cito
Sic fuit nominis hic, ac decoris sui.

IACOBO SCHANTERO IURECOS. SPONSO.

page 361, image: s699

CRATER NUPTIALIS.

Florida bacciferae ceu vitis adhaeret olivae:
Fructiferasque suo tempore pandit opes:
Sic te, Sponse, viru~ sponsa decens suum
Complexu tenet, ac fovet beato.
Felicem o ter, et amplius:
Actor connubii DEUS
Quem beat Optimus
Coniuge sancta.
Quem domini tenet
Sacta timor fotus fide:
Nuptam dat Deus huic bonam.
Felix, et bene erit tibi, tuisque:
En iam, SPONSE, domi dulcia ferculae
Securus carpes parta labore tuo.
Gratia te Domini coelo ditabit ab alto.
Te laeti coniux hilarabit, palmitis instar,
Cingentis viridi moenia fronde domus.
Iucundo tibi mox agmine liberos
Mensam cingere garrula~ videbis:
Ceu plantarta fertili
Pubescunt oleae solo.
Sunt rata, quae precor,
Auspice Christo:
Qui tibi, quam dedit,
Annis paerem, vitae parem
Firmis nexibus implicet.
Amoris, fidei, modestiaeque
Qui det, SPONSE, tibi gaudia plurima:
Qui det, SPONSA, tibi pignora sancta thori:
Florentemque domum servet, stirpemque nepotum.

page 362, image: s700

AD N. REUSNERUM IURISCOS. GEORGII REMI PRO MEDULLA IURISPRUDENTAIAE Iustinianeae votum.

VEteres Poetae fabulantur, Aeaci
Fortem nepotem, principemque principum,
Non lacte matris, sed leonina diu
Altum medulla; vim sibi sic corporis;
Animique comparasse plane heroicam:
Qua gessit in bello res magnas, et toga:
Sisque totum implevit orbem laudibus.
Sic te Medulla Suadae fecit optimum
Iurisperitum, Rhetoremque maximum,
REUSNERE: qui non immemor taenti boni,
Medulla eadem nos alis rursus tua
Plenissima leporis atque gratiae.
Sit o fas LEORINA tandem Medullula
Iustimaneae Iurisprudentiae,
Quae lecte multo dulcior est, et nectare,
Et si quid est vel dulcius, vel suavius,
Mentem probe saturare iam famelicam:
Ausim fateri, nos, diis faventibus,
Olim futuros magno Achilli haud impares;
Quamvis Achilleo carentes robore.
Quin, o Medulla, lac meum, mel o meum,
Quin aureum tandem vides Solis iubar:
Et pabulo nos recreas tuo.

page 363, image: s701

AD GEORGIUM REMUM, PATR. AUGUSTANUM, N. REUSNERUS.

QUid o Medulla quid pasci mea tantum
Optas, GEORGI? non est haec leoninae
(Fateor) medulla; non hae sunt Achilleae,
Quas vis, dapes: infans quis altus in tantum
Sine lacte matris olim adolevit heroem.
Quid ergo iactas? inquis. haud ego iacto
Multum. Medullae pabulum leoninae
Heroicum, doctrina liberalis dat:
Amplissimarum nutrix sancta virtutum.
Suadae Medullam Tullius dat orator,
Paeter eloquentiae, sapientiae princeps:
Prudentiae civilis auctor est Caesar
Iustinianus: armis clarus, et pace:
Magnus parens legum: medullulam quarum
(Pingue illud aureum, media ossium replens)
Co lliquo dum passim: artem gigno iam parvam:
Quae prima fundaementae continet Iuris
Prudentiae: quoddam ceu pabulum primae
Aptum tenellis mentibus iuventutis.
Vin' hanc? tace. mora parva est, quum satur tandem
Medull dam fastidies LEORINAM.

IN DETRACTOREM.

*K/YWN LAIQARG/OS2.

QUod lites, diraeque satum convicia liguae
Semper amat, crescitque malo foecundius horto

page 364, image: s702

Ocymon, et faciem obducens pallore cuminum;
Sit procul a coenis, Charitum nec erescat in hortis:
Gratus odor quamvis, cibus est utriusque molestus
Atque nocens: docuit sic pagina docta Galeni.
Sit procul a Musis etiam sator ille cumini
Scurra dicax; virus lingua qui spargit, et audax
Sacrilego diras maledictaque seminat ore:
Qui male narrando depravat et improbat omne
Quod rectum fuit atque probum. Serat ocymon ipse
Ipse (inquam) sibi, non aliis serat (opto) cuminum
Quod virus mordax, et sit lethaele venenum:
Quando famem melius nescit sedare malignam;
Dente Theonino quin circumrodat, amarae
Plenus cor succo loliginis, ac sale nigro;
Palpando mordens: canis ut quandoque protervum
Clam malus incauto genuinum frangit in hoste:
Aut ceu parva latens infundit dente venenuns
Viperae, quod nullis medicabile dicitur herbis.

IN POETOMASTIGA.

QUid o quid aestimator insolens rerum,
Pugnare cum sacri scientia Iuris
Clamas Poesin? scisne, Stulte, quid dicas,
Et quorsus? An vatem negas MODESTINUM,
Ac Iureconsultum fuisse divinum?
Quis ULPIANO, dic, peritior Iuris?
Quis ingenio prudentior fuit vates?
Quid ALCIATUS? nonne Iuris interpres
Magnus? Poeta nonne idem cluet magnus?
Quid NATTA? Vates, Antecessor, Orator.

page 365, image: s703

Iam MYNSIGERUM quid loquar? quid HUSANUM?
Quid BEUSTHIUM, CARCHESIUMque? quid RAMUM?
Testatur esse idem FICHARDUS hoc verum:
Testatur hoc CISNERUS: ambo Germani,
Magni Poetae, magni Iureconsulti.
Omitto te BUDAEE, teque TURNEBE,
Iurisperitum utrunque et inclytum vatem:
Teque, HOSPIT ALI, maximum hospitem Phoebi,
Themidisque sacrae, Palladisque Romanae.
Verum GRIBALDUS, et GIRALDUS hoc verum,
FORCATULUS verum hoc idem probat scriptis
Utraque in arte tot libris, cedro dignis.
Quid multa? res est certa testibus magnis.
Nugator hem, viden poesin haud sacram
Pugnare cum sacri scientia Iuris,
Stulte aestimator omnum insolens rerum!

CAROLUS UTENHOVIUS N. REUSNEROS.

MI NICOLAE, victor o populi, a Deo
Tibi Patre nostro, Heroque IESU CHRISTO ego
Pacem precatus, atque gratiam, loco
Salutis, aeternam et perennem, plurimae;
Te certiorem facere volui, me tuis
Cum litteris Phaeleucios dudum tuos
Meo dicatos nomini acepisse: sed
Nescire, quis eas tulerit isthinc huc mihi.
Cumque aulicus non sim, sed UTENHOVIUS,
Hoc est, ab aula Principis alienior,
Aulaeque, si quis alius, osor maximus:

page 366, image: s704

Responsionem scito me eam hactenus
Nescisse cui mortalium ad te traderem
REUSNERE: donec heri LUDOLPHUS ille, cui
*L/IQOS2 dedit cognomen, et K/WMH, meam
DUSSELLOPAGO sponte venit ad domum:
Cras esse, qui LAUINGAM adiret, dictitans,
Tabellionem nempe Principis sui.
Nec mora, negociis licet quam plurimis
Gravissimisque, nundinas propter, forem
Nunc occupatus; litteras meditans novas,
Non ad novos, sed amiculos veteres; quibus
EPISTOLARUM NUNDINALIUM indidi
Titulum: sed Autumnalium vel )OPWRIN=WN,
Non )EARIN=WN: calamo manum admovi uvido:
Tibique, mi LEORINE (quamvis perparum
Quod (criberem esset) praeter ingentes, tuus
Quas candor iste gratias poscit, tamen
Non potui inanem nuntium dimittere,
Rediturientem pauculos intra dies
DUSSELLOPAGUM: vel tuas ut litteras
Hac arte possem elicere iucundissimas,
Modulosque melle dulciores Attico:
Vel nomen ut, celeberrimum licet, tuum
In Eipstolaerum Nundinaliam libris
Sic NICOLAUS inter huius saeculi
Fulgeret, inter ut minora siderae
Phoebe. LUDOLPHI filium interea tuae
Commendo fidei diligentiaeque; ne,
Dum plurae meditor, diligentiam meam
Iovis antevertat nuntius nostri. Vale,

page 367, image: s705

Tuisque copiosiorem litteris
Materiam amabo suggeras cupido mihi:
Phaleuciosque, quos tuis Phaleuciis
Totidem rependo, consulas boni. Vale,
Vale, vale inquam ter quaterque cum tuis
Musisque Gratiisque, Symmistis tuis.

*M*A. *K*A*R*O*L*O*S *O*Y*Q*E*N *W *B*I*O*S.

Tuus ille amicus, omnibus amicissimus
Pietatis eruditioris asseclis,
Vel eruditionis asseclis piae.

CHRISTOPHORUS VVINERUS N. REUSNERO IC.

RUstica Tyrigetae sinon tibi Musa VVINERI
REUSNERE sordet inclyte:
Impaeribus conscripta modis haec sacra Decembris
Vultu sereno suscipe:
Meque viros inter numera, quos culta poesis
REUSNERIanae Gratiae
Incensos trahit, et magno stimulavit amore,
Ardore nominis tui.
Sique molesta tuis non sunt mea vota Camoenis,
Aut aggravant te forsitan:
FRENCELIO vati simul hunc transmitte libellum;
Viro precantem prospera,
Ut bene procedat suscepta IOSEPHIAS illa,
Spes facta cuius constitit:
Laureaque aeternos capiti huic inducat honores,
Frontemque sacram investiat.

page 368, image: s706

Sique placent nostra transmissa poemata Musae,
Sacrique tela carmmis;
Lemma tuae Musae praeponas Mensibus istis,
In fronte lanuarii:
Commendans tenerae divina haec plectra iuventae;
Ut consecret se numini;
Serviat et Musis, et CHRISTO serviat ipsi,
Laurosque sacras ambiat.
Sic tua REUSNERIS tecum sit salva per aevum:
Ac sospitet te liberis:
Tota domus tua sit felix, sit prospera Musa:
Et ipse plurimum vale.

EIDEM IOANNES FREDERUS.

REUSNERE Aonidum, Themidis, Charitumque voluptas,
Et decus, et splendor splendenti nobilis urbi:
Tantum lumen, honos tantus virtutis et artis
Fulget, ut ignotos etiam, longisque locorum
Disiunctos spatiis, contungat mentibus; uti
Nobis contingat si non praesentibus illis.
Hactenus ergo licet tibi non sim cognitus unquam;
Nec tibi Musarum dederim pia dona paetrono;
Magne vir, et patriae iubar indelebile: fama
Nominis ante tui tamen excitus esse cupivi
Notior, Aonidum Themidis Charitumque nitori,
Ingenioque tibi, facunda et voce celebri.
At modo quando vadem mihi se Socer optimus altro
Constituit, tibi grata meae fore candida mentis

page 369, image: s707

Signa, tuas toto venerantis pectore dotes:
Te clarum meritis, dignumque salute saluto;
Cumque salute simul chari transmitto parentis
Effigiem: quam te doctorum velle virorum
Illustri iunxisse choro sic audio laetus,
Laetior ut nequeam: Tibi grates debeo, grates
Debebo: virtus tua vivet, gloria vivet.
Vive diu felix loga dignissime vita
REUSNERE Aonidum, Themidis, Charitumque voluptas.

AD N. REUSNERUM. SILESIORUM LUGIFERUM. CAROLUS UTENHOVIUS.

ALEXIUS Moroldus iste, quum tui
Fors mentionem facerem, Amice, inter scyphos
REUSNERE; diceretque te notissimum
Carissimumque sibi esse: placuit et tibi
Per ALEXIVAM, misereis )ALEX/EMEN Reis
Doctum, salutem dicere ex me plurimam:
CHRIST Ique te rogare per nomen sacrum,
Ut CAROLI UTENHOVII paetris mei,
Maerchemicae ditionis et Neulandicae
Domini, memoriae funebre accinas melos.
Latium ac Pelasgum tale: quale avi mee
Dicavit olim ERASMUS ille Manibus,
In Epistolarum quod reperies illius
Farragine, aemulaberisque, si placet:
Doctosque (si quos orae vestra habet) viros
Hortaberis, UTENHOVI Ique nomine

page 370, image: s708

Rogabis, ut discipulum ERASMI CAROLUM
UTENHOVIUM de fauce mortis eruant
Domitrice mortis pectine aeterno. Vale,
Meoque quos sacrasse nomini modos
Te scribis, ad me mitte, quum primum potes.

AD EUNDEM IOAN. POSTHIUS.

INveni tandem, mecum laetere, podagrae
Medelam, Amice, nobilem certissimam:
Quae neque longinquis ad nos defertur ab Indis:
Multo neque are comparanda venditur.
Nec variis constat speciebus mixta: nec infert
Assumpta noxam vel dolorem corpori.
Nec dosis ipsa gravat, nec laedit copia quenquam:
Sed nec sapore abominaebilis malo
Subvertit stomachum, capiti nec odore molesta est:
Alia solent ut multa saepe pharmaca.
Tale nihil. Verum licet illa sit obvia passim:
Solis tamen iam notae ferme est rusticis:
Nobilibus raro plantata videtur in hortis:
Raro in superbis et gulosis urbibus.
Usurpata, novas in languida corpora vires
Revocat, malorum ac pellit omnia seminae.
Venturam immo arcet quoque continuata podagram:
Quod longe habetur melius et praestantius:
Quam posse urgentes tantum lenire dolores,
Praesentis ac retundere hostis impetum.
Insuper et sensus et nubila corda serenat,
Mentemque coelo reddit acceptissimam.

page 371, image: s709

Divinum hoc plane est (inquis) medicamen; et illud
Tua pridem avet REUSNERE mens cognoscere.
Dicam equidem ingenue: tu porro dicito multis
Millibus, ut hoc intelligant et posteri.
Non etenim invideo cuiquam bona tanta: Podagrae
Medela solo et optima est FRUGALITAS.

AD PAULUM MELISSUM, N. REUSNERUMENT NATH. Chytraeum, Germaniae lumina, M. CHRISTOPHORUS VVINERUS.

VErsus agrestes, impolitos, inclyti
Ne quaeso vates temnite.
Non Atticis hic versor in congressibus,
Inter Deas Hyantias:
Ubi ipsa voces saxa Musicas sonant,
Secreta Cyrrhave erudit:
Coetus sed inter Lycios agrestium,
Durosque patres Appulos:
Primas ubi clamosos inter Stentoras
Baeota Faunus obtinet:
Deusque ruris caepripes Pan cornibus
Inclamat alta Maenala.
Vos cum Minerva, cumque Apolline et diis
Inter sedetis numina:
Iuxta cboros, et in corona Delphica.
In Musicis congressibus:
Ubi canora plectrae vatum perstrepunt,
Et dulce consonant melos.

page 372, image: s710

Hic bruta Moenas clamit at, furit, boat:
Euatiaeque insaniunt:
Arcasque pastor fistulam collo trahens,
In compitis stridet sacris.
Ergo cicuta Panis haec si discrepat
Ab Orphei concentibus,
Lyraque vestra, Apollinisque carmine:
Vos candide hoc ignoscite.
Parnaessus est vobis: mihi asper Maenalus:
Valete vates inclyti.

AD N. REUSNERUM IURECONS. AL. TORFII NORICORUM DIVERTENTHM *E)ISDEKTIK\ON Carmen.

CONRADI RITTERSHUSII.

SOphus Stagirae parvae alumnus maximus,
Natusque et invicem pater Nicomachi.
Maturus aevi, iamque morti proximus,
Rogatus: Ecquem vellet in schola sibi
Succedere, ipse infata cum concederet,
(Habebat autem plurimos dignissimos
Vestigiis sui magistre insistere,
Ut palma paene in ambiguo foret sita:
Sed maxime incliti omnium fuerunt duo,
Terra mari circumflua ambo proditi,
Vini ferax quarum utraque optimi fuit:
Lesbo unus ortus; alter in Rhodo satus,

page 373, image: s711

Menedemus hic; Theophr aestus ille nomine)
Ne semina aemulationis spargeret,
Si praetulisset alterum expresse alteri,
Sollerter omnem rem expedivit dramate.
Vinum bib bat forte non satis placens:
Quare id recusans, postulat praestantius:
Et id quidem duplex: Rhodium atque Lesbium.
Praebetur: Ille utrumque gustat. Mox ait:
Utrumque praestans et saporis optimi est:
Sed suavitate Lesbium Rhodio anteit.
Adstans magistri turba mentem perspicit,
Quod Lesbium civi Rhodiensi praeserat:
Ipsoque mortuo, Theophrastum dein
Sectantur omnes congreges Sophiae ducem.
Tam longa quorsum fabula spectet, rogas
Haec qui legis? Docebo paucis, si placet.
Diversa possedere quae dicti Sophi,
Austeritatem et suavitatem sciltcet,
Haec ambo qui permisieat, scitissime
Contemperans, REUSNERUS est, ut fama fert.
Ut scripta in omni genere multa comprobant:
Qui Lesbio Rhodium perite temperet,
Chio Falernum, quique Musis Gratias
Coniunxerit dulcissumo commercio.
REUSNERE tale~ te esse etiam coram doces,
Altorfium dum non piget te visere,
Altofium, vestigia ruris pristini.
Nostrae tibi grates Camenae maximas
Dicunt lubentes, hospiti gratissimo:
Quod se tua dignatus es praesentiae.

page 374, image: s712

Non nunc rosas anni hora nobis sufficit,
Violasve, quae fores coronent aedium,
Iucunditatem maximam testantium.
Quod si foret florum bona nobis copia,
Disseminatis ambulares in rosis
Nunc Musa inops florum tibi instar praebeat,
Quam tu serena, quaeso, fronte respice.
Ad arva sic Turingiae praepinguia
Non susca auis te ducat ex voto tuo.

page 375, image: s713

NICOLAI REUSNERI DE NUPTIIS CASPARI MELISSANDRI ET FELIcitatis Durnbacherinae Carmen )EPIMIKT\ON.

FElix o nimium felix, summeque beatus,
EELICITATEM nactus amabilem:
Qua non dignior hic aut melior potest
Felicitas mortalibus contingere:
Castam scilicet et piam maritaem.
Felix, divino cui numine tungitur uxor:
Uxor pudica, quae Deum
Et colit, et fovet immortali
Amore coniugem: domumque liberis
Exornat teneris, pignoribus tori:
Instar plamitis, ubere
Proventu gravidi, comisque laetis
Cingentis radiantiae tecta.
Proles crescit optima,
Fructus ceu viridantis olivae:
Et turba mensam garrula fertili
Agmine cingens
Cumulat pia gaudia patris.
Dulces gaudia liberi parentum:
Matrum deliciae, patrum voluptas:
Te SPONSE felicem quis esse nunc, et prosperum neget?

page 376, image: s714

FELICITAS cui contigit
Uxor amaebilis,
Et virtutis amans, perelegansque:
Quae tristibus solatium rebus affert:
Ornatque res secundas
Discutit ac animi tristes dolores anxii
Felices ambo; felix te virgo marito:
Virginis et felix tu potes esse toro.
Vivite felices, concordi vivite lecto:
Vivite tranquilla nuptaque virque domo.
Dum vires, annique sinunt, colludite caste:
Securi dextrae, praesidioque Dei.
Dumque licet, teneros aviae transmittite natos:
Fallimur? an nihil his dulcius esse potest.
Quis tamen hunc remoratur amorem?
Quis invidet tam sancta nobis gaudia?
Prodest cura parum, sentio, vel labor:
Fato connubia fiunt:
Fiunt numine pacta regente tori.
Exemplo probo iam tuo
Teque SPONSE teste:
Quam loca dividunt:
Hanc tibi iungit amor
Fatali pietate constitutus.
Tecum res agitur bene
Mi carissime SPONSE.
Exemplo sequerer tuo:
Si meis votis misero liceret
Obsequi: nec me prohiberet alti

page 377, image: s715

Vis, ac potestas numinis,
Donec iusserit. Interim valeto.
Stultitia est fatis contendere velle, Deoque:
Qui sapit, impositum fert paetienter onus.
Quod fuit durum pati,
Olim meminisse iuvabit.

AD MAGNIFICUM ET NOBILEM VIRUM D. NICOLAUM REUSnerum IC. Argentorato Ienam discedentem. IOSEPHUS LANGIUS.

QUa voce, votis vel quibus iam prosequar
REUSNERE discessum tuum?
Non tanta Musae et tenuis est vis ingenii,
Virtutibus tot inclytis,
Amplissimisque meritis quae dignum queat
Carmen tuis iam promere.
Praestare sed tamen quod ipse iam queo,
Quodque ipsa festinatio
Profectionis patitur, id non negligam
Praestare grato pectore:
Optans benigno ut Numinis ductu vias
Cursuque tantas, prospero
Emetiaris ac conficias: Principes
Superstites cernas pios
Superstes ipse: Nestorisque in secula
Rempublicam et Scholas iuves,
Consilio, ope, scriptis, favore, gratia,
Sic laus tua semper floreat:

page 378, image: s716

Fessumque tandem vita aethereus te PATER
Astris benignus inferat.

IN ADVENTUM MAGNIFICI VIRI D. NICOLAI REUSNERI IC.

IN Academiam lenensem.

REUSNERUM vidi venientem, atque esseda vidi:
Cornipedesque citos vidi, currumque volantem.
Vidi marmoreas et quas divertit in aedes:
Vidi vicinos, plebemque accurrere vidi.
Portinus ipse etiam accedo, comitesque saluto,
Ing rediorque domum: iuvenes mihi dicite, quis sit
Atque ubi REUSNERUS? simul hic conclave patebat:
Itque reditque intus DOCTORUM nobilium par.
Ingressus genium: Musasque virosque saluto:
Nullius at facies correspondebat ad illam,
Quam vidi in tabula pictam. Namque arte recisa
Barbae videbatur, circum quoque tempora cani.
Subridens REUSNERUS aeit: sic tempora sic me
Depingunt alium aetque alium: barbaque reducta,
Nativae rursum REUSNERUS imaegine fulget.
Tum dextram iungo dextrae, cinctusque coronae
Sic media incepi: Quod praestantissime vatum,
Cernere praesentem, et tua contigit ora tueri,
Et nunc in columem vivumque: hac alloquor horae:
Laetor et in nostrae fortunae hac parte beata
Numinis arbitrio fieri sic aestimo summi.
Votae Deus nostra implevit: tua vidimus ora
Alloquioque tuo fruimur celeberrime vates,

page 379, image: s717

Atque utinam reliquos, praestantia lumina, doctos
Cernere Teutonicos liceat: summum arte Melissum:
Terrasque emensum multas, urbesque CHYTRAEUM:
Et reliquos quorum e scriptis mihi nomina constant.
Verum ubi parva cohors et ubi Reusneria coniux?
Conversusque retro, et nictantia lumina. tollens
Excutior somne. Somnus fugit ocyor Euro:
Cumque ipso fugiunt puerique virique domusque.
Insequor hac ipsa fugientem Morphea voce:
Quid vana toties me ludis imagine Somne?
Somne pater, quid me sic spe producis inani?
Carmina nunc dictans, nunc ipsa volumina vatum
Nunquam visa mihi ostendens, vultusque virorum:
Pagellas etiam signas, folia atque librorum
Ipsa legenda offers quoque verba, et cuncta sub orae
Alloquio inducis nostro, Musasque hominesque:
Et me congressum his, et dicere multa volentem
Conspectu illorum subducis imagine falsa,
Et solum in medio falsa inter gaudia linquis?
Ne mihi sic redeas, nec inania gaudia fingas.
In tenebras abit ille leves, sumt asque figuras
Exuit, et dicto citius disparet in umbras.
Numina contestor, viventia numina Christi:
Sic egote in somnis vir praestantissime vidi:
Sic compellavi venientem: his vocibus. usus
Nomine Musarum te excepi: hoc gratulor ore:
Sospes ades, propereque venito, ubicunque locorum es:
Sive iter ingressus longinqua per intervalla
Urbe aliqua subsistis adhuc sub sidere brumae:
Sive peracta tibi est confecto meta labore,

page 380, image: s718

Tyrigetumque tenes fines, paetriumque Lyceum:
Salve iterum atque iterum o hospes gratissime saelve,
Et Pyliae aetatis longissima secula comple:
Nostram etiam aedifica hic patriam, nostrosque nepotes:
Ingenti laude hic ingentia munera comple.
Gentis Teutonicae summum et memorabile lumen,
Et decus Aonidum, patriique columna Lycei:
Magne vir, o magnum hic REUSNERE tribunal adimple.

CHRISTOPH: VVINERUS. VIII. Decembris 1588.

AD EUNDEM ARGENTORATUM IENA REMEANTEM. IOAN. DINCKELIUS.

ERgo paras abitum rursus, divine sacerdos
Musarum, patriisque studes educere terris
Consortem thalami, et Salanis addere Nymphis?
I faustis avibus, pedibusque revertere laetis.
Sit comes ipse tibi, qui coeli templa serenat;
Ducat, et optato rursum te limine sistat:
Ut doceas teneram magna cum laude iuventam,
Sola quibus variam doctrinam noscere cura est.
O tecum liceat, quo te via ducit, abire:
Dulcior Hyblaeo, quae vox tibi prodit ab ore,
Melle, meas (utinam) mulceret suaviter aures:
Audirem quaeles Numa Tarquiniusque fuissent,
Innocuo qualisque Remo cum Fratre Quirinus:

page 381, image: s719

Albanusque Procas, Troianae gloria gentis:
Et terris quondam quae bella paetrata Pelasgis,
Ex te perciperem: quid verae queat Sophiae vis,
Dicentem veluti nuper miratus Apollo
Obstupuit, fixus REUSNEROque haesit in uno.
Felix ille nimis, quite comitatur cuntem:
Ipsius tua complebit sapientia pectus:
Et cernet populos, et coerulae flumina Rheni.
Urbs antiquae iacet mediis pulcerrimae campis
Argentinae, suo quam findit flumine Rhenus:
Hic excesae monet turris Babylona fuisse,
Quae fecit variis homines dispescere linguis.
In coelum minitatur enim, portasque lacessit
Illius, atque Iovem vult deturbare potentem.
Hic vivet, dum conspiciet Septem Ursa Triones,
Atque Ariadneae rutilabunt signae coronae,
Horologeion, opus quod struxit acuta Mathesis.
Lumina quam vellem per singula volvere laetus,
Si mihi fas tecum foret has invisere terras:
Transtrem Nemetum Spiram, quae iura tuetur
Imperii; rectis ubi iudiciis Rhaedamanthus
Iudicat: et Minos ubi versat et Aeacus urnam.
Cernere quin etiam possem tunc enthea vatum
Pectora, Musarum manibus formatae; MELISSUM
POSTHIUM et Archiatrum Nicri vatemque sub urbe:
Aspicerem quoque Vangionas: celeberrimam et urbem
Francfurti, notam Gallis, Italis, et Iberis:
Caesar, ubi primos titulos nomenque reportat.
Haec et quae tenui non scribi caermine possunt

page 381, image: s720

Cernerem: at haud omni contingit adire Corinthum:
Si tamen est altquis precibus locus, aspice quaeso
Me, comitemque viae lege, semper gratus habebor.
Nil ego defugiam pro te, seu grande periclum
(Quod tamen avertat summi clementia Patris)
Sive laboris onus: vitam cum corpore ponam.

FINIS.