03 December 2003 Peter Stroebel
TEI header and tagging added; typed text - structural tagging complete - no semantic tagging - Morpheus spell-check


page 228, image: s244

NICOLAI REUSNERI LEORINI SILESII ELEGIARUM LIBER SEXTUS.

AD IULIUM COMITEM SALMAE AC NEOburgi ad Oenum.

ELEGIA I.

QUaenova ventorum rabies? quae caecae potestas?
Quae caeli facies atra repente micat?
Quid video spissis obduci nubibus aethram?
Nimborumque solo pervolitare faces?
Auricomo memeini dudum Sol ore micabat:
Laetaque candenti luce nitebat humus.
Aequati placido spirabaent murmure venti:
Lenis ab herbosis aura reflabat agris.
Sol modo praetexens picea ferrugine frontem;
Alipedes atra nube recondit equos.
Insurgunt densae campis squallentibus umbrae:
Turbidus in pluvias liquitur aer aquas.
Pulvereo furiunt discordes turbine venti:
Africus in Boream praeli saeva ciet.


page 229, image: s245

Tecta crepant, sonat unda, furit mugitibus aether:
Intonat impulsis undique sylva comis.
Diffugiunt armenta fragrosis territa lucis:
Et tristes repetunt devia lustra ferae.
Quis tamen intendit vires, et robora ventis?
Unde novus tumdisi ingruit horror aquis?
Dicite, quae colitis saltus Heliconis amoenos:
Permessique sacras fontis haebetis aequas.
Dissensere Deae: caecum fit murmur, et ingens
Consilii fremitus, dissimilisque sonus.
Tunc prior Euterpe lauro redimita capillos:
Quod petis, ut doceam, me iubet (inquit) amor.
Sirius ignavis ussit fervoribus arva:
Quum Solis premerent terga Leonis equi.
Lethisferis calidi spirarunt flatibus Austri:
Ferbuit horrisficis ignibus ustus ager.
Saepius ingentes aestus, Austrosque calentes
Excepit pluviis turbidus imber aquis.
Torpebant fontes: foetaeque putore paludes
Aera replebant, halitibusque malis.
Certaque iam pestis pingues vitiaverat auras:
Foetida iam virus ceperat unda malum.
At DEUS immenso vestri devictus amore,
Praevenit celeri dexter, et aequus ope.
Incussit rapidis, laxato carcere, ventis
Immanes vires, saevitiaemque gravem:
Turbine qui perflent, purgentque vaporibus auras:
Et dirae pellant semina foeda luis.
Dixerat: assensit Polyhymnia docta sorori:
Clioque et curuae scitae Thaleia lyrae.


page 230, image: s246

Excipit Uranie, taciti DEA praescia fati:
Quae caeli motus, astraque mente notat.
Ut DEUS ex nihilo caelestes condidit orbes:
Fixit et aetherea lucida signa domo:
Sic iubet erectos ad sydera tollere vultus:
Astraque quas obeant, mente tenere vices.
Errat, qui casu putat ignea sidera ferri:
Sponteque caelestes ire redire choros.
Ipse regit caeli motus, et temperat aexem:
Qui verbo magni condidit orbis opus.
Scire cupis, rerumque vices, caussasque latentes:
In superas vigili pectore scande domos:
Stellarumque plagas versa, viresque potentes:
Invenies, quodte forte iuvare queat.
Una domus Maia genitum, Phoebique iugales;
Una Iovem tenuit, Mercuriumque domus.
Hinc illi venti, caelo, terraque coorti:
Hinc imber, nimbis mistus, adauxit aquas.
Concussae reboant horrendo murmure sylvae:
Aura sonat, validis motibus unda fremit.
Horribilisque pavor sternit mortalia corda:
Formindant volucres, exanimesque ferae.
Desierat: coepit vocesresceuta loquentis.
Maxima Pierii Calliopea chori:
Quid caussas petis ex astris? animoque sagaci
Sedibus in faustis sydera iuncta notas?
Saepe novas caelum praeludit in aere clades:
Quas mundo laesi parturit ira DEI:
Portentisque monet trepidos instare tumultus:
Bellaque cum tristi perniciosa lue.


page 231, image: s247

Nunc quoque non dubitem, caeli ventosior aer,
Iratum nobis praemonet esse DEUM:
Portenditque novos motus, cladesque bonorum:
Vix unquam caeli saevior aura fuit.
Cur exempla petas longe? iam cladis abunde,
Pugnarumque satis, maestitiaeque utdes.
Undique circumstat densissuna iurba malorum:
Paennonicis instat perfidus hostis aquis:
Stant acies: totoque furit Mars impius erbe:
Sparsaque caesorum sanguine terra madet.
Quisquis es, humanae praedisce pericula sortis:
Linque nefas monitus: fasque bonumque cole.
Funde preces supplex: et taedia concipe labis:
Quae venit a superis, poena dolenda venit.
Finis erat dictis: cotuque tacente Dearum,
Subieci posito talia verba metu.
O quam vos memorem, Nyinphae: quae mentibus aequis,
Et facili capitis supplicis aure preces.
Dii, precor, a scabra servent rubigine lauros:
Ne perimat virides, attenuetque comas.
Dum tamen in tanto ventorum turbine, vester
Patronus longas itque reditque vias:
Vos o Pierides ventos placate furentes:
Nimborumque graves vos inhibete minas.
Nubibus auricomum Titan iubar exerat atris:
Densaque fulgenti nubila luce fuget
Vester honos agitur: SALMAEUS IULIUS heros
Ore Medusaeas largius hausit aquas.
Qui si conciderit, ventis quassaturs et imbre:
Concidet Aonii fama, decusque chori.


page 232, image: s248

Omnibus ex hedera voveo, violisque coronas:
Prospera si reditum fata referre dabunt.
Vix haec: en claro Sol aureus orbe refulgens;
Purum dicussis aera reddit aquis.
Fusca repurgato discedunt nubilae caelo:
Pacaetis spirat mollior aurae Notis.
Vernus ubique decor, facies et vernae renidet:
Laetaque cum nitidis collibus arvae nitent.
Luxuriat, luditque pecus per roscida prata:
Fronde super viridi garrula cantat avis.
O bene, quod caelo sudo, ventisque secundis,
Difficiles licuit continuare vias.
Menstrua iam pleno Phoebe semel orbe recrevit:
Vindelici liquit flumina quando Lici.
Iam puto iam celsis AUGUSTAE moenibus instat:
Emensus longas, sorte favente, vias.
Quid restat? reduci nisi prospera fata precari:
Solvere res laeto carmine verba iubet:
Magne Comes salve, fama super aethera note:
Salve Castalii maxime fontis honor:
Quem penes Argivae flos est, Latiaeque Camoenae:
Quem penes Aoniae Laus manet ampla lyrae:
Exoptatus ades: reditum gratamur ovantes:
Gaudemus salvum te rediisse domum.
Sis felix: faveatque tuis sors candida votis:
Nec vitae noceant fata maligna tuae.


page 233, image: s249

AD FRIDERICUM ET PHILIPPUM NORVEGIAE haeredes, Duces Slesvici et Holsatiae.

ELEGIA II.

QUae nova fama? novus quis rumor? et unde subortus?
In patriam celsos velle redire Duces:
Sidere sub Brumae, cum tristior ingruit annus:
Ac riget immodico terra perusta gelu?
Sic est: non hoc ambiguus iam nunciat auctor:
Fama nec a veri dissidet illa fide.
Quam metuo caro capiti (libet hercle fateri)
Seu FRIDERICE tuo, sive PHILIPPE tuo.
Sed metuisse parum nocet: omnia laeta supersunt:
Taentae Dux Deus est ipse, comesque viae.
Ille vias solus tempestatesque serenat:
Proque suis constans in statione manet.
Ille quidem (frustra quid multa timere laboro?)
Pro sanctis noctes excubat, at que dies.
Pervigil ille die Phoebeos mitigat aestus:
Et Lunae nebulas nocte, geluque levat.
Ipse facit, faciatque precor, ne frigora Brumae
Impediant coeptas per loca mille vias.
Annuat optatis praesenti numine vestris
Comprecor: et vestrum dirigat aequus iter.
Dum loquor, aura viam suadens se mitior infert:
Firmat et ominibus sic pia vota bonis.


page 234, image: s250

Ite (quid obstat?) et o avibus felicibus ite:
Serviat ac longae ventus et unda viae.

AD FRIDERICUM LUDOVICI F. COMITEM PALAtinum Rheni, Ducem Bavariae.

ELEGIA III.

QUa te laude feram, Princeps, quo carmine dicam,
Magna Palatinae spes FRIderice domus?
Quis satis ingenium, docti quis pectoris artes
Laudet, et eximiam cum pietate fidem?
Musarum teneris cum sis nutritus in hortis,
Dulcia Pegasei numina fontis amas:
Ingenuaque tuam mentem sic excolis arte;
Ut decus hoc summi principis esse putes.
Gaudia nec vitae ducis potiora caducae:
Nec fallis lusu, luxuriave dies.
Sunt tibi deliciae Charites: sunt gaudia Musae:
Quas colis assidue, nec simulanter amas.
Artibus egregiis, quarum tibi maxima cura,
Emollis mores, nec sinis esse feros.
Nec minor historiae veteres evolvere fastos,
Factaque magnorum fortia nosse ducum.
Hinc tantus virtutis amor, rectique cupido
Provenit, et probitas pectoris aequa tui.
Macte tuis este studiis, ter maxime Princeps:
Maecte aninio felix, ingenioque tuo.
Perge precor siudiisaevum traducere: doctos
Complecti solito perge favore viros.


page 235, image: s251

En clivo dudum virtus te suspicit alto:
En famae sternit Gloria luncta viam.
Quod neque vu ingens auri, neque census avorum;
Aeterno solum nomine Musa dabit.

ADIOAN. SIGISMUNDUM MARCHIONEM BRAN-deburgicum, loachimi Friderici F.

ELEGIA IV.

SIcut ubi Zephyris spirantibus incalet aer,
Vernaque Riphaum temperat aura gelu:
Omnia tunc rident: rident cum vallibus arva:
Arrident latis laeta fruteta tugis:
Dulcibus alituum resonat concentibus atber:
Oreades gaudent, Natadesque Deae:
Inflatisque leves Satyri modulantur avenis
Carmina, ducentes lata per arva choros.
Sic ubi iucundus iam nuntius attigit aures:
Incolumem rursus te rediisse domum:
Exsultat, laetisque fremit modo plausibus aula
Patria, conspectu laeta futura tuo.
Latior ipse Pater, simul et latissima mater
Tereducem excipiunt ore, et utraque manu.
Totque decens fratrum, tot denique turba sororum
In tacita laeti gaudta mente forvent.
Nec minus Aonides Tentoria sacra tenentes
Argute tangunt plactra canoralyrae:


page 236, image: s252

Blandaque dulcisonis modulantur carmina linguis:
Increpat auratam laetus Apollo chelym.
En ego, qui felix toties iter ante precabar,
Proque tuo reditu vota subinde dabam:
Gratulor en reduci tota tibi mente: Deumque.
Inclyte Dux humi laetor adesse preci.
Vota movent superos: modo sint pia iustaque vota:
Vota Deus celeri comprobat aequa fide.
En gestit posito mea Musa dolore, metuque:
En laetos humili fundit ab ore sonos.
Mittimus hos, meritumque tibi testamur honorem:
Tu modo ne torva perlege fronte: vale.

AD GOTEFRIDUM STADLERUM, RECCERSEVRgi, Freibergae et Crotendorfii Dominum.

ELEGIA V.

ITe bonis avibus (Sed enim vos ire paratos
Conspicor) o et equis, comprecor, ite bonis.
Musarum Charitumque decus STADLERE, simulque
Tu iuvenis tanti duxque comesque FABER.
Patria suspirat venientes STIRIA pridem:
Et tanti iuvenis laeta futurae Parens.
Magna parens, gemeinoque domus fratre inclyta magno:
Quem reducem noctes spe lacit, atque dies.
Collibus Euganeis hinc vos urbs proxima dudum
Exspectat, Veneti stagnaque laeta maris.


page 237, image: s253

Felices, quibus Ausoniae celebrata licebit
Oppida cum populis cernere, cumque viris.
Musarumque sacros Latio gustare beato
Amnes, et Clario fonte levare sitim.
Sic decet, et fas est. Nam virtus strenua laudem
Altius excelso promovet orta loco.
Sic generi virtus par fit iva: segnior illa
Contenta haud una sede latere diu:
Multorum mores populorum cernere, et urbes;
Ac Sophiae longum laeta parare decus.
Macte igitur ST ADLERE, bonis o macte tot amplis
Pectoris, et donis, ingeniique tui.
I, quo fata vocant: et quo vocat ardua virtus:
Ingeii quo fert te calor ille tui.
I pede felici, praesenti numine divum:
Prosperet, hoc salvum teque ducemque diu.

AD IOAN. CHRISTOPHORAM GEYMANLUM Caes. Consil.

ELEGIA VI. IN OBITU FILII IOAN. BALthasaris Consolatio.

ET merito quid. n. non plang as funera nati,
Inclyte vir, nimis (eheu) properata tui?
Egregius iuvenis primo qui flore iuventae,
Conscia virtutis tot modo signa dedit:


page 238, image: s254

Dum proavos referens, atavosque, et nomina magna,
Exsuperat morum nobilitate genus.
Iure doles: Pater es; paetrium testaris amorem,
Si nescis, res est magna, paternus amor.
Sed neque te tanto fas est occumbere luctu:
Nec fletus aliquem velle tenere modum.
Quo modo quo raperis? quid vestes pectore rumpis?
Quo ruis? et maesto quid petis ungue genas?
Hoc fuit Evander, Turni cum vulnere Victum
Pallantem patria fleret in urbe Pater.
Hoc et Apollo fuit, quando Iovis ignibus actus,
Eridani Phaethon exciperetur aquis.
Quid tibi fata rogas? tua lux, tua filius et spes;
At mortalis homo, flosque caducus erat.
Omnes una manet lethi via: portitor omnes
Exspectat dubia, Persephoneque, rate.
Nec dolor aut fletus movet illuctabile fatum:
Quod pateris, duce fit numine, quodque facis.
Vitaque mantipio nulli datur, omnibus usu:
Quareddat vitam, stat sua cuique dies.
Nec tamen extincto moritur mens corpore dia:
Fit pulvis, quod erat pulvis, et umbra levis.
Morte carent animae, divinae semina mentis:
Et redit ad superos, quod fuit ante, deos.
Quid? quod et in tumulo corpus requiescit inano,
Sumpturum vitae mox decus omne novae:
Perpetuoque animae sociandum foedere sanctae:
Cum tuba caelesti reddet ab arce sonum.
Sic tuus in caelo vivit modo BALDASAR alto:
In CHRISTI peragens secula longa sinu.


page 239, image: s255

Et cuiquam miser andus erit? iam supprime fletus:
Quodque decet, gemitus ad meliora refer.
Est tibi, sitque precor domus aucta propagine multa:
Amplius hoc maestum dedecet esse malo.

AD GEORGIUM FRIDERICUM COMITEM Hardeccae.

ELEGIA VII.

IBis, et Alsaticas linques, Comes inclyte Musas?
Et patriae repetes limina celsa domus?
Iamque par as abitus? nec te iuvat usque morari,
Qua fueras hospes gratus in urbe diu?
At nec te schola docta, nec urbs iam tota moratur:
Et tot amicitiae pectora fida tuae?
Nec splendor tenet iste ducum, sanctique senatus:
Fidaque tot Comitum nobiliumque cohors.
Musarum quos castra sequi iuvat usque sacrarum:
ARGENTINA suo quos fovet alma sinu.
Ire Paras, video: sic stat sententia menti:
Credo, subest subitae maxima causa via.
Patria te sine fine vocat tibi subdita tellus:
Inclytate genitrix et vocat ipsa domi.
Assiduis reducem te iam vocat Austria votis:
Te sacra RUDOLPHI Caesaris Aula vocat.
Dii faxint, patrias remeans ut sospes ad oras
Conspectu recrees pectora cara tuo.


page 240, image: s256

Et cum diis patriis patriae des oscula terrae
Ac compos voti sis sine fine tui.
Scilicet hoc virtus tua magna fidesque GEORGI
Promeret HARDECCAE lux FR Iderice domus:
Cuius in ingenio vivit patris inclyta virtus
HENRICI, patrii qui fuit orbis amor.
Sit licet ergo domus tua censu magna vel ortu:
Ingenio certe non latet illa tuo.
Namque per ingenuas caput effers strenuus artes:
Mitibus ac studiis cultus, et arte places.
Macte animi, generose Comes: sic itur ad astra:
Sint modo virtuti tempora longa tuae.
Comprecor hoc, sortemque tibi simul opto benignam
Semper: et extremum sic tibi dico vale.

AD HENRICUM RUTHELUM POSTHUMUM Dominum a Plaven.

ELEGIA IIX.

OMihi praecipuos inter memorande dynastas,
HENrice o patriae splendor honosque domus:
Quem mihi coniunxit virtus, et amica voluntas.
Qua celer Argyropes moenia Rhenus obit.
Dum patrias repetis, fatis poscentibus, oras;
Ingenuaque redis cultior arte domum:
Non facis hoc temere: patriae te cura reducit:
Causaque matris amor non tibi parva maenet.
Vera loquor: nuper Brumam revocante Boota,
Haec a matre tibi littera vota tulit.


page 241, image: s257

Nate meae requies, spesque exoptata senectae:
Carior hoc vitae lumine nate mihi.
Qua merui culpa genitrix tibi vilis haberi?
Quo tibi cura mei, quo tibi cessit amor?
Nil mea vota valent? gentis nihil addita vota?
Gratia nil patriae iam refrenda tuae?
Nec luctu, lacrymisque meis, precibusque pudicis
Frangeris? ah fidei pondere verba carent.
O nimium matris, nimiumque oblite tuorum:
Haec mea sedulit as? hic pietatis honos?
Tantane te generis coeperunt taedia nostri;
Amplius ut pigeat te meminisse mei?
Miserat extremas Autumnus in horrea fruges;
Quum tibi verba pari scripta tenore darem.
Nec tamen obsequeris precibus lacrymisque profusis:
Surdior es ventis, navifragoque freto,
Certe ego, cum pavidas rumor mihi contigit aures,
Non una patrios te subiisse lares:
Obstupui, vivique fuit cor inaene caloris:
Ac trepido tacui paene sepulta metu.
Ergo ego perpetuo fatis agitabor acerbis?
Meque sinet nulla cura quiete frui?
Sic ne tuam merito revereris honore parentem?
Sic ne meas dura respuis aure preces?
Forsan at obstat hyems, frigusque, Notique furentes?
Aut quae propositum causa moratur iter?
Esto: mille viae casus, incommoda mille
Obstent: at species mille salutis erunt.
An tu matre gelu potius, niveasque pruinas,
An Boreae facies flamina saeva trucis?


page 242, image: s258

Eia age nate veni, curarum dulce levamen:
Flecte feros animos: eia age nate veni.
Nate veni: dum resque sinit, tua corrige vota:
Nec lenta miseram perge necare mora.
Respice dilecto viduatam coniuge matrem:
Respice, servatum meque fidemque veni.
Quod te per patris ossa tui, cineresque verendos,
Per caput ora meum, per caput ora tuum.
Perge, nec acris hyems, aut mistus grandine Caurus,
Nec ferus incoeptum latro retardet iter.
Perge,, celerque veni: neu te iam subtrahe matri
Amplius, et genti nunc patriaeque tuae.
Iamque vale, titubesque cave, mandataque frangas:
Ac patrium fausto sidere limen adi.
Quid faceres? matrem sineres occumbere letho,
Quem facili posses sic recreare modo?
Non ita: fixa manet melior sententia menti:
In patriam matris victus amore redis.
Riphaeasque nives, ac horrida frigora Brumae,
Saevaque latronis despicis arma feri.
ARGYrope addictum studiis te vidit honestis:
Altera dum tacto pisce refulsit hyems.
Ingenuas illic didicisti sedulus artes;
Quae fera mollitiem sumere corda docent.
Iuris et eloquii studiis excultus, et arte,
Quae dederis pleno verba diserta choro.
Quae fuerit culti facundia, sensimus, oris:
Nec virtus, petas nec tua magna latet.
Macte rudimentis iuvenis, virtuteque macte:
Haud deerunt laudi praemia digna tuae.


page 243, image: s259

Sis bonus o, felixque tuis: te patria plaudie
Sospite: te viso iam pia mater ovat.
Sit tibi, sit matri pariter, gentique fideli,
Sit reditus felix omnibus iste tuus.
Sospite sic te sit mater quoque sospes: et und
Matre regas patriam cum seniore senex.
Quodque facis; solito me perge favore tueri:
Nec memori labi me sine mente tibi.
Scilicet Austrinum refluus prius Albis ad exem
Flectet ab Arctois cornua versa plagis:
Quam Lethaea tui subeant oblivia cordi:
Semper te pura mente fideque colam.
Iamque vale, salveque, ter et quater inclyte salve
HENRICE, et Pylios vive valeque dies.

IDYLION. IN OBITUM IOANNIS GUILIELMI Dvcis Saxoniae.

ELEGIA IX.

LUnc Hyacinthe tuas, et saepius, occine voces,
Ah ah: et foliis nomina maesta ntoa.
Florum pulcer honos subito RUTA occidit aestu;
Occidit heu foliis marcida facta suis.
Ruta sugans virus, diris inimica venenis:
Cumque oculis aegrum nata iuvare caput.
Sub qua sancta fides, Astraeaque, Paxque, Pudorque,
Et Virtus, umbra floruit usa diu.


page 244, image: s260

Flebilis heu mortis morsu cont abuit atrae:
Floridulis nuper suspicienda comis.
Scilicet haec primi morsus vis posthuma mali:
Hinc mors, hinc vitae profluit omne malum.
Mala mali malo mala contulit omniamundo:
Illius ex morsu mors sata nempe venit.
Sed bene, vis RUTAE quod non exaruit omnis:
Libera nunc morsu mortis, honore decens.
Transplantata Deo Paradisi floret in horto:
Flore vigens Iessae non pereunte sacri:
Quem complexa fide, foliis revirescit amoenis
Laetior, et pulcris semper operta comis.
Iustitiae Sol quum supremos prferet ortus:
Serta det ut capiti splendida CHRISTE tuo:
Interea cedri iaceant folia abdita cistis
Molliter, et radix sicca quiescat humi:
Semper et a radice seges nova pullulet inde:
Saxonicae decoret semper ut arma domus.

IN MORTEM BEATAM SOPHIAE PRINCIPIS VVIRtebergicae coniugis Friderici Guilielmi Ducis Saxoniae.

ELEGIA X.

SOL oculus mundi, dum lumine deficit aureo,
Ac tenebras Phoebe, noctis amica, parat:
Luce sua patriae simul hic Sol deficit aulae:
Concitat et luctus trux Libitina novos.


page 245, image: s261

Sol patriae Princeps, orbatus luce serena
Coniugis (heu) tenebras sentit et ipse nigras.
Coniugis aureolo SOPHIAE modo lumine cassus,
Dimidium (heu) vitae sentit abesse suae:
Funestisque gemens, aula praeeunte feretrum,
Cernitur atratus coetibus esse comes.
O dolor! o pietas! quis enim dolor obsecro maior.
Coniugis orbari quam pietate suae!
Privarique animae et vitae (miserabile) parte?
Parte animae et vitae plus quoque dimidia?
Nam vere SOPHIA, et sapientia cordis amica,
Ipsa suo fuerat fida marita Duci:
Sola Duci lux alma, et magna potentia sola:
Sola adeo tanto femina digna viro.
Quicquid habet recti virtus, et quicquid amoeni
Gratia, vel casti Musa pudica gerit:
Laude simul dignum est, et dignum quic quid amari:
Principis in SOPHIAE praesto animo omne fuit.
Omnis in hoc sita gaza fuit sine labe bonorum:
Sancta Fides quorum dux, Pietasque manet.
Cetera praetereo decora alta, et stemmata clara,
Et patris, et fratris nomina magna Ducis.
Nam quis CHRISTOphoro patre clarior exstitit heros,
Seu virtute, DEI seu pietate pari?
Splendida cuius adhuc LUDOVICO vivit imago
In Duce, et haeredem repperit illa suum:
Teutona quum tellus colit, et quem patria tellus
Plus VVirtaebergis, numinis instar, amat.
Quid tamen ista iuvant? expers num sortis acerbae
Sancta pii potuit Principis esse domus?


page 246, image: s262

Haudreor: immo queror magis. heu dolor! unius anni
Ecce intra spacium funera maesta parat
Praestantum pietate trium Libitina sororum:
Tam pia quas celsa protulit aula domo.
Occidit AEMYLIE prior uxor amata RICHARDO,
Iura Palatino qui regit aequa solo.
Occidit HEDVIGIS LUDOVICI regia coniux,
Patriae Cattorum quo Duce gaudet humus.
Occidit et SOPHIA (heu) nunc sancta puerperis mater:
Prole simul fati sic obeunte diem:
Illa tui quondam, GUILIELME o inclyte, lecti
Et decus, et celsae gloria summa domus:
Septenis cum qua vivens concorditer annis,
Factus eras sexta prole subinde pater.
Ah merito FRIDERICE doles: dolet aula: dolemus
Quot sumus: et tecum Musica turba dolet.
Sed (dolor heu) frustra: nimios moderare dolores
Sic magis, et iusto disce silere DEO.
Parce queri, supraque tuos exsurge dolores:
Infragilemque animum, quo potes usque, tenae.
Fata manent omnes: ius irrevocabile mortis:
Serius aut citius mors sua cuique venit.
Dulce mori sanctis: caelo quos usque renasci,
Cumque animis fas est vivere mente piis.
O ubi caelicolas inter sine fine resurgit
Mixta salute quies, mixta quiete salus.
Scilicet hic vivis, SOPHIA o sanctissima Princeps:
Hic tibi parta quies, hic tibi parta salus.
Salve Diva parens, salve Heronia beata:
Rerpetuum salve, perpetuumque vale.


page 247, image: s263

At tu, CHRISTE, Duces patriae patresque tuere
Incolumes, patrii numina magna soli.
Tu luctus moderare pios, moderare dolores:
Ac recrea flatu pectora maesta tuo.
Tu quoque iustitiae mundo ne subtrahe solem:
Sic tuus aeterno tempore vivat honos.

IN LUPTIAS SECUNDAS FRIDERICI GUILIELmi Ducis Saxoniae, cum ANNA MARIA Phil. Ludovici Com. Palat. F.

ELEGIA XI.

QUam bona, quam felix est combinatio gentis
Ista Palatinae, Saxonicaeque domus!
Saxoniae pater est Sponso fortissimus heros
Ille hominum atque Dei IAN GUILielmus amans.
Flosque Palatinae stirpis SUSANNA genetriae
DOROTHEE, gentis cura salusque suae.
Auspice nempe DEO, coit haec domus utraque rursus
Sic tamen, ut sit lex intemerata tori.
Saxoniae Sponsus FRIDERICUS Dux GUILIelmus
Inclytus, et verae relligionis amor:
Ent te, Boiarici lux o generosa Palati,
Coniuge fit felix, ANNA MARIA, nova:
Cui pater est praestans pietatis laude PHILIPPUS
LUDVVICUS, Boiae splendor honosque domus:
Cui genitrix, neptis FERNANDI Caesaris ANNA,
Edita Iuliaci Principe patre soli.


page 248, image: s264

Sic Elector avus Sponsi olim Saxo SIBYLLAE
Iuliacae coniux IANFRIDERICUS erat:
Quem pietas, et sancta fides, et cognita virtus
Caelitibus Divis iam facit esse parem.
Boiarica cum gente coit gens Saxona rursus,
Gent intermedia nunc quoque Iuliaca.
Auctitet ut laudem nova laeus virtutis avitam:
Auctitet ut patrium fama renata decus.
Vivat et o valeat per secula multa superstes
Saxonicae gentis nobilitata domus.
Vivat et o valeat per secula multa superstes
Clara Paltinae gentis et ipsa domus.
Vivat et o valeat, nutrix utriusque beata,
Iuliacae gentis clarior usque domus.
Vivat io Sponsus FRID Ericus Dux GULIELMUS,
Felix matre deum coniuge vivat io.
Vivat io longum Sponsa ANNA MARia superstes:
Felix patre deum coniuge vivat io.
Vivat io coniux valeatque superstes uterque,
Felix prole deum sospite vivite io.
Vivat io proles simul inde futura, deum gens,
Felix patre diu sospite, matre diu:
Clara deum soboles, et millenepotibus aucta,
Sospite patre diu, matreque vivat io.
Et casta maneant in relligione Parentum:
Et Patriae Matres sint, Patriaeque Patres.


page 249, image: s265

DE IISDEM NUPTIIS GLYKYPIKRON ELIAE REUSNERI.

CUncta dies affert secum: sors omnia versat:
Perstat et haud ullo certa tenaxque loco.
Nam modo laeta viget, vultus modo sumit acerbos:
Semper et instabiles fertque refertque vices.
Cunctis rebus inest quidam velut orbis; et unus
Prmanet haud vitae perpetuusque tenor.
Ipsa dies quandoque parens, quandoque noverca est:
Sors miscet maestis laeta, malisque bona.
Sic SOPHiam FRIderice tibi GUILIelme maritam,
Inclyte Dux, mors (heu) sustulit atra prius:
Dulce domus decus, et columen, patriaeque parentem:
Suaviolum cordis, deliciumque tui.
At meltor nunc Sors arridet ab aethere laeto:
Laeta refert pulsa gaudia nube dies.
Ipse Deus, Deus ipse, tuo Deus aequus amori,
Inclyte Dux, funus coniugis (heu) SOPhIAE
Triste, novae laeto compensat foenore rursus
Coniugit, et luctus ponere corde iubet.
Nempe Palatina Princeps de stirpe creata,
Intrat iam thalamos ANNA MARIA tuos:
Ingenii dotes cui Pallas contulit omnes:
Addidit et dotes Iuno Venusque suas.
Cui par nce fuerit Pallantias aurea forma
Principe digna viro, principe digna patre.


page 250, image: s266

Illa tibi veteris curas sedabit amoris:
Illa tui luctus dulce levamen erit.
Scilicet hoc GLYKYPIKRON amoris dulcis amaror
Tristibus alternans dulcia miscet amor.
Sit felix amor hic novus, expers omnis amari:
Diffluat et thalamus melle meroque novus:
Absit amaricies luctus procul omnis amari:
Prole ferax semper floreat ille nova.
Mille voluptates ferat haec, et gaudia mille:
Auctaque caelesti semper abundet ope.

IN EFFIGIEM NICOLAI REUSNERI I. C. ANDREAE LIBAUII ELEGIA.

ODit humum quodcunque bonum: sed sur git in auras,
Et prodit radiis, nobile si quid habet.
Sive rei spectes cumulos insigniter actae:
Seu vultus, quibus est mens decorata, suos.
Effingit vis intus agens sua corpora, et isto
Exprimit in speculo, quae sit, et unde potens.
Scire leoninum cupidus scrutare decorem:
Frons tibi cum valido pectore signa feres,
Emicat ex oculis virtus vitiumque notatis:
Frons aperit lingua saepe tacente, virum.
Ecquid mir ator praesenti in imagine palles?
Et, tibi quem signet picta tabella, rogas!
Artifici descripta manu praecordia cernis,
Atque suis iuxta nomina ducta notis.


page 251, image: s267

At super ingenio quid percontaris inepte?
Intuere, en totum est corpus ubique loquax.
Oris apertus honos, animum tibi pandit honestum:
Obvia frons fidem habet: sunt sine fraude genae.
At cur sic oculis fixis immobilis haeret?
USque adeone aciem lynceus ille fuit?
Coniice foecundam tacitarum indagine rerum
Mentem, iudicio quae et ratione viget.
Testes scripta viri, testes monumenta laborum,
Quae donata sibi secula longa tenent.
Donec erit, ripas qui utsitet, accola Rheni:
Donec erit, Salae qui bibit haustor aquas:
Cognita erit populis REUSNERI industria multis:
Nec poterit virtus illius ulla mori.
Finge tibi mores iam tanto pectore dignos:
Maiestas, dices, quam veneranda subest!
Aspice mundiciem, cultosque viriliter artus:
Non levis indicium futtle mentis habes.
Quin et magnanimo similes in corpore motus
Invenies: magnos grandia facta decent.
Evolve historias, illustribus annumerandum
Noveris, atque actus cui placuere graves.
Cetera quis curto valeat percurrere versu?
Gloria REUSNERI non breve tem pus amat.
Qui spectator ades, dic: Quam tibi gratulor HERos
Lot bona! vive diu, vive, hominesque iuva.


page 252, image: s268

IN SYMBOLUM REUSNERIANUM. *F/ERE KA\I *F/ERW. EIUSDEM LIBAUII ELEGIA.

FAbula ab antiqua memoratur origine rerum;
(Si fas Cecropio non dare cuncta seni)
Dia revolventis dum sub primordia mundi
E terrae abstrusis extraheretur homo:
Innumeris illum consutum in parte figuris
Aetherea, a variis dona tulisse feris.
Nempe vafer cunct is animalta dotibus ornans,
Soli homini dederat frater habere nihil.
Poenituit facti, foedaeque Promethea fraudis.
Artifices damnat sed temere ille manus.
Nascendis instant fat alia iussa: quid ergo
Nudane gens hominum sic aditura diem es?
Ingentone caerens, animique et corporis exsors?
Laudum cum tulerint tot sibi dona ferae.
Corrigitur fraus fraude nova: tibi visa, Promethen
Callide, sic hominum damna repensa satis.
De caelo mentis rapuisti-nobile pignus:
Cetera de spoliis dant tibi bruta suis.
Calliditate prior tribuit vulpecula partem:
Simia dat partem, nec leo parcus erat.
Invisum serpens et multis flebile virus
Proructat: pavidum dat scelus inde lepus.


page 253, image: s269

Assultare etiam largis, odisse tenaces,
Ac sibi, non aliis quaerere nata canis;
Munus adulandi rabie corrupit, et ira,
Adiiciens avidas absque pudore faces.
Scilicet ut multo pollutum crimine donum
Non puro biberet fonte creandus homo.
Cetera quaeque suam misere animaliae sortem
Ordine, ceu dederat cuique magistra manus.
Stabat iners cumulo immensum confusus in agmen,
Donorum numerus, pulveris, instar, humi.
Vah quoties operi admota est manus utraque grandi!
Vah quoties haesit pondere lassa manus!
Ordo petebatur: fugit instabilissimus ordo:
Nec certa quicquam sede manere potest.
Iapetionides flammis succensus et ira,
Ut sors quaeque trahit, nodo ita quaeque ligat.
Ac dominam mentem superas intrudit in aulas,
Ut ponat turbae dura lupata ferae.
Haec indignantum in claustris de more leonum
Respuit imperium posse patique negat.
Dissidium grave adest,diversa ab origine ducitis
Nobiscum quantum vix solet esse Getis.
Mens sublime petens alios contendit ad ausus:
Altera pars curis aestuat usque suis.
Vincula utramque tenent: sed rupit bellua nexus:
Mentis ad imperium nec tulit ire ferox.
Par animosa furit, motasque cupidine flammas
Exequitur quatiens vi violenta truci.
Reclamat Ratio: quo devia Bellua ferris?
Sic decuit sortes ire: F/ER' )HD\E F/ERW.


page 254, image: s270

Siepius haec monstris anuni sacra cura canebat:
Nullius arbitrio monstra moventur herae.
Nique vetet ratto, ni saepe reclamet honestas;
Omnia pessumdent, et per inane ferant.
Quicunque ergo times tam dura pericula, tali
Utere praefidio: mens sonet illa frequens:
Quae pietate gravis, meritisque insignis avitis
Fundere REUSNERUS sedulo ab ore solet:
Bellua quo raperis? quo te violentia ducit?
Non itafert ratio: lex itae sana vetat.
Contempsisse minis, et ferre gravantia, magni est;
Ut ferri possit, nobile pectus amat.
Impete fert animus: tolera sed fortiter aestum:
Ceu tumor Oceani, mox residebit iners.
Cernis, ut ex elsi fortissima corda leonis
Quam minimum, et motu nobiliore tremant!
At rationis egent te dux ratio ipsa gubernat:
Et parere minus, bile furente, velis?
Fert Agamemnonias sapienti pectore lites
Myrmidonum dactor: lausque secuta virum est.
Victurum populos, turpe est non vincere mentem,
Et prius infestos se domuisse globos.
Subdere Pellaei proles animosa Philippi
Tergeminos orbes proposuisse potest:
Ferre Calrstheneos excelso pectore vultus,
Ingeniumque Clyti, bile movente, nequit.
Fracta fides regni est; et tot collegia caedem
Nectere vaesano non timuere Duci.
Ferre nequit Caesar, Pompeia pectora ferri:
Qui fines? gladio caesus uterque sacro est.


page 255, image: s271

Et tu quem plebi fortuna immiscuit imae;
Quemque iuvat sociam non semerasse fidem:
FERRE assuesce alios, nec ama tua cetera damna:
Qui possint FERRI, moribus esto bonis.
Saepius effrenes haurit violentia linguas:
Dum latrat, auctori vox nocet illa suo.
Grande malum saepe est, et non tolerabile fastus:
Contemni meruit spretor, idemque pati.
Quis ferat Aegysthum? poenas dat adulter Oresti:
Ne merces alias tangere adulter ames.
Qui vulgare loquax Cerealis Eleusidos audet,
Arcanum ferri nescius ille mihi est.
Hunc fraglilem patiar mecum solvisse phaselum:
Una num mecum sub casula ille cubet?
Frange fidem Pyrrho miles date: Martia Romae
Non metuet corpus linquere in aere tuum.
Prodere scis socium, telisve hostilibus ipsum
Turpiter obiectas, perfide, tene feram?
Turget avaritia pectus tibi, radis et aufers,
Quaefas atque nefas corripere ungue iubent:
Es Phinaearum raptantior Harpyiarum
Vi truce: quin monstrum hoc ad Styga Pluto trahis?
Ferre nequit mundus scelus amplius istud: Olympo.
More Gigantaeo, vim feret illa manus.
Ecce alius furor, et Stygiis invifior undis
Pestis obit; vah quas voluit ab ore pices!
Vipereum nutrit circum praecordia virus:
Tam vomit haud Orci dira aconita canis.
Innocua est frons tota malo, quin candet, et ultra
Riphaeas albet, vah maledicta, nives.


page 256, image: s272

Sed scelus hoc audet, quo non damnosius ullum est:
Mortales foede prodere ubique parum est.
Armat se in superos. Tu caeli Rector ab ista
Non lue tutus eris, non tua iura sacca.
Sed nil proficiunt mea carmina: sulphur et ignes,
Et gladii, et laquei, et quicquid ubique malt est,
Vix his sufficiunt poenis. TuFERRE memento,
Et FERRI. curae cetera sunto Dei.
Talia REUSNERI poscit sententia clari:
Cui placuit vox haec symbolon esse sibi.
Fasce prehensa brevi quam multa oracla notasti?
O vir lauriferas nobilis inter aquas.
Non hominum mores tantum formantur aperte;
Quis socio possit quisque placere suo:
Attingit caelum sententia. ferre repertor
Mundi non iustum sustinet ipse scelus.
Ergo molestantum placide discrimina rerum et
Sortem ferre bonam, nec violare modum;
Ferre sui mores socii, se ferre velipsum,
Atque animis alios laedere nolle suis;
Hoc sapientis erit. Quantum tibi facta potestas.
FER FERRIque stude, regula nostra manet.

FINIS.