In Natalem ampliss. [Abbr.: ?] viri D. [Abbr.: ?] ERASMI NEUSTETTERI cognomento Sturmeri, equitis Franci, etc. Elegia I.

Natalis, Sturmere, tuus, mea gaudia, venit,
Splendida sollennes instruit aula dapes.
Ecce coronati lauro tua tecta frequentant,
Quite, quique una festa hodierna colunt.
Insigni ante alios Modius testudine dulces
Et ferit et docto succinit ore modos.
Exhaustosque refert per tempora longa labores,
Dum longum huc illuc continuatis iter.
Quasque habeant medicas fumantia balnea vires,
Quae retinent nomen, Carole Quarte, tuum.
Nec non historias, iucundaque multa recenset
Inter vos illo empore colloquia.
Et tecum montes ut perreptaverit altos,
Dum fervens rapido Sirius igne furit.
Ut liquefacta cavis exundent aera caminis,
Artifici ut niteat vena probata manu.
Ut iocasit multo scrutatus feta metallo,
Telluris caecas ausus inire vias.
Praesentem inde tui celebrat Natalis honorem,
Et meritum meritis laudibus accumulat.
Lotichiique ciet genium, manesque sepulto,
Ut notos repetat, si licet, umbra lares.
Lotichio quondam lux ista novissima fulsit.
Principium vitae quae tibi, Erasme, dedit.
Lotichii illa inquam morientia lumina vidit.
Quem tristi Nicrus supposuit tumule.

Sed tumuli mortisque expers Musa inclita vinis
Ipsius, et niveis alta triumphat equis.
Cumque illa nomenque tuum laudesque canuntur.
Romani penetrat qua decus eloquii.
Dii faciant, istis olim sociata legantur
Quae tibi devotis carmina pectoribus
Offerimus: tum quae venientibus offeret annis
Turba patrocinio dedita, Erasme, tuo.
Euentura cano. manifesta dat omina Laurus,
Quae crepiscit sacris terque quaterque focis.
Vivamus, linguisque hilares animisque precemur.
Sturmero haec redeat candida saepe dies.

2. Ad Nicolaum Clementem Trelaeum.

Tune etiam, Clemens, tranquillae pacis alumnis
Horrida tam duro tempore castra sequi,
Aoniasque Deas potuisti linquere? nec te
Coniux, nec tenuit filia parva domi?
Postque tot exhaustos terraeque marique labores,
Post animae ac capitis mille pericla tui,
Nondum desistis, nondum ferabella perosus
Ad Phoebum et Musas et tua regna redis?
Eia age, amice, redi: quam per dita tempora cernis
Qui mores hominum, quanta sit impietas.
Invidia, Ambitioque et Amor sceleratus habendi,
Et summos Reges fascinat et populos.
Quo ruis, hisne malis unum te posse mederi
Consilio, et docta voce, manuve putas?
Non puto: fatales rerum impendere ruinas
Certum est, ac summum non procul esse diem.
Nos igitur pacem, nos otia grata colamus
Quae licet, et doctas, lumina nostra, Deas.

Cetera mandemus fatis, magnoque Iehovae,
Qui nostra arbitrio dirigit acta suo.

3. De obitu Petri Lotichii Secundi, Med. [Abbr.: ?] et Poetae celeberr. [Abbr.: ?] ad Erasmum Neustetterum.

Maesta quod a nicro passis elegia capillis
Venit in aspectum, fortis Erasme, tuum:
Nec gerit insignem Lauride fronde coronam
Nec movet auratae fila canora lyrae:
Sed nigra tempus redimita utrumque cupresso,
Ingeminat tristes cor de dolente sonos:
Nil mirum, quia tacta gravi modo fulmis icta
Languet, et ah miseros vix trahit aegra pedes.
Causa mali: vatem illa suum, famamque perennem
Tristis in ardentes vidit abire rogos.
Quippe Camenarum decus. et nova gloria phoebi
Lotichins summum clausit in orbe diem.
Acta pruinosi fuerat lux. prima Novembris,
Furuaque nocturnum Lunae terebat ner:
Cum tacitam sensit labi per viscera pestem,
AEgraque non solito membra dolore premi,
Nec mora, dira lues, omnes augescit in horas,
Ulla nec ardentem diluit unda sitim.
Artificae adsunt vitae, succosque salubres,
Et quaecumque solet herba iuvare, ferunt.
Nec minus interea pectus quatit aspera tussis,
Torret et accensum febris anhela secur.
Hic fuit, heu, nulla morbus sanabilis arte,
Nil lacrimae, sanctae nil valuere preces.
Hei mihi, quam fragile est, quam fallax, quam breve nobis
Usta bonum, misera est si modo vita bonum.

Quam cito bulla perit pluvias sublata per undas.
Tam cito vitalis deserit ossa vigor.
At mortale genus sibi spe blanditur inani,
Illecebrisque malis, divitiisque inhians:
Sic tamquam Parcae manibus post terga revinctis,
Lanificae nequeant rumpere pensa coli:
Sic tamquam liceat stabiles hic ponere sedes,
In quibus aeternum fata manere sinant.
Haec stultas hominum quia ducit opinio mentes,
Immemores propriae conditionis agunt.
Ille leves fastu, tumidus sectatur honores,
Vanus in his summum constituitque bonum.
Illum castra iuvant, saevique licentia ferri,
Partaque sanguinea praeda opulenta manu.
Agros ille colit, cultique novalia campi
Plurima cum teneat, plura tenere cupit.
Lucri alius studio sitientes currit ad Indos,
Mille ferens pelagi taedia, mille viae.
Exstruit in sanis altas hic sumptibus arces,
Ad dominos credas scandere velle Deos.
Interea indignans vastum Libitina per orbem.
Invehitur, tenebris dirum adoperta caput.
Et male securas inopino funere gentes
Sternit, et infernos cogit adire lacus.
Florida non aetas, robur non pectoris illam.
Nobile, non animi dona beata movent.
Hectora sed Paridis, Bavium sed iungit Homere,
Et natos maesto patre vidente rapit.
Hic, modo qui cecidit, quot erat virtutibus auctus?
Quam fuit ingenio, quam fuit arte potens?

Vix alius miseris poterat felicius aegris
Arte salutifera triste levare malum.
Hinc quoties mediam sese tulit ille per urbem,
Omnibus augusti numinis instar erat.
Adde, quod huic citharam dederant, artemque canendi
Thespiadum rector, Thespiadumque chorus.
Sive modis etenim gravioribus iret in altum,
AEmulus Andini carmine Vatis erat.
Seu levibus castos Elegis cantaret amores,
Certabat numeris, culte Tibulle, tuis.
Sive lyrae digitis resonantia fila moveret,
Ornabat faciles gratia blanda modos.
Quid referam eloguii vires, et fertile pectus,
Quid tincta Hyblaeis verba diserta favis?
Sic igitur nobis, sic o divine poeta,
Ante suum rapuit te fera parca diem?
Nec chorus Aonidum, nec carminis auctor Apelle,
Nec tibi Paeoniae profuit artis honos?
Quin procul a patria Nicri spumantis adundas
Obrueret sanctum vilis arena caput?
Vixisses saltem donec suprema fuisset
Per te ipsum scriptis addita lima tuis:
Ut quae nunc variis sunt edita carmina libris,
Illa simul possent continuata legi:
Praeferrent nullum tibi saecula nostra Poetam,
Pace loquor Bembi, pace, Sabine, tua.
Multa etiam passim, heu perituris illia chartis
Nullius ingenio perficienda iacent.
Effigies Veneris sic imperfecta remansit,
Quam mira Cous pinxerat arte senex.

Proh superi, tenebris tot carmina lecta praementar,
Nec poterunt Vatem nobilitare suum?
Sic hess, sic tenere velluntur ab arbore fetus,
Sic modo nata cadit falce resecta Ceres.
At vos, quando iubent ita fata Deusque, Camenae,
Nec licet in superas bella movere domos:
Mittite, qui superant, ad saecula cana libellos,
Nec sinite his longam posse nocere diem.
Tu facies, Musarum columen, patieris Crasme,
Ut pereant Vatis carmina docta tui.
Scilicet hac animum spe solabatur et ipse
In tepido versans languida membra toro:
Saeva licet duram properent mihi fata quietem,
Et florens campos mittar ad Elysios:
Tu tamen, o vatum decus et spes dulcis, Erasme,
Plurima quo vivus munera dante tuli:
Tu facies ut quae laudes tibi grata rependit
Musa, volet late docta per ora virum.
Musa quidem levis est mea, sed tua gloria magna
Cum musa vivet tempus in omne mea.
Talibus ille modis aeger tunc ora resolvit,
Ora propinquanti pallida facta nece.
Quae tamen irae Deum, quae temala fata tulerunt?
Quid te dulce caput commeruisse putem?
Scilicet indomitus, spreta pietate poloque,
Iecisti in magnos verba superba Deos.
Aue tibi nullae fuit sanctorum cura parentum,
Aut libi labe fuit commaculata manus:
Aut placidae miles turbasti commoda pacis,
In natate ferens arma inimica solum.

At tibi non aliquis vel dicto laesus amaro est,
De factisque fuit nulla querela tuis.
Quin potius mitis colusisti, fraude remota,
Et studiis homines, et pietate Deum.
Tu vero o nimium nimiumque infeste November.
Cur Phoebo et Musis impia bella moves?
Ille tuis cecidit telis, tu funeris auctor:
Ah pudeat tanti criminis esse reum.
Audierit quicumque, tibi convicia dicet,
Detestans mensem terque quaterque tuum.
Phoebeae nobis tu tempus amabile lucis
Furaris, longas substinens tenebras.
Tu pluvias tristes, tu frigera saeva reducis,
Tu spolias maestum frondis honore nemus.
Tu quoque deformas nudatos gramine campos,
Dum madido gelidas spargis ab axe nives.
Mense tuo nec laeta greges per pascua ludunt.
Nec resonat volucrum picta per arva chorus.
Credibile est igitur genitum te nocte profunda,
Cum veniens orbi nil nisi triste feras.
Sed quid ego vanus queror? aut quid inania fingo
Somnia? parce pater, non ea culpa tua est.
Tempora nil peccant, rapidum quae versus in orbem
Metitur, Phoebo sic moderante, polus.
Caelum crimen habet nostri causamque doloris.
Vosque per aetheream sidera fixa domum.
Vos duras fato leges praescribere certum est,
Vos penes est vitae, vos necis arbitrium.
Mirabar, citius solito quid subdola Cypris
Cum Sole occiduas ingrederetur aquas.

Scilicet heu nocuo se armavit uterque venenom,
Caudam ubi letiferam Scorpius acer habet.
Quadrataque ferox acie, facibusque cruentis
Impetiit Lunae Mars trepidantis equos.
Nec minus ense truci clavaque timendus Orion
Instabat capiti Cynthia maesta tuo.
Inde mali fluxit morbi letalis origo,
Vincere quem medicae non potuere manus.
O superi, quid signa iuvat radiantia caelo
Fixisse, igniferos quid variasse globos?
Sponte sua morbi veniunt, saevique dolores:
Sponte sua e misero corpore vita fugit.
Lumina si caeli terris nocitura fuerunt.
Una novi facies debuit esse poli.
Sed neque credibile est, pietas neque credere suadet,
Sideribus solis omnia nata regi.
Astra vices peragunt iussas: Deus astra gubernat:
Hunc vitae penes est, et necis arbitrium.
Cum libet ipse bonos mediis e fluctibus aevi
Eripit, et vita dat meliore frui.
Nulla ubi praecipiti voluuntur saecula cursu,
Nec rapit occiduum nox tenebrosa diem.
Nullum ubi morborum genus est, ubi nulla fatigat
Cura animos; Sancti nil ubi triste timent.
Sed Pax alma tenet regnum, dulcisque Voluptas.
Laetitia et dempto fine perennis erit.
Huic comes it facilis ridenti Gratia vultu,
Exhilaratque homines, exhilaratque Deos.
Quique ligat dulci felitia pector a nodo,
Perpetuum immenso flumine abundat Amor:

Et liquido resonant cantu aurea templa Iehovae,
Angelicique movent tinnula plectra chors.
Hos inter cithara praestans et voce Secundus
Concinit aeterne carmina laeta deo.
Ille canit, cantus iterant et verba frequentes
Caelicolae, vatem suspiciuntque novum.
Suspicie ipse parens vatum laudatque Micyllus;
Discipulo gaudes, magne Philipe, tuo.
Ille velut sanctos coluit nos Usque parentes,
Et tumulis solvit debita iusta piis.
Nec tantum sparsit violisque rosisque sepulcra.
Et tristes sedit flebilis ante rogos:
Vestra sed et doctis celebravi busta lib ellis,
Quos poterunt nulli post abolere dies.
Salve magne Dei vates, decus addite caelo,
Salve et perpetuum, care Secunde, vale.
Me sine dulce tibi est sedes habitare beatas:
Sed manet heunobis te sine dulce nihil.
Tecum deliciae perierunt, omnia tecum.
Gaudia iam tenebris nostra sepulta iacent.
Laeta tuis olim studiis, modo Gallia luget,
Tergit et humentes Ausonis ora genas.
Et magno ante alios tua mors inopina dolori est
STURMERO, ante alios qui tibi carus erat.
Eloquioque potens et carminis arte Sabinus
Ad Viadri maestas te gemit amnis aquas.
Stigelius numerans exacti temporis annos
Conqueritur vitae de brevitate tuae.
Et Latio et Graio tua funera pectine defles
Cracovius Phoebi gloria, Iuris honos.

Blandaque cui facili decurrunt carmina vena
Loescherus lacrimis irrigat ossa suis.
Et carum veluti fratrem te luget ademptum
Cisnerus patriae lumen honorque suae.
Quid loquar ut noctes gemitu lucesque fatiget
Cultor amicitiae Gelphius ille tuae?
Gelphius ille tibi niveo candore probatus,
Cui dedit ipsa suam Calliopeta lyram:
Qua nunc tale tibi meditatur condere carmen,
Quale canit tristi tempere mortis olor.
Dii facerent possem, simili, cultissime vates,
Ipse etiam ornarem funus honore tuum.
Sed mihi cum iuveni desint in carmine vires,
Manibus et nequeam scribere dignatius:
Haec precor ah saltem tibi sit mea grata voluntas,
Sic tua suspensus contegat ossa lapis.
Et lapidem iuxta Laurus pulcherrima surgat,
Quae sit honoratis semper odora comis.
Qua residens dulces iteret Philomela querelas,
Semper et hanc circum plurima cantet avis.
Ut tua praeteriens olim monumenta viator
Sentiat Aonias hic habitare Deas.
Atque locum venerans cineri nova serta ministres.
Hisque legat brevibus carmina caesa notis:
Lotichio eximio medico, eximioque poetae
Exstincto Charites hanc posuere domum:
Quamque vides Laurum tumulo superimpendentem
Transtulit Aonidum huc es Helicone Pater.
Cetera Sturmerus dedit ornamenta: Camenae
Vatis custodes adpia busta sedent.

Heidelbergae Anno 1560.

4. De Podagra, Ad Iohannem Burkhardum A. B. [Abbr.: ?]

QUicumque ille fuit dignam qui laude podagram.
Duxit, inbumanis sensibus ille fuit.
Quis morbos, nisi mentis inops, Saevosque dolores
Aprobet, inque bonis insuper enumeret?
Non ego: non animo talis patientia nostro,
Dum secat haec miseros pestis acerba pedes.
Nec sinit ore cibum languenti carpere, nec me
Dura sinit grata posse quiete frui.
Dulcia quinetiam prohibet mihi dona Lyaei,
Cogit et e gelido fonte levare sitim:
Aut tenuem e lupulo coctum potare liquorem,
Insuetum stomacho visceribusque malum.
Ni faciam, graviora mihi peioraque longe
Formidanda malae sceptra minantur herae.
Durum haec cuncta quidem perferre: sed his mage durum
Quod risusque aliis ludibriumque sumus.
Qui mea cumque etenim veniunt ad limina, nostris
Mordaci insultant protinus ore malis.
Quid faciant hostes, audent cum talia amici?
I puer et geminas his mihi claude fores.
O utinam qui nunc rides mala nostra, future
Tempore conspiciante graviora pati.
Tunc ego nec cupiam solatia amica dolenti,
Nec misero optatam ferre rogatus opem.
Quid loquor? heu nulla haec pestis sanabilis herba est.
Sed medicinam omnes despicit et medicos.
Expertus fater; fotus, cata plasmata, succi
Lenire hanc nullo mi potuere modo.

Quinetiam visa est posthac mage fervere, quondam
Ceu furit infuso stridula flamma oleo.
Percitus hinc ira abieci medicamina cuncta,
Detestans artem terque quaterque meam.
Nam mihi quid prosint Coi praecepta magistri,
Quidue tua o Mesue, quidue, Galene, tua?
Hinc si nulla venit nostro medicina dolori,
Hinc si etiam turpem cogor habere notam.
Nempe malis medicum propriis haud posse mederi,
Ridiculum (ut vere est) quilibet esse putat.
Verum haec non pungunt me inimica probria solum:
Paeonii illa audit plurima turba chori.
Scilicet est misero socios spectare voluptas,
Et levius cuncti publica damna ferunt.
Cur tamen ista lues nostro magis ingruit aevo,
Quae minus antiquis cognita temporibus?
An solitas hominum generi decrescere vires,
Corporaque hinc nasci debilior a putem?
An, quia luxuriae nimium via libera facta est,
Natura inpius iam vitia tarnit?
An, ceu negligimus nunc optima quaeque, tuendae
Sic etiam paucos cura salutis habet?
An vitiis poenam hanc nostris Deus irrogat aequus,
Et vetitas prohibet longius ire vias?
Sic habet: hinc veniunt nobis mala plurima: verum
Si bene perpendas, non mala, sed bona sunt.
Indulgens ponat ferulas scuticamque magister,
Addiscet petulans grammata nulla puer.
Omnia fac liceant: vivant impune latrones:
In proprio quisnam limine tutus erit?

Poena malos hominum mores inflicta coercet,
Quosque nequit virtus flectere, poena demat.
Sic quoque carnifices immittunt numina morbos,
Excruciantque malos, excruciantque bonos:
Hos, ne securi vitiis mergantur; at illes,
Ut positis redeant ad melior a malis.
Hac ego munitus valida ratione, dolores
Herculeo conor vincere velle animo.
Vincere velle quidem conor: verum illa voluntas
Egregia, heu miserum, quam cito victa cadit?
Tum Libitina precor nigram mihi nuntiet horam.
Et statuat lacrimis nos miserata modum.
Aut rigidis fieri cautes in montibus opto,
Assidue cogar ne tot acerba pati.
At tu quem ingenio finxit natura beato,
Fortiaque in celso pectere corda dedit;
Tu me aegrum, venerande pater, solare, iacentem
Erige, consiliis me solidaque tuis.
Nam quis te melius queat hoc praestare? tot ipse
Tam generoso animo quum mala pertuleris.
Ceteraque ut taceam; quem fracti incommoda cruris,
Et male curati denique noxa latet?
Sed te nemo queri, nemo audiit ulla doloris,
Aut consternatis igna dedisse animi.
Imo alii quae damna putant haud parva, tuasque
Vulnera ob ista vices corde gemente dolent;
Mira fides, eadem tu forti pectore perfers.
Teque beare aliqua commoditate putas.
O bene munitos sensus contra omnia sortis
Omniaque inferni tela inimica Iovis.

Non, non humanae Sophiae sunt talia dona,
Non e Socraticis illa petita libris.
Nascenti dederunt hanc astra faventis mentem,
Ino tibi hanc numen contulit Omnipotens.
Quid referam, magnas utopes et cetera temnes
Omnia, quae falso mobile vulgus amat.
Nec tibi divitias pateris domninarier; illis
Sed nosti certa cum ratione frui.
Pauperibus donas; reficis labentia templa;
AE dificas turres, moeniae, castra, domos.
Largificaque foves dextra virtutis alumnos,
Qui studia ac Phoebum Pieridasque colunt.
Hospitibus vero quam suavis es atque benignus!
Queis tua quottidie mensa domusque patent.
Macte animo tali, vir laudatissime, semper
Virtutis vivet candida fama tuae.
Nam benefacta homines Diis immortalibus aequant:
Qua cuiquam an potior gloria, maior honos?
Quod superest, dirae tibi nescia vita podagrae
Nestoreos opto duret ad usque dies.

Wirzeburgi Anno 1583.

5. De obitu Illustrissimi Principis et Dom. D. [Abbr.: ?] IOACHIMI ERNESTI, Principis Anhaldini etc. Ad Casparum Peucerum v. cl. [Abbr.: ?]

VErane rumor ait, nostram qui pessimus aulans
Terruit, et gelidi litora tota Nicri?
Scilicet Ascaniam luctu tabescere gentem,
Ob domini et patris funera maesta sui.
Vix equidem credo: sed enim fata omnibus aequae,
Quamlibet et summos mors rapit atra viros.

Et tua me heu, Peucere, manus, tua littera cogit
Credere, Grynradio nuntia missa tuo.
Littera, quae tristemque diem designat, et horam,
Quatantum amisit Teutonis ora decus.
Amisere suum Pietas Musaeque patronum,
Quas grato hospitio fovit et auxit ope.
Haec nostro virtus rarissima cernitur aevo,
Quo fera barbaries impietasque vigent.
Iamque furit nostras Bellonae cruenta peroras.
Indignis vastans sacra, profana modis.
Intereaque ferox titulos mentitur honestos,
Et scelera obtensa relligione tegit.
Proh dolor et miseros parva cum prole colonos
Divexat, patriis exspoliatque bonis.
Parva loquor: totos agros iam replet et urbes
Caedibus, immeritas et cremat igne domos.
Tantis totque malis Princeps pius ille mederi,
Cumque aliis certam ferre par abat opem.
At patriae hanc fortem Libitina invidit, Et illi
Intecit rapidas imperiosa manus.
Publica talem igitur merito res luget ademptum,
Et plangunt magni pectora maesta Duces.
Sed licet haec summos tangant quoque funera reges,
Nulli flebilior tanta ruina venit,
Quam, Peucere, tibi: cui te debere fateris,
Quod licuit vitaliberiore frui.
Cuius tranguilla degebas laetus in Aula,
Musarum optatis deditus in studiis.
Cum quo partiri Princeps sua gaudia suerat,
Pellebatque tuo tristia colloquio.

Teque in Paeonia sibi leger at arte magistrum,
Commendans fidei seque suosque tuae.
Et bene. Nam quibus melius deprehendere causas,
Diraque morborum pellere damna queat?
Quis melius rerumque obitus perspexit et ortus,
Et varia haec nitidi signa viasque poli?
Tum quicquid medicos tellus producit ad usus,
Quicquid et hoc caelum, quicquid et aequor alit.
Et si quid medici valuisset cura fidelis,
Consilio is poterat convaluisse tuo.
Sed nihil adverso medicamina sidere prosunt;
Fatalem abservat Parca severae diem.
Nec genus aut proavos, nec robora firma iuventae
Respicit, aut culti dona beata animi.
Attamen hoc melius, quam si fer a bella sequentem.
Hostili Gallus suposuisset humo.
Vidit enim iuvenem Mavortia Gallia quondam.
Vectus spumanti quum cataphractus equo,
Et frameam, et nitidum vibraret fortiter ensem,
Terrorem magnis incutiens ducibus
Carolus ut Caesar Romani gloria regni
Sequanicos iusto Marte subegit agros.
Hic potuit cara cum prole et coniuge dulci
Dulcia deficiens texere colloquiae.
Hic abeunti animae valedicens optima coniux
Composuis maesta lumina cara manu.
Et tumulum statuit: tumuloque recentia semper
Serta ferens lacrimis tristibus illa rigat.
Solantur viduam famulae, teneraeque puellae,
Et pueri Ascaniae spes columenque domui.

Hic quoque tu Peucere, pio iam munere fungens.
Afflictis gratam fers medicinam animis.
Scilicet e sacris solatia prompta libellis,
Queis nullum praesens est magis auxilium.
Inde patent nobis veteris contagia culpae;
Inde patet nobis dulce salutis iter.
Qualiter et Christi mors crimina nostra piarit,
Nos regni heredes efficiatque sui.
In quo nunc etiam princeps pius ille triumphat,
Et solida aeternae gaudia lucis habet.
Nullum ubi morborum genus est, ubi nulla quietem
Turbant horribili classica pulsa manu.
Huc vigiles animos, huc tollere lumina oportet,
PEUCERE, et vasti despicere orbis opes,
Despicere et curas hominum, vanosque tumultus,
Et spes fallaces, terribilesque metus,
Et sperare diem quae nos quoque sistat Olympo,
Sanctorum sanctis associetque choris.
Quam precor ut nobis felici profer at ortu
Candida luciferis quae Dea fertur equis.

6. In Nuptias Georgii Michaelis Lingelshemii, I. C. El. Pal. Consil. [Abbr.: ?] ac Claudinae Virotae Monpeligardensis.

QUaenam animum urebat nuper tibi cura, Georgi,
Quale erat in tacito pectore cordolium?
Cum tua languentis nullus cibus ora iuvaret,
Nec solitis posses deditus esse libris:
Et coetus hominum fugeres, carosque sodales,
Quos tibi longa dies, quos tibi iunxit amor.

Nempe Amor ille potens, pharetra metuendus et arcu,
Tanti occulta tibi causa doloris erat.
Fallimur: imo fuit tanti tibi causa doloris
Quae venu in thalamum iam nova nupta tuum.
Illa tuas rapido succenderat igne medullas,
Sensusque una omnes atque animum abstulerat.
Hinc tua nec dulcem capiebant lumina somnum,
Nec tibi grata Ceres, nec tibi Bacchus erat.
Ast ego vexari tacito tua viscera morbo
Credebam, et medica languidum egere manu.
Iamque tibi sucos, iam pharmaca certa parabam,
Triste quibus sumptis posset abire malum.
Sed frustra. nullis amor est sanabilis herbis,
Paeoniae hic solus respuit artis opem.
Sola tuas poterit Claudina exstinguere flammas,
Et sanare aegri vulnera caeca animi.
Felix hac medica, felix hac coniuge, felix
Hac sponsa, tantis quae venit aucta bonis:
Splendida nobilitas clari quam sanguinis ornat,
Quaeque vetusta decent stemmata divitiae:
Ingenuusque pudor, locuplesque ante omnia virtus,
Et pietas cunctis anteferenda opibus.
Quid rarum formae referam praestantis honore,
Quid placidis vultum moribus ingenium?
Quid docilemque manum, quid honesta pectoris artes,
Quidue opera Phrygio texta magisterio?
Audeat huic vix arte sua contendere Pallas,
Quamvis e cerebro nata sit illa lovis.
Nec minus et curare domum, curare culinam,
Et varias novit prompta parare dapes.

Sit licet his donis ornata; superbis nulla,
Nullus in egregio pectore fastus inest.
Gaude virgo tuae gentis nova gloria, gaude,
Te sociant digno candida fata viro.
Omnia qui veterum callet monumenta sophorum,
Et gemini quicquid pagina Iuris habet.
Ling varum ut tacea discrimina multa, sagacis
Ingenii atque animi fertilis indicium.
Quare illum tantis virtutum insignibus auctum,
Magna Palatini principis aula colit,
Praecipuosque inter numerat, quorum inclita virtus,
Rebus et in dubiis saepe probata fides.
Par bene compositum! tu, sponte, hac coniuge dignum;
Dignior haud alio sponsa Virota toro.
Viutte concordes, faustis et euntibus annis
Multiplici vestram prole beate domum.
Et bene habet: vox laeta Nicri de valle resultat,
Multiplici haec fiet prole beata domus.
Sume animos, sponse, et captum pertexe laborem
Strenuus: ipsa Venus, ipsa tibi astra favent.

7. Ad Henricum Petreum, I. C. [Abbr.: ?]

QUartum nunc agitur, Petree uberrime, lustrum,
Tam celeri fugiunt tempora lata pede!
Ex quo mi primum tua contigit ora videre,
Primum et aperta tuae est ianua amicitiae:
Hic ubi praeclaras inter caput exserit ur bes
Herbipolis, Franci gloriae prima soli.
Protinus ingenuas tua pectora culta per artes
Agnovi, et docti plurima dona animi.
Admiransque tuae suavissima carmina Musae,
Et unctum Aonio nectare colloquium;

Hortabar simul et te, dulcis amice, rogabam
Per Phoebum et Phoebi numina Pieridas:
Ut ne desereres Heliconis amoena vireta,
Castaliamque undam, Pieriosque choros.
Tadia nec caperent te, quod modo carminis auctor
Pro studiis ferret praemia rara suis:
Quodque bonam insipidum vulgus male temneret artem,
Dum sequitur solas et veneratur opes.
Cura animum potius generosa moveret honesti,
Partaque carminibus nescia fama mori.
Verum opus haud fuerat currenti subdere calcar:
Nam tuus hanc metam sponte petebat equus.
Aurea librorum veluti monumenta loquuntur,
Ingenii et genii pignora docta tui.
Optatam aspiciunt fausto quae sidere lucem,
Iamque aura gaudent libericre frui.
Vive diu, et sacris operari perge Camenis:
Hac tibi perpetuum surget ab arte decus.

8. Ad Theodoricum Semelbeckerum, Med. Pal. [Abbr.: ?]

Et merito luges caram, Theodore, maritam,
Quam celeri rapuit mors inopina manu.
Illa fidelis erat custos rerumque domusque,
Et thalami et vitae fida ministra tuae.
Illa manu poter at doctae certare Minervae,
Et placidis culti moribus ingenii.
Talem igitur merito luges tibi nuper ademptam,
Neglectoque iaces flebilis in thalamo.
Sed tamen hoc iusto solatia ferre dolori,
Hoc recreare animum debet, amice, tuum:
Quod meritis Christi unius confisa recessit,
Contemnens levium somnia vana hominum,

Quis imbuta olim teneris erraver at annis:
Nunc vera flagrans agnitione Dei,
Dissolvi cupiebat, et altum scandere Olympum,
Et iungi Christo laeta hilarisque suo.
Auribus hoc praesens hausit, stupuitque loquentem
TOSSANUS verbi buccina clara sacri.
Audiit et cano venerandus RECKIUS aevo,
Vicinique omnes, et tua tota domus;
Audiit et magni CASIMIRI amplissima coniux,
Largiter humectans imbre fluente genas.
Nec latere a caro voluit discedere, donec
Pallenti fugeret dulcis ab ore anima;
Quae (nihil addubites) iam caeli in parte receptae
Omnes immensi despicit orbis opes.
Et te flere vetat, cum gaudeat ipsa: sed una
Gaudere, atque animo te iubet esse bono.
Imo iubet pietas, cui te parere necesse est,
Regula cum vitae solae sit illa tuae.

9. Ad Danielem Tossanum, S. Th. D. [Abbr.: ?] secundas [(reading uncertain: print unclear)] nuptias celebrantem.

Iam stetum satis est, satis est, Tossane, dolori
Indultum, in viduo dum resides thalamo.
Tempus nunc aliam tibi ducere, amice, maritam,
Quae tecum curet remque domumque tuam.
Dum loquor, ecce volat totans vaga fama per urbem,
Instaurare novi te nova festa tori.
Et pietate gravem tibi reque et nomine Claram
Adstrinxisse suam dextra animoque fidem.
Gratulor; una fere patria est ambobus, et atas
Pene eadem, est idem relligonis amor:

Quam propter, vitae discrimina mille subisti,
Vincula dura miser passus et exilium:
Quam propter quoque mille cruces, opprobria mille,
Damnaque constanter Clara animosa tulit.
Utque prius sancto vixit sociata marito,
Qui populo ostendit sidera ad alia viam:
Sic eaiam, Tossane, tibi Christo auspice nubit,
Cuius tu populum sacra fidemque doces.
Par bene compositum! post bella gravesque labores
Longa precor vobis tempora pacis eant.
Vestraque cari olim veniant ad tecta nepotes,
Qui grata exhilarent garrulitate senes.
Et tandem vitae saturos feliciter una
Excipiat nitidi regia celsa poli.

10. [(transcriber); sic: 9] Ad Rembertum Dodonaeum, Archiatrum Caes. [Abbr.: ?]

REmberte, ingenio praestans usuque medendi,
Et fama Eois cognite, et Hesperiis,
Eia age tolle moram doctosque emitte libellos,
Dura nimis longum quos tua cura premit.
Congestum multos emendatumque per annos
Fac tandem in lucem prodeat illud opus.
Quod tener ediscat Phoebi cur antis alumnus,
Quodque terat medica factus in arte senex,
Sine potestas herbarum inquirat et usum,
Stue animum variis pascat imaginibus.
Quin tua mirantes etiam monumenta puellae,
Lustrabunt cupidis omnia luminibus.
Halantesque legent in serta recentia flores,
Et gratum quidquid naribus esse solet.
Inde suas quoque promet opes qui pharmaca miscet,
Sive tibi Caesar, villice sive tibi.

Discet et ex illis coquus ingeniosior hortis
Adparet uv domino fercula rara suo.
Te Bacchus, te flava Ceres, te rustica turba,
Te Satyri et Fauni Naiadesque caenent.
Fortunate, tua frueris qui laude superstes:
A Iove quid magno maius, amice, petas?

11. In Iohannis Fieni librum de Flantibus.

Res levis est flatus: sed enim firmissima quaeque
Concutit, et terris et dominatur aquis:
Horrenda ignivomo reboare tonitrua calo
Audisti, et trepidis fulmina missa polis?
Iratum vastis agitari fluctibus aequor
Vidisti, et mersas per freta saeva rates?
Annosasque ima quercus tellure revulsas,
Et validas turres et cecidisse domos?
Tum sonitu ingenti torqueri immania saxi
Pondera, per longos ignibus acta tubos?
Sensisti et quondam tremere intima viscera terrae,
Credulus extremum iam fore iamque diem?
Scilicet efficiunt violenti haec omnia flatus;
Qui simili afflictant corpora nostra modo,
Si quando inclusi per summa per ima vagantur,
Et miseris vexant viscer a torminibus.
Illorum causas medica bonus arte Fienus
Explicat, et pelli qua ratione queant.
Ergo sibi laudem peperit famamque perennem,
Utile qui nobis hoc dedit Auctor opus.
Quod praesens gratis animis amplectitur atas,
Assidua ac voluent postera saecla manu.

12. In secundas Nuptias Lamberti Ludolfi Pithopoei, v. cl. [Abbr.: ?]

ERgo iterum, lamberte, cales, iterumque capistro
Blanda maritali te Venus impediit?
At memini nuper detestabaris amores,
In viduo certus degere velle toro,
Multa senectutis memorans incommoda, nec non,
Quae cubat ante tuas dira podagra fores.
Molle sed ingenium, facundis Musa poetis,
Cordaque Acidaliis ignibus apta dedit.
Haud igitus mirum, tua si mutata voluntas,
Pector aque incendit languida fortis Amor.
Ille etiam magnis Ducibus, summisque monarchis
Imperat, et nil non sub sua iura vocat.
Sed bene, quod digna, Vates doctissime, flamma
Ureris, hac felix coniuge rursus eris.
Margaris, altera erit tibi nunc Adelheida: beatum
Illaque et ista simul nomen et omen habet.
Nec lasciva tuos subit haec nova nupta penates,
Aut merito invisae dedita luxuriae.
Sed quae femineis assueta laboribus, et quae
Convixit tali tempora longa viro,
Cuius num fuerit pietas doctrinave maior,
Hactenus in dubio est: utraque summa fuit.
URSINUM loquor eximium, quem sidera norunt;
Gemmatisque vehit candida fama rotis.
Cuius amat sanctos aetas haec discere libros,
Posteritas memori nomen in ore feret.
Tali nupta fuit tua Margaris ante marito,
Nec virtute sua, nec pietate minor.

Hanc tibi sorte bona vitae sociam atque laborum
Auctor coniugii donat habere Deus.
Haec tibi iam veniet solamen dulce malorum,
Cur abitque tuam fida ministra domum.
Et longos tecum feliciter exiget annos,
Surget et in placido nulla querela toro.
Sed velut una fides, sic vobis una voluntas,
Firmaque constantis vincula amoris erunt.
Euentura cano: volucris Cythereia Turtur
Comprobat assensu foedera pacta suo.
Augurio, Lamberte, bono tibi ducitur uxor,
Signa haec sum fausti nuntia coniugii.
Ecce domum tenera myrto, lauruque, hederaque
Spargit et ambrosiis Cypria diva rosis.