28 April 2002 Susanne Mussmann
TEI header added, structural corrections; no spell-check; suggestions: add metric, mark content
May 2005 Martin Tavakolian
Morpheus spell-check performed


page 1, image: s009

AMPLISS. [Abbr.: Amplissimae] DIGNITATIS VIRO D. [Abbr.: Domino] ERASMO NEUSTETTERO, COGNOMENTO STURMERO, ECCLESIAR. Bamberg. et Wirzeburg. [Abbr.: Ecclesiarum Bambergensis et Wirzeburgensis] Canonico, ac Decano Comburgensi, Equiti Franco, domino et patrono suo observando IOHANN. [Abbr.: Iohannes] POSTHIUS S. [Abbr.: Salutem]

QUod Rodanum et Tiberim vidi, camposque feraces
Quos refluo Scaldis turgidus amne rigat:
Quodque Machaonias tracto haud inglorius artes,
Lingua peregrinos quod mea docta sonos:
Muneris esse tui, Sturmere amplissime, norunt
Qui Tiberim et Scaldim, qui Rodanumque bibunt.
Ergo tibi nostrae merito offero carmina Muse
Qualiacumque, illis quae mihi nata locis.
His coniuncta leges numero quae dispare lusi.
Postquam me reducem Francia dives habet:
Quaeque mihi Austriacis dictavit Phoebus in oris,
Romani custos qua sedet Imperii.
Si sperata Deus mihi fecerit otia, forsan
Et graviora istis et meliora canam.
Interea longam feliciter exige vitam,
Et solito Vatem dilige more tuum.
Wirzeburgi anno 1580.


page 2, image: s010

IOHAN. [Abbr.: Iohannes] POSTHII GERMERSHEMII ELEGIARUM LIBER I.

Iter Gallicum mare Ligusticum. Elegia I.

HActenus afflictam per mille pericula vitam
Exegi, nec adhuc, quem peto, finis adest.
Exitium praesens video, mortemque paratam:
Hinc misero effugii spes mihi nulla patet.
Exitium praesens Pelagusque Notique minantur,
Missaque ab horrisonis fulmina crebra polis.
Saevit hiems, saevit mare, nox atra incubat undis,
Ultima nox oculis ingruit ista meis.
Et merito: Quid enim furiosum iter avimus aequor,
Hadriaco passi gurgite naufragium?
Et meminit, vitatque locum quo laesus asellus,
Et puer offensas abstinet igne manus.
Stultus ego ad naves redit olim naufragus: eheu
Debueram accepto cautior esse malo.
Debueram nostrae tandem memor esse puellae,
Quae mihi naufragium vaticinata fuit.
Parcite caerulei, precor, o bona numina Ponti,
Et facite insanas ponat ut unda minas.
Tu quoque ventorum cui flabra potentia parent,
Tu precor indomitos AEole claude Notas.
Prosit Apollineas animum erudiisse per artes,
Prosit et Aonias non temerasse Deas.
Vestra ego regna canam victuro amplissima versu:
Vosque colet donis nostra puella suis:


page 3, image: s011

Vos modo me salvum salva traducite pinis
Ad fortunatae letora Massiliae.
Non ego me propter metuo mihi: sed mea Vitae
Me monet: interitu nam perit illa meo.

AD BLANDINAM SUAM. Elegia II.

SI, mea vita, tuo cupies rescribere Iano,
Littera ad Hetruscos nulla feratur agros.
Inde ego sum nuper (Sic Dii voluere) profectus.
Et subii durae taediae longa viae,
Multaque per populos varios incommoda passunt
Non timui vasto ducere vela mari,
Frugifera Ausoniae tumidis quod fluctibus arvae
Pulsat, et antiquae moenia Massilia.
Heu quibus hic ventis, quibus exagitat a procellis
Nostra carina! furor quantus erat pelagi!
Vix ea transierant; saevorum turba latronum
Involat in nostras sanguinolenta rates:
Et rapit inde viros armisque animisque carentes,
Ablatisque fugit per vada salsa bonis.
Haud aliter quondam raptores agmine facte
Irrumpunt ovium mitia septa lupi:
Attonitasque trahunt nullo prohibente, vorantque.
Et saturi inde altas in suae lustra ferunt.
O superi, quae sors misero, quae vita fuisset
Inter inhumanos terribilesque Getas!
Nempe vel aequoreis iam piscibus esca natarem.
Vel premeret teneros dura catena pedes.
Ingenuaque manu serviles ducere remos
Cogerer, et leto deteriora pati.


page 4, image: s012

Haec tamen evasi Christo duce, et auspice Christe,
Gallorum optata nunc et in urbe moror.
Urbe Machaoniis qua iam non artibus ulla
Nobilius toto nomen in orbe tenet.
Nam quis Mompelium populus, quae nesciat ora?
Magnus ubis sedem fixit Apollo suam.
Ver ubi perpetuum felicibus educat aruis
Omnes, quas Medicus postulat usus, opes.
Hic ego Rondletumque senem magnumque Saportam
Suspicio, et veluti Numina bina colo.
Tertius accedis Iubertus in ordine qui me
Hospirioque fovet, colloquioque iuvat.
Fidus et excultos secum deducit in hortos,
Ingenioque docet multa reperta suo.
At dum Paeonia sum totus in arte, Tibullum
Negligo, nec doctas sector, ut ante, Deas.
Tu sola interdum facis, optatissima Virgo.
Desuetae ut repetam dissona fila lyrae.
Nec magni titulum quaero, famamque Poetae,
Ut numeros cantet postera turba meos.
Tu facis ingenium nobis, tu carmina dictat,
In certos redigis tu mihi verba pedes.
Ergo tibi placeam modo qualiscumque, beatum
Me, superisque putem Diis in honore parem.

AD SODALES IN MONTE Pessulano. Elegia III.

QUaeritis unde mihi vultus tenuatus, et unde
Assiduus sedeat pallor in ore meo.
Non sum qui studiis vigiles traducere noctes,
Aut nimio soleam membra gravare mero.


page 5, image: s013

Nostra mali toties vexarunt corpora morbi,
Vix ut Paeonia sint relevata manu.
Testis erit Rhenus flavis ditissimus undis,
Qui patriae transit rura beata meae.
Testis erit Nicrus gelidis qui vallibus errans
Castra Palatini suspicit alta Ducis.
Testis et Arnus erit fluviis venerandus Hetruscit,
Testis item Blandi Nymphula sontis erit.
Quae gelida toties me fovit amabilis unda,
Arenti toties depulit ore sitim.
Hic fera Persephone (Medicos et numina tester)
Bis voluit vitae rumpere fila meae.
Bis deploratum me deseruere sodales,
Bisque sepulturae terra adaperta fuit.
Hinc graciles artus, color hinc mihi pallidus oris
Natus, et in fracto corpore debilitas.
Quid referam assiduos tacito sub corde dolores,
Qui miserum excruciant et perimunt animum?
Dum fleo dilectos vix me vidisse parentes,
Quos tulit ante suum mors properata diem:
Dum recolo transacta meae sine fruge iuventae
Tempora, quae studiis danda fuere bonis.
Nam mea vita novem iam nunc exegerat annos,
Ut primas caepi discere litterulas.
Sic, heu, negligemur male, quando infausta parentes
Fata immatur is surripiunt pueris.
Tum male Curator mandata negotia curat.
Atque suas nostris auget iniquus opes.
Tu quoque causa meae vixisti magna ruinae
In patriis residens dura noverca bonis.


page 6, image: s014

Cui precor ut iustas: Sed quo dolor improbe, et ira
Me rapitis. pietas hoc veneranda vetat.
Nec tantum illa animum, quae iam periere, remordent,
Multa sed et praesens tristia tempus habet.
Nec minus afficiunt aevi me fata futuri,
Quae precor, exactis prosperiora cadant.
Denique (nam vobis etiam secreta fatebor)
Hunc quoque pallorem non nihil auxit amor.
Ille meas avido depascitur igne medullas,
Et gerit in nostro regna superba iugo.
Nec vacuas umquam studiis gravioribus horas
Me dare, ve! Musis invigilare sinit:
Sed desiderio miserum, cor torquet inani,
Assidue curas suppedit atque novas.
Deque mea me sollicitum iubet esse puella,
Cum sit ab aspectu tam procul illa meo:
Ne male fida suos alio traducat amores,
Posthius eque oculis fluxerit, eque animo:
Dum festis ornat se luxuriosa diebus.
Et patria molles ducit in Urbe choros.
Ah pereat quicumque leves agitare choreas
Instituit, vere pessimus ille fuit.
Tunc, heu, nequitiae nimium, via libera facta est.
Sanctus et obscaeno fugit ab orbe pudor.
Hic lascivus amor flammasque et spicula miscet,
Ludit et occultis Cypria blanda dolis,
Dum manibusque manus furtivaque basia iungunt,
Amplexus cupide Virgo subitque viri.
O quoties inibi (tantum Venue improba regnat)
Nuptarum constans est labefacta fides?


page 7, image: s015

O quoties? Sed Musa tace. Nam plurima fiunt,
Quae foret Aoniis turpe referre modis.
Hoc Reges prohibete malum, prohibete choreat,
Maxima quae nivei damna pudoris habent.
Aut saltem hunc morem, mea patria, tolle profanum,
Per petui famam nominis inde feres.
Exemplumque tuum populique sequentur et Urbes,
Quotquot habet Rhenus, quot quot et Ister habet.
Nuntiet hoc aliquis factum, donabitur auro,
Atque weo aeternum carmine natus erit.
At vos unanimi, doctissima turba, Sodales,
Hac mihi quos constans iunxit in urbe fidet:
Qui studio mecum pariter sudatis in uno,
Lumina Paonii magna futura chori:
Hic si forte Deus tristes mihi finiat annos:
(Nam mea nescio quo mens stupet augurio)
Exiguum tumulo marmor superaddite nostro,
Bina quod in celebri carmina frontigerat:
Posthius hac situs est Phoebo dilectus in urna,
Cui vitam et lacrimas finiit una dies.

AD HENRICUM STAPEDIUM Colon. Elegia IV.

TU quamvis Rhodani procul hinc submotus ad undas
Felicem celebri ducis in Urbe moram:
Et tibi Lugduni populum, vicinaque regna
Devincis medica non sine laude manu:
Succeduntque tibi felicibus omnia fatis,
Atque labore refers praemia digna tuo:
Non tamen hos colles, positamque in collibus urbem
Negligis, aut huius non memor esse potes.


page 8, image: s016

Saepe sed occurrit tibi dulcis imago locorum,
Toque Machaonii lumina clara chori:
Nempe senex altis Regum gratissimus aulis
Temporis Hippocrates ille Saporta sui:
Quique sua totum fama Rondletius orbem
Implet, Apollinei gloria summa gregis.
Eloquioque potens Feynaeus et arte medendi,
Feynaeus Celso par in honore suo.
Nec minus arte valens et mente Triallius alta,
Et Latrae et Graiae clarus honore lyrae.
In primisque frequens tibi se clarissimus offert
Iubertus patriae lumen honorque sua.
Inclita de sacra tribuit cui nomina Lauro
Phoebus, et Hoc signum, dixit, amoris habe.
Laurus noster amor; medicina est maxima laurus,
Semper habet virides laurus odor a comas.
Sic tu noster eris medicorum maximus olim:
Vivet in aeternos sic tua fama dies.
Namque pererratis Gallisque Italisque reversum
Mompelii accipient pulpita Gymnasii.
Longa ubi te iuvenum series mirata docentem
Audiet, in laudes multa canetque tuas.
Ipse novos etiam sucos, nova gramina miscens
AEgra salutifera membra levabis ope.
Multaque conscribes studio observata frequenti,
Quae teret assidua postera turba manu.
Haec Phoebus: pueroque haerens blanda oscula caro
Omniaque una animi dona beata dedit.
Hunc tu docte Virum multos Henrice per annos
Dilectum magno semper honore colis.


page 9, image: s017

Et merito: Nam te veneratur et ille vicissim,
Multaque dat certae pignora amicitiae.
Dum celebrat victura suis tua nomina libris:
Anne aliquid maius, quod dare possit, habe?
In patriamque suam tua facta fidemque recenset,
Cum tulit innumeros pestis acer ba viros.
Hunc quibus auxiliis tunc expugnaveris hostem,
Non decet ut tacito candidus ore premas.
Quicquid habes igitur, communem profer ad usum,
Consilioque iuva saecula nostra tuo.
Sic precor ut longum felici sidere vivas.
Sic faveant arti numina magna tuae.
Sic tua ad astra ferant seri benefacta nepotes,
Iubertumque simul, Stapediumque legant.

Ex monte Pessulano, Anno Domini 1566.

AD ANTONIUM IUNCKERUM Med. [Abbr.: Medicum] Elegia V.

ERgo Teutonicas seine meremeabis ad oras,
Antoni, ingenio semper amande meo?
Quam cuperem hunc montem, dulcesque relinquere valles,
Propositaeque comes garrulus ire utae,
Gallorumque urbes tecum lustrare beatas, valles,
Et loca tot claris nobilitata Viris.
Et Rhodani tractus, et litor a culta Garumnae,
Et Ligerim, et ripas, Sequana magne, tuas.
Ferrem ego tam longos animo gaudente labores.
Arva licet rapido torreat igne Canis.
Nam modo de studiis solitis, usuque medendi
Colloquium nobis texere dulce foret.


page 10, image: s018

Et revocare animo fidus Rondleiius olim
Quae docuit, Montis gloria prima sui.
Praecipue ut fragiles hum ani corporis artus
Omnipotens mira finxerit arte DEUS.
Ut corpus tenues sensim evanescat in auras,
Unde sitim stomachus sentiat, unde famem:
Sanguineumque bibant sitientia membra liquorem,
Quem parat, in venas distribuitque iecur:
Perpetuus magnam ceu fons diductus in urbem
Indigenis largas sufficit uber aquas.
Qualia, et unde fluant generis primordia nostri,
Ut magnum e paruo semine surgat opus.
Unde malis toties vexentur corpora morbis,
Unde sit afflictis certa petenda salus.
Saepe darent Silvae nobis, aut prata loquendi
Materiam, aut docti scripta Dioscoridis.
Omnia perfectum quae sunt tibi cognita ad unguem,
Omniaque in memori pectore clausa geris.
Saepe susurrantem gelidi prope fluminis undam
Acciperet fessos quae libet umbra duos.
Hic veterum dulces numeros cantare iuvaret,
Sive tuos Ovidi, sive Tibulle tuos;
Sine tuos, alto qui vertice tangis Olympum
Pindaricis feriens plectra sonor a modis.
Saepe etiam nobis vario colludere versu,
Ingenuosque foret dulce referre iocos.
Saepe tibi nostros recitarem lassus amores,
Inque vicem cupido tu mihi saepe tuos.
Atque ita iucundo transirent tempora cursu,
Esset uti longae nulla querela viae.


page 11, image: s019

At quia me dulci retinet Rondletius ore,
Nec sinit a caro Monte referre pedem:
Tu, precor, i felix, iuvenis doctissime, teque
Ad patrios ducant fata secunda lares.
Turpior hic aderas: prior hinc tu iure recedis,
Nobilibus referens laurea serta comis:
Gaudia longaevo summa allatura parenti.
Et generi laudem deliciasque tuo,
Nec minus et patriae victurum in saecula nomen
Quae Medico et Vate est clara futura suo.
Illa alit insignem facie et Virtute puellam,
In thalamos ibit quae nova sponsa tuos.
Et te divitiis, te pulchra prole beatum
Efficiet, curas diminuetque graves.
Euentura cano: laetus Rhenumque Nicrumque,
Et patriae aspicies moenia clara meae:
Moenia queis tribuit felix Germania nomen,
Haud procul a laribus, Spira diserta, tuis.
Inde petes docti prope flumina amoena Lycaei
Tecta, Palatini quae posuere Duces.
Hic pro me dulces saluere iubebis amicos,
Quot quot adhuc reliquos vita superstes habet.
Hic manes tumulumque sacrum, cineresque salutae
Huc eliique mei, Lotichiique mei.
Et geminas sacra lauri de fronde coronas
Suspende, et multa sparge sepulcra rosa.
Iamque vale, et memori serva me mente repostum,
Inque vicem carum, sicut haberis, habe.
Nam memor ipse tui vivam, et te semper amabo,
Blandinae potero dum memor esse meae.

In monte Pessulano.


page 12, image: s020

DE OBITU GUIL. [Abbr.: Guilelmi] RONDELETII MEDICINAE in Academia Mompeliensi Professoris Regii et Cancellarii, Elegia VI.

TRistior Oceani Phoebus procedit ab undis,
Obscura auratum nube tegente caput.
Et canis aestivas, ardent quibus omnia, flammae
Frigida vicini temperat aura maris.
Et densam laurus foliis vernantibus umbram
Ad gelidae rivos grata ministrat aquae.
Hic ego, Rondelete pater, tua funera flendo
Solus agens longum continuabo diem.
Alcyones mecum, immemores Ceycis, inibunt
Luctisonos circum litora curva modos.
Proh superi, tenues mens illa recessit in auras?
Indigna tegitur iam caput illud humo?
Quo neque amabilius fuerat, neque doctius ullum:
Pace, precor, Medici sint ea dicta chori:
Quodque fuit dignum, si quid modo fata moveret,
Viveret ut Pylii saecula longa senis.
Vix equidem, venerande senex, tua funera credo:
Vivus enim vivum te mihi fingit amor.
Atque animo illa meo species abeuntis inhaeret,
Diceret extremum cum tua lingua vale.
Hinc etiam vigilans veluti per somnia fallor,
Saepe mihi reditum polliceorque tuum.
Credere sed tandem, invitus sed credere cogor,
Quod populi gemitus famaque certa refert.
Quaeque domum viduam miseris ululatibus implet
Coniux orba, gravi pondera ventre gerens.


page 13, image: s021

Quaeque suum quaerit patrem undique, et undique patrem
Ingeminat blaso filia parva sono.
Qualiter in mediis silvis, tectisue sub altis
Amissum deflet Daulias ales Itym.
Hocne tot exhausti noctesque diesque labores,
Hoc meruit rerum maxima cognitio?
Hoc medicas longum docuisse fideliter artes,
Hoc meruit virtus, hoc tua religie?
Hoc tot depulsae pestes, morbique, febresque,
Tot pueris, et tot reddita vita viris?
Ut sic occideres, opera interrupta relinquens,
Quae fuerant docta perficienda manu.
Adde tot egregios iuvenes tua castra secutos,
Deseris in medio quos Palinure mari:
Multa quibus medicis monstrabas fidus in hortis,
Quae prius antiqui non docuere senes.
Nemo Dioscoridem tanto contriverat usu:
Gesneri venia, Matthiolique loquor.
Tu noras quotquot felix parit India plantas,
Quotquot et in summo vertice Pindus alit.
Quotquot et in vastis generat radicibus AEtna,
Quotquot et in paruis collibus Hybla gerit.
Et quot Mompeliensis ager, quotque humida Tempe,
Quotque Tridentinae iugera vallis habent.
Quaesint antiquis celebrata ligustra poetis,
Quaeque sic in nostris mollis Acanthus agris.
Quaeque ferax nobis mittat Colocasia Nilus,
Quas Sandix terras, quas Meliletus amet.
Scyllaque num nostris mi nor inveniatur in oris,
Et vera an nostris Baccharis halet agris.


page 14, image: s022

Haec tibi monstrarant, parent quibus arva, Napaeae,
Vel Zephyrus florum cui dedit imperium.
Vera nec a falsis melius discernere quisquam
Norat, et errorum detegere omne genus.
Veraque si desint, desunt ut plurima, quaenam
Illorum veniant substituenda loco.
Tum quae mista quibus pugnent medicamina morbis,
Egregia victum cedat ut arte malum.
Ceteraque ut sileam divinae munera mentis,
Ardua quae tollunt nomen ad astra tuum
Perfectum melius quis te cognorat ad unguens
Qua Deus humanum finxerit arte genus?
Ut membris vitam cor suppediterque calorem,
Distribuit magno Sol ut in Orbe iubar.
Utque iecur vitae thesaurum fundat in artus,
Haud secus acrivis ductus in arva Padus.
Ut ratio in summa sibi legerit arce ministros,
Qui dominae referant exteriora suae.
Ut nervis velut appositis utatur habenis,
Subdita membra suo dum movet imperio.
Denique nulla latet pars abdita corpore toto,
Quae tibi non memori cognita mente foret.
Hinc ea dexteritas fuerat tibi parta medendi,
Ut te aliquem populus crederet esse Deum,
Eque tuis reges peterent oracula tectis,
Ceu quendam a Clario Graecia tota Deo.
Nec medicina levis (dictu mirabile) verbis,
Atque etiam est manibus visa subesse tuis.
Sepe dolor cessit, te consolante, manusque
Dulce laborante saepe levamen erat.


page 15, image: s023

Vidi ego permultos iuvenes, puerosque, senesque
Vivere, crediderat quos sera Parca mori.
Vidi ego remediis revocare e faucibus Orci,
Ad quos vectandos caeperat ire Charon.
Prosint, heu, cunctis, at non tibi profuit uni
Cura tua, artificem destituitque suum.
Sic uri tristitia sapiens, animique dolore
Urgetur, propriae nescius errat opis.
Sic qui sacra docent, miseros solantur, et agros,
Ipsi aegri alterius voce monentis egent.
Sic et causidicus pro se bene dicere nescit,
Utiliorque aliis quam sua lingua sibi est.
Et si res hominum toto mediteris in orbe,
Auxilio vivit nemo valetque suo.
Scilicet hoc voluit nitidi regnator Olympi,
Alter ut alterius semper egeret ope,
Humanumque genus velut hac ratione coactum
Excoleret sanctae foedera amicitiae.
O utinam ante obitum tecum, Rondlete, fuisset
Gloria Apollinei summa, Saporta, chori.
Qui sancto vixit tibi iunctus amore tot annos,
Et studii consors consilique fuit.
Ille tibi sacras herbas, succosque dedisset,
Quos alii e medicis non didicere libris,
Ette (certa fides) ope restituisset amica,
Nec tegeret gelidus tam tua membra lapis,
Auxilioque tuo populus gauderet, et Urbes,
Quae flent nunc obitu iure, dolentque tuo.
Atque aliquis, quod te videat iam funere raptum,
Crudeles superos, impiaque astra vocat;


page 16, image: s024

Et iacit in saevas convitia dira sorores,
Rumpere quas vitae stamina vulgus ait.
Ipse etiam Proteus hoc ipso in litere nuper
Edidit haec rauco tristia verba sono
Heu male fausta dies, atroque notanda lapillo,
Quae rapuit tantum sub cava busta virum.
Scilicet e Stygiis sese extulit illa tenebris,
Fulsit et in toto stella sinistra polo.
At tua praecipue rabies, tua fervida flamma,
Dire Canis, fati maxima causa fuit:
Detestande Canis, stellaque nocentior omni,
Quotquot habet magni regia celsa Iovis.
Te propter (nullos aether quia suggerit imbres)
Intereuntque herbae deficiuntque greges.
Tu facis ut teneri moriantur in arbore fetus,
Fallat et agricolam vinea, fallat ager.
Tu facis bumani crucientur febribus artus,
Tu facis ut saeva corpora tabe fluant.
Quin et larga tuo siccantur flumina ab aestu,
Unde gravem queritur plurima Nympha sitim,
Et miserarenti vix spirat fauce colonus,
Flava parum firma dum metit arva manu.
Tu facis ut totae vexentur pestibus Urbes,
Mittis et ad Stygios milia multa lacus.
Nos etiam, quamvis habitemus in aequore, tuti
Vix sumus a facibus, stella nefanda, tuis.
Pars igitur certe est ea pessima totius anni,
Qua tuus ardenti regnat in orbe furor.
Hoc, Rondlete, tibi nocuit grave sidus, in aestu
Fecisti longum dum male firmus iter.


page 17, image: s025

Hei mihi quot pro te, vel qualia munera Divis
Vovimus, incolumis si tua vita foret!
Quae non templa piis implevimus undique donis,
Quae non plenae sacris ignibus ara fuit?
Non tot detinuit caelum Campania votis,
Pompeium premeret cum violenta lues.
Sed durus surdas avertit Iuppiter aures,
Votaque lascivi nostra tulere Noti.
Nostra tulere simul crudeles gaudia, restant
Nunc larcrimaeque oculis, pectoribusque doler.
Te Rhodanusque Ligerque gemunt, magnusque Garumnae,
Quique regit tumidas Sequana clarus aquas,
Eridanusque senex, et frater Tybridis Arnus,
Ceteraque ex Italis flumina nata iugis.
Te Rhenus deflet, te Moenus, et Ister, et Albis.
Oderaque, et multo clarus honore Nicrus.
Magnus at ante alios vitrea Neptunus in aula,
Et Thetis et Thetidis cetera turba dolet.
Id tamen in misero praebet solatia luctu,
Regna quod haec scriptis sunt celebrata tuis.
Nullum etenim vidit tumidarum rector aquarum
Qui melius tantum condere posset opus.
Meque tibi voluit magni secreta profundi
Monstrare, antiquis non bene nota viris.
Litora ad haec igitur piscesque et monstra coegi,
Imperio ventum namque vocata meo
Quaecumque Herculeis transmittit faucibus aequor,
Quaecumque Euxini litoris unda parit,
Quotquot in Oceano, nostris et quotquot in oris
Vivunt, subieci bruta marina tibi.


page 18, image: s026

Et quodcumque ferunt Germanica flumina pisces,
Gallica quotquot habent, Itala quotquot habent.
Quae tibi non oculis tantum spectare licebat.
Verum etiam facili tangere cuncta manu.
Quorum ego te docui naturam ac nomina vera.
Tum quibus ingeniis praedita quaeque forent.
Utque imo lateat pars semper in aequore, quaedam
Venetur praedas per maria alta suas.
Hac cava saxa colat, virides amet illa recessus:
Et quibus eludant retia tensa dolis.
Quis lupus, et nostris quis sit Melanurus in undis,
Quas aurata colat, quasque Silurus aquas
Quaeque sit ex illis medicina petenda, quis usus,
Quae veniant lautae grata, minusue gulae.
Omnia quae doctis per te sunt edita chartis,
Quas vagus in toto Sol videt orbe legi.
Perque plagas omnes aetate legentur ab omni,
Dum mare squamigerum gignet aletque gregem.
Dum sua vela audax committet na vita ventis.
Dum capient fluvios aequora vasta suos.
Felices colles, felicia litora nostra,
Quod toties pedibus trita fuere tuis.
Felix silva tibi gratam quae praebuit umbram.
Quique tuam solitus fons relevare sitim.
Felices iuvenes, qui te audivere loquentem,
Doctrina frui qui potuere tua.
Et tumulus felix terraque beatior omni
Qui pia defuncti corporis ossa tegit.
Illa, precor, tuta requiescant molliter urnae,
Quam tegat umbrosis laurea silva comis.


page 19, image: s027

Multaque perpetuo volucris sub fronde virenti
Ingeminet mastis carmina maesta sonis.
Et ver perpetuum tumulo pia terra ministret,
Totus et Assyrio spiret odore locus.
Et magis atque magis celebretur fama sepulti,
Longaque pax animae sit, requiesque tuae.
At vos, qui vigiles studio insudatis coden
Inclita Mompelii lumina Gymnasii,
Magne Saporta, suas Phoebus cui tradidit artes.
Quem senium primo collocat arsque gradu
Et tu quem fecit longa experientia clarum.
Iudicio, Gryphi, consilioque potens:
Cuique sui regis commisit Gallia vitam,
Castellane, aulae gloria, Regis amor.
Quique genus veteri medicorum a sanguine ducis.
Blasine, atque tuos vincere tendis avos.
Et tu quem norunt silvaeque herbaeque virentes,
Assatii generis rarum, Iacobe, decus:
Quique ornas medicam, Francisce uberrime, sedem,
Nobile Feynaeae sidus honorque domus:
Et tu longa precor faustae cui tempora vita,
Montis honorati grande, luberte, iubar.
Quique salutifera mirandus es arte Thryalli,
Cui Latio et Graio Musa dat ore loqui.
Vos agite unanimes tanam instaurate ruinam.
Unanimes lapsis addite rebus opem.
Vester honos agitur: vestrum defendite montem,
Proroget ut famam condecoretque suam.
Sed facitis:neque in hac estis mihi parte monendi:
Vester in hoc dudum pulvere sudat equus.


page 20, image: s028

At generosus equus licet in certamine curras
Fortiter, admonitus fortius ire solet.
Vidimus et nautas remos adhibere, secundi
Quamlibet inflarent lintea plean Noti.
Hac Proteus: maestusque manu larcimantia tergens
Lumina sese altis abdidit aequoribus.
At Sol Hesperias properans declivis in undas
Me quoque iam tristem cogit abire domum.
Olim plura tibi, praeceptor amate, canemus,
Ad patrios fuero quando reversus agros.
Et tumulum ad Rheni tibi litora magna dicabo,
Et cineri solvam debita iusta tuo.
Nempe tui memores lacrimas, et maesta quotamnis
Carmina, funereis ingeminanda sonis.
Audiet haec Rhenusque pater, Nymphaeque dolentes,
Et tumulo violas, et nova serta ferent.
Marmoreusque lapis patulae sub tegmine fagi
Grandibus ostendet carmina bina notis.
Posthius haec rediens posuit monumenta doloris,
Quum fera Rondletum fata tulere suum.

In monte Pessulano, Anno 1566.

IOANNIS BOTTHERII PEDEmontani Epigramma.

ROndelete altum felix super aethera regnas,
AEternaque aevum pace beatus agis.
Quod nisi sancta ipsum tibi vita dedisset Olympum,
Posthius egregia laude daturus erat.
Talebus ille modis etenim tua funera deflet,
Orpheus Eurydicen qualibus obtinuit.


page 21, image: s029

AD ANDREAM PAULUM Brunsvicensem. Elegia VII.

QUam mihi misisti, cultissime Paule, salutem
Accepi, et lectam saepe subinde lego.
Ne valeam, toto si quid mihi dulcius anno
Contigit, et ratio, iustaque causa subest.
Te quoniam elegi ante alios mihi semper amandum,
Teque colendum omni tempus in omne fide.
Dumque tibi, ut video, nostri quoque mutua cura est.
Crescit et in nostro pectore cura tui.
Et merito: nam te vix dignior alter amari:
Quem cumulant tantis Numina muneribus
Ingenuas Musae puerum feliciter artos
Certatim et linguas edocuere duas.
Mercuriusque Deum interpres, fandique magister
Ipse sui vires contulit eloquii.
Et Venus expoliens formosi corporis artus,
Hoc nostro, dixit, munere gratus eris.
Gratus eris populo, magnis gratissimus aulis.
Ardebitque igni multa puella tuo.
Et tibi divinos mores, et amabile pectus
Donarunt Charites, Cypria turba Deae.
Mars animos roburque dedit, praeclaraque bello
Pectora, et intrepidas fortia ad arma manus.
Quidiam divitias, lati quid iugera campi.
Quid generis referam stemmata prisca tui?
Quis te igitur talem non diligat, optime Paule,
Laeteturque tuae foedere amicitiae?
Quod si vitam olim tibi fata benigna dedissent,
Roma potens domiti dum caput orbis erat.


page 22, image: s030

Dum Maro florebat, puri dum Tullius eris.
Notaque carminibus cetera turba suis:
Te quoque divinis ornassent laudibus omnes,
Staret et excelso iam tua fama loco.
Sed neque sic perages obscurum inglorius aevum,
Nec poterit laudes mors abolere tuas.
Perge modo ingeniisque fave, quae nomina possunt
Clara vel e mediis tollere ad astra rogis.

Antverpiae, 1568

AD ADAMUM GELPHIUM HEYDELberga discedentem. Elegia VIII.

ERgo sedet Nicri colles, habitataque Phoebo
Moenia, et Aonias linquere, Gelphe, Deas?
Nec te Lotichius Musarum gloria, nec te
Hic retinet fusis blanda Melissa comis.
Quae nunc maesta sedens lacrimis exclamat obortis
Nil pia difficiles vota movere Deos.
Et te crudelem, solido te robore natum,
Et silices cordi dicit inesse tuo.
Qui dulcesque lares et amatae tecta puellae,
Qui vitam possis deseruisse tuam.
Eia age, Adame, redi longis commote querelis.
Quid miseram torques? Eia age, Adame, redi.
Si bene te novi, lacrimis flecteris amicae,
Mollem animum voluit vatibus esse Venus.
Testis qui cupide gelidis in montibus optat
Esse lapis, dominae caecus amore suae.
Testis, sola fuit cui Cynthia carmen: et ille
Qui fracto exsequias passeris ere canit.


page 23, image: s031

Testis Lotichius meus est, pulcherrima cuius
Versibus aeternum Claudia nomen habet.
Nec tua tam leviter tetigit ferus ossa Cupido,
Ut tibi iam solito pectus amore vacet.
Nec, quia nunc alias mens est tibi quaerere sedes.
Idcirco caram destitues dominam.
Demophoon thalamo promissam Phyllida quondam
Deseruit patrias compositurus opes,
Legitimi rediens ut iniret gaudia lecti,
Optatoque diu posset amore frui.
Sic procul hinc quamvis a nobis remige tendas.
Non tamen es vitae non memor usque tuae.
Sed rediturus abis reditum suspendere longum
Te prohibet miserae Phyllidis interitus.
Quae, quia Demophoon non pacto tempore venit,
Heu sibi carnifices intulit ipsa manus.
Ergo bonis avibus partrii pete limina tecti,
Lucida quae Rheni divitis unda beat.
Qua caput opponit soli Oppenhemia Eoo,
Inter Mogorum Vangionumque solum.
Huc te fata vocant, sors hic tibi laeta favebit,
Hic et opes crescent, hic tibi surget honos.
Sed Nymphas alias, alios fuge semper amores,
Unica sit cordis flamma Melissa tui.

IN NUPTIAS PHILIPPI STEPHANI Sprengeri, et Barbarae Hugeliae. Elegia IX.

CUM mea languerent diversis pectora curis,
Bellona horribiles incutiente metus:
Multaque cum fidis quererer privatus amicis,
Defleremque aevi fata sinistra mei:


page 24, image: s032

En medios inter gemitus mihi littera venit
Nuntia coniugii, care Philippe, tui.
Haec ubi lecta, novos sensi sub pectore motus,
Et rediit pulsa nube serena dies.
Poscis ut optati socialia foeder a lecti
Festivis celebret nostra Camena modis.
Veris opes medio glacialis tempore brumae
Quaeris, et e sicco fonte levare sitim.
Olim gratus eram Musis Phoeboque sacerdos,
Me mea sors alias nunc iubet ire vias.
Proque Helicone sacro tristes inviso penates,
Clamat ubi medicam languidus aeger opem.
Hic pro carminibus, citharque, tocisque, querelas
Audio, et ingratos corde dolente sonos.
Hic quoque nescio quae pro Castalia Aganippe
Porrigitur manibus decolor unda meis.
Proque rosa ac violis illas traho navibus auras,
Quae nihile moscho divite odoris habent.
Pro choreis hinc inde vagus discurro per urbem,
Et facio longum saepe vocatus iter.
Otia quae superant, studiis sunt danda Severis,
Ne levibus pereat utilis hora iocis.
Pro Latio voluendus Arabs Auicenna Catullo.
Posterior Rhase est Naso, Tibullus Haly.
Tu vice Callimachi Mesue es scrutandus, et ille
Artem qui longam, Vitam ait esse brevem.
Quique alti medicas docuere fideliter artes:
Et libri in primis, magne Galene, tui.
Hac studia, ista meae ratio, Stephane optime, vitae,
Quam procul a caris vatibus exul ago.


page 25, image: s033

Ergo mihi veniam dabis, adversante Minerva
Si nequeo votis scribere digna tuis.
Dii facerent, superas etiam nunc carperet auras
Germanus sponsae Carolus ille tuae.
Quoque hominum nullus vixit mihi carior umquam
Lotichius, Clarii lumen honorque chori:
Scilicet hi Phoebo, Musisque faventibus ipsis,
Concinerent vestro carmina digna toro.
Iamque vices unus poterit supplere duorum
Summa Aganippeae fama Melissus aquae.
Quem sacra Davidis miratur carmina Nicrus
Tam bene Teutonico reddere posse sono.
Ille genus sponsae referet, moresque pudicos,
Et reliquas animi nobilioris opes.
Nec minus et formae insignem celebrabit honorem,
Utque sit hunc sancta nil pietate prius.
Virtutesque tuas, clarorum ac nomina avorum,
Usque Palatinis cognita principibus.
Ingeniumque sagax, et candida pectora, nec non
Perpetuo largas ad pia dona manus.
Hac et plura canet divini Musa poetae,
Quem mihi Thesea iunxit Apollo fide.
Me iam pridem alio vocat heu miserabile vulgus,
Et querulo longas increpat ore moras.
Quod superest, thalamo felix concordia vestro
Regnet, et ingrata sit sine lite domus.
Nupta suum sancto veneretur amore maritum,
Cara sit et Stephano Barbara sola suo.
Ipsa domum faciat numerosa prole beatam,
Sit Stephanus generis pulchra corona sui.


page 26, image: s034

Denique post longae felicia fata senecta
Siderei consors fiat uterque poli.

Wirzeburgi.

DE THERMIS FERINIS. Elegia X.

QUanta Dei bonitas sit, quanta potentia. Thermae
Hae quoque prae reliquis, hospes amice, docent.
Aspicis e gelidis erumpat ut undique saxis
Crebra foco nullo vena calentis aquae.
Tange lacum digitis, arte ipsa ad balnea factum
Dixeris: argento purior unda nitet.
Faucibus admoveas gratum experiere Saporem:
Nec caput offendit qui venit inde vapor.
Denique tam simplex apparet hic humor, ut illi
Vim medicam penitus nemo subesse putet.
Huius at effectus qui sint, et quanta potestas,
Hoc obiter lecto carmine certus eris.
Sine huc attuleris resoluti corporis artus,
Seu podagra articulos vexet acerba tuos:
Seu miserum affligant crudelia tormina ventrem,
Suffusa tumeat seu tibi corpus aqua:
Seu pituita iecur, seu bilis adusta lienem
Ipsorum laesis obstruat officis:
Unde solet gravibus praeberi occasio morbis,
Tetraque defor mat luredus ora color:
Excrucient renes duri seu forte lapilli.
Undarum solitas impediantque vias:
Asthmate difficili seu pectora anhela laborent,
Assiduo madidum seu pluat imbre caput:


page 27, image: s035

Seu streperis surdae resonent tinnitibus aures,
Seu stupeant acri membra perusta gelu:
Afferat huc steriles maerens seu femina lumbos.
Aut alia humani damna queratur agri:
Erosum fluido scateat sine ulcere corpus:
Omnibus ha vitiis auxiliantur aquae:
Euincuntque brevi diuturnos tempore morbes,
Quos nequeat Coi vincere cura senis.
Talibus ergo malis, hospes, si forte gravaris,
Fide Deo, Thermis utere, sanus eris.
Postmodo cui meritas age lingua et pectore grates,
Quod tua tam miti damna levarit ope.

AD CHRISTOPHORUM FUErerum Patricium Norimberg. Elegia XI.

QUid tibi, dulce caput, scribam, quae carmina mitt?
Ne fidei dicar non memor esse meae.
Otia Pierides, et amica silentia quaerunt,
Fluminaque et silvas et loca sola colunt.
Ast ego clamores enter, variosque tumultus
Urbis ago, et curis distrahor innumeris.
Nec solum mihi luce domi vicinia tota
Obstrepit, et mediis turba molesta viis:
Verum etiam noctu stolidis perturbor amantum
Cantibus, et querulis per fora tota lyris.
Iurgia quid referam? quid verbera, vulnera, caedes,
Quande agit in furias pectora saevus amor.
Hic ruptas queritur nudato corpore vestes,
Hic caput, hic laesum clamitat ense latus.


page 28, image: s036

Extremas alius fundit iam in morte querelas,
Et misero ultores invocat ore Deos.
Nuper ut heu trepidus sub noctem his auribus hausi,
Cum data sunt subitae corpora bina neci.
Quis veteres igitur non laudet iure Quirites?
Qui villis Romam posthabuere suis.
Et gratam Musisque dabant, Phoeboque quietem
In solis animo leberiore locis.
Scilicet hic illos tum composuere libellos,
Fama coronatis quos vehit alta rotis.
Quos animis totus legit admirantibus orbis,
Et leget extremum gratus ad usque diem.
Tu vero nostrae veniam dabis optime Musae
Christophore, hic quae te scribere digna nequit.
Plura tibi, Christo Fatisque faventibus olim
Ouum mihi contigerint otia grata, canet.
Virtutesque tuas, et stemmata longa tuorum
Dicet, et ingenii dona beata tui.
Addet et exhaustos terraque marique labores,
Hospes adis Solymos dum peregrinus agros.
Tum Meliten, terrasque alias populosque remotos,
Longinquae fugiens taedia nulla viae.
Haec olim: interea mea sit tibi grata voluntas,
Contenti hac una sunt etiam superi.

Romae 1565.

AD HELIAM CORVINUM P. L. [Abbr.: Poetam Laureatum] cum Doctoratus insignia acciperet Senis Hetruriae. Elegia XII.

PHoebus adest, Coruine, tuos visurus honores,
Et comitata suo calliopea choro.


page 29, image: s037

Cernis ut incedant niveis in vestibus omnes,
Purpureisque gerant tempora vincta rosis.
Tu magnum venerare Deum, venerare Camenas,
Et cape gaudenti munera sacra manu.
Calliopea novam lauride fronde coronam
Donat, in Hetruscis quae tibi nata iugis.
Donat inauratam citharam et nova carmina Phoebus
In laudes solvens ora diserta tuas.
Salve nobilibus merito venerande Poetis,
Coruine, aetatis gloria rara tuae.
Quem chorus Aonidum teneris nutrivit ab annis,
Oraque Castalia culta rigavit aequa.
Quam cum Virgilio Lucretius hausit, et illi
Regna Palaepaphiae qui cecinere Deae.
Hinc gravibus miranda modis tua Musa triumphat,
Augusto heroam dum sonat ore tubam.
Nec minus est numeris levioribus apta iocisque,
Dum movet auratae fila canora lyrae.
Laudibus his poteras contentus vivere: sed te
Ulterius iussit tendere laudis amor,
Auctoresque graves sacrarum ediscere legum,
Quicquid et ad trepidi pertinet arma fori.
Ergo tibi duplicem contingit ferre coronam,
Iuris, et Aonius quam dedit ante chorus.
Hinc tu semper eris magnis gratissimus aulis,
Quae studiis reddent praemia digna tuis.
Sic tamen aula tibi placeat, legesque severae,
In nostrum ut redeas saepius inde nemus.
Et notas inter lauros, hederasque virentes
Ardua magnanimi Caesaria acta canas.


page 30, image: s038

Sic te nostra colet, veniens mirabitur aetas,
Atque tuum memori nomen in ore feret.

Anno 1563.

DE ROSINA PAULI MELISSI Schedii, P. L. [Abbr.: Poetae Laureati] Elegia XIII.

UT teneram genitrix peperit formosa Rosinam,
Lint eaque et cunas attulit ipsa Venus.
Et roseas mirata genas, mirata figuram,
Indicium rarae nobile mentis, ait.
Edita felici radiantibus aethere flammis,
Salve et perpetuum bella puella vale.
Matris amor, mea cura, tui nova gloria secis,
Digna ab odoratis nomen habere rosis.
Labra quibus certant tua formosissima quas tu
Oris odere refers purpureisque genis.
Hoc decus egregii tibi conciliabit amorem
Vatis, aget vernos quum tua vita dies.
Ille tuas digno celebrabit carmine laudes,
Ille tibi aeterni nominis auctor erit.
Haec tenue: et teneris figens iterata labellis
Oscula, divinum liquit in ore decus.
Evenere Deae praesagia laeta, Poetam
Te facibus torret Paule, Rosina suis.
Hac facit ingenium tibi carminaque aurea dictat,
Quae niveus dulci nectare tingit Amor.
Vine diu tali Vates dignissime flamma,
Vive diu tali digna puella viro.
Vester amor vivet dum carmina docta legentur,
Dum Rhodanus liquidas in mare voluet aquas.

Parisiis, An. [Abbr.: Anno] 1567.


page 31, image: s039

AD NICOLAUM CISNERUM I. C. excellentis. et Cam. Imp. [Abbr.: Iuris Consulti] Adsessorem. Elegia XIIII.

TERtia praeteriit maturis frugibus aestas,
Tertiaque Autumni terga fatigat hiems.
Ex quo felicem genium, medicosque secutus
Ausoniae, liqui te, patriosque lares.
Heu mihi, quot subii, Cisnere, perniculae vitae
Interea, caelum quam mihi triste fuit?
Eridani testor nymphas, magnumque Faletum,
Litoraque illa mei conscia naufragii.
Testes alta tui mihi sunt Florentia colles.
Per quos praecipiti sum revolutus equo.
Testis Sena potens, ubi de tribus una sororum
Bis voluit vita erumpere fila meae.
Testis Roma, mihi multorum causa malorum,
Quae nocuere quidem: sed meminisse iuvat.
Testes aequorei fluctus, ubi puppe citata
Vix rapidos fugi corde tremente Getas.
Denique Mempelium saevis mea pectora flammis
Torreri nuper vidit et ingemuit.
Per tamen hos ignes, per tanta pericula salvus
Auxilio evasi, maxime Christe, tuo.
Optataque sedens Lauri viridantis an umbra.
Disco salutifera quicquid in arte boni est.
Namque iubar Phoebi Laurum sic irrigat istane,
Proferat ut fructus vel medio imbre novos.
Equibus hos raptim lectos tibi mitto, reversus
Ipse domum plures Numine dante seram.


page 32, image: s040

Tu decus aeternum Lauro, aeternumque vigorem
Exopta, hoc cuius munere munus habes.
Et pro me Rhenumque patrem, Nymphasque saluta.
Meque tibi solito dilige more. Vale.

Mompelii ex aedibus Laur. [Abbr.: Laurentii] Iouberti. Anno 1566.

IOHANNIS POSTHII GERM. [Abbr.: Germershemii] ELEGIARUM LIBER SECUNDUS.

DIVUS MAXIMILIANUS II. ROM. Imp. [Abbr.: Romanus Imperator] Semper Augustus etc. RUDOLPHUM filium, successorem designatum, moriturus alloquitur. Elegia I.

Ultima iam properant dulcem mihi fata quietem,
O quoties votis illa petita meis.
Iam fugiam morbosque graves, animique labores,
Et mala quae praesens plurima mundus habet.
Quaeque secuturo venient tristissima saeclo
Effugiam, et nitidi templa subibo poli:
Nos ubi vera manent aeternae gaudia vitae,
Pax ubi tristitiae nescia regna tenet.
Ne lacrimis igitur me, Gnate, sequare sed alta
Mente reconde patris verba suprema tui.
In primis venerare Deum, qui regia donas
Sceptra bonis, adimit regia sceptra malis.
Tum magnum Imperiis reverenter habeto Senatum,
Illius et sanctis utere consileis.
Nil etenim dubitamus, ab hoc quando orbe recedam,
Quin idem nostro te velit esse loco.


page 33, image: s041

Sed fera bella tuis impendent undique regnis:
Atque honor iste tibinon leve portat onus.
Sarmatico nostri vastantur milite fines,
Arma crepant terris horrida, et arma mari.
Nuper et electo me Rege Polonia felix,
Iam dedit indigno colla premenda iugo.
Distrahiturque suo studia incontraria damno,
Se miseram ac propria conficit ipsa manu.
Quin etiam metuo, metuo quod abominor, ad nes
Perditane Turcis praebeat illa viam.
Hinc mala praemonuit dirus ventura Cometes
Visus in Arctois tempora longa plagis.
Discite vicini populi, discor dia cives
Quo trahat, et quantis sit caput illa malis.
Perdidit illa eadem diuturno Belgica bello
Regna, eademque urbes Gallia pulchra tuas.
Hanc procul a vobis, procul hanc avertite pestem,
Qua nil triste magis, nil magis indomitum est.
Sit pax alma domi, sint mutua foedera cordi,
Et liget unanimes non simulatus aneor.
Sic facile externum iuncti super abitiis hostem,
Vestraque finitimis nomina terror erunt.
Nec vero moveat quemquam tua iunioratas,
Rexit et his annis Carolus imperium.
Carolus ille domus nostrae ingens gloria: cuius
Te decet exemplo fortia gesta sequi:
Nec minus historias magnorum evoluere Regum,
Ordine qui nostris annumeratur avis.
Hinc animi crescent, laudum et generosa cupido:
Nempe voles at avis non minor esse tuis.


page 34, image: s042

Ne tamen in vitia incautus labare, decentem
Sis memor in cunctis rebus habere modum.
Iustitiam in primis cole: tum quodcumque iubebis
Ut faciant alii, fac quoque Caesar idem.
Sic popularis amor, bona sic exempla parantur:
Imperium felix sic erit usque tuum.
Praeterea ingenuas iubeo tuearis ut artes,
Cultoresque harum nos imitatus ames.
Praecipue sacros foveasque ornesque Poetas:
Hinc tuus aeterna laude vigebit honos.
Quod superest, matrem viduam, tristesque sorores,
Et fratres aequa respice fronte tuos.
Iamque vale mi care Rodolphe, vale optima coniux,
Et quaecumque meo grata fuere animo.
Hora vocat suprema, volensque recedo: valete,
Atque haec in tumuli fronte notate mei.

EPITAPHIUM.

ROmani Imperii dum magna negotia tracto,
Afflictis cupiens addere rebus opem:
Exhaustum gravibus morbis, et tam prope factum
Assiduis curis me Deus eripuit.
Eripuit terris, summoque locavit Olympo:
Quis non pro terra malit habere polum?

Obiit Ratis bonae in comitiis die XII. Octobr. [Abbr.: Octobris] Anno 1576.

AD ERASMUM NEUSTETTERUM cognomento Sturmerum, de obitu Alberti Baronis Lympurgici, etc. Elegia II.

DUM te felicem Comburgi degere vitam
Vicinus gelido Coccius amne videt:


page 35, image: s043

Ornatumque novum templis adhibere, domosque,
Moeniaque et turres condere magnificas:
Et curare simul quicquid sapiente bonoque
Dignum est, ac talis qualis es ipse, viro:
Nos videt hic casu tristari Moenus acerbo,
Conqueri et adversi fata sinistra poli.
Occidit heu, Sturmere, tibi carissimus ille
Albertus, generis gloria rara sui.
Quem Lympurga domus generoso protulit ortu,
Iam tumulo clausum vilis arena tegit.
Bis decima obscuri lux nondum erat orta Decembris,
Et deder at senis tectibus hora sonum.
Dura fatigabat Capricorni tergora Phoebus,
Lunaque fraternis tecta latebat equis:
Cum tacitam sensit labi per viscera mortem,
Et pressi obstructas pectoris esse vias.
Has larga assiduo pituita impleverat imbre,
Sistere quem medicae non potuere manus.
Hic illum leto morbus dedit, atque sepulcro,
Hic suffocavit tam generosam animam.
Febris enim quartana licet vexarit eundem,
Visceraque haud paucos torserit aegra dies:
Unde etiam solito desectum robore corpus,
Oraque erant miris pallida facta modis:
Mitior illa tamen nunc, et tolerabilis esse
Caeperat, haud longa tota abitura mora.
Pulmonum insedit sed fluxio dira meatus,
Atque aure et vocis nobile clausit iter.
Tuque adeo non causa levis, vaga Luna, fuisti,
Abscondens radios insidiosa tuos.


page 36, image: s044

Pace tua loquor haec, soror o pulcherrima Phoebi,
Ne, precor, idcirco sis inimica mihi.
Te vitae artifices merito venerantur, et usque
Observant nutus, candida diva, tuos.
Nec fas est ulli tumidam vel solvere venam,
Vel dare ponderibus pharmaca mixta suis.
Ni manifesta tui se prodant signa favoris,
Contemptum semper poena secuta fuit.
Nec tibi solum haec est in corpora nostra potestas:
Quippe tuas metuunt terra fretumque minas.
Inde tuos inhiat nocturno tempore vultus
Nauta per aequoreas vela daturus aquas.
Observatque tuae variantia lumina frontis
Semina fertilibus qui sua credit agris.
Novit et hinc pluvias, novit praedicere ventes,
Vel sine nube diem, vel sine sole diem.
Verum ego quo rapior? Deus haec, Deus ipse gubernas
Omnia, nil caelum, nil vaga luna potest.
Illius arbitrio, qui sidera nosque creavit,
Omnia proveniunt, rursus et intereunt.
Scilicet aeternum nihil est sub tegmine caeli,
Quin etiam caelum fata suprema manent.
Et nos, certa fides, semel ut moriamur oportet,
Nec decet hoc quemquam nomine velle queri.
Sed te, dulce caput, querimur florentibus annis,
Ac vitae ereptum curriculo in medio.
Lustris octo hiemem Lachesis vix iunxerat unam
Ut tibi fatalem rupit avara colum.
O lacrimosa dies, o sidere nata maligno,
Semper et infaustas inter habenda dies.


page 37, image: s045

Quantus in hoc venit tibi, Francia, tempore luctus,
Quantam haec una tulit lux tibi tristitiam.
Ille erat in dubiis et portus et ancora rebus,
Multorumque instar consilie atque animis.
Et quamvis esset generoso stemmate natus,
Atque suis Reges annumeraret avis:
Non tamen ullus erat miti sub pectore fastus,
Nulla parum grati signa supercilii.
Suave erat ingenium, dulcis facundia, mores
Optandi, et facies principe digna viro.
Constantem virtus, sapientem fecerat usus,
Ingenuaeque artes, ingenuusque labor.
Hunc igitur merito Res publica luget ademptum:
Luget ob hunc Franci Duxque Paterque soli.
Maestus et ipse viri comitatur flebile funus,
Maximaque in vultu signa dolentis habes.
Hoc pariter faciunt sacri longo ordine Patres,
Totque lugubri nobilitas habitu.
Cernuntur lacrimae turbata per ora fluentes,
Implentur querulis templa viaeque sonis.
At gemini fratres procul his regionibus absunt,
Dives ubi cultis Suevia gaudet agris.
Henricus senior generosa coniuge felix,
Fortunae excellens, ingeniique bonis.
Atque animo praestans, membrorum et robore Ianus,
Belligeri Martis grande, togaeque decus.
Ambo illi unanimum felici sidere fratrem
Vivere, et e morbo convaluisse putant.
Forsan et ad Iani sua munera ferre Calendas,
Et solito fratrem visere more parant,


page 38, image: s046

Inque vicem laetas audire, et reddere voces,
Atque precari anni mollia fata novi.
Tum festiva simul convivia ducere Baccho,
Et variis animos exhilarare modis.
Has sibi delicias, et inania gaudia fingunt
Heu versa in longam gaudia maestitiam.
Pro risu lacrima iam nunc gemitusque super sunt,
Funereoque sonat murmure tota domus.
Pro thalamo et lecto tumulum subit inclitus heros,
Perpetuusque tegit lumina clausa sopor.
Parte sui meliore tamen fata invida vicit,
Laetus et astriferi vivit in arce poli.
Tristibus et morbis omnique dolere solutus
Divina aeternum laetitia fruitur.
Aligerosque inter coetus, animasque beatas
Concinit aethereo carmina sacra patri.
Huc nos, huc vigiles, Sturmere, attollere sensus
Convenit, et magni despicere orbis opes.
Qua minime credas mors atra supervenit hora,
Nostraque crudeli gaudia falce metit.

AD PETRUM ECHTERUM A Mespelbrun, virum nobilissimum, de obitu Sebastiani filii I. C. [Abbr.: ?] Elegia III.

ERgo tuus misera consumptus tabe Sebastus
Ad gelidas Moeni iam sepelitur aquas?
Et desiderium tibi, Petre, tuisque reliquit
Perpetuum, et tristes perpetuus lacrimas?
O saevam Lachesin, fata o crudelia, nobis
Ante suum eripiunt quae bona cuncta diem.


page 39, image: s047

Non prius occiduo submergitur aequore Phoebus,
Lustrarit nitidis quam supera alta rotis.
Verum illum viridis primo sub flore iuventae
Persephone rapida sustulit atra manu.
Sic heu, sic miseri labor et spes certa celoni,
Immatura perit grandine quassa seges.
Sic gravida teneri velluntur ab arbore fetus:
Sic pubescentem decutit aura rosam.
Hei mihi quod morbus nulla sanabilis herba
Hic fuit, et medicae nil potuere manus.
Nil sanctae valuere preces, nil sedula matris
Cura, nihil sophiae coniugis officia.
Nil lacrimae: lacrimis nec enim fera fata moventur,
Nec tetricae nentes ferrea fata Deae.
Nec pietas iuveni, generis nec profuit ordo,
Nec cultum ingenuis artibus ingenium.
Nec didicisse olim triplicis discrimina linguae,
Nec doctas Lauri fronde ligasse comas,
Quando illi tribuit supremum Iuris honorem
Felsina in Aemiliis non sine laude iugis.
O animum vere generosum: hic Teutonas inter
Hactenus est raro tempora visus honor.
Eloquar, an taceam? pudor est, sed vera fatebor,
Pene bonas artes spernit equestre genus.
Et genere et proavis, auroque superbit et ostro,
Indulgens genio deliciisque suis.
Et potitus densas canibus circumdare silvas,
Et colla indomiti flectere gaudet equi:
Aut, furit externas cum Mars violentus in urbes,
Horrida Bellonae castra tubasque sequi:


page 40, image: s048

Quam tenuisse librum, et studiis dare mitibus aevum,
Atque parare animi nobilioris opes.
Pars bona nempe equitum nostris sic vivit in oris.
Versibus ignoscant pectora docta meis.
In quorum numero iuvenis fuit optimus ille,
Quem gemit imparibus nostra Thalia modis.
At veram laudem qui non satis esse putavit
Posse referre ortus stemmata clara sui:
Sed studuit generis titulos superare vetustos,
Et proprium vigili mente parare decus.
Hoc decus heu terris Libitina invidit, et altis
Egregium tenebris oberuit atra caput.
Sed tamen hoc melius, quam si vel Gallia eundem,
Vel Latum ignota ferre iacenti,
Hic mater potuit solatia ferre iacenti,
Et nato assuras ipsa parare dapes.
Hic soror, hic fratres, morienti hic affuit uxor,
Queis summum dixit frigida lingua Vale.
IULIUS hic frater, quo Francia principe gaudet,
Composuit tristi lumina cara manu.
Et summi maerens in templi parte sepulcrum
Inter honoratos constituit cineres.
Et sertis tumulum, titulisque decentibus ornat,
Ut legat hos longa tempore posteritas.
Iusta novo haec adhibe medicamina, Petre, dolori,
Haec poterunt luctus attenuare tuos.
Adde, tuo superant quod adhuc tres sanguine nati,
Praestantes animis eloquioque viri.
Gallia quos vidit, quos vidit et Itala tellus
Versantes vigili iura sacrata manu.


page 41, image: s049

Echteram et superis caeloque favente beabunt
Progenie numquam deficiente domum.
Adde, tuo super at quod adhuc de sanguine natus,
Quem pulcher famulis Moenus honor at aquis.
Fungitur officio sacri qui Praesulis idem,
Estque idem franci dux dominusque soli.
Quid tibi, quid maius poterant dare Numina patri?
Quod decus Echtero splendidius generi?
Haec tibi, care senex, tantos lenire dolores,
Haec debent luctus attenuare tuos.

AD NICOLAUM CISNERUM I. C. [Abbr.: Iuris Consultum] et Camerae Imp. [Abbr.: Imperialis] assessorem. Elegia IV.

ARdua dua Maeonio meditabar carmina plectro
Pangere, magnanimos et memorare Duces.
Et Regum historias, et facta ingentia Regum,
Quos tulit et quos iam Suecia dives habet.
Quotque Palatino Heroes de sanguine creti
Illustre ornarunt Marte togaque genus.
Et festa ad liquidum celebranda Hymeneia Nicrum,
In primis laudes, Carole sponse, tuas.
Ut genus eximium magnis virtutibus ornes:
Quam tibi sit cordi relligionis honos.
Quae tibi cognitio rerum, prudentia quanta,
Evultu eniteat gratia quanta tuo.
Quam sis intrepidus, quam forti pectore, Mavors
Sicubi belligeras poscit ad arma manus.
Ad veniam facilis: domitor quam strenuus irae,
Ut sine consilio nil moderatus agas.
Denique Gustavo te praestes ut patre dignum,
Quo longum felix Suecia Rege fuit.


page 42, image: s050

Tum sponsam, sponsaeque atavos, magnumque parentem,
Cui patriae parent rura beata meae.
Haec, et plura domi, Cisnere diserte, parabam
Audax Herois tollere ad astra modis:
Cum subito ire meo iubeor cum Principe longas
Flumina per Rheni iam male tuta vias.
Huc ubi sublimes populosa Colonia turres
Romanis olim condidit auspiciis:
Nunc ubi magnificae stant urbis moenia, qua nil
Litore splendidius Rhenus utroque videt.
Qua tumulata trium servantur corpora Regum
(Res mira)integris pene videnda genis.
Mansuram posuit qua longain saecula sedem
Aonii princeps Calliopea chori.
Plurima odoratis ubi laurus surgit in hortis,
Quae doctas merito cingit honore comas.
Mercurius varia quam ditat merce, remotis
Quam vagus huc defert navita litoribus.
Hic iam vivo mei comitatus Principis aulam:
Nec latet istius te, puto, causa viae.
Nimirum ut positis armis ac litibus alma
Pace queat tandem Belgica terra frui.
Qua patiente graves ultra duo lutra vinas,
Haud levia Imperium damna tulisse patet.
Consiliis utinam pars utraque pareat aequis,
Ut cito restitui possit ansata quies.
Ad carosque mihi liceat remeare penates,
Et studia et Musis otia grata sequi.
Otia Phoebus amat: Victurum scribere carmen,
Commoda ni fuerint otia, nemo potest.


page 43, image: s051

Hic inter varios Aulaeque Urbisque tumultus
Compositum veniam carmen inane rogat.

Coloniae Ubiorum, Anno 1579.

AD NATHANEM CHYTRAEum Mencigensem, Poetam celeberr. [Abbr.: celeberrimum] Elegia V.

PAtria communis, quod glorior, est mihi tecum,
Culta Palatinus qua regit arva Leo.
Arva, illa auriferis undis interflua Rheni,
Et Bacchi et Cereris ditia muneribus.
Hic ego, Lotichio sacros monstrante recessus,
Aoniae didici fila movere lyrae.
Hic etiam cultis mihi primus Erastus in hortis
Paeonias docta voce reclusit opes.
At tu Varniades puer olim ductus ad undas
Ornasti eximiis dotibus ingenium.
Castalidum inprimis pulchro succensus amore
Virginei hausisti largiter amnis aquam.
Hinc tibi proveniunt Musis et Apolline dextro
Carmina vel priscis aequi paranda choris.
Sive tui sequeris vestigia magna Maronis,
Sive libet teneris verba ligare modis.
Seu Calabro certas docta testudine Flacco,
Dat palmam ingenio Cynthius ipse tue.
Adde, quod externas iuveni perquirere gentes
Tempore longinquo, ceu mihi, cura fuit.
Diversisque locis diversas discere linguas,
Artis et ingenii dexterioris opus.
Scit pater Eridanus, cum Tybride novit es Arnus,
Novit honeratae Sequana rector aquae.


page 44, image: s052

Novit et uberibus formosa Britannia campis,
Et clara ingeniis Belgica novit humus.
Pene et virique tulit similes sors aspera casus,
Sive aliqua adversi stella sinistra poli.
Ut sumus aratas ausi conscendere naves,
Et pelagi insanis credere corpus aquis.
Utque per insidias latronibus undique septi
Fecimus obscurae tempore noctis iter.
Inque ipsis adeo hospitiis per rura per urbes
Saepius occultos sensit uterque dolos.
Parva loquor, vitae discrimen adivimus ambo,
Nomine quique fuit hospes, is hostis erat.
Sensimus aestiferis quoque febribus ima peruri
Viscera, Paeonia vix reparata manu.
Postque tot exhaustos terraque marique labores
Tandem iterum optatam venimus in patriam.
Doctaque honoratis velati tempora sertis
Solvimus aeterno vota precesque Deo.
Ille, Chytrae, velit longam nos vivere vitam,
Dotibus ut longum prosit uterque suis.
Perpetuos sacro tu condas carmine fastos,
Ut celebrent nomen saecula cana tuum.
Ipse ego sim medica non ultimus arte, meamque
Servatus laudet plurimus aeger opem.

AD P. [Abbr.: Paulum] MELISSUM IN ITALIAM discedentem. Elegia VI.

DIvitis Italiae sic, Paule, viator in oras
Horrida sub brumae frigora tendis iter?
Nec menti incutiunt turgentes imbribus amnes,
Nec iuga supremis nubibus aequa, metum?


page 45, image: s053

I precor, i felix animae pars altera nostrae
Angelico tutus, Paule, ministerio.
Ne tibi vim faciat saevorum turba latronum,
Neu longae subeas ulla pericla viae.
Neuti ibi, quae fertur Latias saevire per urbes,
Innocuum laedat pestis acerba caput.
Cernes magnificasque domos, gentemque togatam,
Multaque Pierio templa sacrata choro.
Praestantesque viros animis, atque artibus, aetas
Quales Augusto Caesare prisca tulit.
Nempe suos etiam profert nunc illa Galenos.
Et magno Sophia certat Aristoteli.
Ambiguamque facit facundo pectore palmam
Rhetoris Ausonio qui tonat eloquio.
Iamque suos etiam Flaccos habet atque Tibullos,
Quique sacrum aequiparent carmine Vergilium.
Quid gemini reseram Iuris legumque peritos,
Qui veteres superant lingua animisque patres.
Illi post longos studiorum, Paule, labores,
Imponent capiti laurea serta tuo.
Et titulis auctum magna cum laude remittent
Huc ad Franconici iugera culta soli.
Moenus ubi pulchram cellis in montibus arcem,
Subiectamque arci suspicit Herbipolim.
Nec non viteferos utroque in litore colles,
Nectarei unde fluit copia larga meri.
In nostro qua vix est terra beatior orbe,
Vix Bacchi ac Cereris dotibus uberior.
Euentur a cano: patriam remeabis adoram
Incolumis, viden' ut det bona signa polus?


page 46, image: s054

Tunc ego complectar te laetis obvius ulnis,
Hic tibi sollennes instituamque dapes.
Nobiscum Sturmerus erit, magnusque Nithardum,
Thungenae columen praesidiumque domus.
Et Dinnerus honor Phoebi, Themidisque sacerdos,
Quisquis et Aonias ornat alitque Deas.
Tu nobis referes veterum monumenta locorum,
Quosque habeat celebres Itala terra viros.
Quicquid et interea fuerit memorabile gestum:
Atque viae longam totius historiam.
Hinc Citharae et cantus modulamina grata sonabunt,
Queis sine vel Regum fercula despiciam.
Haec olim excipient reducem te gaudia: Salve
Interea, ac longum, care Melisse, vale.

AD HENRICUM PETRAEUM Herdesianum, Poetam doctissimum. Elegia VII.

SAEpe suis insunt fatalia nomina rebus,
Tristia seu nobis, sive ea laeta notent.
Nulla quies nostro cum sit, vel rara, veredo,
Conveniens nomen quis neget esse mihi?
Novit id Herbipolis, queritur fidissima coniux
Saepius in solo sola relicta toro.
Vicinae norunt urbes, et Francia tota,
Quique rigas lymphis Francica rura tuis,
Moene pater, nosti quoties tua flumina puppi
Transierim, quoties praepete vectus equo.
Novit fertilibus pecorosa Bohemia campis,
Novit in Austriacis clara Vienna plagis.
Unde ege Francorum redii cum Principe nuper,
Blandina exhilarans pectora cara meae.


page 47, image: s055

Nec mihi certa domi sunt otia, plurimus ager
Semper ubi nostrum postulat officium.
Quod renuisse nefas homini: mea cura negatur
Haud ulli, cunctis ianua nostra patet.
Et facilem soleo dare consultantibus aurem,
Et quocumque vocor nil remoratus eo.
Deposcit reliquum sibi cura domestica tempus;
Absumit totos saepius aula dies.
Tempora praetereo quae dantur inania amicis,
Et quae scribendis exigo epistoliis.
Haud ignota tibi refero, Henrice optime, quondam
Omnia sunt oculis cognita vera tuis.
Et tamen a nostra non cessas poscere Musa,
Ut Thalami celebret gaudia festa tui.
Fecerit hoc melius meus Ellingerus, et arte
Aonta, et puro maximus eloquio.
Seu superum laudat mansuro carmine Regem,
Sancta docens sanctos templa sonare modos:
Seu repetens prisci meliores temporis annos,
Magnorum memorat facta genusque Ducum.
Aurea seu Coi tractans praecepta Magistri,
Includit numeris dogmata certa novis.
Cantanti assurgit Phoebus, doctaeque puellae,
Et Vati applaudit Iena superba suo.
Salve grande novem decus Ellingere sororum,
Salve Paeonii gloria rara chori.
Te vivo, paucis quod contigit ante Poetis,
Cantatur toto nomen in orbe tuum.
Hic, Henrice, tuos digno celebrabit honores
Carmine, quod possit nulla abolere dies.


page 48, image: s056

Hunc comitata mei longe suavissima doctum
Musa Rudingeri succinet ore melos.
Qui veterem Phoebo carissimus incolit Urbem,
Qua socias Moeni Tubarus auget aquas.
Tubarus amne quidem parvus, sed nomine magnus,
Carmine iam Vatis notus ubique sui.
Quem toties fidae laudes flammasque Creusae
Cantantem cupidis audiit auriculis.
Audit et longas saepe ingeminare querelas
Deflentem vidui frigida regna tori.
Audiit et festis divina sonare diebus
Dicta redemptoris miraque facta Dei.
Audiit et dulces miscere epigrammate lusus,
Et varios grato non sine felle sales.
Nec vero praesens Egenolphi Musa tacebit,
Pieria doctas fronde revincta comas:
Sed facili argutas percurrens pollice chordas,
Concinet in laudes multa, Petraee, tuas.
Ut puer excultis Sophiae nutritus in hortis
Nil prius ingenii duxeris esse bonis.
AEquales quanto superaveris intervallo,
Indolis ostendens semina rara tuae.
Teque senex veluti natum dilexerit ille,
Quem Pabeberga dedit, Lipsiaque, heu, rapuit.
Ille, inquam, toto Camerarius orbe celebris,
Ingenii propter tot monumenta sui.
Quam tua mox virtus patriam diffusa per omnem,
Quam tua sit doctis Musa probata viris.
Tum quos pertuleris iuvenili aetate labores,
Quae damna, ac longae quanta pericla viae.


page 49, image: s057

Ut late insignes peregrinus videris urbes,
Quas habet Ausonii nobilis ora soli.
Invictoque geras quantum sub pectore robur
Quando lacessita corripis arma manu.
Haec, et plura canet Vates Egenolphus, honestae
Qui Veneris nuper sensit et ipse faces.
Iamque suae celebrat faciemque manusque Paphillae,
Aureolasque comas, marmoreosque sinus.
Nec magis optarit sibi pondera divitis auri,
Quae Tagus, et rutulis quae vehit Hermus aquis.
Nec quascumque legit felici in litore gemmas
Indus, Erythraei qua maris unda calet.
Afferet huc etiam senior sua vota Fichardus
Virtute et priscis clarus imaginibus,
Nec minus et Sophiae laus, et nova gloria Iuris,
Et lingua pariter, consilioque potens.
Dotibus his patriae per multos commodus annos
Et fuit, et longum si modo vivat, erit.
Ille gerens canis genialia serta capillis
Fundet ad aethereum vota precesque patrem,
Ut sit coniugium felix et fertile vestrum,
Sentiat et placidus iurgia nulla torus.
Sed rari exemplum venerabile sitis amoris,
Cum fuerint alba tempora vestra coma.
Et seri veniant ad limina avita nepotes
Lusuri ante tuos, care Petraee, pedes.
His etiam precibus subscribit Posthius absens,
Cui modo praesenti non licet esse. Vale.


page 50, image: s058

IN NUPTIAS D. [Abbr.: Domini] MELCHIORIS a Feiltsch, Camerae Imperialis Assessoris; et Annae Flehingen. Elegia VIII.

NUper ad auriferi vernantia litora Rheni
Cum genetrice vagus dum spatiatur Amor:
Et quaerit cupidosque viros, tenerasque puellas,
Quos pariter iaculis saevus et igne petat:
Lumina ad augustum quoque flectit aperta senatu,
Publica qui Imperii nomine Iura refert.
Hic videt ore gravem et multa virtute, simulque
Insignem veteri nobilitate virum.
Melchior huic nomen, celebri notissimus aula,
Pisciferis Nicrus cui famulatur aquis.
Hunc ferit, et ridens ait, Hoc cape vulnus amoris:
Cessatum satis est, subice colla iugo.
Apta tuo rogitas quae sit medicina dolori?
Virgo tibi tantum leniet una malum.
Quae gerit innumeras niveo sub pectore dotes,
Atque ipsas formae vincit honore Deas.
Anna, Flehinga domus quam protulit omine fausto,
Sponsa futura tua est. hanc pete, sanus eris.
Hanc pete, tolle moras: nocuit mora semper amanti:
Ergo tuo nullae sint in amore morae.
Nec dubita: nostris eadem quia saucia telis
Praebebit faciles in tua vota manus.
Haec tibi debetur fatis, hac coniuge felix
Spectabis thalami pignora cara tui.
Haec Amor. applaudit pulcherrima mater Amori,
Coniugioque optat candida fata novo.


page 51, image: s059

IN NUPTIAS IOHANN. [Abbr.: Iohannis] GEdelmanni I. Cti. [Abbr.: Iuris Consulti] Elegia IX.

IAM mihi praeteriit dulcis pars optima vitae,
Spargunturque albis tempora maesta comis.
Et curarum aestus gravium mea pectora versant,
Nec cultus medicam fert mihi Phoebus opem.
Et Musae, quas neglexi iam tempore longo,
Sunt merito iratae difficilesque mihi.
Tu tamen a veteri, Iane optatissime, amico
Et lusus teneros, deliciasque petis:
Dum promissa diu, fatisque adducta secundis
Ascendit thalamos Barbara virgo tuos,
Et genere et censu praestans, formaeque decore:
Verum animi donis et pietate prior.
Quae spectanda viris bona sunt, potiusque petenda,
Quam quas terra ferax, quas mare fundit opes,
Nam nisi divitiis virtutem iunxeris almam,
Divitiae vitiis pabula suppeditant.
Adde, quod instabilis fortunae munera saepe
Velmanus hostilis, vel rapit ignis edax.
Croesus in exemplo est, qui regno exutus et ostro
Extremum clausit pauper inopsque diem.
Ut sileam miseranda tuos Antuerpia cives,
Nec referam populos Gallia maesta tuos.
Cogitur heu bona pars alienas ire per oras,
Et mendicato pane levare famem.
E quibus insignes opibusque et sanguine multi
In summis suerant vivere deliciis.


page 52, image: s060

Hoc animo genitor tuus, optime Iane, sagaci
Vidit, et haud tutum sidere deliciis,
Nate, ait: ingenuas amplectere sedulus artes,
Dum florent aevi tempora prima tui.
Certe ego (fata sinant) haud parcam sumptibus ullis:
Tu modo propositam currere perge viam.
Et mora nulla: bonis iuvenili aetate Magistris
Ad vada pisciferi traderis alta Nicri.
Hic ubi promotum satis est, et Gallia vidit
Attentis leges imbibere auriculis.
Atque bipartiti versare volumina Iuris
Grandia cum glossis, Bertote magne, tuis.
Inde coronatum lauri te fronde recepit
Non procul a patrio Spira superba solo.
Spira forum Imperii Romani nobile, quo nil
Splendidius nostro Phoebus in orbe videt.
Hic agit ille meus Cicerone disertior ipso
Cisnerus, Phoebi gloria, Iuris honos.
Qui nunc historiasque ducum, gentisque vetustae
Francorum densis eruit e tenebris.
Atque novis reparat veterum monumenta libellis,
Neglecta in logo quae iacuere situ.
Noster et hic habitat docti Kyruvangius oris,
Mitia legitimi natus ad arma fori.
Hic meus est Schoras sermone et pectore verus,
Quem celebrat digno multus honore cliens.
Quique pari Schoram comitatur Linkius arte,
Nec candore animi, nec pietate minor.
Et qui Lotichium ceu fratrem frater amabat
Ziglerus lingua consilioque potens.


page 53, image: s061

Hic quoque VOLANDUS primum te vidit, et ultro
Coniugium natae detulit ipse suae.
Illa sed heu paucos vixit tibi iuncta per annos,
Et peperit lecto pignora nulla tuo.
Euphrolynae, ecce, locum nunc formissima supplet
Barbara, supremo sic statuente Deo.
Quam genuit multa virtute Georgius ille
Crapfius, et claro stemmate conspicuus:
Consule Vangionum res quo se publica iactat,
Et metuit nullas hoc superante minas.
Dii faciant longum superet, vitaque fruatur,
Deque tuo quondam sanguine fiat avus.
Vestraque progenies nullo non floreat aevo,
Omnibus et semper sit cumulata bonis.
Haec precor, his votis facili DEUS annuat aure,
Et iubeat nostras pondus habere preces.

AD ERASMUM NEUSTETTERUM cognomento Sturmerum, Equitem Franc. [Abbr.: Francum] etc. de obitu filiae suae unicae. Elegia X.

UNICA nata mihi nono quae filiae vere est
Post nova legitimi foedera coniugii,
Occidit heu, Sturmere, simulque exstincta parentum
Gaudia sub tristi spesque iacent tumulo.
Februus hanc superas prodire in luminis auras
Viderat, Augustus luce carere videt.
Sic heu, sic teneri rapiuntur ab arbore fetus,
Sic modo nata mala vellitur vua manu.
Ac mihi iam felix tam pulchra prole videbar,
Fingebamque animo somnia vana meo:


page 54, image: s062

Talis erit, sic divino mihi numine crescet,
Cursabit nostros sic tenera ante pedes.
Obvia sic veniet ridensque hilarisque parenti,
Et balbo tales proferet ore sonos.
Mox etiam incipiet rerum cognoscere patrem,
Atque pias discet me praeeunte preces.
Praeceptisque bonis animum informabo tenellum,
Ne vitiis pessum dent mala saecla suis.
Res agat urgebo: corrumpunt otia mentes.
Et sunt virgineo dira venena choro.
Consuescet prima iam aetate subire labores,
Feminae debent quos didicisse manus.
Ne mihi sit for mae nimium studiosa: nec aurum
Crinibus, aut gemmas induat articulis.
Sit pia, sitque animum niveo decorata pudore,
Gemma licet desit, culta erit illa satis.
Tandem cum digno dabitur nova nupta mar ito,
Et mater fuerit, gaudia quanta feram?
Id mea cum venient lusuri tecta nepotes,
Et senii fallent taedia longa mei.
Nec me cum pueris tum balbutire pudebit,
Vel tenera in caro pignora ferre sinu.
Haec ego fingebam mihi gaudia nuper: at illae
In longam vertit mors fera tristitiam.
Est tibi pro thalamo tumulus, mea nata, paratus,
Iamque sepulcralis fax micat ante fores.
Hei mihi, quo raperis mea lux, mea sola voluptas?
Quora peris mea lux, filia quo raperis?
Sed neque iam mea lux potes heu, neque filia dici
Iam mea: mors eheu te vocat atra suam.


page 55, image: s063

Ite igitur matres, ite atque inferte sepulcro
Innocuae tristes exuvias animae.
Has solas tellure rapax Libitina recondit:
Ipsa anima Angelicis est sociata choris.
Aeternis fruiturque bonis secura malorum,
Quae modo nos cruciant, quaeque futura manent.
Tristia multa ferox etenim Bellona minatur,
Sanguineas toto quae quatit orbe faces.
Ut taceam pestes alias, quibus undique vitae
Impetitur, longum quas numerare foret.
Tu nil ergo malis, carissima filia, passa es,
Morte obita pax est et tibi parta quies.
Sed male mecum agitur (pietas ignosce parenti)
Qui mihi iam videor parte carere mei.
Nam tu sanguis eras meus, et pars maxima cordis:
Tu vitae requies deliciaeque meae.
Nec patrios tantum poteras iam noscere vultus,
Nota sed et cari verba parentis erant.
Ad vocemque meam flectebas lumina et aures,
Et dulces risus bella labella dabant.
Hosque oculos, hoc saepe caput, barbaraque petebas,
Deducens parvas nostra per ora manus.
Haec ego dum recolo, gemitus dolor edere cogit,
Cogit et invitas imbre madere genas.
Et loca vix possum lacrimis spectare retentis
Conscia vagitus, filia cara, tui.
Seu mensae assideo, te iam mensa ipsa requirit:
Admensam praesens nam mihi semper eras.
Sive cubile peto, repetens suspiria dico,
Non habet heu numerum triste cubile suum.


page 56, image: s064

Saepe etiam miseros perturbant somnia sensus,
Et venit ad nostrum flebilis umbra torum.
Agnosco querulas moribundo pectore voces,
Seminecesque oculos, pallidulasque genas.
Qualis nempe anima iam deficiente iacebas,
Saeva brevem rupit cum tibi parcae colum.
Saepe mihi vivam te somnia laeta reducunt,
Nuper adhuc sano corpore qualis eras.
Tunc ego consueto tibi blandior ore, simulque
Ingemino teneris oscula cara labris.
Atque iterum nata incolumi mihi gaudeo; verum
Mox mea cum vano gaudia somno abeunt.
Talem ego nunc agito, Sturmere amplissime, vitam,
Postquam mors oculis carius atque anima
Mi solatiolum vitae abstulit invida, nilque
Quam desiderium flebile iam superest.
Hoc miserum torquet, vitalemque ossibus ipsis
Exhaurit sucum, meque dabit tumulo,
Quo tegitur mea vita: urna nam condar eadem,
His quae versiculis nota duobus erit.
Posthius hic iaceo: mecum mea nata quiescit
Unica, qua rapta vivere non potui.

AD IOHAN. [Abbr.: Iohannem] BOTCHERIUM Pedemontanum Poetam doctiss. [Abbr.: doctissimum] Elegia XI.

ERGO te Musamque tuam, cultissime vates,
Ultro offers de te tale nihil merito?
Quid maius Regesque mihi donare potentes,
Magnificique queat Caesaris alma manus?


page 57, image: s065

Divitiae metuant ignesque diemque necesse est,
Bellaque et occultos nocte silente dolos.
Sed neque tempus edax, neque fur, nec flamma, nec hostos
Ingenii poterunt tollere dona tui.
Ergo hilari gratoque animo tua munera, teque
Excipio, et caris oscula figo genis.
Et quia fata nihil dederunt mihi, quo tua digne
Compensare queam munera, quod doleo:
Me tibi, me totum tibi, magne Poeta, vicissim
Dono: tuus vivam, deficiamque tuus.
Utque tuos passim ediscat Germania versus
Efficiam, in laudes multa canatque tuas.
Botherium invicti resonabunt litora Rheni,
Botherium Moenus, Botheriumque Nicrus:
Quique tot eximios nutrit pater Albis olores,
Oderaque et rapidis nobilis Ister aquis.
Meque simul dicet Germania tota beatum,
Quod mea sint versu nomina nota tuo.
Vive valeque, precor, longum, divine Poeta,
Carmine ut innumero nos tua Musa beet.
Divinis veniens quod laudibus evehat aetas,
Et resonent nomen plena theatra tuum.

VOTUM SANCTUM DOMINO. AD PAULUM MELISSUM SCHEdium P. L. [Abbr.: Poetam Laureatum] Elegia XII.

QUale sit hoc, Domino quod vovi nobile votum,
Carmine, paule, meo certior esse cupis:
Nempe quod immodico perfundere teporae Bacchae
Non umquam, superat dum mihi vita, velim.


page 58, image: s066

Hoc summi praecepta Dei veneranda requirunt:
Hoc Ratio, nobis quam dedit, ipsae iubet.
Adde, valetudo quod idem mea postulat: adde,
Quod deceat doctos sobria vita viros:
Praecipue Medicum: miseris ut rectius aegris
Consulat: his etenim vellevis error obest.
Adde, quod in gravibus praeceps occasio morbis
Praesentem medici saepe requirit opem.
Hic rogo quid faciat, cerebrum cui fervet iaccho,
Quive olido hesternum ructat ab ore merum?
Praetereo rixas, scelera impia, vulnera, caedes,
Omnia quae demens parturit Ebrietas.
Multa sacrae referunt exempla, ac multa profanae
Historiae, atque aetas plurima nostra videt.
Ergo Bacche vale, Bacchique valete sodales:
Non ego, non vestro postmodo more bibam.
Nullus amicus erit tanti mihi, non erit ipse
Caesar, ut hoc mutem nobile propositum.
Non, etsi pretium mihi Francia tota daretur,
Quicquid et in gemino litore Rhenus habet.
Vina bibam, sed parca sitis quantum exigit. ultra
(Teste loquor Domino) pocula nulla bibam.
Huius me memorem voti facit annulus iste,
In digito minimo quem mea dextra gerit.
Huic similem, si me redamas, tibi, Paule, parabis,
Ut simili posthac tu quoque lege bibas.

FINIS.