FLORIDORUM LIBER SEPTIMVS, QUI ET SECUNDUS SPONSALIUM. IN SANCTISSIMAM EUCHARISTIAM, DIVINI AMORIS ALIMENTUM.

I. Figurae, dignitas, effectus. SPONSA.

ESCA dulcis, esca laeta.
Venit ad nos caelitus.
Panis almus angelorum
Fit cibus mortalium.
Panis hic est filiorum,
Gaudeamus intime.

Manna verum, manna sanctum
Venit ad nos caelitus.
Venit agnus Pascha verum.
Umbra cedit lumini.
Manna et agno victitantes
Gaudeamus intime.
Rex potens Asuerus ille
Ornat en convivium
Splendideque ac sumptuose
Omnibus communiter.
Hic edentes, hic bibentes
Gaudeamus intime.
Mensa Regum nil ad istuc
Ferculorum ferculum.
Carne Christi quid potestis
Invenire dignius?
Hac famem soluisse fas est.
Gaudeamus intime.
Vita mundi panis iste:
Fortitudo imbellium:
Et medela morbidorum:
Et triumphus sospitum:
Dux oberrantum [Reg: oberrantium] fidelis.
Gaudeamus intime.

Hic dator solaciorum
Rebus in contrariis:
Perduellium fugator:
Terror, horror daemonum:
Vena cunctorum bonorum,
Gaudeamus intime.

II. Sed tu muta beris in me.

O quando quando tandem
Dies vehetur illa,
Qua de duobus unum
De meque, teque fiat?
Dilecte mi per istam
Quam sic frequenter abs te
Buccellam capesso,
Buccellulam beatam,
Temet rogo per ipsum,
Migrare me fac in te.
Nil insuper, sed unum
Te noverim: sat istud.
O mi dapes amatas
Dapesque flagitatas.
O indices amoris,

Quid o quid huic amori
Possim referre contra?
En totum habe meum cor,
Quod saepius dicatum
Tibi saepius dicabo.

III. Desiderium vitalis alimoniae.

ESuritio te mea,
Te sitis mea flagitat.
Iesu ad te rapior, viden?
Ante aras iaceo tuas,
Imple largus inanem.
Quae quis expetit, omnia
In te reperio [(transcriber); sic: repperio] : domum
Dilecte ingreditor meam,
Imple pectora iubilo,
Imple largus inanem.
Ni tu me, bone, nutrias,
Ni des te mihi pabulum,
Atque id crebrius actites,
Membris attenuor nimis:
Vita me fugit ipsa.

Desertis melioribus,
Ad peiora statim ruo.
Urgent namque me identidem.
Quae contagia ceteros,
Culpae innata vetustae.
Sed corpus quoties tuum
Corpus vescitur hoc meum,
Spretis deterioribus,
Tuo percita numine
Consector meliora.

IV. Dulcissimi sensus.

FElix anima, felix nimis
Cum Iesu ad epulas accubans:
In queis [Reg: quibus] edendus ponitur
Quem diligit plus omnibus.
Ut ipsa sese non capit
Tale aduocata prandium?
Manant sub artus flammulae,
Malis pie rorantibus.
Immensa Iesu charitas [Reg: caritas] ,
Immensa liberalitas.

Ancillulis, et servulis
Se dat suis edulium.

V. Fortitudo, et victoria tentationum.

SUrgo caelesti dape recreata,
Surgo divinis onerata donis,
Surgo sublimi generositate
Macta, animisque.
Iam licet nullum timuisse bellum,
Aere florentes cuneos fugabo:
Ipse nam Sponsus dedit esse doctam
Vincere pugna.
Hostibus qui non oculo hauriuntur
Certo, me caecis operire telis
Per dies instant simul, et tenebras,
Sed sine damno.
Cingimur contra, similique Marte
Frangimus vires temerariorum,
Et suis hostem viduamus armis
Auspice Iesu.
Mensa me Iesu bene pascit, illa
Rebus infestis mea corda fulcit:

Inde mi nunquam male praeparatum ad
Turbida pectus,

VI. Invitationes mutuae.

VEni veni columba,
Nil te sinas morari.
Mea o soror venito,
Accumbe, nam tibi de
Memet dapes paravi
Vivasque, regiasque.

Thesaure mi venito,
Nil te sinas morari.
Veni mea o voluptas
Recubare in hoc, tibi quod
Constravimus cubile
Castumque, suaveolensque.

Sum puritatis auctor,
Castas amoque mentes,
Non sordidumque corpus.

Eo venire gratum est,
Huiusmodi immanere
Semper velim cubili.

Quod praedicas, quod optas,
Hoc tumet ipse donas.
In me ergo virginale
Tibi excita cubile:
Nostras ut inter ulnas
Suavissime quiescas.

VII. In refugientes a sacra synaxi.

MEnsam videtis apparatu regio
Novis onustam lautiis.
Libanda vobis ipsamet proponitur
Mundi salus, et hostia.
Invitat idem vocibus amicissimis,
Qui gratis esca factus est.
At vos agrestum [Reg: agrestorum] more terga vertitis,
Obire nec vultis dapes.
Hic est medela, vos medelam spernitis,
Heu sanitatis indigi?

Hic robur est, vos robur istuc spernitis.
Heu viribus fractissimi?
Hic sunt talenta, vos talenta spernitis,
Heu pauperum pauperrimi?
Hic lumen est, vos lumen hocce spernitis,
Heu obsiti caligine?
Hic est levamen, vos levamen spernitis,
Heu obruti tot molibus?
Manat bonorum varietas hinc multiplex,
Auctore ab ipso perpetim.
Vos interim tantam bonorum copiam
Dementer aversamini.
Per mare malorum curritis, recurritis:
Velis viam quin flectitis?
Hic mare bonorum est, huc rates aduertite,
Velorum et alas pandite.

VIII. Mors est malis, vita bonis.

HAec esca vitam sufficit,
Haec esca lethum parturit:
Tantum boni, tantum mali
Eandem habent originem.
Vita quid est iucundius?

Quid morte contra tristius?
Hoc pabulum veruntamen [Reg: verumtamen]
Utrunque [Reg: Utrumque] fit sumentibus.
Nil ergo eodem dulcius,
Et nil eodem amarius.
Sed improbos interficit,
Probosque vita munerat.
Quapropter omni crimine
Piati ad hoc convivium
Vos ferte, pleni sobriis,
Sanctisque cogitatibus.

IX. Quid retribuam Domino?

O Sempiterne conditor,
O mi redemptor, o parens
Meae salutis, o vigil
Custos meus, rector meus,
Tutorque constantissime,
Adiutor o promptissime
Amator o fidissime,
Largitor effusissime,
Ut me tibi propter tua
Debere dona sentio?

Sed debeam cum plurima,
Nec pauca possum reddere.
Quidquid meum est, prius tuum est,
Tu mi dedisti singula.
O quid tibi rependerim?
Sum quanta quanta, sum tua.
O quid tibi rependerim?
Sed in super mirabili
Splendore, honore, gloria,
Felicitate, copia,
Amore percussus facis
Me sancte Iesu nobilem,
Dans temet in cibum mihi:
Ut spirituque, et artubus
Sim iuncta, nodo duplici.
Cuius thronus sunt Cherubin,
Ego facta sum thronus tuus.
Quid me potest honestius,
Quid me potest beatius
Haberi, et excellentius?
Quid ergo prolixissimis
Donis tuis rependerim?

X. Corpus Christi donum optatissimum.

DA morbidis salutem,
Da naufragisque littus,
Clientibus patronos,
Egentibusque sumptum.
Da regibusque gentes:
Da militique robur,
Ducibusque da triumphos,
Patrium larem profectis,
Patriamque ab hoste captis.
Orantibus colonis
Da fertiles agellos.
Orantibus maritis
Da liberos trecentos.
Da cuique da benigne
Rectissime quod optat,
Mihi quid est datur us?
Mortale nil capit me,
Nihil lubet caducum,
Te da mihi frequenter
Sub crustulo pusillo,

Sub candidaque fruge.
Te nam replenda solo est
Mei amplitudo cordis.

DIVINAE LAUDES.

I.

QUOS sol priores ore spectat aureo,
Vasto revertens gurgite:
Quique hunc diurna languidum vertigine
Propius cadentem cernitis:
Et qui frequentes imbribus madescitis
Austrum colentes humidum:
Demum furentes qua procellas suscitant
Septentrionum filii:
Telluris omnes incolae antiquum patrem
Cantate festis plausibus.
Eius perennem agnoscite indulgentiam,
Agnoscitote munera,
Huic pangitote melos, adorate, et nova
Afficite caeremonia [Reg: caerimonia] .
Quantum potestis, mentibus, sermonibus,
Tubis, lyris, et tympanis,

Et cymbalis, et tibiis, et nabliis,
Et barbitis, et organis
Efferte numen omnium sanctissimi.
Regisque regum maximi.
Laudationem promeretur quamlibet,
Quibusque maior laudibus.

II.

CUi templa sacra educimus,
Cui thura [Reg: tura] flammis addimus,
Quem comprecamur in dies,
Verusque Deus, et unus est.
Aeternus idem, et iustus est,
Pius, potens, ac providus,
Clemens in omnes, omnium
Rector, patronus, artifex.
Miscetur ille singulis,
Plena ipsius sunt omnia.
Nec terra, mare, nec sidera
Totum queunt includere.
Deus tacetur verius
Quam dicitur: nec nostra mens
Natura quae sit numinis
Indagine ulla concipit.

SANCTUS DEUS. Iteremus hoc:
SANCTUS DEUS, SANCTUS DEUS.
Sit laus Patri, sit Filio,
Utriusque sit Spiramini.

III.

CUm Deum canere ordior,
Unde exordiar ambigo.
Incertum est ubi desinam,
Sic me copia pauperat,
Ingens copia laudum.
Quare vos opera illius
Diversissima et optima,
Vestro pro modulo impigre
Communem dominum ac Deum
Hymnis concelebrate.
Hunc vos milia millium,
Ministri innumerabiles,
Partiti ordinibus novem
Ne silete, sed indidem
Hymnis concelebrate.
Ignis, ros, pluviae, nives,
Frigus cum glacie, et gelu,
Undae, flamina, grandines,

Tellus magna parens, Deum
Hymnis concelebrate.
Aequoris vada caerula,
Fluctus, flumina, rivuli,
Stagna cumque paludibus,
Fontes cum lacubus, Deum
Hymnis concelebrate.
Saltus frondiferi, iuga
Excelsissima montium,
Umbrosissima vallium,
Quidquid prodit humo, Deum
Hymnis concelebrate.
Aquarum incolae, et aera
Queis [Reg: Quibus] transmittere ludus est,
Ferarum, et pecudum genus,
Et quodcumque animal, Deum
Hymnis concelebrate.

IV.

QUamdiu solis radium tuebor,
Mique decretos agitabo menses,
Fata me donec patientur istoc
Aetere [(transcriber); sic: Aethere] vesci,
Semper auctorem venerata mundi

Debitum impendam studiosa cultum:
Semita incedam dominique semper
Pectore laeto.
Hunc pia semper memorabo lingua,
(Aequius nemo memoratur illo)
Absque divina mihi laude nulla
Effluet hora.
Mi Deus carmen meus est futurus,
Voce laudabo, penetralibusque
Cordis illius reputabo mecum Plurima dona.
O quibus me non meritis honestans
Partibus multis simul ante multos
Extulit? quaenam Deus hisce donis
Dona rependam?

QUERIMONIAE IN TENTATIONIBUS.

I.

REX aetheris ter maxime,
Aduerte sis huc lumina.
Qui differant me turbines

Si respicis, age respice.
Imber malorum effusior
Supra caput meum astitit.
De me trophaea cogitant
Chiliades oppugnantium.
Me continenter involant,
Inducias [Reg: Indutias] que denegant.
Nec quippiam, meum nisi,
Heu, concupiscunt sanguinem.
Tantis age in periculis
Succurre mi quam diligis:
Neu me fer a latronibus
Perire funestissimis.

II.

PLutonii satellites,
Lethaea monstra quid meum
Dire caput lacessitis?
Fraudes, dolos quid nectitis?
Quid eia tot me casibus
Iactare delectamini?
Quid me labores, improbi,
Tantos adire cogitis?

O gentium immanissima,
Quam noxiam, narra, tibi,
Quamue attuli molestiam,
Quamue irrogavi iniuriam?
An quod probare me Deo
Enixius contenderim,
Eiusque sanctis iussibus
Feruenter obsecuta sim?
Quod spes in illo colloco,
Quod tota ab illo pendeo?
Amare quod medullitus
Ipsum nec unquam [Reg: umquam] desino?
Hoc istud est, miserrime
Quod tartari invidentiam
Flagellat. Oh quid interest?
Flagellet immortaliter.

III.

PRo pro quid hoc incendii
Meat per ossa lentius?
Haud e supernis sedibus
Descendit iste spiritus.
Cocytus illum suscitat.
Cocytus hunc ignem creat.

Subduntur hinc nobis faces
Taeterrimae libidinum.
Pridem malum Cupidinem
Abire iussi in rem malam:
Fugere, ah dolor, nondum queo
Fugisse quod putaveram.
Quid sic, caro, quid sic furis?
Dominam in tuam quid calcitras?
Ni conquiescis, te modo
Vexabo lamentabili.

IV.

PRoclive non est dicere,
Quot me tuis, Iesu bone,
Obtemperantem legibus
Tentationes avocent.
Ut irrito me foedere
Privet tuis amplexibus,
Abducat ut Sponsam tuam,
Quid mundus ah non incipit?
Promittit aurum barbarum,
Opesque plane divites,
Plausus, honores, gratiam,
Nomenque mortis nescium.

Huic inquio: nil promoves:
Aurum meum, gazae meae,
Plausus, honores, gratia,
Et nomen, est Iesus mihi.
Vis sentiendi multiplex
Dat multiplex negotium,
Blandisque suasionibus
Ad indecora pellicit
Sensus feruntur ad malum
Aetate ab usque primula:
Quoduis voluptatum genus
Nunc iste, nunc ille offerunt.
Conflictus hic atrocior,
Quanto hostis est vicinor.
Ah, in sinu semper meo
Hostem meum circumfero.
Ictus remetior ictibus,
Succumbo victrix denuo.
Quod vincor est ignaviae:
Quod vinco, tu Iesu facis.
Trifaux et ille Cerberus
Latratibus me territat
Cuius rabiem avidissimam
Sopire nosti [Reg: novisti] perbene.

V.

NUperrime, o salus mea,
Ubinam eras, exercitus
Cum me frequens invaderet
Ferro stupendum saeviens?
Cur non meis clamoribus
Permotus atque lacrimis,
Ut postulabat res, opem
Mihi ferebas tempori?
An non ego miles tua?
An non tibi charissima [Reg: carissima] ?
Dilecte mi, cur absque te
Pugnam horridam pugnavimus?

Haud longius recesseram,
Tecum manebam clanculum,
Tuoque non vulgariter
Laetabar in certamine.
Addebam ego robur tibi,
Teque adiuvabam strenue:
Nec absque me tam nobilis
Tibi contigit victoria.

Tu proeliator acriter,
Meisque nixa viribus,
Quas affuturas spondeo,
Ducas triumphum crebrius.

ZELUS DIVINI HONORIS.

I.

QUousque, mi Iesu, tuos
Videbis aduersarios
Tetris opertos pestibus
Impune vita perfrui?
Rident Scythae ritus tuos,
Mactantque saxis victimas,
Te Sabbatharius iterum
Cruci libenter traderet.
Calvinus, et Suenkfeldius,
Unaque Trinitarius,
Et Zuvinglius cum Flaccio
Regnis fugant, et urbibus.
Altaria tua destruunt,
Necem Prophetis inferunt,

Per impiamque audaciam
Leges tuas pede proterunt.
Quousque, mi Iesu, tuos
Videbis aduersarios
Diris opertos pestibus
Impune vita perfrui?

II.

NUmquamne qui licentius
Ausi Deum contemnere,
Factis scelestioribus
Poenas dabunt non impares?
Qui se potentes efferunt,
Armisque caelum territant,
Qui divites obambulant,
Fastu indecoro turgidi,
Amplissimam qui congerunt,
Dum foenerant, pecuniam,
Quos lingua alit periurio,
Piacula non luent sua?
Magnum ebriosis da malum:
Inflige poenam adulteris:
Inflige grassatoribus:
Inflige proditoribus.

Divina qui superbius
Praecepta conculcaverit,
Istunc (quod est aequissimum)
Ad inferos devoluito.

III.

QUi Christiani dicimur,
Christum colamus verius:
Mittamus oro nuntium
Stultis opinionibus.
Qui Christiani dicimur,
Christum colamus sanctius:
Mittamus euge nuntium
Tot moribus pravissimis.
O sentiamus singuli
Omnes quod una sentiunt.
O sentiant omnes simul,
Quod sentiunt vel singuli.
Ne nos amor labentium
A sempiternis abstrahat.
Hic namque diversorium
Ad patriam tendentibus.

ASCETICA, SIVE QUOTIDIANA SPONSAE EXERCITIA.

I. Compunctio cordis

DElicta mea recogito,
Pectus meum diverbero,
Irroro vultum lacrimis.
Tibique supplex accido.
Iesu tuae clementiae
Ah ne graveris obsequi.
Ne perde iustus noxiam,
Serua misertus supplicem.

II. Gratiarum actio.

PRo tantis meritis tuis,
Pro tot muneribus tuis,
Indignam quibus afficis,
Quas reddam tibi grates?
Dignas soluere gratias
Haud istuc opis est meae,

Nec quidquid manet uspiam
Nostrae conditionis.

III. Spes.

MItissmus [(transcriber); sic: MItississmus] , suavissimus
Sese Deus colentibus,
In se Deus sperantibus
Pax, gaudium, securitas.
Sperabo dum spiravero,
Colamque in omne saeculum.
Sperate, colite altissimum
Quotcumque Phoebus aspicit.

IV. Amor.

ADhuc Deus laboro
Te plus amare plusque,
Totaque mente, totis
Te viribusque fas est,
Vires et ultra amari.
Te diligam supra omnes,
Supraque memet ipsam,
Tu turris, atque rupes,

Tu murus, atque vallum,
Tu castra mea, meusque
Arcus, clypeus, et arx es.

V. Timoringenuus.

SI tu mi pater es Deus,
Atque ego tibi filia,
Cur te mancipium velut
Quoddam vile timebo?
Non me supplicium movet,
Herum laedere nescio:
Sed offendere abominor
Pium nata parentem.

VI. Pro peccatoribus.

VIx unus atque alter tua
Mandata Iesu factitat.
Scelesta perpetrantium
Referta tellus undique.
At tu scelestos corrige,
Culpas et obliviscere.

O praeda ne sint tartaro
Tuo coempti sanguine.

VII. Principium, et finis actionum Deus.

IESU principium meum,
Idem finis ades meus.
Verba tu mea tempera,
Facta tu moderare.
Tu da rebus in omnibus
Abs te semper ut ordiar,
In te denique desinam.
Adsis rite vocatus.

VIII. Dolor de vitiosis affectibus.

MEcum tot annis praelior,
Et memet ipsa persequor:
Sed absoluta contigit
Nondum mihi victoria.
Affectionibus meis
Menti parum audientibus,

Hem quot cruces, hem quot neces
Pridem intulisse debui?

IX. Exultatio [Reg: Exsultatio] spiritus.

UT blanda motionum,
Sensusque suaviores
Pectus meum pererrant?
Mens exilit [Reg: exsilit] , Deoque
Afflata, iam relictis
Mortalibus, supernis
Se miscet icta regnis.
O saepius revise
Me dulcis hora: namque
Felicius quid unquam
Tali precemur hora?

X. Desiderium propter Christum aduersa patiendi.

QUi multa gravia, et aspera
Te propter, o Iesu, potest
Perferre quam fortissime,
Is diligit feruentius.

Amare feruentissime
Ego tua te desidero.
Hinc est quod aduersissima
Te propter opto perpeti.

XI. Resignatio.

EN me premunt dolores,
Et lingua me lacessit,
Nimium poterva lingua.
En res abacta furto est.
En voluitur superbas
Incendium per aedes.
Charissimum [Reg: Carissimum] parentem,
Charissimum [Reg: Carissimum] que fratrem,
Charissimam [Reg: Carissimam] sororem
Avara mors ademit.
Pecuniaeque, opesque,
Famulaeque, servulique
Erant mihi: sed ecce
Ad inopiam pudendam
Te non vetante veni.
Libenter omne durum
Veruntamen [Reg: Verumtamen] feram, si

Tibi sciam placere:
Tua mea sit voluntas.
Nos saepe velle nostrum
Deludit atque fallit.
Tua Deus ast voluntas
Est ipsa rectitudo.

XII. Afflictatio corporis.

UT animus imperet meus,
Moderetur atque sensibus,
Hoc punio corpus meum,
Et servitute comprimo.
Mansuetus utique, ac mollis est,
Multumque delectabilis,
Qui nostra torret intima
Facibus suis amor Dei.
Sed dura facere, et perpeti
Praegestit idem. Ludus est
Ieiuniis pallescere,
Humi cubile sternere,
Fraudare se soporibus,
Noctem precando ducere.
Setosa tunica, et hispida

Mi saepe corium defricat.
Quin et frequenti verbere
In memet ipsa saevio.
Oluscula, et radiculae,
Leguminumque vilia,
Sine sanguine mihi cena sunt,
Et artis expers mensula.
Mihi Falerna pocula
Sunt nota tantum nomine.
De vitreis nam fontibus
Sitim levamus aridam.
Et haec, et alia plurima
Laetaque, lubensque perfero.
Maiora longe passus est,
Quem diligo, sponsus meus.

XIII. Solitudo, et quies.

DUm sola sum, non sola sum:
Si sola non sim, sola sum,
Ipsaque me fio minor.
Quid turba nisi turbas ferat?
Quietis heu non dubia mors,
Qua cum Deo, et caelestibus

Divina, et immortalia
Tractanda sunt negotia.
Sedes Deo gratissima
Sedata mens, silentio, et
Devota solitudini.
Nolo foris vagarier,
Oculisque simul, et auribus
Rerum sequi vanissima.
Domi sedere me iuvat:
(Chara domus est, domus optima)
Actis procul tumultibus
Habitare mecum, et olympicis
Liquescere voluptatibus,
Dum sancta lego volumina:
Regem, et beato ordines
Dum mentis acie contuor,
Et rebus a pereuntibus
Illuc abire concitor.

XIV. Examen conscientiae.

NE iudicum iustissimus
Me luce in illa iudicet,
Aperta qua divinitus

Reddent sepulcra mortuos,
Ego ipsa me severius
In singulos iudico dies.
Excutio memet sedulo
Animi recessus intimos
Perscrutor, et remetior
Cum cogitatis omnia
Quae dixerim, quae fecerim,
Asole primo in vesperam.
Iniqua Christi legibus
Quae perpetrata reperio,
Gemitu, dolore, atque precibus
Et lacrimis oblittero.
Licebit o cui dicere
Nullo reus sum crimine?
Laedere Deum est facillimum.
Horis diurnis quot fluunt,
Et antequam Phoebus cadat,
Num septies iustus cadit?
Tam saepe si iustus cadit,
Iniustus, heu, quoties cadet?

XV. Cum mane surgitur, hymnus.

RUrsum purpureis alma iugalibus
Aurora invehitur, iam vaga sidera
Axem deseruere,
Novus lucifer appetit.
Stratis desiliant corpora segnibus,
Tendamusque Deo brachia supplices,
Et grati veneremur,
Per quem rite quievimus.
Oramus, bone Rex, da vigilantibus
Semper iustifico pectore, serium
Exspectare diem illum,
Magni iudicii diem.
Tum nos inter oves allege dexteras,
Sanctorumque pius coetibus insere,
Aeternique diei
Fac attingere gaudia.

XVI. Ante studia.

CIrcumfusa animis densior impedit
Caligo supera cernere, et infera,

Nec mores mediorum
Promptum est noscere planius.
Nubes inscitiae mentibus incubant;
Hem nobis nihil est insipientius,
Nil indoctius. Ergo
Te succurrere poscimus.
Rumpe o rumpe moras, optime Spiritus,
Et praepande piis lumina mentibus,
Quo Musis valeamus
Pectus fingere dulcibus.
Quodcumque auxiliis assequimur tuis
Doctrinae in studiis, id tibi reddimus.
Doctor sancte, precamur,
Veram da sapientiam.

XVII. Ante cibum.

MUndi creator praepotens,
Curator atque provide,
Qui largitate plurima
Victum paras viventibus,
Quam hora monente ponimus
Mensam tuorum consecra:
In nomine siquidem tuo,

Sicut iubes, accumbimus.
Quantum fovendae postulant
Vires, edamus sobrie:
Ne ventrem avarum crapula
Distendat oh turpissima.
Terrena corpus nutriant,
Mens victitet caelestibus;
Utrun [Reg: Utrum] que cuius est opus,
Utrun [Reg: Utrum] que pascat iugiter.

XVIII. Post cibum.

MUnere tuo parens Deus
Expleta dapibus est fames:
Bibendo, edendo corpori
Factum satis vilissimo.
Tibi ergo pro donis tuis
Quas possumus, quas et decet
Nos ore grates consono
Homunciones soluimus.
Te, quidquid abs te pascitur,
Ferae, natantes, bestiae,
Aues, et omne hominum genus,
Te laudet universitas.

Hic victus esto robori,
Et sanitati (qua nihil
Haec vita melius possidet)
Ad gloriam unius Dei.

XIX. Rebus laetis.

COelum nubivagum iam sine nubibus
Purum est, et radios sol iacit aureos,
Spirant lenia venti,
Rident aequora pontica.
Unde exorta, precor, tanta serenitas?
Tam felix mihi sors provenit undenam?
Abs te, Christe meus Rex,
Tute hanc laetitiam seris.
Sed formido tamen, prospera ne cito
In sortem remigrent funditus alteram,
Et ne nubila Phoebum
Abscondant iterum mihi.
Quocirca, oro, meum comprime spiritum,
Ne se quam satis est altius efferat.
Intra limina, Christe,
Consistant mea gaudia.

XX. Rebus tristibus.

EN caelum tegitur nubibus horridis,
Et Titan radios condidit aureos,
Flant immania venti,
Turgent aequora fluctibus.
Unde heu nata mihi caeca repente nox?
Sors infesta caput unde meum ferit?
Has mittis mihi turbas,
Has, tu Christe, molestias.
Sed confido tamen, turbida post dies
Non multos adeo rursus abibitis,
Et post nubila Phoebus
Larga luce redibit.
Consolare meum te rogo spiritum,
Ne se maestitia negligat obrui.
Sit luctus moderatus,
Fletum, Christe, meum rege.

XXI. Cum disceditur cubitum.

TErrarum sola nox contegit horrida
Surgunt iamque polo lucida sidera,

Et per corpora somni
Serpunt munere caelitum.
Vadentes cubitum nos fidei tuae,
Qui dormire nequis, tradimus en Deus.
Tu defende pericla,
Tu malos age daemonas.
Artus languidulos dum sopor occupat,
Cor semper vigilet; neu patere pater
Obdormire somno
Peccati famulos tuos.
Absint foeda procul somnia, nec caro
Quantumvis stimulo concita plurimo,
Legem diminuat tuam.
Et reos statuat tibi.

IMITATIO SANCTORUM.

I.

AVETE magnae civitatis incolae,
Non finiendo victitantes gaudio.
Ut vos lubet mirari, amare, laudibus,
Votisque semper prosequi recentibus?

Ut crebrius me vestra praeclarissima
Tropaea somnos molientem suscitant?
Simili ambulare concupisco tramite,
Meoque vestra pede premere vestigia.
Vos intuens, facinora vestra ponderans,
Puro velut speculo meas cerno maculas,
Meamque, pro, perspicio turpitudinem.
Auete magnae civitatis incolae,
Duces, magistri nostri, et exemplaria.

II.

VOs me misellam o adiuvate caelites,
Necdum expeditam vinculis terrestrium,
Nullius etiam sanctitatis compotem.
Domitasse vos rigore magno corpora,
Vigilasse multum, pertulisse et inediam,
Iacuisse humi, frigusque iuxta, et caumata,
Poenasque suscepisse nunquam debitas,
Perpessu atroces, nunciant [Reg: nuntiant] volumina.
Hac in palaestra trita sum parcissime.
Vos me misellam o adiuvate caelites.
Prae cibus et horas, et dies cum noctibus
Dare potuistis maxima lubentia,
Lenociniaque sensuum pessundare,

Stygiosque casses gnaviter [Reg: naviter] dirumpere,
Et tela in ipsos vertere aduersarios.
Hac in palaestra tenuiter versata sum,
In qua peracta longa vobis tempora.
Vos me misellam o adiuvate caelites.
Proferre quid opus est labores ceteros,
Et bella bellata, et triumphos nobiles,
Decoraque non mortalia? quibus simile nil
Adhuc patravi, vos nec aemulata sum.
Vos me misellam o adiuvate caelites.

DIVINAE CONSOLATIONES.

I.

NON semper imbres, non cadit grando horrida,
Nec nubila polum caeca semper obtinent-
Ridet vicissim crinibus sol aureis,
Ventique nubes in mare ferunt Creticum.
Sic me procellis fluctibusque subditam,
Pressamque longiore maestitudine,
Consueta tandem molliunt solacia.

Luctus meos lacrimasque compensantia:
Quae quanta sint, qui perfruuntur, hi sciunt.
Ambrosia dulcis, dulce nectar, dulcia
Sunt mella, saccarumque: verum his omnibus
Vel mille credite dulciora partibus
Infusae caelo pectori lenimina.

II.

UT colliquescit cera coniecta foculo,
Sic tota colliquesco, tota diffluo,
Dum suavibus fruor allocutionibus
Sponsi mei: me solus ipse recreat,
Affatibusque corda blandis roborat.
Nimbos fugat, reparatque clara lumina.
Terrena nulla, nulla sunt solamina,
Caelestium exaequanda magnitudini.
Nihil creatum me perinde mulceat,
Quantum Creator ipsemet demulserit.
Medium videtur cor meum disrumpier:
Suave alloquentis tanta vis est numinis.

SACRARUM SCRIPTURARUM MEDITATIO.

I.

PRiscorum inepta scripta vatum posteri
Honoribus cur quaeso singularibus,
Nullique visis antea dignamini?
Namque aureas in arculas includitis,
Nugas canoras pro mero auro ducitis.
Auro, et lapillis fabricata scrinia
Custodient sacra melius volumina,
Dei loquelas, dicta sancti Spiritus,
Sanctissimarum arcana rerum dogmata;
Zenonia non disputata porticu,
Nec in Ecademi ventilata sylvula.

II.

QUam diligo, Deus meus, voces tuas
Librorum in istis exaratas paginis?
Prorsum aureis sunt exarandae litteris.
Aurum nitens, gemmaeque sunt merissimae,

Et si quid his ambobus est praestantius:
Queis [Reg: Quibus] regna mundi quamlibet opulentia
Sua aestimatione non certaverint.
Quam suspicio, quam revereor, quam exosculor,
Quam amplector, et verso lubens voces tuas?
Totos dies oracula meditor tua:
Cibus meus, potus meus, vita mea sunt,
Beatitas, quies, salus, iucunditas.
Fontes mei sunt, unde limpidissimas
Haurire lymphas soleo, quas bibo, quibus
Permundo me, labeculasque diluo.
Myrothecia mea, plena fragrantissimi
Unguenti, et hortuli mei cultissimi,
Unde mihi florum carpo quam pulcherrimos,
Quibus coronas necto mi bellissimas.
Aromatum areolae, unde prodeunt mihi
Messes Sabaeae, auraeque quam gratissimae.
Quin et taberna dives est medicaminum,
Quascumque curandas ad aegritudines.
Eloquia domini quantum amo, quantum colo?
Nil castius, nil pulchrius, nil sanctius.

AUCTARIUM, EX DICTIS ALIQUOT SANCTORUM.DAVID REX.

I. Deus cordis mei, et pars mea Deus in aeternum.

PRAE desidero Dei
Mens pridem mea languit,
Cor meum quoque tabuit,
Ipsum corpus inaruit,
Deum diligo solum.
Unus hic placet, omnia
Hunc extra mihi non placent.
En unquam [Reg: umquam] veniet dies,
Cum videbo Deum meum,
Quem quaero sitibundus?
Regnum, et divitiae meae,
Omnis prosperitas mea,
Quidquid discupio boni,
Hoc totum Deus. O Deus,
Tecum iungar in aevum.

S. PETRUS. II. Domine, tu nosti [Reg: novisti] omnia, tu scis quia amote.

MAgister o magister,
Amabilis magister,
Te quaeso ne roges me,
Ne sciscitere quartum
Ecquid te amem, quod ipse,
Cui sunt aperta cuncta,
Multo ante peruidebas.
Te tertium negavi,
Te tertium ecce contra
Amare sum professus.
Haud ulla feminarum
Mi in posterum nocebit.
Quaecumque dura possum
Tuo pati ex amore.

S. IGNATIUS. III. Amor meus crucifixus est.

IEsum cruce interemptum,
Nihilque praeter illum
Mihi stat amare posthac

Visceribus usque totis.
Queis [Reg: Quibus] propter hunc revinctus
Sum per nefas catenis,
Duco esse margaritas,
Saevissimi leones,
Quos audio paratos,
Me devorate totum.
Vorate me, nec hilum
Relinquite, ut mei nil
Cadaveris supersit.
Sic arbitror meo sic
Placebo plus Amori:
Ad quem per omne mortis
Genus licet nefandae,
Tormenta et universa,
Gladios, rotas, et ignes,
Per mille sectionum,
Crucesque per trecentas,
Per pectines, catastas,
Per laminas, et hastas
Desidero venire.
Satius mori est ob illum.
Quam praesidere mundo.

S. AUGUSTINUS. IV. Et omnis copia, quae Deus meus non est, mihi egestas est.

O Quidnam sine te Deus
Mihi corda repleverit?
Quam possunt opulentiam
Terrarum sola cum polo
Mihi suppeditare?
Luna, et astrum Hyperionis
Sint in mancipio meo,
Seruiant mihi sidera,
Non has divitias reor:
Nulla est copia, nulla.
Ut sint arbitrii mei
Caelestum [Reg: Caelestium] agmina mentium,
Queis [Reg: Quibus] componere nil queas:
Non has divitias reor:
Nulla est copia, nulla.
Mundus fac age neminem
Me praeter dominum colat:
Solus possideam omnia,
Non has divitias reor:
Nulla est copia, nulla.

Ero pauper et indigus,
Potens quamlibet omnium.
Tu Deus mea copia,
Tu ditissima copia,
Te solo saturabor.

S. PAULINUS. V. Domine, ne excrucier propter aurum et argentum: ubi enim sint omnia mea, tu scis.

VEnentur aurum ceteri,
Illudque plus parentibus,
Plus liberis, nepotibus,
Plus diligant uxoribus.
Argentum ametur ceteris,
Sit instar animae et sanguinis,
Inter videntes absque eo
Se mortuos existiment:
Mihi ista curae ne sient.
Adeptio ne talium,
Ne turbet horum amissio,
Nec assis omnia faciam.

Mihi mea est felicitas,
Mihi mea est possessio:
Meum aurum, et argentum Deus,
Opesque regalissimae.

S. BERNARDUS. VI. Super omnia reddit amabilem te mihi, Iesu bone, calix quem bibisti, opus redemptionis nostrae.

DUlcedo mea Iesu bone,
Caussas ut habeo plurimas,
Ardentiorem quae tui
Mihi suadeant amorem?
At non alia me validius
Amore percussit tui,
Quam quod caput propter meum
Mactatus es libenter.
Hoc esse solum censeo,
Meum quod omnem funditus,
Est quantus ille cumque amor,
Sibi iure vendicarit.
Hoc allicit eum blandius,
Hoc exigit eum iustius,

Hoc me afficit vehementius,
Hoc arctiusque stringit.
O qualis, o quantus tibi
Exhaustus hic labor, dolor?
Cui nullum erat negotium
Vel condidisse mundum.

S. EUTICIANUS MARTYR, OMNIBUS FACULTATIBUS PROpter Christianismum exutus. VII. Christum mihi nemo auferet, etiam qui caput abstulerit.

REs quam pater reliquit,
Haereditas [Reg: Hereditas] et omnis,
Et quae mei labores
Mihi lucra compararant,
Erepta sunt ad unguem.
Crudelitas tyranni
Nostrum in genus furentis,
Laniatione nulla,
Cruciatibusque nullis
Non esse Christianum
Coget. Caput meum si

Ceruicibus revellat
Vel millies, meum cor
Iesum suum tenebit.
Hunc carnifex nec ullus,
Nec persecutor ullus,
Cacodaemonum nec ullus,
Acheron nec ipse totus,
Totus nec ipse mundus
Auferre mi valebit.

S. AGNES VIRGO MARTYR AD PRAEFECTI FILIUM. VIII. Discede a me fomes peccati, pabulum mortis; quoniam ab alio amatore praeventa sum.

DEsine verborum, desine loquens littori,
Cessa miser incassum dona dare hymenaeia,
Sum scopulo surdior, munera foetent mihi.
Quid me obtuere carnifex? dixi tibi,
Aufer te cum illiciis tuis quo dignus es.
Frustra instas, iam promissa est alteri sides:
I, quaere aliam tibi sociam; capreae lupis
Iungentur ante, quam tibi me despondeas,

Praeripuit alius spes tuas, amat, alius
Hagnen, quicum nulla dabitur rivalitas.
Et ille te nobilior, ille pulchrior,
Ditior agri, ditior argenti; illius ero.

IX. Ipsi sum desponsa, cui Angeli seruiunt, cuius pulchritudinem sol et luna mirantur.

MAtura sim viro licet,
Virum tamen non expeto.
Mi faxo nullus soluerit,
(Arcte est ligata) zonulam.
Desponsa summo Principi
Custodio me virginem.
Hoc illud est quod concupit
Natus Deo connubium.
De matre cretus virgine,
De patre et absque femina
Amat pudicas mentium,
Simul pudicas corporum.
Hic ergo sponsus est meus,
Ipsius et ego sponsa sum.
Defloruisse flos meus,
Dum floret huic, nunquam potest.

Hoc sole quid formosius?
Luna quid elegantius?
Ast haec, et hic sponsi mei
Mirantur elegantiam.

X. Annulo suo subarravit me dominus meus Iesus Christus, et tanquam sponsam decoravit me corona.

DOnanda iam marito
Ut se puella comit?
Ut pingit, atque fingit,
Ornatque curiose
Collum, caput, manusque,
Pectusque, et omne corpus,
Auroque, gemmulisque,
Fucisque, odoribusque,
Mollissimosque cultu.
At noster ille Sponsus
Sibi me adornat ipse.
Dat vertici coronam,
Dat auribusque inaures,
Rutilumque dat monile,
Dat annulos micantes,

Sidoniamque vestem.
Sic splendor ille noster,
Et tota pulchritudo
Eius benignitas est.

XI. Amo Christum, cuius thalamum introibo. Quem cum amavero casta sum: cum tetigero, munda sum: cum accepero, virgo sum.

ET mi lubescunt iura nuptialia,
Nec possum sanctas aspernari nuptias:
Terrestribus tamen caelestes praefero,
Divina terrenis quantum praeponderant.
Ibi unus sponsus, sponsae sunt quam plurimae
Nec ullae existunt [Reg: exsistunt] coniugum molestiae.
Qui sponsus, idem est Agnus, atque agnas suas
Secum ducit comites quacumque incesserit.
Dignanda sum hocce thalamo, et hoc connubio.
Iesum si amaro, casta sum: si tetigero,
Si amplectar illum, munda sum: si verserin
Eius cubili, haud esse virgo desino.
Quid hisce sit beatius complexibus?
Quid hisce quaeso comparandum nuptiis?

S. CAECILIA. XII. Cantantibus organis Caecilia in corde suo Domino cantabat: Fiat Domine cor meum, et corpus meum immaculatum, ut non confundar.

AUsonia quam creavit urbs loco inclito,
Caecilia non postrema Christi virginum,
Dum Valerianus iam futura praecipit
Gaudia, domusque tota resonat cantibus,
Dum organa modis concordibusque discrepant,
Die beato, coniugali lumine,
Ipsa intimo sic concinit sub pectore,
Praedulce carmen, et Deo gratum melos.

Quod est tibi sacratum
Iesu pudice serua.
Ne siveris per ullam
Me claudicare culpam.
Ne siveris per ullas
Me polluique sordes.
In corpore o pudico
Mentem rege o pudicam,
In te meas repono

Quascumque spes; rogo te
Mea pietas, tui me
Ne deseras amantem.
Quicumque persequuntur
Famulam tuam, tuaque
Defensione stantem,
Nil me valere contra,
Nil me nocere possint.

CANTICUM ECCLESIAE, SUB PERSONA SANCTARUM virginum. XIII. Regnum mundi, et omnem ornatum saeculi contempsi, amore Domini mei Iesu Christi. Quem vidi, quem amavi, in quem credidi, quem dilexi.

REges regna habeant sibi,
Reges gentibus imperent:
Reginae diadematis
Vinctae incedere gaudeant,
Sordent orbis, et urbes,
Ornamenta nitentia

Assis aestimo nullius.
Me cerussaque, myrrhaque,
Instrumenta libidinum,
Nil iuvat speculumque.
Totus mundus, et omnia
Quae mundus bona continet,
Iesus unicus est mihi:
Prae quo despiciam libens
Sexcentos ego mundos.
In Iesum bene credimus,
Claro hunc lumine vidimus.
Hunc in omnibus, et super
Nos dileximus omnia,
Nec cessamus amantes.

MARIAE MAGDALENAE ARDENTISSIMA ERGA IEsum charitas.

MAgdalis illa suum lacrimarum oppleta magistrum,
Componi tumulo viderat exanimem,
Cum gemituque gravi profuderat ultima verba,
Dixerat, heu longum salue amor atque vale.

Postmodo discedens Solymaeas reppetit [Reg: repetit] arces,
Invitumque refert in sua tecta pedem.
Dein sedet, ac maestos per collum effusa capillos,
Liquitur in tepidas fluminis instar aquas.
Et crebra eximo geminans suspiria corde,
Pectora honesta ferit terque quaterque manu.
Una pios oculos Iesu circumerrat imago,
Solus in afflicto pectore, solus adest.
Non aliud dulce est, non est optabile quidquam:
Immo unum, e vivis cedere dulce putat,
Continuumque brevi leto finire dolorem,
Casibus et tantis oppetere ante diem.
Phoebus ad Antipodas gemmatum verterat axem,
Fuscaque nox toto sparserat astra polo.
Per sola terrarum placabant corpora somni,
Lenibat curas desidiosa quies.
Magdalis haud partem carpit miseranda quietis,
Serpere nec somnum per sua membra sinit.
Conduplicat luctus, iterumque iterumque gemiscit,
Conclusi tumulo saepe recurrit amor.
Illius et rursum, rursumque recurrit imago,
Insidet in fibris mixtus amore dolor.
Suspirans totam se macerat anxia noctem,
Vocibus et querulis talia dicta refert.

Tandem, vita, iaces poenis consumpta nefandis:
Non homines tanti, totus et orbis erat.
O utinam dextra iactasses tela rubenti,
Soluisses collo vincula nexa tuo.
Neu rigidis paterere secari terga flagellis,
Neu figenda trabi cuspide membra dares.
Non tua crudeli plorarem funera luctu,
Non fierent hodie fellea cuncta mihi,
Non in me subitis consurgeret unda procellis,
Impeterent nostrum fulmina nulla caput.
Haec mala Christe meus tibi ego ventura videbam,
Intrepidus medio dum loquerere foro.
In te Pontifices iam iamque verebar ituros,
Adque tuum nomen plena timoris eram:
Ne caro capiti fraudem quis nectere ullam,
Ne quis sacrilegas iniicere tue manus.
Eheu, quo me nunc post tot discrimina vertam?
Afferet an ne modum fletibus ulla dies?
Solane sic maneam pro dulci orbata magistro?
An magis ad tumulos ipsius ipsa cubem?
Amisi vivum, dabitur retinere sepultum.
Miles at excubitor me prohibere volet.
Inque manus veniam grassantum forte latronum:
Tutius est timidis noctibus esse domi.

Quid Solymae dicent? non vulgi fabula fiam?
De me, si faciam, rumor amarus erit.
Mi tamen hic vitam maerorum fluctus acerbat,
Maerorum obruimur fluctibus horrificis.
Magdalis hos secum rumpebat pectore questus,
Questibus, et lacrimis debilitata suis.
Iam dederat cantum lucis praenuncius [Reg: praenuntius] ales,
Et vigil ad proprium quemque vocarat opus.
Magdalis e strato irrequietos corripit artus,
Datque sedens gemitus quos resupina dabat,
Tota dies flendo, lamentandoque recessit,
Quaeque diem totam nox comitata fuit.
Mente volutantur domini flammantia verba,
Hunc absentem audit, hunc videt, huic loquitur.
In partes animum rapit aegrum, ac dividit omnes.
Haud potis illa tuo munere somne frui.
Tempus erat roseos cum iam Pallantias ortus
Extulit, et Titan subiuga duxit equos.
Magdalis exsurgit corpus visura magistri,
Exanimum tumulo quod prius indiderat.
Fert myrrham, costum Arabiae felicis odores,
Et pretiosa nitens balsama pyxis habet.

Haec suprema sacro portabat dona sepulchro,
Hoc illa ut faceret compulit acer amor.
Olim postratae vestigia inunximus, inquit,
Queis [Reg: Quibus] dedimus lacrimis oscula iuncta piis.
Nunc idem a nobis postremum hoc munus habeto:
Membra perungendum frigida morte reor.
Ergo inceptat iter funesti plena doloris,
Et nunc festinat, nunc reprimitque pedes.
Ire iubebat amor, prohibebant ire timores,
Magnus at a magno est victus amore timor.
Dum vadit, secum hoc decantat lugubre carmen,
Singultu medios impediente sonos.
Ex oculis tepidi currunt in pectora rivi,
Pectora candidula candidiora nive.
Flebilis heu multis periisti chare [Reg: care] magister,
Nulli flebilior quam mihi Christe peris.
Mi nihil ad luctum potuit contingere maius,
Non si letifero vulnere tacta forem.
Heu genus invisum, heu tenebris nigrantia corda,
Eumenidum sic vos exagitasse faces?
Nec nostro genere, nostro nec sanguine nati:
Arbitror immites vos genuisse lupas.
Aut vos horrisoni fuderunt aequora ponti,
Quaeve truci flammas ore Chimaera vomit.

Mater Scylla fuit, trepidantibus invida nautis:
Vobis aut ursa, aut saeva leaena parens:
Barbara vel Scythiae tellus, vel inhospita Syrtis:
Seu quae nat rapido bellua tetra salo.
In durum mutati estis vos denique marmor,
Marmore vel si quid durius esse potest.
Usque adeo nihil immanissima pectora flexit.
Atqui multa feras flectere visa truces.
Quid meus, ah, Iesus potuit committere tantum?
Quae scelera illius tanta fuere, precor?
Cur ita suppliciis excarnificatus acerbis?
Crimina quae illius promeruere crucem?
Peccavit, monitis cum vos formavit amicis?
Pavit et immerito milia multa cibo?
Deliquit, quoties morbos miseratus abegit?
Aut vestrum quoties eluit ipse nefas?
Offendit, quando reuocavit luce carentes?
Quando illi vestrae cura salutis erat?
Quam cito fluxerunt animis tot commoda vestris?
Gratia, dum meritum manserit, ipsa manet.
Sexcentis homines animantia cetera vincunt:
Omnis amatori est bestia grata suo.
Agnoscunt etiam Libyci benefacta leones:
Non solet, heu, grates reddere solus homo.

Ergo occidistis scelerata morte salutem.
Unde salus posthac, unde petenda salus?
Vivere qui liceat vobis, si vita perempta est?
Spes extincta iacet, quid superesse putem?
Si vos innocuo mercedem hanc pendere nostis [Reg: novistis] ,
Quae deinceps nocui praemia digna ferant?
Humana incertis natura simillima ventis,
Et fragili calamo par, et arundinibus.
Quem modo ter triplici superis aequabat honore,
Hunc mox invidia Ditis ad antra premit.
Diligit, et dicto citius furialiter odit:
Non est Euripi mobilis unda magis.
Olim quae faciem ornarent pigmenta studebam,
Quove modo praestans forma tuenda foret:
Et quonam subito medicamine livor abiret:
Reddita de speculo saepe figura mea est.
Gaudebamque comas liquida perfundere myrrha,
Dans illas humeris involitare meis.
Gaudebam Eois frontem distincta lapillis,
Haud secus ac geminae lumina nostra faces.
Annulus ornabat digitos, collumque monile,
Impediere meum gemmea serta caput.
Purpurea Assyrios fundebat vestis odores,
Tota peregrino munere culta fui.

Qua procedebam, spectatum turba ruebant,
In me cuncti oculos deposuere suos.
Carpebamque diem, nec spes differre lubebat:
Nempe voluptatum strenua miles eram.
Venturam nimium fugiebam quaerere sortem,
Quid Babylon numeris praecineretue suis.
Sic amens, sic stulta fui, sic improba vixi,
Tam mea peruersus corda tenebat amor.
Ac velut in nebulas anima exhalata rediret,
Nullaque post istanc vita relicta foret:
Sic ego lethaea caligine mersa iacebam,
Presserat et mentem nox nimis alta meam.
Mancipium infelix misere captiva trahebar,
Iam Phlegetonthaeo subdita facta Duci.
Talia cum paterer, non sum meditata quid essem,
Nil sensi, atque ideo his miseranda fui.
Mortifera impuram cum me fixisset arundo,
Esset et exitii non procul hora mei,
Quaerere nil curans saevae medicamina pesti,
Insipiens mulier, femina stulta fui.
Donec me placido respexit lumine IESUS,
Servatam e summis eripuitque malis,
Curavitque meum sine succis vulnus et herbis.
Egregie medicas admovet ille manus.

Quam facit ille, fugat quemuis medicina dolorem,
Ille Machaoniis artibus imperitat.
Dum fleo, me iussit certam sperare salutem,
Commissisque tuis libera, dixit, eas,
Quod sensi, deinceps me non despexit amantem.
Christus amat quemuis, qui studet esse pius.
Ex illo fateor dilexi tempore IESUM,
Ipsius hinc in me vivere coepit amor.
Vivit adhuc, vivetque diu, si vivimus ipsae.
Post mea quin etiam funera vivet amor.
Credite, dilectum super omnia diligo IESUM:
Ulla nec est rerum chara perinde mihi.
Nunc itero cursus, pando nunc vela retrorsum,
Nunc demum saepio, nunc meliora sequor.
Dire Cupido vale, mollesque facessite luxus,
Diffuge turpis Amor, res tibi habeto tuas.
Non iam ridebunt pedibus sicyonia nostris,
Neglectae maneant et sine lege comae.
Consueram [Reg: Consueveram] faciem mercato pingere fuco,
Unguine curabam membra nitere mea.
Deliciae vanae, vani procul este labores;
O quoties vestri me pudet atque piget?
Si non Coa tegant fragile hoc velamina corpus,
Nunquam caelestis talia poscit amor.

Divini quam vos multum praestatis amores?
Quam vobis odio est perniciosa Venus?
O dulces flammae, magis ac magis urite fibras,
Urite vos sordes, urite quaeso meas.
En mea dilectus percussit corda magister,
Illius immensus mi tenet ossa calor,
Hunc mirabiliter supra res ardeo cunctas,
Huic uni ex aequo non amo quidquid amo.
Si dederis auri quot habebat Croesus aceruos,
Quaeque in humo, ac sub humo si dederitis opes,
Si mihi cum caelo totum donaveris orbem,
Non meus in Iesum diminuatur amor.
Exulto quoties tua, Iesu, occurrit imago,
Tunc saliunt animo gaudia mille meo.
Ipsa tamen Iesu magis est praesentia dulcis:
Nectare, melle, favo dulcior illa mihi.
Suaviter audiris, cantaris suaviter idem.
Ut me, noster amor, te meminisse iuvat?
Tu spes cunctorum vitae quos paenitet actae:
Nemo tuam incassum sollicitavit opem.
Quaereris, et iam tum mentes placidissimus uris:
Qualis eris si cui deinde repertus eris?
Grata quies animi, fons purus, amabile lumen,
Gaudia cum votis cuncta supergrederis.

Qualis amor Iesu, novit qui diligit unus,
Non hoc officii dicere lingua tui.
Atque domi atque foris, intus quaeramus, et extra,
Quaeratur nostri semper amoris amor.
Tantum dulcedo est, et delectamina Iesus,
Cuius delicias o sibi quisque petat.
Hic quoties hominum per amica silentia pectus
Ingreditur, tenebras protinus inde fugat.
Foeda repente cadunt, sensus pelluntur inertes,
Corde sub accenso fervidus ardet amor.
Dulcis amor Iesu pascit quos urget amantes,
Nil queat hoc uno suavius esse cibo.
Quo magis hic cibus est animum digestus in imum,
Hoc magis indomitam suscitat ille famem.
Ipse suos contra non dedignatur amare.
O quantum illius se patefecit amor?
Hunc perpessa probat rigidae truculentia mortis,
Membraque inhumanis saucia vulneribus,
Quique ivit roseus lacero de corpore sanguis,
Et quae sustinuit non numeranda mala.
Hoc habeant omnes studio, cognoscere Iesum,
Scilicet hunc unum quisquis amare velit.
Si sapitis, cuncti mortales quaerite Iesum,
Quaerendo hunc ipsum quaerere avete magis.

Vos amat ille prior, vos hunc redametis oportet:
Ferreus est etenim qui redamare negat.
Conflagrat mea mens, et tota in amore liquescit,
Et mage adhuc dominum diligere opto meum.
Verba mihi fugiunt ipsum narrare volenti,
Nec tamen idcirco muta silere queo.
Idem amor et tacitam, et rursum facit esse disertam,
Dicere quique vetat, me tacuisse vetat.
Gustanti esuries, sitis implicata bibenti:
Si quis amat, praeter te nihil usque cupit.
Aut si te praeter quidquam desiderat unum,
Nec dum amat, ignorat quid sit amare Deum.
Absentem infelix quoties suspiro magistrum?
En venerandum unquam [Reg: umquam] cernere quibo caput?
Nunc morior, moriar, tanto consumor ab aestu,
Assiduoque tuus fit mihi languor amor.
Mortua sum pridem tibi soli ut vivere possem,
Ut te nosse queam, nil ego nosse velim.
Quaerito te lacrimis, maesta te voce requiro,
Quidquid ago, semper dico, ubi noster amor?
Ardet amor Iesu, atque aeterno pascitur igni,
Hoc solum lethi possum ego ferre genus.
Namque ita si morimur, felix nos vita sequetur,
Innumeras vitas mors dabis ista mihi.

Pauper erit, pauper, cui necdum notus Iesus:
Si cui notus erit, mox opulentus erit.
Ecquis amicus erit, si non sit amicus Iesus?
Hic hostis fuerit sit tibi, quid facies?
Qua patet in me unam iuratus saeviat orbis:
Me tantum Iesus diligat, hoc satis est.
Tum cassos irridebo secura tumultus:
Fortis amor trepido namque timore caret.
Solus amor non sentit onus, fert cuncta libenter:
Tristia laeta facit quid nisi solus amor?
Est modus in rebus, certo stant omnia fine,
Nescit amor finem, nescit habere modum.
Charior [Reg: Carior] est mihi me dulcis super omnia Iesus:
Est plus dimidium, tota mihi est anima.
Sed quanto fuerat prae cunctis gratior ille,
Nunc tanto excruciat dirior inde dolor.
Amisi, amisi plusquam millena talenta.
Omnibus (infandum) sum spoliata bonis.
Gaudia rapta mihi, sunt et solacia rapta.
Cur vos oro meas, cur rapuistis opes?
Parua queror, divulsa meo de corpore pars est.
Viscera quis laniet nunc reputate dolor.
Hoc nihil est, vitam miserae Iudaeus ademit,
Mors indigna simul perdidit una duos.

Perdita si vita est, qui nunc producimus aevum?
Vita haec non vita est, mors vocitanda mage est.
Vivo tenus, moriorque tenus: miserescite nostri.
Nec vivo, nec sum mortua, nunc quid agam?
Si mea cura mihi per terram ablata fuisset,
Impigra per terras tum resecuta forem.
Per freta, per fluvios, perque aspera saxa, per ignes,
Sythoniasque nives, Caucaseumque gelu.
A me divisus, distractus morte cruenta est.
Sola mihi Iesum mors potuit rapere.
Non rapuit, rapuit: quid te ipsa miserrima ludis?
Raptus es, o, sed iam praepedit ora dolor.
Quid superest igitur, nisi longum effundere fletum,
Imbribus atque genas, atque lavare sinus?
Et gemitu valles complere, et questibus antra,
Surdaque tristifico saxa movere sono.
Haec ait, et chari [Reg: cari] venit ad monumenta magistri:
Verum, heu, quaesitum nobile corpus abest.
Nunc age Magdalidos cantu renovemus amores,
Pristinus hic ipsum se superavit amor.
Magdalis astabat viduo maestissima busto,
Multaque flens calidis ora rigabat aquis.
Hanc dolor impatiens tumulis astare coegit,
Flammeus hanc nimium flere coegit amor.

O quoties oculos circumtulit illa nitentes,
Dilectum sperans forte videre suum.
Sublatum esse dolet, prius occubuisse dolebat,
Maestitia heu miserae nunc geminata venit.
Non illi vivum licuit retinere magistrum,
At saltem noster mortuus, inquit, erit.
Ast iam nec vivus meus est, nec mortuus, ah ah,
Bis me delusam spes mea destituit.
Te non invento officii perire labores,
Crevit at hinc contra sollicitudo tui.
Quod volui, hoc periit, sed non periere dolores:
Ungere te nequeo; sed lacrimare queo.
Me dolor atque dolor comedit male pectore in uno,
Fletibus et neutrum diminuisse licet.
Membra labant, animum virtus antiqua reliquit:
Quid sit opus facto, non mihi nosse datur.
Speremus, quamuis spes nos frustretur hiantes,
In desperatis sint modo cuncta licet.
Magdali rapta tibi vita est, qui vivere possis?
Vivere cum nequeam, vivo misella tamen.
Fata quid exspectant? me promptam hinc tollite fata,
Eia veni, venias, mors properata veni.
Mors vita melior. Quid enim si mortua Iesum
Vivida quem nequii quibo videre meum?

Noster ubi Iesus, ubi sum quoque tota, sed eheu,
Iesum ubi dilectum suspicer esse meum?
Sunt oblita mihi nunc omnia praeter Iesum,
Ipsa oblita mihi sum quoque propter eum.
Dicite mi silvae, quonam dilectus abivit?
Dicite mi valles, quo mea spes abiit?
Heu ubi diverso procul orbe morabitur ille?
Ah quibus ille oris, ah quibus ille plagis?
Quaesivi in tumulo, sed eum reperire nequivi.
Inclamavi, at vox reddit a nulla fuit.
Magdali pergamus, montes lustremus et agros,
Hic vel ibi noster forte latebit amor.
Dicite mi silvae, quonam dilectus abivit?
Dicite mi valles, quo mea spes abiit?
Maturate pedes, neu vos via longa fatiget,
Nec vos paulum etiam nunc requiesse decet.
Vos oculi tenero ne ne languescite somno:
Fluminibus salsis tingite et ora mea.
Neu sit quaerendi sinis, neu terminus ullus,
Dulce mihi dabitur quoad reperire caput.
Dicite mi silvae, quonam dilectus abivit?
Dicite mi valles, quo mea spes abiit?
Gaudia nostra ubi sunt? quo dicessistis amores?
Est ubi dulcedo pectoris una mei?

O dolor, o luctus: quid ego charissime [Reg: carissime] feci?
Cur despecta tibi sum mea sola salus?
Scindor in incertum: maneam si affixa sepulcro,
Inveniam nequii quem reperire semel?
Digrediar tumulo? quo quo miserabilis ibo?
Ut Iesum inveniam, quos peragrabo locos?
Mors tumulo discedentem festina sequetur,
Ad tumulum stantem me premet usque dolor.
Sed domini praestat me custodire sepulcrum.
Hic hic opto meum funus arena tegat.
Quid credis? mea quam feliciter ossa quiescent,
In tam sacrato contumulata solo?
Seu vivam, seu mors olim mea lumina claudet,
Haerebo hic semper, semper et inveniar.
Magdali cur isthaec tibi non praevisa fuerunt?
Perpetuas cur non egimus excubias?
Nunquam hodie ventis haec ploraremus et undis:
Haud quisquam, credo, mi rapuisset eum.
Aut si complexu potuisset vellere nostro,
Insequerer scissis exululata comis.
Discessi, redii, vacuum stat corpore bustum:
Quod nolim video, quod volo non video.
Hic sim, luminibus fors se dabit obuius ipse.
Ah, mulier sola hic num remanere queam?

Nemo dolet mecum, religat mea vulnera nemo,
Nemo manum praebet, nemo dat auxilium.
Caeligenae iuvenes mandant compescere fletus;
Cur mi non potius mandat uterque mori?
Hoc magnum non est, vitam mihi ponere ludus.
Qui potero casus non doluisse meos?
Odi consilium, nullis obtempero iussis,
Iesum ego nunc solum quaero videre meum.
Hunc sed ubi quaeram? quem percunctabor amicum?
Dilectum ostendat quis mihi quaeso meum?
Si cognosco, sat est, quas ille recessit in oras,
Mox transacta mihi cetera ego ipsa dabo.
Chara superponam ceruici pondera nostrae,
Non mihi durus erit, non gravis iste labor.
Dilectum referam vivit, seu mortuus ille est,
Et celerans humeris laeta subibo meis.
Abripiam, saevis quanquam [Reg: quamquam] circundatus [Reg: circumdatus] ursis,
Inter et Armenias sit licet ille feras.
Abripiam, quamvis sit muro septus et armis,
Intentent gladios Maria turba licet.
Possum ego nunc ignes, possum contemnere ferrum,
Incussisse metum nulla pericla queant.
O utinam charum [Reg: carum] sit fas reperire magistrum,
O detur sacros ante iacere pedes.

Quos ego complexus, quae sanctis oscula membris,
Ebria laetitiis quaenam ego verba darem?
Lux haec Threicio foret exornanda lapillo,
Sol surrexisset candidus ille mihi.
O si te inveniam, quam te amplexata tenebo?
Sic vivam, e manibus non rapiere meis.
Qualis ubi fixa est Dictaea cerua sagitta,
Currit, et a toto corpore sudor abit:
Quam tergo catulique premunt, acresque molossi,
Algentes fluvios expetit illa sibi:
Sic ego mille tuis animum completa sagittis,
Te solum aeterni flumina fontis amo.
Dicite dilecto, ipsius languemus amore,
Ipsius in nobis, dicite, feruet amor.
O quanto illius iam pridem carpimur igni?
O sciat, (et scit enim) feruere corda mea.
Me sustentata amor, maeror se miscet amori,
Aufugiet maeror, si mea vita redit.
Lux mea, dulce decus, dilecte revertere quaeso,
Eia redi tandem lux mea, dulce decus.
Redde mihi vocemque piam, vultumque serenum:
Pulcra [Reg: Pulchra] tibi facies; vox tua dulcis erat.
Ah ubi te amisi, quorsum mea vita recessit?
Eia redi tandem lux mea, dulce decus.

O tandem aspiciam te mi dulcissime IESU,
Perfruar obtutu me sine quaeso tuo.
Hoc unum da Christe, libens descendo sub umbras.
Ipsaque mors veniet nil metuenda mihi.
Lux mea, dulce decus, dilecte revertere quaeso,
Eia redi tandem lux mea, dulce decus.
Quod si tardabis, sine te miseranda peribo,
Tantus amor nobis afferret ipse necem.
Dicite dilecto, ipsius languemus amore,
Illius in nobis, dicite, feruet amor.
Splendidior sole hoc, matura dulcior uva,
Mel mihi fel sine quo, tempus et omne grave.
Aurora et nitidis longe formosior astris,
Gratior et violis, Idaliisque rosis.
Quo sine amara dies, et amara silentia noctis,
Quo sine vitalia vita nec esse potest.
Mi dilecte veni, dilecte revertere quaeso,
O tandem redeas, te comitata sequar.
Mi dilecte ades, et quod habes mihi redde meum cor:
Tu cor, tete ergo cor mihi redde meum.
Si fueris coram, ridebunt omnia nobis:
Absens si fueris, omnia dura putem.
Te veniente dies nobis illabitur alma,
Si cedas, tenebris nox adoperta venit.

Proiicit in terras radiantia spicula Titan,
Proiicis in pectus tu quoque tela meum.
Nulla iuvant sine te placidis solamina verbis,
Vel tuus aspectus me recreare potest.
Nam quid ego sine te, nisi truncus, inutile lignum?
Me si respicias, fertilis arbor ero.
Laetaque florebo velut hortis lilia cultis,
Et florere velut spica Cilissa solet.
Tartara mi caelum, caelum quoque tartara fient,
Si meus hic absit Christus, et absit ibi.
Thesaurum invenit, quicumque invenit Iesum,
Quem qui perdiderit, se quoque perdiderit.
Lux mea, dulce decus, dilecte revertere quaeso,
Eia redi tandem lux mea, dulce decus.