Colligit actutum perdita membra ratis.Parietibusque maris figere dona Deo.Atque humeris porto fragmina picta meis.Ac quaeso in Templis fac habitare tuis.Complexus quo sum teque Patremque tuum.Ut generis clueas spes rediviva tui.Neapoli Nemetum Anno Christi 1616. a. d. 14. Kall. Augusti.
BADENA regum progenies, Dei
Timens ad unguem, splendida gloria
ERNESTE, magnorum sacrati
Imperii procerum, atque gemma,
Quam te praeoptem dicere arundine
Maronianâ, aut vatis Horatii,
Angusta vis mentis nisi esset,
Carminis et vigor exoletus!
Si facta praebent dictaque Principum
Olim Poetis materiem sacris,
Ut nomen illorum canatur
Mundi utriusque plagis perenne:
Scribi mereris, Marchio, carmine
Inusitato, quodque legant tui
Saeclis futuris pronepotes,
Atque Ducum generosa pubes.
Dicant avorum stemmata ceteri,
Ducumque laudent facta Badensium,
Togâque belloque aevo ab omni
Teutonico orbe celebriorum:
Jam nunc tuarum Melpomene canet
Magmenta virtutum, ingenii et cati
Scientiarum gazam, opesque
Palladias sacraque instituta.
Tu namque divinae in meditullio
Aedis Minervae, maxime Principum,
Fotus satullare undiquaque
Pectus amas dape Apollinari,
Hinc inde in auras luminis istius
Suprema cum te DURLACHIO solo
Edit potestas singulari
Ducta favore sui popelli.
O quam decorum est artibus imbui
Reges Ducesque, ac sanguine prosatos
Illustriori! ôter beatum
Hunc populum, caput eruditum
Dux cui IEHOVAE munere contigit!
Contra misellos dixero subditos,
Quîs imperare illitteratus
Indocilisque solet tyrannus.
Illo sequestro RELLIGIO viget
Intaminata, et Curia, Iuraque
Florent per Urbes, incrementa
Publica Res potitur nefanda:
Ast hoc habenas imperii sui
Tenente laxas, cuncta ruunt, neque
Inceptae regni prosperare
Altitonans Pater adsuevit:
Decreta raro consiliantium
Felicitantur, Praeside quae carent.
Sollertiore, ipso sciente
Res propriâ moderare lance.
An exputemus mente-animi tuum,
Princeps, acumen? num sapientiam
Reconditarum quisque rerum
Enumerare tuam potessit?
Tu quippe, vires dummodo corporis
Adsint, abhorres priva negotia
Tractare (ceu plerique suerunt)
Mente aliâ, trutinâque falsâ.
Quin dicis ipsus momina propriae
Opinionis, judicii arbitrae
Perfectioris, doctus artes
Scilicet ingeniosiores.
Exoticarum quid memorem sonos
Linguarum? abunde promere queis [Reg: quibus] potes
Reperta mentis doctioris
Cecropia Ausoniâve pennâ.
Hac laude tecum MAURITIUS pius
Latê triumphat, nullibi gentium
Quo vivit hoc aevo Dynasta
Doctior experientiorve.
CASSELLA felix hoc Duce verticem
Ad astra tollit, RELLIGIO et THEMIS
Res Principatûs dant quieti,
Incolumique tenore cuncta
Ex lege Patrum (ceu decet instrui
Urbes) feruntur. Mens eadem est tibi
Rector BADENAE, PFORTSHEMIque
DURLACHIDUMque soli feracis.
Quod porro gestit MAURITIUS, iecur
Superne motus, reddere pristinum
Professioni Christianae
Ius, Fideique semel scelesto
Nisu Poparum mersam Acherusia
Ad templa normam sedibus in suis
Locare, Plutone obstrepente,
Tartareoque grege universo;
Ardore ferves consimili: ac piam
Et orthodoxam nunc revocas Fidem,
Qualis Palatinis in oris,
Publicitus viget, et Lemanni
Ad stagna, discusso omnigeno dolo
Fuscante passim salvifici loca
VERBI inquinamentis cerebri!
Heu nimium stupidi cerebri,
O macte Princeps propositi tenax,
Hoc zelo! et hac fini elige Apostolos,
Ac Praedicatores, sonorâ.
Qui veluti tuba rite clangant
Edicta IOVAE, jussaque Olympica.
En ecce praesto est strenuus assecla
CHRISTI, acer HERMANNUS, potensque
Fundere vi bifidae loquellae,
Quot quot retrorsum terga dare student.
Urge quod incepsti, eripe te morae,
Omitte rumores timere
Tisiphonae, stygiaeque Erinnys.
Permitte IOVAE cetera, qui simul
Laudata cessit principia, exstimum
Cur non det ad finem, autor ipsus
Ducere opus PIETATIS almae?
Mentem myrias ampliorum honorum, uti
Glaucoma oclum fulgura pupulâ
Stabili si
Cernat clara Phanetae.
O Pallados gemma, gentisque
Cecropidum Berylle! quie
Ex minore catervâ
Vatium ausit deterere ingenI
Sui culpâ egregium decus
Ingenii? aut quis tibi epos ullum
Crepitet, quod genium vatis
Venusini sapiat; graveque quod
Alcaei ebur, pulsitet?
An Pindarica chorda te laudet?
Natura; nec Apollinis puto, tripus
Humanis Oracula verius
Tulit. Omnes
Mirari minuunt namque,
Eccuius indultu amarint hunc
Caelipotentes SEMONEM
Saeculis hominum do
nare, cui quicquid latet in Iovis
Bonorum Arcâ reseraverunt.
Quae mihi nunc nervia potissit
Celebrare satis immensam
Bonitatem Iovis, aut benivolûm
Caeli domorum Deûm?
Non, credo, mea, non Poetarum.
Te SCALIGER, et entheus Vates
exsultans ob Hostem semel
Valdis manibus in tenebrarum
met='fancy'>
O vivas, ISAACE Mulsum Cypridos,
Pylii Ducis lustra! ô amemus
Nos spiritus dum ossa haec habet germanitus!
NUNC est canendum, nunc fidibus novis
Lyram sonandum, nunc amicimine
Ornare pulvinar MELISSI
Tempus erit roseo, Poetae.
Huc huc odores fer puer ocius
Gentis Sabaeae, libaque mellea,
Et quicquid est fragrantiorum
Spargere depropera rosarum.
Adsis Apollo, cumque sororibus
Festivitatem reddito nobilem;
Neu Triga desit Gratiarum
Caeruleis redimita vittis.
Nec vos strepentis Numina Neccaris
Abeste, vati donave roscida
Negate, Rhenensis nec uvae
Pulchra dies careat liquore.
Gaudete mecum Laurigeri hoc die,
Omnesque laeto dicite pectore:
VIVAT MELISSUS VIVAT VSQUE!
Nestoris et superet senectam!
Sacrata LAURUS timpora vatium
Qua juniorum cingit, Inertia
Aut quos Vacuna haud tardat, usque
Floreat in viridi recessu!
Haec ipsa voti summa fuit mei
Caputque pridem, symbola cum dares
Non una Amoris, quo immerentem
Prosequeris Charisin secundis.
Norunt Camenae carminis enthei
Laudes, petentem Raurica Numina
Ornare queis [Reg: quibus] me tum solebas
Tuque, meusque adeo GRUTERUS.
Namque arguebas insatiabilis
Luxûs, librorum et Mercurialium
Dixti helluonem me voracem,
Pieridumque dapis gulonem.
Turpe est nepotem vinibuam argui,
Ventrisque gnatum: sed volupe est mihi
Noctesque graecari diesque
Castalidum in nitidâ popinâ.
Nec sperno partem de solido tamen
Die MELISSI Lucifero dare,
Frontemque Nicrino innocenti
Exhilarare severiorem.
Comes mearum laetitiarum erit
De THURE nomen cui dederunt Deae,
Et puriorem cui Tibulli
Sicelides tribuere venam.
En, ut revinctus Daphnide Laureâ
Tuae ROSINAE virgineâ manu
Pulchrê plicatâ, inter Poetas
Tollere amat caput eruditos!
O si maneret me quoque gloria
Talis! praeoptem spernere Principum
Gazasque thesaurosque cunctos
Divitiarum operosiorum.
QUISQUIS maligno dente petiverit
Sacram Poesin, dicier artium
Quae gemma suevit reliquarum
Non sine judicio Minervae,
Nae dignus ille est Anticyris tribus
Caput lavari, donec in integrum
Amissa cassi vis cerebri
Restituatur, et a profanae
Opinionis judicio semel
Solutus optet rore Aganippidos
Mollire pectus, Nectarisque
Ambrosiaeque sacro liquore
Tingat palatum, cetera nescium
Huiusce mellis. Scilicet entheo
Furoris oestro abreptus iste
Carmine suavidico peritus,
Qui celsa Patris tangere culmina
DIsque in videndam caelitus lyram
Pulsare doctus, seu triumphis
Seu foret egregiis micantes
Ausis canendum, non sine Apollinis
Instinctu, et almae Terpsichores fide.
Dicente Flacco vivit usque
Nomen honosque tuus, vetustum
Hetrusce sanguen, prosate regibus
Quondam praealtis. Maeonius furor
Donavit aeternos honores
Magnanimo Aeacidae, ferumque
Claravit insigni Andromaches virum
Versu: maroni Laomedontius
Obstrictus Heros: Iuliumque
Emathioque cruore pinguem
Ducem, Deorum consilio inserit
Ferax virorum Mercurialium
Quem misit in lucem Poeta
Corduba prosperiore signo.
Nunc te RAKOCI, gloria Caesaris
Et terror Hostis Nimrotica (nefas!)
Hastâ frementis, rura et omnes
Christiadum populantis agros,
Ad astra tollet THURIUS, arduam
Inflare cannam callidus. Huic ligat
Nuper venustum frunde LAURI
(Me comitante) caput MELISSUS,
Novem Camenarum arbiter optimus,
Et jure. namque is Cecropio potens
Styloque Romano, et Camenâ
Aramicâ resonare doctus.
Ergo ora, THURI, docta resolvito in
Laudes RAKOCI, non vice simplice
Urbesque poplumque arte mirâ
Servitio redimentis aspro.
Numquam potentum Pannoniae ducum
Miracla Musam destituent tuam,
Sed signa virtutis relinquent
Maeonio memoranda plectro.
NOLIS longa viae taedia postmodum
Sectari ancipiti tramite, seu freto
Seu terrâ inspiciens culmina montium,
Nec non marmoreas domos
Excultae nimium, IUSTE, Britanniae,
Spirantisque malum denuo Galliae,
Atque omnes prope quas Teutonia inclutae
Urbes iactitat, et SCHOLAS.
Tandem fige modum quaeso molestiis
Duris, irrequiem et per mare Creticum
Tradas implacidam ferre Aquilonibus,
Fessis poplitibus tuis.
Est, ut nunc veluti sidus Atlanticum
Doneris patriae, et praesidium bonis,
Defesso variis Patre negotiis,
Nec iam dum tacito pede
Aetas occidua irrepit, onus grave
Sustentare humeris forsan idoneo.
Fallor? num reditum Mater amabilis
Suspirat, soror et pia.
Eheu quando erit? ut Lippiacis focis
Post longam seriem temporis ê maris
Undosi tepidis fluctibus, udus et
Sudus calfaciat pedes
JUSTUS. Larga tamen praemia te iuvet
Ante huic curriculo debita sumere.
Tu Mystes quoniam sedulus es Dices
Aequâ lance Deae omnia
Cernentis; propius timpora porrige
Laurum fatidicam, praemia frontium
Doctarum, excipiens Myrtileo in jugo,
Imponente tibi decus
HOFMANNO aut NEBULAS pellere callido
Iuris, barbariem non semel horridam
Experti. Haud pigeat flumina Sequanae
Potasse, aut Ligeris vada,
Et patrem Thamesin flumen herilium
Cygnorum, et Rhodani caerula murmura,
Qua lymphas sociat leniter alveo
Arvae; haud te pigeat NICRI
O SCHNEIDWINDE Deas obsequio novo
Placasse, ac Themidos iura revisere.
Tantis LAUREOLAE SERTA laboribus
Permutare velis lubens.
Clarum te titulis Curia patria
Expectat, dubiae te vidua arbitrum
Causae sollicitê quaeritat, et bonis
Orbatus patriis puer.
Hac mactus redeas laudis adoreâ,
Ac fas Eunomiae reddito singulis,
Et magno atque humili, conscia ceu jubet
Mens recti aemula legibus.
Copiam exanclet maris,
Sit nisi ocius
Praesto hunc ad focum dulcissima virgo.
Tutus effert unus
Caput, scitae Minervae
Artibus atque
Virtutibus politum.
Mater rotavit
In gyros, quosque
Cinnamo unxit flavo.
Viden' paetos ocellos
Munere Phoebes
Ut jactet undiquaque!
Basia labris imprimens corallinis;
In thalamo recenti
Hinc inde saltitando instar passeris
Huc et huc pipilantis,
Donec lassi altercando,
Donec et basiando
Fessi ultro depacto
Membra sistatis toro
Atque Cinxiae
Praestetis novenae foedera grata.
VAE Musa possit dicere gaudia
Praegestientis Laurigeri novi
Vatis PAREI? quae Thaliae
Aeolio memorare plectro
Felicitatem multiplicem queat?
Anfractuoso volvitur ambitu
Lucina brumalis, triplexque
Indigetat geniale festum.
Haec namque in auras luminis istius
Produxe gaudet carminis arbitrum
Sincerioris, cui MELISSI
Nomen, apum tribuit caterva.
Haec ipsa CHRISTUM Bethlemidos novum
Fecit tribulem, non sine plausibus
Contaminatae morsione
Gentis Adamigenae scelestâ.
Vertente eâdem cornua, sidere
Fausto ante paulum quinque decennia,
Orsum capescis spiritalem,
Carior his oculis gemellis
Verende gnato, tu Pater, huic tuo
Adultiori. nonne triplex mihi
Hac luce nata est vita? namque
Eripit hanc animam ex Averni
CHRISTUS tenebris; vivere me facis
Qua corpus; ornat postmodo Laureâ
Apollinari, almi RUDOLPHI
Nomine Caesareus MELISSUS.
Et huic et illi par erit et tibi
Referre grates innumerabiles.
Per lustra certe iam quaterna
Plusve mihi dedit intueri
Isthancce lucem, qui regit omnia
Caelestis Abbas, nostraque Pieris
Illam sacravit laetiori
Carmine. Sed redituram eamdem
Camena saeclis post-venientibus
Gestit celebrem reddere gnaviter,
Ut non Palatini, aut SilesI
Invideant modo, LusatIque,
Sed qua coruscus Sol habitabiles
Illustrat oras, cum Patre Filius
Noscatur, et Famae sacello
Perpetuo vigeant PAREI.
QUID NI superstes qui fruitur modo
Hoc lucis usu, gestiat emori,
Choroque sanctorum Angelorum
Et reliquae THEODORE turbae
Caelestium sponte associarier?
Profecto amicum est vivere cum suae
Hero Salutis, perfruique
Laetitiâ atque bono perenni.
Quîs corda CHRISTI spiritus excitat
Thyrso entheato, incredibili modo
Feruntur ad magale Olympi, haec
Lubrica pro nihilo aestimantes.
Nam multiformem congeriem mali
Si quis revolvat mente bonâ, cui
Subiecta vexantur malignê
Saecla hominum, variisque punctis,
Quo usque sub terrâ ingenui impiis
Misti hinc et illinc turbine praegravi
Tentationum postulante
Christiadum officio, moventur:
Ecquis moriri non velit, eximi et
Tantis procellis, absque modo hic polus
Queis [Reg: Quibus] inquietatur? vicissim
Plausibus anne suis cohorti
Nihil triumphet redditus astricae,
O si teneres conditionem, Homo,
Vitae sequentis! mille mille
Hercule eo raperere votis.
Nec cura mundi te queat amplius
Arctis catenis rebus ab arduis
Felicitatis dimovere,
Quin CITO fas VENIAS IESU
Voce irremissâ caelica posceres
Templa. Ah disertis hoc quoties Socer
Amavit inculcasse verbis,
HAKIADE, tuus ê Cathedrâ!
TOSSANUS inquam, Mysta Dei pius,
Raptus protervo nec facili satis
Flecti popello. Eheu! dolemus
Iure bono meritoque summo
Tanto perempto interprete consilI
Caelestis, alter nemo peritior
Quo vix repertus, vel futuris
Ut puto, reperietur annis.
Trabale fulcrum Myrtilea Scholae et
Ecclesiae Atlas proh iacet et fuit!
Caputque nobis lacrimandum
Perpetuo premitur sopore.
Amissa patronum incluta Veritas
Fidesque luget pura. Etenim obsecro
Quis hanc et illam fortiori
Asseruit calamo? hanc et illam
Prius quis ausus sanguine proprio
Firmasse? Dicat Gallidos incola,
Dicat Palatinus fidelis
Illius intrepidos labores.
Proinde multis flebilis occidit
TOSSANUS, ast pol flebilior tibi
Suisque natabus relictis
Quattuor et generis, simulque
Gnatis duobus, CHRISTOPHORO adprobo,
Pioque PAULO. vincite vincite
Tantum dolorem, quem supremus
Arbiter haud dubie levabit.
Quis scit futurum quid mihi, quid tibi?
Mors atra cunctos nos [(printer); sic: ] manet, omnibus
Est spem reponendum in IEHOVAM, et
Ulterius nihil ambiendum.
EHEU sinister fert obiisse diem
Rumor potentem illum eloquii virum,
Illum aio TOSSANUM, Periclem
Christiadum exiguae cohortis.
O flebile indicium! an, Schola Myrtilea,
Semper dolebis, tot gravibus viris
Orbata perpaucis aristis,
Non sine maestitiâ piorum?
Flemus peremptum te KIMEDONCIADEN
Fatis iniquis. nempe Diespiter
Neglectus integrum ut scelesto
Addidit, exacuente Mortâ
Passim tridentem pestilitate luis:
Et innocentem te CALAMINIDEN
Urgemus oppressum supra spem
Multiplici variâque curâ.
Restabat ingens praesidium Eusebies
TOSSANUS, huic tecum auxiliarier
Iam jam labanti qui suerat.
At fuit illa Trias. Precemur
Summum IEHOVAM supplicibus manibus,
Superstitare ut te velit, optime
Pater, ruinam ne sacratae
Omnimodam patiantur Aedes!
DIu entheati propositi anxius
Haesi MELISSE, an pristina perpetim
Et cassa Nymphâ dulciore
Vita foret mihi transigunda.
Te septilustrem saepe tuor procum
Diae RHODANTHES fata potentium
Nequisse Divûm praeterire,
Nec pueri Idalii pharetram,
Senum atque ephebûm verbere amabili
Emollientem pectora; sed iuga
Caecae patronae ferre adactum,
AEMYLIA haud retrahente calcem.
Quid hac pusillâ mî fieri putas
Aetate? pronâ flectier in dolos
Nexûsque plusquam Gordianos
Cyprigenae illicito furore.
Non Sparta nobis in CRUCIS addita
SCALMO, quaternum CHAUCIA qua polo
VALLIS cacumen NAVAE ad amnem
Occulit, has patitur juventae
Vires foveri lautitiis nimis
Pol sumptuosis alterius foci.
Stat ergo nodis implicari
Coniugialibus, atque certum est
Arrham perennem sub stabili Fide
Iam jam pudicae reddere virgini
Suasu parentum (nam absque vote
Consilioque bono parentum
Rem matrimonI turpiter adgredi,
Et scita IOVAE, et CAESARIS improbant,
Nec ipsa honestas suadet illis
Clam sociare pios amores.)
Castae puellae dico, genus lices
Non ducat alto stemmate de IOVIS,
Ovoque Fratrum, nec talentis
Tantaleis, Dorylaeve avari
Sestertiorum vi crepet arcula.
Numquam cupivi quaerere amasiam,
Superbientem plurimo auri
Fenore, purpureisve gemmis.
Placet Lycurgi sanctio, quae vetat
Nuptam locari dote pecuniae:
Sat namque dotatam esse, puris
Moribus, ingenioque casto,
Quae scit marito condere laminam
Sudore partam, quaeque casaria
Frugalis audit. Talis o sis
ANNA-MARIA mihi! nec ultra
Posco caducas divitias Midae.
His qui resignat, scilicet is cuti
Se involvit angustae, probamque
Pauperiem sine dote laudat.
CHRISTI quid potius die
Natali faciam? prome volumina
Uxor strenua Biblica,
Innataeque adhibe vim neglegentiae.
Adventare Diem ultimum
Sentis; ac veluti stet Domini furor,
Parcis promere pulpito
Thesaurum duplicis Federis aureum.
Nos laudabimus invicem
Cunas nunc-geniti Iessiaci Ducis.
Tu sacris recines modis
Numen Verbigenae, Flaminis, et Patris,
Suavi gutture, quod polum
Et mundi retinet climata, et omnia
Arctis servat amoribus.
Dicam perpetuis hoc quoque laudibus.
VIDES ut albâ stent nive tempora
Crinesque, nec jam plus vigeant Lyrae
Nervi laborantes, diuque
Carmina detineantur arcâ.
Dissolve cistam, metra super typis
Tandem reponens: atque benignius
Deprome divinum Camenae
Franciacae melos, o MELISSE.
Permitte Famae cetera, quae simul
Musarum alumno straverit areas
Laudum feraces, nil Batilli,
Nil oberunt Nemesis furores.
Quis sis futurus, desine quaerere, et
Quem Fors honorum cumque dabit, lubens
Agnosce, nec dextrê momentum
Sperne preces, neque tu querellas.
Quando senenti canities adest
Morosa, nunc CASTRENSIA promito,
Dulcesque ACANTHARUM libelli
Carceris e forulis petantur.
Nunc et venustis publicus editor
Recusa chartis det SCHEDIASMATA
VOEGLINUS, atque aequis cupitis
Pareat haud nimium repugnax.
Et nunc Basilea clara
Bartolos, Baldos, Zasios, et Menochios tibi
Optimê scit cognitos.
MULTUM beatos nemo negaverit
Istos parentes, queis [Reg: quibus] suboles proba
Prognata, virtutemque patrum
Quae temerare cavet suorum.
Raro sepultus non latitat bona
In prole patrum vividus impetus:
Caulis palustris quando numquam
Pullulat e calathis rosarum.
O te beatum Mnemosynum, RICHI,
Amate turbae! Filius en tuus
Sollerte conatu ut patrissat
Ingenium referens parentis!
VIRTUTIS arcem scandere nobilem
Plenis laborat cursibus, et novem
Phoebi sororum concupiscit
Pervigili studio favorem:
Linguamque matris Gallica temperat
Loquella suavis, promere nec timet
Sermone mentis cogitamen
Ausonio, et veteri Pelasgo.
Chartas Sophorum quo studio solet
Tractare? MORUM rite decentium
Patrem STAGIRAEUM revolvit
More apium vigilace dextrâ.
Illum videbam non sine gaudio
Inusitato mentis acumine
Nodos Sophistarum retortos
Et solui haud faciles, secantem.
Testis mearum Praeses et ipsemet
Sententiarum, et Socratico madens
Sermone MOLLERUS, rigante
Quo RICHIUS bibere usque et usque
Scientiarum fonticulos amat.
Macte hac beatus prole, simillimâ
Tibi, SIGISMUNDUMque gnatum
Promoveas studio paterno.
TANTO meretur plus celebrarier
Prodesse genti qui patriae studet,
HULSMANNE, quanto quaeque civem
Arctius ante alios amore
Sinceriore amplectitur, et fovet
Plerumque tantum non genialiter.
Sic altus olim etsi remota
COPIUS est patria, haud negavit
Tamen propritim civibus is suis,
Sacratam opellam, NUNTIA MESSIAE
Sed FACTA tradit patriotis
Praecipuê, enucleatê aperta
Claroque sensu pervia, quae solent
Ex instituto perveteri, et bono,
Quot-septimanis Concioni
Publicitus relegi frequenti.
Quamquam voventes crebrius audias
Quam plurimos postliminio ordinem
Pridem receptum Ecclesiarum
Restitui, veluti Angla seruat
Et Allobrossa Ecclesia, quemque habet
Laudata semper Concio Belgica,
Ne consuetudo Papalis
Invaleat, quasi Textus alter
Haud obtinere EVANGELII queat
Et dignitatem, et nomen amabile.
Quid ergo cunctaris reperta
COPIADAE enthea publicare?
Numquid molestum est tot precibus male
Et usque et usque obtundier? haud tibi
Fuit dolori hucusque sacram
Ferre sitim, hercle siticulosos
Immane quantum ac paene famelicos
Passim latentes Christicolas pios?
Nec laude te orbabit Moneta,
Niteris ingenio quod acri
Typis laborem hunc edere posthumum,
Et CONCIONES de proprio penu
Praeclariores Copianis
Addere, multiplicem docentes
Rerum sacrarum praxin, et utilem
Exercitandi munia debita
Occasionem largientes
Coetibus, haud quibus est facultas
Palam IEHOVAE exsolvere gratias,
Neque audiendi copia publicê
Verbi ministros, prae furore
Pontificis Latii tremendo.
Proin beatos nos! quibus est datum
Pientiorum voce sonabili
Vivâque Mystarum, Tabellas
Legiferas utriusque pacti
Audire fultis munificâ manu
Ducis Palatini. O superi suo
Intersit hice Atlas popello
Serius ingrediens Olympum!
IRRUPTA amoris copula quos semel
Arctê alligavit, sub juga ahenea
Mittuntur, haud umquam secando
Foedere, Mors nisi rumpat illam
Conjunctionem vinclo adamantino
Paphi ligatam principis. Ardua
Mehercle res est mancipari
Tam valido imperio Cytheres,
Grata tametsi compede sit volupe
Et dulce Ulyssi Penelopes jugum
Subisse, et horas saepe longas
Astragalis breviare blandis.
Nî rite nosses commoda conjugI
Jam passe binas naufragii vices.
Numquam profecto te Diones
STOECKELIAE tenuisset ardor;
Non SMETIANAE, vel KIMEDONCIAE
Memor Suadae tu thalami novi
Pericla tentasses recentis
Ignibus exsuperare Divae.
At quis molestam vim vidui tori
Mutare nollet deliciis Deae,
Nec non Dionaeo sub antro
Sollicitam recreare mentem?
O blanda rumpas Harmosyne moram,
Tuique lectum fac subeas viri
Sparsum corollis liliisque,
Et violis, et olente thymbrâ.
En, ut GRUTERI filiolae duae
Te Matre suescunt Palladis artibus
Firmare dextras, et tenellis
Pectora moribus expolire.
Num fallor? aut post pensa Hyperionis
Semel peracta haec biga sororia
Patrique matrique obuiâ ulnâ
Excipiet Charin expetitam?
QUOD tibi carmen tenuare coner?
O decus matrisque patrisque quondam
Et Palatinae CASIMIRE pubis
Gloria rara.
Non favet thymbrae moderator, atque
Torpor est nostris adeo Camenis,
Nec scio, qua tergeminam coronam
Laude celebrem.
Hac gravis vexat dolor, inde curae
Me trahunt, hinc sollicitudo pectus
Nescio quae dilaniat feritque
Fortius angue.
Nenias plorare jubet MELISSUS
(Ah quis!) ereptus Lyricae cohorti
Nuper, emigrante simul sacrae indeside
Mystâ.
Tu sonum tentas cohibere maestum
Atque abesse acres animi dolores
Vis procul nostris numeris genisque
Tempore laeto.
Me tibi certum est voluisse Phoebi
Gratiâ fultum crepitare trinam
Barbiton, Daphnenque tuam benigno
Ore sonare.
Te probê notum Latialis oda
Redderet, te Celtica Suada, IANE,
Ante quae lustrum mihi nota primum,
Ferret ad astra.
Te potens vis Teutonicae loquellae
Iret exemptum ê trivii catervâ,
Ei polo utrique adsereret valente
Carminis hastâ.
Quin vigil Musam Aramicam, et Pelasgam
Nisus adpellassem ope Daedaleâ
Forsan ê nidi jaciens patentes
Cratibus alas.
Nunc quid? angustam modo Apollo praestat
Rem lyrae, quam, donec amoeniore
Rideat vultu, tueare quaeso
Lumine dextro:
Provocans actis paribus triformem
Nerviam in mores patrios ubi succreverit
mens haec generosa duri
Nescia fati.
VIDES ut instent undique ovilibus
CHRISTI, luporum saecla rapacium:
Nec jam periclis cassa munus
Rite piorum obeat caterva.
Nexus Poparum solvere tortiles
Conamur omnes, non sine Pantachi
Strophis nefandis, queis [Reg: quibus] IEHOVAE
Dogmata prostituit, popello
Iactare caudam doctus, et impiger
Lingua procaci scindere, quotlibet
Nituntur almae Veritatis
Iudicio, innumeris mederi
Gerris. Amabo quis mihi, ceu decet,
Novit mearum mentis acumine
Conclusionum ponderare
Momina, quisve tenebrionum
Usum sacratae Theulogiae aestimat?
Pugnare quotquot cum sapientiâ
Hanc somniarunt vi sagacis
Tradita ARISTOTELIS? Chimaeras
Opinionum talium in his meis
Pulsare mens est (si pote) lemmatis;
Neu deinde mendacI patroni
Illaqueent teneram juventam.
Adsis vetusta nobilis ab domo
Insigne Musis praesidium meis,
Tibi DICABO CONSE CRABO
Quicquid erit Thesewn mearum:
Modo favoris tu jubare arduo
Lustrare pergas hoc specimen, licet
Mentis pusillae, olim daturae
Sed reditûs opulentiores.
NON si virorum funera dat Deus
Praestantiorum tristia visere,
Magnosque sustollit colossos
E mediâ, Aede suâ, ruinam
Integra tristem mox patitur Domus,
Nullusque cultor restat et incola,
Dans obligatum sponte honorem,
Turaque de locuplete acerrâ
Promens IEHOVAE, qui sua diligit
Fovetque per CHRISTUM unigenam suum,
(Gallina pullos ceu tuetur)
Pignera, non peritura quondam.
Vidit frequentes grex Basileius
Dei virorum funereos rogos,
Cunctis amaros, queis [Reg: quibus] modo stant
Pectora de meliore limo.
Exstincta pridem fulgida de DOMO
LAMPAS quiescit, donec ad ultimam
Vocetur horam voce CHRISTI
E tumulo, numeroque sanctûm
Mistus triumphet saecla perennia:
Linguamque ad unguem doctus Hebraicam
MUNSTERUS olim commigravit
Ad superos: placidusque liquit
BORRHAUS Aedem; luget et ingemit
Usque usque CHRISTI Ecclesia nuperê
Privata BRANDMULLERO, acuit
Ingenii et genii Ministro.
Sed haec fuerunt. Raurica non minus
Praesente servat Numine ovilia
Fidosque Pastores popello
Suscitat, ingenuê docentes,
Quis sit Salutis terminus unicae,
Quis sit Redemptor noster, et occupet
Patris furorem punientem
Gentis Adamigenae superbam
Mentem. POLANUM quis neget impigrum
Verbi sacrati sensa latentia
Clarare doctis undiquaque
Iudicio et vario refertis
Libris? ut almae Theulogiae viam
Commonstrat his in PARTIBUS arduis!
Quas efficaci motus oestro
Expoliit calamo recenti,
Posthac daturus talia posteris
Scripta eruditi pectoris e penu
Plura, atra nî Parcae sorores
Iniciant sua fila collo.
NUMQUAM improbari jure Alamannidum
Virtus puellarum adsolet, indolem
Ob pertinacem castitatis.
Virgineum illae etenim pudorem
Mutave nexu simplice sat putant,
Semel nec ultra fervere adultero
Fas arbitratae sunt; sepulto
Hoc, simul et sepeliri amores,
Consulta gentis Valeriûm soror,
Nec non Catonis filia comprobat,
Materque Gracchorum superbê
Regificos temerans calores.
Ut istae et illae flammea pectora
Uri recusant fomite principe
Absumpto, et insanum exsecrantur
Stridonio praeeunte parte
Taedas secundas, non tamen omnibus
Est una virtus nescia pungier
Arcu recenti spiculisque
Idaliis calidâque flammâ.
Quin jussa PALI, (juppiter!) enthei
Vatis severam non adeo imperant
Legem mariti feminaeve,
Arbitrio statuentia aequo,
Praestare longê denuo nubere
Quam foediori membra Cupidine
Tangi. Ergo FACTUM sanctê, ELISA,
Quod viduas abolere leges
Certum est, et uni porgere dexteram
Fidemque Nympho, qui tibi reliquum
Aetatis huius suaviore
Fallat amabilitate tempus.
Amore certo quin mage dixero
Furore casto, te sociam tori
Deinde MAMMUSCHETUS usque
Perditê amabit et illum amabis.
Hunc tu maritum non secus excipe
Tuas in ulnas, ac geminos viros,
Olim ista qui jam nunc crearunt
Gaudia morte suâ haud petita.
Vigetis ambo viribus integri,
Aetas alacris spem facit optimam
Prolis futurae. interdum adultis
Robur inest juvenile membris.
DI coepta (solum quod voveo et precor!)
Vobis secundent divite copiâ
Cornu benigno largientes
Mente avidi quod habere prodest.
IRASCOR merito, et damno silentium
Longinquum, MELIOR, quo mihi denegas
Consuetam fidei reddere dexteram,
Et vel literulâ, par ut erat, brevi
Dignari schidium pectore candido
Pronuper socio quod tibi carmine.
Indocto nimium carmine, miseram.
Infaustum quid habet pro taciturnitas?
Antiqui soluens vincula federis,
Dextro quod coiit, ceu puto, Apolline,
Ut mî Myrtileo notus eras jugo
Virtutisque tuae signa dares lubens.
Exinde statui perpetuâ fide
Te vatem meritis tollere laudibus,
Et mergi stygiis fluctibus antea,
Quam cessare manum porgere mutuam,
Musarum auspicio qua mihi, qua tibi
Indultam, charitum non sine numine.
Hanc non vis Boreae contemerat fidem,
Non hanc longa viae, longaque temporis
Disturbare solent, si bene ego ominor.
Ergo tu viridi timpora Daphnide
Ornate, Aeoliam percute barbiton,
Ex antroque tuo nunc citharam move,
Fidi si memor es vatis ad inclutas
Rheni Naiadas, Pierium melos
Pangentis. vigeat carmine caritas.
Versus restituam, tu quoque carmina
Donabis; feries quin superum domos,
Miscebitque Deis te sacra Laurea!
Et me fors hederae praemia frontium
Doctarum superis suaviter inserent.
O quam dulce decus jungier astricae
Tubae, et percelebrem carmine consequi
Aequâ Melpomene laudis adoream!
CUR te morarum taedia FABRICI
Errore longo frangere caelibem
Hucusque permittis, relictâ
Parte tui meliore nymphâ?
Genas viriles barba revestiit
Subfusca pridem, primaque Apollini
Lanugo consecrata cessit,
Et juvenilis abest Cupido.
Privatus olim Lar quoque sedulam
Sibi poposcit forte laboribus
Gazae paratae conditricem,
Rerum aliûmve domesticarum.
At tu futurae callidus artifex
Sortis praeoptas plus Sapientiae
Annis juventutis tenellis
Iudiciive peracrioris
Accesse, donec perpetuo male
Vinctus capistro colla virilia
Discas subegisse inscienter
Ambiguae atque humili juvencae.
Sedata virtus rem beat optimê
Tenore fausto singula promovens
In aede quicquid dein parandum
Dexteriusque sagaciusque:
Contraque vastat caeca libidinis
Venus petulcae priva domûs tuae
Quaerenda, praesentis pericli
Indocilis, creperaeque Fortis.
Collaudo factum, et gratulor omine
Laeto petitam Palladion tibi
Illud recompensasse nuper
Temporis, hanc viduamque quadram.
Haec si Poetis Laurus Apollinis
Verum profatur, dimidium tui
Reddet penates diciores,
Donaque lecti opulentiora.
Materna ad unguem dextera MARGARIN
Tuos in usus finxit, et ad domûs
Guberna promptam et curiosam,
Ceu decet, expoliit peritê.
Hac tu frueris conjuge postea,
Quâ cariorem vix pote filiam
Dilexe doctus, moribusque
CAULERIUS socer adprobatis.
Ito ergo Ulysses, Penelopen rape,
FRAINSHAIMIANO jam tibi creditam
Hymene Musaeoque fausta
Alite Vangionum reponas.
Novae colonae tum nova carmina
Cantabo, mensam cum tibi movero.
Vicinitatis fedus ipsis
Pol charisin tribus invidendum!
En, casta ut uxor SCHOPPIADAE mei
Votis anhelis Margaridos piae
Observat adventum! en MARIA
Ut mea prole beata jam jam
Nostri futurâ sanguinis aemulâ
Dextram cupissit jungere dexterae!
Adsis o adsis tertiata
MARGARI pars Triados venustae!
FINIS Libri primi.