DAVIDIS PAREI BATRACHOMYOMACHIA.

MUSAE noster amor, dulcesque Heliconis alumnae
Este mei memores comites quoque carminis huius
Ducite, ne medio subsistant pulvere fessi,
Vel metam superent properentque per avia versus.
Vos facite ut coepta nobis breve carmen arena
Pergat, ut optatam posset contingere metam,
Terribiles pugnas et diri praelia martis
Nuntiet, ut mures cum ranis bella gerentes,
Fortia qui quondam tentarunt facta Gigantum.
At veluti perhibet, cunctis veneranda vetustas
Praebuit incepto res talis semina bello.
Musculus a patrio progressus limine quondam
Insidiisque suo clam circumventus ab hoste
Fugit: et effusis in tanto viribus astu
Obvia currenti sibi flumina vidit: ad illa
Ora rigaturus properat, subiectaque mento
Haurit et optatos avide bibit inde liquores.
Hunc sed Lymnocharis, quo non clamosior alter
Vidit et errantes in tota pelle capillos,
Hospes, ait mirande mihi, quo vadis? et unde
Carpis iter? patriam mihi dic et nomen et ortus
Quum sit pelliceâ medio sic tectus in aestu

Veste quid incedas? mihi cum natura negarit,
Turpia detestor toto mendacia corde,
Fallentemque bonos odi, qui iurgere nullas
Novit amicitias, neque has conservat adeptus.
Ista canens igitur dicendo vera petenti,
Crescat amor noster nos et crescamus in illo.
Nec genus aut proavos et quae sunt cetera nobis
Dissimulare libet: quoniam generosa parentum
Per mare, per terras celebrantur facta meorum,
Neve mihi patrios fortuna negavit honores
Invida sed regnum post mortem sorte recepi,
Rexque ego ranarum teneo pretiosa potenti
Sceptra manu donec Phoebus Titanius axe
Prodit ab Eoo, radiisque cacumina Pindi
Summa ferit, lustratque rotis fulgentibus, atque
Alipedes donec Pyroeis et Eous et Aethon
Solis equi, quartusque Phlegon merguntur in aequor
Quid memorem claros etiam virtute perentes?
Cum qui sim, videas et sis visurus amice.
Quem latet in terris, genitorem Pelea REGEM
Esse mihi, regina thoro cui nupta iugali
Hydromedusa tulit gravido tria pondera ventre?
His ego Buccitumens in amoeni littore natus
Eridani purique ferens donaria lactis
Ultima Pelidis me fratrem glorior esse.
Tu quoque praeclara, ni me sententia fallit,
Stirpe satus, generis laudes celebrare videris
Posse tui virtutis enim dubitabilis in te
Delituêre notae, clare lucentibus actis.
Sic gemino fatus postquam coepisset ab ovo

Usque ad mala genus Peleides: incipit hospes
Musculus, et paulum subridens talia fatur:
Quid genus et patriam quid iter, Physignathe, quaeris?
Quod fortes, miror quod non vereare parentes?
Non latet id volucres, quocumque sub axe volantes,
Non homines, non aethereâ super arce Tonantes:
Nec quae caeruleo Nereides litore gaudent
Stemma meum ignorant: sed enim quia praecipis ipse
Dicere, Troxartes generis primordia nostri
Posse dedit numerare potens virtute, graduque
Ut mihi Lichomile genitrix sit filia regis
Pternoglyphi nulla est cui nobilitate secunda.
Hoc voluere Dii: Rex est in utroque parente:
Sed quoiam nostrae ratio contraria vitae
Obstat, et ornandae dispar alimonia mensae,
Numquid [(editor); sic: Nunquid] amicitias verbis mereamur inanes?
Vincula quae fidei fuerint, quis nexus amoris?
Namque perexiguum spumantia litora victum
Suppeditant vobis, nobis Adamantina saxa:
Esca mihi est patulo suspensa placenta canistro
Non desunt etiam quae circum rodere possis
Liba, nec accensis qui ter fornacibus ustus
Panis in inflexo dominis apponitur orbe.
Epata non desunt circumdata retibus albis
Non pternae, nec si quae lauta cibaria restant,
Absit pauperies exilis, et indiga rerum
Nos premat, ut pressi nos grata coagula lactis
Deficiant aestu, vel inertis frigore Brumae,
Enarrare piget mirâ dulcedine pultem,
Cuius saepe licet superi capiantur amore,

Copia nulla tamen vescendi contigit illis.
At nos monstrifero quamvis habitamus in antro,
Non modo defecit nunquam sed sepe molesta est
Et satias et odor suavis, quo semper abundo.
Saepe latens, epulas trepido quas pinguis abeno
Coxit, et imposuit pretiosis lixa patellis,
Furor, et a sociis nostram deductus in aulam
Prandia nostra cibis onerare solemus inemptis.
Nec minor in toto virtus inclaruit orbe
Quam sim Marte potens, quo ducar ad arma furore
Non metuo grandi mortalem mole sed astu
Cum iacet in lecto recubans somnoque sepultis
Tum supero: quoniam tenebrosa cubilia furtim
Ingredior, morsuque peda et olente tenaci
Laedere si nequeo, laedo tamen ista veneno.
Sed tria sunt nobis totum metuenda per orbem
Per quae tot stygias nostrûm cecidere sub undas,
Quot nemorum frondes, et quot numerantur in agris
Gramina, quot Nereus animantia voluit in undis
Iam parat insidias Circus, iam retia tendit
Muscipulis durum genus experiensque laborum.
Sed nil plus metuis catto quo foedius orbis
Nil tulit, et quo non vivit truculentior ursus
In silvis: quoniam vacuis ieiunia venis
Si quando peragit nostras accedit ad arces
Membraque iucundo velut obruta cuncta sopore
Fingit: inexpertos equidem persaepe dolorum
Decepit socios, confidere viribus ausos:
Ast ego, qui potui vitare pericula cursu
Talia, iam possum quoque fictos nosse sopores.

Et vitare meo vel pendere corpore poenas.
Quid referam vestrae convivia frigida mensae,
Quidve voluptates, quid lauta cibaria narrem?
Non comedo raphanos, non betas non colocyntas,
Non apio mollis gula delectatur amaro,
Non siquid superest, quod dignum laude fluenta
Suppeditant nobis liquidas habitantibus undas.
Dixerat et nondum Psycharpax presserat ora,
Cum tanto incipiens pingit sua verba lepore
Buccitumens, quando vix hunc potuisse putasses.
O rex egregiis [(printer); sic: egregias] oriunde parentibus, inquit:
Magna quidem narras magnis et honoribus ornas
Delicias ventris nitidaeque cibariae mensae.
Nos tamen his sub aquis non deteriora tenemus.
Vivendi geminus modus est: Saturnius olim
Namque super fluctus, gelidoque sub aequore remis
Corporis ire dedit, dedit et viridantia Campi
Gramina carminibus mulcere subinde canoris.
Si cupis et nostri penetralia cernere regni
Hisque frui mecum, quorum dulcedine Nymphae
Nereides pictae gaudent, Tritonque canorus
Ecce meum dabitur, si vis ascendere dorsum
Nec me demerges, quamvis onerosior esses
Quam Cataphractus eques gravior quam caelifer Atlas
Addidit haec blando Physignathus ore locutus
Si vis regna simul me cum iam visere nostra
Iam licet et mecum veniendi copia praesto est
Procurro [(editor); sic: Procurru] socii, queniam datur, utere dorso.
Musculus extemplo nova ductus regna videndi
Spe, solito melius conscendere corpus amici

Approperat sociique suos in colla lacertos
Implicat, ignarus tempestatisque necisque
Visa quidem primo fuit hoc sat blanda voluptas
Quam rudis interitus, luxus excepit inanes
Dum placidum stabat stagnum sine fluctibus: omne
Ut ventos iram iam deposuisse putares.
Ast ubi ventoso misceri murmure stagni
Coeperat, hic frundes et inevitabile fatus
Agnovit, coepitque suos plorare parentes.
Tot quot verba, trahit gemitus, rumpitque querelas
Singultu quoties quas liquerat aspicit oras.
Ingemit, ac teneras tendens ad sidera palmas
Talia voce refert lacrimas clamansque frequenter:
Iuppiter amissos o si mihi redderet agros,
Aut daret aspectus patrios, aut oscula matris,
Cautius optarem, potum nec ad ista redirem
Flumina, sed nihil est post praelia velle iuvari.
O simulatus amor, penitusque alienus ab illo
Quem genitor rectorque Deûm Saturnius olim
Indutus facie tauri spatiantis in herbis
Mollibus imbiberat, cum surda per aequora furtim
Europam (quae dum Tyriis comitata puellis
Ad mare consueto recrearet corpora lusu
Ausa est pacifici tergo considere tauri)
Ad rapidum Cretae praedam portaret Oaxen.
Tristia sic gravibus dum miscet verba querelis,
Ecce volubiliumnatrix violator aquarum
Extulit ora fretis, quo viso musculus altis
Vocibus exclamat: magis at Physignathus hostem
Vicinum metuens, quam tergi pondera curans:

Tempus adest, inquit, tutis me condere ripis
Quid gemis et quare lacrimarum flumina manant?
Quid trepida sero palles formidine mortis?
Cum tua tartareis circumvallata periclis
Vita iacet: temere cur te committis in undas,
Corporis ignarus rapidum mare tangere remis.
Quid fundis lacrimas? ô terque quaterque beati
Qui nunquam ad ripas potum venere marinas.
Non ego te posthac mea regna videre monebo:
Nec poteris: quoniam te fata suprema reposcunt.
Sic ait: et dicto citius maris incidit undas.
Mox comes excutitur, mox et resupinus ad astra,
Talia voce refert, manibus vultuque levatis:
Vivite felices cari, mea cura, parentes,
Vivite felices, melioreque sorte valete,
Non mea te posthac Troxartes lumina cernent,
Non mea Lychomile prensabis colla lacertis,
Oscula nec teneris adiunges grata labellis
Ulterius quoniam mihi vita negabitur: Ecce
Quam mea flumineo turbentur lumina rore,
Quam mihi pota fluant spumantia flumina plenis
Auribus, et liquidis voluar resupinus in undis.
Sed vos ô ranae telluris pondus inane
Muribus haud facili poenâ commissa luetis,
Si qua Deûm pietas caelo mortalia curat.
Tuque comes Libycam falso sub pectore claudens
Perfidiam, supero patieris vindice poenam,
Quae me deiectum veluti de rupe relinquis
Fluctibus in mediis, nunquam me fortior esses
Si mihi terrestris tecum certamine iusto

Lucta moveretur Physignathe. Talia fatus
Psycharpax tacitas rapitur defunctus ad umbrat.
Sed cum Lychopinax in ripis mollibus astans
Principis extinctum ventis et flumine corpus
Cerneret: exanimi palmas ad sidera luctu
Clara levans, inquit: quo non comit ante Deorum
Princeps sic stygias noster delapsus in undas
Hic iacet inflatis inimico gurgite venis.
Interea nitidis placidum caput extulit undis
Rana, videns crudo num tutus vivat ab hoste,
Omnia tuta videt, tristis miserabile funus
Deplorat, socium submersum gurgite cernens
Qui periit nitidis, nitidisque natabat in undis
Dat gemitus donec tandem vox stridula cesset
Verbaque singultu sonet indupedita frequenti.
Hinc mihi, si nunquam modo divinatio fallit,
Coniectare datur, quo vitam fuderis, inquit
Lychopinax, auctore, tui fortissime regni
Muscule, quid faciam? tua numquid [(editor); sic: nunquid] fata parenti
Dicere vel potius me dissimulare iuvabit
Talia? Nam merito funus crudele doler dum
Censeo, nec ventis formam pallescere fas est
Principis extincti: secum haec dum corde volutat,
Dum stupet, et dubiam vexat cunctatio mentem:
Troxartes magna procerum comitante caterua
Ingreditur, mentem nec res in cognita turbat
Exitium gnati, curaque remotus ab omni
Ludit, et impigros miratur ad arma ministros.
Lychopinax igitur congressus ad agmina fandi
Impetrat veniam, post talibus ora resolvit:

O invicte parens gentis spes unica nostrae
Accipe sed placida quos nuntio fronte labores:
Hoc ego forte citas spumantis ad aequoris undas
Exspatians video iuvenem Psycharpaga regem
Defunctam miseras ad sidera tendere palmas.
Fluctibus in mediis passis sine lege capillis
Iam nat at in nitidis, nitidis iam mergitur undis
Iam fluit in stagno medius, iam littus adorat,
Et vice mutata, nunc hinc nunc inde rotatur.
Haec ego turbato cernens spectacula vultu
Ecce paludigenae lautans in arundine cannae
In mediam subito species monstrosa paludem
Prosilit, induviis procincta virentibus, omnes
Obtundens clamore vias: ego territus istis
(Talia nam regnis absunt animalia nostris)
Aufugio, funusque gradu trepidante relinquo
Et simul auctorem tristis cognoscere fati
Dum meditor, credenda satis vestigia ranam
Esse notant viridem (nec sit mihi dicere tantum)
Ah utinam mediis. Psycharpax, naufragus undis
Ipse tuo per fata loco sub imagine mergar
Ne tua principibus iam tristia fata referrem
Neve tuo tristis genitori nuntius irem
Nec via me reducem fecisset cernere vestros,
O proceres, et vos ô turba celerrima vultus.
Sic sua Lychopinax finivit nuncia dicta,
Excidium gnati maesto referentia patri.
Vix etiam fatus nigricanti presserat ora,
Continuo gemitus regalia tecta replevit.
Interitum pars una dolet pars altera ranae

Perfidiam, luctum sic utraque sustinet unum:
Effusis etiam lacrimis velut imbre rigantur
Lumina maestorum fletu manante parentum,
Troxartesque suos spolians diademate crines
Sceptra manu abiciens Tyriamque a corpore vestem.
Vincitur invitis servire dolore querelis
Utque erat impatiens, ira dat iussa ministris
Accelerare sibi tota regione senatum
Praestantesque viros, et nobilitate potentes,
Aut alias claro maiorum sanguine cretos
Et reliquum, quod saepe tenet pars ultima vulgus
Cogere venturos mane; at mittenda iubentis
Sic dictis parent: abeunt: venere frequentes
Curâ non faciente moram, sistuntque vocati
Seque suosque, simul solium regale salutant,
Surgit ad hos Dominus capitis regalis honore
Sceptra tenens solii tota radiantis in aula
Raucaque flebilibus commiscens verba querelis
Ad proceres tristi sic tandem est voce locutus.
O mea progenies: ô turba videnda subinde
Imperio subiecta meo, nostrisque regenda
Legibus. ô nostri non ultima gloria regni,
Ille ego sum mala quem toties fortuna fatigat,
Quem superûm rabies quem fata rapicia tangunt
Ille ego qui solus iam ranis vexor iniquis,
Sed voluere Dii, voluit sic ira Tonantis
(Ut sua fata trahant cunctis tria Numina Parcae)
Natorum me fata trium fecere parentem
Hos simul infesto iuvenes occumbere letho
Imperium Iovis, et stygiae voluere sorores.

Primus enim caeco nimium digressus ab antro
Et validis multum confidere viribus ausus
Arma infert feli verum superatus ab hoste
Profudit teneram multo cum sanguine vitam
Alter iniquorum deceptus fraude virorum
Occubuit: mortalis enim versutia nobis
Iam nova mortiferae [(editor); sic: mortifierae] fabricat contagia pestis
Ligneum opus, rara sed cuspidis instar acutum.
Proditus hoc periit gnatus, mea cura secundus.
Tertius hic reliquos inter carissimus omnes
Psycharpax iunior modo fata gravissima passus
Incidit in gelidas ranâ duce, naufragus undas
Sed revocate animum: pulsisque ê pectore curis
Arma viri placeant, vis ut compressa quiescat.
Vindicta Mars ipse iubet sublapsa referre
Saevus: in ignaros duri certaminis hostes
Egrediamur age, haud omnes moriemur inulti
Quandoquidem vario cingentes corpora Marte
Victricem magno ducemus honore triumphum.
Vix ea fatus erat. faciles ad proelia cuncti
Arma probant, subitoque ad bella furore feruntur
Ipse Deus belli, cui semper praelia curae
Cingit, et impavidos hoc ornat pondere MURES
Circum crura fabae viridabant undique, durum
Martis opus, raptum sub amica silentia Lunae.
Thorax pellis erat, calamis consuta sonoris
Undique quam felis nudantes viscera mures
Composuere sibi Martis velut arma futuri
Carnea iamque ferox gestabat scuta sinistra
Ex media quondam facie compacta lucernae

Ferrea ramosam decorabat lancea dextram
Instar acus tenuis nulla ferrugine laesum
Duri Martis opus, sulcataque tecta galerus
De nuce tegmen erat, nullo penetrabile ferro,
Denique sic humeros thorax sic crura cothurnus,
Sic acus ornabat dextram sic parma sinistram,
Sicque tegebatur caelata casside vertex.
Huius at aequoreae cum belli nuncia ranae
Auribus hausissent relictis protinus undis
Sollicita quae causa novi sit mente tumultus
Unde aut labatur quas horrida fama per auras
Unde metus belli, vitataeque praelia volunt:
Protinus interea magno satus Embasychitrus
Tyroglipho gelidas incedit iturus ad undas
Sceptraque praetendens solitum praeconis honorem
Talibus incusat perituros vocibus hostes:
O ranae, mea per praeconis nun cia MURES
Praelia crudeli vobis cum caede minantur,
Psycharpax etenim, gelidis quem vester in undis
Prodidit atque fide socia, Physignathus orbum
Perfidus excussit, tumido rigat ora fluento
Turbat aquas in aquis miser, et turbatur in illis.
Quassatum ventis caput et sine nomine corpus
Hoc igitur, nisi sit vestri dubitabilis HOSTES
Nobilitas generis, vestrum defendite crimen
Arma humeris placeant desueta trementibus, armis
Cingimini, si quem clarae virtutis honorem
Quaeritis, aut nostras morituri spernitis hastas.
Finierat praeco, versoque a littore tergo
Regia tecta petit: sed questus ultima tangunt

Verba graves donec Peleides astitit heros
Atque suos oculos paulum tellure moratos
Sustulit ad socios, tristi sic voce locutus:
O socii faciles nostris date vocibus aures
Nec nimium levibus praeconis credite dictis
Nam iurare libet mihi si Psycharpaga vidi,
Per mare, per terras perque omnia numina caeli
Non oculis nostro pereuntem gurgite vidi
Ipse nec ex isto fatorum principis autor.
Forsitan interiit rapidas spatiatus ad undas
Aut imitaturus peraquae quas novimus artes
Ire vias pelago ventisque vetantibus, haeret,
Sed mea nullius cum sint praecordia culpae
Conscia; cur mures turpi me crimine caedis
Perfidiaque notant? genitor divûmque dearumque
Ultor erit caelum si quid mortalia curat
Ergo si quis habet, socii quaeramus ubique
Utile consilium, qua sint ratione fugandi
Hostes ut victas addant in vincula dextras
Vel simul in dicto pereant certamine nobis.
Si placet, o socii, primam me dicere fas sit,
Et bona quae nostrae sunt menti visa fatebor
Armemur simul, et positis ad littora castris
De quibus est tantus gelidas prospectus ad undas
Quantus ad excelsi stellantia sidera caeli.
Expectare libet prope stagna iubisque prehensos
In mare praecipites expellere vallibus omnes
Sic moritura feret pretium certaminis huius
Nescia turba suis undas pulsare lacertis,
Et sic incipiens fausto victoria casu.

Stante triumphabit sublimi in rupe trophaeo,
Sic fatus, facili dat praelia mente probari
Peleides, nitidisque suos sie cultibus ornat:
Maluarum foliis cingebat cura caducis
Thoraces circum referebant pectora betas
Caulis erat clypeus, cassisque simillima testae.
Quae solet esse domus cochleae fluviatilis apta.
Longaque caeruleo surgebat lancea iunco
Hoc sua cingentes munimine pectora ranae
Intrepidâ cupiunt ad praelia mente vocari
Pellitur in ventos, ventisque repellitur hasta
Telaque caelestes vibrata rotantur in auras.
Interea panso patris omnipotentis olympo
Consilio superos cogit Saturnius omnes
Inde oculis turbam quibus aspicit omnia spectat
Castraque ranarum, et perituram ex monte cohortem
Armatam magni truculento ponderis ense,
Quo ferit Enceladus, serpentigerique Gigantes
Affectasse Deûm sedes et regna feruntur
Centaurique solent laetas evertere mensas.
Haec speculans, cuncti positis ex ordine sellis
Insidunt risumque movens sic incipit ipse:
Nata Deûmque hominumque Deo Tritonia virgo
Tune ferens ibis promptas ad praelia dextras
Mures protectura tuos, qui sepe choreas
Ducere, et Actaea saltare videntur in aede
Dixit: et extemplo votis offensa paternis
Pallas ait: Divûmque hominumque aeterna potestas
Magna petis, sed si mihi iussa capessere fas sit,
Digna tamen non est, quam tu vis turba iuvari,

Saepe meas statuas et me male vexat in illis,
Lampada siccarunt, capitisque nitentis honorem
Mille redegerunt virides in frusta coronas.
Peplaque purpureo quondam contexta labore
Roserunt, sutorque suo condigna labore
Lucra petit, quoniam me fecerit ipse magistra
Stamina distinguens saturatis murice tramis.
Annon tanta meas moveant incommoda mentes?
An mala suppetias fas est pensare ferendo?
Sed neque sic ranas acie comitabor in ista
Instabiles, quoniam mihi saepe fuere molestae
Protinus ex bello eum plena labore redirem,
Fessaque caeruleas somno invitarer ad undas
Discussere suo gratum clamore soporem
Donec venturam volucris Titania lucem.
Praedixit, noctisque fugaret somnia cantu
Suppetias igitur nullas utrique ferendo
Aetherea potius bellum spectemus ab arce
Ne quis in immanes aliquid cum vulnere MURES
Sanguinis impendat, madeatque hoc caede tribunal,
Cominus hic etenim, nullo prohibente Deorum,
Arma movebuntur: sic tandem effata silebat.
Interea magno veniunt utrinque fragore
Arma virique suis tangentes sidera telis
Ardentes animos, et Martis amore frementes
Dehinc duo praecones, ventis commissa sonoris
Signa ferunt belli, numero totidemque sequentes
Ex acie culices ingenti mole ferentes
Aera manu, magnumque tubis taratantara cantant
Cornua conspirant sonitu clangoris eadem,

Signa volant, sociosque vocant ad praelia utrinque.
Sed pater omnipotens divûm, cui dextra trisulcis
Ignibus armatur, quod nutu cuncta gubernat.
Fulmina nimboso caeli fragrantis ab axe
Deicit, ad pugnam, quibus ignibus, excitat omnes,
Primus init bellum quo non clamosior alter
Hypsiboas, hostemque petens Lychenora ferro
Traiectum latus in bibulas prosternit arenas.
Spicula Troglodytes refugo mus dirigit arcu,
Pectus et incauti Pelonis vulnerat hostis,
Ut moriens in humo se tingeret ipse cruore.
Seutlaeus mediis pugnae digressus ab oris
Insequitur, iaculisque volantibus Embasychitrum
Fundit humi, rivos ducitque per exta cruentos,
Vix defunctus erat, Polyphonus ab hoste feritur
In latus Artivorante, subitque hoc vulnere mortem
Lymnocharis socii tristatus funere saxo.
Candida Troglodytae contorquet colla molari,
Et ripis tenerum dat eum componere mentum
Lymnocharim contra iaculis Lychenor eundem
Tentat, et adversum demittit in ilia vulnus.
Crambophagus socii cum tristia fata videret
In subitam dat terga fugam, trepidatque timetque,
Atque ubi se nullo vitare pericula cursu
Hostis et incolumem non posse evadere cernit.
Fertur, et abruptas cito praecipitatur in undas,
Sed neque sic poterat mortis vitare dolores
In medio quoniam letalia vulnera cursu
Sentit et obfuscat rubicundis littora venis.
Post haec Lymnesius spoliat non territus hostem

Tyroglyphum, pedibus vacuumque per aera fundit
In mare, seque ipsum spoliis hostilibus ornat
Pternoglyphum sed rana videns Calamynthius hostem
Scuta manu spolians victae dat signa sinistrae
Seque metu mortis trepidantem littore condit
Tum petit Hydrocharis regali sanguine cretum
Pternophagum iaculis, aversaque vulnera figit.
Lychopinax contra socios ulturus in hoste
Eminus in cessit moriturum Borborocoeten
Perque caput validam feriens perque ossa securim
Sanguine pingere humum, tacitisque dat ire sub umbras
Prassivorans acie quo non animosior alter
Exstitit, occisi cognoscens fata sodalis
Arcubus intensis perituros torquet in hostes
Spicula, et innumeros ex ordine dissipat isto
Hos erat inter habens a carnis nomen amore
Cuius Prassophagus tardatum vulnere corpus
Deicit in suetas ex agmine victor in undas
Postea Psycharpax caros ulturus amicos
Stercorei vitam vacuas dispergit in auras
Talia cognoscens extincti fata sodalis
Pelobates liquido completa stercore dextrâ
Conicit in vultus hostis, damnata tenebris
Lumina foedatam simul obscurantia frontem
Hic licet erepti Psycharpax luminis orbus
Esset, ad huc vitae tamen haud erat orbus, et irâ
Fervidus insequitur fugientem ad littora saxo
Protinus, et quamuis oculis non cerneret illum,
Crura tamen caecus iaculando conterit hostis.
Hoc cum Craugasides, quo non clamosior hoste

Congreditur, poenasque fera pro morte reposcens
Ense ferit viridi iungitque silentibus illum.
Talia Sitophagus fugiturus funera claudus
Dat conversa fugae consueto terga timore
Et fossae latebris trepidantia pectora condit
Ecce ferunt reges ad Martia praelia utrinque
Hinc sua Troxartes illinc Physignathus arma:
Tolluntur pariter, demittunturque lacerti
Utrorumque cavis in mille patentia plagis
Scuta, sed et sensim crescit certaminis ardor
Donec in extrema letali vulnere calce
Saucius ex acie fugeret Physignatus, atque
Spe vitae mortisque metu properaret ad undas
Troxartis cui primus erat certaminis ardor
Vincere Physignathum, sequiturque fugatque trementem
Desertum sociis, fessumque senilibus annis.
Prassaeus dominum tardatum vulnere cernens
Esse suum, iaculis clypeoque tuetur inermem
Hoc condit profugum, venientesque excipit ictus,
Spargit in adversos, hostesque remunerat illa.
Sic dum sors paribus gauderet caedibus: Ecce
Bellator iaculo palmas oneratus acuto.
Prodit, et aequoreas stat iactabundus ad undas,
A sociis alius, Meridarpax nomine dictus,
Nobilis, et claro maiorum stemmate cretus
Hic iuvenis timidos graditur victurus in hostes
Qua ruit, hac terret cunctas suo in agmine ranas
Quo ferrum, quo tela movet, qua dirigit hastam
Cuncta tremunt, fugiuntque metu, vacuumque relinquunt
Qua steterunt acie: superi terrentur et ipsi

Desuper ampullas sitientiaque arma cruorem
Militis horrentes et inexpugnabile robur.
Haec igitur summa cernens Saturnius arce
Ranarum querulâ placatus voce, minisque
Muris adorturi sociis sine viribus illas
Motus ad innocuam Divûm feruente coronam
Igne animi versus sua sic decreta profatur:
O superi decus et genus immortale theatri
Caelicolae, interea cur agmina nostra quiescunt
Dum datur exitio ranarum milite ab uno
Progenies, pariter quam fecimus atque fovemus
Hoc indigna die simul ut moriatur in uno?
Quod siet, nisi iam prohibet divina potestas
Et pietas caeli si qua est quae talia curat,
Damna dat in nigras fraudesque recurrere gentes
Haec memorans tacita signat quasi sorte futuros
Auxilio ranis Martem saevamque Mineruam
At pater Odrysius tum ferrea segnis ad arma,
Atque audax minus, his operit purgatque trementem
S4gnitiem dictis: O Iuppiter alme meone
Aut sociae poterit Meridarpax robore vinci?
Nescio cur equidem soli patiamur in ista
Clade malum, potius quin descendamus ad illam
Quid vetat? et tutam ranas ducamus ad aram.
Orbas auxilio, compescamusque rebelles
Quod si difficile est, radians sua fulmina mittat
Iuppiter [(editor); sic: Inppiter] , in vasto fabricata Cyclopibus antro
Queis [Reg: Quibus] affectantes caelestia regna Gigantes
Sustulit, indomito sumpsitque a sanguine poenas
Queis [Reg: Quibus] ferus igniferae flammis vivacibus Aetnae

Terruit Enceladum, iacet et Titania pubes.
Dixerat armorum pater, et vix presserat orae
Quin pater omnipotens telis armatus acutis
Iuppiter immensum perfringit fulmine caelum
Quassantur montes, terrentur et intima terre
Viscera, terribilis strepitus horrentia Divi:
Eripiunt flammae nubes caelumque diemque
Et ranis saevisque negant dare muribus illae
Nec tamen improbuli flammas et fulmina mures
Dira timent sed mente sequi vultuque rebelli
Castra iubent socios, aciemque tenere secundam
Nec prius incepti curam demittere belli
Quam sperata daret meritos victoria honores
Sed pater omnipotens ut ne scia pectora vinci
Fulminibus tonitruque videt sine sine precantes
Suscipit et faciles promittit inermibus aures,
Quodque petit superata cohors, ad praelia mittit
Auxiliatores quos sors armaverat ipsae
Nanque cavernosis latitans genus elicit antris
Et ciet infestos ad praelia muribus hostes
Protinus ambiguis gradientes passibus, octo
Donatos pedibus, telisque sub ore duobus,
Brachia communem patiuntur forcipis usum
Duraque lunato circumdata tegmine terga
Osse rigent: facies discrimine secta bicorni
Luce caret: binae lucent a pectore flammae
Denique quod superest, his bellatoribus aptum
Nomen ab antiquis iubet indere fabula cancris
Cornubus hi factis veniunt sub pondere tergi
Ad socios, rapiuntque tenaci forcipe mures,

Inciduntque manus tenerasque a corpore caudas
Inque duo (quod erat mirabile) frusta sarissas
Inflectunt, quoties casuro ab hoste petuntur
Spicula non fugiunt humeris, neque vulnere victi
Discordes faciunt acies, aut pacis amore,
Sed magis ostendit quo se fortuna fidelem
Quoque minus pretium crudi dubitabile belli
Hoc magis urit amor, maioreque ad arma furore
Concurrunt feriunt caeci, Martemque lacessunt
Nec [(editor); sic: Mec] prius incepti demittunt taedia belli,
Quam daret optatas multum victoria laudes.
Denique sic bello crescunt crescente labores:
Muribus arma cadunt victis cum vulnere dextris
Partim terga fugae, partim dant oscula terrae:
Vincimur: unda Vale, clamant timor excutit arma,
Damna fugam suadent, pudor ire pericla cavernis
Condere praecipiunt ô praelia dira valete
Donec ad has fato meliore redibimus aras.
Vesper adest, saturae redeunt ad septa iuvencae
Vesper adest, seram pelluntque crepuscula noctem.
Iam labor in fine est: inquit veneranda vetustas
Fallor? an hoc posito quondam certamine MURES
Arma ferent superis visu mirabile, ranis.
Sic etenim vidi socialis foedere iunctos,
Et nisi Dii prohibent obstantia fata futurum est
Ut sua mutatis vicibus sibi pignora iungant.

DIALOGISMUS IN IDOLA HEMSBACENSIA, QUAE CUM ANNO 1573 IN TEMPLI repurgatione flammis poscerentur, in abstruso Aedis antro latuerant: Iam veto prodita, in ergastulo quodam igni culinario reservantur. De Idolorum ortu, successu, et Interitu. HOSPES: GENIUS IDOLORUM.

H. VAH, quae monstra? quid hoc hominum? G. Eheu. parce stupori:
Divi equidem fuimus, nunc sine honore sumus.
H. Quid? superumne domus produxit, dirus an Orcus
Vos fuligineis de Phlegethontis aquis?
G. Non equidem infitior: sunt nobis Tartara caelum,
Et nos atra palus infera Styx genuit.
H. Ergo quid hic? G. patria nos sede exciverat olim
Impietas Cleri, Pontificisque furor,
Spem regni ostentans: sed nec fortuna fefellit,
Nostrum Regna, Duces, Templa, forumque fuit.
H. Unde sed hoc robur? G. sacri sub imagine cultûs
Sponte suâ nostrûm cuncta tulere jugum.
Nam genus e superis mentiti obtendimus astû.

Sancta beatorum Nomina et ora Patrum:
Ianitor hic caeli, Tharsensis Apostolus ille,
Aut pius effuso sanguine Martyr erat.
Addidimus Christi effigiem, matrisque verendae,
Et merito nobis signa tremenda crucis.
Saepe etiam ut nostrum foret indubitabile Numen,
Experta est Stygiae plebs rudis artis opem,
Et fieri nostras miracula vidit ad aras
Hinc nostri horribilis Numinis ira fuit.
H. Fraus latuit vero? G. latuit, dum creditae Clero
Squalebant olido Mystica scripta situ.
Grande putabatur scelus, et mox igne piandum
Tractari a Laicis Biblia sacra, nefas.
Interea turpis vexabat inertia Clerum,
Ambitio, ingluvies, alea somnus, amor.
Ergo ubi par veri falsique abiecta iacebat
Cura, et muta forent templa, rudesque scholae,
Ex erebo mutos nos in sua fana locarunt,
Et quae non poterant, nos voluere loqui.
Nunc regnum Exilio nobis mutavit acerbo
RELLIGIO aeterni filia sancta Dei.
Haec ubi nec Stygium Numen, neque fulmina curans
Vulgari antiquam prodidit ore fidem.
Prodita sunt etiam Stygii ludibria cultûs,
Et rediit pulsâ nocte serena dies.
H. At quis in obscuro hoc vos carceris abdidit antro?
G Hîc iam sacrilegos poena manet scelerum.
Nuper ut incerta huc volitarent murmura famae
Glisceret et nostri nuntius excidii:

Iamque comae horrebant flammas, et Principis [(editor); sic: Princips] iram
Duraque ab offenso poena parata Deo.
Tum pius Antistes fuimus cui dulce lucellum
Damnatis sociam ferre parabat opem.
Paris igitur, reliquos inter quos forma beabat
Venturis profugis se eripûere malis.
Iamque metu vacui hic in praesulis arce morantur:
Nos vero vetuli turba relicta sumus.
Fugimus, et templi conscenso fornice in alto
Posse sperabamus nos latitare loco.
Sed fuga mox patuit. Nunc saevo hoc carcere clausos
Digna manet scelerum vindice poena Deo.
Nuper in occulto nobis audita querela est,
Lignorum noster quam sit egenus herus:
Inde futurorum mens heu praesaga malorum est,
(Tam sua non ullus vincere fata potest)
Ibimus in tenues atra fornace favillas:
Et quod supplicium fugimus, ignis erit.
Forte elixandis erimus pars carnibus apti,
At nostrosue coquent juscula lata focos,
Pars sed egestatem Domini pensabimus igne
Frigora pellentes, quae fer a gignit hyems.
Tunc famulae (heu miseros) ad nostra incendia laetae,
Phyllis et Alcippe mollia pensa trahent,
Et pueri circum nos laeta tripudia agentes,
Obii cient salsa crimina voce reis.
Haec nostri fuerant exordia Numinis, hicque
Finis erit. H. Regnet iam sine fine Deus.

In Threnodiam Ieremiae DOCTISSIMIS AC PIISSIMIS D. DANIELLIS TOSSANI Notis illustratam ei)du/llion

NON hic Andromache cari miserabile fatum
Hectoris, aut Helenus flet magna incendia Troia:
Sed pius Helkiades infandum corde dolorem
Proliciens, trahit hos Solymae pro funere fletus
Praescius ut vidit, quorum fuit ante malorum
Regna, arces, caramque eversis moenibus urbem
Aurumque et templi toto notissima caelo
Limina, squalentesque immani caede plateas,
Hostiles heu ferre manus ac caedere flammis:
Tunc quibus Assyrio licuit superesse furori.
Ire Semiramias miseros Babylonis in oras,
Barbaraque extorrem mitti sub vincula gentem
Septenos decies heu duratura per annos.
Haec oculis haurire sui monumenta doloris
An potius dulcem sine crimine fundere vitam,
Haud satis Helkiade, his vel reris in esse querelis
Vel nostris etiam quod sit minus usibus aptum.
Felices nimium Solymas, arcesque Sionis
Dum legis memores patriae non temnere pacta
Nec sunt indociles ausi dare vatibus aures:
Tunc sua cernebant totis florescere campis
Commoda, et implebant late formidine terras,

Sed nequeunt rebus mortalia corda secundis
Stare diu: toto mox irruit undique regno
Effera barbaries, scelerumque immensa libido:
Nil leges nil sacra valent, nil flectere surdos
Cum prece cumque minis vatum consulta piorum
Sancta queunt: animis crescit quoque Regibus ingens
Fastus: opum sociorumque et fiducia templi
Arma dat insanis adversum Numinis iram.
Tum vero ultrices Furiae pro immanibus ausis
Tardantes, nimium fato deposcere poenas
Accelerant, iramque nec exsatiare Tonantis,
Dum scelerum fuerit pensata insania, cessant.
Reddere quos poterant aliena pericula cautor
Perdidit Isacidas contemptus Numinis, et cum
Fastu, luxus iners assuetaque perdere regna
Auri sacra fames: ubi summi nulla Tonantis
Gratia praefractos ubi nulla coercuit ira.
Nempe Schiluntaeos eadem vesania cives
Perdiderat quondam, sacris arcâque superbos
Iusserat exemplo quorum resipiscere vates
Indomitos: at nunc dura statione locatos
Flet pius, et lacrimis fatum exorabile tentans
Et vatis lacrimas Tossana notatio pandens
Nos sapere, aut pariter iubet has arcessere poenas.

AD CONCORDIAE BERGENSIS SUBSCRIPTORES.

AUREA res sacris scriptoribus atque profanis
Cum testibus Concordia

Carius et sit nil auro mortalibus: ista
Cur displicet Concordia
Sisyphio a senis conflata labore fabellis
In aede nuper Bergica?
Haud equidem parvo magnatum constitit auro:
FABER sed unus hoc tulit:
Nil sociis linquens praeter scoriam atque papyrum,
Diramque noctis Filiam.
Fel sub melle latet: nil praeter amabile nomen
Discors habet Concordia:
Munera Pandorae, caedes, mendacia, turbae,
Hac delitescunt pyxide.
Sim vates utinam vanus! ruet inde malorum
In posteros nova Ilias.
Pyxidis et sero tantis Epimethea stultum
Taedebit emptae sumptibus.
Nunc volupe est multis, infamibus illita chartis
Prostare vulgo nomina,
Ingenium rude quos, et turpis inertia, nocte
Delesset atra inglorios;
Scilicet [(editor); sic: Scilicct] , hoc pulchram scelere est contingere laudem.
Natesque Soli obvertere.
Impius admotâ fano face talibus ausis
Aevo indidit se Herostratus.
Quin miseri: inductis in nomina quisque lituris,
Hanc expiate infamiam.
Consentire bonos vera pietate fideque:
Haec aurea est CONCORDIA.
Pingere at Utopicam larvis ter mille Chimaeram
Bergensis est DISCORDIA.