J. PHILIPPI PAREI SYLVAE.

CARMEN I. AD HALOINUM GOTOFREDUM. Cum Haidelbergae insignia Docturae Philosophicae acciperet.

ALACRIORE mentis olim acumine,
Tonantis improboque quis quie edita
Labore adire templa gestit, aurea
Revincit ille serta vertici suo
Novem sororum Apollinisque gratiâ.
Id ipsum anhela cura poscit, et labor,
Vorare mille nil timens molestias.
Colonum ita alma mater adsolet Ceres
Beare sedulum: nec atrum Olympico
Cruore Laurus appetita deserit.
Novensilesque Gratiaeque destinant
Suo coronam alumno, Apollini sacram,
Plicatam honestiore Pallados manu.
Et hac benigniore senties modo
Diserte GOTOFREDE vertici tuo
Favore serta destinasse Delphica.
Enim Hippocrenidum ora fonte quis lavat

Prius frequentiusve? quis sophûm libros
Pari revolvit, atteritque momine?
Amabo, quis sagace Phaestide editum, aut
Platona diligentiore brachio
Premit? Negare nostra dicta pernegant
FRANECCERANA templa Frisoni soli.
SIBRANDE Mysta rare juris enthei
Adesto, DRUSIUMque LYDIUMque huic
Adesse gratulationi adimpera:
Melosque grande singuli, obsecro, addite.
Alumnus ille namque vester arduum
Repente Honoris appetet sacrarium,
Perenne quando laudis adferet Decus,
Suavitatis ille PORTUS Atticae
Madulsa, Cypridos Deae ille onyx.
Petissis ergo GOTOFREDE nervias?
Et apprecationibus novis eges,
Iambicante metro nesciis mero
Fere inseri? Ergo, Amice, plurimum
Tuam saluto mitram adoreae novae,
Precorque nomen ut fuat bono omnibus
Apollinaris ordo quod tibi dedit.

CARMEN II. AD SALOMONEM PAREUM PATRUUM. Cum ei LAUREAM Poeticam dedicarem.

TERTIUS ecce agitur jam nunc feliciter annus,
Cum Myrtilletum linquere jussus eram;

PRINCIPIS et celsi largo suffultus amore
Lustrarem Helveticas Allobrogumque domos.
Me fovit BASILEA, Urbs totum clara per Orbem,
Hospitiumque mihi culta GENEVA dedit.
Neutra tamen passa esta se discedere inanem,
Utraque sed voluit me memorem esse sui.
Vix etenim quartum revoluta est Cynthia et ornat
Raurica me SOPHIE Philosophûm Titulo.
Dumque GENEVA suum me experta est optima civem,
Non uno affecit symbolo amicitiae.
Nosti BEZA Parens, et pectus amabile FAI,
Scis quoque GOULARTI, scis JACOMOTE senex,
Quam fuerim in sacris vestris sermonibus usque
Sedulus auditor, discipulusque frequens.
At postquam patrias rursum revocarer in oras,
Aegrius a vestro separor eloquio.
Quin me Musa vetat gressûs tardare, viamque
Imperat in patrios accelerare Lares.
Audio et actutum nebulosi ad Neccaris undas
Obvia me reducem Mater amata videt.
Chloris adest, surgit Myrtus [Reg: murtus] , Violaeque Rosaeque
Depingunt campos undique floriferos.
Nec diu inornatum patitur me Phoebus alumnum.
Sed nostras cingunt Laurea serta comas:
Laurea serta, mihi quae magni musa MELISSI
Nectere dignata est, Thuriadaeque meo.
Laurea serta, tibi merito quae consecro, grande
O SALOMON columen praesidiumque meum.
Munera nam Vatis rarum testantia amorem
Ante aliquot messes te quoque condecorant.

Namque tibi is Clypeum variis insignibus auxit,
Quem nunc in summo candidus ornat olor.
Hunc igitur mecum Vatem laudato PAREE,
Qui mihi, quique tibi contulit omne decus.

CARMEN III. AD CHRISTOPHORUM DANUBIANUM POETAM LAUR.

DUPLEX te celebrat CORONA Vatem,
Illa Laurigerûm Corona sacra,
Quae non timpora circuit bibacum,
Quae non timpora circuit salacum,
Quae non timpora circuit Vacunae,
Quotquot aera dedere pigriori:
Sed frontem redimire castiorum
Quae gaudet, redimire quaeque gaudet
Frontem ter triplici choro dicatam.
O te DANUBIANE ter beatum!
Quem non unus honos sacrat Monetae,
Caelestique Viragini patrimae,
Quemque Musica SEMONEM vocare
Turba gliscit, et Incolam Theatri
Supremi indigetabit, ad Secundam
Ubi Tertia creverit Coronae.
Macte his muneribus, vigeque quantum
Duplex Laurea floret, et vigescit
Ad ripas patrii fluenti, et VRBIS
Tuae praeco habearis, ac Poeta:

Istâque arte tibi pares tuisque
Laudem Caesaribus Deisque tantum
Concessam, Invidiaeque RES HABERE
SUAS forti animo iubeto, nilque
Ates disparilis time furores.
Sat tutus cluit entheato honore
Quisquis caelicolûm choro dicatus.

CARMEN IV. AD PETRUM FELCMANNUM TRANSSYLVANUM, SPONSUM.

OMNIA Fata trahunt: fiunt connubia fato:
Hunc viduâ, hunc lepidâ Virgine fata beant
Si fuit in fatis, cedet tibi nobilis uxor,
Filia seu Regis seu foret illa Ducis.
Paupere sive humili genitâ si stirpe fruaris,
Hanc ardenter ames, Fata dedere tibi.
Sed neque fortuito peregrinam duxeris umquam,
Ante alios quoniam patria Nympha placet.
Fatorum imperium haud poteris FELCMANNE negare:
Nam nupsit vidua, et femina casta tibi.
Femina casta, prius sincero juncta marito
Quae fuit, et voluit iuncta manere diu:
Ast fata eripuêre illum, et succedere tete,
Sic fuit in fatis. quid petis ulterius?
Nil nisi vota dabo, concedent cetera fata,
Fataque cum votis sint rata quaeso meis!

Quae fecere nova istaec jam connubia Fata,
Haec eadem votis prospera cuncta dabunt.

CARMEN V. AD BALTHASARUM WILPERTUM. Cum Haidelbergae [(editor); sic: Haidelbeigae] Laureâ Juridicâ decoraretur.

CONSPEXI et Themida et Venerem venarier altis
Montibus, inque bonam tendere tela feram.
Aurea tela illa, ast haec Laurea vela ferebat,
Persequiturque feram Cypris et alma Themis.
Tu meus esto, inquit Cytherea, nec abice fixa
Spicula pectoribus, vulnus amoris habes.
Vulnus amoris habes, vulnus curabile quondam
Vulnere, quod sociae nostra pharetra dedit.
Sed Themis a teneris confixum Mater amorum,
Me quia amasti et Ius, cuius ego Genitrix.
Namque fera ante alias caelesti es praedita mente,
Nec siluae similem progenuere feram.
Te voluit telis confixum Mater amorum,
Non patiar; Lauru te redimire volo.
Eia age promeritos capias pro tempore honores,
Quos Nervae aut Paulo Papiniove dedi.
Nec tibi sit curae curis involvere mentem,
Sat cito nam veniet praeda petita tibi.
Vis Veneris valeat, Syrius Phoenicis alumnus,
Tu quia es, ê Lauru nunc cape serta tibi.

CARMEN VI. AD APOLLINEM. Votum pro Joh. Junicontio.

PHOEBE Pater, nobis Lauru qui timpora cinxti,
Supplicibus votis annue quaeso meis:
Ad tua castra me at properê juvenilibus annis
Hic puer, et quondam praemia digna petet.
Te colit, et veneratur, amans ter tresque sorores,
Instinctu raro carmina multa canit.
Non eget is stimulis, nec tergora verbera quaerunt.
Sed volat ad stadium ceu generosus equus:
Doctorumque legit pretiosa volumina Vatum,
Quotquot gustarunt Bellerophontis aquas.
Hunc serva incolumem, ô divini carminis autor,
Oestroque insolito corripe mentem animi.
Me sponsore olim fuerit Iunicontia proles,
Gloria Pegasidum Mnemosynumque [(editor); sic: Mnemosydumque] decus.

CARMEN. VII. IN MAGIRUM IESUITAM PAREOMASTIGEN. Ex Catullo parwdw=s.

MAGIRUS ille, quem dolamus in dies,
Ait fuisse disputator optimus:

Neque ullius petentis impetum viri
Nequisse pertimere, sive arundine
Opus foret tonare. sive faucibus.
Et hoc negat cohortis Esuiticae
Negare vulgus, impiosque Alastoras,
Moguntiamque nobilem, et Nemetios,
Tyringiamque barbaram, et trucem Remum.
Ubi iste post Magirus antea fuit
Inane pectus. illo enim minacias
Crepante saepe iubilum edidit puer.
Hetrusce Praesul, et Latine claviger,
Tibi haec fuisse et esse cognitissima
Ait Magirus: ultimâ ex puertiâ
Tuâ bibisse dicit ex voragine,
Tuâ imbuisse pestilentiâ caput.
Et inde tot venena per latentia
Necâsse saecla, vera sive perpera
Blatiret ore, sive multa pessimê
Libido mentiendi ubique perderet.
Neque ulla vota Veritatis Arbitro
Sibi esse facta, cum veniret a Papâ
Sacerrumo, hunc ad usque Rhenidos lacum.
Sed haec prius fuêre. nunc sedilia
Replet maligna, seque dedicat tibi
Gemelle Cerbere, et Gemella Cerberi.

CARMEN VII. AD JOH. ADAMUM POMERANUM POETAM.

VATEM biformem plus nimio mihi
Carum, TRETERI pervigili manis
Nuper politum, SYLLABOque
Commodius reliquis adauctum
ADAME, Vati te memini novo
Mî polliceri, proque reciproco
(Ex lege pactâ) redditurum
Munere, bis redeunte Sole.
Ergo obligatum fac habeam librum,
Contraque munus destino mutuum,
Ut sic satisfiat petitis,
Regula nec violetur aequi.

CARMEN VIII. AD CHRISTMANNUM ROESLERUM. Cum Haidelbergae Docturâ Philosophicâ insigniretur.

BEATA fama est CASIMIRI, qui quondam
Fortissimus Fidei Orthodoxae, atque antiquae
Confessionis audiit propagator,
Domûsque fautor unicus PALATINAE,
Novemque Musarum Salus, certusque Atlas,
Quîs daedalâ arte jam cadentem Parnassum
In urbe MYRTILETO amavit erexe,
Divumque Heliconem funditus restaurare.
Nam rudera exesi DIONYSII Tecti
Formâ sategit innovatâ appellare

SCHOLAM de semetipso CASIMIRANAM,
Nepotibusque porgere aemulam Zelum
Largê fovendi Aganippidos fontis Mystas,
Quos CASIMIRIANA TEMPE conservant.
Nutritus hisce plurimas es ROESLERE
Messes, benignam et Principis opem es expertus,
Non absque Philosophûm favore praeclaro.
Quod ecce testatur CORONA tibi facta,
Hodieque diribenda vertici docto,
Ob nuper hinc et hinc amarê exantlatos
Tuos labores in Latinis et Graecis
Libris, palaestrae et strenuum ob progymnasma.
Hac laude NAVA Mater exultim gaudet,
Nymphaeque habentes CAUCIAM ad VALLEM applaudunt
Novo huic alumno Gloriae: et sacerdoti huic
Tali apprecantur voce: PATRIAE CRESCAT!

CARMEN IX. AD PONTANUM.

HAUD caelo fruimur sereniore
PONTANE, atque frui datum ante soles
Perpaucos, ubi pulchrâ amoenitate
Usi, exivimus Urbe per salebras
Montis istius, haud procul remoti.
Quid tum! propterea domi latebis?
Non, ad te veniam meridiatum,
Aut ad me venies meridiatum.
Id si haud displicet, illud adjuvato,

Ut cernam iuvenis meae maritae
Amatam sociam, tuam maritam:
Et sic nos duo cum duabus, huncce
Ibimus sepelire nubilosum
Diem mille facetiis iocisque.

CARMEN X. AD BARTHOLOMEUM KECKERMANNUM. Cum Haidelbergae acciperet insignia LICENTIAE Theologicae.

LAUDO Bonum Factum, mi KECKERMANNE: labores
Post varios tandem quod pia serta capis.
Scilicet id Virtus, Doctrina, Aetasque requirit,
Postulat et Patriae Curia celsa tuae.
Me vero ad Festum, quod Epistola docta vocavit,
Gaudeo, quantumvis nullus adesse queo.
VELLEM QUOD VELLES: metuo sed longa viai,
Et timor est corpus debilitare meum.
Adfectu tamen haud tibi ero procul, atque FAVEBO
Linguâ, animo (ut par est) carmine, voce manu.
Interea vivas nostri non immemor, et quam
IOVA iubet deinceps perge vorare viam.

CARMEN XI. HENDECASYLLABI. A M. JEAN-CASIMIR GERNAND Maistre es Arts.

QUE diray ie, CASIMIR, de ton scavoir?
Personne a toy pareil qu' on ne peult avoir.
Tant devin esprit Dieu treshault t'a donne.
Car en ceste basse aage t' enuironne
Un million des vertus Angeliques,
Avec des sciences plus que mystiques.
Voire les neuf Muses, et leur sainct pere
Les trois soeurs, l' Amour, et celeste mere
Te font transpercer les estages des cieulx:
Ainsi tu vas surmonter tout glorieux
La gentile ieunesse Palatine,
Quand jour et nuict embaumes ta poictrine
D' Ambrosie et Nectare d'un bon zele
Estendant sur toutes choses tes ailes
N' est-ce pas grand cas? q' un si petit mignard
Comme un' alouette chante en divers' art
Non pas simple tire-lire, ains chanson
D'un scavant Rosignol, dans un verd buisson,
Tantost faignant d' estre docte Aristote
Tantost Ptoleme tournant la cricote.
Dimoy enfant des troys Olympiades
(Hors mis Christ) qui jette toutes oeillades
Sur l' Encyclopedie des sciences.

O jeune source! quel fruict de prudence
Hors jetteras ta maturite acquis?
Crois, et ores pren la Couronne ton pris,
Couronne, qui tousjours demeure verde,
Et jamais sa fatidique fleur perde.
Chante tes oracles, mache laurier,
Puis quon te crie genereux Palmier.
He Dieu! quel beau soleil sur toy rayonne?
Quel hymne triomphal sur toy resonne?
Ha mere! ha pere! ha socur! vistes depeschez,
Et vostre nouveau MAGISTER caressez,
Qu' est tout empenne dun grand desir d' honneur
Entier emporte au vent de son bon heur.
Courage donc trois foys trois soeurs! ma plume
Du feu de Parnasse frappe l' enclume,
Pour en tirer quelque bonne parole
Qui a ceste feste vistement vole,
Et me salue ce grand maistre des arts
Qui guerroye maintenant comme un fort Mars.
Ormon Mignon, ie ne plainds aultre chose,
Si non que voyed' y venir m'est close,
Et faire bonne chere vous descendant
De la chaire, qu Lycee fort triomphant.
VIVE Gernand! et n'oublie ton PARE,
Quit' appreste un aultre carme bigarre
De ton los et ta couronne eternelle,
Sima Clio me fera mine belle.

CARMEN. XII. AD EUNDEM JOH. CASIMIRUM GERNANDUM.

TER felix quondam Romano sanguine pubes,
Illaque Athenaeis edita seminibus!
Namque per angustas securo tramite repit
Mnemosidum latebras pegasidumque domos:
Nec prius anfractûs varios addiscere linguae
Cogitur Ausoniae Cecropiaeve puer.
Ast unam superat postquam trieterida vitae,
Est bene materni conscius ille soni.
Dein SOPHIES geminae sinuosa volumina versat,
Rabduchique sonos aure patente bibit.
Non sic, quam genuit pubes exotica tellus
Ora Medusaeo mollia fonte lavit.
Non sio immulso nutricis ab ubere sugit
Verba quibus reddat mentis operta suae.
Non ita inoffenso properat pede visere Tempe
Daedaleae Physeos, mominaque alta Iovis.
Saepius at denos patitur sepelirier annos,
Ante rudis possit quam bene lingua loqui.
Optimaque aetatis tacitis pars effluit annis,
Abdita Naturae debita nosse catae.
Attamen interea fingit quandoque Prometheus
Pectora de limo quae subito igne calent.
Romulidum pubi Graiaeque indagine mentis
Aemula, pervolitant mystica quaeque poli.

Sique libet cuiquam mecum certare parato
Exemplis, sileat protinus efficiam.
Non ego nunc memoro BELLAIUM, Gallica mater
Quem docuit linguam praecoce menti Remi.
Ille etenim vix lustra duo compleverat aevi,
Indolis ut prodit semina magna suae,
Quem puerum versu celebrat SALMUREA NISA,
Quique puer celebrat carmina GERVASII.
Nec mea DOUSIADEN, FRATREMque poetica canna
Arbitrii testem sollicitare cupit.
Occubuit Batavae Castor Polluxque Minervae,
Ille solo vitam finiit, ille salo.
Maturum ingenii robur testatur uterque,
Lanugo ante illis quam subit ulla genas.
Inspice quae scripsit IANUS puerilibus annis,
Inspice fraterni symbola judicii.
Si tamen in lacrimas non vis protrudere guttas,
Tutius abstineas, me monitore, manus.
Quin mage in hunc puerum strictim tua lumina vertas
Qui GERNANDAEO sanguine cretus ovat.
Est locus ad Nicri nebulosi fluminis undas
Qua Pallatinus gaudet habere Leo:
Seu suae de Myrtis sortitus nomina sine
Montibus e Iettae, quos capra sima metit.
Illic Simmeridae cernit consulta Tetrarchae
GERNANDUS, Themidos Luxque decusque Deae.
Huic genuit Iunone bonâ pia SVICHSIA gnatum
Ante decem messes, quattuor et Februos.
Utque nova adspexit suboles Titania templa
Affuit ad sacras Dux CASIMIRUS aquas.

Nomen ut in fonte acciperet modo nata propago:
Digna propago huius nomina ferre Ducis.
Te puto pulticolam nostrum, Salaputiolumque,
Quique mihi Hybleo melle fovendus eras.
Te CASIMIRE puto, quem Cleiûs munere iam nunc
Gestio Phoebeis inserere alitibus.
Rara tuam virtus subiit lactantibus annis
Mentem animi, raris dotibus haecce viget.
Quid memorem? Pueri vultûs tantummodo reffers,
Arguit ingenium lingua diserta senis.
Tanta tuam subito cinxit Prudentia mentem,
Nec quicquam in dictis est puerile tuis.
Eloquioque tuo cedit pater ENNIUS, unus
Tu triplicem in cunis ore dabas sonitum.
Tu raro, ceu nos, sensisti ligna magistri,
Nec ferulae monitis talia dona tenes.
Sed Phoebus, Charitesque tibi trinae inspirarunt
Quicquid habet caelum, terraque quicquid habet.
Ac veluti vatem genitum Tyrrhenide buri,
Te Deus omnigenâ cognitione beat.
RAURICA quod gestit iam nunc vulgare palaestra
Qua Titan oriens, qua moriensque patet.
Illa mihi Lauru quae cinxit timpora quondam,
Ecce tibi properat cingere frunde comas.
Huic ego nunc de te partes concedo loquendi,
Ne videar caudam flectere velle tibi.
Cetera quae volui, dicet; dicentque Poetae:
Mi satis est parvis carmen hiasse modis.
Tu modo macte novo CASIMIRE hoc laudis honore.
Et superes patruos laude patremque tuum.

Atque olim patriae prosis: FRIDERICIDIS Aula
Te brevi ut adsciscat Nestora IANE sibi.

CARMEN XIII. AD MELIOREM ADAMUM POETAM LAUR. Cum Haidelbergae disputaret de Iustificatione fidei.

QUANDO scelesta gens Quirinae Thaidos
Rogatur, unde pendeat
Suprema cunctorum salus mortalium:
Aut se beatam quomodo
Coram Deo arbitretur? infit propriis
Meritis placere se Deo.
Dic ergo, quare CHRISTUS olim est mortum,
Si te beatum judicas
Per inquinatiora panno menstruo
Tua e)/rga? quid quaeso fides
Praestat? si inanis redditur promissio
Id asserente Apostolo.
Quis te, Papista, quis quaeso occupat stupor?
Ut actiones jactites
Quas ipse non edis, sed a Caelestium
Parente gratis accipis.
Macte esto ADAME lemmatis doctissimis,
Suffenûm et artes discute:
Iussis valere faeculentis dogmatis
Rasae cohortis; fallere

Cui suave, melque veritatem prodere.
Docere tentas GRATIAM
Necessitatem operum placentium Deo
Non tollere, tametsi Salus
A Gratiosâ mente pendeat. Nihil
Neretur iste, qui facit
Quod debet: ast mandata Patris exsequi
Gaudent studiosa pignera.

CARMEN XIV. In RINOXUM quendam Pareomastigen. ANNULUS NASO.

RINOXUs ille pessimus cachinnonum
Agyrta BELZEBULIS AusonI, diae
Tabulae resector, et THURINGIAE probrum:
Cui renident morticinae uti mulae
Dentes, Mephitim putidissimam halantes;
Linguam procacem in quemlibet optumum stringit,
Dictisque salsis, et logis nimis fictis
Cadaveroso allatrat ore. divinis
Quos cumque cernit legibus litare, atque
Nefanda Papae cogitata ridere,
Stercusque BESTIAE quot audit odisse,
Hos latro morsicante dente discerpit
Ritu luporum, circum ovile grassantum
Praedamque deglubentium. PAREO quot
Morsûs Cinaedus ille fibulatus dat?

Calumniarum quam struem Thraso nectit?
Pareus huic Theologus est levis, mendax,
Vertumnus, atque suspicax, triumphator
Turpis, PELAGII fautor, aemulusque acer,
Scitae imperitus LOGICAE. Eho! quis hoc splene
Perferre possit integro? et tamen perfert
Pareus, observantior Dei VERBI,
Mutanda rectis prava praemonentis. Dein
Molossus iste antiquus usque baubetur,
Rudat Thuringus Asinus usque et usque; stat
Pareus almâ VERITATE munitus,
Frendente porro faece Iesuitarum
Linguâ et gravi hanc tuebitur stylo contra
Trucis nefasta SEPTIMONTII facta.
Eat scelesti consili architecton, et
Sicariorum fac, novaculam tradat
Cruore tinctam LOIOLITICAE pubi,
Quâ septa dentum PRINCIPUM petant, quave
Prisca (heu!) ruinent regna. Vivit ah! vivit,
Hoc agmen ORCI perditum ire qui possit,
Vivit NEMESIS, hanc firmiter coercere
Valens cohortem. Compleant modo totum
Scelerum modum. Non usque dextra cessabit
VNCTI, neque usque parcet hic tetro
Gregi LOCUSTARUM minacium caudâ
Et SCORPIONUM more, aculeos mortis
Vibrantium, et dein inquinantium faedê
Quod mortuorum, et quicquid est simul vivum.

CARMEN XV. ILLUSTRE NEUHUSIANUM VANGIONUM. M D C II. XII. Novemb.

VERSU alii Iliacos tollunt ad sidera muros,
Dardanidumque alii memorant in carmine bella,
Et genus, et proavos totâ de gente Quirini
Conscribunt alii, tectumque laremque Latinum.
Ipse ego nunc coner sacrata mapalia Phoebi,
Dum Pimplaea favet, tenui deducere filo:
Ac DOMUS haec NOVA, quam Musarum dia caterva
Incolit, atque Helicona vocat NEUHUSIA Tempe,
Nullius ante modis celebrata, poemate nostro
Clarior adsuescat latê fulgere per orbem.
Vos modo Pieriae vestro de fonte liquorem
Indulgete mihi, maioraque viribus ausum
Servate, adveniatque favor delapsus Olympo,
Ut quondam in gremium Danaes defluxit amatae
Iuppiter, ê caelo fulvi sub rore metalli.
Ergo quae fuerint celebris primordia Ludi,
Et quo fundatore DOMUS NOVA condita primum
Diva refer, modo vera queas monumenta referre
Historiae antiquae: Pudor est non vera referre.
REX DAGOBERTUS erat quondam fortissimus Heros,
Iura dabat Francis, Cybeles per rura triumphans,
Magnanimique Ducis CLOTARI sceptra capescens.
Saecula sena sacer tum connumeraverat ordo
Christigenum, atque decem bis, tresque adiunxerat annos

Postquam parta salus CHRISTI de sanguine nobis,
Primitus Austrasiae ut fines, terramque tenebas,
Imperioque suo ut pugnax BURGUNDIA cessit.
Finibus egressus propriis Alemannidos oras
Aggreditur, magnâ circum stipante catervâ
Gallorum auspicioque bono alta cacumina Iurae
Transcendit, belloque feros, pacemque colentes
Aeternam, Helvetios adiit, vultuque benigno
Excipit, excipiturque hospes peregrinus, et omnis
Protinus applaudit rapidi bonus accola Rheni.
Ipseque Neptunus tali sermone salutat
Regificos vultus, et quei remoretur euntem
Affatur: Rex magne, hominumque Deûmque voluptas,
Os Divis similis, blando aspectabilis ore,
Quo fugis? aut quis habet locus? an stat abire, torosque
Linquere Naiadum, vicinaque prata Dearum?
Rex maneas, teque amplexu ne subtrahe nostro:
Heic tua regna pares, leni qua murmure Rhenus
Instrepit, Helvetiasque sua unda allabitur urbes.
Dixerat, applaudunt Dagoberto dona ferentes
Naiades, et quotquot spumantis Numina Rheni
Litora lambebant, florumque aspergine ripas
Condecorant iunctimque novo dant praemia Regi.
Accipit; et deinceps statuatur Regia nobis
Rex ait, Alsatiamque petit, Pallatia condit
RUFFACI, iunctim praelustria maenia fingit
De CASTRO et FERRO durissima nomina sedi.
Postea mentem-animi divino accensus amore
Relligionis opus jam jam sub mole fatiscens
Promovet ardenti Zelo pietatis, et usum

(Quamvis fucatae monstris Latiaris Asylae)
Restituit, cursuque jubet dein pergere recto.
Usibus hisce dedit BENEDICTI grande sacellum
Et SURBURGIACUM splendescens marmore Templum
Illaque ad occiduum Titana, HASELACHICA Sacra.
Ante alias memor esse potest urbs maxima, quondam
Nomen ab ARGENTO cui contigit. Illius iste
Ditavit fanum, caput inter nubila condens:
Illius est munus quod Episcopus insidet aureo
Spectandus solio, dum profert enthea jussa.
Interea Dagoberti animo sententia surgit
Alsatiam migrare, aliasque invisere terras,
Et subito statuit transmittere cornua Rheni,
Vangionumque domos, atque urbem BERBEROMAGUM
Ocius ipse petit, tractumque peragrat amoenum
Vangionum, tractum quo non felicior alter.
Namque parens frugum fecundo semine turget
Tellus Lenaeique cadis fert munera plenis,
Dum bona despumat magnis vindemia labris
Quotannis Bromioque novo se ingurgitat Aegon.
Ac prorsus, quicquid deposcit corporis usus,
Vangionum dat ager; veluti Paradisus amoenus
Floribus omnigenis, multâ et vi graminis halat.
Sic quoque prata Pales, hortos Pomona venustat,
Arva Ceres ornat, vestit iuga vitea Bacchus.
Quodque magis retinet Dagobertum, et causa manendi
Exstitit, heic lene-spirat Zephyritidos aura,
Nec regio Aeoliis horrescit turbida nimbis,
Sed patulus gratis cum flatibus advolat aer,
Corporibusque novum reddit quandoque vigorem

Urbs etiam vicina placet, decorata superbis
Aedibus atque Patrum statuis, pictisque fenestris,
Quaeque novo civi per amoenum praebet hypaethrum.
Talia mente oculisque videns Dagobertus, Et hisce
Nominis excelsi monumenta legantur in oris,
Atque DOMUS NOVA mî condatur, Regia sedes,
Inquit; et Eusebies fieri inviolabile Fanum
Extimplo jussit; Fossis ceu moenibus illud
Praecingens, circumcirca lucentis ad imum
Usque solum lymphae, quâ raro canna palustris
Ulvaque seu sterilis, vel acutâ cuspide iuncis
Exsurgit sed contra, ut abundat olore Cayster,
Sic cernas anates turmatim lente marina
Vivere in hac Fossâ, atque ingenti pondere Pisces.
Surgit opus, celsam Pharos ut Memphitica Turrim
Ostentans, Aedem et miratur Vangio sacram.
Quid superest? Mystes aras, Templumque frequentat,
Sacra facit, celebrat magno cum murmure, MISSAM,
Ingenti et numero solemni more dicarunt
Rite sacerdotes Templumque DOMUMque RECENTEM.
Rex ipse ad sanctas obstipe cernuus aras
Aede super bona multa precans, ad sidera palmas
Tendit, et optatos intrare ECCLESIA portus
Ut queat impense rogat, hac statione quiescat,
Incrementa bona et capiat, se auctore [(editor); sic: authore] , pusillus
Grex Christi, rerum labefacto cardine pessum.
O magnum pietate Ducem: cui sacra IEHOVAE
Est studio cordique per omnia climata mundi
Extendisse, sacrum et revocare in pristina cultum,
Foeda superstitio quem detemeraverat olim,

Pro vero caeli Domino, terraeque potente
Cum coleretur iners, et inani Iuppiter ausu,
Turbaque Praxitelis confecta fabre ante Deorum.
Debita pro tantis referet quis praemia factis?
Ante suas etenim magno miscere Garumnae
Rhenus amat rapido properantes agmine lymphas,
Horum quam satagat male dememinisse bonorum,
Queis [Reg: Quibus] ripas auxit celebres memorabilis Heros,
Quisque sacerdotum sacras proventibus Aedes
Collocupletavit stipendia maxima praebens.
O utinam dignê consumpsent talia ventres!
Mensque animi aetherio Regis succensa timore
Imperiis rabidis utinam incorrupta fuisset
Hesperii Satanae! Terrae miscentis Olympum.
Scilicet hic Reges magnos, Terraeque Toparchas
Mancipio retinet stricto, solusque gubernat
Quicquid et in caelo, quicquid terrâque patente
Curari gaudet, solus moderatur Agyrta
Romanus, soli huic divinus paret Olympus,
Dicto quem clausum reserat, quem claudit apertum
Illius imperio parens Dagobertus, adoptat
Presbyteros sacri CANONIS de jure vocatos,
Mystica sacra iubet fieri noctesque diesque
Accensis facibus, contortuplicataque verba
Imperat usque cani modulisque sonisque Latinis
Pro vivis obitisque preces conamine multo
Iugiter exsolvi Latio mandante Tyranno
Praecipit, atque alios per agi de more susurros.
Haec ubi facta; aliam volvit sub pectore mentem
Rex Dagobertus, et est curae quoque patria tellus

A quâ longo aberat jam tempore, quamque reliquit
Post aliquot messes salvus rediturus in illam.
Annuit ipse Deus, Regem NEUHUSIA sacra
Ut regat exstimulans, ceu pastor ovile tuetur
Cum lupus insidias meditatur ovilia circum,
Atque ferox vastare solet Leo septa bidentum.
Praeficere hisque monet castum fidumque Patronum.
Qui ratione piâ Clerum sociosque gubernet.
Enthea iussa facit Dagobertus, et auspice IOVA
CYRIACUM elegit Monachum, pietatis amantem,
Praesidio cuius felici tuta sit omnis
Res, Pietasque deinde incedat tramite recto:
Nec vivus duntaxat Regia jura capessat
Rex abiturus ait, verum post tristia fata
Lubrica cum superas concessit vita per auras
Audiat ille Domûs Rector Ductorque Recentis.
His ita successu non adversante peractis,
Rex abit, et nudam relinquit corporis umbram,
Pariete quae Templi multum-veneranda superstes
Conspicitur, praeclara sui monumenta favoris
Dans Monachis, et Clero, Vangionumque colone.
Ilicet imperio fruitur, concessaque jura
Prensat CYRIACUS, sacrorum norma laborum.
Hunc pietate gravem totus complectitur Ordo,
Turbaque Papicolûm moniti meliora sequuntur,
Cyriaci ingenuo et pendent unius ab ore.
Sic mora praeceptis nulla est, sed prompta voluntas
Parendi, mandata licet fors aspera visa;
E molli somno cum iussus surgere Mystes,
Aut si fors fallenda fuit concentibus hora,

Missaque pro misero si fors celebranda Menalcâ,
Sive aliud quidquam faciundum, nemo recusat.
Talis erat facies Templique Domûsque recentis,
Cyriacus vitali istâ dum vescitur aurâ.
At postquam Martyr factus, Divûmque relatus
In numerum, haud adeo stricto omnia iure feruntur,
Paullatimque trahunt ea lapsa repente ruinam,
Quae bene coepta, bono saltem conamine capta.
Parvula turba fuit Monachûm, observantior Aedis,
Officiique sui, reditûsque sacri optimus usus.
Crevit at is numerus, quem multa licentia Papae
Reddidit effrenem, committens sceptra lupercis.
Namque popas et aqualiculos, hircosque petulcos
Mystis substituit castis, sanctisque cathedris.
Dicite vos lapides picti, pictaeque fenestrae
Numinis aetherii fuerit reverentia qualis,
Unius arbitrio Papae dum cuncta geruntur,
Cum sociis scelerum laxas indulsit habenas,
Impete cum caeco fertur male rasa caterva.
Nil nisi pompa fuit, diri portentaque Caci.
Pars cantat requiem, sacrisque indulget iniquis,
Ut levet e flammis sontes purgantibus umbras:
Pars aedes sacras variis ululatibus implet,
Haud aliter, quam mille sues, quos torquet edendi
Dira fames, grunnire solent ad limina Panis.
Heic magici cantus, suffitus, sputa, crucesque,
Unguina, cum statuis fatuis, simulacraque vana,
Triticeusque Deus monstratur: vulgus adorat.
Tum Mystae DOMINUSVOBISCUM semper in ore est,
Nec bene res geritur sacra, ni geminaverit AMEN,

Verbaque vel reciter sacris transscripta libellis,
De quibus est Mystae vix unica syllaba nota.
O furiose Baal, Rom ani infamia Templi,
Siccine peccandi praebes mortalibus ansam?
Quae scelerum facies? unde haec tam dira cupido
Perdendi cunctos? pravisne erroribus auges
Mortales miseros? steriles cur spargis avenas,
Lappasque tribulosque inter florentia culta?
Siccine odorifero corrupto gramine, saevus
Pascis oves teneras, stygias dum ducis ad undas?
Dum segnes Monachos, verae pietatis egenos,
Qui lotum filicemque serant, ratione relicta
Mittis, ut edoceant foedi documenta Papatus.
Sed bene habet, quod adest praesens, qui talia curat
Regnator, Papasque truces qui numine torquet,
Nec de plebe Deus, sed qui terramque polumque
Condidit, et nutu scit disjectare vel uno.
Hic ubi cuncta iacent, nec opem mortalia norunt
Saecla hominum, Pietasque viris deserta fatiscit,
Fert pater auxilium, et fessis dat surgere rebus,
RELLIGIO ecce agitur praegrandi turbine venti
Nec vel ubi figat sedemve pedemve relictum est,
Sed lacrimans expulsa errat Temploque Domoque,
Cogitur et supplex ad sidera tendere palmas
Auxilioque vocare Deum, atque his vocibus uti:
O Pater Omnipotens, qui res Divûmque hominumque
Aeternis regis imperiis, qui pectora caeca
Illustras radiis ter sancti Flaminis, ima
Veridicos hominum dans in praecordia sensus.
Quid modo commerui? quid ego committere tandem?

Christiadumque greges? quotquot Neuhusia septa
Clauserunt, sacri praebentia pascua verbi,
Pascua quae Latiae depavit bestia Romae,
Grexque alius merito signatus vertice tonso.
Iam liquidi gregibus fontes, jam gramina desunt,
Iam verus cultus rectusque piusque Sacrorum
Usus de medio sublatus jamque profanas
In Fano statuas, Divas, vanosque Deastros
Turba superstitiosa colit, Christumque relinquit.
Ah Pater! ah meminisse dolet, miseretque popelli,
Sanguine quem Christus proprium sibi vindicat olim,
Ah fer opem, Genitor misero et succurre dolori,
Pellito latrones, saevosque aboleto Tyrannos:
TECTA NOVA instaura, verae pietatis honores
Reddendo et probris purgando Templa nefandis.
Nunc opus Ezechia, Iosaphato, Theudosiove,
Numina qui terris pulset maleficta, vel istos
Latronum furumque globos qui dissipet, atque
Ad veros usus revocet regalia dona.
Talia vociferans gemitu caelum omne replebat,
Cum Deus instinctu caelestis pectora flatus
Principis exstimulat priscum qui redderet usum
Disiceretque gregem, ceu pondera inania terrae.
Dux FRIDERICUS erat (cum Phoebo assurgite Musae
Magnanimus Princeps verae pietatis alumnus,
Gloria Simmeridum, quo non sapientior alter
E Pallatinis possedit culmina Ietae.
Hic ubi colluviem scelerum perspexit in horam
Consilium edicit populo, primosque suorum
Imperio accitos nitidam cogebat in aulam

Olli convenêre, ruuntque ad regia plenis
Tecta viis loquiturque thoro FRIDERICVS ab alto:
Infandum, ô proceres, cogor renovare dolorem,
Cyriaci magnas ut opes, et regna IEHOVAE
Eruerint Monachi jam tot labentibus annis.
Nunc tandem statui de terrâ avertere pestem,
Eque solo nostro procul expurgare lupercos:
Substituam at propere fidosque piosque Ministros,
Atque ubi lucifugae Monachi sua lustra tenebant
Hospitium Musis tribuam, Phoeboque dicabo,
In quo doctrinae pueri juvenilibus annis
Suavidicos gratis possint haurire liquores,
Atque alios quondam meliori dogmate Christo
Lucrari, quam quo plebem seduxerat illa
Turba Deo invisa, et fruges consumere nata.
Dixerat, et proceres subito pia jussa capessunt,
Praecipiuntque Domum et Templum obsidione teneri
Ac nî sponte aperire velini, ut frangere portas
Protinus ad Monachos jam fama loquacibus alis
Pervolat, et tremefacta novus per pectora cunctis
Insinuat pavor, ac totos tremor occupat artus.
Matur are fugam certant, sacramque relinquunt
Aedem, quaerentes cursu pedibusque salutem.
Tum pravi cultus, falsa et doctrina Papatûs
Hîc primum rurere, ac retro sublapsa referri,
MISSAque nec ferro, nec peste, nec igne, nec undis,
Expugnanda, suis tunc viribus orba jacebat,
Quae visa antea erat nostram tractura ruinam,
Secum sponte cadit, periens ut fumus inanis.
Postquam magnanimus percepit talia Princeps,

Urget propositum, Monachis fit terror in Aede,
Numina vana petit, rutilo et mox consecrat igni,
Quicquid in Aede fuit librorum, quicquid honorum,
Gloria queis [Reg: quibus] CHRISTI pessum iverat, atque luparum
Ocius e medio consortia semovet, e quîs
Ambiguam sobolem dederunt, suppostaque furtim
Pignora: ceu stagnans posset quoque lympha fateri.
His igitur coeptis favit Deus: astat amoena [(editor); sic: amaena]
Turba Noven silium, Phoebo comitante sororum.
Eximii juvere viri, in primisque calenti
Pectore ZVLEGERUS opus ceu dius ELISA
Promovet, et LUDI reserat prima ostia magni.
Hic glaciem secuit, Phoebo vestigia figens.
Tunc omnes studiosê anquirunt undique claros
Doctrinâ et probitate viros, Ludique Magistros,
Nilque prius ducunt, quam pulchris artibus, atque
Relligione pia puerorum corda fovere
In spem salvificae plebis, gentisque futurae.
Principium tenue est, parvo sed tempore crescit,
Dum Clarius passim grex convolat, ora meracis
Gaudens Hippocreneis tinxisse fluentis.
Haud aliter (si magna licet componere parvis)
Dulcis apes aestate novâ per pinguia rura
Exercet sub sole labor: fragrantia mella
Dum stipant, liquido et distentant nectare cellas,
Visere sic juvat haec juvenes penetralia Phoebi.
Heic Latiae linguae, atque heic fundamenta Pelasgae
Traduntur tenerae pubi, Aramicique lepores.
Heic decus eloquii viget. et divina Poesis
Rhetoricae ad latus ingreditur, Logicumque triumphat

Robur in excelsas exsurgens luminis auras.
Sed nihil est hausisse ubertim Palladis artes,
Relligiosa nisi pietas resplendeat, et ceu
Dux praeeat Musas sacram Triadumque cohortem
Purior illa igitur coepit NOVA TECTA subire,
Ac monstrare viam pueris ad sidera caeli,
Fontibus ê sacris FONTANO dogmata verbi
Publicitus tradente, procul de sorde Papatus.
Sic veluti cautus sua pinguia rura colonus
Scindens, pomiferis plantas rite inserit arvis,
Ut quondam possint exire a stirpibus imis
Arborei fetus, alibi sua dona ferentes;
Haec SCHOLA Vangionum pariter densa agmina quon dam
Doctorum reddet Templisque atque Urbibus amplis.
Hac mihi dicta tenus tanti primordia Ludi,
Totius atque Domûs et Relligionis honores.
Nunc juvat eximios quoque commemorare MAGISTROS
Indocilem quorum REXIT censura juventam,
Quique olim acciti ad pia munera disciplinae,
Tutius ut posset male circumspecta juventa
(Pravi praesertim docilis, custode remoto)
Assiduo Aoniis studio invigilare Camenis.
Primus erat Rector CLAVIUS, quem Iulia tellus
Protulit, huic Phoebus Ludi commisit habenas,
Traderet ut pueris vitae praecepta regundae,
Palladiisque animos studiis formaret inertes.
Sic igitur Phoebo non indignante Lyceum
Dirigit, et numero paucis SCHOLA crevit aristis,
Illius auspiciis; dein cum revocatur in oras
Natales, Ludi PITHOPOEO sceptra relinquit,

Batava quem genuit DAVENTRIA, quemque Senatus
Gymnasio celebri praefecit, quod catus esset
Effrenem sobolem virgis, scuticâque domare,
Mollibus et dictis blandos mulcere puellos;
Horridus ac placidus simul, atque in utrumque paratus,
Seu versare libros, seu virgea ligna tenere.
Hunc quoque fata domum revocant, coguntque guberna
Tradere LANDVERIO, civem quem BREMA vocavit
Ad proprios usus, sic parvo tempore felix
Hoc Rectore fuit Schola: sed tamen illa revixit
Ominibus magnis quando SYLBVRGIA Peitho,
STENIUS atque sagax occurrit; uterque peritus
Argolicos latices deplere haustu, Latiosque.
His EBERHARDUS erat junctus Mosbachica proles,
Artibus ingenuis clarus, certumque loquendi
Pondus habens. Illi mandatur cura regendi
Gymnasium, plausuve virûm clarescere coepit.
Omnia tum bene habent; laetatur Phoebus Apollo,
Pieridesque cient varios in gaudia plausus,
Et SCHOLA tum summum fuerat sortita cacumen.
Tanta Eberhardiadae viguit solertia, tantum
Pro pueris studium laudaverat ipse Dynasta
Pieridum columen FRIDERICUS, quo Duce salva
Semper erat Schola. nam doctas ceu Marsus Athenas
Erexit, magnas sic tradidit iste sorores
Vangionum Ludo, pergitque fovere Camenas.
Istis Gymnasium successibus emicat olim:
At postquam Lachesis longos inviderat annos
FRIDRICO, miseram coepit traxisse ruinam.
Relligio et Pietas pullâ tum incedere veste.

Crinibus Aoniae passis peplumque ferebant
Suppliciter tristes, queritur Latonia proles,
Protinus atque alias tunc confugit exsul in oras.
Tunc etiam in varias partes distracta juventus,
Non secus ac jactu lapidis, nitrive fragore
Turba columbarum male territa nubila carpit,
Et passim tremulis rutilum secat aera pennis.
Pars melior tamen ad CASIMIRI convolat urbem
Hospitium et quaerit per ditia rura Nemetum.
Interea octonos Sol circumvolvitur annos,
Et viduata jacet Schola, foedo squalida luctu.
Paene erat ut nomen latas quod sparsit in oras
Cimmeriis tegeret famae nox fusca tenebris,
Nî Deus afflictis praesens succurrere rebus
Post requies longas peperisset dulcia Musis
Otia, restituens Clariae NOVA TECTA catervae.
Ergo Thespiades redeunt, Ludumque frequentant
Vangionum juvenes, docti redeuntque Magistri.
Pristina tunc etiam recipit moderamina Rector
ALTHOVIUS, Latiae madidus Graiaque Minervae,
Difficilis, facilis, metuendus verbere multo,
Discipuli quoties detestarentur habenas.
Impatiens scelerum, et pictae tectoria linguae
Callidus effugisse magis cane peius et angue.
Hinc animo secum meditatur linquere clavum
Tunc cum distantes visendi incesserat ardor
Terras, et populos longinquo Sole calentes.
HAUPIUS hunc sequitur, Phoebi Suadaeque medulla,
Strenuus exactor morum, vitaeque probatae
Insigne exemplum quem fata reciproca tandem

Nolentem traxere opulentia in arva Nemetum
Divite qua cornu Baccheia dona triumphant.
Haupiadae liquido puroque simillimus amni
COPPENIUS succedere amat, docilemque juventam
Instruit, atque parat Ludo de nomine nomen.
Ast ubi dira lues Myrtilletana Lycea
Invasit, pluresque simul discrimine nullo
Doctores cecidere pii, tunc fulcra lababant
Phocidos, ac Mystes desit, qui lampada sumat.
Extemplo unanimi consensu accersitur acer
Coppenius casuro ut opem jam jamque Lyceo
Adferat, et sacram EUSEBIEN juvet ipse docendo
Promptus adest Mystes, Umbonis gloria sacri.
Quâ tum Myrtileam vidisses mente cohortem
Exsultasse viro! quâ tum dulcedine cuncti
Latitiâque fremunt, isto Doctore beati?
Attamen interea mansit viduata iuventus
Vangionum, Rectore alio non sceptra tenente.
Hinc Schola jam tremefacta ablato vertice nutat,
Ac si non cecidit, potuit cecidisse videri.
Tertius infaustis turbatum litibus annum
Finierat Titan, cum nondum Rector adesset
Gymnasii, interea clavum moderante MONAEO.
Magnum onus ille gerit, totum et requievit in illo
Undique quicquid erat molis, nec pondere tante
Succumbit, rarâ demulcens arte juventam,
Ingenioque sagax olli compendia tradens,
Queis [Reg: Quibus] subito Aonias posset conscendere rupes,
Atque PALATINAE SOPHIES superare cacumen.
Inde DOMÛS iterum labentis cura Senatûs

Provida sollicito misere scit pectore versans
Consilia, ut tot passa Domus mala restituatur,
Ac tandem acquirat decus inviolabile famae,
Fit nova tum facies, mutantur et omnia, Phoebus
Tunc ait: Haec nova sunt, veteres gaudete coloni.
QUOD FELIX igitur FAUSTUMque sit, auspice IOVA
Gymnasii Rector concordi voce creatur:
SCUOPPIUS, Aeolio describens carmina plectra.
Illius haec cura est Clariam rexisse catervam,
Consilioque bono pubem moderarier almam.
Eia agite, ô juvenes, rudibus nunc altius umbris
Exsertate caput, nunc plenis passibus ocres
Praecipitate Heliconiadum; nunc copia restat
Numinis auspicio mentem excoluisse per artes.
Nunc datur ad fontes Zephyris properare secundis
Pegasidum, fructus nunc dignos ferte laborum,
Sumptibus ac tantis nunc respondete patronis.
Sic cumulus cumulo cumulabitur usque bonorum.
Principis atque ingens posthac clementia crescet,
Dummodo discatis moniti non tennere leges,
Ac praeceptorum jussis parere lubentes.

CARMEN XVI. NEAPOLIS NEMETUM.

DIGNA equidem multi variarum encomia rerum
Commemorant amplâ satis, et ratione disertâ
Nempe hic invictas magni Germanidos oras,
Concitus ille sui natalis moenia terrae
Praeclara, antiquum aut celebrat genus ordine longo
Aut quod Musa sequi suadet plerumque pedestris,

Et Ciceronaeo dulci perfusa liquore.
At mihi fert animus praelustris dicere laudes
Nostri GYMNASII, Musarum sedis amoenae,
Inspirante sacro quod Numine condidit olim
Insignis pietate Heros, Dux inclitus, orbe
Terrarum toto CASIMIRUS et aethere notus.
Coner; onus modo non subeam ipsis viribus impar,
Nec tanta invalidus multum sub mole fatiscam:
Quippe nefas atque indignum foret, ore subinde
Herois tanti non commeminisse frequenti.
At vos Thespiade vestro de fonte fluentem
Indulgete mihi laticem, ditateque nostram
Ullius haud genii vestro sine numine venam.
Et tu Phoebe pater felicibus annus coeptis:
Vosque Deae reliquae studium queis [Reg: quibus] rite tueri,
Ingenuasque fovere artes: disponite cursum.
Ergo mihi causas, qui tantus pectoris ardor
Mirandum pietate Ducem, rectique tenacem
Sumptibus immensis has condere jusserit aedes;
Quid tandem impulerit Musis sacrare Deoque
Aeternas sedes, divina ubi gloria gliscat,
Diva refer, nostroque in carmine pande rogata.
Dux erat augustae FRIDERICUS TERTIUS aulae,
Unde Palatinis superest tutela colonis,
Cui sacra Relligio, Pietas sincera, probatae
Iustitiae et fidei candor cognomen et omen
Iure PII dederat; dignum istoc Principe nomen!
Is quasi de caelo aeterni Patris organon alto
Electum missus, trepidâ sub mole labantem
Et jam jamque fatiscentem (sic perfida fraude

Papicolûm dirâ gens istum abole verat, ausu
Immani temerans paene omnia jussa Tonantis)
Divinum cultum, laetis successibus acer
(Magnus id orsus erat regno brevis ATTHANARICUS)
Ceu postliminio patrias revocavit ad oras,
Omniaque ad certam verbi dependit amussim
Aetherei, velut ad cynosuram nauta meatum
Dirigit, inque Palatinis ea promovet agris
Fraudes, monstra, dolos, commenta nefanda Papatûs
Sum movet, eiciens templis simulacra, colossos
Divûm comminuens et diversoria latô,
Colluviem scelerum veri sub imagine cultus
Funditus exstirpat, lenonibus atque lupercis
Expulsis totâ procul inde cohorte Baalis
Hesperii; fidos templisque scholisque ministros
Substituit: sic vana hominum figmenta refringens.
Iamque videbatur pietas vanescere in auras
Tota vagas sectans hanc protinus ille rependit,
Atque locat stabili pacatam sede, toroque.
Hospitia hinc sacra Aonidum et penetralia sacra
Restituit, doctas plantans cum moribus artes.
Hos ubi conatûs et tentamenta laborum
Se propter Musae, Charites Phoebusque tuuntur,
Laetitiâ exsultant iunctim, et nova gaudia secum
Concipiunt hilares, plausus eduntque canoros.
O HEIDELBERGAM tum terque quaterque beatam!
O fortunatam nimium! quae Principe tanto
A rerum Domino fueras donata supremo,
Qui quasi Cimmeriis sopitam ardore tenebris
Accensus dio Eusebien, sanctamque Themista

Eripiens, latê Europae per climata cuncta
Paene propagaret spatiosae, praeter habenas
Imperii, praeter Regni moderamina salvi.
Auspiciis FRIDERICE tuis bene floruit omni
Ornatu arridens hilari tum fronte Lyceum:
Pallas et ingenuas caput altum docta per artes
Exseruit faciesque fuit laetissima Ludi.
Nam veluti faculis fulgore micantibus aureo
Illustres radios terras diffudit in omnes.
Non secus ac multo bene culta rosaria flore
Arrident, ubi suavis amaracus atque hyacinthus,
Caltha rosaeque aliae surgentes ordine fragrant,
Et vicina suis late loca odoribus implent.
Dux quondam RUPERTUS erat cognomine RUFUS,
Dux placidus miseris, recti studiosus et aequi:
Iste Palatini merito sortitus habenas
Imperii, haud segnis tantum conclusit honorem.
Ille Haidelbergae (namque haec illi unica cura,
Moribus excultis teneram formare juventam)
Primitus Aonias erexit sedulus artes:
Maxima Gymnasiis statuit dein praemia largus,
Annua largirique iubet stipendia, doctis
In castris sudare inibi quoscumque iuvaret.
Dignum laude Ducis magni, et memorabile factum;
At minor haud virtus, non laus minor inscia lethi,
Quam sibi FRIDRICUS praeclaris TERTIUS ausis
Contraxit; nosti celebris Germania testis:
Immo ipsi maior laus maior, et ardua virtus,
Virtus aeternos nunquam moritura [(transcriber); sic: mortitura] per annos:
Si labor est maior, si laus est denique maior,

Vinitor in cultu si conservaverit aequo
Vites, quo gravido producant palmite foetûs
Optatos, acto dum vitam is clauserit aevo,
Quam modo si fetae semel insevisset arenae.
At parili curâ FRIDRICUS Pallados artes
Magnanimus Mystes et conservavit et auxit.
Namque is supremi juxta praescripta IEHOVAE
Restituit cultum aetherium, falsoque carentem,
Restituit miseris sub sorte tyrannidis arctâ,
Saepe Lupi Hesperii grave corde gementibus imo.
Est domus in celebri quam Neccarus alluit urbe
Myrtiferis nomen gestante a collibus aptum
Hospitium antiquum, Sophiae quam nomine vulgus
Innuit: hanc nuper FRIDERICUS coeperat ALTER
Condere: at extremam adjecit coeptis Colophonem
TERTIUS: hanc iste aeternum Musisque Deoque
Esse sacram voluit penitus propriamque dicavit:
Unde velut fatalis equi de ventre caterva
Heroum quondam clarae intra moenia Troiae
Prodiit, Iliados pestis, sed lumen Achivis:
Doctorum pariter prodiret turba virorum,
Auxilio quorum tua christe tot inter agonas
Regna vigere queant aucta et servata per orbem.
Auxilio quorum Satanae vesana potestas
Inque pios Latii furibunda tyrannis Agyrtae,
Veri Antichristi labefacto cardine pessum
Iret, paulatimque exsul decresceret ipsa.
Maxima laus igitur praeclari Principis, omni
(Livor et est testis locuples) memorabilis aevo.
Maxima laus, inquam, dio quod concitus oestro

Doctisonas variis promovit dotibus artes.
Rarum equidem Proceres terrae, summosque Toparchas
Istoc exornare solet laudabile donum:
Non cuivis Regum non dos haec obvia cuivis.
Poscitis exemplo res ut manifesta probetur?
In promptu insigne est quo nec monstrosius ullum.
Induperator erat JULIANUS noxia pestis
Imperii: ingenium quâvis vel arundine saevis
Commotâ Zephyris longe inconstantius olli:
Hic ubi Christiadae primum se numine dici
Passus erat Christumque Deum simul ore professus,
Perside ad imperium penetrando sceptra capessit
Aurea: mox animo effrenato horrenda volutat,
Fit tumidus leviter, mentemque superbia tentat.
Iamque fide excussâ Monstrum fastidia torquent;
Deficit, atque Deo aeterno, ipsiusque ministris
Hostis iuratus vecordi mente repugnat:
De medio tollit sedesque laresque Camenûm,
Claudit atrox iter ad gelidas Aganippidos undas,
Nil meditans, nisi quo studium iuvenile labascat,
Et via claudatur, superûm quae ducit ad arces.
Tanta erat insani rabies infanda Tyranni.
At zelo longe diverso praeditus arsit
Princeps ille PIUS, divino plenus amore:
Eusebiae, Themidi devotus mente animoque
Cultor et Antistes vix exsaequabilis ulli.
Atque utinam in terris auxissent pluribus annos
Fata, nec aethereâ invidissent longius aurâ
Vescier egregium virtute Heroa, patremque!
Et longe maiora suae monumenta per orbem

Sparsisset patulum Pietatis ad astra ferentis:
Longe, inquam, maior a harum monumenta dedisset
Virtutum. Verum his impar est gratia factis.
At simul aetherias (eheu!) scandisset ad arces,
Curia, Templa, Scholae mutatâ veste Patroni
Et Maecenatis [(editor); sic: Mecaenatis] , lugentes funus acerbum
Incedunt, tristesque eructant corde querelas:
Tum vice mutatâ vultus maestissimus orbis
Apparet, quin et maerere elementa videntur:
Non secus ac piceâ si sol ferrugine crines
Inficit auratos frontem et sine lumine terris
Ostendit tristem, nunquam rediturus in orbem.
Iustitia hinc proprio tanquam viduata marito
Conicit ex solito ventura incommoda more,
(Ni pater omnipotens, cui sunt mortalia curae
Semper, et in melius clemens hoc verteret omen)
Atque querens graviter maesto sic incipit ore:
Hactenus arbitrii fido quae freta ministro
Saepe exsultabam, ut lites discerneret aequus,
Non odio nec amore actus de tramite recti.
At nunc orba viro tali quasi lumine nostro
Despiciemur, et haud raro renovare dolorem
Cogemur. quis enim nostrum sic neumen [(perhaps: numen)] honoret
Praeterea? Aut iustâ tribuat sua cuique bilance?
Spes tamen haec superest geminâ quia prole relictâ
Discessit, curam nostri, ceu fumus, in auras
Non abiisse omnem: nec degenerem fore tantum
Quin tutum nobis quoque concedatur asylum
Dixit, et averso gemebunda obmutuit ore.
Aspera sors equidem patriae, tristisque ruina

Exsperiunda Palatinae foret undique terrae,
Principis eximii nisi filius optimus aeque
JAN-CASIMIRUS, honos et gloria maxima divûm,
Magnanimusque Heros patriis virtutibus omni
Conatu insistens, viva et genitoris imago,
Anchora tuta Piis, superans hac sorte levasset.
Sic regit humanas res provida cura IEHOVAE.
Namque Pater FRIDRICUS uti iamiamque minantem
Uncatâ mortem sibi funera falce videret
Nec restare modum, quo fata evincere posset.
Sic animat natum CASIMIRUM, unaque NEPOTEM
Tunc non dum egressum primi confinia lustri,
Et dictis ambos blandis affatur anhelus:
Nunc extrema dies, et vis inimica citato
Huic cervici in stat curru, nec cura remordet
Amplius ulla animum, nisi tantum ut vinea Christi
Sancta salutiferi, me primum auctore fideli
Hac plantata tenus successibus usque secundis,
Ante sed immissis tribulis et sentibus horrens
Innumeris, sterilisque iacens, incultaque longum
Crescat, et aeternum DOMINO dehinc floreat almo,
Atque ferat fructûs, qui delectare IEHOVAM
Rite queant, fructus iucundâ laude remixtos.
Neve igitur rursus (quod non indulgeat umquam
Omnipotens!) laetum aspectu felice vigorem
Auferat effrenis LATIAE vis illa VOLUCRAE
Aut iterum spinis stragem trahat obruta densis,
Vos colite assidui, nec vos sufferre laborem
Sacrorum pigeat: vos praemia digna manebunt.
Vos, inquam, posthac ô vos mea pignora cultum

Cuncta propagatote Dei per climata Mundi:
Vos canae Eusebies, Musarumque ardua cultu
Sacra pio celebrate, ullus dum Spiritus ossa
Vestra reget: vestris gremiis Astraea quiescat.
Pegasidum nemora et saltus Permesside amoenos
In gravidos aperite suis cultoribus usûs.
Quippe Deo sic gratum: is erit conaminis author [Reg: auctor] ,
Auspicio cuius tandem omnia tuta geruntur:
Manibus et gratum nostris, doctisque Camenis.
Sic agite, immani licet infensissimus ausu
Cerberus insurgat contra, fremituque secundo
Horrendum allatret, vosmet ne cedite recto,
Ne trepidate minis inimica eludite tela
Fortiter: exemplum vobis proponite nostrum.
Dux aderit DEUS in propriae rei cardine vobis.
Sic ait, ac superûm aeterno mox Rege vocatus
Scandit ad Elysios gratus caeli incola, campos.
Audiit extemplo CASIMIRUS, et illa Parentis
Ceu data de caelo mandata capessere mente
Cogitat intentâ, iamque ad conamina totum
Multa movens et multa volens se accingit, et aequa
Myrtileis dum sceptra iugis tenet inter honores
Maior eo natu frater LUDOVICUS avitos,
Posthabitâ Ambergâ, Bavaris quae interiacet oris!
Ocius interea peramoena ad rura Nemetum
Commigrat magnâ sociûm stipante catervâ,
Hancque urbem aggreditur, cui nomen contigit olim
A novitate sua, haud obscuro nomine notam.
Illa antiqua iacet, quondam coluere Nemetes
Montibus egregiis circumdata, montibus altis,

Qui pronâ praebent vacuos in valle recessus.
Naiades inde suis rivant e fontibus amnem.
Pisciferum, mediam findentem insigniter urbem.
Illic regna tenent Dryades sua, frondibus altis
Vestitae, exsultantque hilares per rura Napaeae.
Hic quoque vicini montis meminisse Camena
Nostra monet; VOGESUM iuvat indigitare recenter.
Colle praealtus is est campoque simillimus aequo:
Ille iuventuti teritur docili apta palaestra,
Qua consueta subin studiorum taedia fallat,
Et nova concipiat delectamenta laboris.
Hic variis ludis exercitiisque fatigat
Membra; nec id frustra: conseruat corporis usum.
Nunc pila missa volat, revolatque per alta datatim;
Nunc saltu modico, aut cursu certatur anhelo;
Nunc ratione alia, parti pro ut cuique libido est,
Exercent artus animum recreantque foventque.
Hercle nec inferior locus is nec ineptior illo est,
Qui vulgo Campus Romano Martius olim
Dicebatur, ubi parili ratione iuventus
Prisca trochum, discumve, pilam dubiumve fritillum
Exercens varia sese oblectabat in arte.
Hic vero campus nostratis Martius orae est.
Ac veluti Tempe (quae late Thessalis ora
Iactabat quondam) dulcedine corda colonis
Mirifica mulcent requiemque sub otia gratam
Ad lymfas liquidas atque in viridantibus herbis
Matribus atque viris dant convenientibus illic:
Sic noster Vosegus [(editor); sic: Vogesus] natura gratus amoena,
Ornamentum huius praefixum moenibus urbis,

Aequales itidem nobis accommodat usus.
Sed nil praestat ei, magis haud optabile quicquam,
Quam si contagi sit nulli obnoxius aer.
Incolumi hîc parco grassantur stamine Parcae.
Nam lene adspirans mites hîc temperat auras
Aeolus, et sanus cum flatibus advolat aer,
Unde laboriferis vigor et vis strenua membris.
Adde quod et tellus fecundo semine turget
Frugiparens, viridique assurgens ridet amictu,
Unde ergo alma Ceres felici dote quot annis
Agricolas sub messe beat, curasque rependit:
Gramine prata Pales pariter florente coronat:
Prosperat et vites nutantes munere Bacchus
Annuo, ut impressis despument musta racemis
Pinguia, quae celebri mira bonitate Falerno
Fundanove queant suavi certare sopore.
Ipsa locum ditat fecundo copia cornu
Affundens, varius quae vitae postulat usus.
O felix tellus, donisque optabilis istis,
Si bona nosse velis tua, si sapienter et uti!
Huc igitur natura loci, quo ditior alter
Vix erit, et pietas cui mentis summa potestas,
Magnanimum, placidumque, piumque Heroa Nemetum
Traxerat arva virûm comitatu invisere denso.
Et iam fervet iter; fidos CASIMIRUS utrinque
Interea socios animat sic voce profatus:
Nostis quippe viri fortissima pectora, nostis,
Eximias passim quot dementaverit urbes
Papicolûm iurata cohors vi fraude, doloque:
Cuncta superstitione horrent temerata papali.

Hanc pater ante meus divino afflatus amore,
Eruit ex imis et letho mersit acerbo,
Cur avitque sacrum venerandi dogma IEHOVAE
Purius exponi, templisque induxit honores.
IPSE quoque exemplum Patris jam tale secutus
Hac statui partum semel in statione tenorem
Cultûs conservare sacri, Duce et auspice Christo.
Ipsius et regnum pulsis augere tenebris.
Ergo NOVAM nobis VRBEM in felice Nemetum
Agro, intentatis illi praebebimus armis
Subiectam: Musisque locum osten demus amicum.
Vos modo vos praestate viros. iussisque labentes
Sic parete meis, confestim ad limina portae,
Me signum dante ut cursu properetis alacri:
Namque ego per noctem praegressus in urbe morabor,
Et cum sol primum caelo caput exseret alto,
Discessum simulans portas curabo recludi.
Dixerat. Hisque ita successu comitante peractis,
Introitu lati tuto potiuntur et intrant.
Extemplo attoniti cives terrore tremescunt,
Ac trepido incipiunt errore ciere tumultum.
Sed frustra: Mars intus adest: clangorque tubarum
Per vicos audiri omnes, dum cuique vetatur
Ferre pedes extra grati sua limina tecti:
Sed, quam chara salus sit, demandatur aperto
Apparere foro praescriptâ temporis horâ.
Iam vero tremefacta novus per pectora cunctis
Insinuat pavor. ac totos tremor occupat artûs.
Lux igitur postquam primum se postera terris
Redderet, aere datur signum altâ e turre canorum

Convolitant cuncti, densoque forum agmine complent
Cives, mox armis circumstipantur utrâque
Parte virûm: stat ferri acies mucrone corusco
Stricta, parata neci, si quisquam forte rebellis
Magnanimo parere Duci, aut dare vota recuset,
Plectant, obsequioque ita vi potiantur honesto.
Illi at spemque metumque inter tunc volvere multa,
Nitier an contra praestet, seu fata pericli
Praesentis forsan melius casura morari.
Ergo ita cessantes gemino discernere prudens
Ordine Dux mandat, dextraque adstare voventes,
At laevâ reliquos, ut pendant sanguine poenas.
Tunc aliquis tandem, (cuius sententia menti
Fors melior) prodit primus, dextramque fidemque
Porrigit: hunc omnis comitem mox turba sequuntur.
Tantae molis erat, cives cohibere feroces.
His igitur dextra fortuna hac rite peractis,
Omnia prudenti Dux dein ratione ministrat,
Musarumque memor, quibus ut praestaret asylum,
Ac sedes placidas istam sic arripit ansam.
Est domus antiquae structurae, moenibus urbis
Libera, sueto ALBAM dixerunt nomine CLUSAM;
Virginibus multos Vestalibus illa per annos
Ante habitata fuit, NONNAS dixere priores.
Ergo illas, terrae ceu pondera inania, Phoebo
Mutare exculto, maiores iuvit adusus:
Confestimque Helicona novum illic, Numinis alii
Instinctu erexit, Musisque cubile paravit
Sacratum: ut merito dicas Permessidos undas
Lambere fundamenta Domûs, tam vivida in illis

Vis latet, ut terris veniant procul inde remotis
Multi, qui nostro sumunt de fonte liquorem.
Ante quid atinuit, tot commoda opima fruisci
Vestales, fruges tantum consumere natas?
Qualis erat ratio cultûs? modus enthea qualis
Scita sequi? tantae pietatis semina quaenam?
Totus abusus erat divini Numinis, illae
Quem cultum eximium quae sacraque casta putarunt.
Omnis in idolis mutis, statuisque profanis
Aetherius cultus: sine talibus irritus omnis
Est honor, invito qui tandem Numini habetur.
Nullaque vis precibus nisi divûm mentio fiat,
Frivola nî primum divûm ad suffragia supplex
Curratur, quorum arbitrio omnis culpa facessat,
Irrita vota putant, nec digna parentis ad aures
Ante venire. Dei tanta est fiducia clero.
Ast ingens illis Zelus pietatis et ardor,
Dum noctesque diesque legunt pia cantica vatum.
Si modo non omni legerent sine mente, sonumque
Hiscentes stolidae geminarent ore micante,
Non secus ac docili depromit psittacus arte
Callidus humanas voces, iteratque subinde
Conscius ipse soni sed sensûs nescius idem.
O dia Uranie! tanto tua sacra furore
Pollui! An ista tui periuris cura Papistis?
Siene suos sacris more indulgere nefando
Marranus docuit sacrâ de sede Tyrannus?
Sacrati merito temeratum dogmatis usum
Amplius haud tacito potuisti vindice ferre:
Sed tibi divinum recte hunc Heroa vocasti

Qui pietatis opus fugitivae in pristina rursus
Poneret infractum, cursumque huic, obice diri
Hostis sublatâ, tranquillum redderet acer.
Dignum hoc ad facinus curâ sollerte patrandum,
Heroem, quo non ausis praestantior alter!
Marte togaque simul virtutum nempe suarum
Exseruit laudes, Dux MARTE insignis et ARTE;
Utque ferunt eius non vanâ symbola voce,
SINCERE virtus facto, ET CONSTANTER, in omni
Usque probata fuit nunquam non provida virtus,
Namque quid enumerem, qualem se gesserit armis
Dux sumtis, miseros quo propugnaret inermes?
Gallia novisti: testis vel Gallia sola:
Auspiciis ipsi vidisti gesta secundis
Bella, Ligistarum contra periura furentum
Ausa quibus fuerat misere infestata gemiscens
Relligio tristi dum tandem hanc forte levaret.
Vah latro Guisiades! diri vah perfide Averni
Aemule? quid tandem pius ille COLIGNIUS Heros
Portus et aura Piis, in te commisit acerbi?
Perfidiâ infandâ quem circum, et fraude venires:
Dum vitam auferres rutilo crudeliter ense,
Teque eius cupidus satiares sanguine fuso.
Quis simul horrendas strages, quis funera fando
Explicet? aut possit lacrimis aequare furorem
In capita insontum tunc dire oppressa Piorum?
Heu vos tam saevis agit at vesania flagris,
Alterum in alterius mactare cruore tyranni!
Sic igitur Gallos bello CASIMIRUS acerbo
Affictos petiit,iuvitque ibi multa gementes

Romulei sub mole iugi: bis victor ovantes
In patriam turmas confectâ pace reduxit,
Eripuitque pios multâ cum laude periclis
Et tamen Alecto stygiis emissa tenebris.
Ac Furiae reliquae turbam feritate nefandam,
Usque adeo diris agitarunt mente flagellis,
Ut nondum a saevâ cessarent cade Piorum,
Effrenique ultro laxarent frena furori.
Tanta erat in Furiis vis dementare Papistas.
Non refero auxilium, forti quod pectore praesens
Ferre Ubiis rebus non detrectarit in arctis,
Quando GEBHARDE tuo de mitra ageretur honore,
Quod sacrum thalami voluisti foedus inire.
Illum igitur salvum coniunctis reddere signis
Is tibi tentavit, fortemque referre priorem.
Caetera Bruttigenis linquo memoranda Britannis,
Fortibus Helvetiis: imo crudelibus ipsis
Turcis, Sauromatisque simul, queis [Reg: quibus] terror et horror
Dux fuit iste bonus quem totus suspicit orbis.
Nunc locus atque animus deposcit ad ista revertar
Quae nobis, nunquam digne celebranda, Togatus
Praestitit: aterno caelum qua munere penset!
Ergo PII post fata Patris, procul orbe fugata
Barbarie, hoste nimis vasto, sedem hisce Nemetum
Montibus instaurat Musis Phoeboque recentem.
Mox et Doctorum praelustria lumina, turbae
Aoniae penitus devotas undique frontes
Convocat, atque novis iubet aedibus esse patronos,
Et formare rudis praeclaris corda iuvente
Artibus, ac mores eius mollire feroces.

Nec mora: conveniunt lectissima quaeque virorum
Pectora; doctrinâ variâ et probitate celebres.
Quos inter primus cano venerabilis aevo
ZANCHIUS, ingenio, virtute in signis, et arte
Nobilis aetheriâ, sacrorum industrius actor:
Qui celebri fama spatiosi climata Mundi
Complet, et haud umquam gestat delebile nomen:
Tu quoque qui parili magne ô VRSINE valebas
Dote, novi vere tum gloria summa Lycei,
Ingenii miro dotatus acumine; totum
Utilibus scriptis Mundum (sed et annuit omnis
Cui modo mens verum complecti sana) beasti.
Eximiam unde tibi laudem. nomenque tulisti
Aeternum: vivisque, licet defunctus, in orbe.
Mors tibi nil mortale nisi fera corpus ademit,
Quod iacet in sacrae tectum penetralibus Aedis,
Heîc, ubi celsiiugo iacet urbs nova colle Nemetum,
Expectatque diem, quo omnis rediviva resurget
Longis in vanas saeclis caro versa favillas:
Ingenii minime poterat tibi pignora tanti
Clara auferre, quibus toto pius orbe coruscas.
Nec quoque tu SMETI, gemini mera gloria Phoebi
Inclutus in medica sen quisquam dixerit arte,
Seu melica pariter, nobis indictus abibis.
Exspectata fides, opera est spectata fidelis
O venerande senex tua, multos usque per annos.
Tu pars magna huius fueras, pars grata Scholai
Qui fugitiva trium tendebas fila fororum,
Atque aegris, velut exstinctis sua lumina lychnis
Reddebas, medica sustentans arte Lyceum.

Tuque adeo CRELLI irrevocabilis integer aevi,
Cultor Aristotelis Sophiâ clarissime diâ,
Argumenta scholam Logicis variare figuris,
Limitibusque suis rem claudere quamque docebas:
Aut etiam certâ varios ratione Sophistas
Carpere et offusis verum extricare tenebris.
Hic etiam ingenio praestans TOSSANUS acuto,
Cui sincera fides, sinceraque vita placebat,
Expediit populo sacrae mysteria legis,
Defunctusque suo rite audit munere fidus.
Nec reticendus erit nobis hoc ordine clarus
JUGNITIUS, tum nec PITHOPOEUS, uterque celebris,
Ille quidem Logicae non ultimus artis alumnus:
Hice sed instructus facundae munere linguae:
Quorum operâ fuerat gratâ saepê usa iuventus.
Inde NEBELTHAVIUS docto promptissimus ore,
Sive sono audires reddentem verba Pelasgo;
Seu mulcentem animos iuvenum sermone Latino;
Sive opus Hebraeae commercia pandere linguae;
Primus erat Rector, cui Phoebus rite secures
Gymnasii teneram commisit cogere pubem,
Palladiisque animos studiis formare feroces.
Dein Collega fuit fidissimus additus olli
STENIUS, Argolicae madidus dulcedine linguae
Historia pollens multâ, venaque redundans
Divite seu Graio, Latiove effingere plectro
Carmina, seu lepido contra Cicerone tonare.
Cuius in hunc Ludum meriti bene gratia tanti
Longe-impar fuerit, si forte rependere quisquam
Tentarit: nec enim cessat bene porro mereri.

Ergo NEBELTHAVIUS dexterque catusque iuventam
Rexerat effrenes impacto verbere frenans.
Morigerosque animos dictis quam. mollibus idem
Mulcens; ut placidus fuerit simulatque severus.
Auspiciisque eius viguit Schola honore triumphans.
Sic functum officio semper sine labe quieto
Fata domum revocant succiso stamine vitae.
HAUPIUS inde Scholae dignante capessit habenas
Sorte, Aganippeae non ultima fama cohortis:
Strenuus exactor morum, vitque probatae
Insigne exemplum: cuius vestigia pressit
JUNGNITIUS, Ludi post lustrum sceptra relinquens.
Quod FELIX igitur FAUSTUMque sit Auspice Iovâ,
Tradita GYMNASII moderatur iura PAREUS.
Ille suâ Ludum, qua NAVA urbs amne secatur
De cruce nomen habens, operâ bis messe peractâ
Sedulus adiuvit dum fata adrura vocarent
Vangionum subtecta sacrae NEUHUSIA turbae.
Illic CONRECTO RIS onus pro parte virili
Non sine laude tulit, studiumque fidemque probavit
Extremam usque suam: donec iam pane December
Transierat nonus, quo rursus in arva Nemetum
Pertrahitur, Ludique tenet nunc RECTOR habenas.
Huc operam Collega suam, ceu fidus Achates,
SCHEIDIUS adiungit, doctrinâ clarus et arte,
Integer et vitae, placidus, totoque fidelis
Pectore, Gymnasii iam pridem operosus alumnus.
Non memoro, quorum hoc includi nomina versu,
Quique adeo exiguâ censeri laude recusant.
Quare agite, ô Iuvenes, missa torpedine mentes

Palladiis posthac studiis intendite vestras
Sedulo, et hac Clariis ratione vacate Camenis:
Eia inquam plenis peramoenos passibus ocres
Castalidum properate citi, dulcemque liquorem
(Quando quidem coram datur istaec copia vobis)
Gorgonei labris intinctis sumite fontis.
Vos etenim sero, multique pudore pigebit
Pigritiâ et luxu lepidas consumpse protervo
Horas nec dignam vestro degisse vigore
Vitam, sed valde vosmet lusisse vel ipsos.
Pulchra ergo recte juvenilis tempora vitae
Ponite, dumque sinunt vires, perferte labores,
Dum datur, ingenuas cunctis conatibus artes
Discite, mature jam nunc florentibus annis,
Sanguis adhuc alacri vester dum fervet in aevo:
Otia venturae, requiemque parate senectae.
Pro vobis sumptus memores perpendite factos,
Talibus et parili nunc respondete labore.
Nam quantos olim CASIMIRUS largiter HEROS,
Quando prima Domûs fundamina poneret huius,
Commoda respiciens patriae effudisse putemus
Sumptus? At quantos rursum, ut stipendia cuique
Praeberet soboli bene-sufficientia Phoebi?
Illius est munus, quod nos hac sede beati
Et requie fruimur? per cum Deus otia nobis
Haec fecit. Quas ergo Deo, quas solvere dignas
Ipsi possimus tanto pro munere grateis?
Gratia magna Deo: Deus ipsi praemia magnus
Digna ferat, facinusque pium super aethere penset!
Denique quid Princeps FRIDERICVS nomine

Eximius Princeps in Musas, inque dicatos
Musis insumpsit? cujus clementia fuco
Absque omni fuerat tanta ut Templisque Scholisque
Inprimis vellet stipendia debita solvi.
Et nos, qui gratis hoc munere Principis almi
Vescimur et fruimur, dubitemus reddere fructus
Dignos? Quin potius remis velisque frequentes
Scandimus Aonios, illustria culmina, montes?
Ut tandem optatam studiorum attingere metam
Possimus, multaque domum cum laude reverti.
Certe equidem mitis Pater, atque benignus
Pertristi (heu!) fato FRIDERICUS nuper ademptus,
Ac nisi Tutorium tanta pietate, fideque
Praestantem tanta IANUM sortita fuisset
Sorte BIPONTINUM Gens Pallatina favente,
Praesertim extremo nunc hoc discrimine rerum,
Turbarum insano dum fervent omnia motu,
Quippe Scholis Templisque foret metuenda ruinae
Permisera, atque adeo Patriae quaeque aspera toti.
Sed tibi pro tanto sit gloria, lausque favore,
Summe Pater, nobis quod talis contigit Heros,
Qui sibi Tutelae patriâ sic munia curâ
Commissae esse sinit cordi, pacemque tuetur
Imperii optatam Princeps pro viribus acer,
Quo sacra Relligio servet requiemque tenoremque
Aeternum, insultusque eludat et hostica tela,
Tuque adeo Pupille tener FRIDERICE decenti
Corpore, Magnanimi soboles generosa Parentis
Mascula FRIDRICI, hoc inter qui numine QUARTUS
Heroas Pallatinos numeratur, avitum

Queis [Reg: Quibus] ensem Imperiique globum data ferre potestas,
Cum pater aetherias nuper migrarit ad auras,
Cumque suo Christo nunc gaudia mille capessat,
Tu iam qui superas patriae spes altera terrae
Quando quoque Imperii Sphaeram gestabis et ensem
Quondam, con simili patriam complectere curâ,
E defende pias devoto pectore Musas,
Et Phoebi sobolem donis et honoribus aucta,
Relligionis opus quo lato semper in orbe
Illaesum vigeat, sic ad serosque nepotes
Rite propagetur saecli sine fine futuri,
Macte animi virtute novâ, macte indole tantâ,
O FRIDERICE Palatinae spes maxima gentis!
Maiorum laudes factis augere tuorum
Egregiis perge, et Patris vestigia tanti
Multâ laude sequi atque etiam superare sequendo.
Fausta tibi longae Numen det tempora vitae!
Tu quoque magnus eris FRIDERICI nomine QUINTI
Ingentem propriis implens virtutibus orbem.
CHRISTE Dei soboles, magni lux aurea Mundi
Qui caelum terramque tuo sub numine torques;
Te supplex posco, te toto pectore adoro,
Dis pacem clemens Patriae, vel mille periclis
Expositae graviter, dum diro caeca furore
Hostica turba coquit crebro intestina tumultu
Bella, metu sancti non territa Numinis ullo,
Nil aliud meditans, nisi ut atro concidas ictu
Candida Relligio, lateque cruore Piorum
Patria mox iterum profuso terra rubescat.
At tu CHRISTE potens coeli, totius et orbis

Infandi cohibe populi vesana furoris
Ausa, quibus miseros urget sine iure modoque
Ah defende tuos, ritus defende sacratos:
Et patriae pacem dilectae redde quietam,
Atque pios, quibus Imperii commissa potestas,
Quaeso Magistratus sacrâ vi Flaminis almi
Dirige, neu quicquam temere attentare ferantur
Quod Patriae damnum pariat, tristemve ruinam.
Inprimis clemens patriis, DEUS alme, sub alis
Iam tutare Palatinae pia munia terrae,
Tutelam, Patrem Patriae, Dominumque Biponti,
Pupillumque eius FRIDERICUM, totius unum
Imperii decus, et columen fulcrumque futurum,
Incolumem serva, et laetam feliciter annos
Ipsius in seros vitam protende IEHOVA!
Ut vigeant Musae, vigeatque Ecclesia Christi,
Sana Palatinis resonet doctrina cathedris,
Caeca superstitio, falsi ritusque facessant:
Omnis at ô tibi, magne DEUS, sit gloria, teque
Aetas omnis amet: laudent iuvenesque senesque.
Te sine nil umquam mortalia pectora fingant,
Angelicae pariter, sacrae Divûmque choreae
Hymnisono usque tuas decantent carmine laudes.

CARMEN XVII. AD BARTOLMAEUM AGRICOLAM: SEU TERRA SEU MARI ABeuntem, e)no/dion.

DUM miror stellas, noctisque silentia servo,
Taurus ab Oceano corniger ortus adest.
Quod si non fallam, neu sim novus augur inanis,
Viribus astra carent, sed tamen omen habent.
Dux Tauri Venus est, et cum bove dia moratur,
Per mare Sidonio dux fuit illa bovi.
Lucet in abscessum Veneris tibi digna clienta,
Cuius ab ore fluunt et Venus et Charites.
Sed tamen omen inest, Veneri quoque gratia Ponto est,
Officiumque pius filiae habet genitor.
Illius auspicio aequa tibi est Nereia turba,
Undivagam si fors ingrediare ratem.
Illa tibi ventos (nam vento supplice regnat)
Molliet, et veteri comprimet imperio.
Qualis ubi flustro sidente recens data quondam
Ipsa vehens conchâ venerat ad Paphios,
Qualis ubi pulchro spatians Zephyritis in horto
Conjugis assiduos evocat igniculos.
Vade ergo BARTOLDE [(editor); sic: BARPTOLDE] , et nostra haec omina pondus
Auspicio Veneris credito habere suum.
Te Themis alma vocat, Mystae Themidosque sacrati
Qua MARTISPYRGUM tollit ad astra caput.
Istheic auspicio Veneris, Phoebique sororum
Lemniscata tibi praemia jura dabunt.

CARMEN XVIII. AD CHRISTIANUM BENINGUM SPONSUM.

IMPERIOSUS Amor, quo non mortalia ducis
Corda hominum? quo non pellicis omne genus?
Aera trahis magnes naturae foedere secum
Quo lubet, et secum pectora ducit Amor.
Te quoque ducit Amor, sequerisque AGNETA puellam
Quae tibi surripuit pectora, quaeque tenet.
Haec tibi sit magnes ex hac tu subter abhaerens
Pendebis donec spiritus ossa reget.
Sic igitur longos ambo superetis in annos,
Gignite sic vobis pignora cara thori.

CARMEN XIX. AD LUDOLFUM ADAMUM PITHOPOEIDEN.

CUR ductitabas me toties labris
LUDOLFE vanis? futurum
Praesagii tibipte
Quod fieri nunc vides;
Chirone Phoebus cum faciet moram,
Alguque durum cadurcis
Viduis relinquet, ANNA
Tunc potiturum patrem
Nusquam Cytherae virgine dispari,
Qua fota succo Dearum
Noven silum, Hippocrenes
Prosiliente e lacu.
Hac Matre felix vivito perpetim
ADAMI, nec negligenter

Iussa exequi parato
Candida quae praecipit:
Tunc tunc Latinas fundere te catum
Promtê loquellas stupescet;
Magisque amabit usque
Quam genitrix propria.
Festivitates interea sacras
Obire pergas, manente
Mein squalido gravatê
Iam nimium lectulo.

CARMEN XX. JACOBO SCHLITTERLAVO Wittebergam abeunti VIII. Kall. Jul. Anno 1596.

ESSE quid hoc dicam? quod SCHLITTERLAVUS Amores
Deserit ecce suos: deserit ecce meos.
Quos Phoebus dilexit, magno ardore vegentes,
Frigore tam turpi docte JACOBE feris?
Quos junxit Philius sincerâ mente sodales,
Non decet heu nodos solvere Amicitiae.
Vix etenim illa parata sacrato pollicis ictu,
Vix coit ingratas dextera nostra vices.
Non tamen haec dico, tamquam si corde migrares,
Quod manet heic praesens, fac maneatque diu.
Vade bonis avibus? altasque ascendito ad urbes:
Quam jucunda cluent Iulia regna vide.

Seu mage Leucoridos, quae flavus proluit Albis,
Quae quoque dulciloquos servat ubique viros.
Interea Kimedonciaden, Pythiamque Pareum,
O Damon, memores noveris esse tui.

CARMEN XXI. AD JOSEPHUM LANGIUM POETAM LAUR.

ECQUID agis LANGI, Musarum cultor amoene,
Num tua Arachnaeo pariete corda silet?
An post IAURINI dictum tibi rite triumphum,
Nunc quoque BUDANUM carmine ducis ovans?
Annuo. praeveles duplici tua timpora Lauru,
Et nova grateris gaudia Christicolis.
Vel si fors tua Melpomene nolit fera belli
Murmura pacificis dicere temporibus,
Eia age suaviloquum cantare melisma MELISSO
Incipias, docto GRUTERIOque meo:
Eia age sustineas dulci quoque carmine nostras
Squalentes nimium tangere Pieridas.
Nam pridem tetricus sum pigrae Mysta Vacunae,
Et premit imposito Murcia calce lyram.
Nec redit ad numeros jam saepe vocatus Apollo:
Me Charites fugiunt me fugiunt Veneres.
O LANGI quondam nobis dulcissime Theseu,
Fac videam Caritas Pieridasque tuas!

CARMEN XXII. AD CLAUDIUM ENGELHARDUM MATHEMATICUM.

QUID est ô ENGELHARDE Dux gregis Astrici
Amice praeclare? ecquid irarum obsecro
Tandem senili corde volvis? quid gravas
Hoc pectus ipsâ candidum magis nive,
Quam Thraciis in montibus Sol disicit?
An criminosa carmina in te dixi ego?
Nano quod aio te creatum corpore,
Natura finxit sicut olim daedala,
Iccirco iniquis me sonis adobruis?
Ejuro Phoebum, ejuro Hyantias Deas,
Immo per universa iuro Numina,
Nihil sinistri cogitasse hoc temporis
Mentem meamque Pierin subrusticam.
Exstingue bilem quaeso, noxiam et meis
Si fors merebar, versibus remittito.
At laedis hercle me immerentem, o candide,
Spernisque laudes, inclutum quae duplici
Favente Phoebo nomen inserunt polo.
Quid erubescis ENGELHARDE corpore
Parvus vocari, qui scientiâ viges
Fatente turbâ doctiorum maximus.
Vates minuto corpore olim plurimi
Famae cacumen DIs secundis possident.
DAVID Poeta Rexque membris parvulis
Fundae Gigantem sternit actae verbere.

MELITI cothurnus, atque pes CINESIAE
Cient popelli Apollinisve Daphnidem.
Atque ipse parvus corpore HIPPONAX fuit,
PHILIPPIDESque Fabulam vulgo dedit.
Poeta numquid aede Musarum ACTIUS
Vivace nomen collocavit marmore?
Quis CALVUS, ipso Tullio disertior?
Ecquis PIPINUS, Galliae Rex nomine
Dictus PUSILLUS? anne protinus mali,
Parvo quod essent corpore atque robore?
O absit, absit! quisque debet corporis
Formam et figuram Numinis clementiae.
Proinde noli reprehendere acrius
Sinceriori mente, candidâ et fide
Quod Musa nostra scripsit in laudes tuas.
Placere Vates omnibus numquam queunt.
Nec ipse quaero comprobari singulis:
Placere paucis optimisque sat puto.

CARMEN XXIII. AD CONRADUM SCHOPPIUM SPONSUM.

VITA hominis plus fellis habet, quam mellis, et olim
Qui fuit altus amor, tristis amaror erit.
Numquam tuta satis sunt gaudia, laetaque numquam
Non commista suis tristibus esse solent.
Laetabar nuper generis subolem mihi natam,
SARAque laetitiae gargara sola dabat.

SARA suo adspectu quae jam deleniit et me
Atque aviam, atque, cui ruga senilis, avum.
Transiit hoc quicquid dederat Deus ante bonorum,
Saraque aquae fuerat desiit esse mihi.
Quantum cordolium vexat mea pectora. quantum
Nec sentire datum est dum mihi vita fuit.
Omnia nunc frigent, SCHOPPI, nunc omnia lugent,
Aedibus inque meis nil nisi maeror inest.
Quid faciam? Doleamne usque usque? dolere negatum est,
Cinxia dum indicit publica festa tibi.
Durum est in luctu frontem promittere laetam,
Sit licet has aures cymbala mille sonent.
Carmina me poscis poscit CATHARINA Hymenaeos;
Sol genialis adest, sol genitalis adest.
Fas ergo laetis nunc est benedicere rebus,
Et dominae et domino gaudia multa dare.
Larque jubet Genium vicenum dicere nostrum
Et sextum ut primum luminis usum habui.
Transeat haec sine nube dies, hac luce dolentes
Aspicias nullos, ô domine, ô domina.
Ipse lapis Niobes tristes nunc supprimat orsus,
Nec sua nunc Prognen mater amata fleat.
Alcyonum lacrimis requiescant ora fugatis,
Absit et a versu deflua gutta meo.
Tuque meis sociam Mater te versibus adde,
Cuius saepe fluit munere dives amor.
Hos tu ritu hederae connecte ligamine sacro,
Vinculaque inicies Gordia pectoribus.
Neu semel ardoris quae coepta est dia favilla,
Illiciti pereat fulmine dissidii:

Nec furibunda manus possit tractare capillos,
Aut sua formosis unguibus ora notet.
Sic ego nunc solvam thalamo sollemnia vestro,
Natalisque mei sic peragetur iter.

CARMEN XXIV. AD JOH. CASIMIRUM GERNANDUM.

SCILICET generosioris est militis una
Laus decusque perenne, castra sectarier usque,
Nec quamvis capiti est suo a Duce imposta Corona
Ob primum facinus duelli non segniter actum
Ensem condere, Murciaeque post esse satelles,
Qui Martis fuerat, decet; contra audentior ibit
Porro Martis alumnus indeses, altera sive
Tertia invidiosê anhelans agonia forti
Olim tradi humero. Cavet semel prodita virtus
Condi tegmine aranearum, quin semina deinceps
Longe maxima proicit, maximê excita laudis
Thyrso gloriolaeque praemio fota benignê.
Iam semel CASIMIRE Honoris sacraria adiisti,
Stipatisque novem puellis superba tulisti
Serta, concomitante te propter agmine toto
Virginum quot habent Deis sacra Raurica templa.
Hanc tu laudis ador eam faxis laude recente
Augeas, triplici coronâ donandus, alumne
Phoebi legiferaeque Divae Themistos, alacrem
Sume mentem-animi novâ in palaestrâ nove Mysta.

Sic THEMIS SOPHIAE arctius gaudet insinuari.

CARMEN. XXV. AD JOHANNEM LAGUM SPONSUM.

STULTUS Amor ratione caret, differtur ubique
Non probo nam sensu non caret alma Venus.
Quod pia, quod casta est tua, quod bene dotibus aucta
Non ratione aliâ quam ratione tenes.
Mente opus est didicisse pios virtutis honores.
Mente opus est mores addidicisse probos.
Nec puto te caeco sponsam deamare furore,
Quae pietate, opibus, moribus una placet.
Felicem te multimodis depraedico, bella
Quod placuit castis moribus ANNA tibi.
Unica prae cunctis meruit laudarier ista,
Virtus quo nymphis clarior esse solet.
Mente equidem didici, quantum prodesse valeret
Femina docta Domus-res bene digerere.
Nam mea vel Croesi numis ditata MARIA
Si foret, haud certe carior illa foret.
Est pia, quod satis est, est sedula, promovet Aedene,
Divitiis coniux raro beata venit.
Dotibus hisce tuos subiit nunc ANNA penates:
Cum quâ tu vivas fac sine lite diu.

CARMEN. XXVI. AD DAVIDEM PAREUM PARENTEM. In Natalem eius L.

UT mihi Natalis peperit bona gaudia CHRISTI
Sic quoque fert Genius gaudia mille tuus:
Cum primum aetheream prodisti lucis in auram.
Lustraque jam peragit Phoebus Apollo decem.
O me ter felicem! ô lux mihi candida! et ô tu
Laetitiis Genitor facte beate meis.
Num quid ego prote nunc milia solvero vota?
Numquid [(editor); sic: Nunquid] quod superas corde triumpho meo?
Certê equidem laetor, pater, unica nostra columna,
Laetitiae et gravis est causa parata super.
Quam bene de cunctis gaudes tu velle mereri?
Et tamen esse solet gratia rara boni.
Te sine me premeret dudum fors invida: quamquam
Labitur incerto turbine nostra ratis.
Anxius hei quando subiit mea pectora terror,
Incutiuntque metum tempora dira malum.
Quicquid erit, durare decet, nec nitier ultrae.
Ut Deus immittit quaeque ferenda, feras.
Tuque mones Scito, tibi quod PATIENTIA dictat,
Illa adamanta valet FRANGERE vel chalybem.
Sed faveo, et votis pergo super adere vota,
Qualia concipio mente animoque pio.
Vive Deo, mihi vive Pater, cunctisque superstes,
Atque decem lustris addito lustra decem.

CARMEN XXVII. MANIBUS JACOBI MONAVII Viri Clarissimi.

ERGO MONAVE jaces, placida compostus in urnâ
Atque Poetarum nenia factus obis?
Heu nos! heu me! Phoebe Pater, lugubria canto
Carmina, nec cesso promere amaritiem,
Ipse Deus heu heu pullas superindue vestes,
Flebilibusque modis tendere disce lyram.
Vos quoque pierius retinet quae numina clivus
Turba Novensilium flete perenne melos.
Sic jubeo. nec enim vestras vittatus ad aras
Appropero Divae, nullaque tura fero.
Non quaero Laurum citharae, nec amabile paean,
Non ego jam turbo balnea vestra Deae.
Eheu luctus adest! furvam nunc posco cupressum,
Hanc hanc pro Lauro nunc date timporibus.
Nam quis enim laetâ possit procedere fronte,
Omnia cum cernat fracta sopore viri:
Qui fuit eximium BRESLAE sidusque decusque
Immo Europaei gloria magna soli.
Lucida fax idem Themidos, Divaeque sacerdos
E cerebro magni quae fuit orta Iovis.
Huic simul aetherias adspexit luminis auras
Divarum omne genus timpora fronde ligat.
Huic Parnassus opes recludit, musica dona,

Auctior et solito Petasis unda fluit.
Euphrosyne pectus cinxit, patrimaque Virgo,
Suadaque flexibilis, seu fuit illa Sais.
Candida doctorum virtus pellexit amorem,
Quotquot Mercurii commeruêre fidem.
Nullus enim hos inter non gaudet nosse MONAVUM
Ac niveos mores illius omnis amat.
Haud secus anellis ex se pendentibus unam
Continuo seriem reddit anhela silex.
Dissita saepe trahit longê magnetica gemma,
Decolor usque adeo pervalet ille lapis.
ODERA progenuit praeclara stirpe MONAVUM
Illa eadem heu! Magni colligit ossa viri.
Nec tamen in luctum sola haec se vertit amarum,
Aut sola ad superos flebile carmen hiat:
Sed ciet extremos gemitus vicinior Albis,
Varniadesque Deae, Saliadesque Deae.
Diriguit lacrimis Rhenus stupefactus, et heu heu!
Ingeminat, sociis terror acerbus aquis.
Inde etenim Nicrus, mea cura, sonantia sistit
Murmura, nec rapido ceu prius amne ruit.
Protinus et flavi turbantur numina Moeni,
Irrigua et quotquot flumina Rhenus habet.
Eiulat et Rhodanus, luget magnusque Garumna,
Quique Parisiacas Sequana ditat aquas.
Naiades Latiae quot suspiramina reddunt?
Pallida quot planctus Tybridis unda movet?
Et praeceps Anio dolet, et Calydonius amnis,
Et Tagus atque Hermus signa doloris habent.
Ac gemit Hadriacas qui verberat Aufidus undas,

Oceanusque pater turbidus ipse fluit.
Quid memorem fluctûs, quîs virtus nota MONAVI,
Ipse adeo volucres tristia fata gemunt.
Ismariâ qualis Theriden flere sub umbrâ
Adsolet efflictim Daulias alet Itym.
Nempe avium princeps subito Philomela canoram
Occlusit linguam, nec velut ante canit.
Sed viduata jacet, sed guttura querquera torquens
Olim quem cecinit, nunc miseranda dolet.
Ad Thamesin cygnus lessum pro laudibus orsus
Incinit, atque alis edit amara mele.
An quoque doctorum voces narrabo dolentum
Funera subducti queis [Reg: quibus] onerare solent.
Undique tristantur, norunt quotcumque MONAVUM
Cognita quîs probitas simplicitasque fuit.
BEZA senex, triplici praepollens carmine Beza,
Ingemit, et Pyladen flet periisse suum.
Threiciamque lyram JACOMOTTUS pectine pulsat
Elysii lacrimans funera tanta viri.
Raurica condoluit Siren, maestusque GRYNAEUS
Cum genero tumulum floris odore rigat.
Quid tu care Pater, fama incluta MYRTILLETI
Quo tua quo flagro tristia corda feris?
Optimus ut Theseus obiit, qui fidus Orestes
Nisus et Euryalus Phintiaque ipse fuit.
Iure MONAVIADAE tibi funeris [(printer); sic: fueris] ultima cura,
Poscis Apollinei carmina iure chori.
Viveret heu vates Musarum gemma MELISSUS
Aeolia quateret tinnula plectra fide.
Pluribus at mistus Cygnus quoque desiit ille,

Mellifluumque melos desiit atque lepos.
Impetus ille sacer vati quid profuit? anne
Tardius hunc ideo tetrica Parca necat,
Pallida Mors aequâ sustollit falce Poetas,
Demetit et terrae pondus inane viros.
Parte tamen meliore sui Phoebeia proles
Restat et accomplet Solis utrumque latus.
Aequius hoc ferimus tristissima feta MONAVI,
Dura licet per se sed tamen aequa magis,
Scilicet is famâ multis memoratus in oris
In laudes vivet semper ubique suas.
Quod superest reddo testantia carmina luctum
Supremumque cano: CLARE MONAVE VALE.

CARMEN XXVIII. AD DAVIDEM PAREUM PARENTEM. Cum insignia DOCTORATUS assumeret Haidelbergae Anno 8 IC XCIII. V. Julii.

TANDEM optata diu summo diluxit Olympe
Numine felicis sideris orta dies:
Quâ dilecte Parens, cunctorum Academia plausu
Contribuet studiis praemia digna tuis:
Praemia pro magno dudum tribuenda labore,
Quo toto clarum est nomen in orbe tuum.
Nunc meritas referet tibi Christi Ecclesia grates,

Clarius atque vehet nomen in orbe tuum:
TE DOCTORE sibi gratabitur alma iuventus
Tradita praeceptis erudiendae tuis.
Quin magis ergo tuo laeti gratamur honori
Nos quicumque sumus te genitore sati:
Ipse ego IOHANNES, soboles tua prima PHILIPPUS:
Et tua qui frater nomina DAVID habet:
IOHANNES quintum numeransque GEORGIUS annum:
Parvulaeque ANNA mihi MARGARIS una soror:
Ipsa etiam quae me genuit, dulcissima mater
Laeta dat aeterno pinguia tura DEO
Cuncti pro merito tibi fausta precamur honore
O patriae: ô nostrae luxque decusque domus.
Quod superest, aequa qui dividis omnia lance,
Te precor haec nutu dirige coepta tuo:
HOC DOCTORE diu fac templa scholaeque fruantur.
Sic genitore diu filius ipse fruar:
Et bonus adspira studiis fratrumque meisque:
Patris ut in nobis accumuletur honos.

CARMEN XXIX. AD IOH. MAIERUM SPONSUM.

AH tibi quid laeti dicat testata cupressus
Fraternos luctus? quid nisi triste melos?
At tu triste melos tumidis mandare procellis
Nunc MAIERE iubes, barbaricisque Getis.
Non tibi nunc lessus, nec vestro nenia lecto

Convenit, ut SOPHIAE pectora jungit Amor.
Et VELLEM UT VELLES. sed vox singultibus haeret,
Dum fratris mutos alloquor heu! cineres.
Quod possum VOVEO. longum tibi VIVERE donet,
Qui thalamo donat nectar et ambrosiam!
Is tibi pacificos soles, noctesque quietas
Concedat niveam qui dedit hanc SOPHIAM!
Amplius hic calidis succendat pectora flammis!
Masculea ut virtus te probet esse virum.
Nil deerit SOPHIAE. tantum certabis amore
Atque tuo ex voto sic tibi cuncta fluant!

CARMEN XXX. AD DAVIDEM PAREUM PARENTEM. Cum sexagesimum diem Natalem celebraret.

SAEPE ego mortali has volvo sub pectore curas
Num quicquam humanis vilius esse potest?
Nasceris en magno discrimine, nudus, inermis,
Infans, atque omnis nescius ipsus opis.
Haec ubi cura fuit nascendi, protinus illam
Post varios casus mortis imago subit.
Non secus ac viridi nascens in gramine campe
Herba timet falcis vim subitamque manum.
Vidi ego queis [Reg: quibus] vitae hora, fuit simul unica mortis,
Cernere queis [Reg: quibus] Phoebum copia nulla data est.
Ast Pylios senium quis quis produxit ad annos,

Proximus ille Deo est, rarus at ille mihi est.
Tanto igitur Genius maiori dignus honore
Laetitiae, quanto saepius ille venit.
Huic merito centum ludos, centumque choreas
Instituas, merito huic dulcia mella fluunt.
Huic merito grates dicas, cantûsque perennes
Ore sones memori, laetificisque modis.
Huicque adeo, Genitor. scis me litare quotannis,
Cum venit illa dies, quae tibi prima dies.
O niveam quae te potuit mihi sistere lucem!
O me felicem, cui redit ista dies!
Iam sexaginta numeras feliciter annos,
Tot post ac toties dinumerata mala.
Scilicet alma Dei mutat clementia sortem:
Nec bona sola juvant, nec mala sola beant.
Tu cunas expende tuas, vagitibus eheu
Quos matri planctûs, quas lacrimasque cies?
Quot puer ante pedem quam posses tollere, quotve
Fortior incedens passus es atra Tyches?
Quotve virum circum veniunt incommoda, quotve
Vicinum senio tempora dura manent?
Omnia fata trahunt, debentur singula fatis,
Seu bona fata ferunt, seu mala fata ferunt.
Plurima tot tulerunt tibi (scis etenim) aspera soles
Attamen et dederunt prospera multa tibi.
Gratia sola Dei, est teneram quod dirigis olim
Pubem, atque ad Clarias pectora ducis aquas.
Gratia sola Dei est, coetum quod mystica verbi
Salvifici passim perdocuisse juvat.
Gratia nonne Dei est? post tot discrimina rerum

Quod datur ad Musas rite redire sacras?
Certê quod Sophiae redoces collegia, quae dant
Prima elementa tibi, gratia sola Dei est.
Denique, QUOD FELIX FAUSTUMQUE SIET tibi! Summas
Quod retines Aras, Gratia sola Dei est
Fratribus atque mihi matrique quod usque superstes
Incolumisque manes, Gratia sola Dei est.
Vos igitur fratres, tuque o dulcissima mater,
Quaeque Deus donat pignora cara mihi,
Ore favete pio et gratantes supplice dextra,
Non unis votis hunc revocate diem.
Omnia sint operata Deo, nostraeque Camenae
Gaudia mille canant, gaudia mille canant,
Dulcis Io! ter dulcis Io! lux omnia nobis
Gaudia quae servas, deliciasque paras.
Saepe redi, ut longae satiemus gaudia vitae,
Saepe redi ut facias diu superesse Patrem.
Omnia vota damus, mater, fratresque, nepotesque.
Aurea saepe redi, candidiorque veni?

CARMEN XXXI. AD NOBILISS. IUVENES, AMICOS, AUDITORES, ET DOMESTICOS Parei In Natalem LXII. DAVIDIS PAREI Parentis venerandi.

ANNUA CUM RECOLO Natalis festa diei,
Queis [Reg: Quibus] vitae aspexit lumina prima Parens,

Quaeque adeo a primis usque huc juvenalibus annis
Sollemni versu nostra Thalia canit,
Mortales casus mecum, miseramque revolvo
Cum lacrimis sortem, dividiasque hominum.
Ecquid enim? vix est infans ingressus in auras
Luminis ex utero debile matris onus.
Et gemitu et fletu vitam deplorat amaram.
Ac modo qui vivit gestiit ecce mori.
Si tamen aetatis florem spectaverit, atque
Plures usque queat dinumerare dies,
Quid fuit? aut tandem quae sensit gaudia vitae?
Nonne fuit fumus, funus inersque manet?
I nunc, tolle animos terrae miserabile pondus,
Et tibi nunc longos finge refinge dies.
Attalicas tibi conde domos, mansuraque tecta,
Congere Pactoli quas parit humor opes:
Spes tibi promittas certas sine fine malorum;
Cunctas, crede mihi spes rapit una dies.
Quis fuit in terris Crassus, Caesarque? Quiritum
Lumina, at hunc atque hunc sustulit atra dies.
Romulidum praeclara simul periere Theatra,
Plaususque ingentes; gloriaque omnis abest.
Si spatia annorum, si saecula, denique mundi
Aetates omnes si memorare libet:
Quid quaeso invenias stabile, aut quid quaeso perenne
Rebus in humanis dicere jure queas?
Sic est. non aliâ mortales lege creantur:
Omnes, sera licet. flebilis hora manet.
Quid tum? nullo igitur GENIUS sit dignus honore?
Nullo aras igitur ture beare licet?

Nonne coronatis obeam sacra festa corymbis?
Festa quibus Genio rite litare juvat.
Festa quibus recolam primaevae tempora vitae,
Qui vitae tribuit tempora prima meae.
Num minus iccirco pietatis munia solvam.
Tempore quod parvo gaudia nostra vigent?
Immo quo brevior vivendi est summa relicta,
Tanto laetitiae copia maior erit.
Eia agite, o juvenum cultissima turba, cohortis
Ter triplicis rarum purpureumque decus.
Vos vos in mea vota voco: vos gaudia mecum
Natali festo promere mille decet.
Spargite nunc flores, mensamque insternite sacram,
Spirantem flammis undique odoriferis.
Vos ego compello, vos quotquot ab ore PAREI
Divino imbibitis Nectar et Ambrosiam.
Ille etenim quoties caelesti percitus oestro
Consultus, vobis aurea dicta refert.
Nelides veluti divino pollice Nestor
Verbi salvifici mystica sensa praeit.
Atque instar Patris Cirrhaei inventa parentum
Prodit, et ê tenebris eruit Historias.
Quicquid Hebraeus habet, veterum aut monumenta Pelasgûm
E tripode hic vobis dictitata omne suo
At quantum est hoc cumque, dedit Natura PAREO
Cum mater puerum languida tollit humo.
Tunc tunc blanda cohors Divûm annuit, Ilithyiae
Tunc dextrâ genito sternuit omen ave: [Note: a Pareus nascitur. An. 1548. 30. Decemb. Patre Iohanne, cive Scabino: matre Magdalena Franckia.]

Et fore praedixit iam tunc Livore tacente,
Ut clarum audiret musicâ in arte jubar.
EUSEBIE tunc quantum applausit? quantaque ALETHE
Nascenti defert munera? quanta DEI?
Ad latus hinc Candor sequitur, Prudentia cingit
Inde latus, Charitum et dulce pedisse quium,
Applauduntque novo popularia Numina civi
Queis [Reg: Quibus] [Note: a Francostenii Siles. oppido Caesareo.] SAXUM e FRANCA nomina gente dedit.
Urbs est Quadorum Lygios interque Sudetes,
Ostentans turres ceu Pharos alta, suas.
Mille fovet cives: queis [Reg: quibus] dat jura inclita Praetor
Germanus, [Note: b Salomon Parei Germanus biennio maior natu: Praetor Francostenii.] nomen qui SALOMONIS habet.
Credo ibi Francigenas quondam super aethere notos
Imperii metam constituisse sui.
Non sic Maeonide Smyrna est laetata Parente,
Urbs ut tunc cive hoc gestiit illa suo.
Omen erat. [Note: c Primis literis traditur.] Primum Phoebea elementa capessit
Pusio sub patriâ saepe gemens ferulâ.
Indolis et rarae specimen puerilibus annis
Edidit, ingenii seminaque alta dedit.
Vix quintum decimum traduxerat impiger annum
Quando [Note: d Hirschbergam mittitur ad Scholam, Anno 1564.] HIRSCHBERGIACAS gestit adire Deas
Non procul â patria distabat sede; Camenae
Nobile Gymnasium quo posuere sibi.
Heic artes discit Latiae Graiaeque Minervae,
Atque amat alternae plectra movere Lyrae.

Saepius obstupuit [Note: a Albertus Kindlerus Syndicus urbis: Suidnicensis ac Iauraviensis Ducatuum Dicasterii Praeses: post Cancellarius: tandem pro. Marchio Lusatiae inferioris Parei Maecenas.] KINDLERUS grande Senatus
Praesidium, atque urbis gloria magna suae.
Versibus hunc varie demulcet Musa PAREI,
Comprobet ut genii munera rara sui.
Maeonidaeque canit, Musis et Apolline dextro,
Praelia [Note: b Batraxomuomaxi/a.] ranarum musculeique gregis.
Iura [Note: c Carmen Heroicum de bono Principe.] Magistratus grandi quoque pectine dicit,
Vel qualem Andaei Musa probare queat.
Nunc elegos molles mirâ dulcedine cantat:
Aut recitat magnis suave epigramma viris.
Nunc recreat [(editor); sic: Nun crecreat] cantis adstantes modulisque sonoris
Threicius quales Mysta vibrare solet.
Aetatis jam quinta fluebat Olympias illi,
Ut procul a patrio [Note: d Patriam relinquit, Anno 1966. vide eius Hodoeporicon.] gestit abire solo.
Protinus intemerata animos succendit euntis
Relligio, haud fugiens taedia longa viae.
Mens eadem paribus plures incesserat ausis,
Idem queis [Reg: quibus] fuerat Relligionis amor.
Ergo HIRSCHBERGIACAS statuunt relinquere sedes,
Atque Palatinas visere rite Deas.
Iamque inter ingressi: comites tristesque PAREUS
Affatur dictis. Ibimus o socii:
Quamvis dura nimis, tamen est iustissima causa:
Sorsque adeo fallax haud metuenda venit.
Nil desperandum CHRISTO Duce, et auspice Christo

In tuto ambiguam collocat ille ratem.
Signa capit Graiae [Note: a Christophorus Schillingus Rector Scholae Hirschberg post illustris Paedagogei Amberg. et Heidelb. tandem Medicus Cremensis.] SCHILLINGUS gloria Musae,
Atque Machaoniae gemmeus artis honos.
Sub sua jura vocat juvenes; vexillaque tollens
Sponte secuturis flexile monstrat iter.
Inde Silesiacis peragratis finibus, urbes
Lustrant quas celebris terra Bohema tenet.
Saxonicasque petunt Nymphas, et Misnica rura,
Quae vagus Arctoâ praeterit Albis aquâ.
Atque ita perveniunt sperata ad littora [Note: b Heidelbergam pervenit anno 1566.] NICRI,
Queisque Palatini Regia celsa Iovis.
Praesto erat [Note: c Zacharias Ursinus Antistes Collegii Sap.] URSINUS, populari voce salutans,
Viderat e patriâ quos modo adesse suâ.
Ordine tunc juvenes VRSINUM supplice dextrâ
Poscunt, auxilium praesidiumque petunt.
Relligiosa videt juvenili in pectore vota
Antistes, pressis Anchora tuta piis.
Clementesque refert pia vota ad PRINCIPIS aures,
Adferat ut fessis mite patrocinium.
Audiit, et vultu cunctos jubet ire benigno
Ad [Note: d Fit alumnus Collegii Sapientiae, Anno 1566. 11. April.] SOPHIAE claras mellificasque Domos.
Gaudia quanta DEI! volvit sub corde PAREUS,
Principis ut largam sensit adesse manum?
Castra Novensilium sectatur tyro Dearum,
Intrepidusque bibit Bellerophontis aquas.

Atque ideo VRSINUS iuvenem dignatur amore,
Omnibus in studiis sedulitasque placet.
Cumque per Aonias vidisset currere rupes,
Rimarique sacros nocte dieque libros.
Augur erat quondam (nec pol scaevo omine) sese
Aut fore maiorem, vel sacra in arte parem.
Continuo [(editor); sic: Contiuuo] explorat vires, an idoneus esset
Promendi, aetherea quae didicisset ope.
Spem fovet eventus; plebes [Note: a Docet Ecclesiam Schletbacensem, Ann. 1571. 13. Maii.] SCHLETBACHIA gaudet
Hoc doctore animos erudiisse suos.
Heic sua prima dedit studii Batualia sacri.
(Namque gradus varios culmen honoris habet)
Nota fides fuerat: [Note: b Revocatur Heidelbergam ad docendam juventutem tertiae, mox secundae Curiae Paedagogei Illustris Heidelberg. 1571. 24. Octob.] Nicrides revocantque Camenae,
Pubi ut Apollineae prosit, opemque ferat.
Pegaseam docuit magna cum laude juventam,
Bisque aestas illi, bisque cucurrit hiems.
Mens animi divino accensa furore, cathedram
Tunc veterem repetit; Praecoque dia docet.
Provida consentit Patrum constansque voluntas,
Ut quo ferret amor rura beata colat.
Est locus INTUERGIS [Note: c Fit Minister Ecclesiae Hemsbacensis, Anno 1573. 24. Aug] quondam pia templa colonis
Monstrans, HEMSBACUM rustica turba vocat.
Praesulis heic populus Romani Numen adorat,
Missificoque DEO sacra profana facit.
Ergo novus Mystes magno conamine falsa

Eicit ê templis dogmata; vera docet:
Atque modum antiqui cultus, certamque Salutis
Restituit speciem, ceu jubet ipse DEUS.
Dumque domus CHRISTI curae est res priva requirit
Consortem vitae [Note: a Ducit uxorem Magdalio Stibeliam Caesareolutrensem, An. 1574. 5. Ian.] quaerere perpetuam.
Ergo sibi stabili devincit lege puellam,
Divite Westriaco quae fuit orta solo.
Moribus haec castis, formaque decentior uxor,
Tunc mihi fit mater [Note: b Nascitur Ioh. Philip. Pareus filius primogenitus, An. 1576. 24. Maii.] cum trieteris abit.
Prole nova laetatur uterque Parens: sed amoena
Gaudia quae fuerant, turbat amara Dea.
Occidit heu! Patriae columen [Note: c Moritur Fridericus III. cognomento Pius An. 1576. 26. Octob.] FRIDERICUS, et omne
Tristitiam terris exiliumque creat:
Ah Pietas nigrâ tempus redimita cupresso,
Quot fudit tristes corde dolente sonos?
Altera tunc Patriae nî spes superasset in uno [Note: d Casimir. Dux in Tutelam suscipit Pareum exsulem, eique committit Ecclesiam Ogersheimensem, 1577.]
FRIDRICI gnato, cuncta periisse putes.
Ille aliam patri committit deinde catervam,
Qua vada OGERSHEMII Rhenica lambit aqua.
Nascitur heic frater, [Note: e David Pareus filius nascitur an. 1578. 25. Ian. et denascitur 1607. 9. Maii.] qui fert cognomina Patris:
Sed FUIT, et juvenem Mors inopina rapit.
Post faciente DEO, WINCINGAE [Note: f Wincingensem Ecclesiam docet, an. 1580.] fertur ad agros
Queis [Reg: Quibus] sua pampineus dona Lyaeus habet.

SARULA [Note: a Sara Parea nascitur anno 1581. 7. Octob. eadem denascitur anno 1586. 18. Febr.] ibi mihi nata soror praereptaque fatis
Ingens heu! matri cordolium peperit.
Hactenus enumerata mihi ruralia Patris,
Quae facili semper munera mente tulit.
Non etenim, quota pars veluti facit, ambiit auro,
Blandiloquisve logis munera quaeque sibi:
Ast bene contentus diveni Numinis aurâ,
Quaecumque obtigerant mox rata semper habet.
Est DEUS in nobis qui suscitat omnia dona,
Hoc quocumque velit, quisque vocante venit.
Pristina (mireris vim FAti) templa revisit,
Quae sacra Myrtileis servat Apollo jugis.
Denuo tunc veteri gratatur Phoebus alumno, [Note: b Redit Heidelbergam ad docendam studiosam juventutem in Illustri Collegio Sapientiae: cujus tunc Praeses Georgius Sohnius. 8. Sept. anno 1584.]
Mystenque excipiunt turba novena suum.
Ducitur ad SOPHIAM Charitum comitante cohorte,
Officiique sacri munera rite capit.
SOHNIUS en AEDIS SOPHIAE tunc sceptra gerebat,
SOHNIUS Euepies Eusebiesque decus.
Collegam ille suum peramicâ voce salutat,
Atque ait; in partes commodus ecce venis.
Ante tamen tribuat tibi debita praemia Phoebus.
Et capiti imponat Laurea serta tuo,
Quam commissa obeas sollers pia munia mecum:
Hunc aliâ haud poteris lege docere gregem.
Sic virtus digno neu fraudaretur honore,

Cingit Apollineum picta corona caput. [Note: a Creatur Magister Philosophiae, 1987. 14. Feb.]
Ipse adeo memini bello redimitus amictus,
Cum pupus capsam praefero saccaream.
Tuncque nova quartum genitor te prole beatur
JANE GEORGI, [Note: b Augetur filio Ioh. Georgio, Anno 1588. 3. Octob. hora 5. mat.] unus qui mihi frater ades.
Calcar habet Laurus, crescitque mage insita virtus,
Panditur ut foliis arbor opaca suis.
Magnarum hinc videas sequier vestigia laudum,
Audit dum SOPHIES [Note: c Frider. IV. Elect. 1593. 6. Iun.] Praesul in Aede gravis.
Ardua conditio haud vulgares poscit honores:
Infula sublimes munera tanta decet.
En fuit, ut laetum ducit Sacra turba Triumphum,
Palladiasque [Note: d Creatur Doctor Theologiae inusitata sollemnitate. an. 1593. 5. Iul.] intrat non sine frunde domos.
Et sex atque decem Themidos, Chironius unus,
Unus et Uranies Mysta, trophaea petunt.
Hic ut Ductor ovans laetos praecedit alumnos.
Et iuga quae bifido vertice nota, petit.
Acclamant cuncti numeris modulisque Poetae.
Et linguâ atque sonis Musica turba favet.
Gratabarque itidem puerili carmine laurum:
Cum Matre et fratres pinguia tura dabant.
Ominaque inde capit Princeps [Note: e Frider. IV. Elect. 1593. 6. Inn.] FRIDERICUS avite
Imperii clavum prensat ut ille recens.
Atque ô mite caput! Praestantem laude PAREUM
Consiliis [Note: f Fit Consiliarius Serenissimi Electoris, 1592. 29. Nov.] deinceps mandat adesse suis.

Cui modo gnata recens properato [Note: a Anna Margareta filia, nascitur an. 1593. 5. Feb. Denascitur 1594. 4. Martii.] MARGARIS ANNA
Attulerat subitam funere maestitiam:
Non satis hoc fuerat. [Note: b Kimedoncius moritur, lue grassante, anno 1596. 27. Novemb.] KIMEDONCIUS occidit heu heu
Abreptus dira pestilitate luis.
Pulpita tunc viduata suo Doctore gemebant,
Squalida et in luctu tota Lycea iacent.
Non aliter navis variis jactata procellis
Rector cum cecidit, naufraga damna timet.
Fluctibus ê mediis optata ad littora tendit, [Note: c Cui in Professione Veteris Testamenti succedit Pareus 7. Sept. anno 1598.]
Hactenus insanis saepe petita Notis.
Rector [Note: d Creatur Magnificus Rector Universitatis Heidelb. anno 1698. vigilia Thomae.] adest reddens quassae integra lintea navi,
Antemnasque leves fraxineasque trabes.
Faustus mobilibus Zephyrus pater annuit alis,
Atque comes tutae non negat ire viae.
Care Parens, veteris dum pandis carbasa Pacti
Ostendens certas per vada caeca vias,
Servati ex undis tibi figunt uvida dona,
Taenarioque datur picta tabella DEO.
Res tranquilla fuit; tu lauto mactus Honore
Contentus vivis sorte bonisque tuis.
Donec [Note: e Daniel Tossanus primarius Professor moritur, 1602. 10. Ianu.] TOSSANO disrumpit stamina Clotho,
Componens tumulo commoda multa brevi.
Infandum ecce jubet Lachesis renovare dolorem,
Denuo et in luctu tota Lycea jacent.

Atque iterum Uranies patiuntur templa ruinam,
Ni subito aequa DEI dextra tulisset opem.
Enthea SIONIDES [Note: a Cui succedit in Professione Novi Testamenti Pareus, 1602. 18. Decemb.] contradunt sceptra PAREO;
TOSSANIque vices nunc obit ille pias.
O multum salve Genitor carissime nobis;
Per varios casus haec tibi parta quies.
Vela legas, laeta Tellurem voce salutans:
Iam natat in tuto vestra carina lacu.
Sunt aliquid Tituli, quorum modo tactus amore
Quaerendi famam nominis ardor erat.
Multiplicis doctrinae igitur monumenta [Note: b Varia monumenta in publicam lucem emittit.] PAREUS
Alter Triptolemus per loca cuncta serit.
Nec patriis solum virtutem spargit in oris,
Sed meritis implet Solis utrumque latus.
Teutona te tellus, te lilia Gallica norunt,
Ingeniumque tuum terra Britanna colit.
Te quoque Iazygibus divisi Pannones armis,
Ceu par est, multo laudis honore beant.
Miraturque adeo Latiae Meretricis amator.
Laus invita licet, dummodo vera, placet.
Sunt tamen ecce labra, o DI! mendacissima labra!
Illustre hoc Famae detrahere ausa decus.
Crux mala! qui tentant alienum arrodere nomen,
Nimirum digni dente perire suo.
Quos ego! Sed praestat Rhadamantho tradere gentem,
Quae sibi nota domi, quae mihi nota foris.
Plorent, ringantur, rumpanturque ilia Mopsis,

Illibata tamen fama Parea manet.
Ore AVETE pio, suavissima pectora nobis,
Pectora Sythoniâ candidiora nive.
Quicquid fors clamet cimex Pantilius, O vos
Gaudia nunc Genio reddite laeta sacro.
Hic etenim peperit vobis hac luce PAREUM,
Cuius ego cunas iam cecini, atque nives.
Aetas [Note: a Q. F. F. Q. S. Agit annum aetatis LXII.] bis senum gestivit claudere lustrum:
Insuper et messem vidit: et alteram adit.
Vos mecum o juvenes gratanti dicite linguâ:
Euboici superes saecla PAREE senis!

CARMEN. XXXII. AD MAGDALENAM PAREAM Matronam honoratissimam, Matrem suavissimam. De Parentis Natali LXII.

HUc ades o Genii consors dulcissima Mater,
Linguâque dic laetissimâ:
Tu mihi qui vitae solamen, et unica cura,
Marite jucundissime,
Bis tria lustra tori tecum communia jura
Experta sum, et toto amplius.
At quota pars mellis, fellis quota portio amara
Turbavit annorum ordinem?
Omnia pertulimus constanter, et omnia deinceps
Feremus aspera et bona.

Par tamen, o Consors, praesentem est carpere lucem
Tecumque laetê vivere.
Quando tibi gnati gemini mea pignora pangunt
Volente Phoebo carmina.
En ego laetifico IOVAM laudabo susurro,
Annos precata plurimos.
VIVE marite mihi gnatis, coetuîque piorum,
Quibus propritim natus es.
O mea cura diu superes gnatisque mihique,
Tutela nobis unica!
Utque volent Fata, hoc nos coniuge, nosque parente hoc
Iuvabit olim prosatos.

CARMEN XXXIII. AD CHRISTUM JESUM. In Natalem LXIV. DAVIDIS PAREI Aui: nomine DANIELIS PAREI Nepotis.

CHRISTE puer, generis, prolapsi Magne Redemptor,
Suscipe jam pueri vota, precesque pias.
Te mea lingua canit, tibi nunc jam carmina pango,
Et venit in numeros iam puerile melos.
Servator dulcis, dulcis Servator IESU,
Quae tibi pro magno munere dona feram?
Munere namque tuo rediit lux illa diei
Sidere felici quâ fuit ortus Avus.
Clarus Avus, famâ patulo notissimus Orbi,
Quique mei ac lepidi fratris origo fuit.

Alma dies! Mundo quae commoda tanta dedisti,
Concedens Mundo grandia dona viri.
Huius enim voce ac linguâ scriptisque disertis
Christiadum coetus grexque pusillus ovat.
Plaude PATER Genio persolvens tura benigno,
Laetificum o MATER plausibus ede sonum!
Te quoque FRATER, Avi qui portas nomina DAVID
Milia laetitiae signa dedisse juvet!
Gaudia nec celes hilari o AVIA optima fronte,
Ter repetens animo: VIVE marite mihi!
Candida lux matri, fratrique patrique mihique
Dilectae atque aviae concolor usque redi!
Sic o CHRISTE puer caelestis Patris imago
Haec mea suscipias vota, precesque pias.

FINIS SYLVARUM.