VIR SVMME, Cimbriae tuae decus summum,
KIELMANNE, quem cognomines suum Musae
Vocant Parentem publicumque Patronum
Omnes salutant, quo Kielonium Musis
Coloniam curante struxit aeternam.
Huc gratiosos verte, si placet, vultus.
In hac dicata Gratiis tuis luce
Tuis litabo Gratiis, ut ingrati
A crimine absim. Tu meis tuam Musis
Largire, quam non gratiam tenent ipsae?
Sic gratiosae gratia tua et gratae
Dicentur. At Tu prima sume Parnasi
Magno dicata Nomini tuo dona.
In hoc sacrato Nomini Tuo festo,
Ut Musa nostra Nomine a Tuo Nomen
Novum resumat, hactenus suis tantum
Sepulta in umbris pulverique submersa.
Sic splendet illi luce de tua lumen,
Longumque surget de die tua seclum.
TELEGEM, DVX MAGNE, voco. Lex vivatuorum es,
Et PRINCFPS isto nomine SVMMVS eris.
Quod corpus sine mente, quod est sine lumine mundus:
Id populus foret, id Rex sine Lege foret.
Quem Regem vocitas, hac Regem Lege vocabis,
Lex regat ut Regem, Rex regat inde gregem.
Et Rex sit Legi, Regi Lex consona: mutus
Rex sine Lege foret, Lex sine Rege foret.
majestas in Lege sedet: si demseris illam,
Lex sine Lege foret, Rex sine Rege foret.
Te LEX: Tu LEGEM formas, dicique mereris
LEX, LVX, DVX, Populi MENSQVE SALVSQVE tui.
Quis tibi Parnassus, quis surgit ad aethera Pindus?
Optime, quem PRINCEPS nunc HELICONA struis?
Stat Mons iste Tibi, quo caelum scandere mentes
Aethereae possint, sideraque ipse petas.
Stet Mons iste Tibi, Caelum hic Tibi fulciat Atlas!
Aetna sit, et flammis aestuet usque novis.
Hinc Tibi surget honos, nobis fortuna: nec istum
Quem struis hic montem, destruet ulla dies.
Dum struis hunc montem, Te PRINCEPS MAXIME, magnum
Fortunae et Famae dicimus esse Fabrum.
Tu Musas, Dvx MAGNE, foves, nova saecula nobis
Efficis, o saecli gloria summa tui!
Aurea fac nobis, fac sint argentea Musis
Saecula, ne noceant ferrea secla cave.
Sic mollem trahimus per ferrea fecula vitam:
Sic nostro vives munere; nosque Tuo.
Tu Musis dare secla potes, DVX MAGNE: sed istae,
Quae dederis, possunt reddere secla Tibi.
Tu Tibi Thesauros, nova nunc Aeraria condis,
In sacro Musis Mercurioque loco.
Sic tibi crescit opum cumulus cum foenore: Musis
Quas dederis, solas semper habebis, opes:
Persarum gazam spectavit Cimbria quondam:
Nunc Cimbrum spectet Persaque et Indus opes.
MAXIME, cui totam se Cimbria mancipat, HEROS
Aeterna Famae nunc celebrande tuba.
Cujus ab auspiciis coepit fortuna renasci
Cimbrica, et Atlantem quem vocat illa suum.
Non satis est Themidem patriis, Te PRAESIDE, terris
Restitui, et caelo pignora tanta dari:
Te curante, sacris surgunt nova saecula Musis,
Totque trahis famulas post tua terga Deas.
Otia Tu, Tu regna paras, Tu seeptra Jovemque
Concilias, tuta Tu statione locas.
Scilicet aeternum dabit hinc Tibi Cimbria Nomen,
Aeternum quia Te nunc duce nomen habet.
Per Te nunc Musa, et Tua vivit fama per illam,
Dumque vetas illam, Te vetat illa mori.
Perpetuis scribent Te saecula postuma fastis,
Postque tuum statuent nomina tanta Ducem.
Nunc quoque Caesareos Te disci interprete sensus
Fas erat, ac opus hoc, Te moderante, geri.
CAESARIS atque DUCIS re nunc interpres in una
CAESARE digna sonas, PRINCIPE digna facis.
Tu Jovis ales ades, qui vocum FULMINA portat:
Sed quae Castalii fluminis imbre madent.
Te tradente, sacras tractabit Phoebus habenas,
Te praeunte, novos pandit Apollo choros.
Dux noster caput est: capitis KIELMANNUS ocellus.
Hinc oculos recipit Cimbria nostra novos.
Qui DUCIS est oculus, nunc magni CAESARIS os est,
Inde videndo patens; hincque loquendo potens.
KIELMANNUS loquitur dispensat cetera PRINCEPS.
CAESARIS ille os est: CAESARIS hic manus est.
FATA KIELMANNO-KIELONIENSIA.
SIc erat in fatis! Et nomine et omine nostrum
CAESAREO, PRAESES MAXIME, condis opus.
Muneris AUGUSTI mensuram et Nominis imples,
CAESARIS hoc vere Nomine munus obis,
Summa sub hoc latitat MAJESTAS nomine, quantum
Tanta quod includit nomina, nomen erit?
In Te monstratur nobis LEOPOLDUS, et os hoc,
Hic ANIMUS SANE CAESARE dignus erat.
SIc erat in fatis! Te, Cimbris, PRAESIDE, Musis,
Et nova Parnasso gloria nota novo.
HAS DA KILONIO MUSAS PLANEQUE PERENNES.
Sic Caesar, Princeps, et tua fata jubent.
Hac sua KIELA legit KIELMANNI in Nomine fata,
Inque Tuo sibi nunc Nomine tota placet.
Nominibus quamvis obstricta sit haec Tibi multis;
Nunc magis obstricta est Nomine KIELA tuo.
KIELONIDESQUE Tibi debent nova nomina Musae,
Tuque illis Nomen condis; eaeque Tibi.
Sic KIELAE Tu VIR HEROSQUE vocaris, habebit
Te duce, KIELA VIROS, Te duce, KIELA DEAS:
SIc erat in fatis! Recte KIELMANNUS et ANNUS
Jungitur. hoc uno Nomine cuncta tenes.
Parteque ne minima perfectum falleret Omen,
Hunc annum numerant Nomine Fata Tuo.
Testatuente, dies nobis procedit et Annus.
Nomen ab hoc Anno (crede) perenne Tibi est,
Annales Annus longos dabit hic Tibi: faustos
Ille dies nobis et Tibi secla parit.
PLaude Musa Ferdinando, plaude Musa Caesari,
Age grates, cane laudes, quate chordas.
Meritorum Memor, o Diva, priorum,
Et aprico glomera jubila caelo,
Ut et ipsis venerandum resonet nomen in astris.
Plaude Musa Ferdinando, plaude Musa Caesari,
Cape laurus vidui germina Pindi,
Sacra plectris et amicis sacra sceptris,
Virides rore sacro perplue ramos,
Positas sacra adole nunc humilis thura per aras.
Plaude Musa Ferdinando, plaude Musa Caesari!
Modo noster chorus illum celebrabit,
Quod egenis tribuens otia Musis
Spatiosis bene protexerit alis,
Modo cuncti sacrosanctum trepida voce salutant.
Vivat inter astra Caesar, vivat ejus gloria!
Sibi sanctum memorat Cimbria Nomen,
Et in ipso pretiosum notat auro,
Age divos, pater, huc exere vultus.
Novus istis Helicon, Te Duce, nunc nascitur oris.
Vivat inter astra Caesar, vivat ejus gloria!
Ita junctis precibus dicimus omnes.
tibi laudes recinemus, tibi grates.
Sua donec numerabit Polus astra,
Et hinlcos glomerabit Thetis interflua fluctus.
Regnet inter astra Caesar, duret ejus gloria!
Tibi celsas tribuet Fama quadrigas.
Neque terris bene claudenda nec astris,
Quod amicos fovet hic Pindus alumnos,
Totidem nunc tibi linguas, totidem solvimus ora.
Plaude Musa Ferdinando, plaude Musa Caesari!
MAgne Caesar, summe Princeps,
Saeculi ruentis Atlas,
Qui sacris sublimis alis,
Te per omnem pandis orbem,
Tefides sonent canorae,
Te tubae canant sonorae.
Cane summum, cane Clio, Leopoldum.
Funde rivos gratiarum.
Sparge largiore vultu,
Luminis fulgur sereni,
Et sacris benigne nostris
Adde lumen, adde numen:
Nam tuo stant illa nutu.
Cane summum, cane Clio, Leopoldum,
Exules reducis artes,
Et pias foves Camenas,
Sedibus locans quietis.
Nostra, Te favente, Tellus
Excipit, fovetque Musas,
Voce nunc sonemus alta:
Cane summum, cane Clio, Leopoldum.
Christiani Rector orbis,
Corporis mens alta tanti,
Nos tuo nutrimur ore,
Nos tuo movemur orbe,
Nos tuis latemus alis,
Nos tuis tenemur ulnis
Cane summum, cane Clio, Leopoldum.
Te vigente cuncta florent,
Te favente cuncta gaudent,
Te fovente cuncta fervent,
Te jubente cuncta parent,
Quicquid est nostrae salutis,
Hac salute stat suprema.
Cane summum, cane Clio, Leopoldum.
Sit tuum perenne Nomen,
Perque gyros saeculorum,
Per remotos serpat orbes,
Et per omne crescat aevum,
Teque Caesarum sacratis
Adde sero sidus astris!
Cane summum, cane Clio, Leopoldum.
FRIDERICE, qui per astra,
Et poli patentis orbes
Ambulas aeternus hospes,
Quem senectus nulla carpit,
Huc serenos, Dive, vultus
In tuos reflecte Cimbros.
Mille vota Friderico, mille plausus fundimus.
Quae tot expetita votis,
Et tuo decreta jussu,
Gloriae litans perenni
Festa Natus sancit ingens,
Euge! si quae cura nostri,
Huc serenos verte vultus.
Mille vota Friderico, mille plausus fundimus
Ecce totus hiscit aether,
Et piis gratatur ausis;
Ipsa nunc Themis revertens
Se perenni vestit auro.
Siderum strepuntchoreae,
Sibilantque dulce carmen.
Mille vota Friderico, mille plausus fundimus.
Mille gliscunt ecce! vota,
Fausta nunc precantur omnes.
Laeta plaudit hinc juventa,
Pars sonantes inde chordas
Erudito carpit ungue,
Mutuasque dant Camenas.
Mille vota Friderico, mille plausus fundimus.
Este nunc procul profani,
Hinc abeste nubilosae
Aetheris minantis umbrae,
Ite Musici Quirites,
Ite Civium coronae,
Ite fronde laureata,
Mille vota Friederico, mille plausus fundite.
MAgne Magni Nate Patris
Cimbriae Dux Magne, salve,
Magne CHRISTIANE salve,
Summe nostri Phoebe Pindi.
Te chorus noster Parentem,
Te salutat ille Regem.
Mille, Musa, Christiano, mille necte laureas.
Laude Princeps major omni,
Omne Tu punctum tulisti.
Quae tot expetita votis,
Illa Tu nunc nnus imples.
Te Chorus etc.
Regna Tu nobis beata,
Sceptra condis et tiaras,
Regiaque gestientes
Purpura cingis Camenas.
Te Chorus etc.
Ecce nunc ebullientes
CastalI fontis canales!
Dum tuos Apollo montes
Luce perpluis serena.
Te Chorus etc.
Triga plaudit Gratiarum,
Ter trium coetus sororum
Fontis ecce Pegasei
Mille nunc propinat haustus.
Te Chorus etc.
Mille nunc Thalia crenas
Nomini tuo fatigat,
Mille dedolat tabellas,
Mille Clio plectra pulsat,
Te Chorus etc.
Quotquot his foventur umbris,
Quotquot his vescuntur auris
Quotquot his rigantur undis,
Mille concinunt triumfos
Te Chorus etc.
Vive CHRISTIANE Princeps,
Dulce magni sidus orbis.
Te mori vetant Camenae.
Te canent seri nepotes.
Te chorus primum Parentem,
Te salutat ille Regem.
Mille nectant Christiano secla mille laureas.
QUisquis ades Lector, quisquis spectator, adora
Caesaris ora sacri, Caesaris astra vide.
Illius ingentes veneremur Nominis umbras,
A quibus aeternum Cimbria Lumen habet.
Hac Ferdinandi est nunquam morientis imago,
Quem nec Fama mori Musaque nostra sinit.
Manibus his vivit, quos dum reverenter adorat,
Non patitur Manes Cimbrica Musa suos.
SUmmus hic est nostris Leopoldus Apollo Camenis,
Is faciet nobis otia nostra Deus.
Quis neget esse Deum? Quis Te neget esse potentem,
Tot doctos nobis, qui, LEOPOLDE, creas.
Maximus exiguo LEOPOLDVS clauditur orbe,
quem totum rellus tota tenere nequit.
Hoc themis ore sonat, vultu prudentia spirat.
Dirigitur tanta, Musaque Marsque manu.
Quaeque Jovis quondam sedit generata cerebro,
Pupula in his oculis fixa Minerva sedet.
FRIDRICI vultus charta depingitur ista,
Cujus magna domi gloria, magna foris,
Cujus consiliis Academia coepta: Sed ista
Filia nunc dici postuma neptis amat.
PRINCIPIS illa quidem: sed PRINCEPS Numinis umbra est.
Est Ducis illa quidem: Dux at imago DEI.
Si Deus est animus, nulla hunc bene reddit imago,
Nec, nisi Mens, dici Mentis imago potest.
Ergo nec illa potest, neque Tu, DVX MAXIME, pingi,
Quod manus haec duxit, corporis umbra tui est.
Te Mentem Mentes tantum pinxere tuorum,
Primaque in his tabulis schemata duxit Amor.
Ergo uti sancta DEI nunc in Te spirat imago:
Sic magna in populo spirat imago tui.
CIMBRICVS heic PRINCFPS perituro pingitur ore:
Ast immortalem pingere, id artis opus.
Nunc ea Pictrices explent dispendia Musae,
Otia queis condit, queis nova sacra patat.
Inde tot obstringit PRINCFPS sibi nomina, et illum
Tot pingent calami, nomina, secla, libri.
En sculptum Tibi in aere Ducem! quis credat? Apellis
Hunc ater Solem pingere carbo potest.
Nempe repercussa ne lucis imagine ocellos
Perderet, ora nigro tincta colore dedit.
PRincipis hic oculus, per quem Patriaeque sibique
Prospicit, hoc Princeps maximus ore sonat,
Pectore in hoc spirat, manibus movet, auribus audit,
Publicaque his humeris, hoc pede fixa salus.
Non modo Kielmanni faciem hic et Praesidis ora
Sed Ducis os, oculos, Pectora picta vides.
Scilicet illustri praesens in Praeside Princeps,
Inque suo praesens Principe Praeses erit.
Summaque si Princeps, quae dirigit omnia mens est,
Hunc menti mentem dixeris esse suae.
NEstoris haec cimbri Cyneaeque potentis imago,
Quae sibi par soli solaque imago sui.
Maximus hic major spectetur ut omnibus Heros,
Consiliis condit nunc Helicona suis.
Mons petit astra, petit cum Principe Praeses, et iste
Patronus Musis dicitur, ille Pater.
EN Tibi MVSAEVM! satis est dixisse! sub ista
Fronte, quod in docto discitur orbe, latet.
Musae in MVSAEO, MVSAEVS spirat in istis,
Vel genitum Musis vel genuisse puta.
HAec est MVSAEI, summi MVSAEVS imago
Principis, et Princeps noster imago Dei.
Lux varie reflexa micat. Si DVX tibi solem
Fecerit, haec capiens lumina sidus erit.
PAx Musas aeterna regit, Pax optima rerum.
Hanc Matrem nostram dicimus atque Deam.
Hac ita STANTE, salus firmo stat publica talo,
Nec quos fert fructus Martia sica metet.
Perpetuus gestat de Palladis arbore frondes:
Juncta tamen Paci Pallas inermis erit.
Laeva tenet clypeum, titulum cui C. imber A. pollo
Fecit, et hoc dici Pax cataphracta potest.
STat Liber aeternus. Stabit, licet irruat orbis,
Quadrato perstant omnia firma libro.
Crux infixa libro, cui addita spina, docebit
Per fpinas caelum scandere perque cruces.
INsistit Librae gladius regaleque sceptrum.
Nam gladius sceptro jure satelles adest.
His vicina notat jungi debere corona.
Libraque momentis ponderat illa suis.
SCeptra damus Medico, nostrae dominantia Vitae,
Queis animos orco subtrahat atque neci.
Sed quia Vita brevis Medicis; Ars longior: hinc fit,
Ne vita haec nobis longa sit, arte brevi.
HAec est catena summa nectens infimis.
Hic torquet orbem Torquis: ista Cyclicas
Catena stringit vinculis scientias.
Hinc arcium artiumque dependet Dea.
Cur pendet illa? Est orbis ipse pensilis,
Et cuncta pendent orbe in hoc, cadunt, jacent,
Artesque pendent, ipse in artibus Sophus,
Animique pendet tempus impendens eis.
SOPHIES ligabunt compedes istae pedes,
Ne pedibus ire possit in sententias,
Terrisque spretis haec Caelum petat Dea.
Sed non manus: ut illa scribat libere,
Non colla et os, ut illa spiret libere.
Haec vincla liberalibus scientiis
Sint libera ac amica. Non SOPHIEN Deam
Non haec catena Veritatem strangulet.
MAximus exiguos Orbis glomeratur in orbes,
His SOPHIE nodis cuncta ligata ligat.
Hic varie SOPHIES Torquis contorquet alumnos.
Si tamen haec tolles vincula, cuncta ruent.
PRrimus in hac cathedra pugnat MAVRITIVS, et nunc
Tot spirans loquitur Bibliotheca libros.
Primus in hac cathedra, Juvenis cultissime, prima
Disseris et primus promitur iste labor.
Has primo Musas, prima haec sacra nostra salutas,
Primaque te primum juris origo tenet.
In primis vobis placuit consistere, et inde
Tu mihi praeprimis illeque primus eris.
Hae sunt primitiae: nam messes inde sequentur,
Istaque nunc vobis prima secunda precor.
DUm Srenas pro more damus, Tu, Maxime, nobis
Princeps, Principium, et Vatis Apollo tui.
Quid dabimus Domino, qui possidet omnia solus?
Nam qui nos habet, hic omnia nostra tenet.
Accipe, quae tua sunt: dareque Omnia possumus omnes:
Sed, nisi Tu dederis Omnia, nemo dabit.
Quicquid fonte tuo venit, id tibi reddimus omne.
Hoc uno largi possumus esse modo.
Tu Pater es: Quicquid proles tua forte peculI
Possidet, id grata redditur omne manu.
Omnia jure damus: namque in Te vivimus omnes,
Mensque tuis membris unaque tetaque ades.
Omnia jure damus: totus Tibi volvitur Orbis, [Note: Alluditur ad globum aeneum Gottorpiensem]
Et caelum ac tellus omnis in aere tuo est.
Omnia habe, et quod in omnibus Omnia, Numen Imago
Ejus, et in nobis omnibus OMNIA eris.
QUae Tibi Caesarea Primo data pignora dextra,
Haec eadem Vatis pignora sume manu.
Te mea Musa vocat Phoebeaque natio Regem,
Et Regem regni symbola bina notant.
Ipsa facit summos nobis Sapientia Reges.
Non ego nunc plectris Sceptra aliena puto.
DEnt alii gemmas, multa auri pondera donent,
Munera milla ferant, mille talenta ferant,
Dant pro parte tamen: sed ego majora daturus
Donantem vobis omnis dono DEUM.
Mille trahant alii Votorum syrmata; at uno
Vivatur voto, queis placet una salus.
Nulla ego vota dabo; mage supra vota feramur
Omnia, nec voto tunc opus esse puto.
Non precor auspicium felix; sed praefero Finem.
Hinc summum Pietas colligit auspicium.
COntinuus sic Annus abit, sic tempora tempus
Excipit et celeri librat in orbe gradus!
Continuumque simul remeat labor omnis in orbem,
Cumque hora semper volvitur atque die.
Continua Utilitas vobis ea teadia penset,
Sitque Annus vobis Utilis, hora, dies.
PRisca olim Gallum donabat Apolline nato
Aetas, si medicam rite tulisset opem.
Sed sterili vobis, Medici, non forte placebo
Munere, queis suevit ferre Galenus opes.
A nobis Gallina datur, quam Fabula fingit,
Aurca quae pariat quolibet ova die.
Sic o sic positis horas numeretis ab ovis!
Sic anni, sic o aurea secla fluant!
NON Bona verba dabo, dum se novus ingerit Annus.
Ast unum Tibi nunc VERBUM; o Amice, dabo.
Cuncta mihi VERBO vota absolvuntur in uno,
Quo res est omnis condita, quoque viget.
Hoe Tibi semper habe, VERBI sis unius Echo.
Omnis ab hoc VERBO res tibi salva tua est.
Hoc dictum factum est. Si quid petis, hoc tibi, FIAT!
Accinit; ast homines nonnisi verba dabunt.
Hunc cole, Amice, [Gap desc: Greek word] : nam cetera verba peribunt.
Sic recte sacrum Te voco [Gap desc: Greek word] .
DEntalii Nummos; Numeros Tibi dono Poeta.
Hoc solo semper munere dives ero.
Nempe Mathematicis Numerus Numerusque Poetis
Proprius, ac illis paginam utramque facit.
Hinc numeri numerorum, et qui nascuntur ab illis,
Perque infinitos nomina ducta gradus.
Nos tamen hi pingues Numeri, concretaque rebus
Nomina, nec Physicae quid gravitatis habent.
Vota tamen numero, numerat quot littus arenas.
Si placet, innumeras Musa vovebit opes.
Tot numeres annos, quot Sol facit annuus horas.
Votorum Numeros ponderet ipse DEUS.
TEprimum Cimbris Musarum pandere Montem
Vidimus: ex ipso munera monte feras.
Viscera Parnassi rimare, heic aurea vena est,
Quae chymicis solis cognita, credo, fuit.
Hanc Tu solus habe (nam sic decrevit Apollo)
Castalius Tibi fons aurifer Hermus erit.
Parturiat Mons iste Tibi, sit fertilis auro.
Vel totus sit Mons aureus iste Tibi!
NUnc Tua Res agitur. Rem do Tibi, non tamen abs Re.
Accipe Rem: nam sic Res, O Amice, tulit.
Aere tuo me solvo, Tibi dum solvo, quod e Re,
dumque bonis verbis Rem tibi trado bonam.
Rem facias, Res falva tibi sit, Resque secundae
Sint Tibi, et in lauta Re modo semper agas.
Tu magnam nobis meditando restituas Rem,
Et pro Re nata Res gere, finge, tuas.
Sic, quod ego nequeo, pro Te Res ipsa loquetur.
Tu, quas solus habes, Res tibi habeto tuas.
EN cape nunc duplicem pro Strena munere Janum,
Et qui praeteritum quique futura videt.
Principio finem semper Prudentia jungat,
Non male sic ipsa in simplicitate duplex.
MOribus antiquis quondam Romana stetit res,
Et Mores semper displicuere novi,
Tolle novos Mores, quamvis nova tempora surgant,
Perstat in Antiquo gloria summa Bono.
Moribus Antiquis Tibi nil antiquius esto,
Nil prius, et bene sic omnia cautus ages.
Nil veteri melius vetus optet Amicus Amico,
Moribus his morem si geris, alta petes.
Hi Tibi sint Mores: sic omnium habebis amores.
Tu quae Vota dedi, fac rata summe DEUS!
ACcipe nunc sacras, Phoebeia munera, laurus,
Accipe, quos ramos Strenia Diva dabit,
Accipe, docta cohors, Musarum nata sub umbris
Germina, quas Strenas Strenuus omnis amat.
Ergo, uti genua virent (namque optima ducitur aetas)
Aeterny vireant tempora fronde Tibi.
SUrgite Parnasso nova surgite Saecula nostro!
Sed nos haec frustra vota precesque damus.
Ipse dat auspicium PRINCEPS, Sol noster, Apollo,
Ipse novos annos et nova secla facit.
OMnia qui dederat, quae restant munera Vati?
Quod superest, capiat prodigus iste NIHIL.
Ipsa quidem Nihili est Musa., et nil possidet ipsa,
E Nihilo tamen haec munera magna dedit.
Possideat mea Musa Nihil; Tu, Nominis instar,
E nihilo PRINCEPS Omnia SUMME facis.
MAXIME, quem magno compello nomine, PRAESES,
Qui magno majus nomine munus obis.
Quae Tibi, dum magnum Sol circumvolvitur annum,
Munera, quas Strenas, quae Tibi vota feram?
Nil Tibi cum votis, qui vota per omnia vitam
Ducis, quique supra vivere vota potes.
Non tanti novus annus erit, tempusque minutum,
Ut voti quaedam pars queat esse tui.
Nil tibi decedit, cum vota emensus et annos
Crescere nunc videas tot nova secla Tibi.
Munera si Tibi danda, Tui Tibi porrigo vatis
Pectora, nos certe munera nostra sumus.
Ergo fatigatam laxabo in Carmina venam,
Ac omnes (dixi) monte movebo Deas.
Pocula (clamabam) date pocula plena Camenae!
Pocula Pegaseo plena liquorc fluant!
Sic Phoebum infusis haustisque laceso culullis,
Proque salute simul scribo biboque tua.
Crapula sic Vatem et vertigo Poetica totum
Occupat, et nimius comprimit ora stupor.
Non manus officium fecit, non humida lingua,
Instabili titubat ebria Musa pede.
Ergo aegre tandem vestigia lubrica firmat,
Et jam Pierio se male credit Equo.
Sessorem non ille feret, non audit habenas.
Non ea dignus eques terga vel ora premo.
Serpit humi mea vix equitans in arundine longa
Musa, et votivos dat pedes ipsa pedes.
Involet in laudes, cui Pegasus altior hinnit:
Vix pedibus queo nunc in decus ire tuum.
Sique meo didici metiri me pede, non Te
Immensum pedibus metior et numeris.
Non Equus, aut titulus Vatem satis ornat equestris,
Qui pedibus tantum carpere novit iter.
Saepe quidem Vates, si judicet ista Palaemon,
Estvitula dignus, non quoque dignus equo.
Vix est, qui tanto se jactet nomine, ni fors
Auratus fieri qui velit, adsit Eques.
Te sacer ornet Equus: dono Tu dignus equestri.
Pegason, o Equitum gloria summa, tene.
Hunc Tibi Parnassus summusque dicavit Apollo.
Hanc Tu nunc Strenam, VIR cape SUMME, sacram.
Sic Equitis geminatur honos, illustrior audir,
Martis Equis quisquis Pegason addit Eques,
Aeternis Famae Te Pagasus evehet alis.
Sol radiis pinget, quod pede verris iter.
Dumque alis putrem tantum quatit ungula campum;
Alipes hic Tecum sidera calcat Equus.
QUem modo Chalcographus signarat in aere videndum,
Quemque niger potuit pingere carbo Ducem,
Is nunc cognato nobis se pinxit in auro,
Et jam thesauros hic mihi carbo dediet.
Nunc solidum nobis aes commutatur in aurum,
Chemicaque Ars nostro nunc patet ista Duci.
Ergo suo quia nunc nobis Dux magnus in auro est,
Nos erimus magni semper in aere Ducis.
OMnia qui dederam pro Strenae munere Vates,
Quae Dux jam tenet, et non habet ipse, dedit,
Omnia quo Vati Dux redderet omnia danti,
Sese ipsum Vati reddidit ille suo.
AUreus effigie est Princeps dignissimus aurea
Sed sola haec fundi Principis arte potest.
Aureus hic Princeps per Te populoque sibique,
Et per Te nobis aureus ille fuit.
Effigie nam pro nostra, quam finximus, istam
Principis effigies viva dat effigiem.
MAXIME cui bimaris famulatur Cimbria, Princeps,
Nostri Delicium temporis, Orbis Amor.
Cujus ab Auspiciis nova surgunt Regna Camenis,
Cujus et in placido delituere sinu.
Ecce novae crescunt vel in ipso frigore lauri,
Quas Tu munifica conseris ipse manu.
Sol nobis Aetherque favet tuus, istaque Solis
Instar ab Arctoa gemina tollis humo.
Quasque Tibi, nobis pariter vis crescere frondes.
Quae tua, Phoebe, premunt tempora, nostra promunt,
Hae nobis Laurus, haec praemia prima parantur,
Et quantum est, Phoebo judice, prima dari!
At nos, quae Capiti statuis, Dux Optime, nostro,
Sternimus ante tuos laurea serta pedes:
Haec votiva tuis, o Phoebe, reponimus aris.
Aeterno Famae figimus ista tholo.
Ista tua nobis semper sub Iuce virebunt
Integra, dum servat praemia Phoebus, erunt.
Improba non ferient aeternas fulmina laurus,
Perpetuusque tua fronde triumfus erit.
Hinc tibi decerptus tellureque conditus alta
Surculus in silvam surgat eatque novam. [Note: Vide Sueton. l. 7. 6. 1.]
Sic quae Caesaream firmarunt omnia stirpem
Aeterna heic Musis fata domosque dabunt.
Sic crescet Virtus cum germine: Nec modo dcerune
Munera justa Viris, Muneribusque Viri.
EN, quas Gallicus, Anglicusque Strumas
Dextra Rex tetigit potentiore,
Has, Vir optime, summa nunc medentum,
Fax et gloria magna literarum,
Has Tibi offero dedicoque strumas.
Hos Reges Tibi sisto nunc Chirurgos
Collegasque tuos, tuos tribules.
Fac Reges Medicos, fac o Chirurgos
Esse, sint Podalirii, Galeni,
Publicaeque salutis Archiatri,
Strumas imperii putres recidant
Terrae Pondera, pessimam saburram.
Quo tellus alit haec fovetque strumas
Informes, gravidasque turgidasque
Totas nempe cucurbitasque ventresque.
Expedite novaculas, secures,
Et cauteria, Principes Chirurgi,
Et ferro has abolete et igne strumas,
Et si pro capite stat ipsa struma,
Tum secate caput simulque strumas.
Sic vos sic Medicos vocabo Reges,
Si non tangitis has manu supina:
Sed si jam ense reciditis nefandas
Quotquot curia quotque habet cathedra, Strumas.
Ohe! quis mihi tale non putanti
Strumosum facit impetus Phaleucum!
Dum Strumas meditor, meus Phaleucus
In strumas abit. O abite strumae!
Sed Tu, quas tibi trado, sume strumas.
Tolle has ignibus et recide cultris.
Te Machaona Principis rogamus:
Principi Medico medere nostro.
HUc ades, Aoniis studiis operata juventus,
Spargo salem, Samio munera grata seni.
Non dabo nunc fatuas fabrorum prandia betas,
Crambenve insipidam terque quaterque coquam.
Addo salem, ut possit cibus ille movere salivam,
Addo piper bilem ut forte movere queat.
Dulces Castalii dant taedia fluminis undae.
Absque sale insipidum, credite, nectar erit.
Quae nobis quondam manavit dulcibus undis,
Nunc eadem falso vena liquore fluet.
Ni sale conditur, praecox non durat in aevum
Pagina, sed putri carpitur illa situ.
Qui si defuerit, sal samentarius addet
Prodigus, atque suo condiet inde sale.
Scilicet, ut rerum tria sunt primordia, Salque
Non minimum Chymicis, nec leve nomen habet.
Sic quoque sublimis salis est in carmine Virtus.
Candidus ille tamen, non erit ille niger.
Quod si Mercurius per metra volatilis errat,
Tu solidum, ut possis figere, junge salem.
Spargo sales, pro mulsis erit. Tuque inde Juventus
Ut sapias Carmen, si spais, adde salem.
QUis novus ille Tibi, DVX MAXIME, volvitur orbis,
Ingenii stellis induperantis opus?
Vertitur illa tuo caelestis machina nutu.
Et domino parent sidera mota suo.
In medio residere potes, famulantibus astris.
Sic sedet in solio Jupiter ipse suo.
Aenea labuntur tacito tibi sidera cursu,
Et gyris formant aenea secla suis.
Ferrea cessabunt, mox nobis aurea condes
Saecula, nunc orbis rotus in aere tuo est.
IN caelo fuimus. Vastos OLEARIVS orbes
Pandit, et in caelum tollit amica manus.
Tango polos digitis et sidera vertice pulso.
Hoc felix Vates nomine vivus ero.
Tu me Terrigenam caeli dignaris honore,
Esseque caelicolam, dulcis Amice, jubes.
Summus in hoc mundo Deus est ac incola Princeps:
Primus in hoc mundo Tu mihi ADAMVS eris.
LUcifer ergo fui, quo jure vocandus, Amice?
Tu potius tanto nomine dignus eras.
Tu caelo lucem fers, et dedit hoc tibi lucem.
A celo caelo lux venit ampla tuo.
Nos damus e fumo, tu das ex aethere lucem.
Illustris caeli es Lucifer ergo tui.
Dum, BESELINE, Tu gradum petis summum,
Honoribus Luxatio viam sternit,
Haec te per alta ducit, et gradum firmum
Tibi pollicetur parte mobilem nulla.
Ego hosce claudo subsequor gradus talo,
Dumque os tibi haud luxatum in ossa luxata
Laxatur, iste crus pedemque luxatus
Te propter ambulat gradu pigro Jambus,
Parti hinc honores sint Tibi (precor) fausti,
Fortuna firma, nec sit illa luxata!
Nec Tu per ora vulgi, AMICE, luxato
Pede claudicabis, sed volabis expansis
Volutus alis. Te tuae manent laudes,
Et tendis ad summum gradum gradu recto,
Rectusque, nec luxatus, et tenax Recti,
Ut mox feraris vel supra gradus istos,
O docte quondam, doctiorque, nunc Doctor
Doctissime. At si pergis ire plus ultra
(Nam posse Te, nam velle Te satis constat)
Dum Tu gradus tuae Artis occupas omnes,
Grammatici, AMICE, te suo gradu excludent.
QUi nunc Secundus sceptra nostra, MAVRITI,
Fascesque tollis ordinis tui primus,
Qui nunc secundas primus obtines partes,
Partesque nunc secundus obtines primas,
Sceptris fecundis, quae secunda supremum
Tibi faxit esse Numen, integer, constans,
Tenaxque recti et gloriosus utaris.
Deus secundet vota, fata, conatus,
Tibi obsecundet sacra Apollini pubes,
Tuas secundis captet auribus leges
Haec prima sint; majora te manent fata.
(Sic ominabor, sic vovebo nunc Vates.)
Non in secundis tertiisque consistes,
Dum prima quaeque, dum suprema sectaris
Sed dum secunda, dum minora fectaris,
Stabis, per haec secunda ductus in primis.
Res sint secundae, sit secundior fama,
Quae pulchra, magna, summa quaeque complectens
Secunda sic sit, ut secunda sit nulli.
NAscere et Augustis imple conatibus orbem,
Per tot seclorum vota petite Liber!
Incipe, Wasmuthi, nostro nova nomina seclo
Condere, et iste tuo nomine crescat honos!
Tu quod Judaeos, Judaeorumque Magistros,
Quodque fugit doctos hactenus, omne doces.
Tu Linguae secreta sacrae rimaris, et unus,
Perdita quae totus credidit Orbis, habes.
Tu sacer aeterni numeras mysteria Verbi
Euclio, nec minimum jota perire sinis.
Aeterni quisquis corruptum dixerit Album
Praetoris, docta vapulat ille manu.
Divinae micuere faces, tenebrasque per omnes
Duxerunt animi sidera pulcra tui.
Tuque per anfractus omnes per et horrida tesqua
Ducentem sequeris, qua praeit ille, Deum.
Sternitur ergo Tibi via sentibus obsita quondam,
Et raro per tot saecula pressa pede.
Haec Te non falso deducit semita gressu,
Hanc alius fidus ductor inire jubes.
Prima operi Varnus dedit incunabula: sed nunc
Occupat aeternum cimbria sola decus.
Heic, Pindo nascente novo, nova nata Sionis
Gloria, et his Orbem sedibus acta subit.
Jamque ipsum noster Septentrio provocat Austrum,
Et nova sub Borea nunc Cynosura micat.
Immigrat nostros Judaea novissima fines,
Isteque Jordanem parturit Oceanus.
At tibi quam multae chartas hausere liturae!
Quam sudata Tibi pagina multa fuit!
Nulla dies quondam sine linea abibat Apelli;
Nulla sine his punctis Noxque Diesque Tibi.
Omnis in his punctis tibi vertitur Orbis, et istis
In punctis punctum temporis omne teris.
Sic Tu continuis metiris tempora punctis,
Perque tot haec annos linea ducta fuit.
Sic magnum formanti tibi puncta voluminis orbem,
Punctaque dispungunt Otia nulla Tibi.
Vertitur his punctis rerum tibi cardo sacrarum.
Quisquis es, his punctis crede latere Deum.
Heic tibi procedunt sacri longo ordine Reges,
Et Reges sequitur tota caterva suos.
Heic tua regna vides, illa dominaris in aula,
Et supra Reges regia sceptra geris.
Quae pacata Tibi, jam sacro milite turget
Pagina, quem pugnis destinet illa sacris.
Comparent ad signa Duces Tibi Commata, Puncta,
Queis caesim punctim bella diserta geras.
Regibus his, Ducibus, turbaque satellite tutus
Improba Livoris spernere tela potes.
Sic cum melle tibi stimuli junguntur acuti,
Armat caelestes haec Tibi spina Rosas.
Gratulor his punctis, Accentibus accino vestris:
Doctor ab his minimis tu mihi magnus eris.
Magnus ab his punctis famae Tibi ducitur orbis.
Iste per hos apices crescet honoris apex.
Nulla Tibi expungent divina haec saecula puncta,
Hisque super punctis omnia puncta feres.
SIc fingimus, REYHERE, machinas orbis
Refingimusque, sic in ordinem caelum
Redigimus et jubemus ad novas semper
Meare leges, Orbium remotarum
Fabri, sagaces siderumque structores,
Stantesque in intermundiis novos mentis
In officina cudimus Deo Mundos,
Post Protoplasten huncce deuteroplastae.
Hic inter astra sceptra nostra jactamus,
Late tyranni, Olympici Imperatores.
Tractus per istos ambulamus, et vastos
Calcamus hic audacibus globos plantis.
Hic serperastris nos curulibus clausa
Movemus astra, gressibusque per certos
Docemus ire firmioribus gyros,
Geniosve pigris addimus rotatores,
Qui fune tenso, ut Helciarii navem
Trahant per auras. Scilicet Vietores
Quis dicat atque doliarios mundi,
Qui ciculis orbem suis, velut vinclis,
Stringant ligentque, partibusque compingant
Aequis et arctis. Sic rotamus hos orbes,
Rotamus una, dum rotatur haec caelo
Et intet astra Peripatetica incedit
Agiturque Tellus: namque nuncfere nulli
Sententia stat illa stante de Terra.
Nec stamus ipsi, quaeque corripit terram
Vertigo, mentes corripit simul nostras
Planeta rellus incolas suos omnes
Habet Planetas nunc, rapitque transversos.
Non stante terra nemo stat suo talo.
Non stante terra stare promissis nemo
Potest, nec ullus nunc sibi status constat.
Inversus orbis totus, atque perversus.
Caelumque Terrae, Terra mista stat caelo.
Sursum deorsum summa et ima vertuntur.
Vertumnus Orbis, incolaeque Vertumni.
Tot ille formis pingitur, tot aptatur
Novus figuris et refingitur semper.
Vertatur hic eccentricisque sic semper
Tortuplicetur orbis, atque terrena;
Mens ipso in oribs cardine stet immota!
Stet illa, vel Mundo ruente, et AETERNO
Conversa solo Mens quiescat in SOLE!