MELISSI MELETEMATUM PIORUM LIBRI VIII. PARAENETICORUM II. PARODIARUM II. PSALMI ALIQUOT. ANNO CHRISTI M D UC. RECENS EDITI. PRIVILEGIIS ROMANI CAESARIS AD VII. ET FRANCOR. REGIS AD IX. ANNOS. VENEUNT FRANCOFORTI AD MAENUM, IN HIERONYMI COMMELINI BIBLIOPOLIO.

SERENISSIMO ET FLORENTISSIMO PRINCIPI FRIDERICO IV. COMITI PALATINO ad RHENUM, DUCI BOIORUM; S. [Abbr.: Sancti] ROMANI IMPERII ARCHIDAPIFERO ET ELECTORI, DOMINO S. CLEMENTISS. [Abbr.: Suo] MELISSUS S.P.D. [Abbr.: salutem plurimam dicit]

ETSI, FRIDERICEPalatine, PRINCEPS serenissime, tam familiares mei atque amici intimi, quam ceteri tum per Germaniam passim, tum per exteras nationes viri eruditi atque docti, partim mihi noti, partim incogniti, SCHEDIASMATA mea Poetica, LutetiaeParisiorum superioribus annis secundo excusa, vel illas saltem Partes residuas, quarum initio operis illius mentio facta, fore nimirum, ut propediem et ipsae ederentur in Gallia hactenus maximopere a me tum litteris tum internuntiis flagitaverunt dicam an postulaverunt? tamen, quoniam ea hucusque fuerunt (ut nemini non cognitissimum est) et tempora et bella, eaeque rerum vicissitudines atque

perturbationes; ut mihi cottidianis [Reg: quotidianis] alioquin adsiduisque functiunculae meae occupationibus impedito, non admodum magnae aut curae aut sollicitudini fuerit de recente Poematum omissorum editione vel cogitare impensius, vel laborare vehementius; res in huncusque annum, qui mihi climactericus, dilata fuit: tametsi HIERONYMUS COMMELINUS, vir ornatissimus, iampridem hac ipsa in re operam mihi suam (quod sane beneficii haud vulgaris loco ducam oportet) sponte obtulerit. donec tandem aetate iam mea ad senium vergente, et in dies magis ac magis debilitatem virium sentiente, conditionis ego humanae, quam ea lubrica sit fragilisque, si unquam [Reg: umquam] alias, certe hac ipsa quidem potissimum tempestate, quae me tam diu ob valetudinem adversam lecto penitus adfixum tenuit, multo creberrime recordatus; initiumque demum operis aliquando faciundum [Reg: faciendum] esse ab amicis et admonitus et persuasus; atque adeo ipse quoque ita consultum omnino fore ratus: a MELETEMATIS PIIS potius, (ea CARMINA SACRA in recensione Parisiensi nominata sunt) quam ab aliis quibuscumque, quorum medius fidius haud mediocrem sane apud me copiam esse reliquam profiteor, exordiri malui; tum quod materia utique ipsa morbi diuturnitati haud paulo [Reg: paullo] convenientior videbatur, tum quia piis hominum bonorum mentibus, tibique praecipue, ut Principi eximia pietate, virtute, fide praestantissimo, rem me non ingratam facturum existimabam: siquidem

MEDITATIUNCULAS hasce, quibus in fine PSALMI aliquot annexi sunt, iam antea collectas recensitasque in libellos ira distribueram, ut ipsi nihil amplius fere, nisi ultimam tantummodo manum, prelumque typographicum, desiderare viderentur. PARAENETICA, quorum gustum aliquem, PRINCEPS illustrissime, et antehac tibi impuberi, cum adhuc sub tutela esses, dedi; et postea nova subinde accessione adauxi, quod Meletematis adiuncta vides: eo factum est, ut, praeterquam quod (iudicio quidem meo) nulla alia cum materia nec aptius nec concinnius cohaerere aut posse aut debere viderentur; etiam tutemet non modo ea ipsa tibi, quantum per negotia innumerabilia conceditur, rursus in memoriam revocares; verum etiam alios, qui frugi sint, eorum lectione et fructu inde percipiendo, commodum uti sineres. PARODIARUM libellos, quamquam argumento ipso prioribus et plane dissimiles, et exercitia tantum ingenii stilique Latini esse videntur; tamen, quia SACRA sive PIA nonnulla in se (sparsim licet) continent, haud difficulter sum passus ad calcem subiungi; hac nihilominus fini et conditione, ne auctori sint fraudi. Potuissent sane quidem illa SACRA exempta inter Meletemata referri: verum id a me ipso impetrare haudquaquam potui, ne non Parodiarum libellis eam facerem iniuriam, quae aut illos Gemmulis suis (ira enim eas mihi indigitare [Reg: indigetare] liceat) defraudaret, aut ipsorum ordinem distur-

baret, vel numerum seriemve mutilaret. Ad reliqua mea quod attinet OPUSCULA, quibus tua ipsius domusque PALATINAE, ut antiquissimae ita laudatissimae, continentur praeconia; ea ipsa quoque posthac, si mihi vita valetudoque suppetit, suo quaeque tempore in lucem prodibunt. Ceterum quod ad harum dedicationem lucubrationum attinet, in mentem mihi venit de quopiam maxime insigni et celebri, pio et benefico, adeoque adfabili, et optime de bonis litteris disciplinisque merito, cogitare Heroe; qui non solum earum non fastidiret, sed amore studioque ita teneretur, ut et patrocinio et fide sua concomitatas liberrime in publicum exire tum annueret tum iuberet. Heroa illum et Patronum exoptatissimum si me iam invenisse credis, DOMINE clementissime; haud temere certe credis. AVUM is habuit clarissimum animosissimumque Germaniae Principem, imperiique septem virum, senem maxime venerandum; cui PII cognomentum historiae iampridem merito tribuere. Ut taceam innumera illius ornamenta, ac laudes virtutesque tanto vertice dignissimas; scias velim hunc eundem illum fuisse, qui mihi ex Gallia primum in Germaniam ad comitia Spirensia reverso (erat id anno CHRISTI M D LXX) et auctor et suasor exstitit PSALMORUM libros non solum in Teutonicos versus traducendi, et ad melodiam Gallicam accommodandi; sed vero et commatum et incisorum,

quae vocant, certam necessariamque rationem, quam ut plerique omnes fere ex nostratibus ignorare videntur, ita quidam, quod eam, perinde ut pedum dimensionem, non satis bene intellegerent, omnino neglexerunt, stricte observandi. Quibus equidem Psalmis, avo tuo vivente, et te primum nascente, finem DEI opt. max. [Abbr.: ?] beneficio feliciter imposui. Deinde Patronus, quem elegi, habuit PATRUUM, fortissimum constantissimumque Principem, ac quidem maximi celeberrimique per totam Europam, ob res tam pace quam bello praeclarissime gestas, et nominis et praeconii: qui me postremo, quum [Reg: cum] secunda, immo vero tertia vice, postquam ex Anglia in Celtas renavigatum esset, in tumultus Gallicos, a nefaria illa factiosorum hominum conspiratione excitatos, incidissem; mediis ex aestibus ereptum in Germaniam litteris suis evocavit. Audin', ELECTOR serenissime, quos innuam? Viden', quemnam oculis designem? Te, te nimirum. Confidentiae meae ignoscas oro, qui tantum mihi sumpserim; maioremque in modum rogo, PRINCEPS humanissime, uti hasce PRIMITIAS meas, in quibus et tui et tuorum crebra fit mentio, eaque per honorifica; fronte (quod dicitur) serena, hilarique vultu accipias, singulare in me cum avi tum patrui tui gratiam benevolentiamque sponte tua continuaturus. Bene vale, PRINCEPS optime, et Melissum paullatim revalescentem, ut antehac consuevisti, benigniter fove. Dat. [Abbr.: ?] Myrtilleti in suburbanis, mense Augusto, anno CHRISTI M D UC.

P. [Abbr.: PAULUS] MELISSUS FR. [Abbr.: ?] LECTORI CANDIDO.

Enimvero, Lector benevole, quisquis es, indigena sive externe, ita mihi faciundum [Reg: faciendum] esse video, uti partim favo rem tuum in censendo promerear, partim gratiam tuam in iudicando praeaucuper. Sane prensatio istac neutris, ut confido, nec ullum damnum inferet, nec fraudis vel hilum suspectos reddet. Aperte ago et libere. Cum [Reg: Quum] enim non ignorem, POEMATIA hac nostra cum in oculos complurium incursura, tum ad manus criticorum non paucas vel equis celeribus perventura; adeoque eorum, qui nimium quantum in rebus alienis curiosi, non VERITATI modo, sed etiam LIBERTATI Poetarum repagula obdere sinistre moliuntur: visum est mihi te admonere amice, ut vicissim et me tu quoque amice admoneas; si quid forte in his aut menda, aut vitii, aut erroris, qua corrigenda sint, inesse vel animadvertes, vel saltem suspicaberis. Per mihi sane gratum feceris, si censura iudicioque tuo non fueris me dedignatus, ita enim lima, dum vivo, accuratius isti mederi malo potuerit. Haud profecto omnia videmus omnes praesertim agri. Irrepit nonnumquam in libellos, nobis omnino insciis, macula quapiam, seu labecula, qua versum nonnihil contaminare solet. Etiam amanuenses interdum et typotheta, similitudine quapiam decepti, temere dictionum alias aliis permutare consueverunt. Ceterum in labore corrigendi ordinario et FRID. [Abbr.: FRIDERICUS] SYLBURGIUS, vir ut assiduus ita perspicax, et egomet ipse, eam diligentiam, ne quid tale fortasse nobis accideret, adhibuimus; de qua neminem omnino, uti arbitror, unquam [Reg: umquam] conquesturum speramus. Quod si porro HIERON. [Abbr.: HIERONYMI] COMMELINI, hominis doctissimi, prela non erant Graecis excudendis plus nimio (ut adsolet) occupata; quotannis mehercule tibi quidpiam meorum, qua residua sunt plurima, suppeditare poterunt. Id ut maturius fiat; eum ipsum tu, si nobis faves, amice Lector, una mecum sollicitando etiam atque etiam rogabis. Vale.

PAULI MELISSI SCHEDII, FRANCI GERMANI, COMITIS PALAT. [Abbr.: PALATINI] ET EQU. [Abbr.: EQUITIS] POETAE LAUREATI, CIVIS ROMANI MELETEMATUM PIORUM LIBER PRIMUS

AD FRIDERICUM IV. COMITEM PALAT. [Abbr.: PALATINUM] RHENI, DUCEM BOIOR. [Abbr.: BOIORUM] SEPTEMVIRUM IMPERII. De recta illius institutione, et insigni pietate. ODE I.

Si pie recteque tener quis usquam
Principum e natis fuit educatus,
Ne pie et recte FRIDERICE ab annis
Tute fuisti
Primulis dio in studio educatus.
Scimus apprime, pietas ut alma
Et fides sincera tibi sit omni
Tradita cura,
Ora per lectasque manus docentum.
Vidimus, quale edideris, et aure
Hausimus, sancti specimen laboris,
Non sine plausu.
Gaudio mi laetitiaque iugi
Cor micans visum est hilare exsilire,
Exprimens udis lacrimas ocellis
Ob bona dicta.
Iamque te cursu in medio iuventae
Ad DEI cultum cito promovendum
Raptat instigans animi voluptas;
Acris et ardor,
Entheo succensus ab igne sacri
Flaminis, plus plusque te ad omne dignum

In dies inflammat opus, iubetque
Pergere recta
In via, ducente poli beatas
Per plagas; hoc est, super astra, et astris
Celsius multo spatium illud ingens,
CHRISTUS ubi rex
Ad DEI dextram residens perennem.
Et locum electis et honora regni
Sceptra iampridem patris apparavit
Auspice nutu.
Ut pium est, vexilla sequi IEHOVAE!
Ut bonum est, sub te duce militatum
Ire, et angusta fore traviata
Sursum ad honores
Tendere augustos, meritasque sedes!
O tibi ne me comitem refuta;
Neu veta, Dux magne, pedes minoris
Currere tecum.

AD GEORG. LUD. HUTTENUM ET OTHONEM GRYNRADIUM, VIROS NOB. [Abbr.: NOBILISSIMOS] De mundi excellentia et hominis dignitate. ODE II.

Hic mundus, ornatusque mundi
Tam varius, stabilisque rerum
Natura, certum perpetuo ordine
Servans tenorem, Numen esse
Indicat, aetheriis in oris
Degens, quod expers principiique sit
Et finis. Adspectate quaeso
Caerula templa poli rotundi,

HUTTENE France, et Misnice GRYNRADI.
Quid hisce dicetis politum
Pulchrius, aut operosiore
Ab arte factum? Sol, oculus micans
Volventis orbis, rex diei;
Lunaque versicolore vultu,
Regina noctis, notitiem DEI
Mortalium instillant Minervis,
Ceteraque astra suo in ducatu.
En, ipsa tellus omniparens bonis
Quantus abundat! quotque profert
Commoda, multiplicesque fructus!
Cursum perennem fontium et amnium
Parcamne mirari, viasque
Oceani liquidas, marinis
Longo scatentes agmine belluis!
Genus volantum contra aperto in
Aere regna tenet, feraeque
Silvarum in antris, bruta animalia.
Diviniori nos creati
Mente homines, superi IEHOVAE
Propago felix, sicne oculos humi
Fixos geramus, contueri
Sidera et hoc nitidum omne segnes?
Nescimus heu nos nostraque, si DEUM
Non rite noscamus, potentem
Imperio, validumque dextra,
Durumque poenis, ni resipiscimus.
Haud ille nostras interire
Vult animas, pecudum veritu
Perire corpus; sed melioribus
Donis beari, caelitumque

Esse pares, et in omne secum
Ex gratia aevum vivere perpetim.

AD MENTEM SUAM. Supplicatio ad DEUM, pro beatitate adipiscunda. ODE III.

CONSCENDE caelum Mens mea, pectoris
Regina, pennis vecta per arduum
Velocis Aurora; sacrumque
Ante DEI solium IEHOVAE
Prosterne te, qua par reverentia est,
Ac fare supplex. Lota ego pastaque
Cruore CHRISTI, teque in uno
Spem rediviva fidemque ponens,
Aeterne rerum conditor, oro per
Crudele fatum pigneris unici,
Quo vita mortali salusque
Parta; reconciliatus ut me
Dignere diae ex munere gratiae
Civem esse regni participem tui,
Inter beatorum Angelorum
Agmina pura, animasque sanctas;
Cum nempe ab ista corporis, omnibus
Soluta curis, mole recessero,
Sedem petitura Abrahami
Aureolo in gremio quietam.
Ne quaeso fraudi sit mihi, neu dolo,
Praevaricantis quod vel adhuc moror
In carnea osseaque massa
Pars melior hominis maligni,

Natura peccat saepe; sed arbitra
Rectique et aequi corrigit id nefas,
iustam ad bilancem ponderando
Rem, Ratio monitrix reatus,
Sequuta [Reg: Secuta] legem, signaque regulae
Directa verbi consilio tui,
Mandantis eradenda pravae
Esse animis elementa noxae;
Contra inferendum semina divites [(reading uncertain: print blurred)]
Bonosque fructus gignere prodiga.
Ut fiat hoc, tu large doni
Praebitor insinuas abunde
Electiora in corda fidelium
Flamen sacratum, quo renovarier [Reg: renovari]
Gaudent clientes ac renasci
Consolidante animos patrono.
Hic me gubernet, hic regat, hic trahat;
Tuique amorem conciliet mihi
Ardentiorem, dum inquilinam
Hospita membra tenent revinctam.
Eu mi creator, mi pater optime,
Da quod rogaris. Sic tibi vindicer
Perenniserva, et sempiternum
Mancipium clueam IEHOVAE.

AD SPIRITUM SANCTUM. Eius flamma succendi cupit. Locus ex cap. Actor. Apostol. [Abbr.: capitulo] et Ioelis. ODE IV.

AURA, succendens animi calorem,
Sive de aeterno patre, sive nato

Progredi gaudes; o in alsioso
Corde favillam
Semisopitam memor excitare,
Sic mihi viva cor adure flamma,
Ut novo in praesens agitatus oestro
Non nisi sancta
Sentiam, dicam faciam; perinde
Ut quibus per dividuas quasi ignis
Visus es linguas reserare fauces,
Ampla profatum
Maximi magmenta DEI, per oras
Orbis extremas, Solymorum ab urbe
Longius sparso manifestioris
Lumine verbi.
Ut sonent linguae varias loquelas [(reading uncertain: print faded)] ,
Non meri dulcis facit istud haustus;
Sed ruens immane tui potestas
Flaminis alta,
Munerum divine dator. Supremis
Faxo momentis, DEUS inquit, ut gens
Spiritu perfusa meo unaquaeque
Vaticinetur:
Visio illustret iuvenes, senesque
Somnium informet. Dabo signa mira
In polo supra, dabo signa et infra
Prodigiosa
In solo: sanguen [Reg: sanguis] rubicundum, et ignem, et
Halitum fumi. Radiosus en Sol
Verget in densas tenebras, in antrum
Luna cruorem,
Antequam insignisque dies et ingens
Ingruat IOVAE metuendus orbi.

Nomen at quisquis Domini invocarit,
Salvus is esto.

DE PRAEVARICATIONE ADAMI ET EVAE, PRIMORUM PARENTUM. ODE V.

ADAME, princeps constitute in ambitu
Telluris, ah cur non in innocentia
Impune mansisti statu?
Praevaricator cur DEI transgressus es
Mandata, conditoris et rerum et tui?
Cur paruisti vocibus
Pellacis EVAE? Plusne valuit vos apud
Antiquus ille coluber astu et fraudibus,
Auctoritas quam maximi
Verenda IOVAE? Citrio tantine erat
Colore pomum, morsam adhuc retinens notam
Extuberanti in cortice,
Ut huic perennem post haberes lubricus
Vitam, atque diram sponte mortem arcesseres
Tibi et nepotum saeculis?
Boni malique ignobilem scientiam
Sic comparasse, quanta temeritas fuit!
Eiectus ex cultissimi
Possessione patria viridarii,
Nos polluisti labe originaria;
Quam nemo potuit tollere,
Nisi unus unicusque IOVAE filius,
Hominum redemptor, sculna factus et arbiter
Pacis sequestrae inter DEUM
Reosque, nam, Semen mulieris conteret

Caput Draconis, audiisti Numinis
Dio ore personarier [Reg: personari]
Solarii ergo. Spes in illo cum tibi
Tum patriarchis [(reading uncertain: print faded)] ac prophetis profuit;
Nobisque, qui illud credimus
Venisse, et omnem vindicasse in integrum
Adamidum rem, propria (ut magnum!) nece
Supero reconcilians genus
Mortale patri, caelitumque sedibus
Electa gratis inferens tot nomina,
Ut secum in omne saeculum
Perenne vivant. Tale quis mysterium
Redemptionis aestimare sat queat?
Arcana quis Celsissimi
Consilia noscat? Irae filii prius,
Nunc gratiae sunt. quique Daemonis antea
Mancipia, nunc vere cluent
IOVAE ministri: quique meruerant Stygis
Mergi in barathro perditi, versa vice
Censentur haeredes [Reg: heredes] poli

DECALOGUS Tum voce IEHOVAE pronuntiatus, tum digito suopte exaratus. Exodi c. [Abbr.: capitulum] 20. Deuteronomii c. [Abbr.: capitulum] 5. ODE VI.

INTER fragores, spissaque nubium,
Sinaeque fumum, et flammea fulgura,
Tubaeque clangorem stupendae,
Ignibus e mediis profatus
Haec rector astrorum est, populum suum
Sic alloquendo. 1. IOVA ego sum DEUS

Tuus, potenter qui migravi
Te Phariae ex Lare servitutis.
Me praeter, ullos ne tibi ne DEOS
Habeto. 2. Nullum sculptile fingito,
Nullumque simulacrum vel eius
Forte rei, polus iste supra,
Humus vel infra quam suo in ambitu,
Vel gurges undae subter humo tenet.
Ne monstra adorato recurvus
Talia, neu colito profanus.
Namque ipse vindex, impatiens soci [(reading uncertain: ?)] ,
Trux aemula ira, IOVADEUS tuus
Culpam parentum in liberum usque
(Hanc pronepos luet abneposque)
Gentem futuram persequor, utpote
Praefractiori qui me odio oderint.
Clementia autem in mille sese
Mutuiter mea fundit ultro
Stirpes, eorum scilicet et mei
Ex corde amantum, et sollicito mea
Praecepta servantum tenore.
3. Parce DEI temerare nomen,
Aut vanitati obtendere. non feret
Impune, quisquis sic temeraverit
Praelustre nomen. 4. Sanctitate
Sabbatha [Reg: Sabbata] ut adficias memento.
Senis diebus, si quid agendum, agas;
Quidquid necesse est, quidquid opus, patres.
At luce septena, sibi quod
Sabbathum [Reg: Sabbatum] habere solet IEHOVA
Sollemne, nullum plane agites opus,
Neu tute, dico, neu suboles tua;

Neu servus aut ancilla, neve
Ullum animal, genitum labori;
Neve inquilinus te prope commorans.
Nam cum diebus sex DEUS aethera,
Terram, profundum, quaeque in his sunt
Omnia perficere institisset;
Est feriatus lampade septima.
Idcirco lucem postmodo Sabbathi [Reg: Sabbati]
Faustam oppido sacramque fecit.
5. Debito honore patrem tuamque
Mactato matrem, longius ut tibi
Haec prorogetur vita brevi in solo;
Brevi in solo, inquam, quod benignus
IOVA dabit tibi possidendum.
6. Ne caede cuiquam [Reg: quoiquam] vitam adimas cave.
7. Cave pudicum pectus adulteres.
8. Ne clepseris quid rapserisve.
9. Vaniloquo fuge falsitatem
Contra alterum ore edicere mentiens.
10. Ne concupiscas alterius domum,
Neu concupiscas alterius
Coniugium: neque te lubido
Servi atque servae, non asini et bovis
Incessat umquam illegitima, aut rei
Ullius alienae petacem
Exstimulet, prout esse possit.
Ut sanctor harum conticuit, manu
Leges easdem scribere propria
Dignatus est auctor secundo in
Marmoreis tabulis duabus;
Deditque Mosi, perpetuum sui
Pacti sigillum, sed rigidae admodum

Cervicis est gens ausa latam
Desubito violare legem.

IOTHAMI APOLOGUS AD SICHEMITAS. De olea, ficu, vite, rhamno.Iudic. c. 9 [Abbr.: Iudicum capitulum] . ODE VII.

MISSIS ad Orcum septies decem gnatis
Gedeonis Ephraei illius magni ducis,
Per Abimelechi arma fratricida;
Unus superstes Iothamus cito scandit
Montem Garizim, stansque in alto vertice
Ferit alta ita voce Sichemitas.
Audite me; sic vos DEUS quoque audito.
Quondam coierant Arbores inungere
Sibi regem, Oleamque postularant
Ut summum in Arbores capesseret regnum.
Negare Oliva, derelictui suum
Uti quae nequeat habere pingue,
Quo Diique et homines in sacris honorentur.
Tum Ficum adortae, simile responsum ferunt;
Satis esse sibi hancce dulcitatem
Suavesque fructus, se nec ullum anhelare
Imperium in alios stipites. Vitem pari ag-
Grediuntur eae modo petentes.
Abnuere Vitis, ut cui integrum non sit
Dulces racemos linquere et mustum ebrium,
Hilarare homines Deosque natum.
Tandem universae regium offerunt sceptrum
Rhamno, haud recusat ille; sed (bona fide
Agerent modo, seque praefuturum

Rebus reciperent deinde regem inuncturas
Accedere iubet, ac sua confidere
Patule folia explicantis umbra.
Sin aliter, ardens ignis a gravi Rhamno
Exiret, ipsas quae repens combureret
Libanique cedros in universum.
Nunc ergo, cives, si bona fide et recte
Facitis, creatio rege; si ex aequo et bono
Ierobaale cum meo parente
Egistis, ipsiusque posteris; si ipsis
Condigna factis pensitastis fortibus:
Siquidem fera bella gessit ille
Vobis, suaeque cum periculo vitae
Vos liberavit ab ensibus Madianiis.
Hodie sedenim illius (nefandum)
Lares adorti impune, septuaginta
Capita ah necastis saxo in uno atrociter.
Et Abimelechum, satum eius olim
Famula, tyrannum Sichemi creavistis.
Hoc si bene actum est atque recte cum bono
Gedeone, domoque sic perempta:
Tali dynasta vos fruamini sane,
Et ipse vobis invicem fruatur. At
Secus acciderit, quam opinio fert;
A fratricida saevus ignis emanet,
Qui Sichemitas et domum Melloniam
Facibus cinerem in merum reducat.
Post deinde rursum saevus ignis erumpat
A Sichemitis et domo Mellonia;
Is Abimelechum impotenter urat.
Haec fatus ipse Iothamus, fuga Beram
Petivit, atque praemetu fratris, cavo
Ibi se illatebravit hospes antro.

IEPHTHAE GILEADITARUM PRINCIPIS FILIA LOQUITUR. Se non immolatam fuisse, sed DEO consecratam. Ex cap. [Abbr.: capitulo] II Iudicum. ODE VIII.

CUM forte Iephthas dux Gileadiis
Delectus esset, quo patre nata sum
Puella, portaturus enses
Agmina contra inimica Regis
Ammoniorum; iamque fideliter
Coram IEHOVA pacta, fide data,
cives peregisset: in haecce
Vota parens meus ora solvit.
IEHOVA, caeli maxime conditor,
Adversus hostes si mihi vim libens
Victoriamque prosperaris;
Certe equidem tibi vel sacrabo
Vel immolabo, quidquid ob aedium
Frontem mearum prodiet obviam
Mihi, reverso ab caede salvo
Incolumique, salute parta.
IEHOVA dictis favit, et ardua
Sunt clade fusi, strageque perditi
Hostes, et Israelis per arma
Sub iuga serva repente missi.
Quid fit? Reverso prima ego cum choris
Crebrisque typanorum ictibus obviam
Procedo. Vestimenta maestus
Discidit, et Revocare dixit

Nefas, sciens quod pollicitis DEO
Prudensque vovi. Vah, mea filia,
Ut deprimis maerasque patrem!
Huic ego: Fac quod agi necesse est,
Prout recepsti, mi genitor, lubens
Feram; rebelles quandoquidem ultus est
Supremus. at permitte, montes
Ut prius ipsa petens, catervis
Aequalium ultro me comitantibus,
Devota plorem virgineum decus,
Unum per alterumque menses.
Annuit. Ut redii, dicavit
Natam IEHOVAE cultibus entheis,
Non interemit, frustra aliqui ut putant.
Servata in isto caelibatu
Virginitas mihi tum perennis,
Nec mi vir umquam cognitus ullus est.
At visitarunt me nihilominus
Nymphae quotannis, suntque mecum
Quattuor ecce dies moratae.
Qui naticidam falsiter hactenus
Iephtham arguistis, crimina demite.
Non iussit humanam sibi umquam
Hostiolam DEUS immolari.
Quid si parenti fors asinus meo
Domum tulisset se reduci obvius,
Num quaeso victimam IEHOVAE
Tergus iners asini litasset?

DE IDOLOLATRIA In Aaronis et Ieroboami vitulis nequissime commissa. Exodii c. [Abbr.: capitulum] 32. et 3 Reg. [Abbr.: ?] 12. ODE IX.

DEUM Iehovam velle simulacro sibi
Ficto repraesentare, per quam absurda res.
Nam dia maiestas ab aeterno ordia
Ducens originaria,
Id est, ab ipso se, manente perpetim
Finemque nesciente, cui [Reg: quei] formarier [Reg: formari]
Mortali ab ullo possit? Absurdissimum
Multo est, ut Aron fecerat,
Vituli figura numen exprimere entheum;
Eamque adoratum ire, ceu perversa gens
Iacobidarum fuerat, in montis iugo
Morante Mose longius.
Hic stultus error, hoc nefas turpissimum,
Etiam impium impulsisse Nabatiden, decem in
Tribus gerentem sceptra, memoratur, duos
Vitulos ut aureos (malum)
Fabricaret; alterumque Dane, et alterum
Bethele collocaret, ut veros Deos.
Iamque ipsam ad aram stante Rege, victimas
Bovi immolare, turaque
Adolere certo; mox supervenit sacer
Vates, IEHOVAE voce sic palam increpant:
Ara, ara; praepotens tibi edici iubet
IEHOVA, post deinceps fore, ut
De stirpe Davidis creetur filius,
Cui nomen esto Iosias, qui olim super

Te mactet heu sacrificulos Lararii,
Superque te cremata det
Hominum ossa. Signum illustre. Iam e vestigio
Findetur ara, et dissipabitur cinis
Impostus illi. Dixerat. Nulla est mora,
Protensa ab altari manu
Rex comprehendi iussit insontem virum.
At dextera sibi ita tabe diriguit cito,
Ut eam retrahere ad se nequiret amplius,
Nisi vatis ad DEUM prece:
Simulque fissa est ara, et effusus cinis.
Ecquid Tyranni, pectora o crudelia,
Contra IEHOVAM et veritatem attollitis [Reg: attulitis]
Immane robur brachii?
Coli IEHOVAE numen ad libidinem
Vestram recusat. Quod sine expresso illius
Iussu fit, impium est, sibique nomine
Constare non ullo potest.

ZACHARIAE CANTICUM. De Messia, et IohanneF. [Abbr.: ?] praecursore Messiae. Lucae cap. [Abbr.: capitulum] 1. ODE X.

LAUDE evehendus Dominus, Israelis DEUS,
Populum quod in praesens suum
Inviseritque redemeritque serio;
Nobisque firmum erexerit
Cornu salutis, in domo alma Davidis
Cari illius pueri sui:
Sicut loquutus est per ora vivida
Qui floruere a saeculo

Vatum sacrorum; scilicet certo fore
Ut vindicaremur brevi
Nostris ab hostibus, manuque ex omnium
Qui nos acerbiter oderint.
Ut uteretur insita clementia
Maiorum in adscitum genus,
Sancti et recordaretur usque foederis,
Iurisque iurandi patri
Nostro Abrahamo praestiti; videlicet
Nobis daturum se, metus
Ut prorsus expertes, ferocientium
Ex hostium erepti manu,
Pro sanctitatis rite iustitiaeque item
Per omne coram ipso obvio
Vitalis aevi tempus illi dediti,
Cultu atque servitio optimo
Adstringeremur. At puerule tu dehinc
DEI propheta altissimi
Vocitandus es, futurus nempe anteambulo
Domini, paratum eius vias,
Et praebitum salutis huic populo ipsius
Notitiam, in errorum sitae
Venia impetrata propter et per viscera
Nostri intima misericordiae
DEI; quibus nos ortus ex alto aethere
Sol visit, ut praeluceat
In mortis umbraque atritateque horridae
Caliginis degentibus,
Ad dirigendos commodum nostros pedes
In pacis optatae viam.

AD MARIAM VIRGINEM, MATREM CHRISTI. DEUM praeter naturae ordinem insolita agere. Loca ex Esaiae c. [Abbr.: capitulo] 7 et 9. ODE XI.

ACCEPTA IOVAE virgo tenerrima,
Puellularum flos Galilaeidum,
Electa Davidis propago;
Quae tibi mens, animusve qualis,
Cum Gabrielis vocibus angeli,
Legati in urbem Nazaretham ad tuas
Aedes, salutarere multum
Ante nurus alias beata,
Futura praegnas ut pareres DEI
Gnatum, sacrato praedita Flamine,
Quum nulla consuetudo lecti
Cum mare iuncta fuisset umquam?
Sic nempe Plastes omnipotens solet
Insueta quaedam, contra hominum fidem,
Praeterque morem factitare.
Res adeo orbe capace nulla est,
Quae non sit ipsi perfacilis DEO.
Nescin quod esse scripsit Amosides
Divinus in fatis, puellam
Filiolo fore rite matrem,
Cui nomen indat, nomen amabile,
Emmanueli? Scilicet hic puer
Nobis creatur, Diva; nobis
Filius hicce datur misellis.
Is principatum magnum humeris gerit;
Mirus IEHOVAE consiliarius

Audit sub arcano recessu,
Ipse potens Dominus Deusque,
Aeternitatis perpetuae pater,
Princepsque pacis:qui solium aureum
Regnumque Davidis patritum
Iureque iustitiaque condit,
Firmatque multis amplificans modis
Perenne in aevum. Propterea sacro
Repleta flatu cantitasti
Tale melos, merito triumphans.

MARIAE CANTICUM. De DEI clementia, fortitudine, fide. Lucae 2. cap. [Abbr.: capitulum] ODE XII.

MENS haec satorem magnificat DEUM;
Exsultat animus de Domino, meo
Mundique servatore: cui non
Sorduerit humili paratu
Ex corde miti serva. Beatior
Prae ceteris hinc saecla per omnia
Feliciorque praedicabor:
Quandoquidem mihi magna fecit,
Praeclara fecit ille mihi DEUS.
DEUS stupendo numine praepotens;
Cui nomen ut sanctum est, ita usque
Gratia durat adhuc perennis
Erga colentes se reverentia.
Ne patrat acri fortia brachio;
Sternitque profligatque, fastu
Quibus [Reg: Queis] tumido animi insolescunt.

Turbat potentes de folio arduo,
Extollit humiles. Ille famelicos
Larga explet ubertim bonorum
Congerie; cumulatque dites
Inaniarum. Subvenit insuper,
Clementiae non immemor, obvius
Patronus Israeli clienti:
Quaeque atavis proavisque nostris,
Prisco Abrahamo, atque ordine posteris,
Non ambigente est pollicitus fide,
Promissor haud fallens eisdem
His stetit usque, et adhuc stat idem.

AD FRIDERICUM IV. ELECTOREM PALATIN. [Abbr.: Palatinum] Boiorum DUCEM. IN NATALEM CHRISTI. Praescripta formula compellandi DEI filium. ODE XIII.

FRIGORIBUS mediis rursum nataliaCHRISTI
Aegoceros FRIDERICE reduxit,
Accipere hospitio lucentem Hyperionis orbem
Gavisus post annua metae.
Tu mecum, Princeps, superum non immemor, et cum
GRYNRADIO LINGELSEMIOque,
Conspicuis probitate viris, haud laudis egentem
Linguam age in haec bona verba resolve.
O QUAE te pietas caelo detraxit ab alto,
Ut fieres homo, CHRISTE; sacroque
Flamine conceptus, Mariaeque ex virginis alvo
Artubus adsumptis, puer infans

Vagires, stabulo positus; calcaneaque inter
Bubula, et armentalia saecla,
Pauperiem brumaeque gelu patereris acerbum:
Cum dominusque et rex alioqui
Totius orbis eras, aeterna ab mente parentis
Principium ante interpole rerum
Prosatus? Instinctu cuius sunt condita Verbi
Cuncta animata et in aethere celso,
Inque ima tellure, et in amplis aequoris undis.
Nimirum patris haecce voluntas
Corde volutavit sancto mysteria. nam ni
Tanto nos dilexet amore,
Nos (inquam) mortale genus, meritum omnia dira, et
Supplicio mactabile atroci;
Cur nobis puerum hunc nixu voluisset oriri?
Curve dari sua pignera gnatum?
O quantum hoc meritu et benefactum! Gratia IOVAE
Maxima sit; tibi gratia CHRISTE
Haud minor, in terris habitatum qui novus hospes
Veneris, ac lectissima corda
Edoctum mores Evangeliumque perenne,
Tum quod ad exoptata salutis
Iustificae, fideique almae est opus incrementa,
Adque capessendam aetheris arcem.
Effice cognoscat tua dona, tua inclita facta,
Plebs Hebraea, ingrata salutis,
Et secura mali venientis, itemque fac, ad te
Convertantur atrocia Turcae
Pectora, Christiadum temere insectantia gentem,
Doctrinaeque salubria sanctae
Praecepta et leges, et quos Ecclesia dia
Baptismi [(reading uncertain: print faded)] Cenaeque sacratae

Concelebrat ritus, fidei fundamina nostrae.
Absque sit his, labor irritus omnis
Servari cupido. Negitat qui dogmata CHRISTI,
Iam periit, sacra victimae Ditis.

DIE EPIPHANIORUM. Stella Magis illucescens, Herodis caedes in infantes. Ecclesiam subiectam esse afflictionibus. Ex Matthaei cap. [Abbr.: capitulo] 2. ODE XIV,

STELLA, dux comesque viae Magorum;
Inde ab Eoi regione Solis
Utque ad antiquam Solymen, et urbem,
Natus es in qua
CHRISTE, Bethlemam; stetit evidenter
Conscio super Lare, mater in quo
Et tener natus simul haeseratis.
Ilicet illi [Reg: olli]
Gaudio adfecti vehemente in aedes
Inferunt gressus, Dominumque adorant
Poplite incurvo, tribuuntque Regi
Aurea dona,
Turis et micas, lacrimamque myrrhae.
Dein per oraclum moniti in quiete,
Calle deflectunt, patriam petentes
Per loca tuta.
Scilicet venturus eras et ipse
CHRISTUM adoratum, per atrox Tyranne,
Ni magis caedes meditatus esses
Mente cruentas!
Pro [Reg: Proh] nefas dirum! Miseri innocentes
Sanguine effuso [Reg: effusso] rabiemque et iram

Sustinent Herodis, et impiatos
Militis enses.
Venerant iam cum puero parentes
Hospitam Aegyptum, vacuo timoris.
En adhuc tristes hodie Tyranni,
Sidus Olympo
Ut novum illuxit, radiisque terram
Sparsit, in terraque homines morantes,
Ferre non possunt radiantioris
Luminis auram:
Nec modo exstinguunt faculas micantis
Lucidas Evangelii, sed ipsum
CHRISTON [Reg: CHRISTUM] in membris propriis trucidant
Mente carentes.
At DEO sic est placitum, subesse
Hunc gregem saevaeque cruci et periclis
Quibuslibet [Reg: Queislibet] , regnans tamen acer Heros
Filius ille
Caelitis summi, dominatur inter
Hostium insanos trucium furores,
Colligens coetum sibi perfidelem in
Omnibus oris.

DE INFANTICIDIO HERODAE REGIS IUDAEAE. Locus ex Ieremiae c. [Abbr.: capitulo] 31. ODE XV.

QUIDNAM lucratus es latro
Ferox, tot infantes neci
Dando, et tot orbis ab gravem
Parentibus luctum?

Bethlema CHRISTI patria,
Totumque territorium
Immane facinus (pro [Reg: proh] nefas!)
Caedemque senserunt
Ob interemptos bimulae
Aetatis ac minusculae.
Hoc vatis Helciadae prius
Praedixerant ora.
Auditur in Romae sinu
Vox mista lamentabili
Fletu, eiulatu incondito,
Questuque praegrandi.
Deplorat heu Rachel suos
Natos, et omne respuit
Solatium [Reg: Solacium] : periere enim
Satellitum ferro,
At tu innocentum carnifex,
Crudelis Herode, nihil
Hac strage peracerba efficis.
Nam salvus evasit
Puer, propitio numine.
Aegyptus exuli [Reg: exsuli] interim
Securum asylum praebuit,
Tutumque secessum;
Donec reversus a tuo
Fato ipse Nazaretham oppidum
Galilaeo in agro propriam
Sortitus est sedem.
Hinc Nazarenus dictus est,
Reapse MESSIAS, die
Suo voluntatem patris
Sui exsequuturus [Reg: exsecuturus] .

Quod strenue post praestitit,
Nobisque profuso in cruce
Peperit salutem sanguine,
Vitamque caelestem.

TRINITATEM In baptismo CHRISTI evidentissime hominibus esse ostensam. ODE XVI.

PACTO non alio DEUS
Colendus est aut invocandus,
Quam quo se manifestum
Nobis exhibuit, palam
Praesentiae audiri sonoram
Vocem ex aethere passus.
Ecquis signa reposceret
Illustrioris testimonii,
Praeter quod dedit ipse?
Ad Iordanis aquas stetit
Clamator in tesquis [Reg: tescis] . ad ipsum
Egressa urbs Solymaea, et
Iudaeum regio, oraque
Vicina ripis. Heic [Reg: Hic] Iesus
Ut recente lavandum
Se baptismate praebuit;
En derepente caelo aperto,
Albae more columbae
Numen Flaminis enthei
Descendere in CHRISTUM superne,
Et vox ardua Patris
Exaudirier [Reg: Exaudiri] insonans:
Hic est, hic ecce natus ille est
Mi carissimus; in quo

Mire complacitum est mihi.
Huic commodate aures docenti,
O aeterna Potestas.
O aequaeva Triunitas,
Sive Uniternitas coaequa;
Si sic farier ausim:
Ut mirabilis es tuae in
Essentiae perfectione!
Ut mysteria summa
Incomprensibili modo
Latent et hoc in triplice uno, et
Hoc in simplice trino!
Non tres Dii numero tamen,
Sed unus omnino est, tametsi
Unusquisque DEI par,
Ac per se DEUS ipsemet
Ut omni ab aevo, ita omne in aevum.
Mens humana, sagaxque
Maxime ratio nequit
Haec callido indagata sensis
Perscrutarier [Reg: Perscrutari] ullo
Unquam [Reg: Umquam] tempore. sunt enim
Immensa et infinita, et extra
Captum huiusce Minervae.
De DEO o homines bene
Recteque sentite, invocando
Illum sicque colendo,
Ut divina benignitas
Sese revelavit; nec hilum
Disputate rebelles.
Quorsum namque alias sumus
Loti Parentes Filiique et
Sacri nomine Flatus?

CHRISTI SERVATORIS CONCIO. Matthaei cap. [Abbr.: capitulum] 6. Avaritiae et Diffidentiae prohibitio. ODE XVII.

NOLITE vobis, o Homines, opum
Magnarum acervos congerere in sole
Obnoxios aeruginique
Et tineis levibusque blattis,
Itemque avaris furibus. In polo
Contra beatae divitias rei
Conflate, quas aerugo nulla
Deminuit, neque vermis exest,
Nec scaeva furum perfodit ungula,
Raptive praedo. quippe ubi vestrae erunt
Opes, ibidem et cor. Lucerna
Corporis est oculus. Sit ille
Simplex; et ipsum lucidum erit tibi
Per cuncta corpus. Sin oculus fuat
Nequam; tenebrosum quoque ipsum
Corpus erit. sed enim quod in te
Est lumen, atris si tenebris venit
Informe; quales pro [Reg: proh] tenebrae ipsae erunt!
Servire nimirum duobus
Nemo potest dominus. Pol unum
Amet necesse est, oderit alterum.
Hunc spernet, illum nempe tuebitur.
Servire quo pacto potestis
Quaeso DEO simul atque Pluto?
Quapropter aio, ne temeraria
Estote cura solliciti nimis

Nimisque, praeterpropter istaec
Vitae alimenta, quid aut edendum
Aut sit bibendum: neve veremini
De corpore isto, quibus [Reg: queis] sit amictibus
Extra tegendum. Nonne pluris
Quam cibus est anima? atque corpus,
Quam vestis ulla est? Adspicite alitum
Volantum in aethra pennipotens genus.
Nec seminandi, nec metendi,
Horrea nec Cerere aggerandi
Cura tenentur: quas nihilominus
Caelestis ultro vester alit parens.
Quasi ecce vero sitis ipsi
Haud, ratione inita, hisce multo
Praestantiores! Num quis erit, sua
Qui curiosus sollicitudine
Adiungere optatae vel unum
Forte queat cubitum staturae?
Ac de lacerna cur animi angeris?
Ut pulchra crescunt lilia, descite,
Patente campo. non laborant
Ipsa, colu neque fila ducunt.
Atqui probarim, ne Salomonium
Cunctum quidem aurum, et purpureum decus
Splendore quantovis vel uni
Huic aliqua fore comparandum.
Quod si caduci graminis herbulas,
Quas germinantes lux hodierna alit,
Et crastina in furnum relegat;
Sic DEUS ipse amicire gestit:
Quanto magis vos, o fidei parum
Constantis? Ergo parcite farier:

Quid porro edemus? quid bibemus?
Quid togulae super induemus?
Extranei nam singula talia
Stulte requirunt. Ne liquido pater
Scit vester, excelsi ille Olympi
Incola, vos adeo omnium harum
Egere rerum. Quaerite primitus
Caeleste regnum, et iustitiam DEI:
Tum rite, quod vitae necessum est,
Quidlibet adicietur ultra.
Proin sponte curam ponite crastini;
Quando propritim munia crastinus
Privata curabit. Diei
Cuique suus satis angor esto.

DE CAEDE IOHANNIS BAPTISTAE. Matth. [Abbr.: Matthaei] c. [Abbr.: capitulum] 14. Marci 6. ODE XIIX.

SALTATRICULA, pellicis
Nata Herodiados, rege superbius
Pollicente munera
Et dona quaevis, postulata ad usque
Regni dimidium sui;
(Stulto complacuit tantopere emicans
Gestus, et teres pedum
Versura gyro in tortili puellae
Non aurum, nec opes, neque
Armillas petiit, sive monilia,
Sive inaures, aut graves
Gemmas; sed ipsum funebri in catine

Postum Zacharidae caput,
Suasu damnifico matris adulterae.
Namque libere nimis
Baptista regi dixerat monendo,
Nequaquam licitum esse ei
Fratris legitimam tangere coniugem.
Dictum ob hoc custodiae
Is mancipatur; donec ebriosus
Natalem celebrat suum
Herodes, stolidae virginis oribus
Deierando turpiter
Obstrictus, illam compotem petiti
Fecit. nec mora, carceris
Ex antro properans endo [Reg: in] paropside
Spiculator attulit
Collo recisum verticem immerentis.
O et flagitium et scelus!
Reges iustificis consona legibus
Factitare pro DEI
Nutu tenentur. sed Tyrannus iste,
Peior carnifice, optimum
Mactat horribili supplicio virum,
Causa inaudita prius.
Cavete, Reges Principesque magni,
Sic ausis agere impiis.
Insontis siquidem nex nec apud DEUM
Nec satos mortalibus
Modo quit ullo rursus expiari.

AD IESUM CHRISTUM. Necesse fuisse CHRISTUM in cruce immolari, atque ita ingredi in gloriam. ODE XIX.

NULLAMNE summi consilio DEI,
Statoque fato, quondam aliam viam
Fuisse sub caelo repertam
Grande nefas hominum expiandi,
Quam de superna mente patris satus
Ut has in oras pulverei soli
Delaberere ex alto Olympo
Filius unigena ille IOVAE;
Mortalium par factus ab artibus [Reg: artubus]
Nervisque nostri corporis aemulis?
Quem pro reatu diluendo
Perfidiosa manus nefandis
Mactaret ausis, immeritum mori
Leto cruento; victimaque innocens
Culpam nocentum sustineres
Ipse, graves lueresque poenas
Sic immolatus vulnere; ceu cadit
Insons ad arae fulcra, secespitam
Gulae recidendae meatu
Accipiens ovis hostiatam.
O certa vitae CHRISTE salus meae,
Quae te polorum tanta necessitas
Coegit extentum probrosa
In cruce ferre necem pudendam?
Ab destinatam sponte adeo tua
Mortem subisti, nos ut homunculi
Per te reviviscamus, Orci
Mancipia, in mediis sepulti

Eheu tenebris. namque animarum edax
Satan tenebat nos quadriformibus
Crudele constrictos catenis.
Quod nisi te medium obtulisses
Vitro, sequestra pace, DEUM inter et
Mortale sexus; gratia pol quidem
Amissa primaevo parenti,
Esse reconciliata porro
Haud quisset unquam [Reg: umquam] . tantum odium DEO,
Tantam iram et ardorem in genus impium
Delicta commorant, abusae
Arboris ob violata poma.
Sed flexicordi postquam animos prece
Amorque nostri et commiseratio
Placavit, obsecratione
CHRISTE tua; placuit Tonanti
Ut te patrono et vindice prorutae
Confringeretur mortis aculeus:
Ut saevientis dura noxae,
Dura necis mala, dura Averni
Pervincerentur te duce; et hostium
Princeps cavernosam in phylacam datus
Regno edomaretur subacto.
Iam bene habet. Domitor trifaucis
Compescuisti guttura Cerberi
Latrantia, et rictum in Cacodaemonum
Ferrata misisti capistra;
Conterere exitiale visus
Caput colubri, ter tua lividis
Admolientis morsibus icere
Calcanea in cassum, pedesve
Laedere. Victor io triumpha,

Io triumpha, quod redivivus in
Auras serenae lucis ab inferis
Reversus, et terrae salisque
Aequore non modo inambulasti;
Sed post et ipsum corpus ab his plagis
Sursum elevatum, patris ad entheam
Dextram, in supremo CHRISTE caeli
Culmine vi propria locasti;
Factos tuorum (ceu meritum est) pedum
Scabellum, atroces hostica pectora
Premens tyrannos, Barbarosque
Iustificae fidei rebelles:
Mansurus istic, non alibi; capi
Caelo decorum est: donec ad ultimo
Cernenda facta et mille causas
Iudicio, tuba mortuosque
Vivosque clangens evocet obvios,
Ante ora claro Sole nitentia
Critae, tribunali tremendo
Sistier, aeriis in oris.
Tunc intueri vestrum erit impii
Frustra immadenti lumine, quem cruci
Suffixeritis; cuive palmas
Atque pedes, laterisque costas
Transfoderitis. Quam miserabiles
Ibi eiulatus pectore ab intimo
Edetis! At tu o huius une et
Unice CHRISTE redemptor orbis,
Vultu benigno respice me, tui
Fidentiorem vi meriti et necis,
Hereditatem addestinatum
Cernere perpetuae salutis.

Te nempe fretus fortiter oppetam,
Quandoque fati lege Adamantina
Citabor: idem expergefactus
Aggere de tumuli resurgam,
Novo entheatus corpore. Sic fides,
Sic spes in aevum quosque animare amat;
Pro queis [Reg: quibus] beandis anne frustra
Sit tuus ille cruor profusus?

AD CHRISTUM. Peccata sibi remitti, et Spiritu sancto duci exoptat. ODE XX.

CHRISTE, placati suboles parentis,
Gentis humanae scelerum redemptor,
Ne meae commissa precor memento
Stulta iuventae.
Gratiam implora patris ac favorem,
Et tuum in primis animum benignum
Obsecres pro me, veniamque noxa
Supplicioque
Impetres. Unus miseris asylum,
Unus es patronus et advocatus.
Totius mundi male perpetrata
Crimina leto
Si tuo tellis [(perhaps: tollis)] , meacumque tellas [(perhaps: tollas)]
Oro. sic et deinde patris tuoque
Spiritu motore regas euntem
Tramite recto,
Ne viam secter vitiosiorem,
Neu reus poenam merear nocentum.
Spes mea in te omnis sita, et omnis haec fi-
Ducia in uno.

Instar errantis pecudis vagabar
Nuper: at neglectum ad ovile migro
Paenitens. Num pator ovem repellas
Sponte reversam?

AD DEUM. Sese ad vitam beatam praedestinatum Spiritu sancto usque firmati cupit. ODE XXI.

AETERNE caelestum atque hominum sator,
Si corde in imo, sique oculis fero
CHRISTUM magistrum, teque patrem,
Atque adeo tua verba et eius
Observo: si vos diligo, si colo,
Sicut Prophetae sicut Apostoli
Iussere: ne quaeso sacrati
Flaminis aura mihi negetur,
Progressa de te proleque de tua,
Regnante tecum, votaque seria
Quae fundo, promptis hauriente
Auribus. Ille mihi patronus,
Ille advocatus, sicut et omnibus
Piis, ad illum confugientibus.
Dignatus es certam salutis
Notificare viam redempto,
Cari profuso sanguine filii.
Hanc usque eandem fac gradiar viam,
Dum meta sese ostendat, ad quam
Dirigitur scopus omnis aevi.
Quin me beati participem poli
Praedestinaris consilio tuo,

Elegerisque ad certioris
Gaudia percipienda vitae
Post hanc caducam; num dubitaverim?
Quare quod in me Spiritus efficax
Bonum incohavit, firmet illud
Perpetuo, peragatque demum.
Tuum est profecto, quod bene sentio.
Tuum est, quod ardet mens opus ad pium
Sanctumque. Tantum fac, paterni
Gratia ne mihi desit oris.
Frigesco, ni me confoveat tuae
Scintilla flammae. Ferveo, si micet
Saltem una mica almi favoris.
Frigora mors sequitur, calorque
Vitam relinquit; postquam animus pigra
Torpedine et mens obriguit gelu.
Plus ergo cunctas plusque in horas
Igne tuo mihi pectus uro;
Curaque, semper lychnus hic ardeat,
Ceu flamma vivae lampadis in sacro
Templis sacello. nam sacellum
Pectore in hoc tibi consecratum est.

PAULI MELISSI SCHEDII FRANCI MELETEMATUM LIBER SECUNDUS.

AD DEUM DEORUM. Pro incolumitate ELISABETHAE ANGLORUM REGINAE. ODE I.

REGUM potestas, altaque Principum
His endo [Reg: in] terris in proprios greges
Manus, megistanumque robur,
Unde sui stabilimen, abs te
Nisi o IEHOVA, perpetuum obtinet?
Tu sceptra et enses, tu diademata,
Sellasque regales opesque,
Cum populo perobedienti,
Cuicumque visum est attribuisse amas,
Illosque terrarum indigitas [Reg: indigetas] Deos.
Vis proinde, quae forma est superni
Imperii et dominationis,
Et qualis ordo caelicolas regit
Obtemperantes; consimili modo
Tuae voluntati per omne
Consona legitimi dynastae
Iura administrent, commoda subditis:
Quibus [Reg: Queis] ore sancto PAULUS Apostolus
Erga magistratus ita esse
Corda animata monet iubetque, ut

Antiquius nil aut prius aestiment,
Quam pro salute atque incolumi statu
Summatum inoblita frequentes
Fundere mente preces ad astra.
En, quae piorum turba tibi ferat
Indesinenter vota potentia
Videsne et audis, summe caeli
Rector, et Oceani solique
Fundator imi? Pars ego supplicum
Adoro, quanta possum humiles prece;
Quaesoque, Reginam Britannam
Praecipue tueare Elisam,
Vim contra et astum et dira pericula,
Quae machinatur plurima non Satan
Modo inferorum trux tyrannus,
Verum etiam violentiores
In adstruenda caede satellites
Trucis tyranni. Da rogo salva sit,
Diuque in hoc regno superstes
Iustitia et pietate pacem
Conservet almam, Palladiae novis
Praecincta olivae termitibus comas;
Instar columbae fellis orbae,
Simplicitatis amans, itemque
Prudens, ut anguis callida. Quod palam
Si Mars atroces in dominam manus
Admoliatur, sive opertis
Insidiis inimicet urbes;
Devictus abeat semper: ut hostium
Potita numquam sit cata doctaque
Virago; cui pol nulla vidit
Natio, nulla videbit aetas

Parem, et tot amplis dotibus uberem.
Illa impetratae munera gratiae
Agnoscit, exsolvitque dignas
Ingenua tibi mente grates,
Tuumque nomen praedicat, insulis
Partae triumpho laudis ovantibus,
Propter gubernatas secundis
Te duce consiliis habenas.
Longaevum ELISA sospite, et Angliam et
Mansuetam Hibernen sic fore sospitem
Certum est. Piarum acerra quid non
Plena precum queat obtinere?

FRIDERICI IV. ELECTORIS PALATINI PRECATIO AD DEUM OPT. MAX. [Abbr.: OPTIMUM MAXIMUM] Ob salutarem principatus sui gubernationem. ODE II.

RERUM perennis auctor, omnipotens DEUS,
O ille noster et tui CHRISTI pater,
Quem confitemur esse Dominum, quem Deum
Aeternitatis compotem;
Cuius redempta turba pretiosissimo
Sumus cruore, et liberata ab hostibus
Animae, Diabolo, Morte, Noxia gravi,
Erebique duris vinculis:
Agnosco summam beneficentiam tuam;
Agnosco liberaliora munerum
Augmenta et incrementa; pro quibus [Reg: queis] maximas
Tibi agoque et habeo gratias

Mortalis, immortalitatis particeps.
Ac quia supremi es incohator ordinis
Hominum, magistratusque servator boni,
Regum Ducumque cor tenens
Tua in potestate et manu; nec non in has
Mundi senecta, o Domine clementissime,
Me iudicavit dignum et aptum et idoneum
Divina Maiestas tua,
Quem constitueres Principem populi istius,
Hereditatis iure maiorum ex manu
Ad me voluti: Spiritus quaeso tui
Dones ea me gratia,
Ut segregare calleam bonum a malo;
Sicque administrem iura priva et publica,
Ne quid per ullam iniuriam praevaricer,
Ullave peccem incuria.
Quorum adminiculis ad guberna utendum erit,
Ii sint honesti, sint pii et probi viri,
Aequi bonique vindices; nihil ad suum
Emetientes commodum,
Sed iustiorem ad normam, amussim, regulam;
Ut pondus, ut mensura, ut et numerus quadret.
Fac avita Pietas, obsecro, quam primulis
Didicisse ab annis gaudeo,
Et orthodoxa Christianorum Fides
Mecum perennet. Ceterum Prudentia,
Iustitia, Fortitudo, Temperantia,
Aliaeque virtutes mea
Regnent in aula, vitiaque omnia exsulent.
Averte porro saeva bella, mi DEUS;
Et da quietem, daque pacem, sicuti
Salomonis aevo prospero

Felix dedisti. Sit lues procul, procul
Sit dira pestis, misera sit procul fames.
Te dante vigeat optimus rerum status:
Meusque populus te colat
Ametque; sicut te colo ipse, teque amo:
Colamque semper atque amabo, donec hos
Artus movebo, donec haec membra, ultimum
Ad usque vitae anhelitum.
Me proinde firmet aura sacri Flaminis,
Gressusque custos Angelus recte regat,
Ne calle trito veritatis unicae
Lapsans aberrem devius.
Haec oro per CHRISTUM advocatum, ad dexteram
Tibi sedentem, filium carissimum;
Cuius petentum nomine haud umquam pater
Preces piorum respuis.

AD REINERUM REINECCIUM. De quatuor monarchiis, in DANIELIS vaticiniis. ODE III.

ORBIS monarchas, saecula quos docent
Antiqua longis ordinibus libri
Tulisse, cum sceptris quaternis;
Iunctaque regna tyrannidesque,
Statusque priscos nobilium urbium
Sumpsti disertis dicere paginis,
Praeclare REINECCI; suasque
Singula per series tributa
Sic explicasti sedulus, ut quasi
Se ipsi intuentes in speculo duces

Magnique reges Caesaresque,
Oppidaque imperii, quibusque
Cura est salutis maxima publicae,
Discant abunde, nil stabile antea
Fuisse, nil aevo esse nostro,
Nil fore temporibus futuris.
Considerate o visa veterrima,
De queis prophetis nos Daniel sacer
Instruxit olim, quidnam imago
Aurea tota caput figuret,
Argentea ipsum pectus, item manus;
Femurque ventremque aenea, tibias
Ferrata: cui stiparit imos
Creta pedes simul atque ferrum.
Dein belluarum quid quatuor velit
Adspectus horrens. Assyrium leo,
Ursusque Medum, pardus ales
Graiugenum, Latiumque regnum
Armata signat bestia cornibus
Decem; pusillum de quibus exstitit
Cornu, exsecrando verba magna
Ore vomens, superumque sanctos
Bellis lacessens: sedquod, ut auguris
Testis loquela est, interimi igneque
Debet cremari. Iamque finis
Imminet imperio Latino.
Pedes vacillant. nam fragilis nimis
Argilla ferro mista nequit probe
Conglutinari. Iam recisus
Absque manu lapis ecce crescet
Ingentem in ocrem, qui validissimus
Regnum incohabit perpetuo vigens,

Duransque in aeternos per aevum
Omne dies; ita destinatis
Agente fatis consilio DEI,
Rerum supremi: cui solium igneis
Ardet pyropis, flammeusque
Manat ab ore flagrante torrens.
Haec CHRISTIANUS, rex Daniae inclutus,
Pie institutus, secum animi vigil
Perpendat; eventusque rerum,
Lubrica quas rota Fortis urget
Agitque gyrans, credat ita arbitro
Regi IEHOVAE, nil fieri secus
Ut possit, ac fixim suopte
Iudicio prius ordinatum est.
Fremant Tyranni, frendeat hostium
Cohors, furat trux vis Cacodaemonum
Quid tum? manebunt indirempta
Sceptra tamen potiora CHRISTI

DEO OPT. MAX. [Abbr.: OPTIMO MAXIMO] Extorres supplicant ob sustentationem vitae. ODE IV.

COMMODATOR alme vitae
Rerumque necessariarum,
Queis [Reg: Quibus] egemus exules [Reg: exsules] ,
Patria regnoque pulsi;
Da quaeso, famen quo miselli
Arceamus palladam:
Da gelu contra malignum
Quo nuda cohors vestiamur:
Tuta asyla da fugae.

Saevit in nos Antichristus,
Saevit Babylon, et Tyranni
Saeviunt crudeliter.
Lar ademptus et Penates,
Direptus ager vineaeque,
Villulae, atque heredia,
Ob piam professionem
Rectae fidei et veritatis.
Attamen stamus tui
Stabimusque voce CHRISTI
Freti, fore nimirum, ut alta
In poli arce centuplum
Recuperemus. Euge IOVA,
Ne desere nos, neu relinque
Deditos soli tibi.
Quicquid hoc duri atque acerbi
Stat ferre animo non iniquo.
Tu dabis constantiam
Fortitudinemque menti,
Ut propositi perseveret
Usque et usque mens tenax,
Donec in caelum aggregemur
Veram patriam, praemiorum
Gloriaeque compotes.

AD IEHOVAM DEUM. Nefariorum detestatio. Sub finem orationis Dominicae formula. ODE V.

IMOS recessus pectoris intimi
Quamvis profundos, et penitissimas

Cordis latebrosi cavernas
Lumine qui vigilax acuto
Rimare Lynceus, o iecoris DEUS
Scrutator et renum: hunc animum vides,
Adfectus erga te sacrumque
Quo fit amore fideque cultum.
Odi profanos, quotquot ubique sunt,
Idololatras: odi hominum genus
Mendax, et infucata gypso
Dicta, vafrosque dolos, technasque
Versutiores. Execror [Reg: Exsecror] impios,
Et impiorum facta nefaria.
Detestor excordes tyrannos,
Bella tuo populo moventes
Tuoque CHRISTO, proxima dextera
Loca obtinentis. Vah! utinam in manu
Mea et potestate esset arma
Sumere, et immeritos ab armis
Iniuriosis. quibus [Reg: queis] queror opprimi
Turbam fidelem, fortibus ut decet
Ausis potenter vindicare:
Certe ego dedecori probrove
Nequaquam opinor Christiadis forem,
Verace pugnans pro studio pii
Sanctique cultus, proque salva
Religione, patrumque ritu
Antiquorum. Spe tamen erigor
Certa futurum, ut mittere vindicem
Digneris, ultoremque iniquae,
Quam perimat brevis hora, causae.
O Sol, et o tu Luna, volubiles
Gyrate cursus vel solito ocius [Reg: ocius] ,

Quo tam cruentati ruinam
Praecipitem videamus hostis
Unius, et mox alterius necem,
Itemque fatum lugubre tertii.
Contra o salutares IEHOVA
Bellipotens age prosperosque
Sortire falces. Sic tibi nominis
Sanctescat aeternum o genitor decus,
Tuumque regnum adventet; utque
Endo [Reg: In] polo tua, ita endo [Reg: in] terra
Fiat voluntas. Cetera des cibum
Substantialem, nostraque debita
Libens remittas, debitori
Quisque suo veluti remittit.
Tentationi denique ne rogo
Obnoxios nos linque, sed a malo
Tuere. nam sceptrum et potestas
Gloriaque est tua in omne saeclum.
[Note: Substantialem: vel lege, Quotidianum]

AD ABRAHAMUM COLBINGERUM AUGUSTANUM. Ecclesiam inter adflictiones semper emergere, veritatem praevalere. ODE VI.

UT praeter humanum ordinem
Salamandra in igne vivit,
Flammam sua vi stinguere
Potis; ustulata sic ab
Incendiis Ecclesia
Mediis sibi vigorem

Sumit, Tyrannos enicans [Reg: enecans] .
Nihil ipsa flamma in illam,
Nil ipsa flamma in hanc potest;
Nihil ipsamet Tyrannis.
Ferro petita denique
Licet obruatur, ut quae
Exposta sit conflictibus
Pharaonis; illud ipsa
Fronte obvia elidit, velut
Solidissimo ille cornu
Excutere Rhinoceros solet
Elephantis acre robur.
Sic virgo libertatem amat
Sibi vindicare victrix.
Thoraca [Reg: Thorax] loricamque ei
Galeamque subministrat
Scutumque et arma Veritas
Gladiata, et usquequaque
IUELLIO munimine
Bene tecta. quam Latine
Primum loquentem Teutonas
Resonare deinde voces,
Diserte COLBINGER, Nicri
Docuisti amoenum ad amnem,
Grato utilique plurimis
Studio et labore (fas, te
Laudare) navato. Licet,
Licet ecce Veritati
Prodire in auras, qua libet.
Licet hostium furorem
Contemnere, et liberrimo
Pede in aream palaestra

Descendere, athletae modo;
Polyphemum ut in Gethaeum
Proles solebat Isai.
Viden ut repente fallax
Mendacium, instar noctuae
Oriente Sole ad auram
Caecutientis, aufugit?
Pariterque conicit se
Vana in pedes Calumnia?
Viden ut caput resurgens
Extollit altum Ecclesia,
Variis adhuc in antris
Dispersa? Libertasque se
Rediviva sistit, Orci
Iam mancipato vinculis
Cacodaemone, Antichriste
Parente? Plaudat gens pia,
Et ovante cantet ore
Paeana maximo Deum,
Rigida manu parato
Terra marique sternere
Validissimos tyrannos;
Ut CHRISTUS in Sponsa unica,
Et in hoc triumphet ipsa.

AD ANDREAM HENAEUM FRANCUM. De Satanomachia, opere illius Poetico. ODE VII.

GLAUCAS sedentem vitifero in iugo
Te Meni ad undas, qua Lara caerulam

Effert in auras Franca turrim,
Bellaque Tartarei Satanis
Adversus invicti unigenam DEI
Gnatum canentem, non sine numinis
Caelestis adflatu sereno,
Religio pietasque vivax
Cordatiorem firmiter efficit,
Ac subministrat robora dexterae,
Mentique vim pollentiorem
Addit, ab aetheria profectam
Virtute. Quis non talia comprobet
Diviniorum texta poematum,
Causam IEHOVAE>> vindicantum
Hostis ab insidiis dolisque,
Necdum expiatis Marte cruoribus?
Atrox ab orbis transfuga conditu,
Sanctique desertor superbus
Ordinis, et socios et ipsum
Se, cum catervae totius asseclis,
Gehennae in aeternae exitium grave
Protervia atque ausu nefando
Praecipitans; hodieque secum
Plures eodem supplicii rapit
Diros tyrannos, utpote partium
CHRISTI in fideles ense et igni
Ex capitali odio furentes.
Ingens sed istos et Cacodaemonae
Victor triumphat, atque dehinc truces
Porro triumphabit, nec oris
Non gladio ancipite interemptos
Dabit tyrannos. Est etenim, vides,
In militantum purpureo agmine

Ecclesiarum, quae repugnax
Se veterana cohors, recensque
Corona tironum, intrepide gerat
Adversus insultum innumerabilem
Serpentis antiqui, illiusque
Toxica, sanguineasque caedes.
Haec cum [Reg: quum] decoro carmine concinas
HENAEE, et armis quod proprie nequis,
Audacter inculces frequenti
Infragilis calami labore:
Laurum virentem, quae tibi timpora [Reg: tempora]
Cingat, mereris, nobile praemium
Vigoris, integraeque mentis,
Perpetuaeque animositatis.
Constanter ergo perge, nec occuba
Sudore victus. Posteritas sequens
Tibi patronam veritatis
Calliopen sciat exstitisse.

DE ANIMIS INTERFECTORUM. Ex Apocalypsi cap. [Abbr.: capitulo] 6. ODE VIII.

ENTHEAE mentes, animaeque diae,
Ob DEI verbum misere peremptae;
Quid quiritanti cava templa caeli
Voce repletis,
Impiis CHRISTI properam ultionem
Hostibus cunctae simul imprecantes?
Sanctae [(printer); sic: Sancte] , veracis DEUS o loquelae,
Quo tuus usque

Exacerbatis pede contumaci
Sermo proculcatur humi tyrannis?
Quam diu cessas reserare iussi
Iudicis ora?
Quando erit, nostrum ultor uti cruorem
Vindices, regnique tui perennem
Adseras famam, tremor incolarum
Ultimus orbis?
O querelarum mihi temperate
Anxios aestus, gemitusque anhelos.
Interim laetae capitote cinctum
Sindonis albae,
Et sub hac paullum requiescitote,
Quae throno vicina relucet, ara.
Nondum enim impleto numero omnis aggre-
Gatio facta est.
Quippe conservos sociosque vestros
Quam brevi caedes eadem manebit:
Fratribus vestris eadem cruenta
Supplicia instant.

AD LAMBERTUM LUDOLPHUM PITHOPOEUM. Ob peccatum et morbi homines infestant, et mors ipsa. Animae immortalitas. ODE IX.

NOLIS ademptae tristia coniugis
Fata ADELETAE plus nimio queri,
Frontemque velatus cupresso
Immodicis proprium cor usque
Exisse curis. Non redit ex humo
Quisquam sepultus; non, licet arduis

Terram parentem rite votis
Ac precibus PITHOPOEE places,
Et te fatiges luctibus anxiis.
Severa IOVAE lex adamantino
Praescripsit aeternum manentis
Hanc graphio seriem tabellae.
Terrestre sexus, quod violaveris
Mandata, labens in vetitum nefas;
Plectare par est morte. Morte
Supplicium meritamque poenam
Dabis IEHOVAE. Pulvis es, o miser;
In pulverem ergo compare cum tua
Redibis: et vestros necesse est
Sors eadem maneat nepotes.
Hinc aegritudo pallida, et heu nocens
Obsedit artus membraque diritas,
LAMBERTE, contagisque multa
Milia, tabificaeque pestes;
Tandemque vitae discidium. Tamen
In hoc beatos rere potissimum,
Expergefactis quod supremo
Corpora viva die resurgent
Imis ab umbris. Qui bene fecerint,
Caelum occupabunt: qui male, Tartara.
Neutrius at patris, tametsi
Dissimiles, animae interibunt.

AD DEUM. Neminem DEI auxilium frustra implorare, modo respiciat. ODE X.

VITAE praesidium meae,
Ne me desere, neu me (rogo) deiuva,
Credentem Pater o tuis
Firme pollicitis, et fidei tuae,
Numquam fallere callidae.
Nam quem, stratus humi cernuus, invocem
Praeter te prece supplici?
Nati nempe tui nomine, se reis
Patronum miseris fore
Pacti, spemque animi non fore lubricam
Aut fluxam. Sed enim bonos
Haud es de variis eripere insolens
Turbis atque periculis.
Clementem et facilem se tuus exhibet
Semper sponte sua favor,
Erga corde humiles et studio pios.
Nemo non tibi supplicans
Voti compos abit; si modo flagitans
Haud contraria Nummi
Divino petiit. Saepe alias quidem
Mens quiddam temerarium
Inconsulta rogat; sed dare debitor
Nequaquam ipse teneberis,
Quod te poscit hians pectoris impetus.
Scis aeterne DEUS, tuis
Quid primum expediat. Da, quod opus: nega,
Quod nobis dare non opus.
In te reicio [Reg: reicio] dura molestia,

Curarumque onus omnium,
Et quaecumque nimis triste cor aggravant.
O ignosce precor Pater
Erratis, quibus in te graviter mihi
Peccatum est. memini, volens
Nolens quam merui supplicii reus
Noxam. stat resipiscere,
Vitamque in melius vertere. quod quidem
Ut praestem, haud opis est meae;
Sed, quod mitte, Sacri flaminis: haud meae
Spontis, verum operis tui:
Solius (fateor) denique gratiae,
Nec sane merui mei.
Hinc amplam cupido materiem dabis
Laudandique tui, et tuam
Aevo perpetuo munificentiam.

AD CASSIODORUM REINIUM. Dr Bibliorum sacrorum in alias linguas conversione. ODE XI.

INTERPRETANDI quos studium tenet
Divina rerum, et scripta volumina
Auctore IOVA transferendi
In patrias aliasque linguas;
Ne nomen illi perpetuum gerent
In omne saeclum. Scilicet aetheris
Fulgebit in morem sereni
Docta cohors; solidaeque cultor
Creber nitebit iustitiae, velut
Spico relucens Erigoneius
Ardor, vel insignes ad Arcton
Circumagens Helice quadrigas.

Te squalidarum lampada noctium,
Te non verebor sidus Iberiae [Reg: Hiberiae] ,
Et Hispalensis lumen orae
Dicere, CASSIODORE REINI;
Qui Bibliorum dogmata mystica
Vatumque sancta oracula proprie
Vernacula expresti loquela,
Non aliunde petens, nisi ipso
Ex fonte lymphas ubere purimas.
Haec Hippocrene, hic Clarius latex.
Qui potat hinc, numquam sitibit.
Quin aqua talis avaro ab haustu
Depleta, fiet vena perennium
Vitae scatebrarum, ut Samaritidi
Praedixit Unctus, patriarchae
Ad puteum residens Iacobi,
Fessus viarum. Quando erit, has uti
Reges scatebras promptius appetant,
Quam tot propinatum venenis
Pestiferum calicem nefandae
Illius, ac plenae illuvie lupae,
Illustris ostro quae Babylonio
Gemmisque et aurato monili
Purpurat, ambitiosa cerni?
Obstructus at fons hic sapientibus
Mundi et peritis: novit sum rudis
Infantium aetas. Nempe iusto
Sic placitum est et erit IEHOVAE

AD THEODORUM SIMELBECRUM, MEDICUM. Perdurandum in patientia. ODE XII.

NEMO non debet, THEODORE, caram
Et tori et vitae sociam legendo,
Funeris secum memor ultimaeque
Mominis horae,
Ante sic aevi moderare cursum,
Sic capessendas agitare habenas;
Ut, graves si laeva ferat rotanti
Fors pede casus,
Esse durandum putet, obviosque
Impetus Fati tolerandum acerbi.
Ne viatoris sumus instar, hoc in
Orbe vagantes.
Ut gelu contra pluviasque tristes
Et Notos sese ille probe tuetur;
Tela sic durae fera Sortis evi-
Temus oportet,
Si pote est: si non pote, perferamus
Fortiter. Quapropter adempta coniux
Lege fatali licet impotentem
Ipsa dolorem,
Squalidum et luctum viduo crearit;
Sic voluntati tamen acquiescas
Fas erit caelestis heri, suprema
Fila secantis,
Ne qua committas, quasi Christiani
Moris oblitus patientiaeve [(reading uncertain: print blurred)] ,

Aut regi doctae rationis expers
Turba profana;
Quibus [Reg: Queis] resurgendi et redeundi in auras
A rogo spes nulla super. Fidele
Pectus aeterna manet occupanda
Praemia vitae.
Hoc idem IOVAE minime reluctans
Gratiam captat. Bona saepe demit
Ille, quo longe meliora donet
Rite petenti.

AD IOAN. [Abbr.: ?] OPSOPOEUM BRETTANUM, MED. [Abbr.: MEDICUM] De prophetis et Sibyllis. ODE XIII.

FLAMMIS amorum percitus entheis
Mortale saeclum sic IOVIS optimus
Flagravit, ut secreta mentis
Sensa suae, et penitissimarum
Abstrusa rerum, mentibus obviae
Clarare nostris haud fuerit, polo
Testante, dedignatus olim.
Hinc alacres monitis Prophetae
Sacrique vates, pectora numinis
Plena, et futuri provida, non rudem
Diae voluntatis pigrorum
Esse hominum voluere gentem.
Nobiscum eosdem multiplici sono
Adhuc loquentes in grege publico
Audimus; o non absque fructu,
Non utinam sine disciplina:

Hinc et Sibyllas aetherius pater
Indulsit orbi, fatidicum genus;
Oracula et decreta caeli
Cum numeris hodieque fantes.
Bonis in harum carminibus bene
Enucleandis (quantula nam super?)
Haud paenitendam rare censor
Ponere amas operam OPSOPOEE,
Examinando singula pensius,
Ad veritatis iudicium probae
Iustamque lancem ponderata,
Qua notha, qua genuina constent.
Sed heu dolendum est, deperiisse tot
Iniuria aevi scrinia Phoebadum,
Absumptaque igni desiisse
Notificare animum Tonantis.
Sancte coluntor cetera nil minus,
Servata nobis quae dedit aevitas,
Ignara mentiri, aut propinquam
Decipere imperii ruinam.
Quis unus e septem est, age fare; quis
Octavus idem est, interitu gravi
Vicinus? Ecquando parata
Sit via Regum oriente Sole?
Quippe hercle restat regnum aliud, piis
Caelo sub amplo, Bestia cum cadet,
Dandum; potestatisque summae
Ius, pede sub dominante CHRISTI
Stratis Tyrannum verticibus, bonos
Grassantum in omnes undique, et omnia
Divina proculcantum et humana
(Ut libitum est) ubicumque iura,

Eventus instat. Sic Daniel sacer,
Sic dius Esdras vaticinatus est.
Praesaga vox non fallit unquam [Reg: umquam] ,
Nec temere est, quod ait Sibylla.
Monemur astris: at quota quaeque vim
Necessitatis natio posterum
Nosse ardet? Ob peccata mutat
Sceptra DEUS, variatque Reges.

AD AUGUSTINUM CALLIAM IC. CALLUM. Pietatis studium omnibus aliis antecellere. ODE XIIII.

CALLIA, pulchre est animo et beate,
Si sacris ponat studium in libellis,
Resque divinas meditetur ardens
Nocte dieque.
Legifer Moses, veterisque vates
Saeculi, Psalmumque beatus auctor,
En voluntatem manifestiorem
Diaque IOVAE
Iussa declarant: adeoque CHRISTUS
Ipse, legatique eadem severe
Pectori inculcare pio laborant,
Non sine flamma
Spiritus sancti per eos agentis.
His ab oraclis animae salutem
Limpidas haurire velut scatebras
Semper amicum est.
Hic labos [Reg: labor] Emblematicas figuras
Texere, insertasque polire lexes,

Schoenio te reddit Atheniensi
Nobiliorem,
Comicos fingente sub arte quondam
Scaenica lusus; potiorem et illo
Callia, Methymna paterna tellus
Quem venerata
Fertur, Alcaei lyricaeque Sapphus
Inscholis exacta mele explicantem.
Macte praeclari decoris bonaeque
Munere famae!
Cum queas civile toga in forensi
Ius domi tractare forisque, mavis
Exul [Reg: Exsul] in summi penetral Tonantis
Mente sagaci
Tendere, exemplumque Duci sequendum
Obvios hic [Reg: heic] ante oculos locare:
Discat ut quanti pietas avita
Religioque
Possit, instillata animis pudicis.
Terra cum caelo pereat necesse est:
Durat aeternandus in omne saeclum
Sermo IEHOVAE.

AD IEHOVAM DEUM OPT. MAX. [Abbr.: OPTIMUM MAXIMUM] Oppressus aerumnis levari petit. DEI praesens auxilium. ODE XV.

SUSPIRO. nam quid mi superest, DEUS?
Suspiro et ingemisco.
Palpitantis anhelitus

Cordis fatigatum opprimit anxiis
Curis laboribusque
Aerumnisque gravantibus.
Molem universae tergore machinae
Quam portat acer Atlas,
Sustinere humeris meis
Cernor renitens; pondere ceu gravi
Arbos [Reg: Arbor] Syrisca flexa,
Contra fortiter erigit
Vepallidarum brachia frundium [Reg: frondium] .
IEHOVA, gentis humanae
Altor optime, fac precor
Onus ferendo sit leve. nam mihi
Pessum dato quid ultra
Vires imposuisse onus
Amas herili lege redargui?
Paullum remitte quaeso
Ingruentia sarcinae
Tormenta magnae. Cernis, ut hoc genu
Labascat, alterum non
Substet, poplite languido?
Quin ima terrae in viscera lubricae
Immersus, eminere
Pareo ore tenus modo,
Vixque ore. Robustum o cedo brachium
Patrone summe, et agri
Dextram prende clientuli,
Ne prorsus abstrusum in barathrum ruam,
Qua nulla lucis aura,
Nulla fax ubi siderum
Refulget. Eheu, mi pater, obruor.
Sic me perire, sic me
Vastae molis adobrui

Gaudes acervo? Dum loquor, en manum
Protendit, et labantum
Suffulcit DEUS artuum
Massam. Quid ultra mens petis aut aves?
Quid ingemiscis, aut quid
Anhelas anima o vaga?
Umquamne frustra spes fuit in DEUM
Reposta? num pudori est
Ipsa aut ludibrio fides?
Votis vocatus semper inaudiit
Pater, suosque porro
Benignus pater audiet.

EXERCITIUM Catecheticae doctrinae commendatur. ODE XVI.

MOS hic in castis bene constitutus
Teutonum est fanis, pueri et puellae
Ut catechismi capita examussim
Tradita discant.
In scholis coetus ita, Christianum
Ordiis primis, veteres solebant
Floridos annis et adultiores
Rite docere.
Imbui prodest viridem iuventam
His rudimentis. Pia sanctitatis
Instruunt mentes elementa crassas,
Cordaque formant
Ad DEI cultum facili tenore.
Haeret inculcatum animis, tenello
Quicquid accepere rudes in aevo,
Non sine sancti

Gratia flatus, vegetoque fotu.
Si roges parvos hodie puellos
De fide, iuxta articulos salutis;
Ne magis illi
Congrue responsa dabunt rogati,
Quam senes olim. Pietatis huius
Germinans radix adolerit [(perhaps: adolevit)] , exin
Pubere vita
Uberes quamvis etiam educabit
Plantulas; cultis Paradisi in hortis
Quae propagatae trepident perennes
Edere fructus.
Angeli gaudete bonam ob minorum
Indolem: tuque o bone CHRISTE patri
Fac sit acceptum, pueri et puellae
Quod pia discunt.

AD BONUM ANGELUM. Pestem averruncati rogat DEI beneficio. ODE XVII.

SUPREMI Iovis ANGELE,
Cui tutela meae salutis
Commissa rite est; huc celer advola, et
Securam hancce domum, domusque
Exoptabilis hospitem, et
Uxorem quoque liberosque
Contagiosis eripe pestibus;
Tutum et me simul inquilinum
Praesta. sic tibi maximi
Detur perpetuo Tonantis
Vultum intueri, cumque pia prece
Tura offerre sacras ad aras.

Vos fidelibus addidit
Custodes DEUS, et ministros
Curam suorum iussit habere, quos
Manet dia beatitudo.
Non gaudetis atrocium
Plena congerie malorum;
Sed dulcem amatis innocuo statu
Vitae candidulae tenorem.
At tu summe DEUS, tui
Ob CHRISTI meritum, misellis
Placatus adsis; ac segetem luis
Verrunces rogo pullulantem
Maestis urbis in angulis.
Aer sit bonus ac serenus,
Revisat aegros optima sanitas;
Hinc longe exsulet aegritudo.
Te curante, lues abit:
Te mandante, redit voluptas;
Non ullus angor pectora macerat,
Nec porro gemitus cor exest.
Ne spectes age grandia,
Queis offendimus in dies te,
Peccata; clemens sed mage gratiae
Momentum sine praevalere.
Si tuum est misererier [Reg: misereri] ,
Ut certe est. Quota namque laudis
Ad te redibit pars opulentior
Ex cadavere mortuorum?
Vivi te celebrent, Pater,
Vivorumque animae. superstes
Sit hocce corpus. denique sospita
Hac in urbe bonos amicos.

O quantas tibi gratias
Servatori humiles agemus
Servi! tacebit nulla dies DEI
Laudes, nullaque nox tacebit.
Tu vero tua munia
Sollers exsequere, et malignas
Defende pestes ANGELE vertici;
Caelestemque reduc vigorem.

AD DEUM. A DEO manare bona cuncta. ODE XVIII.

GRATES agendum est, optime maxime
IEHOVA, de tot tamque opulentibus,
Queis collocupletaris ultro
Me meritis, licet immerentem.
GRATES agendum est (aio) tibi: tibi,
Cui nil referri aut retribui potest
Aequale seu par. namque primo
Tu DEUS omnipotens ab aevo:
Nos vile et ex ortu invalidum genus,
Depressa terrae quotquot homunculi
Calcamus, alternarum egentes
Post alimenta diurna rerum.
Ut molliamus dura famis, cibus;
Ut umigemus [Reg: humigemus] sicca sitis, liquor;
Ut frigus aestumque arceamus,
Sufficiens opus est amictus.
Ventos et imbres et gelidas nives
Pellunt domorum tecta regentium.
Tu fulmen arces grandinemque:
Tu segetes, fata, vineasque

Tueris a robigine noxia:
Das pacis almae vivere in otio.
Quod si valemus mente sani
Corporeque, ecquid habere porro
Mortalis optet? Cognitio tui,
Tuique nati, flaminis est sacri
Vis acris. hinc caeleste regnum
Quaerere, iustitiamque regni,
Ut cuncta nobis suppeditent, facit.
Quid territaret corpora nuditas?
Quid pectora algor? quidve egestas?
Divitiis inhiant avari:
Me laeta rerum pauperies beat.
Contenta paucis simplicitas mea est.
Gnavus [Reg: navus] laboro, factitoque
Muneris officium decentis:
Committo Regi cetera caelitum,
Omnesque curas conicio in DEI
Sinum. Quod ultra est, o Creator,
Tu facis, et facies rogatus.

PAULI MELISSI SCHEDII FRANCI MELETEMATUM LIBER TERTIUS.

IN NATALEM XXII FRIDERICI IV. ELECTORIS PALATINI, DUCIS BOIORUM. Principem alias piissimum ad publicas instigat preces. ODE I.

INCIDIT hoc anno tuus en natalis in ipsam
Sollemnium diem precum,
Quas solet in medio
Hebdomadis celebrare semel, per singula fluxi
Primordia anni mensium,
Ritus et ordo bonus,
In regione Palatinorum infraque supraque
Pie institutus a piis
Utilibusque viris;
Quos tu, quos proceres, quos tota Ecclesia sancta
Veneratur, ac merito colit,
Utpote firma DEI
Fulcra domus, et salvifici praeconia verbi
Vere orthodoxis patribus
Integritate pares.
Quare age dux FRIDERICE, boni tutamen et aequi,
Avi ipse par et patrui
Mente, fide, meritis;

Supplicibus nobiscum adeas pia numina votis,
Quae trinitate mystica
Iuncta DEUM faciunt
Unum simpliciter, non tres; licet ipsa seorsum
Distincta personis tribus,
Non sine consilio
Se manifestarint humanae prodita genti:
Nobiscum et imo concipe
Corde animoque preces.
Nam certe sic es teneris eductus ab annis,
Ut non nisi et bonus et probus,
Et pietatis amans
Esse, DEIque timens, fueris edoctus abunde.
Ergo hoc in aevi tramite
Pergere perge viam.
Sic tibi natalem Mars octogesimus ornet;
Sic filium ac nepotium
Innumeram subolem
Per geminam videas seriem, maturrimus aevi.
Ne dignus es, quem longior
Vitaque luxque beet.

ECCLESIAE PALATINAE PRECATIO AD DEUM OPT. MAX. [Abbr.: OPTIMUM MAXIMUM] Beneficium solius DEI, florens Rei publicae status. ODE II.

OMNIPOTENS, aeterne DEUS, pater unice CHRISTI
Datorque sancti spiritus,
Multiplicisque boni;

Perpetuas agimus tibi grates ob benefacta,
Cumulare queis nos largiter
Suetus es, unguiculis
A teneris, usque in praesens, hodiernaque lucis.
Rogamus et dehinc tuae
Plurima continues
In nos dona manus, auctore iterata sequestro,
Quem cura nostri perpetim
Tangit, et adsiduo
Pro nobis facilem sese exhibet obsecratu.
Tu sanitatem corpori,
Sensibus incolumes
Das vires, roburque animis, solidamque lacertis
Vim. Tu laborum ut praegrave
Ferre queamus opus,
Efficis, auxilium in cunctis optabile praebens.
Tu victum, amictum sufficis,
Tu Cererem et Bromium
Ubere proventu cupidis mortalibus auges.
Tuum est, quieto in otio
Pace quod heic fruimur,
Tranquillumque metus expertes degimus aevum.
Tuum est, quod hostis nos timet;
Quod procul arma, procul
Atra lues, procul aegra fames, et mortis imago.
Te dante, Principes vigent,
Legitimeque regunt
Subiectos, te dante, viget res publica, et apte
Partes cohaerent mutuae:
Ordine quaeque suo
Stant firme, clavoque coagmentata trabali,
Structura ceu compactilis,
Silvaque roboreis

Ponderibus condensa, Notis obsistere et Euris
Adsueta. Praecipue tui
Muneris est, quod honos,
Gloria, lausque tuae DEUS inclute maiestatis,
Sceptrique dignitas tui
Nos penes in pretio est;
Quodque Evangelium pure clareque docetur,
Inane fermenti, et nothi
Quisquiliarum aceris.
Euge pater, pater euge, tuis nos respice porro
Clementer oculis, ac pari
Lumine munificus
Annue Christiadis, tot crudelissima passis
Saeva Tyrannum iniuria,
Quam sine fine (nefas)
Acriter exercent, caelum expugnare minaces,
Titanes ut, Gigantes ut
Nequiter olim animis
Aggressi rabidis. Compesce age IOVA furentes,
CHRISTIque vindica tui
Fortiter imperium.
Tempus enim praesto est, ut strati funditus hostes
Scabella sint eius pedum,
Lingere humum dociles.
Eximium contra pietate ducem FRIDERICUM
Ad altiora extollito
Culmina, eumque velut
Pupillam defende oculi: quin omnibus aucta
Donis, et o longum vege
Nestoris in senium.
Haec est summa precis. Tu confer plura petitis
DEUS, inque rem quicquid fiet
Corporis atque animae.

Solus enim scis quid prosit, scis une quid obsit.
Fiduciam in te qui locat,
Numquam is homo pudefit.

AD DANIELEM TOSSANUM THEOLOGUM. Auditores illius eloquentia efficacissime ad pietatem attrahi. ODE III.

TOSSANE magni praeco DEI, polos
Gyrantis ambos, quis tua Principum
Non verba miretur perenni
Nectare, sidereique roris
Perfusa mulso? Pectora tu tenes
Et ora, tamquam fixo adamantinae
Constricta complexu catenae;
Herculeique modo lacerti
Sic vincta adurges viribus integris,
Ut fortiori cedere gestiant
Quam tergiversari, retroque
Ferre pedem renuente passu.
Aurem o beatam, quae sibi combibit
Divina dicta, et sancta voluminum
Oracla sacrorum, IEHOVAE
Plena, salutifer aeque vitae!
Me pone, me pone in numero agminis
Eiusque coetus, aure avidissima
Te concionantem [Reg: contionantem] audientis,
Et tua labra inhiantis ultro.
Dicent profecto, nec temere auguror,
Dicent nepotes, gensque nepotium

Prudenter: HAIDELBERGA felix
Terque quaterque, sibi magistrum
Adepta talem, sospite quo fuit
Et ipsa sospes; quoque precante, quo
Flectente caelum, numinisque
Flammivomam cohibente bilem,
Vitavit atrox supplicium accola
Nicri atque Rheni! Vox tua fortior
TOSSANE clangentes ad arma
Nempe tubas tonitrusque vincit.

AD CHRISTI FIDELES. De redemptione generis humani per Filium DEI. ODE IV.

PAEANA latum dicite, dicite
Paeana CHRISTO. victor is inferum
Letique noxaeque et Satanis,
In superas revocatus auras,
Captivitatem, duxit Averna apud
Captivam, et atris vincula nexuit
Poenae ministris, carcerisque
Vim penitam sibi subiugavit,
Duris catenis aspera vinciens
Portenta Dirarum, atque Erebi manus;
Ac quicquid in nos criminumque
Et scelerum fuit aggregatum,
Per lapsum Adami, principis illius
Mortalium; unus qui scelus omnibus
Originali peste peccans
Nequiter adfricuit, necisque et
Tristis gehennae sorte miserrima
Fecit potitos. Aetherio patri

Ut morat iram acremque bilem
Culpa hominis, nece punienda
Poenisque ad Orcum perpetuis; ita
Mentem paternam commiseratio
Nostri vicissim (nam benignus
Est) tetigit, proprium ex amore
Ut destinarit mittere filium
Certae saluti: qui subiens crucem
Mortemque pro nobis misellis
Pertulit, horribilesque patris
Placavit iras. Quo merito unicam
Cum caedis insons se dedit hostiam
Crudele mactandum instar agni,
Ecce reconciliata nobis
Est dia rursus gratia. nam DEO
Arrha sequestra se medius tulit,
Et gentis humanae reatum
Diluit immerito cruore,
Rite expiato crimine noxium,
Simulque mortis chirographo cruci
Fixo. redemptor sic homillos
Suppliciis dedit exsolutos.
Hoc o fideles noscite, gratias
Referre prompti (qua pote) vindici
Rerum potenti; qui superno
In solio sedet elevatus
Dextram ad IEHOVAE, mox reditum parans
Saeclis peractis, cernat ut aequior
Vivisque defunctusque iura,
Horrificante tuba excitatis.
Sententiam audis irrevocabilem
Pronuntiari [Reg: Pronuntiari] , seu bona seu mala

Patraris. En stricte ministris
Cura suis data separandi
Oves ab hircis. Regna manent bonos
Caelesti in aula perpete gaudio;
Malos sed aeternum per ignem
In Styge carnificina durans.

IMPIOS A participatione corporis et sanguinis CHRISTI arceri. ODE V.

NULLUS in caelo locus impiorum
Coetui est; nullus gradus inquinato
Sordibus taetris, scelerumque foeda
Mole gravato.
Labis immunes, vacuosque noxae
Aula supremi recipit IEHOVAE:
Perseverantes in iniquitatis
Calle repellit.
I procul polluta cohors. Facesse,
Si quis in coeno lutulentus haeres
In suis morem. Procul ite moechi,
Ite cinaedi.
Tuque olens putres apage ebriose
Crapulas. Sanctum canibus petulcis
Non dari fas est, neque margaritas
Porgere porcis.
Panis hic, CHRISTI caro et esca vitae est:
Hoc merum, CHRISTI cruor et salutis
Nectar est. Mensam et calicem profanum
Daemoniorum
Cum sacra mensa Dominique sacro
Poculo miscere, nefas putandum.

Quisquis indigne Cererem hancce diam,
Huncce Lyaeum
Sumpserit dium; comedens bibensque
Is dabit poenas, ob herile corpus
Sanguinemque haustum, Nemesi reus dis-
Criminis actus.

AD IOAN. CRATONEM CRAFTHEMIU. CHRISTI morte fideles servari, et caelo electos beari. ODE VI.

QUID nostra vita est, quam trahimus, nisi
Quaedam umbra vitae; qua, superum in plagas
Post fata subvecti, potiri
Iugiter in meliore lucis
Speramus usu? Non genus ethnicum,
Sophique prisci, nec ratio docet
Humana, quid post hanc futurum
Sit seriem, speciemque mundi:
Sed Christianum dogma perennibus
(Hac morte cursim perdomita) bonis
Fulgente donandos in aethra
Adserit esse dehinc perenne
CHRISTO fideles. Ille necem tulit
Insons, nocentes a nece debita
Ut exsolutos sponte vitae
Redderet, emeritoque caelo.
Ille expiatis sanguine criminum
Letaliorum sordibus, obliti
Queis olim eramus protoplasti
Progenies vitiosa ADAMI;

Candentiores Sithonia nive
Puroque lactis flumine redditos
Reapse placato bonaque
Pace reconciliare patri
Molitus est, et verus homo et DEUS
Verus. Misellos nos ita homunculos
Cruore fuso quis redemptos
Ex Stygi manicis Satanis
Vinclisque et arctis compedibus neget?
Haec ipse tecum dum memori CRATO
Gemens volutas cogitasque
Pectore, et in superas Olympi
Ab hisce terris corda levas domos,
Quas corporali, qua lubet, incolit
Servator indutu, IEHOVAE
Proximus, armisonaeque dextrae:
Artus resolvi et membra senilia
Non expetiscas? Tendimus ad poli
Convexa mortales, sed ante
Principium genitale rerum
Quos legit alii consilium DEI,
Sibi in beati concilio chori
Reges sacerdotesque castos
Omnibus ex tribubus futuros.
Illic coruscas Solis et orbitas
Videre, et auro templa nitentia
Licebit, ipsiusque CHRISTI
Splendidiora per omne vulta [Reg: vultus] .

AD DAVIDEM PAREUM THEOLOGUM.

>ODE VII.

OBTEMPERANDUM est optimis hortatibus
Fidorum amicum. non enim sine numine
Praesente caelestum iuberis quidpiam
Praestare, quod bono uspiam
Ecclesiaeve sit reive publicae.
Auctoritatem quippe conciliat viro
Vis superiorum, et praevalens pollentia;
Graduumque sunt discrimina
Servanda. Doctorem Theologiae sacrae
Reapse te claravit eruditio
Praesignis illa, qua viros celeberrimos
Vere aemulatus exprimis,
Olevianum nempe et Ursinum integri
Exemplar oris, Sonium et Kimedoncium;
Queis surrogatus strenue in Sapientiae
PAREE tu collegio
Formas iuventam. Disputante te palam
Cunctis, quis est, qui non tuarum comprobet
Conclusionum vincula argumentaque,
Thesesque depromptas DEI ex
Verbo, patrumque antiquiorum paginis;
Quae norma fidei, quae salutis regula
Cluent, amussis veritatis unicae,
Vitaeque apiscundae scopus?
En, ut disertus explicas, qualis fiet
Persona CHRISTI, sive vera hypostasis,

Duplexque naturae potestas! Quid sua
Nece promeruerit perditis.
Super astra caeli quid sibi adscensus [Reg: ascensus] velit.
Et ad parentis dexteram consessio:
Praedestinatioque quid fidelium.
Fidesque sanctorum velit.
Constansque perduratio usque ad terminum.
Quod efficax sit per ministerii modum
Sacer ille Flatus. Quae sacramentum utilis
Et congruens doctrina sit.
Quid sentiendum de lavacro infantium,
Diaque cena, corporisque et sanguinis
Communione; pane quae fracto pios
Et calice sacrato iugat
In corpus unum. Plura tradis talia,
Solidoque veri fretus heic [Reg: hic] fundamine,
Opinionum monstra confutas simul,
Vias et errorum indicas.
O ter beatos, queis [Reg: quibus] datum est hoc saeculo
Nasci, imbuique luce notitiae DEI!
Nullo pol usquam claruerunt tempore
Sacrae nitidius litterae.

AD DEUM OPT. MAX.

ODE VIII.

QUOD liberasti me febre torrida,
Et percupitae rursum Here compotem
Me reddidisti sanitatis;
Ex animo tibi luculentas

Persolvo grates. Hei mihi, quam tuli
Magnos calores! Totam adeo faces
In corpus immisisse cunctas
Sum ratus igne perustus Aetnam.
Prostrata plane vis mihi virium
Iacebat omnis: membraque mutuo
Divulsa, et artus semifracti
Cum genibus iuvenile robur
Vigoris omnino exuerant. Caput
Delirio aegrum vix poterat sui
Recte recordari, quid esset:
Usque adeo varius cerebrum
Turbavit ardor, tristeque tristium
Phantasma rerum pectora perculit.
Opem medentis rite praesens
Auxilio tua dextra iuvit.
Quippe absque te sit, pharmaca nil valent,
Nil sucus [Reg: sucus] herbae, nil manus artifex.
Tu solus adfers congruentem
Corporis atque animae medelam.
Tu solus atris ducis ab inferis
Vita carentes. Tu facis, ut dehinc
Corpus valetudo revisat
Debile, et incolumi fruatur
Salute pectus. Tute animum veges
Virtute dia, reddis et in dies
Plus plusque sic corroboratum,
Numinis ille tui ut paratas
Vires abunde sentiat. Effice
Porro, paterna praedite gratia
DEUS, sit haec ut firmitudo
Et propria et stabilis per aevum.

AD DEUM NOSTRUM.

ODE IX.

TEMPERA demum, DEUS alme, demum
Tempera quaeso pluvium liquorem,
Qui dies noctesque ruit profusus
Creber ab alto.
Quid tibi fruges aliosque fructus,
Quid tibi rem perditio est lacchi?
Terra suspirat, polus ingemiscit,
Triste flet aer,
Cuncta deplangunt elementa mundi.
Alites piscesque serenitatem,
Bestiae Soles, hominesque sudum
Largiter optant.
Tu quidem iuste meritoque punis
Nos, ob errores scelerumque naevos,
Queis [Reg: Quibus] lacessitam tua provocamus
Semper ad iram
Vulta [Reg: Vultus] , nec dirae fugimus periclum
Cladis. in tantum iuvat impiatos
Daemoni indulgere malo, DEIque
Laedere numen.
Attamen rursum bonus atque clemens
Supplici concede preci piorum,
Et gravem culpam et mala deprecantum
Crimina noxae.
Candicans sublime suos nitores
Exserat, purum manifestet aether
Cynthium, et claro sibi purpurascat
Aura sereno.

Dum loquor, densi fugiunt vapores,
Nubium passim nigra dissipantur,
Gutta substillo minuit, reditque
Lucis imago.

AD SIMONEM GOULARTUM.

ODE X.

SUMMO IEHOVAE sacra mea est lyra.
Summi IEHOVAE dum cano filium,
Instincta sancti mens calore
Numinis, alta volat per astra.
Vertumnus haud me pectore lubrico,
Pellace nec me voce Glycyrrhoae
Sub triste Sirenes barathrum
Abripient male pertinacem.
Cuicumque curae est dia animae salus,
Obturet aures atque oculos dolis:
Scyllae caninae monstra vitet
Providus, et dubiam Charybdim.
Lucerna vestrae splendida lampadis
Flammam corusca de face crinum
Paeanis accendisse callens
Sideribus radiantiorem;
Caecutientes, Cimmerium genus,
Cocytiae de fauce voraginis
Dimovit, errorique monstrat
Caeliferos humeros Atlantis.
Speres abyssos irremeabiles
GULARTE, si quem trux gula gurgitum

Absorpsit; amfractusve in imam
Praecipitant Styga tortuosi.
CHRISTUS reducit solus ab inferis
Quos vult, et alte cum superis locat:
Selegit idem agmen piorum
Primigeni chaos ante mundi.
Idem tenebris irradians tuis,
Caliginosae nubilae dispulit
Mentis, serenatumque luce
Ferre dedit super astra pectus.
Chordis sonor is hinc tua barbitos,
Praelustris Orphei pectine clarior,
Grates inoblitas avebit
Pro meritis cecinisse CHRISTO.
O regnet, o lucem ulterius polo
Illustriorem porrigat in solum,
Tenebricosa sorde mersum,
CHRISTUS imago patris coruscans:
Quam claritatem tristis opacitas,
Quantumque divini aetheris hauriet!
Scintilla de CHRISTO vel una
Tartara fulgidiora reddit.

AD DEUM.

ODE XI.

QUOD valemus, et salubris
Munere aurae vescimur,
O DEUS, tuum esse donum
Ecquis haud intelligit?
Omnium auctor es bonorum.
Quidquid in terra boni est,

Ex tuae benignitatis
Fonte manat perpeti.
Ah, quot occidere, et atras
Ditis intrarunt domus,
Medietatem nondum adepti
Transilem aetatis meae,
Vixque partem quartam! at ipse
Salvus et sanus poli
Caerula adspecto, facesque
Nocte miror igneas.
Iam peregit semisaeclum
Vita; iamque et hunc diem
Me facis natalem, amico
Sidere ortum, cernere.
Gratias de quo decentes
Convenit tibi intimo
Corde agi, simul rogando,
Ut dehinc porro meum
Prosperes cursum, pedesque
Ambo prorso limite
Ductites ad iusta metae
Rectioris pegmata:
Donec exsolutus hisce
Spiritus membris, eo
Unde erat profectus olim.
Haud redire restitet.
Longitudo, curtaque aevi
Pendet abs te uno colus.
Si voles, vivent homilli
Vicies quinas nives.

QUERELA

ODE XII.

IN sanctitate et iustitia DEI,
Veraque CHRISTI cognitione, dum
Se tempus offert gratuitum,
Vivere debuerant homilli,
Fidem tenentes spemque reciprocam,
Et caritatis vincula mutuae:
Sed (proh pudorem) quam proterve
Degeneres pia negligenter
DEO exsequuntur munia debita!
Plane refrixit perdita caritas,
Spes languefacta aret; fidesque
Concidit, herba velut resecta
Pratis in udis falce. Nefas amant
Pravosque mores, sacraque polluunt.
Spernunt vocantis dicta CHRISTI,
Flamine seque patris sacrato
Regi recusant. usque adeo nocens
Satan in illorum imperat effero
Regnatque corde, et pravitatem
Continuat scelerum nefandam.
Convertere o gens impia, deserens
Vias iniquas. Edere vos decet
Fructus probata mente dignos.
Absque sit hoc, equidem securis
Admota radici est (viden?) arborum.
Quippe omnis arbor, nescia fructuum

Arbor bonorum, excisa ferro
Stirpitus, inicietur [Reg: inicietur] igni.
En ventilabrum verritor in manu
Tenet. profecto restibilem aream
Sollerter expurgabit, atque in-
Cerniculo bene perpolita
Frumenta laetum ponet in horreum:
Exinde pestes et paleas leves
Flammis inexstinctis cremabit.
Sensibus haec reputate vestris.

AD SEBASTIANUM HORNMOLDUM IC. ET P. L.

ODE XIII.

ILLE quam facit bene,
SEBASTIANE, sacra cui canuntur
Tinniente carmina
Sonore; sive nablio lyrave,
Seu decemplici fide
Amet perenne suscitare IOVAM
Unicumque filium,
Ad haurienda dexteris utrinque
Enthea auribus mele,
Honore, laude, gloriaque plena:
Spiritus quibus sacer
Furoris adflat impetum beatum,
In diesque pectora
Alacriore et acriore multo
Pulsat incitabulo.
In alta tendere astra, caelitumque

Ingredi sacraria, et
Adire mente puriore CHRISTUM,
Ad propinqua dexterae
Patris sedentem, et obsecratione
Perditos homunculos
Iuvantem, ut ipse perlibenter in se
Tale sub data fide
Onus recepit. O flagrans amator
Barbiti Sioniae,
DEUM canentis illiusque laudes;
Sponte pergito dehinc
Movere plectra, sicut ante coepsti.
Namque te pater quoque
Monetque et urget, des ut absolutum
Hoc pium bonumque opus.
Profana perperam exarent profani,
Deditique fabulis
Novum inde nomen aucupentur. at mens
Destinata seriis
Sacros frequentet eleganter hymnos.

AD DEUM.

ODE XIV.

IEHOVA, num fas sit mihi somnium
Narrare verum, luminibus quod his
Vidisse me nosti? manuque
Testor ego hac, ita visionem
Habere, ut aio. Stabat in arduum
Protenta caelo scala valentior:

Gradus videri latiores.
Aligerum chorus Angelorum
Descendere unus post alium, simul
Quadrata secum saxa rotundaque,
Polita fabre, baiulantum
Verticibus, scapulis, utraque
Manu. Repostum queis [Reg: quibus] onus est humi.
Hi rursus altum scandere. Nec mora,
Percontor, ad quodnam struendum
AedificI lapides forent hi
Opus parati? Vox HIERUSALEM
Novam inchoari rettulit [(reading uncertain: print faded)] . Ilico
Conversus in gyrum ad sinistram
Conspicor exorientia apte
Fundamine imo surgere moenia.
Structura feruet mirificis modis.
Tunc me unus adscensurus [Reg: ascensurus] illic
Ex Geniis per eandem amice
Scalam sequi se iussit in editi
Praerupta montis, proxima dextera.
Iam iamque casabundum ibidem
Praecipiti scopulum ruina
Ingentem et amplum, non hominum manu
Fronti revulsum, cernere contigit.
Iuxtim nivali stare veste
Angelus, ac digito minaci
Interminari, ne caderet silex.
Exhorrui intra me, et steterunt comae.
Fragore quanto decidisset,
Ni iuvenis digito abnuisset!
Haec inter expergiscor, et alitum
Dias figuras mente recolligo.

Divinus instinctus, IEHOVA,
Sub requie mihi tale visum
Ostendit ultro. quando age de tuo
Mutes Olympo Rex SOLYMEN novam.
Sponsae paratam more pulchrae,
Grande decus socio marito?
Haec nempe dicenda est habitaculum
DEI inter homines, qui populus tuus
Cluent; DEUSque es tute eorum.
Ex oculis lacrimas dolentum
Tersurus omnes, ne siet amplius
Mors ulla, neu quis luctus acerbior,
Ut nec quiritatus, nec ulla
Taedia solliciti laboris.

ENTHUSIASTICON.

ODE XV.

Strophe.
VIVON an extra me ipsum
Raptus agor? Sancte FLATUS,
Quas partes mundi
Colo? quae loca mutatus frequento?
Laetos cernere
Videor CHRISTI vultus,
Divino scintillantes
Fulgetro. proximum
Me dextra tangit,
Divis immistum, et
Palmeam tendentem
Manu virgam. an nova istac
Urbs Solyme est, et

Gemmis nitens et auro?
Antistrophe.
Ecce beatam lucem!
Ecce bonum sempiternum!
Vos, turba electa,
Celebrate IEHOVAM, eiusque natum
Aequalem patri,
Deitatis splendorem.
Virtus alma et maiestas
Passim cernenda adest.
Quantum decoris
Illustri in Sole!
Quam venusta es Luna!
Quam multo clara honore
Sidera fulgent!
Quam pulchra quaeque in orbe!
Epodos.
O quae perennis esca
Tam sanctas mentes pascit!
Praesto gratia et amor,
Praesto ver novum,
Praesto est fons perpes vitae.
Heic [Reg: Hic] Patriarchae cum Prophetis:
Heic [Reg: Hic] David,
Rex David, ille vates,
Cantans sonans adhuc aeternum DEUM.
O mel et dulce nectar!
O fortunatam sedem!
Haec voluptas, haec quies,
Haec meta, hic scopus
Nos hinc attrahunt recta in Paradisum.

AD IANUM IACOBUM BOISSARDUM.

ODE XVI.

QUID prodest homini immensas BOISSARDE lucrari
Totius orbis opes,
Intereaque animae iacturam nobilioris
Particulae facere?
Corpus mortale est, anima immortalis. Ubi quis
Hanc semel exitio
Incautus dederit, non illam divitis auri
Copia, non solidum
Argenti redimet pondus, nec lucida gemma,
Nec quod ab orbe novo
Advehitur mercis. Regum rex indigitetur [Reg: indigetetur]
Stultus, et arbitrio
Componat proprio imperitans per fasque nefasque
Quae velit aut iubeat:
Innocuos iugulet, Stygiasque releget ad oras
Barbara mancipia
Afrorum Indorumque suis pereuntia terris:
Non tamen hunc Phalarim
Turpis avarities, et amor sceleratur habendi
Eximet a Nemesis
Ultricis manibus. Moriere tyranne, tuamque
Non polus excipiet
Singultantem animam, sed Tartara. quisquis enim vim,
Multiplicesque neces
Et caedes stragesque nocens exercuit, ille
Concilio a superum

Exulat, infernis damnatus sedibus Orci.
Crediderim pol ego;
Vix eleemosynae, vix purgatorius ignis,
Missaque cum preculis [Reg: pergulis] ,
Tureve, lustralisve frequente adspergine [Reg: aspergine] lymphae;
Vix aliae species
Restituent superis. Caelestia, dum superamus,
Sollicitis animis
Quaerendum. nam qui solum terrestria curant,
Immemores animae,
Quo post fata abeat, scelerisne adstricta nefandi,
An rea flagitii
Nullius; heu quantum ambigitur, num destinet illos
Noxa patrata polo!

AD DEUM.

ODE XVII.

GRATIAS magnas tibi
Agam necesse est, mi DEUS, salutis
Auctor, et vitae dator;
Quod hancce, summo quam fere climacter
Pulsat herous gradu,
Videre lucem me facis beato
In solo superstitem.
Te quaeso, quaeso te, Pater benigne;
Da, quod aevi in posterum
Restat caduci, sic mihi teratur,
Ne tuis a laudibus
Quid deteratur: neve quod senectae

Additur meae, tuo
Id detrahatur tempus aptum honori.
Usque sim grate memor
Manasse de te, quicquid est boni in me:
Quicquid est in me mali,
Praevaricantis noxias Adami
Sapere culpas, et meas
Ipsius; in te qui tamen tuumque
Filium, inque spiritum
Peccare sanctum sponte non relabor.
Tute cor nosti meum,
Nostique mentem conscientiamque,
Et voluntatem tuae
Tam congruentem, quam boni tenacem,
Atque abhorrentem a malo.
Ignosce noxis; sique prava radix
Rursus heic [Reg: hic] repullulet,
Recide eamdem [Reg: eandem] : gratiaeque rivis
Irriga, bonas uti
Protrudat ultro germinum medullas.
Ceterum hoc a corpore
Averte morbos, et febrim, et dolorem
Exsecrandae arthritidis,
Luemque diram. Mens vigens sit usque
Sana sano in corpore.
Opes et aurum si mihi negasti,
Sanitatem ne nega.
Haec pluris esto quam de opes et aurum.

AD DEUM FORTEM.

ODE XVIII.

QUO, quo tyrannorum usque malignitas
Crudelis, et trux ista hominum in genus
Immanitas se promovebit,
O Here summe, potens minorum
In orbe herorum? Quam furor hic diu
Durabit, et tam grandis atrocitas
Impune mensuram modumque,
Fas violans ita dium et humanum,
Excedet? Ah quid nos toties iuvat
Clamasse? quid toto vota, tot et preces
Fudisse? quid sanctum tribunal
Et gemitis et lacrimis replesse;
Si tu Gigantas non cohibes manu
Potentiori? Siccine nequiter
Istosce grassari furendo?
Siccine iura tuasque leges
IEHOVA temni? siccine filium
Tuum protervis calcibus impeti,
Ac (quantum in ipsis est) nec assis
Te fieri, nec herile Numen?
Atqui tenebat spes rata nos, fore ut
Compescere ires hanc petulantiam:
Multo sed ipsi elatiores
Et veniunt truculentiores.
Tigres creantur tigribus, et feris
Est in leaenis inque lupis patrum
Natura, nec mitis rapaci
Gignitur accipitri palumbus.

Retunde demum IOVA potentiam
Tot belluarum, dilaniantium
Greges inermes; vindicaque
Upilionis [Reg: Opilionis] ovile CHRISTI,
Care redemptum sanguine proprio.
An illius non sufficit hostia
Mactata, fiamus nisi ipsi
Victima caesa cruore fuso?

AD DEUM PATREM, FILIUM, ET SPIRITUM SANCTUM.

ODE XIX.

ADSERE o nobis DEUS
Gloriam verbi tui, et
Vim retunde immitium
Totque caedes hostium;
Qui tuum proh filium
CHRISTON [Reg: CHRISTUM] e throno suo
Dimovere tentant.
CHRISTE herorum here omnium,
Fac tuam potentiam
Strenue tandem exseras;
Et tuere haec agmina
Christiani nominis,
Te per omne ut saeculum
Laude prosequantur.
O patrone sontium,
Sancte Flatus, da tua
Plebs sit unis sensibus.
Quin et huc nobis ades
Sponte lucta in ultima.

Nosque duc ex vinculis
Mortis endo [Reg: in] vitam.
Hostium tentamina et
Coepta fac sint irrita:
Pessima illos perduit
Causa. Praecipes age
Turbine ad fossam dato,
Quam tuis fidelibus
Callide pararunt.
Sic reapse noverint,
Nempe sero, at serio;
Te DEUM nostratem adhuc
Vivere, atque adsistere
Fortiter gregi tuo,
Rite qui in te spem suam
Ac fidem locarint.

AD DEUM MISERICORDEM.

ODE XX.

BELLORUM heu moles Celtas Belgasque tot annos
Iam pressit, onerans sarcinis
Ponderibusque humeros
Et scapulas miserum; caedisque replevit acerbae
Provincias conterminas.
Praeda fuere Ubii,
Praeda Triboccum [Reg: Tribocum] agri. Damna inter talia Martis.
Damna a Palatinis plagis
Tu DEUS armipotens
Averruncasti, nos tutos passus amica
Quiete et otio frui.
Has tua dona, tua

Munera solius cognoscimus atque fatemur.
Rationem habere te precum
Ore animoque pio
Fusarum, CHRISTIque fideliter allatarum
Tuas ad aures nomine,
Quis dubitet? sed enim
Mitis et adfectu clemens pia vota paterno
Respicere ab antiquo soles;
Sanctaque concilia
Orantes ad te tendentum supplice palmas
Sermone inaudis, ac lubens
Annuis alme Pater
Tot desideriis, et suspiratibus haustis
Ex cordis intimo angulo.
Porro etiam petimus,
Ut, quoniam attiguis populis contage maligna
Crudele virus imminet,
Finitimos in agros
Et pagos villasque et in oppida serpere suetum;
Digneris hoc avertere
Virus, et hancce luem
Urbibus a nostri Ducis, et tua sacra, et asyla, et
Fidem orthodoxam serio,
Instar avi et patrui,
Propagantis, et adversus molimina Cacum
Defensitantis acriter.
Praecipue incolumis
Salvaque sit, sedes Ducis, Haidelberga precamur,
Ubi aula, ubi est Academia,
Flosque bonorum hominum,
Totque animae insignes in relligione decenti
Rite educatae. Saepius
Ante tibi meritas

Egimus ut grates, ita posthac semper agemus,
A mentis ingratae procul
Crimine sepositi.
Ac mores nostri sic instituentur, ut horum
Tuis nec hilum legibus
Atque magisteriis
Discrepet. Hoc ut quisque tibi valeamus ad unguem
Praestare, sancti Flaminis
Nos rege praesidio,
Omne opus in nobis operante salubre bonumque.
Hac ope carendo, nil veter
Iste homo quit facere.

ECSTATICON.

ODE XXI.

QUID me futurum est? quem sequar? aut quibus
Utar ministris? quos Aborigenes [Reg: Aborigines]
Auctore fato mancipatos
In mea iura fidemque cogam?
Instinctus acri Numinis impetu
Velis equisque obnoxius urgeor,
Citis ut Argo impulsa flabris,
Aesonidae fabricata iussu.
En sponte magnum velleris aurei
Se munus offert! Collige, collige
Vires, patrum antiquata virtus,
Armisonasque recens catervas

Tubae ad canores instrue. Quod diu
Desideratum est, optime maxime
IEHOVA, nunc id comprobavit
Exitus. En nova saeculorum
Cursura, et ordo! Iam nova gignitur
Aetas, et auro gemma amat inseri:
Iam prisca LIBERTAS, et arctae
Nexus amicitiae valescit.
Iacent Tyranni. Non fluet amplius
Amnis cruentus, nec misere pios
Cremabit ignis Antichristi,
Immeritosve necabit ensis.
Idola flammis fanaque edacibus
Consumpta: ventres, pondus inutile
Terrae, perempti; Flaminesque
Sacrificique pyra rogali
Omnes ad unum pro meritis suis
Digne expiati. Bestia septiceps
Illa et decemcornis, potensque
Turris iit Babylonque pessum.
Manu IEHOVAE vindice perditos
Videmus hostes. Hoccine tum fuit,
Aquas quod Euphrates Eous
Sisteret, in medioque nostris
Transgressum amicis linqueret alveo,
Item regressum? Quas tibi gratias
Agamus hymno militari,
Armipotens DEUS ille IOVA?
Serva Dynasten, serva age filium,
Serva nepotes. nempe viam paras,
Supreme, venturis AMOENO
Regibus ex oriente Solis;

Quorum ducatus sospes ad ultimam
Terrae senectam duret, et integras
Conservet aeternumque firmet
Aureolae Pietatis aras.
Sic mente fixum est. O ter et amplius
Felice natum sidere; sabbathum
Mundi, per annos mille, quisquis
Vivet amans reverensque CHRISTI!

PAULI MELISSI SCHEDII FRANCI MELETEMATUM LIBER QUARTUS.

AD DEUM OPT. MAX.

ODE I.

PATER Deorum maxime, quam diu
Longinquus erro sic procul exteris
Vager peregrinans in oris?
Quam requiete diu carebit
Cursus iuventae iam prope perditae?
Nusquam domi sum: nusquam ero forsitan.
Hinc inde versus palor, instar
Lanigerae pecudis, relictae
In aviarum vertice rupium
Lupis rapinae. quamquam ubi patrium
Flumen, Salimve illi propinquum,
Aut celebrata fluenta Maeni
Demum revisam; cuius ad aureas
Ripas ademptorum ossa parentium
Binis quiescunt in sepulchris:
Quid pretii capiam reversus
Aut commodi? quae praemia consequar?
In orbe toto (scis Here) quantus est,
Nil mi relictum, quod paterno
Dicere iure meum potis sim,
Ac ne quidem unae pulverem arenulae,
Quamvis minutae. spe nihilo minus

Ingente sustentor levorque
Mentem animi, fore, pauperatam
Bonis dehinc ut stirpem opulentibus
Dites, egenamque auxilio tuo
Iuves, Idumaeaeque palmae
More eadem facias virescat.
Si corda gessi fraude carentia,
Si te invocavi cum prece fervida;
Hoc spero te mi redditurum
Pro pietate mea lubenter.
Dabis manentem, qui placeat, locum:
Dabis cupita posse frui RHODE,
Nympha (quod o faustum sit oro)
Legitime mihi coniuganda,
Quando offeret se commoda qualitas,
Occasioque et Fors melior. Dabis
Quidquid necesse est, ad quiete
Turbida pertolerandum in huius
Vitae procellis. Quin dabis insuper
Perenne nomen ferre propagini
Quondam educandae, gloriaeque
Materiem patris aemulandae.
Te praebitorem scilicet omnium
Nosco bonorum; non quasi debito,
Sed gratia stricte obligatum
His, tua queis [Reg: quibus] solide recepsti
Iuratus amplae munera dexterae.
His fretus, abs te non ego quidlibet
Sedatus exspectem, quod atque
Corporis atque animae sit in rem?
Tristisque [(reading uncertain: faded)] nonnumquam asper opem soles
Causas ob aequas. Instet idoneum

Tempus, peropportuna tandem
Sollicitis venit aura votis.

BONAE MATRISFAMILIAS PRAECONIUM.

ODE II.

EC CVI repertam strenua se dabit
Virago? Gemmis haec pretiosior
Carbunculisque est, Indicosque
Longe adeo superat lapillos.
Confisa tali coniuge nititur
Tuto mariti mens: sed enim domi
Nullius hunc victus egentem
Aut spolii uncta sinit supellex.
Queiscumque [Reg: Quibuscumque] rebus vel meritis viro
Scit commodare, his commodat; et male
De eo mereri praecavet, quam
Vita diu fugitiva durat.
Potissime ille lanitium frequens,
Et tela curae est linea, daedalae
Opus Minervae. O quae voluptas
Se digitis operantis addit!
Hanc institorum dic similem rati,
Fluctu remenso velivoli maris,
Aromata et farra atque merces
Barbaricas procul advehenti.
Nox atra surgentem adspicit; hinc suae
Dantem familiae, cuius egent, cibum
Demensum, et ancillis laborum
Distribuentem hiemale pensum.

De fundo emendo cogitat, emptaque
Heredia auctat; pangere vineam
Edocta, de quaestu lucelli,
Quem peperere manus fideles.
Succincta lumbos robore masculo
Perfert laborem fortiter, otio
Infensa; et exaptos lacertos
Firma, operam peragit virilem.
Experta sentit, quam bene commodus
Sit mercimonI fructus idonei:
Eoque inexstinctam ipsa pernox
Cynthia crebra videt lucernam.
En, ut referctas staminibus colus
Manu prehensans, verticulum rotat!
En, ut rotundum turbinatim
Pollice torquet agente fusum!
Volam misericors pandere pauperi
Stipem roganti gaudet, et indigo
Rerumque egeno porgit [Reg: porrigit] ultro
Munificae emolumenta dextrae.
Brumalis acri solstitii a nive
Geluque vernis non metuit suis:
Quippe hosce vernas universos
Laena duplex amicit per algum.
Sibi tapetes ipsa facit, facit
Cadurca, et auro stragula textili.
Huic alba byssus, muricisque
Purpura tincta cruore, vestis.
Quin et vir eius perceleber cluet,
Decorus ostro, in limine curiae;
Ubi senatorum urbicorum
Pompa sedet celebri paratu.

Miro elaborat pectine sindonas,
Acuque pingit, vendibiles: item
Negotiatori lucroso
Cingula suppeditat emenda.
At Fortitudo et conspicuus Decor
Gestamen olli; magnanima est enim:
Risura vel lucem supremam,
Quidquid et acciderit sinistri.
Numquam nisi ampla cum sapientia
Fauces resolvit. Lex pietatis, a
Benignitatis disciplina
Tota adeo ora sibi occupavit.
Attenta rebus singula providet,
Considerando rite Laris statum;
Nullius umquam segnitatis
Insimulata comesse panem.
Honore surgunt illice filii,
Matrem et beatam publicitus ferunt;
Talemque coniux clarus ornat
Laudibus eximiis maritam.
Multae paratis divitiis nurus
Fecere pol rem strenue et impigre:
Ast una tu trascendis [Reg: transcendis] illas
Indole et ingenio arteque omnes.
Falsum profecto gratia, vanum item
Haec pulchritudo. sed mulier, DEI
Timens IEHOVAE, laude multa
Ante alias venit evehenda.
Proin reddite illi de manuum uberi
Fructu suarum, prout meruit labos [Reg: labor] :
Illamque virtutes senaclis [Reg: senaculis]
In mediis propriae usque clarent.

AD IEHOVAM DEUM.

ODE III.

SI tempus est IEHOVA, si nunc tempus est.
Ut post labores tot molestiasque,
Post dura tot belli et viarum,
Nanciscar aliquod otium,
Tranquilliore postus in vitae statu,
Meaeque res sint in vado atque portu:
Fac compos huius sim petiti,
Quo liberalem coniugem
Amabilemque praeter omnes impetrem.
Tuapte nempe haec in manu, IEHOVA,
Et in potestate est; ut ipse
Etiam, te abuno pendulus.
Impone quaeso utriusque fata in lancibus;
Et praevalentis ponderis stateram
Examina, vitaeque cursum.
Ad me quod attinet, senex
Canusque fio. sed parem tu laureae,
Parem virenti me vietum olivae
Praestare nosti. Quin senectam
Vegetae instar aquilae tu novo
Modo recentas, et facis iuvenescere
Sollerter artus debiles, et aevum
Delumbe compensas vigore,
Et sanitate marcidum.
Moriarne caelebs, prolis expers masculae?
Mecumque virtus interibit omnis?
Omne interibit nomen? O fac
Tandem, fac obsecro DEUS,

Ut invenire desinatam illam toro
Possim maritam. Praevius mihi est
Caelestis ales, meque in aulam
Tapete pictam ducito,
Ubi illa commoratur. Eccui sit bono
Marem esse solum? Tu quidem profecto
Sententiam pronuntiasti,
Non recte habere, si torus
Consorte careat. Ergo prompta ex gratia
Accommodatum des mihi roganti
Benignus adiumentum, amice
Quicum residuum aevi teram.

AD DEUM.

ODE IV.

OMNIPOTENS IEHOVA,
Auctor humani generis, qui mare feminaque
Cum pietate iunctis,
Numine icisti proprio coniugiale pactum;
Si satis ah superque,
Septies septem fluidam vitam agitans per annos,
Cum gemitu profundo,
Atque anhelanti nimium pectore transii aevum,
Purpuream RHODANTHEN
Ambiens: tandem fac amans compos eam cupitae
Coniugis. haud opum vim
Postulo magnam, nec hians appeto avarus aurum,
Nec pretiosioris
Quaerito ganzae cumulos. Sit pia, sit modesta,
Sit facilis, sit aequa,
Sit viro iucunda; domum remque probe procuret:

Hoc peto. Da, quod opto;
Da Pater. nam quid toties erro vagus peragrem
Triste solum, salumque
Navigem? Metam gravium pone mihi laborum.

AD IEHOVAM.

ODE V.

SI mille messes ante oculos tuos,
Hesterna ceu lux, quae fugiens iit,
O IOVA, nec plures videntur:
Quantulacumque fuisse credam
Haec dena vitae lustra meae, quibus
Exspecto caelebs dimidium mei
Quondam futuram? Nos homilli
Ferre videmur iniquiore
Moram supinam mente, et idoneum
Quodcumque tempus fingimus, aethero
Volvendum aprico. sed facultas
Te penes estque fuitque eritque
In omne saeclum. Currite, currite
(Dixti) rotato sidera vertice,
Dum fata ab aeterno satoris
Consilio stipulata certam
Horam reducant, qua thalamum sui
Dilecta consors exhilaret virum,
Piamque natorum propagem
Educet in gremio fideli.
Quando futurum est, mi DEUS, ut meam
Spectem maritam lumine vivido,
Florentis instar vitis horum
Adlatus innocuum Penatum,

Vigere fecundam; et quasi termites
Novos olivae mutua pignera
Vernare, quae mensae rotundum
Ordine circuitum coronent?
O me beatum, si metuens tui
Amansque dicar, semper inambulans
Vestigiorum calle recto,
Rite sequi tua iussa doctus!
Nam veram apisci nemo reor potest
Felicitatem, sit nisi numinis
Cultor, modestorumque morum
Et teretis studiosus aequi.

AD DEUM.

ODE VI.

HANC solitatem caelibisque taedium
Mutare vitae molior
Consorte thalami. Tute mi DEUS, DEUS
Ter optime et ter maxime,
Molimen hoc fac prospere et fauste cadat,
Tuo auspicandum numine.
Sit absque te; nil faustum erit, nil prosperum.
Quapropter oro, quam prece
Orare possum maxima, coeptis bonos
Ut subministres exitus.
Hoc vere ducar, spiritu instinctus tuo,
Conclave in illud splendidum,
Ubi illa virgo degit, aeterno mihi
Iungenda lecti foedere.
Nanciscar illam post tot aevi incommoda,
Post tot tumultus bellaque

Caedesque cladesque, et ruinas urbium, et
Eversiones gentium.
Humanitus si fata vitet computem,
En iam senectus appetit.
Redire pulchrae ver iuventutis nequit,
Nequit redire mascula
Virtus; tametsi tu senium, aquilae modo,
Renovare vetulis calleas,
Hominesque canos instar Atthidos arboris
Laurique semper floridae
Vigere facias. Nil tibi praescribere
Ausim, nec utique debeam
Possimve. saltem miserearis obsecro
Animi huius oppido anxii,
PATER benigne. Da mihi sociam tori,
Da quaeso mihi partem mei.
Morarum abunde est. ne recrastina dies,
Menses, et annos tam diu.
Alias, medullas arefactus intimas,
Siccesco more cochleae.

AD IOVAM DEUM.

ODE VII.

EXCELSISSIME caelitum,
In cuius valida singula sunt manu
Quae sunt, quaeque fuere,
Et quae post aliis erunt
Annis; si memor es, IOVA potens, mei,
Audi quaeso precantem,

Audi quaeso videque me,
Quantis accumuler questubus, anxia
Curis corda peresus.
Ah ah, non satis est morae?
Ah ah, non satis est temporis abditi,
Ex quo destituit me
Nudum perpera solitas?
Ingratam remove quaeso molestiam,
Et tot taedia vitae;
Concedens, ut idoneam
Nanciscar thalami foedere coniugem,
Qua cum sospite sospes
Aevi quod superest agam,
Et te concelebrem laudibus, omnium
Quas exopto datorem
(Dum ne tu renuas) opum.
Quod si tot meritis adficis, ac quidem
Ut planum est perabunde,
Mortales nocuum genus:
Ah uni negitas cur mihi gratiam
Illam, illumque favorem?
Promitto tibi me fore
Gratumque et memorem, dum tuus hos reget
Vivax spiritus arius.

AD DEUM IEHOVAM.

ODE VIII.

ABBA, mi pater, obsecro
Exaudi calidas quas itero preces,
Imo cordis ab angulo.
Tu scis ante quidem, scis liquidissimo,

Quid supplex toties petam:
Verum cum adsiduas protrahar in moras,
Rursus sollicito tuam
Maiestatem, avida spe cupientior,
Nimirum fore, quo meis
Votis tandem aliqua (nam potes) annuas.
En, ut triste cor anxium est!
En, ut viscera hians pulsat anhelitus!
Ut suspiria liberum
Intercludere avent gutturis exitum!
Non in me positum est, uti
Quod posco propriis viribus impetrem.
Donum solius est tuum,
Diae si numerem munera gratiae,
Ex largi venientia
Ubertate penus. Te locupletior
Nemo est, nemo paratior
Indulsisse bonis plurima commoda,
Vitae huius quibus indiget
Usus. Da sociam legitimi tori;
Da, quam nemo dare est potis
Unquam [Reg: Umquam] , tu nisi eam ceu digito mihi
Ostendas, et Habe tibi
Hanc, aias, senii praesidium tui.
Etsi promerui, pater,
Ut prives inopem parte sua; tamen
Spero, plus mihi gratiae
Cessurum, ut bonus es; quam violentiae,
Ut simque et fuerim malus.
Quare vel semel hoc exhilarato cor,
Sancto a numine pendulum.
Grates pro meritis perpetuas agam.

AD IOANNEM POSTHIUM, MEDICUM ARCHIPALATIN.

ODE IX.

RERUM mearum sollicitus vicem,
Moraeque longae praenimis anxius,
Cum praenitentes obtulisset
Tot viduas mihi virginesque
Fortuna; nec non turba sodalium
Frequenter instans, ut sociam tori
Vitaeque tandem quaeritarem,
Omnimode miseri obtudisset
Procantis aures: nocte ego quapiam
Dormitum iturus, post aditum prece
Sueta IEHOVAM, sic in astra
Exoneravi iterum querelam.
Eheu gementum sensile cordium
Solamen, ecquo se tua mi Pater
Clementia avertit, quod omnes
Cum placide soleas vocantes
Audire, solum me videare tu
Retro repulsum negligere, et minus
Favere votis, teste Luna
Soleque multimodis profusis?
Non visa, non me somnia adinstruunt
Divina, quorsus sint mihi lumina
Vertenda, quaerendo maritam;
Quorsus ad illam iter auspicato
Emetiendum. Si pateris, rogem;
Rogo (sed audax et temerarius

Sim, qui nec attentanda tentem,
Nec rogitanda rogem) tametsi
Rogo, volens ut signo aliquo rudem
Et simplicem me, sive aliquo indice
Praelustriori et lusciosum et
Indocilem erudias aperte.
Ex hoc videbo, te genitor mei
Ardente cur a tangier. Hactenus.
Proserpsit actutum in quietos
Perplacide sopor udus artus.
Mane ante lucem tale oculis meis,
Vere exhibendum postmodo, somnium
IOVA appararat. nam videbar
Ire mihi peregre viator,
Et appropinquare ad celeberrimas
Iordanis undas. Haereo. Portitor
Heic [Reg: Hic] nullus usquam, nulla linter.
Angelus ecce vocare vatem
Trans flumen adstans, cui latus alterum
Stipare virgo; meque cito iubens
Ad se venire. huic ipse contra:
Quei veniam, mediis carensque et
Nare imperitus? Te modo crede aque,
Respondit. Undis mergerer, inquio.
Nequaquam, ait. sic esto. Crede
Te modo aquae. Gero morem, et intro
Flumen: nec udus fit mihi pes aquae
Madore, sicco sed pede transeo.
Tunc virginem illam permodestam
Aliger aetherius Poete
Despondit; at mi serta virentia
Dat virgo. POSTHI, nunc mihi somnium

Clara. Profecto veritatis
Heic [Reg: Hic] aliquid latet ominose.

AD DEUM.

ODE X.

HAECNE est, obsecro, mi DEUS;
Haecne est, quam thalamo iungere destinas,
Exoptata RHODANTHE?
Certe est. Haud animi, puto,
Fallar. te siquidem semper habet mei
Cura et sollicitudo.
Ut mirabilis, ut sagax,
Ut valde es sapiens? Quaero ego longius
Indagoque maritam;
Atque ipsa est propior tamen,
Quam mens praecipiat. Quare age fac tori
Sancta lege ligemur.
Quam tu das, Pater optime,
Hanc ducam, senio perfugium meo.
Unam hanc unice amabo;
Laudes et tibi maximas
Voti compos agam, quod calidas preces
Et suspiria cordis
Non fastidieris mei,
Nec me respueris sollicite anxium
Ob conubia Nymphe.
Ergo quam mihi coniugem
Monstrasti, fac eam protinus impetrem;
Compensaque molestas
Iugi laetitia moras,
Quas tam difficili tempore pertuli.
Promitto tibi gratam

Mentem. fas etenim est, uti
Acceptum referam grande opus hoc tuum
Rector magne favori.

AD DEUM.

ODE. XI.

HACTENUS promota negotii
Coniugalis foedera sunt, uti
Spem sibi conceperit optimam
Fixa mens, fore nempe
Ut brevi castam potiar RHODEN,
Quam tot et tantis procus ambio
Pectoris votis. Rata sint, rata
Sint precor mea vota,
Mi DEUS; dum ne vocitanda ea
Forte dissentanea quis tua
A voluntate autumet, aut minus
Congruentia fatis.
Quicquid aeterna serie ordinis
Constitutum est, fiat oportet; et
Sic necesse est id fieri, prout
Sanxit alta potestas
Numinis. Proin nil aliud peto,
Tute quam quod me petere incitas
Obvio instinctu. Tibi provido
Cura creditur omnis,
Omnis in te reicitur [Reg: reicitur] metus,
Et quod usquam est sollicitudinis.
Ingemiscens prae querimoniis
Ructo more columbe

Turturisve umbratilis. At magis
Comprobabis credo silentium,
IOVA. muto namque silentio
Spes idonea gaudet.

AD DEUM.

ODE XII.

TEMPUS en velox nimis appropinquat,
Nuptiis nostris HERE destinatum;
Nempe Septembris peragenda lux vi-
Gesima quarta
Gaudio pompaque celebriore.
Fac dies purus, nitidusque Paean
Luceat, sint et sine nube et imbre
Aetheris aurae:
Qualis est dies hodiernus, expers
Faecis, et densae nebulositatis.
Hoc ego sponsus, Pater alme, et ipsa
Sponsa rogamus,
Mente devoti tibi sanctiore.
Antecedentem simul et sequentem
Si iubes nobis parili exoriri
Lumine Solem;
Est, ut ingentes habeamus ambo
Debite grates tibi, perbenigne
Mi DEUS. nam signa per haec favoris
Munera largi
Cernere est, quae dasque dabisque posthac.
Clara nimirum exhilarare mentes
Lux solet; contra tenebrosa et atra
Reddere tristes.

AD DEUM.

ODE XIII.

FRACTUM querelis atque doloribus,
Ob non repertum dimidium mei,
Tandem creator summe rerum,
Omnivagas miserate curas,
Me reddidisti non modo compotem
Voti, sed ipsam sic mihi vinculo
Connexuisti forte Nympham,
Nemo hominum queat ut solutum
Istud dare unquam [Reg: umquam] , nec male rumpere,
Quamvis torosis vicerit Herculem
Palmis, leoninove magnos
Robore Manoidae lacertos.
En acqiesco planitus in tui
Pater favoris simplice gratia.
Sane perissem, ni benignis
Meque meosque oculis labores
Dignatus esses respicere, et lubens
Vitae dedisses auxilium mee.
Quapropter acceptum tibi uni,
Quicquid id est meriti bonique,
Feram necesse est. Uxor amabilis
Et bella iam mi contigit, unicum
Solamen adversis et arctis
Rebus, et huic capiti albicanti.
Cor proinde laetum est atque hilare oppido,
Quod mole praegrandi exonerarier [Reg: exonerari]
Demum volebas, ne gravatum
Praenimis anxietas acerba

Pessum ruina praecipiti daret,
Ut grando ramos deicit [Reg: deicit] arborum;
Culmosque frumenti colonum
Spem quatit, uviferasque vites.
Agnosco praesentem ex superis opem.
Hinc rite grates concipio intima
In mente, devotusque tempus
Numini in omne tuo vigesce.

AD DEUM.

ODE XIIII.

COR mihi laetum est hilarumque abunde,
In voluptates licitas amoris
Rite diffusum: quia tu serenis
Exhilarasti
Gaudiis pectus, Pater o supreme,
Nubiumque intus nigra dispulisti.
Antea mentem, lapidis molaris
More, gravabant
Sarcinae curarum onerosiores,
Ac mori in me ipso penitus videbar:
Ecce nunc omni relevatus aegro,
Quod mihi rosit
Anxium morsu iecur ulceroso,
Ruminor sancti benefacta larga
Numinis, diumque cano favorem;
Quo praeeunte
Virginem bellam mihi copulasti
Et probam castamque, bonaque natam
Matre, perdoctoque bonoque patre.
Dos licet ampla

Disit, et censum locupletiorem
Nesciant anni; tamen AEMILILLAM
Divitem putabo satis superque,
Meque beatum,
Quod pari flagramus amore, et una
Mens inest, unusque animus, fidesque
Una in ambobus, similique sidus
Sidere gaudet,
Per domos caeli thema coniugante.
Nempe persuasum est mihi, et evidenter.
Non sine arcana ratione fati
Singula facta.
Tu mihi porro, Pater alme, et illi
Hunc precor serves animum propritim.
Praestat hic Indis animus lapillis.
Praestat et auro.

AD DEUM.

ODE XV.

HEV, nequiorum tantum hominum est, in his
Grassantium oris praecipue, quibus
Florere sacrosancta debet
Relligio, pietasque dia;
Ut polluant sese artibus impiae
Plenis cicutae, et Cerberea litis
Spuma, venenatisque sucis,
Pestifer aeque cruore ranae?
Haec nempe monstra, et dira catharmata
Portentaque, atri vi Cacodaemonis

Acta in furorem noxialem, et
Horrificam rabiem nocendi,
Queiscumque [Reg: Quibuscumque] possint (grande nefas) modis,
Ardent recentes laedere coniuges;
Viroque tollunt acre robur,
Et subolis minuunt propagem.
Defende virus tale mihi et mee.
Sacro ligatis foedere, mi Pater.
Nos redde tutos fascinantum a
Murmure, vipereaque lingua;
Et mitte sanctum desuper Angelum
Caduceo insignem, et medicamine
Non artis humanae, sed alta
Lacteoli e regione callis
Digne recepto. Quis melius poli
De sede nobis Antidotum ferat?
Collo quis amolimina addat
Pectoribusque potentiora?
Amolimina] Amuleta intelligit,

AD DEUM.

ODE XVI.

ECCE consortem thalami dedisti:
Da quoque o, quodcumque opus est ad aevi
Huius aerumnam, et toleranda fluxae
Aspera vitae,
Mi Pater, curas miserate nostras.
Dein fac, ut fecunda marita lectum
Vitis in morem beet, uvulento
Munere plene.

Termitum pares oleae vigescant
Liberi, mensaeque latus coronent.
Inter hos princeps mihi natus esto,
AEMYLIIque
Nomen e sacro referat lavacro,
Stirpis augmentum, patris atque matris
Gaudium, Francaque virili in aevo
Gloria terre.
Discat in primis elementa cultus
Mystici, et verae pietatis usum;
Qualis in templis viget ad Lemanni
Stagna Nicrumque
Flumen, abstersis maculis et atra
Nube, quas superstitio profanum
Pluris, ac lucem nitidosque Soles,
Aestimat amens.
Ceterum per te et tua dona vivam,
Mitis o clemensque DEUS, pieque
Uxor haec mecum diuturniores
Exigat annos.

AD FATUM.

ODE XVII.

FATUM, supremi prolubium IOVIS,
Statera dextrae quod regit arbitrae,
Fallacis expers atque fraudis
Atque doli, neque nutat unquam [Reg: umquam] ,
Nec mutat hilum; sed variabiles
Dis pensat aequo momine tam vices
Quam tempora, et labentis aevi
Praepetibus celerata pennis

Volvente caelo remigia annua:
Te vota demum iugiter in mea
Precesque descendisse fusas,
Publicitus digitoque trino
Surgente testor. nam mihi quam DEUS
Praedestinavit iungere coniugem,
Iunxit, maritalique seris
Foedere consociavit annis;
Quicum quod aevi mi reliquum est agens
Bene ac beate, pignera procreem
Lecti pudici, sanguinisque
Progeniem videam paterni
Saeclo futuro. Non temere illud est,
DEI voluntas quidquid ab omnium
Longe remotum cogitatu
Praestituit cata, perficitque
Tandem sine ullis, subdere quas homo
Possit, querelis. Proinde ego me lubens
Agnosco damnatumque voti,
Mancupioque [Reg: Mancipioque] datum IEHOVAE.

AEMILIAM UXOREM

ODE XVIII.

ANNVI luctus redeunt, marita:
O crucem CHRISTI meditare mecum,
Quosque perpessus fuit ille dira
Morte dolores,
Nos ut aeterna a nece liberaret,
Inque caelestem patris expiatos

Poneret sedem, nova regna privo
Parta cruore
Adserens. Mundat cruor eius omne
Omnium nefas, lavit omne sanguis
Fusus erratum, scelerumque noxas
Diluit omnes:
Omnium, dico, quot in hunc IESUM
Spem locant certamque fidem, sibique
Applicant huius meritum, beato
Munere freti.
Innocens ritu pecudis necande
Ductus ad caedem est, et ut agnus ille
Ante tonsorem, placido silens ob-
Mutuit ore.
Is tot ob peccata hominum peremptus
Atque contusus, luit heu reorum
Debitas poenas, peperitque nobis
Rite salutem.
Admonet leti sacra nos synaxis,
Membra qua fracta heu laceros et artus
Sumimus, sparsique cruoris haustu
Corda rigamus,
Spiritu et vita recreati abunde.
Quippe nos iubet memores sui esse
Hoc modo, talemque referre grato
Pectore mortem,
Usque dum claras redeat per auras,
Cinctus alari numero Angelorum,
Iura defunctis sua, iura adaeque
Cernere vivis.

AD AEMILIAM CONIUGEM.

ODE XIX.

IN concionem sedula quod venis,
Auditum aperte sancta voluminum
Oracla priscorum, bene hercle
Atque pie facis, o marita;
Facisque recte, Biblia quod domi
Perdiligenter commeditans legis,
DEI voluntatem inde discens
Iussaque non violanda cuiquam.
Postrema nec pars relligionis [Reg: religionis] est.
In cantilensi spiritualibus
Psalmisque et hymnis Christianum
Adsiduo recreare pectus.
Nae grata IOVAE est mens pietatem amans,
Viamque certam, qua petimus poli
Convexa, fidentesque CHRISTO
Concilium penetramus altum.
Tu perge recta. Quaeso DEUM, tibi
Ut cor sacrati Flaminis imbuat
Aura, tenebrosasque fusci
Luce suapte animi latebras
Illustret; ac si quod dubium in fide
Fors orthodoxa te teneat vago
Errore perplexam, recludat
Illud, et ambiguam reducat
Sensus ad aequos. Praecipue sacrae
Mysterium quod munificum attinet
Cenae, putato creditoque
Ese animae ambrosiam atque nectar,

Non huius autem corporis; et supra
Caelum elevatam surrigito ardue
Devota mentem. Scandit una
Solaque mens superos ad axes.

Domicilium idoneum, ut et alia bona, DEO acceptum ferre oportet.

ODE XX.

COMMODAE si quos habitationis
Sede donavit DEUS, haec eidem
Mente gratae accepta venit ferenda.
Ceu bona cuncta,
Praebitor queis [Reg: quibus] nos cumulat benignus
Semper, indignos licet, oblitosque
Turpiter foedeque (negetne quisquam?)
Sordibus atris
Criminum; et contagis Adamicae sic
Labe pollutos, ut in alta caeli
Astra vix heu semioculum audeamus
Tollere sursum.
En salutares datur inter hortos
Mi locus, vernas et amoenitates:
Quod DEO grates habeo, precorque
Ut mihi cedat
Commodo, cedat quoque sanitati
Corporis, laetaeque animi quieti.
Vivat heic [Reg: hic] mecum mea nupta sospes,
Et colat una
Has suburbani illecebras vireti
Vere iucundo, memor omne solo
A DEO manare bonum, brevisque
Commoda vite.

AD DEUM.
Petit, ut partum uxoris fortunet, stellas secundas
ordinet, dolores puerperii leniat.
ODE XXI.
HOC me beasti munere, mi DEUS,
Ex singularis pignore gratiis,
Praegnans ut a me dulcis uxor
Nunc uterum ferat octimestrem,
Fetumque vivum sentiat. Auguror
Certo, daturum te mihi filium,
Cui nomen ad baptisma sacrum
AEMILIO facere audiamur.
Agnosco donum scilicet hoc tuum;
Quaesoque dium numen, ut et dehinc
Dignere porro prosperare
Auspicio meliore partum,
Et matre salva et sospite filio.
Mecum euge vivant ambo superstites,
Hic gaudium effeto parenti,
Illa seni columen marito.
Unum rogari te patere insuper,
Rerum creator. Quandoquidem unicus
Mirator e paucis Olympi
Astriferi clueo, nec ipse
Frustra nitenti luce micantia
Tot signa fixti caeruleo in polo,
Nascentium omnino universo in
Orbe hominum et pecudum, alitumque
Nantumque in undis saecula quae suo
Lapsuque et ortu perpete temperent,
Cunctisque terrae succulentum
Seminibus tribuant vigorem:

Da, Sol coruscans Lunaque, principes
Splendentiores aetheris ignium,
Felice per caelum Planetis
Cum reliquis positu nitescant,
Horoscopumque et cardinis angulos
Servent iniquo a turbine liberos,
Cum partitudo prole adaucta
Appetet, aureolas relaxans
Infantem in auras. namque etiam meo
Natali abunde prospera sidera
Lucere fecisti IEHOVA.
Da precibus quoque, mitigentur
Acres dolores, queis cruciarier [Reg: cruciari]
Immane quantum mole puerperas
Urgente iussisti severus,
Unius ob genitricis EVAE
Noxam expiandam. Primus hic est agon.
Primique nixus est tibi mas tener
Devotus. ergo primum agona,
Primum age rite marem secunda.

AD DEUM IEHOVAM.

ODE XXII.

EN, preces nostras DEUS audiisti,
Compotes voti quoque reddidisti
Meque coniugemque, data has in auras
Prole virili.
Laetius quid me modo vivit uno?
Mater haud ultra meminit dolorum.

Conspicans blandis oculis tenelli
Vulta [Reg: vultus] puelli.
Ore quo grates peragam decentes,
Pro tua in nostrum bonitate semen?
Quo tuas hymno celebrem, IEHOVA
Maxime, laudes?
Gratiae solius enim et favoris
Est tui, mitis Pater atque clemens.
Huic quod infanti facilem dedisti
Providus ortum.
Vivat o longos utinam superstes
In dies, carosque hilaret parentes.
Hinc tuas leges, tua iussa primis
Imbibat annis,
Audiens dicto puer, atque CHRISTO
Semper auscultans, monitisqus parens.
Hoc uti fiat, puerum sacrato
Flamine dona.
Adde custodem Genium, precamur.
Illius vitae. comes administer
Plurima avertit miseris homillis
Damna cavendo.

AD VOLRATUM PLESSENUM, VIRUM NOB.

ODE XXIII.

TINGVENDUS almo est AEMILIUS sacrae
Liquore lymphae, filiolus tener;
Ut Christianorum ille fert mos,
Lege adeo veteri institutus.

Sese patronam vox pia Principis
Et advocatam pollicita est mihi,
Baptisma ad hoc PLESSENE praesto
Te venerande iubens adesse,
Vices gerentem munifici Ducis,
Fideque firma pro pueri vaga
Spondentem animula. Quare adesto
Promptius huc age alacriusque,
Quo vatis istaec mens tua amantior
Ardentiorque est. Haec aqua sanguinem
CHRISTI repraesentat, lavantem
Taetra ab Adamigeno reatu
Contracta peccata, et nece perditos
Instaurat aeternam ad superi chori
Vitam, et beatas mansiones;
Si modo crediderimus amplis
CHRISTI receptis haud dubia fide.
Per hoc lavacrum consepelimur in
Mortem professam, surgimusque
Rursum ab ea sociae ad salutem
Consortionis, diaque foedera,
Caelesti in aula iustifici Patris
Explenda, post mundum igne sero
Purificatum, animasque in ipsa
Olim reversas corpora, mortuis
Orco excitatis. Haec mihi talia
Consideranti voce pacta
Adstipulare; meoque testis
PLESSENE nato, sicubi rere opus,
Post fata patris (nam moriar brevi
Fortasse) cense ruminanda,
Inque animi revocanda mentem.

Non hoc in orbe est patria civitas,
Sed supra Olympum quaerere eam decet.
Possessio erciscunda [Reg: herciscunda] tantum
Accidit ista piis probisque
Electiori de grege. Pars gregis
Huiusce quisquis teste libro cluet,
Heres adibit sempiternae
Commoda floridiora vite.

AD CHRISTUM IESUM.

ODE XXIIII.

PVERULE pie, bone Puerule, genite Maria.
DEUS et homule pariter, honor et
Decus et amor humigenum;
Tibi voveo, tibi dico sacroque Domine pumilum.
Familia tua recipiet eum
Cupida, vice socioli.
Fac animula vagula teneraque (rogo) gracilimi
Vigeat age vegeta pueruli.
Modo nivea peperit im [Reg: in]
RHODIOLA, vacua gravis oneris. onus enim utero
Tua quoque tumidigrada genitrix
Tulit; humilis, at alacris
Stabulicola, sene comite simul. Asine rudior,
Camureque iugigerule, duo vos
Repetere memoriter id
Solyma meminerit, itidem alio loco memineris:
Pretia ubi manus Arabia Magum
Tria capere dedit ei,

Pol opipara pretia nimis; ubi fera gladia nil
Reverita perimere puerulos,
Nece miseriter obita.
Adeo trucia trucis odiaque labraque poterat
Phalaridis adigere temeriter
Scelus avido animo aditum.
Pharia properiter ibi fuga dat aliquem inopibus
Larem; et opica latibula facit in-
Columia Genius iens
Simul itinere, mala reciproca memor in alia
Retrahere capita, merita licet
Minus ea luere mala:
Quibus ubi proba piaque premitur ita temere gens;
Fremerene ibi furereque superum ob
Stata rataque decuerit?
Initia dubia varia male licet habuerint;
Alta sequitur aliaque via,
Melior item et hilarior
Scopus. Igitur age bone pieque Puerule, bonum
(Prece tibi utique lito) puerulum
Cara vigilia Genii
Tegat oculitus: et ubi iuvenis erit, et ubi vir;
Fac age duce comiteque Genio
Studeat agere, quod erit
Tibi volupe [Reg: volup] . metuat item et amet animitus herum.
Tua volo cupioque iuga ferat:
Vitia fugiat, aveat
Bene sapere; neque sit herifuga. Secus agat, humum
Renue gravet onere, nisi tuis
Placeat aliter oculis.

AD MARQUARDUM FREHERUM, M. F.

ODE XXV.

MASCULUS quicumque locos parentis
Primiter nascens reserarat olim,
Is sacra IOVAE proprius solebat
Lege dicari.
Moris hoc Abramigenum propagi
Sanxerat divina DEI voluntas,
Post tot Aegypto in media frequenter
Edita signa
Per manum Mosis, simul interemptis
Omnibus primo genitis, atroci
Funeris fato, rigidaque fortis
Strage ministri.
Una nox cladem pecorique bruto
Intulit, saeclisque hominum; nec ipsi
Filio vis regis adultiori
Dira pepercit.
Coetus hinc sanctum celebrare doctus
Pascha, supremi benefacta narrat
Imperatoris, memor haec in annos
Spargere seros.
Insiti ramis pia Christiani
Gens olivarum, fideique vere
Compotes, qua mens patris Abrahami
Praedita, caeli
Culmen exscendit [Reg: escendit] , superasque sedes;
Non idem ex aequo faciamus omnes,

Fetuum nec primitias DEO li-
Tare negemus?
Is tuam prolem sibi vindicavit
Unicam, fulcrum generis, FREHERE.
Is poli, quam sede soli, tenellum.
Maluit uti.
Ut bene est factum, quod homo ipse cretus
Et creans mortalem homulum, licebit
Orbus incedas, tamen acquiescis
Caelitis ultro
In patris nutu! Suboles futura
Nempe erit vivax magis. Ante tempus
IOVA si sumit decimas, iniqua
Mente feramus?

In praematurum obitum AEMILII MELISSI, PAULI F.

ODE XXVI.

QUANTUM paterno in pectore gaudii
Cum nascereris, parve Mellissipor,
Mihi excitasti, delibuto
Laetitiis hilarique risu;
Tantum prosecto, vivere desitus
Pronuper, immo plus querimoniis
Fletusque maerorisque morte
Conciliasse tua fereris,
Quam quispiam ullus per lacrimas siet
Expertus unquam [Reg: umquam] . Me tua funera
Trahunt. ad Orcum luctuosum;
Tristis amarities cor exest;

Efflentur oculi. Vix memor est sui,
Perfusa malas imbribus umidis
Pallensque mater, tam cito orba
Filiolo, generis columna.
Novi parentes quei meriti sumus,
Errore caeco quidve patravimus,
O gentis humanae creator,
Quod rigide tua punit ira
Par coniugum, uni qui tibi credimus
Et nos, et omnes res, bonaque omnia?
Nobis rogatur, sponte prolem.
Coniugii specimen dedisti.
Idem rogatus, ne vegetam diu
In hisce terris atque superstitem.
Servare nolles, abnegasti.
Sic placitum tibi, sicque visum.
Ecquis resistat. consilio tuo,
IEHOVA? num sit fas homini DEI
Arcana rimari, polumve
Innocuae suboli invidere?
Caeleste numen quos amat, ilico
Transfert in altas hac ab humo domos,
Et reddit heredes beatae
In superum regione vitae.
O melle fili dulcior AEMILI,
Tu nunc adoptivi instar es Angeli,
Spectasque coetum parvulorum,
Quorum animae superant, receptae
Illustri in aethra sedis Olympiae.
Tendemus istuc nos quoque, cum volet
Divina Supremi potestas,
Spiritus hic animalis a quo

Dependet uno, fulgida idemtidem [Reg: identidem] .
In astra anhelans. Interim have et vale
Dilecte fili, dum tuosmet
Adspicias inibi parentes.

AD DEUM IEHOVAM.

ODE XXVII.

EXPOSTULANDI nulla mi facultas
Suppetit tecum, o DEUS,
Dator propagis et negator idem.
Quis tibi scribat dicam?
Quis fraudulentae machinationis
Dexteram arguat tuam?
Nos vile vulgus, nos levis popellus,
Nos putres homunculi,
Attollere ad te vix pudore fracta
Audeamus lumina;
Nisi intuentes in tui cruore
Sparsa CHRISTI vulnera
Nos sponte mitem in gratiam reponat
Illius fervens amor,
Complexus humanum hoc genus misellum.
Singulari numine.
O qualia ille, quantaque ille passus,
Nos redemptos ut daret
A morte et Orco, et a nocente poena
Criminum, et vi Daemonis!
An non crucem ipsi perferamus aequum est?
Quaeque per vitam mala

Nos inquietant, censeamus abste
Esse, nostrum in commodum
Cessura? Certe quicquid heic [Reg: hic] pericli,
Consulendum erit boni
Aequique semper. Filium dedisti,
Hunc eumdem [Reg: eundem] mi patri
Rursum abstulisti. num tibi relucter?
Num repugnem? nem feram
Casum moleste? Sic tulit voluntas
Dia, sic fatum entheum.
En, me probasti, sicut aurum in igne
Artifex purum solet
Probare. Serves coniugem mihi, oro:
Hinc resarciam, rei
Quod perditum isti. perditumne? fallor.
Quin id adsertum magis
isti, secunda morte ne periret.
Ecce, mi spes altera
Alte erigit cor. credo nam futurum,
Prolis ut primae loco
Currente Luna largiare nobis
Faustiter prolem alteram.

PAULI MELISSI SCHEDII FRANCI MELETEMATUM LIBER QUINTUS.

DE STELLA ILLUSTRISSIMA

ODE I.

SIGNA fore in Sole et Luna stellisque serenis,
Temporis sub ultimi metam,
Praemonuit CHRISTUS filius ipse DEI,
Cassiopaein solio quae fax nitidissima fulsit,
Nec Iovi nec Phosphoro cedens,
Nec quibus Orion aureolis radiis
Scintillat; nec praelustri, quod vidimus, Argus
Sideri: fax illa quid nobis
Portendit, gelidi fixa sub axe poli,
Sesquiannum iam perdurans ultraque, tuenti
Astra rhomboeides ostendens?
Pol finem quarti nuntiat imperii,
Venturumque Heroa alacrem praestantibus ausis,
Cui parem tulere nulla unquam [Reg: umquam] .
Saecula; quique alias nobile nomen habet
Principis IGNOTI, numeris memorabile nostris.
Is novi regni secundabit
Auspicium. Pietas, relligioque [Reg: religioque] decens,
Et sincera fides sollemniter efflor escent,
Vere ceu primo solent frundes [Reg: frondes]
Germinaque apricis sponte virere comis.

Fallor, an hoc instat, quod per pia somnia vidi?
Scala pertingens solum terrae
Nubibus e celsis, amplivagis gradibus
Subnixa stabat; per quam descendere caelo
Angelos, rotunda quadrata
Portantes humeris saxa triangulaque,
Ad Solymes ponenda novae fundamina, vidi.
Unus adscendam [Reg: ascendam] iubet secum.
Nec mora longa. ducem sponte libensque sequor.
Mons erat ad dextram, quo sistor; monteque in ipso
Ceu revulsus, sed tamen pendens,
Iam iam casurus magnus in ima lapis,
Haerebat, digitoque minace GenI detentus,
Ne labaret scilicet, visus
Est molem ad tempus sustinuisse gravem.
Convenit hoc spectro Danielis. Tollite vultus
Christiani in astra. quippe Heros
Ingens ille, salus vestra, erit inde redux.

TONITRUS extremi diei praenuntius. Homines ad mala quam bona magis inclinati.

ODE II.

CUM frequens caelum tonat et coruscat,
Citque tempestas pluviam procellam;
Crede mortalis, tibi nuntiari
Voce IEHOVAE,
Iam diem praesto quasi adesse summum,
Rite poscentem ratiuncularum
Debitum, et neglecta beatioris
Munia vitae.
Quei fit, ut rerum potius malarum.
Prava mens noctes studeat diesque,

Quam vel aequarum, utilium, bonarum
Mens proba; tamquam
Si mali nusquam foret ullus ultor,
Nec boni vindex? Adeone caeci
Simus, ut iustis notha praeferamus,
Tortaque rectis?
Stultus est, quicumque viam maligne
Deserit planam facilemque tritu,
Seque agit praeceps salebras per hirtas
Altaque saxa.
Quid, quod in caelos iter auspicatum
CHRISTUS ostendit hominum saluti,
Plera pars ultro tamen in profundum
Tendit Avernum?
At sua culpa pereant, perire
Qui volunt ausu nimis obstinato:
Lecta gens contra domini et magistri
Iussa sequamur.

AD CIVES H.

ODE III.

NI servare homines dia benignitas,
Quam mactare malis aut nece perdere,
Mallet; perfacul [Reg: perfacile] esset
Sic et sic operarier [Reg: operari] .
Omnis vita sita est unius in manu,
Nec non pernicies, morsque novissima:
Nec praescribere quisquam
IOVAE possit, in hunc modum
Cur alternus agat. Sic placitum est ei,
Sic visum. Tribui gloria, laus, honor

Debet non minus ipsi;
Virocumque modo egerit,
Ad nutus elementa omnia serviunt
IOVAE, sive bonum sive malum creet.
Aer, flamma, aqua, tellus
Sunt praesto officiis suis.
Nobis obfuerint? nae meriti sumus
Poenas. profuerint? nil meriti sumus.
Sola haec gratia doni est.
O cives, reverentiam
Rectori superum numne negabitis?
Obsecrate DEUM, ne sinat aeris
Inclementiam, et ignis
Grassari temere impetum:
Neu terra insolitis quassa tremoribus
Nutet, neu geminas flumina turgida
Excedentibus undis
Ripas praenimis oppleant.
Harum nilne times incola vallium,
Nicri propter aquas? Parvula nubium
Si ruptura labascens
Montes inter Othonios
Auctaret fluvium, quis superaverit?
Haidelberga, tuae quale periculum
Sit quantumque ruine,
Non intelligere es potis?
Haud frustra moneo. Vidi ego somnians
Amnem tecta super vestra per ambitum
Circa exscendere [Reg: escendere] , meque
Vectum lintre natatili
Servari medio in gurgite fluctuum.
Mores corrigite o plebs rudis improbos,

Ne quid tale sinistro
Vobis auspicio accidat.
Irae flammivomae Numinis obviam
Vadendum precibus. Saepe male ingruens
Discrimen pia vota
Submorunt prece supplici.

HOMINES ad bene agendum natos esse.

ODE IV.

TRANSGRESSIONES innumeras homo
Committit audax, et temerarius
Peccata peccatis frequenter
Accumulat superaggeratis,
Ceu fluctus udo litore Tethyos
Arenam arena. Nilne DEUM times,
Perverse? nil CHRISTUM vereris!
Nilne sacrum miser erubescis
Turbare Flamen? Non mala natus es
Patrare, nequam; sed bona. Conditor
Rerum voluntati creata
Saecla suae iubet esse vultque
Conformia. aeque iustus enim et bonus
Est semper. odit pravum, et amat probum.
Is cordium explorator atque
Renum, animique reconditarum
Adfectionum. Nemo latens manum,
Nemo quit eius fallere lumina.
Quocumque tendes, ille praesto est,
Cuncta videns, retegensque cuncta.
Proh quantus error, quanta protervitas
Est contumacum, nolle sequi DEUM

Ad se vocantem divagantes,
Ut doceantur iter salutis!
Angusta et arcta est ad superos via;
Sed lata et ampla est altera ad inferos.
Haec trita multis, illa paucis;
Nec nisi de numero manque
Electiorum. Vah resipiscite.
Num parva res est perpetuas pati
In igne poenas, his nec unquam [Reg: umquam]
Supplicium grave mitigari?
KONTROLLE
EBRIOS et scortatores a caelesti regno
excludi.
ODE V.
CVICUMQUE demens ebrietas placet,
Ingurgitanti se nimio mero;
Cuicumque moechissare cordi est,
Virgineumque decus stuprare:
Caeleste regnum numquam adipiscitur,
Eiusve partem. Non canibus datur
Porcisque foedis possidenda
Portio sorsve, olidis nec hircis,
Inter redemptas sanguine oves pias,
CHRISTI fidelem vocem et idoneum
Pedum sequutas [Reg: secutas] . Pastor ille
Noster amat gregis adserendi
Vitam innocentem, et munditiem nivit
Modo nitentem. Qui scabie putri,
Turpique mentagra laborant,
Ulceribusque malis repleti
Curam medentis spernere non timent;
Perire eosdem sordibus in suis

Sinit, nec expurgare curat
In vitiis temere obstinatos.
O ebriosis, o et adulteris
Referta tellus, quei potes hos sues
Canesque et hircos impudentes
Ferre, DEIque hominumque coetu
Invisa portenta? At resipiscite
Sultis, trementesque ante oculos metum
Vobis supremi ponitote
Iudicii, et rapidae gehennae.
Heic [Reg: Hic] paenitendum est et scelerum et male
Protervitatis. nam simul atque ibi
Sententia est pronuntiata
Iudicis ore severioris;
Nullam eiulantum vox veniam impetrat,
Nec prorogatur supplicii mora,
Reis in aeterno parati
Igne, perennicremisque poenis.

OMNE genus deceptores coram tribunali DeI consistere non posse. Divitum mala conditio.

ODE VI.

ARTES dolosae et fraudulentae, furtaque et
Praedae, rapinaeque unguium
Avariorum; vosque iniquae ponderum
Lances, et impar vasculum
Mensura, et ulnae curta falsimonia;
Constare quei coram DEO
Possetis, exigente rationem, gravi
Sub lite censurae ultime?
O paenitentiam agite corda nefaria,
Dum tempus opportunius

Datur. sub extremam periculosum erit
Velle horulam admissum nefas
Corrigere. Vos et divites, quibus cor est
Immersum in opibus plurimis,
Et sic adhaesit subdolae pecuniae,
Ut implicata glutino
Avis tenaci; liberate animas necis
Gravissimo a discrimine.
Per acus foramen citius intrarit rudens,
Quam dives in regnum DEI.
Opulens facultas non quidem certe mala est;
Sed ille Mammon enecat
Iniustus animas. Ut lucrere totius
Mundi uberem substantiam,
Animaeque facias damnum inexpiabile;
Quid prosit impensus labor?
Regno studebis si DEI et Themidi ipsius,
Ultro offerent se cetera.

MALE agentes a vitiis deterret, proposito iudicii supremi metu.

ODE VII.

EHEV dolendum est, plus homines malis
Se rebus ultro dedere, quam bonis.
Quocumque mens perversa raptat
Quemque, lubidinitasque caeca.
Deflectit amens, temnere promptior
Praecepta IOVAE, dictaque filii
Sententiosi; quam monentum
Vocibus adsiduis patentes
Praebere et aures et docilem indolem.
Bos atque asellus (cernis?) heri sui

Praesaepe norunt, bruta saecla:
Praeditus at ratione dia
Sensuque acuto solus homo DEUM
Fastidit, ac se turpiter abdicat
Regnis supernis. Proh pudorem!
Numne animas hominum interire
Cum corporata mole cadaverum
Putatis? ah, ne sit temere impia
Portenta Sadducaea velle
Credere. Corporibus redibit
Renata vestis post obitum, tubae
Clangore sero per vacuum aera
Stridente, et apparente CHRISTO
Nubibus in niveis Olympi.
Iudex tribunal scandet, et omnium
Tum nationum tum grave gentium
Ob uniuscuiusque facta
Iudicium instituet forumque,
Causae diremptor iustus, et arbiter
Consultus aequi. Vae, quibus Angeli
Locum inter hircos destinabunt,
A facie Domini omne in aevum
Exterminandis. Quin tremitis metu
Perculsa pectus turba nefaria,
Vitaeque pertaesi prioris
Corrigitis scelerosa facta?
Si serio rem mente agitabitis
Egisse prave, post melioribus
Obtemperaturi; paratam
Scite DEI veniam esse cunctis.
Verum relabi, suus ut olens solet,
In turpe caenum, seque putri luto

Foedare; quid larvae lavacrum
proderit in vitiis manenti?

VISIO de CHRISTI iudicio extremo.

ODE VIII.

O MIRA sensus spectra reconditi,
Monstrata noctu praeterita entheam
Inter quietem! o sancta caeli
Prodigia! o animata diae
Ostenta mentis! Ne mihi tale sit
Celare quemquam. Mortua corpora
Revixe, mortalesque vidi
Aera per medium tubarum
Clangore ferri, de Genium arduo
Ore insonantum. Non numerarier [Reg: numerari]
Tot atque tam densas catervae
Myriadas pote. Multitudo
Ruebat infinita cadaverum
Immensaque, hinc atque inde per omnia
Sese antra et angellos sepulchrum
Agmine multiplici moventum.
Excitus imo et de tumulo ipsemet
Contendi in auras, ne forem in ultimis;
Visusque sum niti lacertum
Remigiis, penitusque toto
Tranare sursum pectore. Iam sedens
Ad iudicandum regifico in throno,
Stipatus adscita Angelorum
Innumera legione CHRISTUS
Refulsit, altae lumine gloriae, et
Splendore summo praeditus. Ad latus

Utrumque parebat tributus
Ordo Patrumque et Apostolorum,
Sententiarum testis, in impios
Praedam Satanis, proque pio grege
Iuste ferendarum. Quid ultra?
Proximus esse DEO studebam,
Venique recta post caput illius,
Stantesque paucos segrege termino,
Sublimius quam separatim
Cetera gens sub Hero locata.
Rex CHRISTE, sancto num sine numine
Haec obtulisses luminibus meis
Promonstra? Si te perfideli
Ex animo veneror coloque,
DEIque iussis gnavite [Reg: navite] obsequor;
Tecum in benigna me sine gratia
Durare, et electis paratam
Da superum mihi in orbe sedem.

MORBI nuntii mortis. paenitentia non recrastinanda.

ODE IX.

AEGRITUDO morbida
Siquando vexat membra nostra et artus,
Verticique bella cit
Tempestuoso saeviens dolore;
Admonemur ultimi
Vitae duelli, morte cum feroci
Noxioque Daemone
Deproeliandi. Nuntios anhelos
Emigrationis ex
Hac lacrimarum valle, vinculisque

Corporis gravissimis,
Mittit IEHOVA, torpidam excitatum
Somnulentiam, et pigrum
Mentis veternum. Ter, quater beatos,
Ille quos revisitans
Acres alacres invenit, sopore
Non gravante lumina,
Nec labe taetra polluente pectus,
Nec licenter ebrios
Perdente sensus crapula meroque.
Conscientiam bonam
Habere oportet, sive belliori
Sanitate, seu minus
Utare bella. Differas caveto
Paenitentiam in dies
Supine seros. Quis scit, an quiritans
Tunc agone in extimo
Exaudiaris? nom DEUS tumescens
Bile fervida ob nefas,
Obturat aures, nescius scelestis
Exhibere gratiam,
Nullis homillis quum sit obligatus.
Quid, quod antequam invoces
DEUM, moriri derepente possis?
Cuius incolam fore
Tuum inde sedis spiritum experibis [Reg: experieris] ?

AD HIERONYMUM COMMELINUM.

ODE X.

SIC aestimavi semper, adhuc item
Sic aestimarim, nil pretiosius
Usquam inveniri sanitate,
Temperieque boni vigoris,
Et membra et artus vividioribus
Alente sucis. Daedala sanitas
Gemmis et auro COMMELINE
Praestat, et omnigeno paratu
Beatitatis. Quis negitet DEI
Hoc esse donum, ceu bona cetera,
Queis [Reg: Quibus] huius ad vitae salutem
Utimur ac fruimur libenter?
Pol nescias, qua prosperitate sit
Homo caducus, dum valet ac viget;
Nisi impetatur forte morbis,
Aut febribusque doloribusque
Pertaediosis. Agmina militum
Ut arcem et urbem fortiter obsident,
Armis et oppugnant tremendis;
Sic malesana cohors luisque
Pestisque, et omnis quam varia est mali
Propago, in aegri tum caput irruunt
Tum membra, et expugnare tentant.
Corporis omne animique robus,
Cunctasque vires. Ipsemet aeger hoc
Expertus es; sed te Pater optimus

Morbo levavit perduelli.
Ah utinam mihi sic abiret
Dira aegritudo, quam patior bene
Longo misellus tempore: quas DEO
Grates haberem? queis [Reg: quibus] Supremum
Caelicolum modularer hymnis?

DESIDERIUM cenae Dominicae in morbo.

ODE XI.

IN templis iterum sacra
Lux azymorum per DEO fideles
Christianos celebratur,
Surgentem ex nece praedicans.
Nam pascha nostrum CHRISTUS immolatus
Victima est in crucis tigno.
Ut decurrere gestio
Ad conciones! Ut flagro synaxin.
Orthodoxum frequentare!
Ut desidero iungier
Communioni, spiritalis escae
Potionisque consorti!
Non sic vescula roscidi
Capella prati pascua appetiscet,
Nec siti pressa manales
Tantum cerva inhiaverit
Fontis liquores; ut mea hanc dapemque
Anima suspirat et rorem.
Sed me distinet in toro
Defixum anhelo corporis sinistra
Aegre habentis valetudo.
Tu me tu nihilominus
O CHRISTE, mortem passe pro tuarum
Recuperanda bidentum alma

Vita; pascito panis et
Liquoris usu, fracta membra, fusum
Et cruorem figurante.
Credo non dubius fide.
Manduco eadem nempe, poto eadem;
Sim licet propter aegrorem
Absens anxiferum, et tamen
Hac mente praesens. Verba quae profaris
Spiritus sunt pol ac vita:
Nil quicquam caro proderit.
At constitutum sic perenni ab aevo,
Maximi tu DEI proles
Mactareris ut hostia,
Et sors Adami perdita et nepotum
Per necem hanc integraretur,
Placato patre. Respice
Me, fide pastor, ex tuopte ovili
Vellus; at sanguinis rivo
Lotum. Si meriti tui
Vis tendit electam ad manum vigorem,
Non et ad me libens tendat?

AD DEUM CLEMENTEM.

ODE XII.

DECUMBO iam menses duos
O supreme Despota,
Dolore multo praegravatus.
Miserere (nam misererier [Reg: misereri]
Est tuum) corpusculi
Sic aegre habentis, vindicaque

Grassantis a morbi lue
Sanitatem. Cum bene
Recteque languori reluctans
Valeo, celebrari potes
Quae decent te laudibus,
Hymnisque plene cantitatis.
Infirmus, aeger, debilis
Ora vix resolvere
In verba possim semihiulca,
Truncata, rupta infractaque:
Tantum abest, ut exprimam
Ardentis adfectum huncce mentis.
Si lacrimosis fletibus,
Si gemente anhelitu,
Si palpitanti corde gaudes;
Horum est abunde et largiter,
Ut vides. Si pallidum
Amas colorem, si medullas
Tabe heu peresas, si caput
Dissipatis sensibus;
Adesse praesto haec ipsa cernis.
Si poscis aut tolerantiam,
Aut fidem et fiduciam,
Aut spem morarum sustinentem;
Contentus his quoque sis DEUS.
Num queam esse fortior
Constantiorve arrectiorve,
Quam me crearis? num queam
Esse probior, sanctior,
Sincerior, quam nos homillos
Ex gratia ipse finxeris?
Respice ah em respice
Tandem, misericors ac benigne

Parens, animitus usque te
Invocantem, et oculitus
Spectantem in aethram. namque ab ullo
Nil quicquam opis, nil auxilI,
Nil favoris advenit,
A te nisi ipso solo et uno.

AD IESUM CHRISTUM

ODE XIII.

AD te confugio CHRISTE, petens opem,
Quaerens auxilium. quorsum alias eam?
Quorsum lumina vertam,
Ad sedem nisi gratiae?
Cum terra in Solymorum advena degeres,
Atque Euangelii ius homines homo
Factus rite doceres;
Morborum genus omne tu
Curasti, omne genus tu male habentium
Sanasti, et penitus vivere desitos
In lucem ipse reduxti,
Dira morte potentior.
O et me famulum et discipulum tuum,
Vexatum variis torminibus diu,
Sana CHRISTE, tuoque
Me serva medicamine.
Si quondam aegra cohors ausa fuit tuam
Palma vel modicum tangere ,
Cur non te prece mentis
Ausim attingere languidus?
Sensere illi ut opem, sentiam et ipse opem;
Si vitam modo vis mi diuturnius

Indulgere trahendam
Hoc in carcere corporis.
Sin autem, placide fac moriar, tuum
Membrum; quod subito luce novissima
Vili e pulvere terrae
Experrectum animaveris,
Et caeli redivivum arce locaveris;
Quo spectant oculi mensque fidelium
Omnis. namque ubi tu sis,
Vis sint et famuli tui.

AD DEUM.

ODE XIV.

AH satis superque vixi.
Iam mihi mors incubat,
Iam sepulchrum Tartarusque
Expatant fauces suas,
Devoratum carnem et ossae [Reg: ossis]
Marcidi cadaveris.
Tu nisi in vita misellum
Longius superstitas
Sanitatis auctor, actum est.
Vado, qua plures. nihil
Porto mecum, quam pusillum
Involucrum corporis.
Rancidis corrodar esca
Putulenta vermibus,
Et putri cinefactus antri in
Sorde censebor nihil.

At velis, o summe IOVA,
Restitutae in integrum
Debili potius senectae
Prorogare terminum;
Ut queam finire sospes
Inchoata opuscula,
Ultimamque rite limam
Addere Psalmis meis,
Commodo deinceps futuris
Militanti Ecclesiae.
Ne sinas pereant labores
Utiles tibi et tuis.
Nam per hos mentes piorum
Excitae, laudes tuas
Concinent omnes per oras
Totius Germaniae.
Compotem voti fac ergo
Me, Pater mitissime;
Ut sui quoque lecta fiant
Turba voti compotes.

AD IEHOVAM.

ODE XV.

CAELESTIS Abba, si liceat mihi
Tecum pacisci nomine filii;
Tecum paciscar, quo, supremae
Cum stata curriculum senectae
Finibit hora, et, Collige sarcinas
I ffete casnar, Mors gravis inquiet;
Me (quod rogatu posco supplex)
Mente sinas placida occubare,

Ultroque anhelum spiritum in Abrahae
Sinum receptes, seu Paradisia
Tempe, beatorum recessum:
Salvus ubi requiescat idem,
Donec tubali voce caro excita
Computrefacti corporis in novam
Massam resurgat de sepulchro,
Aetheriis animata flabris,
Caeli potiri gaudia, et omnibus
Vitam perennem degere saeculis.
Ne quaeso, ne me quaeso torque
Care Pater nimium, suprave
Quam sim ferendo. namque alias solet
In morbo acuto sensus hebes minus
Valere, prostrataeque vires
Languidiorem animum premente
Dolore reddunt. Hanc animam velim
Curtato in auras momine reddier [Reg: reddi] .
Quo more candelam videmus
Stinguier, haud superante olivo.
Bonis amicum est exanimarier [Reg: exanimari]
Repente, dum sit mens sibi conscia
Recti; nec ullius, quod obstet,
Criminis aut sceleris revicta.
Ac saepe certe sum mihi visus in
Somnis moriri, deliquio quasi
Correptus extremo, nec ulli ob-
Noxius inde tamen dolori.
Eludor, an me sic facies Pater
Obire letum, laetus ut obvii
Quod restat aevi non modo axim,
Verum adeam quoque fata laetus?

AD SPIRITUM SANCTUM.

ODE XVI.

EXCITATOR cordium,
Illuminator mentium, novique
Prisco in homine pectoris
Refictor, alme FLATUS: o adesdum
A Patre et Nato simul
Egresse caeli e sedibus supernis;
Huc adesdum, et obrutum
Grava sopore cor mihi supino
Redde amabo expergitum;
Tuaque dia luce clariores,
Quam fuisse antehac queror,
Hos redde ocellos; sonticoque Adamo
Deripe exuvias senes,
Novaque naturam indigentiorem
Veste contra adindue.
Sic praeparatus purius nitescam;
Sic frequentarim tuae
Templum catervae dignius, nec ausim
Non thronum ante gratiae
Venire, et aeternum invocare Patrem
Per fidem, suffragio
CHRISTI sequestri. Nos homunciones,
Vile et abiectum genus,
Quanto in veterno condimur sepulti!
Quam sumus caeci, et nigris
Mersi tenebris! Quanta nos malorum
Criminum moles premit1
Deflemus haec, et expiationem

Poscimus per sanguinem
Agni immolati. Testimonium ergo
SPIRITUS fer enthee
DEUM ad IEHOVAM, nos avere valde
Membra et esse et dicier [Reg: dici]
CHRISTI patroni; palmites ut almae
Vitis arcto in corpore
Haerere gaudent, ramulique vivae
Insitivi in arboris
Ferace trunco. Robora vegeque
Nos vigore perpeti,
O sancte fotor; ne vel abstrahamur
Vel revellamur, mali
Furore diro spiritus, ab isto
Stirpe cui inserti sumus:
Sed huic coaliti floreamus usque,
Laurus ut frundosior,
Amicta baccis et coma virenti,
Aut Oliva laetior,
Repleta fructus termitisque multi.

AD VITAM HUMANAM.

ODE XVII.

CADUCA vita et fluxa, miserrimis
Obnoxia inde a matre laboribus;
Quid es, nisi aerumnosa crebris
Cymba Notis agitata in alto?
Periclitaris, cum tibi maxime
Credis faventem, nec sine numine,

Spirare ventum, turbidaeque
Esse procul rabiem procellae.
Hoc omne magnum grandibus est malis
Ubique plenum. vix animam queas
Servare in undis fluctuantem,
Iamque migrare alio coactam.
Portum quietum quaeris? Inhospita
Adnavigantem litora respuent.
Ut sospes appellas, atrocem
Vim pelagi tumidosque fluctus
Elapsa, et Euri praecipitis minas;
Infestiorum te tamen hostium
Phalanx (tyrannos praeter, eheu,
Innocuo maculare natos
Cruore dextras, et Cacodaemonas
Faces tyrannum) nequiter opprimet:
Natura nimirum repugnax
Corporis, et malesuada mentis
Versura, et anceps occiduae spei
Languor, nec ulla lubricitas fide, et
Refrigeratae caritatis
Acre gelu, nimiusque contra
Suimet ardor, crassaque caecitas,
Et obstinatae ducier ad bonum
Error voluntatis, DEIque
Immemor et propriae salutis
Obdormienti in corde supinitas,
Ac somniati denique nescio
Cuius deastri per veternum
Pernicialis imago, et amens
Vertigo. Tales carnifices necant
Te vita, ni te Spiritus advena

Summi Tonantis recreatam
Igniculis animet supernis.
Si vincere ergo poscis, et hostiam
Intaminatam te superum patri
CHRISTOque in excelsis habenti
Sistere; fac speciale numen
Propensum apisci vota per et preces
Possis amicas. Cui DEUS hic favet,
De vita ad aeternam meretur
Absque timore meare vitam.

CHRISTUM derepente appariturum. Adhortatio ad vigilantiam.

ODE XVIII.

CLANDESTINUS uti noctu se fur celer infert
Patris familias aedibus,
Surreptum quicquid spolio patet atque rapinae,
Inter quietem altam Larum:
Sic improvisus, qua vix sperabitur hora,
Subitoque momento ingruet
Filius ille hominis caeli de sede superna.
Diiudicatum mortuis
Ac pariter vivis aequissima iura. Cavete
Ergo, cavete, ne dies
Illa ruentis heri vos opprimat insperato,
Ceu laqueus obrutas aves
Implicat, et captis adfert incommoda vitae.
Vigilate, vigilate adfatim
Mortales. nescitis enim, quo tempore iudex
Venturus est in nubibus.
Crapula et ebrietas absit. nox sobria mentem
Excipiat, et mens sobria

Noctem. Quis Baccho sensus deperditus omnes
Se praestet alacrem? quis mero
Ac somno manifesta inter peccata sepultus
Sollerter excubias agat?
Heu miseros! Sic pol vivendum quottidianis [Reg: cottidianis] ,
Memores ut adsiduo DEI
Simus, et in vetitum niti fugiamus. at isti,
Gens prava, susque deque habent
Omnia, quae CHRISTUS, quae legatique patresque
Monuere, quaeque hodie monent
Praecones Euangelii, legisque IEHOVAE.
Non sic abibit. nam DEUS
Temni terrigenis irriderive recusat.
At tu profane, quisquis es,
Supplicium dabis, aeternasque merebere poenas
Perenni in ignium rogo.
En has Tartarei merito Cacodaemones horrent;
Et tu cadaver nil times?

AD SE IPSUM.

ODE XIX.

MORI memento PAULE. novissimi
Dies modo instat temporis. hora adest,
Qua vita linquenda est et uxor,
Pignera cara, bonique amici.
Dispone res, dum vivis, et ordina
Quod ordinandum. Qualiacumque sint
Testata seu legata, nullam
Litigio pariant forensi
Occasionem. Cetera crede te
Totum IEHOVAE, crimina qui tua

Cruore CHRISTI fuso abunde
In rigidae crucis expiavit
Livente furca. Quod superest, roga,
Ne deseraris Flaminis a sacri
Virtute, cum mentem malignus
Spiritus exagitare tentat
Iam destitutam robore virium:
Sed firmiores pectore sentias
Nervos, Paracleti beato
Munere, iustificisque signis.
Sic, unde primam sumpsit originem,
Auriga cordis dia anima in polum
Remigret optatum. Libenter
Ergo age PAULE mori memento.

AD FRIDERICUM IV. PALATINUM, IMPERII SEPTEMVIRUM.

ODE XX.

IUSTI provida mens viri,
Qui se cumque tulit casus acerbior,
Uni credere se DEO
Rem credit reputans esse potissimam.
Nae qui sic animatus est,
Haud frustra Domini robore nititur;
Ut quem speret opis fore
Promptumque auxilii, quando necessitas
Urget. Me facere hoc idem
Iampridem pietas edocuit decens,

Non exercitio sine
Multo. propterea si veniant mala
Exanclanda, libens fero
CHRISTI discipulus; cuius onus leve est,
Nec non dulce iugum. Levat
Ultro ille impositae pondera sarcinae, et
Latu difficilem crucem.
Morbi, quo teneor, si violentior
Me vis abripiat senem,
Incestetque domum funere mors; meam
Commendo tibi coniugem
Orbam vate. meam Dux bone coniugem
Commendo tibi ter quater.
Lugenti viduae tu facies bene,
Desertaeque domo bonus
Adsertor venies; nam potes. atque ego
De te genteque de tua
Sic dudum videor promeritus, manus
Large munificas uti
Sponte extendere ames, dimidium ad meae
Conservandum animae, et super
Si proles aliqua est, quae referat patrem.
Hoc ipsum ut facias rogo.
Sic, Dux magne, tuos IOVA superstites
Annos; sic subolem marem
Sceptris incolumem sufficiat tuis.

FIDELIUM SUPPLICATIO AD SPIRITUM SANCTUM.

ODE XXI.

NUNC poscimus SPIRAMEN entheum prece
Ante omnia orthodoxam et augustam fidem;
Qua rite freti agonis ultimi ad metam,
Caelum petamus debitum,
Pertaesi exilii huius.
O dia lux, splendore nos tuo bea,
Deceque CHRISTUM noscere et recte et probe:
Ut sic in illo, qui piis salus vera est,
Veramque nos in patriam
Ducit, permaneamus.
Dulcis Amor, o nobis favorem almum annue;
Fac amoris ignem sentiamus mutuum,
Alios ut alii amemus invicem ex corde.
Sensuque coalescamus in
Uno, paceque in una.
O summe consolator in periculis,
Fac nec probra metuamus ulla, nec necem;
Neu territi despondeamus hanc mentem,
Quando hostis incusaverit
Vitam nequiter actam.

VITAE aeternae certus valedicit amicis, uxori, suboli.

ODE XXII.

FATI imminentis nemo licet potens
Retardat alas. hora suprema adest.

Morti propinquus sum, vel ipsa
Mors potius mihi. Vos saluto
Extremum, amici. Si quid omiserim
Antehac agendum, non opus est agam
Iam nunc. Olympus cura nobis,
IOVAque et aetherii Quirites,
Quorum aggregari gestio coetibus.
Caeleste regnum et iustitiam DEI
Quaesivit exoptans subinde
Mens mea, nectareosque pridem
Salutis aeternae haec anima imbibit
Anhela fontes. Spiritus et sacer
Confirmat, heredes beatae
Legitimos fore et esse vitae,
Quicumque CHRISTO morigeri sient
ET obsequentes. Uxor have et vale,
Nimis nec ob me macerare.
Tu quove progenies parentis
Seu nata iam, seu postuma, have et vale.
Valete vates, optima pectora,
Qui IOVAM amatis, filiumque
Nobilibus celebratis hymnis.
Haec lingua et haec vox me modo deficit,
Canora quondam, nunc tenuissimo
Strepens susurro. sed melodis
Iunctior Angelicae catervae
Fortescet, ac se vincier abnuet
Cantore ab ullo, cum modulabitur
Paeana dium, terque sanctum
Hymnifero canet ore IOVAM.

AD IESUM CHRISTUM.

ODE XXIII.

SERVATOR o mortalium,
Natura cui permitis est;
Benignitatis rivulos
Clementer in me dirige.
Ocelle patris enthei,
Ah intuere vultibus
Pacatioris luminis
Labem merorum criminum.
Per quinque CHRISTE vulnera
Tui sacrati corporis,
Mihi remitte debita,
Mihi omne condona scelus.
Tuam per indignam necem
Tuique guttas sanguinis
Mihi fac adsistas, opem
Agone dans in ultimo.
Ah passionis ob tuae
Acerbam amaritudinem
Tollas amorem noxium,
Tollas dolorem morbidum.
Tandemque post huiusmodi
Vitae miserrimum statum,
Meum receptes spiritum
Perennis aevi compotem.

AD SPIRITUM SVUM MIGRATURIENTEM.

ODE XXIV.

AURIGA vitae dulcis anhelitus,
Compagis hospes carneae et osseae,
Motorque venae, totiusque
Diditor o animae per artus;
Ergo relinques hospitium vetus,
Et demigrabis iam, per inania
Evectus in caelum, Tonantis
Aurea tecta, sacrasque sedes?
Illuc revertendum est, ubi te manent
Manes piorum, atque umbra fidelium
Permulta, vitae debitorum
Perpetuae innumeros in annos.
I proinde felix. Spem posui in DEO
CHRISTOque semper, riteque credidi
Credenda menti Christianae,
Non alienus ab institutis
Fide probatae. Si iuvenilibus
Errore caeco, si qua senilibus
Commissa in annis scrupulosam
Promeruere Tonantis iram,
Haec paenitendo (nam piguit mali)
Cuncta expiavi, meque regi sacro
Flatu peposci [Reg: poposci] , gratiamque
Tum prece tum lacrima impetravit.
Mortale sexus quottidie [Reg: cottidie] inscii
Peccamus. hinc est, quod petimus reis

Clementer ignosci, necati
Ob meritum speciale CHRISTI.
Quapropter hunc o mi DEUS halitum,
Tuopte quondam flamine corpori
Scienter infusum, receptes
Sponte tua rogo, collocesque
Quiete in alma caelitis atrii,
Felice portatum Aligeri manu.
Quippe inter Electos datum iri
Spero locum mihi. Quos enim ipse
Praenosse amaris, hos etiam sciens
Praedestinaris. quosque adeo sciens
Praedestinaris, hos vocaris.
Quosque vocaris, et hos eosdem
Per gratiam ultro iustificaveris.
Quos gratia ultro iustificaveris,
Hos omne in aevum gloriosos
Reddideris. Ego fretus ergo
Fiducia ista laetus obiverim
Mortem, solutus mole gravissima.
Tu perge caelestes in oras
Spiritus ire volens lubensque.

ANIMAE in caelum migratio. Beatitudinis gustus.

ODE XXV.

ECCE, caelestum Genii domorum,
Corporis compage Anima exsoluta
Per viam angustam penetrans et arctam
Advolat istuc,
Lota sed CHRISTI roseo cruore.
Vos ei monstrate locum quietum,

Sive qua vernans Paradisus alma
Floribus halat,
Sive qua felix sinus Abrahami
Sedem in aeternam recipit fideles,
Sive qua sanctis loca praeparavit
Ipse redemptor.
Porta iam reclusa patet, patetque
Prosper ingressus. sociam receptant
Angeli, ducuntque ad amoena diae
Gaudia lucis.
Agnus heic [Reg: hic] mactatus ovans triumphat.
Arbor heic [Reg: hic] vitae, nitidique fructus.
Fontis heic [Reg: hic] vivi scatebra, adfluenti
Purima rivo.
Dulce conspectus tot amoenitatum.
Quae nec humanis oculis, nec auri
Cognitae fando, neque in ullius cor
Denique lapsae.
Debitum non est meritumve, homillis
Quae datur merces. merus hic datoris
Est favor. donat mera gratuitam
Gratia vitam.
Procide, et supplex venerare IOVAM
Prole cum Flatuque, Anima, imperantem
Atque regnantem sine fine, in aevi
Saecla perennis.

PAULI MELISSI SCHEDII FRANCI MELETEMATUM LIBER SEXTUS. #(IMAGE)

MENTE super caelos e sordibus terrenis evectus, gaudiorum enarrat iucunditatem.

CARMEN I.

SUPER astra vectus alis rapidis celer animus,
Hominum gravi relicta nebula, et reside chao,
Et opinione crassa; neque iam male vetera
Neque crimina huius aevi, neque noxia meminit
Scelera amplius Tyrannum, neque flagitia Ducum,
Neque demum in orbe quantum reliquum esse facinorum
Miseri exsules queruntur. sed ab omnibus aliis
Penitus molestiarum mihi liber oneribus,
Solitis cor anxiorum premere usque miseriter,
Meditatur hilaritatem requiemque diutinam
Superum in choro, ac perennem sine grandine et hieme
Potitur serenitatem. Volupe est facercsea
Hyperiona intueri radiantibus oculis,
Nivei patrem diei. Volupe est nemorivagam
Variante Noctilucam facie adspicere, modo
Reparantem in ore vultus, ubi fratrem itere fugit;
Modo deserentem eosdem, siquidem propius adit.
Volupe [Reg: Volup] est in Hesperum album, Iovis inque nitidulos
Aciem tenere fixam radios, reliquaque item
Animata signa caeli. Quis enim est ita gelidus,
Ita segnis, ita supinus, vel ita stupidus homo.

Ut humo levans ocellos, nihil eximia poli
Paradigmata haec moretur? Sed enim hercle magis id est
Animo voluptuosum, superatque et opipare
Et opima dulcitatum reliqua omnia penitus,
Adeoque quidquid usquam sibi concipere queat
Avidae libido mentis; domini empyrea [Reg: empyria] DEI
Sine fine regna lustrare: et ibi simile patris
Decus unicique gnati, genitabilis itidem
Penetrale flamen aurae, Gentis comitibus ac
Ducibus per ambitum omnem, specitare [(transcriber); sic: spectare] liquidius,
Et idemtidem [Reg: identidem] sequi ultro tua posse regimina,
Tener Agne, rexque regum, et dominum domine potens;
Hilarisque sanctiorum sociarier [Reg: sociari] animis,
Grege eum beatiori, nova cantica, novaque
Recinente metra CHRISTO, citharisque teretibus
Fidibusque gestuosis celebrante memoriam
Veterum beneficiorum meritumque, nece sua
Propria in patente fixus cruce quae fidelibus
Peperit, patri immolatus, velut hostia nocua, et
Tamen esset omnium insons vitium; nisi rea quod
Necis et gravis gehennae, tot Adamigena tulit
Moriturus expianda scelera cruoribus,
Medius duum [Reg: duorum] in latronum quasi noxa patibulis.
Sed acerba amaraque istaec fuerant ruditer ei
Toleranda, cum subiret fera supplicia, solo
Syriis morans propinquo, Solymumque in aditibus.
At in ardua eminens nunc regione, loca super
Rutilae elevatus aethrae nitidissima, precibus
Vacat obviis piorum, sibi sanguine roseo
Pretiosa parta fantum diademata, sibique
Ea sacra vindicantum; procul a quibus opicas
Nimioque plus profanas ego abesse Phalaridum

Iubeo manus, cruentaque Eurysthea rabie
Busiridisque flammas. Alia est Hierosolyma,
Aliud bonis asylum, desaevierit ubi
Babylonius Gradivus, super: est super alia
Locuples imago rerum. Mihi sufficit alacri,
Anima quasi exsoluta pedicis et amitibus.
Penetrasse ad alta caeli laquearia, ubi dolor
Neque corda maerat ullus, neque egena miseries [(reading uncertain: print blurred)]
Inopem flagellat unquam [Reg: umquam] . sed ubi socia cohors
Genialium Angelorum mera gaudia, meraque
Iterant amoenitatum viridaria: simul et
Animalia illa IOVAE quatuor, pariter item
Octona triga canum, simul innumera adeo
Resono phalanx Olympi modulamine recrepant,
Polus ipsemet remugit, sacra limina reboant.
Citius mihi haereat vox, quam singula memorems.
Solio in sacro sedenti data gloria, data laus,
Et honor perennis Agno datus, undique retonans,
Mihi dissipavit aures, mihi discidit oculos:
Adeo omnis his in hymnis, et in his obeo sonis.
Obeone? fallor. immo videor, neque temere,
Reparari, in orbe Phoenix velut ales Arabius,
Colocasia atque amomo satur et myrobalano,
Et aromatum atque odorum genus omne petiolis,
Nitidisque cinnami Indi Phariique segetibus.
Anime o perennivivax, Anime o zephyriseque,
Superumque compos aurae, superator itinerum
Hominum pedi inviorum, rapidisque volucrium
Per inane remigantum propere natatibus:
Levigyre nubisector, preciferque tabellio,
Manifeste prome et index animae vagitremulae,
Cordisque palpitantis, tumidisque similiter

Male fluctuantis undis: age sit tibi proprium,
Petere altiora caelo, petere ardua superum
Conclavia, et sacrorum rata concilia Larum
Et ovantium Penatum saturo domicilia
Rutilantia ex obryzo, penetraliaque adyta
Radiantia ex pyropis pretiosioribus,
Carbunculisque flammas imitantibus. Age, sit
Tibi proprium, caducas creperasque (moneo) res
Mortalium assis omnes facere unius, et in hoc
Retinere cursum eumdem [Reg: eundem] stadio, neque reside
Studium pati veterno torpescere et operam.
Sed enim tibi incitato modo cum gemina siet
Data Pegasi ala pernix, equitis cuissimi,
Aurora quo diei niveos nivea vehit
Roseum micantis ortus: fugiasne Anime capax
Iter are crebra motis solitum volatibus
Super astra dia callem? Nihil heic [Reg: hic] , nihil utique est,
Via clausa quo retardet solidas agilipedis
Soleas, levesque pennas. Equidem tibi minime
Fore credo succubandum, licet altius itiner [Reg: iter]
Gradiare trans remoti iuga siderea poli;
Quoniam secundus Euri fluor, ora redanimans
Vehementiore nisu, vestigia comitat
Tua prospere adminiclans [Reg: adminiculans] ; et in aethera vacuum
Resequens propellit ultro: siquidem sidelium
Ibi meta mansioque est, Prodromi nebulisecae
Pede praestituta fixo, superique adeo probe
Patris obstinata pacto liquido, nequeat uti
Manus ulla tam beatum tibi praeripere locum;
Ubi cum tuo perennes par caelitibus hero, et
Tibi quae DEO creatus propria nece meruit,
Potiaris omne in aevum solidis beneficiis.

ADMONITIO PIA LUDOVICI IV. ELECTORIS PALATINI, DUCIS BOIORUM, AD FRIDERICUM IV. FILIUM. ANNO M D LXXXII.

CARMEN II.

MI care Fili, sis pius, metuens DEI;
Precare mane vesperique sedulo.
DEI memento in omnibus rebus tuis.
Si bene se habet res, fac DEO grates agas:
Sin male, querelam in eius exonera sinum;
Memor omne prosperum, omneque infortunium
Manare ab ipso, et finem habere perbrevem.
Agnosce peccantum esse te unum de grege,
IESUMque Christum crede filium DEI
Suapte morte te redemisse a nece.
Hoc fixus haere, et confitere id ad exitum
Vitae. vicissim te ille confitebitur,
Curaque tangetur tui coram DEO
IOVA, patre suo. Ne superbus esto; sed
Status honeste dignitatem amplam tui
Tuere. Sis verax. Recepsti quid data
Dextra fideque? firmiter praestes; licet
Subeunda sit iactura opum atque corporis.
Nam sive mentiris ioco seu serio,
Infans Diaboli es, qui pater mendacii.
Porro verecundare verbis, gestibus,
Et cogitatis. Nullius nec coniugem
Nec filiam stuprato Gnate. Sis cave

Batutor aut percussor. At cum Martia
Vexilla aperto libere in campo volant;
Tum fortis, acer, strenuus sis; nec fuge.
Quippe hercle melius est honeste occumbere,
Quam fugere in acie turpiter. Ne prodigus
Sis, neve praeparcus, vel Euclio sordidus.
Quod spectat ad honorem, nihil comparcere
In hoc velim te. Nemini obtrecta, aut male
Obloquere. quin memineris usque tui ipsius,
Te quoque fragilem hominem esse. Ne cum quoquam agas
False aut dolose; sed rotunde et libere
Agas. quod unum permanet diutissime.
Disce tamen homines rectius dignoscere:
Erga bonum opus est tu vicissim sis bonus.
A fraudulento tibi cave; quapropter et
Inter loquendem loquere paullo tardius.
Inopes egeni sint tibi concrediti.
Voces adulantum, DE Oque iniuriam
Verbis maledicis atque contumeliam
Dire ingerentes, non sine ardelionibus,
Numquam placere tibi sinas. sed contra ames
Qui corrigit te, quique bene tibi consulit.
Fidos ministros orthodoxae Ecclesiae,
Aliosque qui tibi serviunt fideliter;
Caros habeto semper, atque illis lubens
Persolve pro tua virili praemium,
Pactamque mercedem. Infideles quos scies,
Dimitte famulos cum bona abs te gratia,
Nec detine ultra. Vitia, naevos, probraque
Stude uniuscuiusque tegere. sed tamen.
Cum olim gubernas, triste punitor malum.
Illis, tua qui sub manu sunt, sis pater.

Onerare demum parce subiectos tuos
Ultra aequitatem: nam nimis male cedere
Proventus ille saeptus mihi visus est.
Contra adsere haud malum virum. Si quando ei
Quid accidat stulti aut sinistri, debita
Punire cum ratione, quantum te decet.
Extrema regula est, uti caveas tibi
Ab ebriosis sympotarum fluctibus.
Namque inde (Paulus ut fatetur Apostolus)
Inordinata vita tandem provenit.

AD OTHONEM GRYNRADIUM, VIRUM NOB.

CARMEN III.

TE singulari consilio DEUS,
Exactum inique limite patrio,
In hasce terras misit, ut optimo
Duci praeesses, optime GRYNRADI;
Eiusque vitam sic regeres, uti
Bonosque mores a puero statim
Et disciplinas imbiberet bonas.
His institutis cum Pietas comes
Adesse alumno, tum latus Aequitas
Stipare suerat: nempe satellites
Duae, columnarum instar, idonea
Fulcire firmo grande Palatium
Domus avitae robore, donicum [Reg: donec]
Aetate florens dux adolesceret.

Et post adempti funera patrui
Frenos regendos ipse capesseret,
Adiutus HUTTENI ingenio arteque
Industriaque et consiliis bonis.
Rerum propinquus tum fuerat labos [Reg: labor]
Ferventi ephebo quaerere coniugem
Dignam. Reperta est, relligione par
Et orthodoxae notitia fide.
Quem te laborem, quod studium impigre
Gnaveque [Reg: naveque] agendi sumere taeduit?
Gavisus es, rem tam bene tam probo
Successe. nos et laetitia pari
Congratulati coniugio sumus.
Fecunditatem prosperior toro
Lucina pacta est. O utinam, velut
Dilecta patri pignera filias
Enixa coniux est, ita filios
Felice partu procreet adseclas.
Mecum quod una te scio serio
Sperare et optare ex animo intimo,
Amice vere, et (quod liquet omnibus)
Sincere. Porro quid peragis boni?
Praeses senatus en hierarchiae
Res administras, quae faciunt scholis
Templisque sacris. Certe equidem (tua
Quod pace dicam) vir nec alacrior
Nec promptior te, nec vigilantior
Quisset per omnem Teutoniam eligi
Aut inveniri; cui sapientius
Committeretur muneris hoc, tibi
Quam soli et uni. nam pius et bonus
Probusque valde es, publica promovens

(Ut par et aequum est) commoda, vel tuo
Ipsius aut damno, aut odio, aut probro.
Quapropter aio saepius, intuens
Virumque limis haud oculis statum;
O si Palatini incluta Principis
Plures haberet GRYNRADIOS humus!

DE INSIGNI HOROLOGIO

CARMEN IV.

MORTALE sexus, sive iuvenes aut senes,
Seu divites vel pauperes. seu Caesarum
Regumve principumve gente prosati;
Considerate, quam caduca vita sit,
Quam calamitosa, quam scatens periculis.
Honore quamvis praediti estis maximo,
Instarque floridae viretis laureae:
Consumet atque hunc atque vos rota temporis.
Vorsura motus id quod HorologI docet.
Duo puelli nuduli, qui segmina
Quaterna luculenter horarum innuunt
Strepente tinnitu, vice alterna occubant,
Luuntque Adami noxam originariam.
Clangore personantis Angelus tubae
CHRISTUM adfuturum in nube clara praemones [(reading uncertain: print blurred)] .
Excubitor ales nocte gallus cantitans
Aliisque metis, vivere extremae iubes
Memores diei: quam cavete, Simiae
Ritu modoque, rideatis turpiter
Aut negligatis; sed Leonem imitemini
Expergitum alto mane seu diluculo,

Grates agentes nocte servati DEO.
Horamque vestram rite praestolemini,
Instar mulieris motitantis clepsydram,
Seu sensim arenae casitantis machinam.
Ut Luna mutat. Solque signorum vices
Motu rotundo; sic heros versatile
Famulosque variat tempus, hunc extollere
Illumque velox premere: ceu vides vagam
Nunc aucta nunc minuta Divam cornua
Ostendere orbi. Quin Planetae, se invicem
Diuque noctuque insequentes, nuspiam
Inter quiescunt, alius alii donicum [Reg: donec]
Fores operiat. Sic in orbe idem evenit.
Fortuna raro stabilis apud aliquem manet.
Quapropter observate mensuram ratam,
Horamque certam, et providum metae scopum.
Megaera quippe noxiosa plurimos
Heu raptat in transversa, sectantes opum
Magnarum acervos, regnaque inhiantes nimis
Aliena, nec pol finem apiscentes suum;
Sed Parca cum severa vitam inciderit,
Aliis similiter mortis intrantes viam.
At o benigne CHRISTE, qui rex gloriae es,
Nos quaeso cunctis ex miseriis eripe, et
Tranquillitatis nos fac usque compotes;
Tandemque post fata in poli penetralibus
Des audiamus entheam melodiam.
Haec secum in intimo Palatinus comes
Nuper IOHANNES corde meditans fatus est,
Opus Rudolpho Brandeburgio teres
Fabricante. Quisquis haec legit, praecordiis

Reponat imis, ne vagas praetervolent
Aures, uti sonora tintinabuli [Reg: tintinnabuli] .

AD PHILIPPUM WAMBOLDUM UMSTADIUM, MAGNUM AULAE ARCHIPALATINAE PRAEFECTUM. VIRUM NOB.

CARMEN V.

PUBLICA res ubivis geritur bene, prospereque cedit.
Firmiter inque suo status ordine permanet graduque;
Si modo non spernunt IOVAE sua Principes Ducesque
Reddere corde pio libamina, deinde promovero
Iustificam ante alias ultro Themin, aequitate freti.
Praecipuum Pietatis opus tenet auream cathedram,
In qua praeco DEI verbum sonat, et viam salutis.
Post aequique bonique sagax caput occupat tribunal
Iustitiae cunctis venerabile. nam nisi his duobus
Ceu fundamentis stabiliverit oscitans Tetrarcha
Imperium soliumque; brevi ruet, impetuque magno
Ad terram dabitur: qualis domus insolente casu,
Plena Palaestinum [(reading uncertain: page damaged)] tot milibus [Reg: milibus] , ut suo Dagoni
Perfecere sacrum, cito concidit, incluti columnis
Manoadae impulsavi fortiter, occubantis inter
Praecipuos proceres trucis agminis, atque pro duobus
Sic oculis hostes ulti semel. At gravem ruinam
Antevenire solet Dux providus, usus eruditis,
Gnavis [Reg: navis] , eximiis, sapientibus, acribus, peritis
Rerum, adeoque viris animi face luculentiore
Primores reliquos superantibus. Inter hos profecto
Haud tibi postremus datus est locus hactenus, Philippe

Wamboldum veterum o ingens decus, ac simul recentum.
Te FRIDERICUS avus nostri Ducis arduum in senatum
Rite cooptavit; quod idoneus atque dignus esses,
Et sollers ad magna negotia resque rite agendas,
Non sine felicis Genii indole. Te sita in Nemetum
Limite Transrhenana Neapolis, uncta CASIMIRO
Praeda (sed abstinuit tum criminis) ob rebellionem
Facta, sibi impositum vice Principis dynasten
Sensit. Ute vivis abiit cito, deserens guberna
Orba, simulque orbum gnatum patre, LUDOVICUS; aeger
Tam longo fuerat qui tempore: frena mox capessit
Frater, legitimus tutor datus, administer aequus;
Qui dene restituit rem, non sine maximo labore.
Relligio exseruit laetum caput orthodoxa, qualis
Floruerat sub praecano sene, patre CASIMIRI.
Nec mora. trux Livor male ringier, invidoque dente
Rodere quosque Theon ferus, aemulaque Momus
Praedominans lingua nos carpere. Veritas sidesque
Albaque Relligio nihilo minus enitet refulgens,
Purpurei ceu fax Hyperionis inter atra quondam
Densarum nebularum alte emicat; emicabit et post
Dehinc semper, Friderice vigens modo Teutonorum ocellus
(Quod voveo) superes, et serius alta in astra tendas.
Num desperandum Christo duce, praevioq [(reading uncertain: page damaged)] CHRISTO!
Haudquaquam. siquidem felix opus, is quod inchoavit,
Continua serie firmaverit. Hoc iubet monetque
Nos avide sperare DEI favor atque [(reading uncertain: page damaged)] amor benigni.
Tu quoque (Praefecti magni geris [(reading uncertain: page damaged)] ecce nomen aulae,
Quem merito titulum tibi gratulor) ut prius gemellum
Fortis et acer apud Dominum, et bene sidus exstitisti,
Boiumque antistes subsellia grandiora rexti,
Iustitiae vindex, aequi insitor, arbiterque legum;

Adsertor pietatis, amans Iovis, illiusque amantum:
Sic etiam posthac magis ac magis in dies et horas,
O WAMBOLDE, perennaturus es in fidelitate,
Constantisque animi tum robore, tum severitate
Condita suavis dulcedine mellis. adde, si vis,
Rarus amicitiae per foedera sanctiora cultor.

AD HENRICUM RANZOVIUM. REGIS DANIAE VICARIUM, VIRUM ILLUSTREM.

CARMEN VI.

LONGAEVITATEM cui dabimus viro
Mundi in senecta et temporis ultima,
Plures in annos ut diuturnior
Sit vita cano? RANZO tibi, inclite
RANZO, Tonantis cultor Olympii.
Meretur id non relligio modo
Sincera, sed vero et pietas tua
Insignis, et mens iustitiae tenax,
Et imperantis par animus DEI
Summis dynastis, ad solium ipsius
Regale fixis, terque canentibus
Perennisanctum. Nos, brevioribus
Queis [Reg: Quibus] rara vitae stamina liciis
Ex lege fatorum illa adamantina
Dispensat abrupta Atropos in colu;
Homunciones esse vetans dierum
Extentiorum: RANZOVIO tamen

(Scitis Camenae, scis Charitum trias)
Non invidemus talia munera
Felicitatis; quandoquidem omnibus
Ille eruditis non modo vult bene,
Sed, quantum in illo est, usque facit bene.
Ditat Poetas ille potissimum
Sollers amoeni carminis artifex.
Donis tributis Historicos beat
Fidelis auctor historiae ipsemet;
Largisque gazis Astronomos fovet
Idem ipse felix Astronomus cluens.
Iam templa quaeso cernite, iam scholas.
Quae non in has, qua non bona contulit
In illa? quid non post quoque conferet
Ludi in magistros, et venerabiles
Mystas, IEHOVAE dedita nomina?
Inops egestas pauperum et exulum
Ubinam asylum repperit aptius,
Nisi unum apud te, RANZO benignior?
Nam quum tibi tot divitias, opes,
Pagosque et arces, amplaque praedia,
Latosque fundos cum reditu annuo,
Tam copiose suppeditaverit
Caeleste numen; non animum atque cor
Terrena ad istaec fluxa caducaque
Stricte alligaris, quo soliti modo
Auariores: sed meritas DEO
Habere grates es memor, omnium
Rerum datori. Non igitur senex
Sis liberali et munifica manu?
Beata cornu divite Copia,
Uberque mater rerum Opulentitas,

Nec paenitendis praedita dotibus
Pandora, sedem te penes obtinent
Pollentiorem. Quid, quod (ut audio,
Verumque certe est) post obitum quoque
Prodesse doctis dupliciter velis,
Praeclare RANZO? quippe nomismatum.
Certas quibusdam praecipua viris
Virtute summas munificentius
Legare tecum consilio optimo
Deliber asti. quae via commoda est
Laudem ad futuram, plenaque gloriae
Magmenta. Quis non, Vive age, dixerit?
O magne RANZO vive, et in hoc tuo
Honore dura, quam vetuli diis
Durarit aetas postera saeculi.

AD CHRISTUM IESUM.

CARMEN VII.

CHRISTE, sequester mortale genus
Interque DEUM lecte; videsne,
Horsum speculans aethere ab alto,
Ut peccatis obnoxia gens
Et criminibus variis tecum
Agat in terris insincere
Atque iniuste? nae [Reg: ne] debebant
Euangelium legesque tuas
Sponte tueri, nec nisi grates
Tibi perpetuas pectore muni
Agere, inque tuas solvere laudes
Linguam docilem. sed quid faciunt!

Non reiciunt [Reg: reiciunt] te modo, verum et
Diumque patrem Flamenque sacrum;
Sic viventes, ut flagitiis
Scelerumque notis insigniti,
Sibi in his plaudant, atque triumphum
Audacter agant; quid relligio,
Quid sit pietas, quid recta fides,
Quid vera salus, vitaque demum
Aeterna animae, plane immemores.
Apinae et tricae nempe videntur
Gerraeque istis, quae praecones
Dogmatis almi plenis buccis
De Tartareis recitant poenis,
Deque horrendis Cacodaemonibus,
Et suppliciis exantlandis [Reg: exanclandis]
Post fata malis perpete in igni.
Miseram o sortem miserorum hominum!
Sintne creati recte ad agendum,
Et male agendo Stygium proni
Se praecipitent ipsi in barathrum?

In veneficarum sagarumque incantamenta, et Christianae fidei eierationes [Reg: eiurationes] .

CARMEN VIII.

DIRA monstra veneficae, noxiosaque saga
Turba, quae magicis nigri Ditis artibus usae
Nemini prope parcitis; quid lucrive bonive
Ex mala capitis techna? Vos tenella puellum
Membra, tum [(reading uncertain: print faded)] iuvenum et senum fascinare suestis
Corda. vos vetitis nurus virginesque pudicas
Implicatis amoribus. vos necis genus omne
Exsecrando homicidio perpetrare soletis.

Vos, capras niveasque oves atque bucera damnis
Saecula adficere obviis, crimen aut scelus esse
Pernegatis, et igneum (vidi ego ipse) Draconem im-
Mittere stabulis boum, lacte eas spoliantem
Singulis prope noctibus. vos novemplice cantu
Conglobassere grandines, excitare procellas,
Turbinare animos Notum; scit Ceres, scit Iachus [Reg: Iacchus] :
Hic meri, illa adoris carens. Flora murmure vestro
Mille milia [Reg: milia] pestium vermiumque nocentum
Educata per has plagas adseverat, et ipsum
Hoc Hamadryadum cohors, flebilesque Napaea
Conqueruntur et ingemunt. Pacta turpia inistis
Cum manu Cacodaemonum sonte, foedifragaeque
Desciistis ab optimo maximoque IEHOVA,
Lubrica instabiles fide, pravitate rebelles.
Abnegastis item sacri iura sancta lavacri,
Infideliter a DEI filio, duce nostro,
Castra in hostica transfugae; nequiter quibus ipsam
Vitam, et ipsam animam rato pignori opposuistis,
Perfidumque Satanico stigma ab ungue recepstis;
Quo nihil sceleratius taetriusve repertum est.
Quale naufragium (o nefas!) unaquaeque subivit!
Sponte posthabito DEO dum sinistra sequutae [Reg: secutae]
Vestra pectora Principi mancipastis Averni,
Exulatis ab incluta civitate IEHOVAE,
Nemo quam malus incolit. Gens ut optima vestram
Christiana dolet vicem! Poena vos manet ingens,
Igne perpetuo flagrans usque et usque, nec hilum
Detrahens cruciatui pessimoque dolori.
Mens licet resipisceret rectior, caneretve
Sanior palinodiam; quod tamen fore et esse
Difficul [Reg: Difficile] nimis arbitrer: hancce quisnam age praedam

Hostis e manibus feris excutive rapive
Posse crediderit? Trahax pervicaxque tenaxque
Quicquid is semel auferens occupaverit, illud
Eius unguibus haud facul [Reg: facile] dimoverier [Reg: dimoveri] aio.
Si DEUM tamen, o manus perditissima, vestri
Vel parum miseresceret; gratia illius una
Entheam bene posse vos obtinere salutem
Dico, et aetheria dehinc porro sede potiri.

IN THEOLOGORUM ALTERCATIONES.

CARMEN IX.

ESTIS fratres, estis amici:
Aliine alios perdere vultis?
Hoccine pulchrum est? nequaquam pol.
Rodere iustos, mordere pios,
Tigridis iras bilemque canum,
Et ricta refert dira luporum,
Grassantum in oves. Docuitne ita vos,
O crudeles, ille magister
Noster CHRISTUS? cuius aperta est
Mansuetudo, lenisque animus,
Et pacis amans aequa voluntas.
Praecepta dedit nova, nimirum
Ut nos pariter mutuo amemus,
Quo more homines ipsus amavit;
Quorum causa voluit patrium
Linquere caelum, traducturus
In regna DEI non Cerbereo
Semine cretos, nec pestiferae
Dentibus hydrae; sed pacatos,
Humiles, placidos, mites, dociles,

Praeceptoris iussa sequentes.
Nam morigeras, haud praefractas
Poscit mentes arbiter aequus.
Si lingua rabit, livent oculi,
Cor virus alit, felle tumescit
Pectus; quid ab hac dipsade sani
Exspectemus? Tolle venenum,
Purga cereburm, frena rabiem,
Stingue furorem, compesce odium,
Aliosque ferox indue mores,
Si discipulus bonus esse velis
Caelestis heri. Non atra placent
Pectora CHRISTO, sed candida, sed
Nivea, et nulla praedita labe.
Alius fueris? alio migra,
Frugique gregem pace potiri
Sine. Consensu compare coetus
Fovet unanimes Dominus noster,
Simus ut unum, sicut et ipse est
Pater et concors filius unum.

AD THEODORUM BEZAM, VIRUM NOB.

CARMEN X.

QUALIS rapaces aut aquilas agit
Aut milvios [Reg: milvos?] , aut accipitres feros,
Aut diriorum semina vulturum,
Cupido et ardos in volucrum obvium

Genus minorum, sive animalium
Imbelliorum; sint ut eis dehinc
Praedae et rapinae: talis in extimam
Urbem Allobrossam, suffugium exulum,
Omnis redundat grandior hostium
Iniuria et vis, truxque potentia,
Furorque. Martis, non sine Erinnyos [Reg: Erinyos]
Diraeque Enyus terribili metu.
Iam devorarant vos inopes quasi
Vivos, ut arctis obsidiis loca
Tam copioso milite cinxerant,
Pagisque vestris Mulciberem igneum
Minis atroces intulerant; licet
Impune id illis turbine bellico
Cessisse apertis non quierint sonis
Iactare. Cives exitio quidem,
Ob foederatum perfidiam, dati
Plures; sed ulti post nihilo minus
Estis Gigantas, cum grave brachium
Saevos in hostes armipotens DEUS
Favore vestri sustulit, et neces
Avertit atras, vulneraque ardua,
Stragesque cladesque, et mala quae ciet
Secum Gradivus plurima. Quin preces
Et vota cordis seria iuverint
Vos implicatos undique, et anxios
Salutis; eccui sit dubium? Piorum
Quippe obsecratus cum lacrimis solet
Numquam esse vanus. Numinis enthei
Perenne vindex en oculus suos
Erga clientes perdius excubat.
Pernoxque. Certe BEZA tuis datum est

Et incolarum suppliciis, quod haec
Servata mansit salvaque civitas,
Suique iuris. Nos quoque fudimus
Salute pro vestra adsiduas preces.
Ac nominatim Caelicolam optimum
Pro te rogavi, iuste senex; diu
Superstes esses, atque humilis polo
Ferres supinas sollicite manus,
Voti impetrator. nempe tibi DEUS
Negare quicquam pernegat. Hinc ovans
Triumphat antiquum Allobrogum oppidum.
Honos Lemanni, laus Rhodani, decus
Miscentis undas cum Rhodano Arviae.
Quapropter hymnos, et nova cantica,
Et grata summus rerum opifex mele
Par est sonoris laudibus audiat.
Nam vestra sicut moenia fortiter
Adversus hostes incolumi statu
Tutatus ipse est IOVA, eadem lubens
Idem ille posthac usque tuebitur.

AD FRIDERICUM SYLBURGIUM.

CARMEN XI.

A PROFUNDIORE somno primus in terris homo
Excitatus ille ADAMUS, splendidamque virginem
Ante se EVAM conspicatus, scire quei potuit, sua ex
Carne carnem, et ex suismet ossa compacta ossibus
Esse? Num divina mens id forte ei praesagiit?
Anne dulcem per quietem, quid DEUS secum egerit,
Somnii figura praesens evidenti imagine

Indicavit? Censeas quid, fare SYLBURGI palam.
Factus ex humo maritus coniugem ex costa sua
Sensit, adductam sibi olim per DEI munem manum:
Inde conciliatus inter coniugatos est amor
Mutuusque et singularis. Itaque mas matrem et patrem
Posthabens, agglutinatur firmiter nuptae suae, et
Ambo coalescunt in unum corpus. Ut sero meam
Repperi senex maritam! quam mihi felicitet
Ac superstitet IEHOVA comprecor. Tuam tibi
Perperam florente in aevo pol nimis casariam
Mobilem minus auspicato copulavit sidere
Summus arbiter ille rerum, plane inexputabili
Providentia atque fato, ne tuam patientiam
Sineret is inexercitatam. Lustra per tria nunc fere
Segreges uterque vixtis matrimonio irrito.
Nam iugales ut ea nexus iniit invitissima,
Quippe claustro maluisset mancipari denuo:
Nondum ita expleto a peractis nuptiis septennio [Reg: septuennio] ,
Liberum pertaesa curam, tum domesticae rei,
Exuit iuga; et in priorem solitudinem abdita
Nequiit ullis nec parentum nec propinquum contumax
Retrahi monitis, nec ullis aequum ad officium minis;
Negligens viri domusque debitique muneris,
Obstinata adeoque laeva mente, contra quam solent
Esse ceterae propinquae, gente tam clara satae,
Stirpe ceu de patrio olim degener stolo, aut nothae
Vis avenae e fructuoso tritico repullulat
Nonne res est mira? Mater potuit obliviscier
Tam cito, praegnanti in alvo quae recens gestaverat
Pignera, et felice nixu prompta in auras miserat.
Quis tui non est misertus? quis tuam auditor vicem
Non dolere visus; ex quo viduus, haud viduus tamen;

Et maritus, haud maritus, ceu spadoniam miser
Tot per annos ipse traxti vitam, acerba perferens?
At DEUS tandem supremus, pro sua clementia et
Misericordia paterna, tam vacillantem statum
Intuens, totamque causam metiens, aequo Dices
Calculo, te impune laqueis expedivit talibus
Atque tricis. FRIDERICE, tun recordaris modo.
Ut, tuarum nuptiarum rite cum sollemnia
Concelebrarentur, imbres triste caelum obnuberent
Tempore antemeridiano; sed vicissim tempore
Laeta pomeridiano fulgeret serenitas?
Sic abierit nunc quidem omnis maeror; ast in posterum
Redierit laetitia maior. Gaudio tecum, vetus
O amice; gaudeo inquam, post dehinc sperans fore,
Ut alia meliore nupta perfruare, quae tuis
Moribus sit apta, teque diligat prout decet.
Candidis hunc laetus alis Lucifer portet diem.

AD CASPARUM PEUCERUM, MEDICUM PRAESTANTISS.

CARMEN XII.

INTER multiplices ac varias, queis [Reg: quibus] DEUS optimus
Humani generis perpetuis commoditatibus
Consultum voluit, non minima est arbitror artium.
Curatrix Medicina invalidum corporis artuum,
Membrorumque manus Paeonias utibili modo
Poscentum. Quis opem, quis properatum auxilium feras
Aegrotis melius, quam Medici prompta necessitas;

Callentis genus omne exterius, nec genus omne non
Morborum interius, quodque opus est addere singulis
Sanandis remedI? Sufficiens Caelicola est quidem,
Quamvis nec medicamenta adhibens, nec quota pharmaca
Comiscens, abolere anxiferum tristia torminum
Nutu uno; velut et cum Solymos et Galilaeida
Terram CHRISTUS obiret, varios pessime habentium
Languores domuit cum vitiis, aegraque sustulit
Citra pyxidis unguenta. Iubet nos nihilo minus
His uti mediis legitimis Omnipotens pater,
Se PEUCERE prius sollicitato attigua prece.
Nam circumspice, quot Terra parens germina et herbulas
Radicesque creet; quot pariant semina flosculi:
Quot seto [(reading uncertain: print faded)] in gremio progeneret Chloris amoena opes,
Quas mulcet Zephyrus, consolidat Sol, alit umidum.
Quid succosque [Reg: sucosque] liquoresque, et apum mellifluos favos.
Quid praepinguis olivae referam munera? Rupe quid
Emanans oleum, et balsameis uvidum odoribus
Iudaeae fruticem? quid lacrimas denique myrrheas [Reg: murreas] ?
Cui digne species tam varias detur aromatum
Percensere, ab Eois populis huc celeri rate
Advectas peregre velivoli per maris aequora?
Quis porro pretiosissima poma aurea dixerit,
Et silvas citreas, arboribus non sine Punicis?
Haec nascuntur humo. Praetereo plurima, quae neque
Nostri propositi nec numeri sunt. Medicum labos [Reg: labor]
Indefessus, et hoc in studium semper amor flagrans;
Nec non pharmacopoeum Genius, dia reperta post
Priscum Asclepiadarum, innumeras artibus addidit
Artes, et celebris posteritas auxit idemtidem [Reg: identidem] .
Laudi quae faciunt cuncta DEI. quicquid enim sator
Rerum condidit, hoc omne homini condidit in bonum,
Quo testetur ubivis superum munificentiam.