ODE I.
PATER Deorum maxime, quam diu
Longinquus erro sic procul exteris
Vager peregrinans in oris?
Quam requiete diu carebit
Cursus iuventae iam prope perditae?
Nusquam domi sum: nusquam ero forsitan.
Hinc inde versus palor, instar
Lanigerae pecudis, relictae
In aviarum vertice rupium
Lupis rapinae. quamquam ubi patrium
Flumen, Salimve illi propinquum,
Aut celebrata fluenta Maeni
Demum revisam; cuius ad aureas
Ripas ademptorum ossa parentium
Binis quiescunt in sepulchris:
Quid pretii capiam reversus
Aut commodi? quae praemia consequar?
In orbe toto (scis Here) quantus est,
Nil mi relictum, quod paterno
Dicere iure meum potis sim,
Ac ne quidem unae pulverem arenulae,
Quamvis minutae. spe nihilo minus
Ingente sustentor levorque
Mentem animi, fore, pauperatam
Bonis dehinc ut stirpem opulentibus
Dites, egenamque auxilio tuo
Iuves, Idumaeaeque palmae
More eadem facias virescat.
Si corda gessi fraude carentia,
Si te invocavi cum prece fervida;
Hoc spero te mi redditurum
Pro pietate mea lubenter.
Dabis manentem, qui placeat, locum:
Dabis cupita posse frui RHODE,
Nympha (quod o faustum sit oro)
Legitime mihi coniuganda,
Quando offeret se commoda qualitas,
Occasioque et Fors melior. Dabis
Quidquid necesse est, ad quiete
Turbida pertolerandum in huius
Vitae procellis. Quin dabis insuper
Perenne nomen ferre propagini
Quondam educandae, gloriaeque
Materiem patris aemulandae.
Te praebitorem scilicet omnium
Nosco bonorum; non quasi debito,
Sed gratia stricte obligatum
His, tua queis [Reg: quibus] solide recepsti
Iuratus amplae munera dexterae.
His fretus, abs te non ego quidlibet
Sedatus exspectem, quod atque
Corporis atque animae sit in rem?
Tristisque [(reading uncertain: faded)] nonnumquam asper opem soles
Causas ob aequas. Instet idoneum
Tempus, peropportuna tandem
Sollicitis venit aura votis.
ODE II.
EC CVI repertam strenua se dabit
Virago? Gemmis haec pretiosior
Carbunculisque est, Indicosque
Longe adeo superat lapillos.
Confisa tali coniuge nititur
Tuto mariti mens: sed enim domi
Nullius hunc victus egentem
Aut spolii uncta sinit supellex.
Queiscumque [Reg: Quibuscumque] rebus vel meritis viro
Scit commodare, his commodat; et male
De eo mereri praecavet, quam
Vita diu fugitiva durat.
Potissime ille lanitium frequens,
Et tela curae est linea, daedalae
Opus Minervae. O quae voluptas
Se digitis operantis addit!
Hanc institorum dic similem rati,
Fluctu remenso velivoli maris,
Aromata et farra atque merces
Barbaricas procul advehenti.
Nox atra surgentem adspicit; hinc suae
Dantem familiae, cuius egent, cibum
Demensum, et ancillis laborum
Distribuentem hiemale pensum.
De fundo emendo cogitat, emptaque
Heredia auctat; pangere vineam
Edocta, de quaestu lucelli,
Quem peperere manus fideles.
Succincta lumbos robore masculo
Perfert laborem fortiter, otio
Infensa; et exaptos lacertos
Firma, operam peragit virilem.
Experta sentit, quam bene commodus
Sit mercimonI fructus idonei:
Eoque inexstinctam ipsa pernox
Cynthia crebra videt lucernam.
En, ut referctas staminibus colus
Manu prehensans, verticulum rotat!
En, ut rotundum turbinatim
Pollice torquet agente fusum!
Volam misericors pandere pauperi
Stipem roganti gaudet, et indigo
Rerumque egeno porgit [Reg: porrigit] ultro
Munificae emolumenta dextrae.
Brumalis acri solstitii a nive
Geluque vernis non metuit suis:
Quippe hosce vernas universos
Laena duplex amicit per algum.
Sibi tapetes ipsa facit, facit
Cadurca, et auro stragula textili.
Huic alba byssus, muricisque
Purpura tincta cruore, vestis.
Quin et vir eius perceleber cluet,
Decorus ostro, in limine curiae;
Ubi senatorum urbicorum
Pompa sedet celebri paratu.
Miro elaborat pectine sindonas,
Acuque pingit, vendibiles: item
Negotiatori lucroso
Cingula suppeditat emenda.
At Fortitudo et conspicuus Decor
Gestamen olli; magnanima est enim:
Risura vel lucem supremam,
Quidquid et acciderit sinistri.
Numquam nisi ampla cum sapientia
Fauces resolvit. Lex pietatis, a
Benignitatis disciplina
Tota adeo ora sibi occupavit.
Attenta rebus singula providet,
Considerando rite Laris statum;
Nullius umquam segnitatis
Insimulata comesse panem.
Honore surgunt illice filii,
Matrem et beatam publicitus ferunt;
Talemque coniux clarus ornat
Laudibus eximiis maritam.
Multae paratis divitiis nurus
Fecere pol rem strenue et impigre:
Ast una tu trascendis [Reg: transcendis] illas
Indole et ingenio arteque omnes.
Falsum profecto gratia, vanum item
Haec pulchritudo. sed mulier, DEI
Timens IEHOVAE, laude multa
Ante alias venit evehenda.
Proin reddite illi de manuum uberi
Fructu suarum, prout meruit labos [Reg: labor] :
Illamque virtutes senaclis [Reg: senaculis]
In mediis propriae usque clarent.
ODE III.
SI tempus est IEHOVA, si nunc tempus est.
Ut post labores tot molestiasque,
Post dura tot belli et viarum,
Nanciscar aliquod otium,
Tranquilliore postus in vitae statu,
Meaeque res sint in vado atque portu:
Fac compos huius sim petiti,
Quo liberalem coniugem
Amabilemque praeter omnes impetrem.
Tuapte nempe haec in manu, IEHOVA,
Et in potestate est; ut ipse
Etiam, te abuno pendulus.
Impone quaeso utriusque fata in lancibus;
Et praevalentis ponderis stateram
Examina, vitaeque cursum.
Ad me quod attinet, senex
Canusque fio. sed parem tu laureae,
Parem virenti me vietum olivae
Praestare nosti. Quin senectam
Vegetae instar aquilae tu novo
Modo recentas, et facis iuvenescere
Sollerter artus debiles, et aevum
Delumbe compensas vigore,
Et sanitate marcidum.
Moriarne caelebs, prolis expers masculae?
Mecumque virtus interibit omnis?
Omne interibit nomen? O fac
Tandem, fac obsecro DEUS,
Ut invenire desinatam illam toro
Possim maritam. Praevius mihi est
Caelestis ales, meque in aulam
Tapete pictam ducito,
Ubi illa commoratur. Eccui sit bono
Marem esse solum? Tu quidem profecto
Sententiam pronuntiasti,
Non recte habere, si torus
Consorte careat. Ergo prompta ex gratia
Accommodatum des mihi roganti
Benignus adiumentum, amice
Quicum residuum aevi teram.
ODE IV.
OMNIPOTENS IEHOVA,
Auctor humani generis, qui mare feminaque
Cum pietate iunctis,
Numine icisti proprio coniugiale pactum;
Si satis ah superque,
Septies septem fluidam vitam agitans per annos,
Cum gemitu profundo,
Atque anhelanti nimium pectore transii aevum,
Purpuream RHODANTHEN
Ambiens: tandem fac amans compos eam cupitae
Coniugis. haud opum vim
Postulo magnam, nec hians appeto avarus aurum,
Nec pretiosioris
Quaerito ganzae cumulos. Sit pia, sit modesta,
Sit facilis, sit aequa,
Sit viro iucunda; domum remque probe procuret:
Hoc peto. Da, quod opto;
Da Pater. nam quid toties erro vagus peragrem
Triste solum, salumque
Navigem? Metam gravium pone mihi laborum.
ODE V.
SI mille messes ante oculos tuos,
Hesterna ceu lux, quae fugiens iit,
O IOVA, nec plures videntur:
Quantulacumque fuisse credam
Haec dena vitae lustra meae, quibus
Exspecto caelebs dimidium mei
Quondam futuram? Nos homilli
Ferre videmur iniquiore
Moram supinam mente, et idoneum
Quodcumque tempus fingimus, aethero
Volvendum aprico. sed facultas
Te penes estque fuitque eritque
In omne saeclum. Currite, currite
(Dixti) rotato sidera vertice,
Dum fata ab aeterno satoris
Consilio stipulata certam
Horam reducant, qua thalamum sui
Dilecta consors exhilaret virum,
Piamque natorum propagem
Educet in gremio fideli.
Quando futurum est, mi DEUS, ut meam
Spectem maritam lumine vivido,
Florentis instar vitis horum
Adlatus innocuum Penatum,
Vigere fecundam; et quasi termites
Novos olivae mutua pignera
Vernare, quae mensae rotundum
Ordine circuitum coronent?
O me beatum, si metuens tui
Amansque dicar, semper inambulans
Vestigiorum calle recto,
Rite sequi tua iussa doctus!
Nam veram apisci nemo reor potest
Felicitatem, sit nisi numinis
Cultor, modestorumque morum
Et teretis studiosus aequi.
ODE VI.
HANC solitatem caelibisque taedium
Mutare vitae molior
Consorte thalami. Tute mi DEUS, DEUS
Ter optime et ter maxime,
Molimen hoc fac prospere et fauste cadat,
Tuo auspicandum numine.
Sit absque te; nil faustum erit, nil prosperum.
Quapropter oro, quam prece
Orare possum maxima, coeptis bonos
Ut subministres exitus.
Hoc vere ducar, spiritu instinctus tuo,
Conclave in illud splendidum,
Ubi illa virgo degit, aeterno mihi
Iungenda lecti foedere.
Nanciscar illam post tot aevi incommoda,
Post tot tumultus bellaque
Caedesque cladesque, et ruinas urbium, et
Eversiones gentium.
Humanitus si fata vitet computem,
En iam senectus appetit.
Redire pulchrae ver iuventutis nequit,
Nequit redire mascula
Virtus; tametsi tu senium, aquilae modo,
Renovare vetulis calleas,
Hominesque canos instar Atthidos arboris
Laurique semper floridae
Vigere facias. Nil tibi praescribere
Ausim, nec utique debeam
Possimve. saltem miserearis obsecro
Animi huius oppido anxii,
PATER benigne. Da mihi sociam tori,
Da quaeso mihi partem mei.
Morarum abunde est. ne recrastina dies,
Menses, et annos tam diu.
Alias, medullas arefactus intimas,
Siccesco more cochleae.
ODE VII.
EXCELSISSIME caelitum,
In cuius valida singula sunt manu
Quae sunt, quaeque fuere,
Et quae post aliis erunt
Annis; si memor es, IOVA potens, mei,
Audi quaeso precantem,
Audi quaeso videque me,
Quantis accumuler questubus, anxia
Curis corda peresus.
Ah ah, non satis est morae?
Ah ah, non satis est temporis abditi,
Ex quo destituit me
Nudum perpera solitas?
Ingratam remove quaeso molestiam,
Et tot taedia vitae;
Concedens, ut idoneam
Nanciscar thalami foedere coniugem,
Qua cum sospite sospes
Aevi quod superest agam,
Et te concelebrem laudibus, omnium
Quas exopto datorem
(Dum ne tu renuas) opum.
Quod si tot meritis adficis, ac quidem
Ut planum est perabunde,
Mortales nocuum genus:
Ah uni negitas cur mihi gratiam
Illam, illumque favorem?
Promitto tibi me fore
Gratumque et memorem, dum tuus hos reget
Vivax spiritus arius.
ODE VIII.
ABBA, mi pater, obsecro
Exaudi calidas quas itero preces,
Imo cordis ab angulo.
Tu scis ante quidem, scis liquidissimo,
Quid supplex toties petam:
Verum cum adsiduas protrahar in moras,
Rursus sollicito tuam
Maiestatem, avida spe cupientior,
Nimirum fore, quo meis
Votis tandem aliqua (nam potes) annuas.
En, ut triste cor anxium est!
En, ut viscera hians pulsat anhelitus!
Ut suspiria liberum
Intercludere avent gutturis exitum!
Non in me positum est, uti
Quod posco propriis viribus impetrem.
Donum solius est tuum,
Diae si numerem munera gratiae,
Ex largi venientia
Ubertate penus. Te locupletior
Nemo est, nemo paratior
Indulsisse bonis plurima commoda,
Vitae huius quibus indiget
Usus. Da sociam legitimi tori;
Da, quam nemo dare est potis
Unquam [Reg: Umquam] , tu nisi eam ceu digito mihi
Ostendas, et Habe tibi
Hanc, aias, senii praesidium tui.
Etsi promerui, pater,
Ut prives inopem parte sua; tamen
Spero, plus mihi gratiae
Cessurum, ut bonus es; quam violentiae,
Ut simque et fuerim malus.
Quare vel semel hoc exhilarato cor,
Sancto a numine pendulum.
Grates pro meritis perpetuas agam.
ODE IX.
RERUM mearum sollicitus vicem,
Moraeque longae praenimis anxius,
Cum praenitentes obtulisset
Tot viduas mihi virginesque
Fortuna; nec non turba sodalium
Frequenter instans, ut sociam tori
Vitaeque tandem quaeritarem,
Omnimode miseri obtudisset
Procantis aures: nocte ego quapiam
Dormitum iturus, post aditum prece
Sueta IEHOVAM, sic in astra
Exoneravi iterum querelam.
Eheu gementum sensile cordium
Solamen, ecquo se tua mi Pater
Clementia avertit, quod omnes
Cum placide soleas vocantes
Audire, solum me videare tu
Retro repulsum negligere, et minus
Favere votis, teste Luna
Soleque multimodis profusis?
Non visa, non me somnia adinstruunt
Divina, quorsus sint mihi lumina
Vertenda, quaerendo maritam;
Quorsus ad illam iter auspicato
Emetiendum. Si pateris, rogem;
Rogo (sed audax et temerarius
Sim, qui nec attentanda tentem,
Nec rogitanda rogem) tametsi
Rogo, volens ut signo aliquo rudem
Et simplicem me, sive aliquo indice
Praelustriori et lusciosum et
Indocilem erudias aperte.
Ex hoc videbo, te genitor mei
Ardente cur a tangier. Hactenus.
Proserpsit actutum in quietos
Perplacide sopor udus artus.
Mane ante lucem tale oculis meis,
Vere exhibendum postmodo, somnium
IOVA appararat. nam videbar
Ire mihi peregre viator,
Et appropinquare ad celeberrimas
Iordanis undas. Haereo. Portitor
Heic [Reg: Hic] nullus usquam, nulla linter.
Angelus ecce vocare vatem
Trans flumen adstans, cui latus alterum
Stipare virgo; meque cito iubens
Ad se venire. huic ipse contra:
Quei veniam, mediis carensque et
Nare imperitus? Te modo crede aque,
Respondit. Undis mergerer, inquio.
Nequaquam, ait. sic esto. Crede
Te modo aquae. Gero morem, et intro
Flumen: nec udus fit mihi pes aquae
Madore, sicco sed pede transeo.
Tunc virginem illam permodestam
Aliger aetherius Poete
Despondit; at mi serta virentia
Dat virgo. POSTHI, nunc mihi somnium
Clara. Profecto veritatis
Heic [Reg: Hic] aliquid latet ominose.
ODE X.
HAECNE est, obsecro, mi DEUS;
Haecne est, quam thalamo iungere destinas,
Exoptata RHODANTHE?
Certe est. Haud animi, puto,
Fallar. te siquidem semper habet mei
Cura et sollicitudo.
Ut mirabilis, ut sagax,
Ut valde es sapiens? Quaero ego longius
Indagoque maritam;
Atque ipsa est propior tamen,
Quam mens praecipiat. Quare age fac tori
Sancta lege ligemur.
Quam tu das, Pater optime,
Hanc ducam, senio perfugium meo.
Unam hanc unice amabo;
Laudes et tibi maximas
Voti compos agam, quod calidas preces
Et suspiria cordis
Non fastidieris mei,
Nec me respueris sollicite anxium
Ob conubia Nymphe.
Ergo quam mihi coniugem
Monstrasti, fac eam protinus impetrem;
Compensaque molestas
Iugi laetitia moras,
Quas tam difficili tempore pertuli.
Promitto tibi gratam
Mentem. fas etenim est, uti
Acceptum referam grande opus hoc tuum
Rector magne favori.
ODE. XI.
HACTENUS promota negotii
Coniugalis foedera sunt, uti
Spem sibi conceperit optimam
Fixa mens, fore nempe
Ut brevi castam potiar RHODEN,
Quam tot et tantis procus ambio
Pectoris votis. Rata sint, rata
Sint precor mea vota,
Mi DEUS; dum ne vocitanda ea
Forte dissentanea quis tua
A voluntate autumet, aut minus
Congruentia fatis.
Quicquid aeterna serie ordinis
Constitutum est, fiat oportet; et
Sic necesse est id fieri, prout
Sanxit alta potestas
Numinis. Proin nil aliud peto,
Tute quam quod me petere incitas
Obvio instinctu. Tibi provido
Cura creditur omnis,
Omnis in te reicitur [Reg: reicitur] metus,
Et quod usquam est sollicitudinis.
Ingemiscens prae querimoniis
Ructo more columbe
Turturisve umbratilis. At magis
Comprobabis credo silentium,
IOVA. muto namque silentio
Spes idonea gaudet.
ODE XII.
TEMPUS en velox nimis appropinquat,
Nuptiis nostris HERE destinatum;
Nempe Septembris peragenda lux vi-
Gesima quarta
Gaudio pompaque celebriore.
Fac dies purus, nitidusque Paean
Luceat, sint et sine nube et imbre
Aetheris aurae:
Qualis est dies hodiernus, expers
Faecis, et densae nebulositatis.
Hoc ego sponsus, Pater alme, et ipsa
Sponsa rogamus,
Mente devoti tibi sanctiore.
Antecedentem simul et sequentem
Si iubes nobis parili exoriri
Lumine Solem;
Est, ut ingentes habeamus ambo
Debite grates tibi, perbenigne
Mi DEUS. nam signa per haec favoris
Munera largi
Cernere est, quae dasque dabisque posthac.
Clara nimirum exhilarare mentes
Lux solet; contra tenebrosa et atra
Reddere tristes.
ODE XIII.
FRACTUM querelis atque doloribus,
Ob non repertum dimidium mei,
Tandem creator summe rerum,
Omnivagas miserate curas,
Me reddidisti non modo compotem
Voti, sed ipsam sic mihi vinculo
Connexuisti forte Nympham,
Nemo hominum queat ut solutum
Istud dare unquam [Reg: umquam] , nec male rumpere,
Quamvis torosis vicerit Herculem
Palmis, leoninove magnos
Robore Manoidae lacertos.
En acqiesco planitus in tui
Pater favoris simplice gratia.
Sane perissem, ni benignis
Meque meosque oculis labores
Dignatus esses respicere, et lubens
Vitae dedisses auxilium mee.
Quapropter acceptum tibi uni,
Quicquid id est meriti bonique,
Feram necesse est. Uxor amabilis
Et bella iam mi contigit, unicum
Solamen adversis et arctis
Rebus, et huic capiti albicanti.
Cor proinde laetum est atque hilare oppido,
Quod mole praegrandi exonerarier [Reg: exonerari]
Demum volebas, ne gravatum
Praenimis anxietas acerba
Pessum ruina praecipiti daret,
Ut grando ramos deicit [Reg: deicit] arborum;
Culmosque frumenti colonum
Spem quatit, uviferasque vites.
Agnosco praesentem ex superis opem.
Hinc rite grates concipio intima
In mente, devotusque tempus
Numini in omne tuo vigesce.
ODE XIIII.
COR mihi laetum est hilarumque abunde,
In voluptates licitas amoris
Rite diffusum: quia tu serenis
Exhilarasti
Gaudiis pectus, Pater o supreme,
Nubiumque intus nigra dispulisti.
Antea mentem, lapidis molaris
More, gravabant
Sarcinae curarum onerosiores,
Ac mori in me ipso penitus videbar:
Ecce nunc omni relevatus aegro,
Quod mihi rosit
Anxium morsu iecur ulceroso,
Ruminor sancti benefacta larga
Numinis, diumque cano favorem;
Quo praeeunte
Virginem bellam mihi copulasti
Et probam castamque, bonaque natam
Matre, perdoctoque bonoque patre.
Dos licet ampla
Disit, et censum locupletiorem
Nesciant anni; tamen AEMILILLAM
Divitem putabo satis superque,
Meque beatum,
Quod pari flagramus amore, et una
Mens inest, unusque animus, fidesque
Una in ambobus, similique sidus
Sidere gaudet,
Per domos caeli thema coniugante.
Nempe persuasum est mihi, et evidenter.
Non sine arcana ratione fati
Singula facta.
Tu mihi porro, Pater alme, et illi
Hunc precor serves animum propritim.
Praestat hic Indis animus lapillis.
Praestat et auro.
ODE XV.
HEV, nequiorum tantum hominum est, in his
Grassantium oris praecipue, quibus
Florere sacrosancta debet
Relligio, pietasque dia;
Ut polluant sese artibus impiae
Plenis cicutae, et Cerberea litis
Spuma, venenatisque sucis,
Pestifer aeque cruore ranae?
Haec nempe monstra, et dira catharmata
Portentaque, atri vi Cacodaemonis
Acta in furorem noxialem, et
Horrificam rabiem nocendi,
Queiscumque [Reg: Quibuscumque] possint (grande nefas) modis,
Ardent recentes laedere coniuges;
Viroque tollunt acre robur,
Et subolis minuunt propagem.
Defende virus tale mihi et mee.
Sacro ligatis foedere, mi Pater.
Nos redde tutos fascinantum a
Murmure, vipereaque lingua;
Et mitte sanctum desuper Angelum
Caduceo insignem, et medicamine
Non artis humanae, sed alta
Lacteoli e regione callis
Digne recepto. Quis melius poli
De sede nobis Antidotum ferat?
Collo quis amolimina addat
Pectoribusque potentiora?
Amolimina] Amuleta intelligit,
ODE XVI.
ECCE consortem thalami dedisti:
Da quoque o, quodcumque opus est ad aevi
Huius aerumnam, et toleranda fluxae
Aspera vitae,
Mi Pater, curas miserate nostras.
Dein fac, ut fecunda marita lectum
Vitis in morem beet, uvulento
Munere plene.
Termitum pares oleae vigescant
Liberi, mensaeque latus coronent.
Inter hos princeps mihi natus esto,
AEMYLIIque
Nomen e sacro referat lavacro,
Stirpis augmentum, patris atque matris
Gaudium, Francaque virili in aevo
Gloria terre.
Discat in primis elementa cultus
Mystici, et verae pietatis usum;
Qualis in templis viget ad Lemanni
Stagna Nicrumque
Flumen, abstersis maculis et atra
Nube, quas superstitio profanum
Pluris, ac lucem nitidosque Soles,
Aestimat amens.
Ceterum per te et tua dona vivam,
Mitis o clemensque DEUS, pieque
Uxor haec mecum diuturniores
Exigat annos.
ODE XVII.
FATUM, supremi prolubium IOVIS,
Statera dextrae quod regit arbitrae,
Fallacis expers atque fraudis
Atque doli, neque nutat unquam [Reg: umquam] ,
Nec mutat hilum; sed variabiles
Dis pensat aequo momine tam vices
Quam tempora, et labentis aevi
Praepetibus celerata pennis
Volvente caelo remigia annua:
Te vota demum iugiter in mea
Precesque descendisse fusas,
Publicitus digitoque trino
Surgente testor. nam mihi quam DEUS
Praedestinavit iungere coniugem,
Iunxit, maritalique seris
Foedere consociavit annis;
Quicum quod aevi mi reliquum est agens
Bene ac beate, pignera procreem
Lecti pudici, sanguinisque
Progeniem videam paterni
Saeclo futuro. Non temere illud est,
DEI voluntas quidquid ab omnium
Longe remotum cogitatu
Praestituit cata, perficitque
Tandem sine ullis, subdere quas homo
Possit, querelis. Proinde ego me lubens
Agnosco damnatumque voti,
Mancupioque [Reg: Mancipioque] datum IEHOVAE.
ODE XVIII.
ANNVI luctus redeunt, marita:
O crucem CHRISTI meditare mecum,
Quosque perpessus fuit ille dira
Morte dolores,
Nos ut aeterna a nece liberaret,
Inque caelestem patris expiatos
Poneret sedem, nova regna privo
Parta cruore
Adserens. Mundat cruor eius omne
Omnium nefas, lavit omne sanguis
Fusus erratum, scelerumque noxas
Diluit omnes:
Omnium, dico, quot in hunc IESUM
Spem locant certamque fidem, sibique
Applicant huius meritum, beato
Munere freti.
Innocens ritu pecudis necande
Ductus ad caedem est, et ut agnus ille
Ante tonsorem, placido silens ob-
Mutuit ore.
Is tot ob peccata hominum peremptus
Atque contusus, luit heu reorum
Debitas poenas, peperitque nobis
Rite salutem.
Admonet leti sacra nos synaxis,
Membra qua fracta heu laceros et artus
Sumimus, sparsique cruoris haustu
Corda rigamus,
Spiritu et vita recreati abunde.
Quippe nos iubet memores sui esse
Hoc modo, talemque referre grato
Pectore mortem,
Usque dum claras redeat per auras,
Cinctus alari numero Angelorum,
Iura defunctis sua, iura adaeque
Cernere vivis.
ODE XIX.
IN concionem sedula quod venis,
Auditum aperte sancta voluminum
Oracla priscorum, bene hercle
Atque pie facis, o marita;
Facisque recte, Biblia quod domi
Perdiligenter commeditans legis,
DEI voluntatem inde discens
Iussaque non violanda cuiquam.
Postrema nec pars relligionis [Reg: religionis] est.
In cantilensi spiritualibus
Psalmisque et hymnis Christianum
Adsiduo recreare pectus.
Nae grata IOVAE est mens pietatem amans,
Viamque certam, qua petimus poli
Convexa, fidentesque CHRISTO
Concilium penetramus altum.
Tu perge recta. Quaeso DEUM, tibi
Ut cor sacrati Flaminis imbuat
Aura, tenebrosasque fusci
Luce suapte animi latebras
Illustret; ac si quod dubium in fide
Fors orthodoxa te teneat vago
Errore perplexam, recludat
Illud, et ambiguam reducat
Sensus ad aequos. Praecipue sacrae
Mysterium quod munificum attinet
Cenae, putato creditoque
Ese animae ambrosiam atque nectar,
Non huius autem corporis; et supra
Caelum elevatam surrigito ardue
Devota mentem. Scandit una
Solaque mens superos ad axes.
ODE XX.
COMMODAE si quos habitationis
Sede donavit DEUS, haec eidem
Mente gratae accepta venit ferenda.
Ceu bona cuncta,
Praebitor queis [Reg: quibus] nos cumulat benignus
Semper, indignos licet, oblitosque
Turpiter foedeque (negetne quisquam?)
Sordibus atris
Criminum; et contagis Adamicae sic
Labe pollutos, ut in alta caeli
Astra vix heu semioculum audeamus
Tollere sursum.
En salutares datur inter hortos
Mi locus, vernas et amoenitates:
Quod DEO grates habeo, precorque
Ut mihi cedat
Commodo, cedat quoque sanitati
Corporis, laetaeque animi quieti.
Vivat heic [Reg: hic] mecum mea nupta sospes,
Et colat una
Has suburbani illecebras vireti
Vere iucundo, memor omne solo
A DEO manare bonum, brevisque
Commoda vite.
AD DEUM.
Petit, ut partum uxoris fortunet, stellas secundas
ordinet, dolores puerperii leniat.
ODE XXI.
HOC me beasti munere, mi DEUS,
Ex singularis pignore gratiis,
Praegnans ut a me dulcis uxor
Nunc uterum ferat octimestrem,
Fetumque vivum sentiat. Auguror
Certo, daturum te mihi filium,
Cui nomen ad baptisma sacrum
AEMILIO facere audiamur.
Agnosco donum scilicet hoc tuum;
Quaesoque dium numen, ut et dehinc
Dignere porro prosperare
Auspicio meliore partum,
Et matre salva et sospite filio.
Mecum euge vivant ambo superstites,
Hic gaudium effeto parenti,
Illa seni columen marito.
Unum rogari te patere insuper,
Rerum creator. Quandoquidem unicus
Mirator e paucis Olympi
Astriferi clueo, nec ipse
Frustra nitenti luce micantia
Tot signa fixti caeruleo in polo,
Nascentium omnino universo in
Orbe hominum et pecudum, alitumque
Nantumque in undis saecula quae suo
Lapsuque et ortu perpete temperent,
Cunctisque terrae succulentum
Seminibus tribuant vigorem:
Da, Sol coruscans Lunaque, principes
Splendentiores aetheris ignium,
Felice per caelum Planetis
Cum reliquis positu nitescant,
Horoscopumque et cardinis angulos
Servent iniquo a turbine liberos,
Cum partitudo prole adaucta
Appetet, aureolas relaxans
Infantem in auras. namque etiam meo
Natali abunde prospera sidera
Lucere fecisti IEHOVA.
Da precibus quoque, mitigentur
Acres dolores, queis cruciarier [Reg: cruciari]
Immane quantum mole puerperas
Urgente iussisti severus,
Unius ob genitricis EVAE
Noxam expiandam. Primus hic est agon.
Primique nixus est tibi mas tener
Devotus. ergo primum agona,
Primum age rite marem secunda.
ODE XXII.
EN, preces nostras DEUS audiisti,
Compotes voti quoque reddidisti
Meque coniugemque, data has in auras
Prole virili.
Laetius quid me modo vivit uno?
Mater haud ultra meminit dolorum.
Conspicans blandis oculis tenelli
Vulta [Reg: vultus] puelli.
Ore quo grates peragam decentes,
Pro tua in nostrum bonitate semen?
Quo tuas hymno celebrem, IEHOVA
Maxime, laudes?
Gratiae solius enim et favoris
Est tui, mitis Pater atque clemens.
Huic quod infanti facilem dedisti
Providus ortum.
Vivat o longos utinam superstes
In dies, carosque hilaret parentes.
Hinc tuas leges, tua iussa primis
Imbibat annis,
Audiens dicto puer, atque CHRISTO
Semper auscultans, monitisqus parens.
Hoc uti fiat, puerum sacrato
Flamine dona.
Adde custodem Genium, precamur.
Illius vitae. comes administer
Plurima avertit miseris homillis
Damna cavendo.
ODE XXIII.
TINGVENDUS almo est AEMILIUS sacrae
Liquore lymphae, filiolus tener;
Ut Christianorum ille fert mos,
Lege adeo veteri institutus.
Sese patronam vox pia Principis
Et advocatam pollicita est mihi,
Baptisma ad hoc PLESSENE praesto
Te venerande iubens adesse,
Vices gerentem munifici Ducis,
Fideque firma pro pueri vaga
Spondentem animula. Quare adesto
Promptius huc age alacriusque,
Quo vatis istaec mens tua amantior
Ardentiorque est. Haec aqua sanguinem
CHRISTI repraesentat, lavantem
Taetra ab Adamigeno reatu
Contracta peccata, et nece perditos
Instaurat aeternam ad superi chori
Vitam, et beatas mansiones;
Si modo crediderimus amplis
CHRISTI receptis haud dubia fide.
Per hoc lavacrum consepelimur in
Mortem professam, surgimusque
Rursum ab ea sociae ad salutem
Consortionis, diaque foedera,
Caelesti in aula iustifici Patris
Explenda, post mundum igne sero
Purificatum, animasque in ipsa
Olim reversas corpora, mortuis
Orco excitatis. Haec mihi talia
Consideranti voce pacta
Adstipulare; meoque testis
PLESSENE nato, sicubi rere opus,
Post fata patris (nam moriar brevi
Fortasse) cense ruminanda,
Inque animi revocanda mentem.
Non hoc in orbe est patria civitas,
Sed supra Olympum quaerere eam decet.
Possessio erciscunda [Reg: herciscunda] tantum
Accidit ista piis probisque
Electiori de grege. Pars gregis
Huiusce quisquis teste libro cluet,
Heres adibit sempiternae
Commoda floridiora vite.
ODE XXIIII.
PVERULE pie, bone Puerule, genite Maria.
DEUS et homule pariter, honor et
Decus et amor humigenum;
Tibi voveo, tibi dico sacroque Domine pumilum.
Familia tua recipiet eum
Cupida, vice socioli.
Fac animula vagula teneraque (rogo) gracilimi
Vigeat age vegeta pueruli.
Modo nivea peperit im [Reg: in]
RHODIOLA, vacua gravis oneris. onus enim utero
Tua quoque tumidigrada genitrix
Tulit; humilis, at alacris
Stabulicola, sene comite simul. Asine rudior,
Camureque iugigerule, duo vos
Repetere memoriter id
Solyma meminerit, itidem alio loco memineris:
Pretia ubi manus Arabia Magum
Tria capere dedit ei,
Pol opipara pretia nimis; ubi fera gladia nil
Reverita perimere puerulos,
Nece miseriter obita.
Adeo trucia trucis odiaque labraque poterat
Phalaridis adigere temeriter
Scelus avido animo aditum.
Pharia properiter ibi fuga dat aliquem inopibus
Larem; et opica latibula facit in-
Columia Genius iens
Simul itinere, mala reciproca memor in alia
Retrahere capita, merita licet
Minus ea luere mala:
Quibus ubi proba piaque premitur ita temere gens;
Fremerene ibi furereque superum ob
Stata rataque decuerit?
Initia dubia varia male licet habuerint;
Alta sequitur aliaque via,
Melior item et hilarior
Scopus. Igitur age bone pieque Puerule, bonum
(Prece tibi utique lito) puerulum
Cara vigilia Genii
Tegat oculitus: et ubi iuvenis erit, et ubi vir;
Fac age duce comiteque Genio
Studeat agere, quod erit
Tibi volupe [Reg: volup] . metuat item et amet animitus herum.
Tua volo cupioque iuga ferat:
Vitia fugiat, aveat
Bene sapere; neque sit herifuga. Secus agat, humum
Renue gravet onere, nisi tuis
Placeat aliter oculis.
ODE XXV.
MASCULUS quicumque locos parentis
Primiter nascens reserarat olim,
Is sacra IOVAE proprius solebat
Lege dicari.
Moris hoc Abramigenum propagi
Sanxerat divina DEI voluntas,
Post tot Aegypto in media frequenter
Edita signa
Per manum Mosis, simul interemptis
Omnibus primo genitis, atroci
Funeris fato, rigidaque fortis
Strage ministri.
Una nox cladem pecorique bruto
Intulit, saeclisque hominum; nec ipsi
Filio vis regis adultiori
Dira pepercit.
Coetus hinc sanctum celebrare doctus
Pascha, supremi benefacta narrat
Imperatoris, memor haec in annos
Spargere seros.
Insiti ramis pia Christiani
Gens olivarum, fideique vere
Compotes, qua mens patris Abrahami
Praedita, caeli
Culmen exscendit [Reg: escendit] , superasque sedes;
Non idem ex aequo faciamus omnes,
Fetuum nec primitias DEO li-
Tare negemus?
Is tuam prolem sibi vindicavit
Unicam, fulcrum generis, FREHERE.
Is poli, quam sede soli, tenellum.
Maluit uti.
Ut bene est factum, quod homo ipse cretus
Et creans mortalem homulum, licebit
Orbus incedas, tamen acquiescis
Caelitis ultro
In patris nutu! Suboles futura
Nempe erit vivax magis. Ante tempus
IOVA si sumit decimas, iniqua
Mente feramus?
ODE XXVI.
QUANTUM paterno in pectore gaudii
Cum nascereris, parve Mellissipor,
Mihi excitasti, delibuto
Laetitiis hilarique risu;
Tantum prosecto, vivere desitus
Pronuper, immo plus querimoniis
Fletusque maerorisque morte
Conciliasse tua fereris,
Quam quispiam ullus per lacrimas siet
Expertus unquam [Reg: umquam] . Me tua funera
Trahunt. ad Orcum luctuosum;
Tristis amarities cor exest;
Efflentur oculi. Vix memor est sui,
Perfusa malas imbribus umidis
Pallensque mater, tam cito orba
Filiolo, generis columna.
Novi parentes quei meriti sumus,
Errore caeco quidve patravimus,
O gentis humanae creator,
Quod rigide tua punit ira
Par coniugum, uni qui tibi credimus
Et nos, et omnes res, bonaque omnia?
Nobis rogatur, sponte prolem.
Coniugii specimen dedisti.
Idem rogatus, ne vegetam diu
In hisce terris atque superstitem.
Servare nolles, abnegasti.
Sic placitum tibi, sicque visum.
Ecquis resistat. consilio tuo,
IEHOVA? num sit fas homini DEI
Arcana rimari, polumve
Innocuae suboli invidere?
Caeleste numen quos amat, ilico
Transfert in altas hac ab humo domos,
Et reddit heredes beatae
In superum regione vitae.
O melle fili dulcior AEMILI,
Tu nunc adoptivi instar es Angeli,
Spectasque coetum parvulorum,
Quorum animae superant, receptae
Illustri in aethra sedis Olympiae.
Tendemus istuc nos quoque, cum volet
Divina Supremi potestas,
Spiritus hic animalis a quo
Dependet uno, fulgida idemtidem [Reg: identidem] .
In astra anhelans. Interim have et vale
Dilecte fili, dum tuosmet
Adspicias inibi parentes.
ODE XXVII.
EXPOSTULANDI nulla mi facultas
Suppetit tecum, o DEUS,
Dator propagis et negator idem.
Quis tibi scribat dicam?
Quis fraudulentae machinationis
Dexteram arguat tuam?
Nos vile vulgus, nos levis popellus,
Nos putres homunculi,
Attollere ad te vix pudore fracta
Audeamus lumina;
Nisi intuentes in tui cruore
Sparsa CHRISTI vulnera
Nos sponte mitem in gratiam reponat
Illius fervens amor,
Complexus humanum hoc genus misellum.
Singulari numine.
O qualia ille, quantaque ille passus,
Nos redemptos ut daret
A morte et Orco, et a nocente poena
Criminum, et vi Daemonis!
An non crucem ipsi perferamus aequum est?
Quaeque per vitam mala
Nos inquietant, censeamus abste
Esse, nostrum in commodum
Cessura? Certe quicquid heic [Reg: hic] pericli,
Consulendum erit boni
Aequique semper. Filium dedisti,
Hunc eumdem [Reg: eundem] mi patri
Rursum abstulisti. num tibi relucter?
Num repugnem? nem feram
Casum moleste? Sic tulit voluntas
Dia, sic fatum entheum.
En, me probasti, sicut aurum in igne
Artifex purum solet
Probare. Serves coniugem mihi, oro:
Hinc resarciam, rei
Quod perditum isti. perditumne? fallor.
Quin id adsertum magis
isti, secunda morte ne periret.
Ecce, mi spes altera
Alte erigit cor. credo nam futurum,
Prolis ut primae loco
Currente Luna largiare nobis
Faustiter prolem alteram.