Meletematum piorum libri 8. Paraeneticorum 2. Parodiarum 2. Psalmi aliquotMachine-readable textSchede, Paulus MelissusSchede, Paulus MelissusXML version, markup prototype, April 2003?markupCamenahttp://mateo.uni-mannheim.de/camena/melis2schedemeletemata.htmls001.htmlschedemeletemata.xmlmelis2/jpghtmlFrankfurt/M.: Commelin, 1595.
Regeln fuer die Texterfassung 03/2001
not necessary
12 September 2003Ruediger NiehlmarkupFragments joined; TEI header and structural markup added; Page 001-085 intensively tagged, 086-end only structural tagging. typed text - structural tagging complete, partial semantic tagging - no spell checkJuly 2004Ho Wai-MingmarkupMorpheus spell check performedPAULI MELISSI
SCHEDIIFRANCI
MELETEMATUM
LIBER TERTIUS.
IN NATALEM XXII
FRIDERICI IV. ELECTORIS
PALATINI, DUCIS
BOIORUM.
Principem alias piissimum ad publicas
instigat preces.
ODE I.
INCIDIT hoc anno tuus en natalis in ipsam Sollemnium diem precum, Quas solet in medioHebdomadis celebrare semel, per singula fluxi Primordia anni mensium, Ritus et ordo bonus,In regione Palatinorum infraque supraque Pie institutus a piis Utilibusque viris;Quos tu, quos proceres, quos tota Ecclesia sancta Veneratur, ac merito colit, Utpote firma DEIFulcra domus, et salvifici praeconia verbi Vere orthodoxis patribus Integritate pares.Quare age dux FRIDERICE, boni tutamen et aequi, Avi ipse par et patrui Mente, fide, meritis;Supplicibus nobiscum adeas pia numina votis, Quae trinitate mystica Iuncta DEUM faciuntUnum simpliciter, non tres; licet ipsa seorsum Distincta personis tribus, Non sine consilioSe manifestarint humanae prodita genti: Nobiscum et imo concipe Corde animoque preces.Nam certe sic es teneris eductus ab annis, Ut non nisi et bonus et probus, Et pietatis amansEsse, DEIque timens, fueris edoctus abunde. Ergo hoc in aevi tramite Pergere perge viam.Sic tibi natalem Mars octogesimus ornet; Sic filium ac nepotium Innumeram subolemPer geminam videas seriem, maturrimus aevi. Ne dignus es, quem longior Vitaque luxque beet.
ECCLESIAE PALATINAE
PRECATIO
AD DEUM OPT. MAX.
Beneficium solius DEI, florens Rei publicae status.
ODE II.
OMNIPOTENS, aeterne DEUS, pater unice CHRISTIDatorque sancti spiritus,Multiplicisque boni;Perpetuas agimus tibi grates ob benefacta, Cumulare quibus nos largiter Suetus es, unguiculisA teneris, usque in praesens, hodiernaque lucis. Rogamus et dehinc tuae Plurima continuesIn nos dona manus, auctore iterata sequestro, Quem cura nostri perpetim Tangit, et adsiduoPro nobis facilem sese exhibet obsecratu. Tu sanitatem corpori, Sensibus incolumesDas vires, roburque animis, solidamque lacertis Vim. Tu laborum ut praegrave Ferre queamus opus,Efficis, auxilium in cunctis optabile praebens. Tu victum, amictum sufficis, Tu Cererem et BromiumUbere proventu cupidis mortalibus auges. Tuum est, quieto in otio Pace quod hic fruimur,Tranquillumque metus expertes degimus aevum. Tuum est, quod hostis nos timet; Quod procul arma, proculAtra lues, procul aegra fames, et mortis imago. Te dante, Principes vigent, Legitimeque reguntSubiectos, te dante, viget res publica, et apte Partes cohaerent mutuae: Ordine quaeque suoStant firme, clavoque coagmentata trabali, Structura ceu compactilis, Silvaque roboreisPonderibus condensa, Notis obsistere et Euris Adsueta. Praecipue tui Muneris est, quod honos,Gloria, lausque tuae DEUS inclute maiestatis, Sceptrique dignitas tui Nos penes in pretio est;Quodque Evangelium pure clareque docetur, Inane fermenti, et nothi Quisquiliarum aceris.Euge pater, pater euge, tuis nos respice porro Clementer oculis, ac pari Lumine munificusAnnue Christiadis, tot crudelissima passis Saeva Tyrannum iniuria, Quam sine fine (nefas)Acriter exercent, caelum expugnare minaces,Titanes ut, Gigantes ut Nequiter olim animisAggressi rabidis. Compesce age IOVA furentes,CHRISTIque vindica tui Fortiter imperium.Tempus enim praesto est, ut strati funditus hostes Scabella sint eius pedum, Lingere humum dociles.Eximium contra pietate ducem FRIDERICUM Ad altiora extollito Culmina, eumque velutPupillam defende oculi: quin omnibus aucta Donis, et o longum vegeNestoris in senium.Haec est summa precis. Tu confer plura petitis DEUS, inque rem quicquid fiet Corporis atque animae.Solus enim scis quid prosit, scis une quid obsit. Fiduciam in te qui locat, Numquam is homo pudefit.
AD DANIELEM TOSSANUM
THEOLOGUM.
Auditores illius eloquentia efficacissime ad
pietatem attrahi.
ODE III.
TOSSANE magni praeco DEI, polosGyrantis ambos, quis tua Principum Non verba miretur perenni Nectare, sidereique rorisPerfusa mulso? Pectora tu tenesEt ora, tamquam fixo adamantinae Constricta complexu catenae;Herculeique modo lacertiSic vincta adurges viribus integris,Ut fortiori cedere gestiant Quam tergiversari, retroque Ferre pedem renuente passu.Aurem o beatam, quae sibi combibitDivina dicta, et sancta voluminum Oracla sacrorum, IEHOVAE Plena, salutifer aeque vitae!Me pone, me pone in numero agminisEiusque coetus, aure avidissima Te concionantem audientis, Et tua labra inhiantis ultro.Dicent profecto, nec temere auguror,Dicent nepotes, gensque nepotium Prudenter: HAIDELBERGA felix Terque quaterque, sibi magistrumAdepta talem, sospite quo fuitEt ipsa sospes; quoque precante, quo Flectente caelum, numinisque Flammivomam cohibente bilem,Vitavit atrox supplicium accolaNicri atque Rheni! Vox tua fortiorTOSSANE clangentes ad arma Nempe tubas tonitrusque vincit.
AD CHRISTI FIDELES.
De redemptione generis humani per Filium DEI.
ODE IV.
PAEANA latum dicite, dicitePaeanaCHRISTO. victor is inferum Letique noxaeque et Satanis, In superas revocatus auras,Captivitatem, duxit Averna apudCaptivam, et atris vincula nexuit Poenae ministris, carcerisque Vim penitam sibi subiugavit,Duris catenis aspera vinciensPortenta Dirarum, atque Erebi manus; Ac quicquid in nos criminumque Et scelerum fuit aggregatum,Per lapsum Adami, principis illiusMortalium; unus qui scelus omnibus Originali peste peccans Nequiter adfricuit, necisque etTristis gehennae sorte miserrimaFecit potitos. Aetherio patri Ut morat iram acremque bilem Culpa hominis, nece puniendaPoenisque ad Orcum perpetuis; itaMentem paternam commiseratio Nostri vicissim (nam benignus Est) tetigit, proprium ex amoreUt destinarit mittere filiumCertae saluti: qui subiens crucem Mortemque pro nobis misellis Pertulit, horribilesque patrisPlacavit iras. Quo merito unicamCum caedis insons se dedit hostiam Crudele mactandum instar agni, Ecce reconciliata nobisEst dia rursus gratia. nam DEOArrha sequestra se medius tulit, Et gentis humanae reatum Diluit immerito cruore,Rite expiato crimine noxium,Simulque mortis chirographo cruci Fixo. redemptor sic homillos Suppliciis dedit exsolutos.Hoc o fideles noscite, gratiasReferre prompti (qua pote) vindici Rerum potenti; qui superno In solio sedet elevatusDextram ad IEHOVAE, mox reditum paransSaeclis peractis, cernat ut aequior Vivisque defunctusque iura, Horrificante tuba excitatis.Sententiam audis irrevocabilemPronuntiari, seu bona seu mala Patraris. En stricte ministris Cura suis data separandiOves ab hircis. Regna manent bonosCaelesti in aula perpete gaudio; Malos sed aeternum per ignem In Styge carnificina durans.
IMPIOS
A participatione corporis et sanguinis CHRISTI arceri.
ODE V.
NULLUS in caelo locus impiorumCoetui est; nullus gradus inquinatoSordibus taetris, scelerumque foeda Mole gravato.Labis immunes, vacuosque noxaeAula supremi recipit IEHOVAE:Perseverantes in iniquitatis Calle repellit.I procul polluta cohors. Facesse,Si quis in coeno lutulentus haeresIn suis morem. Procul ite moechi, Ite cinaedi.Tuque olens putres apage ebrioseCrapulas. Sanctum canibus petulcisNon dari fas est, neque margaritas Porgere porcis.Panis hic, CHRISTI caro et esca vitae est:Hoc merum, CHRISTI cruor et salutisNectar est. Mensam et calicem profanum DaemoniorumCum sacra mensa Dominique sacroPoculo miscere, nefas putandum.Quisquis indigne Cererem hancce diam, Huncce LyaeumSumpserit dium; comedens bibensqueIs dabit poenas, ob herile corpusSanguinemque haustum, Nemesi reus dis- Criminis actus.
AD IOAN. CRATONEM CRAFTHEMIU.
CHRISTI morte fideles servari, et caelo
electos beari.
ODE VI.
QUID nostra vita est, quam trahimus, nisiQuaedam umbra vitae; qua, superum in plagas Post fata subvecti, potiri Iugiter in meliore lucisSperamus usu? Non genus ethnicum,Sophique prisci, nec ratio docet Humana, quid post hanc futurum Sit seriem, speciemque mundi:Sed Christianum dogma perennibus(Hac morte cursim perdomita) bonis Fulgente donandos in aethra Adserit esse dehinc perenneCHRISTO fideles. Ille necem tulitInsons, nocentes a nece debita Ut exsolutos sponte vitae Redderet, emeritoque caelo.Ille expiatis sanguine criminumLetaliorum sordibus, oblitiQuibus olim eramus protoplasti Progenies vitiosa ADAMI;Candentiores Sithonia nivePuroque lactis flumine redditos Reapse placato bonaque Pace reconciliare patriMolitus est, et verus homo et DEUSVerus. Misellos nos ita homunculos Cruore fuso quis redemptos Ex Stygi manicis SatanisVinclisque et arctis compedibus neget?Haec ipse tecum dum memori CRATO Gemens volutas cogitasque Pectore, et in superas OlympiAb hisce terris corda levas domos,Quas corporali, qua libet, incolit Servator indutu, IEHOVAE Proximus, armisonaeque dextrae:Artus resolvi et membra seniliaNon expetiscas? Tendimus ad poli Convexa mortales, sed ante Principium genitale rerumQuos legit alii consilium DEI, Sibi in beati concilio chori Reges sacerdotesque castos Omnibus ex tribubus futuros.Illic coruscas Solis et orbitasVidere, et auro templa nitentia Licebit, ipsiusque CHRISTI Splendidiora per omne vulta.
AD DAVIDEM PAREUM
THEOLOGUM.
Quam dilucide praecipua religionis Catholicae Capita exposuerit.>ODE VII.OBTEMPERANDUM est optimis hortatibusFidorum amicum. non enim sine numinePraesente caelestum iuberis quidpiam Praestare, quod bono uspiamEcclesiaeve sit reive publicae.Auctoritatem quippe conciliat viroVis superiorum, et praevalens pollentia; Graduumque sunt discriminaServanda. Doctorem Theologiae sacraeReapse te claravit eruditioPraesignis illa, qua viros celeberrimos Vere aemulatus exprimis,Olevianum nempe et Ursinum integriExemplar oris, Sonium et Kimedoncium;Quibus surrogatus strenue in SapientiaePAREE tu collegioFormas iuventam. Disputante te palamCunctis, quis est, qui non tuarum comprobetConclusionum vincula argumentaque, Thesesque depromptas DEI exVerbo, patrumque antiquiorum paginis;Quae norma fidei, quae salutis regulaCluent, amussis veritatis unicae, Vitaeque apiscundae scopus?En, ut disertus explicas, qualis fietPersona CHRISTI, sive vera hypostasis,Duplexque naturae potestas! Quid suaNece promeruerit perditis.Super astra caeli quid sibi adscensus velit.Et ad parentis dexteram consessio:Praedestinatioque quid fidelium.Fidesque sanctorum velit.Constansque perduratio usque ad terminum.Quod efficax sit per ministerii modumSacer ille Flatus. Quae sacramentum utilisEt congruens doctrina sit.Quid sentiendum de lavacro infantium,Diaque cena, corporisque et sanguinisCommunione; pane quae fracto piosEt calice sacrato iugatIn corpus unum. Plura tradis talia,Solidoque veri fretus heic fundamine,Opinionum monstra confutas simul,Vias et errorum indicas.O ter beatos, queis datum est hoc saeculoNasci, imbuique luce notitiae DEI!Nullo pol usquam claruerunt temporeSacrae nitidius litterae.
AD DEUM OPT. MAX.
Gratias ei agit recuperata valetudine ex febrilibus paroxysmis.ODE VIII.QUOD liberasti me febre torrida,Et percupitae rursum Here compotemMe reddidisti sanitatis;Ex animo tibi luculentasPersolvo grates. Hei mihi, quam tuliMagnos calores! Totam adeo facesIn corpus immisisse cunctasSum ratus igne perustus Aetnam.Prostrata plane vis mihi viriumIacebat omnis: membraque mutuoDivulsa, et artus semifractiCum genibus iuvenile roburVigoris omnino exuerant. CaputDelirio aegrum vix poterat suiRecte recordari, quid esset:Usque adeo varius cerebrumTurbavit ardor, tristeque tristiumPhantasma rerum pectora perculit.Opem medentis rite praesensAuxilio tua dextra iuvit.Quippe absque te sit, pharmaca nil valent,Nil sucus herbae, nil manus artifex.Tu solus adfers congruentemCorporis atque animae medelam.Tu solus atris ducis ab inferisVita carentes. Tu facis, ut dehincCorpus valetudo revisatDebile, et incolumi fruaturSalute pectus. Tute animum vegesVirtute dia, reddis et in diesPlus plusque sic corroboratum,Numinis ille tui ut paratasVires abunde sentiat. EfficePorro, paterna praedite gratiaDEUS, sit haec ut firmitudoEt propria et stabilis per aevum.
AD DEUM NOSTRUM.
Imbrium nimietatem coerceri orat.ODE IX.TEMPERA demum, DEUS alme, demumTempera quaeso pluvium liquorem,Qui dies noctesque ruit profususCreber ab alto.Quid tibi fruges aliosque fructus,Quid tibi rem perditio est lacchi?Terra suspirat, polus ingemiscit,Triste flet aer,Cuncta deplangunt elementa mundi.Alites piscesque serenitatem,Bestiae Soles, hominesque sudumLargiter optant.Tu quidem iuste meritoque punisNos, ob errores scelerumque naevos,Queis lacessitam tua provocamusSemper ad iramVulta, nec dirae fugimus periclumCladis. in tantum iuvat impiatosDaemoni indulgere malo, DEIqueLaedere numen.Attamen rursum bonus atque clemensSupplici concede preci piorum,Et gravem culpam et mala deprecantumCrimina noxae.Candicans sublime suos nitoresExserat, purum manifestet aetherCynthium, et claro sibi purpurascatAura sereno.Dum loquor, densi fugiunt vapores,Nubium passim nigra dissipantur,Gutta substillo minuit, reditqueLucis imago.
AD SIMONEM GOULARTUM.
Aures ab illecebris Sirenum huius mundi avertendum, et ab his tenebris ad lucem aeternam adspirandum.ODE X.SUMMO IEHOVAE sacra mea est lyra.Summi IEHOVAE dum cano filium,Instincta sancti mens caloreNuminis, alta volat per astra.Vertumnus haud me pectore lubrico,Pellace nec me voce GlycyrrhoaeSub triste Sirenes barathrumAbripient male pertinacem.Cuicumque curae est dia animae salus,Obturet aures atque oculos dolis:Scyllae caninae monstra vitetProvidus, et dubiam Charybdim.Lucerna vestrae splendida lampadisFlammam corusca de face crinumPaeanis accendisse callensSideribus radiantiorem;Caecutientes, Cimmerium genus,Cocytiae de fauce voraginisDimovit, errorique monstratCaeliferos humeros Atlantis.Speres abyssos irremeabilesGULARTE, si quem trux gula gurgitumAbsorpsit; amfractusve in imamPraecipitant Styga tortuosi.CHRISTUS reducit solus ab inferisQuos vult, et alte cum superis locat:Selegit idem agmen piorumPrimigeni chaos ante mundi.Idem tenebris irradians tuis,Caliginosae nubilae dispulitMentis, serenatumque luceFerre dedit super astra pectus.Chordis sonor is hinc tua barbitos,Praelustris Orphei pectine clarior,Grates inoblitas avebitPro meritis cecinisse CHRISTO.O regnet, o lucem ulterius poloIllustriorem porrigat in solum,Tenebricosa sorde mersum,CHRISTUS imago patris coruscans:Quam claritatem tristis opacitas,Quantumque divini aetheris hauriet!Scintilla de CHRISTO vel unaTartara fulgidiora reddit.
AD DEUM.
Bonam valetudinem esse DEI munus.ODE XI.QUOD valemus, et salubrisMunere aurae vescimur,O DEUS, tuum esse donumEcquis haud intelligit?Omnium auctor es bonorum.Quidquid in terra boni est,Ex tuae benignitatisFonte manat perpeti.Ah, quot occidere, et atrasDitis intrarunt domus,Medietatem nondum adeptiTransilem aetatis meae,Vixque partem quartam! at ipseSalvus et sanus poliCaerula adspecto, facesqueNocte miror igneas.Iam peregit semisaeclumVita; iamque et hunc diemMe facis natalem, amicoSidere ortum, cernere.Gratias de quo decentesConvenit tibi intimoCorde agi, simul rogando,Ut dehinc porro meumProsperes cursum, pedesqueAmbo prorso limiteDuctites ad iusta metaeRectioris pegmata:Donec exsolutus hisceSpiritus membris, eoUnde erat profectus olim.Haud redire restitet.Longitudo, curtaque aeviPendet abs te uno colus.Si voles, vivent homilliVicies quinas nives.
QUERELA
De hominum perversitate et malitia. Adhortatio ad paenitentiam. Locus ex Matthaei c. 3.ODE XII.IN sanctitate et iustitia DEI,Veraque CHRISTI cognitione, dumSe tempus offert gratuitum,Vivere debuerant homilli,Fidem tenentes spemque reciprocam,Et caritatis vincula mutuae:Sed (proh pudorem) quam proterveDegeneres pia negligenterDEO exsequuntur munia debita!Plane refrixit perdita caritas,Spes languefacta aret; fidesqueConcidit, herba velut resectaPratis in udis falce. Nefas amantPravosque mores, sacraque polluunt.Spernunt vocantis dicta CHRISTI,Flamine seque patris sacratoRegi recusant. usque adeo nocensSatan in illorum imperat efferoRegnatque corde, et pravitatemContinuat scelerum nefandam.Convertere o gens impia, deserensVias iniquas. Edere vos decetFructus probata mente dignos.Absque sit hoc, equidem securisAdmota radici est (viden?) arborum.Quippe omnis arbor, nescia fructuumArbor bonorum, excisa ferroStirpitus, inicietur igni.En ventilabrum verritor in manuTenet. profecto restibilem areamSollerter expurgabit, atque in-Cerniculo bene perpolitaFrumenta laetum ponet in horreum:Exinde pestes et paleas levesFlammis inexstinctis cremabit.Sensibus haec reputate vestris.
AD SEBASTIANUM HORNMOLDUM IC. ET P. L.
Hortatur illum, ut Psalmis inchoatis ultimam imponat manum.ODE XIII.ILLE quam facit bene,SEBASTIANE, sacra cui canunturTinniente carminaSonore; sive nablio lyrave,Seu decemplici fideAmet perenne suscitare IOVAMUnicumque filium,Ad haurienda dexteris utrinqueEnthea auribus mele,Honore, laude, gloriaque plena:Spiritus quibus sacerFuroris adflat impetum beatum,In diesque pectoraAlacriore et acriore multoPulsat incitabulo.In alta tendere astra, caelitumqueIngredi sacraria, etAdire mente puriore CHRISTUM,Ad propinqua dexteraePatris sedentem, et obsecrationePerditos homunculosIuvantem, ut ipse perlibenter in seTale sub data fideOnus recepit. O flagrans amatorBarbiti Sioniae,DEUM canentis illiusque laudes;Sponte pergito dehincMovere plectra, sicut ante coepsti.Namque te pater quoqueMonetque et urget, des ut absolutumHoc pium bonumque opus.Profana perperam exarent profani,Deditique fabulisNovum inde nomen aucupentur. at mensDestinata seriisSacros frequentet eleganter hymnos.
AD DEUM.
Visio de scala Angelorum, et constructione recentis Hierosolymae.ODE XIV.IEHOVA, num fas sit mihi somniumNarrare verum, luminibus quod hisVidisse me nosti? manuqueTestor ego hac, ita visionemHabere, ut aio. Stabat in arduumProtenta caelo scala valentior:Gradus videri latiores.Aligerum chorus AngelorumDescendere unus post alium, simulQuadrata secum saxa rotundaque,Polita fabre, baiulantumVerticibus, scapulis, utraqueManu. Repostum queis onus est humi.Hi rursus altum scandere. Nec mora,Percontor, ad quodnam struendumAedificI lapides forent hiOpus parati? Vox HIERUSALEMNovam inchoari rettulit. IlicoConversus in gyrum ad sinistramConspicor exorientia apteFundamine imo surgere moenia.Structura feruet mirificis modis.Tunc me unus adscensurus illicEx Geniis per eandem amiceScalam sequi se iussit in editiPraerupta montis, proxima dextera.Iam iamque casabundum ibidemPraecipiti scopulum ruinaIngentem et amplum, non hominum manuFronti revulsum, cernere contigit.Iuxtim nivali stare vesteAngelus, ac digito minaciInterminari, ne caderet silex.Exhorrui intra me, et steterunt comae.Fragore quanto decidisset,Ni iuvenis digito abnuisset!Haec inter expergiscor, et alitumDias figuras mente recolligo.Divinus instinctus, IEHOVA,Sub requie mihi tale visumOstendit ultro. quando age de tuoMutes Olympo Rex SOLYMEN novam.Sponsae paratam more pulchrae,Grande decus socio marito?Haec nempe dicenda est habitaculumDEI inter homines, qui populus tuusCluent; DEUSque es tute eorum.Ex oculis lacrimas dolentumTersurus omnes, ne siet ampliusMors ulla, neu quis luctus acerbior,Ut nec quiritatus, nec ullaTaedia solliciti laboris.
ENTHUSIASTICON.
De nova Hierosolyma.ODE XV.Strophe.VIVON an extra me ipsumRaptus agor? Sancte FLATUS,Quas partes mundiColo? quae loca mutatus frequento?Laetos cernereVideor CHRISTI vultus,Divino scintillantesFulgetro. proximumMe dextra tangit,Divis immistum, etPalmeam tendentemManu virgam. an nova istacUrbs Solyme est, etGemmis nitens et auro?Antistrophe.Ecce beatam lucem!Ecce bonum sempiternum!Vos, turba electa,Celebrate IEHOVAM, eiusque natumAequalem patri,Deitatis splendorem.Virtus alma et maiestasPassim cernenda adest.Quantum decorisIllustri in Sole!Quam venusta es Luna!Quam multo clara honoreSidera fulgent!Quam pulchra quaeque in orbe!Epodos.O quae perennis escaTam sanctas mentes pascit!Praesto gratia et amor,Praesto ver novum,Praesto est fons perpes vitae.Heic Patriarchae cum Prophetis:HeicDavid,Rex David, ille vates,Cantans sonans adhuc aeternum DEUM.O mel et dulce nectar!O fortunatam sedem!Haec voluptas, haec quies,Haec meta, hic scopusNos hinc attrahunt recta in Paradisum.
AD IANUM IACOBUM BOISSARDUM.
Animae dispendio tyrannos caelestia posthabere terrestribus.ODE XVI.QUID prodest homini immensas BOISSARDE lucrariTotius orbis opes,Intereaque animae iacturam nobiliorisParticulae facere?Corpus mortale est, anima immortalis. Ubi quisHanc semel exitioIncautus dederit, non illam divitis auriCopia, non solidumArgenti redimet pondus, nec lucida gemma,Nec quod ab orbe novoAdvehitur mercis. Regum rex indigiteturStultus, et arbitrioComponat proprio imperitans per fasque nefasqueQuae velit aut iubeat:Innocuos iugulet, Stygiasque releget ad orasBarbara mancipiaAfrorumIndorumque suis pereuntia terris:Non tamen hunc PhalarimTurpis avarities, et amor sceleratur habendiEximet a NemesisUltricis manibus. Moriere tyranne, tuamqueNon polus excipietSingultantem animam, sed Tartara. quisquis enim vim,Multiplicesque necesEt caedes stragesque nocens exercuit, illeConcilio a superumExulat, infernis damnatus sedibus Orci.Crediderim pol ego;Vix eleemosynae, vix purgatorius ignis,Missaque cum preculis,Tureve, lustralisve frequente adspergine lymphae;Vix aliae speciesRestituent superis. Caelestia, dum superamus,Sollicitis animisQuaerendum. nam qui solum terrestria curant,Immemores animae,Quo post fata abeat, scelerisne adstricta nefandi,An rea flagitiiNullius; heu quantum ambigitur, num destinet illosNoxa patrata polo!
AD DEUM.
Residuum aevi pie et cum incolumitate traducere exoptat.ODE XVII.GRATIAS magnas tibiAgam necesse est, mi DEUS, salutisAuctor, et vitae dator;Quod hancce, summo quam fere climacterPulsat herous gradu,Videre lucem me facis beatoIn solo superstitem.Te quaeso, quaeso te, Pater benigne;Da, quod aevi in posterumRestat caduci, sic mihi teratur,Ne tuis a laudibusQuid deteratur: neve quod senectaeAdditur meae, tuoId detrahatur tempus aptum honori.Usque sim grate memorManasse de te, quicquid est boni in me:Quicquid est in me mali,Praevaricantis noxias AdamiSapere culpas, et measIpsius; in te qui tamen tuumqueFilium, inque spiritumPeccare sanctum sponte non relabor.Tute cor nosti meum,Nostique mentem conscientiamque,Et voluntatem tuaeTam congruentem, quam boni tenacem,Atque abhorrentem a malo.Ignosce noxis; sique prava radixRursus heic repullulet,Recide eamdem: gratiaeque rivisIrriga, bonas utiProtrudat ultro germinum medullas.Ceterum hoc a corporeAverte morbos, et febrim, et doloremExsecrandae arthritidis,Luemque diram. Mens vigens sit usqueSana sano in corpore.Opes et aurum si mihi negasti,Sanitatem ne nega.Haec pluris esto quam de opes et aurum.
AD DEUM FORTEM.
Querimonia de tyrannide Phalaridum nostri saeculi.ODE XVIII.QUO, quo tyrannorum usque malignitasCrudelis, et trux ista hominum in genusImmanitas se promovebit,O Here summe, potens minorumIn orbe herorum? Quam furor hic diuDurabit, et tam grandis atrocitasImpune mensuram modumque,Fas violans ita dium et humanum,Excedet? Ah quid nos toties iuvatClamasse? quid toto vota, tot et precesFudisse? quid sanctum tribunalEt gemitis et lacrimis replesse;Si tu Gigantas non cohibes manuPotentiori? Siccine nequiterIstosce grassari furendo?Siccine iura tuasque legesIEHOVA temni? siccine filiumTuum protervis calcibus impeti,Ac (quantum in ipsis est) nec assisTe fieri, nec herile Numen?Atqui tenebat spes rata nos, fore utCompescere ires hanc petulantiam:Multo sed ipsi elatioresEt veniunt truculentiores.Tigres creantur tigribus, et ferisEst in leaenis inque lupis patrumNatura, nec mitis rapaciGignitur accipitri palumbus.Retunde demum IOVA potentiamTot belluarum, dilaniantiumGreges inermes; vindicaqueUpilionis ovile CHRISTI,Care redemptum sanguine proprio.An illius non sufficit hostiaMactata, fiamus nisi ipsiVictima caesa cruore fuso?
AD DEUM PATREM, FILIUM, ET SPIRITUM SANCTUM.
Contra hostes Ecclesiae.ODE XIX.ADSERE o nobis DEUSGloriam verbi tui, etVim retunde immitiumTotque caedes hostium;Qui tuum proh filiumCHRISTON e throno suoDimovere tentant.CHRISTE herorum here omnium,Fac tuam potentiamStrenue tandem exseras;Et tuere haec agminaChristiani nominis,Te per omne ut saeculumLaude prosequantur.O patrone sontium,Sancte Flatus, da tuaPlebs sit unis sensibus.Quin et huc nobis adesSponte lucta in ultima.Nosque duc ex vinculisMortis endo vitam.Hostium tentamina etCoepta fac sint irrita:Pessima illos perduitCausa. Praecipes ageTurbine ad fossam dato,Quam tuis fidelibusCallide pararunt.Sic reapse noverint,Nempe sero, at serio;Te DEUM nostratem adhucVivere, atque adsistereFortiter gregi tuo,Rite qui in te spem suamAc fidem locarint.
AD DEUM MISERICORDEM.
Ut, quum bella amolitus sit, etiam pestem a Palatina benigne depellat.ODE XX.BELLORUM heu moles CeltasBelgasque tot annosIam pressit, onerans sarcinisPonderibusque humerosEt scapulas miserum; caedisque replevit acerbaeProvincias conterminas.Praeda fuere Ubii,Praeda Triboccum agri. Damna inter talia Martis.Damna a Palatinis plagisTu DEUS armipotensAverruncasti, nos tutos passus amicaQuiete et otio frui.Has tua dona, tuaMunera solius cognoscimus atque fatemur.Rationem habere te precumOre animoque pioFusarum, CHRISTIque fideliter allatarumTuas ad aures nomine,Quis dubitet? sed enimMitis et adfectu clemens pia vota paternoRespicere ab antiquo soles;Sanctaque conciliaOrantes ad te tendentum supplice palmasSermone inaudis, ac lubensAnnuis alme PaterTot desideriis, et suspiratibus haustisEx cordis intimo angulo.Porro etiam petimus,Ut, quoniam attiguis populis contage malignaCrudele virus imminet,Finitimos in agrosEt pagos villasque et in oppida serpere suetum;Digneris hoc avertereVirus, et hancce luemUrbibus a nostri Ducis, et tua sacra, et asyla, etFidem orthodoxam serio,Instar avi et patrui,Propagantis, et adversus molimina CacumDefensitantis acriter.Praecipue incolumisSalvaque sit, sedes Ducis, Haidelberga precamur,Ubi aula, ubi est Academia,Flosque bonorum hominum,Totque animae insignes in relligione decentiRite educatae. SaepiusAnte tibi meritasEgimus ut grates, ita posthac semper agemus,A mentis ingratae proculCrimine sepositi.Ac mores nostri sic instituentur, ut horumTuis nec hilum legibusAtque magisteriisDiscrepet. Hoc ut quisque tibi valeamus ad unguemPraestare, sancti FlaminisNos rege praesidio,Omne opus in nobis operante salubre bonumque.Hac ope carendo, nil veterIste homo quit facere.
ECSTATICON.
DE REBUS FUTURIS, TANquam iam factis. Gemmea aetas. Hostium interitus. Babylonis ruina.ODE XXI.QUID me futurum est? quem sequar? aut quibusUtar ministris? quos AborigenesAuctore fato mancipatosIn mea iura fidemque cogam?Instinctus acri Numinis impetuVelis equisque obnoxius urgeor,Citis ut Argo impulsa flabris,Aesonidae fabricata iussu.En sponte magnum velleris aureiSe munus offert! Collige, colligeVires, patrum antiquata virtus,Armisonasque recens catervasTubae ad canores instrue. Quod diuDesideratum est, optime maximeIEHOVA, nunc id comprobavitExitus. En nova saeculorumCursura, et ordo! Iam nova gigniturAetas, et auro gemma amat inseri:Iam prisca LIBERTAS, et arctaeNexus amicitiae valescit.Iacent Tyranni. Non fluet ampliusAmnis cruentus, nec misere piosCremabit ignis Antichristi,Immeritosve necabit ensis.Idola flammis fanaque edacibusConsumpta: ventres, pondus inutileTerrae, perempti; FlaminesqueSacrificique pyra rogaliOmnes ad unum pro meritis suisDigne expiati. Bestia septicepsIlla et decemcornis, potensqueTurris iit Babylonque pessum.Manu IEHOVAE vindice perditosVidemus hostes. Hoccine tum fuit,Aquas quod Euphrates EousSisteret, in medioque nostrisTransgressum amicis linqueret alveo,Item regressum? Quas tibi gratiasAgamus hymno militari,Armipotens DEUS ille IOVA?Serva Dynasten, serva age filium,Serva nepotes. nempe viam paras,Supreme, venturis AMOENORegibus ex oriente Solis;Quorum ducatus sospes ad ultimamTerrae senectam duret, et integrasConservet aeternumque firmetAureolae Pietatis aras.Sic mente fixum est. O ter et ampliusFelice natum sidere; sabbathumMundi, per annos mille, quisquisVivet amans reverensque CHRISTI!