Si pie recteque tener quis usquam
Principum e natis fuit educatus,
Ne pie et recte FRIDERICE ab annis
Tute fuisti
Primulis dio in studio educatus.
Scimus apprime, pietas ut alma
Et fides sincera tibi sit omni
Tradita cura,
Ora per lectasque manus docentum.
Vidimus, quale edideris, et aure
Hausimus, sancti specimen laboris,
Non sine plausu.
Gaudio mi laetitiaque iugi
Cor micans visum est hilare exsilire,
Exprimens udis lacrimas ocellis
Ob bona dicta.
Iamque te cursu in medio iuventae
Ad DEI cultum cito promovendum
Raptat instigans animi voluptas;
Acris et ardor,
Entheo succensus ab igne sacri
Flaminis, plus plusque te ad omne dignum
In dies inflammat opus, iubetque
Pergere recta
In via, ducente poli beatas
Per plagas; hoc est, super astra, et astris
Celsius multo spatium illud ingens,
CHRISTUS ubi rex
Ad DEI dextram residens perennem.
Et locum electis et honora regni
Sceptra iampridem patris apparavit
Auspice nutu.
Ut pium est, vexilla sequi IEHOVAE!
Ut bonum est, sub te duce militatum
Ire, et angusta fore traviata
Sursum ad honores
Tendere augustos, meritasque sedes!
O tibi ne me comitem refuta;
Neu veta, Dux magne, pedes minoris
Currere tecum.
Hic mundus, ornatusque mundi
Tam varius, stabilisque rerum
Natura, certum perpetuo ordine
Servans tenorem, Numen esse
Indicat, aetheriis in oris
Degens, quod expers principiique sit
Et finis. Adspectate quaeso
Caerula templa poli rotundi,
HUTTENE France, et Misnice GRYNRADI.
Quid hisce dicetis politum
Pulchrius, aut operosiore
Ab arte factum? Sol, oculus micans
Volventis orbis, rex diei;
Lunaque versicolore vultu,
Regina noctis, notitiem DEI
Mortalium instillant Minervis,
Ceteraque astra suo in ducatu.
En, ipsa tellus omniparens bonis
Quantus abundat! quotque profert
Commoda, multiplicesque fructus!
Cursum perennem fontium et amnium
Parcamne mirari, viasque
Oceani liquidas, marinis
Longo scatentes agmine belluis!
Genus volantum contra aperto in
Aere regna tenet, feraeque
Silvarum in antris, bruta animalia.
Diviniori nos creati
Mente homines, superi IEHOVAE
Propago felix, sicne oculos humi
Fixos geramus, contueri
Sidera et hoc nitidum omne segnes?
Nescimus heu nos nostraque, si DEUM
Non rite noscamus, potentem
Imperio, validumque dextra,
Durumque poenis, ni resipiscimus.
Haud ille nostras interire
Vult animas, pecudum veritu
Perire corpus; sed melioribus
Donis beari, caelitumque
Esse pares, et in omne secum
Ex gratia aevum vivere perpetim.
CONSCENDE caelum Mens mea, pectoris
Regina, pennis vecta per arduum
Velocis Aurora; sacrumque
Ante DEI solium IEHOVAE
Prosterne te, qua par reverentia est,
Ac fare supplex. Lota ego pastaque
Cruore CHRISTI, teque in uno
Spem rediviva fidemque ponens,
Aeterne rerum conditor, oro per
Crudele fatum pigneris unici,
Quo vita mortali salusque
Parta; reconciliatus ut me
Dignere diae ex munere gratiae
Civem esse regni participem tui,
Inter beatorum Angelorum
Agmina pura, animasque sanctas;
Cum nempe ab ista corporis, omnibus
Soluta curis, mole recessero,
Sedem petitura Abrahami
Aureolo in gremio quietam.
Ne quaeso fraudi sit mihi, neu dolo,
Praevaricantis quod vel adhuc moror
In carnea osseaque massa
Pars melior hominis maligni,
Natura peccat saepe; sed arbitra
Rectique et aequi corrigit id nefas,
iustam ad bilancem ponderando
Rem, Ratio monitrix reatus,
Sequuta [Reg: Secuta] legem, signaque regulae
Directa verbi consilio tui,
Mandantis eradenda pravae
Esse animis elementa noxae;
Contra inferendum semina divites [(reading uncertain: print blurred)]
Bonosque fructus gignere prodiga.
Ut fiat hoc, tu large doni
Praebitor insinuas abunde
Electiora in corda fidelium
Flamen sacratum, quo renovarier [Reg: renovari]
Gaudent clientes ac renasci
Consolidante animos patrono.
Hic me gubernet, hic regat, hic trahat;
Tuique amorem conciliet mihi
Ardentiorem, dum inquilinam
Hospita membra tenent revinctam.
Eu mi creator, mi pater optime,
Da quod rogaris. Sic tibi vindicer
Perenniserva, et sempiternum
Mancipium clueam IEHOVAE.
AURA, succendens animi calorem,
Sive de aeterno patre, sive nato
Progredi gaudes; o in alsioso
Corde favillam
Semisopitam memor excitare,
Sic mihi viva cor adure flamma,
Ut novo in praesens agitatus oestro
Non nisi sancta
Sentiam, dicam faciam; perinde
Ut quibus per dividuas quasi ignis
Visus es linguas reserare fauces,
Ampla profatum
Maximi magmenta DEI, per oras
Orbis extremas, Solymorum ab urbe
Longius sparso manifestioris
Lumine verbi.
Ut sonent linguae varias loquelas [(reading uncertain: print faded)] ,
Non meri dulcis facit istud haustus;
Sed ruens immane tui potestas
Flaminis alta,
Munerum divine dator. Supremis
Faxo momentis, DEUS inquit, ut gens
Spiritu perfusa meo unaquaeque
Vaticinetur:
Visio illustret iuvenes, senesque
Somnium informet. Dabo signa mira
In polo supra, dabo signa et infra
Prodigiosa
In solo: sanguen [Reg: sanguis] rubicundum, et ignem, et
Halitum fumi. Radiosus en Sol
Verget in densas tenebras, in antrum
Luna cruorem,
Antequam insignisque dies et ingens
Ingruat IOVAE metuendus orbi.
Nomen at quisquis Domini invocarit,
Salvus is esto.
ADAME, princeps constitute in ambitu
Telluris, ah cur non in innocentia
Impune mansisti statu?
Praevaricator cur DEI transgressus es
Mandata, conditoris et rerum et tui?
Cur paruisti vocibus
Pellacis EVAE? Plusne valuit vos apud
Antiquus ille coluber astu et fraudibus,
Auctoritas quam maximi
Verenda IOVAE? Citrio tantine erat
Colore pomum, morsam adhuc retinens notam
Extuberanti in cortice,
Ut huic perennem post haberes lubricus
Vitam, atque diram sponte mortem arcesseres
Tibi et nepotum saeculis?
Boni malique ignobilem scientiam
Sic comparasse, quanta temeritas fuit!
Eiectus ex cultissimi
Possessione patria viridarii,
Nos polluisti labe originaria;
Quam nemo potuit tollere,
Nisi unus unicusque IOVAE filius,
Hominum redemptor, sculna factus et arbiter
Pacis sequestrae inter DEUM
Reosque, nam, Semen mulieris conteret
Caput Draconis, audiisti Numinis
Dio ore personarier [Reg: personari]
Solarii ergo. Spes in illo cum tibi
Tum patriarchis [(reading uncertain: print faded)] ac prophetis profuit;
Nobisque, qui illud credimus
Venisse, et omnem vindicasse in integrum
Adamidum rem, propria (ut magnum!) nece
Supero reconcilians genus
Mortale patri, caelitumque sedibus
Electa gratis inferens tot nomina,
Ut secum in omne saeculum
Perenne vivant. Tale quis mysterium
Redemptionis aestimare sat queat?
Arcana quis Celsissimi
Consilia noscat? Irae filii prius,
Nunc gratiae sunt. quique Daemonis antea
Mancipia, nunc vere cluent
IOVAE ministri: quique meruerant Stygis
Mergi in barathro perditi, versa vice
Censentur haeredes [Reg: heredes] poli
INTER fragores, spissaque nubium,
Sinaeque fumum, et flammea fulgura,
Tubaeque clangorem stupendae,
Ignibus e mediis profatus
Haec rector astrorum est, populum suum
Sic alloquendo. 1. IOVA ego sum DEUS
Tuus, potenter qui migravi
Te Phariae ex Lare servitutis.
Me praeter, ullos ne tibi ne DEOS
Habeto. 2. Nullum sculptile fingito,
Nullumque simulacrum vel eius
Forte rei, polus iste supra,
Humus vel infra quam suo in ambitu,
Vel gurges undae subter humo tenet.
Ne monstra adorato recurvus
Talia, neu colito profanus.
Namque ipse vindex, impatiens soci [(reading uncertain: ?)] ,
Trux aemula ira, IOVADEUS tuus
Culpam parentum in liberum usque
(Hanc pronepos luet abneposque)
Gentem futuram persequor, utpote
Praefractiori qui me odio oderint.
Clementia autem in mille sese
Mutuiter mea fundit ultro
Stirpes, eorum scilicet et mei
Ex corde amantum, et sollicito mea
Praecepta servantum tenore.
3. Parce DEI temerare nomen,
Aut vanitati obtendere. non feret
Impune, quisquis sic temeraverit
Praelustre nomen. 4. Sanctitate
Sabbatha [Reg: Sabbata] ut adficias memento.
Senis diebus, si quid agendum, agas;
Quidquid necesse est, quidquid opus, patres.
At luce septena, sibi quod
Sabbathum [Reg: Sabbatum] habere solet IEHOVA
Sollemne, nullum plane agites opus,
Neu tute, dico, neu suboles tua;
Neu servus aut ancilla, neve
Ullum animal, genitum labori;
Neve inquilinus te prope commorans.
Nam cum diebus sex DEUS aethera,
Terram, profundum, quaeque in his sunt
Omnia perficere institisset;
Est feriatus lampade septima.
Idcirco lucem postmodo Sabbathi [Reg: Sabbati]
Faustam oppido sacramque fecit.
5. Debito honore patrem tuamque
Mactato matrem, longius ut tibi
Haec prorogetur vita brevi in solo;
Brevi in solo, inquam, quod benignus
IOVA dabit tibi possidendum.
6. Ne caede cuiquam [Reg: quoiquam] vitam adimas cave.
7. Cave pudicum pectus adulteres.
8. Ne clepseris quid rapserisve.
9. Vaniloquo fuge falsitatem
Contra alterum ore edicere mentiens.
10. Ne concupiscas alterius domum,
Neu concupiscas alterius
Coniugium: neque te lubido
Servi atque servae, non asini et bovis
Incessat umquam illegitima, aut rei
Ullius alienae petacem
Exstimulet, prout esse possit.
Ut sanctor harum conticuit, manu
Leges easdem scribere propria
Dignatus est auctor secundo in
Marmoreis tabulis duabus;
Deditque Mosi, perpetuum sui
Pacti sigillum, sed rigidae admodum
Cervicis est gens ausa latam
Desubito violare legem.
MISSIS ad Orcum septies decem gnatis
Gedeonis Ephraei illius magni ducis,
Per Abimelechi arma fratricida;
Unus superstes Iothamus cito scandit
Montem Garizim, stansque in alto vertice
Ferit alta ita voce Sichemitas.
Audite me; sic vos DEUS quoque audito.
Quondam coierant Arbores inungere
Sibi regem, Oleamque postularant
Ut summum in Arbores capesseret regnum.
Negare Oliva, derelictui suum
Uti quae nequeat habere pingue,
Quo Diique et homines in sacris honorentur.
Tum Ficum adortae, simile responsum ferunt;
Satis esse sibi hancce dulcitatem
Suavesque fructus, se nec ullum anhelare
Imperium in alios stipites. Vitem pari ag-
Grediuntur eae modo petentes.
Abnuere Vitis, ut cui integrum non sit
Dulces racemos linquere et mustum ebrium,
Hilarare homines Deosque natum.
Tandem universae regium offerunt sceptrum
Rhamno, haud recusat ille; sed (bona fide
Agerent modo, seque praefuturum
Rebus reciperent deinde regem inuncturas
Accedere iubet, ac sua confidere
Patule folia explicantis umbra.
Sin aliter, ardens ignis a gravi Rhamno
Exiret, ipsas quae repens combureret
Libanique cedros in universum.
Nunc ergo, cives, si bona fide et recte
Facitis, creatio rege; si ex aequo et bono
Ierobaale cum meo parente
Egistis, ipsiusque posteris; si ipsis
Condigna factis pensitastis fortibus:
Siquidem fera bella gessit ille
Vobis, suaeque cum periculo vitae
Vos liberavit ab ensibus Madianiis.
Hodie sedenim illius (nefandum)
Lares adorti impune, septuaginta
Capita ah necastis saxo in uno atrociter.
Et Abimelechum, satum eius olim
Famula, tyrannum Sichemi creavistis.
Hoc si bene actum est atque recte cum bono
Gedeone, domoque sic perempta:
Tali dynasta vos fruamini sane,
Et ipse vobis invicem fruatur. At
Secus acciderit, quam opinio fert;
A fratricida saevus ignis emanet,
Qui Sichemitas et domum Melloniam
Facibus cinerem in merum reducat.
Post deinde rursum saevus ignis erumpat
A Sichemitis et domo Mellonia;
Is Abimelechum impotenter urat.
Haec fatus ipse Iothamus, fuga Beram
Petivit, atque praemetu fratris, cavo
Ibi se illatebravit hospes antro.
CUM forte Iephthas dux Gileadiis
Delectus esset, quo patre nata sum
Puella, portaturus enses
Agmina contra inimica Regis
Ammoniorum; iamque fideliter
Coram IEHOVA pacta, fide data,
cives peregisset: in haecce
Vota parens meus ora solvit.
IEHOVA, caeli maxime conditor,
Adversus hostes si mihi vim libens
Victoriamque prosperaris;
Certe equidem tibi vel sacrabo
Vel immolabo, quidquid ob aedium
Frontem mearum prodiet obviam
Mihi, reverso ab caede salvo
Incolumique, salute parta.
IEHOVA dictis favit, et ardua
Sunt clade fusi, strageque perditi
Hostes, et Israelis per arma
Sub iuga serva repente missi.
Quid fit? Reverso prima ego cum choris
Crebrisque typanorum ictibus obviam
Procedo. Vestimenta maestus
Discidit, et Revocare dixit
Nefas, sciens quod pollicitis DEO
Prudensque vovi. Vah, mea filia,
Ut deprimis maerasque patrem!
Huic ego: Fac quod agi necesse est,
Prout recepsti, mi genitor, lubens
Feram; rebelles quandoquidem ultus est
Supremus. at permitte, montes
Ut prius ipsa petens, catervis
Aequalium ultro me comitantibus,
Devota plorem virgineum decus,
Unum per alterumque menses.
Annuit. Ut redii, dicavit
Natam IEHOVAE cultibus entheis,
Non interemit, frustra aliqui ut putant.
Servata in isto caelibatu
Virginitas mihi tum perennis,
Nec mi vir umquam cognitus ullus est.
At visitarunt me nihilominus
Nymphae quotannis, suntque mecum
Quattuor ecce dies moratae.
Qui naticidam falsiter hactenus
Iephtham arguistis, crimina demite.
Non iussit humanam sibi umquam
Hostiolam DEUS immolari.
Quid si parenti fors asinus meo
Domum tulisset se reduci obvius,
Num quaeso victimam IEHOVAE
Tergus iners asini litasset?
DEUM Iehovam velle simulacro sibi
Ficto repraesentare, per quam absurda res.
Nam dia maiestas ab aeterno ordia
Ducens originaria,
Id est, ab ipso se, manente perpetim
Finemque nesciente, cui [Reg: quei] formarier [Reg: formari]
Mortali ab ullo possit? Absurdissimum
Multo est, ut Aron fecerat,
Vituli figura numen exprimere entheum;
Eamque adoratum ire, ceu perversa gens
Iacobidarum fuerat, in montis iugo
Morante Mose longius.
Hic stultus error, hoc nefas turpissimum,
Etiam impium impulsisse Nabatiden, decem in
Tribus gerentem sceptra, memoratur, duos
Vitulos ut aureos (malum)
Fabricaret; alterumque Dane, et alterum
Bethele collocaret, ut veros Deos.
Iamque ipsam ad aram stante Rege, victimas
Bovi immolare, turaque
Adolere certo; mox supervenit sacer
Vates, IEHOVAE voce sic palam increpant:
Ara, ara; praepotens tibi edici iubet
IEHOVA, post deinceps fore, ut
De stirpe Davidis creetur filius,
Cui nomen esto Iosias, qui olim super
Te mactet heu sacrificulos Lararii,
Superque te cremata det
Hominum ossa. Signum illustre. Iam e vestigio
Findetur ara, et dissipabitur cinis
Impostus illi. Dixerat. Nulla est mora,
Protensa ab altari manu
Rex comprehendi iussit insontem virum.
At dextera sibi ita tabe diriguit cito,
Ut eam retrahere ad se nequiret amplius,
Nisi vatis ad DEUM prece:
Simulque fissa est ara, et effusus cinis.
Ecquid Tyranni, pectora o crudelia,
Contra IEHOVAM et veritatem attollitis [Reg: attulitis]
Immane robur brachii?
Coli IEHOVAE numen ad libidinem
Vestram recusat. Quod sine expresso illius
Iussu fit, impium est, sibique nomine
Constare non ullo potest.
LAUDE evehendus Dominus, Israelis DEUS,
Populum quod in praesens suum
Inviseritque redemeritque serio;
Nobisque firmum erexerit
Cornu salutis, in domo alma Davidis
Cari illius pueri sui:
Sicut loquutus est per ora vivida
Qui floruere a saeculo
Vatum sacrorum; scilicet certo fore
Ut vindicaremur brevi
Nostris ab hostibus, manuque ex omnium
Qui nos acerbiter oderint.
Ut uteretur insita clementia
Maiorum in adscitum genus,
Sancti et recordaretur usque foederis,
Iurisque iurandi patri
Nostro Abrahamo praestiti; videlicet
Nobis daturum se, metus
Ut prorsus expertes, ferocientium
Ex hostium erepti manu,
Pro sanctitatis rite iustitiaeque item
Per omne coram ipso obvio
Vitalis aevi tempus illi dediti,
Cultu atque servitio optimo
Adstringeremur. At puerule tu dehinc
DEI propheta altissimi
Vocitandus es, futurus nempe anteambulo
Domini, paratum eius vias,
Et praebitum salutis huic populo ipsius
Notitiam, in errorum sitae
Venia impetrata propter et per viscera
Nostri intima misericordiae
DEI; quibus nos ortus ex alto aethere
Sol visit, ut praeluceat
In mortis umbraque atritateque horridae
Caliginis degentibus,
Ad dirigendos commodum nostros pedes
In pacis optatae viam.
ACCEPTA IOVAE virgo tenerrima,
Puellularum flos Galilaeidum,
Electa Davidis propago;
Quae tibi mens, animusve qualis,
Cum Gabrielis vocibus angeli,
Legati in urbem Nazaretham ad tuas
Aedes, salutarere multum
Ante nurus alias beata,
Futura praegnas ut pareres DEI
Gnatum, sacrato praedita Flamine,
Quum nulla consuetudo lecti
Cum mare iuncta fuisset umquam?
Sic nempe Plastes omnipotens solet
Insueta quaedam, contra hominum fidem,
Praeterque morem factitare.
Res adeo orbe capace nulla est,
Quae non sit ipsi perfacilis DEO.
Nescin quod esse scripsit Amosides
Divinus in fatis, puellam
Filiolo fore rite matrem,
Cui nomen indat, nomen amabile,
Emmanueli? Scilicet hic puer
Nobis creatur, Diva; nobis
Filius hicce datur misellis.
Is principatum magnum humeris gerit;
Mirus IEHOVAE consiliarius
Audit sub arcano recessu,
Ipse potens Dominus Deusque,
Aeternitatis perpetuae pater,
Princepsque pacis:qui solium aureum
Regnumque Davidis patritum
Iureque iustitiaque condit,
Firmatque multis amplificans modis
Perenne in aevum. Propterea sacro
Repleta flatu cantitasti
Tale melos, merito triumphans.
MENS haec satorem magnificat DEUM;
Exsultat animus de Domino, meo
Mundique servatore: cui non
Sorduerit humili paratu
Ex corde miti serva. Beatior
Prae ceteris hinc saecla per omnia
Feliciorque praedicabor:
Quandoquidem mihi magna fecit,
Praeclara fecit ille mihi DEUS.
DEUS stupendo numine praepotens;
Cui nomen ut sanctum est, ita usque
Gratia durat adhuc perennis
Erga colentes se reverentia.
Ne patrat acri fortia brachio;
Sternitque profligatque, fastu
Quibus [Reg: Queis] tumido animi insolescunt.
Turbat potentes de folio arduo,
Extollit humiles. Ille famelicos
Larga explet ubertim bonorum
Congerie; cumulatque dites
Inaniarum. Subvenit insuper,
Clementiae non immemor, obvius
Patronus Israeli clienti:
Quaeque atavis proavisque nostris,
Prisco Abrahamo, atque ordine posteris,
Non ambigente est pollicitus fide,
Promissor haud fallens eisdem
His stetit usque, et adhuc stat idem.
FRIGORIBUS mediis rursum nataliaCHRISTI
Aegoceros FRIDERICE reduxit,
Accipere hospitio lucentem Hyperionis orbem
Gavisus post annua metae.
Tu mecum, Princeps, superum non immemor, et cum
GRYNRADIO LINGELSEMIOque,
Conspicuis probitate viris, haud laudis egentem
Linguam age in haec bona verba resolve.
O QUAE te pietas caelo detraxit ab alto,
Ut fieres homo, CHRISTE; sacroque
Flamine conceptus, Mariaeque ex virginis alvo
Artubus adsumptis, puer infans
Vagires, stabulo positus; calcaneaque inter
Bubula, et armentalia saecla,
Pauperiem brumaeque gelu patereris acerbum:
Cum dominusque et rex alioqui
Totius orbis eras, aeterna ab mente parentis
Principium ante interpole rerum
Prosatus? Instinctu cuius sunt condita Verbi
Cuncta animata et in aethere celso,
Inque ima tellure, et in amplis aequoris undis.
Nimirum patris haecce voluntas
Corde volutavit sancto mysteria. nam ni
Tanto nos dilexet amore,
Nos (inquam) mortale genus, meritum omnia dira, et
Supplicio mactabile atroci;
Cur nobis puerum hunc nixu voluisset oriri?
Curve dari sua pignera gnatum?
O quantum hoc meritu et benefactum! Gratia IOVAE
Maxima sit; tibi gratia CHRISTE
Haud minor, in terris habitatum qui novus hospes
Veneris, ac lectissima corda
Edoctum mores Evangeliumque perenne,
Tum quod ad exoptata salutis
Iustificae, fideique almae est opus incrementa,
Adque capessendam aetheris arcem.
Effice cognoscat tua dona, tua inclita facta,
Plebs Hebraea, ingrata salutis,
Et secura mali venientis, itemque fac, ad te
Convertantur atrocia Turcae
Pectora, Christiadum temere insectantia gentem,
Doctrinaeque salubria sanctae
Praecepta et leges, et quos Ecclesia dia
Baptismi [(reading uncertain: print faded)] Cenaeque sacratae
Concelebrat ritus, fidei fundamina nostrae.
Absque sit his, labor irritus omnis
Servari cupido. Negitat qui dogmata CHRISTI,
Iam periit, sacra victimae Ditis.
STELLA, dux comesque viae Magorum;
Inde ab Eoi regione Solis
Utque ad antiquam Solymen, et urbem,
Natus es in qua
CHRISTE, Bethlemam; stetit evidenter
Conscio super Lare, mater in quo
Et tener natus simul haeseratis.
Ilicet illi [Reg: olli]
Gaudio adfecti vehemente in aedes
Inferunt gressus, Dominumque adorant
Poplite incurvo, tribuuntque Regi
Aurea dona,
Turis et micas, lacrimamque myrrhae.
Dein per oraclum moniti in quiete,
Calle deflectunt, patriam petentes
Per loca tuta.
Scilicet venturus eras et ipse
CHRISTUM adoratum, per atrox Tyranne,
Ni magis caedes meditatus esses
Mente cruentas!
Pro [Reg: Proh] nefas dirum! Miseri innocentes
Sanguine effuso [Reg: effusso] rabiemque et iram
Sustinent Herodis, et impiatos
Militis enses.
Venerant iam cum puero parentes
Hospitam Aegyptum, vacuo timoris.
En adhuc tristes hodie Tyranni,
Sidus Olympo
Ut novum illuxit, radiisque terram
Sparsit, in terraque homines morantes,
Ferre non possunt radiantioris
Luminis auram:
Nec modo exstinguunt faculas micantis
Lucidas Evangelii, sed ipsum
CHRISTON [Reg: CHRISTUM] in membris propriis trucidant
Mente carentes.
At DEO sic est placitum, subesse
Hunc gregem saevaeque cruci et periclis
Quibuslibet [Reg: Queislibet] , regnans tamen acer Heros
Filius ille
Caelitis summi, dominatur inter
Hostium insanos trucium furores,
Colligens coetum sibi perfidelem in
Omnibus oris.
QUIDNAM lucratus es latro
Ferox, tot infantes neci
Dando, et tot orbis ab gravem
Parentibus luctum?
Bethlema CHRISTI patria,
Totumque territorium
Immane facinus (pro [Reg: proh] nefas!)
Caedemque senserunt
Ob interemptos bimulae
Aetatis ac minusculae.
Hoc vatis Helciadae prius
Praedixerant ora.
Auditur in Romae sinu
Vox mista lamentabili
Fletu, eiulatu incondito,
Questuque praegrandi.
Deplorat heu Rachel suos
Natos, et omne respuit
Solatium [Reg: Solacium] : periere enim
Satellitum ferro,
At tu innocentum carnifex,
Crudelis Herode, nihil
Hac strage peracerba efficis.
Nam salvus evasit
Puer, propitio numine.
Aegyptus exuli [Reg: exsuli] interim
Securum asylum praebuit,
Tutumque secessum;
Donec reversus a tuo
Fato ipse Nazaretham oppidum
Galilaeo in agro propriam
Sortitus est sedem.
Hinc Nazarenus dictus est,
Reapse MESSIAS, die
Suo voluntatem patris
Sui exsequuturus [Reg: exsecuturus] .
Quod strenue post praestitit,
Nobisque profuso in cruce
Peperit salutem sanguine,
Vitamque caelestem.
PACTO non alio DEUS
Colendus est aut invocandus,
Quam quo se manifestum
Nobis exhibuit, palam
Praesentiae audiri sonoram
Vocem ex aethere passus.
Ecquis signa reposceret
Illustrioris testimonii,
Praeter quod dedit ipse?
Ad Iordanis aquas stetit
Clamator in tesquis [Reg: tescis] . ad ipsum
Egressa urbs Solymaea, et
Iudaeum regio, oraque
Vicina ripis. Heic [Reg: Hic] Iesus
Ut recente lavandum
Se baptismate praebuit;
En derepente caelo aperto,
Albae more columbae
Numen Flaminis enthei
Descendere in CHRISTUM superne,
Et vox ardua Patris
Exaudirier [Reg: Exaudiri] insonans:
Hic est, hic ecce natus ille est
Mi carissimus; in quo
Mire complacitum est mihi.
Huic commodate aures docenti,
O aeterna Potestas.
O aequaeva Triunitas,
Sive Uniternitas coaequa;
Si sic farier ausim:
Ut mirabilis es tuae in
Essentiae perfectione!
Ut mysteria summa
Incomprensibili modo
Latent et hoc in triplice uno, et
Hoc in simplice trino!
Non tres Dii numero tamen,
Sed unus omnino est, tametsi
Unusquisque DEI par,
Ac per se DEUS ipsemet
Ut omni ab aevo, ita omne in aevum.
Mens humana, sagaxque
Maxime ratio nequit
Haec callido indagata sensis
Perscrutarier [Reg: Perscrutari] ullo
Unquam [Reg: Umquam] tempore. sunt enim
Immensa et infinita, et extra
Captum huiusce Minervae.
De DEO o homines bene
Recteque sentite, invocando
Illum sicque colendo,
Ut divina benignitas
Sese revelavit; nec hilum
Disputate rebelles.
Quorsum namque alias sumus
Loti Parentes Filiique et
Sacri nomine Flatus?
NOLITE vobis, o Homines, opum
Magnarum acervos congerere in sole
Obnoxios aeruginique
Et tineis levibusque blattis,
Itemque avaris furibus. In polo
Contra beatae divitias rei
Conflate, quas aerugo nulla
Deminuit, neque vermis exest,
Nec scaeva furum perfodit ungula,
Raptive praedo. quippe ubi vestrae erunt
Opes, ibidem et cor. Lucerna
Corporis est oculus. Sit ille
Simplex; et ipsum lucidum erit tibi
Per cuncta corpus. Sin oculus fuat
Nequam; tenebrosum quoque ipsum
Corpus erit. sed enim quod in te
Est lumen, atris si tenebris venit
Informe; quales pro [Reg: proh] tenebrae ipsae erunt!
Servire nimirum duobus
Nemo potest dominus. Pol unum
Amet necesse est, oderit alterum.
Hunc spernet, illum nempe tuebitur.
Servire quo pacto potestis
Quaeso DEO simul atque Pluto?
Quapropter aio, ne temeraria
Estote cura solliciti nimis
Nimisque, praeterpropter istaec
Vitae alimenta, quid aut edendum
Aut sit bibendum: neve veremini
De corpore isto, quibus [Reg: queis] sit amictibus
Extra tegendum. Nonne pluris
Quam cibus est anima? atque corpus,
Quam vestis ulla est? Adspicite alitum
Volantum in aethra pennipotens genus.
Nec seminandi, nec metendi,
Horrea nec Cerere aggerandi
Cura tenentur: quas nihilominus
Caelestis ultro vester alit parens.
Quasi ecce vero sitis ipsi
Haud, ratione inita, hisce multo
Praestantiores! Num quis erit, sua
Qui curiosus sollicitudine
Adiungere optatae vel unum
Forte queat cubitum staturae?
Ac de lacerna cur animi angeris?
Ut pulchra crescunt lilia, descite,
Patente campo. non laborant
Ipsa, colu neque fila ducunt.
Atqui probarim, ne Salomonium
Cunctum quidem aurum, et purpureum decus
Splendore quantovis vel uni
Huic aliqua fore comparandum.
Quod si caduci graminis herbulas,
Quas germinantes lux hodierna alit,
Et crastina in furnum relegat;
Sic DEUS ipse amicire gestit:
Quanto magis vos, o fidei parum
Constantis? Ergo parcite farier:
Quid porro edemus? quid bibemus?
Quid togulae super induemus?
Extranei nam singula talia
Stulte requirunt. Ne liquido pater
Scit vester, excelsi ille Olympi
Incola, vos adeo omnium harum
Egere rerum. Quaerite primitus
Caeleste regnum, et iustitiam DEI:
Tum rite, quod vitae necessum est,
Quidlibet adicietur ultra.
Proin sponte curam ponite crastini;
Quando propritim munia crastinus
Privata curabit. Diei
Cuique suus satis angor esto.
SALTATRICULA, pellicis
Nata Herodiados, rege superbius
Pollicente munera
Et dona quaevis, postulata ad usque
Regni dimidium sui;
(Stulto complacuit tantopere emicans
Gestus, et teres pedum
Versura gyro in tortili puellae
Non aurum, nec opes, neque
Armillas petiit, sive monilia,
Sive inaures, aut graves
Gemmas; sed ipsum funebri in catine
Postum Zacharidae caput,
Suasu damnifico matris adulterae.
Namque libere nimis
Baptista regi dixerat monendo,
Nequaquam licitum esse ei
Fratris legitimam tangere coniugem.
Dictum ob hoc custodiae
Is mancipatur; donec ebriosus
Natalem celebrat suum
Herodes, stolidae virginis oribus
Deierando turpiter
Obstrictus, illam compotem petiti
Fecit. nec mora, carceris
Ex antro properans endo [Reg: in] paropside
Spiculator attulit
Collo recisum verticem immerentis.
O et flagitium et scelus!
Reges iustificis consona legibus
Factitare pro DEI
Nutu tenentur. sed Tyrannus iste,
Peior carnifice, optimum
Mactat horribili supplicio virum,
Causa inaudita prius.
Cavete, Reges Principesque magni,
Sic ausis agere impiis.
Insontis siquidem nex nec apud DEUM
Nec satos mortalibus
Modo quit ullo rursus expiari.
NULLAMNE summi consilio DEI,
Statoque fato, quondam aliam viam
Fuisse sub caelo repertam
Grande nefas hominum expiandi,
Quam de superna mente patris satus
Ut has in oras pulverei soli
Delaberere ex alto Olympo
Filius unigena ille IOVAE;
Mortalium par factus ab artibus [Reg: artubus]
Nervisque nostri corporis aemulis?
Quem pro reatu diluendo
Perfidiosa manus nefandis
Mactaret ausis, immeritum mori
Leto cruento; victimaque innocens
Culpam nocentum sustineres
Ipse, graves lueresque poenas
Sic immolatus vulnere; ceu cadit
Insons ad arae fulcra, secespitam
Gulae recidendae meatu
Accipiens ovis hostiatam.
O certa vitae CHRISTE salus meae,
Quae te polorum tanta necessitas
Coegit extentum probrosa
In cruce ferre necem pudendam?
Ab destinatam sponte adeo tua
Mortem subisti, nos ut homunculi
Per te reviviscamus, Orci
Mancipia, in mediis sepulti
Eheu tenebris. namque animarum edax
Satan tenebat nos quadriformibus
Crudele constrictos catenis.
Quod nisi te medium obtulisses
Vitro, sequestra pace, DEUM inter et
Mortale sexus; gratia pol quidem
Amissa primaevo parenti,
Esse reconciliata porro
Haud quisset unquam [Reg: umquam] . tantum odium DEO,
Tantam iram et ardorem in genus impium
Delicta commorant, abusae
Arboris ob violata poma.
Sed flexicordi postquam animos prece
Amorque nostri et commiseratio
Placavit, obsecratione
CHRISTE tua; placuit Tonanti
Ut te patrono et vindice prorutae
Confringeretur mortis aculeus:
Ut saevientis dura noxae,
Dura necis mala, dura Averni
Pervincerentur te duce; et hostium
Princeps cavernosam in phylacam datus
Regno edomaretur subacto.
Iam bene habet. Domitor trifaucis
Compescuisti guttura Cerberi
Latrantia, et rictum in Cacodaemonum
Ferrata misisti capistra;
Conterere exitiale visus
Caput colubri, ter tua lividis
Admolientis morsibus icere
Calcanea in cassum, pedesve
Laedere. Victor io triumpha,
Io triumpha, quod redivivus in
Auras serenae lucis ab inferis
Reversus, et terrae salisque
Aequore non modo inambulasti;
Sed post et ipsum corpus ab his plagis
Sursum elevatum, patris ad entheam
Dextram, in supremo CHRISTE caeli
Culmine vi propria locasti;
Factos tuorum (ceu meritum est) pedum
Scabellum, atroces hostica pectora
Premens tyrannos, Barbarosque
Iustificae fidei rebelles:
Mansurus istic, non alibi; capi
Caelo decorum est: donec ad ultimo
Cernenda facta et mille causas
Iudicio, tuba mortuosque
Vivosque clangens evocet obvios,
Ante ora claro Sole nitentia
Critae, tribunali tremendo
Sistier, aeriis in oris.
Tunc intueri vestrum erit impii
Frustra immadenti lumine, quem cruci
Suffixeritis; cuive palmas
Atque pedes, laterisque costas
Transfoderitis. Quam miserabiles
Ibi eiulatus pectore ab intimo
Edetis! At tu o huius une et
Unice CHRISTE redemptor orbis,
Vultu benigno respice me, tui
Fidentiorem vi meriti et necis,
Hereditatem addestinatum
Cernere perpetuae salutis.
Te nempe fretus fortiter oppetam,
Quandoque fati lege Adamantina
Citabor: idem expergefactus
Aggere de tumuli resurgam,
Novo entheatus corpore. Sic fides,
Sic spes in aevum quosque animare amat;
Pro queis [Reg: quibus] beandis anne frustra
Sit tuus ille cruor profusus?
CHRISTE, placati suboles parentis,
Gentis humanae scelerum redemptor,
Ne meae commissa precor memento
Stulta iuventae.
Gratiam implora patris ac favorem,
Et tuum in primis animum benignum
Obsecres pro me, veniamque noxa
Supplicioque
Impetres. Unus miseris asylum,
Unus es patronus et advocatus.
Totius mundi male perpetrata
Crimina leto
Si tuo tellis [(perhaps: tollis)] , meacumque tellas [(perhaps: tollas)]
Oro. sic et deinde patris tuoque
Spiritu motore regas euntem
Tramite recto,
Ne viam secter vitiosiorem,
Neu reus poenam merear nocentum.
Spes mea in te omnis sita, et omnis haec fi-
Ducia in uno.
Instar errantis pecudis vagabar
Nuper: at neglectum ad ovile migro
Paenitens. Num pator ovem repellas
Sponte reversam?
AETERNE caelestum atque hominum sator,
Si corde in imo, sique oculis fero
CHRISTUM magistrum, teque patrem,
Atque adeo tua verba et eius
Observo: si vos diligo, si colo,
Sicut Prophetae sicut Apostoli
Iussere: ne quaeso sacrati
Flaminis aura mihi negetur,
Progressa de te proleque de tua,
Regnante tecum, votaque seria
Quae fundo, promptis hauriente
Auribus. Ille mihi patronus,
Ille advocatus, sicut et omnibus
Piis, ad illum confugientibus.
Dignatus es certam salutis
Notificare viam redempto,
Cari profuso sanguine filii.
Hanc usque eandem fac gradiar viam,
Dum meta sese ostendat, ad quam
Dirigitur scopus omnis aevi.
Quin me beati participem poli
Praedestinaris consilio tuo,
Elegerisque ad certioris
Gaudia percipienda vitae
Post hanc caducam; num dubitaverim?
Quare quod in me Spiritus efficax
Bonum incohavit, firmet illud
Perpetuo, peragatque demum.
Tuum est profecto, quod bene sentio.
Tuum est, quod ardet mens opus ad pium
Sanctumque. Tantum fac, paterni
Gratia ne mihi desit oris.
Frigesco, ni me confoveat tuae
Scintilla flammae. Ferveo, si micet
Saltem una mica almi favoris.
Frigora mors sequitur, calorque
Vitam relinquit; postquam animus pigra
Torpedine et mens obriguit gelu.
Plus ergo cunctas plusque in horas
Igne tuo mihi pectus uro;
Curaque, semper lychnus hic ardeat,
Ceu flamma vivae lampadis in sacro
Templis sacello. nam sacellum
Pectore in hoc tibi consecratum est.