Incito corda sonis, mollio corda sonis.
MELPOMENE liquidi modulamine gaudeo cantus:
Incito corda sonis, mollio corda sonis.
TE Venerem, te Iunonem, te Pallada quisquis
Dixerit; haud abs re dixerit ille puto.
Quin idem Charin et Musam te dixerit. Immo
Musa es Musarum tu, Charitumque Charis.
Ignoscas REGINA, minus quam par sit et aequum
Dicenti. Laudis copia quanta tuae est!
Divitiis Iuno, forma Venus, indole Pallas,
Dote Charis, cedit nomine Musa tibi.
Iunones, Veneres, Charitas Musasque Minervasque
Omnes una simul tu superare potis.
Cui culper, si te Divis ex omnibus unam
Natam PANTHEIAN, virgo Britanna, loquar?
EXORIENS qualis radiati Solis imago
Candidulo velo circumamicta micat;
Vespere te talem facie mihi saepe corusca
Vestibus in niveis dia ROSINA refers.
Byssina [(transcriber); sic: Byßina] tam decorant tibi corpus, et aurea malas
Purpura; quam flores alba ligustra rubros.
Sic induta coronato spatiaris in horto,
Et mea labra canens in tua labra trahis;
Immo rapis mihi me docta fide. Tumque moriri
Sentio; sed rosea lux mihi luce redit:
Voce tua et vocem reddis, Dea. Sic mihi vivo
Mors, et defuncto mutua vita mihi es.
QUID creta albidius? Lac. Lacte? Olor. Ecquid olore?
Nix. Nive quid? Niveae lucida gemma RHODES.
LACTE quid albidius? Nix. Quid nive? Olor. Quid olore?
Lux. Quid luce? Meae candida gemma ROSAE.
NON procul a Maeno dum me iuga regia servant,
Dives ubi pinguem ramus opacat humum;
Quae totam nobis hiemem cantarat aedon,
Conticuit verno muta repente die.
Ille dies supremus erat, quo nulla Melanthon
In terris genero postmodo verba dedit.
Nuntia [(transcriber); sic: Nuncia] deinde mihi quum fama veniret ab Albi,
Luscinia extremum clausit et ipsa diem.
Nonne putas miram PEUCERE fuisse; futurum
Quae simulis cecinit nominis omen avis?
Fata sibi praesagit olor: philomela Melissi [(transcriber); sic: Melißi]
Praesensit soceri funera maesta tui.
LASSE, poetarum BUCHANANUM tempore nostro
Qui scripsit esse principem;
Illius ingenii divinas norat is artes,
Nervosque vimque carminis.
Ast ego censurae iudex nihil ambigo regem
Te musicorum dicere:
Scilicet harmonico sese modulamine victos
Cuncti fatentur musici.
Forsan ut heic aliquis crassa [(transcriber); sic: craßa] pinguique Minerva
Reclamet auritus Midas;
Testibus ille tribus convincitur, Hesperiaeque
Et Galliae et Germaniae.
BRUTA Orpheus, saxa Amphion, delphinas Arion
Traxit; at ORLANDUS post se terramque fretumque,
Post se traxit item molem totius Olympi.
Quanto igitur maior, quantoque potentior unus
ORLANDUS tribus his, Amphione, Arione et Orpheo!
TE quia praecipue vocum symphonia concors
Delectat melicis quincuplicata sonis;
Sume libens, animo quem pango libente, canorem,
O ROSA Nympharum floscule Franciadum:
Neu tam me, neve artis opus, quam teque tuique
Ingenii Genium, qui probat illud, ama.
Nam quod dulce tuus quod amabile canto Melissus,
Id dulcoris amor prolicit omne tui;
Eque tui fontis scatebris mea vena remanat.
Fons tuus Aoniis semper abundat aquis.
Limpha precor mihi, Phoebe, fluat quoque postmodo iugis;
Limpha meae Nymphae ducta canaliculis;
Ut quoties versus et cantica fundo, ROSINAE
Sint grati versus, cantica grata meae.
CANTATUM mihi voce Gallicana
Nostrae primitias melos Camenae
Iudex accipe carminum meorum
CYSSA candide; cuius audiendo
Tu censor numeros modosque verbis
Aptos; fallor, an alterum putabis
Iam nunc Orphea Thraciis ab oris
Revertisse, simulque vel rogabis,
Vel posthac resonas lyrae canorae
Chordas saepius increpem monebis?
CASTALIDES castae, Charites sunt numina casta;
Duxque puellaris casta Minerva chori.
Castus Apollineos grex est imitatus olores,
Seu quis adest cantor, sive poeta bonus.
Hos inter prima numeras dum fronte Melissum,
CHRISTOPHORE, eximio nos in honore locas.
Quam sibi propterea, coetu praesente tuorum,
Hoc caput impositam non sine laude gerit;
Nullius aut digitis, aut debuit ista profecto
Virginea texi pulchra corona manu.
Quod si virginea; quae texeret Heroina
Dignior hercle tua nulla sorore fuit.
NON oculi, gemina astra; rubris non labra corallis
Aemula, non mentum, purpureaeve genae;
At nec marmoreum pectus, nec eburnea cervix,
Latave flaventi frons ob amicta coma;
Non digiti raris gemmis auroque nitentes,
Candida non obiens colla monile teres;
Nec duo lacteolae referentes poma mamillae,
Insita virgineo poma rotunda sinu;
Nec qua velaris croceo violacea limbo
Purpura, tam Phrygia picta decenter acu:
Lingua ROSINA tua est; quae me lacit, angit, inescat:
Lactea verba sonas, mellea verba canis;
Surpite me voci cantantis, sive loquentis;
Tam dulci lingua si, quasi peste, necor.
TE petulans aliquis VOLFI culpasset amyson,
Aonii fieret numinis ille reus.
Vah! Quo supplicio digne mactandus es, ipsum
Te quoniam oanton scribis amysotazon?
SI quis amysos erit vocitandus ab artibus illis,
Quas et Apollo probat Thespiadumque chorus:
Si quis amysos erit, Graiae Latiaeque Camenae
Quem disciplinis excoluere suis:
Si quis amysos erit, Sophiae cui dia reperta
Ingenio sollers nosse Minerva dedit:
Certe equidem VOLFI, qui doctior artibus ipsis
Pallada cum Phoebo Pieridesque doces.
Indice chirographo (quis enim tua verba refellat?)
Dicier es merito dignus amysotatos.
RERUM daedala quod parens et auctor
Haud Natura crearit, Ars id ipsum
Non absolvere posse disputatur;
Quamvis hac aliqua iuvetur illa.
At HARTMANNE, pater disertioris
Facunde eloquii, domus tua ipsi
Naturae pote praevalere et Arti;
Doctos haec etenim creat poetas.
Ignoscant mihi, Ferdinande Caesar,
Cuius munere laureatus adsto,
Magna numina Manium tuorum:
Heic optem fieri novus poeta;
Heic opem facere et novos poetas.
Domo numen inest in hacce maius.
DIVERSOS multi varie elicuere sonores,
Aptando Latiae plectra Syrissa lyrae.
Barbiton hic citharaeque fides, chelyn increpat alter;
Et suus ex merito quemque secutus honos.
Quod BUCHANANE canis, modulamina cetera vincit,
Ceu reliquas liquidae Daulia vocis aves.
Et quisquam dubitet plenis edicere buccis?
Haec superat cunctas bucina clara tubas.
AUDESNE quaeso, CYSSA candidissime,
Tuos libellos carminum,
Cultos libellos et novos, ineptias
Vocare? Tantum, tantum abest,
Ineptiarum nomen illis competat,
Ut prorsus iisdem (tam placent)
Quidquam vel esse argutius vel tersius
Negem, vel elegantius.
Uni neganti detrahis fidem? Fidem
Cunctis habe adfirmantibus.
SI meus aethereas LASSUS migrasset in oras,
Coetibus aligeri pars socianda chori;
Illum crediderim sibi te (symphonia par est)
Heredem melicis instituisse modis.
Hac sed humo quia vivit adhuc, vivatque precamur,
Atque suis fruitur non sine laude bonis:
Quid rear, unde tibi tales, MEILANDE, vel illi
Contigerint artes donaque Pieridum:
Aoniis quum pectus aquis perfusus abunde
Ille madet totus, totus et ipse mades?
Ambo vel ex uno Musarum fonte bibistis,
Dividui vel pars cessit utrique sua.
QUEM genitrix peperit, Galateae albentibus ulnis
Candidior, niveis Leucotheaeque genis:
Lac Charitum, lac Musarum qui flore sub aevi
Suxit, virgineo labra madens latice:
Ingenii succos cui naturaeque medullas
Instillasse omnes Pallada nemo negat:
Cui dotes Pandora suas superaddidit; et cui
Regnat in aureolo pectore prisca fides:
Mulsea quo manant dictante fluenta papyris,
Lactea cui puro carmine vena salit:
Denique Germani cuius rapiuntur amore,
Gallia quemque colit, quem colit Italia.
Si quis erit sane, Momo vel iudice, talis;
SCALIGER, ah damner, tu nisi talis eris.
QUOS video niveos in translucente colores
Pectore? Quisve tuo candor in ore nitet?
Lac geris, o IOSEPHE sacer, divinius illo,
Pavit Amaltheae quo pia cura Iovem.
Lac geris, ipso illo mage dulce, quod astra serenans
Lucinae riguis fluxit ab uberibus.
Lac geris, Ausonium naevis medicabile vatum,
Quodque cicatrices atraque menda levat.
Lac geris, agricolae humectans vetera arva Latini,
Aruerant hirto quae vepre senta diu.
Lac geris, infectis maculas pote tergere, et album
Atthidas in noctes insinuare diem.
Da mihi lac, dedero tibi mella: rigabis abunde
Cor mii lacte tuo, cor tibi melle meo.
NINGUIT, et hibernum cumulato molis acervo
Opplevere solum vellera densa nivis.
Invidia terris obstructa latet via, quamvis
Sis nive candidior, candidiorque cycnis.
Attamen ire paras: et habet bene. Namque Camenas
Cura tibi puero ceu coluisse fuit,
Monstarvitque aliis ad fontis amoena sororum
Flumina securam tunc tua Musa viam:
Sic tibi nunc HERMANNE seni, quod terra negavit,
Grata Nicri tutum Nympha ministrat iter.
PRINCEPS optime, cor tui poetae:
Si me vertere posse credidisti
Corda in Teutona corda Gallicana
Auribus, manibus, labris, ocellis:
Auribus, manibus, labris, ocellis
Fac me credere posse, versionem
Hanc meam tibi velle tam probari,
Quam me vertere posse credidisti
Corda in Teutona corda Gallicana;
Princeps optime, cor tui poetae.
SYMBOLA quae rhythmis cecini modulisque sonoris,
Grata Duci spero, grata futura tibi.
Certe equidem fecisse satis (nisi fallor) utrique
Et reor, et studui non placuisse minus.
Si quid inest, HERMANNE, tuae quod displicet auri
Vel Ducis, incudi reddere promptus ero;
Aut ut adornetur paullo concinnius, aut ut
Hoc magis affabre lima polita terat.
Principis ut tota est mea, qualiscumque Camena est,
Serviet obsequio sic ea tota tuo.
QUAE tibi causa fuit Lycidum contemptor aquarum,
Ut peteres undas fontis Acidalii?
An quod aves, VOLFI, pubescere flore iuventae:
An quia secretas quaeris in amne faces?
Utraque nempe Lycus valuit praestare. Sed heus tu
Cur sine me, poteram qui tuus esse comes?
Fontis Acidalii lavisti in flumine solus,
Solus ut hinc Charitum surriperes spolia.
CREDIDERANT et uterque parens veteresque sodales
Me dudum properae succubuisse neci;
Sive propinatis, biberam quae forte, venenis,
Seu per Aquitanas Marte furente plagas:
Sunt quoque qui dederint fato, BERNHARTE, supremo
Tristeis defunctis Manibus inferias.
Vivus adhuc spiro. Rhenus Maenusque canentem
Audit in adsuetis carmina sacra iugis:
Quorum aliquot modulos, sepostis aure profanis,
Dat tibi sancta Iovis filia Melpomene.
Fallor, an ut quondam mea ludicra, sic tibi iam nunc
Seria, quae canto, sunt placitura magis?
LITTERA, Penelope lento quam misit Ulyssi,
Utenhovi docta facta Pelasga manu;
Tam similis Latiae est, ut eam videatur ab Argis
In Latios Naso transposuisse modos.
Fallor, an hac dices, MORELLA, subinde relecta?
O proprio quantum est Argolin ore loqui!
NECTARE caelesti satur es, divine poeta,
Atque immortali vesceris ambrosia;
Scilicet in tantum satur, ut fundentis abunde
Plurimus ad Musas manet ab ore latex:
Ceu liquor Herculeis, Iunonis ob ubera, labris
Stillasse inque polum dicitur, inque solum.
Cur igitur poscis terrestria mella Melissum,
Mortalis cupidus liba comesse favi?
Quo tellus humilis magis alto distat Olympo,
Hoc melius melle est nectar et ambrosia.
SIVE Palatina de stirpe, IOHANNA, creata es,
Seu tibi Pallantis nomen origo dedit;
Seu mage te sacro Pallantias edidit ortu:
Indolis est vere dia Minerva tuae.
Hanc ut amo venerorque libens et adoro Minervam,
Non nisi quae Musis digna colenda venit:
Sic de te mihi fas sit dicere: Tu mihi Pallas
Altera, vel, plus quam tu mihi Pallas eris.
TANTA tibi est Francae, RONSARDE, peritia linguae,
Tam tibi fecundo gratia fonte fluit;
Floribus et gemmis nitidis tot ubique coruscas;
Tam bene, tam scite quod canis, omne canis:
Unus ut omnigenos exhauseris arte poetas,
Olim quosLatium, Graecia quosve tulit.
Mirane res ergo est, PETRE; si tua Musa feratur
Vincere Maeoniden, vincere Virgilium?
SI quam grata mihi est, aliis tua Musa peraeque
Grata venit, quorum nomina laude sonas;
Noris, amicorum pars CAROLE magna meorum,
Fetibus haud quidquam gratius esse tuis.
Ius vitaeque necisque mihi concedis in omnes:
Ne tibi sit tantum velle iubere nefas!
Per mihi quodcumque est carum rogor insuper, atque
Vir desiderii nominor ipse tui.
Candidus es nimium; nimius tamen iste probatur
Candor, in aequali qui mihi corde sedet.
Ast ego per quidquid tibi carum est oro, tuorum
Ut bona sim vitae, non mala causa necis.
NON haec Castaliae madore lymphae
Externis regionibus petito
Musae carmina vatis imbuere:
Sed Nymphae, sua cura, Gallicanae
Fontis indigenae liquore dulci
Conspersere. Quid ergo tot lepores
Et tantus decor unde, tamque pulchris
Ornatissima flosculis venustas,
Et dotes Charitum nitentiores
Sint in versibus his, rogabis? Una
Cunctis Francia Gratiis abundat.
SI pariter gaudere potes, pariterque dolere;
Et sorbere simul, flare simulque potes.
Miscueris lacrimas cum risu: dulcia amaris,
Duraque confundes mollibus, alba nigris.
Funera defunctis sua sint, sua gaudia vivis:
Expetit hoc nostra Musicus aede chorus.
Linque domi luctus, hilarem mihi sumito frontem.
Ni facias; ah te taedia mille manent.
Namque tibi de re suavi tam carmen acerbum,
Tam de re tristi carmina laeta canam;
Ut, simul audieris, aures SCHEFFERE vel ambas
Perdere, vel surdis auribus esse voles.
MUSICUS in qua rex cecinit vatesque Iehovae
Lactis abundabat, melle fluebat humus.
Fonteis inde sacros cum dulci Besa Maroto
Gallica per venas duxit in arva novas.
Quos ubi gustasti, tua gutture Musa canoro
Est adeo suaves, GOUDIMEL, orsa modos:
Vatibus ut quanto sacer ille poeta profanis
Exstiterit citharae maior ab arte suae;
Tantum Melpomene tua vincat Arionas omnes,
Tempore qui nostro carmina sacra canunt.
ILLE ego qui liquidae vigui modulamine vocis,
Gutture cantores aequiparante cycnos;
Vix stipulae refero strepitum, querulasve cicadas,
Nedum rausiconis par ferar anseribus:
Utpote correptus tussi rigidoque catarrho,
Dum lego de Rami crimina Quirna nece.
Corde quis ex imo mihi tussim exspectoret aegram?
Ex capite egelidum rheuma quis excerebret?
SCALIGERI quod habes mihi redde poema DONELLE:
Ille, sonos cycni qui mihi reddat, erit.
SCALIGER ille pater vatum est. Namque omnis in una
SCALIGERI lingua lingua cycnorum habitat.
QUALIA frigentes inter discrimina brumas
Quantaque, purpurei veris et inter opes;
Non aliter veterum differt chorus atque recentum,
Harmoniis Musas qui cecinere suis.
En mihi deme novos cantus, nihil antiquai
Iuppiter aetatis cantica prisca morer.
Quam sunt Orlandi longe meliora vetustis,
Tam LUDOVICE magis sunt ea digna cani.
QUOD fueris melicos dignatus viscere coetus,
Mitibus a Musis non aliene Comes;
Non animum potui non admirarier altum,
Quod velles humilem sponte subire casam.
Nimirum tua summa facit discretio, laudi
Ut ducas, vitio quae leve vulgus habet.
Hac fretus, capio tenues offerre libellos,
Ut, quanti faciam teque tuosque, probem.
Post genitis ter centenos testabor in annos,
Et si quae post hos saecla futura fluent;
Obvius in Musas fuerit tibi semper amicas
Pectore quantus amor, munere quantus honor.
SOLLICITIS adeo verbis MEILANDE quid urges?
An me, quo nequeam, posse venire putas?
Me vocet ad thalami festum fraterve sororve,
Multa quibus debet sanguine iunctus amor,
Gaudia nec sine me iurent fore plena; profecto
Nulla feret frater gaudia, nulla soror.
Ipsa quidem tua grata venit praesentia semper,
Ut nihil hac quidquam gratius esse queat,
Percupioque satis fecisse tibique tuisque:
Haec sed acerba tibi si foret orta dies,
Et quam voce vales bene, tam male fauce valeres;
Abnueres haustus, abnueresque cibos.
Quidquid erit, breve erit speres, ut et ipse. Quod hora
Matutina negat, vespera nempe dabit.
QUANTA sit Hebraeae maiestas illa loquellae,
Quantave Davidicae vis gravitasque lyrae;
Edere Cecropii potis est vis nulla cothurni,
Nullaque Pindaricis barbitos usa modis,
Et quisquam gracili plebeii ruris avena
Suadeat altisonas increpuisse fides?
Hoc mihi religio facere est, ut cui bene notum,
Condier exili non sacra posse pede.
Nervos tendam omnes, cunctas expromere vires
Impiger, et totas pandere mentis opes.
Ardua si numeris adhibentur verba profanis,
Nec levitas socci, dux FRIDERICE, placet:
Numquis ob invidiam prohibessit idoneus auctor,
Quo minus in sacro carmine summa sequar?
REGIA Davidicae recines quae carmina Musae,
Harmonicam, CLEMENS, voce sequente lyram;
Pindaricis tantum fidibus differre memento,
Quam distant rebus verba profana sacris.
Si tamen in pretio Thebanus habetur, ob altas
Ingenii dotes, grandisonamque chelyn:
Quanto maiori Solymaeus dignus honore
Et rex et vates inclitus ille venit!
Non nisi terrestres animas Argiva reperta;
Aetheriae gnatum mentis Hebraea sonant.
Illa (vides) fragilis calamus perscripsit homilli;
Haec Adamantaeus sed stylus ipse Dei.
FINIO Iessaeae divina poemata Musae,
Teutona sublimi facta, IACOBE, lyra.
Musa mihi haec eadem nomen sine fine propaget
Optas. Haud vani nominis augur eris.
Audivere chelyn Byzantia moenia nostram,
Et Narbonaeae litora Massiliae:
Nobile Londinum, mixtaeque Cracovia linguae,
Attenta Psalmos aure bibere meos.
Dat mihi victricem vivo Germania palmam,
Transcribens alto nomina nostra polo.
Nonne ego sum felix, operis ope Numinis addens
Perfectum finem, qui sine fine manet?
MAGNANIMOS Comites, prisco qui stemmate nati
Zolleria clarum nomen ab arce gerunt;
Te decet in primis EITELFRIDERICE canamus,
Dein Carolum fratrem, dein quoque Christophorum.
Vestra per Europam cum sit notissima fama,
Fama per aeternos continuanda dies;
Non vobis addat cumulatum Phoebus honorem
Et decus? Ex Musis gloria digna venit.
NON Helicon, non Parnassus, non ipse Cithaeron
Numine complevit cantica nostra suo.
Non aqua Permessis Cyrrhaeave, non Aganippe
Proluit his Musis ora tenella meis.
Tres montes nimis excelsi, fontesque profundi,
Tam pede contingi quam metuere manu:
Haec sua nam dominos norant possessa tenere
Scaligerum natum, Scaligerumque patrem.
Utendam mihi da scalam IOSEPHE parentis,
Vel saltem situlam porrige quaeso tuam:
Unum mane petam montem, unum vespere fontem.
Sat mihi conspectus, sat mihi gustus erit.
Vestris muneribus treis gratus in ante sacrabo
Aureolas scalas, aureolas situlas.
CORVUS olorque simul certent modulamine vocis;
Victus erit corvus, victor honorus olor.
Marsya cum Phoebo numquam contendere sumat:
Tentet Apollineas Panos arundo fides?
Simus et in tantum stolidi, ut quae iudice Tmolo
Sunt rata, iudicio stent variata Midae?
Heic mihi nullus adest Mida, Marsya, Panve Coraxve
Nulla tibi, REDIGER, taedia nemo feret.
Phoebos esse reor, cycnos reor esse poetas,
Nomen amicitiae quot tribuere meae.
Cessero luminibus Phoeben, vocique cycnorum:
Candor at hic neutris cedere velle potest.
TIMOTHEUS norat Milesius ille canoro
Fortis Alexandri corda ciere sono.
Haud mihi vim tantam, qua permovearis ad iram,
Posco, vel ardescas ad grave Martis opus.
Sponte tua summas scandis virtutis in arces;
Conceptusque alacreis mens generosa fovet.
Mitis es interea, nec te mansuetior alter:
Ut mihi mitescas, hoc ego posco magis.
At nihil heroa tibi mente recedet, Achille,
Carmine dum fies lenior ipse meo.
Si trahit Amphion lapides testudine molli,
Et silvas Orpheus Threiciasque feras;
Sis leo, sis tigris; sis cautes, marmor et Ossa:
Mulcendo victum te mea Musa dabit.
COGNITOR HESPERGI rerum causaeque formsis,
Heic ubi ius ensis, ius toga Franca gerit:
Tanta tibi in doctos reverentia pectore sedit,
Illos ut tanquam numina dia colas.
Omnibus indiciis patefit delata Camenis
Gloria, delatus vatibus altus honor.
Vatibus et Musis coram doctisque rogatus
Ipse ego, quantinam tu faciendus eris;
Quae responsa dabo, praeter, divinius in te
Quiddam, et te Phoebo numinis esse loco?
Si tanti Phoebo es; mortales supplice par est
Immortale tuum nomen honore colant.
NON ego sum vates, neque compar vatibus, olim
Ausonia dignos qui cecinere modos.
Unde sonant igitur tam dulcia carmina? Quaeres
Frater, amans et liquidi mellis, amansque mei.
Floribus Hyblaeis pastarum bombus ad aures
Iste tuas primo vere susurrat apum.
Haec mihi si demas examina; carmina demes,
Cereaque in vigiles munera nata favos.
Vivite semper apes, ac melle et murmure grato
Haenzeliis et nunc postque placete meis:
Tuque favens HENRICE mihi complaudito. Fucus
Non gerit in nostris subdola regna favis.
INTER Hamadryadum coetus, gracilesque Napaeas
Cultrices vigilum natus et altus apum,
Mellificam vidi naturae indagine turbam
Colligere e vernis floribus ore favos.
Hanc imitatus ego studiosus, optima gustu
Gramina dum cupidis libo gulosa labris;
Infecere meum tam largo rore palatum,
Ut genialis adhuc profluat inde latex.
Gignere si nequeunt dulces absinthia succos,
Nec laetis aloe crescit amara fibris;
Quei precor, HAENZELI, mea mellea vena referret
Tristem ranciduli fellis amaritiem?
IAM venit ad summum divinae plenior artis
Cognitio, nomen cui sua Musa dedit.
Hanc quia tu vocum lepidis concentibus ornas,
Verbaque dant aptos sensibus apta modos;
Ipse etiam tanges apicem LECHNERE supremum,
Harmonicos inter connumerande choros.
Discipula est modo Pythagorae mea muta Camena,
Harpocratemque annos egit agetque novem:
Post iter Ausonium mea Teuto, Celta, Latinus,
Italus et Graius carmina lecta canet.
Interea cantus et tu quoque cantibus auge:
Ars dives nunquam pauperat artificem.
SAEPIUS est mecum contentio magna quibusdam,
Queis nova prae veterum, ceu nihil, harmonia est.
Anteferunt priscas, LECHNERE, recentibus odas,
Phonasci rudibus quas cecinere modis.
Fare; quotus quisque est, fuerit cui syllaba curae
Longa brevisque, pari consocianda notae?
Ut nihil adfectum movet! Ut nihil absona mulcet!
Ut male respondet textus ad ipsa mele!
His puer imbutus, peccavi invitus et ipse;
Cui nil, Clementem praeter, in ore fuit.
Sentio nunc aliter. Nisi verba melodia servet
Apta sonis, nulla est si bona; nulla bona est.
PUBLICA si nostros Aphorismos viderit aura,
Queis praecepta novae mystica trado technae;
Utilius concors animi censura patebit,
Iudicii melius stabit imago mei.
Testatum LECHNERE palam tum fecero, quid vel
Laudem, vel culpem: quae bona, quae mala sint.
Absurdum veto, concinnum probo. Quaero decorum;
Quo sine concentus gratia cuncta perit.
Haec ubi deest; quamvis reboet, mihi inesse videtur
Nullus in ore sonus, nullus in aure tonus.
MELLIFLUUM quod me dicis FRANCISCE poetam;
Provenit a lingua melle fluente lita.
Mellifluum quod me scribis FRANCISCE poetam;
Profluit a calamis melle liquente litis.
Sed tibi lingua, tibi calami tam mellis abundant,
Quam mihi lingua, mihi melle vacant calami.
Optarem fieri vel Athos, vel Hymettus et Hybla;
Quidquid et apricas floribus ornat apes:
Tum quodcumque favi stiparet mellea turba,
In laudes flueret, dulcis amice, tuas.
Si non aequarem vestros dulcedine rores,
Saltem aliis gustus suavior ille foret.
TANTA tui bonitas vini est CISNERE, bibenti
Ut malus haud ulli versus ab ore fluat:
Sed qui tale bibunt, fieri iuvat hosce disertos.
Ipsum namque merum proditur esse loquax.
Piscem me fingas mutum. Tua pocula gustem,
Audiar ex muto pisce sonorus olor.
Divinus liquor hic si terra onascitur, unde
Succum indeptus habet nectaris aetherei?
Imbue mi venam liquor optime, ut optima fundam
Carmina, Cisneri gratior hospitio.
O gratum linguae meritum! Mihi guttura reddit
Plena canore liquor, plena liquore canor.
QUAM laetor salvos recipi MATTHAEE labores,
Deliciae o Charitum Pieridumque lepos:
Tam doleo, nimium longis tua corpora morbis
Tentari, miseris languida facta modis.
Ah quanam tandem meruisti improvide culpa,
Ut minus his curae sis aliisque Deis?
Si sacra Divarum violasses; satque luisses
Et super admissi criminis ipse nefas.
Sed mihi, sed Musis tua te Venerique propinquis
Restituet pietas integriorque fides.
Parne foret, sanctae fidei et pietatis alumnum
Turpibus a morbis impia tanta pati?
QUAS Deus humanis rerum sator impluit artes
Mentibus, aetherio non nisi fonte fluunt.
Has inter ZARLINE venit fecundior ulla,
Praeter quae laetum Musica nomen habet?
Quum rivus tuus hac exuberet, omnibus omnes
Te cumulatim ornant Dique Deaeque bonis.
Vulgari non iste tibi ruit impetus unda,
Est aliquid fluviis grandius Hesperiis.
Vix Hadriae mare par. Exhausti, quidquid ubique est
Fontanae: scatebris iam sua lympha silet.
Parvula quid musset vena, ut caput artibus ingens
Harmoniae immenso personat Oceano?
SI potuit fidicen rarus geniale quid umquam
Regibus et magnis psallere Caesaribus,
Ne GREVIUS potuit: cithara stupuere canentis
Ausones insolitos ipsaque Musa modos.
Dextra Demodocum, laeva referebat Iopam.
Huic vetus est chordis pluribus aucta chelys.
Nunc Antennoreos Manes ne suscitet, illum
Crediderim resonas vix cohibere manus.
Quam rere hunc vivos tarxisse, in morte repostis
Quo pulsante fides vis animata redit?
AMPHION, ORPHEUS ET ARION PSALLERE DOCTI
CREDENTUR MERITO TE GENUISSE GREVI;
AUT ILLOS POTIUS DOCILI TESTUDINE QUONDAM
EFFINXIT GENII DIA MINERVA TUI.
QUID REAR? IN TE UNO PLUSQUAM GENIALIS ARION,
ORPHEUS, AMPHION NEMPE VIDENDUS ERAT.
OB. MDLXXVI. IDIB. [Abbr.: IDIBUS] AUGUSTI.
GALLIA me fari docuit, docet ora silere
Itala: digna bonis utraque terra suis.
Hinc modo qui fueram cantu vocalis. Arion,
Carmine sum tacito redditus Harpocrates:
Nam satis haud oris mihi, na satis haud mihi linguae est,
Ausonas Ismario velle ciere sono.
Absona quae cecini, si consona (ceu fit) habentur,
Et mala quae modulor reberis esse bona:
Reberis infantem nimium SCHILLINGE disertum,
Laevaque iudicii dexterioris erunt.
Ecquid obest famae, Latiis ut mutus Arion
Nuncuper, et Celtis garrulus Harpocrates?
SINT Amphictyones tanti, sint moenia tanti
Nescio quae pulchris proxima Thermopylis,
Ut tibi, posthabitis Patavinae sedibus urbis
Atque viris tantis, verba priora cadant?
Ut verum fatear, totum subacerba per annum
Tempora prae vestra sunt mihi visa mora.
Ardeo nam senas misere. Philus ambit easdem,
Suspirans verno sidere Parthenopen.
Ah iter acceleres, mi CONSTANTINE, tuumque
Saepius acciri ne patiare caput.
Deliro, an sapio? Te quaero, te tamen ecce
In corde inque oculis Thesea gesto meis.
MERCURIA de gente venis Hieronyme nostram
Sponte tua (sic, sic astra tulere) domum.
Inclamor. Praesto sum. Visa ibi cuncta repente
Numine plena sacro, plena decore novo.
Ut tetigi dextram; simul aurea virga, perita
Exanimes vitae sistere, tacta mihi est.
Quae meruit virtus, humiles ut adire Penates
Indigetis tanti sumpserit altus amor?
Maius id, alloquio quod me compellat amico
Roribus Hyblaei lingua rigata favi.
Museum o felix! Tibi adhuc (ut semper) inhaeret
Mercurialis honos, Mercuriale decus.
VIDI ego Mercurii talaria, vidi ego virgam
Aureolam, atque ipsum vivi ego Mercurium.
Obstupui insolitum, quid in hosce veniret Olympo
Interpres superum voce sonante Lares.
Fallor, an hunc Phoebus vel Iuppiter ipse tacenti
Aetherium iussit deproperare decus?
Non ego sum tanti, quem vox HIERONYME laudet
Dia, vel attingat numinis umbra tui:
Me tamen ambrosia suffundis luce, tuisque
Plusquam divinis obruis ecce sonis.
Parce tuae luci, comparce o prodige laudem:
Nil facit obscuro splendida fama viro.
ROMA parum est, REINHOLDE. Petis iuvenilibus annis
Inclita Cumanae moenia Parthenopes.
Si verum est, quo sacrorum sita corpora vatum,
Et Genium et vivum numen inesse loco;
Tu, ne Virgilii manes incaute lacessas,
Neu Sannazarii busta quieta, cave.
Moveris? Irruerint in te cum turbine multus
Numinis et Genii, quem fovet umbra, furor.
At potius moveas, ut magno digna Marone,
Ut Sannazario carmina digna canas.
Nam si defuerit vati furor incitus oestro,
Et Genio et vivo numine metra carent.
MELLITOS oculos Hyellae
Abs te compositos, Hyellae
LERNUTI Charitumque ocelle,
Vidi in Italia atque legi.
Quamquam parvulus est libellus,
Scutatis tamen hunc duobus
Emi; scilicet ut videre
Semper, semper habere possem
Mellitos oculos Hyellae.
HAS cantiones Lassias Sebaldino
Das muneri collegio,
Patrone BAUMGARTNERE; quantus in dulces
Amor Camenas sit tuus,
Et qui futurus sit dehinc, ut ostendas
Apertiore pectore.
Nae, nemo cantaturus hos erit cantus,
Quin nomen aeterno tuum.
Illustret aevo; teque non minus libris
In hisce dicat vivere,
Quam Musicorum facile principem Orlandum
Suis in ipsius libris.
O collocatam mutuam optime dotem
Beneficio reciproco!
QUO primum peramica die consortia vestra
Miscuit harmonicus Musa canora sonis,
Orta polo fuerat prosperrima flamma sereno,
Quae reor Orpheae fulserat ante lyrae.
Non igitur mirum est, etiamnum sidere dextro
Si viget ac durat suave sodalitium.
Euge cohors iucunda, sacris redimita corollis.
In longos morem perpetuate dies;
Sitis ut exemplo post fata nepotibus ipsis,
Quam fuerit melli dulcis amicitia.
Res ut honesta magis nulla est, ita non nisi cives
Vestri persimiles, patriciosque decet.
NATALIS tuus est HIERONYME. quare melodos,
Et symphoniaci pectora laeta gregis.
Vivamus, cantemus io. Tibi Musica melli:
Tu scis organicos arte ciere modos.
Nos Genium, felix haec lux tibi saepe recurrat,
Poscimus, harmonico turba dicata choro.
Fidus es, et caris merito iucundus amicis:
SCHYRSTABII taceant organa muta fidem?
PAR honor et virtus nostris et fama poetis
Si foret, antiquo tempore qualis erat:
In pretio nunc Musa foret, vatique darentur
Praemia, qui reges conderet atque duces.
Ast ubi sunt tales? Si quid me Principe dignum,
Seu fide seu numeris, scribere posse putas,
Quid mihi praemioli, quae merces iusta laborum
Restat, ut ad libram norma sit aequa parem?
Te potius GEUDERE canam, tibi Musica cordi
Nostra; tibi melli est, quod mea libat apis.
Muneribus parcos minime pudet esse monarchas,
Carminibus parcum me minus esse pudet.
COLLIGIS exornasque tui suavissima Lassi
Cantica, sinceris emaculata notis.
Vidimus excusi specimen geniale laboris:
O reliquis itidem da rogo luce frui!
Hinc Musae LECHNERE tibi debere fatentur
Plus, quam vel Lasso solvit. Apollo suus:
Aut certe Lassus tantum tibi debet, ut inter
Se Musasque adsit mutua debitio.
QUID graculi, quid noctuae,
Quid milvii, quid voltures
Inconditis clamoribus
Obstrepitis Philomelae?
Cantandi Philomela perita
Vos graculos et noctuas,
Vos milvios et voltures
Suavissimis concentibus
Hactenus ut superavit,
Sic et post mihi vos superabit.
Hoc Cygnus oscen auguror,
Ales Melissi candidus,
Idemque Phoebi proprius.
Si nigra pectora Phoebus
Odit, an haec amet ipse Melissus?
SERTUM, vel arcto colligata vinculo
Iam debuere serica
Mitti CORONAE foederato Musicae,
Paulo meo Dulnerio,
Ut postulat lux haec. Sed ipsa carmina
Serti atque vinculi loco
Ducit, CORONAE foederatus Musicae,
Paulus meus Dulnerius.
Apollo faxit, aureum lucis iubar
Cursu reducens annuo,
Ut haec quotannis carmina ligent saepius
Paulum meum Dulnerium:
Ligent, et usquequaque servent memoriam
Pauli mei Dulnerii.
Hoc sempiternum est. Quid perennius tibi
Mi Paule Dulneri precer?
SPONTE quod ignotum verbis adfaris amicis,
Mynsteriae gentis dulce SEBALDE decus;
Et vultus offers placidos, ultroque patentem
Arcessis visum, quam patet ampla, domum:
Pectoris agnosco sinceri candida signa.
Doctus enim Musas, numina docta, colis.
Hinc etiam ante alias nostram ausus es eligere oden,
Quae, Vae vae Babylon, voce gemente canit,
Aonides te mutuo ament, niveique rependant
Munera candoris munere candidulo.
Faxo equidem, ne te et carissima pignora natos
Unquam paeniteat suavis amicitiae.
Nempe immortales fiunt, animamque perennant,
Quos et amant Musae, quos et amant Charites.
ECCE Leonardum revehit lux sexta Novembris,
Teque iubet memorem nominis esse tui.
Nos sumus ante quidem memores; ideoque ligatum
Teutonico ritu te dat amica manus:
Sic tamen, ut solvi possis; modo pendere cordi
Sit tibi, quod pendi Musica turba cupit.
Iuris es ipse tui: nil cogeris. Accipit ultro,
Quod das sponte tua, iuris et illa sui.
Quid Lechnere moram trahis? Actum est namque sodalis
Arbitrium nostro subiacet arbitrio.
QUI Gabrielis habes caelestia nomina, cuique
Angelicos tribuit Musa canora modos;
Haec rogo concinnes suavissima carmina quinis
Aut senis resonae vocibus harmoniae.
Dum floret Rosa, dumque Rosam canis; ipsa venustas
Conferet in modulos Cypria Diva Rosas:
Quin etiam Roseis cinget tibi timpora sertis,
Aonidum claro Musice digne choro.
Respuis haec tanquam marcentia? Laurea Phoebus,
Myrtea det capiti serta Amor ipse tuo.
Qui canit aeternum melos, huic aeternaque Myrtus
Et nunquam marcens Laurea munus eat.
IAM prope triginta totos tibi vindicat annos
Ordinis harmonici dulce sodalitium,
Coniunctos Musis ex quo tu visere coetus
Mynsteriae stirpis fama SEBALDE soles.
Tu senior primusque audis: tibi Musica cordi,
Quisquis et Aonias ornat amatque Deas.
Dii faciant, longum praesis; videasque perenni
Florere eximium semper honore gregem.
O nunquam laudata satis res, quae bene coepit,
Progressumque nota de meliore facit!
QUAE legis in laudem divinae condita quondam
Artis, cui nomen Musa canora dedit;
Fac SITZINGERI referas accepta Minervae,
Aula Palatini quo fuit usa ducis.
Optimus ut censor fuit ille, ita non nisi de illo
Optima iudicio dexteriore refer;
Exemplumque cape, o suboles, laudabile morum,
Quaque ipsum deceat mente sonare DEUM.
Musica res sancta est. Obscenum et turpe facessat:
Non habet in sacris lingua profana locum.
NIL hodie fabor tibi, nil ex pectore promam,
Unde animo noris quid IOACHIME velim.
Tu tamen, ut catus es, vix hoc Epigrammate lecto,
Natali, dices, obligor ecce meo.
O testem veri locupletem! Qualis Apollo es,
Sensa animi ex muto qui vafer ore legis?
CARE SEBALDE novem Musis, almaeque Dionae,
Nobisque cunctis; non tibi
Gratuler, enixam feliciter esse maritam,
Favore Lucinae bonae?
Sed cur filiolae, Sophiam quam rite vocasti,
Notam addidisti Barbaram?
Omen abesto malum. Sapiens sit, barbariemque
Haec spernat a sese procul:
Induat humanos mores; adfabilis erga
Ipsos parentes audiat.
Scilicet eveniet. Vestro de sanguine quisquam
Immitis haud unquam exstitit.
PRIMA tuos hodie suavissima Musa Penates
Intrat, ut harmonico praecinat ore melos.
Excipe festivo resonantia nablia plausu,
Addat et alternam vox genialis opem.
SCHEUFELIO dignum Paeana canemus. An inter
Hosce choros aliquis non geminaret io?
IAM rursus auctus filia es,
SEBALDE Welserum decus.
Hanc ipse, ut aequum est, et tibi
Patri, tuaeque coniugi
Felicitatem gratulor.
Tuum est, SEBALDE, in posterum
Praestare, ne quum tertio
Pepererit uxor, filium
Desideres natae loco,
Heredem aviti nominis.
O quale tum nato melos
Musaeque et ipsae Gratiae
Primis ab incunabulis
Pegnessum ad amnem concinent?
QUANTUS apud Macedum reges Milesius ille
Timotheus melicae claruit arte lyrae;
Tantus apud Bavarum magnos illustria corda
LASSE duces clares dulcibus harmoniis.
Inde celebratas tua Fama volavit in aulas,
Regibus exhilarans Caesaribusque animum.
Non tamen hi solum placita mulcedine gaudent:
Transiit ad cives consonus iste canor.
Concentu vario mentes auresque fruuntur,
Quas rapit ad Musas melle referctus amor.
Vis quanta artificis, proceres apud ordinem et imum
Auctor ubi in pretio est, est in honore melos!
REGES Francigenum sacros, EDINTON,
HENRICUM placidissimo secundum
Mulsti carmine, CAROLUMque nonum;
Apud quos pretiosus exstitisti
Artifex fide suaviter canendi.
HENRICUM quoque tertium peraeque,
Cum testudineas fides pererrans
Elicis modulos fritinientes,
Demulces hodie. Quis audit unquam
Aut spectat modulaminis peritum,
Et non tot Genios Apollinesve
Tuis in digitis inesse retur,
Quot moves digitos chelyn sonantes?
ATTHIDE qui lingua teneris imbutus ab annis,
Trivisti Graios nocte dieque libros
Praescripto Fabii: fieri potuitne, BAIFI,
Primum ter denas ut mihi post hiemes
Ausonios cantare modos, linguaque Latina
Inciperes doctis notior esse viris?
Nimirum philomela tibi est imitata poetae,
Non nisi quae studio praemodulata canit.
Iudicio potius voluisti tendere certo
Ad sacra Musarum culmina Pieridum.
Et dubitem, tanto tua culta mage esse BAIFI
Carmina, quo coepsti serius ipse loqui?
DULCE loquella mihi tua: suave adfectus amoris:
Iucundum mensae nectar et ambrosia.
His tribus ut chordas sociasti voce canoras,
Aptior ad numeros iret ut harmonia;
Non ego apud Lepidum sum visus, non ego apud te
ROUTAEE, aetherios sed prope adesse choros.
Ille et adhuc plenas haeret mihi cantus ad aures,
Quo bene conditus sermo, amor, esca, merum.
In fastis signabo meis hanc indice lucem;
Qua pepigi primae foedus amicitiae.
Nam cur, iucundum mihi suave et dulce penes te
Quod fuit, ignoret candida Posteritas?
TAM suaves, tam iucundas cum mane, BAIFI,
Haurirem patulis auribus harmonias;
Descendisse polo symphonia credita nobis,
Qualis ab aligeri personat ore gregis.
Pectoris indicium laeti, laetique diei
Aedibus in vestris Musica talis erit.
Mi quoque sopitos excivit pectore cantus,
Iussit et arguta carmen hiare chely.
Inclusae caveis sic alta silentia rumpunt,
Audito melicae verbere vocis, aves.
Fallor, an aetheriae melos hoc sonuere catervae,
Aut id ab aethereis hi didicere choris?
SI candore nivem supero, si dulcia canto;
Cur mihi praeferri vult niger iste Corax?
MILLE mele Philomela cano, cano mille sonores.
Quid cecinisse iuvat millia mille? Necor.
SUM tristi sine felle. meas imitabitur uxor
Dotes, quae dulci gaudet amore viri.
NUNCIA sum veris. Videar cur nulla, rogatis,
Sub brumam? Haud didici frigora dura pati.
CONIUGII exemplum statuor, curaeque parentum.
Storge hinc Teutonicis Atthide voce vocor.
PICA loquax culpor. Sed nostra loquacior hercle est,
Quae me tam docuit conscia multa loqui.