SOBRIA Nympha sacras primum me duxit ad undas,
Qua fluit uber aquis fons Heliconiadum:
Unde semel ductis qui tinxerit haustibus ora,
Non pote non tenerae carmen amare lyrae.
A puero talem biberam REGINA liquorem,
Tota madens Clariis guttura fluminibus:
Nec mora, iucundos ut coepit fundere versus
Impariter iunctis vena sonora modis,
Tantus amor tactum rapuit mihi pectus, ut oestro
Concitus in Musas, concitus in Charitas
Ferrer, et Aoniae mihi prae dulcedine lymphae
Nectareos superum despicerem latices.
Sive diem nitidum Solis quadriga corusci,
Seu noctem pullis Luna reduxet equis;
Exstimulans mihi corda adeo succensa cupido
Impulit ad Latio verba liganda pede,
Prorsus ut oblitus potusque cibique viderer,
Immemor et somni saepe meique forem:
Dum totas vires, totosque intendere nervos
Imperor, hoc uno strenuus in studio.
Non ita, victricis meriturus praemia palmae
Cursor ad oppositam tendit anhelus equus
Pulveris Elei metam, sociosque iugales
Praerepto velox antevolat spatio:
Praecelerans quanto conamine tum [transcriber: first letter of 'tum' is hard to decipher]meus ardor
Scandere Pierii culmina sacra iugi,
Ante alios iuvenum certamina ludicra cursus
Contendit rapidis passibus ire viam.
Quisquis enim viridem cupit obtinuisse coronam,
Non piger ad stadium, nec sit oportet iners.
Ac memini, quoties caeli revolubilis orbes,
Ortaque natali sidera clara meo
VOLFIUS astrorum scrutator, et ipse ROBELLUS
Excuterent iustis per rata monstra notis;
Eventus mihi felices praedicere utrumque,
Fatidicae inspectis Sortis originibus.
Pegasus, aiebant, et Olor faustissima signa
Lucis ab Eoae sic regione volant;
Consona diversis tibi sic Lyra Thracia chordis
In medio fulget France Melisse polo:
Ut similis cuicumque (fides certissima signis)
Aut par nascenti contigit harmonia,
Non queat ille idem non, Parca nisi invida frustret,
Esse Poeta bonus, Musicus esse bonus.
" [transcriber: the question marks are hardly recognizable]Fato nascuntur, non fiunt arte Poetae:
" Ingenii tantum vis genuina potest!
"Haec illi. nae, si quidquam mihi credis ELISA,
" Sentio divino numine pectus agi.
"Ignibus aetheriis moveor, praecordiaque ima
" Inflammant vivae Sole animante faces.
"Enthea MELPOMENE, mea si nascentis in ortu
" Contuita es placidis lumina luminibus;
Non me clarabit pugilem labor Isthmius acrem,
Caestu nec titulum laudis apiscar ovans,
Victorem quadrupes curru nec ducet Achaeo,
Nec celebrem reddet gloria pancratio;
Nec, quasi magnanimos per bella ferocia reges
Contuderim, regum contuderimque minas,
Martia fama ducem Capitolia ad alta sequetur,
Ornatum meritas Delide frunde comas:
Pura sed Alphipolim quae Straeonis alluit unda,
Undaque de patriis prosiliens scatebris;
Tum nemora et saltus, herbisque fragrantibus horti
Non uno fingent carmine conspicuum.
Roma potens orbis dignatur, ut arbitra, vatum
Inter Apollineos me numerare choros;
Ipsaque dat plausum mihi docta LUTETIA talem,
Ut iam dente minus mordear Invidiae.
O varium aureolae strepitum testudinis aequa
Temperie dulcis quae moderare Dea;
O, si collibeat, mutis quoque piscibus ultro
Donatura cycni Dauliadisve sonum:
Muneris hocce tui totum est. Quod inaudio passim
Romanae fidicen Teutonicaeque lyrae,
Quod digito monstror per vicos urbis euntum,
Quod spiro et placeo, si placeo; omne tuum est.
INCLUTE [Orig: INCLITE] Francorum veteri Mons nomine regum,
Ardua qui celsum tollis in astra caput,
Desuper et Bacchi silvas et flumina Maeni
Libera navigeris prospicis altus aquis:
Mille mihi vicibus salve. non his pudet ortos
Pampineis atavos collibus esse meos.
Gestio laetitia, simul et (quem numina servent)
Si licet, ob talem glorior ipse locum:
Glorior; HASPERGAE sed cedat gloria genti,
Hospita quae Musis profuit aequa meis.
Tene ego sic potero cara cum coniuge solum
CRISTOPHORE haud madidis linquere luminibus?
Tene ego formosasque tuas HIERONYME natas
Deserere accincto, numina nostra, pede?
Separor a vobis, o non ignobile fratrum
Par, nimis invitus separor, aeque domo.
O nemora et colles, Faunis pergrata voluptas!
O iuga silvicolis lectus Hamadryasin!
Vestra urbs tota fragrat redolentis flore Lyaei,
Purpureis nitidi veris amoena bonis.
Tale meae Zephyri precor aspirate ROSINAE
Flamen, odoriferis gratius Assyriis;
Mellificas ubi curat apes, apiumque quasillos:
Integrat harmonicum dum Philomela melos;
Delicium Philomela meum, suavisque voluptas:
Dulcius hac avium guttura nulla sonant.
Fallimur? an sicut regalia vina, palato
Iudice, Rhenano sunt potiora mero,
Baccharicam Bromio quod praelibatur ad aram;
(Absit, ut huic, aliis par, decus esse negem:)
Sic quoque naturae tractus huiusce patentis
Nobilius, superum munere, numen inest?
Indicio es, referens Hyacinthum flore comanti,
Quae nihil hic [Orig: heic] Scythicum, dia Glycea, sapis,
Lentisco folium similis; vescaeque rubentes [Orig: rubenteis]
Hinc siliquas instar lentis et inde geris;
In quibus inclusus pilularum more modoque,
Quas platani generant, fructus apricus hiat.
Indigena o salve radix, dulcissima radix;
Cantica tu succis imbue nostra tuis.
Hoc quoque sub caelo, qui Regia nomina gestat,
Insignem felix protulit ora virum.
Aetheris ille orbes, motuque orientia certo
Distinxit fixis sidera temporibus;
Addidit et leges primamque ab origine causam,
Singula discernens ordine rite suo.
Nota Mathematicis, industrius arte magistra
Quae monumenta alti liquerit ingenii:
Te neque Roma latent. diri sed larga veneni
Haud poterat doctum Fraus tolerare caput:
Quod Nepa se supra circli in regione locatum
Testatur partem sideris esse sui.
Vive anima irradians; vive, et popularis amorem
Ignibus ardentem saepius ure tuis:
Virus item vati defende, Latina petenti
Arva, sacros Tiberis qua lavit unda pedes.
Annue, si fas est. namque et tibi Cynthia paret,
Nec sine te celeres Solis aguntur equi.
At tibi Mons, in quo per cornea somnia visa est
Virgo futura meis praeda Cupidinibus;
In quo fatidicis oracula digna Sibyllis
Sunt mihi non vana certa relata fide:
Quid tibi nunc abiens precer, optime? Plurima cultis
Vitea perpetuo germinet uva iugis.
Vestiat arva Ceres. hortos Pomona venustet,
Prata Pales. udam ros riget uber humum.
Ne rapidos nimium Titan superingerat aestus,
Neu noceant hiemis frigora, neve nives.
Tum loca pax vicina, tuam pax incolat urbem;
Civibus et dominum sit metuisse Deum:
Moenibus inque tuis tranquilla per otia vitae
Floreat HASPERGAE clara propago domus.
Ac quod praecipuum est; opto, tibi pura sereni
Vox Evangelii semper in aure sonet.
EN EGO per varii discrimina plena laboris,
Quae sine fine meos multa premunt humeros,
Marchica post bella, atque crematos igne Penates,
Atque alia innumeris damna secuta malis;
Ut sacra Pegasidum Clariosque revisere saltus,
Et possem studiis invigilare bonis,
Austriacae petii regalia tecta Viennae,
Quam tumidus rapidis verberat Ister aquis.
Posthabito patrii tu Straeonis amne, Salanas
Tyrigetum sequeris non sine laude Deas;
STIGELIUMque audis animosa voce docentem,
Et si quos alios docta Minerva probat.
An memor es nostri, fidoque in pectore servas
Theseam, nostrum qua stet uterque, fidem?
An tibi succurrit coamicus XELLA Camenis,
Et non fucati pectoris EXTROPHIUS;
Extrophius TENNERque, tibi notissima corda,
Quos Charites donis expoliere suis?
Quam cuperem, mecum nunc his in finibus esses,
MERGILLETE animae viva medulla meae!
Solus hic anxiferis consumor pectora curis,
Arrodensque exest aegror anhelum animum.
Heu sursum deorsumque vago iactatus ab aestu
Fluctuo, ceu moto quassa carina mari.
Portus abest, ad quem speratam appellere navem
Omnibus laetis advena mente tuli.
Parte una Scythico miseri infestamur ab hoste,
Dira per Hungaricas bella movente plagas.
Marte furit, fremituque ruens in proelia fertur,
Omnia devastans more ferocis apri.
It comes ipse Satan, atroxque Megaera, phalanxque
Ditis, et inferno Lerna refusa chao.
Iuxta opicum malesuada Fames deperdita ventrem,
Immittens avidam gentibus esuriem.
Parte alia Pestis grassatur lurida, et atro
Cocyti mergit corpora mille lacu.
Horrida Mors, dentes heu sesquipedalibus uncos
Ossibus exacuens, obvia quaeque vorat.
Grallatoris edax fera passibus usa, prehensis
Falce nocens miseris colla recisa metit.
Tutus agit nemo. pereunt et virgo puerque,
Et validi iuvenes, invalidique senes.
Ah tibi quid prodest, quod Mors ingloria cunctos
Sternis, et edomitis iniicis atra manus?
Haec tibi non aliquam pariet victoria laudem;
Nec, licet infligas vulnera, palma tua est.
Pestis abi, Scythicosque tuum diffunde per agros
Virus, et in nocuos sparge venena Getas.
Ut grassare, gelu ter constitit Ister acuto,
Concrevit gelidis terque Vienna vadis.
Parce Deus miseris, miseris Deus optime parce;
Nec precibus querulis pondus inesse veta.
Cur adeo saevis? iustum compesce furorem.
Aspicis, ut supplex obsecret ara Deum?
Ara piorum hominum prece fumida, fumida voto
Caesaris, atque meis fumida suppliciis.
O averte luem factus pacatior atram,
Spiret ab aetheriis aura serena plagis.
Sit mihi vita precor, te concedente, superstes;
Atropos et fusis stamina longa neat.
Ipse memor grato celebrans tua pectore dona,
Perpetuus vitae debitor huius ero:
Teque iubente gravi curaque metuque solutus
Cantabo laudes tempus in omne tuas.
Dulce mori patriis in finibus. euge paterno
Mortua contectus caespite membra cubem.
Sed quodcumque tibi placet, o Deus arbiter, esto:
Unica iactato meta salutis eris.
Sponte mori statui, quando me cumque vocabis;
Ne tamen ah subita, flagito, morte necer.
Me prius invisant et consolentur amici,
Quos mihi concordi iunxit amore fides:
Tester et incolumi prius ore novissima verba,
Nec sileat dubio lingua retenta metu;
Vividus in liquidas abeat quam spiritus auras,
Immineantve ori fata suprema meo.
Summa sit haec. Paucos tibi MERGILLETE relinquam
A me compositos, pignera nostra, libros;
Paucula item non aversis mihi cantica Musis
Suaviter harmonicis commodulata sonis.
Lugeat ALPHIPOLIS; natum maerento parentes:
Defleat et vatem FRANCIA maesta suum.
Consortes patriae studiique valetae poetae:
Tu soror, et frater, tuque ROSINA vale.
Et tu mi cognate meos salvere iubeto
Manes, curandis sedulus exsequiis.
Tum mihi Thespiades funebria carmina ponant
In tumuli levibus marmore caesa notis.
HIC [Orig: HEIC] SITUS EST MELICUS, VIRIDI SUBLATUS IN AEVO;
CUI COGNOMENTUM DULCE MELISSA DEDIT.
QUID mihi vobiscum est informia monstra Cyclopes?
Quid mihi vobiscum est ebria turba Pholi?
Hostis sum, cuicumque madent labra putida vino,
Tentantique alios deposuisse mero:
Hostis et emoriar. Sit turpiter ebrius aut rex
Aut Caesar: nec rex, nec mihi Caesar erit.
Titan vos madidos, madidos vos Delia cernit:
In vestram requiem nulla lucerna vacat.
Maxima cura avidis totas consumere noctes
Potando, et totos continuare dies.
Durat in integros haec pergraecatio menses,
Nec finem exacto mense culullus habet.
Sunt, quibus in toto semel haud illuxerit anno
Aureola radians sobria Diva coma:
Diva, novo qua mane rubent laquearia caeli,
Quae roseum Phoebo praevia monstrat iter.
Iam pudet effrontem toties audire tabernam
Quos puduit numquam vos ululare sonos.
Ite Lares, sedesque Larum, mox ite sub hastam:
I domus heredi per-quam onerosa tuo.
Ite lacessitae praeconis gutture silvae,
Et fundi, et patrio praedia culta solo.
Ingluviem ventrisque cavum repleamus oportet:
Non facit ad vacuum rivus aqualiculum.
Quid prosit vineta rudi versare bidente?
Quidve pigros validis findere bobus agros?
Quid iuvet in seros tot opes transferre nepotes?
Scilicet ipsi-met remque domumque parent.
Nil sub humum nec nos genus heu mortale, nec ipsi
Post aequa fati conditione ferent.
Divitiae nobis fuerint Crassive Midaeve,
Incola quasque novi colligit orbis opes,
Milleque penduntur quae vectigalia Rheno,
Et Venetum census Fuggeridumque bona;
Denique fortunae, quas possidet Hesperiae rex,
Accedant nostris innumerae cumulis:
Quanta ea cumque, bonis ea gaza gregalibus esto;
Regnum Bacchus in hanc imperiumque gerat.
Iucundum est bibulis impendere fratribus horas,
Taediaque invisae fallere lenta morae.
Vivite lurcones. potior quam templa popina est.
Hic [Orig: Heic] chorus innumeros scit fabricare Deos.
Stat pro suggestu par turba severa Catonum,
Censuram in mores impietatis agens,
Seu grave Pontificum, levius seu dogma Lutheri,
Seu Calvine tuos rite secuta libros.
Multa quidem narrant verbis ferientibus aures,
Claraque iussa Dei voce minante sonant,
Non Genio, non esse mero nimis indulgendum:
Ius et idem lata lege Lycurgus habet.
Mos alius nobis, alia est indictio legum,
Quos statuit potis Bacchica religio.
Qui sumus assueti multumque diuque bibendi,
Nescimus longam pertolerare sitim.
Difficile est fraudare gulam Geniumve rebellem:
Nec facile est labris dura lupata pati.
Ecquis enim loro vetulum astrinxisse laboret,
Ire via solitum liberiore, canem?
Sint aliis aliae vitiis provinciae onustae,
Et scelere scateant criminibusque suis:
Plena sit haec regio meretricibus, illa cinaedis:
Gaudeat haec furtis, ista latrociniis.
Pars violare fidem, pars rumpere foedera tentet;
In magnos iaciat pars probra magna Deos.
Degenerare atavis numquam potoribus ausit,
Quisquis constanter vult bonus esse nepos:
Nec ritum antiquet Alemana, nec abroget haustus,
Sed teneat morem natio sueta suum.
Cottidie plenas haec cantio verberat aures,
Latrantum insanis dissona murmuribus.
Macte age magnanimo grex pectore, et arte bibendi!
Macte age grex amplis macte capedinibus!
Hectoris auditis suboles, et fortis Achillei:
In vestris Aiax vivit uterque cadis.
Vivit Alexander Macedo; nec Curtius acer
Mortuus, aut Poeni spiritus Hannibalis.
Vos penes est unos, ne quid res publica damni
Accipiat, propriis destituenda bonis.
Heu caecos animi, nimiumque in fata ruendo
Praecipites, omnis fax et origo mali!
siccine vos ipsi pravis ductoribus usos
Funditus Orcinum mergitis in barathrum?
At ruite, et vos-met rebus pessumdate lapsis:
Perdito in orbe Salus non habet ulla locum.
Invitos qui servat, idem facit ille necanti.
Commodius cuique est sponte perire sua.
SI quis ad haec venies pede non properante viator
Lugubribus visum marmora picta notis,
Lustratumque oculis SUNTHAEMIA templa serenis,
Nobile Francorum gentis equestris opus;
Gentis opus tectis sublimibus HUTTENORUM,
Templa sepulturae rite dicata suae:
VERRA paludoso qua flumine, subter Iacchi
Collibus apricis, herbida prata secat,
Exiguae muros et praeterlabitur urbis,
Aesalo cum saxis cui tribuere notam:
Heroas tumulis ubi fixus et heroinas
Legeris, haec de me paucula fante legas.
Sic tibi, quae vitae dispensant fata, sorores
Deducant plena stamina longa colu;
Sic et honorato post ultima iusta sepulcro
Mysticus invergat annua vina calix.
Hic [Orig: Heic] ego quae Nymphe, nuper vitalibus auris
Cassa, sub herbosi colle quiesco soli;
MAGDALENA, viri decus immortale, GeorgI
ZENDERI quondam casta marita fui.
Dicere si generis fas incunabula aviti,
Naturae dotes sique referre licet;
Certe equidem non est obscurum stemma parentum.
Splendida me genuit STELBAGIANA domus,
Qua fluit artatas [Orig: arctatas] per valles TUBAR amoenus,
Rasaque ab illisu saxa fragosa sonant.
Hic [Orig: Heic] ubi turrito ROTEBURGIA moenia surgunt
Culmine, vitiferis undique cincta iugis:
Moenia, quae similem (si vero credere dignum est)
Ad Solymae perhibent aedificata modum.
Prospera natali fulgebant sidera nostro:
Aethra bonis Genium vultibus intuita est.
Cultius ingenium dederat mihi Pleiade natus,
Miteque cor Phoebe, lumina blanda Venus.
Praeterea mores aderant sine labe modesti,
Iunctaque cum casta forma pudicitia.
Imbiberam tenero mysteria sacra sub aevo,
Qua Deus exigeret mente fideque coli.
Venerat ut tempus, plenis iam nubilis annis
Quo fueram vinclo sponsa liganda tori,
Postquam legitimos pacti fueramus amores,
Sanctaque connubio iunxerat arrha duos;
Libabas nostrae tu virginitatis honorem,
A Decimis nomen qui vir amate trahis.
Quam tibi nupta diu, regeret dum spiritus artus,
(Nempe duos annos et tria lustra) fui;
Non secus ac castus socia cum compare turtur
Concordes aevi tempora amica terunt,
Viximus unanimes; petulantis amaraque linguae
Proelia cum rixis non habuere locum.
Ut tecum placide consumpsi tempora vitae!
Ut fuit amborum fertile coniugium!
Ut te fecunda dotavi prole parentem!
O superet Pylios nostra propago dies:
Praecipue tu nate, patris vestigia eodem
Nomine qui debes intemerata sequi,
Et ROSENECCEAE patrui memorabile famae
Virtutisque amplae tollere ad astra decus.
Quid vero laudem te, mi carissime coniux?
Te tua commendant satque superque bona.
Te quaevis aetas, te dives Croesus, egensque
Irus ob haec effert laudibus eximiis.
Tu defendisti patriam a furialibus armis,
Marchio cum Francas depopularet opes.
Te viguit praetore manens urbecula felix;
Iure bono semper, legibus usa bonis.
Clauditur angusti quae quamquam ambagine muri,
Montis ad acclivum pendula fixa latus,
Me tamen aetatis spatium decurrere iuvit
Hic [Orig: Heic] ubi adhuc degens arva marite colis:
Arva paterna colis, nulli probitate secundus,
Harmonicaeque foves Musica plectra lyrae;
Quae tibi nunc haud dulce sonant, sed triste: dolorque
Supremas peragit funeris exsequias.
At ne te lateat, quo mense dieque vel anno
Mortua sim, paucis ista viator habe.
Virginis a nixu ter quinque volubilis aevi
Saecula transierant, summaque dimidii.
In cursu bis senus erat funestior annus,
Progrediens Iani tristibus auspiciis.
Et iam squamigeros per signa novissima Pisces
Fessus anhelantes Phoebus agebat equos.
Februa ferales lux quippe reduxerat idus [Orig: eidus] ,
Rupit ut aetatis stamina Parca meae.
Ante sed aerias quam spiritus iret in auras,
A partu quintae nox stetit hebdomadis.
Omnibus in rebus, dum vivere fata sinebant,
Constitui finem principiumque Deum.
Is mihi thesaurus, vitae scopus, atque beatae
Certa mihi semper meta salutis erat.
Hunc solum firmo mea mens dilexit amore,
Spes et in hoc numquam non rata vota tulit.
Ac licet illa dies, quae nil nisi corporis huius
Ius habuit, vitam clauserit atra meam;
Ipse animus tamen aetheria viviscit in arce,
Et meliore sui parte superstes agit.
Ergo fac luctu nimis indulgere remittas,
Manantesque genis o cohibe lacrimas.
Iamque marite vale, nati nataeque valete;
Tuque propinqua mihi sanguine turba vale.
Vos etiam Nymphae, riguas quae fluminis undas
Accolitis, memores usque valete mei:
Donec tam vivos, quam functos munere lucis,
Ductilis excierit vox inopina tubae.
Interea tenero obducat ver caespite terram,
Ipsaque flexipedes terra ferat hederas.
Hic tumulus violis et purpureo Hyacintho
Floreat, et caltha, puniceisque rosis.
Heliochryse novos et tu Libanotis odores
Sparge, novas et olens Narde resume comas.
Tuque meos recrea genialis Amarace Manes,
Et qui de Maio floscule nomen habes.
Quique soles carptus vivax Amarante renasci,
O mihi perpetuum flore comante vige.
Crescite vos herbae per amoena vireta salubres;
Unde nepos umbrae mollia serta ferat.
Tuque adeo, qui verna petes viridaria lustrans,
Carpe quid, et sano corpore sospes abi.
NOCTE super media rutili stellantia caeli
Templa per innumeras effigiata faces,
Dum lustrans miror, diversaque monstra per ortus
Occasusque suos orbe rotata noto:
Corpore in aetherium videor quasi raptus Olympum,
Divinaque ipsum tangere mente Deum,
Auctorem mundi, gyro revolubilis aureo,
Dante ratas amnis per stata signa vices.
Dumque ita sub variis contemplor, ELISA, figuris
Obvia distinctis sidera cardinibus;
Me iuvat in primis positus cognoscere fixos,
Natalisque horae momina cum radiis:
Tunc ubi me patrii vitreas ad Straeonis undas
In lucem genetrix ederet OTILIA.
Qualiter exortu Pisces humentia signa,
Tuque salutari vertice prone Draco;
Bellerophontei tum praepetis ungula iuxta
Luxerit, et nivei lactea pluma Cycni.
Per mediam Chiron equitarit ut altior arcem,
Austrinam decorat qua diadema plagam:
Utque apto Lyra posta loco mihi consona vatis
Ismarii dulces annuerit modulos.
Sol et amicorum scrutor quid possit in aede,
Cum Venere et tosti lampade Mercurii:
Dein subiens Taurum Phoebe statione secunda,
Quale mihi donet prospera coniugium:
Saturnusque tenens Lancem, Erigonenque Gradivus,
Qua vi septenae obstet uterque domo.
Iuppiter et sexta regione retrogradus abdat
Cur lentas, Cancro vectus, honoris opes.
Tum quantum valeat scapula Orionis, in ima
Parte latebrosi Forsque locata poli.
Haec contemplanti, stellasque errante tuenti
Lumine, picturas mille docente globo;
Se mihi nunc offert Astraea, Iovis decus, alma
Spicum illustre gerens virgo pudica manu.
Proxima dependet aequali pondere Libra,
In qua sunt Fati condita sensa mei.
Nunc et Cassiopae sella residentis eburna,
Cuius in articulis palmea virga viret,
Conspicitur facies. Utri te tumque Dearum
Assimilem, utramvis DIVA Britanna refers;
Ut plane credam gemini virtutibus astri
Conflatam esse tuam per superos animam.
Indeque in has terras superum te numine lapsam
Iura verenda solo ponere, iura mari.
Sic ego dum spectris nocturnus inhaero miris,
Et stupeo liquidis mentis imaginibus,
Teque reor Regina (quod o tardissima faxis)
Has gavisuram rursus adire plagas:
URANIE nuper visa apparere, coronam
Purpureo gestans vertice Maenaliam.
Fallor, an in dextra sphaeram, laevaque dioptram
Cum circlis, habitu non inhonora, tulit?
Aetheris o studiose puer, qui pervigil, inquit,
Rimaris veteris mystica fata poli;
Pauca tibi narrabo lubens arcana Tonantis:
Tu memores ima mente repone sonos.
Andromedaene vides matrem, soliumque refulgens?
Exoriturum aio sidus in hocce novum.
Sidus in hocce novum exortum mirabere quondam:
Clarius igne Iovis, clarius et Veneris.
Non non (crede mihi) nisi sola decennia restant,
Prodet ubi certam res manifesta fidem.
Haec tibi venturum portendet, grandibus ausis
Praestantem et meritis, stella corusca ducem;
Qui referens patrem Salomonis, et incluta [Orig: inclita] facta
Israelitarum vindicis Ezechiae,
Divinum Iovae cordatus in integra cultum,
Iuraque cum pactis publica restituet.
Culmen ad Imperii, devictis hostibus, altum
Evectus, populis otia grata dabit,
Unigenaeque Deo sanctum stabilibit honorem,
Notus ad Euxinum, notus ad Oceanum.
Candida Pax iterum tunc arva reviset et urbes;
Pax olea nitidas cincta virente comas.
Alma Fides prisci releget vestigia callis,
Numquam diruptis pallida foederibus.
Aurea Libertas aderit, dulcissima rerum,
Laeta gerens turpi colla soluta iugo.
Quin etiam Eunomiam rectique bonique tenacem
Affore quis dubitet, fatidicamque Themin?
Ante omnes Pietas, casto spectabilis ore,
Praecipuum in templis quaeret habere locum.
Hic ille est Heros, quo saecula rege redibunt
Aurea, caelicolae dignus amore Dei.
Hic ille est, magnis metus et formido tyrannis:
Quem colet Eous, quem colet Hesperius.
Hic ille est, cuius diuturna in pace nepotes
Gaudebunt longam condere chiliada.
Non illo melior quisquam: non, si quis ad illum
Contulerit veteres, contuleritque novos,
Maximitate satos regali quos prior aetas
Aut tulit, aut praesens fert, veniensve feret.
Plurima legatos ad illum natio mittit,
Suppliciterque illum non sua quaeret humus;
Rostrataeque aquilae formidandique leones
Illius imperio sponte subesse volent.
Cetera te rerum consulta docebit ad unguem
Attestaturae pagina Deiphobes.
Sic ait, et speculum pellucidula crystallo
Protulit e niveo Musa polita sinu;
In quo, ceu vivis expressam vultibus, ipsam
Principis IGNOTI vidimus effigiem.
Vidimus et cultus, habiles belloque lacertos,
Fultaque caelesti robore corda viri.
Illius in nitida fulgebat cassida fronte,
Praeradians stellae lumine conspicuae.
Aeneus armabat firme praecordia thorax,
Mucro latus, humerum balteus, hasta manum.
His visis, mihi rore levi Dea tinxit ocellos,
Quem de lacteolae sumpserat amne viae.
Nulla mora est. nictantis agens in lumina Morpheus
Somniferis graviter vincta papaveribus,
Induxit placidum per languida membra soporem,
Dum rosea aureolum duceret Aura diem.
ESSE quid hoc dicam, quod tantus in urbe rotarum
Stridor? quod tantus clamor et astra ferit?
Aenea per cunctas passim tormenta plateas
Innumeris tento fune trahuntur equis.
Strata gemunt vasto sub pondere dura viarum,
Fissaque canthorum robore terra tremit.
Insuper et crebro repetitis pulsibus ictu
Bombiferos reddunt tympana rauca sonos.
Accingunt sese pueri iuvenesque senesque,
Et capiunt agili quilibet arma manu;
Iam quasi, ferventis moto certamine pugnae,
Sint aggressuri funebre Martis opus.
Hostis an externus rabido correptus ab oestro
Sanguineas ardet conseruisse manus?
Anne truces iterum (verbis tamen omen abesto)
Infestare parant moenia nostra Getae?
Ardua murorum cur propugnacula servat
Ignivomos iaciens machina multa globos?
Sic ego, sic Rumor: Non sunt haec omina belli,
Non sunt haec cladis tristia signa; refert.
Optimus Austriacas MAXAEMYLIANUS in oras
Sidere laetifico iam rediturus adest;
Hungara quem regio diademate timpora cinctum,
Quem dominum et patrem terra Bohema vocat:
Quique coronatus Rex est, Caesarque futurus
Romani Imperii sceptra gerenda reget.
Atque ideo tanto fremitu, tantisque laborum
Molibus assidue perstrepit omne latus.
Anne triumphales ex ordine surgere portas
Picturis variis carminibusque vides,
Molitrix rerum quas clara Vienna novarum
Constituit nato mater amica suo?
Anne decorandas abiegna frunde plateas
Cernis, ovante solum qua teret altus equo?
Omnia florebunt, ramosaque brachia vicis
Inducent umbras Sole micante novas.
Hoc aliquis rerum mirabitur inscius harum,
Longinqui veniens ab regione soli.
Hesperidum vestram nemus immigravit in urbem,
Inquiet, et proprio desiit esse loco.
Ibit in occursum pubes fulgentibus armis,
Exceptura sui pectora fida Ducis.
Stabit in excelso Stephanaeae culmine turris
Signifer, aetheriae dans vaga membra viae,
Inde Iovis praepes, delapsa per aera apertum,
Ter venerabundo plauserit ore Duci.
Ilico de validis tormenta fragosa tonabunt
Moenibus, accensos igne vomente globos.
Tum vero pueris arx expugnabitur ingens,
Bellica virtutem queis simulacra cient.
Singula quae fient in tanti Regis honorem,
Quo nil splendidius maximus orbis habet.
Tantus hic in terris, alto Sol quantos Olympo:
Subditus huic ultro vesper et ortus erit.
Hactenus. Ergo diem cives orate serenum,
Ut tristi cedant turbida flabra polo:
Utque, nigras removens suppresso turbine nubes,
Abstineat pluvias humidus Auster aquas.
Aeole ventorum tempestatumque furentum
Rex, gelido CaecI vertice tolle caput:
Tolle caput, cohibeque vagos in carcere flatus.
Ut sileant Istri murmura rauca, iube.
Tuque adeo Titan, caeli nitidissima lampas,
Abscondi radios ne patiare tuos:
Sed iubar auricomum sollemnibus exsere pompis,
Austriacae praebens lumina clara plagae.
Sic facile AEMYLIO, quo non moderatior alter,
Decurrens placido flumine puppis erit:
Sic suboles generosa simul, sic Regia coniux
Tranquillo poterit leniter amne vehi.
Tu quoque picta ratis, qua praestantissima findunt
Corpora Danubii mite fluentis aquas;
Labere felici cursu fluvioque secundo,
Donec in optato stes religata sinu.
Sic dures semper, vitianda teredine nulla:
Nulla tibi caries, nullaque noxit hiems.
Quid moror? argutum iam dat tuba bellica signum,
Qua vinis onerat Boia turba rates.
En venit. apparent Aquilae. tricoloribus Istro
Vexillis alnus multa videnda natat.
Grandia proh quanto strepitu crepitacula, crebris
Inque vicem numeris congeminata, boant!
Fit fragor, ac densus caligine fumus opaca
Sulfureo clarum fuscat odore polum:
Non secus, ut subito lapsu praerupta per altos
Turmatim scopulos horrida saxa ruunt,
Seque recollidunt ingenti impulsa ruina;
Pulvere mixta rudi rudera se glomerant.
Argus Aristorides utinam (nunc dixerit unus)
Qui decies habuit lumina dena, forem;
Visibus observans lustrator singula certis
Dividerem in plures lumina plura locos.
Quale catum Regimen, prisca redeuntis ab urbe
Francidos, excipiat Principis ora sui;
Quomodo vel prudens celebri cum plebe Senatus
Persolvat meritae debita iura fide.
Tum quibus hi votis flectant, Regemque salutent,
Et patriae curam gentis habere petant.
Praeterea Pietas, oculos demissa pudentes,
Quos supplex querulo funditet ore sonos:
Non minus ipsa etiam quid Daedala, poplite flexo
Illius ante pedes lapsa, Minerva roget;
Quas et, quae gladium dextra, lancemque sinistra
Sustinet, adiiciat iusta Virago preces.
O Fernandiade, magni patris incluta [Orig: inclita] proles,
Note sub Eois Hesperiisque plagis;
Ingredere, et felix velut ante, dehinc quoque magnas
Res gere divinis fortiter auspiciis.
Plaudite Pegasides, et gaudia promite vultu:
Caesaris in laudes plectra canora sonent.
Venit io, venit Romani nominis heres:
Iamque sacri templi fulgida tecta subit.
O fortunatam nimis hoc te Rege Viennam!
Austria dic grates officiosa Deo.
Nam patris et patrui proavique atavique secures
Anteit, cura bonis maxima caelitibus.
Plaudite Pegasides, et gaudia promite vultu:
Caesaris in laudes plectra canora sonent.
Mala quod abietibus dependent aurea crispis,
Conigerae pinus quod rubra poma ferunt;
Quod liquidum stillat de Chaonis arbore nectar,
Duraque praesudat dulcia mella larix;
Quodque meri latices albique rubrique fluentes
Fontibus irriguae cernimus instar aquae:
Principis adventus nostri facit. ille Camenis
Dona dat, et doctis praemia digna viris.
Plaudite Pegasides, et gaudia promite vultu:
Caesaris in laudes plectra canora sonent.
OPTAT ut absentis peregre blandissima nati
Lumina luminibus cernere fida parens;
Pectore quem toto flagrans suspirat in unum,
Assidue pro quo vota precesque facit,
Dilecto capiti ne sors quid acerba subornet,
Neve is ab adversis tristia damna ferat;
Dulcia sed, trifidi peragratis finibus orbis,
Nativi redeat sospes ad arva soli.
Non secus ipsa tuos exspectans anxia vultus,
Cottidie pro te vota Vienna dedi;
Saepius et genetrix tua suspiratibus haustis
Sum desiderio languida facta tui.
O quoties cives, tibi prospera cuncta precati,
Turea sacratis grana tulere focis!
En es Maenicola modo salvus ab urbe reversus,
Quae de Francorum nomen adepta vado est,
Designandus eras ubi Caesar: teque creato
Rege, sacrum vinxit digna corona caput.
Austriaci salve laus incluta [Orig: inclita] sanguinis, heros
MAXIME, de proavi nomine dicte tui:
Salve, meque tuo dignare favore, tibique
Commendatam urbem nostraque semper habe.
Plaudite vicinae, mea gaudia, plaudite silvae,
Laetantesque nova tollite frunde comas.
Vos nemora et tempe, montesque nigrantibus apti
Arboribus, plausu ludicra signa date.
Vosque racemifero vestiti palmite colles
Exsultate: choros tu quoque Liber age.
Acclamant valles, resonansque admurmuret Echo:
Blanda repercussis constrepat aura sonis.
Voce resultanti circumfluus intonet aer,
Annuat et Regi laetus uterque polus.
Nectarea liquidi scateant melligine fontes,
Amnis et ambrosiis currat amoenus aquis.
Omnia laetentur, rerum Natura creatrix
Quae movet, et vegetus quae vigor intus alit.
Fallor, an ulvosum gelidis caput extulit undis
Ister, Nympharum Naiadumque pater?
Extulit ille caput, reverenter amica sereni
Principis excipiens ritibus ora novis.
Plausibus excipimus reducem concorditer aequis,
Cui plaga non Regem protulit ulla parem.
Ergo tui fasces divinae robore dextrae
Sint fulti, nullis subiaceantque malis:
Atque tui placida degant in pace nepotes,
Quos tulit aut posthac AUSTRIA clara feret:
Praecipue in patria crescat virtute RUDOLPHUS,
Qui post te quondam sceptra Alemanna geret.
Vive diu Pylios MAXAEMYLIANE per annos:
Ut maneam florens Urbs tua, vive diu.
QUALIA discessu maestae suspiria matri
Natus, aperta sequens unicus arma, movet;
Tales ipse meae gemitus cura unica menti,
Digressu secum corda trahente, creas.
Utque gemit maerens, abitumque ardentior Aetna
Deflet amatoris casta puella sui:
Haud mea Musa aliter te longum abeunte, sodalis,
Pectore tristitiam congeminante, dolet;
Singultuque iecur trepido perculsa, futurum
Anxia conqueritur te sine dulce nihil.
Dulce nihil sine te queritur fore Delia turba,
Pars coniurati prima sodalitii.
Ergo relicturus veteres procul ibis amicos,
Hinc ubi sublimi turre Vienna sita est?
Protinus et patriae dulces remeabis in oras,
Qua valles riguis Misa pererrat aquis?
Te sine languentes hederae sine honore iacebunt;
Frundibus amissis arida laurus erit.
Te sine pallebit, violataque frigore myrtus
Concidet, ardoris conscia sola mei.
Dum longinquus abis, abiere iocique salesque,
Mensa quibus concors saepe refecta fuit.
Dumque aberis trifido longe submotus ab Istro,
Altrici locuples incola factus humo;
Resque tuis suffulta (vocat te curia patrum)
Utilibus stabit publica consiliis;
Inter honoratos et te numerabit alumnos,
Quos tulit insignes Pelsina, quosque feret:
Nos desiderium, tibi fido pectore iunctos,
Torserit aspectus nocte dieque tui.
O quoties suavis consortia mutua vitae
In mentem venient insatiata mihi!
Nimirum teneris consortia coepta sub annis,
Moenia qua rapidus Molda Cycnea lavit.
O quoties, cari quando reminiscar amici,
Cur modo CROPACIUS, dixero, noster abest?
Cur diuturnus abest animae pars altera nostrae
CROPACIUS, cordis dimidiumque mei?
At scio, nec gemitus nostros frustraberis absens,
Nec poteris Pyladi non bene velle tuo.
Dilectos memori servabis imagine vultus,
Scilicet extremum mortis ad usque diem.
Insuper et veniens a te mihi grata legetur
Missa Bohemiacis littera saepe iugis.
Hinc parili (quocumque ferar) ratione vicissim
Dicar amicitiae non temerasse fidem.
Blanda susurrantis seu me fovet aura FavonI,
Sive animans afflat spiritus Eure tuus;
Sive petam crebro terras Aquilone nivales,
Sive Noto madidas cogar inire vias,
Semper inoblita repetam te mente sodalem,
Cunctaque me tellus audiet esse tuum.
Ne properes adeo. Viden ut durata rigescat
Terra pruinosa candida facta nive?
Danubiusque pater, glaciem indignatus adactam,
Cornua brumali quasset operta gelu?
Tu tamen ire paras? nec te suavissima flectunt
Colloquia, et studiis turba dicata bonis?
LEICHTIUS in primis Suevus, blandique POLANUS
Oris, et illicibus vox CHAROPAEA sonis:
Quique mihi adiutor contra agmina densa latronum
Praestitit optatam nocte MYLAURUS opem.
Vade igitur, quocumque pedes duceris equesve,
Et patriae sospes limina tange domus.
Vade, meique tenens aequabile pignus amoris,
Pelsinei Genium devenerare Laris.
Tempus erit, cum [Orig: quum] carminibus vestrisque meisque
Defendat nocuos arbiter ille rogos.
Contigerit quoque, post aliquot peregrinus aristas
Illius hospitio ne veter ipse frui.
Dic, quibus excipies antiqui pectus amici,
Tecta subintrantis Cropaciana, modis?
Dic, fodes. O me miseri, carissime, fati,
Si tua tunc menti est mens aliena meae!
Quid loquor, hei? mihi Lar ignosce domestice, quaeso,
Mutatur nullo tempore verus amor.
Ut viret, et matrem non fallit termes olivae,
Seu veteri crescat stipite, sive novo:
Sic quoque verus amor coeptus iuvenilibus annis
Non fraudat seram foedere canitiem.
QUIS novus hic [Orig: heic] strepitus? quaenam reboantia surgunt
Iubila? quo plausum candida pompa ciet?
Classica quae laetum pertentant gaudia pectus,
Concentu lepidos eliciente sonos?
Hic [Orig: Heic] ubi gymnasii pictis incincta tapetis
Attalico splendens Aula decore patet?
Sic ego, sic Erato. Iuveni formosa pudenti
Nupta sacro thalami foedere virgo datur,
Quae tenero faciem suffusa rubore venustam,
Ceu rosa puniceo verna colore, nitet.
Non alio regina poli Latonia vultu,
Cornua cum [Orig: quum] plene iam coiere, micat.
Praevia Phoebeae coniux Tithonia lucis
Non aliter rutilis aurea fulget equis.
Nomen habet CATHARINA. alias amat ante puellas
Hanc vir, et ante alios hunc amat ipsa viros.
Ardua qua lenem se Styria pandit in Austrum,
Styria montanis vix adeunda iugis;
Illic exegit, patrii sub dulcibus arvi
Collibus, aetatis tempora prima suae.
Quis vero iuvenis? Fidicen bonus, Austride Nympha
AMBROSIOque satus patre. Camena refert.
LAZARUS ille, cito percurrere pollice chordas
Doctus, et Aonias exhilarare Deas.
Psallerit ad numeros, mirantur et Istrides undae
Et stupet arrectis silva propinqua comis.
Sic ego crinitum iussu Didonis Iopam
Crediderim aurata personuisse lyra:
Cretea sic aptasse suis modulamina nervis,
Qui comes et Musis semper amicus erat.
Vix erat haec Erato gratanti voce profata;
Flamen adest. animis femina virque favent.
Tu latus ad dextrum sponse, et tu sponsa sinistrum
Compositos patrio sistite more gradus.
Iam vos unanimi constrictos foedere nodis
Irresolubilibus vincula nexa ligant.
Dicite laetantes Hymeneia carmina Musae;
Et Venus accensas ventilet ipsa faces.
Sol obit: aureolo sed roscidus ore coruscum
Hesperus occiduo spargit ab axe iubar.
Fungamur dapibus laute (vocat hora) paratis;
Sumere et impleto vina iuvet calice:
Vina Pinoela aliis, aliisque Vibachia terris
Nata, abacisque ducum Raetica sana decus.
Laetemur, dum fata sinunt, hic [Orig: heic] quotquot amici
Assumus. ex aequo quemque coronet Hymen.
Dicat io, quisquis praesto est conviva vocatus;
Cui thalami curae gaudia, dicat io:
Neu pigeat viridi circumdare timpora serto,
Neu faciles hilari ducere mente choros.
Prima chorea tua est, HILARI. tibi ducitur uxor,
Optatam toties quam tibi iungit Amor.
Nam (memini) quando socialia sacra parares,
Virginis ardenti raptus amore tuae;
O quoties imo de pectore suspirasti,
Ingeminans; utinam nuberet ista mihi!
Nuberet ista utinam mihi virgo, beatior essem
Sardiaco Croeso, Mygdonioque Mida.
Insuper, accensus quando penitralia flammis
Corda fatereris grandibus usta coqui;
Si modo si, dixti, cuius male carpor ab aestu,
Illa futura meo est nupta, Melisse, toro;
Mecum veste nova tu stabis amictus ad aras,
Persolvens domino munera vota Deo:
Pollicitisque fides accessit mutua dextrae.
Contigit haec uxor iam tibi. Vestis ubi est?
Vestis ubi est, promissa mihi CHAROPOque? Sed istam
Quid moror? en properae tempora noctis eunt.
Alma quies pressam redimita papavere frontem
Subrepit: tacitas stat sopor ante fores.
Ferte faces pueri, tedas o ferte puellae;
Amborum facilis lumina somnus alat.
Quid CATHARINA diu, causas commenta, moraris?
Chaoniae Veneris te comitantur aves;
Iamque tui cordis pars LAZARUS altera molli
Languida pulvino colla ferenda dedit.
I, conscende torum. iam noctis amicior umbra est:
Inque viri amplexus serpe venusta tui;
Atque columbatim luctantia fige labellis
Oscula, blanditiis non caritura suis.
I; Cytherea tibi frundenti baccare lectum
Stravit, Acidalias inseruitque rosas;
Ne pestis linguae vos fascinet atra nocentis:
Sed cedat salvo noxa repulsa toro.
Sic agite unanimes lecto requiescite, donec
Lucifer Eoo portet ab axe diem:
Vester et in seros, nullis prohibentibus, annos
Duret, et aeterna sorte perennet amor.
At quibus in sponsi nunc pernoctare negatur
Aedibus, ad vestros quisque redite Lares;
Pectora ne moti turbent sopita tumultus,
Aut resono thyrsi concitus aere furor.
Ite domum (satis est) redituri mane sodales;
Tuque vigil clausas ianitor obde fores.
DISTINCTAS cauti Cerealia munera fruges
Incernunt cribro segrege ruricolae,
Ut lolium paleamque levem pestesque relegent,
Commoda quaeque minus grana pusilla satu;
At meliora (prout tellus vel pinguior haec est,
Macrior illa) solo fertiliore serant.
Ingeniorum eadem ratio est, naturaque prorsus
Par. studiis apta haec acribus, illa minus.
Pars nihil omnino valet: at pars cetera frugi
Promovet innatae semina materiae.
Regia proinde olim gestantes sceptra Quiritum
Secretos hominum constituere gradus;
Ne, quibus ingenium dives natura dedisset
Nobilius, vulgi pars rudis una forent,
Digna suo virtus neu fraudaretur honore;
Sed foret in pretio splendidiore decus.
Hinc, qui praevalido Mavortia castra secuti
Pectore crudeles non timuere minas,
Fortiter aut patriae qui libertate redempta
Hostibus armatas opposuere manus;
Ingenuae claros vel nobilitatis honores
Inclutus [Orig: Inclitus] his tribuit Caesar habere viris;
Auratos equites vel ob imperterrita corda,
Militiaeque acris strenua facta, creat.
Ergo si tantis miramur honoribus auctos,
Extollit rigidi quos grave Martis opus;
Cur non et, doctae qui Pallados arma capessunt,
Praemia sollerti digna labore ferant?
Num vagus Eoos mercator curret ad Indos,
Multa ferens terra taedia, multa freto;
Si non lucrosi spes ulla refulserit auri,
Praestiteritve aliquid commoditatis iter?
Sic quoque curriculi, tendentis ad ardua Pindi
Culmina, nequiquam meta locata venit;
Sint nisi, propositi signato limite cursus,
Quae pensent duram praemia certa viam,
Unde aliquem possis gravium sperare laborum,
Ingenio titulis laudis ovante, modum.
Iuste igitur prisca sapiens aetate vetustas
In studiis certos sanciit esse gradus.
Atque ideo quisquis Moseis incubat aris,
Rimatus sacros nocte dieque libros;
Aut memori callet leges et iura cerebro,
Integra iura, quibus personat omne forum;
Aut medicis apti novit praescripta Galeni,
Sive senis Coi dogmata: Doctor erit.
Tum quos astrorum positu natura canendis
Destinat, instinctos numine, carminibus;
Laurigeri insignes ibunt anademate vatis,
Praecincti nitidas frunde virente comas.
Denique quos studio iam florescentibus annis
Doctrinae Sophia copis alumna fovet,
Quique caput septem sublime tulere per artes,
Cura quibus linguas est didicisse duas:
Praedicat hos ipsos aetas hodierna Magistros.
Pars utinam melius norit Aristotelem;
Pars cata divini satius praecepta Platonis,
Atque Arpinatis scripta diserta legat.
Cuique suus scopus ante oculos, et meta laborum;
Et suus ex merito quemque decebit honos.
At tu BRANDESIDE, celebris quo gaudet alumno
Praga, Bohemiaci prima caputque soli;
Nunc age iucunda nova praecipe gaudia mente,
Purpureum mitrae fronte gerente decus.
Quod tuus immensum campis emissus apertis
Acer equus properis cursibus ursit iter,
Aestivosque ferens rapido sub Sole calores
Saepe quod huc illuc pulverulentus iit,
Et glaciale tulit brumali sidere frigus,
Nescius adversis cedere fortis equus:
Propterea summum tibi iam gravitate senili
Conspicuus confert LAZIUS ipse gradum;
LAZIUS historiae princeps, et in arte medendi
Clarus, Apollinei fama decusque chori.
Scilicet a tanto cumulatum insignibus olim
Esse viro titulis, pars tibi laudis erit.
Quid, nisi virtutis meritum tibi grater honores,
Restat? ut aequatis praemia rebus eant,
Et cum CIMMERIO, primaque in classe NEANDRO,
Quos tibi consortes laureolae dat honos,
Exercere queas faustis medicatibus artes,
Sentiat et validam languidus aeger opem.
Non tamen hae possunt contagia noxia morbi
Tollere, nec subito pellitur atra lues;
Ni Deus (ut quam vim crescentibus indidit herbis,
Hanc illae servent) annuat auxilium.
Nil quidquam medicina, Dei sine munere, prodest:
Hoc absente, nihil pharmaca mista valent:
Non, si Phillyrides patriisve Epidaurius oris
Lecta ferat docta gramina sana manu.
Haec tibi lex semper reliquisque medentibus esto:
In Iova est, remedI quo relevetur inops.
CINGERE funereis humeros Pimplaea lacernis,
Facque comas circum maesta cupressus eat.
Murice Sidonio ne te vaccinia velent:
Purpureus luctum non decet ille color.
Sume nigras vestes, habitu circumdare pullo:
Nigra venit tristi palla gerenda die.
Causa doloris adest, fatis urgentibus, ingens,
Quanta vel hoc eheu tempore nulla fuit.
Dum rapidis fervet morbosa caloribus aestas,
Et gravis arentes Sirius urit agros;
FERDINANDUS avis atavisque potentibus ortus,
Regia qui forti sceptra tulere manu,
Aetherias Caesar vitam exhalavit in auras,
Luminis exstinctis purpurei radiis.
Sic ego lucentes vidi vivescere lychnos,
Palladeque absumptos deficiente mori.
Lucifer abde caput; roseos Sol occule vultus:
Totaque iam tenebris fusca nigrescat humus.
Austria plange; dole Germania; pallida luge
Hesperiae tellus; Ausonis ora geme.
Venit summa dies, et inevitabile fatum,
Quod rigida nevit Parca severa colu.
Danubius fletuque suo lacrimisque suorum
Crescit, et augetur fletibus ipse meis.
Nymphae maestitia questus ad sidera iactant
Istrides, et nemorum triste queruntur aves:
Triste sonant arbusta. Sacer, sacer ille Monarcha
Gaudia turbavit funere nostra suo.
Fallor, an et valles celsoque cacumine montes
Orbis sublato tangit honore dolor?
Publicus est luctus. nihil hic [Orig: heic] nisi tristia et atra:
Omnium habet mentes praegrave cordolium.
Aspicis ut Phoebus, coetu lacrimante sororum,
Vix interruptos maestus hiet numeros?
Iam nec amant laurum Daphneam timpora: iam nec
Cordi sunt teneris carmina Pierisin:
Nec citharae cantusque vigent. Lituique tubaeque,
Est quibus usa prius Caesaris aula, silent.
Heu qualem terris heroa virumque regundis,
O proceres, quantum perdidimusque ducem!
Hoc erat ah (memini) nuper quod nocte derena
Flammea terrificae fulsit imago trabis.
Ignea trabs rapide caeli per inane volabat,
Fulgur ut eliso nubibus igne solet.
Caecius est testis, testis celsissima rupes
Et glacie et gelida semper operta nive.
Quis, nisi contemptor superum, neget aetheris orbes
Prodere portentis saepe futura suis?
Credibili maiora ferunt agitabilis aer,
Et iaculans russas ore cometa faces.
Si quoque ferales tectae pallentibus umbris
Infelix omen praecinuistis aves:
Heu miserum mortale genus, cui laeva minatur
Aether, et curtas praescia saga vices:
Garrula tam longos cornix superexit in annos,
Multaque quae numeret saecula cervus habet.
Creditur his corvus longe diuturnius aevum
Degere. cur nobis tam breve vita bonum est?
Anguibus induitur renovata pelle iuventus,
Decrepitisque Aquilis integrat ora vigor:
Seque suis Pharius (res mira) reseminat ales
Exuviis: cineres suscitat ipse calor.
At simul ut dubii mortalibus occidit aevi
Flos brevis, et vita corpus inane iacet;
In superas revocare gradum labor irritus auras.
Occlusae duro stant Adamante viae,
Tu tamen, o patriae pater, haud sine numine Iovae
Ad veteres migras, funere raptus, avos:
Sic etenim voluit, rude quo donatus adires
Emeritus superum regna quieta senex.
Alta nec Imperii rectore vacantia linquis
Frena, nec irato naufraga texta mari:
Sed velut ipse tui fratris, sic natus habenis
Succedit Caesar MAXIMUS ille tuis.
Maximus AEMYLIUS, quo vix industrior alter
Germanorum inter stemmata prisca ducum;
Sive quis hostiles propius consideret oras,
Et fera quo soleant fulmine bella geri:
Sive quod Hungaridum sceptro, gentique Bohemae,
Et Moravum populis imperet Austra domus.
Adde tot heroo dias in pectore dotes,
Et tot linguarum nosse referre sonos.
Haud fratres stimulat dominandi saeva cupido;
Nulla patet motis area dissidiis.
Mutua quin sancti concordia regnat amoris,
Tutaque sincerae mentis alumna fides.
O felix genitor, talis cui munere Divum
Filius extremum contigit ante diem,
Sanguine legitimus patrii qui culminis heres
Exstinctum regni non sinet esse decus.
Ergo tibi vitam fragilem mutasse perenni
Iucundum est. caelum, mansio grata bonis.
Tandem ibi post varios casus vitaeque labores
Viribus exhaustis est tibi parta quies.
Iam tibi avusque paterque, tibi se CAROLUS offert
Frater, et in supera porrigit aede manum;
Maioresque tui dextram contingere gaudent,
Laeta tuos circum turba voluta pedes.
Quid loquar, ANNA tibi quondam carissima coniux
Ut riget ambrosio come liquore caput;
Dulcis et occurrens LUDOVICI regis imago
Suavia comprensis oscula det genibus,
Unanimisque chorus Geniorum applaudat ovantum
Inter amicorum numina Semideum?
Siderea quamvis igitur regione fruaris,
Inque nova vitam sede beatus agas;
Manibus extremum tamen hunc praestamus honorem,
Deflentes querula funera maesta lyra.
Et merito: tua cum [Orig: quum] pietas graviore fidesque
Et virtus numero digna sit usque cani.
Ante Bohemiacae numeravero messis aristas,
Et quot prata virent Pannona graminibus,
Quotque per extentos colles Neoburga racemos
Educat, et quot alit silva propinqua comas:
Quam, tentans aequare altae praeconia famae,
Sufficiam laudes tot memorare tuas.
Me tamen immemorem non ulla redarguet aetas,
Ceu minus aequa tuis corda geram meritis.
Laurea dum nostris inducis serta capillis,
Me levat ex humili nomen equestre loco.
Per te victurae monumenta recentia Musae,
Quaeque dehinc pangam carmina docta, vigent.
Tu das ingenium, tu das in carmine robur:
Caesaris immensum praemia calcar habent.
Ergo quod Aonia frundent mihi timpora lauru,
Scutaque nobilium splendida more gero,
Muneris omne tui est. nec me dixisse pudebit,
Livoris rabido carpar ab ore licet.
Hactenus. adveniens aetas maiora reservat.
Sit lenis cineri paxque quiesque tuo;
Corpora de tumulis donec rediviva resurgent,
Sistenturque oculos iudicis ante Dei.