Schediasmata poeticaMachine-readable textSchede, Paulus MelissusSchedeXML version, markup prototype, December 1999Martin PutzmarkupCamenahttp://mateo.uni-mannheim.de/camena/melis1schede.htmlmeli001.jpgschede.xmlmelis1/jpghtmlParis: Sittart, 1586.
Regeln fuer die Texterfassung 03/2001 (bis auf Metrik)
not necessary
29 June 2001Susanne Mussmannmarkupline tags24 July 2001Susanne MussmannmarkupTEI headerPAULI MELISSI SCHEDIIFRANCI MELICORUM LIBER QUINTUS.
AD ELISABETHAMANGLIAE REGINAM.
SI vacat, sueto placidos ulterius canori Virgo decens ELISAAdmove sensus, animoque imbibe liberali Nostra mele, loquacesPsittacos raucasque sonis aemula fabulosis Aequiparare picas.Attamen linguam fatu ne reprehende vatis, Qui taciturnus olimVerba ceu mutis labii devoro, tinnulumque Pariete ab otiosoPectinem suspendo silens. Quod simul atque factum est,Mercurium videresLicet plectris requiem segnibus invidere. Nec mora, feriatamAccipit taxim citharam, claviculosque chordae Corrigit obstrepentis,Mutuos vibrans digitos, atque fritinientes Eliciens sonores.Stat Venus iuxta, et roseo praeradians amictuCynthius aureo oreDictitat suaves numeros, qualibus ex Averno Aetherias in aurasThracius caram fidicen dicitur evocasseEurydices figuram;Cum rotam saxumque lyrae flexanimo quiesset Obstupefacta cantu,Nec iecur rostro Tityi tunderet uncus ales, Nec latices sitiretTantalus, nec Pirithoo dura forent catenae Sarcina, nec repleriHiscerent pertusa cavum dolia, nec retortum Dens asinae rudentisRoderet funem; sed nec prodigiosus alla- traret Anubis umbras.O mihi tales Clarii numina docta coetus Annuite oro vires,Ex nigris Orci tenebris ut CHARITUSAN illam,Myrtileos ad ocresConditam tristi tumulo, rursus in hancce vitam Carmina nostra sistant,Si pote est: si non pote, mens talia somniare Visa, animae vigoremIntegrum, pacto Genii, restituisse credat Tam capiti amato.
AD PHILIPPUM SYDNEUM, ELISABETHAE REGINAE ANGLIAE AD ROM.IMP. LEGATUM.
SYDNEEMusaruminclute cultibus,Prorex Hybernes cui pater insulae,Rheno secundo navigabis In patrias rediturus oras,Vasti per amplos Oceani sinus.Regina vestrae clara Britanniae Resciscere ardet, quid reversus Caesarea referas ab aulaLegatus. O si me comitem tuisNereus, et ipsae Nereides viis Iunctum viderent colloquendo Velivola freta longa pinuSulcare: nigros non ego turbines,Nec beluarum monstra natantium, Discordiamque Eurum protervis Cum Boreaeve Notive pennisVector timerem. nam pietas tuaPHILIPPE salvos incolumesque nos Praestaret; et quae vox tenere Caesaris ora, tenere linguamSerena quivit, haec eadem marisDeos furentes, flabraque tristium Fratrum moraretur, sonori Turbida per pelagi ruentum.Quamvis remotarum aequor ad OrcadumVis Africi nos saeva propelleret; Impune salsos frangeremus Remigio superante fluctus,Tenta et liceret vela retro dare,Portumque laetis passibus ingredi Desideratum. Sed relicta Nunc iter est mihi MyrtiletoAdmoliendum dura per AlpiumSaxa, et tremenda fauce voragines. Utrique nostrum Dii secundent Quae petimus loca, prosperentqueOptata. Londinum in patrio sinuTe mox receptet, splendidus urbium Ocellus: at mi septicollisVaquerio duce Roma plaudat.
AD IOAN. SECCERVITIUMSILESIUM.
ACTOS Pannonii propter aquas fluminis hospitas Sub FERDINANDO Caesare, crebrius Mecum recordanti iuventae Purpureos genialis annos;Nunc iucunda subit Slesiadum cura sodalium, Laudis flagrantem nunc animum prior Virtus lacessit, pristinisque Aestuat ardor agens medullis:Qualis Thessalium fervor equum vividus incitatElea metae currere classicae Protela, pernicumque raptos Anticipare pedum labores.Luctantes memini (gymnasium cumcum mihi Latam Viennae panderet aream) Inter CamenasPalladisque Saepe choros nitidas palaestrasExercere senes et iuvenes, non sine plausibus.Sparten honestans quisque suae teres Non deerat arti: quisque navus Hymniferas inhiare palmas.Nam seu curriculum grata Iovi pulvis Olympicum Sparsisset, aut se Pythius ipse-met Certamen in nostrum dedisset; Seu Nemeaea alacres in aususEssent Archemoro, aut Isthmia condicta Palaemoni: Oliva numquam castaque laureae Corona victores reliquit; Non apium viridisque pinus.Tu ceu Diagoras, aut Hieron, aut Telesicrates, Aut Timodemus, fortia pectora Caelos in ipsos vecta quondam Alite Pindarici sonoris;Et luctae et stadii et cassidis et turbinis arbiter Annis minores et Thrasydaeon etAgesidamum, SogenemqueAlcimidenque doces aliptes.Merces pancratio nempe sua est, est sua caestui. Athleta partos vel pede vel manu Aufert honores: praemiumque Dat pila, dat trochus, atque discus.Certatim variis sic studiis, arteque nobili,SECCERVITI dux Herculei gregis, Iuvabat antiquum recentes Per chlamydas decus aemulari.Ah quo proripuit se foliis incluta Deliis Ornata victorum ingeuum cohors? Quasnam penitrarunt in orasGorgoneo volucres celete?Pars Celtas adiit, pars Italos, pars et Iberiam, Pars et Britannos. te Pomeraniae Fines remotae separarunt (Ut procul!) Istriacis ab undis.Divulsum patrii me nemoris collibus, advenamDesideratus Thybris, et urbium Princeps videbit Roma, primis Cum Zephyris querulaque Procne.Iam vectoris equi, sub medium frigus, adhinniens Pectus vigescit. iam pedibus meisAlpesque et Apenninus ingens Culmina subiiciunt volentes.Tu dic CASELIO, flos hederae cui decorat comam; Dic et CHYTRAEO, cui labor improbus Et cura Fastorum recursat Annua: pro reditu IehovamVotivis onerent suppliciis. numqua dolentior (Quod abnuo) vis ingrueret patri, Quam filium non inde salvum Sistier incolumi senectae?
AD IOAN. LUCIENBERGIUM IURISC.
NUMQUAM-NE prodis, care LUCIAEBERGI;Domi sed oblitescis, ut cavo talpa Defossa cubili?Noctes diesque transigis laborandoHonesti in otii quiete, capturus Bona praemia victor."Felix, in alio quem sua ipsius mundo"Virentem arena proeliarier secum "Videt, absque timore!Si Diis amicum est, in foro peregrinoMe dimicantem proximus sub Astraea Mirabitur annus:Alterque legum scrinia et sacri cistasIuris, fragrantum Aprile sidus ut florum Tunicas, referabit."Velis equisque tentat arduum miles."Virtus in alta scandit, ocior vento," Et Bellerophontis"Velocior celete: sed cavet cristas"Attollere ante tempus, omnium rerum" Bene provida custos.
AD HIERONYMUM WOLFIUM.ILLE fons, fons ille sacer Camenis,Quem (velint, nolint) ego torrefactusAestibus tantis Veneta appetisco Hospes in urbe;O foret salsis Hadriae propinquusFluctibus VOLFI: celeri carinaProtinus vecto mihi quaereretur, Non sine Baccho,Osculaturo gelidam Lycrenen.Ille fons, inquam, tibi quo beatumAd Lyci se flumen aprica Landes-Pergia iactat.Frigidos Augusta bibit liquoresSirio fervente: bibunt eosdemNorici et Boii, genialis Ulma, etLipsia dives:Hungari terra glaciem refossamAdmovent plenis Bromio lagoenis.Nescit arenti Venetus palato Stinguere flammam.Os tibi Rhenea rigant, vel orisPannonum laetis generata vina:Aestifer nobis Canis invidendam Submovet undam.Dulcis hic venalis aqua est, tepensqueLiber exsiccante siti fatiscit."Ipse quin malim laticis Tyrolo" Monte ruentis,"Aut recens quavis alia scatentis"Rupe fontanae cyathum vel unum;"Quam tepefacti radiis Falerni" Mille diotas."Candiae praesens generosiorum"Palmitum nectar puer ut ministres,"Quodque depromit CyprianaGraecum" Testa meracum;"Fontis arcanum tamen expetiti"Numen in limphis mediis adoro.Ante nam potus memorem saluber Recreat haustus.
AD PETRUM MONAUIUMSILESIUM.
IAM te, relictis Euganeum plagis,Germanicarum dura per Alpium Reducet anfractus tremendos Ungula ferripedis caballi.O quot ruentes montibus obstrepentTorrentium undae! Quanta prius tuas Raucum susurrantis protervo Turbine vis animae BoreaeObtundet aures, quam BasileioPropinqua Rheno tangere collium Vineta concedatur! At te, Patricium decus o MONAUE,Valente fultum pectora roboreNon ventus horrens, non aqua fluminum, Nec tesqua terrent, cautibusqueRhaetigenum iuga verticosis.Tu regna NympharumAcronium lacum,Et ZYNDELINI nobile patriam Constante, VACCHERIque, tortis Flexibus anteferes viarum:Constante, quondam (Teutones integriDum permanebant) imperii urbium Stellantem ocellum, nunc TyrolI Principis arbitrio subactum.Lustrabis illic plurima cognituIucunda, visu grata: nec abnues Ambage quavis hospitalesHelvetium didicisse mores.Te Berna dives, te Tigurum manet:Te sospes ulnis incolumem obviisZVINGERUS amplectetur; ipsa Quo Basilea viro superbit,Sollersque Phoebus nil patientiusNovit laborum. Cernere ibi (reor) Et ora BOISSARDI licebit Imparibus numeris decori,Pictisque formis. En erit, ut mihi isTandem morarum desinat, huc brevi Ad nos revisurus, tenaci Poplitibus pedica solutis?Hic namque propter glauca binominisFluenta Brentae mellificas tuor Apes; coronatoque gaudet Frunde virens nemus inquilino.Iam plena messis copia torridaeDistendit almis horrea frugibus; Iam plenus Autumnus recenti Dolia vasta moro replevit:Sed quotquot hic vestigia SequanorumIndagat ultro cernuus hospitum Sagax odoratu Melampus; Nulla mei subolent amici.Menses per octo, sed vacuos spei,Redire nil aut vix memorem frequens Suspirat ANCANTHERUS illum Unicum; et illum ego praeter omnesUnum, quiescam seu cubitu lever,Sub nocte sera subque meridie Desideratum mille votis, Dulce adeo caput, ingemisco.Testis locuples Bacchilio mihi est;Testes reclini Medoaci pede Limphaeque, limpharumque ripae, Quaeque humiles tegit umbra ripas.Amica Musis scit PATAVI scholaUndasque et herbas reddere et arbores Gratas. redux sit ille, multo Hae fuerint mihi gratiores.At sive Rhenus, seu patrius Dubis,Mosellave illum distineat placens; Non sponte nostris, sed coactum Abfore deliciis opinor.Edic, amabo te PETRE, tam diuHinc emanenti, quorsus iter paret Differre suspensum, negetve Stare fide solidisque pactis?Sed perge ventis ocior, ociusUt (quo repertus cumque locorum erit) Procrastinator mox reverti inAusonias meditetur oras.
AD IANUM MATTHAEUM VAQUERIUM, CONSTANTINUM.
ALTERA iam morantemItalis me litoribus te sine cernit aestas. Tam diu quid heu moras Trahis Tybingae? tam diu carereLente potes Melisso?SPIRA ni longa tenuit compede deligatum,Suevicis in urbibus Numella collo rursus induatur.Sed Bavaris in orisForsan et boias teretes callidus aucuparis Cum tuo REDINGERO, iuvenculorum flore Slesiorum.Interea calentesClaudianorum peponum nos avido palato Succulenta lingimus; Pullaeque ficus vescimur medullis.Iam precias edulesVitis ornamenta, meam quae decorant fenestram, Delicata carpere Manus suevit, pensilesque baccaePurpureae racemos.Iam a few letters are unreadable furtiva properant et reliqui per aestum Nos fuga relinquere Fructus feraci stirpe germinantes.Quin hodierna narroSomnii sub mane novum spectra? Venire tandem Penulatus hanc mihi Es visus urbem, LIVIO paternamHistorico. lacernamSparserat pulvis. ibi tu me celer evocare; Obvios ego tibi Conferre gressus, in tuumque collumIrruere, osculoqueEt genas comesque oculos ilico suaviari, Septies et ultra ave O Gratiarum corculum (inquiebam)Pieridumque dulcisLingua CONSTANTINE. venis? an me imago ludit? Sospes o mihi simulREDINGER assit, optimus sodalis.Nonne age conspicarisQuantum amem te, quamque tuos expetam amice vultus? Iam neque ipse GalliceIbericeve, nec loqui Etrusce,Quando tui carendum estGestio. iam nec Clarios incino rite cantus, Nec poema versibus Absolvo dignis. quidquid hoc sonori est,Nos apium susurrosFloridae videre ederae sic temere aemulari; Sub quibus iacens, caput Desideratum mille anhelo votis.Care veni, veni di-Lecte; nec frustrare meam tarde citationem: Quippe solitarium Migrans et hinc me ZOPYRUS reliquit.
IN ITER ALPINUMNICOLAI RHEDINGERI ET IANI MATTHAEI VAQUERII.
SICCI sub ortum Solstitii, gravesUbi calores brachia Carcini Succensa mortalique sexui Ingeminant pecudumque saeclis;Bini sodales, alta cacuminaLonge eminentum scandere montium Una parati, cis Tridentum Ingrediuntur iter molestum,Amnis relicto Necre tui vado;VACCHERUS annis integer ac virensRHEDINGER aevo quadrilustri, Nobilis Elysiis ab oris.Supposta caelo saxa crepidinum,Rupesque vasto praecipites specu, Numquam nec alboris nivalis Nec glaciei inopes gelatae;Planas ituris scrupea per locaQuaeso, nec ultro difficiles vias Ostenditote, et pertinacem Verticibus premitote paullumVerrucam adesis. sic abies iugis,Sic ornus antris plurima frundeat Vestris, supernascensque pinus Coniferis obamicta ramis.Quod si frementes Aeole carceriVentos paterno praeter Etesias Obstringis, Alpinique nimbos Rubra fovis cohibet ruentesOblita saevi dextera fulminis;Tanti ipse numquam muneris immemor, Vires potestatemque vestramAeolia fide sempiternumSonare sancte spondeo. Sat priusAnfractuosis faucibus instrepunt Undaeque torrentesque, late Ferre sonos crepitusque raucosProcliviores, quam moderatiorAuris ferendo sit. stupet exterus Viator horrendos fragore Spumiferarum animos aquarum.Frustrane votis flagito, quod pium est?Ecquae procellae, quis rogo turbinum Ad occidentem conglobatorum Impetus in mea verba surgit?Austri furentes, cumque AquilonibusEuri protervo flamine saeviunt. Quantis rotatur fluctuantum Verberibus coma fraxinorum!Atris nigrescunt omnia nubibusCircum, et crepantum turma tonitruum Querceta diffisis cavernis Rumpere amat, solidasque cautes.Num terreat vos, optima pectora,Fulgur coruscans grandoque saxea?"Iusti, verecundaeque semper" (Ut merito!) fidei tenaces"Nil expavescunt. Qui cumulant nefas,"Luduntque fractis foederibus palam" Ruptisque pactis, ut solebant" Astragalis pueri; timorem"His senticeti vel folium incutit,"Spirante venti leniter halitu. At tota tempestas in hostes Vergat ad Hesperii cubileSolis. luunto supplicium rei,Qui Belgium, qui Francia regna dant Bello decennali, implicataeque Otia Teutoniae inquietant.Sed iam propinquos arcibus HadriaeSalvos sodales obvius intuor Caelo sereno: Iuppiter nam Detonuit semel, abstititqueFlammantis irae filius Hippotae.Rident Napaeae, ridet Oreadum Chorus, resedataque glaucumCymothoe mare mulcet alga.
AD Romam.
URBS septicolli vertice prominens,Antiquiorum patria Caesarum, Regumque sedes consulumque,Roma, bonis mihi conspicandam Des age te auspiciis hospiti novo:Sic Mantuani sint tibi propriaeLaudes Maronis; sic et Horatii Numquam obtitescat saeculare Cum Latiis numeris poema, Quaeque Elego pede Naso tener canit.Iam paene confectum est iter arduum,Mulaque TuscaFlaminiam tero. O prima salve porta; salve Pons Tiberi propior secundo: Tuque adeo mihi salve scatentibusPerenne lymphis Virgineus liquor,Sacer Camenis. I puer, ocius Hauri. FalernoMassicove Gratior haec mihi aqua est bibenti. Quis Genius veterum protinus meisSe sponte fibris insinuaverit,Ut Vaticani montis imaginem Captare, Aventinique felic Augurium; Capitoliumque Visere Iustitiae debitum queam?Recta Palatinum inde sequar latus,Dein Esquilinum non sine Caelii Curvo Quirinalisque dorso, Post medii iuga Viminalis.Ianiculus mihi monstrabit insulamLongi figura navigii. dehincSpectare longe exstantia gestiam Theatra et arcus et colossos Fanaque prisca, frequentibusque Ruderibus sola passim rigentia.Lustrabo campi iugera Martii,Circosque vastos cum penitralibus Thermarum, aquaeductusque ruptos, Pyramidesque polo minantes, Ac veteres obeliscos, simul suisInsculpta signis celsa palatia.Euoe levatum Pegase Pegase Tuis fer alis me sub alta Compita, qua Phidiae stupendumPraxitelisque opus ipsam ferire equiCernuntur auram calcibus arduis.Uterque montis praeriget instar; at Iuxta Gigantei statores Laxa feris tereti capessunt Frena manu, prior huic, alter alteri.Cui non placerent Itala marmora?Quem non hiantem conspiciet tuumAuguste Mausoleon? et non Pantheon, aut vetus Hadriani Attonito prope reddet parem rigensMoles? Hebraeus meastior inclutoTiti triumpho principis aureum Cessisse candelabrum, et arcam Foederis heu tabulasque legis, Fornice sub Pario ringitur tuens,Vasisque visis saepius aggemit,Praedura sortis fata querens suae Nequiquam, et extorres fatigans Usque pedes. Age, ceterorum Quid monumenta ducum barbito leviCantare sumis Calliope? DiesUnusque et alter, si dubitas, parum est Cunctis reducendis in orbem Carminis. Interea diserti Prendere amem venerandas SIGONIIManus, ad urbem quei veniam modoVix credituri: nec fugiam senisMURETI in amplexum ruentis Brachia, meque diu retentum Irresolubilibus vinculis sibiRedalligantis fortius. Ecqua teBARGAEE docto carmine nobilem, Neque erubescendis Camenis, Invideat mihi laeva cornix, Quo minus alloquiis labra dulcibusFestiva iusto tempore sentiam?An non benignum se quoque Fulvius Praestaret URSINUS, Latino Eloquio teres atque Graio? Tu quoque docte, quater vicies recensAutumnus ortus cui senio gravesMaturat annos, GAMBARA lucidos Praebebis aspectus Melisso; Qualibus ante duas nitere Visus olympiadas POSTHIO meo.Te litterarum denique vindicemSTATI, poetarum eximium decus, Non insalutatum relinquam,LOTICHII socium; neque ipsi Abnuam amicitiae ius CIOFANO.Salvete quotquot Roma viros alitMusis amicos. o ter et amplius Beate grex, cui prompta gazam Bibliotheca aperit vetustam!"Nos procul hinc Alemanno sub aethere"Tantis caremus sepositi bonis:"Vos pleno in horto delicias meras "Fructusque, nos extra relictas "Quisquilias, legimusque fungos." Fontem Itali bibitis, Teuto rivulum."Vobis disertis esse dedit locus;"Infantiae nos arguit. attamen Quidquid Latini possidemus Nominis, id populis remotisRoma potens feret heredio datum.
AD LUDOVICUM CASTANAEUMRUPIPOZAEUM, REGIS FRANC. AD R.M. ORATOREM.
"INTER aequales facile est conseruisse verba" Rebus apta, nec pudor" Propinquus obstat CASTANAEE lapsis" Absque timore dictis."Alloqui magnosque viros, et quibus optimates" Credidere maximam" Negotiorum temperare molem;" Hoc opus, hic labos est."Os verecundum fugitat se graviora semper," Ardui metum sibi" Exasperando; viribusque dispar" Haud tetigisse pondus"Audet. herois adeo vultibus emicare" Singulare quid, Deis" Par, intuemur. sic faces minores" Fax radiosa Phoebi"Luce praestinguit nimia. Vidi ego, praeter omnes Optimo Arioni Plenas ad aures Caesaris sonoris Tum fidibus canentiEt manus ipsas tremere, et pallidiora cera Labra verberarier Terrore. quid me quid futurum in Urbe est, Si trepidare cernarAnte pangendum numeros? scilicet erubescitMusa futiles Hiare nugas, taedii refertas. Tu potius disertisSubministratum calamis aura alacri memento Spiritum indere uberem Verborum egeno, dives ipse rerum, Copia quas abundansEt locupleti varie fundere larga cornu Gestit, usibus tuis Ubique praesens. Ni tibi est amicum Hoc facere, aridumqueO Periclei labii nectare CASTANAEE Affluentior, tuo Rigare vatis guttur amne: saltem Quas steriles avenas"Conspicis, ne temne. Ferax saepe suis agellus" Herbam inutilem fovet" Alitque sulcis, nil satis benigne" Frugibus invidendam.
AD MARCUM ANTONIUM MURETUM.
ULTERIUS Romam mulo vectandus Etrusco, Parabam iter Neapolim; Cum mihi nescio quisSeu Genius seu Numen ait: Quo tendis alumneCyllenii, dum sordidis Omnia plena madentImbribus ac nebulis; nec IuppiterApenninas Tonitruorum fallitur; Plus nimioque feriProdigus Hippotades venti, furiare amat Euros Austrosque nil laetabiles? Quantum age congrediturDiscrimen Caurus cum Threicio Aquilone! Quantis adauctus amnibus Se Tiberis superatIpse, vagoque procul planguntur litora fluctu!Romae manere tutius,Ausoniamque fideLesboa tentare chelyn; quam composita aureMURETUS arbiter choriPierii bibat, etPostmodo, si placeas, non abspernabile docti Sub CASTANAEI segregem Iudicium referat.Tempus erit, Gallis iterum cum redditus oris, Et hunc et illum concines Pluribus in numerumAptis carminibus. praeclarior illa probarit Clarissimi natus patrisSCALIGER. hinc liquidusSequana cum Ligeri, Rhodanusque celerque Garumna, Amnes, quibus nil dulcius Oceanumque senem etNerea degustasse ferunt. tibi, non sine plausuNympharum et ulnis obviis, Sustulerint pariterCornua laeta, novum decus ilicet imperitantes. Sic admonebar. parui. Fessus eram ante viae.Quid potui melius? Frugi non ulla putandumMURETE, ni morem bonis Gessero consiliis.
AD PETRUM VICTORIUMFLORENTINUM.
O CUI quaterni fila Deae neuntAevi, tenaces staminis arbitrae, Dilecte VICTORICamenis, Vellere candidior cycneo;Ut degis, annis obsitus? ut vales?Satisne belle te tuus excipitARNUS senescentem? satisne Pro meritis tibi suaviaturAlbi capillos patria verticis,Flos oppidorum ditis Etruriae? Ne dignus es, cui magnus ille Plurima (namque merere) TuscumDux liberali munera praemioDilargiatur; qualia nec tibi Super iugandis defuisse Neptibus ante, nec afuturaPosthac ovanti novimus. En paratFormosa NICE palmifera manu Currum triumphalem, decoris Textilibusque tapetibusqueInstratum, et albis rite iugalibusPraesignem; in amplas aetheris orbitas Quo proveharis per serenum, Arduus inter opes eburnas,Interque laetum plausibilis choriPaeana, quem non invideant tuo Clari Megistanes trophaeo, Barbaricae domitor cohortis.Omnis iuventus Oenotriae plagaeInstincta sancto pectora numine, Non absque plausu semidivum, Aetherios meditatur hymnos,Nulli virorum pangere promptiorLaudes honoras, quam tibi. quem licet Tot lustra nunc emensa trudant, Tantaque congeries laborumExhausta presset; nulla tamen suisTe subiugatum dura molestiae Nervis dederunt, nulla fractum, Nulla sub excipulis recussum.Sic pertinaci cedere nesciamVirtute palmam nobilitat vigor, Urgente quamvis ponderosa Mole comas subigi rebelles.Tu quippe cunctam (quod tibi prorpiumSit, opto) verno robore praeditam, Utcumque navi glorientur, Antevenis iuvenum catervamLanguere tardus, sed celer obviasAd res agendas. Audin ut alterum Te Laelium clamore dextro Indigitent patrii Penates?Sunt, qui suum te Nestora nuncupant,Linguam refertum mellis Hymettii. Vindex salutare et Latini Nominis, eloquiique Graii.Tarpeia sedes ut CapitolioTe poscit alto sistere; sic tuos Antiqua (si starent) Athenarum Expeterent Prytanea vultus.Iam nunc sed axem scandis Olympium;Iam cana vinctum timpora nobili Semper virentis frunde laurus Ipsa vocat trabeata NICE,Pulcherrimarum mater et Arnidum,Pulchrique Tiberis filia pulchrior. Conscende, conscende o amatiPierii gregis alme cultor.Verum oro, si non asper in exterosUmquam exstitisti, praecipue meos In Teutonas, sed comis usque, Sed facilis, placidusque cerni;Des hoc, amabo te, manibus meis,Plantis ut aeque suppositas tuis Feras, levatum more Franco, Muneris et pietatis ergo,Victoriosi corpus in aureosSellae curulis purpureum toros, Clangore festivis ad astra Carminibus patiens vocari.Euax. sonoris ut sibi gestuumCongratulantes ictibus hae volae Apprima complaudent, honorum Insimul officiique laetae!Ut te solutis ilicet oribusMeldoiarumque et fidium sciens Mecum celebrabit coronaDelia; non sine fistularumCanore dulci, nec sine nabliisUtroque versis pollice! sic tuae, Praeclare VICTORI, iuvabit Ducere nos Latiare pompamSollemne. Vivat, vivat io senexVICTORIUS: vox una erit omnium.VICTORIUS, dicemus omnes, Vivat io, sine fine vivat.
AD CAROLUM SIGONIUM.
EXTREMI prope iam temporis exitumEffeta mundi canities senis Sperat: iam prope fractis Longo curriculo iugumTitan sollicitum demet equis. VidenUt ponderosum tollere verticem Lasso, et molis iniquae Pertaeso, poples HerculiSuccumbat? viden ut prae senio graviLentum BootenArcadiae sequi Heu vestigia matris, Invitum trahat ipsa-metAnnoso et fragili corpore tardior?Vix haec, SIGONI, machina cardines Totos quassa caducum Sustentare potest onus.Iam bis deficitur pallida luminumPhoebe; bis umbris abdidit horridis Vultum, non sine diro Praesagi (reor) ominisEventu. Sed enim conspicuus tibiPraelustriorem nunc polus exhibet Flavo crine cometam Magnis principibus metum.Indaga veteres historicos sagax,Scrutare quidquid traditur uspiam Prisci; non nisi Martis Tristes invenies minas.Regnis exitium Mars ferus intulit,Reges et ipsos sedibus extudit. En, praenuntia cladis Fato quae caruit suoLaevis stella micans ignibus? hic draco,Hic anguis, illic hydra nocentior, Pus atrumque venenum Late spargere callidi" Obsedere vias. Ingruet, ingruet"Fatale terris (ac merito) malum," Nec poenam nec amicum "Passuris vadimonium:"Audax usque adeo est temnere caelites"Mortale pectus. ne tibi, ne mihi Sit censerier inter Tales, queis odio est Deus.Quod si praeteritis forte parem virisHeroa praestantem annuerint dehinc Terris numina; qualem Ausis fortibus aut duciHebraeo, Pharias qui domuit manus;Aut Iosuae, quo milite corpora Et Sichonis et OgiLeto sunt data, praeferasVel saltem aequipares: fas erit, ut noviSceptrum monarchae sis memor aurea Conscriptum dare penna, Gratum postgenitis opus.Nam ceu per vacuum sidere lucidoIunonium lac puriter enitet; Quod dum stillat in hortos Quondam, primula liliisNascendis genuit semina candidis:Sermone manans haud aliter fluit (Plures unde creentur Flores) lactea puritas,Ornatuque nitens multa reconditoSIGONIANI gemma micat styli; Cui vel Lucifer ipse Claras invideat faces.Tellus intereat, templaque conflagrent(Ut conflagrabunt) aetheris ardui; Nec casus neque flammae Libris officient tuis.Laesos pone tamen; num Genius simulVanescat? aeterna huic data mens, ut et Immortale Supremus Nobis donum animi dedit.
AD CLAUDIUM ANCANTHERUM.
"CERTAMEN ingens est amor aemulus"Honestiorum. cesserit alteri" Raro, quisquis amarit" (Ut decebit) honestius."Occulta quiddam mentibus insitum"Natura miri prodere gestiens," ANCANTHERE, figurae" Exserit specimen suae."Hin congregatos cum paribus pares,"Doctisque doctos, cumque bonis bonos" Aspectare decorum est:" Quippe laurea laureae,"Murtusque murto, et pampine pampino,"Itemque flori flos, frutici frutex," Herbaeque obvia gaudet" Herba consociarier."Dic, ecquid horum est, quam minimum licet,"Ex se quod ipso gignere non amet" Aut optabile tactu," Aut amabile visui?"Flumen coerce supposita strue,"Fontem impedita coge retro via;" An non ille vel illud"Rumpet? vetabo fulgere Solis aut"Lunae, aut micantum lampada siderum?" Frustra. sed neque fumus" Separarier igne quit.Quanto minus tu stinguere calleasIncensa primi semina fomitis. Queis BOISSARDUS inarsit Impotente calentibusFlamma? FAINI corda superstitisQueis prosecutus nuper amoribus Est, defleta sine iisdem Prosequatur amoribus.Laudent FAINUM carmina sospitem,Laudent Fainum carmina mortuum: Collaudanto FAINUM Ceteri quoque versibus,Boissardum et ipsum. Si ter et amplius,O umbra, felix ilicet audies Talem nacta poetam, Qui perapposito canatLaudes Faini carmine sospitis,Laudes Faini carmine mortui: O VERONA parens, tu Tu beatior omnibusFerere punctis, quae potuit bonoTalem Fainum sideris omine Produxisse sub auras; Cui neque inferias negetBOISSARDUS oris hospes in Italis,Et cui parentent rite tot exteri, Ignoto licet. At me Teque, Pieriis diuExculte CLAUDI pectus ab artibus,Verona numquam iure dehinc, suo Civi funeris ergo Defuisse, queat queri.Iam persolutum est Manibus inferis,Quidquid rogali nomine Manium Debebatur amico Optimis ab amiculis.Tu dege salvus, nec treme forficemVitae imminentem, stamina serior Dum centesima nerit Funebri Lachesis colu.
AD IACOBUM STRADAMMANTUANUM.
STRADA, florentes prope MantuaniMincii ripas sate, RomulaequeUrbis ornandae studio per annos Dedite multos:Quale tu quantumque, per universiTerminos orbis, tibi comparabisEt decus nomenque; in apertiores Luminis aurasCum sines exire libros, vetustisLitteris priscisque notis refertos!Quam bene et sancte meritus fereris De grege docto,Qui charactera studet aemulariMoris antiqui, Latiaeque linguae!Quid per EuropamLibyamve, quid perAsida terramRestat, inventum tua cura quod nonIam vel excusum graphice affabreque,Laude cum magna dedit, inclutoque Artis honore?Obruor tantis ego totque rerumCopiis, mirorque magis magisque;Tot recensendis, quibus arca abundat, Millibus impar.Ecquis hicSTRADAE cupidus laborumNon videt praestare favere lingua,Quam de conatu strepitantem inani Paucula fari?
IN ITER RomanumCAROLI SIGONII.
BONONIAE valedicens Matri studiorum Liberalium, SIGONIUS Urbium principemRomam petit, additurus Iubar aureumApolliniPalatino, Doctisque Camenis Gloriae futurus. En abit Ense praecinctus! A-PENNINE, cacuminum rex, Quot in AusonumPlagis iugosa praeruptos Obtendere caelo Vertices videntur extimo: Sterne mollem viam Hinnis facilemque vecto- ribus, integrumUt artubusque membrisque Cunctis, sine quavis Lesione, tam pium caput Uls eat, quo velit Desiderii Cupido Iter exsequiAlacre. sic tibi nimbus Non exedat anfra- ctum procellifer, nec uda vo- raginosi specus Vestigia ninguido subIove lubricet.Bene est. iugis superiectisFLORENTIA bella Hospitem libente suscipit Sede. VICTORIUS, Victorius ille Petrus,Pylii senisComas et ora cycnea Blandis referens ob- tutibus, seni benigniter Gratulatur. ducisTusci favet aulicus grex Meritissimo.At ille, multicolles quiSENAS venienti Obvius fit, ac salutifer Dexteram prensitat Testem fidei, quis est? quis Dabit hunc mihiVirum vel ante Septembrem Nosse propius, VI-CTORII SIGONIIque ami- cum vetustissimum? Hornos prius o racemos Metere abstineBacchi minister Autumne, Quam moenia Brenno Structa quondam aprico in aere Laeter indugredi. O quae manus eruditorum Animis bene-Volis Quiritium praesto Canos venerabi- tur tuos, feretque laude vel Septimae celsius Sphaerae ordinibus, SIGONI Celeberrime!Ibi videre MURETUM est Civem Tiberinum,GAMBARAM-QUEBrixiae decus Grande, BARGAEUM item Cynegeticw parentem Tibi surgere inAmplexum et osculum. Fallor, An ipse Podarces Vatis ANGELI catellulus Flexilem codulam Vibrans, itidemque laeto Pede saltitans,Tuo quiritat occursu Loquax, genibusque Accidit subinde, et indidem Quamlibet serio Cum verbere vix recedit? Animalculum,Quo virgines novem ludo ho- ras fallere, nec nonPallas ipsa, et ipsa Cynthia Rite possent. Age, Num Fulvius absit URSI-NIUS, HymettiosFavos Maronis illectu Praelambere cuppes? Num tot alta quaeso nomina Plura, multo quidem Maiora meae pusillis Citharae modis,Probare gratiosis ab- sint nutibus opta- tam tui, favente caelitum Rege, praesentiam? Altos ut avebis attin- gere cardines!Revertere o citato mox Revertere passu, Afferens ab urbe Thybridis Huc tabellarie Iucunda nova audienti; Nova protinusUt sospitato avi dextraMelismata pangam, Grata, ceu prius, SIGONIO. "Res gravis longum iter: "Contra volupe est amici in- "columis salus.
AD HERCULEM CIOFANUMSULMONENSEM.
NASONEM ab ima valle silentiumVidi reversum, crede CIOFANE; Primamque Musarum loquentem (Nam lateri comes ibat) hausi.Mens insolenti percita numine,Dulcisque somni munere laetior Gestit triumphans. Euge Clio! Euge redux OvidiLatinis!Ille et virenti purpuream comamVinctus corolla, et qualis imaginem Incisus affabre decoro Vultus in aere refert, eademStabat relucens. quippe IugariumPaullo ante vicum nosse cupiveram; In cuius ora quondam amoenos Ipse Lares habuisse fertur;Quin lucubratas tum quoque videram,Non absque nava Pallade, paginas Laboris immensi refertas, Carminibus sibi restitutisMutata formae corpora fantibus;Itemque coeptos haud male Tristium Te corrigi censore libros, Incolumes ope Vaticana.Sic ergo praesens me soror alloquiSuavis Thalia. Vindice quo stetit Divina Romanis poesis, Quoque obeunte, columna templiNostras ad aras intima concidit,Naso est hic; hic est Naso, tenerrimi Auctor reformatorque versus, Lacteolaeque pater loquellae:Quem praeferendum te puero, o sacerAlumne, cunctis haud dubitaverat Aequalis aetas; idque tute Ob fluidae facilisque venaeRivos perennes mente ita fixeras,Ut nemini plus annueres, neque Magis faveres. illiusque Usque Elegos adeo probabas,Ut huic studeres esse simillimusUni; licet nunc aptior arduis, Sic negligenter sic supine Molliculos tetigisse cures.Is te monenti voce rogat, roges,Quei corrigendo patrius Hercules Ne defetiscatur, sed instet Pergere, quoad reliquum examussimAd umbilicos duxerit integrosOpus renatum, post sibi maximae, Quam fama, quam praeses noveni Spondet Apollo chori benigne,Laudi futurum. sic Erato pudensIllum ante cunctos, non sine Gratiis, Complexa sis, Antoniique Casta flagres in amore fratris:Antonii, cui limpidioribusFelix scatebris ungula Pegasi Beatiorem proma fontemAoniae reseravit undae.Quod si retardans protrahet iam diePraeoccupati munia pulpiti, Causatus, aut leges forenses Aut veteris puteal LibonisTenere primas, ac potioribusEsse incubandum: dic age, mensium Triumve saltem quattuorve Praeripere spatium laboret,Dandum relictis sponte clientulis.Nam cur minori quaeso, Quiritium Fastis recensendis, opellae Parceret, arduiora multoAdorsus antehac? cur neque nobilisHeroidum postliminio cohors Iuris potiretur recepti,Herculeo duce vindicata?"Fas est, ut altae fortia moenia"Qui cepit urbis, seu validissimas" Subegit arces, oppidorum" Claustra parum metuat minorum."Utcumque victor se penitrat locos"In subiugatos, laudis adorea" Lactante mentes; dextra numquam" Strenua promeritis carebit.Haec illa. vates annuit, et levesFugit sub umbras. tu temeraria Amice faxis dixerisve Spectra cave cave somniosi.
AD FULVIUM URSINUM, CIVEM Romanum.
ANTIQUITATIS cum Latiae Tum Graiae simul, URSINE Fulvi, Indagator sagacissime; Idemque pater omnium Elegantissime elegantiarum, Venustatumque leporumque:Si vera fandum est; emoriar, Iucunde nisi tecum perennes Optem vitae, quot irent, dies Traducere, modo hoc sinat Destinatum meae profectioni Remotis curriculum metis.Saltem o liceret, per specua et Abstrusas penetrandi latebras, Ferri compendiosa via; Saltem et celerioribus Tortuosas reciprocique flexus Equis divertier ambages!"Occasionem negligere" Damno est. damna resarcire nullum, aut" Vix serum, lata tempus valet." Quae me remora lentior" Tardat? Horas it hora comprehensum," Suos et consequitur fines:"Fini negata, quam peto, me" Fors et Lubricitas, ludibundae" Nurtices nempe mortalium," Lactare vacuis amant" Speribus. sic et arborem protervam," Petulcis fructibus offertam,"Procaxque raptis flumen aquis," Ori illudere dexteraeque curtae" Diis invisi ferunt Tantali," Frustra capere, quod cupit," Appetentis. Renitor, at recello;" Reluctaturque recellitque"Contrariarum temo volun-" tatum. sed ratio iudicare" Non semper provido sensuum" Futura moderamnine" Callet eventa; nec statim, gemellae" Viae divergia Lynceis"Obiecta perlustrans oculis," Indicare potest, utra fixis" Sit degrumanda calcaneis:" At saepe numero, sine" Callis electione, rectiorem" Pedes ipsimet apiscuntur.O dexterae nec sortis egens Nec laevae metuens, une raro De felicissimorum gregeURSINE; tibi patriam Urbs vetus Romuli neque invidere Quietem, nec potis est partamLivoris ater laedere dens Famam, perpetuis consecratam Aetatum saeculis. Me sine, Me quaeso sine dissitos (Quo libens cumque proripit cupido) Ab oris Teutoniae tractus,Terramque nondum luminibus Visam invadere; Byzantiumque Traiectis aequoris fluctibus, Et pervetera Graeciae Urbium claustra, et insulas, ocellos Marinae Thetyos, ardenterLustrare aventem tunc revoca Demum, cum male pertaesa longi Erroris membra iam iam quasi Fracto, genua non virent Amplius; fronte contrahente rugas, Et albos crine nivis floccos,"Ne, multa secum incommoda fert" Inquies animi corporisque" Externis heu labos in locis." Quid tum? mulieres domi"Vitam agant desidem: viris in orbe" Voluptas sit peregrinari.
AD LAURENTIUM GAMBARAMBRIXIANUM.
QUI puer viridissimo flore timpora vernans,Misnici propter vada nota Moldae, Ubi se Cycnea vallis Induit arbore multa;Naviter studui sacros imbibisse poetas, Docta quos prisci tulit urbs Quirini: Itidem recentiorum Gustum ego semper amabamExperirier obvium; quippe cui bona cupes Cum bonis condire sapor palatum Alacerrima incitarat Prolecebra. Ibi praeterCeterorum, etiam satur Zanchiana, tuaeque Mulsa festivae memini Camenae Ita nostra delicato Imbuere ora liquore,Ut, semel quod inhauserat mollicella refertum Nectaris grati mea lingua succum, Inhiaret usque dulci Tinguier hinc meliloto."Sic Hymettia numquam apes abstinebit odorum," Involans nunc arboreos vigores," Modo prata, nunc et horti" Culta, nemusve Matinum"Undecumque avidae libet, libat. Ulla Napaeae "Furta nequiquam sibi facta flebunt; "Nec Hamadryas queretur "Indigenae thyma silvae"Devorata; tenerrimis nec dicam volucellis" Chloris impinget graviore multa," Apud arbitras luendam" Lite superstite Divas.Idem amor iuvenem tenet candidissime vatumGAMBARA, spretas Heliconis artes Studiosius colendi,Aonidumque latebrasSicubi fruar, otii laxitate, sequendi: Sive nascenti hoc genitalis horo- scopus, alba cui supini Tum comes ivit OlorisStella caelitis, inserit; seu Fidicula clarans Vatem, amicorumque gregi refulgens, Domui facem benignam Undecimae indidit, ultroIuncta Cyprigenae Deae, Solis inter apriciArcadisque ignem radiantiorem. Iuvat, ac dehinc iuvabit Luxuriare gulosiSuavitate cupidinis, Musicique leporis" Gratia.Sane, quota quaeque vatum est" Gula, cui sit Hippocrene" Una siti relevandae;"Quamve consatiet lepos unus? ardor in omnes" Omnium promiscuus illecebras "Laticum dapumque saevit, "Pierio sale tinctas.His frui mihi commodis, hac senescere vita Donet o Fati stabilis potestas, Domito feri Gradivi Falciferique furoreNoxio senis, et venenum acre subtus alente Sibili cauda vetita Draconis Referire: quanta quotque Intemerata voluptasPossidere sinet bonorum aggregata recentum Augmina, extento sine clade cursu! Patriis amoena MAENI Brachia cognita NymphisNaidumque choro, meis forte cognitiora Neniis fient, fluviique TusciTiberina dispari vir- tute lacessere quaerentCornua. ast ego suaserim continere lacerti Robur; infirmasque valentiorem Petere, in gracillimorum Vertere corpora vires.Siverit male sanus hanc barbiton mediocri Livor intactam fide, dentiumque Acuisse differat vim; Cycnum imitabor ovantem.
AD ACHILLEM STATIUMLUSITANUM.
NON queo non amareAc quidem supra, iuveni quam licet expeditve, Illa ficta numina, Favore quorum candido poetaeNitimur, incitatiSive naturae rapidis exstimulantis oestris Corda, sive siderum In ima agentum, nosque provocantumVi tacita, silentisSpiritus auras animare: et rediviva chordae Barbitis novae dare Quondam sepultis plectra; pectinemqueInsolitis hebentem, etTam diu mutum vacuis non cohibere filis. Sensit ardor hoc tuus,STATI, virentem fervidus iuventamAd teneras amandumGratiasMusasque, suis sollicitasse flammis. Scit Tagus, scit aureoAnas fluento, quam celer sub altaSe tuus aestuosoImpetus cursu tulerit culmina virginalis Montis. haud avere sicElea palmae victor expeditaePraemia visus olim,Fortior suetis sociorum agmina praeterire Calcibus: nec alites Pernice diversum obvios volatuSic superasse ferturAcer Aurorae sonipes, Bellerophonte saevam Perdomante triplicis Frontem Chimaerae. Cernis o ACHILLE,Dirius ut ChimaeraAtticas monstrum pueras Barbaries rapacum Impetiscat unguium Iniuriosa trux aduncitate?Pectus et os leaenamInduit, partes mediae tergus olentis hirci: Bestia ipsa noxiam Intorta caudam postumo dracone est.Mutua gloriaborTela Pythonis domitor cum dederit, futurum Ut necanda sub pedes Si non (ut hirta est) concidat repente;Attamen ictuum viPlurima, circa iecinus, sic dabo vulneratam Sauciamque, ne cito Atrae residant ab tumore plagae.Tu veterane milesPraeveni tironem avidis (quid remoraris?) armis. Debitam praeoccupet Laudem hasta FrancaePelias sarisae.
AD PETRUM ANGELIUM BARGAEUM.
ANGELI, Graiae columen Romuleaeque linguae, Sidus Etrusci geniale caeli; Aliusne te videberis, Ac prius exstitisti?Aut meus planeve tuus subdubitabis esse, Deditus totus mihi, debitusque? Fuit, ut vel oris arbitra Flexanimi loquella,Dum forem praesens, traherere usque adeo; vel exin Arte mutarere meae potenti Zygiae, sonisve nuperis Illice melle plenis,Pristinum exutans hominem? pol, tibi si qua, suavi Rore pocillum bene temperando, Labra delibuta reddidit Nectare succulento;Nec manus Circaea fuit, nec mea, cui madet vix Unguis extremi digiti; sed ipsaEratus fuit tenerrimae Candidior ligustrisPalma, et intactis nivibus purior. Unde norim, Quaeritas? Mensis puerum sacrarum Adhibere me viraginumPhoebusAtlantidesque,Praesides veris studiis ingeniisque rectis Ambo, convivam voluere quondam; Voluitque liberaliumPallas idem patronaArtium, nec PegaseaeAtthides abnuerunt. Cernuas stans ante genas propinquus Timor ora subrubescere Mi pudibunda ridet.Haud mora est. limphas manibus dant simul, accubantque Doctus in gyrum chorus eminentem. Aderant et alba Gratiae Timpora flore cinctaeMyrteo; sed Castalidas laurea condecebantSerta. Quid lauti memorem apparatusBona vesca? fungimur dapeCaelite, caelitumqueNectar haurimus. medii namque fere sub horam Prandii Latous, Et huic alumnoErato o venusta, fatur, et Ambrosiae placentamPorge gustandum, et Clario cymbia nostra potu Ore delibanda. sacrum poeta Laticem futurus imbibat, Nec nisi suavitatemSpiret. O qui tunc numeri, qualia verba, iunctis Invicem linguis fidibusque miris Resonare! quantus enthea Vi furor excitarePectus! ah solum memini dulcia. nunc acerbum est Imbui fauces acidas amaris, Neque talibus potirier Haustibus, ac DeorumFerculis ultra. Sed ego te, PETRE, somniorum Taeniis vinctum retinere tendo, Vigilacibus tot in libros Exsolvisse curisGestiens defixum animum. Pone age, pone fesso Pectori magnoque modum labori; Sapientiaeque non nisi Seria cogitantisRite consultus, fatuas insipientis ohe Ferre sis nugas memor haud moleste. Fuerint et ipsa regibus Ludicra saepe cordi.
AD M.ANT. MURETUM IC. ET CIVEM ROM.
QUALEM messe nova raucisoni carminis oscinemPlus nimio desidiae prodigitas cicadamIntegrare cavae stridula fistulaeAllectat crepitacula, Frundes inter amoenas;Contra frugilegam multiiugis trita recursibus Semita navo studio distinet occupatam Formicam, memorem sideris ultimi, Et brumam referentis, et Annum farris inanem:Haud MURETE secus nos (aliis Mygdonias opes Sic coacervantibus, ut sint tribus hae sat avis) Oblitos cumulis aera minoribus Gazam auctura nepotium Privis addere curis,Adblandita meis cantibus ignobilis otii Vere novo sollicitat mirifice voluptas Postvortam sterili fallere barbito, Albos inter amygdalae Flores, purpureosquePersarum frutices. hoc remedI nescio quis Iubal, Aut Iubalis progenie natus, amariores Ad luctus adhibens, aegra retinnulo Imbellis citharae sono Cordis vulnera sanat.Atqui credideram confore, quo me (sed opinio Fallere plerumque homines suevit) ab usitatis Mature vacuum seria naeniis Aetas sponte sua pigro Obtorpescere somnoAd lusus pateretur lyricos. quid fit? ineptius Nunc adolescenturio, cereum agens ephebum; Cui, praeter veteris propositi modum, Imponit variabile Scribendi cacoethes,Verborum neque parcum, neque rerum locuples satis; At satis, ob praeteriti temporis aestimatam Iacturam, venienti irreparabilem Aevo, scilicet et super Spreta lege profusum.Tempus virgineo par decori: quod male si loces Disperit, in prociduas heu metuens reverti Horas; ut tenerum flos Hymeneius Vernans, post violente de- cerptus marcuit ungui.Occludas vigilem cortis avem, quae breviore ni Fauce foret, cycnus erat; quid nisi raucitatem Gingritu strepero prodere amat gravem? Qualem, aut horridulam magis, Olim ingrata sonoreStrumosae volucris colla rudunt, false imitantia et Ipsa cycnum; dum sub aquas mergere rostra suetae, Spirantique vago crebrius impetu A pulmone refracta vox Inconcinnius exit.Da mi guttur alaudae et merulae, daque Canaridos Alitis, et Dauliados; da mihi carduelis Frigillaeque modos, quidquid et uspiam Assorum est modulaminum Concentusve rotundi:Affer praeterea compositos icere Lydios, Et Phrygiae plectra lyrae consona Doriaeque, Et quae mixta cient harmonicum melos: Numne aequatus oloribus Illis, quos Arar haerens,Quos oraeceps Rhodanus, quos viridis Sequana, quos Liger, Quosque Garumna strepitans dulce suis canentes Haurit quisque capax auribus, ac stupens Diductis hiat auribus; Vates Ausonas excorsMusaeosve animos impare certamine provocem, In grave crimenque mei ludibriumque fati? Quamvis elogii me locupletibus Punctis, praeco gravissime, Pollens calculus ornet;Hei, cur hoc tamen errore tua est lapsa novissime Lingua, Melisso variis posse metris eorum Queis indultum hodie vivere, neminem Conferri? fuit, ut genas Improvisa pudorisAspersi mihi rubrica notans, insimul obvio Auriculam nescio utram verbere tinnientem, Perculsumque animum redderet? At tuis Instincta artibus, illicis Haud pellacia famaeTanti est, ut minus illi dubitem credere quam mihi, Qui liquido, quam tenui spiritus ore pressus Arctetur, videam; meque (quod Aiunt) intus et in cute Norim. ne tuus ultraAurigantis amor te Rationis (viden) orbitas Abripuit: summus amor nam sibi praelicenter Sumit multa, sui caecus, in alterum Se Lynceus oculatior. Sensi, sensi ego vestroComplexu, manuum o dextra, toris subtrepidantibus, Pectora constrictus, uti nec simulata verans, Nec verum simulans, is nihilo minus Naturae indicio bonae Coram, iudicioqueNon laevo, numeris ingenue candidus arbiter, Nec sine iusta trutina censor adesset aequus. Quo factum est, ut eo te vehementius, Facundissime TulliiHortensIque sequacum,Deinceps diligerem MARCE; licet pluris et antea Mi fueris, ac fieri quis pote rhetor umquam, Et porro fatear te fore plurimi, Supra quam (quis enim vetet?) Di sirint homini ius.Ius usurpo meum, te venerans ac similes tui;Largus amicorum avidas immodice susurrisAures carminibus pascere, et hoc tibiMuni vertere gratiaeInfantis melos oris.Verum garrio prolixa loquax; et siticen mei Funeris, extra modulos deferor elevorque, Mensurae medium tangere nescius. Vitam quin tamen artis ars Ignorata lucratur,MURETO veniam dante: nisi fors magis audiam Et merito, nugigeras ob blaterationes, Picae, dicier, huic o Taciturnitas Os compesce. Silentium Semper laus sua mansit.
AD FULVIUM URSINUM.
TANTI scilicet aestimas O URSINE meae ludicra tibiae,Illis inter ut intimos Thesauri loculo des spatium? Novum est,Antiquis specimen recens Aequare, et gravibus par leve quidpiamReri; si neque vilitas Pensanda pretio stat, neque granditasVincenda est humili stylo. En lances! inibi pone sequestriumCensuram Cato ponderum, Fascis pondus item pone vicarii.Momentum residis iugi Ansarumque vides? vergat utrum in latusExamen, patet, arbitri Index iudicii. deprimar, elever,Non est ambiguum; neque Si mantissa dari poscitur, ecquibusQuaerendum. tenuis sibi Res ut semper opem flagitat addier!Ut plerumque labantibus Tibicen solet aut cervus in obviumFigi subsidium casis! Rerum nos inopes scruta sequi putatVulgus, belua centiceps; Obscurumque loqui, se quoties inersNon intelligere est pote:FULVI, tu secus ex pectore iudicasEdocto sapientius Moliri trutinam. nam neque BarbarosLaudas, nec Latiae lyrae Culpas harmoniam; gemmea vitreisLynceus, aureaque aeneis, Et quae differitas sit fidis ac tubae,Internoscere callidus. At seu parvus onyx paucave bacculaNostris lucet in ectypis, Seu torni facilis mucro toreumatiErrorem tulit inscium; Seu quaecumque meis versibus afuitIncus: haud tamen afuit Et desiderium et mentis alacritasFingendi Geniis opus Dignum perpetuis, ac celebres virosClarandi; quibus optime Excultis variae dote peritiae,Ad nostri est patefactum iter Saecli notitiam, famaque celsiorAspirat. Sed in arduis Rebus velle, sat est, posse ubi non datur:Contra difficile est nihil, Vires ingenuae cui bene suppetunt.
AD HERCULEM CIOFANUM.
SIC sum, non alius; nisi forsan erro,Mi CIOFANE, dum reor iis honorem Habitum meis ab odis, Quorum nomina dulcibusExornata modis placuit canendoAuditoris ad astra vocare caeli Iuvenem suerat olim Pangendis STEPHANUS metrisArguisse metus nimii, sed audaxNunc feliciter audio; quod disertim Probat eloquentiore Os lingua teretissimumMURETI senis. Haud ego servitutiNatus; quam triviale, necessitate Famula iugi ferendi, Vulgus ponere rhetorumPraescriptis memini. iuvat evagariPer liberrima Thespiadum vireta, Hominumque doctiorum Quantum est devenerarier.Hunc si posteriore loco repostum,Illum forte priore legas; at istum Medio quid interest? Non Hoc ipsum (mihi crede) nonCensurae est, neque iudicii sinistri.Sic natura, rei genitrix, vel ordo Genirticis aemulator, Iustae vel ratio strophesPoposcisse feretur. Api MatinaeSaltus floriferos, et apricitatem Sine nube, nemo quisquam Ut defendere cognitusUspiam est; ita cui Philomela dulciVernans gutture, cui resonans Acanthis Siluisse iussa, dumos Inter, qua volat, hispidos?Fas esto mihi, quae volo, cantitare;Tamen quae volo, non queo posse. Posse Aliquid Dei est, parisve Divis: velle hominum, sui estImpos. Artem adhibe generositateNativa novies generosiorem; Adhibe peculiarem Linguam, non sine viribusAc nervis. fac item mihi singularisAspiret Dea, quae Charitas vel ipsamVenerem suae antecellat Vi pellace decentiae:Affer denique cuncta, quibus iuventamHanc Pandora lacessere millemunis Potis est, ut inter omnes Praestantissima polleatDonis innumeris. age sicne, frustraHeu persuase CIOFANE, sicne reris Mea posse luculente Per praeconia quidpiamSIRLETO, quod eum iuvet, arrogariLaudis? ne, tua me iubeat Minerva Radiis superna cincto Aeternis HyperioniObscura face lampada fenerari.Nos scintilla sumus, modicaeque lucis; Cinefacta quam favilla Mox funebribus obruetUmbrartum tenebris. Oculos minutos(Immo vix oculos) hebetatus, ausim Adeo mivante vultu Solem velle CalabriaeIntuerier? O aliis licetoOratoribus, atque aliis poetis, Graviterque dexterequeSIRLETI memorabilemLaudum dicere congeriem. CicutaeHoc infantius est et inanius, quam Ut ad elocutionem Quidquam sit sonere efficax,Tanti quod faciat decori evehendoViri; nedum aliqua sibi Tullianos Lyra quei pusilla sumat Aut Lesboa agiles fideAdaequare,vel ante quibus iam abundeTam clarum caput eximiis sacratum est Numeris, dehinc vel altis Sacrandum veniet modis:Tantum abest, ut in arduiora avenamSperem rusticulam mage ceterorum Penetrabilem futuram. Curto me pede metior.
AD M.ANT. MURETUM.
AMICE Gratiis, Amicior Camenis, Amicissime PhoeboMURETE; quid tuum melismata Poscis Melissum,Sonante cui lyra Quaterna vix in anno Restant condita toto? In rebus aliis occupatior IndiligentemMusis, ut assolet, Navasse mente curam Remissa fateor: sed Neque illa, quae priore lusimus Aetate, praestoAssunt, et haec meis Cum versibus sub urbis Reliqui Patavinae Custodia. nunc mutio. Simul Ut suggerenteNovos Apolline Cantus, alacre guttur Haec silentia rumpet; Symphoniarum compotem tuum Non reddem olorem?Pennis Caystriae Avis tui capilli Albent: ipsa corallis Rubentiora labra vivido Florent honore.Reclusa fontium Tibi scaturit unda Limpidissima: nec te Perennis Arpinate deserit Vox tincta mulso.Tu digna Gratiis, Tu digniora Musis, Tu dignissima Phoebo Cantas. ab ipso te quod optimum est Posce et reposce.At interim tibi Grates agam necesse est; Haud indigna typorum Quod arbitrare nostra carmina,Isque doctiParas MANUTII, Tamquam alteram parentem, Nixu conciliare Pulchro officinam. Fungitur tuo Iam MARCE suasuMinerva sedulae Vicem obses obstetricis,Lucinaeque levamen Implorat, atram deprecata vim Abortiendi.Venus venusta adest; Favoniique mollem Favorabilis auram, Vitamque Genium liberam petit: Se liberalemUterque praestat. O Si quid patrem refertis Vel dulcedine linguae, Vel suavitate, vel poeticae Artis decoro;Aut (quod caput rei est) Si vatibus vetustis Nemo degenerasse Culpabit; usque et usque vivite, et Diu placeteFetus tenerrimi: Diu placete FrancisFrancae pignora mentis; Sentire nec vobis sit invidam Sortem novercam.Si vos adoptat Urbs, Et civitate donat,MURETUSque disertim Probat: vel inter Barbaros mori Patrem iuvabit.
AD CAROLUM SIGONIUM.
FECUNDA rerum perveterum DeaNobis historicas rursus opes, recens Aeternitati consecrandas, Protubit e pluteis MinervaSigonianis. Quae nurus obsecroSeu Romana fuat seu Patavina, seuBononiensis, tot virenti Pignera progenuisse calletVernans ab aevo; quot tua, candidasLedeorum imitans scilicet alitum Plumas, inexspectata fetus Canities peperit, SIGONI,Aut parturibit postmodo? Ceu solumFelix sponte sua, nemine semina Credente, fruges atque fructus Purpureas inaratum in aurasPriscis colonis reddidit: haud secusPer se cultus ager pectoris en tui Humectus ultro, floridoque Germine luxuriare suetus,Messem metenti fenerat uberem,Quam non falce frequens imminuet manus; Nam laetus augescit, nec umquam Indecore sterilescit arvoNovalis. at ne, dum rapidis furitFlammis Icarii lingua protervior Canis, Cleonaeique saevit Insolitum cor atrox leonis,Conduplicatis sideris aestibusFundus prae nimio fors capiat calore Enorme detrimentum, et ustas In cinerem redigat medullas"Ardor, cave sis. Res tenera est pii"Compages cerebri. laeditur ilico," Postquam vel Arctoas pruinas" Vimque frementis Apeliotae"Sensit, vel ignes Hesperii Noti;"Aetnaeasque faces flamine follium" Auram adbibentum fortiorem" Acmonidae grave ventilatas"Tentavit. atqui pol nisi Iuppiter"Praegnatis gravidum verticis ut tulit" Fetis Minervalis puellae" Seminiis uterum, sibi ipse"Tum temperasset, fulminis ardui"Vitans tela trisulca atque tonitruum" Crebros fragores: noctiluca" Extimuisset abortionem"Tam delicati sincipitis vides,"Ipsis ut noceat saepe Deis sui" Neglectus; humanasque mentes" Saepe diuque fefellit error.Quin Herculanis functe laboribus,O pulchrum caput, o pectus idoneum, Captas honoratam quietem? Quin rudis arbitrio fruendaeDonaris? Eccos, qui tua CAROLEOptant, si liceat, tecta frequentius Invisere! eccum me, petentem Ut minus et minus occupatoTecum loquendi vel per epistulamDetur copia, vel carmine; si neque Gratum mel abscedit palato Suavidico, neque apum strepentesAurem susurris immodicis gregesObturbant. Equidem quidquid erit favi, Quo stillat imbutum Melissi Alvear, opto tuos in ususVergat, SIGONI. quin et apricitasLibantum thyma, per roribus uvidam Herbam, sereni filiarum Aetheris haud inamoena vestrisSit commodis: at nec senii vigorSublestam meritis exhibeat fidem. Iam lampas aethrae concitatis Sol medium prope tangit axemRaptus quadrigis. quantus ab igneisCandet flammipedum Mulciber ungulis!" Suspendo sub lauru chelyn: nam" Quod requie caret, obsolescit.
AD ACHILLEM STATIUM.
STATI, Socratico praedite pectore,Ambrosiae libis dulciculis satur; Ecquid pascis inanes Suavitate famelicos?Ecquid rorifluo nectare permadens,Arida siccatis pectora faucibus Aut promulside tinguis, Aut madoribus imbuis?Me desiderium principis urbiumTangere si Romae, sive tui calor Accendisse timeret Impotens; avidis egoNepenthes liquidum combiberem labris,Immodicos aestus diluere efficax. Sed nec limpida SENAS Irrigans aqua fontiumVenis innumeris, nec potis ipse-metArnus, Ilisseo flumine gratior, Restinxisse calorem Fervidamque cupidinem.O quantis iecur hoc torreor ignibus!Hic animus quantis vapulat ictibus, Dum vestigia nostriThybris adrevocat pedis,Mentem deliciis proliciens meris,Ac fore promittens, ut fruar affatim Queis tot pulpita librisVaticana superbiunt!At non tam reditum pollicitus tibiSentio, quam spectris ob memorabilem, Virtus quam tua prae se Fert, amicitiam trahor.Haec pol spectra levi timpora somnioSuaviter evinctum sub requiem iubent, Quei iucundum iter istuc O ACHILLE redhostiam.Festivae Dryades, quas nemorum colitTusca Deas tellus; vos et Oreades, Quas Florentia adorat, Collium cata numina,Me (quid differo?) me quaeso remittiteLeniter offlexae Ianiculi viae; Hortos unde salubres, Aureisque virens citrisInspectare nemus detur; et ItalosCarmina Lesboo pangere barbito Scitos, non sine doctis Aemularier artibus.Nymphae blandisonis Thybrides audientVocibus hiscentem; notaque vatibus Priscis antra cupitum Impetrabilis otiiStratum sufficient, bacchare et herbidoFloris odorati germine consitum; Floris, quo Meletusa Fascinum fugat, et meisDefendit streperum cantibus oscinem.Fallimur, an linguis oreque iam favet Grex optatus olorum Candidissimus Ausonum?Inter quos senior, non humili sonoStridulus, argutum sed similis tuo Clangorem Venusino,LUSITANE volas cycne,Fingens dulce melos. Quod tua si meumTemperet os mulso Gratia, non ego Non aut anseris instar Aut onocrotali crepem.
AD M.ANT. MURETUM.Cum mitteret ei cantionem quinque vocum, cuius initium NYMPHA.VIRGINE pro MusaNympham tibi mitto MARCE: Nympham Exosculari virginem pudenter Memento, suavitatis auceps:Nam facere hoc impune licet, licet ille virginalis Chorus Camenarum assit, assit augurApollo, Gratiaeque castae.Et PhoebusMusas amplectier atque suaviari Solet pudice, Gratiasque caste; Ipsamque Cypriam decenter.Mutua si lentus retrahes labra; te novena turba, Te basiabit terna, et ipsa Cypris; Colloque de tuo gravatimSarcina pendebunt oneraria; nec, licet reluctans, Excussa quibis tot dare obviorum Centena millia osculorum.Lassula desierint ubi numina, basiorum abunde Rorem fluentem grex novenus, ipsae Mulsum omne Gratiae osculorum In latices manante meros tibi semper ore linquent,Venusque nectar omne saviorum. Dignam o rebellione poenam!
ADPETRUM VICTORIUM.
UT CERVA cursu fessa, sub Caniculae Flagrantis ortu fervido,Alsae scatebrae, qua gravem levet sitim, Rivos salubres quaeritat:Sic Musa nostra, siccitate siccior, Moraque longi temporisIam fracta, lymphae pura VICTORI tuae Toto petessit pectoreFluenta; lymphae, quae tuis haud secius Manat perenne ab oribus,Ac fontis unda limpidi, quam perculit Divina virga AmramidaeEx rupis antro. sicne iam cogar mori? Sic heu sub Orci pallidamMittar lacunam? non ibi me Tantali Exspectet amnis: non ibiLethes amara faeculentae pocula, Nigrumve Cocyti bibamSulphur, picisve luridae carchesia. Non hac pianda mors mea estPoena. luant haec improbi, infortunio Adversa quos mactet Dea:Bonos sequatur sors bona. at mi lucidis Caeli recepto sedibus,Candente qua liquore flumen lacteum Irrorat igneus faces,Fauces rigentur aridae. Prae lacteo Illo Deorum flumineFons Hippocrenes sordet, et sordent aquae Mentitae aquae Permessides.Tum cor refectus, debilique alacrior Prendam vel Orpheae lyraeSonora plectra; concinens, ut vividos Dei ministret filiusAmnes catervae segregi fidelium;" Quos qui sit ubertim potis"Hausisse nullos is pol umquam sentiat" Siticulosae anhelitus"Linguae; sed eiusdem scatente fontium" De ventre manent affatim"Latices beati. Da precor, precor PETRI Tales ab undante excitosPotus canali: Musa nullam postmodum Te poscet arens hydriam.
ADHERCULEM CIOFANUM.
INTER praecipui valoris Monumenta, CIOFANE,Romae visa mihi, nil equidem meos Plus oculos animumque pavit, Quam Vaticanae prisca volumina Bibliothecae.Debetur memor, ob librorum Avido exhibitam dapem,RANALDIS merito gratia fratribus; Quos volo perpetuum vigenti Humaniores ornet in exterumSULMO corona."Antiquas alii stupebunt" Statuas, vel imagines" Trunca nare, situs quas veter obruit." Sunt, quibus effigiata miris" Oscilla monstris complaceant, opus" Non sine sumptu."Nos contra, simulacra viva" Charitum atque Aganippidum," Miramur studiis corda reconditis" Apta operisque laboriosis," Nulis tacendos temporibus viros;" Qualibus aetas"Ad Thybrim neque doctiores" Hodierna, neque aspicit" Ornatos magis, aut ingenii bonis" Pluribus eximios. CreatusURSORUM alumno stemmate Fulvius,ANGELIUSqueBargaeus, columen PelasgaeLatiaeque poeseos, Haud postrema tenent; tu neque Marce, cui Barbara MURUS aenus arcet; Nec Lusitani nomen ACHILLEI Ultima cludit.At cui te memorem secundum,Calabri patris Ennii O SIRLETE sagax et popularis, et In veterum penetrare chartas Nec lentus hospes, nec Genios catax Quaerere priscos?O quis me reducem sub alti Adytum Capitolii, Seu Laurentia delubra, Penatibus Sistere rite tuis; quis intra Conchiliati quit propylaea sub- mittere tecti?Ad palatia ductitatum Tua me voluit quidemPaeligni digitus promptior Herculis; Sed (liceat mihi vera fari)Aurora tantae splendida purpurae Tam radiosoFulgetro radiantis abster- ruit. Ecquis enim iubar Solis flammivoma lampade fulgidum, Impavidus licet, irretortis Obnixe ocellis aspicere est potis? Adde pudoremMusis ingenitum. vetabat Pudor ille sub aureosSIRLETI insolitum ferre pedem Lares:" Advena namque potentiorum" Saepe erubescit tangere limina," Moris inaudax.
AD ACHILLEM STATIUM.
UT vivis, ut vales STATI, Fervidos aestus Magis magisque Accendente Sirio?Leo protervus ignitam Ventilat caudam, Iubaeque villi Scintillas vibratilesTorquent. vides, ut ex limis Flammeum fulgur Prosultet hircis? Arescunt mala sitiHerbae; fatiscit omnis flos; Languet heu thyrsus: Hiant Napaeae, Exsucca est Hamadryas.PalesCeresque cum Baccho Humidum implorant Vix semivivi Prae calore Veiovem.Aura o beata, mi paullo Alsius spira, Geluque miti Sidus acre tempera.Ut cera liquitur pallens, Sive Vulcani Seu Solis igne Infestata torrido:Sic ustulata, vae, sensim Diffluit nostri Medulla cordis, Ad binae faces ferae.Maligna monstra, terrarum Annuae pestes, Parumne saltem Aut nihil remittitis?Ceu teda, flagro; ceu fornax, Ardeo; fornax Bituminosum Pingue avara lambere.O (namque diffugit vita) Si qua te cura Tui MelissiLUSITANE nunc habet,Hauri (quid ambiges?) hauri Mox caballini Fontis liquorem, Corque asperginis sacraeRefrigerans riga lymphis. "Res pia est, ultro"Restinguere atrum"Ardentis casae rogum.
AD PICCOLOMINIOS.
SI QUA est adeptae laudis adoreaPraesignis urbs aut gens, in Etruriae Educta verrucis amoenis, Comis alumna novem Dearum:Pol vestra gens est, o genialiumSanguis parentum PICCOLOMONIDAE, Vestraeque SENAE, Gratiarum Deliciae, decorisque TusciVernans voluptas. Quot celebres viros,Quotque erudito pectore praeditos, Virtute et illustres avita, Utraque saepe tulit feretque!Hos inter insignem exseruisse seFulgentiori vertice SILVIUM Quis nescit AENEAN, ut astris In reliquis oriens OrionSolet, micantis tegmine balteiCoruscus? at (ne commemorem morans Omnes) ALEXANDROPatrarum Praesule, quod decus arrogatum estVobis, et orbae sidere patriae?Quae canna digne scripserit illius Laudes? quid orator diserte Fabitur eloquio potentem?Quisnam ore vates mellifluo canetVatem, ut meretur? Vos, quibus affatim Assueta inexhausto laboriPieris ora canora dulciLiquore fontis Castalii rigat,Suavisque Pitho flexanima dedit Mulcere dias voce mentes; Dicite docta cohors, ut illumSecundiori Pallade prosatum,Farique Tuscis eximium sonis Interpretem clararit almae Iudicium Sophiae, styliquePurus character. scilicet ex suiStagira civis fontibus haec ait Perenne derivata ductu Flumina limpidioris undaeManare, numquam destituentiaeCursum; sed ultro prona, fuga sui, Indefatigatas ab antris Prolicere scatebras Achivis."Tantum potest vis ingenii sagax,"Quod vivido Horme traxerit impetu:" Horme docendorum magistra," Atque eadem bona disciplinae"Ministra, Technes filia candidae.Haec nuptui quondam Encephalo data Fratri Minervae luculentae, Omnivolam peperisse ferturIntaminato sub cerebri tholoNoesin unis partubus, et suam Gemellam Epistemen; utramque Artibus ingenuis politam,Utramque lingua plus quoque simpliciLoqui peritam. cognitio omnium Hereditatis iure privo Post utique ad facilem repertuLata est Alexandrum. O caput, artiumPenu bonarum, morte quid occubas,Manes profundos atque furvae Regna petens taciturna Noctis?An comitatem, qua nituisse teVidere Musaeque et Charites bonae, Sentiscet Umbrarum severis Turba pedes religata vinclis?Ah, non mih sit credere eatenus,Tam lucis altae nuper imaginem Ivisse sub terras cadutam: Ni per inane prius levatumTe Vesperugo transtulit ad domosSecum aut Sabaeas aut Nabatheias. Tu quippe, Tithoni vieto Corpore inutilibus senectaeMarcente ab annis, iamque diu suaeObire gnarum munia regiae Quaerente praefectum, modo audisMemnoniae moderator aulae.Quo purpuratis cumque gradum rotisPudenter Eos fert Hyperionis, Sectare (nam fas est) ad ipsum Aureoli penetral cubilis.Princeps eidem candidulas manusExoscularis, dum roseis labris Mandata Phoebo, seu Iovi, seuMercurio Dea perferendaIubens, amice te capit arbitrumIn consulendo. Nunc age victita, Divis propinquus, mustulento Nectaris ambrosiaeque dono;Novisque caelestum indigitarierConsuesce vocum nominibus senex. O si vel haec haurire saltem Aure levi cupido liceret;In codicillis singula cedrinisScalpro notarem fixa adamantino, Haud in palimpsestum scabratum, Aut bibulum philyrae cucullumRelata. verum tu mihi caelitusImbrem canenti nectareum applue, Guttis ut aspersum minutim Mollibus hoc melos, euge, melliGentilibus sit PICCOLOMO tuis;Serosque tecum perpetuet dies Vivente semper, fama vestrae Laudis ut omne viget per aevum.
AD M.ANT. MURETUM.
ABSTRUSAS specubus feras In saltu viridi, vidi ego somniansCircum dispositis plagis Captantem, catuli non sine naribusUmbri. parte alia, tenax In viscum volucres oscine simplicesIllectante, latusculum Auceps frundiferis, insidiarum amans,Involvebat amictibus. Illum bestiolae suffugere, hunc sequiSudi filiolae aeris." Haec cernens, Dubium me et creperae vicis,"Inquam, qui fugio procul" Quae sectanda; sequor quae fugitanda sunt!"Frustra venor honorum inops" Praesignes titulos, quos mihi forsitan"Spes obtingere posse sit" Nulla usquam, nisi Fors obtulerit bona"Nembrodi similem manum;" Qua venante cadant singula prospere, et"Casses advena praeda non" Frustret. Ludibrio est occipiti levis"Divae, quisquis iners comas" Prensare explicita fronte volubiles"Sic neglexerit. interim" Errans illa, globumque instabilem rotans,"Vertit vela retro, bonis" (Quamvis caeca volat) invidiosior:"At demens nihilo minus" Fortunare malos ocius occupat.Tu (nam deseruit fretum, Et terras habitat, te propius) libensMi MURETE rape o rape, Quos Occasio fert obvia, mutuoCum molimine CASTANAEI, Opportuna dierum, et celerem fugamImperterrite lubricae Interclude Deae, retia perticisTendens fulta fidelibus. Stent iuxta calami glutine viscido;Queis implexa vibratiles Cincinnos, tremulis motibus haereat,Alas concutiens vagas Nequiquam, et misere deproperans viam,Qua festina protervitas Expertem innocui consilii trahit.Captae quo minus imperes Quantumcumque velis, quis vetat? AnnuetUltro scilicet, et tuo Me voti faciet nomine compotem.O qua tum celebrem lyra Cum FaunisSatyros, quidquid et AntiasLucus gignere numinum Antiquo potuit rite sacrario!In primis memorabilem Praebebit tibi se PanTiberinus, etAntistes, Laterana cui Parent Romulei iura palatii.Si quid scitis haruspices Veri, quod lateat; si quid et auguresNon falsi; in medium precor Huc adducite. nam Cres quoque perperamQuae praesagia dixerat, Eventus, minime vana, dabant suos.
AD CAROLUM SIGONIUM.
SENIS relictis, quam libens urbem incolo, Pulchrae smaragdum Tusciae,Cum me rogassent optimi iuvenes duo, Amoenam ituri Felsinam,Ut aliquid ad te litterarum tempori Docte o SIGONI scriberem:Manus papyrum laeva, pennam dextera Ut sumpsit, hocce quod videsVisa exarare est. nam salutabunt meo Te plurimum illi nomine,Simulque (commodo quod o fiat tuo) Vel quattuor per otiumTribusve saltem versibus respondeas, Tuam obsecrabunt Gratiam.Tu singulari comis amplexaberis Humanitate, qua soles,Musis amicos, ac dehinc HAENZELIOS,Suevorum in urbe prosatos,Ulyssis ALDROVANDI in argutos Lares Duci iubebis, tot ferasPisces avesque, genus et omne denique Visum, quod illius sacrumMuseon ornat, cum metallorum strue, Plantisque et aliis plurimis,Quae diligens vir ille non deperdita Collegit opera tam diu,Tamque eleganti servat istaec ordine; Scriptis et illustrat suis.Hoc impetrato, mi SIGONI, tot tibi Debebo grates reddere,Quot ALDROVANDI continent vivaria Avesque piscesque et feras.Parum est? omissorum usquequaque suppleant Faxo Melissones vicem.
AD REINHOLDUM HEIDENSTENIUMREGIOMONTANUM.
RHENOLDEmontis laus nova Regii,Guttae beati glutine sucinae Glessoque odoro; qua profundis Stagnat aquis pelagus Borussum:Quid lentus algas Hadriacas teris,Post visa Romae tot monumenta, post Lustrata pridem semiberae Moenia Parthenopes; et illis,Utrumque litus quas habet, urbibusFelice tactis calce? Vocat, vocat Te pulcher undis AbduanisLarius, indigenisque pulcherNymphisLemannus; non ut ibi diuMorere (quamquam, si libeat morari, Ecquis vetabit?) sed per urbem, Qua Rhodanusque rapax, ArarqueMiscetur undans, Gallide nobilemMerce, expeditis cursibus impiger Ad iure consultissimorum Principem iter generose pergas.CUIATE lingua naviter audiesFas explicantem? qua laqueos manu Griphosque reddentem abditarum Legum (opus acre) cito exsolutosCernes? Aper non sic CalydoniusRupisse tentas dente ferox plagas Narratur, Aetola severam Cuspide praemeditante plagam;Ut casca turbae retia BarbaraeCUIACII vis mascula discidit Immane adurgens, bestiamque Barbariem dedit interemptam.Olli recentem iam Biturix sacratAram, trophaeo fultam adamantino, Diae sacerdoti Themistos, Non sine odoriferis acerris.Quis propter astat, tura adolens focisFlamma coruscis? SCALIGER an meus? Flos ille vernans doctiorumScaliger, Aonidumque ocellus?Hic est, hic alto ab sanguine principum,Verona queis et Sirmio paruit, Suavemque Benacus recessum Praebuit, atque Athesis receptum.Ito, et coaevo nunc age nuntiumPortato, tres ut iam tenear, licet Invitus aestates petulcis Hospes in Italiae Lyceis.Desideranti visere CelticamTerram secundo, si pote, in otio, Et somnianti nox diuqueSCALIGERI simulacra vultus,Ostenta miris effigiem modisSubdunt amicam. contuitu fruor Illius, ac sermone, grati Nectaris ambrosiaeque pleno.Tantisper o si fata superstitentFrontem eruditam; dum mihi sospites Coram tueri fas sit ambos, Nobile par socium Minervae;Dextramque dextris iungere mutuis:Qua delibutus laetitia iecur, Qua rite vinctus candicantes Frunde comas, agerem triumphum?"Quod hora praesens abnegat, id (modo"Durare possis) sponte sua dare" Futura suevit; temporique" Semper, ait mora, serviendum.
AD PETRUM ANGELIUM BARGAEUM.
DOCTORUM studio flagrans virorum,Atticae parasitus escaeScire ex te cupio, cupitque mecum O BARGAEEMinerva nosse(Si me scire modo, aut meam, quod ipsa Rogat, nosse velis Minervam)Quos Oenotria vestra nunc poetasGraiis educet aut LatinisDecoros numeris. Senex (amabo) Peritissime non peritumInformare libens minoris aevi Sustine iuvenem. NegaresHospitem indigena hospes inquilinum Edocere, quibus vigeretTellus Itala floribus, vigori Prisco iuppiter invidendis?Sed et Pieriae decus catervae Feminas memini eruditoAscribi solitas gregi: quid istaec Aetas fert, quod ad absolutumAccedit Latiaris artis unguem? O mihi liceat poemataAdmirarier extero, Maronem Exprimentia MantuanumHeroi pedis altiore versu, Argutasque fides HoratI!Tu vero quid habes, amice MusisANGELI, Genio approbatumAeterno, quod in hoc et alterum exstes Vivax, ulteriusque saeclum?Si non abnueres, ego hercle nave Curarem tua cuncta bellisExcudenda typis, domum reversus Ad Franci vada laeta Maeni;Id quod nempe bona tibi ipse coram Recepisse fide recordor:Germanos tibi maxime faventes Hac in parte etiam beares.At cur non faciles mihi repertu Lux serena tuos, sub horamDiscessus, dedit expetita gressus? Valedicere nam volebamTam docto capiti, Remi relicta In Tuscos abiturus urbe:Quamquam spero brevi dehinc futurum, Rursus ut Tiberinus amnisIstic me tibi iungat, optimarum Artium ingenuo parenti.Ah! brevi fore dixerim? quot ArnusTyrrhenum in mare volvet undasPriusquam celebres amoena SENAE Diversoria commorandi,Aut FLORENTIA pulchrior retrorsum Ire me patiatur? AddeQuod PISAS veteres, quod his propinquaLUCAE moenia gestio cumPrimae cernere hirundinis volatu. Interim tua fac legamusAut epistolia, aut recentiores (Ad quas te volo provocatum)Odas, aut Epigrammatum venustosAttico sale mille lusus.Tam gratas mihi collocutiones Scito proinde tuas futuras,Ac si me Clarius suis amice Compellaret Apollo dictis:Immo, nec dubitato, gratiores Multo, quam Siculis fuisseMethymneia plectra, quos amorem In sui fidicen canorisIlle traxerat oribus, putandum est: Ille inquam fidicen, repandoPiscis tergore postmodum marini Vectus Taenariam sub actam.Quare si quid amas meos sonores; Senti prolubiumque grandeAc desiderium tui emerendi Ingens, quod mihi flamma veraxSubiicit penitissimis medullis. Hoc certe (mihi crede) tantoTe flagrantius ardet acriusque, Quanto tu melior poetaOmnium nitidissime politum Lingua carmen utraque condis.
AD MARC. ANTON. MURETUM.
VIDES, ut audax in temerariumRuam pudorem, spernere fortior Sinistra si quid MARCE portet Sors, comitata gravi procella."Repulsa durum, quo nec acerbius"Nec ulla peius res tulit uspiam" Feretve. tam crudis amari" Morsibus exstimulant acores"Cor alta adactum cuspide. Saucia"Mihi cruento vulnere verticem," Novemque trux inflige plagas" Tergore; pertolerare neutrum"Iniquiori sustineam vice"Malum. cicatrix Haemonia manus" Salubre sentit: sola morbi" Non amat artificem repulsa."Simul momordit lingua nocentior"Vel immerentes, aspidis aemula;" Virus nigri ilicet veneni" Occupat omnem animae medullam.Tuum, tuum est o, si quid amas, utiAmas, Melissum, fortiter hosticam Recellere Aten, obviando Et manibus pedibusque contra.Bene advocatus, numinis instar, acDehin colendus, ceu pietas iubet, Feret reluctantes ministra Suppetias ope CASTANAEUS,Sagax rebellem viribus ingenIDomare turbam, non tacitus pugil; Uti nec athletam silentem, Nec timidi arguerit lacertiVirile navi te decus arbitri,Vel acre robur militis integri, Capessis en MURETE doctae Intrepidus Latia arma linguae,Ducumque regumque oribus imperans,Labrumque PanosRomulei sono Regens diserto, procitatum In mea vota precesque vestras.Ut haero! o quem nunc mihi nuntiumRei bene actae sidere prospero Remittis aut tu laete praeco, Aut hilaris tuby CASTANAEI?Petita telis caprea Gnosiis,Opis benignae non ita gestiet Egena, Dictamni repertis Frundifera foliis in Ida;Ut ipse vestris auxiliis humoLevatus, aegri quidquid habet lien Dolore paene exulceratus, Quem generat tumor, immederiAmabo. sed quid laeva praeominer"Procax haruspex? Omine dextero," Secus quod in Fatis veremur" Esse, Iehova potens secundat.
AD CHRISTOPHORUM SCHILLINGUMSILESIUM.
TANTANE te cupido, etArdor incessit vehemens, ut thalami venusta Inter antra compare, Suavissimisque liberis relictis,Hesperios adiresLimites; spretorque Laris lentior emaneres Patrio procul focoSCHILLINGE? nil pol improbo laboriParcere plurimisveSumptibus curisque memor, nil metuens pericli; Quod vel angue vafrior Qui forte vitat, inscius ruendoSaepius experitur:Nauta ceu Syrtes fugiens Danubii strepentes, In voraginem incidit Gyris rotata puppe vorticosis.Mi quoque calcar acriExteras gentes stimulo mirificum videndi Concitarat impetum. Prurigo fervens involantis oestriIn Latium mea-pteSponte currenti celeres addere visa pennas, Deque lenis Albulae Rigare guttur uvidis aventiRoribus, unde priscosMusici sedasse chori crede sitim poetas; Non remisit ante, quam Plenis ad augustum exsoluta ThybrimReddiderit diotisVota: me propter licet haud lugeat ulla Nymphe, Deviis in orbitis Errantem, et orae lustra pervagantemOenotriae, tametsiSortis immunem rigidae, servitiique duri."Ast habemus et domi," Ultra quod Alpes quaerimus molesti:"Si bona noverimus"Nostra Germani. Perit heu tempus, inutilesque" Fors et ipse perdidi" Horas, adhuc nil optimo CRATONEDUDITHIOque dignumLesbiis pangens numeris; quos hic, amiciorum Unus, ore perlegat Aut ille docto, qui tibi auguratae Nobilitatis arma,Caesaris gestanda sacri nomine, contulisse Praedicatur. At tuis Utrique metris nomen arrogatumVivere tunc putaboDesitum, cumGraia mori tot monumenta, chartis Subter alta pulpiti Scissis maligne fulcra, sustinebunt.Tot monumenta, dico,Queis Nicer, queis Albis ovans, queis Viadrus superbit Te canente, et hinc trium Sistente pressos amnium meatus.Quodnam age cultioresLitteris doctis animos gymnasium educavit, Id nisi est, quod ab viro, Illo perennis hausit orsa famaeCui nigra terra nomenFecerat? sub quo variis pectora disciplinis Eruditus, usque eo Sollerte cursu progredi laboras,Ut tua mox alumnisPresla, post Hirsberga suis acciverit magistrum. Dein quoque in novam scholamAmbaerga legit; inde Myrtiletus,Florida Myrtiletus:Hic ubi septem (memini) continuos per annos Strenuas adultiorHippocrateo dans manus ERASTO,Paeonias ad artesTam ferebaris cupide, nullus ut aestus umquam, Nulla bruma frangeret Cuppedinem istam. sic calente quondamCursor equus statutosFertur ad metae scopulos poplite, nec quiescit, Donec allucrarier Certarit ipsa dona praemiorum,Post sua terga longeUngulis frustra sociis quadrupedum relictis. Sed nec hoc satis, nisi Et praebuisses Italis propinquasPerstudiosus aures:In quibus fama celeber MERCURIALIS ille, Alter Aesculapius, Locum tenere principem meretur;PICCOLOMONIDESqueIlle, cui totam Sophiae Pallas haruspicinam Ceteris sagacius Callere donat, intimaeque vesciNotitiae medulla:Qua situ plano PatavI lambere prisca secto Gaudet amne moeniaBrentanaNais; quaque Teuto plantasFloriferi sub anniVere GUILANDINE seris, delicias Napaeis; Stirpiumque millia Tot obviarum coetui recenses.Auctor idonearumVocum, et erroris dubii regula, veritatis Norma. qua probe nisi Rem metiamur, haesitans quis inter-Noscere vera falsis,Certa ab incertis poterit, ambiguisque iusta" Separare? Quam diu" Multumque saepe rebus in pusillis"Mens animi vacillat!"Quam diu multumque fugax, in varios trahendo" Ambitus, scientia" Eludit ore sciscitantem inani!"Crebrius ah (quod usu"Venit et summis) alias reddimur, ac putamus," Multo ob infrequentiam" Incertiores. Proin tenoris ergo,Quem tibi persequendumDuxeras SCHILLINGE, viros in medica peritos Arte, qua secas iter, Et praeter omnes daedalam catervamPartheniis in hortisAlloqui festinus amas. inde reversus, urbe In Quiritium moram Facis secundam, cumque pluribus quam-Plurima voce vivaSedulus confers. itidem Felsina factitantem Vidit, artium parens; Videre Senae, Gratiarum alumnae:Audiit Arnus ipse, etFluminum rex Eridanus; scilicet audiveruntHadriaeque et aequorisTusci Deorum quisquis humet undis.Iamque (quod o bonum sit)Galliam versans animo, quos Podaliriosque Et Machaonas tulit Benigna montis aura Pessulani,Consuluisse gestis.Ut per Insubres, Genio non renuente, doctas Cum peritioribusTicinus ipse collocutionesTexier obstupescet!Ast ubi gratum sibi te non Basilea frugi Invidebit hospitem, Aut nil, quod obstet, ingruet sinistri;Vix erit, ut politusAnte nectendae capiti laureolae decorem Usquam abire sinatZVINGERUS. Ecquis alter ille, cuiusMunere tu LyceiNobilem exsultans hilaris auspiciis cathedram Et premes, et indidem Oratione te tuoque dignaOrdine, MicrocosmiEntheas florentis opes splendidus explicabis? Fallor, an Valentia Te reddet ultro compotem supremaeAemula dignitatis?Ecce te vultu Rhodanus liberiore poscit! Ecce Rhenus aurifer Ad gratulantum plena labra, plausumLaetior evidentemTollit arrectis strepitans cornibus! Ecce colles Sibilante personant Aura, tributae conscii coronae!Protinus et viretiFama pervadens aditus Elysii, sepultae Vela nigra coniugi Demet, stolaeque candidos amictusInduet. Euge nosterEuge vir, desiderium dum licuit maritae; Gratulor tibi, inquiet, Novos honores. Spiritu propinquansEcce patri sub aedesIre in amplexum reduci pignora cara cerne! Tu viae, o Apollini Dilecte, quidquid restat incohatae;Confice mente sana,Sospitans orbas animas. vos at hero recepto Limina o Penatium Gaudete, tuque Lar Genique gaude.
AD IANUM IACOBUM BOISSARDUM.
"BOISSARDE, tanti est nulla propinquitas,"Nullusque fratrum seu patruelium" Cognationis sanguis, inter" Sese animo propiore iunctus:"Quanti bonorum est inter idoneam"Consortionem mutua pectorum" Dilectio, et constans fidesque et" Mens Boreae temeranda nulli,"Nullis procellis. Mobile dum vides"In factiones ambiguas rapi" Mirere vulgus, disparive" Alterum in alterius propinqui"Saevire fato viscera? Pronior"Plerumque nunc ad pessima pessimos" Concordia armat, optimosque" Improbitas premit, invidusque"Livor cruento foedere proximus."Ubi locorum pectora et ora (dic)" Sincera quaerendum atque aperta?" Aut ubi fraudis inops, dolique"Dicatur expers furva Calumnia?"Domos migremus suadeo ad inferum" Antichthonum orbem. sed profecto" Illa novos prior occupabit"Lues Penates. ni prius occupet,"Tamen sequetur tam subito hospitem," Quam Solis occasum remoti" Nocte ruente sequuntur umbrae.
PRAETER Caesareum privilegium, quo auctori in annos septem cavetur, qui a die
uniuscuiusque operis absoluti initium sumere intelligantur, etiam HENRICI III.. Francorum et Poloniae Regis privilegio sancitum est, ne quis Typogtaphorum imprimere, neu quis Bibliopolatum divendere audeat ante novennium Melissi lucubrationes: praeterquam ii, quibus ille annuerit; uti iam nunc ARNOLDO SITTARTO, in alma Parisiensi Academia Bibliopolae iurato, secundae huius Schediasmatum Poeticorum editionis curam demandavit Qui secus fecerit, libris et poena in sanctione aestimata mulctabitur, ut fusius Regio diplomate continetur; dato Parisiis, die XXX. Ianuarii, anno Christi M. D. LXXXV. Regni XI.
Per Regem
Iacobo Augusto Thuano consiliario, et libellorum supplicum in Regia magistro praesente.
PERROT ssr.