Schediasmata poeticaMachine-readable textSchede, Paulus MelissusSchedeXML version, markup prototype, December 1999Martin PutzmarkupCamenahttp://mateo.uni-mannheim.de/camena/melis1schede.htmlmeli001.jpgschede.xmlmelis1/jpghtmlParis: Sittart, 1586.
Regeln fuer die Texterfassung 03/2001 (bis auf Metrik)
not necessary
29 June 2001Susanne Mussmannmarkupline tags24 July 2001Susanne MussmannmarkupTEI headerPAULI MELISSI SCHEDII, FRANCI, GERMANI COMITIS PALATIni et Equitis, Laureatique Poetae, Civis Romani MELICORUM LIBER PRIMUS.
AD ELISABETHAM REGINAM ANGLIAE. MELOS PRIMUM.
SACRA Numina, fontes Quae tenent Aganippidos, fervidis adolescensAd Salania tempe Dum frequens gradibus sequor; qua capace docentisMente, nec sine plausu, StigelI Latia imbibi dicta: nuntius ecceMi repens geminam aurem Verberare novus, novam rebus attenuatisIndui faciemque et Formam, ELISA, novissime te favore TonantisOccupante patritae Regium solium Angliae, et sceptra avita gerente.Ut mihi intima raptim Cordis exsiluere prae gaudio! Ut mihi thyrsoPectora excita laudis Spes agonia perculit! Iam potiris honore;Iam thalassia regnas Nympha, cui Clarius chorus, Gratiaeque decentes,Quaeque PallasAthenis Olim habebat idoneas elegantior arces,Praeses ingeniorum; et Omne denique caelitum siderumque faventumMutuis glomeramen Cuncta munera nutibus, cuncta dona dederunt.Iam nec amplius atri Temporis memorem puto, carcerisve nefandi,Nec, protervia Technae Quas creare gravissimas suerat, insidiarum,Immerentia colla Ultimo exitio (nefas) morte praecipe dantum:Qualis horrida grando, Conglobata per aeris spissa, forte gelatiDenset agmina nimbi, Verticesque hominum obvios, tergaque icta ferarumPerferit, nece multa Lugubris pereuntium. Vaeiovis male sanasTurbinisque procellas Iam dehinc requieverit spero, Diva, tuorumVer serenum oculorum: Quos ubi in populum tuum patriaeque salutemVerteris, meliore Quippe luce fluent dies, gratiorque nitebitAura; nubibus actis Splendet auricomi velut pura Solis imago,Gaudium atque voluptas Terrae et Oceani incolis. Aureum, auguro vates,Te superstite saeclum Post redibit, et aureos utraque Insula versusIn tuam, Dea, laudem Audiet merito cani, posteris memorandos:queis per hos aliquantus Cor movebit honor modos, te perenne sonantes.
AD CAROLUM QUINCTUM, ROMANORUM IMPERATOREM.
SCeptro relicto et fascibus ImperiIn gloriosam tendis Iberiam, Ut quidquid aevi transigendumCAROLE Quincte tibi supersit,Ducas quieto liber in otio,Ab implicatis rebus omissior, Iam FERDINANDUS frater, omne Pondus onusque humeris subireUt ante promptus, Caesareum geritSceptrum imperator: iam diademate Solus potitur, Teutonesque Arbitrio regit unus aequo,Tranquillitati perbene consulens,Pacique cunctis publicitus datae, Quacumque degant lege, quaeve MunicipI stata iura servent;Nullis adacti vivere vinculis,Aut obligati serva pati iuga; at Impune libertate digni Moribus et patriis fruisci.Tu vindicandis religionibusNec curam inanem, nec regionibus Ullos anhelandis licebit Amplius Herculeos laboresImpendere optes: attamen haud queasVita senecta non reminiscier Persaepe praeclaras Gradivi Praeteritis operas in annis,Fortique gestas milite res graves,Totam per Europam atque per Africam. Ex quibusPHILIPPUS rex superstes, Progenies tua, plurimarumExempla virtutum ut merito potestSic debet ultro sumere; non quidem Ad insolentem (turpe) fastum, Sed generosam imitationem:Non ad perenni dignum odio malumCrudelitatem sive tyrannidem, Sed lenitatem: non ad arma Denique caeca tumultuanterArrepta, et ausu pertemerario;Sed pacem amicam, et commoda publica, Sarctamque regnorum salutem Et bona concilianda quaeque."Res ulcerosa est Imperium, nisi"Labes facessant. Sana bonos duces"Regesque numquam perdiderunt"Consilia, incolumesque leges.
IN OCCASUM HENRICI SECUNDI, FRANCORUM REGIS
LUDICRAS inter volitationes,Et figurati simulacra MartisDum ferox HENRICE ruens caballi Terga fatigas,Impetu crispans frameam trabalem,Non sine horrendi feritate ludi:Ecce te Mongommerides necantis Obvius hastaeCuspide heu frontem male sauciatumProelians deiecit humi. CadentemSublevat festina cohors, gravemque Vulneris ictumArte chirurgi medica valentesIrrita curare opera laborant.At neque in fatis erat, ut salubris Munera dextraeRobur infirmo famulare ferrent;Nec semel ruptum breve Parca filumLongius diducere amavit aevi Lege sequestra.Vidit hoc damnum approperare multoAnte REISACHRI speculantis astraMens cata, et praedixit in Austriorum Urbe ViennaPublice scripto (quod et ipse legi)Edito, quem rex sibi Francus annum,Quem sibi mensemque diemque laevum Ipse caveret,Grande protelans humeris periculum,Atque discrimen capulare vitae.Heu fidem veram nimis! heu futurae Praescia labisSigna, divino manifesta fato!"Sidera haud fallunt. quotus ergo quisque"Est in humanis, rata cui docebunt"Sidera mentem?"Sed quid in stellis animo occupato"Haereas pensim, Deus ipse quando"Et Dei dispreta iacet monentis"Vox et imago?
AD FERDINANDUM ROM. IMPERATORUM.
EN, hanc virenti FERDINANDE frontem Liberalis o datorLauru coronas, coetuique claro Aggregare nobilemNihil moraris Caesar immerentem; Arbitratus hocce meHonore dignum. Tale, FridericoDante, contigit decusCelti poetae; tale bellicoso Martiis ad HadriamHutteno in armis, MAXIMILLIANI Vinciente dextera;Eumque equestres inter altiore Collocavit in loco.Utrique iam me nunc Eoa France Comparare forsitanAudebit, altrix nostra; et ipse Maenus, Me canente laetior,Superbiore fronte dehinc per urbes Patriae eriget caput,Nymphis amatum, et fertili Lyaeo, Collium cacuminaEt plana riparum usque vestienti Pampinis virentibus.Domum reverso iugis ad fluentumStraeonis, Deo duce,Ut spero, Melrichstatum amica tendet Mi meisque brachia:Salubre Melrichstatum, ubi secundis Matre ovante nixibus,Vitalis hausi spiritum medullae. Noscar obvio Lari;Gratabiturque docta Mergileti (Auguror) PolyhymniaCaro sodali, candidasque aviti Ad Salis caput DeasCernet faventes: unde nostra sese Primum origo protulitA monte Francum curiaque regum Ducta. Quantacumque erunt,Congratulantum perstrepente plausu, Incohata gaudia;Haec inter, ut fas est, bone Imperator, Liberalitas tuaDigne evehetur, nec silebit aetas Postera hancce gratiam;Quam forte Lethes algido amne tingui Maximum foret nefas.
AD MAXIMILIANUM SECUNDUM, ROM. IMPERATOREM.
QUID otioso margine desidesHic tot iacemus ludibrium dies? Iam castra protelo movendum, Caesar, et in medias ruendumThracum phalangas. Regia se tibiMox deditura est Alba, modo impetu Equos citato, militemque Duxeris acer eo locorum.Invasit horrens Strigonium metus,Budaeque muros. Danubius patet Viis secundis. ne morare Corda animosque mares euntumAd fervida ultro proelia. Cernis, utMarti tuo tot milia militent, Totius Europae vigentum Flos iuvenum, proceresque lecti?Pugnata cui tam multa, nec unicasPer nationes bella, tuum (reor) Nec tantus umquam usquam secutus Vi patruum numerosiore,Nec talis est exercitus. AustriumTe stipat omnis nobilium cohors: Te stipat Hunnus cum BohemoSlesiadumque ducum catervae.Germana promissum auxilium tuisConiungit armis ecce potentia, Cessura nullis Barbarorum Viribus. Ausonias videre estFortique Iberas pectore copias.Galli frequentes suppetias ferunt: Ferunt et Angli, Danicisque Limitibus manus et propinquisEffusa Suecis: nec latere a tuoAbsunt Poloni, gens tolerabilis; Quos inter illustris refulgetLASCUS, Hyperboreo superbusEquo, et monili splendidus aureo.Quid nominatim magnanimos duces Opus sit enarrare, quorum Quilibet eximia gerendiVirtute belli praeditus? Ergo ageMolire in adversa agmina progredi, Dum robur invictum iuventae, Dumque virent genua acriorum.Ne sit tibi, ne sit facere hic moramAd Arrhabonis flumen, ut insolens Tyrannus attentatam Iulam Occupet, ac miseram Sigethum.
AD WOLUFGANGUM COMITEM PALATINUM RHENI, DUCEM BAVARIAE.
"OCCASIONEM negligere optime"Rei gerendae, seque reducere" Suosque in angustum, negarim" Militiae esse opus auspicatae."Agendum aperta fronte; et in hosticosConfertiori sic cuneos manu Perrumpere audendum, Scythasque Agminibus subitis fugandum."Momenta rerum per celeres vias"Lucrosa sunto; qualia IuliusCaesar putavit Gallicanis Anticipanda repens in oris."Gens nostra semper nescio quomodo"Audit supinis tardior orsibus." Dum moliuntur, dum parantur," Annus abit, sine Martis usu.Tu fers moleste deside in otioPerire frustra pectora militum; Ac proinde WOLUFGANGE nusquam Caesarem ad ulteriora eundumMonere cessas. Dexteritas tuaEvicit, ut sit Thracibusobviam Itum, atque confertis catervis Ad nemoris iuga dimicatum.Praefixa in hastis tot capita hostiumRelata, praedae non sine copia, etAlbae gubernatore capto; Strenuitatis opus virilisTestantur: unde et splendida THURIOMerces, equestri torque nitens honor, Virtutis ergo dante cessit Caesare. Sed nimio camelosPlus aestimantum, capta animaliaQuae causa tanti est? Praeda iuvat, iuvat Rapina: verum ter quaterve Mille loco dromadum aestimaremSi Sollymannus, moenia qui GetisQuondam Viennae cinxerat Austriae, Nostram in potestatem veniret,Christiadum capitalis hostis.
AD CAROLUM IX.GALLIAE REGEM
SEU fata saeva, nemini mortalium Vitanda, belli incendiumCommune terris misceant; seu Fors nocens Disseminatis iurgiisAd arma cives concitet, discordibus Palmis feroces; sive MarsEx se cruentus hoc agens, per mutua Quosvis trucidet vulnera,Urbesque viduet, rura vastet, atque opes Tot subditorum exhauriat:Miserrimus pol Galliae est tuae status, Rex CAROLE, atque non modoTuis, sed (heu flagella!) ne externis quidem Sicco intuendus lumine;queis tam beatum, tamque florens funditus Perire regnum displicetDoletque valde. nam quis est nostrae ducumGermaniae, vel principumExoticorum, ut magnum omittam Caesarem, Qui non quietem suaserit?"Eurum procellis in mari furentibus," Vim sentiente Nereo,"Gravique tempestate decumanos duplo" Augente fluctus et triplo;"Navis, gubernatorque, vectoresque item" Periclitantur praemodum,"Salutis incerti. Tenacis ancorae" Spes fixa nil iuvat, iuvat"Nil acre robur remigum, nil carbasa" Commissa caeco turbini.O vela retro, dum licet, lege optimi Secunde FRANCISCInepos,Portumque tutum carpe. Sic tibi Venus Formosam ELISAM ex AustriaDeducat uxorem, tuaque cum pare Dulci insenescas otio.Fortitudinis exemplum.QUANTA vis hostes animi domantis,Quaeve in heroo duce magnitudoMentis, et quantum queat excitatus Pectore fervor:Terna declarant satis illa bellaPro focis pugnata, sacris et aris;Clarius monstrat meliusque summae Hora diei;Omnibus nervis ubi dimicandoProelians, vires animose totasExseris princeps, gravibusque tandem Occidis armis:Quippe quem nemo, nisi bellicosisHostium stipata manus catervis(Proh fidem!) carae spoliare quivit Munere vitae.Arborem nescis ita Caure magnamSolus exstirpare, nisi irruentesMutuis Eurusque Notusque iungant Flabra procellis.Tanta pol virtus, domita Zigetho,Tale erat robur comitis SerinI;Cuius heu vidi mutila caput cer- vice revulsum.Cedite o Bruti, Decii, Metelli;Cedite hinc priscis celebres ab annis:En recens fusi specimen dat ingensRUBBO cruoris.
AD HENRICUM VALESIUM ELECTUM REGEM POLONIAE.
HENRICEFrancis edite Regibus,Quae te remotae in tesqua Poloniae Fortuna mittit, qui tot interSarmatiae populos, rigentemSitos ad Arcton, rex novus imperes?Iam lata Rheni flumina, iam vada Traiecta Maeni, iamque vestrosAlbis habet Viaderque currus.Te dives auri Vistula, CarpatiSub montis ortus finibus, obviis Exspectat ulnis; destinati Purpureum diadema regni,Plaudente coetu, timporibus tuisSacras ad aras impositurus, et Pro more commissurus omne Ius in eos necis atque vitae.Parum sed istic temporis augurorMorabere, exsors advena Galliae. Nam prole germanus viriliCAROLUS ecce caret, tibiqueSuccessionis legitimae vicesDebentur uni. Patria cum tuam Dextram expetiscet, omiumque Vox erit una, tuaeque matris;Revertere huc, dux magne, revertere,Frena ut capessas Celtidosinclutae: Statumne mutabis, retroque Vela dabis patriae in salutem?Ne destinata est pars thalamo tuoDe Lotharingo sanguine, lilio Ornanda regali LOISA, Spes subolis nova procreandae.
PRINCIPI IGNOTO.
Melos somniatum.EXSURGE sicut Lucifer, indueThoraca; muni timpora casside; Arma lacertos ense; firma Robore quadrupedum cohortes,Illustris heros. nasceris, ut gerasSummi Iehovae bella, per avios Traducta silvarum recessus, Attonitae metuenda genti.Te durus armis Noricus instruit;Urbs subministrat Franca alimonium; Procudit Argentina nummos; Spes animum super astra tollit.Euoe! frementes rauca minis cieMartis furores pectore concito; Ceu fauce saeva rugientes Indomitae catuli leaenaeOlim insusurrant. nemo tibi manusOpponet acreis; quippe Deo duce Bellator excisum profanas Ibis, ovans animi, catervas.Rhenum bicornem tu pede dextero, etLaevo MosellamMosellam Trevericum premes; Siccescet Euphrates Eous. Pons viridis tremet arxque Maeni.Quae fulsit alto stella recens poloFelicitatem rebus in asperis Portendit, ob mutationes Imperii veteris novique.Victor rebelles tundere pertinax, Fusis redibis nobilis hostibus Divina lata lege iura Reddere per populos, per urbes.Tu celsa, cornu scilicet alterum,Fastigiorum culmina subruens, Aeterna curabis renitens Stare tropaea tui triumphi.
AD STEPHANUM BATTORIUM, REGEM POLONIAE.
QUAE te, Polonum voce faventium,Fortuna regem Sarmaticis plagis, Veloce ab Henrici receptu,Battoride STEPHANE inter omnesUnum spopondit: non ea casibusSubiecta vulgi, nec temerariis Dicetur eventis; sed ipsis Sideribus patrioque caelo.Numen, benignum Numen, in omnibusCui Fata parent subdita, proprio Haec administravit gubernans Momine, consilioque certo,Quo tota mundi machina firmiter"Adnixa fulcro stat. Deus est, Deus," Qui regna transfert, transferetque" Postmodo, queis ea regna cumque"Volet daturus. Desinite, o genus"Mortale, rimari abdita caelitum" Arcana. Si noctes diesque" Mille, vel OedipodisMinerva,"Mutationis causam, et originem"Caecam repertu, mille per ambitus" Modosque, vestigetis: illa" Numquam animo venit exputanda."Fatale lancis pondus idoneam"Nequit Tonantis fallere dexteram." Huic ius ademptum est cum corona;" Grande alii diadema partum.Reconditarum tu sapientiamElecte rerum intelligis, utpote Quem magna doctrinae paratae Copia, et ingeniosiorisInnata virtus stipet acuminis;Recteque agendi dexteritas manum, Pectusque dium multitudo Consilii melioris armet.Rex quippe te uno nullibi gentiumHoc vivit aevo doctior. UnicumPhoenica te cuncti vocare Quadrifidis poterunt in oris.Macte eia tantis macte animi bonis,Fortique dextra! Iam mihi Thrax metu Perculsus horrendo cor alget; Alget, et in pharetram reconditTela heu veneno perlita Colchico.Iam te propinquorum (aspice) filii Septemtrionum partim amore, Partim odio quoque prosequunturIn arma nati. Tu cape commodamOccasionem Marte potentior Invadere hostes, hostiumque Victor agros subito occupareExercitus vi praepete, et arciumPinnis potiri. Scande age lauriger Currus triumphales, rotisque Ferre novis medium per agmen:Ceu, plausitantum fama Quiritium,Duces in antiquum Capitolium Quondam vehebantur, corollis Plectilibus capita alta vincti.Quid? fallor, an vox Delphiaco specuEmissa laetis insonat auribus, Tibique faustos pollicetur Imperio potiore facses,Et ampliores ulteriorum opesProvinciarum? Vade, et alacribus Cinctus Polonis, subiugatae Iure tuo dominare Moschae.
AD RUDOLPHUM SECUNDUM, Rom. Imperatorem.
VIX tribus lustris series dimidii insecutiRUDOLPHE Caesar terminavit annos, Quam Libitina praedam Splendidam egit, auferensCarolum patris patruum, dein tibi Ferdinandum Avum, patremque Maximillianum,Austride procreatos Caesares origine!Ponderi quorum iuvenis pulcher adultiorum Deo ordinante nun subis, paratus Ferre molestiarum Ingruentum onus grave.Ille te murum Scythicis oppositum catervis Sequester obdit, rebus auspicatis Imperii, ducumque Stantibus senaculisProspere, palmaeque modo nisibus obstinatis Pertaediosam sarcinae prementis Te superante molem, Haud labante poplite."Arduis gestu superum rector ubi valentes" Iehova vires subministrat ausis," Non humeros nec artus" Robur acre deserit:"At neget praeparcus opem, praesidiumque demas" Manu retracta; virium facultas," Cera velut liquescens," Omnis omnium perit.Macte virtutis solidae, macte animi Imperator; Praeclara gesta fortium virorum Quos tulit alta Roma Aemulare fortior.Te tot Alcidae validis, Teutona corda, nervis Stipant: tot armant Pannones, tot Hunni, Fulmina acuta belli; Tot phalanges Austriae;Te Bohemorum sequitur planta frequens leonum, Iuba, ungue, rictu (cernis) horridorum. Terrificant 'Molossi' Bestias Otmanicas.Acer huc venator eas sanguineis verutis Oportet, ima saltuum fruteta Summaque rite lustrans, queis aprugna secubantRostra, vinetis nimis heu rostra inimica Iove. Lupis et ursis tigribusque saevis, Idque genus RUDOLPHE Pluribus (malum) feris"Quantus accrevit numerus! linquitur heu rapinae" Ovile Christi. Milui tenaces" Accipitresque adunci," Gryphiumque atrocium"Involant cortes miseras agmina, vulturumque" Manus raponum; qui tuas alaudas Quique aquilas adhamant, Unguibusque aheneis"Semper harpagare inhiant.Reccidimus profecto" Vieta turba, Thracibus domandi" Teutones, in senecti" Tempus orbis ultimum."Sabbathum mundi celerat vesper. Ob id monarchis" Volucre raptim mane cludit aevum," Curriculo repages" Arguente ferreas.Tu capessendo satius publica frena Caesar, Diu superstes vive; vive rerum Incolumis potiri, Absque clade patriae.
AD IULIUM ECHTERUM, EPISCOPUM WIRZEBURGIUM, FRANCIAE DUCEM.
"VULGO quin habeat res ea plurimum"Momenti, species cuius in obvios"Incurrit orbes pupularum"Splendida, quis dubitabit umquam?"Miramur veterum iamque recentium"Moles magnificas, altaque turribus"Educta ad ipsas usque nubes"Culmina, caelitibus propinqua."Quid prodesse rear talia, si vacent"Usu, si populo commoda nesciant"Praebere, et auctorem nepoti"Invideant opera illa sero?"Incisum tabulis, aut brevibus typis"Commissum, merito plus animos ferit,"Ipsi voluptatemque menti"Suppeditat cupientiorem,"Quam nudus paries, marmore nominum"Muto nobilium. Quid, rogo, Pantheon Esset, nisi hoc Agrippa sanxet? Quidve rigens opus Hadriani,Ad flavum Tiberim? quidve theatra tot,Et totm pyramides cum statuis forent, Ni tanta passim proderentur Conspicuis monumenta signis?IULI, tu gladio, tuque potens pedoECHTERAE columen gentis, et incliti Antistes almus Virzepurgi,Franciacique caput ducatus;Non es, crede mihi, non sine nomine esNomen. Posteritas (auguro) regiam Structuram, et excelsos Penates, Splendidaque aetherias in orasMagnis tecta adeo ducta laboribus,Iris perfugium, quod neque divitiCroeso pudori sit Midaeve, Nec satrapae generosiori;Laudare, et meritis tollere honoribusNumquam desinet. At quos Academiae Sumptus recenter auspicandae Non facis, eximios secutusDextrae Mygdoniae munere principes?Quos non doctiloquos in numerum viros Legis professorum, scholamque Reddere teque celebrioremFelix, et patriae consulere impiger?Recte. doctus enim es, doctaque pectora Amas, et eruditiores Haud modicae tibi promovere"Curae est. hoc etenim quisque paratior""Musas hospitio suscipere exsules"" Decenter, illarumque alumnos,"" Quo magis est reliquis ab arte""Instructus Claria: quae rude, quae ferum""Emollire genus suevit, et horridas"" Domare cautes, ac modestos"" Mentibus ingenerare mores."Coeptis macte tuis, dux bone Franciae,Dextrum numen adest. Surge age, surge opus, Faustum Camenarum saluti Praesidium auspiciis secundis.Te non exsuperet docta Lutetia;Te non seu PatavI sive Bononiae Cultura vincat, nec politae Nobile gymnasium Viennae.Cedant ingeniis extera gens tuis:Francorum veniat promptior indole Non ulla pubes. Fama nostro Propria sit precor haecce MAENO.
IN LAUDEM SEBASTIANI VENERII, DUCIS VENETORUM.
VIRTUTE functos eximia duces,Virosque priscis laudibus aemulos, Et pace praesignique bello Digna forisve domive gestaFari decorum est. Si placet, audiantHaec ipsa, sanguis patricius, tui Legantve gentiles, sequester Dive, potens maris Hadriani.Sed doctiorum quis tua, quo decet,Praeclara vincto facta canet pede? Quis praeco duraturum in annos Condere sumet opus trecentos?Venis ut ingens ardor inaestuet;Cum plena rerum copia ditium, Tum magnitudo, finis expers, Propositi monet abstinendum.Vostras minuta ne mihi sit lyraTentare palmas. huc alares tubas, Huc et sonaturos (ut aequum est) Grandia fer lituos trabales,Vates novenis alte sororibus,Non invidendum qui Veneri sacrae Fers nomen acceptum: nec alter Rector abes venerande Musis.Vides, ut amplos strictior in sinusLonge iacentum brachia litorumFRANCISCE porrectam stupescat Undisonam ratis Amphitriten,Nudata firmo remige? fas tamenFavente partam numine, classici Victoris octonis marinamIdibus inseruisse pugnam.Fortuna faustis sideribus comes,Fortuna pennis dextima candidis Plaudens ovansque, ignara mergi Vostra liburna supervolavit,In Christianum carbasa pronior:Transtris sed instans fortiter hosticis, Remosque rostratasque proras Frangere terricrepis procellisTurbo repente est visus atrocior.Pars sauciari fulmine ferreo, Pars dissipari frustulatim, Pars itidem iuga ferre serva.Non tum, profundo Thracibus obrutis,Victoriosae munus adoreae Impune Naupactea risit Alga, nec indecorem triumphumPraesagierunt Bistonides nurus;Cum funeratos glandibus aeneis Tinxisse flerent bellicosos Triste cruore fretum maritos.Immane, quanto mox fuerint metuFormidulosi caerula Bosphori Perculsa, ByzanthIque fracti Moenia! nam Selimo tyrannusTerrore quassus cor tremulum, retroTendebat undis vela dare anxiis, Periclitari in priva nolens Damna mares animos Leonum.Sic apparatus agmine PersiciXerxem replentem Dorida, proelio Quondam Neoclidae superbus Fudit apud SalaminaMavors;Piraea reddens tuta, per AtticamFirmans quietorum otia mensium Prolem, renascendis abundePalladiis hilarata ramis.Nunc ite Thraces, caesaque corporaDebete amaris fluctibus. ite nunc Phocisque delphinisque naves Ludibrium. Venetas pol alnosLunis cecidit sub melioribusFelix bipennis; nec tibi flatuum Adversiorum pugnat Eurus, Optime dux patriae triremis.Quantum valeres arte duellica,Sensit Columnas foedere particeps; Sensistis alatae cohortes Regis ab auxiliis Iberi.Ante occupandum Threicia manuPulchram venustae Cypridos insulam Praesto fuisses, o supremumHadriacae columen salutis;Iniuriosi gens animi fugamSuapte credo sponte capesseret, Dispersa Riphaeas per oras Trans Rhodopae iuga, trans et Haemi.Quid nuper? an non, vel simul ac tuumSplendentis instar Luciferi iubar Affulsit, actutum luisque Acria, letiferaeque pestesFugere, morbique, et mala noxiaeContagionis, corporibus gravem Latenter inspirare diri Callida saevitiam veneni?Revisit urbes alma salubritas,Camposque frugum pristina fertiles Afflavit aurae lenitudo: Purius inde nitere Soles.Foti Camenis in PatavI sinumCoire rursum grex studiosior: Gaudere et Antenor sub umbris;Euganeique salire colles.Verona priscos salva colit Lares;Integritatis Brixia mutuae Iunxit Penates; ceteraeque Supplicio satis expiatae."At nil ab omni stat latere integrum,"Exsorsque noxae. Qui meruit pius Ille et fidelis voster heros (Dicite magnifici) intueriPalatium atros in cineres priusVersum, suprema quam vetulum die Finiret aevum? nunc eheu Illud et ille iacet; iacentqueUna tot, igni quae periisse fletNereus, et udus Nereidum chorus, Amissa iacturaeque rerum Irreparabilium, nisi olimDamnum repensans hora sequacibusAhena inauret tempora commodis. Atqui novatum surget istud, Et novus ipse resurget idem,Vocante Manes caelite classico:Quamquam incliti ne sic quidem in abditis Tot facta bellatoris antris Clausa latent, sed aperta cunctisQui sunt, feruntur; quique dehin erunt,Ferentur; arcto si tumularier Heroa nec virtus, nec aevi Splendida fama cavo potestur.Sed iam propinquum nostra volans subitPortum phaselus. desine naeniis In pace composto rogalesMusa loquax iterare questus.
IN NUPTIAS ALPHONSI SECUNDI, FERRARIAE DUCIS.
FESTAS choreas, et genialiumLudos iocorum, diaque noctium Ostenta collucente flamma, Et creperae simulacra pugnae;Dum Mantuam filia principisFERRARIENSI legitime duci Futura lecti pars iugalis, Sistitur: Aonio quis oreVersuque, tedas qui deceat, canet?Quae digna vatum penna recentium Splendentis exaequabit auro Ac nitidis radiosa gemmisFulgetra Divae? Diva quibus modisDicetur ipsa; aut tu quibus, incliteALFONSE metris, Alamannae Multimodis studiose linguae?Me quippe thyrso carminis entheiIampridem adactum non Hymeneios Modo apparatus hac in aula, Regificasque novem dierumSollemnitates dicere, laus agit,Et quidquid usquam conspicitur decens; Verum et lacessitos cupido Egregiis animosus ausisTitillat artus, non sine PalladisUrgente iussu, perpetuum tuis Hinc ausicaturae poema Laudibus, eximiisque factis.Olim sed istud. Nil nisi iubilaNunc audiuntor cum fidium sono Tubisque laetis. En superba Mincius imperiosus unda,Et fluminum rex Eridanus, potensSursum frequenti tollere brachia Uterque plausu, nuptialem Laetitiam tibi gratulantur,Affinitatis foedere mutuoNon seiugati. nec mihi cornuum Praegestiendo temperabit Uber auis Athesinus amnis.Quin ipse crebris Hadria fluctibusElatiori litora verberat Fragore, Neptuno per aequor Caeruleis equitante mannis.Gurges profundo quotquot habet Deas,Quotquot sub udorum amne cubiliumPadusve Nymphas Minciusve; Exsiliunt, et in omen unaOmnes secundum gaudia congerunt,Tuis fluentem sidere prospero Successum, et exoptata coeptis Munera rite dari precatae.Vides, ut ictus immemores feri, etCollacrimati lugubre succini Manare desuetae piamen,Heliades quoque laetioremFrontem serenis vultibus explicent?At nemo quisquam de populi grege Vestri dat atrae maesta curae Signa, hilaris odiosa pompis."Quem non voluptas excitat aemula,"Commune melli cui neque gaudium est," Nec publicus cordi triumphus;" Usque fleat doleatque fas est.
AD RUDOLPHUM II. ROM.IMP. ET ERNESTUM ARCHIDUCEM AUSTRIAE.
LAUDES magnificas Austriacae domus,Stirpisque vestrae regia sidera, Praeconis alto dicta versuCROPACII, et meritam ViennaeFamam, cui potius quam tibi dedicemRUDOLPHE Caesar, nominis incliti Defensor, ERNESTOque fratri, Munia Pannoniae gerenti?Divinam Themin, et fatidicae DeaeSuadam sororem quippe rogaveram Consultor. oraclum legendos Vos dedit ante alios dynastas.Nimirum patriarum obvia vos utiProvinciarum sors vice mutua Decrevit heredes, avitis Regnaque distribuit statutisUsurpanda: pari sic glomeramineVestigiorum trita capacium Signa assecutos, pacta reddit Gloria participes honorum."Quamquam semper inest vis generosior"Fulvis iubata fronte leonibus," Virtusque sublimes in altum" Praepetibus volitare pennis"Urget sponte aquilas, fulmineum genus:"Tamen sequaci saepe parentium" Docentur exemplo minores. Non secus arduitatis ipsiMetis admoniti, quamlibet inviis;Quo dirigatis roboris insitas Vires, inexhaustosque nervos, Ante oculos iter altum habetis.Alpinis abies edita montibusContenta non est vertice montium; Sed usque se contendit ipsam Exsuperare, iugumque summumIn quo nata viret; non hiemis modoVentique et aestus, sed quoque fulminum Saevaque contemptrix procellae. Perstat, et aerii Tonantis,Nusquam mota loco, triste periculumVitat, comanti frunde superbiens. Mirantur hanc salvam iugorum Numina quotquot, OreadesqueEt canae Dryades saltibus imperant,Tutela praesens stirpibus arborum; Non absque vicinae minaci Invidia pereuntis orni.Ecquis non itidem, Diis sata gens, tuumSceptrum et tiaram, qua pote, maxime Sublime culmen pertigisse Dicat, et astra ferire fama?Quis vestros apices non meritissimoOb nomen ingens suspiciat? Tulit, Tulit tot ac tantos propago Nobilis Austriadum monarchas,Ut cum praecipuis totius audeantOrbis tyrannis laude celebribus Certare, et insignes triumphos Emeritamque referre palmam.
AD ISMAELEM SOPHIUM, REGEM PERSARUM.
Incentivum.METUENDUS generi Christiadarum Ferus ille hostis, atrox, et capitalis, Toties iam superatus tibi victricibus armis,Sibi tandem vada Byzantia nusquam Fore secura timet tutaque; gressum Ubi miles tuus intra regionem pharetratamTulerit, liberiore exspatiatus Equitatu, peditatuque ruenti. Age porro, generosissime Rex, persequere hostes,Nec inabrupta Tyches emolumenta, et Patrii prospera magmenta Gradivi Fuge, quacumque patebit via vi, continuare.Per apertum tua duc signa, trucemqueOthomanni subolem fac Tanaim ultra Gelidum, et Caucasea ultra iuga septemque trionesProcul actam domites; atque ita fundas, Ut in EuropamAsiamque arma nefanda Latro numquam queat audace manu sumere deinceps,Licet omnem lapidem moverit, atque In acutos gladios omne metallum,Dryadum omnes filias verterit in bellica tela.Viden ut te et tua circum agmina laetis Volet interrita Victoria pennis? Cape faustum omen, et acri socium robore pollensQuate muros, quate turres, quate portas; Per et urbes pede veloce Gelonas Phaleratis in equis invehere o Persa triumphans.Tamen haec inter honorare memento Sacra CHRISTI, venerarique Tonantis Grave numen, neque nostra fidei iura professosLoco eodem puta habendos, pariles quoAgathyrsumqueGetarumque maniplos."Tibi qui non nocuere, his decet aequam dare legem".
AD IOANNEM COMITEM PALATINUM RHENI, DUCEM BAVARIAE.
LEGITIMAM nepotumCaroli Magni subolem, Teutona corda, latiqueis data frena Rheni, Dum Palatinos proceres, et procerum laboresInseruisee nostris Gaudeo vates Melicis: tu mihi praeter omnesIANE, Bipontis heres, Dignus occurris, citharam cui veneranda ClioAnnuerit libenter, Principum palmare decus. Dixero comitatem;Dixero singularem, Quae tibi cordi est, pietatem, ingeniumque sollers,Pectus et erudite Litteras doctum Latias; non sine tam recentumHistoriarum amore,' Quam vetustarum studio. Colligis, undecumque'Dignum aliquid repertu' Se repraesentans oculis, vel seriem librorum,'Vel tabularum honorem' Possit augere, et gravium cognitione rerum'Mentem animi per artes' Reddere expertam varias, multiplicemque ob usum."Namque virens ut hortus" Stirpibus plantisque novis, arboribusque et herbis"Omne genus refertus," Sufficit passim innumero commoda mille fructu:"Sic penus uncioris" IngenI, partis opibus divitiisque plena,"Emolumentum in amplum" Suggerit carae patriae consiliorum acervum"Utilium quotannis. Hac tuo causas populo commoditate fretoSors bona prosperavit, Et salutarem meritis addidit aequa pacem:Qua precor ut fruaris Perpetim, nec laudis egens, nec meritorum inanis.
AD ELISABETHAM REGINAM ANGLIAE.
HEU, quae latrones perniciem in tuamErinnys armat? quis furor efferas Sicariorum caede trudit In scelera exitiosa dextras?Iam deprehensi sunt toties necisDirae administri; nec tamen impios Deterret auctores, ELISA, Supplicii genus irrogati.Divina summi cura DEI malisTutam periclis praestitit hactenus, Custode fido nempe vitae Apposito, vigilique ocello.Si quid dehinc discriminis ingruat,Idem repellet protenus, ac tuis Defendet adversum imminentes Pectoribus bene firmus ictus.Sic spero certe, nec minus apprecorUt fiat. Ipsum nam me equidem libens Fatebor unum, qui tui pro Verticis incolumi vigore,Statuque regni sospite votaquePrecesque fundat pectore ab intimo; Felicis eventus praeoptans Gaudia, laetificamque sortem.Pro te Iehovam non merito rogem,ELISA, cultae clara Britanniae Regina, qua vel doctiorem Pristina, vel sapientioremMagisque facundam haud tulit, haud feretAetas renascens? Nosce animum hunc meum; Nosce hunc amorem, pluriumque Praeterea, tibi qui tuisqueSceptris verecundo ex animo favent.At funeratam qui misere volunt Praesente fato, comprehensis Damna repende, repende fatum.
AD CHRISTIANUM DUCEM SAXONIAE, AUGUSTI F.
Pro liberatione Casparis PEUCERI.CHRISTIANE, potentumClare Saxoniae ducum sanguis; en tua supplex Ad genua advolutus, Grex Poetarum omnigenum Teutoniae, precariObsecrareque numquamDesinet validissimis quam potest precibusque et Suppliciis, et imo ex Corde tot desideriis assidue profectis:Ut, miserrima quam sitVinculis rigidissimis tam diu et sine fine Conditio impediti, Mente perpendas tacita, et commiserationeMotus, istud acerbumMitigare decennium carceremque labores, Quo male detinentur Crura PEUCERI. Meruit si violentioriManciparier antro,Leniat diuturnitas fervidam patris iram, Leniat irrogata Poena gliscentes animos. Doctus et eruditusIlle, et in variarumArtium penitralibus diligenter, et omni Cum studio et labore, Tum fide versatus, item praeter opinionemMultitudinis imaeMente praeditus enthea, gratiam prope nullam Impetret? an scientem Plurimae linguae veterum nulla (quod heu dolendum est)Liberare potis sit?An nihil remedI sagax Aesculapius ille, Aut opifex Apollo Calleat portare suo munis uterque alumno?Prosit ah socerum olimQuod Melanthona dixerit, principem et coryphaeumPalladiae catervae. Prosit, exanclasse molestam historiae exarandaeCuram, et aurea cum DiisGratiisque volentibus consecrasse beatae Scripta Perennitati. Numen AUGUSTI placida proinde roga parentisQuaesumus prece, dux oCHRISTIANE, oculis piis ut gravissima tandem Respiciens miselli Vincla PEUCERI senis, aut liberiorem in auramMissum ad Albidis undasAmbulare domum sinat, aut (modo ulla petitis Spes bona restat) illum Filio nostrisve choris donet. Ubi hocce faxis,Gloriam tibi summamComparabis apud tuos non piae modo mentis, Verum etiam aequitatis; Exterosque et cuncta penes Castaliae cohortisRara pectora clemens,Comis, approbus audies. maximus quoque grates Tam tibi quam parenti Rite persolvent Charites, linguaque docta vatum.
AD GULIELMUM ROBERTUM, DUCEM BULIONIUM.
URBES, Teutoniae quas tenet ambitus,Lustrandi cupidum te modo Norici Montis relicta sede, rectus Mittet curus in Austriam,Divorum patriam, quos colo, Caesarum.Spectabis nitidae moenia, quam patent Late, Viennae, Caeciique Verrucosa cacumina,Et quodcumque super Pannonii soli.Hinc te Praga potens, aulaque Caesaris Splendore praefulgens RUDOLPHI Dignis excipiet modis.Non te Pierio carmine prosequar,Excelsi generis sanguine profatum? Non vota pro vestra salute Fundam munere debito?Europae fluviorum o rapidissimeAmnis, quem metuunt aequora, Danubi, Fac salvam et expertem pericliNavem principis optimiTuto flumine tot milia devehas,Dum sperata pedes litora sospites Figant in acta. vosque Syrtes, Interrupta minacibusSaxis per medias antra voragines,Sedate o fremitus, horribilemque aquae Spumantis aestum. Spectet insons Undantes fluvii minasTam pulchrum caput, ac pectus idoneumOlim pro patriis egregias focis Adire pugnas, lubricisque Constantem penitus fidemDextris oppositam, reddere posteris.Si te exempla movent, ut merito movent,ROBERTE, maiorum ducisqueGOTFRIDIBolionii,Qui bello validos perdomuit Syros,Atque urbem Solymam fortiter hostibus Redoccupavit interemptis, Dignus nomine regio:Subdant illa tibi calcar, ad inclitamVirtutem exstimulans acrius. haud minor Sit cura germano, virile Heroum decus ingredi.Quo vos cumque vocant ardua grandiumRerum, et difficilis militiae labos; Uterque macti site, ut olim Dulcis vos saturet quies.Ah fines utinaem cernere GalliaePacatos liceat, donec ab Hunnicis Domum reversus sospes oris, Sertas indigenis DeisVotivas memori pectore dedices;Et tecum redeant incolumes, tuae queis cura demandata vitae, et Susceptae series viae.Nata e Borboniae stirpe propaginis,Suspirans reditu mater eget tuo, Qua Mosa iucundus Sedanum Lymphis molliter irrigat.Ecquidnam superest, quod tibi comprecerO princeps? Eadem sit tua sors velim, Quam maxime exoptant beati, Et qua tute cupis frui.
AD LUDOVICUM DUCEM WIRTENBERGIUM.
ET flore et almi germine baccharisEvincta flavas Melpomene comas Gressus adornabat propinquos, Inclite DUX, tibi gratulatumAdventum in urbis compita Noricae;Et iam Penates triste petoritum Intrabat, advectans maritam,Aegidii prope tecta fani:Cum turre ab alta clangor IlissiasTurbat volucres funebris. En malum Omen, malum omnino ac sinistrum (POEMERIO ore gemente dixi)Quod signa dantur tristia mortuis,Quin immo vivis: subiicit ille. Vix, Vix biduanus tute nostra Hospes in urbe moraris, ex quoVinariensis laeta sororiiThuringum ad Ilmum gaudia cum tua Uxore liquisti, Nevrinos Desubito repetens recessus.Invidit ample lugubris AtroposFelicitati. nec mora; rumpere Aggressa vitae longioris Stamina DOROTHEAE, BadeniCelso creatae sanguine CAROLI,Te reddit orbum, te viduat tori Consorte cara. Solus eheu Solus ages nemore in retrusoAevum, dolendo; turturis in modumSuavi carentis compare, quam nocens Auceps dolosa fraude cepit, Aut celeri feriit sagitta.Audis, ut altos dent gemitu sonos,Lessumque ducant ob Dominam invicem Orbae gynaecei puellae? Largifluoque genas rigataeMadore, flentes ut tuditent graviVitale pugno pectus; et insuper Heu fata, fata heu dira, maestae Ingeminent tetricis querellis?Gemmae, et nitescens vestis, et aureae(Aiunt) mitellae hinc ite agedum procul: Simulque praevelare tendunt Timpora funerea cupressu.Pegnessus imo tot quaerimoniasUndans ut hausit gurgite, protinus Nymphae sorores lacrimarum Flumine delicuisse visae.Cum Fama iugem perculerit NecrumRumore certo; quid rogo acerbius Sic derelictae, LUDOVICE, Accidere heu patriae potestur?Quid nationi? quidve Academiae?Quid iunctiori sanguine proximis? Haud defetiscetur piarumCRUSIUSAonidum sacerdosChordis sonorum tendere barbiton,Et vestra Graio plangere funera Cantu, parentalemque mutos Ad cineres iterare vocem.Alter quis autem est, qui numerosiorOrationis lemmata funebris Concinnat, et cursum diserto Integrat ore, ruentis instarAmnis secundo flumine? Diis egoDiis advocatis supplico, queis mea Sunt usque cordi plectra; donent, Non homines modo posse doctisAd condolendum cire melodiis;Feras sed ipsas, et lapides rudes, Totasque silvas lacrimosae Frangere carminibus cicutae,Et vim cycneam subdere piscibus.Haec norat Orpheus, Ismarius canor: Haec norat Amphion, et ipsa Vocis Arioniae facultas.Stat flere privatam aere coniugem:Stat prole cassam simplice conqueri. At non beatam exclusit illi Mors animam a superum ducatu:Ut nec tibi, DUX o celeber, viamObsepsit artam luctus, ab altera Qui te (sed olim) copulanda Arceat, ob subolem creandam.Sic spero sane. nam Venus alteramSeu Iuno fautrix educat URSULAM Tibi Palatinis in hortis, Delicias et amoenitatesLecto secundo. Cetera ne nimisLuge; sed eventum aequanimus Deo" Committe. Post nubes suevit" Auricomus revenire Paean.
AD IACOBUM MARCHIONEM BADENSEM, CAROLI F.
AUDAX ingenui pectoris impetus,Et virtus, animum vi penetrabili Ad sublimia rerum Instigans, et ad arduosCasus quotidie naviter excitans;Te spondet celebrem militia fore, O exorte Badenae Alter Mars et honor domus.An te sic potuit mater amabilisAb se mittere? sic patria linquere? Sic Durlachia Nymphe Vultu sustinuit tuoPrivari? Comes is magnanimo duci,Bellum pro patria, et pro patriae inclita Libertate gerenti. O quantum est, facere auspiceHoc tirocinium? Nemo adeo tenaxEsto, vel modicis parcere sumptibus Ut malit, Theomnesti Quam vestigia principisFortunata sequi. Dulce humeris labos,Affectans solidae praemia gloriae, Atque aeterna paciscens Dignis nomina laudibus.Ecquem non alacrem reddiderint tubae?Eccui non animum tympana roborent?Hic flos nobilitatisGermanae prope totus est:Hic tot conspicui, quos memores, viri,Insignesque manu, et consilio graves. Inter quos Fabianum, Cui gentilicium deditNomen DONA vetus, sicubi cernere est,Aut armos fodientem acris ad arma equi, Aut per castra tuentem Vallos, ut fit, et aggeres;Aut iussas obeuntem eximia fideCuras atque operas; non similem Deis Praesto reris adesseMessallae tibi imaginem?At nostri merita et facta boni ducisCum quo Scipiadarum aut Decium queas Tam florentibus annis Conferre? Unus hic omniumVirtutes superat: nec modo ab omnibusHic unus meruit maxime amarier. Verum et summus haberi Inter praecipuos duces.Huic cum tute frequens ad latus haereasArcte; quis dubitet, quin etiam ipse-met Longo edoctus ab usu Fias experientior?
AD FRIDERICUM IV. PALATINUM RHENI COMITEM, BAVARIAE DUCEM.
EXEMPTUS humanis alienissimo Tempore est pater tuus,FRIDERICE Palatine, Lanificis breve licium sororibus Pollice fatali nentibus.Vix matris umbras maesta parentaverat Annuo piamine Querimonia; te luctu Cum Libitina domestico obruens, patre Orbat adhuc impubem; et genasLaeves gerentem, necdum adolescentiae Incohanda limina Pede finitimo ingressum: Atque ideo, ob teneram pueritiam, imparem Nec satis instructum propriiIusta administrare imperii munia, Subditosve (ceu decet) Regere, ah misero hoc rerum Turbine, quo neque se periclitarierTeutona LIBERTAS ac FIDESNegat, neque atrox Marspiter incendiis Abstinet feras manus, Rigidique acie ferri,Rhenigenas populos ad arma concitans Bellica, et infestorum undiqueSignorum agros urbesque metu territans. Inter haec tumultuum Gravia, et creperi Martis Dura, ferox quibus iste paene Galliam Excidio totam, et BelgiumTotum hacce tempestate (nefas heu) dedit; Cum prope omnium forent Oculi (et merito) fixi in Vulta tui genitoris; ac sub aspera Mole laborantes, immo iamFerme labantes sollicitarent opem Membra publici flatus: Humeris siquidem illius Omne onus incubuit: repente tollitur E medio, Fatis debitus.Vesanientis sic pelagi fluctibus Dum vigil renititur Ratis aequoreae rector, Frangere vim Boreae ruentis aut Noti Impiger, absorptum se videt,Importuosi dorsa gravatus maris. Remiges dolent, dolent Socii: gemit udarumNereidum manus. ipse rauca personans, Dante sonos concha flebiles,Triton stupefactus furiosum Aeolum,Aeolique flaminum Rabiem arguit in cassum. Haud aliter, FRIDERICE, lugubri patris Interitu maerent principesGermaniae, maerent sociorum agmina: Maeret ipse patruus, Et avi quoque germanus. Tuque adeo ante alias pudica nuperi Nympha voluptas connubii,Simul gynaeceo, facis in funere Lessum; et obticescere Tuba plurima iam coepit, Nec nisi luctificae dat aegrimoniae Indicium tristis syrmatumProlixiorum fimbria, verrens humum. Occulit Nicer caput, Caput occulit et Rhenus," Amnicolaeque Deae. Sed ista te manent," O puer invicte, incommoda"Non temere, non casu. tibi enim saevior" Fors, acerbiorque plus" Nimio, a teneris annis" Ad mala quaequae ferenda sustinendaque" Sic animum praedurare amat;"Ut cum viriles attigeris orbitas," Teque tristis horrido" (Quod abominor) afflarit" Forsitan aura Noto; molestioribus" Ne facile fractus concidas"Nimbi procellis. quin ita ultro geras Fortem, uti libens praeit Monitis alacer, reliquique nobiles, duces Ac moderatores semitaeTendentis ad virtutem, aliosque insuper Laudis atque gloriae Apices; quibus insignem Post obitus hodieque cernimus palam Principibus famam gliscere,"Aevo perennantem. sed enim hanc tu quoque" Consequere adoream," Ubi non modo virtutes," Verum etiam in pretio atque honore te penes" Exstiterint perdocti viri.
AD MAURICIUM LANDEGRAVIUM HESSIAE, WILHELMI F.
MAURICI, proles patris eruditi,Siderum scrutantis euntium orbes;Prona cui submittere amat libentesHaessia fasces:Anne divinis Sophiae repertisExcolis mentem, variisque linguisNavus incumbis, repetisque doctasPalladis artes?"Principi nil tam bene convenit, quam"Esse versatum in studiis bonarum"Artium, et mores didicisse copi" Pectore dignos."Huic novae leges, et adulta parent"Iura: nec quisquam queritur rebelles"Subditos contra facere ac vetusto" More receptum est."Ardui si quid regionis ergo"Incidit, non semper eget disertis"Iureconsultis, aliisve, quorum" Consilia ille,"Ille per sese catus, aucupetur:"Suppetunt largae sed opesque resque"Verbaque haud vanas iterata linguae" Verbere in auras."Rectius terras sapiens gubernat,"Multa cui libri tribuere docti, et"Multiplex rerum documenta plurae" Contulit usus.
AD GOTHARTUM DUCEM LIVONIAE.
MAGNANIMOS inter Teutoniae duces,Regumque clarorum inclita nomina, queis dia virtus, atque verax Religio pietasque cordi est,Te quoque si ponam carmine nobilem,GOTHARTE princeps magne Livoniae: Non est, opinor, quod recuses Ordinibus procerum optimorumAoniisque olim coetibus inseri.Nam te quis alter sit celebratior? Quis alta sursum ad astra tolli Versibus, elogiisque laudumGrandibus ornari dignior? O mihiVultum tetrarchae tam venerabilem Coram liceret intueri, Munificamque manum osculari:Qualibus et quantis afficerer, vicesSortis recordans, pectora gaudiis! Quantam voluptatem ex benigno Perciperem sonitu loquentis!Turbida post bella, atque agmina Pannonum,Visasque Martis turbine Gallias; Post nubilum Apenninum, et Alpes Culmine sideribus minantes,Post superatum ingens Oceani malum,Et quod sinistri fert iter insolens; Certe peregrinantem adhuc me Intemerata rapit libidoPluria visendi tesqua, iuga, et plagas,Gentesque, et ampli marginis incolas, Septemtrioni proximantes, Non sine fluminibus locorum.Materiem cultis nempe darent metrisRerum exterarum prodigia. hinc reor Exemplar ornatuque pulchro et Versicolore nota niteret.Ante alios omnes te mihi sumeremO DUX canendum, et legitimam tori Nympham, Megalburgi vetusto Semine Saxonici creatam.Adde tuos natos, enthea pectora,Post te regendis finibus a Deo Iam destinatos: cui secures, Sceptraque, et imperii potestas,Et populi curae; cuius ad unicosNutus monarchis terminus instat, et"Letum tyrannis. Ille transfert"Regna subinde, novosque reges"Sufficit antiquis, nec speciem aut genus"Curans, nec altri stemmata sanguinis:"Bonos in arcem sublevare"Promptior, at premere impiatos"Et scelere et tincta caede cruoribus."Ut iustus est, sic iustitiae Deus"Patrocinatur, lancis aequae"Arbitrium gladiique gestans.Te stabilem in sella sospitet is rataPrecor, tuisque in mutua posteris Elargiatur possidere Posse diu regionem avitam.Foedera, et a pactis inviolabilem,Nec pacis expertem. Haec rata sint uti Vota, apprecari quippe fas est, Quotquot habes animi fideles.
AD PRINCIPEM IGNOTUM.
"VIRTUS nulla quidem laboris expers,"Nec quisquam potis est imaginando"Virtutes adipiscier cupitas," Absque labore."Cur fortuna magis favet labori,"Virtutique minus? Labor sibi ipse"Merces: invidiae meretur insons" Praemia virtus.Fortunam pare lance ponderemus,EUTYCHE, invidiamque prostitutam:En, quam Fors levis, et gravis premendo Livida bilis!Tu, quem sors bona sustulit benigne,Me, quem sors mala deprimit maligne,Fortunate leva, bonaeque fac me Participem aurae.Tum pili faciens ego ipse plenumLivoris iecur, invidique fellis,Quod me cumque odium manebit, alto Pectore temnam;Virtutesque tuas laboriosusAemulabor. Erit, dehinc ut aequosMutata vice sors mihi rependat Aequa labores.
PRAETER Caesareum privilegium, quo auctori in annos septem cavetur, qui a die
uniuscuiusque operis absoluti initium sumere intelligantur, etiam HENRICI III.. Francorum et Poloniae Regis privilegio sancitum est, ne quis Typogtaphorum imprimere, neu quis Bibliopolatum divendere audeat ante novennium Melissi lucubrationes: praeterquam ii, quibus ille annuerit; uti iam nunc ARNOLDO SITTARTO, in alma Parisiensi Academia Bibliopolae iurato, secundae huius Schediasmatum Poeticorum editionis curam demandavit Qui secus fecerit, libris et poena in sanctione aestimata mulctabitur, ut fusius Regio diplomate continetur; dato Parisiis, die XXX. Ianuarii, anno Christi M. D. LXXXV. Regni XI.
Per Regem
Iacobo Augusto Thuano consiliario, et libellorum supplicum in Regia magistro praesente.
PERROT ssr.