Melissi Schediasmata Poetica. Secundo edita multo auctiora. Privilegiis Romani Caesaris AD VII. et Franc. Regis AD IX. annos. Lutetiae Parisiorum. Apud Arnoldum Sittartum sub scuto Coloniensi, monte divi Hilarii. Anno MDLXXXVI.
Serenissimae ac potentissimae heroidi Elisabethae Anglorum Hibernorumque reginae S.P.D. Inter plures quas referre possem causas, Elisabetha Regina beneficentissima, tres [Orig: treis] potissimum esse noris, quae me hominem externum ad consecrandum tibi labores meos iampridem impulerunt: Praecipua quaenam sit, etsi tute per te ipsa, ut es perspicacissima, vel me tacente facile divinabis; eam tamen coram ex me, uti spero, idque brevi (ita me meumque iter Deus opt.max. [Abbr.: optimus maximus] fortunet) uno verbo expeditam intelliges. Alterius documentum quin evidens atque omnibus perspicuum fiat, qui facere possum? Doctissima enim ipsa, et bonis litteris excultissima es, atque adeo plurium linguarum cognitione instructissima: ac proinde his similibusque de studiis rectissime omnium non modo iudicium ferre, verum etiam ingenia liberalia sigillatim discernere consuevisti. Tertia causa ex priorum invitamento illicioque, tamquam perenni fonte, iugiter manavit; quae medius
fidius per triginta totos annos ipsos (cur enim quod verum est infitier?) tam animum quam desiderium meum ita obstrictum mancipatumque tenuit, ut neque huius ardentissima cupiditas tanto temporis intervallo umquam imminui, neque illius diutina perseverantia vel tantillum uspiam mutari: immo contra in dies magis ac magis utrumque amore tui propius videndae incredibiliter incendi animarique senserim. Huc accessit non tam persuasio quam spes certissima, fore omnino, ut ab illustrissimo tuae Maiestatis splendore, plurimum Poetae huic dicam, an Poematis, affulgeret lucis atque claritatis: siquidem te mihi instar fulgentissimi in polo Arctico sideris, Helices aut Cynosurae, ad quod cursum navis dirigeretur meae, semper ob oculos posui. Quid porro? Exspectasne, ut congeriem tuarum virtutum praestantissimarum, ac bonorum maxime insignium, quibus ab ipsa rerum natura copiosissime fusissimeque dotata es, hic coacervem; et cum illis priscorum exemplorum collationem instituam? at mehercule id huiusce non est loci. Suff
sit tibi conferenda, sese uspiam offerat. Quae res facit, ut non tantum eruditis omnibus maximae sis admirationi, sed quasi Dea quaepua de caelo in terras demissa, non a subditis modo tuis, Britanniae Hiberniaeque; incolis, verum etiam ab universis totius orbis terrarum Principibus, nedum Poetis, merito suspiciaris, colaris, ameris. Quocirca mirum cuiquam videri haud quaquam deber, si et antea ego et nunc quoque, ieiunis fortasse nimium versiculis, non dico laudum tuarum, quas immensas esse constat, cumulum aequare (id quod mehercule nemini mortalium divinitus concessum esse arbitror) sed animi mei dumtaxat significationem qualemcumque edere sim conatus. Quippe, ut olim de te scripsimus,
Si qua virago gravi celebrari carmine digna est,
Ipsa celebrari carmine digna gravi es:
Ac quidem eo mage digna, tuis quo fortius omnis
Dotibus exsuperas Diva Britanna Deas.
Sane autem cuperem integrum de te, Heroina potentissima, ceu praeclarissime mereris, suscipere opus conscribendum; si aut te ita velle intelligerem, aut me praestare aliquid posse sensu perciperem. Quidquid tamen iusseris, in eo adornando non committam quin me vires atque nervos omnes intendisse fatearis. Vale, et conatibus meis fave. Dat. [Abbr.: ?] mense Augusto, anno Christi nati millesimo quingentesimo quincto et octogesimo. Lutetiae Parisiorum.
Paulus Melissus Germanus Francus, Comes Palatinus et Eques, civis Romanus.
Non tantum, Regina, meos tibi dono libellos,
addita quis iusto sine suprema manus:
Sive Poesis erit, seu cantio Musica, sive
Nescio quid melici; scilicet omne tuum est.
Nec solum tibi dono meos sacroque libellos:
Hocce caput Genio dedico, Diva, tuo;
Germanumque hominem Francaque propagine cretum
Regia me dedo sub iuga servitutis.
Utere devoto capite, ingenuoque Poetae
sis era, qui laudes incinat usque tuas.
Et cui Libertas tanti sit, ut esse recuset
Tam rarae dominae nobile mancipium?
Summa Privilegiorum HEUS typographe, bibliopola, librarie, quisquis es: MAXIMILIANI II. Rom. Imp. [Abbr.: Romanorum Imperatoris] Privilegio, anno CHRISTI MDLXIV mense Septembri Viennae, item HENRICI III. Franc. et Polon. [Abbr.: ?] Regis, anno MDLXXXV mense Ian. Parisiis dato: illo quidem ab editione uniuscuiusque operis in VII hoc vero in IX annos concesso: cautum mihi esse scito, ne quis vel in Germania vel in Gallia lucubrationes meas, praeter cui commisero, excudat, alibive excusas vendat. Commisi autem hanc SECUNDAM Poematum meorum editionem ARNOLDO SITTARTO, in celeberrima Parisiorum Academia bibliopolae iurato; TERTIOque iterandam promisi. qua- propter labores alienos ne involato, fucum, ul- lum ne facito, citraque consensum meum nihil audeto. Si quis huiusque [Orig: huiusce] cautionis ergo adversus ea fecerit, fraudem frausus; mulctam poenam- que in Diplomatis estimatam luere damnas esto. MELISSUS.
[Gap desc: toc]
MELISSUS LECTORI. Salve plurimum, mi Lector. Quod ne ignorares ut facerem, feci: nimirum voluisse me meis in Poematis qualibuscumque ita stilum calamumve temperare, ut nemini umquam mortalium aliqua inde crearetur offensio. Etsi enim hoc scribendi genus plane debet esse ingenuum atque liberum; tamen, quae nunc sunt tempora, non tam licentiae plusculum indulgendum, quam hoc unice studendum putavi, ut mea non modo ab insigniter eruditis, iisque paucis, qui accuratius singula examinare consueverunt; verum etiam a mediocriter doctis, iisque pluribus, quibus plerumque novitas arridere solet, commode legi possent. Ideoque fore confido, ut si non applausum meruisse omnium, at certe ab aliquam multis saltem, quorum in numero homines pono mihi amicissimos; nonnullam hoc nomine videar inivisse gratiam. Cum autem hos fetus secundos, sive a Genio naturae, sive ab arte ingenii, Marte videlicet ac Minerva propitiis, non usque adeo infeliciter, ut arbitror,
sim publice defensurus. Facessant igitur nimium curiosi, qui, ut nodum in scirpo quaerant, non tantum manibus pedibusque, sed multo magis lingua factiosi, petulantius undique captant Venaturam oculis, auribus aucupium.. Cum turbulentis nihil mihi rei, nihil negotii; multo minus cum temporis nostri controversiis. Pacem utique colo, quietis amans: nec non tranquillitatem otii cum Phoebo, cum Musis, cum Pallade et Sophia, cum Mercurio, cum Venere honesta et Suada, cum Gratiis denique ipsis, litterarum humaniorum praesidibus, ambabus (quod aiunt) amplector ulnis. Eiuscemodi certe nostra non sunt, tamquam in Augeae cuiuspiam stabulis nata; ut in ea, quemadmodum contagione alicubi serpente aut graffante, suspectos in viatores solet, videatur inquirendum. Viros equidem doctos atque eruditos, ubicumque gentium aut locorum degant, amo, colo, ve
I. [Abbr.: ?] AURATI, POETAE ET INTERPRETIS REGII.
Illa Typographicis quae rursus carmina prelis
Subdis legentium ob sitim;
Non semel atque iterum, decies repetita placebunt
Tuis MELISSE opusculis,
Mella quibus stillant vatis testantia nomen;
Tibi quod dedit nutrix Iovis,
Quod dedit illa senis Chrysippi sedula nutrix,
Labris cibum mansum ingerens.
Nam quod apis sibi de variis mel colligit herbis,
Per Hymettios colles volans;
Colligis e variis tu docte MELISSE Poetis,
Latialis apis, et Attica.
IACOBI AUGUSTI THUANI AEMERII.
Nostra adeone tutus tibi visa Lutetia portus,
Et statio studiis apta MELISSE tuus;
Liqueris ut patrii tam longum flumina Moeni,
Et potior tibi sit Sequana visus amor?
Scilicet hic strepitus inter bellique procellas
Musae habitant, puero numina culta tibi.
Ergo bis algenti redit horrida bruma Decembri,
Bis canis arentis findit hiulcus agros;
Dum patriae oblitus nostris teris otia terris,
Ut nos promisso munere PAULE bees.
Iamque morata diu pluteum tua carmina linquunt,
Aemula Dircaeis Aeoliisque modis
Tu patriae longum potuisti ponere amorem,
At manent aeternum posteritatis amor.
ACHILLIS STATII LUSITANI.
SEDERE labris in Platonicis apes,
Et mella presserunt sua.
Mox ut beati condierunt rhetoris
Os, avolant examina;
Et in MELISSI sessitaverunt apes
Labris, Poetae nobilis.
Toto relicto nectare, huic cum nectare
Nomen reliquerunt suum.
IANI ANTONII BAIFII.
CONCEDE hoc nostrae mea Gallica Musa Latinae
Quod petit. hinc veniat forsitan auctus honos.
Pauca meo Franco sed carmina grata MELISSO
Donentur, certae pignus amicitiae.
Namque meas lima non dedignatus amica
Nugas, ille animi candidus expolivit.
Nunc vero totum sparsurus nomen in orbem,
Ebria Cecropio scripta lepore dabit:
Sicque meum socia nomen nova pagina fama
Nobile longinquos differet in populos.
Ede bonis avibus, mellite MELISSE, Camenae
Munera Romanae quae relegenda terent.
Delectes prosisque simul: lauderis, ameris,
Praemiaque aeterno digna labore feras.
IO. [Abbr.: IOHANNES] PASSERATII
QUAS tu Camenas me reposcis, o novem
MELISSE cura Virginum?
Meisne demens versibus mutas tuos,
Hyblaea mella Corsicis?
Beato egentem me lacessis munere,
Cui paene sacra exaruit
Sonante lympha quam profudit ungula
Praepes Medusae filius.
Salve ergo paucis, et memento illud vetus,
MELISSE, Sunt plures mali.
Q. SEPT. [Abbr.: ?] FLORENTIS CHRISTIANI.
Has laurus Latioque arbusta fluentia melle,
Atque illibatos vivo de fonte liquores,
Cum Phoebo Cereris tibi suggessere ministrae;
Et frugi vatem et dulcem fecere MELISSE:
Cuius ob os veteres obvertant ora Latini,
Et dubiam palmam sibi Transalpinus Apollo
Iam faciat. grandi en plaudit Germania alumno,
Insolitis mirata ardere caloribus Arcton.
Tale tibi, o Francae et Germanae gloria gentis,
Musa dedit carmen, castum Deoides illae
Finxeruntque bonum. sed ut est intonsus Apollo,
Ut purae hae quae mella legunt flaventia; sic hinc
Aut haurire nefas, aut ulla arbusta profanos
Caedere. nempe locum pollens servat Dea, cuius
Qui temerat numen, temnitve improvidus iras,
Discat Triopidae cerritam horrescere poenam.
[Gap desc: poem of 10 lines]
Sic Latine fere ad verbum exprimebat Theodorus Christianus F [Abbr.: ?] .
QUATTUOR olim obolis vaenibant Attica mella,
Quae flava Hyblaei vertice montis apes
Fingebat, furesque favi figebat Amores.
Nunc auro contra quilibet ista luat
Mella, Palatinus quae Phoebi assecla refingit,
Germanis Francus fortibus ortus avis:
Non quidem Aristaeus, verum optimus ille Melissus,
Cerea cuius mens mella meleque facit.
Vos fuci fugite hinc, et melli parcite. nempe
Tantum apibus puris alveus iste patet.
LUD. [Abbr.: ?] CARRIONIS.
AMICE magne, amice docte et integer,
Gregi noveno amate, amate Apollini
Gregem novenum amans, amans Apollinem
Poesim in urbe primus ause Norica
Polire, in urbe quae sit orta Romuli:
Meus te Iambus iste purus, innocens,
Suo qui et uno it ambulans, vides, pede,
Pedis modive nec requirit exteri
Opem ullam, adit MELISSE; et orat unice,
Tutum ut librum novem sacrum sororibus
Sinas benignus ire tandem in omnium
Manus; latere nec diu velis domi
Tuae severus id, quod esse publicum
Novem est Deabus est amicum Apollini.
Nihil si Iambus iste purus, innocens
Prece hac te erit potis movere ferreum:
Sequetur alter, et fere viam institit,
Malus, minax, ferox, cruentus et nocens.
FEDERICI MORELLI TYPOGR. [Abbr.: TYPOGRAPHI] REGII.
NON dederat Samius finem motumve Melissus,
Ast unum immensum, mobilitate carens.
Dissimilis Samio similisque es France Melisso:
Nam simul immensum das opus et stabile.
Sed Samius numerum non admittebat in uno;
Tu numeris orbem vis decorare tuis.
Idem Latine
ALTER erat Samius;
Franci sunt ista MELISSI
Cuius melle fluit dulcius eloquium.
Huius carminibus Musae sua signa notarunt,
Ne fures possint mellis opus rapere.
[Gap desc: poem of 8 lines]
CHRISTOPHORI HOMAGII DELICIANI
CUM legeret Schedii Schediasmata culta MELISSI,
Seposita paulum pulcher Apollo lyra
Clamat: Io, si sunt Schediasmata talia Musae,
Quale laboratum, dicite, carmen erit?
HIERONYMI CAVELLATI PARISIENSIS.
QUIS novus hic vates Parnassi gloria surgit?
An sacer est Musis, floresque
Heliconis amoeni
Carpit? an Actiaci propria illi est gratia Phoebi?
Nam quae, culte MELISSE, tuis facundia verbis
Allicit; artificem ut vatem miremur opusque.
Zoilus et gelida trepidet formidine pallens,
Conspicit ut mitti tua docta Poemata in auras.
Nae, donec terris his verba Latina vigebunt,
Doctorum gliscet tua fama per ora virorum.