10 April 2005 Ruediger Niehl
typed text - structural tagging completed - no semantic tagging - no spell check
31 January 2006 Reinhard Gruhl
typed text of the first oratio and of the POEMATA added - structural tagging completed and corrected - no semantic tagging - MORPHEUS spell check performed


page 229, image: s229


image: s230

VINCENTII FABRICII, POSITIONES MEDICAE MISCELLANEAE De PLERISQUE AC PRAECIPUIS CEREBRI AFFECTIBUS, PRAESIDE Clarissimo Medico D. ADOLPHO VORSTIO, MEDICINAE PROFESSORE. Lugduni Batavorum, ventilatae. Ao [Abbr.: Anno] . M. DC. XXXIV. 20. Maii.


page 231, image: s231

POSITIO I.

VIgiliae nimiae accidunt p. n. varias ob causas, quae ad duas reducuntur.

II.

Ad priorem pertinent omnia ista, quae spiritus animales inquietant, et perturbant.

III.

Secunda est defectus vaporum, quos detinere in cerebro Spiritus, sive blanda quadam permulsione, sive meatuum obstructione aiunt.

IV.

Dantur deinde affectiones isti contrariae, quas nomine somnii nimii aut morbosi comprehendunt: ab iis causis ortae, quae Spiritus nimium ac p. n. detinent.

V.

Somnolentia excitatur potissimum a vaporibus peculiari sua vi narcoticis, Spiritusque animales sopientibus, qui variis a Causis, variisque occasionibus in Caput elevari possunt

VI.

Carus a Comate videtur modo differre secundum maius et minus.

VII.

Admittimus tamen in Caro quandam obstructionem praeter naturalem meatuum cerebri, et refrigerationem quandam ac humectationem: qua ratione


page 232, image: s232

spiritus alterantur, idque ab humore aliquo frigido, crasso, narcatico.

VIII.

Duplex Lethargi productio esse videtur: alterum si quis verum, alterum nothum apellare velit, non intercedimus.

IX.

Prior fit a pituitoso sanguine (non enim pituita) et putrescente, unde febrim lentam produci absurdum non est: et alioquin inflammationem in Lethargo adesse, compertum habetur.

X.

Posterior a febri pituitosâ, lentâ, continua, humores narcoticos pariter etiam pituitosos ad cerebrum, mittente: Cum multa adsint signa, non in cerebro humorem peccantem duntaxat; sed etiam in venis contineri.

XI.

Quod hactenus verius credimus, ut nihilominus statuamus, posse idem malum excitari, dum pituitae copia in Capite collecta, calore febrili perfusa, cum vapore aliquo seu humore narcotico a febri transmisso coniungitur.

XII.

Vertigo morbosa contingit, si Spiritus aut Vapores mobiles ac flatulenti vel in ipso cerebro generentur, vel aliunde elevati per venas aut arterias in, cerebrum effundantur, et vel per se turbidi, vel levi aliqua irritatione incitati in gyrum agantur, et pariter secum animales Spiritus rapiant.


page 233, image: s233

XIII.

Apoplexiam inter eos morbos collocamus, qui hereditarii esse possunt.

XIV.

Causa prima Apoplexiae non est obstructio ventriculorum cerebri.

XV.

Cerebri ventriculi sedes praecipua non sunt spirituum animalium; nec in illis Spiritus animales [(transcriber); sic: animates] primario generantur.

XVI.

Accidit Apoplexia potissimum a compressione et angustia principii nervorum, et basis cerebri: qua ratione intercipitur animalium spirituum in organa, sua influxus, et homo subitò corruit.

XVII.

Cerebri basin comprimere possunt humores excrementitii in cerebro collecti in partem illam irruentes.

XVIII.

Sanguis quoque ad eum locum effusus extraque vasa cerebri praecipitatus.

XIX.

Nec minus dispositio cerebri *flegmoni/odhs2, cum vasa cerebri [(transcriber); sic: carebri] copia sanguinis onerata, meatus viasque spiritibus animalibus familiares coarctant, et coangustant.

XX.

Manifestissime id efficit Calvaria fracta ac depressa.


page 234, image: s234

XXI.

Non vero fit Apoplexia non tam meatuum vitio quam spirituum, dum non transeunt, vel stupefacti, vel attoniti, vel confusi.

XXII.

Stuporem seu torporem inducit Spiritibus h( narkw/sis2.

XXII.

Attonant vel confundunt Spiritus animales concussiones violentae Capitis, et vulnera.

XXIV.

Catalepsin a sola frigida et sicca cerebri et nervorum intemperie oriri probabile non est.

XXV.

Catalepsin fieri arbitramur a vapore spiritus animales illic ubi deprehenduntur, congelante et sistente.

XXVI.

Epilepsiae omnis subiectum genuinum est cerebrum.

XXVII.

Epilepsia non tam ab obstructione ventriculorum, quam a causa vellicante aliqua nascitur proximè.

XXVIII.

Haec in ipso Capite vel in aliis partibus generari potest.

XXIX.

Estque modo humor aliquis, saepius tenuis et vaporosa materia, quae dispositione quadam acri et mordaci aut etiam venenata cerebri nervosam substantiam, vellicat, quam dum natura expellere laborat, convulsi [(transcriber); sic: convulfi] isti Epilepticorum motus contingunt.


page 235, image: s235

XXX.

Amuleta iuvant Epilepticos

XXXI.

Paralysin quae nervorum vitio fit, causatur intemperies nervorum, vel spinalis medullae, eaque frigida et humida.

XXXII.

Cum nervi et spinalis medulla augustiores redduntur, excitatur Paralysis.

XXXIII.

Angustiam illam obstructio a crassis humoribus difficulter efficere potest, nisi in nervorum sit exortu.

XXXIV.

Alias tenuis potius materia, quae hanc facit censenda videtur.

XXXV.

Quam biliosam interdum esse defendimus

XXXVI.

Cum tam pertinax saepe sit Paralysis, et alia etiam concurrant, non negamus rerum quarundam peculiarem ac propriam vim aliquam narcoticam saepissimè inducere.

XXXVII.

Angustiam illam commodissimè efficiet compressio.

XXXVIII.

Inducit et Paralysin soluta continuitas pertransversum aut spinae, aut partis nervosae.

XXXIX.

Sudoriferis, uti iis, qui Paralysin curant, permittimus.


page 236, image: s236

XL.

Simplex delirium seu parafrosu/nhn excitari potissimum dicimus a cerebri calida intemperie, et quocumque vapore calido: quatenus Spiritibus conturbatis phantasmata falsa et mendacia menti repraesentantur.

XLI.

Phrenetici perpetuo delirant, secus ac in derilio simplici.

XLII.

Cum sanguis biliosus in meningibus cerebri tumorem excitavit, si exinde orta inflammatione intemperies illa cum cerebro et Spiritibus communicetur, fit Phrenitis.

XLIII.

Saepe etiam ipsum inflammatur cerebrum.

XLIV.

In Intemperie Capitis cum Plethora si certo constet causam in arterioso Sanguine latere, secari arteriam permittimus.

XLV.

In declinatione Intemperiei biliosae usurpari possunt discutientia et resolventia.

XLVI.

Ad Caput evacuandum pilulae non commodius, quam aliae formae medicamentorum exhibentur.