March 2004 Ruediger Niehl
new TEI header; typed text - structural tagging complete - no semantic tagging - no spell check. Please note that texts from this anthology do not provide reliable copies of the original editions.

GEORGII REMI AUGUSTANI.

In obitum Ioan. Casimiri Pr. Palatini etc. Epigramma.

I.

POstquam te Libitina tulit Casimire cadentem,
Et leti passim didita fama tui est:
Gradivum magno lessu gemituque dolorem
Testantem audierat patria maesta suum
Heroum mihi Germanum non carior ullus
Te Casimire fuit, te mihi nullus erit.

II.

Immites postquam secuerunt stamina Parcae,
(Et notum vulgo est) dux Casimire tibi:
Illacrumasse ferunt Phoebum, turbamque novenam
Flebilibus numeris insonuisse melos:
Occidit heu columen nostrum (miserabile) nobis
Otia qui fecit, qui dedit hospitium.

III.

Post quam feralis te mors Casimire peremit,
Et fari sparsa est publica fama tui:
Collacrum asse ferunt Pietatem et Relligionem,
Ingemuisse altum, mox lacerasse comas:


page 547

Occidit heu lumen, periit proh noster alumnus:
Tristia nunc patimur cum duce fata fimul.
Fontibus immittent apros, et floribus Austros.
Absit. pubertas Principis hoc caveat.

IV.

Qualis in Ezechiae Solymorum urbs incluta quondam,
Qualis in Augusti funere Roma fuit:
Talis nunc facies tua visitur Haidelberga,
Haidelberga Deo. et filia cara Duci.
Testatur magnum planctu vidua Aula dolorem:
Testatur raciumus civica turpa suis.
Testatur grave suspirans Academia luctum:
Testantur gemitus et pia templa suos.
Verum ô nil prosunt lacrumae et suspiria anhela.
Cogitur hoc nullus non subi. sseiugum.
Principis at nunc pars divinior aftra subivit,
Atque immixta deis sidera sancta tenet.
In terris quoque fama manet Pietatis alumni,
Aeternumque viget nobilitatis apex:
Quam noster coluit Princeps, quam totus amavit,
Iunges cum vera relligione fidem.
Sincere Constans despexit inania Mundi:
Unica cui fuerat cura, placere Deo.
Ergo iam domini felix requiescit in ulnis,
Cumque piis Christo iubila clara canit.

Casimirus proswpopoiou/menos. V.

Vixi. et quod dederat stadium Deus, ecce peregi:
Aethere victurus. Mors mea vita mihi est.
Plaudite quod superest, meus hic Fridericus agendum
Excipit haec moriens dixit, et astra petit.

In Iani Gruteri Senecam, et coniugium eiusdem.

Felix quae nullos fers aetas nostra Nerones:
Infelix eadem, quae neque fers Senecas!
Fortunata imo, Gruteros, faustaque dum fers:
Gruterus nobis quipperefert Senecam.


page 548, image: dele0548

Dii magni dignas Grutero reddite grateis;
Gruterus plures ut pariat Senecas.
Ingenii fetus thalami quoque pignora gignat;
Urbem Heidelbergam quo repleat Senecis.

Manibus Iani Dousae.

TEN', Douza, eheu! Lachesi nesciae
Exorari, concessisse!
Quod pronuper fama beatam
Ad Pegnessi ripas conditam
Nuntia veri, pertulit urbem.
Ten', Dousiade, (quo non dulcius
Altis Thtessae sub Rhodopes iugis
Orpheus citharam tetigit, silvas,
Et bruta trahens: quo nec Areion
Vectore aequor delphine errans
Chely demulsit suavius undas;)
Heu! lugubri morte peremptum
Telluris nunc antra subire!
Ten', Douza, bonum Phoeti mysten,
Heroae, soli solem Begici
Et tutelam pro! succumbere
Fatis! dolor ô! Flemus casum.
Hinc te Batavum littora fortium
Plangunt: Batava Iugent oppida:
Batavum, quîs hoc pol iure suo
Laus debetur Martia saeclo.
Hinc te, quotquot culta bicornis
Rheni rura, et Mosae coles,
Scaldique adfines campos excolunt,
Lugent: Lugent te confines
Istri, Eridani, Sequanae et Albulae,
Neili (fallor?) ripis populi: et
Vis Oceanum, dimsi istoc
Orbe, B itanni: ac Baltica te Thetis
Fluctu atrato dolet amissum.


page 549

Aganippe ipsa atque Hippocrene
Tardius undes visi solito
Fundere tandem et lacrumabunda
Te, Douza, suum personat Echo
Praeconem. Elegi te omnes lugent.
Nam Parnasus vatem te optimum
Adgnovit: te curiaque audiit
Oratorem: Patria patrem
Habuit; vallo cum Lygodunum
Bellona ferox circum cingeret
Circa, te fortem hyperaspisten
Vidit cum Tumoenia patriae
Obscssores contra barbaros
Propugnasti; sudore miois,
Pretio penitus frangi nescius.
Facinus tantum, ac tam memorabile
Nullum (sic fas) obruet aevum.
Totam porto pius, et felix
Vitam egisti, sceleris puram,
O Douza parens, thalamo casto
Prolem eduxti: quos inter erant
Vitali aura digni vescier
Ianus, patriae doctrinae aemulus,
Et ByzantI qui fuit hospes,
Nempe Georgus: quorum crescet
Fama superstes tumulis orbe.
Ergo nos nunc desiderium
Tui habet. Semo maxime Douza.
Verum quod Sors omnibus aequa
Siet, ac natos velit emorier,
Legi immotae, atque immutabili
Bene parueris. Pone sequemur,
Quando ordo nos tanget iustus.
Pietas tua te in sidera vexit.
Tua restabunt carmina saeclis


page 550, image: dele0550

Tingenda cedro: funeris expers
Sortite aevum nomen vives,
Dum Pierides, dumque Historia,
Dum Suada inter vivent homines:
Sol, Douzi, soli fulgida Belgici.

Beatis Manibus Dn. Hieronym, Baumgartneri.

SEmideos homines generoso sanguine cretos
De meliore luto effictos melioribus astris,
Uno quos possis Heroas dicere verbo,
Aura vitali dignos et luce perenni,
Cur placet ô superis succumbere lethit
Aequa nem pe sa ti nobis cum lege caduci.
Sed tamen hos, res humanas ope consilioque
Quorquot sustinuere (velut Maurusius aurea
Sidera subiectis humeris non fessus in aevum
Fulcit Atlas) oculos quotiens occludere fatis
Et sese ad plureis quando penetrare necessum est,
Evenit, heu! sacturam ut lux non postuma, verum
Annua, bima et trima dies, quin septimus annus
Edocest vulnus quantum silic publica Res ac
Ceperit, ut rarus fors sit, qui intellegat. Omen
Moenibus a nostris scaevum procul esse iubero,
Quem precor, ut damni hoc quod fecimus, arbiter orbis,
Sarciat, Induperatores Regesque Monarchae
Per quem sceptra gerunt, populo et dant iura, lechova
Armiporens Dominus, cui militat igneus aether.
Puluere Te porro sinimus requiescere busso
Illatum proavito, heroibus adcensitum,
Baumgartnere decus tantum tantae urbis, et aevi
Nostri. Tu Themidos lumen, columenque Lycei,
Vive, vale, quondam noste ordine pone sequemur.
Promecritam invideat, penitus veto, nemo quierem:
Nemo tibi obtrectet, nulii obtectare, sueto.
Et Baumgartneros bis quinos donet Olimpi
Rex nobis, rerum qui post moderentur habenas.


page 551

Mathusalemus.

Cunctos vivendo vici sed vivere longum
Nil est. vin' aevum vivere vive Deo.

Nimrodus.

Venator magnus gentes mea sub iuga mitto.
Quaeris, cur homines diris parere tyrannis
Cogantur rationi ultro parere recusant.

Iosephus.

Numquam rogatus, non pudicus creditur:
Sed qui rogatus abnuit.

Simson.

Mille Philistaeos fundo, tor sigo tropaea:
Vincendi genus est moriendo vincere, mirum,

Saul.

Iessaeum insontem impetiit: dimisit Agabum:
Qui minus atque nimis peccat utroque facit.

Betscheba.

Infelix ô forma bonum! hac heroa refelli;
Hinc caedes illinc faetet adulterium.

Ieroboamus.

Rex factus violo pactum, vitulos do colendos.
Nil, bene coepisse est: coeptam bene perfice telam,

Tobias Pater et Filius.

Lumina ni captus genitor foret, et nisi natus
Suscepisset iter; neuter miracula Iovae
Vidisset tantum, adfligi saepeutile iustis

Iuditha.

Fortem quo iugales Holophernen femina fortis,
Dic, armasse unum teque animasse Deum.

Susanna.

Insidias struxere mea silicernia formae:
Praeside sed Domino tuta [(transcriber); sic: tua] pudicitia est:
Excitat is pueros Danielas Iuliadum lex
Dormitat vindex hic scelerum vigilat.


page 552, image: dele0552

Pontius Pilatus.

Plicere vulgo Iudaicum quicumque avet;
Is damnat insonteis, reosque liberat.
Qui iudicatis, sapite damno Pontii.

Sardanapalus.

Morte viri fortis nomen mihi comparo clara;
Ardebat pariter cum domus ac dominus.

C. lulius Casar.

Nascier aut numquam, numquam aut concedere dura
In fata Caesar debui.

De eodem.

Caesa e quid clementius? inclementius ecquis
Unquam bis deno vulnere conficitur?

Cn. Pompeius.

Fortunae pila Cneius eram, cognomine Magnus:
Nunc omnis quid pompa mea est, nisi nomen inane?

Nero.

Usque adeone mori miserum? Nero quaerit et anaeps
Ferrum adigit lateri capulo tenus, edidit unum
Herois facinus, Pluronia regna salutans.

Lucretia.

Passa comas laceransque genas, atque imbribus isthaec
Tota madens fari visa Pudicitia est:
Siste manum, ferrumque ferum, Lucretia, siste:
Ne quid praec cipites, ô mea, siste manum;
Vim passa es? vim nonne boni patiuntur ubivis?
Non tua culpa fuit: non tuus errer erat.
Parce pio cordi, mucro: imple pugio, parce:
Infectum factum reddere cum nequeas,
Ferrum siste ferum: telum Lucretia siste:
Non tua, sed potius viscera nostra fodis.

C. Plinius.

Bibliothecarum colophon est Plinius isto
Si qua caret, nihili Bibliotheca mihi est.
Theiologis, Medicis, Consultis iure Sophisque,


page 553

xrh/sima polla\ gra/fei, xrh/sima pasi\ le/gei.
Plinius indoctis doctisque est aptus, ineptus
Nulli, Naturae Plinius ornat opus.

Socrates.

Quid non Amor designat? Anyti ego reus,
Amore veri philtra non volens bibi.
Inultus autem? sensit urbs, proh! Palladis.

Euclio.

Undique corraso satiari qui nequit auro,
Non cumulat nummos Euclio, sed cumulat,

Columba, apis, elephas.

Nobis incutiant aves pudorem.
Dinae delicium Cypri, columba
Simplex nescit adulteros amores.
Nobis incutiant Apes pudorem,
Maecho hae mella negant, laresque mutant.
Nobis incutiant ferae pudorem.
Ferox moechum Elephas necat magistrum.
Heu nefas! Elephante, Ape et columba
Mortales sumus impudiciores.

Iustitiae dianemetikh/s eicon.

Blanditur Melitaeus hero, en, dominaeve catellus:
Et Cumanus hero et dominae blanditur asellus.
Hunc scutica pellunt: dominae sinus at fovet illum.
Cum duo idem faciunt, quod idemve aliudve merentur?

Thersites.

Thersites, rogitas, quare non rhetor habetur?
Dicenti finem rhetora nosse decet.

Nuptiis Christoph. Heldi.

CAmpis modo relictis
Et sedibus beatum,
Qua congreges quiescunt
Estricibus soluti
Curis, Lyraque gaudent
Artis magister Orpheus,


page 554, image: dele0554

Ascraeus, Iliique
Scriptor viaeque Ulyxis,
Dircaeus ille Cycnus,
Alcaeus, una et Alcman,
Simonides scientissima
barbitique Sapphô:
Flaccus, Maro, lenerque
Naso, Catullus, et quem
Ibera Corduba, et quem
Tu Bilbilis dedisti,
Et quidquid usque vatum est:
(Heu! longa turba vatum est)
Qua Musae, Apollo praestes,
Parnassas, Hippocrene,
Et Pindus est: abestque
Eris, Querella, Erynnys:
Hinc, inde, missus adsum, et
Venio hospes huc locorum,
Sponsis novis Maritis
Bona verba comprecatum.
Iô! Thalassio! Hymen!
Qui sim rogatis? Ecce;
Laurus docebit, haecque
Lyra: utrumque nam poetae
Gestamen: Indir et mî
Venusina Teio olim
Nomen: Cui bono ad sim, et
Qui sim, tenetis omnes.
Tuynihio, atque Cedmo,
Cheironis acri alumno,
Parique fratrum Atridôs,
Heroibus, canendis
Amoribusque mixtim
Sed non nisi pudicis
Chelin meam dicaram,


page 555

Bathylle, abi exulatum:
Tibi res tuas habeto:
Comercii negocl
Tecum nihil mihi esto:
Mens sana nunc in ista
Praecordia est mihi ingressa:
aenum vale, Bathylle.
Heros vocat, Susanna
Vocat. His vocabo totus
Vocantibus; paratus,
Expromptus adsto totus.
Quod factitavi ab olim,
Versu canens minuto,
Celebransque luce dignos,
Penitus vetan enullo;
Huc factitabo posthac.
Quis me, cedo, bonorum
Prohivessit hoc die? Anne
Tetricus Cato? sed ipsius
Musas amavit. Aut me
Lingur dicace Momus
Mordebit? Haut movebit
Litem mihi, dicamue
Scribet, Caveto. Vae, vae
Tibi, Mome, si, quid ausis:
Si quid sapis, cave sis.
Tua terga motuus hos
Incurset, (hoc tibi aio,)
Faxo; isque rusticatim
Te tanget et cavebis.
Hymeneion ergo vestrum
Sponsi ô novi-mariti
Sacrare memagadi
Mea (quod augurato,
Quod auspicato) fas est,


page 556, image: dele0556

Iô Iô Iô Hymen.
Te, Heros, rugale vinclum;
Innectit, ecce foedus,
Adamantino idque rexu.
Factum bonum corona
Probat hospitum optumorum
Tollamus altum oceilos:
Factum adprobat lehona,
Caelis, Quod inquit ex re,
Ipsa que veritate
Antiquiras pia; Astris
Decernier prius quam
Heic executionem
Queat invenire pactum
Iugale, habere sic rem
Quis siccus usque sanus
Neget? Deo es pedenda
Suspiriis an helis
Frugi uxor, et petenti
Obtinget adnuente,
Dam nabiturque voti,
Qui serio expertiscer.
A caelitum Arbitro omne est,
Di/pleuron esse amorem;
Heroa amare pactam,
Susannam amare sponsum:
Ardere utrosque amore,
Pugnare utrosque amore;
Flammasso suaves!
Pugnasiô beatas!
Iô, Thalassio! Hymen!
Heros amice noster,
Quem forrium virorum
Et eruditiorum
Semper-ferax genitrix


page 557

Germania, e tenebris
Excepit exeuntem,
Aura deditque vesci
Primum: benignus audi.
Heros, volente me audis.
Haut sola nam Pelasgum
Tellus alebat armis
Heroas inclutos, aut
Facundia celebres,
Natum fabri, Periclen,
Et Aeschynem, Solonem,
Pluresque, quos minutis
Recitare nolo metris.
Effaeta non ita omnis
Natura Mater unquam est,
Quin procreare vel nunc
Heroas ore, dextraque
Illis pares vetustis,
Domino volente possit.
Heros, clues potente,
Animosque flectere ore
Callente: siquis aequo
Adverso sentit, istum
Dicto in viam salubrem
Quantum libet refractarium,
trahas disertus.
Calamo sed et perite
Propublica salute
Pugnare doctus. Unde
Caios, Papinianos,
Celsos et Ulpianos,
Paulosque, Labeones,
Macrosque, Scaevolasque:
Cum Proculis Sabinos,
Gallos, Neratiosque:


page 558, image: dele0558

Quin Caesares, Philippos,
Censtantios, Leones,
Decios, Honoriosque,
Senones et Valentes,
Iust nianum et ipsum,
Quid? Bartholos; parentes
Glossae tot atque tantos,
Accuisios, et Azones,
lumina et columnas
Interpretum sacrarum
Legum, sacrique Iuris,
Baldos, Iserniasque,
Cumque Angelis Socinos,
Et Raphaelem utrumque,
Dynos, Cynos, Arenas,
Cum Curtiis Felinos,
Decios, Iasonasque,
Et Immolas, Gravettas,
Et Castra, Salicetos,
Nattas, et Aluatotos,
Surdos, Menochiosque,
Cuiacios, Donellos,
Parisios, Farinaceosque,
Mascarosque,
Cum Zasiis Gaylos,
Paciosque Pacianosque,
Et ceteros refeire
Maioris est opellae,
Procerus ordo nempe
Procorum est, bonique et aequ.
Artis professionem
Qui factitant per orbem,
Hos cum lccus monebit
Mudas et in theatrum
Producis, hisque firmas


page 559

Tua dicta vestibus tot
Tantisque, quis clientum
Litem probas dicastis.
Valide arma primum in hostem
Vibra: sed et retorques
Quae tela vibrat hostis
In te, probam reportans
Adoream: Rosarum
Experta vallis, atque
Mirata scena agonem est,
Entellus ille cessit,
Satur cavet redisse.
Astraea namque magnum
Te, cum Themist, fecit
Dudum ducem togatum,
Te sospitent alumnum,
Astraea cum Themiste.
Nascantur autem et ex Te
Nati pares, nepotesque,
Heroa ut aeviterna
Telaude concinebam
Dignum Lyra sonante,
Nunc te Susanna, nympha
Merito chely mea orno,
Claro satam parente,
Quem terra Saxo nutrit,
Quem Noriberga honore
Mactavit, advocatum et
Prudentiae Antesignanum
Francus atque Suavus
Superstitem colebant.
Satis hoc, nee addo plura.
Ve nunc Susanna caros
Tenellam et integellam
Sociam theri sui Heros,


page 560, image: dele0560

Caelo favente hymeni,
Deducit ad penateis.
Felicites suave,
Sponsi, iugum subite.
Hac sorte ter beati
Metonis, et Platonis
Annum insimul mariti
Agitoteter lubentes
Sine liteter-volentes,
Fribusculis remotis;
Et prole copiosâ
Nepotibusque dites.
O plena gaudiorum!
O vita plena nectar,
Quae suavitare natum
Non destituta flores!
Amoena, laeta duicis,
Ipsis et aemula astris,
Iô, Iô, Iô Hymen!
Hymeneide adesto comis.
Ut iubilis sonoris,
Ut plausibus canoris
Reboantque personantque
Tot alta Noribergae
Pallatia arque festum
Ducunt palam triumphum!
Pegnisus ipse ut amne
Iam laetiore currit
Et pleniore ripa,
Ceu gratulante lymphâ
Nympham velit beare.
Pineta et ipsa, Laurens,
Er quae suae Sebaldus
Praescribit Urbi, am oeno
Ut flore gratulantur!


page 561

Iô! Thalassio! Hymen!
Hymeneie adesto laetus;
Bonascaeva, fac secundes
Haec coepta; vota prima
Sponsae; secunda Sponsi:
Fecunder et secundet
Sponsos novos maritos
Cytherem mater alma.
At iam satis superque est
Anacreonticorum;
Corona nuprialis,
Honore honesta cuncto,
Linguis favens manuque
Adplaudit, Hem! valete
Iô! Iô! Iô! Hymen,
Hymeneie; Hymen; Hymen;