CONRADI CELTIS PROTUCII, GERMANI, POETAE LAUREATI, LIBER EPODON INCIPIT FELICITER.

AD CAESAREM FRIDERICUM, DUM CONTRA TURCOS PRINCIPES CONVOCASSET. I

Aurata nobis iam rediere tempora
Laudata priscis vatibus,
Dum Fridericus Caesar invictissimus
Vocat ad senatum principes,
Ut hostium nunc imminentem turbinem
Prosternat altis viribus.
Sic fertur olim convocasse Iuppiter
Suos in axe caelites,
Dum turba fratrum terra quos creaverat,
Caelestibus minas dabat.
Hic Ossam, et hic dum Pelion audax corripit,
Iaculans olympi ad verticem,
Et iam propinquam viderant Phoebi rotam,
Et fixa caelo sidera.
Mox voce vasta dum iubet Typhoeus
Turbari de solio Iovem.
At ille blandus ore torvos intuens
Superba risit pectora.
Manu rubenti Cyclopum ferocium
Trisculca poscens flumina.
Et mox coruscum utrinque caelum personat
Tonantis atro fulgure.

Trinacriae et sub rupibus terra editos
Saevis tumulavit ignibus.
Sic Caesar incliti senatus arbiter,
Coetu pio cum principum,
Velis precamur hostis immitissimi
Frenare saevos impetus.
Nostro propinqui qui polo iam seviunt,
Summum lacessentes Iovem.
Dum cernimus caelo vagabunda sidera
Certis oriri legibus.
Dum piscis altis in vagatur amnibus,
Crescunt vel hortis gramina.
Dum flexuosis Ister ibit cornibus,
Euxina pulsans litora.
Laudes tuas tollemus alta ad aethera
Tuis triumphis supplices.

IN MALEDICUM LUSOREM LOQUITUR TALUS. II

Quid me immerentem latro vexas tesseram
Caecus furenti pectore?
Quid quod tonantis imprecaris fulmina
Tristesque morbos pestium?
Quid ore foedas impudenti numina
Et impiorum carceres?
Quid saeve torques frontis atrae lumina,
Ut ursus aut ferox aper?
Non causa sum latro tuae vesaniae,
Nec dignus ira numinum.
Seu quina gestem, vel quaterna stigmata,
Vel ultimum senarium,

Sive unitates computabis ultimas,
Autore te sic ludimus.
Laetis studebis ergo verbis ludere,
Vesana cogens pectora.
Ni feceris frenans temerarias manus,
Te quarta vexo Mania.

DE LUSORE QUI IN LUDO SIBI EVELLI FECIT DENTES. III

Lusor sedebat pertinaci spiritu
Pecuniarum prodigus,
Donec crumenis omnis exhaustus foret
Origo nummus litium.
Exuta mox deponit atrox pallia,
Cultros et enses trusiles.
Quae cuncta postquam ludioni ademerat
Fortuna versans omnia.
Mox quae cutem vicina vestis texerat
Femoris, pedumque vincula.
Sorti reponit, cuncta poscens numina,
Lucro ut faverent praesides.
Sed nullius cum senserat praesentiam,
Divis perosus furcifer,
Sese execrabat nudus omni corpore,
Frendens minaci murmure.
Tandem reclusis pandit ora rictibus,
Dentesque caesivos tenet.
Hos o sodalis nunc mihi fidissime
Lucrove damno suscipe.
Quos cum furenti perdidit vesania
Evulsit atrox forpice.

Clamans cruentus, hos caninos insuper
Tibi pono perversissime,
Adversa quos si sors mihi nunc dempserit,
Statuam molares uvidos.
Nec terrearis, liberali protinus
Tibi fronte solvam singula.
Nam dentibus natura cunctis prodiga
Duos decem et ter contulit.
Haec elocutus sanguinolento gutture,
Veniunt ministri carceris,
Furvam trahentes sub speluncam perditum,
Crebroque pulsant verbere.
Et rosidam dum sol reduxit lampadem,
Ab urbe flagris ductitant.

FABULA DE INVIDO ET CUPIDO. IIII

Invidus et cupidus diverso sidere nati,
A rege larga postulabant munera.
Rex his pollicitus, quod primus ferret, id alter
Duplicato felix obtineret munere.
Sed mox exoritur saevo cum murmure rixa,
Prior quis esset inter ipsos ordine.
Sorte placet tandem tractare volubili fatum,
Vellet ne claro se intueri sidere.
Invidiae postquam stimulis arriserat acto,
Clamat furenti concitatus pectore.
Ille mihi dextri terebretur luminis orbis,
Avarus ille mox duos ut eruat.
Rex utriusque videns oppletas crimine mentes,
Utroque poenam postulavit debitam.

AD VENEREM, TRES AMORES SUOS COMMEMORANS. V

Quid mea sollicitis infestas pectora curis,
O diva fluctuoso nata gurgite?
Cum modo septeno Celtis tibi milito lustro
Tuus dies noctesque fidus armiger.
Barbara Sarmaticis Hasilina experta sub oris,
Primis meis amoribus nunc nobilis.
Vix mea bis denas hiemes tunc viderat aetas
Et sex, sub annis succulentis militans.
Elsula fluctivagum dein decantata per Istrum,
Munus iuventae fortioris torserat.
Sed cum Rhenanas nuper vagus erro per oras,
Aetas virilis Ursulae me vinxerat.
Ursula lascivis mulcens mea pectora verbis,
Vita licentiore cogens vivere.
Dum iubet ut fluidae capiamus gaudia vitae,
Bacchi calentis subministrans pocula.
Inde mihi blandum praebet sub nocte soporem,
Amplexibusque perfruor felicibus.
Cumque suo captum pectus suspirat amore,
Altusque pulsat spiritus praecordia.
Mox mihi blandiloquis infigit basia labris,
Luduntque linguis ora sensim mutuis.
Non secus ut blandum referunt cum sidera solem,
Sub axe verno dum redit Favonius,
Hibernis nivibus glacies resoluta liquescit,
Madentque saxa percitis humoribus,
Ursula sic tota mollit mea pectora nocte,
Rheni decus puella formosissimum.

DE INFANTE AD IGNEM IOCO. VI

Exectus infans matris ex ergastulo,
Salamine vivas laetior.
Velut Lyaeo bis tibi nativitas
Per fata fertur aspera.
Sed dispar utriusque Cloto fecerat
Primordiorum stamina.
Nam patrium Nysaeus expertus femur
Menses statutos conficit.
Te mater ad sextam ferebat Cynthiam,
Reliquas sed olla perficit.
Pruna calentis olla dum stetit foco,
Uterique reddebat vices.
Repleta quae lactis fuit pinguedine,
Et unctuosa smigmate.
O vita curis subiacens gravissimis,
Et tristius nos deserens.

AD HENRICUM CUSPIDIANUM, QUOD NIHIL VIVACIUS ET CLARIUS LITTERIS SIT. VII

Quondam monebas scriberem quid carmina
Henrice nostra conferant.
Dum fata nos suprema contumulaverint
Lucemque caram clauserint.
Tunc mox per ora vulgi fama spargitur,
Quot quisque nummos liquerit.

Hinc unius cui usque vita quaeritur
Quali sit acta tramite.
Est qui studebat ampliandia aedibus,
Et comparandis censibus.
Absentibus quos Roma avara sordidis
Suis tribuit Simonibus.
Hortosque quos piscosus amnis irrigat,
Silvasque densas implicat.
Armenta equorum fortium quibus educat,
Oves, boves, et bucculas.
Alius relinquit bracteatas laminas,
Fusaque in auro imagines.
Possessor alter hos post mortem ut auferat,
Vel ventre mox deglutiat.
Est alter ut vivat perenni tempore
Amata gignit pignora.
Nomen futurum quis sibi per saeculum
Sperat per omne cognitum.
Obliviosum cuncta sed tempus vorat,
Nummos, agros et fornices.
Prolemque delet, et genus clarissimum,
Ni dona servent carminum.
Testatur hoc quondam beata Graecia,
Et Roma victrix gentium.
Quae praeter ista nil dedere posteris,
Quam quae leguntur chartulis.
Haec me perennem provehent ad gloriam,
Aevoque longo prorogant.
Cum corpus hoc et ossa nunc vignetia
Saxo cubent sub frigido.
Dicet viator, haec sepulcra quem tegunt,
Aeterniora liquerat,

Quam quae rudes et imperiti sordidis
Curant suis laboribus.

QUOD SOLO AMORIS CHRONICO MORBO IN VITA LABORAVERIT. VIII

Iam bis quaterna lustra sano corpore
Fata mihi dederant, aetate lapsa lubrica,
Dum nulla febris, aut podagra tristior
Presserat incolumem, nec pestis omnibus minans.
Quos sospitatis esse dicunt praesides,
Iure deos veneror, gratesque dico plurimas.
Nec latro tot regionibus volubilem
Dum peregrinus eram bis quinque in annos, abruit.
Tutum suo per barbaras duxit plagas
Numine Mercurius, qui vatibus favet suis.
Nec ursus umquam vel lupus, vel setiger
Corpora dissecuit, vel dente vulnus intulit,
Canis semel sed ut mihi praedixerat
Plena furoris anus, suras momordit pendulas.
Ad iudicem me nemo etiam citaverat
Aera locata petens, iniuriis vel conquerens.
Nec quisque testem me vocavit conscium
Esse sui sceleris, vel veritatis lubricum.
Prorsus beato vita cursu fluxerat,
Hactenus incolumem sic me secutus Iuppiter,
Sed temporalis quod queror. Morbus mea
Pectora semper habet, membrisque totis insidet.
Quem nullus umquam succus aut herba impotens,
Nec peregrinus odor a mente nostra dispulit.
Non ipse qui memoratur aegrorum pater,
Sive Machaonius, vel clarus arte Hippocrates,

Sed sola quae me sauciavit candidis
Ursula luminibus, me sospitem reddet mihi.
Haec si paroxismus tremore percito
Membra mihi quateret, blando fugaret osculo.

IN BASSAREUM MEDICUM. IX

Quid canibus similis rabido me murmure laedis,
Vastis premens latratibus?
Denigrasque meam rabioso gutture famam,
Nostris camenis obstrepens.
Putrida cui sanies confuso felle veneni
Iecur lacescit invidum.
Invidiaeque malum pallor cui plurimus ore
Pectus resignat tabidum.
Quo mihi saepe novae praestabis semina laudis,
Victoriasque plurimas.
Crescit enim virtus dum duris casibus acta est,
Marcens sine adversario.
Quod si de Roma non pulsus Naso fuisset
Ponti remensus litora,
Non tot liquisset praeclara volumina vates,
Cunctis legenda saeculis.
Et Maro si patrios non amisisset agellos,
Eius nec essent carmina.
Et fuga quae totiens Ciceronem exegit ab urbe
Excussit ingenii faces.
Sic me dum variis iactat fortuna periclis,
Virtutibus viam facit.
Nam veluti parva scintilla nascitur ignis,
Forti excitata anhelitu.

Sic invicta feris virtus agitata procellis
Suis calescit viribus.
Utque ferox Mavors consurgit maior in arma,
Ut hostis insolens ferit.
Sic me dum lingua caedis truculentus iniqua,
Tibi tela concitas mea.
Vulnera quis toto tibi lata canentur in orbe,
Quae nemo sanet clinicus.
Nec tibi vulnea pollens chirurgicus arte
Notas cicatricum levet.
Ast hedera et laurus viridanti ut semper honore
In frondibus florent suis.
Sideris hiberni quos nec violentia laedit,
Aestivus aut solis calor.
Sic aeternus honos erit, et vaga gloria vati,
Ignava ridens pectora.
Nullaque de nostris edentur carmina libris,
Quin partem in illis occupes.

DE ROSINA AD GRACCUM PIEREUM POETAM. X

Rosina nuper dum suis amplexibus
Mihi se locasset per fidelem nuntium,
Ut verna vati solveret fastidia,
Maerore mentis languidae scatentia,
Rosam putabam me virentem amplectier,
Quae rore veris succulenta caelicam
Spiraret auram, rorulento gramine.
Velut videmus rura per virentia
Rosas tumere, spirat ut Favonius,
Qui prata mille vestit in coloribus.
Quos inter alma mater, et ferox puer,

Cum Gratiis tribus pererrat, roscida
Capita implicantes terreis sideribus.
Talem putabam me rosam complectier,
Quae verna vati tolleret fastidia.
Sed falsus heu decora per vocabula,
Quae longa noctis attulere taedia.
Nam strata mecum lectulo dum concubat,
Meis lacertis implicans sua brachia,
Labrisque labra blanda saepe obambulans,
Linguaeque lingulam inserendo mordicus.
Scortum exoletum, foetidum, turpissimum,
Depuge, spurcum, virulentum, sordidum,
Foedum, veternosum, impudicum, marcidum,
Vietum, ebriosum, paeminosum, putidum,
In nocte ter quaterque poscens pocula,
In luce cantharis frequenter assidens.
Quod compitalibus rubis resederat,
Et mille mutones die uno absterserat,
Centum cucullos, et sacrorum ramices
Centum, et recuticos mille devoraverat,
Vetere et lacuna palpitantes merserat.
Hoc prendo monstrum Siculis Cyclopibus
Aequale, labris egerens anhelitum
Qualem cloaca exalat atra spiritum.
Quod corticoso me premebat tergore,
Et hispido velut pistrix in corpore.
Rugisque ventris implicabat inguina,
Omasa tanquam centipelli viscere.
Sed Gracce pulchra qui colis vocabula,
Simili caveto ne capiare belua.

IN FONTULANUM IURIS PERITUM, ET CONIUGEM SUAM. XI

Quidam poetae non amicus integer,
Et Fontulani filius.
Uxore cuius plena sunt gymnasia,
Ducisque tota curia.
Locat magistros, lectiones ordinat,
Donatque baccis vertices.
Hanc quisque doctorum cupiens insignia
Delubra ceu Iovis colat,
Nec negligat, sed munere illam palpitet,
Peplo, vel auri circulo.
Quot urbs salaces continet meretriculas,
Quo quisve amore langueat,
An ter quaterque possit, aut plus septies,
Iudex severa quaeritat.
Noscit magistrum cuncta ferre nomina,
Ceu Mithridates militum.
Comedat quid, aut sitim quo quisque relevet,
Censor velut considerat.
Aedes mariti dum petit respublica,
Fornacis intrat concava,
Ut audiat quod quisque mente sentiat
De cive, vel scholasticis.
Hanc si plateis quis videbit obviam,
Et non recurvet poplitem,
Mox gestuoso labra vultu exasperans,
Bilem expuit teterrimam,
Nares aduncans, seque torvo lumine
Hostem minatur perpetem.

Huius favorem si quis ergo negligat,
Exul petat Pannonias.
O docta Norici ducis gymnasia,
Quae tanta vexet belua.

AD GERMANOS POETAS. XII

Carmina Germano iuvenesque lusimus orbe
Aequate vel superate nostra posteri.
Illa mihi, patrios cupio dum visere fines,
Sunt parta nostris maximis laboribus.
Sed neque ego Latios me dicam aequasse poetas,
Aut docta quos tulit viros Hispania.
Primus ego invexi rudibus mea carmina verbis,
Qui me sequentur, doctiora proferent.
Ennius in tenera sic lusit carmina Roma,
Lucretius cum ceteris prioribus.
Virgilius quorum discussit carmina cuncta
A vepribus doctus rosas recolligens.
Ast alii Graios imitati forte poetas,
Comoedias, tragoedias reliquerant.
In lyricis princeps superans sed Horatius omnes,
De fonte Graio cuncta vates hauserat.
Inter Germanos mea sic rogo carmina durent,
Ut Italis Horatius sub finibus.

COMPARATIO GLADIATURAE ET MORALIS PHILOSOPHIAE. XIII

Ars militaris nostra tradit corpora
Armis tueri et gestibus,
Docetque pulchris praecavere motibus
Hostis prementis ubera.

Moralis illa sic Sophia praecipit
Mentem imperare affectibus.
Nec bella nostris saeviora mentibus,
Quam pestis illa pectoris.
Nam mens suis dum concitata motibus
Maiora miscet proelia,
Quam cum frementi pulsat actus impetu
Aries potentum limina.
Vel quae calenti saxa iactat pulvere
Bombarda opus Teutonicum.

SEPTENARIA SODALITAS LITTERARIA GERMANIAE, PERI\ TH=R E(BDOMA/DAS SEPTEM CASTRENSIS DANUBIANUS. XIIII

Si clara Graeciae recenseo lumina,
Erraticos septem globos vincentia,
Vicinitatis rite munus exequor.
Servant Eoas Graius et Getae plagas,
Qua pontico septem ostiis Ister mari
Illabitur, septemplici haud Nilo minor.
Hinc nomen est septem datum castrensibus.

DANTISCANUS VISTULANUS

Munita septem est Roma collibus sacris,
Quos inter aedibus superbis arduus
Suum potens Tarpeius extulit caput.
Musis Palatinus sacer, cavum incolunt
Aves Aventinum, Cupido Caelium.
Sed Exquilinus et Quirinalis pium
Iovem vident in Viminalis vertice.

POMERANUS CODONEUS.

Metropolitanas ferox Alemannia
Urbes habet septem, ut domus Romulea
In collibus septena templa condidit.
Treveris vetusta, et ditior Colonia,
Et Salceburgum, Madeburg, Moguntia,
Et litorales Arcticum prope circulum,
Premensis et Rigensis urbs Sauromatum.

ALBINUS LUNEBURGANUS.

Superba Cecropis bifrontis patria
Fecunda, quae artes edidit septem sacras
Septem sophiae gloriatur lumina
Habere, quis septena mundi triplicis
Stupenda cedant plurimum miracula.
Pigri Bootae sideri septemplici
Vicinus, haec septena lusi carmina.

ALPINIUS DRAVANUS.

Sacratus est in orbe septenarius,
Informe mundi quo chaos formam induit,
Quo Phoebus alto fulsit, et micantia
Certa ferebat lege caelum sidera.
Quo terra, pontus, aer, et facta omnia
Natura quo completa, septimo die
Omni quievit a labore conditor.

RHENANUS VANGIONUS, ET MOSELLANUS.

Caelo ut recurrunt septem amica sidera,
Terrae suis cyclis et orbibus vagis
Mortalia, et nostrum genus regentia.

Sic terra mater omnium ferax tulit
Septem viros, quibus superba Graecia
Se iactat eruditione maxima
Mundum beasse, mente, luce, gloria.

NECARANUS HERCINIANUS.

Lector sophos Graios stupere desine,
Achaicis perenne qui vivax agris
Dedere nomen, dote Palladis sacrae
Monarcha Romanus, potestas Caesaris
Septem ducum hoc aevo creatur, dexteris
Germana, vivis quis, virebit gloria,
Rheni et fluenta gloriantur turgidi.

AD PHOEBUM CUR GERMANIAM FUGIAT. XV

Quid Phoebe te vel Cynthius vertex iuvat
Delos vel ingens insula?
Num barbarorum te fugabit horrida
Morumque dira immanitas?
Collapsa Phoebe templa sunt sublimia,
Quae longius possederas.
Tripodas perosas virgo vates deserit,
Maeretque mutum oraculum.
Vittis recinctos candidus canos senex
Foedavit alto pulvere.
Quo Phoebe lectus pontifex pridem tuus?
Quo numen, et sacer furor?
Sacramque laurum verticis clari decus
Corrosit, en velox dies.
Abstrusa rerum fata quis casus regat,
Doctasque linguas alitum.

Peritus augur spiritu afflatus tuo
Consuerat olim evolvere.
Quis nunc tuum numen relictum consulit
Ventura fata quid ferant?
Num perfidos mortalium genus ad Scythas
Pergemus in fanum tuum?
Iterque plenis ibimus periculis
Per tela, perque spicula.
Quae noxio semper veneno saeviunt,
Lethum ferentes concitum.
An non pudebit rosidam caesariem
Ridere tonsum barbarum?

AD PHOEBUM UT A TROPICO HIBERNO REDEAT. XVI

Quo fulgurantem Phoebe celas lampadem
Claro serenam lumine?
Quid ultimum lustrare tardas Caucasum,
Orbisque fines extimos?
Quis te morantem detinet ferox amor,
Magnus vel error devium?
Huc huc celer flagrante curru labere
Caeli decus pulcherrimum.
Simulque vernos protinus refer dies,
Et floridos Favonios.
Pleno redundet mensa dives poculo,
Curas resolvens anxias.
Frontemque tristem vina laxent fervida,
Et explicent iucundius.
Phoebi nitentis concinemus verticem,
Et fulgidum flammis caput.

Iamquam obsoletas instruemus hostias,
Vetusta facturi sacra.
Certusque sit divinus instigans furor,
Falsoque nil pronuntiet.
Sic nos quotannis Phoebe te vocabimus,
Arisque libemus tuis.
Et thura flammis concremabimus sacris,
Sabaea quae dives legit.
His invitatus Phoebe laetus emica,
Vultu relucens aureo.

IN RHADAMANTHUM MERCENARIAE LINGUAE ADVOCATUM RABULAM. XVII

Quid Rhadamanthe meis vis nomen habere libellis?
Tibi tela Phoebi concitans, spicula Apollinea.
Dum te maiorem musis et Apolline dicis,
Lingua canina clamitans, gutture et aeriloquo.
Caesar enim viridi mea cinxit tempora lauro,
Nostras genas exosculans, nobilem et efficiens.
Inde meis fulvum digitis circumdedit aurum,
Antistitem Phoebi creans carmine Apollineo.
Tu venalitiam contendis vendere linguam,
Strophos, dolos, fraudes serens gutture nummivoro.
Cum tumido ore tonas completis follibus hostem,
Minacibus luminibus, voce, manu, pedibus.
Cumque tuos tetigit sperata pecunia nares,
Mussas beato murmure, et gutture blaeso taces
O te felicem, cui sancta pecunia iura
Loqui et tacere praecipit legibus aeriloquis.

LIBRI EPODON FINIS.