IOANNIS BISSELII e Societate IESU ANTIQUITATUM Angelicarum Vet. Testamenti TUBA IAMBICA

TUBAE IAMBICAE ANTIQUITATUM ANGELICARUM VETERIS TESTAMENTI LIBER I. s043 HTML-Text

ARGUMENTA partitionum.

I. ANgelorum laudes, ac Tituli; eum eorundem in vitatione ad meritorum suorum, ac propensae voluntatis erga genus humanum, praeconia recognoscenda.

II. Angeli inter res conditas universas omnium fuere primi, qui laude, rationis compote, Deum celebrarent. Quo loco proinde, occasioneque, interspergitur Angelitae, contra Luciferum, pugnae, succincta, perque transennam, narratio.

III. Angelus, duobus Protoplastis, Paradiso ejectis, spem, eodem aliquando redeundi, flammis intersaepit, atque claudit.

IV. Idololatriae, posthaec mundum omnem occupanti, summis se viribus opponunt Angeli: ac. ne in alienissimis quidem a Deo populis, suam ope ram desiderari patiuntur; donec Abrahamum tandem, eiusdem olim studii sui consortem futurum, sedibus atque terris impiorum educant: Qui suis deinde sacrae fidei Magister fit.

V. Ab Angelis. in Abrahamum, eiusque familiam, congesta beneficia. Ubi, de Agare praesertim, deque Ismaele, agitur: nonnihil autem etiam de Isaaco, victimae destinato; sed, Angeli inter ventu, ac dehortatione, erepto.

VI. Lotum, Abrahae nepotem, hospitalitatis studiosum, duo Angeli Sodomorum incendiis subtrahunt: Loti Uxore interim in ipsa via (quoniam ad urbem flagrantem, stulto commiserationis affectu, curiositateve, ducta, retrospexerat) per ingens prodigium transformata, ac post suos relicta.

VII. Isaaci, ac Rebeccae, nuptiarum conciliatorem, Eliezerum, angelus in itinere Mesopotamico dirigit: et illius eiusdem postea coniugii fructum, Jacobum, peregre tuetur; atque e Labani Soceri fortunis, ad Generum derivatis, locupletat: idque modis, ipsi a Deo concessis.

VIII. Jacobi Patriarchae laetum e Mesopotamia reditum, Labanus socer interturbat; eum insequens, et afflicturus. Quem tamen Angelus, Dei vices agens, et Jacobi tutorem se praestans, in somnis compescit.

IX. Eodem in itinere, Jacobum a formidabili fratris eius Esavi occursu, indemnem Angeli praestant: ac deducunt.

X. Jacobi Patriarchae reliquum iter; vitaeque felix, post obitum, terminus, atque receptaculum.

ANTIQUITATUM ANGELICARUM VETERIS TESTAMENTI LIBER II. s102 HTML-Text

ARGUMENTA Partitionum.

I. Huius libri breviter argumentum praesignatur: quod aget de viris quibusdam aliis. qui et ipsi, DEO, prater Patriarchas, accepti fuerunt, et grati: De ducibus, inquam, inprimis; de iudicibus, ac Regibus populi DEI, quibuscum Angeli caelestes egerunt.

II. Muliifariam, multisque modis, Deus olim loquens Patribus (ut est in epistolae limine S. Pauli, ad Hebraeos); etiam per Angelos eos instruere dignat us fuit.

III. Sancti Job certamina: et Satanae, adversus eum, invidia, odium, accusatio, calumnia, exagitationes: ad extremum vero, aonatuum illius universorum successus irritus, et in contraria revolutus. Praemittitur autem his, Jobi genus, ac patria: migrantis ex Idumaea in Ausi tida regionem; quae eadem et Hus dicitur. Uxoris Job acerbitas; ubi et conjectura interspergitur, de genere, familiaque, eiusdem mulieris. Sub- iungitur his, Concilium filiorum Dei; in eoque Concilio, Luciferi, sese immiscentis, impudentia singularis; et adversus S. Jobum blateratio, Multitudo cladium, ac dolorum, eidem, improbitate Satana, inflictorum; et eorundem denique victoria, ac depulsio.

IV. Copia rerum memorandarum, vel de sola Quadraginta annorum mora, vagationeque populi Israelitici, per desertum Sin, et Pharan. De Angelo, Moysiloquente, in Rubo Sinai. Angegeli, auctoris, et custodis, Israelitarum, etiam antequam exirent Aegypto, cura super populum Dei. eiusdem, ex Aegypto, aductio, in manu potenti, et brachio excelso. Deductio par aspera locorum, et casuum; praecipue vero, per Mare rubrum. De pane Angelorum, Hebraeis in solitudine deorsum miso; deque popidi, ex eo pane concepta, detestabili nausea; uti et, de Cervice gentis illius durissima. quam nihilo tamen secius diu patienter Angelus suffert; a maledictionibus Balaamicis tutum prastans Israelem: sed, scortantem eundem deinde, cum mulieribus Madianiticis, Moysis ac ceterorum piorum manu ferroque atrociter, et confertim, plectens. Ibidem demum, occasione Moysis, vitafuncti, narratio adnectitur, de cadavere Moysis: pro cuius sepulturae loco, hinc bonus, inde malus Angelus, contendebant.

V. Populi, in terram Promissionis, introductio. Collocata, ad Jerichuntem urbem, castra; non citra singularem JOSUAE, Ducis israeli- tarum, super Urbe capienda, sollicitudinem, Cui tamen minuende, JOSUAE sese spectabilem exhibet Angelus: eumque anmans, instruit eadem opera, de Jerichuntis futura eversione prodigiosa.

VI. Urbium, ac populorum in Chanaanitide, complurium subactio: eaque, nov sine Angelorum etiam ope. Reportata, de plurimis simis! Regibus, victoria. Populi Hebraei ingratitudo, prolaben. tis, identidemque relabentis, in Idololatriam, a. liaque scelera compluria. Ab Angelo vero concionante, Deique plurima beneficia ipsis exprobrante, reducitur populus ad poenitudinem, atque luctum. Unde natum est illi, in quo concio facta fuerat, loco, nomen novum.

VII. Propter Israelitarum crebros, in Idolomaniam, relapsus, iudices a DEO, per Angelos, excitantur; ceu populi Liberatores futuri: inter quos singillatim Jerobaal, seu Gedeon; et Samson: hic, pranunti tus ab Angelo; ille vero, ad arma paradoxa capienda, itidem ab Angelo exstimulatus. Finita iudicum periodo, secuti Reges sunt: e quibus, David, iumore mentis peccans, coercetur Angelico gladio. Idemque, modestius alio tempore agens, Angelorum ope Philistinum gladium coerces, ac fugat; initio certaminis capto a sonitis prodigioso, super arboreto pyrorum rurestrium audito. EZechias autem, adversus Sennacheribum, Angeli unius armis potentioribus, clade totius exercitus Assyriaci protegitur.

VIII. Post hac, Hebrai servantur ab Angelo in Aegypto incolumes, a tyrannide Ptolemai Philopatoris; Jerosolymis, a violentia Heliodori, ararium direpiuri; Machabaeorum vo, ab aliis Syrorum Regum ducibus, ac Legatis. -

ANTIQUITATUM ANGELICARUM VETERIS TESTAMENTI LIBER III. s219 HTML-Text

ARGUMENTA Partitionum.

I. CUr Machabaeorum, ante tempus suum, et chronologia ordinem, delibata gesta fuerint, libro proxime praecedente; caussa refunditur in Cognationem: qua Machabaeis, tametsi tanto post natis, nihilo secius cum domo Davidica intercessit. Addit auctor; de Prophetis se iam, proximo loco, acturum: quod de illis intelligas Prophetis, quibus, post Moysen, aliquid cum beatis Angelis fuit commercii.

II. Ex his primus in amphitheatrum prodit Elias Thesbites, hoc est, in municipio Thesbe natus, et ediscatus: quem non modo Corvus (nunc hic, nunc alius, atque alius,) aliquamdiu et, post Corvos. Sareptana Vidua, paverunt, famis universalis tempore; sed posthaec etiam Angelus, Jezabelis Regina tyrannicas denuntiationes fugientem, per deserta pharanis loca, quadraginta dierum as noctium mora, itinereque, usque ad mon- tem Dei Oreb: ubi Propheta deinde, securus insi diarum ac necis, delituit. Raptes autem demum Ab Angelis, equorum igneorum specie vestitis (ut et posthaec Elisaeo, Eliae discipulo successorique, praesidit caussa, flammeos se stiterunt) in locum orbis aerii sepositum, et hominibus incognitum; pascitur tidem, etiamnum hodie, alimento, mortalibus ceteris haud usitato. Vir, undequaque admirandus; et caelitum favore, et prodigiorum potentia, rerumque gestarum gloria occubiturus tamen, ad extremum, ab Antichristi rabie.

III. Magnum Dei donum est, Propheta magnus, ac sanctus; cuiusmodi fuit Isaias; ortu regio, Vaticinioque mysteriorum Evangelico. Qui, longissime posita, quasi praesens praesentia, aspexit, et audivit: cumprimis ver o Deum, solio suae Majestatis insi lentem, duosque Seraphinos Angelos, sacrum Trisagium canentes: et alia, templi caelestis arcana. Dolens autem, et conquerens, de suppressa a se correptionis voce, tempore Oziae re gis, aliisve pravorum morum corrigendorum occasionibus; ab Angelo advolante expiatur: ignito calculo labeis eius expurgatis, Ec hinc, tam in. signem evasit in Prophetam. ut, qui praesagiorum suorum splendore, ceterorum, usque ad S. Joann. Baptistam. et Christum Iesum, haud ulli cedat.

IV. Sequitur Isaiam, Ezechiel. Qui, Uxoris a morte, tandem ad caelibem transgressus vitam, insignissima Caele mysteria, magis magisque semper illustratus, inspexit: sicut et antea, non pa rum clara fuerat intuitus. Parum fuerat, utdisse mundi superioris ornamenta; nisi aspexisset insuper et Visionem, ut Sacra Scriptura loquitur, Similitudinis Gloriae Dei: quae refertur a Propheta, capite statim primo: ac relibatur capitis 2. initio. non ideo tamen fortasse, quod haec omnium Ezechielis visionum simpliciter Prima fuerit; sed, quia facile potissima. In hac porro, producitur in spectaculum Rex Gloriae, caelesti Solio suo insidens. quatuor item Animalia; eorumque descriptio: cum universa gloriae pompa. Posthaec; Aspectus abominationum in templo Dei: quas illic Propheta vidit; e Babylonis suburbio translatus a Spiritu, Jerosolymam usque. Depingitur autem hic multitudo, ac foeditas, Picturarum varii generis, in pariete Domus Dei interiore: Impietas item, Septuaginta Seniorum; qui a iudaismo deflexerant ad manifestissimum Idolorum cultum, et adorationem. Petulantia quoque Israelitidum; quae foedum Adonidem, Veneris foedioris amasium, ab apro interemptum, deplorabant, Ezechidlis 8. capite: Cui invectivam interserit auctor brevem, in iudaeas illas; earumque lacrimas detestabiles. His autem, e regione, opponitur aspectus, seu visio, Virorum melioris notae; gementium videlicet, et indolentium sceleribus iudae, ideoque etiam Signo litterae Tau, manu Angeli, notatorum. Post quorum innoxiam turbam, alii omnes, qui Signo Tau carebant, in- terficiuntur; citra misericordiam, aut discrimen ullum aetatis, sexus, et conditionis. Ezechiel c. 9. Unde mox digressio fit, Peceatores omnes ad Poenitentiam exstimulans; injecto praesertim metu flammarum aeternitatis, et Lacus illius Tartareis in quo sero nimis, inutiliterque, flebitur; neque tamen ibi cuiusquam Personam Deus accipiet, aut reum lege solvet: cum viderit ibi Ezechiel genus omne mortalium, in delictis letiferis extinctorum, tam populorum, quam populi rectorum, ac tyrannorum; qui ferreum ibi somnum, arentibus in lectis, dormiunt. Ezech. 32.

V. Post Ezechielem Daniel , semper caelebs et Virgo; idque non necessitate, sed purissimo suae mentis, ac libertatis, arbitrio. Gratiosus, apud Reges terrarum; gratiosior est apud caeli Regem, ac Caelites: utpote, qui quam plurima ei reconditissima aperirent. In his, Somnium Nabuchodonosoris; cuius tamen ipsemet somniator fuerat oblitus. Daniel. c. 3. Eius Somnii interpretationem intrarunt imperiorum, seu Monarchiarum, fata: Assyriorum nominatim, Persarum, Graecorum, et Romanorum; ad usque Christi ortum, et regnum. E Gabriele deinde Archangelo, ceterorumque Angelorum nonnullis, mysterium accipit et intelligit Daniel, Bestiarum quatuor horribilium. quae septimo praesertim Danielis capitte referuntur. attinguntur autem etiam octavo, nono, etc. usque ad duodecimum. In harum numero Bestiarum, Aries est: sub cuius imagine praedicitur Darius, Persarum, in illa tunc Monarchia, Regum postremus. Hircus item Caprarum attingitur; hoc est, Alexander Magnus, rex Macedonum: qui, parritidio Bessi conatus ipsius promovente, Darii regnum, ab eius morte, occupavit. Ptolemaeidarum quoque, et Seleucidarum Regum, alterna per Aegyptum Syriamque bella, et instabiles amicitiae foederaque, delibantur, Inter Seleucidas porro, primus potissimasque partes agens, Antiochus Epiphanes; Antichristi, sub Mundi finem venturi, genuina vivaque figura. Qui Antichristus , idem et pars est Visionis illius, quam Daniel habuit de iudice aeterno vivorum ac mortuorum: deque Judicis tribunali, iudicii apparatu, dieique supremi terrifico adventu. quo die. Pater aternus, iudiciariam potestatem universam translegabit Filio, Deo- Incarnato: Antichristus vero, suis cum Asseclis, funditus exstirpabitur; in Gehennam praecipitandus. c. 7. Danielis, a v. 9. usque ad 15. In eo vero iudicio stabunt, ac dimicabunt adversus impios angelos, et homines, etiam Angeli sancti; divinae iustitiae gladium, et gestaturi, et exercituri. Danieli porro, praeter Gabrielem , alii quoque Angeli futura patefaciunt: in quibus eminet S. Michael; caelestis militiae signifer. Non tamen interim Angeli doctiorem duntaxat, praedictione futurorum, Danielem efficiunt; sed in periculis quoque securum praestant, et incolumem: amicitiae fide maiore, qua, qua plerumque inter sese agere mortales consuerunt. Praeterquam enim, quod Tres Pueros, Danieli connexos, et illius consilio dirigi solitos, eripuere fornaci Babylonicae, per unius cuiuspiam, e suis hierarchiis, manun (uti signate docetur Daniel 3. v. 49. et 50.) etiam Danielem ipsum, Leonibus semel iterumque objectum, eorum rictibus subtraxerunt Angeli. Daniel. 6. v. 22. et cap. 14. v. 33. Per Habacu. cum insuper, Prophetam, Angelico ministerio e Judaea Babylonem usque transportatum, Danielem paverunt; alimento messorio ei transmisso. Daniel. 14. cum is in lacu Leonum, diebus iam sex, suprema cum fame luctaretur.

VI. Danieli Zacharias succedit, Barachiae filius; Angelorum etiam ipse amicissimus: cuius Visionum tamen argumenta, Spectaculorum instar, aut pompae triumphalis ritu, magnam habent, in omni rerum objectorumque genere, varietatem; ne tenuioribus quidem, (in speciem), rebus exclusis a Prophetiae Majestate. Is Propheta, simul propemodum etiam Domus erat Angelorum, in ipso intus loquentium; et S. Spiritus adyton. Hic, do nocte, videt equos, inter arbusta myrtorum, eosque colorum diversorum: et, quinam sub equis illis designentur, audit. Adspicit idem alio tempore mensorem, cum funiculo architectonico; Jerosolymae spatia dimetiente: et. Quaenam ea esset Jerosolyma, intelligit: Nova videlicet illa, de caelo descendens. Attingitur autem, hoc loco. Conversio quoque Gentium, ex Insulis, atque terris transmarinis, Zachariae 8. v. 22. etc. certatim ad Ecclesiam accurrentium: ad similitudinem Negotiatoris illius Parabolici, quaerentis bonam rectae Fidei margaritam, et Beatitudinis thesaurum, e S. Matth. c. 13. v. 45. etc. Praevidetur quoque, ac praedicitur, Concordia primitivae Ecclesiae, sub umbra Vitis verae, Ficusque dulcis, conventurae, et epulum initurae. e Zachar. c. 3. v. 10 et Joan. 1. v. 48. et 50. et e Joan. 15. v. 1. et Sapient. 9. v. 2. Alibi quoque, Oculos propheta septem contemplatur, c. 4. v. 10. quorum et explicatio ei subindicatur: de Angelis videlicet, universum terrarum orbem circumlustrantibus. Super haec, et quadrigas quatuor Zacharias cernit, cum equis suis iugalibus; colorum diversorum; egressas de medio duorum montium aereorum grandium: et earum audit interpretationem c. 6. a v. 1. usque ad v. 8. inclus: Ostenditur ad extremum Zachariae Iesus quoque, seu Josue, filius Josedechi, Sacerdos magnus; cum Sa thana, ipsi adstante, et Angelo sancto, Sacerdoti patrocinante. qui Iesus, figura fuit IESU nostri Nazareni; sicut. instituta inter utrumque comparatio, ostendit (c. 3. per totum:) quod proinde caput, apud ipsummet prophetam legi, non fuerit fortassis inconsultum.

VII. Prophetis, Angelisque, commercium fuisse mutuum, connectente eos utrimque Caritate supernaturali, obiter indicatur. Post haec autem, fit transitus ad Viros Feminasque; quorum, quarumque, ex professo munus non fuit, Oracula fundere: sed titulis, ut plurimum, aliis, claritudineque virtutum, sese Deo approbarunt. Horum primas tenent, Senior, ac iunior, Tobiae: quorum nomen, aliter a Graeco illius historiae Scriptore, aliter a Latina nostra vulgata versione, profertur. Tobiae Senioris patria: Captivitatis quoque terra; et eiusdem, per adversarum rerum tolerantiam, exercendae virtutis necessitas. Ipsius item, in exercitio laudabilium ac piorum operum, constantia: et, sub religiosa sepulturae occupatione, excaecatio. eiusdem quoque, ob calamitatem illam, ab uxore fatua exagitatio. Tobiae Senis, in adversis casibus, patientiam, alibi absens, et ignorans, imitatur tamen, eodem ipso tempore, Sara Virgo; ab ancilla calumniis, et convitiis, appetita, propter Septem viros eius; a Daemone, prima statim nuptiarum nocte, oppressos, ac subla. tot, Et Tobiae igitur Seniori, et puellae Sarae , de caelo malorum remedium flagitantibus; e caelo medicus submittitur, Raphael Angelus; opem eis allaturus: Raphael, inquam, Angelorum Septem unus, qui Deo semper assistunt; illius in nutus, et imperia, intenti. Hic, AZariae, filii magni Ananiae, nomen, ac iuvenis personam, viarum ducis, assumens; Tobiam iuniorem, ex Assyriorum urbe principe, Ninive, ad Reguelem, ex composito ducere incipit: qui Raguel, ad Rages, Medorum urbem, (aliis, Ecbatana nominatam), tunc habitabat. In via, commissum sibi iuvenem eruis e periculo; quod e Callionymi piscis assultu illi im- minebat. Cum autem ad Raguelem demum, cognatum Tobiarum, venissent; conciliatore nuptiarum Angelo, inter Tobiam iuniorem, et Saram Virginem, Raguelis, et Annae filiam, connubium sociatur; et initur. Fugatur a Raphaele Angelo Satan, prima statim nocte: incenso prius, ac super prunas vivas fumante, callionymi piscis iecinore. Trinoctium solidum, intacti mutuo. Sponsi novi manent; praeter vulgi trivialis consuetudinem. Unde, tanto promptius in desertum Superioris Aegypti abreptus, daemon Asmodaeus; abesse se a tam pudicis neonymphis, et ab Angelo alligari, quantumvis invitus, patitur. Sponsi, cum suis, (dum a Gabelo pecuniam debitam exigit, accipitque, Raphael) laeti epulantur: ac, post haec, Niniven in Assyriam e Media revertuntur, ad Tobiam Seniorem. Huic continuo videndi facultas, iam dudum adempta, prodigiose quidem, sed ita tamen, restituitur; ut viscerum interea callionymi piscis applicatio non praetermittatur: uta habes libri Tobiae, capite XI. a v. 13. Illuminati Tobiae, pariterque totius piae domus illius, felicitatem, soli Deo innixam, auctor praedicat: sicut et, eadem opera, aliorum quoque omnium, Numini constanter adhaerentium, beata sors, exitusque rerum secundissimus, ab eodem celebratur; iuxta sententiam fere psalmi 1. Beatus vir, qui non abiit in consilio impiorum, a v. 1. usque ad 4. exclus. et psalmi CXI. Beatus vir, qui timet Dominum; Potens in terra erit semen eius: Gene- ratio rectorum benedicetur. a v. 1. usque ad 10. exclus. et psalmi 36. per totum.

VIII. Quamvis autem magnum gloriosumque sit; in medio mundi, qui totus in maligno positus est, et in meditullio nationis pravae, (cuiusmodi Ninive fuit, in qua Tobias habitavit,) vivere tam innocenter, quam vixit Senior praesertim Tobias, omnisque domus eius, ac magna posteritatis eius pars: Admirationem tamen haud dubie maiorem habet, inter indomabiles viros, et incontinentissimae lasciviae milites, praesertimque supremos militum ductores, Idololatras, mulieris, nulla non formae facundiaeque gratia resplendentis, intactissimum nihilominus Cor, et corpus: quale Judithae fuit, Amazonis Israeliticae. cuius historia cursim perstringitur. Procucuntur eius, animi corporisque, dotes, et vitae tenor; insidiae quoque, ab Holoferne ei tensae: quas et per apostrophen ei poeta ob oculos, dehortationis more, ponit; dum ei spiritalis ruinae discrimen extremum, per conjecturam, ominatur, ac denuntiat: metuens eius pudicitiae, non ex Holofernis tantum licentia militari, generatim; sed e libidinis eius plane peculiari tyrannide, et insania. At huic praemonitioni respondens Juditha introducitur; Tutam se fore caeli praesidio, promittens: immo, mox quoque reipsa, tutam se affirmans, in castra Assyriorum egressam: tutam, in iisdem versatam; et ab illis denique reversam esse intactam: Angeli videlicet ductoris ope. lib. Judith. c. 13. v. 20. Ad cuius proinde sectanda vestigia, feminae Virgines, ac Viduae omnes, et suo modo proportioneque nuptae etiam, provocantur. ----------