QUA facie Saturos, qua spectas, Lector, Agyrtas,
Hac poteris libro te dare ridiculo.
Cetera cum salsis nugamur carmina dictis
In lepido Gravitas saepe sepulta ioco est.
Heic Bavii pereunt solummodo frivola; quid te
In trivio stantem, Lector amice, morer?
Transi isthuc si quid soliti fitis ardet, in isto
Cum fatuo fiunt dicta Bavo illepida.
CUr male conveniant rebus tua nomina, quaeris?
Qui Bavium poteras vivere, vis Comitem.
NObilis est genere et genio cui Bibliotheca,
Blattas et tineas, Bavile, iactat avos.
NObilis est genere et genio cui Bibliotheca,
Huic neque gens pretium nec genius suum habet.
Sed tamen hoc quit utrum que cuisua Bibliotheca est
Unica cum multo, laurea, frons, crepitu.
CAesareum munus pro grata mente recepit
Symbolon: hic potuit quid dare, Dive, tibi
Dive Rudolfe, Bavo, ut gratum te dicere possit?
Qui dicit gratum Caesara, quantus homo est?
SIDERIUM pulchrum est, flaccescit gratia prisci
SIDEREI, Criticum ut scire queas Bavium.
Quid mirum paullas Bavius si frangit adulter
Litterulas, carmen quo capitale probet?
Stella sibi visa est Musaea, est facta cometes
Gloria: ei in cauda sunt oculi, orenateis.
SIdera amare putes crinitum parva Cometen
Cum Bavo quem dicit fidus amicitiae.
CUr dixti modo Nobilem, Bavili,
Anne et Graecia lauream redemit?
WEsthovii Musae si candida turba vocandae,
Numquam has cognovit Bavilus, ater homo.
IMpetere ut morsu nolit, Bavo poscit amicum,
SISAPIS hoc QUAESO, ne face, dicit ei:
SISAPIS hostile est, QUAESO, exorantis amici,
Bavo cavens hosti scit sibi consulere.
AMbitionis et invidiae, fastusque, sodalem
Accusat: morsus crimen in his medium est.
Numquam edit hic pure, cui morsus crimine vaenit,
Si cui edere est capital, quando erit ille satur?
NOminibus multis oner atum excellere Bavo
Dum putat, expunxit nomine nominibus.
SIcui amicitiam praecone renuntiat, illum
Bavo docet quid sit turpe, quid egregium.
Sic dum furcillis Parnasso praecipitatur
Quae tenet, a Musis dicere docta potest.
PHoebus sagittas suggeret
Quibus columbos impetas:
Sic, Bavo, dicere haud pudet?
An Apollinem ignarum putas
Canem sagitta haud icere?
MUndus Bavilio omnis est inanis
In mundo cui nil ni inanitates.
NEutiquam dicat Pediae sacra Regula Legis.
Neutiquam amat contra dicere Bavilius.
Quid mirum curta est si syllaba longa Bavilo
Qui magnus parvo in corpore longurio est?
DILIGAT ILLUSTRIS TUA MAGNIFICENTIA VATEM
Stovveum Bavulus, Stoice magne, rogat.
Quod nisi facturus Comiti, comes ipse, Poetae es,
Vel propter culti carmina fac generis.
His laurum potuit cum Nobilitate mereri:
Quid Criticas frustra surgis in auriculas?
Nomina qui vatum media stitit absona in urbe,
Non in Grammatic am trudere verba queat?
QUae rigide atque supine et quae nec, verba, Latine,
Uni alicui infercit milia multa libro.
Ad Criticum mittit, Critici palpator inanis,
Sepia sic percam Numenii sequitur.
COmmendat Comiti Scoppo Blavianus alumnum
Ipse Comes, tota est Aula trium ista canum.
OScippi, Comes aurei Palat I
Queis nunc Bauvilus, iste versifex, te
Palpatur, nisi respuis, terisque
Imposto pede concacationes,
Es nobis canis aerei Palati.
QUod Cycnum canere audiit Bavillus
Quid mirum? Cui tot boni Poetae
Occisi cecinere triste carmen!
STultos virgine quiput ant novena
Censeri Polyhymniae sororeis!
Nervosas Bavilus docet Camenas.
SIlentio hoc mirabar, haud mihi credens,
Quo Theseo isti tam canant bene Alcidae,
Ecce heic negotium Bavo omne recludit:
QUosit Stovvevius colore, Bauvi,
Quem tu tantopere unicum celebras,
Certe nescio: si mihi quod audit
Et cunctis simul esse concupiscit,
Non te Stovvevus albus est Poeta,
Aut tu, dum canis hunc, Bavonis exsul.
MOEcenas modo Stovvevi, Bavili,
MOecenate quid altero te egere
Te credamus: an illud est quod aiunt?
[Gap desc: greek text]
.
SI non incestus, dic, qua ratione, Bavillus
Stovveviae proli est hinc pater, hinc avus est?
Ridiculum satis hoc: quis monstro sum esse negabit?
Stovvevio fecit Bavo pater suum avum!
ESt Scotus huic libro commendatorque, caputque
Cammeron: et non heic caeca aconita times?
MUltos honore et opibus inclutos foris
Dedecore fatua mulier adflixit domi.
ANte exspectatum rumpunt Epigrammata laudeis
In medio Bavil I, Lector amice, libro.
Sponsio facta tibi, fateor, totum huncce futurum
Praeconem salsum Bauvilii ingenii.
Sed, si recta sapis, sic falli te ipse iubebis,
Hoc certe vatem, te renuente, iuvat.
PAria videntur esse senium et nupitae,
Utrumque quippe consequi optamus, modo
Ubi consecuti, maeror omneis adsicit.
THales, rogante matre, duceret domum
Uxorem, habere non sat annorum refert,
Dein rogante, plus satis, dixit, modo est.
AUdite cives, sciscit haec Susarion,
Mala res profecto, femina: at talis mali
Expertem habere vix licet quoiquam domum,
Et ducere et cavere ab uxore est malum.
CUi dives, at deformis, uxor obtigit,
Laute helluabere, at cubabis horride.
CUi tenera in violas, primaevo flore, labella
Vis reser at Suadae dulcic anoriloqua.
Cui nitidi in stellas brumae florentis ocelli
AEqua cient flammis fulgura sidereis.
Undique ut a gemino suspensae ardore vacillent
Nullibi ubi inveniunt, corda virum, satiem.
Sic oculis oculi flammis sitientibus instant,
Visaque prae visis usque videnda inhiant.
Nec sua vis formae ingenio concedere mavolt,
Nec Lepor est formae vilior ingenio.
Flecte oculos retro, vel, quas facis, ebibe flammas,
Aut ego vi flammae congelor in glaciem.
NEc vestimento flamma recte absconditur,
Peccata nec defoeda temporis fuga.
IGnem occidentem ventus accendit, venit
Amor perinde, si cui consueveris.
OSor mulierum quantus Euripides foret
Sophocles rogatus dixit: usque ad Lectulum.
FOrem obserato vectibus: nemo Faber
Tam clausit, aedeis usquequaque callide,
Ut non adulter penetret et feles tamen.
ORigo fonsque pessimae vitae, loqui
Obscena, et actu prolocutum prosequi.
HOc genus ubivis repperitur; Urbibus
Dominantur hi, qui subiacent uxoribus.
APpetere si quid turpe concedis tibi
Occasionem nactus, exiges idem.
NUllum est adultero uspiam peius malum,
Quaerit voluptatem alterius in malo.
AN non beatum tibi Cicadarum est genus,
Quorum esse perhibent feminis vocis nihil?
VIvere beate, vel beate commori,
Generoso honestum est: summa vivendi hoc venit.
VEnit Voluptas quaeque uti rarissima,
Ita maxime omnium una commendabilis.
DUm fas Deusque tesinunt, honeste obi,
Fortasse tempus instat, ut velis quidem
Moriri honeste, copia at nusquam siet.
VEnus est reapse parva quaedam Apoplexia,
Homo quippe ab homine prosilit utriusque ope.
SErvum Voluptati haud, virum, te addixieris,
Hoc feminarum est, alind adfectent mares.
ADultero nil uspiam est pretiosius,
Venalis ille propria prostat nece.
CUm plera sint in ordine hoc viventium
Quibus supini quique nos percellimur,
Illi inter omnes maxime turbant tamen,
Mores amare disputant qui maxime,
Omnesque fungos ceteros prae se putant.
Quod capere non queamus asperos logos,
Quibus tumescunt, veritatis exsules.
Quid enim, o Minerva, differunt mores senum
Male hispidorum inberbibus iuvenculis?
ADfectibus servire servile est magis,
Quam sub tyrannis degere aetatem impiis.
NImis supinum est quempiam conviciis
Ventrem impetessere, nempe qui auribus caret.
SEcla viris Culicum maiori ego dignor honore,
Ingenuis genita, ut Cypris, ab aequoribus.
Altivolum que imitata, alarum remige, Amorem,
Sanguinei ut satiet roris uterque sitim.
Excitat ut cantu Comi Persona puellas,
Sic gravisomne ciet femineum ille genus.
Strata Culex penetrat, subit ipsas saepe paillas,
Totius inscendit mollia membra sinus.
Splendorem exsugit faciei, atque oscula tangit,
Degustans linguam suaviter Ambrosiam.
Noctividum, vigilax, nequam genus: Ecqua virorum
Tanta uti gens Culicum Munera Amoris habet?
PAntolabo scurrae, Nomentanoque Nepoti,
Hunc posuit tumulum Bombiovisim achus.
Gurgitis atque Gulae, dium genus, heic altelli
Grandia consumptis membra locant opibus.
O socii date vina manu, date serta, benigna,
Et bibige, et laetis cingite pocla Rosis.
Mors, aurem vellens, ut castis, Vivite, dicit,
Pantolabis, venio, dicit: io bibite.
SParge Rosas tumulo, Nardumque inverge sepulcro
Post mortem Tripodaesi cupis esse male.
QUod gener aimperitent morborum, doctius ipso
Quaesitus Blenno tradidit Hippoerate.
Sunt tria, marsup I primum, cum prodiga regnat
Cordolii, medicis invida, Pauperies.
Ebrietas genus est et pulchra Diona secundum,
Sive habeas istuc, seu careas, labor est.
Tertia gens quo quisque placet sibi nomine soli,
Haec sunt morborum saecula praecipua.
OLaetis Amor in venuste flammis,
Quis te regibus omnibus supinum
Tam saevo voluit praeesse regno?
Tu cum laetior esse, nubilamque
Frontem exporgere cuipiam videris:
Es feta truculentior Leaena
Tu cum tristior esse, lucidumque
Vultum inducere cuipiam videris,
Es pulchra petulantior puella!
CRaecia sic scivit: Nemo faber aedibus ullis
Tam sancte clausum vestibulum apposuit.
Quin catus horripilans, et adulter mire potissint,
Quae non est etiam his nulla fenestra patet.
Adde novum ostentum, virosa Calumnia inibit,
Qua catus haud queat, et mollis adulterio.
COrnu habet, occiput esse quod autumat, Orbilianus,
Spongia pro salso est humida ei cerebro.
Aureis non aureis, sed sunt spelaea neparum,
Frons effrons multi nidus araneoli.
Nasus hians Lernaemutonem: oculi undique rufi,
Lampada fumanti stinctam oleo adsimilant.
Hernia labrorum est Hecales mediae atra Mephitis,
Barba Hystrix, vel quaespicula Echinus habet.
Et mir amur adhuc tam formosum caput aptus
Esse velit castis quod caput Ingeniis?
AEGer, inops animi, nisi quod facis ipse, quid audes
Incusare, tuae sortis inepte faber?
Tolle voluntatem, tibi tu qua ante omnia pugnas
Quis vestram poterit hiscere contra aciem?
Spes, Timor instantum, saties praesentibus apta,
Haec tria sursum homines atque deorsum agit ant.
QUi quid mi dare postulas, Probine,
Sic, ne quid tibi debeam, dato: sin
Dum mi quid dare somnias, peristi.
Nam sunt retia dona; quem coactum
Aurato plagio, aureave seta,
Comprendere semel: peribit ipsus
Ni, quae sunt data, perdat, et profundat.
VIrus Alexandri, cum crimine Despauter I,
Unum aliquem e centum, Nestora, Glossographis,
Dein librum horribili cum nomine duc RAPETOTUM,
Duc alium MECUM VADE, cuit titulus.
Adice pro pompa sextum decus Anticyrarum,
DORMISECURE, cui vigilant asini.
Dein dictata aliquot NOSTRORUM longa MAGISTRUM,
DONATUM pueris qui facilem esse vetant.
Qualia monstra timet senis alea Caesariensis,
Ne de Grammatico fiat inops Alapus.
Omnia confunde at que Emplastrum confice coctis,
Orbilii insperge huic quinque supercilia.
Hoc nisi, carminibus nostris sine crimine laesum
Restituet Bavilum, nulla medela potest.
EOusque ventum est iudicando nunc nobis
Plus est Poetae iudicum, atque Lectorum.
NUllam captator cenam, Aufidianus, omittit,
Hinc, ne corrumpat, omnibus eicitur.
ARnobius, Clemens, Hieronymus, ordine dicti,
Clauduntur Sangaenomine, ut ipse canit;
O sanctipatres n si caudam abscinditis istam,
Nemo putet vostris iam caput esse libris.
IUxta sultitiam respondet Sagnus elencho,
Causa libro est fatuo maxima, nempe suam.
COgnatam canit esse Veritatem
Cantabris popularibus, libello
Qui foedo, horribilique, putidoque,
Prostantem iugulare veritatem
VErinus cupit, adiuvante Claro:
Hoc est qui poter as venire caedis
Communis reus, esse parricidam.
PEniculum dicit cum Scopas, Sanga, deceret:
Quod meruit nomen quanto hom ini est odio!
SCaliger in titulo est, in libro Burdo: quid haeres?
Loiolae pluris quam liber, est titulus.
PEniculum scripsit PRO principe Maldonato,
PROQUE magistrali Delriadae officio.
Sanga: quid esse potest his dignius, atque cloacae
Faecto, ipsi ut purgent pector a peniculo?
INscripsit Claro Foriarum Sanga libellum
Stercoreo luteus; quid pote simplicius?
ERrabam sane cum te et tua, Sanga, viderem
Carmina, Loiolae facta supercilio.
Atque aliquid dignum corvi barathronis hiatu
Lecturum in nostros coniciebam oculos.
Belle unum hoc abs te decepti, Sanga, redimus,
Quod maledicentem Scoppiaden sequeris.
Et malus est nimium, qui cum maledicere Sangas
Exemplo docuit deteriore, canes.
Hoc adeo male fecit, ut ipso in limine dicti
Falsam laetetur sese inimica cohors.
RAsor nobilis ille Martialis
Interpres, cui nec pareis Heraldus
Gruterus neque, nec calens Pradensis,
Laudeis denegat, omnium supremo:
Qudo pro crimine nos habere vili
Castratum hunc Veneris putat Nepotem
Delirat solito furore maius.
Nam quid passum ego clanculum putabo,
Sunt fratres cuipublice recisi,
Unum istuc nisi, quod facit sororeis?
TErnas, AEole, clepsidras rogato
Audire ut semel AEolum queamus.
MEntitur qui te laudat, qui, Scorpio, sannis
Rumpit, adulatur: Rex meus esse potes.
ILiber ad socios et longum theta merere,
Hoc erit arguto pro colofone tibi.
Cetera gens vario ludit sermone notantum,
Nulla vituperio laus prior est Socium!
TEnto pantice nobilem Lupercum
Cum vidisset amabilis Labulla,
Castrato genitum bisonte dixit.
TReis Socios, tria mancipio data corpora Diti,
Una eadem exhausit, Caeciliane, Lupa:
Iam nihil est fetos homines de daemonc dici,
Daemonas haec pariet tres simul, una Lupa.
VArronis Satura audiit, superbo
Quodam nomine, Clare, sesqui Ulysses:
In te qui Saturam, Bonarsce, condet.
Sesquidaemona te vocare possit.
UT sit iam pueris Catulliani
Quaevis carminis offa devoranda,
Posse exponere iactitas Catullum.
O Gniphon: male iudicat Poetas
Praemansus pueris cui est Catullus:
Vel si quis bene iudicat Poetas;
O Gniphon: male iudicat puellos.
ORbilius libro cum se vidisset ab isto
Praeteritum, in se ipsum palluit invidia.
Unde mihi hanc poenam proponit Phoebus Apollo,
Ut nequeam intacto desinere Orbilio.
Parce tuo vati divis accepte Magister;
Sic veniunt lenti post famulos Domini.
Sic Schola cum denso defervit pulveris aestu,
Vestra venit, lassis discipulis, Facies
Utere fine tuo, vel si quid defit in isto,
A Sociis poscas mutuum; ita accipies.
SCALIGER immensi Vigilaetheris: orbita Mentis,
Per quam animo ad superos quit penetr are polos.
Vindicias ecquid pro libertate tuorum
Poscis? an est vestris haec data lex atavis.
Transeat ut Mundum, convicia temnat ab illo
SCALIGER; hanc Famae dum putat esse tubam?
Hoc proprium est vestri generis decus esse malorum,
Laudandos nimium per lepida Opprobria.
Sunt equidem multi laudeis meruisse bonorum
Noti; ea gens studiis prompta favere solet.
At stimulos Socium, maledictaque foeda mereri,
Unius in paucis Scaligeri est generis.
ORbilium dixit sapientem discipulorum
Nec simul erubuit, maximus: os hominis!
CUr BavilI claudo serpunt Epigrammata talo?
Scazontem punxit Scorpius: ante pigrum.
ANte fuit mutilus: cum, Scoppi Symmachon edis,
Fecisti nullum: debet, inique, tibi.
SYmmache Scoppiadis, cur tam tardusque pigensque,
Undecima vix dum messe venire potes?
Non potui citius. Vindex meus exiit illuc
Unde negat quemquam norma redire vetus.
Fannius hic fuerat; cui tunc arm aria liqui
Furtiva ut quirem nunc miser esse manu.
Quid miserum dicis? mera ea est iniuria nobis,
Nam qui iam nonsim, quei miser esse queam?
CUr inquinato, Scoppe, te libro dicam
Reserare cuncta porticus ferae arcana?
Nempe Alcibiadem quempiam tibi speras,
O Noctuine, Socrati Attico ut scurrae
Sub veste pulla dormiebat antiquus.
Exesto noctuine: Socrati tali
Datarii pendere cui manu votum est,
Dabit Alcibiades perticam, vicem Stoae.
IOcose Lector, horride cadit versus
Cui aure in unica est necesse dormire;
Utramque, lector, explica mihi prompte:
Profabor istud integerrimo versu
Puto esse turpe quo nihil magis rerum:
SCIOPPIUS nocere se cupit Scalae.
IUra trium poscas a Rhemnio versiculorum
Adsuetus semper scribere, Ovvene, duos.
OLfacit Orbilius dum vinum, stuprat aceto,
Et bibit hoc puri nomine: Nasum hominis!
ARcta quid in Bavii vult carmine dicta columna?
Scandere constrictis quam cupiat manibus.
SUspensa nugis Fama Poeticis,
Permessio exul, Bauvile, de vado:
Musae retrimentum Latinae,
Illepidi Pater adlatratus,
Avere Victor, ceu meritus, Vigil
Mandat Poetam, Stercore quem putri
Obscenus effodit suillo
Incubus e genitrice rostro.
Quid Prussiae te nunc aegere in sinu
Sibi [(reading uncertain: print blotted)] arbitrandum nescit: an es Comes
Tibipte sollers? ambulasque
Idem herus et famulus, Canisque?
Nec verba parcis magnifica interim
Gannire de te, deque tuis logis,
Ut possies momento in uno
Laurigeros decem honore vates
Mactare dio: treis obolos modo
Caupo reportes Lauriger indidesn?
Gentis vel omnino profundis
Quod tibi frustra adeo tributum est?
Quicquid gerendum est; officii tui
Memor memento te ut moneas cate:
Nos heic parum rerum nov arum
Quod tibi significemus, apti.
Unum modo isthuc dicere possumus,
Ut res perenni flumme nunc fluunt,
Praesentiam vostram cloacas
Misniacas male flagitare,
Nam quid futurum est denique? Prodromus
Metonis annum currere destinat,
Vacant Patrocleae cathedrae
Et natitergia iam obsolescunt!
Votis faveto tamdem aliqua tuis
Regnumque firma: Si quis Epidromus
Est excacatus: vel cacandus
Si quis abhinc, Comes, o Comate.
Provinciam ne desere publicam,
Spectare nunc te qua nate nos putas
Queis quattuor cluneis per annos
Prodromus una terit supellex?
GRyllum dicitis inclutum Poetam
Quem vos undique morsicatis: Error
Iste est maximus; o cohors BavilI,
An Gryllum tineaepedesque mordent?
PRodromus in charta quadriennia cursitat una,
Saecula tota perit si quis Epidromus est.
PRincipium est BavilI, liber hoc desistit eodem,
In lucro medium, Lector habere puta.