SI legere officium est, quid erit scripsisse Poema?
Officium scriptor vendit ab officio.
Officiose legens, mihi tu si talis eris, nec
Prae tineis blattas, nec metuo Orbilios.
BLattis iungere te, Orbili, volebam,
Longas auriculas citra fuisset,
Quas, si blatta nevis mihi vocari,
Curto de capite exser as oportet.
LOngus ad extremum labor est Epigraammate ab isto,
Quam metuo in quovis ne quis id inveniat!
RIdentem, Licini, videns Clarannam,
Sic me dii superi bene adiuvassint,
Ut visus mihi sum videre plena
Nubes rumpere luce Noctilucam.
IN caelo Venere est puella nulla
In terris, puto, pulchrior Neaera.
Quam cum Barthius ante mortem amare
Pridem occeperit, et Venus secunda est.
ALtilius Hymenaeum ingenti concinit ore,
Ut tamen in numeris sit quoque nuda Venus.
Divini salvete tori, Manesque Poetae,
Hoc omne est felix omine coniugium.
POntani cineres nullo puto inesse sepulcro,
Sed vaga per totum quaerere signa polum.
Illius ingenium nullo Nasone tenetur,
Scribendis semper dant nova scripta locum.
Iudicium tamen in tanto mir amur hiatu,
Elegit talem quod sibi materiam.
DIe senex, quem quam scelus est laudare Poetam,
Ut non continuo laus tua eum superet.
Nil praestans animi sine te perpendere possum,
Ipsa omnis qui sis gloria dia animi.
NAte Deo, nemo sine tepote amare Parentem,
Sic quovis libro laus tua se cumulat.
AH quoties ad te scribens Epigrammata, Baudi,
Mente volavi animi, corpore dum nequeo!
Ingenio forsan tecum certare valebunt
Pauci, iudicio nemo Poeta potest.
SCoppi candide, delicate Scoppi,
Germanam modo te venire terram
Salvum, laetitia exsilimus omnes
Quotquot te volumus perire rite.
Porro non eris ille nescio-quis
Trans Alpeis, inamabilis, Scio ppus.
Sed Scoppi repetes vetustioris
Personam; cute quamlibet polita
Omnes, Stoice, te videmus hircum,
Cui, rosa vicevitis, inter alta
Vinum cornua Pontifex minatur.
SCoppi me vobis maledicere gloria nulla est,
Dicam ergo modo si quivero, pauca bene:
Mortaleis omneis scelerosus rabula transit
Criminibus, qui, cum cuncta facit, fame obit.
PArva tibi mitto, ne maxima, Castrice, mittas.
Nec tamen heic erres, Carmina sola loquor.
SI semper legis, Auriane, lecto,
Quo tecum iacet innocens puella,
Lectum dicere iure quibis istum.
Verum intelligere, Auriane, nil quis.
COncubis dum nocte libris inservit Alanus,
Optat in elumbi nocte puella crucem.
SAlso saepe sale imbuis legentem,
Et dicteria multa das iocosa.
Sed cum te ad Canonas dein remittis,
Prorsus Grammaticos facis legentes.
PEccata qui tot saeculis vorant Mundi,
Peccata sacti sunt vetante natura.
NAtus es, Aule, hodie. Cum infante est res mihi nano,
Tu tamen hunc cano vertice nosse negas.
Sis quamcumque senex; hidie mihi naturs, aveto,
Omnibus unum annus dat puerum esse diem.
INcessum ne te Critico sale, quid tremis, Hebi?
In somnis vidi te semel; haud opus est.
PEccata mundi Monacha factio glutit,
Et oris esse eos stupemus immundi?
FAstum quod calcent Monachos ne credite castos,
Hoc alio fastu perficiunt miseri.
DIs trabe dat monachos, postica parte Loiolas,
Et mirum est illos fervere discidiis!
PEnsum absolvere me leporis huius
Iam tempus monet; et tuum monet te,
Pensum iam diu opertuit, Scioppe.
ORnatissimus omnium virorum
Unquam quos pote quis videre, Nici, es.
Quaeris qua ratione? nesciendo.
AE Ternas tenebras, et noctem in scula mille
Milia cui debet, Solvere, Sanga, tibi
Posteritas nescit, tanto peritura dolore.
Vindiciis igitur sit tua iure suis.
QUi veterum excidit sine iure et principe libros,
Quod libris fecit debuit ipsepati.
RAdere, non est expiabile hoc factum,
Exscindis illis quod viris bonis fratres,
Cultris iis, quibus vorasse te cuncti
Fratres fatentur antea Priapiscos.
OMnibus in dictis sonus est tibi Gallicus, Osci,
Omnibus in factis, ut puto, Gallituris.
POrro non opus Hercule est vocato:
Scoppus, Sanga, Bonarscus, et Baviscus,
Non cessant furere et latrare porro?
Heinsi, vostra Fides! repente cessant.
SIt iocus aut non ist, iocum ego tamen esse putabo,
Triginta ut iungas unum Epigrammation.
SOlve preces semper. Sinon Deus audiit illas,
Exaudit quia non audiit, ille preces.
CRudelitas quando exstitit clementia?
Cum quis puellae parcit ob lacrimas rudi.
CRedere cuncta tibi possum, licet omnia fallas,
Nam tibi nil penitus credere sustineo.
SEu sis non sis tamen esse Poeta fatere,
Ne tangat tandem laurea te Bavii.
COncisa est brevitas: ais, duobus
Omnem versiculis movere sensum.
Plures scribere nolumus, quia ilia
Insanos facit alta longitudo.
LAscivi cave mentulam, Puella
Custodis; solet illa amare fures.
FUrum maxime, mentulate Mavors,
Furi parcere ne velis minutae.
PEndere cui legavit ultima, Scoppe,
Vespillo nuper occidens voluntate.
Agnoscis illic, credo, non tuum patrem.
Namque ille, lucricupidus ut fuit miles,
Natum invidere non potest sepulturae.
Proinde matris antea sequestratae
Crimen professus, Munster os crepans patres;
Nunc quoque paternum fur fateberis crimen.
O Ulmitriba, virgiter givindemie,
Quo nomine es vocandus in crucem porro?
Quam tibi sepulcrum fecit oppetens ille,
Quondam parentem quem vocare tendebas?
Corvis sed istud dat negotium mater,
Stupro potita filio, stupro nato.
VIrgula Vespillo est, Heinsi, tibi factus: at illam
Divinam nolo dicere quae Stygia est.
PRaeteriit natum Scoppus pater instituendo,
Illum cum fecit non fuit ipse suus.
SAngae dicimus has, Scioppe, laudeis,
Nil tecum mihi carmine hoc futurum est,
Interpres nisi tu velis Ferino
Enarrare satis gravem leporem.
Sanga est bestia magna bestiarum,
Sanga est prostibulum, ruina morum,
Dirorum pater impudens librorum,
Saevorum socer et gener Luporum,
Persona et Clypeus sui Bonarsci.
Sed quem perforet ipse, cum lubebit.
Sanga est Sanguine, lactis instar, altus,
Sanga est stercore, ceu cibo, educatus.
Sanga est et scelus, et nefas bonorum.
Sanga est zoilus omnium eruditum.
Sanga est Daemonis arrogans cloaca.
Sanga est tres Furiae, Chimera duplex,
Sanga est noctis Amasium profundae,
Sanga est vulturis esca viva diri.
Sanga est delicium sacrum Lavernae.
Sanga est mancipium sacrum latrinae.
Sanga est peniculus sacer Patroclo.
Sanga est omnia foeda, nil pudicum.
Sanga est tristitia omnium bonorum.
Sanga est laetitia omnium malorum.
Sanga est nil nisi pestilens Erinys.
Sanga est rerum odium, hostis Universi.
Turpis, pestifer, impius, supinus,
Foedus, stercoreus, lapis, cinoedus,
Impurus, Sycophanta, et Hillicida.
Istos si titulos suos Ferinus
Non intelligit. Explica, Scioppe.
COelo si cecidistis, o Catones,
Cur adscendere denuo nequitis?
RIdentem video te, seu mala, seu bona sors sit,
Istud deplores quod mala laeta tibi est.
SCribendi studium non extorquobis habenti,
Diffingas illum, Castiliane, licet.
Haeret in ipsa anima cacoethes seilicet istud,
Atque immortalem vel probat unum Animam.
VIctor nobilium Nepos avorum,
Non de plebe venit dolare versum.
Illi cedere nobileis parentes
Optent ingenio, potente honorum.
Non in carmine sistit ille gressum,
Verum adspirat Honoribus parentum.
Illum posteritas suo notatum
Nescit nomine, tum sciet profecto
Dignus nomine quando erit parentum.
Nec se agnoverit ille, si Poetae
Sistendum putet ambitum Corona.
Auro Laurea nostra destruenda est.
PLoras Gellia, sed tremis, quid illas
Causetur lacrimas scio ipse pene.
QUantus erat bello Gallorum gloria Quartus
Henricus, ferro quem patricida necat.
Tantus pacificis Iacobus honoribus ardet
Sextus, eum molli Fata quiete manent.
REgum istic Regem, sepelit, cum Rege sepulta
Gallia, Daulphini ni excitet hunc Anima.
TEcum sit mihi saepe, Martialis,
Isto in pulvere, flagito, duellum.
Nil harpasta moror Biloviana.
Quamvis sim numero prior, Lepore
Non opto tibi, Martialis, esse.
Te qui proximus ambit, ille primus.
Qui componere se tibi laborat,
Is vel propterea est mihi secundus.
SIc dii me superi bene adiuvassint,
Quin quagesimus est, et iste primus,
Quem concinno hodie atque heri Leporem.
Versus quod numerem? requiris hospes?
Non ultra decimum puto, expartravi.
PRostituis florem, et vis porro Flora vocari,
Es deflorato lurida lora mero.
AMabilis Puellus
Amabili Puellas
Amicat heic amore,
Amabileis amari.
Amabileis leporeis,
Amare qui potestis
Amabileis vocabo,
Amabilis Poeta.
FIdus amans iacet heic. Oculis occisus amatae
Virginis, hinc fatum nunc perit ille suum.
LEnte dicere multa machinamur,
Sed non sic facimus, cave Puella.
CUstos maximus uberantis horti,
Iam tentigine rumpitur minuta.
Hortum sed solet hic rigare totum.
Multum afferre opus est puella si quae
Hinc subducere quippiam laborat.
NOn est dicere me pudica nudum,
Istos tu tege coleos patenteis,
Argute bene mox sophisticabor.
Nunc tento tibi dico de ligone,
Ni mavis subigi, ilico recede.
ARboreus pater est genitrix tibi Libria, Opunti,
Quid mirum si sis tu quoque Corticeus?
TE vacuam dicis spatiari, Prisca, sub umbra,
Nimirum ad matrem plena redire cupis.
LX. De Ovveno.
INscribit vafer Audenus libellos
Lectori, sibi virginem, vel illi
Sese dedicat. Hanc dicet legenti,
Ut multos liber impetret Patronos.
ILlustrissima virginum Nevilla,
Quotquot sunt, Maria, Britannicarum.
Vates ne male peccet usquam Ovvenus,
Sacratum tibi suscipe, et tuere,
Personam Vigil ambit hic Ovveni.
OMnia si laudem stultum, tua credis, Ovvene,
Ut sapiens dicar, quanta probare sinis?
VIrtutem scio Palladis disertae,
Iunonis quoque suspicor. Sed illa
Quam dicis Veneri est, Oene, qualis?
VIrtutem et Venerem obvias fuisse
Alcidae, Prodicusque Siliusque
Narrant, atque apis Attica; o Supine,
Confundis duo numina, inscientem
Quo se conferat, Herculem trucidas.
VIrtutem a forma prorsus disiungis Ovvene,
Cum dicis: Virtus aut tua forma capit.
Si laudare cupis, rigidum te dico Poetam,
Si culpare, istic, Oene nimis calidum.
EX vatum ingeniis multorum gloria pendet:
Sed non multarum, sit nisi virgo Lupa.
STricte singula, dicis, exigendo,
Nec tu cuncta sapis, nec ipse risum
Omni carmine Martialis offert.
Rideri volo, Lector, iste Ovvenum,
Et si quis bonus est Poeta, adulor.
EUphormionis dicta multa sunt salsa,
Stilus que doctus, carmen oppido cultum,
Inventionis ipsa forma flaccescit.
Sed Genium habere Fama dat novo scripto.
Orientur aliiporro, si fides Vati,
Maiore cura qui Petronium stipent.
Audaciae sed Gloriam iste servabit.
PArva rogabo, inquis: da quae vis. At dare, Cinna,
Magna volo; nil scis ferre pusillanime.
COtta canis clare; sed molliter, hoc quoque Cottae est,
Sed longum; hoc nimtum, frigide Cotta, tuum est.
IMPINXIT dicitcum IMPEGIT, Cotta, diceret,
Imminxit Famae dum cadit ille suae.
SAEpe super nasum cecidit Caper Orbilianus
Numquam adeo ut sese surgere crediderit.
BAvi impudice, condere impias Vates,
Ecquem tenebis finem, et ille te quando?
Tot puto nec Afra pulveris globos vento
Deserta cumulare, atque marmora fluctus.
Saevire tamdem desine in tuos clunes,
Tot tibi cacare milia oppido insanum est,
Aut insalubre, nisi velim loqui tecum.
CUm poscere te blanda puella quid parabit
Quamlibet neges. ferre tamen negata cernes.
NUlli te Lina subicis. profecto
Non mirum est, Lina, si nequis tenere.
UNo nomine Posteritas dicenda beata; est,
Stultitiae nostrae nil valet adicere.
IN numero omnifero stolidum te, Paule, negasti,
Solus eris non vis esse quod in numero.
CUstodes posuit ducto Lecania nupto,
Illum plus oculo diligit illa suo.
QUem puerum Famae spondebant scripta Petroni,
An iuvenem laudi, VVovure, negare potes?
Spernere blanda nimis decetotia; tu tibi vives
Cum scribes Fama plurima digna tua.
NOn dico tibi, Casca, depapillis
Quae turgent tibi, et eminere tendunt
Toto pectore, cum furis loquendo.
Sed dico tibi, Casca, de capillis
Quosnon, arbitror, optime adsuisti,
Hi te, Casca, brevitacere cogent.
QUicquid in antiquis Doctrina recondita libris
In vidit vulgi turpibus auriculis.
Interiit tecum, Lips doctissime: Fama
Sed tua defuncti funera restituit.
VIta quid est? Dolor, et Labor, et vesana Cupido,
Hanc cito posse aliquem linquere, vita bona est.
SCazonta dium Caesaris lege Scalae
Quisquis recentes invides pari vates
Genio vetustis. Scaliger docet Caesar
Scazonte dio ingenia nostra priscorum
Concedere nihil; Cura sit pari saltim
Adhibita nervo; Iudicare sic possum
Ingenia saeclis saepe nostra sunt priscis
AEquanda prorsus, quae Minerva respexit,
Iugulare versus cura quod timet nostra,
Hoc cedit aevo Antiquitatis excultae.
PRima mali nisi vis tollat vesana, medenteis,
Ex his nascetur maxima pestilitas.
MUltos ante diem fatis excedere certum est,
Fatiferos dum non rite cavent medicos.
TUrrita tibi fronte promittenti
Quam dixit lepide, Sabina, Cascus,
Illam solvere posse se Priapi
Ballista obsidionem inauspicatam.
DIcere te verbis antiquis, sensa recentis
Ingenii, an monstro pulle Ratulle, caret?
Inter busta domum condas tibi; nam omine laevo
Bubonis mecum vis ratione loqui.
IStud scribitur, Hercule, ad lucernam.
An plus ergo olei sapit sequente?
ALtercaris, inepte, cum puella,
Quaenon vult sua furta se doceri.
Haec lorum te in aqua putat, Sophista.
CUr parcam tibi, forsitan requiris?
Lecturum puto multa negligendo.
FLava crispitie Vigil decorus,
Vestem purpuream vibrat lacerto,
Ad signum Bilus hoc tremit, Poetae
Possunt morticini decem perire,
Qualeis sunt Bilus et Bilicaterva,
Quorum tres faciunt Bilum Bili unum.
MAne doles, optas sero quod vespere factum,
Nec sanus satis es nec bene, Lusce, furis.
SUtorem Bavius facit Poetam,
Hic sumat pede lauream, decebit.
SAxona te dicis; connictum in voce putabam,
Nam saxum praestes Saxone tu melius.
ANgle, nisi hospitio fruitur tam divite Teuto,
Iniurium hunc putabis, ille te doctum.
PArcis divitiis, tibi nocendo,
Quid sit dignius, arbitror, docebis,
Postpones ubi te rudi metallo.
INcumbunt tibi tot viri, nec ullus
De tot Pontia comprimit: Virago es.
PRaepropero salve propere citus alite, Lector,
Iam clausi librum, tu tamen, ecce! legis.