AFFECTUM senio tuum Poetam,
Emensum octo bis arduos libellos,
Lector solve; nisi malum in supremo
Ductis vis hominem iliis videre.
ORbilius nulli potis improvisus haberi,
Distento quamvis officiis veniat.
Namque explorator lapidem anticipare laborat,
Iudex venturo nasus ab Orbilio.
CAsca loquens, tacitis manibus male salsa videtur,
Hoc Venereis pulchras dedecuisse potest.
Illa sed excusat sibimet se, conscia soli:
Gestibus excussam vertere pesse comam.
MEditata curtis dicta qui logis longo
Divendis ambitu, perire morando
Poeta tendis: istud ambulatorem
Genus repellit, Optimum vocat Ladam.
Scribi iocosa, cogitari non poscunt.
Elumbe nugis torquet in suis sese,
Et quae perire nata, sedulo nutrit.
Ingenium, habere quale pudeat Orbillos,
Hic demum amicus auribus iocus ludit,
Ex tempore ipso qui rapit sibi ludum.
In hoc Poeta distat a Sophistarum
Frigente trama et undiquaque consuta,
Quod viva condit, condita ut statim possint
Fungi petitis. Pereat arrogans Codrus
Novennium vigilare quem iubent nugae.
SCaligerie effigiem in tenui mir are tabella,
Qui mundi expressa est totius effigies.
EMensum inmensi spatio sa volumina Nerei,
Danum equitem nobis Anglia terra canit.
Siste gradum ad tabulam hanc Lector; cui Scaliger Heros
Hinc orbis nota est totius effigia.
OCto bis exiserunt, vestris in laudibus iste
Navigium liber est septimus et decimus,
SCALIGER. In portu non est ratis ista futura,
Ni tuae pro vento sit mihi Fama favens.
Atque er at illa quidem. Scopulos enavimus omnes
Pessum ierint cum iam Scoppius et Bonasus.
CAesareorum atavum plenus Mauritius hic est,
Cetera vel saevo discere ab hoste potes.
Divinum est facinus, tanti Victoria divi,
Laudari a victo Principe, Numen habet.
ROma ubi terr arum nota est, ubi nomen ab illa,
Gloria Lipsiadae consenuisse nequit.
Mille annos iacuit, mille instaur are superbi
Prostratam reges non potuere semel.
Lipsius in calamo reperit sua moenia Romae,
Unde iacens dudum surgere Diva potest.
Sceptrigeri Reges, calamo concedite LipsI,
Pennigeri maior Gloria facta viri est.
SParsa per ingenteis istuc volitabat et illuc
Historiae Campos Summa; nitoris inops.
Illam incerta pati dudum discrimina doctam
Huc atuqe huc, nullo vindice, ventus agit.
Stare semel visa est; Vulpes deiecit ab Aula,
Transversam in morbum querquera febris agit:
Indoluit Labor Augusti fere fata Thuani
Et iussit numeris perpetuam ire suis.
It Vigil Historiae totum Suadela per orbem,
Sed certis, non ut hactenus, inlecebris.
Nolentem fas est mundum nunc vera fateri,
Discet ab hoc libro quae pia Posteritas.
At tibi, temporibus nova Lux, Auguste Thuano
Augustum dement Tempora nulla decus.
Dimidium explevit regnando Caesaris haeres,
Saecula regnabis mille, Thuanus honos.
CRurifr agi nomen non recte scribis aselli,
G meruit
[Gap desc: greek word]
est Relligio cui
[Gap desc: greek word]
.
PErpetuum natus qui crurifractor ad ignem est,
Ignati quaeris cur habeat titulum?
EXtremus Ditis conatus; cara Megaerae,
Tisiphonae studiis semper amica cohors.
Per te ego vim flammae, quam sentis, oro, quid istuc
Quo certo debes, curris in exitium?
Vindicias scelerum pateris gens dira tuorum,
Per Mundum omnem agitant te furiae, igne sacro.
Ut stabilis nusquam, cui conscia corda malorum,
Semper agas ortis crimina criminibus.
Ne quando conversa tuo de more recedas,
Affixum in circo sic rota semper agit.
Stare queat vinctus, victor vetat impetus, idem
Vos scelerum sacer in crimina turbo rapit.
NOn vulgare tuum est, Scioppe, pondus,
Ex quo Patricius loco fuisti,
Quicquid criminis antica vel idem
Postica quoque parte depatrasti,
Omne est patricium nefas putandum.
PRincipis esse Pater Scoppus qua fine laborat?
Carnisici ne det mox alimenta patri.
IN pretio quod sis fortuna est vatis, amice,
Non tua: thesaurum reperit cum Sorte Poeta
Clementi, placido fatum est Lectore fruisci.
IMmensi nomen mutat Iosephus Olympi,
Scaliger: Emensum dic bona Posteritas.
QUicquid agis nil, parcus, agis: nam gratia facti
Admorsu dudum exspirat avaritiae.
LIbertas animi Stoo deveincta rigore,
Marmor Abantiadae concoquit in Clypeo.
SCriptor nobilium Phalaeciorum
Scin' quid, Candide, glorieris isthic?
Ligno ignobilior Priapiano es!
UT me nomine non meo salutes
Ex hoc, Posteritas, nequire credis
Summis addere nobilem Poetis?
Sunt exempla mibi satis superba,
Queis accedere gloriosa pompa est.
Auctorem tibi quis probat Priapi?
Quem tu nunc Calabrum putas, Poetam,
Cui Mellisigenes dicavit una,
Supplenda Iliadis relicta fam a,
Quo se nomine dixerit, notasti?
Pangentem pia disticha, et Catonem
Totum Carmine tam brevi sonantem
Appellare potes Catona verum?
Parmensis breve Cassii periclum,
Auctoris pote nom inare CassI?
Musaei gracilem quis Architectus
Molitus Venerem, docere possis?
Quis sit, quem canis, Orpheum, notasti?
Alas quis pote Simmiae probare?
Pisonem dubio Poeta laudat
Quidam carmine, quem putas fuisse?
Mensur as canit alter, et libello
Parvo ponder a collibrat; quis ille?
Quidam pervigilem canit Dionam,
Quo sit nomine, ciisput atur a te.
Quis scripsit Satir am Poeta, lite
Quae cum litigat, oppido severe?
Dir as quis ValerI putat Catonis?
AEtnam quis dabit optimo Severo?
Iurabisne Elegum legi Pedonem?
Quis Phoenica Poeta concelebrat?
Laudeis Claudius Herculis patravit?
Quis sub nomine ventitat Petronii,
Cui tot carmina perperam dederunt?
Quis sit quem Senecam vocant Tragoedum,
Pro certo pote denotare nemo:
Moreti canis esse quem Poetam?
Lunam carmine quispiam vetusto
Peccantem docet, hunc potes docere?
Quis sit Phocilides, quis alter huius
Altellus, modo quem senem salutant
Frustra Pythagoram, virago, narra.
Et vateis uti querqueros sequestrem,
Quis suo [(reading uncertain: print faded)] nomine fortis Appulei,
Herbarum docuit pericla docte?
Quem quis AEmilium Probum probare
AEquis auribus aut Catum Nepotem?
Quis sub nomine bis novem libellos
Clamans Quintiliani avi patriavit,
Quem dicunt alii audiisse Florum?
Quis dat Rhetoricen Herennianam?
Quos dicis Criticos tot esse, vateis
Nobis qui varios dedere planos,
Vel saltim dare sunt sibipte visi?
Dictyn quis docuit loqui Latin e?
Quis Graecis Etyma enotavit auctor?
Quis Romam tulit Hegesippum ab Argis?
Quis sit Pindarus in Parin superbus?
Quis fecit Phrygium tibi Dareta?
Quis sit Gabrius ille Fabulator,
IgnatI modo cui dedere nomen?
Quis post Caecilium tot Imperanteis
Laudavit, vice Plinii aestimandus?
Quis sit quem spurium vocas Modestum?
Quis rates, modo quem vocas Sibyllam?
Orus quis fuit, aut fuitne Apollo?
Et ne Carmine tam Parum iocoso
Rumparis; Vigil iste quis vocandus
Qui spernitque novos spitaque priscos
Victoris titulo potens, Poetas?
Hunc, nolis velis, ipse si meretur,
Heroas vetereis am abis inter
Si quo Posteritas amore digna es.
CUr, quoties gaudet, Bavo carmina ructat? id olim
Sic scriptum est: pedunt sunt ubi, atelli, hilares.
PRodigium immane est quo scandit bis modo septem
Balvo gradus: fecit patricios sibi avos.
CUr metuis carmenventurum Lectos? adbuc ni
Concoxti data, dein danda potes vomere.
NE sis Bavilius, Lector, aut Scioppius:
Salsum esse crede qualecumque quodlegis.
MAgnificum quare condis, Patrine, Poema?
Te propter doleant ut natibus pueri?
Ingenium si quod gravibus fuit ante Poetis,
Exhausit dudum trux ferula Orbilii.
An legisse bonos non sit pudor, aurea quamvis
Carmina praecisis queis opus est natibus?
SI tecum haberes, Sanga noster, hoc grande
Genus luelae Fata vestra non ferrent.
Nunc ubi repleta est ordeo cutis vestra,
In glaciem asellus prodis atque desultas.
Quis fusteo posset temperare, Verine?
DIgnas hercule pridie dedisti
Convivis Epulas, Patricciane,
Queis possint calidi domum redire.
Accensis puto, nam tibi salictum
Pro turdis puta praebitum Bilovis.
UNa sufficias quot hac. Cabine,
Cena Philosophis requiris ex me?
Centum credo; sed omnibus putamus
His de Pythagorae, Cabine, secta.
ORbi filia, Sotada, atque avari
Inrem cuncta facit suam: Patrissat.
CAEdundis natibus Magister iste
Praefectus, rogo cur famet, sititque?
Res est permisera, et nimis nimisque
Pro tanto male luctuosa naso,
Nareis atque nateis cuique tanto,
Distare spatio Scholariorum.
NAreis atque nateis intersunt plurima: fato
Hoc periit cum non crederet, Orbilius.
TUis lucrari si quid aedibus males,
Incende veteres has, nov asque mendica.
QUaeris quam late Lappus bibat, Aule? natarit
Ni prius in poclo, ludibrium est bibere.
Frustra huic serpentem in cerato cum cane sacco,
Pompeia intentet lex, patre deposito.
Flumina, si mora sit satis ampla, epotet ad unguem,
In tantis ludit helluo qui lacubus.
QUamlibet alte te blattarum in pascua mergas
Bauce, tamen prodent te Phrygis auriculae.
MIlia post septem librum Chaletateros audiit,
Hoc Didymi vobis recitatio, Bauce, dat una.
DEpygem iactant Graiorum Thesea vates,
Prodigium hoc dixit Graecia terra suum.
Crebrior hoc monstris Germania fert modo tellus,
Nemo ita non Theseus discipulum Orbilii est.
IUridicum quod, Scoppe, crepas, puto rem esse ego veram,
Pandectarum ApicI doctor es eximius.
Codice pellincto, pellecto dicere nolim,
Scis ubi quaeque suo iure sedebit anus.
MIra tuo vultu est, Charme, vis indita; potum
Se putat hanc, duplo lumine quisque videns.
DOnatum dixit puerorum qui modo furcam,
Cum paucis scit quid pensibilem esse siet.
NUllas non futui, licet pudicas,
Affirmat Lisius; probatque; quod se
Factum, dum canit hoc, videt maritum.
UTcum que dextre colligasque, ducasque
Ratione numeros undiquaque consulta,
Nisi sinistra cautiore perpendes,
Cruce summa tamdem, Luciane, pendebit.
AIs perisse multa, Lector, in vestro
Epigrammata mihi nomine: hoc nego verum;
Utinam et negare possiem vice inversa;
Tuum perisse ne putes in his nomen.
BEate Lector; hocce non satis lautum
Tibi videtur esse nomen, Obscure?
Sed tibi profecto convenit, alii nulli,
Qui Regibus enim non potest adulari,
Tibi placere maxime studet Vates.
NIl adeo dices quod non fer at unum Epigramma;
De nihilo quod fit cuius erit pretii?
COniugium Orbilius naso quam fecerit aptum!
Stoicidae nuptum podici eum exhibeat.
SPonsum Temporis esse quem supbero
Laudas carmine Pesciens; probabo
Eunuchum tibi: Tempus esse nosti
Saturnum, Cybele cui marita est,
Huic nemo pote nominari amator,
Nisit quod iubet Attyn esse Diva.
TOtam vis, Pipe, basiare Leydam?
Unam fac, Pipe, basies Lycinnam.
NE preme Nobilitas animum nativa; nec illi
Laxato indulge victa lupata iugo.
Pressus is erumpit, laxato erepit ab antro,
Clementi cupidum sub ditione tene.
IN victum patria pro libertata Batavum,
Vincere quo ritu possit Iberus? amet.
ALiena nomina ut sua ingerit nobis,
Parasitus hercle est carminis Caper nostri.
PEriculosum est bibere multum Stoicos,
Enim videmus marmor ut guttae cavent.
NAsuti scribunt plerumque Epigrammata vateis,
Sed nasos nemo scribere commeminit.
LIV. Ad Caprum.
LEntae debitor osculationis
Quam poscit tibi creditam Lycinna,
Concinnes, moneo, ultimas tabellas:
Si solvis, Caper, ilico peristi.
ORbilius toto scribens Epigrammata naso,
Pennam habet Atlantis quae gravis est humere.
QUaestoreis ambit UrintI quod Musa iocantis,
Unum Grammaticis altius illa sapit.
Hi misero ad magnos veniunt Epigrammate Reges;
Secum habitat quaestum qui cupit et loquitur.
AGninam praeter qui nil scis ponere carnem,
Convivas ducas, Pontiliane, Lupos.
QUod laute vivas fateor: verum omnia laudas,
Nil praeter Laudeis, AEmile, pauper homo est.
REgibus esse manus longas vetus, Aulice, verbum est,
Sed magis his longas porgere Foenus habet.
Hoc etenim occidit semotum in milia mille,
Quo regum raro dextera quem sequitur.
CUi otiari fata concedunt, sibi
Ipsus laborem, si facit, nihil sapit.
QUi navigare vult, vel insanit palam,
Moriturit, aut mendicus extreme est: Trium
Unum esse verum ex his, necesse deputo.
SOlatium quod arte dulcius putes
In vita, habente plurimum indignis modis?
Nam disciplinae dum vacat animus suae,
Mala nescit omnia, atque praeternavigat.
NOn auget artem oratio superflua:
Sed facta comunt vivida Scientias.
NOn est hominibus curiosiro, puto,
Amore quisquam poedagogus Optimo.
LUcrosiss ma res in ordine omni est,
Doctum quem sibimet rudem videri.
IMminuit pretium rebus, facile esse parandas,
Rarior est quo res, carior exstat eo.
IUvenum Cupiditas saepe pugnat adverso
Sibipte telo: Celere si venit motu
Celerirecedit, dumquefit, perit saepe.
DEos precari decet, et utile est factu,
Sed oportet ipsum vota collaborantem
Diis vovere. Sic gerenda succedent.
OPuer, es iuvenili eitam rude nomen in aevo,
Plurima, quae nunc scis, tempus nescita fateri
Coget, et in verso faciet contraria censu:
Siste itaque interea praeceps censere pericla
Magnarum rerum: docet haec bene nobilis aetas.
MAgnum esse bellum ne putes; putes bellum
Magnum esse semper, si putare vis recte.
AUrum uti quis Lydio lapide; Experientia rerum
Sic probat attritu momina; Pindaricum est.
IRa cadente insaniae in morbum gravem,
Medici putentur esse Sapientum logi.
NIl ni dolosa collig as aenigmata,
Profare clare sic amicos alloquar.
IUvandum amicos: sic manus manum lavat,
Sed usque ad aras; cura sit prior Deum.
MAli reatus pessimum puto augmentum,
Iactare post culpam Innocentiam quemquam.
GEnus esse sanitatis arbitror quoddam,
Interdum haberi non nimis hominem sanum.
ANimum aestim are dantis a datis rebus,
Iniuriosum est, tu aestimes data exillo.
ALAUD A num quam quaepiam sine crista est.
FRustra adeo tumulos beneolenti flore Coronas,
Impensa est lapidum tota supervacua:
Servabis memorem vestri sine flore Nepotem,
Si vitam meritus perpetuam fueris.
REs elevare, quas facis, queant magnae
Magis ut videri; est histrioniam in vita
Fecisse, plus ut praestitisse canteris.
IActantiae, mehercle, crimen est magnum,
Perfectionis hoc ab arce deturbat.
BOni in bono bonorum amore, Naturam
Se litter arum amare sibi suam credant.
MEdicina magni est sola et una peccati
Confessio: correctionis ut mater.
IUcundior res nulla vitae in istius
Labore toto est, quam sua facere quemlibet.
NUnquam a principio superi perfecta dederunt,
Temporerimanteis homines reperere sub alto.
EXactio scrupulosa saepe quod visum est
Habere belle, docuit intus aegrotum.
ESurientia alicuiplenam sale pone patellam,
Illam epulas dicet vincere Regificas.
COgnitio rerum vera penes eos haeret,
Qui cum bona tulere quid mali sorte.
ERrore quicquid est trahente commissum,
Veniam meretur, at scienter impingens
Patronum habere neminem, scelus, debet,
Quem conscientia ante priva damnavit.
Magis oderis mendacium, simile vero.
QUae iusta sunt, suo nitore sat comta,
Orantionis non egent cataefuco.
NEc suavius nec Musicum est quicquam magis,
Convitiantem quam tulisse molliter;
Convitiator quippe; si male haud habet
Cui facta lis est; ipse se laedit probro.
INiusta facta cum deinde defendis,
Mutas duobus una probra peccatis.
Transposita saepe planta non feret fructum.
SIlentium minoris est decus summum,
Praesente cum maiore quippiam obiectum est.
TEmpus dolendi, non ubi patimur malum
Sed ubi patramus, maxime est.
POst nasum nimis aridi Magistri,
Post Stoos crepttus Scioppiani,
Post deliria luridi Bonarsci,
Post commenta Bavillii, iocosa,
Post Sangae fatuos logos Ferini,
Tandem quid lepidum tibi propino
Quod possit redolere myrothecas
Antiquae Sapientiae salubreis.
Ut post octo bis, optime libellos,
Pingenteis Lemurum notationes,
Possint disticha per placere pauca,
Queis vitae data Regula inlaboret
Moreis corrigere, expiare menteis.
Atque isthic mage longus esse quibam,
Tu, Lector, properas; cui manenti
Nonaginta Epigrammata, octo iunctis,
Suadent currere ad ultimum libelli,
Ut proles nova possit hinc oriri,
Sperant unde senes perire versus.
Lector currere si potes, favemus:
Ingens est pretium fugae, redire:
Nam quos porro leges, libelliones
Iam scripsisse sibi videntur omneis.