SI quartum et decimum tenes libellum
Lector, nil timeas mali, valebis.
PLacata uxorem duxit Genetyllide Flaccus,
Sollemneis iniit provida nupta toros.
Nil penitus, veteri ritu sanctum, aut vir omisit,
Aut iusto fecit pronuba deterius.
Non taemen exscendit de tellure ubere fructus,
Haenc quaemvis subigat sedulus Agricola.
Unum abit in culpam, nescivit sponsa maritum
Invito natum numine Coliadis.
QUod multa tactus tibi magister ignoscat,
Da missionem, Vigil, ineptiis nasi.
Si persever as: scito; nemo tam cauda est
Quin caput habere vapulando sentiscat.
LAR CRUCIS est Bonasus, qui Clarus in Amphitheatre
Voce notha, lemurum pompae, Bonaerscus erat.
Ne genius Furcae, Gabalo ne desit, in uno
Et genius Furcae est et gabaeli Bonaso.
TAm lepide vertis Graios, Scorpisce, libellos;
Vertere deglubens nemo queat melius.
QUid carminabis, o Bavile, plorante
Lanam Minerva, quam, vireta pascentes
Castalia, lepidi Apollinis ferunt agni?
Pastor poeta habilior es subus, mule.
OHe, Bibliopola, Lector ohe,
Ohe scrinia, pulpita, et cathedrae,
Ohe iam canit ipsemet Poeta,
Sed nondum invidus, hoc moramur ohe.
QUando satisfaciam quaeris tibi, tanta, Sioppi,
Qui audisti in nostro, crimina vestrae, libro.
Nescio quo pacto: sed sic, puto; cum geminando
In te aliis dictis dicta, nimis faciam.
PIndaricos stringens Latio pytismate potus,
Deplerunt fontem qui undique Castalium.
Frustra operam a Musis, Vigil, atque Apolline poscis,
Ebrius ille has cum fratre sitire facit.
AUdisse quisquis Scoppium perorantem
Dicit, Sabine sine pudore mentitur.
Numquam audietur vel, Sabine, perplorans.
CRas laudaturum te dixi; nomina lenta
Accusas; quando hoc cras orietur? ais.
Non oritur, Licini; sed pridie id exiit illus
An mores vestros, underedire nequit.
IN me si ludent, Scoppus, Bavo, Sanga, vicissim
Plurimae, quos nobis crebrum Epigramma notaet.
Ludere, nil ultra, poterunt; sed lusibus istis,
Ulciscor rerum queis ego prodigia,
Ipsorum e meritis non mollis aculeus in stat,
Hunc contra lam bant, si bene quid sapiunt.
PRodigiosa fides, et Thuscis digna libellis!
Uxorem duxit Stoicus, et molitur!
PArum faceta si putas, salax Lector,
Epigrammata ure: sed cave indidem fumum
Cornicis oculos ille figere adsuevit.
AD tumulum LipsI passo quae crine? Vetustas
Quae sedet inculto pectore? Roma Dea est:
Moribus Antiquis divam qui ornavit viramque,
Pro custode potest functus utraque frui.
SCaligeri tumulus Victoria temporis alti est:
Hunc heic qui quaeris; Lector, ubi invenies?
TEmpora dum mendosa suo dat Scaliger aevo,
Et convulsa aevi vortice restituit,
Destituit vitaem: sed gratus temporis ordo
AEterno florem dat medico proprium.
OMnis tutoreis iam quaerit, Castrice, mundus,
Sed dare nemo potest, nemo sat accipere.
QUi pede mortali LipsI vestigia calcas,
Audacter quam vis nitere, si Deus es!
QUid magnum in titulo iactas, Puteane, Magistrum,
Omnis abit tantum si liber in titulum?
ANtiquitatis norma, temporum Rector,
Libris perennat, corpore obiit: aeternus
Deglutit hoc, hos servat ordo saeclorum.
MAgni parentis Victor, omnis exempli,
In te exiisti, sic lates, tui Victor:
Obiisse qui scit, interisse non credit.
SCaligeri virtus Scalae pater esse nequivit,
Posteritas, cur hoc? quaeris? erat soboles.
SCaligeri Italiam ferro vicere; Nepote
Uno omnes victi procubuere suo.
Bella, putas, Lector, civilia? nulla fuere;
Ingenio Arma premit vividiore Nepos.
SCALIGER heic Iosephus habet, mir are iacentem
In tumulo, Lector; qui cadere Haudpotuit.
TRes Opeprogenitos vetus est mentita Vetustas;
Saturno nati quattuor exstiterunt.
Iuppiter est princeps, qui terram atque astra tuetur,
Neptuno cessit vis maris aequorea.
Regnae tenet supero procul a Phaetonte remotae
Orcus, et infernos ius habet in populos.
Temporis imperium Iove Scaliger attinet aequo,
Saturno liber est Scaliger iste Nepos.
SAturni sobolem quod Scalam, Scoppe, celbrem,
Nativoro, dicis, fabula digna sene est.
At quem non potuit Tempus glutire; manebit,
Saturnoque liber, Scoppe, superstes, erit.
Nec miror rem istam, potius mirabile; vostrum
Saturnus librum, quoi nate despuerit,
Quem glut It num quam? Solve hoc mihi, Scoppe, valebis
Esse in Saturnipodice Rex Lemurum.
MIr aris rara esse boni, Phryx, car minagustus?
Causa paetet; rara est ingeniosa gula.
AUtumnitate triga Carminum quavis
Bona provenire vix potest; dolent raro
Messem horum haberi divitem: Gula est nequam.
TUrpia si irrides, medio cria condere rarum est,
Salsa nimis nemo, Lector amice, capit.
Quid faciam? omnem uno contundam ut nomine massam,
Pro vice mortarI qualis erit ingenium?
NOn inagnum officium ScoppI tibi, Natta, videtur?
Publicas humani qui iocus est generis.
TRes ubi sit caeli spatium, non amplius, ulnas,
Ne quaeras: camurum nasum haebet Orbilius.
BErnartI in Scholiis, ad magni scripta Papin I
Ingenio paullum qui breviore venit.
Cur atiquid lautum est, ut Tessara, Vitta? fusse
Cognatum LipsI dum crepat, ipse docet.
LIpsiadae dicunt quem successisse; Rubeni,
Durum erit ipse tuum nomen ut effugias.
CAsca canit clare, fateor: sed si canit ille,
A cane deducant Grammaticicanere.
QUid consulis mihi, inquis, o Vigil noster,
Furius vocavit me, vocavit Orbanus,
Uterque laute vivit, et bibit late,
Uterque, ciato cum celeusmate epoto,
Suae ad Magistrae litter as salit docte.
Vis, Arriane, lautius quid ambobus
Et salsius patriare? utrique consponde,
Pareto neutri, lautius bibes num quam.
SUbterlabuntur non gnaris tempora nobis,
Decrescit vitam quaelibet hora adedens,
Vivite dum scitis scite vos vivere posse,
Ipsa morte venit deterius senium.
Cui superest rebus utendi dira Cupido,
Languida sed mentem corpora destituunt.
Hinc faciles nullo nascuntur sine querellae,
Quae sese in sese quottidie excruciant.
Vivite duni vitam sentitis, in huius Amorem
Postquam defecta est, Mors truculenta venit.
Non solum spado Thlibiasve, Sanga, es,
Sed Turco tibi more nilrelictum est,
Quod possist modo mentulae vocare
Curtas relliquias: fuere quondam,
Sed nunc peniculus reliquit omnes
In Sca'ae foriis tibi exfututis.
HIrcosam caperare potes si, Stoice, mentem,
Caprosam hircabis mentulam, ubi facies.
UNo aliquo in libro Orbilii non ponere nasum
Decretum nobis bisve semelve fuit.
Bavus adest conviva mihinumquam, ecce, vocatus,
Qui crudirostrum ponere mandat apri.
MOnstrosa verba fingere Vigilem dicis,
O Publiane, vera res nimis dicta est.
Sed si docendum est multa versibus paeucis
Epigramma parit haec: Educamus auctoreis.
TAntus inest ori tantus tibi morbus auctor,
Et non vis versus scribere, bis legeris.
PArcere me soli ploras tibi, Naeviq: dicam
Salsum aliquid? plorans Naevia ridicula es.
CArmina mane refinge, occaso condita Sole,
Lectoritotos, Vite, relinque dies.
ESt via ad extremum medio de carmine longa.
Tu tamen hanc transis saltu, maele Lector, in uno.
QUod mutuum das, Arriane, maiori
Bene collocatum est, nec tibi, nec heredi
Negotium facesset: Optima crede
Fide perisse, gnaruri quod exstinctum est.
MOlles Hendecassyllabi, iocorum
Vos Vates Vigil hoc ioco salutat,
Si sentitis, et estis Eleganteis,
Iam nunc Vindicivas Lepore ab iste
Pro vestro beneposcitis Lepore.
HAdriano mirum est quid principe vasta profundi
AEquora Danubii lixam tranasse sub armis?
Quattuor atque decem Scoppus caper ordine libros
Enaevit, totidem agminibus ioca salsarotanteis,
Idque adeo Stoae cinctus CAPER omnibus armis.
SI non vult Elegia, ferox non solvere iambus,
Hexametri scindant crudum Epigrammation.
QUis coniuratus deiecit Caesara? solus
Hoc fecit Brutus, cetera turba patrem.
CRimen Brutus habet: scelus est Antonius hostis;
Hunc decuit vivo caedere Iuliade.
GArrire nudis cum venit Vigil verbis
Ignosce, Lector; aurei est Nepos saecli.
CUm duo quid facimus Victor cum n='io; Ovinus
Continuo quid sit scire labor at hians.
Omnia uti semper nec dum bene facta tenere
Possit, ei hoc scitu est unum opus; Evigilet.
SCire cupis quid sit quod Barthius et Vigil inter
Se faciunt, scitum est. Scire tuum his odio est.
CAto, impetrare quod cupis, potes totum,
Nisi impetrabere, more porcis sueto.
Sed tu, severe, Stoicum lapis dudum.
IN facili, Linae, erit tibi quem reperire maritum,
Factam, qui ducet te, Lina, rem faciet.
DOlosa quoties voce Glycerium blanda
Loquitur, rogatum nil putes, datum est dudum.
ORat Candida me: quod orat, illud
Non edicere se sinit; pudori est.
Verum Candida ne roget; Pudori
Sunt dudum omnia Candidae impetrata.
MUltum conquereris, Saebine, de me,
Quod sim Stocidum gravi coherti:
Et quis non moveatur, et rubente
Ustos bile crepet, Sabine, versus,
Cum cernat Lapides Deos minari?
QUi lapis ante fuit, ieiuno Stoicus oestro,
Est pergraecator quid, nisi Sarcofagus?
NAturam rerum accusat quod Stoicus, unum
Belle agit, haec mater quita, noverca capri est.
VIrgine qui metro ludit tibi, Barthius auctor,
Nobilibus servat Virginitatem avibus.
Hanc nisi quod Phoebo visus temer are, quod inter
Pierides iuvenis, velsine veste, cubat.
QUid, Friderice, tui quondam quota pompa theatri,
Quod Phoebo in ripa construis Albiade,
Inter Barbatos faciam peregrinus asellos
Quaerendum censes? Ruminor et sitio.
ULtoreis saecli, Baudi Victoris Iambi,
Qua meritum Scopus fert cruce suppliciunm.
Antiquis multum salibus ner vis que potenteis,
Vos aliis Victor quod celebro numeris,
Divini volucres, ignoscite: Victor iambus
Victoris iam non vult meminisse sui.
Cetera sunt uno deducta Epigrammata filo,
Hinc desultoris, Luctor, am amus iter.
Tutoties salta quoties canit Orbilianus,
Scis puto quam res sit multicana Orbilius.
Non sum divitiis sacer parandis,
Nec damnabilis in Scholae metallae,
Infortunia quae puto esse summae.
Uno sed fateor premi atque magno
Sed desiderio nimis superbo,
Omnes quod nequeant Dii parare
Ne, dum Romulus et cui vacabit
Ad ferventia rapa se Ouirino
Fidum iungere prorsus helluonem.
Quo palles Bavii, Scioppe, voto,
BonarscI volo Lauream cacare.
CAcaturire Flavium canit Roma
Vultu prementem semper alvum hiascentem.
Emuncturire semper Orbili incassum
Videtur, ast mucosius nibil naso est,
Purgare medici si velint luem hanc nasi,
Semper cacanti Flavio elocent, mande;
Annum modo ille cum unicum incacarit, quin
Semelque bisque tertiumque quaertumque
Laeverna possit nostr a prodige emungi,
Dubitare non est. Currite o Caballistae,
In igen ferrum quippe vertitur vestrum.
PRaefectus iste Pensionibus vostris
Sirite munus exiges tuum, Princeps,
Propensione summa cuncta summarum
Pulvisculo se computante pendebit.
LXIX. In Apronianum.
NIl muginatur, exputat, tonat, clamat,
Silet, Poeticatur, imbibit, glutit,
Edormit, effert, expatrat, screat, mingit,
Caeat, vomitque, Gallicum omne censendum est
Aproniani cura quod facit cumque.
At ille tantus in suo fimo Gallus
Aliena nescit pignora esse quae nutrit.
Aliena si sunt quae Capus facit Gallo.
QUi brevis est legitur, grandes Bavone libelli
Cum socio suerunt cedere Morbeniam.
Hoc vafer ignarisensit Victoris Ovvenus,
Quinta cui haec anno proditur Editio.
Si propter curtum liber editur Entbymema
Non propter vatem curtum Epigramma; Bavo est.
HIstorias omneis matronis salsus in una
Defendit quondam Iuniades Satyra.
Quam bene cepisti dium Iuvenalis acumen,
O Matrona, sua est cui satis historia.
CRispitiem Priolus votis Bona numina poscit,
Quam glaber est patiens, dic mihi crispitiem!
PAlaem proterve noctuine diduce
Labra ista furva, quae suillibus iurent,
Herive pridieve clunibus tincta
Sybotis uxor, atque Ulyssei nutrix.
Palam hinnientis or a clunis educe
Uti videre quisies, queam tamdem,
Modo innocens videris atque distento
Flagella clune mota perperam eludis.
Sempelprofare quicquid abditum celas,
Tuoque tandem honore caesus occumbe.
LXXIV. Ad Lectorem.
QUi fieri possint Epigrammata salsa, legenteis,
Inveni; id vobis candidule expediam.
Nil liceat vobis, Scriptori credite cuncta,
Sic aliquis sapiens esse Poeta velit.
INstar opum praeme, Ponti, me ferre mearum,
Carpis, et esse aliquid, quid simulare putas.
Hoc adeo extremum fateor: sed debeo nulli:
Quid facere e numero posse priore putas?
RAram nubturiens fidem Puellis
Luscus conqueritur, Tripollianus,
An raram potis invenire, qui se
Clauso lumine non queat sinistro?
ORbilii naso est grandis Papista sepultus,
Tantum Animae cuius ambulat in latebris.
TRaductum in nostro negote, Baviane, libello,
Hoc mecum caveae et tota theatra negant.
Nam nebulis tantum tectus crassisque sacrisque es,
Ipsiut te nequeant cernere Lynciadae.
HIspanum nomen, proles Sar acenica, Delri
DELIRO si te posse bonum esse puto.
QUartus hic et decimus U Veinrichia corda saluta
Oblitusne diu tam liber iste sui est?
Scilicet exhaeres Vigil, et sine corpore larva est
U Veinrichii cum non vult meminisse sui.
Ergo igitur censere potes eur Carmina nonsint
Hactenus excepit quae liber iste, bona,
Vverum utinam de te possent non seria dici,
Hic demum non est salsum Epigramma, Pater.
Sed tamen a sale si non quit liber iste probari,
A studio vestri nominis, albus erit.
WEINRICHI Nomen, Nomen mihi numinis instar,
De te cum incipio dicere, me haut capio.
Monstrabunt non verba fidem, sed facta loquelas,
Hei mihi cur olim? nunc volo, net valeo.
Sedvaleo, Pater, atque volo, me dicere, factum est:
Tenta aliqua sires credere dura tibiest.
COmmendas mihi liberos tuos: quid?
Commendas mihi me, tihique natos.
SAcra Pater doctus, Cycli septemplicis ambit,
Et titulos dum sit porro Magister, habet.
Septenas cycli spernit quoque niobilis arteis,
Et fieri, Bavia fronde, Poeta cupit;
O caput helleboris albo nigroque loc andum,
Quanta adeo es factus cum ambitione asinus!
NOn parere mulas Fama perperam gannit:
Nam Plumpa genita est et parit sine ostento.
TEr quintus liber ambit umbilicos,
In duris cubat auribus, legendo
Si quis tot rigidos hiat trientes,
Assem ponere nolo, ni gemellum.
Heredi caveo, mihique functo.
Nam pars dimidia est ei dicanda,
Pars est altera pro meo sepulcro.
CUm conviveris misero ieiunior Iro
Hora tibi mensam tollere quarta nequit.
Quid miser es laute lentaque famem cruce vexas?
Lente cenari lens negat, Antisape.
NIhil est, Scioppe, quod deinde tricertis,
Quaesita libris crux tibi parta est.
LAscivire meos qui clamas, Pontice, libros,
Et quandam nostris mentulam inesse iocis.
Obicis hoc quod nec virgo convicta negare
Nec nimia vates ambitione velit.
At si cui nemo est hortis Ityphallus apertis,
Fructus depereunt atque oleum atque opera.
VInum quod fuer at factum est mera Galla, Terenti,
Laudavit postquam carmine Billovius.
INvidiam nasi maioris in Orbiliano
Non potuit Gnifon ferre, ideo interiit.
GRammatico quicquid Clotho depectit ab hirco,
Inde coli ducunt stamina Tisiphones.
Netque politque Harpya, et vestem e stamine formaet,
Grammatice ornatum hac quis neget Orbilium?
TEmpora nen tantum sasis nocuere Poetis,
Insulsi quantum, Phryx, nocuere coci.
Hos pingui medico dum Pharm acopola, tenenteis
Sanifici vendit pulveris induvias,
Convaluere aegri: duros qui corpora servant
Interea faciunt caedem avidam ingeniis.
EXheredavit se conturbator Arinus,
Hunc intestato excedere prodigium est.
FElicem dicit se Lilius, ardua numquam
Carmina Lucni quod legerzinstiterit.
Credere non possum cum prorsam expendo Gyraldi,
Carmina cum inspicio, nil mage credibile est.
QUo servus ore sit locutus Annaei,
Hoc se Latine posse qui loquiexoptat
Castalio; factum quod habet, illud exoptat,
Mancipia habebat barbara, ut puto, Hispanus.
UT multum tria quottidie si Epigraammata condam,
Lectori puto me posse satisfacere.
At Vigil huic instat; si non sint plura, Nepotes
E natis modo non posse videre libris.
Dulce tamen nimis est placido Lectore fruentem,
Pro patre iucundum poscere nomen avi.
Igno sces igitur, Lector bone, posteritati,
Cuius nunc nostro nor; ?ne resagitur.
ORdine quodque suo scripsit medicamen Amillo,
Atque adeo omne suis viribus, Andragoras.
Interiit tamen aeger, at hoc qua denique causa?
Antidotis tunicae carmina erant Bavill.
OBliviosus Ollus esse censetur
Quod lecta carmina horulae ante quadr antem
Alio triente repperire non possit;
Obliviosus an sit Ollus ignoro,
Gulosus esse mihi videtur, et verum est.
CRAS legere ut serum est, ita herilegisse supinum,
Si sapis haec hodie semper, amice, lege.