TRes me, Nastrice, virgines sequuntur
Quaqua collubitum ambulare vorsum,
Hoc tu rumperis, et doles, et albes:
Tres te, Nastrice, Virgines sequuntur,
Hocrisu emorior Vigil iocoso.
Illas treis Helenas putare Zeuxis,
Istas treis Cacodaemonas Durerus
Possint, Nastrice; par utrique nostrum
Sectae conciliant suae Minerul.
SI brevis est versus, quid librum, curte, moraris?
Quam brevis est? dicis. Ter lege, corripies.
OLla anus est, negat hoc: et non anus ollaputetur?
Nec catus hanc, nec fur, nec parasitus amant.
NEcitharae ad norman Rufus videatur asellus,
Mulari totam iudicio edidicit.
LEida viris opibusque, et multan obilis arts,
Inque una Hispanos obsidione domans.
Te Vigile e forti genitus Germanide, magna
Nobiliorem atavum spe ingenii supper ans.
Viginti annorum iuvenis sine veste, salute,
Ignotus patriis nunc tibi nominibus.
SCALIGERI in caele quia Iam mens sidera adauxit,
Viveret hic, poteras nemen habere meum.
HEinsi, Heinsi, facinus novum atque magnum,
Quantum cumque potest grave, et superbum,
Dignum que Hercule non nimis iocoso,
Audi, audi, cito: Stoicus Scioppus
Fe'lando Orbilium, facit libellos
Mulgeri quibus addocetur hircus.
TAnta tatas gestat quant as ut nesciat ipsa,
Sed cum sint tantae, quantae, Aper, haenequeunt.
MUlta duodeni servant Epigrammata libri,
Quaemeliora oper a per sacili efficiam.
Sed sua Crux Sangae, Claro, Scorpoque, Bavoque,
Sarta uti servetur, tectaque, sic abeant.
DUra fronte legis brevis libelli
Nomen, Lector amice, ni bis octo
Demptis quattuor, hoc libri refutant,
Qui libri bene maximi vocentur.
Quovis tempore tu, vicem superbis
Sis Lectorculus istius legentis.
HIc brevis hic longus cum sint, ne dicito iniquos,
Aequi sunt libri pondere, non numero.
QUid duodenorum percen ses corpora fratrum?
Hos tibi dat pro uno Bibliopola libro.
MUltum pumice tersus impudico
Hic nobis erit ille Martialis,
Praecuius salibus, facetiisque,
Ipsum nautea nectar est mariuna.
DUm non-dividuo solidum coniungit Orillus,
Moechatur coniux mollis Arithmetici.
Regulanon iusta est, lectus tibi peccat in illa,
Ut constet, solidum tu ingere dividuo.
NE sis molestus Orbilo domi, aegrotat:
Nasopuerpera est magister enixo,
Suos libellos Scoppus unde com mendat.
BAvvo sibI Mopsum fecit, quem carminerumpat,
Mopsipor ante fuit, iam est Bavo Mopsipater.
SAngae, Scoppiadisque, Bauvilique,
Clarique, orbiliique, Delriique,
Mi sunt nomina, syllabis recisis,
Hoc praelonga, alio lepore curta,
Non est, Lector amice, quod Poetae
Victoris, Vigili, imputes, nepoti,
Hoc mores faciunt tenebrionum.
MIrum est Cocos non esse plurimos vateis
Qui vincla tanta piperis et croci absumunt.
NOn dormit, Scoppus, sine latr atrice catella
Cum solo digna virgine secubat bis.
QUaeris, quis meus est Poeta? Lector,
Quaero, quis suus est Poeta, Lector?
SIc sunt Fata, Vigil; dolere disce,
Nil hoc ingeniosius magistro est.
Si mollem rosa lectulum coronet,
In vino atque ioco Poeta semper
AEtatem exigat, incubetque morsu
Mollis Laureolae, Bavescit olim.
Non est stertere, Fata quoi rebellant.
Nil fortuna potest docere maius
Quam ne quis sibi credat. Hoc periclo
Nil est tutius in labore vitae.
DEfunctum patrem mandas, Fillane, valere,
Tupoteras nascens dicere; Mater ave.
HActenus adspir at felix Fortuna, deinde
Ignotos inter barbara fata sequor.
Tende aciem in Fulmen, Victor tibi, Lector, in illo est,
Sic hostem contra se Vigil arma movet.
Hactenus in patria dulceis amplexus amicos,
Dulce seronat a Fronte canebat epos;
Dein procula Charis, inter peregrina pericla
Quid mirum raro, si domi habere puter?
Ite tamen versus atque ora domestica quondane
Fingite, pro notis Lector habere potest,
Quos amat, et salso necquicquam aequare Saloni
Adsolet: at vostrum laudo ego iudicium.
QUadringentorum lurco bonus, AEmiliane,
Quadrato quis te ventre hominem esseneget?
QUi simplex comedo patrimonia lauta profundis,
Rem facies cum quid salsius, esuries.
BArbata Capra vexat Orbilum; morbi
Quid hoc rogatis, o domestici? est uxor.
NAsosus Orrus, ventricosus Orranus,
Cerebrosu horum genitor, OrbilI pullus,
Quod hos putabis, o Petosiris, porcos?
FUlgur Amor: nil non veniens penetr abit uterque,
Vulneris abscedens delet uterque notam.
AGe cuncta caute; Cauta non egent poena,
Non advocato, vita quos citra in portu est.
LEctori vates, properi Colosonis amico,
Parce canit: Bavio ille, est modus in Scaphio.
BEllam uxorem habet Auriens; fritillum est
Pertusum, rapit omnia ebibitque,
Huic vicinia tota iam caducas
Lassa est tradere tesseras locato.
QUem specus ingenio deiecit, U Vovure, Trophon I,
Petron I genium reddet huic speculum.
LOquax Fabulla. plena turpibus rimis,
Nihil tacere poterat, eloqui cuncta;
Modo ubi Scisppus habuit hanc semel, muta est,
Suumque nomen atque matris oblita,
Non ergo mentula est, Scioppe, quam dicis,
Sed pestilente sidus hosticum crine.
PEra polenta, tribon, faciunt si, Galle, Poetas,
Carior est iusto hunc laqueorum annona per annum.
QUi Scholam in Orbilii venit, et qui atra antra Trophon I,
Postiden ei, quamvis ante cati, sapiunt.
QUid imminutum crecit e suo ventre?
Davus es, Licens, non Oedipus, tua est virge.
LAureola adslavit si quem Baviana; tacendo
Iam non est; cedit mente sua, et loquitur.
CUm certent Tragici, nec his, pudore
Salvo, ponere iam queamus hircum,
Ne quic quam tamen hi lucrentur, unum
CompendI facinus mihi est repertum:
Secto ponere ad aurem utram que naso
Cornutum Orbilium magis facetum est.
OMnia qui carpis, nulli placiture, quid inter
Sceptice, te atque omnes sit, tua secta docet.
CUm Urintius Lernutium tagit palpo,
Gemmam esse dicit e luto relucentem,
Verum, hercle, dicit; ipsius lutum versus
Lernutius Smaragdus est Poetarum.
CAdmit silia nupturit Melonis,
Exspectes Epigrammatum puellos.
HErcle virilem aliquem nasum tuum ego, Orbile, dico,
Vir certe in caelo talem Ophiuchus habet.
TRans Cancrum loca Sole mero tosta esse feruntur,
In queis natus homo nemo habit are queat.
Grande operaepretium sit eo exegisse cohortem
Stoicidum; gens est frigore tuta suo.
Caro pulvere quod docent magistri,
Cum caelum radio brepi figurant,
Orbem Delfica cum gerit novenum,
Relonge facili magis que vili
Monstrare Orbilius potest Sophista,
Atque hoc pulvere firmius caduco.
Uno huic crebrior exar atur orbe
Res vilissima, Nasus, at que constans,
Quam mundus, mare, et astricae choreae
Quas pingit Radio solen Sophista.
SPem contra si quid tibi desper atio singit,
Ingenium Fortis, Lector amice, vides.
Rem contra siquid sperum tibi fingit imago,
Ingenium ex te quis discere, docte, tuum.
Proin Spem, Rei iungas, sortem que in im agine lustres.
In ten ni per te porro perire voles.
PUgnax aedepol est homo Scippus,
Cum fero gerat et soloce ligno
Hostis proelia verbero, Scioppus
Firmo corpore vaepulo resistit.
SCALIG'ERUM ferro frustra genus, Adria pugnaas.
Prosequeris, semper flos novus inde oritur.
REGIUS ut CAESIFLOS hic modo Germinis exstat,
Mundum onenm amissa qui tenet Italia.
BArbarus ingenio, Marranus stirpe, Beanus
Eloquio, de se Barbaria ut loquitur.
Grammaticis quem ne grandem fateare Beanum,
Exciso virgis podice, Sangarogat.
Virginal ingenuum, Famam Scalae, impetit audax,
Verinux varo nomine; recto asinus.
Sic veniunt fatis fatorum conscia dicta,
Restat ut a tantis pendeat hic titulis.
HOc variis animal pictura coloribus Iri
Adsimilat, pluvii quae Iovis indicium est.
Non aliter mala cuncta per hunc in saecula, quamvis
Versicolor mage sit, Lector amice, ruunt.
Tu tamen e cunctis sepone coloribus unum,
Atrior hic quovis intus homo AEthiope est.
UNa puella fidem si servat, Castrice, pactam,
Servatam toti, astrice, dic generi.
QUid faciam nunm aliquod, qui risu pleraque rumpane,
Parceodiis, Lector, non sum Anagr ammaticus.
Sin, versum unum aliquem subducens, Sanga, Catullo,
Prima in fronte libri. sit Canis in reliquo.
QUare Scopiscus ter denos, Aucte, libellos
Edidit? hic unus huic dolus est ut edat.
PUdet, profecto, saepetam brevis versus;
Saepe erubesco cum iocosiu quiddam
Socium lepores aut serunt Magistrorum,
Statim, insicetus, immines truci ferro,
Caudamque resecas, Lector; an brevicenses
Inesse cuncta' Martiale si longo
Nil scisset indulgere Roma, Salloni
Nil invideret palria Graeciae salso.
Tibi displicere sibrevis nequit versus,
Longum morarinon iubet pius vates.
Finem ordium que Car minis legas magni.
Sepone medium, Virgo sic manet versus.
GRandem uterum gerit Orbilius; post quattuor annos
Quae tria sunt faciet quattuor hic genera.
POscere ne veniam, Caper, ad te rere quid? unum est
Ne veniam, Caper; ad te, mihi da veniam.
EUpilus es Graio ad semissem nomine: frustra:
Responset capiti ut nomen, eris Tripilus.
QUi Melior dictus sacri in Baptisin atis usu es,
Quando Bonus fueris dic mihi, Paentolibe?
NEssus, nassa, Oleus, Burrus, Marrusque, Nepusque,
Hastilio, Iurognus, Friccius, et Salius
Quod nullo vivant nobis Epigrammate dicti,
Toti in fermento et bile iacent streper.. [(reading uncertain: print blotted)] .
Quis queat, o miseri, tam ferrato hepate naesci,
Qui vestro, vates, sit satis ingenio?
Hoc tamen a nobis, donec meliora parantur,
Quisque rata pro se parte, referte domum.
Cum Bavo, cum Sanges, cum Scoppius, atque Bonarscus,
Atque horum instar habens, dicitur Orbilius.
Dicuntur simul, atque ex asse Poemat a iustis
Detrahere ad sese sunt pote vindiciis.
Nessus, Nassa, Oleus, Burrus, Murrusque, Nepusque,
Hastilio, Iurognus, Friccius, et Salius.
CUm dormit noctu meditatur Scoppius odas,
Famosi somni quis neget hunc hominem?
EXspectamus idem a sum mo minimoque Paeta:
Decelsa incassum, Scoppe, canis cathedra.
QUid naso iuvat, Orbili, severo
Ludentis pueri notare versus?
Hi sunt slore mero editi, et fatentur
Quovis carmine nobilem Poetam,
Cui nec Laurea verticem BavilI
Nec linguam temer avit aridorum
Fallaxregula Grammatopatacton.
Tu tussi misera et siti perenni
Nil ni pulvereas coquis cloacas;
Quod nasi ad Genium tui necesse
Si sit seribere nobilem Poetam,
Profractis grave syllabis avorum
Herrer iudicium: hi Gradivi ad Oestrum
Sueti vincere barbarum maniplos,
Qua me fronte fernat, suum Nepotem,
Imbelles male syllabas necare?
MUltos iactat avos, et recte: quomod avo uno,
Cui tot suntpatres, sit satus, Oscipius?
EXhausta est Epigrammatum supellex,
Exsucco calamus stupet Poeta,
Istud credere si volunt legenteis
In primo interiit Poeta libro.
NOn sum carmina qui queat, velitre,
Se censore probata velnotata;
Hoc dicam tamen, o Gytere, nolis,
Ista congerie Italum, Poetas
Vix triginta habeo satis Latinos.
CUm Bavio Scoppus, cum Sanga Clarus asello,
Pensibilis naso tota quadriga tuo est.
SCribere me verum est, Epigrammata condere, falsum est,
Hoc est Lectoris, qui bonus, officium.
ADeste culi, quotquot estis, ingenteis,
Ubique quotquot genitum estis ingenteis,
Ferrum est in igne vestrum, ubi in Schola testo
Orbilia facies, esse suscipit naso.
PAtrem putatum quodtuum, Orbill, quondam
Fuisse iactas hominitectum, id est falsum,
Nil ille praeter nasitectum erat crudum.
MEtus parens est aulicorum aedulantum,
Sed esse Benevolentiae haud potest mater.
MOnstrosus dictis factisque homo, subter humum istans
Defossus saevis unguibus Eumenidum est.
Bis periit, primo cum natus; deinde, receptus
In Stygias quando est, ex Acheronte, domus.
Nec vixit vivus, nec vidit visus: in una
Contrivit Stoa marmoreaem qui animam.
QUodte asinum dixifalsum est: hoc, Sanga, satemur,
Cerbertpor: sed tu latra alibi melius.
INter sagittis, Arriane, certaenteis
Schola, magistros, otiante sub virgis;
Quaeris modo esse quo queas satis tutus?
Periculosum est, ni scopum ante consistas.
QUis facinus tantum, tam immane, et barbaerum, et atrox,
Et numeris cunctis audiit horribile?
Quinate dispansa virgas spectabat Amillus,
Discipulus magni Patrius Orbilii.
In faciem, in vultum, in frontem, in nasum, inque Magistrum
Ipsum omnem, facinusprodigiale, cacat!
NIl fortuna queat, nisi sit mutabile numen,
Sed, quod mutatur, numen habere putas?
Omnia sed sursum atque deorsum agitansque, ruensque,
Stultitiam excusat, dum Deafit, hominum.
CIrculus in vita vaga vota vor atque, vomitque;
Ebrietas Sortis pompa malorum hominum est.
QUid miser instabili dicis convitia sorti?
Quando redibit, erit ni, miser, instabilis?
PAgina quottidie tuasinon crescre debet,
Anno comburent quid, Bloviane, coci?
QUidfacimus? medii hoc dictum scis, Luscae, Petronl.
At tu cum facias omnia, quando facis?
PArvifilia Noptici Terilla,
Magnos, quos amat, haud parit: pudicae est.
SToicus, ut purget mentem, non supplicet ulli
Anticyrae, caelo huic est opus, aut dolabrae.
CUm pueri mores indagat, abore, Magister
Orbilius, nullas, sumit, Ovvene, notas.
Sed nate distensa speculatur in intimacordis,
Atque illinc mores ingeniumque bibit.
Et mirum hoc adeo est? Vesica iudice certe
Sic cernunt morbos Hippocratis pueri.
DIsticha saepe legis; duo sisunt, saepius illa;
Si tra, quam saepissime; at, es malus, omniae perdo.
EGo iocabar cum, Scioppe, laudarem
Te cum sorore: stulta, tu putas verum!
CUm cogitabis, innoceisque corrodes
Ungues, peristi; iam sapit Bavum versus.
REs verba sequitur; scitum Horatii frangis,
Sine lite, Troppiane, vapulans sponsae.
SCazonta fregit impudens procus furcae,
Vult duci ad illam ne pedes suos laedat.
PErlepide dixit qui dixit, Scoppiadem esse
Ut non sit; pereat cras, hodie ille ut edat.
VIctoris patrimonium iocosi,
Salve, villula: te Vigil salutat,
Agnoscis dominum? o lares beati,
Verso nomine nobilem Poetam
Exosum strepitus fori; urbiumque.
Grato tu gremio rape in quietem.
Hic diri, meditabimur, Scioppi
Ut possint meritis sui perire.
Heic, quisquis faciet male orbe in omni,
Aut dicet melioribus; Scioppo
Pendenti faciet palam secundas.
ME miseram quovis gannit quod Tertiae verbae
Verum est: noctu se miserat in stabulum.
INvidiae, si quid mereor, suavissimer Lector,
Virtuti adscribo prospera nostra tuae.
SToicdum columen quartus Cato, carminarodit,
Marmore nedentem laedam ego, cauto opus est.
QUisquis basiat, Auctor, Aufilenam,
Paganum puto: baesiat Colossum.
ALlia, quae Orbilii naso nascuntur in imo,
Pro quo sint quaeris? lumine Stoicidum.
ORbilii nasus cur tristi schemate pallet?
Rinagram (ne quis dicat ei,) patitur.
SIngula non bona sunt; tamen omnia, Lector, amaebis;
Vendentur cunctis singula carminibus.
SI quando duplicem vis, Paulle, videre Bisontem,
Stapone Orbilium spectat ubi is speculum.
UT cane qui morsus rabido, timet efferus undas,
Sic naso tactus Grammaticam Orbily.
NOn pro stipite, non cruce, aut veneno,
Aut flamma, aut gradibus Gemonianis,
Aut unco, aut male, culleo, tenaci,
Luscus fur tiniet iste: pro Scioppo
Haec ludibria sint; meretur iste
Nil, servo, nisi, Schem ate in Scholarem
Poenam Grammatico dari Magistro.
TAm saepe nobis quod, Magister, auscultas,
Tuas frequenter incinentibus laudeis,
Ignosce, percam cauda sequitur haec nasum.
NOn sine te finem Lector, liber ullus habebit:
Vis ne valere mihi? mevolo; Lector ave.