1 March 2006 Reinhard Gruhl
text typed - structural tagging completed - no semantic tagging - no spell check except the preface and the dedication


page 196, image: s196

TARRAEI HEBI EPIGRAMMATUM LIBER XII.

EPIG. I. Ad Lectorem.

PERIRE carmen omne si iubes, Lector,
Cum eo peribis; quis enim eris, rogo, tandem,
Si scriptitare nemo iam velit versum?

II. In filium et patrem Grammaticos.

NAsiturit pater Orbilius, sed filius Orrus


page 197, image: s197

Culiturit semper; mutua Grammatici.

III. In Oenum Grammaticum.

SAcrifica in tunica, quoties procedit Oenus,
Omen habet cunctis scaevius Orbiliis.
Namque ii simpliciter pro dirapeste caventur,
Grammaticum hic tunica contegit ingenium.

IV. De Sororibus.

NAssa bibit paullum, paullum sauffeia, sorores,
Ebria sed, Volscens, utraque semper ea est.
Hoc faciunt iuvenes qui multo pessulo ab alto
Infusum id paullum subter abire vetant.

V. Ad Nigrum.

NIl ridendo aliud confecisti, Niger, unum
Hoc nisi, uti ploret quisque, ubi te videat.

VI. Ad Orbilum.

QUod vos, Orbile, dixerim herniosos,
Te cum Grammaticum cohorte tota,
Frustra irasceris; est periculosa
Cluneis hernia proprios videre.

VII. De Ebrio.

EBrius e vitro Mortis potare sagittas,
Miratur proter pocula posse mori!

VIII. In Eunum Grammaticum.

TUrpe nihil fecti, Collegia suscipite Eunum
Lictorum; nam quod fecit, id error habet.
Quod facinus? fracta non est se ditior arca,
Occidit nullum, Loiolam haud didicit.
Non alienorum perminxit fulcra maritum,
Iudicium haud fugit. Grammaticam docuit.

IX. Orbilius.

PUs, Scabiem, scuticas, larvas, deliria, sordeis,
Uno et eodem omneis nomineda: Orbilius.

X. In Palaeam.

PAlaea semper plorat, hoc facit quare?
Sepeiturit Palaea se mero semper.


page 198, image: s198

XI. Ad Lectorem.

UNum aliquod versus si quattuor exit: anultor
Curta perire iubes cuncta Epigrammatia?
Saevior es Lector, quovis Lictore; cruentum
Paulla in Litterula sperne supercilium.

XII. In Pontilium.

NOn peccas quoties caedis faciem, Orbiliaene,
Pontilii, tota nam natis est facie.

XIII. De Splenia.

NIl sine teste facit, quovis in tempore testeis,
Omnibus et factis, addit, et officiis.
Non sine teste flet, sine teste, Splenia, ridet,
Non sine teste bibit, non sine teste vomit.
Atque ubi difficileis non est adquirere testeis,
Adquirit parvos, Splenia, Testiculos.

XIV. In Pedonem.

QUi versus, Pedo, despuis iocosos,
Quod sint Turpiculi: Spadonum amicis
Scribas Carmina mentula recisa.

XV. Aenigma.

QUod vulpes Latio est, pro Saxone Fossa loquela est,
Fossa quod est Latio publica, erit meretrix.
Ridiculum facinus: sed vulpem Fossa Latina
Germanam in media nunc amat Italia.

XVI. In Scoppum.

NOn volumus, Scoppi, suspensum cernere te, quem
Inferias Magno sic decet ire patri.
Non volumus Scoppi, sed quod postinde voles tu,
Cum sapere occipies; hoc modo praevolumus.

XVII. Ad Stoicum.

EXi, Stoice, quid moraris, exi,
Exi decrepite usque ad umbilicum,
Quid moraris inepte, dum moraris?
Exi Stoice, quid moraris? exi.

XVIII. De eodem.


page 199, image: s199

NOn um quam nisi nare cernit uda
Molleis versiculos Petronianus,
Huic muce puto proseri Nepoteis.

XIX. Ad Goldastum.

GOldaste noster, oppido male est nobis,
Quod spatia tanta temporis procul vestra
Praesentia mihi perire cogantur.
Nec, hercle, culpa est nostra; sed mali dentis.
Adesse porro si voles, roga Divos,
Mihiperduellia dentis arma pugnacis
Subigant rogando: Namque nec deos omneis
Curare pestem posse tam malam certum est.

XX. De Orbilio.

ORbilio enatae toto de corpore virgae
Histricem veri nominis adsimilant.
Clunibus ast nudis haec bellua decipienda est,
Venatum ingenteis ite, age, discipuli.

XXI. De Dentibus ad Scioppum.

QUod male me unius vexet violentia dentis,
Concussum risu sat scio Scoppiadem.
Namque illi in toto est divinus corpore morbus,
Bestia nec male se sentit habere tamen.

XXII. In Orbilium.

PUlcer discipulus tuus, magister,
Longo crimine me rogare numquam
Cessat, gratificem tuo sepulcro
Quiddam carminis illius iocosi:
Non est, Orbile, me negare bello
Quicquam huius generis tenebrioni.
Quare istiuc tibi habe, et boni aestimato:
Oranti Catamito huic sepulcro
Indulsit, Vigil, hanc brevem lucernam,
Ut possint Catulique Vulturesque
Orbilli reperire busticetum.

XXIII. In Afrum.


page 200, image: s200

UXorem Afer adulteram quibusvis
Momentis vocat, et nihil relinquit
Ad convicia, probra, pipulosque,
Quin tota miseram die trucidet.
Ut vicinia tota iam supinos
NinnarI sciat aridi latratus.
Atque haec crimina falsa confitetur
Ipse a stulticia redux maritus;
Hoc, Afer, tibi com modum hinc redibit
Falsa suspicione quaenotatur,
Extra suspicionem abire malet.
Vero iudicio absoluta abibit.

XXIV. Ex Graeco.

SUccedunt peiora malis, sublapsa ruinas
Incerto vitae iudicio metuunt.
Ut res heic abeunt, nisi summa cacumina fundo
Sors mutet, numquam laeta supervenient.

XXV. De Bruto.

ILi odiis illi ambitione in Caesaris acti
Perniciem, patriae deposuere patrem.
Brutus amans patriae summo virtutis amore
In patriam summo procubuit scelere.

XXVI. Ad D. Heimsium.

DIi tibi dent, Heinsi, quicquid Pietate mereris,
Personam a ScoppI qui pietate trahis.

XXVII. In Sangam.

INvenit Sanges VIVICOMBURIUM, ut illi
Inventis possit nempe bene esse suis.

XXVIII. De Orbilo.

SIne Cruce numquam scribit, Orbilus, carmen,
Opus huic Sciopii parente Lectore est.

XXIX. In Oluscum.

PAllentem quoties dextre, deprendis Oluscum,
Ni caveas laevam, cras, Pontiliane, rubebis.

XXX. In Afrum.


page 201, image: s201

EUropam, Afer, amat, nisi enim est Europa Lycisca,
Cur tauro medio subsidet in pelago?

XXXI. In Divinum.

DIvinum dicis cuius moechatur, et inter
Aufidios, ipso Rege puella bibit?
Divinum dicis cui cena Laurea constat?
Divinum Stoo, Paulle, supercilio?
Ut res hae currunt, utque haec Emblemata monstrant,
Divinum possis dicere tu lapidem.

XXXII. De Pontilio.

POntilius quod mecum vivere malit, edoem
Quam cum alio quovis Nobilium e genere,
Semper ob audio; nam quae causa sit, exputo mecum,
Audivit Vigilem dentibus esse malis.

XXXIII. Ad Lectorem.

MAgnum aut pusillum, Lector; aut breve, aut longum,
Carmen legendo facere tute si malis
Tibi relinquo: Munis ut mihi contra
Videare, toties singulos legas versus,
Quot litterarum conspicis not andarum
Apices mali sufferre plurimum posse.

XXXIV. Ad eundem.

ERe mea esse saepius legi, verumest,
Ere sed esse, legere, verius vostra:
Ego pono versus, tu legendo componis.

XXXV. In Bavum.

SAlsorum esse patrem Bavum iocorum,
Quae sunt tanta Epigr am matum in cohrorte,
Quam rarissima, sic Fides iuvetme,
Non credo; sed avum fuisse credam.

XXXVI. In Opicum.

INgenium habere quis neget Opicum doctum
Ad amussim adactum, quod rotundum et exactum
Euclidiana nulla norma castiget,
Cui circulatur lingua tam modis bellis?


page 202, image: s202

XXXVII. Ad Sextium. de Poemate suo.

PRima meis iacta est bene versibus alea, Sexti,
Quam metuo hoc mala netesser a fallat opus.
Nam levitas salis tuta est Epigrammatis ex se,
Qui damnat, tamen hoc, quando notat, relegit.
Alta licet crebro puris donata lapillis
Negligit exsanguis de gravit ate legens.

XXXVIII. De Ios. Scaligero.

SCALA Fuit superum, nunc cum se miscuit illis,
Per superos ad se scandere Scala potest.

XXXIX. De edodem.

DUm praesens terris Lux, Sole secunda, fuiste,
Luxisti superis, nunc superum ordinibus
Inditus, in terras ab sens tua lumina fundis,
Absens et praesens par tibi, plus homine est.

XL. De eodem.

QUis claritatem Solis intuens recto
Consistere potest lumine? in suum Mundum
Modo receptus Scaliger potest cerni
Oculo irretorto, dum tenebat heis terram,
Valgum aemulorum torsit in latus lumen.

XLI: De eodem.

QUod terrestre habuit cum corpore reddidit urnae.
Nunc vere est cum nil ni Deus est animi.
SCALIGER in terris dum vixit, fata tenebant:
Nunc ille ex atavum nomine, fata tenet.

XLII. Ad eundem.

INdigetum princeps dum terram, SCALA, tenebas,
Defunctus summis proximus es superum.

XLIII. Eiusdem tumulus.

PErseus hoc posuit tumulo, non Scaliger, ossa,
Fiunt sonspecto hoc Loiolae lapides.

XLIV. De eodem.

SCALIGERI in laudeis iam non par mundus abibat,
Vivebat cunctis ille super stes avis.


page 203, image: s203

Deerat enim Laus una, aliarum amplissima laudum,
Hanc cum possedit, ad sua regna red It.
LOIOLUM furias, ut scuto Perseus olim,
Virtutis fecit munere marmoreas.

XLV. Ad Lectorem.

GRandia si pulchris quando melior a videntur,
Prae Baccho ad gustum vestrum Achelous erit.
Te tuba, te litui delectent, barbare Lector,
Nos Chelys et blanda nablia voce iuvant.

XLVI. In Anagrammatistam.

VErsa quid in magnos ludens Anagramm at a vateis
Fatidicis aptas fata noverca viris?
Non fiunt veri mendico nomine vateis,
Nascuntur, fatis invide Litterio.
Nam tu bis denis si tres coniungis, an istis
Fata put as vatum condere litterulis?

XLVII. Ad Arrianum.

Qui mutuum dat, Arriane, maiori,
Stoam fatetur, nam perisse iam certum
Uterque divis iniputat, sibi neuter.

XLVIII. De Virgilio.

DUm iam quisque Maronis ad libellam
Centonem exigit aridum Poeta,
Hirsuti ingenii, perire cuncti
Pro fama in veniunt; Monile Adraste,
Aurum Virgilius, tuum, Tolosa, est.

XLIX. De Ovidio.

TReis quondam excluso nati dicuntur abovo,
Leda Iovi peperit cum tria Veta Cycno.
Phoebus Olorina decepit Pallada pluma,
Cuius ab Ovo iste est editus Ovidius.

L. De Phillide.

OCulo binniente lusca quem videt Phillis,
Nasique quem baubantis Orbilus ronchis
Salvere mandat, tertium hi in diem aegrot ant.


page 204, image: s204

LI. De Baucide.

ESt perduellis in statum ordinem rerum,
Seu pater avar pom a portet Autumno,
Sive hieme glaciesrigeat horridia,
Caniculares semper haec dies vivit.

LII. De Carminibus.

LAudare dicunt Loioliticas tribus
Sub alterius nomine.
Mea publicata carmina, et lauti iocos
Censere nasi Scoppium,
Me miserum! id illud maxime metutum erat
Mihi meisque gratiis.
Nunt interibit optima Victor side,
Mal perire non potens.

LIII. In Oppianum.

OPulenta quoi non Oppiana dicetur,
Hera dentium trium; trium imper atricene
Quam penularum nemo nescit ingenteis
Peditum cohorteis pascere, et sua impensa
Exercitus, num erosque, et ordines densos,
Nutrire solam, et sanguine illud hostili?

LIV. Ad Volam amatorem.

QUi flammam, Vola, dictitas Neaeram,
Qua totus caleasque, candeasque,
Et febri interea mala obrigescas,
Bellum consilium cape, ut malignae
Opponas aliquid lui, Neaeram
Combure et bibe, febris interibit.

LV. Ad Neaeram.

LUsca labella tua intueor cum, blanda Neaera,
Extemplo blaesis occipio esse oculis.

LVI. De Thessala.

THessala ne Lunae spum as deducat ab astro,
Nec iam herbarum habeat tanto ea opus numero,
Incantet nasum Orbilii, unde, ut equo a Troiano,


page 205, image: s205

Omnia monstrorum monstra venire queunt.

LVII. In Poetas.

MErcurium Veneri cur non finxere maritum
Prisci homines, vatum gens oper ata operi?
Cum sine lucri nil velit aut Venus, ausit odere?
Dignior hic Martis sit framea hoc thalamo.

LVIII. Modus.

SIt modus in rebus vel non si, nescio utrumque,
In verbis certe iam modus esse nequit.

LIX. De Poetis adulteris.

TRanssertos alio melius florescerer amos
Vitisator vulgo iactitat Italicus:
Sic hodie in famam sponsi tramissus adulter
Supposito vateis epprimit ingenio.

LX. Ad Priscum.

OMnia, Prisce, avidis Sors eripere unguibus apta est,
Solum te tibi non Sors potis eripere est.

LXI. Ad Lectorem.

SIsunt frigida, Lector, hoc Poetae
Prosunt carmina, dum involat papyrum,
Frigusculum, exoner atur hoc poeta:
Sin ferventia, tu calere magno
Damno versisicis voles iocosi.
Namque is postidea futurus est nil
Ni nix Gallica, vel Bavo, aut Scioppus.

LXII. Ad Bavonem.

QUoplura facies carmina, o Bavo noster,
Hoc esse turpior videberis vulgo,
Verum mihi put abere hoc magis purus,
Deplenda namque, quamlibet queat serd.
Tandem est Mephitis et Cloaca rythmorum.

LXIII. In Poetas.

QUam messem Hellebori Themison confecerit hornam,
Ex Hornis vatem noveris adspiciens.

LXIV. In Poetas.


page 206, image: s206

UTmusca quondani, cum caletur maxime,
Procax, amara, multipes, cadaverum
Lurore pinguis, tenta tabo caerulo,
Numquam vocata ferculis hospes venit
Sibique partem maxime placit am insidet,
Ubi amovebis, frivolum stridit pecus.
His horna messis moribus Poetica
Nil pensi habere, susque deque credere
Huic esse cuncta, qui queat versum mode
Ferruminatis pauperem talis male
Obvomere quoivis, rusticis que ructiobus
Baccho pudendum, despuendum Apollini
Hiare lacero carmen exsuccum sono.
Quod si insidentem quapiam muscam velis
Locis movere debito melioribus,
Iam tum anteparta Gratia omnis inter It,
Conviciorum molibus plaustralibus
Eumolpidarum more bacchantur senum,
Cavere porcos mugienteis non queas.
Quod forte simplex si domesticum canem
Nutrire possit quispiam potens, dato
Ut lixa signo convolant, ut vultures
Ubi cadaver viderint tabor recens,
Ibi inter ipsos offa cum pugnas movet
Risum tenere Crassus haud possit tenax.
Ut prima quando porta Matutae ad iubar
Suilla saecla mittit ex harae situ,
Trudunt ruuntque grunniuntque barbari.

LXV. De Ovveno.

NOn canit argute, sed coniectanda propinat,
Est aenigma Ovveni non Epigramma liber.

LXVI. Ad Maronem.

UNo vis, Maro, verbulo minuto
Trinum dicere syllabarum, in uno
Quo tetus soleat perire mundus?


page 207, image: s207

Unum dic, MARO, praeomnibus; tenere.

LXVII. De Viello.

VIxit pessimus integer Viellus,
Quasso e cruribus altero, bonescit,
Ut fiat bonus, ossa cuncta frangat.

LXVIII. Ex Gallico.

QUis damnat a anima Stygii sub sceptra tyranni
Non putet insanos vivere Amorisequos?
Quinquaginta annos pereunt in Amoris Amore.
Ut possint una vitam habuisse die.

LXIX. De Orbilio.

ORbilium esse boni quid mirum est, Pontice, nasi,
Particio natus qui suerit Bonaso?

LXX. Ad Porculum.

QUod nos ludim us in ioco atque vino,
Istud si male, Porcule, approbastu,
Tu ludas, licet, in coco at que fumo.

LXXI. De Poppiliana.

NE constet gratis irato, infamia, nummo,
Ne det, uti sic de, Poppiliana, dabit.

LXXII. Ad Rittium in Poetas.

QUod impiorum magna turba Cantorum
Illota monte sistere audeant Phoebi
Vestigia, eque faece nat a tonstrinae
Persona vatis simulet enthei vultum,
Quoi vindicabis? quae luela? quis carcer
Quis uncus aut quis gabulus, aut bicepsfurca,
Eqvuleus, aut fidicula, tanta tormenta
Parare possit his ut aequa sit Poena?
Mehercle, nulla; restat una, sed longe
Dictisque cunctis saeviorque dicendis,
Hanc ubi minantem vel procul vident larvae,
Tremore pallida membra diffluunt diro,
Et impiarum Codices liturarum
Tortosque multo sanguine in librum versus


page 208, image: s208

Sudore delent proprio; atque traducunt
Tot inlocatas versibus pigris nocteis,
Immanis illa Poena quae siet, quaeris?
Atrox luela prorsus atque inhum ana est,
Vix efferenda mi; est silentium o Ritti.

LXXIII. De Se.

SParsa quod in vulgus nonnullo Epigr amm ata naso
Nobilis auctoris nomine destituam.
Nec caret hoc ratione bona: nam, tempora ut haec sunt,
Utque suo ex merito saecula versificune.
Nomen habent hodie; nisi nomine, nobilis auctor,
Carmina destituam, nomina prostituam.

LXXIV. De libello.

BIs senus coquitur magno fervore libellus,
Praetoris longum theta habet heic Epulum.

LXXV. Ad Orbilium.

ORe olido bilem semper vomiture magister,
Syllaba peccabit quando eris Orbilius.

LXXVI. De Sanga.

NEc male nec bene olent Sanga deliria, ius est
Pro cerebro in capite est stercus ei accipitris.

LXXVII. In eundem.

SAnga nova extundit VIVICO MBURIA, Baudi,
Legitime; verum corpore non animo.

LXXVIII. In eundem.

DUm vara sequitur vibiam, nihil censes
Nos facere, Sanga? tu tamen per is recte.

LXXIX. In Pindarum et Anacreontem.

PIndarus est Aquila, et celsum super aethera vectus,
Pro Ganymedaeo lucenteis corpore versus
Tans Lunae imperium regna in Iovis invia sistit:
At cum magnanimo vicit loca tanta volatu,
Haerentem in cauda volucrem, quae Regulus audit
Non sentire potest. Teiae lascivia Musae
Dircaeum dulci tonitru modulamine transit.


page 209, image: s209

LXXX. In Q. Horatium.

DUm, sibi patronus, delirat tramite prisco,
Fortunae palmam nobilis error babet.
Denique, cuncta audens nil non, se principe, praestat,
Flaccus: abi an tiquis dic eum iniquum atavis.

LXXXI. De Propertio.

TRans mare vecta Venus tali sermone Latinis
Adsuescit numeris, queis sua furta canat.
Disce Deae ingenium persatile, nilsibi salsae
Abnegat, in nigro sic cubat alba toro.

LXXXII. Lucanus.

PRorsus uti picto Libertas proruta Magno,
Servileis posuit romula in arma pedes.
Sic queis fata locis, Equitem vetuere Maronem,
Evadit Lucae vis bovis, Anniades.

LXXXIII. In Virgilium. Exemplo Cassandrae.

MIncius in ripis cantanteis pascit Olores,
Seirenum celebrant Carmina Parthenopen.
Minciadaead ripas natus Maro, Parthenopaeis
Occidit in pratis; nil pote prosperius.

LXXXIV. In Ovidium.

MElliquidum sine cerai lentore tenacis
Dignum ego te antiquo carmineprodidero?
Nil adfectando, verum omnia nactus amando es,
Naturaererum Delicium ingenii.

LXXXV. In Scoppiinomen.

SCoppi, de Scopis ut sit tibi nominis omne,
Quo suspendaris Htibi relliquum est.

LXXXVI. Ad Se ipsum.

NObilium, Victor, iuvenum quota pompa, quid inter
Versifices surdos nomen habere opus est?
Huc ventum est probris ut nemo Nobilis ausit
Versum aliquem doctum didere in ora virum.
Nam tapi ale penit sacinus, cum Nobilis audit,
Bilovii vaetes creditur esse patris.


page 210, image: s210

LXXXVII. In Urintium.

CUm Batavam auriculam fatuo sale Urintius urit,
Non mihi iam Flander, Regulus e Phrygia est.

LXXXVIII. In Libem.

QUod capite semper Libs oba mbulat tecto
Scabies, petigo nulla, nulla porrigo
Hominem occupatum demoratur; auscultaet
Sibi recit anti, quos probet sibi, versus.

LXXXIX. In Urintium.

URintius ULatium si ponat, Taurus in ore est
Germano: Iratus si mihi ob hoc meritum est,
Qui Vigil autumor, ULatium mihi tollat, acutis
Cuspidibus pugnax Teutoni Echinus ero.

XC. De Cassiodoro.

FOrmosam sponsae spienti praetulit, Aucti,
Pellem non hominem Cassiodorus amat.

XCI. Ad Frid. Taubmanum.

QUi superas nostros doctorum Epigrammate lusus,
Vis etiam in Librum Lector adesse meum.
Non consultum illud factu, Friderice, Poetae est,
Lectorem Lector versifici anteferat.

XCII. In Poemata Galiica Portaei.

POrtaei lacrimis turget sipagina, dic cur
Lectorem poscat ridi culi ingenii?

XCIII. In Orbilium.

FEbri aras posuit quondam Mavortia Roma,
Sacrifico huic fuit hoc Musae opus Orbilio.

XCIV. In Veientonem.

ALlia cum coepis loquitur Veiento priorum,
Evandroque notat carmina Grammatico.
Tamque atava multum pro rusticit ate laborat,
Ut putet intonsi filius esse Numae.
Ostolidum facinus, prisci fermone loquentem
Nullius agnoscunt temporis indigenae.
An putat antiquas functis superesse Poetis


page 211, image: s211

Auriculas? fuit his qui canit auriculis.

XCV. Ad Sarinum.

POndera qui nosti sectarum cuncta, Sarini,
Dic mihi, quot plum as Stoicus aequiparet?

XCVI. In Socios et maledicenteis.

QUilatus amici laesit impio versu,
Sannisque parricida turpibus frangit
Sodalitatis iura. Moribus sanctis
Suas inurit arrogans Notas lictor,
Huic pro sodale solo Hyaena contingat,
Nudum que Tigris feta prendat in silva.
Hic in senili denuo puer barba
Grammatica cum praecepta, prorsus edocta,
Lassarit uno spiritu, impie forti;
Ut nec mereri quip er int magis mirae
Supplicia dirus cum Scioppio Clarus.
Bonarsciani pompa Muneris prima
Catullienteis clune pascatu utroque
Socium maniplos: ista summa Poenarum est.

XCVII. Ad Pictorem.

ORbilii nasum pingas qua in imagine quaeris?
Balenae quaeras mentulam, ibi invenies.

$$$ SCVIII. Ad Lectorem.

BIs senis Epigr ammatum libellis
Duro Urintiadae et par um Scioppo
Praelonga numerosior litura,
Queite, Lector amice, iam salutem?
Nullum ter tribus et tribus libellis
Infar ctum hactenus extuli, e sepulcre
Cuius non tria possient renasci
Gratis carmina Gratiis canenda.
Nunc te protenus Herculem saluto,
Si non Hercule fortior quoquo ipso es,
Excetras pote ter dom are ternas,
Qui tres ter tribus addis in triumfum.