OHE iam saetis est, ohe libelle,
Hispanus, puto, dixerat Poeta,
Quartus cum liber exit umbilicos.
At, res prodita cui tua est legendo,
Salvis cruribus huc profectus usque,
Exclames volo, Lector: o pigentem!
Porro non satis est, libelle porre.
SCribere quae volo non possum, quae scribere possum
Nolo; meus me ipso est R. maior Amor.
Proin tu, si quondam VigilI tibi dextra subibit
Pectus ei videas confice: caeca in anust.
Ille tuos oculis mores gestavit in ipsis,
Huius eat surdo credita causa libro?
Scinde rudeis cartas, nisi viva in imagine proesto est,
Mortua nil Vigilem carta iuvare potest.
RIdet ad omnia nil irrisum prorsus omittit
Ipsum illud quoque nil, ridet, Avite, Niger.
Summae Nigro est laudis, ridendo quam facit, ista,
Nemo Nigro uno omnium ridiculus magis est.
MEntitur quoties causas dum perdit, Ovinus,
Ingenio pendet dum reus ipse suo,
Si toties fissa nate pederet; haud foret exhinc
Publicus in rostris praeco sui ingenii.
Nunc, quam mentiri, gravius leve peditum Ovino est,
Scire potes liquido, Sexte, quid erubeat.
ATti, quem sapere usque ad umbilicum
Dixisti, manicaeparum decebunt,
Da peram et baculum videbis esse
Quem per circuitum Attyn es locutus.
NIci candide, qui modo hinc recedens,
Mi me subripis, alter aque paerte,
Et maiore meum est mihi aptionre
Pectus pectore sub tuo revellis.
Unum istuc rogo: quod mihirapis nunc,
Sancte id protegere et velis modeste.
Ne quid forte tuus Vigil sine ipso
Se peccet, tibi traditus profecto,
Aut si quid male deinde velpatrare,
Vel quid dixero, tu sutura sola es
Causa atque ingenium mei doloris:
Qui cum surpueris mihi me, in uno
Custodire duos nequis amicos.
FRigidus in stabulis cantando rumpitur anguis,
Tu calidos frangis voce, Viola, procos.
Ipse alio audivi traductas carmine messes,
Tu vatum a Pindo pector a monte rapis.
Lunai spumas deducunt carmina caelo,
Tu trahis e nostra Martia bella manu.
Seirenum pelago figit concordia captos,
Lotophagus dulci detinet hospitio.
Nectare gustato Divum convivae superbit,
Nec putat ex illo tempore posse mori.
Qui semel audierit te, vel, mea Musa, canentem
Ambrosio aut vocis captus ab alloquio est.
Nil videt ille ultr an nisi te fantemque, canentemque,
Omnibus huic sensus liquitur in numeris.
Heu tenerum quanta dulcedine virus inescat,
Hoc ego mel vere Ponticon esse puto.
DUm tu, dura ciens atquorum exemplatuorum,
Austriaco nondum fiectis Amore caput.
Perque bene excultas medius potes ire puellas,
Nullus ut in forti pectore sidat Amor.
Crede mihi non me, non solum es fortior illis
Quos tibi cum nobis inxit amicitia.
Verum dena labor superare pericula felix.
Ultro omnis tibi se deprimit Herculeus.
Quippe informe manu decies convellere monstrum,
Una dabit, quamvis nec bene, cleva, gravis.
Verum tot iaculis, tot Amorum obsistere telis,
Omnia quae blanda fronte venena tegunt.
Ipsi invicta Iovires est, quantumque Nepotum est,
Qui caelum fert, haec ferrerecusat Atlas.
At nos lenta magis flammarum spicula torrent,
Qui volumus nosiros non latuisse iocos.
INcumbant alii lectoribus: Optime, si qua
Interiisse potes lentius; hinc abeas.
LItterulas faciens si carmina censet, Opunti,
Do mea Grammatico, da tua carnisici.
SUnt tibi his septem formoso in corpore naevi,
Horum qui medius, fulmen Amoris habet.
Hunc, fatua, ignoras reliquos exstinguere naevos
Tresque decemque, peris, nulla perire volens.
PHyllida qui sumet, sumet, Fabiane, Lycorin,
Non mihi vita huius tanti, ut ab hac peream.
REsponsum numquam redhibet quaesita Philaenis,
Ut semper dicat, numquam eam, Avite, roga.
NIl scit sobria Turrilentiana,
Quod non ebria prorsus eloquatur,
Si vis haec sapiat, marite, semper,
Semper fac sitiat, teget tacenda.
DA, Paranymphe, nuces, sponsa has desider at intus
Quas perdunt media nocte foris pueri.
PEne es, Canthara, bella virginella,
Cui sunt omnia Virginis beatae,
Praeter quod sinit esse eas pudicas.
POeta quando Lips furit Maroneunt,
Repente ferulas tollite, o, magistr aleis.
Pellaeus olim iuvenis ut rapit ferrum
Homericarum auditione pugnarum,
Sic hoc canente flagra corripit Gniphon.
TUrpidolostudius, mendicofamisusurrus,
Verbicrepofatuus, Privisibiplacius.
Nilaliiprobus, omnesibitribus, Orisupinus,
Nasicaduronchus, Glorim achoperius.
Bellutristifremus, Tricocomedus, Bibinugus,
Verborum haec factis monstra Sophista premit.
INnumero numeros dum examine torquet orollus,
De numeris numeros conficit innumeros.
POstquam aegrotanti scripsit medicaemina Bercas,
Res admir anda est, Portius evaluit.
TUrbida Postilion ne curr ant carmina, restat,
Obfundit magnos ingenii lapides.
POscis carmina quod mea, o dolose,
Par, Lips, reddere vis pari: Negantur.
IUstitiam lucro saepe obstare hinc patet, o Lips,
Ne mihi quid reddas nil dare malo tibi.
NIl non Lectoripro Epigrammate venditur aegro,
Tu, si sanus eris, poscere longa voles.
ORbilii scutica si quem semel ira cecidit,
Et si quem tetigit sidus: olent paria.
LEctori si quid vates bene desipit uni
Insaniraptant dictum alio Critici:
Sic liber ingenuos sensus amittit adulter,
Et Criticus spurii est carminis exposttor.
VUlgare est facinus senexpuella,
Ut quid, Pontia, singulare possis
Possis sesquipuella anus vocari.
PUlcra foro in medio tunica nudatur Amillae,
Dum in propria tectis sueta domo esse oculis.
QUaeris, Paullae, senex virum iuvencum.
Odisti, puto, querqueros calores.
SI vis, Scoppe, domum meam venire,
Primo carmina ferculo BilovI
Propinabo tibi; altero BonarscI,
Gustatis quibus obsecrabis omneis
Infernos medioxumosque divos,
Totum ut te faciant repente culum.
Nil ut postidea queas vilisve,
Quam solis natitergiis vacare.
NIl est salsius OrbilI lucerna
Cui sunt Palladis in vicem magistri
Mucusque et mala pituita nasi.
POstquam Stoicus omnia erogasset,
Zenoni, Senecaeque, Portioque,
Coepit rem facere eleganter exre
Amissa antidea palam et profusa,
Thebani exsuvias Cratetis emit.
PAullum esse dicis, Cinna, saepe quod poscis:
Ignosce, paullum denegare non magnum est.
MAle ille felix cui perennis est uno
Fortuna vultu: ut sentias Bonam Sortem
Malam experire; iudicabis utramque.
CUstodem, Lupe, te crepas fidelem,
Atque isthic numeros habere censes
Omneis Peiritboi, atque Orestis omnes,
Omneis Commorientium, Menandri
Soccis Attiadaeque debitorum.
Ignosces, Lupe, dedocenti amice,
ScoppI, nin VigilI, sies amicus.
QUod te olim Cynicum, Orbili, putavi,
Ignoscas, rogo: Rhinicum putabo.
MAxmilianus erat: Batavam cum Urintiusaurem
Mollescat lacer ans, Mammilianus erit.
OMnia qui ex atomis Leucippi constriut haeres,
Ex atomis solum vivere dignus homo est.
CUm me Portia nupere rogasset
Quo se nomine dedicare possem
Inter Virgineas Lupam Camenas,
Grandi crimine rem sum ego elocutus.
Dixi dicere posse me Catonem.
SI brevia in libro sunt pluria, Lector, amabis
Quid praepraelongo curtum Epigrammation.
Interpolati si carminis orsa placebunt,
Quolibet in versu carmen habere potes.
QUidlaceras versus insana, saeve, litura,
Si quis nascetur, non lege; iam interiit.
MIrum adeo est lapides quod Laevia nostr a loquatur,
Quamvis hoc mirum, Cretice, nemo putet;
Cum saxe similis sit Laeviatota; sed huius
Scin' miri causam; heparei e chalybe est.
OStendi tibi, Publiane, nuper,
Deductos facili Lepore versus:
Tu mi difficilesque ferreosque
Et quidvis mage quam tuos propinas,
Quisis mollior anser is medulla.
Certe hercle es nimium faber iocosus,
Vulpina gladios par are coda.
ATtys moribus, Attyosque victor,
Scribendo pote Publianus isthic
Quemvis vincere Chaerilum: Poeta est.
PUlpamenta videns, benigne Lector,
Librorum deciumi: perire non iam
Intortus potes: exiit legentum
Vulgareis obitus, cui serena
Ohefronte negant decem libelli.
SAnges, cum tibi quid dein mudentune
Oppedent pueri, senexve morbos
Usque e Pergamssa secutus urbe.
Bespondebis eis; abite larvae,
Quam curare nequit luem Poetae,
Frustra Coa cupit levare Poena.
LItterulas Latias prae Graiis odit Amillus,
Cetera Graia fides, heic bomini Latia est.
INter ego ignotos Fortunam non metuo; illa
Ignoto poterit nulla nocere mihi.
Propterea magnos contemno cautus honoreis,
Sors uti fallentem fallere nulla queat.
CUm ludant gracileis novem libelli,
Et pictis edeo iocis sat apte,
Hoc quibat tibi iam imputare vateis,
Quod magno decimus labore posset
Grandes Stoicidum crepare bombos:
Nunc Lectoribus istud est luendum
Quod nolit luere hos Poeta quicquam.
Sic nonum liber ambiat libellum
Altellus, nisiver sacrum oestimatus
Peccanteis decimus luat novenos.
ORbilii quoties inverso schemate nasum
Adspicis, Antipodas crede videre nateis.
SAngem, Scorpion, et Bonarscianum,
Tres totos asinos male aestimabis,
Non sunt ni unus, et alterius exin
Frustum dimidium: quid altea est pars?
Corithae puto posteram superbi.
INsignis forma, sed moribus aptior, Alpa,
Cur fatua totum fronte perire sinis?
Illa est, crede mihi, facta ut custodiat, haud ut
Nigro corrumpat alba supercilio.
RIte semel natos corrumpis, Rainere, versus,
Conceptos rursus denuoluti parias.
Sed per posticum commansis est iter ollis,
Quare bis cocti quid sapiant videas.
DUm tenerum hucatque huc versum volvitque, rotatque,
Nec potis est limae, Scriptor, inire modum.
Nil Critico fecit reliqui; qui cum cute non quit,
Pascetur vita versiculi: Hic moaus est.
PRurit Laevia, prurit, Opppiane,
Et versus iter at semel luendos,
Queis vel nestoris excitet quietem,
Nec dormire sinat Iovem: patrato
Confectum Hercule, noctibusque trinis.
Non quaerit tamen incubum, Oppiane,
Verum quiddam aliud pium et pudicum.
Scalptorem ungue volatili expeditum.
HAusti relliquias breveis libelli
Quas pro virginibus graves Sabinae
Exturbent, nimiireas pudoris;
Lector, dedico ei, cui legendo
Primo est impete tactus umbilicus:
Sic post Bilbilin et Salonapotos
Veronam tibi pono glutiendam.
ORbille optime nase, tuque Sanga,
Culorum optime; quae sacros libellos
Instrumenta queunt parire vobis
Haec coniungite, deinde cantitate
Alterna vice mutuum sonanteis.
Sic puctum omne feretis a Magistris.
CUm fractam cornu Lunam Fabiana referret,
Dissolvit zonam; plena repente Dea est.
NIl non risibile est Nigro; Sabine,
Ast plorabilius nihil Nigro ipso est.
OMnia qui ridet flavo Niger, Eure, capillo,
Quem censes? crocum habet in capite, haud cerebrum.
INter se versu cum laedunt mutua vateis
Lector, adulator pars quota quaeque tibi
Hoc scio: sed Batavaum est, Urinti, tibi caeussa luendae
Cui scelus est vestra longior auricula.
Nunc tu, sic sapies, Per sonampone Poetae,
Lectorem palpo sic te ego percutiam.
Aurem si Lepori prostr antem invidit asellus
Ardebunt Bello Graecia cum Latio?
QUod Batavum Leporem composto dicere Urinte
Ausim, tu magna, zoile, nare fremis.
Ignoscas Batavo, Leporem quem Flandria censet,
Si Lepus esse velit Flander ubi est asinus.
QUid pote ferre mali putris tuus iste libellus,
Qui te non potuit, Sangula, ferre patrem?
NEstor a qua dixit, Varro, puto, Paccuviusve,
Ausa vel AsranI si toga tale nefas,
Fronte triseclisenem; te diceret, OrbilI, eadem
Ignosces verbo, fronte, trinasisapum.
QUamvis eduro sint carmina robore nata
Summittas nostro, Scoppiade, Orbilio.
Non habet in vitio dur as censere Camenas,
Pro naso longa est serra cui, Orbilius.
EX animo rem stare puto, non animum ex re.
Ausonii hunc versum legerat Orbilius.
Hunc ita discipulis, naso resupinus adunco,
Saepe supercilio mobilis, exposuit.
Vel fuit ext inctus frigenti membra veterno,
Vel cum olim exstinctarem Ausonius habuit.
Vel versum in somnis scripsit, velplenus Iaccho,
Versune adeo mir andi ingenii, Ausonius.
Nam potis exanimo quo res stare ordine rerum,
Aut ex re quo prostare modo huic asinus?
O cor Zenodti, iecur, Orbiliane, Craetetis,
Quam solus vateis tu legis atque facis!
NUnc ubi ubi terrarum agitas suavissimus hospes,
Litter a te VigilI nomine sera monet.
Sera quidem, at prisco nil quicquem do Amore remittens,
Antique constes, orat amicitia.
Nec tibi, qui Famae postponere cuncta solebam,
Irritus a firma credar abire fide.
Semper in hoc mecum tua pectore floret imago,
Mutuaque in lepidis tempor a ducta iocis.
Te quoties ego non video, videorque vicissim,
Nec video penitus, nec quasi visus ago.
CHrysea
[Gap desc: greek word]
fecit qui carmina nummis
Vendidit: heic Glaucus prae Diomede sapit.
TOt arrogantibus pater Soloecismis,
Uti duo integra ore verba vegrandi
Nequeat, Severus, extudisse Romane
Sibi facetus audit attamen Rhetor,
Et Martiale mutat Allemannodem
Epigramma quando putribus struit rythmis.
Severus iste sit Imperator insignis
Priscorum ad unum genere doctior cuncto.
Enim beata scepra qui gerunt dextra
Sivi placere vitia quae sciunt, cunctis
Prohibere tendunt: Sic Severus Augusto
Et Adriano est Imperator, et Nerva
Quinquennio que pulchrior Neronino:
Habet quoque iste perduellis, armati
Exercitati militis graveis turmas,
Tot in maniplos dividit Soloecismos,
Stribliginesque, putidosque rancoreis,
Paedore delibuta, fossa de coeno
Obesa verba; quale mater Evandri
Genus loquendi dictitabat antiquum.
Horum ex olore, perditoque lurore,
Doctos in hostis exeunt merae mortes,
Latina lingua caeditur, perit Roma.
Quid ipse quando detonante restanteis
Vomitu maniplos disicit? volant tela
Alapasque caesim Pricianus ingestas
Mala rubente despuit: cadunt punctim
Latinitatis arma barbara sicâ,
Rhetor Severus Imperator audibit
Pygmaea qualis ducit agmina in logas
Volucres supinus ovifractor, et vultu
Superbiente felis insidet tergum:
Rhetor Severus audiat, velut Ruffus
Statua ipse priva qui suae fuit formae.
Idem Poeta ne feratur infelix
Cacare doctus sit Pedo Allemannodes.
CUi sua Bembinae non pura est planta Camoenae,
Una puellareis quae iuvat herba sinus.
Quoi Deus et Dominus calvus Nerorite vocatur?
Nempe idem hos dixit Bilbilicus Nerio.
Quem castrant Patres, gerit hoc aenigmata vulnus,
Solvere de populo quilibet ista potest.
An quia pro Domino DomitI vis, Rabula, pullum,
Cui non in tanto est ulla puella toro?
Velsi qua ulla toro est: dominum scis, Rabula, mores
Malle, tuos, quosnil casta libido iuvat.
Nec concessa Venus femillo ludit in horto,
Verum amat infandas regula Cyaneas?
CUr Monachaeraso sunt vertice; cetera densae
Membrapilo? ut prendi, cum aufugiunt, nequeant.
PHoenicopterus, ales Enovata,
Usque a Phasidos appetita ripis.
Si gustum Orbilii gulaepropinant,
Ante et Cenia Cenam Apicianam
Si Stoaeputat arbiter Scioppus,
Quid restat Cynicisque, Rhinicisque
Ni mures uti derepente fiant,
Istiut Diogenes habere possint
Se dignas Parasiticas cohorteis?
SIc suntomnia, ut aestimas, Ibelle,
Te praeter; tibi si videris ingens,
Exempla omnia praeteris Catonum
Magna stultitia ebriosiorum
Quam sunt Pantolabi, Canes professi.
INvide, quam Poenam vovitibi, disce legendo.
Sis felix ita uti nemo tibi invideat.
CAstam esse posse Testilin Bavo credat,
Quae nominari non potest sine stupro.
INsanae sitis irrepleta Famae,
Cui sunt omnia susque deque, quorum
Vitam munere vivimus serenam.
Ut, postquam tumulo tegente victi
Terrae cessimus, exstitisse dicti,
Ob stulti volitemus ora vulgi.
Quid vis pallida, quem morare, Fama?
Anne ut nunc moriamur inter ipsa
Vitae principia hoc furore rapti
Ut postquam fuimus feramur esse?
O grande opprobrium velantis aevi!
At tu, si sapis, utere hoc quod exstat,
Et castaprece Caelitum favoreis
Exora: Veniet deinde nemo
Qui te, cum fueris, quoque esse credat.
OPtima si VIGIL I non sunt Epigrammata, Lector,
Causa tua est: censes qui legere esse malum.
Victor enim, quamvis bona dicere singula nolit,
Cuncta tamen tamquam sint bona, dececinit.
POstico Orbilium si quando, Prisce, salutas,
Dic: Salve ingenii prodige nase tui.
PIndaricae fecisti odae, Pilane, secundas
Hactenus; est rerum principium cui aqua.
At tua cum lotio te proluit uxor:
[Gap desc: greek word]
[Gap desc: greek word]
esse negas: sed tamen esse putas
Principium rerum: nam a verbis protenus illa
Devenit ad plena verbera ducta manu.
ORbilius fecit monstrum horribile at que pudendum,
Et scuticis quod vix omnibus excutias.
In nasum exstantem resupino clune cacavit,
Unde orta est Blovii regula carminibus.
QUi doctere pote Orbilio didicisse Poetas,
In Lamiae turri comi pote pectine Solis.
EGregium exemplum Stoae dedit Enduperator,
Unde suis omneis maribus inficiat.
Postquam CarnarI consumpsit regna BaronI,
Fecit oletum in id et vertit humum Italiam.
CASPER SCIOPIUS.
CRUCIS SIES POPA.
Concoxti paullamque fidem, minimum que pudorem,
Sectaris fumos dum popa Madrucios.
Nunc superest nilum nisi quod te nomine privo
Ipse iubes, Crucis ut sis Popa, Scoppiade.
VEllera cum Scoppo nerent fatalia Parcae.
Pullaque fatorum crimina ferret ovis
Astitit Autolyci genitor Caducifer, et sit
Hic victor nati, me cupiente, mei,
Neque suo artisici desint rata praemia, dixit,
Perpetuus Crucis hic sit Popa Scoppiades.
DIi sensum tibi dent tuum, Scioppi,
Qui quem pectore gestitas in alto,
Quaerendo gabalum teris triennium.
TReis quaerit annes Scoppius Crucem in libris,
Treis quaerit annos Scoppius suam frontem.
Treis quaerit annos in suis libris furcam,
Treis quaerit annos Scoppius suum funus.
VErba tria excedens Scoppo Madruccius heros
Legavit; Crucis hinc sis Popa, ego intereo.
CASPER SCIOPPIUS.
ASPIS CICUR, EPOPS.
CUm ferus iste fuit, fuit aspis Scoppius, et nil
Fauce nisi plena dira venena dedit.
Nunc cum exarmatus vomuit de pectore virus,
Stercoreo in libro nidificatur epops.
ASpida qui lingua nocuam livente gerebat
Exarmatus Epops est modo Scoppiades.
Monstra haec tota putes: sed Epops pallente veneno
Nunc pro stercoreis vescitur induviis.
CASPER SCIOPPIUS.
I POPA, SPES CRUCIS.
SPem Crucis in libris dum quaerit Scoppius, illam
Agnatam in patrio nomine dissimulat.
Sed tamen et libris et factis omne meretur
Carnificis punctum Spes Crucis ingenua.
FOrtissimum putabis hunc mortalium
Iniurias qui ferre plurimas potest.
SApientiae famulantur emnia dominae,
Muliebre corpus molle nequiquam vocas,
Nam sapere cunctis fortitudo est maxima,
Ut visus oculi Mens ita animi est gloria.
CUm dare quis illud, quod cupis, magnum negat,
Accipito parvum; nam quod accipis minus
Maius profecto est maximo, quod non capis.
SAcrum hercle, si quod aliud, homini hoc est malum,
Quem quam videre pulchra, nec visis frui,
Quid enim requirit vita praeter haec duo
Panem ad alimentum, aquam ad bibendum e flumine?
PLutum vocare mihi Deum noli: cui
Homo dominatur quisque uti malus maxime est.
SApiens timore prosequi debet Deos;
Obscena facta verba non ferunt pia.
SIc fata volvunt consilia mala, ut malum
Pro talione fructum hominibus proferant.
VAlentiores plurimis mortalia
Sursum et deorsum Dii ferunt Sophismatis.
NOnaginta ipsi socco lusere Leporeis
In Tragica veniunt octodecime effigia.
Sed tamen his etiam sua fibula solvitur ex hoc
Comica quod magni dicta Menandri obeunt.
Si satis hoc non est, dum rides cetera, Lector,
Transegere ioci syrma suum octodecim.