TARRAEI HEBI AMPHITHEATRI GRATIARUM LIB. IX.

I.

Anus recocta vino
Cave meam puellam
Digito tagas supremo:
Vel lumine illo hiulco,
Stillante ceu lucerna,
Hirqua intuare flamma.
Opprobrium et piaclum
Hominum, Luela vivum
Empusa mortuorum.
Forma ossea atque tetra
Ut ipsa te Megaera
Furiam timere possit.
Si primulo puellam
Digito attigisse nostram
Te sensero, aut ocello
Stridente verberasse.
Ramabibus necem usque
Te fustibus dolabo,
Perque os malum, ominosum,
Tetrumque, luridumque
Tibi exigam columnam,
Expansa ut ad furenteis
Ventos, satis novorum
Tandem audias sonorum.

II.

Grassatur hinc et inde
Per aeris, venenum,
Spatium omne; Nos paternas
Reliquimus domos, nos
Comitatur inde nemo,
Non iuris involucra,
Scientiaeve Librum
Medentium, aut vetusta
Membrana plena luce.
Anacreonta solum
Comitem huc habemus, ille
Cum nobili Poeta
Comes irremissus errat.
Patrii valete campi
Et villa, villa lauta,
Ad Saxonum Salinas,
Ubique tutus ille
Tua gloria, est, Rosillus,

Anacreonte solo.
Per quem tua ista culta
Silentio sepulta
Et nocte adhuc profunda,
Famae insilire bigas
Modo ordiuntur, et re
Celebrem dare ad Nepotes.
Mors caeteros timore
Inebriat rigenti,
Nos spernimus vigentem
Vitamque dein futuram
Meditamur absque fine.
Dum Parrhasis freto Ursa
Metuet patente tingui,
Anacreon Rosilli
Metuet perire nostri.
Dum spicum in aethere alto
Virgo tenebit alma,
Anacreon Neaeram
Letho procul tenebit.
Quid pestilentis ardor
Potis aeris? Rosilli
Populetur ille corpus,
Tamen ingeni vigentis
Manebit alma palma.
Trans fata, trans secanteis
Parcas caduca sila,
Trans marmora, arcubusque
Exscriptileis triumphos,
Et Rostra, Cipicasque
Fixas tholo corollas,
Clupeosque, trans opima
Feretrio Iovi apta,
Trans signa, trans Sepulcra,
Statuasque, trans Colossos,
Trans tempus atque Lethen
Carmen viget venustum.
Diem auguror prope esse
Quae mere solvat in se,
Et pulverem ex decoro
Det corpore in sepulcrum.
Monumenta non loquentur,
Nec aera, nec Colossus,
Nec marmor, aut Coronae
Mea vita quei sit acta.
Exscripsi eam in Libellos
Hilares, pios, venustos,
Vivus vidensque quondam.
Heic me videte, seri
Si qui futuri, et olim
Et nunc parem, Nepoteis.
Non ambitu laboro,
Proculest opum Cupide,
Non sanguinante verba
Cruenta volvo lingua.
Nulli uspiam fuisse
Iniurium scio me.
Pudicus et iocosus
Iter meum peregi.
Cubile nullius sum
Temerare nisus; ipse
Tam castus atque purus
Ut matre sum profectus.
Quod hoc et illud autem
Indulserim iocimi,
Lusi, nihil patravi.
Natalium nitorem
Ornare litterato
Volui otio puellus.
Miranda saepe de me

Praedixit ille et iste,
Ego credere abnegavi.
Sed credidere amici,
Id viderint amici.
Ego purus atque castus
Dies meos peregi.
Vigesima instat aestas
Iuvenculo eleganti,
Id ipse non negabo.
Et Carmina ipsa deme
Puto, fatentur istuc.
Unam puellam amavi
Sed candide et pudice,
Eamque porro amabo
Dum vita me attinebit.
Procul a foro atque lite,
Simplexque candidusque
Stadium meum excucurri.
Reposta mi corona est
Perennitatis almae,
Eam brevi tenebo.
Nil Carminis vetusti
Intactum eo reliqui
Quod ingeni putarer
Par omnibus futurus.
Potuisse nil fatebor
Voluisse cuncta iacto.
Aliquod tamen tenebo
Nomen, ferente Fama.
Quod si nihil merebor,
Tamen hoc puella nostra
Meretur atque habebit,
Venustior puellis
Quotcunque vidi ego umquam.
Opum fuit satis mi,
Quid plura non cupivi.
Iis lubenter usus
Ad indigentium usum.
Quare mihi rependit
Centum vicem terunci
Pater, unius, supremus.
Heic pictus est Rosillus
Servate eum Nepoteis,
Quid interire non quit.

III.

Tuos, Neaera, mores,
Sanctosque candidosque
Superi meis ad unguem
Pares dedere doctum.
Iungamur ergo, nec quos
Dii coniugare certant
Mortalitas retractet.
Scio nobileis puellos
Tuae inmmere Zonae,
Aliosque, quos Gradivus
Et litterae extulerunt.
Sed ego quoque ipse multis
Late ambior puellis,
Genere et Lepore pulcris [Reg: pulchris]
Et ditioribus te.
Sed dii Deaeque perdant
Opum Cupidinem, qui
Iunctos Amore rumpat.
Tune ut meos ocellos
Egon' ut tuos ocellos
Et Spiritum suavi
Reducem per oscula aestu
Oblivione frangas
Frangamque? Dii vetate hoc.
Mors sola sidi Amoris

Disiunctio sequenda est.
Post fata si quid, obses
Divinitatis, Aurae
Sentire quiverit, nec
Disiunget ipsa nos mors.
Tumulum super Neaerae
Animula tum Rosilli
Pendebit, et necem albis
Everberabit alis.
Veniet rogo ex odoro
Animula tum Neaerae,
Et candidorum olorum
More, ambeunte chari [Reg: cari]
Iungemur involucro
Avium volucripennes.
Ibi complicatae Amantum
Post fata saeva, vitae
Suavissimo canore
Se mutua salute
Impertientur, et mox
Deum Choros subibunt
Integritate dia.

IV.

Amore iuncta rerum
Sibi machina implicatur,
Tellurem amans Olympus
Foecunditatis [Reg: Fecunditatis] imbre
Quotannis irrigabit.
Telluris est Olympi
Nutrire semen, et mox
Prolem parare vivam
Vitamque mentientem.
Telluris atque Olympi
Pars est homo; ille amando
Patrissat, hoc sciendum est.

V.

Amoris ergo semper
Ego manebo servus?
Quo liberum esse natum,
Cera atria undiquaque
Complere fulguranti?
Et esse, quod putamur,
Amabilem Poetam?
Dum Spes amorem in alta
Praepinxerit figura,
Herilis Imperator
Est et vocatur ille,
Et Servus est amator.
At cum iugo suavi
Connectitur semel, dein
Iugum insolubile, omnis
Dominatus obstupescit
Et servitus liquescit.
Coalescit almo amore
Iugum suave demum
Et frater est maritus,
Soror vocatur uxor.
Furit ignis iste primus,
Et flamma prima flagrat,
Strepero liquore pugnax.
Considit in favillas
Placidissimas deinde
Vulcanus ad Dionam.

VI.

Ego versibus disertis
Nil cessero, Maroni
Amantum, Anacreonti.
Mea carmina ipse dextra
Consignat eleganti
In candidam papyrum.

Veneris puer Cupido.
Calamus levis sagitta est
Sed spiculo revulso.
Mel sepiae ille succum
Abutitur, notatque
Blaesas manu figuras.
Tabella ei est ocellus
In eo sua acta signat,
Ut hunc et hunc et illum,
Aliumque morit olim
Arcum suum vereri.
Heroas heic videres
Numerarier severos,
Hinc Thesea, Herculemque,
Achilleum Hectoremque
Ulysseumque dium.
Et millia illa longa
Quae Gallico Lepore
Exscripsit ipsa mater
Amadisii in libellos.
Queis [Reg: Quibus] Gratia eleganti,
Vernilitate picta,
Par iactet esse nemo.
Latios iocos Rosillo
Hinc dictitat Thalia
Anacreonte Graio
Cum sueta lusitare,
Ad usque virginalis
Sanctissimi Poetae
Spectaculum atque tactum.
O Gratiae recentes
Semper novo nitore,
Saluto vos Rosillus,
Vestrum osculum atque lusus,
Amor Leporque voster,
Anacreonte Graio
Latios polite cantus.

VII.

Media, ut videtur est nox,
Tenebrae silent profundae,
Mecum mihi Rosillus
Solo ergo lusitabo?
Memoria vostra solum
Lux nostra, non sinit me
Media silere nocte.
Media silente nocte
Dies mihi Neaerae
Memoria sola clara est.

VIII.

Vel maximo in calore
Canicula imperante,
Et fervido Leone
Sata laeta decoquente,
Lethale frigus omni
Dormire solum, amanti est.
Date virgini, o parenteis
Iuvenculum maritum,
Octodecim Cum ad annos
Accedit illa, friget
Hyeme periculosa.
Duos decebat annos
Vel tres iam eam in lacertis
Dormisse chari Ephebi.
Ephebus, o parentes,
Octo et decem puellos
Iam perdidit, decem bis
Natus sine aurea annos
Ipse aureus puella.
Scelus est, nefasque magnum,
Dormire solum Ephebum

Natum decem bis annos,
Scelus est et hocce maius,
Nefastius negas est
Dormire solam, ad annos
Octodecim profectam
Sine lusibus puellam.
Sancti estis, o Parenteis,
Sanctum educate germen,
Operamini Dionae,
Operarierque prolem
Sinite auream Dionae.
Cana instat bis senectus
Praesens ut ista vostra est,
Dum ludere expetenteis
Iners vetabit aetas.
Autumnitate prima,
Matura poma captat
Custos pudicus horti,
Thracio furente vento
Velit ille, iam recessit
Apto calore Phoebus.

IX.

Connexi amore magno
Gradivus et Diona
In lectulo iacebant.
Miser ah miser satis iam
Vulcanus esse quibat,
Parat ille rete, et illic
Ligat aureos amanteis,
Et porro, Solis astu,
Superos docet Pudorem
Thalami sui universos.
Stolidissimum istud hercle
Facinus, nimisque turpe est.
O Loripes facete.
Nemo Deum Gradivus
Iam nolit esse vinctus,
Nemo omnium Deorum
Velit esse Mulciber iam,
O vindicem facetum!

X.

Satis est puella, tandem,
Satis ah puella luctae est
Victum lubens fatebor,
Herbamque adoreamque
Tibi porrigam lubenter.
Non est satis, Rosille,
Usque usque plura plura
Sudare te necesse est.
Sic est sitis puellae
Deplenda molli Ephebo.
Scio iactitare deinde
Vos multa; Fortioreis
Ut omnibus puellis
Sitis, tumore longo
Praesertim ego Poetas
Novi ista iactitare.
Pugna ergo, nec Poetae
Iactitantiam relinquo
Potissimum in lacertis
Pugnae, Rosille, nostrae.
Pugnavi, et impetravi
Concisus atque fractus
Vix inde missionem.
Tamen, o puella; iacto,
Nisi enim nisi fuisses,
Puella victa tute,
Ego eo redire nollem
Subactus unde cessi.
Sed eo redire porro

Et millies Cupido est.

XI.

Amori ludionum
Nemo prior Rosillo est,
Amori cautionum
Nulla est prior Neaera.
Neaera Cum Rosillo
Est perpetis Choreae
Vivens figura vere.
Amare dum Rosillus
Non desinet Neaeram,
Amare dum Neaera
Non desinet Rosillum
Rosillus et Neaerae
Futura sunt perenni
Lepore Cantilena.
Saltabit ille docte
Cantabit illa belle,
Cantabit ille docte
Saltabit illa belle.
Et mutuum canendo
Et saltitando fessi,
Ad osculationum
Dulcissimae recurrent
Recreationis oestrum.
Unde integre refecti,
In saecla [Orig: secla] saeculorum [Orig: seculorum]
Longissima, usque vivent,
Rosillus et Neaera
Amabilis amantes.

XII.

Praefectus esse dicar
Urbis tuae, Diona.
Ut proximus Lepore
Potentiaque lusuum
Tuo, Diona, regno.
In urbe sunt Cytherae
Roseae domus, rosisque
Turres ad astra surgunt.
Nemo Notus vel Auster
Boreasve Caciasve
Audet nocere vestrae
Diona, civitati.
Zephyrus tepore verno
Ibi suaviter ferocit,
Lasciviaque dulci
Perflat domos rosarum.
Rident rosis plateae
Sertisque semper halant
Recentibus: Canali
Unguenta plena in Urbem
Ex aequore eleganti
Palam fluunt Leporum,
Haurire non cuivis
Datur advenae inde rorem,
Sed qui sub iudice Urbis-
Praefecto habere nectar
In ore cantionum
Suavissimo, probatur.
Semel probatus illi
In saecla [Orig: secla] cuncta ridet
Lubentiaque plenus
Degit dies serenos.
Ibi fontibus decoris
Exuberat Voluptas,
Semel receptus illuc
Satiem usque potat illam.
Ridet serena caeli
Facies Lepore verno,
Anni viget iuventas

Ibi indolem perennem.
Mulcent sacrae volucres
Cantu aerem suavi,
Et audientium aureis
Mortalitate damnant.
Passim virent plateae
Platanis sacrisque myrtis,
Et umbram alunt nemusque
Amantibus ministrant.
Choreas superbi amanteis
Hinc inde ductitando
Dies Lepore ducunt.
Cum nox oborta caelo est
Quam quisque amat, puellae
Sine adultero, potitur.
Regnant pii Poetae
Atque eligunt puellas;
Satiem unius professi
Statim alter am tenebunt.
Queis [Reg: Quibus] flos recisus, illae
Ad ordines minores
Satellitum recedunt,
Dolor omnis exsul hinc est,
Ioci et Cupido regnant,
Quod quisque volt, volendo
Paratum habet, nec hilum
Amittit inde votum.
Alas habent amanteis,
Perque aether a hinc et inde
Vagantur universum,
Prope sidera ipsa sistunt
Vestigium volucre, et
Diis Dei propinquant.
Possunt videre ab alto
Erronum amara facta
Ut hic et iste magno
Supercili rigore
Dies colant severos,
Et interire certent
Inutili labore,
Stultissimi Catones,
Rident Lepore multo
Lapides deos professos,
Scrutarierque diro
Mortem iubent labore,
Amantium Choreae
Per aethera ingruenteis.
Praefectus urbis huius
Volente iam Diona est
Amabilis Rosillus.
Hoc credite, o Poetae,
Sponsorem Anacreontem
Fidei dabit Rosillus.

XIII.

Nolo sophisticari,
Sed veritatis, ah me,
Verissimae hoc puto esse.
In morte nil venustas,
Nil pulcritudo, morum
Nil elegantia audet,
Nil carminum Voluptas,
Nil Gloria aurearum
Superba cantionum,
Nil Gratia aut Cupido.
Ut bubsequa et subulcus
Ut rusticus, peribit
Suavissimus Poeta.
Ah me, o supina Parca,
Discriminis nihil-ne
Sentire te inter istos

Tam dispareis hemoneis!
Ah me, sed, ah, quid istud
Iuvat? perire fatum est.
Quod si perire fatum est
Ut bubsequae, Poetae.
Hei me, quid ergo nosse
Me scitulum attinet tam
Severa, pusionem!
Nescire mallem ego istae.
Si nesciens obirem,
Super are me putarem
Beatitate Craesum.
Nunc Cum scio exeundum est
Vitae huius e theatro,
Gaudebo, dum manebo
Vitae huius in theatro,
Hodie Rosillus heic sum
Saltoque cantitoque,
Cras forsan hinc abibo
Deinde ero ut bubulcus,
Gaudebo, saltitabo,
Belle canam, osculabor,
Haec vita me bubulci
Aequalitate dura
Bene vindicabit una.

XIV.

Mali malum esse corvi
Ovum, vetusta versus
Sententia est Pelasgi.
Bonae bonum columbae
Ovum, bonus Rosillus
Meo abstinens lusu
Blovium tenebrionem
Bis, ter, quaterque, mando.
Amaraco et sui nil
Negotii [Orig: Negocii] est profecto.
Quod ille ni abstinebit,
Morboniam bitendum
Sibi sentiet necesse.
Conducam ego volucrem,
Quae rumpat ova nigra,
Et seminis veneno
Sui necet BlovisCum
Iniurium in columbas.

XV.

Puella delicata
Me rursus adlocuta est,
Sibi illud, illud, illud,
Nequam illico patrarem.
Per somnium negaram
Vigilans vidensque, num, quid
Agerem? illud, illud, illud,
Nequam illico patrarem?
Negare non licebat,
Cogebat impetrare
Puella delicata,
Sic rursus est locuta.
Nequam, illud, illud, illud,
Nisi patrabis isthic,
Numquam patrabis usquam,
Voveoque deieroque.
Puella delicata
Nec peieres, timemus,
Et illud, illud, illud,
Numquam deinde patrem!
Hoc Hercules cavendum est,
Faciam ut cavere possim.
Feci ut cavere possem,
Puella sic tacebat.

XVI.

Lepusculum tenebam
Mollissimo capillo,
Aufugit ille velox
Et in tuas papillas
Confugit, o Neaera.
Lepusculum meum isthinc
Mihi redde, io Neaera,
Mollissimo capillo
Tuis cui in papillis
Domus est reperta nuper.
Lepusculum negabat
Sibi Neaera visum,
Scrutabar ipse, donec
Lepusculum prehendi.
Sed o Dii, o Deae, non
In eburneis papillis
Sed in profundiore.
Sed o Dii Deaeque,
Felicitas tacenda est.

XVII.

Quid, Aura, quid Capillos
Laceras meae Neaerae,
Hoc aureum istud, illud
Filum aureum est, meam quod
Animam attinet ligatam
Ad Corpus hoc venustum.
Homicida parce, parce
Lacerare, Cum capillis
Vitam, Auram, nostra Amicae.

XVIII.

Cum vestis icta flatu
Favonii favente
Nunc exilire [Reg: exsilire] gestit,
Nunc confidere certat,
Ut crusculum tenellum
Tuum videre possim
Neaera delicata,
Mihi cor istud in me
Modo sussilit, modo extra
Tuos obambulare
Sine se cupit Leporeis.
Si vestis, o Neaera
Hoc vestra quid Chorea
Quid corpus esse censet
Pote in animam meam istam.

XIX.

Amare Pasicomsam
Beatitatis esse
Finem putant Poetae.
Ego amare Pasicompsam
Beatior Beatis
Nolo, Neaera, nolo.
Beatitatis ergo
Finis, quem habent Poetae,
Mihi ordium, o Neaera, est
Novae Beatitatis.

XX.

Iura, puelle, iura,
Non eloqui quod istic;
Iuro, Neaera, iuro:
Sed omnis ista nostrae
Iuratio absque iure est.
Ut adsolent Amanteis
Iurare iura divum.
In vino, in imbre, in aura,
In aequore, inque arena,
Iurationis huius
Scribas, Neaera, iura.

XXI.

Sit Asia ad fluenta
Cygni, perire, cantu.
Phoebi Poeta Cygnus
Paphiis super fluentis
Alas vibrans sonoras,
In cantu et in Chorea
Secum perenne vivit.

XXII.

Dulceis super susurros
Quos hi cient cupressi
Hoc carmen eleganti
Scripsit Cupido penna.
Sonus, Aura, Pulvis, Umbra,
Locutio, Susurrus,
Strepitus, Canor, Tumultus,
Mortalitas putanda est.
Folium mihi Favoni
Aura inde mitis istuc
Leve detulit susurrans,
Ego istud eleganti
O Posteri, Camoena
Ad vos volare mando.

XXIII.

Quid amor? noces amaror:
Amor licet veneni
Nocentis est amaror
Amatione dulci;
Nilest tamen suave
Magis atque delicatum.
Radix amara gustu est
Sed fructus est suavis.

XXIV.

Quid, iura, iura, iura,
Tenebrio supine,
Vendis procace cantu?
Si iura iuris essent,
Vel iura iuris esse
Possent; quid ambidextris
Opus esset huc et illuc
Ducentibus lituris
Per fas nefasque, mundum?
Haec iura iura sunt, quae
Iuris nihil vagantis
Egere confitentur.
Probitate sed iubente
Ius nesciunt, et omne
Negant in universum.

XXV.

Una hora nostra vita est,
Vita una nostra sola est,
Quam spe vovemus istic.
Inter Rosas nitenteis
Suave cantitanteis,
Lepidumque saltitanteis
Spes, quae sinistra, dextris
Mutare docta, praesens
Contemnit in futuro.

XXVI.

Oviculae beatae
Ad rivuli strepentis
Recumbite actam amoenam.
Hic pastor ille vester
Hic vester ille pastor
Opus suum resignat.
Oviculae Camoenae
Sunt, elegantiaeque,
His pastor et Rosillus.

XVII.

Si carminis politi
Mortalitate cantus
Nos vindicare novit:
Iam vindicavit: at si
Nequit, deinde numquam
Ut spero, vindicabit,
Quid ergo porro dulceis
Calamos ciere pergam?

XXVIII.

Tace sonora fama,
Placere me tibi, non
Ambivi; an istiusce
Cupis notam pericli?
Mihipte me probavi.

XXIX.

Ex Gratiis venustis
Me tertia ambulantem
Ut vidit, allocuta est.
Vive o beate, vive,
Mors cruda saepe saltu
Medias Rosas petivit.
Ex Gratiae venustae
Misi iussibus canendum est,
Nam cantus est quod istic,
Vixi, et deinde quod mi
Addent severa fata
Ad fila curta vitae.

XXX.

Nostrae, Neaera, flos est
Animae, rigatus atque
quottidie [Reg: Cottidie] refotus
Charitum manu, et Favoni.
Animam meam, ut meo isto
In corpore esse sentit,
Laesam venire quemquam
Ignoscere hac queamus.
Flori meae nocere
Animae cui libido est,
Capitalis hostis ille est,
Cave Caper petulce.