CASP. BARTHI SOLILOQUIORUM RERUM DIVINARUM LIBER XIX.

CARMEN I. In Festo Pentecostes.

VExilla missi prodeunt
PLeno die PARACLETI.
Sophismatum tenebrae occidunt:
Prae Luce Solis incliti.
Essena nil quit Vanitas;
Pharisaea fastuositas,
Et Sadducaea impuritas,
Nil Hasidaea duplicitas.
Statuta lux cum sulserat,
Polo rotante cardinem,
In puncta quae deciderat,
Qui torquet Orbis ordinem;
Non ex Apollinis specu,
Non ex Camenarum situ,
Non Gratiarum nexibus,
Oraculorum aut flexibus;
Non ex Trophonis luridis,
Non ex Dionae floridis,
Antris, profecta Spiritus
Vis ingruit divinitus:
Sed ipsa caelorum iuga,
Arx, unde vibrat fulmina
Aeterna maiestas Dei,
Loquuntur hunc finem Spei.
Nunc aeviterna gaudia
Sub teste parent caelico,
Mortalitati somnia
Deliria hoc pereunt sono.
Ex Arce summa Sionis,
Mirabilissimis tonis,
Mortale nil spirans tuba
Nova nuntiavit saecula.
Concussa nutant culmina,
Hinc inde parietes tremunt,
Solida vacillant lumina,
Fundamina intra humum fremunt.

Deus ipse, Solator chori,
Patri canentis carmina,
Repente praecipit mori
Humana mundo pectora
Violentia alma caelitus
Linguas flagrantes insidet,
Ut mentium ima funditus
Incensa Christo dedicet.
Mysteriorum cardines
Altissimi evolvunt sinus;
Coram patescunt perpetes
Anni, hactenus visi eminus.
Sublatus in Nonum polum
Haec dona Christus missitat,
Satanae ut triumphator dolum
Ad antra Cerberi exigat.
Natura rerum nil valet,
Afflatus ex alto rapit;
Humanus hoc animus calet,
Et corpus in sese trahit.
Attonita mentis gaudia,
Ex se revulsum, Spiritum
In celsa ducunt carmina,
Imitata voces caelitum.
O miriora mirimis
Concentuum miracula!
Vox una cantat pluribus
Capienda Christi Oracula!
Diversa Linguis dissonis
Intelliguntur omnibus!
Non una gens iisdem sonis
A mille capitur gentibus!
Sic transeunt per omnia
Mundi patentis climata,
Linguae per omnis cantica,
Christi Dei magnalia!
Stat Meda, Partha, concio,
Stat Elamita natio;
Iudaea, Mesopotammica,
Stat Cappadox, et Pontica:
Stat Asia, Phryx, Pamphylia
Cyrena, Libs, Aegyptia,
Romana, Cres, Arabica,
Genus omne Barbara, Graecia:
Idiota heri infantissimus,
Hodie loquidoctissimus,
Paeana, victo Satana,
Deoque cantat iubila.
Tot lingua non totum tenet
Humana mundum vocibus,
Bis sex quot ista ex oribus
Sapientiam populos docet.
Profecta ab Israelis domo,
Per universum Orbem redit
Loquela Christi, qua modo
Orbem cadentem surrigit.
Quod tale tempus audiit,
Quae par dies mysterium?
Templi Sion Sacrarium,
In Orbis arcem prodiit!
Bis sex viri indoctissimi,
Cacodaemonis vaferrimi
Regnum omne funditus eruunt,
Christique sceptrum construunt.
Non arma quaerit quisquiam,
Non scuta, non enses, gerit;
Quod est malum et dirum uspiam,
Vi Spiritus sacri perit.
Legione tricena potens,
Equitumque centum milibus,

Rex Romulus sese efferens
Cassis recedit viribus.
Profectus e brevi casa
Culmoque piscatorio,
In Attico auditorio
Philosopha vincit classica.
Hic Petrus, hic Paullus docet;
Illic familia, bis duo
Divisa sectis, continet
Sophismata excelso sono.
Ruunt Cathedrae nobiles,
Thrasoque doctus decidit,
Iri elevantur debiles;
Agnus draconem interficit.
O Gaudiorum gaudia,
O Vita plus quam caelica!
Io Perennis Gratia!
Io Aeviterna Gloria!

CARMEN II. ALIUD.

CReator, expers Temporis,
De pectore exsultans Patris,
De Corde manans Filii,
O Sancte Solator, veni.
O Sancte Solator gregis
Per omne dispersi latus
Mundi, Beate Spiritus,
Veni, Paracletus tuis.
Christi redempta Sanguine,
In quino IESu vulnere,
In hominis et Dei Cruce,
Ardente te vocat prece:
Damnata Patrum noxiis,
Propriis scatens piaculis,
Rea mortis indelebilis,
Tibi supplicat, balans ovis.
O Spiritalis Caritas,
O Mentis Almae Gloria,
Charisma plenum Gratia,
DesiderI omnis Summitas.
Supremi Amoris glutine
Divina perituris iugans,
Exempta regnis Satanae
Humana divinis ligans.
O Alme Solator veni,
In hoc Sacrato Tempore,
In Pentecostes feriis,
Veni Paracletus tuis.
Clament repulsis canticis
Laquearia Aularum, VENI:
Attonita pulsis Organis,
Ecclesia acclamet, VENI.
Quate terga taurorum horrida,
Horrisona concute tympana,
Tormenta vibra Martia,
Ignivoma fulgura fulmina.
Haurite magnis follibus
Auras capaces Spiritus,
Inflate magnanimas tubas,
Et milleformes fistulas.
Elementa conspirent choris,
Convexa per lata ingruit
Oriunda vox Ecclesiis,
Solator e caelo venit.
Resonate montium iuga,
Fundo eruta bate aequora,
Caeli tonent Palatia,

Antra affremant Acherontica.
O Alma flamma Numinis!
O Ignis aeterni Patris!
O Filii Dilectio!
O Spiritus Solatio!
Quis igne purpureo mihi
In mille linguas dissicat
Mentem, nisi ut sacret sibi,
Quem mundus ater abdicat?
Ille Ille Sanctus Spiritus,
Per quem Prophetae nuntiant;
Ille ille Paracletus Deus,
Apostoli quem praedicant!
Ab Universi exordio
Parentis a casu Ultimi
Patriarcha quem fert Concio,
Quem cithara Vatis Regii.
Uno illigata Vinculo,
Charismatis coagulo,
Quem sancta Sanctorum sono
Uno canit Communio.
Ille ille, me sacrat Deo,
Deus ipse me sacrat sibi:
Cum Patre, cumque Filio,
Meque eripit Deus, mihi.
O quae Beata saecula!
Ducenda per quae Iubila!
Celebranda per quae Carmina
In vota succedent mea!
Amplexum ab omni, Gratia
Caelestis, asseruit malo.
Pignus Beatum pectora
Incendit, oriundum polo!
Toto sacratus Spiritu,
Servire iam poterit Deo,
A mundo, ab Orco, a Diabolo,
Homo liber, aeterno statu!
Sic Pentecostes ferias
In floribus per serias
Transmittere Choreas placet,
Procul omnis inimicus iacet!
Pudor tirumphat gurgitem
Libidinis atrocissimae:
Mens humilis imponit pedem
Superbiae foedissimae.
Ambitio perituri perit
Honoris; infelix Amor
Opulentiae, a stirpe interit;
Crudelis eruitur furor.
Per maria, per terras, Gula,
Volare sueta remige,
Coquo, palati interprete,
Laudat nec empta fercula.
Taetros LYaei turbines
Acheloa damnat puritas.
Morem patritum Teutones
Dedocet Hebraea Sanctitas.
Coniux pudica Castitas,
Aequale Temperantiae
Iugum ambit, unde Enormitas
fugatur Impudentiae.
Ecclesia in quavis domo,
Domus omnis est Ecclesia,
In Spiritu vivit Deo,
Sibi quisque, morte desita.
O Sancta Sanctarum dies,
O Spiritus Sancti quies,
Dele omne, quod restat, mali;
Urge omne, quod donas, boni.
Exosa nos Necessitas

In multa Carnis abstulit,
In multa mentis Laevitas
Transversa vota distulit.
Peccamus, ipso in anhelitu,
Ipsis, mali, in praecordiis,
In exitum a primordiis,
Auferimur, obscuro situ.
Miserere, Solator, Deus,
Ah impotentis pectoris:
Sic est eundum, sic Salus
Bibitur, tui vi nectaris.
Non est potiri viribus
Salute, non nostra licet
Adire sponte; caelitus
Paranda Vita est ilicet.
Hae Pentecostes feriae
Nos admonent, te supplice
Adeamus ut precamine,
Te liberati vindice.
Quem tempore in sacro tuis
Das Spiritum clientibus,
Ne, saeculi Laboribus,
Auferre, collapsis, velis.
Illuminata pectora
Caelestis inflet gratia,
Ut cuncta Vitae momina,
Quoad datur, maneant tua.
Obrepit interim malus,
Tollitque praesentem, dolus;
Dolus Viae atque corporis,
Et milleformis Daemonis.
Ignosce quottidie, Deus,
Ignosce, Sancte Spiritus,
Ignosce clemens Gratia,
O Trinitas ter unica,
Expleta donec tempora.
Promissa praestent gaudia.
Ut in aeviterna saecula,
Te nostra laudent iubila.

CARMEN III HYMNUS CHRISTO NATALICIUS.

Hiemale Solis Orbita
Praegressa centrum fulgurat,
Sursumque reflectens iuga
Ad clima nostrum transvolat.
Video micantem caelitus
Reparati honoris semitam;
Fax celsa pulchris ignibus
Revirescit in lucem novam.
Gradus remensa scansiles
Dies redorsa crescere,
Homines, tenebris debiles,
Secum iubet iuvenescere.
Haec cuncta cernunt saecula,
Interna adepta gaudia,
Sub Sole cuncta animantia
Desita recentant iubila.
At ego, e Poetarum choro,
Christi canentum munera,
Quota pars, sonante nablio
Sociata solvo carmina.
Mentisque celsae lumine
Caeli levatus in iuga,
In milleformi sidere
Fulgetra deprendo nova.
Quis ille namque, quis puer,

Quis est Apollinem super,
Longe nitore pulchrior,
Et ipso Olympo celsior?
Quis fulgor, ille fulgida
Prae quo nigrescunt lumina,
Quotquot novem volumina
Implent polorum caelica?
Stupefacta ratio colliquat
Quodcumque numerus continet;
Ad fulgur hoc caecutiat
Illustre quicquid homo putat!
Rape palmam, et oculis obice;
Si tanget istic pupulam
Splendor, peribit protinam
Radice lux in traduce.
O vis Nitoris maxima!
O Lux inaestimabilis!
O Unda abundantissima
Flammae perennis fluminis!
O Gratiose infantule,
O delicate pusio,
Omnia gubernans Dominule,
DEI DEUS Patris unio!
Unde illa tibi Clementia
Hos hos Ocellos induit!
Unde omnipollens Gratia
Humano Amore te imbuit!
O Sanctior Sanctissimis,
Smaragde fulgentissime!
O nitidior purissimis,
Adamas relucentissime!
Natura totis viribus
Nil tale saeclis protulit;
Nil astricis influxibus
Orbis novenus extudit?
O Gemma Gemmarum omnium
Regina lucidissima!
Puelle die, praepetum
Lux Siderum nitidissima!
Salve a Parentis Numine
Puelle Numen unicum;
Cum Sacrosancto Flamine,
Trinum Unicumque Vinculum,
Deitas, Amore purimo [Reg: purissimo] ,
Induta mortalem statum,
Ut genere peccantem ultimo
Daret erutum in genus ratum.
Quis illa porro femina
In siderali circulo,
Pudibunda volvens lumina,
Magno Poli miraculo?
In cuius ulnarum toro
Puellus ille constitit,
Quem praepetum immenso choro
Veneratus ordo procidit?
O Virginum sanctissima,
Radix Iessae florida!
O Virga fecunda, o Rosa
In mille florens milia!
Tune illa quam Isaias sonat,
Immanuelis filia?
Tune ille, quam David tonat,
Patris tui matercula?
Tuus ille natus, e tuo
prodivit hic venterculo,
Quem tota mundi non capit
Sapientia, ad quem nil sapit!
O Gloriose pusio;
O mater, o virgo unica,
Satanae gravis confusio,

Satanae gravis confusio,
Ecclesiae Lux inclita!
Favete vestris cantibus,
Vestris facete cultibus,
Ut Orbis ex huius luto
Ad vos volemus ilico.
Natura carni est debilis,
Sed spiritus vis nobilis;
Ad alta tendit perpetim,
Patiens laboris interim.
Mundi illecebrae perditi
Suo repugnant Principi:
Pars haec deorsum mergitur,
Sed illa sursum tollitur.
Utram tui partem velis
Homo imperite subsequi,
Bearis aut pessumdaris,
Nil tertium datur brevi.
Sua est Voluptas corpori,
Quae supprimit mentis decus,
Animae artuum si ponderi
Cedent, merum fiunt pecus.
Si corpus Animae oraculo,
Recti capax, accesserit,
Mundi remotum obstaculo,
Id mens Olympo invexerit.
Haec cura curis omnibus
In saeculo est felicior.
Perit in suis laboribus
Alibi occupatus stultior.
Doctrina non haec Socratis,
Non tua Plato, aut Xenocratis,
Non impii est Pherecratis,
Cratetis, aut Callicratis.
Hanc Deus-Homo alto ex aethere
In terreos affert sinus,
Homo natus alma e virgine,
Cunctis Redemptor gentibus.
Peccata mundi hic abstulit,
Mundo salutem contulit,
Nova saecla mundum hic intulit,
Amissum honorem retulit.
O Gratiose pusio,
Satanae efferi contusio;
Vitae novae refusio,
O praedicande Pusio.
Si corporis Lex debilis,
Vis artuum si labilis,
Vim Spiritus nescit sequi,
Nec vota mentis adsequi:
O Christe, sub cunis tuis
Fac delitere carminis
Vatem impoliti ignobilem
Instar loquacis hirundinis;
Ut subvolans illuc modo,
Huc ore revolans commodo,
Incommodoque, tamen tuis
Inserviat praeconiis.
Fors et strepentis absone
Puer audiens sonum alitis
Donabit illum carmine
Potiore, qui regnat polis.
Regnator o Caelestium,
dominator o Terrestrium,
O Rector altorum Aequorum,
O Imperator Inferum;
Da laudibus tuis, Puer,
Puer alme, congruum pedem;
Te te canens ut iugiter
Regnare tecum a te impetrem.

CARMEN IV. IN ASCENSIONIS FESTO.

NIl natum in terras, nil passum dira iuvabat
Humana, Filium Dei:
Ni constaret Honos Victori, et sidera Regem,
Post schema servile inclutum,
Magnifico ad sese revocarent rite Triumpho,
Dextrae allocarent et Patris.
Postquam igitur Satanamque ferum, Satanaeque ministros,
Orcique Iura vicerat:
Hac se luce suo, Rex, restituebat Olympo,
Plaudente Cherubin choro,
Seraphin assultantibus hinc atque inde choreis,
Novemque in ordinem polis.
O Victoria, IO Victoria, vicit IESUS,
Deleta sunt peccamina:
Omnes interiere, uno hoc Victore, luelae;
Mortalitatis perditae!
Suspice, iö, caelum; viden haec crucis aurea signa?
Labarum viden' Smaragdinum?
Cernis, io, e stabili fixas Adamante Tropaei
Perenni florentis notas?
Ut genibus flexis, manibusque ad celsa levatis,
Ter mille millies sacri,
Spirituum numeri sanctorum, Examina vertant,
In vota carminum, sua.
Nil etenim voluere, nihil magis optavere,
Quam quod paratum nunc vident,
Scilicet humanum genus omne, parentis Adami
Et Matris Evae germina,
Amissum reparare genus, patrioque potitum

Subire caelo protinus.
O citaris voces, Citaras quis vocibus aptas,
Sufficiet, in laudes Patris,
In laudes Geniti, laudes in denique Trini
Iuncto Paracleto, Dei!
O Quis in unius et Terni Carmina laudes
Praest abit aptas Numinis,
Gaudia ut immensa haec, hanc Omnipotentis IESU
Concipiat os laudem Dei?
Flexanimae o Charites dicendi, o Gemmea Pitho:
O Svada, mellilinguium
Nectareas superans metrorum in carmina Musas,
His his ades praeconiis:
O miracula magna! o dulcia monstra! Salubris
Portenta pulchra saeculi!
Qui Bethlemiticis infans recubabat in herbis,
Cunis receptus rusticis,
Qui neque, quo caput, ah, sanctum clinaret, habebat,
Tempus iuventae per suae;
Qui totam aerumnis, lacrimisque modo insumebat,
Vir factus, aetatem suam;
Denique, suspensus maledicti in robore ligni,
Efflabat animam, ceu latro,
In medio dirorum expansus membra latronum,
Consputus, et virgis lacer:
Nunc celsi dominum mundi veneratur Olympus,
Chorique adorant caelites!
Hic, Deus ipse, Dei solio omnipotente receptus,
Ad dexteram sedet Patris!
O Quis purpurei praestet mihi sanguinis haustum,
Elatere qui fluit sacro?
Quis nitida mixtum lympha dabit ore cruorem
Excipere, manantem indidem?
Ut potus sacri vi nectaris, ambrosiaque
Pastus, Redemptorem meum

Sublimem caeli nunc altiparentis in aula,
Digno celebrem carmine?
Tu mihi, tu, moriturus ob huius crimina massae,
Et hinc iturus ad Patrem,
Hoc etiam nobis bene nomine prospexisti,
Largitor omnis optimi.
Namque tua in Cena Calicem, Panemque sacrasti,
Ut Corporis semper tui
Sacramentum ingens, et Sanguinis, hic tua posset
Uti fruique Ecclesia.
Ascendisti ergo super omnia, dulcis IESU,
Caelorum, in altum, culmina:
Inde uti dona dares nostram firmantia, sancti
Ductu Paracleti, fidem!
Illinc post paulo vidit tuus apparentem
Paulus recluso lumine:
Electum hunc servum, mysteria tota tuorum
Ipse docuisti dogmatum.
Ambigui ne quicquam ulla ratione maneret,
Instruitur iste caelitus.
Ille insanibat Sanctorum in caede tuorum,
Pii sititor sanguinis.
Omne Palaestinae latus atrum horrere latronem,
Et tremere ad auditum modo,
Quippe catenarum longa cum mole trahebat
Tormenta secum immania,
Queis [Reg: Quibus] grege der sacro quotquot fors obiciebat,
Furore vincibat malo,
Perdendosque dabat diris cruciatibus, hosti
Tuo, et tuorum altarium.
Hi Saducaea cohors, et erant Pharisaea caterva,
Horrenda dictu nomina:
Sanguineus Satanae Solyma Consessus in ipsa,
Stygii satellites Baal.
His cum vota Cilix sua cuncta dicasset, obibat

Omnes Palaestinae tribus,
Mortiferis chartis instructus, ut abdita quaeque
Visis paterent litteris.
Venerat ad celsae confinia amoena Damasci,
Spirans piorum tormina,
Cum medio in campo Vox aethere prodita summo,
Instar potentis fulminis,
Horrifico resonans Tonitru, compellat hiantem:
Me, Paule, comminus vide.
Ille ego sum Christus, tanti tibi causa furoris,
Me persequeris in hoc grege.
Protinus amissae vires, mens perdita, caecis
Nox orbibus densa incubat.
Mox iussus petere hinc certam in sua damna luelam,
Se Christiano Antistiti
Curandumque offert, recipitque in Luce Salutem!
O mira, mirandissimis
Mira magis, Christi miracula! Caelicus ergo
Hic testis omnibus est prior.
Huius salvificis, Ecclesia, nixa papyris,
Sectas triumphat absonas.
O ter adorandum super omnia, nomen IESU,
Salve in triumphali statu,
In quem candida te nubes hac luce levavit,
Plus mille quam coram viris!
O qui poenarum genus omne, in carcere diro,
Ipsumque carcerem domas,
Subvectus caelo, praesagia longa secutus,
Ex plensque vatum carmina,
Celse Triumphator Noctis, Largitor ab alto
Ex hoc diei perpetis;
Quem Pater ad dextram, Davidis de stirpe, locavit
Almum Almitatis termitem;
Omnibus ut victis procul hostibus, ultimus horum
Tandem etiam obiret funditus:

Ultimus hostis hic est, Mors: Haec, ubi cuncta vorarit,
Deglutietur ipsamet;
Et duce succedent vere aurea saecula Iesu:
Perpetua nascetur dies.
Non mutaturis lux indominabitur horis
Splendoris aeterni iubar,
Non variabilibus nox proferet ora tenebris;
Non annus ipse quatuor
Partibus, alterno fastidia frigore gignet,
Calore votivo carens.
Ver erit aeternum, sed ver fecundius omni
Aestate, et autumni bonis.
Omnia in omnibus hic erit et Deus omne manebit
Suis amicis gaudium.
Tum facie ad faciem summum Bonum, et omnia in illo
Oculi mei cernent bona.
O Quis me ex homine hoc, sursum, hac ex mole levabit
Meum repente Spiritum!
Discupio tecum, tecum, esse, inflammor, Iesu:
Hac luce me tui tuum
Carcere ab hoc, hoc stercoreo me absolve, triumphi,
O Christe Iesu, carcere.
Tu caput es, membrorum ego pars quota, Christe, tuorum,
Hac supplico tibi die;
Fac sequar hac e colluvie, te consequat illuc,
Unde evocasti olim tuum,
Et statuisti hominem in renovatum, nomine Paullum,
Donatum Apostoli tui.
O miserere, miserte tuorum ut es hactenus omnium;
Mors illa fit nubes mihi,
Quae levet e terrae me turbine, et inferat isti
Arci triumphali tuae.
Peccator, fatear, nemo me maior ubique est,
Ne fuit, ab orbe condito.
Quippe malum omne, siti quasi percitus aeger anhela,

Momentum in omne combibo,
Immo me plenis trux proluo ductibus haustor;
Nullo peperci crimine
Totum contentis torrentem in viscera nervis
Ingurgitare perfidum.
Verum ubi facta ingens dirorum est copia morum,
Ibi efficacior tuis
Gratia facta tua est, fit nunc, semperque futura est,
Ringente longum Satana.

CARMEN V. FERIIS PASCHALIBUS.

SOL, auctor aeternae diei;
Lux alma, Lux, unde omnia
Perenne consciscunt iubar,
Sine qua tenebrae cuncta sunt:
Sepulta tres iacuit dies,
Absconsa ceu trinoctio
Destituit Orbis machinam,
Obdormiente Lumine.
Per mille Filius Dei
Tormenta, in hominis artubus,
Confectus, infixus cruci,
Efflavit animam pridie!
Mysteriorum maximum,
In homine Dominum commori!
Mortalis in specie necem
Deum subire corporis!
Explenda sed modo hoc erant
Praedicta vatum pristina;
Ab Orbe condito potens
Huc congruebat contio,
Sed fine quo tandem Deo
In homine placuit condito
Obire, tanta perpeti,
Et esse victorem fui?
Numquid potestas maxima.
Sic auxit Imperium suum,
Ultraque limites suae
Quid fecit Omnipotentiae?
Hoc illud est mysterium,
Haec illa Caelestis manus,
Haec omnium Potentiae
Potentiarum maximae!
Suprema Misericordia
Vicit suprema Robora,
Et Omnipollens Gratia
Summam subegit Gloriam:
Non ut perenne Numinis
Sic cresceret summi decus,
Non ut Dei Victor Deus
Suam ampliaret Gloriam;
Mortale sed videns genus
Aeternitati commori,
Poenasque iuges Tartari
Humana inire stemmata.
Ne mortis aeternae reus
Sine fine moreretur homo,

In triduanam se necem
Demisit Omnipotens Deus!
Per mille centum milia
Cruciatuum, ascendit Crucem
Perennis innocentia,
Hominum expiaret ut luem.
Haec sunt peracta pridie;
Tenebris in abditis dies,
Delituit auctor Luminis,
In nocte Sol, tres, abfuit.
Hodie triumphat Tartarum,
E nocte Christus tertia
Redux, deinde nuspiam
Rediturus in tenebras Deus!
Homo et Deus, Deus et homo,
Divinitatis munere
Humana participat sua,
Deumque mortali iugat!
Hodie renascitur Salus,
Promissa mille Patribus!
Complentur hoc semel die,
Innumera Vatum carmina!
Hinc agnus unus omnia
Suam sub innocentiam
Reducit hominum saecula,
Solus vicem omnium gerens!
Quod illud agmen, quis, precor,
Est magnus ille Exercitus,
Plus mille mille millium,
Qui sequitur, agnorum, ducem?
Albata puris concio
Stolis per aetherem ingruit,
Nitidata ab omni crimine
Agnum sequens nitidissimum!
Aperite Caelorum fores,
Valvas Olympi pandite,
Quot ianuis aether patet
Recludite omnes, Angeli.
Portae polorum deserant
Nunc irreclusos cardines;
Ignara convelli hactenus,
Se sponte claustra differant.
Vexilla victi prodeant
Serpentis, in rutilum Iubar,
Cruore tincta vivido,
Candore cincta lucido.
O Iubilorum iubila!
O Canticorum cantica!
O Plausuum plausus novi!
O Gaudiorum gaudia!
Sigillum inanis deicit
Ales Draconis Martius:
Victoriae fulgens iubar,
Stygium cerasten proterit,
Hoc Pascha Christi caelicum,
Est feriarum seria!
Reparantur hac dies die,
Quotquot poli extulit rota.
Tormenta Victoris sacri
Quid contulissent, homo, tibi,
Tumulo nisi ex recondito
Rediisset almus Lucifer?
O Alme, salve, Lucifer!
Ave o ter alme Phosphore!
O Sol, Apollo, io, ter o
Paean Salutifer veni!
Veni, novator saeculi!
Rumpe o tenebrarum moras,
Repara diem mundo merum,
Felicitator saeculi!

Beata saecula prodeunt,
E iam novis exordiis!
Quorum daturus terminum
Non ullus annorum est labor.
Maior subit felicitas
Reparati in Orbis Tempora,
Quam fuit in ipsis primitus
Mundi recentis gaudiis.
Quantum est Adamo celsior,
Christus simul Deus atque Homo,
Tantum omne quod fuit hactenus
Renovata superant saecula.
Toti suae Omnipotentiae
Vacavit auctor Omnium,
Vita reducta cum Necis
Delevit arma perpetis.
O Gloriose Principum
Princeps, supreme Rex, Pater
Et Imperator, omnium
Victor Potestatum potens.
Tibi mille grates solvimus,
Innumera canimus cantica,
Fidibus tripudiantibus
Melos perenne solvimus.
O Sancta Sanctarum dies,
O Lux sacrata Lucium!
Ut intimis penetralibus
Tibi cordium complaudimus.
Non ulla natio tam fera,
Non ulla gens tam barbara,
Non populus usque adeo rudis,
Lux ista quem non concitet.
Commune gaudium poli,
Terraeque subsultatio,
Lux festa Paschatis movet
Elementa mundi in gaudia.
Tristitia cuncta tollitur;
Laetitia subicitur nova;
Inelocutilis movet
Clima omne mentis hilaritas.
Satanas in homine victus est,
In homine mortuos Deus
Suum per exemplum rapit
E nocte in altum perpete.
Quis haec satis mysteria
Per varia cantet carmina?
Cui non inerti pectine
Novena conticeat Soror?
Human quicquid indoles,
Cunctis petitum viribus
Umquam in celebrium mele
Redegit apta versuum:
Hoc conticescit fulmine,
Ratio volucris, mentium
Pinnata cogitatio,
Subsidit hoc aenigmate.
Quid nos, luelis obsiti,
Peccaminum atra Servitus,
Mancipia caeca Tartari,
Haec audeamus ad Bona?
Fatenda nostra vilitas,
Reatus ostendit suus
Cuique poenarum chaos,
Quod meritus omnis est homo!
Cui credet infandum pecus
Subito, repente, caelitus
Dari Beatitudinem
Iam pene desperantibus?
Quis noctis in caligine
Lucem repentinam dabit

Agnoscere, et praecordiis
Vitam ulceratis indere?
A capite summo protinus
Ad ima nos vestigia
Nil sanum habemus, intimis
Regnat medullis caecitas.
Caeleste quis Lumen feret,
Ubi totus aether Solibus
Ter mille lucidus novis
Nova saecla fert fidelibus?
Nos infideles servuli,
Nostrae Salutis perfugae,
Cum Sanctitatis incolis
Uno fruemur praemio?
Quid contremiscis natio
Humana, qui longum stupes,
Quid tuosque criminum
Horres acervos tot iuges?
Haec illa magna Gratia est,
Haec illa Christi Comitas,
Dei haec mera est Humanitas,
Et Trinitatis Gloria:
Ut omnis omnino omnium
Huc Temporum veniat homo,
Haurire Vitam, Criminum
Totum reatum ponere.
Si, quicquid a mundi mali
Exordio deliquerant
Humana tota natio,
Unus patrasset noxius;
Si mille Tartari forent,
Et mille Poenarum loca
Homo meruisset unicus
Lassare in aeternis malis:
Non ille desperaverit,
Non mente se despondeat,
Respiciat hanc Victoriam,
Hunc hunc triumphum concinat.
Quicumque corde credulo
Hanc contuetur Gratiam,
Et mortuum sibi Deum
In homine seit revivere:
Exceptione omni procul
Haeres perennis Gloriae,
Ablutus omni est crimine,
Omni solutus noxia;
Ut matre des sua puer
Si purus in mundum omnibus
Venisset olim labibus,
Nitore vestitur novo.
Dum populus Israeliticus,
Pervastam Eremum commeat,
Annos decem quater ducem
Mosea secutus praevium:
Peccarat omnis natio,
Horrenda murmuraverant;
Contra Deum et Legem Dei
Infanda perpetraverant.
Ecce igneorum multiplex
Serpentium advolat cohors,
Et multa taetris milia,
Occidit horum morsibus.
Non ulla virus pharmaca,
Medicina nulla, nulla vis,
Refutat herbarum, statim
Praesens secuta mors fuit.
Familia diro funere
Iam vix carebat unica,
Grassata clades omnibus
Simul imminebat pestilens.

Quid multa? Mosen iam suum
Adit coacta Contio,
Precantur omnes, debitum
Agnoscere omnes praemium,
Hanc esse meritos perdita
Malignitate gratiam,
Dignos subire Tartarum
Tam pervicace malitia.
Miserta mox Divinitas
Praecepit ingentem ardua
Erigere serpentem cruce,
Fusum metallo aheneo;
Quicumque percussus foret
Ab angve, letali statim
Respiceret aeneam feram,
Mortem cavere sic potens.
Res est secuta protinus,
Ignita vis virus suum
In omnibus posuit, fidem
Qui Moysis scito dabant.
Quicumque pervicaciter
Spernebat auditum sacrae
Genus medelae, concidit
Cum dente letum sentiens.
Adeste, mortalis cohors,
Quicumque vivitis modo;
Adeste Eoo a cardine
Occiduum ad usque limitem.
Hoc est vetus miraculum
In cruce ter natum nunc nova,
Quam Victor atri pridie
Satanae reliquit maximus.
Hunc hunc canebat patribus
Suspensus, et nepotibus
Ostensus Angvis in Cruce,
Portans venenis pharmacum.
Portans venenis pharmacum,
Quibus omne retro saeculum
Infecerat dirus Draco,
Ignita versans spicula.
Iam Cruce relicta, iam potens
Domitae triumphator Necis,
Ipsis Averni in sedibus
Hostem vetustum contudit.
Iam Crux patibulum non erit,
Maledicta non Ligni amplius
Materia, quo mortalibus
Duce Vita parta est Caelico.
Iam Crux Tropaeum nobile est,
Iam Crux Triumphi nomen est;
Iam titulus est Crux Gloriae,
Vitaeque Vexillum novae.
IN Cruce subivit Mors necem,
In Cruce perenne gaudium
Reparatur homini, per Crucem
Letum perenne exstingvitur.
O GLoriose Dux Ducum,
O magne Rex Regum, Deus
Homoque, salve et caelitus
Famulos tuo adspectu bea;
Quos dirus ignitis adhuc
Quottidie telis Draco,
In valle criminum quatit,
Nulli cavendo verbere.
Sunt mille bacchanti doli,
Sunt milia astuum, quibus
Tam vi furens quam clam nocens,
Persequitur ad dictos tibi.
O Christe, Servator meus,
Me contuere, quem modis

Decepit innumeris male,
Totum per annum iugiter.
Cum Pascha praeteriti tuum
Transiret, omnibus modis,
Memini sacrare me tibi,
Novo renatum carmine.
Quid ter quaterque flebilis,
Nisi turpe et ingratum tibi
Hoc integro anno egi, miser!
Contra omnes fas, contra fidem?
Quod si merentem iugibus
Et implicatum noxiis,
Punire voluisses statim,
Erebi iacerem in vinculis.
Perfidia sed quanto fuit
Mea maior, hoc maior fuit,
O Christe, tua miseratio,
Et amabilis Clementia.
Non tamen et hoc nega vero,
Agnoscere erectum tuae
Manus flagellum me super,
Plagasque sentitas mihi.
Etenim fui donec homo,
Non ulla castigatio
Tua tetigit me fortius,
Maerore nec pari obruit.
Nec id merentem de, quibus
Obiectus hoc anno fui
Torquendus efferis modis,
Quibus omne contuli bonum.
Mundana verum haec gratia est,
Haec saeculi repensio,
Quo diligas hominem magis,
Hoc te magis laedet potens.
Agnosco sed Virgam tuae
Manus, paternam Iudicis,
Qui mille meritus mortium,
Sum genera non mortalium.
Ah, difficulter ut viam
Vitae queo reprendere,
Qui pede volucri tramitem
Poenae cucurri perpetis.
O Genitor, o frater Deus,
O Luminator unice,
Tandem meus, tandem labor
Finem capessat tot iugis.
Ah quam resolvi nunc velim:
Nunc nunc anhelem linquere
Hanc officinam malitiae,
Scelerum tabernam iugium!
Ah incolatus quam meus,
Pie Christe, prolongatus est!
Ah me, superstes omnibus
Hanc calco tellurem meis!
Fere omnibus eram iunior,
Omnes iere, me manet
Invisa tam, tam, mansio,
Diuturna nolenti mihi!
Quottidianis subicit
Se dira foeditatibus
Peccaminum necessitas:
Miserere et huius servuli.
O Domine Dominorum omnium,
Petitionem hanc omnium
Petitionum principem
Concede tandem, ut hunc eam.
Non mundus est mundus mihi,
Non ulla delectatio
In saeculari gaudio,

Non ulla mihi remissio est;
Quin intus eiulantibus
Mea viscera hiris lancinem,
Pertaesus atque paenitens
Tot impiorum facinorum!
Exsolvo membra vestibus,
Hirtaque me in volvens toga,
Totis sedere Solibus
Procul Sodalibus volo.
Ut sic cavere queam malos
Mores furentis saeculi,
Occasione cum sua
Abesse man dans crimina.
Sed numquid etiam eo modo
Exire possum turbines
Hominum undique assultantium,
Quam rentur, innocentiam?
Dies quietos vivere
Invidia non patitur ferox,
Litesque litibus inserit
Iuridica persecutio.
Quam saepe semotis bonis
Mundi caducis omnibus,
Contentus optavi procul
Omni apparatu vivere!
Molita quid non Diaboli
Est turba, turbarum satrix,
Ut taedioso pectore
Excuterer hoc conamine!
Secessibus quid quod meis
Tam dira tendunt retia;
Quis caput novit meum,
Propositum ut ultor deseram.
Nemo inter homines vivus est
Etiam merentem diligens,
Vix unus atque alter, quibus
Odio nec esse sentiam.
Cuicumque possum ego interim
Bonum omne, quod queo, confero,
Persaepe non parcens mihi,
Prodesse ut aliis impetrem.
Hoc sane, et hoc est unicum,
Quod saeculi huius me neget
Ferente conscientia
Esse, aut futurum denique.
Sed ista gloriatio
Et ipsa delicti instar est,
et mille deformissimis
Facinoribus iacet obruta.
Quapropter et fastidiens
Ipsum me, et omne quod meum est,
His gaudiis Paschalibus,
Praeco Triumphantis Dei,
Deum precor, precor unice,
Et omnibus votis precor,
Unoque voto pro omnibus,
Exsolvar ut tandem Deo.
Hinc hinc abire gestio,
O Christe; quam sero venis!
Momento et hoc venia licet
O Christe, quam sero venis!
Hoc est venire serius,
Quam vota poscant ardua.
Sed hoc venire serius,
Lux, Christe, compenset nova.
Ut nempe sine doloribus
Molis caducae grandibus,
Sine Mentis aegrimoniis,
Ex hoc recedamus luto.
Ergo ingruentibus iuvat

Acrem tenebris lampada
Ubertim olivo infundere,
Ne flamma desit dux viae,
Iam Sponsus aderit huc, Dei,
Meus redemptor, Filius,
Hic hanc Ovem Pastor suam
In summa ducet gaudia.

CARMEN IV. Hymnus Gaudiorum in Memoriae Aeternae Salutis.

EX intimis me Gaudia viscerum
Afflant medullis, cum veteris fugam
Mundique contemplor futuri
Advenientem animo triumphum!
[Note: 5 ] Ver nempe terris instat amabile,
Ver perpes aevo, Ver triplices poli
Recente semper flore cinctus
Perpetuis hilarans coronis.
Quodcumque quondam dia dedit manus
[Note: 10 ] Vitae creatum, nunc renovabitur,
Nunc glorioso cultum honore
Subsiliet decus Universi.
Repagla [Reg: Repagula] temnes noctiferae vicis,
Ter aucta flammis, Luna, nitentibus,
[Note: 15 ] Constante vultu fratris almi
Luce diem superabit istum.
Astrorum amoenis Luminibus cohors,
In mille florens milia siderum,
Splendore centeno nitores
[Note: 20 ] Luciferi superabit Ignis.
Sol ipse, nullis iam tenebris rotam
Torquere certus impedientibus,
Aeterna praestabit renato
Saecula, iugiter idem, in axe.
[Note: 25 ] Tota illa rerum machina millies

Maiore cultu nobilis ingruet,
Deo Deorum filios hac
Excipiente domo fideles.
Palatium unum totus erit piis
[Note: 30 ] Mundus, Iehovae quod faciet manus,
Per enne miraclum serenis
Instituens animis suorum.
Ipsa alma, tincto nectare, linteo,
Aeternitatis non maculabili,
[Note: 35 ] Absterget immenso favore
Relliquias lacrimarum ocellis;
Ipsa alma, totis Omnipotentiae
Connisa nervis, pectora, TRINITAS,
Complere gaudebit canentum,
[Note: 40 ] Ambrosiae aethereo Lepore.
Secura labi Oblivio, pristinos
Delebit aestus, in choreis novis
Mentes Deo aeternum dicatae
Blandisonas citharas ciebunt.
[Note: 45 ] Mors nuspiam iam, Vita erit undique,
Ubique vitae semper idem decus,
Morbique et aerumnae nocentes
In lacubus Stygis exsulabunt.
Vis cunctipollens Summi adeo Boni,
[Note: 50 ] Ad summum honoris cuncta apicem evehet:
Tum demum in aeterna placebunt
Cuncta DEO Bonitate summo.
Ridebit ingens Orbis, amabili
Concentu in omni parte suae vigens
[Note: 55 ] Molis, sub aequali per omne
Harmonia spatium enovatus.
Promissa cernens concio vatibus
Expleta Christi, plaudet, et inclutos
Canet triumphos, quos Iessae
[Note: 60 ] Virginea statuit propago.

Ter terna mundi rite volumina,
Lucentis auri cincta Smaragdino
Crystallinoque ardore, contra
Chrysolitorum acies, nitebunt.
[Note: 65 ] Vis Unionum, vis Adamantina,
Fulgebit omni ex parte; Saphyrinis
Pugnabit astris, Margaritis
Pictus, acu velut, Almus Orbis.
Sed quid perennis gaudia Machinae
[Note: 70 ] Spectanda quaeram ponere cantico,
Mortale quod praeter sonare
Nil numeris valeat caducis?
Florebit istic Ordo novus, novus
Florebit Ordo rerum adeo Omnium,
[Note: 75 ] Ut ipse totum largiatur
Sese oculis Deus arbitrandum.
Non lumen ullum, nulla capabili
Auris latebra, tale quid uspiam
Audivit aut vidit, paravit
[Note: 80 ] Quale suis Dominus, fruendum,
In Orbe, Lumen laetificum, novo.
Cessent caduci nablia carminis:
Abite mortales Camenae,
Phoebe vale, procul esto Pallas!
[Note: 85 ] Nulli sub atrae Mortis adhuc iugo
Linguae manenti, tale datur decus
Verbis sequi, vel comparata
Posse animo specie exhibere.
Non Angelorum sufficiunt chori,
[Note: 90 ] Non Cherubin, non agmina Seraphin,
Celsae Potestates, Thronique
Aetherei prope conticescunt.
Parcendum hiatu stringere Lesbio,
Vel dithyrambis Ogygiae chelys,
[Note: 95 ] Mysteriorum caelicorum

Attonitas temerare Musas.
Nil auxilii fert, cum fide Teia,
Hic Coa Seiren, Chiave naenia;
Cynique mutescit Himeri,
[Note: 100 ] Luce licet, Lyra, restituta.
Instructa quamvis septuplici sono,
Se tota Pleias Musica proferat,
Nec Hellas unum de Poetis
Mille domi sapiens relinquat;
[Note: 105 ] Iungantque cantus, quotquot erant tuo,
Auguste, regno carmine nobiles,
Oenotrii Vates, secuto
Tempore cum DomitI et Neronis. [Note: i. e. Domitiani. ]
Sistamus ergo spem quoque nos, tuas,
[Note: 110 ] O Christe, mundi delicias novi
Imbellibus monstrare nervis
Velle dein genito Nepoti.
Spem differamus, donec erunt rei
Momenta praesto; nempe aderit dies,
[Note: 115 ] Cum magna magnarum dierum,
Summam operi appositura dextram,
In ipsa praesens illa negotia
Nos ducet; et vi concita Spiritus
Tui, instruet se Mens, peritam
[Note: 120 ] Digna tuis memorare palmis.
Tunc quicquid umquam prodiit in diem
Humanitatis, clarisonans tuba
Excibit altis e sepulcris,
Sistere Iudicio IEHOVAE.
[Note: 125 ] Tum quisque membris redditus, in quibus
Sub tempore isto mens habitaverat;
Inductus istac pelle, fultus
Ossibus his, velut e sopore
Prodibit idem, qui fuerat, homo
[Note: 130 ] Sancti ad perennis gloriam adoreae,

Mali ad Stygis dirae paludes,
Sulfure perpetuo flagrantes.
Tum Solis instar in patria domo
Iusti nitebunt intemerabiles
[Note: 135 ] Apti Coronas, ingruentes
Nexilibus choreis in aevum.
O Gaudiorum quantus erit chorus!
Tripudiorum quanta perennitas!
Non ulla tempestas canentum
[Note: 140 ] Laetificos violabit hymnos.
Ipse omnis auctor, fine procul, novae
Semper Salutis, ipse suis, Deus,
Perennis exsultationis
Semper erit novus innovator.
[Note: 145 ] Non una de compage tot ossium,
Tot e pilorum milibus, assula,
Non unus, antiquae e tenore,
Deerit apex homini, figurae:
Sed integro se corpore quilibet
[Note: 150 ] Rursum potitus, rursum anima integra,
Homo resurget de sepulcro,
Nobilior veteri renatus:
Non tale Phoebi nunc superat iubar
Clarore Phoeben innumerabili;
[Note: 155 ] Non Luna tanto mater auctu
Noctividam sobolem superstat:
Quanto renascens ex putrido situ
Humana proles, hos, modo quis viget,
Nitore milleno decores
[Note: 160 ] Artubus atque Anima eminebit.
Ipsa intus ipsum concipiens Deum,
Favente tota Cunctipotentia,
In Trinitatis, Mens, recessus
Sanctificum penetrabit oestrum.
[Note: 165 ] Hinc vota iunget amabilis

Laetantium ordo, nil cupiet, nisi
Sacrum, pium, aeternum, beatum:
Quod cupiunt, potientur omni.
Hinc in Dei se Laudibus inferens
[Note: 170 ] Sancte superbam, gaudia gaudiis
Connectet, immutanda totis
Sola vacans sua pompa Christo.
O mille linguas quis dabit, enthei
Ut cordis ausim carmina proloqui,
[Note: 175 ] Quae nunc recensendis in istis
Concipimus Operum figuris?
O cum figuras, Res Domini manu,
Invecta tandem, tempore praestito,
Delebit, et se sistet ipsam:
[Note: 180 ] Quae Veneres animum occupabunt!
Quae Svada mentem, quae Charites mihi
Linguam replebunt nectareis modis!
Quae rore flagrantem Camenam
Ambrosio decora explicabunt!
[Note: 185 ] Eheu quod alte terminus hic meos
Moratur haerens, terminus, impetus
Moratur altos, hac in hora,
Ut nequeam exuere hoc cadaver!
Purissimorum Spirituum choros
[Note: 190 ] Mittet renatis tum Deus obviam,
Qui caelo amicos e sepulcris
Restituant, modo suscitatos.
Solator ingens, Maximus Optimus,
Arcu insidentem mille coloribus
[Note: 195 ] Cincto, Paracletus docebit
Rite vocare suos IESUM.
O qui clientes, Christe, tuos tibi
Evindicasti sanguine proprio;
Futura maiestas honorum
[Note: 200 ] Quanta erit hac facie tuorum!

Iudex coruscus quum super Iridem
Omnis sedebis temporis; et malos
Damnabis aeternis tenebris,
Fas uti perpetuo perosos;
[Note: 205 ] Piosque duces in patriam domum,
Felicitatis regna tuae, Angelis
Illustriori luce comptos;
Solo adeo duce te minores;
Amplexu eosdem non saturabili
[Note: 210 ] Stringens, in omnem suscipies tuam
Beatitatem, saeculi aegros
A lacrimis oculos repurgans.
Tum tum videbunt isti oculi mei,
Non alterius, Lumine ego meo
[Note: 215 ] Videbo Servatorem, et illum
Tum meum ego mihi contuebor:
Ut corde flagrans Spiritus intimo
Ut totus ignis, Sanctus Amor, mei
Me Liberatoris catenis
[Note: 220 ] Eruerit Stygii Tyranni;
Ut mille nobis milia criminum
Ultro volenti mente remiserit,
Testatus, eius ergo nostrae
Se subiisse crucem luelae;
[Note: 225 ] Caelestis ut me fecerit in suo
Civem Palatii sanguine. Quis dabit
Nunc eminus me conspicari
Gaudia tum potiunda coram?
O Christe Iesu! Nunc ubi sum? tum ubi
[Note: 230 ] Sum te futurus Principe! Curio
Hora ista non praesens mihi astat?
Cur adeo quoque nunc remota est?
Perite luces o mediae, o dies
Noctesque, restant quae mihi saeculi!
[Note: 235 ] Cur saeculum non posse dicam

Effugere hoc cupidum hac sub hora?
Sed sustinenda est temporis haec mora
Non longa curti; nec statio data
Iussu Imperatoris supremi
[Note: 240 ] Damnifica vice deserenda est.
Non longus annorum ordo super mihi est,
Naturae in ipso circite, qui modo
Decurro lustri puncta, finem
Undecimi subeunte planta.
[Note: 245 ] Prope ergo vitae terminus est meae,
Prope incolatus calx miseri, super
Terram feracem pravitatis;
Omne bonum ad sterilem novercam.
Ergo, Viator fessus, et impotens,
[Note: 250 ] Suspiriorum milibus omnibus,
Ad metam anhelo, portum ab alto
Conspiciens propero profundo.
O Patriarchae, o Martyres incluti,
O concio ingens caelica, Apostoli,
[Note: 255 ] Vates, Prophetae, Cherubinque
Et Seraphin, superae cohortes,
Alae potentes Lucis; in abditis
Fessum tenebris, atque paludibus
Haerentem in obscaenis favore
[Note: 260 ] Quisque suo relevate fratrem.
Non ut potentes vos ego Numinis,
Honore servi carminis invoco:
Sed ut creaturas, placentes
Alloquiis adeo Iehovae;
[Note: 265 ] Illuc profectas ante meos dies,
Desidero quo nunc proficisci ego,
Brevique Germano volentes
Prosequar Officio secutus.
Quin iam explicantes brachia contuor [Reg: contueor] ,
[Note: 270 ] Amplexibus quin latipatentibus

Mihi obviam cerno, in corusca
Luce, poli ex adytis, volantes!
Salvete, puri exercitus aetheris,
Caelestis aulai interior chorus,
[Note: 275 ] Fulgente Stellarum e propinqui
Contuitu, numeri, Iehovae:
Quam vos solutis corporis artubus,
Suique in actis pulveris ordia,
Praesente liber mente tandem
[Note: 280 ] Ah socios comitabor ales!
Quam vota iuncto carmine fervida
Nectemus olim comparibus modis!
Nunc vos, meis longe relictis,
Christo habiles pariatis Odas.
[Note: 285 ] Vivi renatis scilicet artubus,
Et mente iuncta denuo, amabilem
Tuebimur vultum, redemit
Qui miseros Satanae catenis:
Torrente qui nos sanguinis in sui
[Note: 290 ] Evexit omni rite periculo,
Et mille per tormenta Olympo
Reddidit, indociles perire.
Tot Patriarcharum et Procerum greges,
Tanti Prophetae, et Sceptrigeri Duces,
[Note: 295 ] Tot martyrum caelo cohortes,
Excipient; sociosque sistent
Tot praemiorum, quot numeris carent
Beatitatum, nomine quot nequit
Censere linguarum omnis ordo,
[Note: 300 ] Quot viguere Adami Nepotes.
Germanitatis nos titulo sibi
Res-nectet omnis Caelica-Publica,
Cultuque fraterno receptos
Diliget in mediam coronam.
[Note: 305 ] Rex ipse Regum, Christus amabili

Sermone laetos afficiet: Meae,
Meae, inquiens, agnile mandrae,
Ad latus huc mihi adeste dextrum.
Parata vobis hic ea mansio est,
[Note: 310 ] Felicitatem quae ferat omnium
Felicitatum summam, abinde
Nemo meos rapiet clientes.
Haec, ecca, vestra est, corpore in hoc, Caro!
Huic aequa vestra haec clarificabitur,
[Note: 315 ] Momento ab hoc, mansura, iugi
Nempe meae similis tenore.
Sic allocutus transferet ilico
Ad dexteram agnos, Factio perfida
Manum ad sinistram pulsa, diras
[Note: 320 ] In latebras rapietur Orci.
Nunc tempus instat prorsus amabile,
Optata Veris flamina lugubres
Brumae rigores Thraciarum
Trans gelidos pepulere montes.
[Note: 325 ] Exsultat intus cor, nitidi videns
Serena caeli vincere nubilos
Pugnantium in semet tumultus
Carceris Aeolii Latronum.
Crinitur arbos omnis, et in nemus
[Note: 330 ] Aestivum hirundo de tenebris redit;
Regina cantatricis Aulae
Calliopen, Philomela, vincit.
Ergo et Camenis redditus aureis,
Hiberna temno vincula, foco
[Note: 335 ] Fervens reluctantem alligarat,
Solis, hiems, calidi fugatrix.
Eia, expediti nocte, recentibus
Tepore verno cantibus, Optimo
Solva mus hymnos, delibutos
[Note: 340 ] Nectare et Ambrosia IEHOVAE:

Caliginis Lux inscia turbidae
Amplexa mentes subsilit in mele,
Diri triumphatorem Averni
Sidereis fidibus canamus.
[Note: 245 ] Exsurge proles Virginis inclutae,
Castae puellae, quae genitrix tua,
Simulque te prognata, terris
Aethereum peperit Monarcham!
Sit flos renati, Christe, tibi sacer
[Note: 250 ] Beatus Anni, cum Zephyri potens
Spirantibus blandum sub auris
Mundum aperit renovans Aprilis.
Florebat olim nostra, paris vice
Nitoris, aetas, cum viridis vigor
[Note: 255 ] Impleret artus, ningvidam nunc
Canities hiemem minatur.
Autumnitatis praeterit, uvida
Humore multum prolifico, rota;
Non fructus aut usus ruentis
[Note: 260 ] Hinc superest generosus aevi:
Desiderii sed relliquiae manent,
Memorque Vitae Gratia pristinae,
Qualem relinquit Thracii vis
Arboribus, male suda, venti.
[Note: 365 ] Nunc, sera quamvis, vera tamen simul,
Nos Paenitudo sollicitat, dies
Superstites, Christo sacratos,
Occiduo nitidare ab Oestro
Mundi ruentis, per liquidum nefas,
[Note: 370 ] Sub dira taetri vincula Tartari,
Nemo unde ab extremis dolorum
Torminibus pote liberari.
Mens sola, inertes, lumine non suo,
Emensa noctes, Sanctifico quatit
[Note: 375 ] A Spiritu dictis repletum

Sidereis calamum Camenis.
Non nostra vis haec pectora succutit;
Elapsa pridem est, victaque iugibus
Humana ab annis, lustra bis iam
[Note: 380 ] Quinque graves tenuant lacertos.
Praestare nil iam possumus arduum:
Laudata Virtus delicuit, neque
Sublime pondus semifracti
Sors patitur Superata cordis.
[Note: 385 ] Iere pessum saecla patrum, meos
Gressus moratur non docilis labor
Constare longum. quin dies post
Auferar hinc pariter ruentes,
Eosque paucos, quin tenebris caput
[Note: 390 ] Hoc involutum dedicet Aeacus
Oblivioni; non libellos
Asseret hinc celebrasse multos.
Nox una doctis et rudibus prope,
Proculque, duris imminet ungvibus,
[Note: 395 ] Ut magna Christi nos voluntas
Exsilio huic iubet immanere.
Lamenter ergo discidium hac meae
A Carne Mentis? Flebile machiner
Chaosque, torrentesque, Musis
[Note: 400 ] Flectere blandidicis, Avernos?
Non dia sirit me Pietas Dei,
Non sancta Mentis vota, Deum sequi!
O quae brevi ventura, cur non
Nunc ades huc, generosa Lethe?
[Note: 405 ] Cur non in isto momine me rapit
Fatale, Mundo es hoc, iter, ad polum?
Cur incolatus turpis alma
A patria cupidum moratur?
Christi ista dos est, Pectore in hoc Vigor
[Note: 410 ] Caelestis ardet, cum renovabili

Mundo, novam mentem expedire,
Ut superas adeat choreas.
Ut triste linquat denique saeculum,
Ad astra fulgentem arripiat viam,
[Note: 415 ] Ruptisque curarum catenis
Evolet ad Dominum vocantem.
Renatus Orbis hoc mihi gaudium
Splendore rerum laetifico parit.
Vult ipse Christus transeuntem
[Note: 420 ] Non alio sequi Amore formam,
Quam quo futuris haec bona conferam;
Et metiar, quo pectore diligat
Sibi redemptos, qui caducas
Perpetuis opibus repensat.
[Note: 425 ] Gaude ergo gaude, certa salus prope est,
Vexate longo, Spiritus, improbi
Horrore saecli; nulla vis hinc
Impediet proficisci in altum!
Viden' micantes Sidereis rotis
[Note: 430 ] Currus, polo descendere lucido?
Audin' melos caeleste Christi
Concinere aligeros ministros?
Haec illa pompa est, qua genitor tuus,
Qua biga fratrum, qua genitrix, soror,
[Note: 435 ] Omnesque cognati exierunt
Hoc, solida in Pietate, Regnum
Caducitatis, sub Cacodaemonum
Torquente sceptro. Nunc, Anime, hinc tibi
Cum plausibus, cantu, et potente
[Note: 440 ] Astra, Chelys Genio, petantur.
O Christe Iesu, milia millies
Millena in isto sint tibi carminum
Dicata saeclo, dum moratus
Hic rutuba est Animus sub ista.
[Note: 445 ] Nunc o iuva, nunc assere eum tibi;

Nunc pelle technas; et rabiem et dolos
Latronis antiqui, in tuis me
Eripe vulneribus latentem.
O certa cunctis, Christe, Salus, tibi
[Note: 450 ] Perspecta fisis: tolle moras, rape,
Ne quid caducum, ne moretur
Vis Satanae properantem amicum.
Sed cuncta subsunt iudicio tuo;
Tu solus ille es, fallere qui ne quis:
[Note: 455 ] Te limine a primo Creati
Sancta Fides celebravit Orbis,
Fati potentem; pollicitis tuis
Innisus umquam, nemo suis cadit
Spebus, nec isto nunc ab aegro
[Note: 460 ] Vate tuo incipies novari.
Tecum ergo Regis Hymnidici loquar,
O alme rerum, carmine, Conditor:
Attende, clementemque dictis
Da miseri, miserator, aurem;
[Note: 465 ] Et pauca, vestrae debita Gloriae,
Post me futuris Musa Nepotibus
Occentet, in et tuorum
Grande Decus Operum augeatur
TE IUDICANDI Regia Munera
[Note: 470 ] Rex poscit, et vim IUSTITIAE potem,
Ab Rege proles nata, tu Rex
Maxime, utrumque facesse Votum.
Ut nempe Iusto Iure gregem tuum,
Tuosque egenos Lege tua regat
[Note: 475 ] In Pace Montes, inque Recti
Collis ubique tenore plaudat.
Hic iudicabit salvifico Ordine
In plebe quisquis pauper erit tua,
Natosque Egenis; conteretque
[Note: 480 ] Ora proterva Calumniantum.

Cum Sole semper stabit honos ei,
Et ante Lunam, de genere in genus
Manebit inconcussa virtus
In Domini stabilis favore.
[Note: 485 ] In vellus olim ceu pluvia aethere
Descendet almo, stilla velut sinum
Telluris instillat superne,
Rore suos nitido irrigabit.
Exsurget huius temporibus vigor
[Note: 490 ] Iustae bilancis; Pacis amabilis
Florebit omni ex parte Fulgor,
Donec erit tua Lux, Diana.
Regnum eius hinc atque hinc mare termino
Utroque claudet Oceani, ordiens
[Note: 495 ] A fluminum Orsis, terminos ad
Imperium penetrabit Orbis.
Coram hoc remotorum Aethiopum genu
Flecti videbis: prona solo hostium
Tellure figent ora gentes,
[Note: 500 ] Linguaque humum scelerata linget.
Regesque Tharsis, munera, et Insulae,
Arabsque dives offeret: advehent
Sabae Imperantes dona, pronis
Poplitibus Dominum colentes.
[Note: 505 ] Omnisque Terrae, gentium et omnium
Huic Potestas subiciet caput;
Omnes adorabunt Potentem
Iustitiae meritis Monarcham.
Hic ille namque est, cuius atrox manu
[Note: 510 ] Cessit tyranni tortor ab impotis
Cervice egeni, Liberator
Pauperis hic generosus audit.
Hic pauperi Rex parcet, et eriget
Oppressa dura corda potentia:
[Note: 515 ] Mactabit hic vera salute,

Dite, animas inopum, fugato.
Usura si quos laeserit, aut genus
Iniuriarum quodlibet, hic adest
Redemptor, abiectos honori
[Note: 520 ] Restituet miseros reducto.
Et vivet, et quodcumque Opulentiae
Possessor Auri dives Arabs tenet,
Huic afferetur, semper omnis
Hunc populus venerans adoret.
[Note: 525 ] In Omne saeclum Laudibus undique
Eius sonabunt omnia, Montibus
Sublime firmamentum, humoque
Arx erit hic stabilis colenti.
Felice fructu trans Libani iuga
[Note: 530 ] Invectus alto concelebrabitur,
In civitatem e civitate,
Faenum uti, divitiae vigebunt.
In saeculorum saecula sit bene,
Sit, Nomen huius, trans spatia aetheris,
[Note: 535 ] Sit Solis ultra Sidus, ultra,
Dictum, Opus et spatium Universi.
Tribus in isto nomine terreae
Dicentur omnes perpetuum bene,
Magnalia eius praedicabunt,
[Note: 540 ] Sunt quot, erunt, populi, et fuerunt.
O Israelis sit Dominus, Deus,
Dictus per omnes, Rex, populos bene!
Nempe ille solus mira, solus
Facta facit graviter stupenda [(transcriber); sic: stpenda] .
[Note: 545 ] Sit glorioso gloria Nomini
IEHOVAE in aevum: Laude replebitur
Tellus IEHOVAE tota: fiat,
Fiat Io, Benedicte IHOVA!

CARMEN VII. FESTO ANGELORUM.

PAlante caeci mente, mei patres,
Ante ista septemve octove saecula,
Vim daemonum immensam malorum
Numinibus coluere fictis.
[Note: 5 ] Vis nulla membri, non vitiositas
Affectuum ullo se titulo tulit,
Quin inde vegrandi tumultu
Foeda superstitio Deorum
Augeret atros in numeros luem;
[Note: 10 ] Non ulla pestis, morbus, hiems, calor,
Frigusque bacchabatur alti
Per spatia aeris, atque ponti,
Non ulla caecis in latebris humi
Serpebat angvis* , non Draco, non rapax [Note: * Vid. Charis. ]
[Note: 15 ] Leti cerastes, piscis, ales,
Quin homines miseri paverent.
Ubique praesens sic aderat metu
Cogente numen, promptius ut Deum
Quis in veniret, quam cerebri
[Note: 20 ] Sanum hominem, docuere ut ipsi.
Nunc illa centum milia numinum
Horrenda dictu monstra, cohors Stygis
Obscaena visu, larvae inanes,
Et species sine sensu et auctu,
[Note: 25 ] Evanuerunt in nebulas suas;
Tamen venenis pleraque lividis
Infecta linquentes malorum
Fana, procul ratione, morum.
Venere in horum Militiae locum
[Note: 30 ] Caelestis albis agmina cinctibus:

Non quod coli affectent Deorum
Nominibus, specieve ficta;
Sed quod piorum praesto hominum bonis
Adesse coeptis principe gaudeant
[Note: 35 ] Christo, Sacraeque Trinitatis
Iussa vehant celeres per Orbem.
Horum est, faventis consilio Dei,
Munus dicatum, stingvere perfidos
Astus iniquorum latronum
[Note: 40 ] Vimque manu repulisse forti.
Sub his per ingens hoc spatium in sua
Anni ruentis principia, undique
Tutique securique grates
Solvimus, ut, Domino, valemus.
[Note: 45 ] Ipsosque mente amplectimur ubere
Flagrante flamma, non stolido ut Deos
Honore adorantes, quod ipsi
Toto animo procul exsecrantur:
Sed mutua vi diligimus, velut
[Note: 50 ] Fratres, licet sint hi Dominum prope,
A cuius aspectu maligna
Carne, homines miseri, fugamur.
Haec ergo lux est, haec oritur dies,
Qua tanta Iehovae munera cultibus
[Note: 55 ] Ecclesia hoc anno reversis
Ingenua memorat Camena.
O Trinitas ter Maxima et Optima,
O Unitas ter Summa, tibi hic quoque
Grates homo solvit, nefandis
[Note: 60 ] Criminibus licet undique ater.
Ah temne tantis, Christe, reatibus
Attendere exhinc, tot ego miser
Mentes per annum hunc obsecutus,
Laevum obii sine mente callem.
[Note: 65 ] Attende mentem tot cruciatibus,

Et quinque miti pectore vulnera.
Suscepta pro me, Christe Iesu,
Inspice, meque tibi redona.
Si dignus ullo non fui ego modo,
[Note: 70 ] Quem grex tuorum, tempore tam gravi,
Tutatus illustri Angelorum
Praesidio fuerit per annum hunc:
Tu dignus hercle es, Nate Deo, tamen,
Promissa serves qui tua, ne manu
[Note: 75 ] Quis eruat servum tua, quem
Ipse tibi nece dedicasti.
O Alme Iesu, da vigili malum
Cavere cura postidea tuum!
Sed debilis mortalitas si
[Note: 80 ] In latus a statione iussa
Deliret exhinc: porro etiam Angeli
Cust dis armis reice Satanae
Impura conata; imminentem
Integer ut quoque eam per annum,
[Note: 85 ] Et tot deinceps, Christe, alios, rato
Restare nutu quot pietas tua
Volet, sed hos paucos, brevesque,
Et tibi soli adeo dicatos.
Hoc flagito omni toto Animo prece,
[Note: 90 ] Hoc et favoris consilium tui,
Hoc sentio debere munus
Spiritui quoque me Sacranti.
Non regna mundi, non Procerum locus
Sublimis inter splendida nomina
[Note: 95 ] Hoc pectus e vitae latentis
Sollicitant nemore eruisse.
Non Vana Famae Larva levis levat;
Non futilis vis rumigera improbos
Aurae calores corde in isto,
[Note: 100 ] Ambitio aut generavit umquam.

Domesticis ah quissem utinam meos
Domare technis praecipites sinu
Affectuum in privo tumultus,
Dum calida stimulor iuventa.
[Note: 105 ] Nunc in seniles tollor ubi gradus,
Atque unda Lethes alluit impotem
Prisci vigoris, mente pura
Qui rem utinam meminisse Recti!
Sed totum in isthoc quantum homine est super
[Note: 110 ] Fuitque quondam, Posteritatem habet
In sese, et in totis medullis,
Primigeni sceleratam A dami.
Quod inde castae Virginis unicum
Non delet, in se non recipit, iubet
[Note: 115 ] Cogitque, germen, non valebit
Criminibus nitidari in aevum.
Sed certa res est, res mihi millies
Testata signis mille, sacrum Latus
Agni cruorem quem profudit
[Note: 120 ] Abramidarum hominum in Salutem.
Ex huius almo flumine me quoque
Mundabit augens stilla fidem mihi,
Scintilla quae nunc est pusilla
Salvificus brevi ut exstet ignis.
[Note: 125 ] Ignis beatum fulgure qui suo
Me portet illuc, quo rota flammeo
Pervecta curru quondam Eliam
Abstulit, et Seniorem Enochum.

CARMEN VIII. Exsultat in laudibus divinis, et iis immori cupit.

IAm certitudo me subit omnium
Promissionum, quae mihi debita est,

Vi Veritatis, neminem umquam
Quae sibi fidum hominem fefellit.
[Note: 5 ] Cum Pignus illud mentem animi subit
Baptisma sanctum, quod renovabili
Impressit huic cordi, quod auxit
Vis Fidei mihi in omne momen.
Firmavit in me Sanguine quod suo
[Note: 10 ] Et corpore in gens Christi amor, in cibum
Potumque praescripto, Salutis
Unde ratae stabilitur augmen:
Cum Spiritus me Gratia tot modis,
Tot elevatum ex tristifico hoc chao,
[Note: 15 ] Sancti, medelis, praede se ipso,
Certificet superae Salutis:
Cur viribus non omnibus in Deo
Exsultem, et alto vertice in astricos
Levatus Orbes, gratiarum
[Note: 20 ] Laetificos mediter triumphos?
Quid ad me inanis iam fuga saeculi,
Quid temporis lex, talipedans rota
Caeci tumultus, quam inscientes
Sortem homines volucrem celebrant?
[Note: 25 ] Quid mone quicquid vertitur, et Dei
Est unius citra Omnipotentiam?
In hanc ego susceptus illi
Immaneo sine fine posthac.
Quid? non mihi ipsum se Dominus Deus
[Note: 30 ] Donavit, et transscripsit, et obtulit,
Fide Sacramenti sub ipsa,
Ipse suum caput asse verans?
Quis mundo in omni, quis supero, infero,
Et isto in Axe est usquam Opulentior?
[Note: 35 ] O Gaudium, Exsultati. o Lux,
O sine nocte Dies perennis!
Hic ille Sol est Iustitiae, meum

In pectus istum qui radium iacit
Almo ex Olympo, quo profecta
[Note: 40 ] E Cruce Vita, mihi renata est.
Quae tristitudo criminis a mei
Aduberanti me pote copia
Percellere, ut, sursum vocante
Voce Dei, rapiar deorsum?
[Note: 45 ] Non ullus hostis est adeo potens,
Qui possit hinc me deripere impetu,
Non ulla tam vecors potestas,
Quae trahere hinc cupiat per astum.
Quod nulla si me quit truculentia,
[Note: 50 ] Si nulla me audet, quanta dolositas
Sit cumque, divulsum hinc movere,
Quis stabilem impediat manere?
Novi hostem in ipso corde mihi meum,
Utrumque qui istuc audeat, et queat;
[Note: 55 ] Cavere ni totis laborem
Viribus, auxiliante Christo.
Atque haec ut atrox pugna domestica est,
Sic in medullis cum superabilem
Submisit ignem usu remotis,
[Note: 60 ] Digna magis reputes tropaea.
Incauta Virtus nempe, sua modo
Quae fisa luce est, nocte premi potest
Ex re dolosa, cum sius se
Viribus ire putat beatam.
[Note: 65 ] At saepe vulpis retibus abditis
Exsuta sensu, magnanimum plagas
Sibi locatas in Leonem
Transtulit, in genio valente.
Quem mille numquam milia, Manzeres,
[Note: 70 ] Vicere contra, Samsona, dum dolos
Intonsa Virtus femininos
Spernit, et arte pari retundit.

Sed blanda victum cum pepulit Venus
Scorti nitentis toxico amabili.
[Note: 75 ] Secreta divini ipse prodens;
Deseritur merito, capilli.
Haec illa vera est Delila, mordicus
Imis inhaerens cuique homini ossibus,
Viruque [Reg: Viroque] magnos pestilente
[Note: 80 ] Spirituum infatuans honores.
Qui pro me et istos, Rex Superum Optime,
Idemque rector Maxime terreae
Gentis, domasti hostes, tropaei
In Labaro Crucis, auctor almi:
[Note: 85 ] Da delicatae mortiferas gravi
Mucrone nugas vincere Delilae;
Da Goliat funda cruentum.
Eminus exigua cnecare [(perhaps: ?)] .
Utroque sic conamine subruta,
[Note: 90 ] Hostilis a me vis pereat retro,
Ruptique funes, fronsque fracta
Tartarei subigatur Angvis.
Ecce ut trisulcis os rabidum Draco
Linguis coruscet; vipera tortiles
[Note: 95 ] Innectat orbes, ut soluto
Insiliat male cauta nodo:
Ut tristis, ipsi nec sibi nec suae
Fidus cohorti, vibret anhelitus
Praesente leto fulgurantes,
[Note: 100 ] Rex Stygiae, Basiliscus, Aulae!
At caeca per vestigia, seps,* latens [Note: *Feminino genere pono cum Prudentio. ]
Oberrat, et subrepere pertinax,
Mortale non provisa virus
Denticulo iacit albicante.
[Note: 105 ] Ipsae aurae, et ingens hoc vacuum aeris
Per magna caeli Templa, per aetheris
Sublime diffusum lacunar,

Non caret horrifero veneno.
Non tutus infectu est homini halitus,
[Note: 110 ] Ah, intimi pulmonis in abditos
Specus penetrat vis dolosi
Festiferis facibus Latronis.
Concepta quin et cordis origine
Ab usque prima, finis in ultimum
[Note: 115 ] Humani agonem, prava volvunt
Consilia, et bonum ad omne muta.
Ubique regnum servat Iniquitas;
Peccata, Noxae, Crimina, perfurunt
Mundum Universum, nec vel unus
[Note: 120 ] Restat, opus faciens IEHOVAE-
IuDEX ab alto cum veniet Polo,
Tandem Aequitatem Iustitiae ad Libram
Pollens redactam publicare,
Vindicias faciens professas:
[Note: 125 ] Fidemne quodam offendet in angulo?
Quaesita, quisquam natus homo, Deo
Ad mille responsum vel unum
Promptus erit dare Cognitori?
O Christe tot me criminibus reum,
[Note: 130 ] Tot inquinatum sordibus undique,
Tot spurcum et obscenum notis, tot
Dedecorum maculis, catellum:
Tu solus agni vellere purimo
Mutare polles, tu nivea alite.
[Note: 135 ] Corvum nigrantem delicitae
Induere ex facili Columbae.
Viden' ex altae stipite qui Crucis
Pro me pependit? Fons viden' ut latus
Erumpat effossum liquoris
[Note: 140 ] Sanguinei, meum in usque pectus?
Viden' ut omnis diffugiat procul
Hac mente tota, Fontis ad incluti

Gutta usque primam, foeda morum
Illuvies, vitiique paedor?
[Note: 145 ] Ah me quid istic vult sibi, quid calix,
Ultro os meum qui desuper irrigat!
Ah Christe Iesu, Christe; quisnam
Me subito stupor in volavit?
Tune ille vere filius es Dei,
[Note: 150 ] Pro me bibisti qui calicem crucis?
Virtutis omnem qui tuae isti
Das homini cumulum tenere!
Ergo omnis exhinc copia me fugit
Iniquitatis, poenaque tot malis
[Note: 155 ] Centuplicata actis, tot exhinc
Hoc misero in stabulo patran dis.
Ergo alma me nunc gratia desuper
Totis Beatae fluminibus lavat
Vitae renatum; iam super nil
[Note: 160 ] Restat opis, nisi ut hinc recedam.
Recedam ab isto scilicet ut Chao,
Coramque Christi amplexibus inferar,
Aucturus aeternae Coronam,
Ipsius in Meritis, Choreae.
[Note: 165 ] O me quis unco est celsior, et magis
Felix habendus! Ecce mihi suas
Omnes recludit Trinitatis
Gloria Opes, animo paterno.
Quid restat hinc me, me nisi tollere,
[Note: 170 ] Ultroque totum immergere fluctibus
Tantorum in isto Gaudiorum
Oceano mihi gratulandi.
Da, Christe, Vires, da Pater Optime;
Da Sancte Vitam, Spiritus, in novam:
[Note: 175 ] Diffla, impedire hos muginantem,
Tartareum, numeros, Latronem.
IN his Camenis, laudibus in Dei,

Finire, io Rex, da mihi, da dies
Impendere his Musis canentem,
[Note: 180 ] Quot mihi vis superesse saecli.
Me sol Eoo cardine prodiens,
Idemque mergens Occiduo caput,
In hocce sudantem labore
Deseret inveniatque totum.
[Note: 185 ] Hoc munus est, hoc officium mihi,
In quod creavit me Domini manus,
In quod redemit, denique in quod
Luce nova voluit renatum.
Haec ultimi sit syllaba Carminis,
[Note: 190 ] Prodire ab istis quae labiis queat:
Ut me supremi vis Parentis,
Spiritus ut Sacer, ut Redemptor,
Unum atque trinum Numen in Unico,
Supra omnem amarit Vita hominem in mea,
[Note: 195 ] Atque ut me ab infandis receptum
Insidiis Satanae explicarit [Reg: explicaverit] :
Ut morte praesenti eruerit quater,
Miracla ut in me mille, sua manu,
Citra Creaturae Laborem
[Note: 200 ] Ullius, Omnipotens, sacrarit.
Vivum ut tropaeum Gloriae ego Dei
Et Gratiae sim, nec moriar nisi
In laude tanti me Parentis
Omne melos adamantis ultra.
[Note: 205 ] O Nostra, si quae; Posteritas, mele
Lectura quondam es, (non peto, quae Vigil
Olim petebam Victor, apto
Nomine Biblico Lepori,)
Hoc flagito a te, cum memori meas
[Note: 210 ] Cantu Camenas fors recoles, Deo
Hoc Carmen orsu redde primo,
Quottidie, vice Gratiarum.

Quod sum creatus consilio Patris,
Quod sum redemptus Sanguine Filii,
[Note: 215 ] Quod Spiritus me Veritatis
Sanctificus face consecravit.
Quod Trinitas me dia adamaverit,
Ut in diebus quid quoque quiverim
Meis bonum patrare, tantae
[Note: 220 ] Subditus eluviei Malorum.
Tot impeditus criminibus dies
Noctesque in omnes, mirum uti nusquiam
Fuisset absorptum nefandae
In pelago periisse vitae.
[Note: 225 ] Et sic tamen me Flamma Patris favens
Dilexit almi, degenerem licet
Gnatum, et, pecus, dignum, suillum
Pascere, haris olidis dicatum:
Ut bina pleno flore Volumina
[Note: 230 ] In Luce iam sint, vel propere alterum
Sit exstiturum subsequendo
Scripta diu data prima Luci,
Utrumque rebus de penitus sacris:
Versu alterum haud ignobile prodiens,
[Note: 235 ] Caeleste quod nomen tenere
Zodiaco volui sacratum;
Cursu soluto iussimus alterum
Bis dena Libris agmina iungere,
Solius adfectu loquentis
[Note: 240 ] Cum Domino, att; viros monentis.
Quod istud ipsum est hoc, modo cui damus
Alcaico se subicere alite
In Carmen octavum libelli,
Deni, opere ingenuo, et noveni.

CARMEN IX. AD DEUM PRECES.

NAturae domitor, tuique fati,
Humanos moderator ad precatus,
O Rex Ordinis, Arbiterque Legum,
Queis [Reg: Quibus] sese illigat, expeditque, victam
[Note: 5 ] Adrecti numeros, Via Universi:
O Ter Maxime et Optime Imperator,
O Sanctissime Consecrator; o Lux
Nascenti data cuilibet, Sacrorum
Ut Mysteria pareant Librorum.
[Note: 10 ] Cernis me, Pater, omnium tuorum
Exsortem, trepidare dictionum
In me quatenus et meos paratus,
Aegris sensibus, et labore, fidam
Ergo da mihi Spiritum, potentem
[Note: 15 ] Priscorum reserare fata Vatum;
Ut, cum me tua conferat Voluntas
Sacri Codicis evolutioni,
Non in corticis haeream involucris,
Sed mentem in penitam ingeram medullam.
[Note: 20 ] Unde Spesque, Fidesque, cumque Vera
Se solatia viva subministrent
Trini Numinis invocat one.
Ut nempe eripiar meis precando
Flammam visceribus ferens supernam,
[Note: 25 ] Quae dium canat illud Abba, cuius
Ardens impetus, igneusque fulgor,
Totum me rapiat mihi, Sacroque
Aptum Spiritui det ire praeter
Mundi ludibria, et luem caducam
[Note: 30 ] Ipsa intus penetralia in IEHOVAE.

Ut scimus veteres, tuos Poetas,
Et nostro quoque saeculo Beatos
Doctrinae Proceres tuae, precatu
Transisse aligero omnia, atque IESU
[Note: 35 ] Ad dextram tibi iugiter sedentis,
Ipsam almam in faciem tulisse Vota.
O Rex Optime, Maxime o Iehova,
Primo qui istum hominem a rubore matris
Sacratum tibi, mille per pericla
[Note: 40 ] Servasti hactenus, eque mille technis
Atque armis, violentiaque, diri
Evulsum Satanae, tibique sanctum
Haec ad tempora, mille plena noxis
Tutumque incolumemque, protulisti:
[Note: 45 ] Da paullum quoque turbidae malaeque
Hoc enare viae, quod instat ad te
Per saecli properantibus procellas.
Da tempus bene collocare curtum hoc
Quod restare potest, nec in lacunas
[Note: 50 ] Terrenae semel erutos Mephitis
Aegris gressibus impotem relabi.

CARMEN X. Reversio ad Altaria Christi.

CUm mihi praesentis se reddunt fata diei,
Ah numquam ex animo, fata, movenda meo,
Tristibus ut semper de casibus haeret imago,
Nec memor e laeso corde litura fugit.
[Note: 5 ] Obscuris circum tenebris caput obruit horrens,
Et toto me, nox non mea, Sole premit.
Fessa labant Animae quassis penetralia nervis,
Et genus haut ulla sustinet arte Labor.
Scilicet hic nostro de corpore, triste relatu,

[Note: 10 ] Triste etiam auditu, turpe cadaver homo est.
Funereos nec opus cultus properare, sodales,
Maestave conversa plectra ciete lyra,
Frigida membra iacent, abiit vigor omnis in auras,
Vina rogum-exstinguunt, ossa legenda manent.
[Note: 15 ] Hoc solum extremo restat mihi ab aeris haustu.
Ut celebrem cantu funeris orsa mei.
Flete mei circum, si qui superestis, amici;
Hocque venire alio credite ab ore melos.
Quippe mihi hic quaecumque habui data, cuncta reliqui;
[Note: 20 ] Nec sum res mundi nunc super huius ego.
Fulmen atrox penita liquefecit mente medullas;
Spes abiit, periit Vita, calorque fugit.
Omnia diripiunt animi solatia saevo
Turbine Ventorum, de Styge nata, cohors.
[Note: 25 ] Circum alacres quondam nulla in non carmina sensus
Infandis lacerant murmura dira logis.
Importuni hostes, Errorum lubricus auctor
Angvis, et occulto stigmate foeda Venus.
Et, non aequa malis iactans Oblivia rebus,
[Note: 30 ] Bacchus, et audaci caeca iuventa pede;
Omnia transactae repetunt convitia Vitae,
Et rapiunt stricti iudicis ante thronum!
Sed quid opus longis involvere cetera dictis?
Non pro Vate tibi haec ultima, Lector, habe:
[Note: 35 ] Edita sed certis ut constent facta periclis,
Historica placeat res memorare fide.
Doctus ab exemplo caveat sua tempora Vitae
Flebilis, insanis credere, quisque, viis.
Augustum per iter regna ad caelestia tendat,
[Note: 40 ] Mente Deo fixus, temnere discat humum.
Prima, vigens animis, et pleno turgida succo,
Nititur in gracilem crassa iuventa pedem.
Hanc quicumque sapis, Christo castrare memento,
Vile nec huic, fracto robore, redde lutum.

[Note: 45 ] Crescit in internis Sapientia sensibus auctrix
Annorum ut tacito tramite crescit opus.
Adde diem studiis, et adhuc, Puer, adde sequentem;
Adde alios sensim tresque duosque, piis.
Nec pereat sanctis orso sacrabilis horis:
[Note: 50 ] Hora Dei ignota est iudicis una tibi.
Me, nimium fictis credentem moribus, anni
Seduxere, mea simplicitate, rudes.
Nempe meis censens constare affectibus omnes,
Deceptus fatua credulitate fui.
[Note: 55 ] Praecipue fervens, animum populata, Voluptas
Excussit meta circumagentis Equos.
Quid faciam? mihi Sola Patris Clementia restat,
Et nullis umquam, Gratia, victa malis.
Redde, Pater, tibi me; lapsum, Pater, assere natum:
[Note: 60 ] Ah sim de Christi sanguine lota bidens!
Exerrasse pudet, piget excessisse: Parenti
Est satis, in summo crimine, Poena brevis.
Sentio iam iratum, iamque ora paterna prementem
Unde meis tanta est nata catena malis!
[Note: 65 ] Verum ea ab aeternis levis est strictura luelis,
Quas istud fateor promeruisse caput.
Cetera sed vitae series, cum tempore toto,
Vincta suo posthac serviet orbe DEO.
Quid memorem numeris numeros superantia cunctos
[Note: 70 ] Crimina, in hunc nobis usque patrata diem?
Christe veni, medium mediis te interice poenis!
Agne, hominum tollens crimina, Christe, Dei!
Da tuus, e lateris nivei ruber ore profusus,
Haec etiam enitidet pectora lota cruor.
[Note: 75 ] Ecce Deum venientem! ecce alta altaria Christi
Ipsius e roseo Sanguine, culta mihi!
Ecce ipsum, ipsum illum pretii immaculabilis Agnum,
Sanguine potantem viscera nostra suo!
Salve aeterne inter hominemque Deumque Sacerdos,

[Note: 80 ] Salve Melchisedec inclite Homo, atque DEus.
Gaudia, io, mea, quis? quis, io, mea gaudia mente,
Concipere, aut calamo prodere dicta queat?
Hic est Emanuel, hic magni est Angelus ingens
Consilii! Inferni quid fera Porta furit?
[Note: 85 ] Cede retro damnata phalanx, fuge perfide Serpens;
Deceptor mundi, cede vetuste Draco.
Hac stat Trina Dei Maiestas Numine in uno,
Credita Spes Patribus, Regibus apta fides;
Exhibita expletis ad vota Nepotibus horis,
[Note: 90 ] Nullus ut in tanto tempore peccet apex.
Tu mea lota puella Agni intemerabilis omni
A scelere, huc mecum, sanguine Sancta, veni.
Sic gradibus iunctis ad celsa altaria Christi
Una hodie sistat mens, calor unus agat;
[Note: 95 ] Ut cras ambo, animisque pares votoque fideli,
Aeternam in patriam suscipiamus iter.
Christe iuva miseros: ah quae nos pondera tardant!
Quam grave in atrato pectore pressat onus!
Christe, iuva; iam, Christe iuvas; iam, Christe, peractum est.
[Note: 100 ] Terra vale; Caeli fulgide limes ave!

XI. EPIGRAMMA IN LUXUM:

QUid te, ANIME, excrucias, quid vitae infida ruentis:
Tormina torminibus vis iterare novis?
Propter opum cumulos, aut fluxi culmen honoris,
Aut Veneris Luxum, Deliciasve Gulae?
[Note: 5 ] Aut quaecumque quatit malefida Licentia rerum.
Virtutis Sanctae, Consiliive, lares?
Omnia sunt isthaec Ludibria corporis aegri,
Omnia sunt membris subdita serva tuis.
Subdita; sed Dominos populantia funditus artus,

[Note: 10 ] Morborum et leti noxia mille modis.
Non tot caerulei constant maris aequora guttis,
Tanta nec in Libyco littore arena iacet.
Foeda quot obscaenis sunt membra obnoxia Poenis,
Quae Venus, aut versa mente,Lyaeus, agunt.
[Note: 15 ] Mille novat species in fercula Apitius excors,
Quas triplici in campo Mundi Elementa ferunt.
Mille cuique modis harum suus imminet ultor,
Eque omni patina Mors sua tela movet.
Corpore mille vigent, ter mille pericula, in uno;
[Note: 20 ] Quaeque suas partes dant, Libitina, tibi.
Portio non homini est in tot variantibus una,
Quin totidem expositam Mortibus, Urna premat:
Quid facias? Hominis nil contra opis indiga praestat:
Hoc nisi quod praestat Sobrietatis Amor.
[Note: 25 ] Sobrietas una est vitiis contraria centum:
Haec longam aetatem, sanaque membra facit.
Nil Animo est humili virtute sacratius in se;
Corpus habet melius Sobrietate nihil.
Iunge puer merita haec, et cetera mille repone.
[Note: 30 ] Haec possessa tibi cetera mille dabunt.
Mille dabit Luxus miserae discrimina Vitae,
Mille dabit Vitae Commoda Temperies.
Haec tibi, pertaesus Ludibria futilis Aulae,
Ad Nicri nitidas praececini aeger aquas.
[Note: 35 ] Utere tu monitis memet sapientius ipso,
Ad Nicri haec recines carmina sanus aquas.

CARMEN XII. FESTO MICHAELIS.

QUi dicta longis carminibus, rudi
Licet Camena, mente tamen gravi,
Bonaque doctrina refertis

Usque alios moneo reverti:
[Note: 5 ] Cur ipse curro per scelerum vias
Tenore iugi? Quis superest levem.
Qui rite castiget magistrum,
Discipulis male providentem?
Exempla peccant huius in impotes
[Note: 10 ] Tenere legem, nempe ferocius
Delinquet, et plecti negabit
Qui dominum famulus sequetur.
O Christe grates tota anima tibi,
Ex universo pectore, ago volens;
[Note: 15 ] Quod ordientem laeva rursum,
Admoneas cito, adire tesqua.
Ne quis, tuo quae munere litteris
Mandamus, ipso ab tramite sentiens
Distare morum, spernat ipsum.
[Note: 20 ] Dogma tuae Pietatis almum.
Da me reverti primum itere a malo,
Quod caeca mundi gens properat retro
A calle sublimi deorsum,
Deinde alios sapide admonere.
[Note: 25 ] O Alme Iesu, pectore ne meo
Secedat umquam Spiritus, in tuum
Quo prae de divinum receptus
Fonte gregem fruor innovato.
Haec Michaeli sancta dies Chori
[Note: 30 ] Archangelorum, me renovet, Duci,
Sistatque devotum Sacratis
Liminibus reverenter Agnum.
Immense Rector, Mundi Opifex tui,
Idemque Lapsi, degeneri modo,
[Note: 35 ] Corrector et Servator, o Rex
Atque Parens hominum Supreme.
Da mente cultum me stabili tuae
Capessere almae hoc momine gratiae,

Et porro custodire in aevum
[Note: 40 ] Spemque Fidemque ratas perenne.
Date supra omnes diligere omnium
Rerum figuras, da mihi proximum
Carum instar huius semper esse
Pectoris, haut simulato Amore.

CARMEN XIII. HUMILITATIS ELOGIUM.

CETERA, quae varias hominum dominantia Curas
Involvunt, Vitia, et longis erroribus aptant,
Omnia diversis nituntur prodita ramis.
Sed radix virosa una se stirpe potente
[Note: 5 ] Subicit in numeris, mille in portenta, racemis:
Haec est purpureis innisa, SuPERBIA, pennis,
Conspicuam caelo vestem, Pavone magistro,
Ostentans, radiisque opponens fulgura Solis.
Hanc sequitur taetri iuxta chorus omnis Averni,
[Note: 10 ] Cincta Libidinibus Venus, et mala Copia Luxus.
Contra HUMILIS, Divum nitens Pietate serena,
Vilibus in pannis et vix centone resuto,
MENS, Vacuarum Umbras rerum, et fugientia ridet
Mordacis fumi rapidis ludibria ventis.
[Note: 15 ] Dic, PUER egregie, et magni Spes celsa Parentis,
Utra tibi species, placita sub imagine visa est?
An quae multiplici turgentia carbasa volvens
Circuitu, multoque auro, clarisque Smaragdis
Exornata venit, cristisque micantibus alto
[Note: 20 ] Vertice, plumigeras trahit in spectacula turres?
Vel quae compta modis faciem demittit honestis,
Non onerata auro, non tinctae fulgure vestis,
Sed pedibus nudis, et cinctu paupere culta?
Illa aciem erectam, et flagrantia lumina torvo
[Note: 25 ] Crispans intuitu, contemptrix debilis Umbrae;

Altera sollicito vultum depressa pudore,
Candentesque genas nativo tincta pyropo?
An dubium est multis decorata monilia gemmis,
Erectumque albae collum meretricis, et acres,
[Note: 30 ] Inter se audaci certantes lumine, ocellos,
Caesariemque decoram, et celsum in vertice conum,
Purpureosque humeros, et eburnea pectora, et, inter
Praetenues nebulas lucentes molle, papillas,
Quaeque alia haud denso sub tegmine condidit, artes
[Note: 35 ] Omnibus explorans numeris, Erycina, placendi:
An dubium est isthaec iuvenilem flectere senum,
Contemptam ut nullo in pretio, censuve, locove,
Mentem habeat Humilem, et neglecti corporis artus?
Huc adeo exemplis hominum Fortuna recurrit
[Note: 40 ] Innumeris, ut lapsa levis fulgore superbo
Deliret Formae, nec fata latentia cernat.
Ast ego te Diae servantem Oracula Vitae,
Longe alios census, puer o dilecte, docebo.
Nempe licet pretiis rerum, non vilibus umbris,
[Note: 45 ] Iudicio niti stabili: nempe omnis ab alto
Deicienda venit, soliumque, SuPERBIA, fallax
Compositis Animi cedet tibi moribus ultro.
Hunc quem prima tuis Crinem male iactat ocellis,
Non domina est huius, nisi quatenus, improba, fur est.
[Note: 50 ] Nempe, iacens triviis, illum Calvaria quondam
Foeda tulit, rasumque isthinc, variabile monstrum,
Astruit ingenio, fla ventem scilicet, atro.
Tolle modo hanc nexo retinentem circite cirros,
Fibula ubi exempta est, patet en niger horror in auro!
[Note: 55 ] Ipsa super niveo quae splendens, gemma, nitore
Absolvit galeam, nihil est nisi debile vitri
Fragmentum veteris, Chimica modo fraude recoctum.
Proice humi: Iam rupta vides ut fragmina circum
Dissiliant. Pariles servare monilia cernes
[Note: 60 ] Divitias, grandesque inflexis auribus alte
Pendentes lapides, et quicquid Lucis in illa est,

Ipsum etiam, immani quod pondere sustinet, aurum
Mentitur specie flecta decus: Impia dudum.
Instruxit fastus falso tinctura metallo.
[Note: 65 ] Succuba uti verae pretium mentita figurae
Materies, turpi corradat vile lucellum.
Vafritie, pascatque oculos fulgentibus umbris.
Cetera quid longis opus est evolvere dictis?
Omnia vel sunt vana, bonos fingentia cultus,
[Note: 70 ] Vel furtis quaesita, latrociniisque potita,
Corporis externi quos dira Superbia comptus
Instruit, et captis spectandos mentibus offert.
At si cladem intus penitam, putresque medullas
Inspicere, et caecos posses lustrare recessus,
[Note: 78 ] Immanem in turpi spectares peste mephitin.
Nec tamen hic fraudum stat finis, in ipsius altas
Mentis agit latebras dirum, vis morbida, virus.
Hic vitiorum ingens rimanti vena pateret,
Innumeri scelerum fontes, stirps longa veneni;
[Note: 80 ] Unde genus commune hominum furor inficit exlex
Ferre Deum contra sceleratas denique dextras.
At Regina Humilis, nulloque ornabilis auro,
Non gemmis, fucove potens, pudibundaque figens;
Lumina humi, decorisque sui, ceu nescia, tectrix,
[Note: 85 ] Caesarie mitidam nullo temerata colore,
Incedit placidum, nec Castos frangit ocellos,
Illecebrasve serens, vel ad oscula lubrica nutans.
Hanc ubi non caris exutam vestibus olim.
Impositam caelo, Christo moderante, videbis,
[Note: 90 ] Omne supra exemplum pulchros miraberis artus.
Ipsa etiam interius felicibus abdita fibris,
Nil nisi suave ferunt vivo, penetralia, fructu.
Mens animi penitus Virtutum exercita cultu
Grata Deo, sanctisque hominum bene grata catervis,
[Note: 95 ] Virgineas pascit, caelesti nectare, curas.
Hanc tibi, care Puer, non ulla licentia Luxus,
Non trepido eripiant Timor, aut feralis Enyo.

Nempe viam excelso docet hoc te prendere Olympo,
Perque Dei sequi in alta Deum fastigia Vitae.
[Note: 100 ] Nam Pater Omnipotens, cum prono cuncta favore.
Condita amet, fixasque vias, sacrosque meatus
Ordinibus certis designavitque deditque,
Utilibus vitae numeris, ut singula privis
Apta modis cursum traherent ad candida calcis;
[Note: 105 ] Exosus fastum procul, et superantia metas
In facinus celsae, deliria mentis, abusu.
Nempe sibi servans cum maiestatis honore.
Imperium in cunctos aequabile: nemo IEHOVAE,
Praescriptum excedat divini limitis orsum.
[Note: 110 ] At qui se clauso contractum margine Vitae
Intulerit sibimet, seque agnoscendo, Monarchae
Vexerit in laudes, humili Pietate placebit.
Contra infrene tumens, seque ipsa, Superbia, maior.
Auctorem sequitur Stygiain declivia dirum.
[Note: 115 ] Cuius ubi cepit fastus Violentia mentem.
Sidus ab excelso fulgens Clarissima Sole.
Lumina deposuit, cumque atrae Turbine Sectae,
Mille malis Sociis Erebi descendit ad Umbras.
Nunc inhians hominum culpis, vix crimine quoquam,
[Note: 120 ] Plura virum in tristem deturbat saecula noctem,
Quam quibus invisas male sana Superbia fraudes
Obicit,et nex os rerum splendoribus aufert.
Mille mali species et vix vitabile texunt
Retia opus=pronique pedes sua damna requirunt.
[Note: 125 ] Nam quodcumque operis celeri proponis agendun
Corporis, aut animi tradis virtute parandum,
In latus avertit de vero plurima fine
Ambitio, placitura tuis ut facta triumphis
Consumant pretium, Vitamque in flore trucident.
[Note: 130 ] Sic, ubi proposito secedunt pectora voto,
Error opus vesanus habet, vis vana laborat
Ingenii, cum se solido subtraxit ab usu,
Rumorumque umbras, et vulgi mobilis auram.

Plausibus inquirit vacuis. Scena improba dudum
[Note: 135 ] Clausa, Voluptates spectandi excludere iussa est,
Cum Pietas, sata Luce Dei, foedissima Noctis
Munera delevit superans cum pestifer angvis
Turpe fremens, variis maculata monilia squamis
Exuit, et foedam posuit cum flore senectam.
[Note: 140 ] Prisca superstitio, externis male credula fucis,
Larvasque Lemuresque, et mille vocabula Dirae
Mortis, inemenso coluit sub fasce Deorum.
Stagnabant humani actus Vitia omnia, Curae,
Et Morbi, Vanique Sales, Lacrimaeque dolique.
[Note: 145 ] Numinibus: Sic turpe dabat rationis acumen.
Infidus Satanae non iam reparabilis error.
Nempe humilis dum Diva fugit, dum quaerere rectum
Intra se nescit, decepta Ferocia, pignus
Sidereae Mentis, Verique ignobilis Orbem.
[Note: 150 ] Tum, quicumque sagaci animo, vel robore dextrae,
Fortior, insigni superabat nomine plebem,
Divorum infando se constituebat honore,
Cultaque de privis derivans signa suorum
Auctor Imaginibus, longum tradebat in aevum.
[Note: 155 ] Coniuge cum magna, serieque potente Nepotum
Iam Deus, et totum divos sparsurus in Orbem.
Non aliter Chaldaea manus cum, Principe Belo,
Edomitis Asiae late regnaret in oris,
Ipsum animo Regem superis addebat, et ultra.
[Note: 160 ] Degenerem patrio sobolem venerata decore est.
Sic Phariis scripsit Memphis sua numina quondam
Regibus, et cultus formis celavit opertis.
Nunc quoque quas miris evolvere docta laborat
Posteritas chartis, simulacraque credita rebus,
[Note: 165 ] Enarrat memorans, veteris ludibria Mundi.
At pollens animi, caeli con vexa replevit
Numinibus fictis, et sidera cuncta suorum,
Graecia, sub titulos Procerum, sine fronte, redegit.
Gens levis ingenii, gens nullis utilis ausis,

[Note: 170 ] Quam nova non-stabili sibi quaerere corde pericla;
Nullo firma loco, nullo non tempore frangi
Impatiens: minimae iactatrix maxima Laudis.
Cuius ab obsequiis, fictae et fuligine larvae,
Se quoque non aequo, Gravitas Romana, labore.
[Note: 175 ] Stultitiae abnormi solio inclinavit ab alto;
Et iuvenes cum passa suas invadere habenas,
Insignem prisca sprevit Virtute Senatum,
Mollis adoravit prono dia demata vultu
Semivirum, Pudor Antiquo Luctusque Catoni.
[Note: 180 ] Huius ubi in partes dirupta Potentia binas
Secessit, Graioque apicem submisit Adoni,
Auxerunt vitiis vitia infelicia mores
Trans mare mutati, proque aptis cultibus ingens
Nata superstitio confudit sacra profanis.
[Note: 185 ] Non aliter quam (dicta velut modo tradita servant)
Purpureus quondam tenebris se Lucifer atris
Damnavit fastu, superumque amisit honorem.
Par similisque Deo cupiens, nunc auctor habetur
Cunctorum scelerum, nec spes super ulla Saluti est.
[Note: 190 ] Sed Proceres castos Christi clementia, Verum
Restituens homini, nulla vi mentis abuti,
Robore non regnorum, aut magni corporis usquam
Commonuit: norint [Reg: noverint] omnes sub Rege Tyranni
Imperium omne Deo verti, qui desuper ultor
[Note: 195 ] Imminet in fandis, et praemia moribus addit
Iustificis: humiles illi submittere Curas,
Auctorem venerari altorum debet honorum,
Quisquis ab his alios regit, et se discit in illis.
Omnia Virtutum complectens Nomina Sanctae
[Note: 200 ] Solius in Laudes Sophiae Demissio Mentis
Regnat, et humanis Superum Regem admovet aris.
Ille potens patrio super omnia condita Regno,
Tam facilem lapsae se Conditionis Amori
Praestitit, ut servi sub schemate Templa veniret

[Note: 205 ] Ipse sua invisens, praedicti in Temporis ortu.
Huius consilium est, huius mandata papyris
Condita divinis, solum super omnia rerum.
Regnaturum HUMILEM solia, almi exempla secutum
Principis. In terris quicquid paretve regitve.
[Note: 210 ] Abiciat fastus, frangit Deus omne superbum;
Mite Piumque levat. Virosa Superbia primos
Eversura patres, plenumque Nepotibus Orbem,
Persuasit miseris mali immedicabilis usum.
Omnia sunt huius deiecta Palatia monstri
[Note: 215 ] Ridiculis furiis, vanaeque tyrannide larvae.
Nam quid homo nisi pulvis, et aerumnabile textum
Corporis, in ter mille patens discrimina vento
Cuilibet? Et vafris spirans immania technis,
Ambitioni audet vecordi exponere Vitam,
[Note: 220 ] Ut bacchetur ovans in leti currere fauces,
Sanguineo fremitu sua se in mala fata deorsum
Praecipitans, Erebi expansis petere abdita velis?
Nocte ubi in aeterna, procul a Pietate Iehovae,
Auctorem scelerum, Tormentorumque magistrum,
[Note: 225 ] Perpetuis pascat, morte haud moriente, luelis!
Alme parens, da nosse tuos, da credere miti
Iussibus ex animo; subiectoque omnibus aeque.
Fratribus hic animo, sic hos enare tumultus
Temporis exigui, tecum florente corona.
[Note: 230 ] Perpetuis cincti tandem ut vivamus in astris.

CARMEN XIV. ERUDITIO TEMPORUM, CUM GRATIIS.

POstquam prisca Deum rupit penetralia Turbo
Barbariae, Geticisque effusi sedibus hostes,
Aureaque, et nullo studia incestata metallo,
Fuderunt dispersa solo; Sol clarus avitae

[Note: 5 ] Regna Vetustatis, Lunae cum luce reliquit,
Noxque per alta Virum tendens monumenta priorum
Infandas tenebras, scripta indignissima feto
Perpetuas partim delens detrusit in umbras,
Partem infelici mergens, Oblivio, ponto,
[Note: 10 ] In longis tenuit, vix expediunda, latebris;
Unde, velut diro tabularum rara superstes
Naufragio series, nostro nunc tempore demum.
In veterum decora annorum, priscosque eresurgit
Scriptorum, amissos dudum, chorus omnis, honores.
[Note: 15 ] Non adeo Latiis velox Victoria rerum,
Constat in exuviis, revocatque in Lumina Libros
Ausoniae Procerum; sed trans mare laeta cucurrit,
Hellados infelix fatum mutare parata;
Unde tot eximiis rediit decorata Sophorum.
[Note: 20 ] Relliquiis, ut mersa situ, carieque sepulta,
Omnis ab antiquo se disciplina Senatu
Tradendam, Europae cathedras dispergat in omnes.
Nec sic Cura virum, nec eo obice gloria mansit
Fessa semel victae, Clementi Numine, noctis:
[Note: 25 ] Ipsa Palaestinis in sedibus, Orgia vitae,
Caelestes legimus Libros; neque Doctor Hebraea.
Voce deest; Chaldaea patent mysteria Linguae,
Et Syriae voces, Arabique Idiomatis Usus.
Sunt etiam Persae qui gnari dicta loquelae,
[Note: 30 ] Hanc aliis, docti, discendam ponere gaudent.
Immo adeo Europae Proceres, stirps optima Divum,
Mercibus ut lato convectis orbe fruuntur,
Sic Orientis opes, et Limitis Omnia dona.
Occidui, Septemque Trionibus edita, et Austro
[Note: 35 ] Scripta legunt, mandata libris: Ea Gratia fulsit
Antiquis optata, sed haud sperata, parentum.
Temporibus nostris; Iamque ipso a puberis aevi
Introitu, felix ut quemque afflaverit astrum,
Egregium, at lenta, Scriptorem, tabe macentem.

[Note: 40 ] Eripiet tenebris, Puer, immortalia cingens
Serta suo capiti. Nam dum Pietasque Fidesque,
Relligioque potens animi, Ratioque, vigebunt;
Non dubium est cum Luce aevi, cum flore, vetusti,
Hos quoque qui caecis captos Heroas ab umbris
[Note: 45 ] Asseruere die, fruituros Luce perenni.
Si quis enim Linguarum honor, et reverentia Librum;
Tam humanae scripta est Sapientia Curae,
Quam qui divini tractant mysteria Regni,
Posteritati aderit, certa ut sunt fata, suturum:
[Note: 50 ] Nulla dies umquam Sacros Vatesve Sophosve
Plausibus eripiet Famae; cumque omnibus istis,
Qui docili studio, mille altis obruta mendis,
Mille sub obscuris latitantia sensa lituris,
Produxere almi Radios in Solis apertos,
[Note: 55 ] Abstersisque suo maculis studuere nitori
Reddere, ut a cunctis possint scribique legique.
Hic alia ex aliis ducens primordia linguis,
Inque alias alios gaudens devertere voces,
Nil intentatum, nil linquere, certus, inausum,
[Note: 60 ] Restituit priscis numeros concentibus aptos,
Expungitque nothae delens deliria crenae:
Ille sagaci animo componens Graia Latinis,
Obscurosque situs, atque aerumnabile pondus
Barbariae emundat purgans. Patet Omnibus altae
[Note: 65 ] Tota Vetustatis Series: sunt qui ungvibus albis
Cuncta tenent, quaecumque omnis fuga condidit aevi.
Nos tot in innumeris Librorum milibus, in rem
Producenda suam, nec litterula una fefellit.
Mira Virum ingenia, et veterum maiora Tropaeis;
[Note: 70 ] Qualia nunc etiam portenta, carentia monstris,
Novimus in nostri florere perennia saecli
Ornamenta, dehinc sero celebranda Nepoti.
His Pater, a celso donorum expensor Olympo,
Iudicium caeleste dedit: capit omnia fervor

[Note: 75 ] Igneus, et veros Discretio mittit in usus.
Non hos sacra Patrum Latio, et sermone Pelasgo,
Scripta latent, ritus veteres, et nobile dogma.
Salvificae Fidei, puris dare cultibus adsunt,
Erutaque obscuri de nocte Sophismatis, orsa.
[Note: 80 ] Enarrare Dei, Lucique reducere perstant.
Summe Parens, tibi poplitibus fit Gratia flexis
Humani generis, per climata reddita Mundi,
Qua se Musarum, te Principe, nobilis oestro
Multiplici extendit series. Te maxima rerum.
[Note: 85 ] Agnoscit Pietas, Fontem Auctoremque bonorum.
O Cunctorum Auctor, sed et huius muneris; Inte
Fac redeant tua dona, tuum celebrantia Nomen.
Nosque etiam hos inter Proceres qui scribere nostros
Iussisti titulos (nec enim vis Lucis honorem.
[Note: 90 ] Deicere in tenebras, aut Noctem inducere Soli)
Care Parens da cuncta tuo sic cedere nutu,
Gloria ut inde tua atque hominum pia corda iuventur!

XV. HYMNUS SS. TRINITATIS.

QUid trina caeli machina
Triplici canore fulgidos
Exercet astrorum choros?
Quid trinus Orbis accinit?
Quid triplices mundi incolas
In tanta raptat iubila?
Phoenica quis triplicem iubet
Iterare inauditum melos?
Quis tres Camenarum lyras
Concentus accendit novus?
Cur trina Seiren dulcibus
Ubique carminibus sonat?
Cur Solis ales lucidi
Ter nunc Eoum praecin
Cum nulla noctem sidera
Abire plenam dictitent?
Quo triplicis partes simul
Hominis ter exsultant mei?
Cur iubilante Spiritu
Mens atque Corpus subsilis.
O nox profunda, o Noctifer
O taetra caligo, gradu
Recede contento ilico,
Tenebraeque diffugiant graves.

Crassis in umbris lucida,
Vigilantibus sub pupulis
Sub pectoris oculis nitens,
Caelestis in gruit dies.
Dies corusca se ingerit
Animae precantis carmini:
Abi, molesta factio,
Nugaeque mortalis luti.
Quis illa, quae dies, venit?
Fulgetra quis micentia,
Ab axe, Apollo, splendido
Agit in tenebras terreas?
O Fulgor immense! O nitor,
Aequande nullis ignibus!
Quid mille ad istum Sidera,
Quid mille Soles luceant?
Ter mille si mundi forent,
Et quilibet ternis queat
Ardere Phoebi curribus,
Flammaque ter culta magis:
Mille simam nec omnium.
Sufficiat in partem nitor,
Florentis huius luminis,
Quo nos beat praesens dies!
Vis scire quae lux ingruat,
Quis ille tantus, tam potens,
Tam cuncta superans lumina,
Adstet precantibus, dies?
Cum prima roscido pede.
Aurora producet iubar,
Caelumque, nocte prodita,
Titan serenus induet:
Lux TRINITATI dedita,
Dicata Trino et Unico,
Procedet in mundum dies,
Toto favente Numine.
O quae propago terrea.
Durabit in lucem hanc! quis o
Homo natus hanc feret diem,
Nec obteretur fulgure?
O Christe Iesu, qui tuum.
Sancto Prophetam tegmine,
A morte tali vindicas,
Hos mitis in oculos veni!
Da vultus immensum decus
Moriturus iste sufferat:
Ut in tuas laudes potens
Animus quid acceptum canat!
O summa rerum Trinitas,
Mysteriorum maximum,
Sanctissimum et sacerrimum,
Tuos Sacramentum doce!
Ut Maximus rerum sator
Sit unigeniti Filii,
Aeternus Aeterni, procul
A Tempore et Loco, Pater!
Ut Sanctus uni Spiritus
Accedat in binis Deo,
Sicque Alma constet Trinitas,
Nec pereat Unitas Dei!
Quis ista mortalis capit?
Quis credere humanus valet?
Et hoc tamen Sacramine.
Salvifica consistit Fides.
Ratione qua tandem? Iube.
Ratio recedat improba.
Ubi Christus, ubi Pater est, ubi
Sanctissimus Paracletus:
Nulla ibi sit exputatio,
Numerive rectrix regula,

Nec sensus, aut sollers rei,
Per puncta, comprehensio!
Quid dicis? Exsensam iubes
Silere mentem, et credere,
Dotata cur tot desuper
Est ergo donis a Deo?
O stupida, caeca, debilis,
O crure utroque claudicans!
Hoc Angeli mysterium
Sciunt, sed haud intelligunt.
Archangelorum fulgurans,
Visoque perpetua in Deo,
Nec ista vel minima potest
Ex parte, vis apprendere.
Dic orba lucis natio,
Dic hospes in rebus tuis,
Imaginis dic caelicae
Amissione ignobilis:
Quis verbo, et unico polos
Terramque, pontum, et aera,
Quis condidit nutu, quis est,
Qui condita omnia dirigit?
Hic ille se talem tibi
Iubente monstrat Gratia,
Ut, creditis magnalibus
Eius, perenne floreas!
Ut cum beatis Mentibus
Aeterna carpas gaudia,
Ratione quae victa, Deo in.
Fide dederunt Gloriam.
Hic, o homo effossis opus
Erit oculis mortalibus,
Cerebri ut penetral abditum.
Capiat Salutis fulgura!
Glaucoma quid curas tuum?
Quid caecitatis aestimas
Tam densa dirae obstacula?
Credendo conspicies Deum!
O Luce Maiestas tua.
Triuna, nostra pectora,
Ex hoc potita momine,
Tibi assere aeternum in diem!

CARMEN XVI. IOANNI BAPTISTAE

QUem te, summe Virum, quem, summi Praeco IEHOVAE
Talthybium ingentem, atque ingentia iussa ferentem,
Horrentem saetis, et olentis pelle cameli
Indutum, procul a cultu, in silvestribus oris,
[Note: 5 ] Humano, procul a luxu, solumque rudemque
Urbanorum operum, iuxta Iordanidos actae
Saxosos scopulos liquido rem fonte gerentem,
Aspicio? Quisnam ille decor? quae splendida virtus,
Agresti e pastu, tenuisque e rore cicadae,

[Note: 10 ] In tantos iuvenem immanem te roborat ausus?
Tune ille, ille potens manibus descripta Tonantis
Officia in tabulas, mundumque tenentia Legum.
Vincla vetustarum tot retro firma per annos
Solvere, et in proprio praesentem ostendere Templo
[Note: 15 ] Servatorem hominum? Tune intemerabilis Agni
Os monstrare manu coram, testemque mereri
Divinorum Operum caelorum ex arce Columbam.
Hac pompa, his potes induviis? miracula fando
Talia quis cepit, quis scriptis condita legit?
[Note: 20 ] Regnatorum ingens numerus, ter mille tyranni,
Purpureique Duces, ipsa alti Regia Olympi
Militia, inflexis genibus procul undique adorant
Enduperatorem [Reg: Imperatorem] Dominorum, hunc prima propago
Eminus adspexit venturum in saecula certo
[Note: 25 ] Tempore Adamigenae sobolis, sua regna tegent me.
Seque humili celantem habitu, tu prodere perstas;
Teque, DEI Heroem, quo femina nulla priorem.
Concepitque utero, fuditque in tempora, Vatem.
O nimium dilecte Deo, cui Silva palustris,
[Note: 30 ] Cui deserta iuga, et sterilis proscenia ripae,
Aularum auratos postes et gemmea vincunt
Vestibula, impositasque excisis rupibus arces,
Ut nova se in veteres demittens Gratia culpas
Te praecone patens, te tantarum indice primo
[Note: 35 ] Sacramenta daret rerum populoque Patrique.
Abramidum, Spes unde Orbem dispersa per omnem.
Gentibus erigeret certae Vexilla Salutis.
Salve magna Dies, te, Christo vindice sospes,
Natalem intueor post quina decennia primam.
[Note: 40 ] Unde in gens cordi subit exsultatio, seque.
Tota Deo, mens, tota Deo rescribit ovantem.
Tot meritis; quodque hac lacrimarum in valle dierum
Restabit, dicat ingenti super omnia Voto
Christe tibi, cupida exsolvi et te visere coram.

[Note: 45 ] Tuque meae pars magna animae, quem dotibus altis
Mille viros ultra mactavit Gratia Christi,
Lipsiaci decus egregium, RIVINE, Lycei;
Posteritas quem grata manet, Semonibus olim
Quem procul aethereis, gradientem passibus aequis,
[Note: 50 ] Gloria componet Studiorum Heroica cultu,
Tu, RIVINE, fave. Longe clamosa recedat
Invidia, et proprio frendens intabeat aestu.

XVII. CONFESSIO.

QUantula res, Fateor, puro cum corde profari?
Conciliat superis haec tamen una homines.
Confiteor, dico, non est res, dicere, longa,
Nec gravis, et nullo dicta molesta modo.
[Note: 5 ] Verum infelicem censent hunc saecula, qui se.
Submittens hosti, cogitur ad Fateor.
Ergo sit haec eadem nobis quoque Regula, nec iam
Hoste Deo, FATEOR dicere, fiet opus.
Est Pater, est Dominus: non ulla est gratia maior;
[Note: 10 ] Ante preces primas, summaque verba, favet.
Immo hominem ne qua dubitandi occasio pulset,
Cum subeat iudex quis sit, et unde reus.
Mira fides dicto, linguam neque verba sequuntur,
Haeret et in medio Vox gravis ore mihi.
[Note: 15 ] Sed tamen intra animum Confessio regnat herilis,
Sentit et internos Mens operata Deos.
Ante reum absolvit, quam confitearis, Iova;
Cogitet hoc unum cor modo, Confiteor!
Cogitet, atque isto pascat sua viscera sensu,
[Note: 20 ] Sang vine quod Christi crimina cuncta obeant.

[Gap desc: illustration]

CARMEN XIIX. AFFLICTIO, MEDICINA EST.

QUid inquiete verberas cor impetu,
Inanibus studens logis,
Quibus sub alta Mentis Igneae iuga
Pericla Sortis exigas?
[Note: 5 ] Videtur istud hoc, quod accidit tibi,
Deo volente, momine,
Supervenire cuncta, peius ut malo
Nihil tuo sit uspiam?
Fatemur, hercle, resque poscit ipsamet,
[Note: 10 ] Sit hoc ne gare nemini:
Sed ad piacla cum refers gradum tua
Iuventa quae ferox facit,
Ut anteacta conferas sequentibus,
Statera ne quid elevet;
[Note: 15 ] Malum quod ipse voce nominas gravi,
Et esse pessimum putas,
Id a favente rebus oppido tuis
Deo tibi dies tulit:
Ut elavetur impiae luis fluor,
[Note: 20 ] Ab altum hiante vulnere,
Perenne putris, haudque te sui sinens
Nitoris esse compotem;
Sed inquinante pure corpus obruens,
In omne lapsibus scelus.
[Note: 25 ] Perit perenne, cumque Daemonum nigra
Cohorte Tartarum petit,
Nisi medente sub dolore tollitur,
Favente per Crucem Deo.
Nec interesse tu putes, manu Pater
[Note: 30 ] Adesse qua velit tibi.

Acerba si videntur esse pharmaca,
At esse scis salubria.
Habet brevis quid ille comparabile
Perennibus bonis Labor;
[Note: 35 ] Quibus parata, sustinentibus bene,
Salus, probatur a Deo.
O Alma da Fidem mihi tuam, omnia
Necans caduca, Gratia:
Ut ille solus imperet mihi, cui
[Note: 40 ] Redemptus, et Sacer eluo.
Quia omne terreum, omne quod perit, nocet
Timentibus lues suas:
Iuvat sed omne quod perennitas habet,
Fidem Deo suam applicans.

CARMEN XIX. NEC DIVES, NEC PAUPER.

HAec quoque de vestris non parva favoribus Aura est,
O Pater, o Animae Spesque Salusque meae:
Quod trepidum in tenebris, humani et sordibus aevi,
Sublevat hac etiam me ratione, Charis.
[Note: 5 ] Ut procul exstantem, et mihi vulnera caeca minantem,
Divina, scopulum, dexteritate premat.
Nempe quod obscura palanti nocte per umbras,
Scrupeus est molli qui, lapis, exstat humo.
Hoc miseris Aurum est mor talibus, addita pestis,
[Note: 10 ] Copia cum fructus larga videre negat.
Fasque nefasque eadem bacchanti in nube putantur.
Excusant Vitii Divitiae omne genus.
Donec ad obscuram-visu, Lux perdita, rupem
Impulit, et rupit, Forsin opina, pedem.
[Note: 15 ] Ilicet omne retro facinus cum Sole patescit,
Abstulerint usum cum Rationis, Opes.

Contigit hoc paucis: Vilissima turba ruentum,
Non convertendis sensibus, ima petit.
Perdita cum res est, et Luxu exstincta Cupido,
[Note: 20 ] Iam peragunt partes Ira dolorque suas.
Paenitet incassum, quia consuetudine longa
Naturam ex usu Tisiphonae a parit.
Hoc inhiat, quod abest, rapiendi dira libido;
Nec finem in cumulis pauper avarus habet.
[Note: 25 ] Quod tenet, hoc perdit; quod perdidit, improbus ardet;
Usque aliis inhians perditus, atque aliis.
Poena homini exsenso est sua prendere vota, nec audet
Corporis effrenem mens cohibere famem.
Hoc etiam raris (o Sors data laeva!) potentum
[Note: 30 ] Tempus, et errorum copia longa dedit,
Casibus ut sese communibus addere norint [Reg: noverint] ,
Nec cupiant magnis dicere iura Diis.
Hinc quoties fatis venit hora vocantibus exlex,
Improvisa altis mors stetit in foribus.
[Note: 35 ] Omnia quae cura mecum perpensa sagaci,
O Pater, o Animae Luxque Salusque meae;
Prona tibi flexo cum poplite pectora sistunt,
Et grates ima reddere mente iubent;
Prisca quod Herois divini Oracula servans,
[Note: 40 ] Me media dederis posse venire via.
Scilicet ut nimii mihi copia ponderis absit,
Nec desit numeris portio iusta suis.
Ne male consiliis animum seducat egestas,
Commoda, maiorum, pabula, more inhians.
[Note: 45 ] Unde procul curasque et inanes temno dolores,
Nec turpi luxu fervere corda sino:
Sed medio incedens per pinguia et invia passu,
Divitias Domini nocte dieque cano.
Hanc mihi, io, sortem, cum sorte haec pectora serva,
[Note: 50 ] Christe, tua ut certo tramite signa sequar.
Plena licet circum sint cuncta tumultibus atris,

Ventique et saevi marmoris arma tonent.
Nulla tamen candente via me nubila turbent;
Nec metuam Satanae, nec metuam iram hominum.
[Note: 55 ] Sim tuus, ut meus es. Sed Spiritus auctor ab alto
Roboret infirmum, per vada caeca, pedem.
Nil habet in sese, nisi recti, Mundus, abusum:
Terrestres terrae in culta premens oculos;
Hinc fugit omne bonum, atque obbrutuit omnia ad illa,
[Note: 60 ] Sensibus externis quae potiora videt.
Dira Venus praesto, praesto est Bellona, Furorque
Martius, atque Auri, peior utroque, fames;
Ambitioque excors, et surda, cupidine pompae,
Caelestes animo figere, Fama, notas.
[Note: 65 ] Milia sic hominum ter mille feruntur ad Orcum,
Cum nec centum ipsi sidera visa petant.
Tu miserere, Pater: quod enim tua Gratia non dat,
Non habet hoc in se, non, homo, habere cupit,
Quod si adeo certum est reliquos properare deorum,
[Note: 70 ] Stet tuus in vera grex Pietate, Pater.

XX. Ex Cap. II. ESAIAE, CARMEN, Scripsit Annorum XIV,

IESAIAS fata haec Solymes Iudaeque videbat
Amosides, tabulisque memor servanda ferebat.
Temporibus rerum extremis, mons iste IEHOVAE,
Cuius in exiguo posuit Sacraria colle,
[Note: 5 ] Celsior ex surget cunctis, veroque superbus
Tramite, magnorum premet alta altissima montium.
Ilicet extremae gentes, populique profani,
Certabunt sanctis, sacratum escendere collem,
Inter se laetis miscentes gaudia dictis:

[Note: 10 ] Certemus cursu sacratum prendere culmen,
Ut Domini SIHON leges discamus ab ipso,
Errorumque vias fatuorum quisque relinquens
Sera salutifero figat vestigia Templo.
Ex SIHON etenim progressa potentia Legis,
[Note: 15 ] Ex Solymis Domini procedet amabile Verbum.
Iudicium ipse illac in tempestate remotas
Proferet in gentes, ignaraque saecula Veri
Iudicio inviset, castigabitque favente.
Tum gravis in placidum gladius liquefiet aratrum;
[Note: 20 ] Martia, restantum metere arma assueta virorum,
Hasta metet Cererem melius: non usus in hasta,
Non erit in gladio; placida regnante quiete,
Optata inter sese agitabunt otia gentes.
Bellica non usquam quaerent certamina palmas,
[Note: 25 ] Nec rudis instituet tironum examina campus.
ISACIDAE, properate, viam lucemque IEHOVAE
Sectemur reduces tenebris, et nocte viarum.
Abiectum, ISACIDAS, genus aversaris, Iova,
Et gentem tibi sanctam a vultu reicis almo.
[Note: 30 ] Causa est: Non Oriens, non illos saecla Philistim
Peccando exsuperant; quin exsuperantur ab illis.
Tanta peregrinae sobolis prognata caterva est,
Sortilegumque, dies qui vana ad momina ductos
Ominibus signant, stupidis, ratione repulsa.
[Note: 35 ] Auri vi oppleta est, argenti pondere pressa,
Thesauros, numeri expertes, vix terra ferendo est.
Exsultant ab equis, glomeratoque ordine curruum,
Innumero insultu tellurem auriga fatigat.
Explerunt urbes fictis, procumbere prompti,
[Note: 40 ] Numinibus; Proceres et plebs furiata feruntur
Consensu in facinus; manibus quae ficta suismet
Non nescire queunt, stupidissima natio, adorant.
Non dabit impunem his veniam spectator Iova.
Ite petras subter, vosque ultro abscondite caecis

[Note: 45 ] Antrorum caveis, Domino veniente tyrannos
Destruere horrentes, in maiestate tremenda.
Ebria cuncta malo quatientur lumina fastu,
Ex celsos humili mutatos sorte videbis.
Solus in hoc Dominus erit altus tempore Rector.
[Note: 50 ] Nempe dies aderit Domini, lux magna Iehovae,
Cuncta super fastosa: ut cuncta ex celsa premantur,
Cuncta superba ruant, elataque cedere discant.
Procerae Libani Cedri, quercetaque Basan
Procumbent terra, mons omnis et altior Ocris
[Note: 55 ] Culminibus pronis humiles descendet in agros.
Praecelsae turres, murorum immania saxa,
Velivolique maris sulcantes aequora moles,
Quaeque laboratis humana industria textis
Laudibus ingenii evexit, contempta iacebunt.
[Note: 60 ] Ipsi etiam Reges, omni cum robore et arte,
Plorabunt deiecta alti fastigia census,
Solus ut emineat, solus Deus undique regnet,
Cunctaque subversis calcentur ut Idola fanis.
Tum petere humanos proceres sine more videbis
[Note: 65 ] Speluncarum aditus, Maiestatisque timore
Divinae, obscuros petrarum intrare recessus.
Cum Pater Omnipotens aderit vi Iudicis Orbem
Discutere immensum, pollens ultricibus Iris,
Quisque sui tunc proiciet simulacra furoris,
[Note: 70 ] Auroque argentoque efficta altaria Divum,
Et turpes latebris statuas abscondere perget,
Quas, ut adoraret, sibi fecerat impius auctor.
Desinite ergo hominum vanos ambire favores,
Qui cum sint aliquid hodie, vel et esse putentur,
[Note: 75 ] Cras, specie amissa, vix sola cadavera servant.
Nemo etenim vestrum novit, quo gloria censu
Humani generis constet penes Omnipotentem.
Haec ego bis quinis advivens quatuor annos,
Indocilis latuisse puer, sed sic quoque mundi
[Note: 80 ] Contemptor, facili poteram lusisse Camena.

[Note: 80 ] Clamabant torvi, contracta fronte, magistri:
Excutite huic calamum, Vitam Puer auferet ipsi
Nempe sibi, invigilans nimio fervore Poetis.
Verum ego praeveniens animis velocibus omnes,
Aetatisque moras, primaeque pericla iuventae,
[Note: 85 ] Instabam amplectens Clio Cliusque Sorores.
Et iam non toto Psaltae sacra Carmina mense
Utcumque in numeros Lyricos inclusa tenebam,
Non ut magnum aliquid mihimet fecisse viderer,
Noxia sed studiis ita ut otia longa caverem:
[Note: 90 ] Otia, quae plures pessum, quam bella dederunt.

CARMEN XXI. AD CHRISTUM. Dissolvi cupit.

INvicta dum pectus meum
Vis Spiritus Sancti tegit,
Trepidamque mentem maximi
Virtus Paracleti regit:
Pericla cuncta temnimus;
Fiduciam, fixam polo
In utrumque servantes latus,
Restamus omni turbini.
At cum superna gratia,
Ob scelera nos perennia,
Saeclique cultum, deserit,
Horremus indignis modis.
Non folium in ulla est arbore,
Quod non tremorem duplicet,
Quoties Favoni flatibus
Austrive tactum inhorruit.
O Christe, miserator Deus,
Tandem dierum in saeculo
Videre fac finem malo,
Et ad te abire fervidum.
Non fulgor auri flammeus,
Non albus argenti nitor,
Non me corusca gemmei
Fulgetra percellunt chori.
Non Ambitus, non Gloria,
Non Fama, non Laus ingeni,
Non robur aut Virtus capit,
Non nobilis lux stemmatis.
Mortale quod desiderat,
Per saxa, per flammas, genus,
Id omne dudum displicet,
Et mente semotum est mea.
Solum, unicumque, mi placet,
Votum unum et unicum appeto,
Solum unum et unicum omnibus
Votum antepono optatibus.
Ah! cur morantur hanc mihi
Mea membra vim desideri!

Cur non sequuntur hoc die,
Momento in hoc, Votum meum!
Discupio solvi hoc carcere,
Discupio proficisci ad Deum,
Abire discupio hinc eo,
Datur unde nulla regressio.
Non ut malignorum agmina,
Quos dia damnat Ultio,
Aeternum ut in stabulis Stygis
Perennia ferant tormina:
Sed ut piorum concio,
Post mille mundi et complicum
Ex hausta, tandem ad caelites,
Odia et pericla, transiit.
Quam nunc Abrahami in sinu
Solatur alma Trinitas,
Lacrimisque detersis iubet
Gaudere, Christus, perpetim.
Hic Patriarchae, Principes,
Reges, Prophetae, Iudices,
Innumera Martyrum cohors,
Aeterna cantant carmina:
In mentium tali choro,
Tripudiisque pectorum,
Ut nulla cogitatio
Par aliquid assecuta sit.
O purima exsultatio;
Nitidissimorum iubila o
Concentuum, in Laudes Dei,
Quales Paracletus iugat!
Quid mundi ad haec deliria?
Caduca quid potentia?
Quid splendor auri, et gemmeus?
Quid omne thesauri genus?
Perenne sub polo nihil;
Horaeque laetitiam unius
Ter mille tristia saecula
Sequuntur, ut tenebrae diem.
Quis hic manere gestiat,
Ubi semper homini lupus homo,
Ubi innocenti cuilibet
Centum latrones imminent!
Quin praepetis cursu pedis
Hinc evolemus, Daemonum
Ut e theatro, et carcere
Animarum, eamus ad Deum!
Fave, o superna Trinitas,
Pedicasque deme triplices,
Quibus impediti, haerescimus
Mortalitatis in luto.
Mens emicare dum vovet,
Onus ignavescit corporis.
O Christe, Flammas mentium
Superare fac terram artuum!
Huc cuncta collimant mea,
Huc Vota Sanctorum omnium:
Ah liberemur hoc die,
Iungamur ut tibi crastino.

[Gap desc: illustration]

XXII. CONFESSIO ET DEPRECATIO.

FLebilibus numeris, et tristi Emblemate cantus,
Confiteor tibi me sontem, genibusque volutus,
Per te sanguineos Christi morientis Amores,
Proelia per Christi contra Satanamque Necemque,
[Note: 5 ] Victorisque altos, praelustri in Luce, triumphos,
Evectumque ipsum patrii alta ad Sidera Olympi,
Venturumque brevi in Poenas sine fine, malorum,
Castorumque aeterna perenni in praemia Honore;
Alme parens, precor, atque humili cum corpore, prona
[Note: 10 ] Mente, tuis sanctis altaribus improbus astans,
Deprecor, ut misero confessoque omnia dones
Crimina, te contra quae prima a luce peregi,
Ah miserae vitae huius et alta in nocte natantis.
Incola sum caecae, Pater o mitissime, Eremi,
[Note: 15 ] Caecior ipse omni caecorum classe parentum,
Quotquot ab exorsu mundi mea tempora caeci
Praecessere: Pater, quid stricto iure sepultum
Iampridem in dira dirorum nocte parentum
Persequerisque, instansque urgentibus undique telis
[Note: 20 ] Perpetuum intentas periturum in sponte cadaver
Iudicium mortis! Quid fulmina celsus Olympo
Formicam in tenuem caelis iacularis apertis?
Vatibus anne haec est decantatissima priscis,
Illa super nubes, et trina volumina magni
[Note: 25 ] Aetheris, illa omnes evecta locosque modosque,
Altior ipso te, Clementia? nempe facessens,
Ut, quam Oriens late Occiduo distaret Eous
Cardine, Vindictae tantum tuus ignis abesset
Amisera humani stipula peccaminis in te.
[Note: 30 ] O qui recti animi, qui Vitae simplicis, actus,

Quadruplicem in seriem, successurosque nepotes
Ulterius promittis, et haec promissa fateris
Iurando tibi iure haud umquam ingrata futura;
Sed scelerum Poenas uno finire nocente,
[Note: 35 ] Nec noxas Patrum in natos servare reversos:
O Pater alme, memor misero hoc in vate tuarum
Esto tui Virtutum, atque haec Oracula firma.
Non dubitant miseri hi manes, haec obruta noxis
Vita mea, et Clatris Orcinis proximus ardor,
[Note: 40 ] Te Regem Regum, Dominum Dominantium in uno,
Non fracturum homine hoc tua maxima dicta, Iehovae;
Tanta sed est luteae compagis ad omnia ubique
Debilitas mentis, membrorumque impius horror,
Ut nec visa videre, nec audita ipsa sibi sit
[Note: 45 ] Certa audisse domi: Tanta est Violentia diri
In leve Vas Satanae, cuius famulatibus orbis
In magno totus rerum servire tumultu
Cogitur, ut cunctis semel exsulet undique Verum
Ausibus, et sit iam nihil indubitabile prorsus.
[Note: 50 ] Quid contra hunc hostem, quid contra tela furentis
Principis in mundo possit caro fictilis? Atquin
Haec etiam data servitio male servit Adami,
Adami Veteris, quem sancti hoc nomine dicunt,
Corruptorem animi affectum, cui noxia primi
[Note: 55 ] Perpetuam noxam malesvada parentis inussit.
Huic agnata malum non evitabile vibrat
Interioribus in corrupta, Libido, medullis.
Hunc Furiae incendunt Fastus; hunc dira, decori
Omnis, Avarities, contemptrix, insidet intus.
[Note: 60 ] Cunctis una malis genitrix; radice nefanda
Pullulat Impietas; hinc Sang vinis Ira sititrix
Crudeles subicit animos, Vindictaque saevis
Delectata iocis, caedesque a caedibus augens.
Quis reliquos numeret Cacodaemonas? Omnibus unus
[Note: 65 ] His miserandus homo vitae patet omnibus horis

Ludibrium. Ipse malos agnoscit denique mores,
Nec tamen hos vitat, vel abit complexibus horum.
Ergo ut principio a summo finem usque supremum
Nascentis mundi, degentis, et occidui iam,
[Note: 70 ] Nemo umquam vixit sine crimine, nemo sine hoc est
Umquam victurus; Pater o ter maxime nostris
Condonatricem quoque redde precatibus aurem;
Alme Pater: Viden' ut temptis quae Census Opesque,
Quae dederat quondam nobis iucunda Voluptas,
[Note: 75 ] Supplicibus sanctas genibus advolvimur aras,
Emendatricis poscentes Numina Vitae:
Ut tuus ille Sacer, per quem omnis turba locuta est
Vatum Antiquorum, Praeconumque Ora recentum,
Spiritus incumbat nos desuper, intima puris
[Note: 80 ] Corda movens servansque incentibus; ut tua mundi
Postpositis curis primum mihi regna petantur.
Hoc est, commissis ut cunctis rite remissis,
Pervigili grates animo tibi semper agamus.
Utque, caducorum spernentes plaustra laborum,
[Note: 85 ] Aligeros Domini Currus stipemus Iesu.
Sic tua, quae nostris sunt usibus apta futura,
Adiciet manus in tristi donaria Vita:
Larga manus, votoque in nos prolixior omni.

XXIII. FESTO PENTECOSTES.

AETerne rerum atque Omnipotens Sator,
Parens Iesu, Sancte Deus, Dei,
Cum Spiritu Sancto, Triunum
Numen, item simul Unitrinum.
[Note: 5 ] In Nomine almo, Nomine in Unici
Nostri Redemptoris, prece supplice
Provolvimur proni ad tribunal
Iustificum tui Amoris in nos:
Cum Gratiarum, pectore ab intimo,
[Note: 10 ] Peccata fassi non sine lacrimis,

Solutione, speque firma
In Domini meritis IESU.
Quod hac sacrata rite tibi die,
Quae Pascha sacrum subsequitur, decem
[Note: 15 ] Si quinquies decenseantur
Vere novos referente Soles.
Coram videndum discipulis tuis
Misisti in Urbem, Iudaicae caput
Quae tum vigebat disciplinae,
[Note: 20 ] Flammiferis, Paracletum, in Auris:
Repente linguis grex variis quatit
Linguas coruscas aetherea face.
Indocta gens illiteratis
Pectoribus loquitur Triumphos
[Note: 25 ] Longis, Iehovae, carminibus, Dei;
Magnaliorum maxima, caelitus
Afflatus, ordo rusticorum
Mille metris canit eruditis.
Quis ora fandi nescia, quis rudis
[Note: 30 ] Plebem popelli tot docuit modos?
Quis labra solvit tot figuris
Eloquii variantis auctor?
SOLator ingens Spiritus, omnium
Dux Gratiarum, fluminis ubere
[Note: 35 ] Torrente caelestis profusus,
Visibiles ruit in Camenas.
Lux purimo prognata die, diem
Novum facessit, per spatia omnia
Palatiorum, reclusi
[Note: 40 ] Discipuli Dominum canebant.
Valvas penetrat Spiritus ilicet,
Fulgetra lucent undique Caelica,
Divina tempestas superno
Concutit acta domos tonitru.
[Note: 45 ] Mentes piorum fulmina simplices

Imis petitae concipiunt locis,
Et fantur immensi Tropaea
Attonitis animis IEHOVAE.
Centena fantes natio, feriis
[Note: 50 ] Collecta in Urbem Iudaicis, simul
Intelligit, linguas loquuntur
Mille, virum chorus iste, in una.
O Summe rerum conditor; o Pater,
Promissus iste est Spiritus omnium
[Note: 55 ] Qui dogmatum doctor, Salutis
Nunc quoque dogma tuis propagat.
Hoc eruditi vindice, Spem, Fidem,
Servamus in te, numine sub tuo
Ecclesiae te militantis,
[Note: 60 ] Hoc duce, grex recolens adorat.
Quottidianis hic numeris agit
Tuos precatus, dat gemitus nova
In omne momentum renatos
Luce tuorum operum Poetas.
[Note: 65 ] O Gratiarum, o milia millies
Millena, mentis attonitae, cape
Tui Poetae, quem dicasti
Tot meritis tibi, Christe, totum!
Aeterna serves haec mihi munera!
[Note: 70 ] Ecclesiae des perpetuum tuae
Almi Paracleti per orbem
Auxilium, vitiis sepultum!
Damnata tota stirpe hominum iacet,
Diris tenebris, hoc sine vindice,
[Note: 75 ] Successio, nec te, nec ipsam
Se capiens, Satanae potita.
O Trinitas immensa, tibi placet
Gregem piorum colligere hoc duce,
Servare collectum, et perenni
[Note: 80 ] Tradere perpetuum Saluti.

Illuminator maxime, nos tua
Mactare totos incipias die,
Ne luridi regnator Orci
Concutiat, faciles moveri.
[Note: 85 ] Flammis superni pectora lucidis
Ignis, perenni sanctifica face,
Ut mente fidenti supernis
Credere pollicitis queamus;
Ut exuamus vota simul mali
[Note: 90 ] Damnosa mundi, Delicias vagi
Calcemus orbis, vim Dionae
Dulcacidae procul exsecrantes.
Quicquid Voluptas riserit Aulica,
Privata quicquid fert Opulentia,
[Note: 95 ] Secreta quod, vulgo remoto,
In thalamis subicit Libido,
Mens celsa damnet; transeat auribus,
Sirenum ut olim Dulichius lyras,
Eversor Ilii, pocla Circes,
[Note: 100 ] Et maris undisoni pericla.
Non durus illum proposito furor
Amovit Austri, non Pater humidi
Neptunus orbis, triplicatis
Aeoliae aut furiis procellae.
[Note: 105 ] Quin tandem amata constitit Ithaci
Tellure regni; quamlibet hoc breve,
At patriam Heros praeferebat
Divitiis aliorum opimis.
Quid nostra nobis cura ferat, iuvet
[Note: 110 ] Paullum tueri! non tenuis lares
Ad insulae imus; Regnum Olympi
Ipsum adituri adeo vocamur.
Non nostra nobis hoc Probitas parat,
Non ulla Virtus, non Opulentia;
[Note: 115 ] Laborve, monstrorum superbus

Herculeis domitor lacertis.
Illustre donum Filius hoc Dei,
Suo paratum sanguine, devovet
Iuratus auctor, se daturum
[Note: 120 ] Omnibus, hoc cupidis potiri:
Modo omnem in ipsum spem quis agat suam
Aeterna flagrans, digna animae bonis,
Caduca proculcet, redemptus
Ad superae moderamen Aulae.
[Note: 125 ] O summe rerum conditor, o meus
In Christi Iesu sanguine, io, Pater,
Io Redemptor Christe, per te
Spiritus hoc mihi largiatur
Sanctus: nec ullo tempore deserat
[Note: 130 ] Semel potitum subsidio suo,
Quem vera tandem lux beabit
Perpetuae vice Pentecostes.

XXIV. EODEM.

SAncto dicata Spiritui die,
O Alme rerum Conditor, o Pater,
Qua caelitus quondam tuorum
Visibilem populo indidisti;
[Note: 5 ] In nostra eundem pectora flumine
Profunde largo; purificet suos,
Constantiae vim largiatur,
Speque Fideque potente firmet.
Ne nos, remotos a facie sua,
[Note: 10 ] Orbosque sacri Robore Flaminis,
Exponat Orcini tyranni
Saevitiae, Stygiisque poenis,
Solator adsit Maximus Optimus,

Dux Gaudiorum, Dux Patientiae,
[Note: 15 ] Dux Veritatis, recreati
Cuius ope exhilaramur intus;
Intus subimis visceribus DEI
Vim sentientes, concipimus mera
Grates placentes mente, quarum
[Note: 20 ] Solvimus his seriem Camenis.
Arcere nostris a Laribus procul
Digneris hostes, qui vice duplici
Nocere perstant, pars aperto
Marte, dolis alii potentes
[Note: 25 ] Nos agni, inanes roboris, omnibus
Gens nuda technis, expositi lupo
Hinc inde bacchanti, tenemur
Retibus impliciti latronum.
Sola tuorum nisi ope dogmatum,
[Note: 30 ] Ventos latrantes undique temnimus,
Nihil paventes, nil sequentes,
Quod Ratio malesuada dictas.
Scimus parentum semine prosati
Mali malorum, quicquid agat homo,
[Note: 35 ] Ex se, omne nil prorsus valere
Ante tuum Domini tribunal.
Quapropter in te solum oculos levat,
IEHOVA, rectos nostra fides: tuis
Ad cuncta caeci cetera, omnem
[Note: 40 ] Eloquiis animum dicamus,
Gnari omnem in omni dogmate cetero
Latere culpam, sensibus intimis
Tui precamur Spiritus vim
Auxilio miseris venire.
[Note: 45 ] Hunc da potenti Sceptriferis viris
Adesse dextra; praecipue quibus
Nos subditi in lauta quiete
Degimus hoc superest quod aevi.

His da sagaces Consiliarios,
[Note: 50 ] Queis [Reg: Quibus] iusta curae Iustitia, et gravi
Mores dolosi perditique
Sint odio, violentiaeque.
Da vitam inanem Luctibus, et vagae
Libidinis: da dira pecuniae
[Note: 55 ] Ne regnet in nos, neu, Cupido,
Ambitionis agat retrorsum.
Da sanam in artus mentem animi, Pater,
Sanos potiri principio; neque
Adversa Patrum, Filiorum
[Note: 60 ] Sint studiis inimica Vota!
Pudica Virgose thalamo in suo,
Ut Sponsa Christi, caste habeat, vagos
Exosa vestitus, procos nec
Alliciens petulante vultu.
[Note: 65 ] Sie rectam in horam conferet arbiter
Virtutis almus sponsiferas faces,
Probusque iusto nobilisque
Tempore proveniet maritus.
Non bella et enses in patria domo
[Note: 70 ] Quaerat iuventus mascula, sed pie
Sancteque contenta educari,
Laetificet animos Parentum.
Servile nolit fallere heros genus,
Mutisve technis decipere, ut solent:
[Note: 75 ] Nemo ferinae se iugo det
Ebrietatis, opes profundens.
Quisque in statu se contineat suo,
Deo remittens Imperium Omnium,
Nil caeca Fortunae (ut loquuntur
[Note: 80 ] Gens Satanae) male flabra curans.
Se Sanctitati devoveant domi,
Se quisque Recti det Studio foris,
Et Spiritus Sancti apprecetur

Auxilium rationem ad omnem.
[Note: 85 ] Hoc omne nisus principium incohet,
Omnem hocce finem praeside finiat;
Huic Puritatis, Castitatis,
Temperiei decus omne debens;
Huic acris omnem vim Sapientiae,
[Note: 90 ] Roburque mentis, Spem, Charitem, Fidem,
Placere quisquis vult relicto,
Se Domino, insipiente vulgo.
Veni o potenti desuper impetu,
Aegrota curis pectora liberans,
[Note: 95 ] O Sancte Consolator, o Rex
Magnanimae Pietatis; in nos:
O Sancte claro Spiritus aethere
In pectus istuc Luce veni tua,
Spretisque victor illecebris
[Note: 100 ] Pestiferi, tibi Sacra, saecli
Haec viscera almis irradia ignibus
Vitae beatae, quae procul, ah procul,
Huic imminet crati, sepulcro
Hoc utinam articulo dicandae!

CARMEN XXV. VOTUM IN MAERORIBUS.

QUae mihi, quae solvat pro multis praemia mundus
Bene factis, maxime Rector,
Arce tua e celsa Maiestas optima cernit:
Patientia sola superstat;
[Note: 5 ] Omnia Virtutum me cetera saecla relinquunt,
Nemo comes haeret amicus.
Insuper atroces virosa Calumnia dentes
Acuit mihi mille periclis.
Sic ovis in silva, procul agmine cincta luporum,

[Note: 10 ] Timet hinc, timet inde necari;
Donec fidorumque Canum, Dominique sequentis,
Latronibus ingruit horror.
Ilicet atroces animos metus impulit amens,
Fugiuntque per avia rapti.
[Note: 15 ] Sic tua sancta Fides, et Amor Pastoris, in arcta
Poenae miserebitur hora,
Meque repente volans, vi fulminis acta superne,
Ex ipso, dextera, agone
Eripiet Mortis, hoc momento, Optime Pastor,
[Note: 20 ] Siquidem hoc erit utile Vitae.
Sed precor, ut qui me, tot morsibus undique cinctum,
Rapuisti ex faucibus Orci,
Sic nunc, alme Parens, hac nocte, his montibus atri
Digneris solvere somni.
[Note: 25 ] Omnia circumagunt miserum discrimina rerum,
Maeroribus undique vinctum;
Tanta acies fraudum, mendacis tanta tumultus
Caput hoc deliria vertunt;
Ut caecis natet in tenebris Ratio, alta deorsum
[Note: 30 ] Volvantur ut imaque sursum:
His tu me, Omnipotens, solus discingere mortis,
Solus potes eripere ausis.
Sancta monent igitur te tempora adire precatu,
Queis [Reg: Quibus] Spiritus, aethere celso,
[Note: 35 ] Torrentis magni in morem victo aggere, lapsus,
Mentes percussit, et ingens
Attonitis animis Sanctorum in vectus, ovantes
Docuit nova didere Vota;
Et variis linguis, uno sermone relatis,
[Note: 40 ] Velut ignea solvere plectra.
O Pater alme, meis Patronus ad omnia coeptis
Hic, te Duce, Spiritus adsit;
Ut vel contemnam caeci ludibria saecli,
Vel mox tandem eruar istinc.

CARMEN XXVI.Animam senecta ingruente ad Sacra DEO canenda excitat.

FAcilis modo, Musa, Poema
Variis varium addere metris,
Nec in uno carminis haerens,
Per mille volumina, cultu.
Fracta velut improba claudum,
Pede, destina, fulcit euntem
Ligno fabrefacta rotundo,
Vivo succedere certans.
Sed ut omnem in sum serit artem
Faber, omnia ferramenta
Hebetaverit, attamen intus
Nullos potis indere nervos,
Nullis explere medullis
Rigidum sine sanguine fustem;
Simulacrum effinxerit, ipsum
Crus reddere nescius, haeret.
Tali ratione modoque,
Blateramus inania rerum,
Exsanguia verba Camenis,
Exsuccaque dicta ciemus.
Quia mens, procul avia sectans,
Et Mundi dedita curis,
Nil dia oracla moratur,
Neque iussa attendit Iovae,
Hinc carpit avara libido,
Hinc blandae Cura Dionae;
Alia mala parte cruentis
Ira inbacchatur habenis.
Petulantibus undique technis
Simplex excluditur auctor,
Qui dum caelestia curat,
Fatuum terrestria dicunt.
Quin, ex cita vespere sero,
Tandem te agnoscere tendis,
Anima, o in faece sepulta
Mundi properantis ad Orcum.
Iam non Aurora, cubile
Longae vi egressa mariti,
Roseo diademate Solem
Fulget praegressa serenum;
Non haec aestate geruntur,
Ut fervida messis ab agris
Soletur amica Coloni
Gravis, horrea, divite cornu.
Non laeto Autumnus honore
Cingit vineta coronans,
Pleno neque nubilis horto
Poscit Pomona canistrum:
Sed hiems prope, frigoris, instat
Longi tractura laborem,
Moriuntur inania cultu
Foliorum arbusta virentum.
Nix imminet horrida, duros
Glacie vinctura liquores,
Boreaeque ignobile flabrum,
Caecis fert nubila in umbris.
Longe est flos vernus, et ille
Emarcuit, indole fracta;

Prope finis, et ultimus aegro
Se Terminus ingerit Orbi.
Satis est dormisse sub umbra;
Sat, inania mente, dedisse,
Populo ridenda, Poetam,
Ficto sub Apolline, dicta.
Iam Spiritus adsit OlYmpo,
Qualis sanctissimus, olim,
Magni torrentis ad instar.
Rapuit sibi corda piorum.
Cum, flammea verba coruscans,
Linguis insedit anhelis,
Capita ignea, pectora vibrans
In carmina mille colorum.
O Nos, Sanctissime, et, o nos
Doceas accepta canentes
Gratis memorare Camenis,
Ob tot benefacta, Iehovam.

XXVII. Nascenti et Triumphanti CHRISTO.

SUmmus ab excelso veniens Regnator Olympo,
Naturae contra foedera, factus homo est.
Nempe Creaturam subiit sub lege Creator,
Qui Lex, Rex, Princeps, Rerum Anima, unus erat.
[Note: 5 ] Ipse suis par servitiis, Dominusque Paterque,
Mens mundi immensi, pars quota, factus homo est,
Quod sibi Rex rerum adiceret, nil Orbis habebat,
Nil genus, et tempus, nil locus, ipse nihil:
Invenit tamen Omnipotens quod conderet ex se,
[Note: 10 ] Mutaret simul ut de Deitate nihil.
Ingenti involvens hominis se, Factor, Amori,
Omnia qui super est condita, factus homo est.
Quae celsi spatiosa, manus, iuga fecit Olympi,
Mille potens mundos condere, mille polos;
[Note: 15 ] Mille, modos, numeros, transgressa potentia, cuius
Mille una caelos solvere voce potest;
Vitali afflatu qui condita cuncta figurat,
Difflatu species dissipat, atque novat:
Unius in formam venit mortalis Olympo,
[Note: 20 ] Aeternus Vitae, Principiumque sui.
FACTUS HOMO DEUS EST. quid agam circum omnia verbis?

Verba hominem nequeunt ferre, simulque Deum.
Nil poterat maius, voluit minus esse: Sed in se
Est Deus, in Deo Homo; sic homo, sic Dominus.
[Note: 25 ] Summa puellares maiestas introit artus:
Virgo Deum afflatu concipit aucta Dei,
Et parit nunc hominem atque Deum; se matre, Deoque
Patre. Suum gignit Virgo puella Patrem,
Conditio Auctorem! Stetit Omnipotentia contra,
[Note: 30 ] Seque HOMINI victum cedere fassa DEO est.
Obstupuit Natura, exhorruit astricus Ordo,
Intremuit Tellus, palluit Oceanus.
O mortalis homo, quae te Dignatio cepit!
Vita subit Regnum Mortis, Amore tui!
[Note: 35 ] Nascitur in mundum, Mundi mens: Aetheris actor,
Quem mens nulla capit, debile corpus habet!
Ipse quid haec ultra? Quid enim potis? haec quoque vicit.
Nasci hominem video te, doceorque DEUM.
Anne aliquid supra ista Deus, Deus ipse; potes tu?
[Note: 40 ] Ah! voces ubi sunt? Quid loquar? anne loquar?
Vita subit Mortem. Moritur DEUS atque homo Christus,
Redderet ut Vitam, perderet Interitum!
Ah! obiit, per mille hominis tormenta, Creator!
In Cruce pro infanda gente Redemptor obit!
[Note: 45 ] O quae voces, o quae tua munera dicent
Carmina; Parvus homo, Maxime Nate DEI.
Tune hominum misereris homo, ut moriaris ob illum,
Ille tuam ut vitam viveret, Alme DEUS!
Illi debebant infernas crimina poenas,
[Note: 50 ] Illi tu donas teque, tuosque polos!
O procul, o procul ite, procul, procul ite profani!
Spiritus haec Domini plectra animumque regit.
Ecce tripudia ter triplicem super audio Olympum!
Militiae innumerum caelipotentis Epos!
[Note: 55 ] Mille canunt domita, Victorem, morte, Poetae:
Dulce Osianna polorum Harmoniam exsuperat!

Milia mille choris circum exsultantibus Echo
Assultant, niveis mille chori in tunicis.
Aeternam ut mortem aeterno damnaret Averno,
[Note: 60 ] In periturum orbem venit, homo, atque Deus.
Iubila io, et io, ter io, Victoria nostra est!
Hoc decet hinc illuc continuare melos.
Ut male grata negent sua iungere carmina saecla,
Ut taceant Stygii Tartareique canes.
[Note: 65 ] Noster io hic, ter io, hic per saxa iteremus et ignes!
Christe, tuum hinc illuc duc, reparator, Epos.

XXVIII. CONFESSIO. FIDUCIA.

SParsa per antiquos repetens mysteria fastos,
Consultis Veteris Patribus Historiae:
Crimina nulla meis offendo reatibus aequa;
Pecca vi in totum mente animoque Deum.
[Note: 5 ] Cognita proieci, non emendabile frendens,
Quae Diae mandat regula Iustitiae.
Et miser in propriis ponam spem fataque sacris?
Confidam humanis, perfidus, in meritis?
Nequaquam: haec magnas augent deliria poenas,
[Note: 10 ] Non ultra haec Satanae flagra nocere queunt.
Quid vero aut faciam, aut, deceptus mentis, omittam?
Divinum contra quid pote iudicium?
Iustitia obstiterit Domini: Clementia Patris
Subvenit ex alia parte miserta mei.
[Note: 15 ] Subvenit haec certo: Maior mihi gratia facta est,
Quo maior vitae culpa reperta meae.
Ergo animo confidam; ergo omnia iura reatus
Proiciam in Christi vulnera quinque Dei.
Meque super, gratesque meas, meaque omnia Vota,
Sic vivam Patrio Filius in gremio:
[Note: 20 ] Cumque meum in cineres cinerum, grave corpus, abibit,
Iungetur patriis Mens pia Sideribus.

XXIX. FASTUS MULIEBRIS ABSIT TEMPLIS.

LOnga superstitio de Relligione theatrum,
Fecit de sanctis, Aulica Regna, locis.
Huc venit exsultans, gemmis ornata, virago,
Vendat ut aspectu se, redimatque viios.
[Note: 5 ] Pompa puellaris, Veneri mysteria portans,
Aedibus in sacris scenica vota serit.
Quis vetat uno omnes prodire decenter amictu?
Unus adorantes quos Deus audit homo?
Sancta quid exsuto prohibet praecordia fastu
[Note: 10 ] Testari indutu corporis, ante Deum?
Saltatrix strictis graditur virguncula plantis,
Nuda caput, nudo pectore, nuda pedem.
Sic adeant choreas, sic festa Hymeneia; nullam
Sanus honestatem iuret adesse Pudor.
[Note: 15 ] Mille trahunt tunicae redduntque, coloribus, Auras,
Vix totidem arquati Circitis Iris habet.
Quid facies fucis, quid tinctus odoribus Umbo?
Unio quid spissis Orbibus aptus, agit?
Quid croceae, et virides, quid sanguineae ordine gemmae,
[Note: 20 ] Laudato faciunt ad loca sacra situ?
Omnia sunt Veneris, non haec sunt, Orgia, Christi.
Talibus insultat Gratia Trina peplis.
Cetera quis memoret? Mens picta in veste furorem,
Exosae Christo, versilitatis habet.
[Note: 25 ] Relligio Pietas: et Amor, Sapientia, Recti est.
Praecipitant mores Forma habitusque novos.
Vix fugiens patriam; meretrix, male iuncta latroni,
In castris tali veste notanda, vagat.
Fucus habet faciem, peregrinus in ore profundum
[Note: 30 ] Nigrorem, candor, pectus habere docet.

Quis tinctae species valeat deducere larvae?
Lota suo viru [Reg: viro] mille venena bibit.
Quottidie novus est, versa cute, vultus in illa,
Mista malo rugas Sandice Creta tegit.
[Note: 35 ] Huc abeunt census, abeunt bene parta parentum,
Discitur haec multis ars pretiosa minis.
Tincta superficies rapit in sua crimina Vestem:
Non alio poterat picta placere modo.
Linea, quae summa servat cute, membra laborat
[Note: 40 ] Mille per anfractus prodere clausa semel.
Coa premit grandes, strophio cessante, papillas,
Se, nebula, ostendens, velle nihil tegere.
Mobilis centum phaleras discedit imago,
Tegminis in centum est scissa figura gradus.
[Note: 45 ] Suta retro, lacera ante, renexa, lacinia, circum,
Rufa intus, summa flava virensque cute,
Brachia nec cingit, humeros nec tangit, et a se
Ipsa procul varia distat abacta fuga.
Non illo dicas factam pro corpore vestem,
[Note: 50 ] Humanae vix est tota figura notae.
Laxa quis in tumida neget ilia virgine monstrum?
Nobilitas generis haec tibi pompa venit.
Pulpita magna movet secum progressa, virago,
Cum cathedra incedit, vis bene farta, sua.
[Note: 55 ] Sic quibus est ingens stirps pro ratione, nec ausit
Ad molem, inferius nata, venire parem.
Tempora, io, et mores! quis fando sequatur utrosque?
Femina proh veteris res pretiosa chori!
Proh damnosa novi! Proh culpae conscia primae,
[Note: 60 ] Ultima quin primam vincit amara lues!
Aulicus his servit toto furor impete mentis;
His mundi proceres Vota precesque ferunt!
Undique stant blandis votae serpentibus arae,
Deliciasque colunt, Dux populusque, pares.
[Note: 65 ] Militiae noto florentia fulmina campo,

Imposito Heroas calce, Gnathena, domat.
Et domet, et mediis regnet sua pestis in aulis,
Castra etiam, et Martis vindicet acta, Venus;
Quid facit in templis, quid adit tentoria Christi?
[Note: 70 ] Haec alia prorsus sacra coluntur ope.
Si non est lentis, eat incita, passibus amplis,
Infernum cursu, Pompa, subire chaos.
Respice inhumanos, sine mente et pectore, Turcas!
Fabula caelum cum Mahumete suo est!
[Note: 75 ] Dura tamen tangit reverentia pectora; turpes,
Non adeunt, loto ni pede, Mosqueitas.
Illa superstitio est; non hanc Ecclesia Christi
Exigit, in recta stet ratione modus.
Non celebrant Choreas Venus, et bene, Christus, easdem;
[Note: 80 ] Nil Satanae fucis cum Pietate Die est.
Splendida nolo petat, nec olens, Sacraria, Virgo,
Balsama; dat cultum, veste nitente, pudor.
Sit niti da interius, nec honos velamina concors
Deserat, inculta est quae male culta venit.
[Note: 85 ] Non oculos quaerat iuvenum letalis amatrix,
Dum ferit, emisso vulnere et ipsa perit.
Velabant veteres Christi ad mysteria vultus
Femineos, omni spicula fronte latent.
Demissis oculis, nolit quoque visa videre,
[Note: 90 ] Dedecus haud pompam mentis, amictus habet.
Conscia peccati, divinae conscius irae,
Prima tegit corpus femina, primus homo.
O memores utrique malorum hinc vertite sensus!
Ingens principium vel leve, finis amat.

XXX. AUSPICIIS NOVI ANNI.

NIl superest, transacto adeo feliciter anno,
Spes etiam ut superet gratia firma Dei:

Quam tibi perpetuas, evecto tempore, grates
Dicere, meta omnis principiumque Boni,
[Note: 5 ] O Pietas divina, Animae tutela fidelis,
Has cape, non ficti pectoris orsa, preces.
Et miserere mei, velut ante misertus es, et iam
Da finem longae tangere posse viae.
Non est unde velim tali me porro catena,
[Note: 10 ] Curarum tantis stringere compedibus,
Et solvi cupio. et coram mea cernere tandem
Vota; quater Soles sit satis isse decem,
Ex quo perpetuis mens anxia questibus illuc
Aspirat, miseram quo vocat Aura ratem.
[Note: 15 ] Fluctibus interea sex iam septennia diris
Huc illuc dubios paenitet acta gradus.
Ah solare tuam Iesu dulcissime, donec
Adsciscas Superis, meque, meamque, Choris.

XXXI. IRASCITUR IRACUNDIAE

IRasci facilis, decies placabilis una,
Mille addat quamvis una sibi hora vices:
O Pater, infelix animi, te, natus, adoro,
Cur subiectum adeo cor premit iste furor?
[Note: 5 ] Nil mali inest animo, nil non mali at exigit illi,
Commoti turpes hepatis, Ira, sonos.
Sole sub excelso non est cui noxius esse,
Ipse pati malim tristia, mille modis.
Unde tamen furor hic, unde ingens vocis amaror?
[Note: 10 ] Unde vomit facilis tot mala dicta Calor?
O corrupta animis penetralibus intima in imis,
Quid, Natura, tui dissimulare potes!
Haec illa est intus corruptio; cetera bullae,
Et species, speciem quae probitatis habent!
[Note: 15 ] Nil est in penitis sanum mihi nempe medullis,
Adscita cutis haec Integritate nitet!

Et non discupiam tali de corpore solvi?
Quando, Anime, e tali carcere liber eris?
O Pater! O Tempus! Quis iam mihi me asseret isthinc!
[Note: 20 ] Admove io celeres, nobilis hora, rotas.
Da lenem mihi, Christe, inter tot crimina, mentem:
Da placidas voces, da sine felle Iecur.

XXXII. FICTA PROPE VERA.

OMnia firma vides, nec adest dubitabile quicquam,
Dextera quod Domini, fecit, alitque, Dei.
Conditio rerum mundique volubilis Aula;
Et mare, linitibus stansque fluensque suis.
[Note: 5 ] Sic sua ponderibus librans momenta rotundis,
Ne casum metuat, undique pendet, humus.
Certa tenent fixis Elementa repagula metis;
Tempus ab emensis in sua puncta redit.
Sideribus sua nota via est, et crebrior error,
[Note: 10 ] Annus agit binis rata signa rotis.
Lunaque Solque obeunt, nemo remeabile luget
Lumen; erat quod heri, cras erit, estque hodie.
Quid loquor in triplices primordia nexa catenas;
Foedera cum mundo quid peritura suo?
[Note: 15 ] Ficta licet trepidis, simulacra Poetica, nugis:
Pene agit in veras, mens hominum, historias.
Nempe vides animo, naves quibus ignibus Hector,
Hectora quo rapiat Thessalis orbe rota.
Qua cadat infaustae Virtutis imagine Turnus,
[Note: 20 ] Cum fugit, a Furiis cedere iussa, soror.
Scilicet impressis remanet Musaea figuris,
Parva animum capiat dummodo, Forma, semel.
Monstra quoque haud toto mendax pede fabula transit,
Effigiem in victa quin tibi mente serat:
[Note: 25 ] Excutias nulla quam post ratione negando,
Quin velut acta, notam, res simulata, trahat.

Alta vides, rapiat quae Parthenopaeus in ausa
Pegasus, extorris carmina Labdacidae.
Nulla mora est, sic gesta putes; ita ficta, refutes;
[Note: 30 ] Ni doceant aliis scripta probata modis.
Idem, opere in genti prima in cunabula surgens
Quale retro nullis ausa, Thalia, locis:
Magnanimum ex antro inducat Chironis Olympo,
Formidandum ipsi nempe Iovi, Aeaciden:
[Note: 35 ] Livida ni Latios Lachesis disturbet honores,
Maeonidae ruptam gratificata colum.
Cetera longa trahant plenis fastidia chartis,
Saepe probent fictis quae dare vera locum.
Mens adeo facilis rapere et servare figuras,
[Note: 40 ] Quas legat humanis dedita in historiis.
Verum ubi divinis iussa est confidere dictis,
Haeret, et in dubium cuncta vetusta rapit!
O miseras Animas, tantum quae a fonte recedunt,
Ut placeat dirae foeda lacuna siti!
[Note: 45 ] Hunc quoque, Christe, meis errorem deme Camenis:
Da certa constent in tua dicta fide.

XXXIII. IMBECILLITAS HUMANA.

MEns animi tot monstra sibi, portenta figurat
Tanta, ut in ullo umquam tempore vix sua sit.
Corpus abit poenis, agit insidiosa flagello
Copia: Pauperies undique dira premit:
[Note: 5 ] Quod medium est, non audit amor malus Improbitatis:
Si quando auditum est, proicit Ambitio.
Haec inter Pietas ubi? Ubi Miseratio pronis
Visceribus, sine quis hostia nulla placet?
O Domine, humanis quanta est in rebus egestas
[Note: 10 ] Mentis! Ut omne tuo vertitur auxilio!

[Gap desc: illustration]

XXXIV. CUPIO RESOLVI.

DA cupiam per te, tecum, in te, CHRISTE, resolvi,
Claustra ligant animam corporis: illa fremit,
Nec non paret, et indigno cruciata tumultu
Secum continuo turbine bella gerit.
[Note: 5 ] Vince tibi tandem; tandem me, CHRISTE, resolve:
Ecce volens in te Vita obitura mea est!

XXXV. ANIMAE PUGNA.

NUlla quies homini, materna planctus ab alvo,
Usque ad supremum cuncta replet gemitum.
Indignans Anima in tanto foetore movetur:
Et tamen omne suum contra agit Imperium!
[Note: 5 ] Sic inimicum acri retinet corpus habena,
Ignis humo infelix servit, humus Satanae.

XXXVI. ELEEMOSYNA.

QUando opulentus homuncio pauperis ore rogatur,
Christo rara fides in debilis ore probatur.

XXXVII. DIVITIAE ET DELICIAE-

NOn in DIVITIIS hominis Fortuna locatur,
Verum in DELICIIS hominis iactura iocatur.

XXXIIX. VINUM ET VENUS.

INfestant hominum Mentes BAcchusque Venusque,
Corporis exsufflet Terricula aegri, Animus.

[Gap desc: illustration]

XXXIX. SPES ET METUS.

NIl ultra curo, quia me nil territat ultra,
Nec capit; ultra hominum Spemque Metumque Abeo.

XL. HODIE.

VOta quid in multos tendam mortalia Soles?
Multi sint aliis, Vix meus iste mihi est?

XLI. CHRISTUS OMNIA.

NIl ultra Christum cupio, quia nil mihi ego sum.
In Christo cupio me: mihi Cuncta ego sum.

XLII. IN CHRISTO OMNIA.

QUi mihi largitur semet, qui est omnia solus,
In solo mihi sunt Omnia Vota Deo.

XLIII. ITERUM.

PONE Crucem mundo; Spem fige vocantibus astris:
Cuncta relinque solo, cuncta teneto polo.

XLIV. INCERTITUDO.

CArceris a primi summam ad metam exitu anhelo:
In medio certa est una nec hora mihi.
Vota quid ad mea fit vis scire viae ista ruina?
Quod bibere ad, viso fonte, sitis, cupidum.

XLV. SOLUS EX MEIS.

VIvebant gemini duo mi ante triennia fratres,
Alter et ante unum: sum super unus Ego.

Somnia ceu celeres rapiunt fugientia formas,
Sic isti Soles deperiere mihi.
[Note: 5 ] Una omni se instat ostentans a latere hora,
Incertae nimium certa rapaxque necis.
Quid faciam fugiens? fugio nolensque volensque.
Hoc faciam. Nolens hic hodie maneam.
Cras componam ad iter plena me mente dierum;
[Note: 10 ] Tertia ero iam illic, post ubi semper ero.

XLVI. THRENUS CONIUGIS.

TU quoque me, mea lux, Agnes generosa, relinquis?
Hei mihi! Caecus in his quid faciam tenebris!
Hei mihi, cara Agnes, mea me, unica Vita, relinquis?
Ah sperata meos compositura oculos!
[Note: 5 ] Compositura oculos, sed non sic, luce revulsa:
Luce revulsa istos compositura oculos!
Isti equidem in lacrimis stabunt, in nocte manebunt,
Defluet et mihi cor in liquidas lacrimas.
Quid faciam sine Corde? Oculis sine? Sola mihi tu
[Note: 10 ] Nam Cor eras, et eras lux mea sola mihi!
Hei mihi quid faciam? Quid omittam? Sola mihi nunc
Mens superest: Sed et haec te sine, dimidia est.
O mea Lux, mea Vita; meum Cor: mens mea, o Agnes!
Quid faciam sine te? Te, sine Mente, sequar,
[Note: 15 ] Mente, sequar, sine, te: iampridem te fine ego amens;
Amens atque excors Umbra, sine omni anima!
O Agnes generosa, Vale; Vale, in aetheris oris;
Hic hodie, tecum cras ero; Vita Vale.

XLVII. PRO PACE DOMESTICA.

MUlta ferunt miseris lentae fastidia Vitae,
Quae properant Christum, membra, tenere caput.

Quottidiana leves accendunt iurgia causae,
Colliditque animos quaelibet aura vagos.
[Note: 5 ] Vivitur hoc pacto fratres interque iugales,
Nulla domus pugnis dissidiisque caret.
Da, Pater Omnipotens, pacis Constantia nostram,
Raro aliam quamvis, servet alatque, domum.

XLVIII. AD SS. TRINIT. VOTUM.

DA mentem puro flammescere, Spiritus, igne,
Sancte, tuos vates qualis adire soles:
Da precibus me continuis tua poscere regna,
Perpetuo in te uno ut vivere, CHRISTE, queam.
[Note: 5 ] Da tibi me totum transcribere, care Creator,
Nullis me curis angere, Salvus ero.

XLIX. MUSAS CHRISTO DICAT.

OTia caelestes qui das debentia curas;
Mille tui vates qualia, CHRISTE, vovent.
Ista, rogo, nobis sancire perennia, et in te
Digneris nostros Sanctificare dies.
[Note: 5 ] Multa meas revocant, Mundi in contagia, Musas;
Ah, pudet hoc Satanae tam licuisse diu!
Tu retine, et retinere dato: da, flebile Vitae
Curriculum laeto claudere fine, mihi.
Omnia sic ad te tua munera, Christe, redibunt.
[Note: 10 ] Exemplum studiis Posteritatis ero.

L. DIVITIAE MEDIOCRES.

AUrum non sitio, non multa recondere quaero;
Ne ditem mundi me laniena voret.
Divitias homines per fas sitiendo nefasque,
In patrium properent, fauce patente, Chaos.

[Note: 5 ] Me, meus exoneratum alta, Rex, mole levabit,
Ipse modo edomito Daemone Victor ubi est.

LI. MORS BELLICA DEVOVETUR.

INgenti perculsa metu et rumoribus atris,
Iam sibi, Mens, belli Tristia fata canit.
Iam circum effigies violentae Mortis anhelat,
Centeno Furias Cerberus ore latrat.
[Note: 5 ] Quid superest, nisi praecipitem cum sevocat hora,
Nectere corporeas me mihi velle moras?
Scilicet ut vulgi valeas explere querelas,
Ante obitum luctu te sepelire velis!
Verum nos alio vocat alti semita caeli:
[Note: 10 ] Non nisi terroris, Mors, faciem atra gerit.
Anticipo Vitam moriendo: in viscera letum
Suscipio, ut iugi fata Salute sequar.
O Domine, ut gravis est gravis iste! sed omnibus inte
Sensibus absentem gaudia quanta necant!

LII. SOMNUS POST TEMPERIEM

CUm nocturna quies fessos tibi reparat artus,
Mille Sopor mentem versat imaginibus.
E Vita ductae volitant circum undique formae,
Pars quota caelestes reddit agitque vices.
[Note: 5 ] Cetera si desint, vel ob hoc te sancta reponat
Sobrietas puro, plena pudore, toro,
Spiritibus quod tum vacat apto obludere somno,
Quos nulla inficiat crapula, nulla Venus.
At distenta graves in ducunt viscera ronchos;
[Note: 10 ] Nigrorum Lemurum fit schola, victus homo.

[Gap desc: illustration]

LIII. CAESI RESIPISCAMUS.

LUdibriis rerum in miseris, varioque tumultu
Vivitur, humani condicione loci.
Sola adversa animum cogunt contendere sursum,
Prospera dant vitiis Luxuriaeque manum.
[Note: 5 ] Et tamen irato spectamus lumine caelum,
Castigat natos cum Patris ira malos.
Sed neque nos sapere umquam, aut Patrem agnoscere caesi
Possumus: ah quantum Stultitiae Imperium est!

LIV. VEXILLUM MEUM IN CAELO

VExillis velut erectis pugnare manipli,
Atque audent mortis temnere tristitiam:
Sic vitiis animum vexantibus astra tuemur.
Temnere sic leti fervida tela meum est.

LV. PLUVIAE CAELESTES.

SEmen habet tellus, spes floret in Agricolente:
Tu sanctam in misero Spem, bone Christe, riga.
Nil etenim meae opis; tuus est, facit, urget, et implet
Omnia vivificis, Spiritus, impluviis.

LVI. FINIS ET PRINCIPIUM DEUS.

POstquam intellectum Probitatis, Christe, dedisti,
Des quoque ut effectum, Maxime Christe, precor.
Nil opis in memet mihimet: tua signa secutus,
Te duce Virtutis Martia facta placent.
[Note: 5 ] Mortalis contra sua se primordia versat
Cura; Rei finis, Principiumque Dei est.

LVII. ITER IN NOCTE.

STricta via ad superos, utinam vel strictior illa,
A diverticulis tot modo nuda foret.
Nunc adeo est variis scissa interruptaque technis,
Externi inter nique hostis operta dolis,
[Note: 5 ] Maximus ut Labor et sit Cura altissima, nudo,
Calcandam miseris, cernere posse, pede.
Nimirum infandas cum culpas quisque Viator
Augeat, et monitus rideat Improbitas:
Difficiles refugit spinarum semita gressus,
[Note: 10 ] Cumque suis crescunt Tormina Criminibus.
O fax celsa polo, sublustri nocte viantem,
Desuper elisis duc trepidum tenebris!

LVIII. SOLA SAPIENTIA.

CUm procula meta est Spes longae improvida Vitae,
Mortales curas ludificare solet.
At cum est visa procul, prope constitit ultima cursus
Linea: Io longae contrahe vota viae.
[Note: 5 ] Quisquis es, sapias hodie spem pone, Viator,
Nullam in praecipitis lubricitate Rotae.
Sic sapies vere, sic plenus mente recedes;
Cuncta alia humano in turbine mente carent.

LIX. VOTA POESEOS VERAE.

LUdicra non haec sunt, non ficti, Epigrammata, nasi,
Felle carent, nullum Sepia tingit Epos.
Mella ferunt sancto nobis silvestria succo,
Qualia Baptistae prandia, Eremus, habet.
[Note: 5 ] Quottidiana Deo famulata, Oratio, poscit
Mortalis si quo Vita carere nequit.

Non ferimus blandas, Vatum deliria, Musas,
Nil Iovis e cerebro nata Virago iuvat.
Ipse manu iactet citaram, Pataraeus Apollo,
[Note: 10 ] Audit et a surdis carmina nulla Choris.
Spiritus ex alto sua pectora servat Olympo,
Qualia vult Christi templa tenere favor.
Ille regit calamum; dant argumenta canenti
Certa Fides caeli, Taedia longa soli.
[Note: 15 ] Qui cupitis solvi, qui IESUM accedere mecum,
Haec legite, et lectis iungite Vota meis.
Vota duorum hominum non est contemnere Christi,
Haec utinam semper milia bina legant!

LX. COMMENDATIO.

OMnis homo meus est, omnem tibi, Christe, iubenti
Commendo; tuus est omnis homo, omnis ego.
Sed patere ut sociam, qua non generosior ulla est
Femina, commendem ter tibi, meque semel.
[Note: 5 ] Ter tibi commendo sociam, ter-maxime, tantum,
Quantum commendo me tibi, et omnem hominem.

LXI. AD VIAM MALE TUTAM.

TUta via haec non est, tuta est tutela Vocantis,
Non me deliciae desidiesve trahunt.
Ibo igitur tibi, Christe; tuum est servare fidelem:
Ah, ne me fallant nomina tanta, tremo!
Sed quid ego mortale tremo? mea munia agentem
Non umquam Christi deseret alma fides.
LABI hominis, servare Dei est; levat ille cadentem,
Excidere e cuius tegmine nemo potest.
Vita mea est, mors victa tibi. Tu non tibi Victor.
[Note: 10 ] Sed mihi; da Mundum vincere, et istud Iter!

LXII. ITERUM.

MIlle mali infestant Equites iter: ire recusem?
Fidere sed Christo tutior esto fides.
Nete, quos vitare licet tibi, casibus offer;
Hoc vetat antiquo regula fixa patri.
[Note: 5 ] Sed potis haec Stygii tentatio Daemonis esse;
Tantillum an Christo credere possit homo.
Ibo igitur: tot non est mihi vertice crinis,
Qui cadat, arbitrio non statuente Dei.
Non ut me exponam vetitis petulante periclis
[Note: 10 ] Mente, volens curam sollicitare Dei:
Sed sit ut haec Fidei, titubante, Probatio; Vita,
Si secura suo tota tenore meat.
Rumpe moras, ascende iugum: quate, rector, habenas,
Qualis eo, redeam, caecus ad omne malum.

LXIII. CUM TURBARENTUR OCULI.

NOn est nox metuenda, quae tenebris
Paucas vilibus attinebit horas;
Sed quae perpetuas trahens luelas
Aeternis perimet diem tenebris.
[Note: 5 ] O Christi Pater, annue has repelli:
Verum istas quoque submoveto, IESU,
Quae nunc lumine me gravant caduco,
Ne possim officiis adesse iussis,
Coeptas continuare cantilenas,
[Note: 10 ] Et sensus operi dare instituto.
Quam te cantibus, o Trias beata,
Quam te carminibus quottidianis
Damnatum iuvet huius ire voti,
Laudatum fidibusque cantibusque!
Ah quam sit miserum mori ante fatum,

Lucem deserere ante noctis horam,
Et vivum male praemori sibi ipsi,
Raptis luminibus bis oppetendo,
In quis iam tibi perpetim manendum,
[Note: 20 ] Has horrescere iugiter, tenebras,
Spe nulla reparabili vivendi
Clarae laetificum iubar Diei!

LXIV. ITERUM.

EXiguae restat spatium aerumnabile Vitae,
Ut seriem genitorum omnem, carosque propinquos,
Non declinando sequar in loca caelica gressu.
Scilicet in lucem quicquid venit, ordo tenebris
[Note: 5 ] Vindicat immotus, nec quemquam adamantina Clotho
Praeterit; Invito non haec mihi cognita Lex est,
Excusatrices nec nectere quaero querelas.
Natus homo moriar, moriar gnarusque valensque;
Fert aditus reditum, finisque ab origine pendet.
[Note: 10 ] Immo adeo cupida me mente evolvere tantis
Tristitiis, longaque animum anxietate, parabo
Exonerare: tuo mihi munere, Christe, quod ingens
Porta adaperta poli est; reclusaque ianua Olympi
Tota patens, vocet astricoma in mea Vota corona.
[Note: 15 ] Hoc tamen, Unica Lux mea, o Unica Vita mearum
O Columen sperum, te supplicis intima poscunt
Vota tui Vatis; da mente et pectore, et ore,
Praecipueque oculis veniam in mea funera salvis,
CHRISTE, DEUS: Quaeque his nubes me dira diebus,
[Note: 20 ] Turbatum visu, Libris amovit amicis,
Diffugiat numquam reditura. Ut quicquid in ista
Temporis est rutuba super, omne tibi ordine sueto
Serviat, et post te caris super omnia Musis.

[Gap desc: illustration]

LXV. DENUO.

VIae redacta summa si meae nolit
Ad ultimam usque lineam suis votis
Deesse porro, seque fallere in finem;
Favente Veritate, nostra mens cernit
[Note: 5 ] Prope illum adesse nobilem diem, cuius
Resolvet hanc potentia improbam massam.
Ut iste nempe Spiritus, Dei germen,
Caduca membra terreae exeat molis,
Et ignei secutus alitem caeli
[Note: 10 ] Rotam, superna se in palatia absportet.
Videsne, ocellus, officina in illustri
Uterque claudicare proditi vultus
Ut ordiatur? Ut sinister a dextro
Abire certet, hic renuntiet laevo
[Note: 15 ] Sodalitatis, integrae hactenus, Legem?
Quid hoc, quid esse praedicet catus vates,
Nisi superna machinae quod istius
Solutionis ingerant minas texta?
At, o supreme temporis mei rector,
[Note: 20 ] O Unitate Trinitas vigens simpla,
Deus Paterque totius meae vitae,
Redemptor idem, itemque Numini vestro,
Sacrator almus, huius improbae molis,
O integrum, me, et omnibus meis membris
[Note: 25 ] Tenore eodem in omnibus tibi punctis
Sacrum, velis tibi assecrare sartumque
Ad usque lineae ultimae ultimam calcem!
Et ante cuncta visui integro praesis,
Supremus ut sit illius Labor chartae,
[Note: 30 ] Dicare carmen in tuas datum Laudes.

[Gap desc: illustration]

LXVI. DENUO.

NOx longae prae saga brevis, nox horrida, quamquam
Temporis exigui sint data iura tibi:
Quid Christi famulos umbris insidis ocellos,
Sanctae interrumpens pensa diurna manus?
[Note: 5 ] Quid calamum in medio cogis desistere cursu?
Velivolaeque ratis retro iter omne rapis?
Impietas haec est, non est iniuria simplex,
Victorem in medio sistere equum stadio.
Victor, io, aeternae noctis, superator A verni,
[Note: 10 ] Redde meis oculis, Maxime Christe, diem.
Ut tuus orsa queam detexere carmina vates,
Integer idem oculis corporis atque Animi.
Una dies, hora una, una sub nocte recondat
Devotum tibi totum hunc hominem Domino.

LXVII. ITERUM.

QUid mihi Avernali, Christi, cum Nocte, Poetae?
Quid Vatem Lucis sollicitant tenebrae?
O mea Lux, Iesu; quid tecum est tristibus umbris?
Cui meus aeterno servit in igne animus?
[Note: 5 ] O Apage, o Noctis fuge luride pallor! Ineptus
Nil habet in Solis Nycticorax sobolem.

LXVIII. TRINITAS.

QUid Trinitatis, in Recessibus Dei,
Rimaris immensum decus,
O interire nate; post paucos dies
Putrere cum maioribus;
[Note: 5 ] Homo miselle? sordidae carnis brevis
Pugillus, Aura Spiritus?

Haec illa vis est, triplices caelos rotans,
Triforme quae fecit Soli.
Polique, Pontique unico, textum, sono
[Note: 10 ] Verbi Omnipollentis, Deus.
Hic est Deorum summus et solus Parens,
Qualis Creatorem decet:
Sed uniformis unisubsistens suo
Cum filio nati Pater:
[Note: 15 ] Ex hoc, et eius filio unico Deo,
Procedit almus Spiritus,
Substantiae unius et utrique compotens,
Honore Deitatis pari.
Haec illa summa in unitate est Trinitas,
[Note: 20 ] Locuta quae secum fuit,
Mundi crearet cum futuri machinam
Hominemque Regem huic adderet.
Hunc sacrum, populos sparsa per cunctos, colit,
Potens Paracleti, cohors.
[Note: 25 ] Hunc sancta pandunt concinentum Oracula,
Ab usque Vatum exordio.
Hic triplici in sua Unitate se dedit
Spectabilem humanis genis,
Baptismati cum Filius sese Dei
[Note: 30 ] Submisit ad Zachariden.
Quid tu corusci fulminatorem aetheris,
Quid Numen immensum, supra.
Locum, Modumque, Tempus, / Vocabuli
Omnis supervectum genus,
[Note: 35 ] Ratione tendis illigare futili,
Numerisque vanis stringere?
Hic ille Rector Orbis est, ille omnium
Moderator unus Cardinum:
Sapientia omnis, omnis est Scientia,
[Note: 40 ] Vis omnis et Valentia!
Hic mille milia in figurarum suae

Diribit Creaturae ordines.
Hoc omnis herba floret, in foliis suis
Et frondibus viget arbutus,
[Note: 45 ] Hoc omnis arbos fructibus sub Principe
Delectat humanos dies.
Quin ipsa granis iam putrefactis, Ceres,
Exsurgit e terrae specu;
Agricola plena spem serit si ducta,
[Note: 50 ] Redigitque in horreum fidem:
Nulla ales altum circinat pennis polum,
Nulla incubat lustris sera,
Nullum in cavernis delitescit reptile,
Nullum innatat monstrum mari,
[Note: 55 ] Citra quod huius fiat, aut spiret manum,
Cibetur, aut mortem oppetat
Hic ipsa Averni claustra, vi Solis sui,
Implet metallorum satu,
Animosque et artes suggerit mortalibus,
[Note: 60 ] Ut eruantur in diem.
Hic mille milia igneorum Siderum,
Concentibus regit suis,
Operetur ut, caelestis, Orbem in subditum
Non explicandis fluxibus.
[Note: 65 ] Nil tam breve est per aerem, terram, et salum,
Quod inde non dependeat.
Haec omnia unis Hic creavit iussibus,
Servatque nutu condita,
Tuus Auctor ipse, Spiritus Sator tui,
[Note: 70 ] Factorque lutei corporis,
Penetrali in alto qui tuae matris tuos
Formavit artus, seminis
Guttam virilis e medullis exigens,
Matricis in sinum, tuis.
[Note: 75 ] Te nescio, genitrice non gnara, Deus,
In ventre te creat hominis;

Hominem creatum tempore educit rato,
Nusquam vacillante ordine.
Principia tu qui nullus assequeris tua.
[Note: 80 ] Caecoque in antro conditus
Arbitrio procedis inde non tuo,
Alienum ad imperium, volens
Nolensque vitae transviaturus dies,
Nec ullibi potens tui.
[Note: 85 ] Tu, fatua massa carnis, atque Aurae sonus,
Momentum in omne efflabilis,
Rerum tremendam conditricem machinae,
Vexare vis Sapientiam,
Ratione comprehensa serviatur tuis
[Note: 90 ] Imaginationibus?
Hinc verba Veritatis, hinc Adamantinae
Aeternitatis carmina,
Ipso profante filio, constant, Dei,
Baptisma cum sanctum sacrat.
[Note: 95 ] Inde impiata mille sceleribus, in diem
Se, seria, ostentat, fimi,
Numerosque versat, Trinitatem in simplici
Deo in venire non valens!
O terra, o alti magna Maiestas poli,
[Note: 100 ] O maria Neptuni, o Chaos,
Quodcumque Stygiis lacubus obscurum iacet
Quis expiabit hoc nefas?
Et ista nunc perhibetur eruditio,
Sagacitasque Nobilis!
[Note: 105 ] O Trinitas in Unitate, o Unitas
In Trinitate potens, Deus:
Occlude Satanae, tot iuges blasphemias
Estutientes, naenias;
Tuique tandem, Rex, misertus agminis,
[Note: 110 ] Ascende florentem Iridem,
Venique mundum Iudicaturo die,

Promissa quod spondent tua.
Tunc o videbis, quisquis hic caecus studes
Manere, praesentem Deum:
[Note: 115 ] At non videbis, ut pii, cum gaudio,
Quod nulla violabit dies;
Sed aeviternis traditus Poenis, Dei
Ultoris iram senties.

CARMEN LXIX. PANEGYRICUS CONFESSIONIS ET DEPRECATIONIS.

NUmquid in immenso superest res ardua mundo;
Quae me adeo coram fontem almae accedere Vitae,
Et desideriis flagrantia pectora Christi
Ipsius ante oculos, atque ipsa in lumina Divae
[Note: 5 ] exonerare vetet, Domino poscente, Salutis?
Quamquam animo imbelli contra sua fata repugnans:
Votaque Fortunasque, et adultae praemia Luctae,
Infelix corpus funesta in proelia tendat,
Excutiatque alto dominantem in pectore flammam,
[Note: 10 ] Contemptricem operum noctis, dum candida Olympo
Solis ab aeterni speculatur lumina ductu;
Quamquam totus homo, quamquam penita ipsa latentis
Viscera fracta viri, maculis victricibus intus
Contemerent sata divinis, pia semina, ditis:
[Note: 15 ] Non tamen ex alia ostendens se Gratia, longum
Parte latet; quin purpureis, Clementia, pinnis
Explicet ardentem contra facem, et ardua, fundo
Imitus excusso, sistat suspiria Christo.
CHriste hominis miseri miserator, amica tuorum
[Note: 20 ] Incendat mentes flamma; insuperabilis aestu
Spiritus; insignis donis, secura malorum,
Et secura sui, Pietas, ut vertice celso

Exserat ardentem Stygiis anfractibus ignem
Sidereae mentis. Qualis, cum, nocte reducta
[Note: 25 ] Lucifer instantem niveo notat alite lucem,
Cedunt furva polo tenebrarum examina, functis
Vita redit rebus, redeunt color, atque figurae.
Ecce, tuis dudum, pastor sanctissime, caullis
Exsul ovis, quam dira retro deliria rerum,
[Note: 30 ] Blanda Voluptatum species, et mille dolorum
A Satana fraudes, procul a statione tenebant,
Exsul, ovis tua, Christe, redit! Miserator ab alto
Aspice palantem, et clementia lumina flecte
Ad reducem, quam Pestis atrox, in corpore foedo
[Note: 35 ] Praedominans animae, pessum deducere certat.
O Pastor, miserere tuae, sanctissime Pastor:
Utcumque errarit, tamen est tua! Non tamen illam
Eripiet manibusque tuis, propriaeque saluti,
Hostilis, Stygiis pollens, exercitus, ausis.
[Note: 40 ] Ah propriae miseram, per te quia parta, saluti
Extrahere et caecis certant involvere technis
Perpetuae morti, mille agmina, milia mille
Infandae Noctis Procerum, quivique doloque
Undique agunt miseram, et Fidei almae evellere certant.
[Note: 45 ] Illa haeret spatiis, ah Christe, ah Christe, supremis,
Ah miserere tuae: Sed enim misereberis, et iam
Sponte venit caelo auxilium, retroque phalanges
Decedunt Stygiae, camposque atque omnia laxant
Aeternae, toto cedentes, aequora, mundo,
[Note: 50 ] Principe te Sohiae. Venit, en, solator Olympo
Spiritus, insessisque infundit carmina vibrans
Visceribus mentis, raptoque in pectore vivos
Incendit gemitus, desideria ignea caelo
Educit, sanctumque petit, Sanctissimus, Ortum.
[Note: 55 ] Ille Patris laxans gremium, Natique reponens
Thesauros, bona perpetuis florentia donis
Invergit misero, miser ut se oblitus, et omne

Quod possit contra ductis obstare tenebris,
Ultro adeat Dominum, Christique in sanguine puras
[Note: 60 ] Speque Fideque manus tollens, iacit Abba sonorum
Ignibus e mediis, et ab alto pectore fatur:
Omnipotens mea Vota, Pater mitissimus, audi,
Quique hominem e nihilo, vestrae ad mysteria formae,
Spiritualem hominem, vinctum, me, crate caduca,
[Note: 85 ] E nihilo assignans corpus, Pater alme, creasti;
Exaudi mea Vota, mes, o Pater Optime, Vota
Suscipe; non nostris sunt haec oriunda Camenis.
Ecce tuum, fuso qui pro me sanguine, Christum,
Intercedit, agens causam, et mysteria dictans:
[Note: 70 ] Ecce tuam, in nostro dominantem pectore, flammam;
Spiritus ille idem est, qui me tibi credere cogit,
Qui sanctam spondere fidem; Fiducia cuius
Sancta sub afflatu, venturae gaudia Vitae
Participat, coramque ingentia Fata tuorum
[Note: 75 ] Ostendit natorum, almae rata Fata Saluti.
Tuque o, qui miserans Veteris contagia Culpae,
Ut diram effigiem, foedo lurore malorum
fuscatam vitiorum, et opaca in nocte latentem,
Purgares homini, caelo Deus auctor ab alto
[Note: 80 ] Descendisti ad nos, factusque e virgine casta,
Christus, homo es; miserere mei per vulnera quinque,
Vulnera proque meis, proque omnis denique mundi
Criminibus, suscepta, vide: meaque ardua vota,
Quae tibi ab hac, miser ah, voveo adsecroque papyro,
[Note: 85 ] Mitis habe, meque abde illis, meaque omnia Vota
Fine bono aeternae praesta deducta Saluti.
Alme dehinc, vivo qui, Spiritus acer, Amore
Flagrantes superis mentes concentibus indis,
Sanctificans gemitus, suspiria victa sub altis
[Note: 90 ] Instaurans latebris, Animasque e Corpore caelo
Educens, ipsique assistens Vota Iehovae:
Te precor, Une Deus, quem sancta Ecclesia, mundi

Deum pugnat tentata malis, in Nomine trino
In tribus unum amplexa Deum veneratur adorans
[Note: 95 ] Personis, Patremque notat, Natumque salutat;
Spiritum utroque Deum, vementem e Numine, numen
Unum adeo colit, et Trini mysteria servat:
Audi me, Domine, ex ima pia carmina mente
Vibrantem, et celsis alti suspiria caeli
[Note: 100 ] Immittentem adytis, qua se insuperabilis omni
Voce tenet Deitas, qua se mitissima servat
Extra ultraque locum, supra spatia omnia, et augmen
Temporis, et quicquid Vox aut Ratio apta notare est,
Gratia magna Dei, quae cuncta creata paterna
[Note: 105 ] Mente fovet, rerum unde manet pulcherrimus Ordo.
Te Deus, o Deus auctor, homo, Deus, alme Redemptor,
Sanctificator, o Deus, ipse homo, flos tuus, oro,
Et precor et prono demissis poplite mentis
Visceribus, supplex, Deus o miserator, adoro,
[Note: 110 ] Ut quaecumque umquam tua te miserabilis, umquam
Conditio, quae contra egi, vel pectore volvi,
Aut animo induxi, miseratus ea omnia dones
Condonesque mihi: Sint milia mille mearum
Culparum infinita, atrocia, dira, nefandis
[Note: 115 ] Te contra patrata odiis, aut fraude dolosa
Tartarei Horroris contexta erroribus atris,
Ut nolensque volensque errat; delinquit, et in se
Nil homo totus habet sani, qui crimina centum
Quottidie sitit et bibit, et se ingurgitat illis:
[Note: 120 ] Omnia, sancte Pater, memori de mente recisa,
Oceani immensa malis demergere abysso,
Quam meminisse dehinc: subeat tua Gratia nostris
Ut si non meritis, tamen immaculabilis agni,
Salver ego, potiarque aeternae regna Salutis.
[Note: 125 ] O miserator amans, ut me infandissima terrent
Crimina, quae, numerum supra omnem, a principe Vitae
Momento malus inde meae, contra omnia diae

Scripta Animo Legis, et Corpore, turbidus, amens,
Delirus sed et ultro, egi; Sed et impius ultro
[Note: 130 ] Exegi, me sponte malis dans moribus. Ah me!
Quanta seges culparum, et foedae Copia Labis,
Ah meritum, aeternae, terret, dirissima flammae
Supplicia, et nulla miserum non turbat in hora!
Omnia cum Domino sprevi; Deus ultor ab ausis
[Note: 135 ] Exposcit primus Poenas, dirisque malisque:
Omnis abhinc Ordo rerum; ipsa Elementa, catenis
Nexa sibi paribus, scelerosa in crimina pergunt
Ultrices vibrare ignes, fluctusque profundos,
Tabificosque, aegro spirantes aere, morbos;
[Note: 140 ] Ipsa, sinus atro, Tellus, infecta veneno,
Impia non ullo dignatur viscera pastu.
Circum dira, fremens umbris immanibus, ira
Tartarei latronis, atrocia verbera versat,
Omnique, ad numeros dictans exscripta tenaces,
[Note: 145 ] Crimina proponit recitans, ut Conscia culpae
Mens Fidei adversum sese stet certa probatae.
Quorsum ego me hinc referam? Tua, io Pater alme, supernis
Gratia ab auxiliis maior potiorque salutat
Eminus, et, ne quid tibi desperabile dicam,
[Note: 150 ] Obvertit miserantem oculum: Spes dia coronam
Purpureo Christi florentem in sanguine, monstrat.
Ecce me, io, Pater alme tuum! miserere precantis,
Ah miserere; Pater! Non est te dicere coram
Quem sua iustitiae placitura piacula summae,
[Note: 155 ] Nec iactare queat quisquam vel momine in uno
Se vixisse bene, aut meritum sua crimina Poenis
Eximi ab aeternis, et fata immania flecti.
Ergo tibi haec omnis puro rescribitur ore
Gratia, summe Parens: tibi ego quoque, certus et in me
[Note: 160 ] Gnarus ego, mea Vota sacro; peccata remittas,
Condones culpas: Sic me tua Gratia iustum
Sistit in aspectum Vitae, de morte redemptum

Perpetua, sacrumque tibi. Quin summa luela est,
Nec poterit peius quoquam delinquere contra
[Note: 165 ] Fata Dei, peccator homo, sua quam mala Christi
Cum maiora putat meritis, de sanguine cuius
Una potest totum gutta insuperabilis Orbem
Emendare pretI, et cunctas avertere Poenas.
Ergo tui postquam secura mente favoris
[Note: 170 ] Gratia me certum et fidei Lux reddidit alma,
Sancte Pater, miserere mei; quaeque ardua dictu
Vota dehinc faciam, Clementi suscipe fato.
Ecce ego, quem vitiis elutum et sorde nefanda
Omnis abhinc mundi Satanaeque, meique, fatigat
[Note: 175 ] Corporis, error, inops, Pater o mitissime, totum
Me tibi transcribo, et ferventi pectore pronus
Cum gemitu, Miser, ah, cum tristifico ululatu,
Tot contra immanes metuens contendere pestes,
Supplico, sancte tibi: Mea, dira percita labe,
[Note: 180 ] Viscera foeda domem, ne quid postinde furenti
In me Iuris ego Satanae concedere cogar.
Mortifera o nostris innectam frena luelis,
Affectusque premam, cupidoque e corpore mortis
Exstinguam diros infecti visceris aestus;
[Note: 185 ] Ut tibi purus homo, Pater o Sanctissime, Vitae
Addicam decus omne meae. Miserere precantis,
Et mea transfixis moriantur viscera Mortis
Tota libidinibus: nihil hac in Carne bonorum,
Sed mala cuncta habitant: Animus quoque labe supina
[Note: 190 ] Saepe retro trahitur, suaque in dispendia pugnat.
Nunc age quid maneat, functo te corpore Vitae
Paullum istic, speculator, ini; quo Gratia constet
Firma tibi, norisque tuos certissimus ignes,
Qui, postquam donata tibi tua perfida facta
[Note: 190 ] Abnuit Omnipotens Poenis dare, iure secutis,
Exspectant tua fata istis in moribus Orbis.
Scilicet ut dubium coquitur florentibus aurum

Flammarum elecebris, ut quod latet intus, et ingens
Invalidis pretium temerare liquoribus audet
[Note: 200 ] Mulciberi vis sacra, imas scrutata medullas,
Eruat, et luci puros traducat honores:
Sic tua, mortales dum volvunt, pectora, curas,
Dum moriturus homo es, aversa et tristia fata
Intus et extra te, divina lege, luendum est.
[Note: 205 ] Ne tu te, vitiis obnoxia, massa, caducis,
Sanctificis oppone furens cruciatibus, in te:
Sed fidei clypeo magnos munitus in hostes
Ferque referque gradum, et contra te fortior insta.
Sicubi confessus scelerum mala facta tuorum
[Note: 210 ] Obtuleris sananda Patri, Pater addet ab alto
Solatorem almum, qui te non crimina solum
Esse remissa tibi edoceat, sed et ardua multa
Pectora in adversos virtute potentior hostes
Armabit, vivorque indet penetralibus ignes
[Note: 215 ] Mentis, ut, incertae ridens ioca lurida Vitae,
Mundum omnem, Regemque eius, Satanaeque phalanges
Una omnes animis temnas sidentibus, et te
Egregium Christi decus, in sublimia tollas
Regna Dei, perituram omnem cum sortibus et vi
[Note: 220 ] Indocili Vitae, linquens vivusque vidensque
Fortunam Vitae, Speque astra vocante sequaris.
Ecce ita cum precibus, Pater hic mihi, rite profusis,
Indulsit veniam naevorum, atque omnia longis
Delevit delicta notis: mihi Spiritus ingens
[Note: 225 ] Attonitam incendit mentem, et penetralibus altis
Egregiam stipans animam, pia lumina caelo
Elevat, ut ventura mihi mea gaudia coram
Sint praesto semperque, et Ego videamque sacrisque
Confitear numeris me Speque Fideque Salutem
[Note: 230 ] Non modo iam anticipare, sed hic quoque habere potitam.
Scilicet ipsa mihi quae Gratia, Gratia Christi
Hoc canit ipsa mihi, Deus est Verum, et Via Veri.

Ille nihil mentitur, at ille mihi omnia sistit,
Quae potuit Christus, mihi homo et Deus, addere dona.
[Note: 235 ] Ergo hic quid nequeat? Quid ego sperare refuter,
Cum mihi se dederit totum Deus, Omnia secum?
Quin igitur, postquam culpis exsuta Iehovae
Cara tuo es, mea quin Anima omnia proicis abs te,
Quae poterunt obstare tibi, ne, mente profecta
[Note: 240 ] Purifica ad Fontem Vitae, pleno impete ducas
Spemque Fidemque bibens, in Speque Fideque Salutem.
Ecce Agnum, cui purpureo latus hasta cruore
Hausit; eo laticem Sanguis destillat aquosum:
Quem qui mente pia semel hauserit, inque Salute
[Note: 245 ] Manserit ipse usa, certus postinde recedat.
Nil sese a magni evulsurum Regis Amore,
Qui sua Credenti dat Sacramenta vicissim.
Euge igitur, mea Vita, et io mea maxima Vita
Euge ades, et fatuum corpus tua sancta subire
[Note: 250 ] Iura doce, ut spreta miserae dulcedine Vitae
Vivamus iunctim, iunctim speremus in illum,
Qui spem rite suam, promissaque grandia, dono
Signat inexpleti gemitus, quem Spiritus intus
Sanctus agit, perque omne Chaos, perque Omnia mundi
[Note: 255 ] Sistit eum excelso perituri obstacula, Caelo.
Heic desideriis florens immanibus, extra
Vota, supraque preces, ipsum in penetrale Iehovae
Sancta, profecta, Anima, ipsis suspiria Christi
Importatque adytis, Christoque, potita, reportat.
[Note: 260 ] Turpis ad haec quid Vita ferat? quid foeda caducae
Aura Voluptatis? Quid iners Opulentia recti?
Ambitioque, furensque Superbia, flebile monstrum?
Nempe velut fluvio perit Unda trahente deorsum,
Fumus ut instabili quem circite disicit Eurus,
[Note: 265 ] Omnia mortalis pereunt deliria Voti,
Omnibus ipse super, vecors homo. Crastina functum
Omnibus e spebus feretro Lux, triste cadaver,

Exigit in foveam, aut cinerem levis evocat Ignis.
Ah fatui; quanta illa Animae sunt gaudia, quaese,
[Note: 270 ] Certa sui, docet esse Deo Charamque Sacramque,
Cuius in intuitu foedissima cuncta feruntur
Fine gravi in Mortem, quae cumque adversa Saluti
Vita colit, spretoque Ipso, Mortalis adorat.
At te, Sancte parens, quem tot post milia noxae
[Note: 275 ] Crimina dira meae, reducem tibi, fortior hoste,
Asseruisti hominem, tot per miracula servas;
Ecce tuum! Tibi ego, Pater o carissime, o ingens
Spes mea, quae, secura sui, mea Viscera comit
Luce nova, sanctosque tibi docet addere mores;
[Note: 280 ] Ecce tuum! tibi ego toto cum pectore grates
Tota Anima, Pater Alme, cano: Qui, lurida post quam
Vita meos gressus toties in devia duxit,
Ah miseram miseratus Quem tibi, Numine blando,
Sponte reduxisti, et me certum deinde Salutis,
[Note: 285 ] Vivere vis, Christi reparata in sanguine Vita.
En desideriis mea dicta liquentia vivis,
En, Pater, Abba tuum: tuus hoc mihi Spiritus intus
Subicit, et sancto firmat Fiducia cultu.
Abstrahe me Virtute tua mortalibus Umbris,
[Note: 290 ] Abstrahe, luctantemque animam, tuaque alta precantem
Auxilia, effreni dominam da Corporis aestui,
Erigidam dominam: ne qua in mala, tradita Christo,
Te moderante, semel, posthac consentiat ullis
Criminibus, quae dicta movent, quae facta facessunt;
[Note: 295 ] Sed sua se in decora in volvens, sua gaudia secum
In sua se retrahens, ductamque in gaudia firmans,
Tranquilla Pietate tuas speculata loquelas,
Quaerat in his Vitam, inveniat Vitam Undique in illis.

[Gap desc: illustration]

LXX. FESTO MICHAELIS.

IAm festa Lux redit polo
Archangelorum Principi;
Dies profana praeterit,
Sol sanctus apparet coli.
Hac MICHAELIS gloria
Mentem die elevat luto
Faecis profanae, sevocans
Ad celsa caeli culmina.
Audite, mortales pii,
Celebrate Christi gratiam,
Qui Spiritus bonos dedit
Gregi suo custodiam.
Tu Michael, Archangele,
Dux agminis Sacri; potens
Cacodaemonum phalangibus
Obstare romphaea gravi.
Bicipitis ense fulminis
Armate, Raphael, ave;
Ave volucris Gabriel:
Tres Trinitatis Angeli.
O mille millium choris
Duces corusci praepetum,
Domino volente praesides
Magni Angelorum Archangeli.
Hoc muneris Christi favor
Vestris sacravit copiis,
Ut tuta sanctorum cohors
Vestro maneret tegmine.
Hac in die vestri memor
Ecclesia agminis canit
Grates Triuno Numini,
Custodiae ergo caelitis.
O amabiles fratrum chori
Salvete, nostri iugibus
Tutela florens cantibus,
Salvete Genii nobiles.
Haec lux dicata exercitus
Vestri decoro Principi,
Brumam venire nuntiat,
Autumnitatem cedere.
Quare, tenebris nubila
Exhinc in hiemem augentibus,
Clarique Luce sideris
Linquente nostrum cardinem.
Adeste, germani alites,
Regemque atrum Caliginis
In caeca vinctum tartara
Ab hoc polo repellite.
Quod si perennibus malum
Vincire nodis non datur;
Nec tempus est praesto furor
Ut deleatur belluae.
Removete nostris Urbibus,
Repellite his ab arcibus,
Fugate nostris aedibus
Satanae catervas militum.
Ne mille cum dolis vafer,
Ne mille fraudibus potens,
Vique et furore turbidus,
Profanet hanc provinciam.
Ne Templa, Curias, Scholas,
Pessumdet, aut perdat latro;
Ne flamma et unda proruat
Christo dicata altaria.
Ne dogma purum, caelitus
Nostrae saluti deditum,
Zizania foedet sua,

Corrumpat aut viru [Reg: viro] gravi.
Non ille dormit uspiam;
Sed rugiens caullas Leo
Perambulat circumvagus,
Quaerens oves quas strangulet.
Non ulla vis mortalium
Obsistere huic potest virum,
Ad robur eius undique
Humana virtus deficit.
Veterator antiquus malis
Nunc maxime artibus furit,
Queis [Reg: Quibus] primi ab usque saeculo
Mundi repugnavit Deo.
Evolve tot volumina,
Rimare chartas temporum,
Scrutare libros indices
Ab Universo Condito.
Nil undique invenies mali,
Nil ullibi offendas retro
Quinis ab anni milibus,
Quod ille non patraverit.
Hic ille dirus est Satan,
Qui cuncta pulchre prodita,
Et ordinata pulchrius,
Turbare nisus, a Deo est.
Nunc cum suprema perspicit
Adesse puncta, et ultimis
Haerere metis saecula,
Queis [Reg: Quibus] sceptra deponat sua,
Ob tot patratas noxias
Imminet aut poenis Deus
Vindicibus implacabilis,
Aeterna vibrans tormina;
Nec posse iam ullis machinis
Praefixa puncta protrahi,
Damnata quin Malitas male
Pereat malis perennibus:
Nunc dira dirioribus
Facinora sceleribus gravat;
Odii ut supremam perditus
Soletur exitio facem.
Sed bene, quod his ovilibus,
In hostico palantibus,
Caelestis est Pastor datus,
Quem Virgo peperit innuba.
Hic ille pastor inclutus,
Praepositus Israelis gregi,
Dormire nescit uspiam,
Nictare nec somno potest.
Rapacis ululatum hic lupi,
Fame piorum sanguinis,
Bacchantem, et efferis modis
Stridentem, amaro carmine,
Verbo domate uno valet,
Virgaeque praepetis sono
Fugare de caullis procul,
Ad ima pulsum Tartara.
Vos huius imperio sacri
Salvete, Praestites, chori,
Vestroque functi munere,
Vestrum Poetam accersite.
Vale omne ludibrium neci
Quod dedicat Caducitas:
Avete caelicae fides,
Hoc dedicatae cantico.

[Gap desc: illustration]

LXXI. Hymnus Matutinus.

QUam tua lucem, Pater, e soporis
Gratia lecto reducem videmus,
Da tuis totam sine labe iussis
Rite sacremus.
[Note: 5 ] Nulla secura est miseris in ista
Hora viven di rutuba malorum;
Circuit, frenditque Leo, sub ipsis
Turbidus Umbris.
Cum quies fessos levat aurea artus,
[Note: 10 ] Turpium diros, Vafer, aestuum ignes
Vibrat in sontes animas, nec ulla huic
Cura resistit.
Tu tuis mentem, Pater o, paternam
In quiete, ipsos reparante, monstras;
[Note: 15 ] Ille vi, fraude, insidiisque in illa
Retia nectit.
Orbis adversum venit Ordo in Orbem,
Vita sic nobis misera haec trahenda est,
Nox diem, Noctemque Dies premit, nec
[Note: 20 ] Deficit haec Lex.
Qui tot in Vita miseros caduca
A malis servas, Pater alme, Vitae,
Da tuorum, omni sine nocte, mentes
Vivere tecum!
[Note: 25 ] Ipsa cum nostros vocat hora somnos,
Cum Dies Solem sequitur sub umbras,
Nostra Lux, o Christe, tuos tuo sub
Lumine serva;
Ne malae Noctis fera nos tenebris
[Note: 30 ] Obruat nubes, neque foeda Mentis
Arma, caligo, nebulis profano
Induat aestu.

Quas, laborantes, die in ipsa, iniqui
Cordis Errores dare suspicemur
[Note: 35 ] In tenebrarum ditione pugnas,
Alite laevo?
Hostis, ah, contra fera regna versans,
Hostis, ah, numquam, ferus ille, dormit;
Nullibi connivet, atroce ubique
[Note: 40 ] Imminet ausu.
Te sine, o nostri Pater alme coetus
Unico totos rapiat sub haustu.
Ah, quid immanis vibrat hic pericli!
Qualia monstra!
[Note: 45 ] Sed bene, et custos Israelis ingens
Omnibus maior potiorque nostris
Hostibus, Christo gregis addicati
Nominis auctor,
Nuspiam dormit: Vigilante quicquid
[Note: 50 ] Condidit servans oculo, Paternas
Undique in curas, miserata nostri,
Viscera laxat.
Me sopori isti dico dedicoque
Colocaturum, dico dedicoque
[Note: 55 ] Mane surgentem: tua CHRISTE semper
Numina adoro.
Te mei semper gemitus precantur,
Vive Fons Vitae, tua Gratia in nos,
CHRISTE, descendat, pluviae ut patente
[Note: 60 ] Copia caelo.
Ecce sublustri Impietas in Umbra,
Et Voluptatum Insidiae latentes,
Implicare audent tibi iam renatae
Gaudia mentis.
[Note: 65 ] Ecce vis ingens hominum malorum,
Ecce nostra ipsos Caro nos fatigat;
CHRISTE, ab interno venit hoste vitae

Grande periclum.
Ecce ab externo furor instat ingens!
[Note: 70 ] Ah queant nostrae quid in hos Columbae?
Palpitant tristi miserae pavore
Frigida corcla.
Sed quid his auctor Furiis Salutis
Obicit CHRISTUS? Fidei fideles
[Note: 75 ] Sitis o nostrae, et foveatis illam
Pectore toto:
Nemo vos vestrae eripiet Saluti;
Ecce ego his ipsis manibus notavi
Nominis vestri memores notas, o
[Note: 80 ] Fidite in illas!
Nulla vis vos eripiet mihi umquam;
Ipse me adiuro, Omnipotens IEHOVAH,
Nil nigri portae Nebulonis in vos
Usque valebunt.
[Note: 85 ] Mundus hic omnis semel interibit,
Tempus omne, et quod superest creatum:
Verba non umquam mea, Veritatis
Fata, peribunt.
Quis fidem nolit dare Veritati?
[Note: 90 ] Quis Deo se credere denegabit?
Quis Patrem nato putet infidelem?
Cedite caeci!

LXXII. A Iesu opem petit.

QUem iuvat lento periisse somno,
Improbam iactet, Studiis, quietem
Turpe contemptis; mihi celsa mentem
Musa fatigat:
[Note: 5 ] Ut lyram nervis habilem recentans,
Otium si quod datur in profunda
Valle curarum, recinam faventis
Numen IESU.

O meae spes unica, Christe, Vitae;
[Note: 10 ] Dulce lenimen tot atrocium, in nos
Mente bacchantum procul atque sensu,
Consiliorum
Hostis, ex imis Acherontis oris
Undique exciti; simul una porta
[Note: 15 ] Perfido claustri patuit rigore,
Sidere laevo.
Una mortali data cum fenestra est
Scilicet culpae, ruit agmen ingens,
Et Gulam stipat Venus, et cruentum
[Note: 20 ] Ira Gradivum.
Nil opis nostrae est; ruit omne vires
Pondus humanas vitii insolentis,
Nuda defendi Lupus ut salignae
Moenia mandrae.
[Note: 25 ] Pastor o constans Fidei, o Supernam
Cincte virtutem, tuo adesto ovili,
Saeva latronum famis omne captum,
Te sine, raptat
Quod tuam si nos miseri meremur,
[Note: 30 ] Ut Patres, iram, meruere nostri;
O Pater compesce manum, fatemur
Cuncta volentes.
Pessimum natu genus, ah parentum
Noxias nostris triplicamus omnes,
[Note: 35 ] Nil potes iactare, parati in ignem
Ire Gehennae.
At quid in nostra statione fratrem
Cernimus natum Domini Deorum?
Quid sibi Crux vult, quid in alta ducti
[Note: 40 ] Pompa triumphi?
Nempe tu nostras aderas luelas,
Christe, deletum, gremio e IEHOVAE,
Filius Patris Deus, ut Latronum