POEMATUM MARTINI BALTICI MONACENsis libri tres, scripti ad nobilissimum ac virtute insignem D. Georgium a Gumpenperg, illustrissimi Boiorum principis Alberti a Camerae consilio. Additus est et Epigrammatum libellus eodem auctore.

POEMATUM MARTINI BALTICI MONACENsis, ad D. Georgium a Gumpenperg, Liber primus.

Elegia I. Ad librum.

QUid procul e gremio Domini iuvat ire libelle?
Aut quid in assuetos cogit adire lares?
Qui cupit in nitidas procedere luminis auras,
Quo placeat cultum debet habere liber.
At neque de Tyreo [Reg: Tyrio] te murice vestit amictus,
Nec tibi frons levi pumice glabra nitet.
Nec decet ut de te promittas magna legenti,
Ne tibi pro gazis anthracas esse ferat.
Heu quoties nostras aedes fugisse dolebis.
Heu sed erit serus, maior ob idque dolor.
Scilicet aut in te sua texet aranea fila,
Sedabitve [(transcriber); sic: Sedabitur] suam livida blatta famem:
Sive suos emptum te conglomerabit in usus
Institor, et fies cistula parua croco.
Nostra ferunt nimium detersas saecula nares,
Hînc raro sordes, scommata saepe fluunt.
In te torquebunt iuvenes convicia mille,
Nec non longaevi turba verenda senes.

Teque parum dicent procedere passibus aequis,
Pro neruis naevos corpus habere tuum.
Forte trahent ronchos, naso et tua crimina pingent,
Tardipedi tradent te quoque forte deo.
Ante satis tales (dicent) exsistere libros,
Criminibus populo nil opus esse tuis.
Fallor? an insignem te eredis habere patronum?
Inde minus metuens haec mala pectus habes.
Quem bonus Antistes clemente favore tuetur,
Is perferre potest tristia cuncta liber.
Nempe dat et genium libro, nomenque perenne,
Quem fovet insignis gratia prona viri.
Quam quoniam speras te forsan posse mereri,
Paene tibi coeptas non inhibebo vias.
Vade liber, quo te pellexit tanta cupido,
Hînc dextro felix alite vade liber.
Ingeniis hominum subsunt discrimina mille,
Iudicium raro est nempe duobus idem.
Res eadem laudatur ab his, culpatur ab illis,
Displicuisse potest, et placuisse liber.
Utque fluit cuivis sua vati propria vena,
Iudicium quivis sci quoque lector habet.
Huic faciles versus, nullo natique labore,
Formati morso nec bene ab ungue placent.
Ast alius studio scriptos laudabit et arte,
Hic grandem venam laudat, at ille levem;

Huic crudele magis, magis illi mite probatur,
Quodque alius culpat, qui probet alter erit.
Denique vix ulli scripsêrunt carmina vates,
Quin ea pars culpet, pars quoque iusta probet.
Forsan erunt humilis, quibus et tua vena placebit,
Interdum paruis gratia rebus inest.
Magna tonent quibus hoc donatum munere divum,
Et pulsent grandi sidus utrumque sono.
At tibi sufficiat demissum repere terra,
Et paucis aliqua parte placere viris.
Heros nobilium de stemmate natus avorum
Gumpenpergiacae fama decusque domus:
Non virtute minus laudis quam stirpe meretur,
Pectoris et geminat nobilitate genus.
Hoc celebris gaudet Boiorum principis aula,
Nam tenet ingenio vix meliore urium.
Despectas alius vix tantum diligit artes,
Ac studiis adamat corda dicata bonis.
Hoc ego cognovi, si fas exempla referre,
Certior in rebus non semel ipse meis.
Hunc adeas, unique liber placuisse labora,
Spes, puto, non fallax, qua modo fidis, erit.
Ille tibi defensor erit, nec paupere cultu
Ad varias mundi te sinet ire plagas.
Quoque cares geminum [(transcriber); sic: gemum] dabit illius tibi virtus,
Is tibi erit fama, fama decusque sua.

Si quando requiem fesso dabit ille labori,
Qua potes oblecta tum ratione virum.
Scilicet ipse viro poteris bona commoda ferre,
Illius curas attenuando graves.
Quin modo qui teneris huic crescit natus ab annis
Ille potest opera doctior esse tua.
Huic eris ad studium scribendi carminis auctor,
Adque bonas artes non leve calcar eris.
Tubaque nobilium res quando sequetur inanes,
Et perdet tempus lusibus omne suis:
Ipse sibi versu nomenque decusque parabit,
Grata nec his studiis res erit illa magis.
Scilicet ingenua qui tempus ponit in arte,
Quique fugit luxum nobilis ille vir est:
Non qui caepit opes partas sudore parentum
Divitis et nusquam munera mentis habet.

AD NOBILISSIMUM VIRUM FLORIANUM Gruespeck, illustrissimi Regis Bohemiae consiliarium. Elegia II.

COncava de celsa cum bucina turre sonaret,
Inclite vir reditus nuntia certa tui:
Quâ videt excelsam vicina Neapolis arcem,
Diximus, hûc cursus Lesbia tende tuos.
Lesbia quae nostris semper conatibus instas,
Lesbia Pieriis addita Musa novem.
Quid ferus algentes horror sic concutit artus?
An pedibus vitium cernis inesse tuis?
An caput affixum saevi quod cernitur ursi?
Aspicio quoties me quoque monstra movent:
Non ego demiror, neque cuiquam mira videntur,
Si timet indomitam virgo repulsa feram.
Non ita prisca suos ornabat Roma triumphos,
Picta nec Alphonsi ianua talis erat.
At puto quottidie, quod nunc ignobile vulgus
Degeneret, monstrum significare ferum.
Non meritum praestat superis reverenter honorem,
Nonque suo superi quos statuêre loco.
Propterea reprobos iussi ducis ira coercet,
Ni faceret iustis non foret orbe locus.

Terret ab his igitur sceleratos labe piandae
Sedibus, at iustos introiisse iubet.
Quare age deposita portam formidine pulsa.
Non erit ad motos ianua surda sonos.
Veneris in mediae postquam penetralia sedis,
Abdita cunctorum quaelibet ora nota.
Egregium pietate virum belloque potentem
In medio donec videris esse choro.
Utque notes lucet velut inter sidera luna,
Sicut in occiduae Parrhasidesque micant.
Florius huic nomen divina industria fecit,
Scilicet hoc artes auspice nomen habent.
Huic, ubi iam fuerit coram data copia fandi,
Talibus ipse velim congrediare modis.
Gratulor incolumen nostros tetigisse penates,
Facta vir ô verae nobilitatis habens.
Si minimis patulas adhibere fideliter aures
Est mos supremi consiliumque Dei:
Quae mihi causa viae paucis adverte docebo,
Non facient longas carmina nostra moras.
Divitiis confisa Rhodos, ac moenibus altis,
Carpathyum late quam mare cingit aquis:
Despexit Macedum quondam temeraria regem,
Contulit adverso suppetiasque duci.
Protinus ingenti Demetrius aestuat ira,
(Rex Macedûm tali nomine dictus erat.)

AEstuat approperans multis cum navibus urbi,
Innumeroque statim milite cingit eam.
Urbs est facta nihil plane mansuetior inde,
Asperior multo quam fuit ante, fuit.
Nam reddenda fuit Regi pretiosa supellex,
Coniugis et propria littera scripta manu:
Hanc interceptam Rhodii dant protinus omnem,
Qui ferat adverso munera grata duci.
Nil magis indigne tulit hoc Demetrius unquam,
Ergo, ait, haec urbs est diripienda mihi.
Infractis animis, infracto robore miles
Esto, eris hîc dives, si modo fortis eris.
His acies struitur dictis, stimulataque turba
Ardet, et ingentes pectore fingit opes.
Ante urbem multaeque domus arcesque fuêre,
Quas capit, et multo milite complet eas.
Hînc potuit totam deperdere protinus urbem,
Mulciberoque altas igne cremare domos.
Verum erat egregium monumentum in parte repostum,
Quae primo flammis corripienda fuit.
Caunius insigni pictor confecerat arte,
Quem vocat a partu lingua pelasga cito.
Donec id absoluit melius meliusque reformans,
Septenne absoluit limite Phoebus iter.
Cernitur auctoris coniunctae intentio curae,
Quo prior haud ullus sedulitate fuit.

Dicitur id Cous cum conspexisset Apelles
Luminibus fixis obstupuisse diu.
Ac tandem dignum caelo divisque vocasse,
Posse nec auctori praemia digna dari.
Ergo sulpureos ignes iacturus in aedes
Rex erat: en praeco missus ab urbe venit.
Ille opus extollit, iungitque precantia verba,
Ni Rhodiis, operi parcat ut ipse tamen.
Cui rex: ingenuis non artibus infero bella,
Impius a nobis hic furor esto procul.
Namque prius patiar statuam ipse perire parentis,
Hoc mihi perpetuum vivere debet opus.
His dictis aciem turbat celeberrimus heros,
Mulciberisque ignes contimuisse iubet.
Interea tanti monumenti fictor et auctor
Securus belli perstat in arte sua.
Pingit, et extra urbis sibi proxima moenia pingit,
Non procul a castris in quibus hostis erat.
Hunc iubet adduci rex, adductumque rogavit,
Cur audax adeo pectus habere queat.
Ut nil vicino timeat securus ab hoste,
Artibus incumbat sed velut ante suis.
Cui pictor, Rhodiis te bella inferre sciebam,
Et non ingenuis artibus ulla, refert.
His rex gavisus munivit protinus ipsum,
Et vetuit ne quis forte noceret ei.

Quin a picturis ipsum ne saepe vocaret
Post pede inoffenso semper adivit eum.
O utinam nostro celsi sic tempore reges
Vellent tutores artibus esse bonis.
Pierides, Phoebusque pater, Iove nataque Pallas
Nomina sunt multis ipso odiosa sono.
Non illius unus minitatur bella Pyreneus,
Omnia quas belli laedere iura vetant.
Non hodie tantum nos non defendere curant,
Sed quacumque queunt arte nocere nocent.
Tutamen es nostro nobis spes maxima saeclo,
Flori tam lingua quam bonitate potens.
Tu nos rite colis, tu nos quoque rite tueris,
Et quacumque potes nos ratione iuvas.
Obsecro commenda nos vir clarissime regi,
Cui te non alius gratior esse potest.
Is quod erat tabulae celebris Demetrius heros,
Hoc etiam nobis mox nisi fallor erit.
Nos etiam tabulae sumus, ac lucemus abunde,
Virtus in nobis splendet et omne bonum.
Has tua si tabulas clementia magna fovebit,
Perpetuo sacrum tempore nomen erit.
Te praesens canet, et te postera noverit aetas,
Nec tibi tum levius Hercule nomen erit.
Iungitur is nostroque choro, nostroque labori,
Quod fuerit nostrae cura salutis ei.

Sic decet Heroas quoque numina nostra tueri,
Sic quoque tu nobis, ut puto, iunctus eris.
Sic aliquis quondam referens ex ordine cunctos,
Magna quibus nostrae cura salutis erat.
Te non postremum numero quoque ponet in isto,
Et Maecenati nomen habebis idem.
Talia virginea fueris ubi voce locuta,
Flecte genu, et solito more precare vale.
Atque roga ne quid titubanti vertat inique,
Assuetosque tibi compta reverte lares.

AD CLARISSIMUM D. D. Petrum Salicetum medicum, die ipsius insignibus apud D. Mathesium in valle Ioachimica contionatorem visis. Elegia III.

QUid ferat ignotae tibi quaeris littera dextrae,
Claudicat alterno quae tibi missa pede.
Nostra tuae laudis famaeque cupidine ducta
Te sequitur longa sponte Thalia via.
Te sequitur moto virtutis pectore flamma,
Dircaeam veluti saxa feraeque lyram.

Accipe quaeso libens nimioque ignosce favori,
O vir ab ingenio nobilitate tuo.
Illa venit Tyrio quamvis non murice compta,
Tu tamen hanc comptas inter habeto deas.
Namque gerunt aliae quam picto corpore vestem,
Illa tui plena mente favore gerit.
Mens placet una deo, qui non magis aurea dona,
Quam data sincero pectore thura probat.
Non oculos fallens mea tinxit munera fucus,
Pignora sunt animi qualiacumque vides.
Prima dies aderat solita celebranda quiete,
Qua cupimus veri munera sacra dei.
Pastor ubi sparsit divini semina verbi,
Semina salvifica percipienda fide:
Cuius ab ore velut resoluti nubibus imbres
Illita caelesti Nectare verba fluunt:
Ingredior sacras conviva vocatus in aedes,
In quibus excubias pro grege pastor agit.
Visa mihi numquam mihi sunt insignia visa,
Quae merito versu nostra Thalia canit.
Squamea serpebat sinuoso vipera tractu,
Ornabat nitidum lucida crista caput.
Haec sibi monstrabant Salicetum signa parasse
Lege sua in versus verba coacta duos.
Aspiciens dubia causam sub mente requiro,
Serpentis ratio nec subit ulla mihi.

Sternitur interea satis amplo mensa paratu,
Quod genio arridet cui libet illa dabat.
Corpore se dapibus recreant, se corda lyaeo,
Mille animi recreant se sine felle iocis.
Post epulas, amor est postquam compressus edendi,
Laetaque sunt dulci corda levata mero.
Pastor, ubi fuerat signorum mentio facta,
Docta resolvebat talibus ora modis.
Haec meruit rara virtute insignia Petrus,
Petrus Nisaeo iunctus amore mihi.
Nemo graves melius novit depellere morbos,
Aut quales vires quaelibet herba ferat.
Quam bene conveniunt medico praestantia signa,
Qui summo laudes aequat honore suas.
Qui validas senibus vires pavidisque puellis
Reddit, et innumeris qui sua damna dolent.
Atque adeo quare medicis sit imago Draconum
Conveniens, nobis parua referre mora est.
De divo, peperit quem Larissaea Coronis
Fabula nota sat est, sed recitabo tamen.
Romulei tractus tabes infecerat auras,
Languebantque cita corpora prensa lue.
Perque vias homines inopina morte cadebant,
Scissa velut rapidis falcibus herba cadit.
Nulla Machaonii iuverunt corpora succi.
Dira lues medicae vicerat artis opem.

Cum nihil in terris hominum medicamina possunt,
Confugit ad superos et rogat aeger opem.
Ergo Romulidae properant ad Delphica templa,
Mons ubi Pieriis scandit ad astra iugis.
Centum ture calent arae fumantque Sabaeo,
Phoebus ibi numquam debito honore caret.
Ausones exspectant sacris iam rite peractis
Delius ex aditis qualia verba sonet.
Ingenti spatio duo separat aequora tellus,
Quae Pelopis graecis insula dicta diu est.
Urbs Epidaurus ibi constructa est moenibus altis
Non procul a muris celsa Corinthe tuis.
Hanc et adire monent oracula reddita Phoebi,
Et certam in dubiis poscere rebus opem.
Clarus ibi Phoebo nymphaque Coronide natus
Templa tenet, quare Phoebus adire iubet.
Nec mora contendunt Epidauria littora cursu,
Atque coroniden supplice voce rogant.
Alterat ille suam formam, mirabile dictu,
Fit subito serpens qui fuit ante deus.
Romuleasque petit naves, ac talia profert,
Quod Romane petis me tibi dante feres.
Classe petunt iterum Romani Thybridis urbem,
Ingreditur serpens celsaque templa Deus.
Hostiaque ingresso mactatur plurima Divo,
Et caeso quaevis ara cruore tepet.

Inde repurgata est cunctis a pestibus aura,
Sic cultus pepulit divus ab urbe malum.
Haec rudis esse olim credebat vera vetustas,
Obtulit et culto tura precesque Deo.
Sed puto cum variis morbis medicina sit anguis,
Quod trahat hînc causas fictio vana suas.
Viperei dentes, pinguedo, pollis, et ossa,
In primis contra dira venena valent.
Haec non sufficiens, ut Petrus gaudeat angue,
Causa fuit, quamvis haec quoque causa fuit:
Sed magis e sacro serpens est fonte petitus
Quem geris insigni maxime Petre tuo.
Est locus Arabiae, quâ mons iuga tollit Orebus,
Sinaque quâ socium tollit ad astra caput:
Non ibi culta hominum sunt rura Labore boumve,
Nec gelidi fontes, nec cibus ullus adest.
Duxerat Isacidas haec Moses in loca gentes,
Dum sibi promissos quaerit et optat agros.
At gens fessa viae impatientes ardet in iras,
Inque Ducem fundit verba minasque suum.
Quo nos Amramida ducis scelerate? tuus ne
Sic beat, et curat teque tuosque Deus?
Haeccine, quam nobis promisit terra beata est,
Lactis ubi plena et flumina mellis eunt?
Non hic apta sitim depellere lympha scaturit,
Nec Cereris pellunt commoda dona famem.

Nam quis quottidie delapsum ex aethere panem
Non fastidito mandere dente queat?
In Pharia fuerat satius regione perire,
Quam cadere hic miseram bis patiendo necem.
His dictis Deus est iustam conversus in iram,
Nec spatium poenae distulit ille suae.
Protinus Isacidûm complentur castra veneno,
Quâque pedem vellent ponere dipsas erat.
Dipsas erat morsu quae recta mittat ad Orcum
Flammati exsiccans corporis omne latus.
Aetatis cadit omne genus discrimine nullo
Spica velut rapida falce resecta cadit.
Ac cruciata dies paucos vita exit in auras,
In castris passim corpora strata iacent.
Paenitet Isacidas linguas habuisse profanas
Ante oculos mortem quando volare vident.
Vix oculis ausi caeli convexa tueri
Exorant Mosen placet ut ipse Deum.
Scilicet immensa est summi clementia patris,
Tardus ut ad poenas sic celer ad veniam.
Si modo non caelet ceu ducta crimina nube,
Sed fassus veniam clamet et optet homo.
Ergo ait, Amramida, quoniam peccata fatentur,
Et veniam toto pectore et ore petunt.
Erige transverso suspensam dipsada ligno,
Hanc qui suspiciet corpore sanus erit.

Ille Deo paret, serpentem e stipite pendit,
Quem fixis oculis faucia turba videt.
Utque videt, cedit pulsum de corpore virus,
Atque redit membris, qui fuit ante, vigor.
Hanc insigne sibi delegit Dipsada Petrus,
Semper et in digitis fertque refertque suis.
Serpentes implent gelido qui castra veneno,
Depingunt Sathanae dira venena trucis.
Dira venena quibus miserandam polluit Hevam,
Dum trahit a summo fraude doloque Deo.
Involuitque simul caeca caligine mentem
Divinae spolians munere lucis eam.
Iustitiam, sumptasque dei de pectore dotes
Aufert, inque locum crimina spurca serit.
Hînc est posteritas vitiis obnoxia caecis,
Letiferumque imo pectore virus habet.
Hînc hominum genus omne velut sub nocte profundae
Vivit, inest animis nox nisi caeca nihil.
At lex sancta Dei nubes in pectore monstrat,
Quae tibi per Mosen pingitur historice.
Hanc ut adimpleret morbis ferretque medelam,
Devenit excelsa filius arce Dei.
Hunc lex, quae nostrum taxabat dura venenum
Ad Stygias ut nos praecipitaret aquas,
Suspendit celso (visu miserabile) ligno,
Perfodit atque manus perfodit atque pedes.

Quid dicam ronchos, plagas, convitia, sputa,
Quae bonitas summi pertulit alma dei?
Iam quicumque gemis saevum serpentis ob ictum,
(Quo toto iustus nullus in orbe caret.)
In cruce pendentem serpentem suspice Christum,
Is solus dirum pellere virus habet.
Hunc sancti vidêre prophetae,
Hunc quotquot nullum pectore virus habent.
Hunc videt assiduo Phoebeius pectore Petrus,
Insigni gaudens ergo Draconis habet.
Nos quoque cum mordet Draco, commaculatque veneno,
Aeternae cupiens nos dare posse neci:
Hunc bene fidentes videamus pectore toto,
Da precor ô triplicis numinis alme Deus,
Talia, quae memini, facundo protulit ore,
Pastor Apollinei prodiga fama chori.
Tradita quae parvae puerili carmine chartae
Iudicio mitto Petre legenda tuo.
Si tua non spernet tam vilia munera virtus,
Materiam dederit carminis illa novi.
Ut maneat nullis te fama caduca diebus,
Et mea te crescant scripta favente vale.

AD VENERANDUM VIRUM Zachariam Veixnerum Pontanum, de puero Freiburgensi. Elegia IIII.

QUam legis aerifera tibi mitto valle salutem,
A patre quae Mariae nobile nomen habet.
Hinc ubi declives inquirit turba fodinas,
Fossaque Achaemenias terra ministrat opes.
Sit tibi salua precor dulci cum coniuge vita,
Salua precor tecum sit tua tota domus.
Nam pede non laeso spatium procurrere vitae
Dignus es, et Pylios enumerare dies.
Talia iusserunt tibi mittere vota Camenae,
Quae nobis tales exhibuere sonos.
Ante aliquis certo numero disponet arenas,
Caerule Save tuas, caerule Brave tuas.
Quam quibus hic meritis doctas affecerit artes,
Maecenas merito dicitur ille tibi.
Quare adeo multum tibi nos debere fatemur,
Aphrica quot segetes, quot tulit Hybla thymos.
Non prius e nostris tua vultibus ibit imago,
Quam mea vitalis deserat ossa calor.
Quaeque dies animam nostro de corpore pellet,
Haec eadem meritum pellet ab ore tuum.
Accipe siqua subit rerum tibi cura novarum,
Acciderit nostra quod regione malum.
Magnum prodigium tibi scribo simulque. tremendum,
Sed tamen est certa res mihi nota fide.
Inclita Misniacis urbs et tibi nota sub oris
Bis quater a Vallis milibus urbe iacet.

Hic fuit Heinrici clarissima principis aula
Incola Freiburgum turba vocare solet.
Civis ibi est nec postremus nec summus habendus,
Ordine erit medio si videantur opes.
Is natum vitae forsan tria lustra gerenten:
Eductum a pueris nutriit usque domi.
Qualiter eductum non possum dicere, verum
Ut patris is vereor fecerit officium.
Hunc genitor praesens prandendi instabat ut hora.
Potum ferre suo pro sibi more iubet.
At puer haud faciens genitoris iussa libenter,
Auribus haec simulat verba notasse parum.
Altius ergo iterat vocem pater, ac simul urget,
Ut sibi quod potet protinus ipse ferat.
Ille sed innixis manibus calidum ante Caminum
Astat, ut ad vocem non abiturus eam.
Murmura voce ciet, queis patris iussa recusat,
Quod non audebat dicere murmur erat.
At pater his magno commotus moribus aestu,
Pectoris ex imo talia fonte decit.
O ultrix utinam tibi sit Rhamnusia iusta,
Cogat ad extremum teque ibi stare diem.
Vix ea fatus crat, quando intrans fercula mater
Portat et in mensam ponit vitraque manu.
Utque videt vultus nati indignantis et ora,
Qua sit is offensus nam ratione rogat.

Cui pater: hic potum genitori ferre recusat,
Indignans ideo murmur ab ore ciet.
Mater ait: nebulo tibi dent dii pessime caeli,
Unquam ne possis inde movere pedem.
At puer ut truncus fixus stetit ante Caminum,
Nullaque commovit corpore membra suo.
Cumque iuberetur post stratam accedere mensam,
Nil ait, inque suo perstat ut ante loco,
Insolitum standi morem, moremque tacendi,
Quotquot crant omnes obstupuere simul.
Accedunt mensae puerumque adducere tentant,
At miser insuetos fundit ab ore sonos.
Se magnos queritur tactum sentire dolores,
Seque sinant voto supplice stare rogat.
Nunc ibi perstat adhuc pedibus vivusque sciensque,
Avellique ulla nec ratione potest.
Stando pavimenta et protrivit lignea paene,
Numquam risus ei, sermoque rarus inest.
Res ingens, incredibilis, res mira relatu,
Nota tamen certa cognitione mihi.
Scilicet hac crescat quod tempestate iuventa [(transcriber); sic: inventa] ,
Nequitiae spreto per genus omne Deo.
Quodque sit ipsorum per magna licentia morum,
Res monet haec omnes prodigiosa patres.
Haec tibi, quem rerum delectat cura novarum
Carminibus volui non reticere meis.

Tu quoque si quid habes Maecenas optime, possim
Fac etiam scriptis certior esse tuis.

AD AMICOS MONAcenses ut scribant. Elegia V.

SIgna volutati qui transit Cynthius anni,
Signiferi totum paene peregit iter.
Dum procul a patria vivo velut exul arena,
O animo nimium tempora longa meo.
Ipse mihi videor patria caruisse tot annos,
Ithacus aequoreis quot fuit actus aquis.
Forsitan hesperiis populus qui venit ab undis,
Hei mihi natales depopulatur agros.
Quaque ego prima meae duxi cunabula vitae,
Est oculis numquam forte videnda domus.
Dicite praelongo mihi iuncti foedere amici,
Quos animo fixos nocte dieque gero:
Cur vetus e vestro sic pectore fluxit amicus?
Quando legam vestra verba notata manu?
Saepius accepit missam sibi Naso salutem,
Actus ad Euxinas dum fuit exul aquas.
An procul a vobis discessi labe fugatus?
Mutaruntue malam crimina nostra fidem?
Huc quoties veniens Boiorum rura reliquit
Nuntius, hunc cupido quid ferat ore rogo.

Dum, nihil, ille refert, glacies mea pectora stringit,
Labitur ex oculis maestaque gutta meis.
Cum tamen hoc animi frigus de pectore cessit,
Audires maesta talia voce loqui.
Nunc, sua qui primus mandavit semina terris,
Triptolemi currus nunc habuisse velim:
Daedalus ô utinam celeres mihi traderet alas,
Quas habuit fugiens carcere Creta tuo:
Lapsus per teneras ut ego velociter auras
Conspicerem patriae dulcia rura meae.
O utinam numquam discordia noxia reges
Egerit adversa tristia ad arma manu.
Non vacuum studiis adeo mihi tempus abiret.
Non quererer [(transcriber); sic: querer] patriae tristia fata meae.
Impia Tartarei Discordia filia Ditis,
Quam docuit lites et fera bella parens:
Quae media in patria firma te sede locasti.
Turbans et regni, et relligionis opus.
Iam satis afflicta est per te plebecula, cives
Exhausti tibi iam sunt super atque satis.
Sat dedimus poenas, nimium est tibi sanguinis haustum
Innocui, loca nunc hinc aliena pete.
Ad Tanaim, vel ad extremos Garamantas abito,
Aut si gens quaequam turpior esse potest.
Hanc crucies, discors huic inspiresque venenum,
Et misce caelo, si licet, ima maris.

Sed genitor statuit deperdere Teutonis oras,
Atque opera inprimis utitur ille tua.
Scilicet hanc unum Christum colere atque docere
Sentit, et id miseris invidet ille modis.
Ergo fremit dirum vinctus mordetque catenas,
Et Christi populum scindere posse cupit
Cumque suas neque at vires emittere plene,
Emittit sobolem te male sana suam.
At te praecipitet sub aquas Stygis unde profecta es
Angelus, et nostro pellat ab orbe, Dei.
Sic patriae rursus venient sacra commoda pacis,
Teutonici felix et status orbis erit.
Extera non veniet gladiis gens ulla cruentis,
Nec caedes, lites, bella nec ensis erunt.
Haec, et plura, trahens imo suspiria corde,
In celeres fundo verba caduca Nothos.
At mea si vestram tangit miseratio mentem,
Haec si me vero creditis ore loqui.
Huc precor a vestra veniat cito littera dextra,
Seu mala sit patriae, seu bona forma meae.
Ne nimium multis mea crescat epistola verbis,
Vivite felices tempus in omne precor.

AD PETRUM MASSEnum Regis Austriae Ferdinandi Musici chori rectorem. Elegia VI.

QUid precor alveolos cogit te visere nostros,
Fingit ubi Phoebo mella dicata cohors?
Tempore quid nobis studiorum frena relaxas
Acri quo torret Procyon arua sit?
Scilicet ingenuas sincero pectore Musas
Diligis, et quotquot laude sequuntur eas.
Confectae luctu cum tristes undique maerent,
Harum tum meritis tristia corda levas.
Propterea viridi tibi iam de fronde corollas
Debebant nostrae texere Pierides.
Sed quoniam sic adhuc conatus viribus impar,
Conatus placeat maxime Petre tibi.
Sufficit in magnis rebus studiosa voluntas,
Qua bene contentos auguror esse deos.
Ergo meae fido tenearis amore Camenae,
Laurea dum possit serta parare tibi.
Tum tibi in adversis praebebit gaudia rebus,
Perpetuoque tibi nomen honore dabit.
Perpetuo redolent quas praebet Musa coronas,
Has neque tempus edax, nec fera perdit hiems.

AD ZACHARIAM Veixnerum Pontanum. Elegia VII.

ITe leves Elegi docti pastoris ad aureis,
Verbaque facundo ferte legenda viro.

Quid pavor ossa quatit? quid commoda vestra timetis?
Carpere tam felix quid dubitatis iter?
Non sunt ora trucis vobis cernenda tyranni,
Non Siculi iubeo regis adire domum.
Sed colit ingenuas, pietatis ut organa, Musas,
Per quas praeclarum plus micat ingenium.
Hinc illic pietas, hinc mansuetudoque vitae,
Hinc meritis multos cura iuvare venit.
Forte meas, illum nisi saecula nostra tulissent,
Lassaret fessas rustica stiva manus.
Illius humanos quoties mihi cernere vultus
Posse datur, celso mereor esse polo.
Emoriar nisi sit vos excepturus amice,
Non frustra tantam vos sinet isse viam.
Ipse putem nigro cygnos prius esse colore,
Quam dubitem vestrae pondus abesse preci.
Ergo ubi vos patriae dulces venietis in oras,
Continuo celebris quaerite tecta viri.
Aut dominus sparget divini semina verbi,
Aut erit in libris Aoniisque suis.
Vertice nudato, dicta comique salute,
Haec Maecenati dicite verba meo.
Sulpureis reduci thermis gratatur alumnus.
Quas habet Austriacis celsa Vienna plagis.
Ingenue totum tibi se debere fatetur,
Teque sui curam ne rogat abicias.

Fluctibus in mediis est turpe relinquere navem,
Quod quis suscepit non cito ponat onus.
Maiorem multo laudem retulisset Apelles,
Ni Veneris coeptum destituisset opus.
Aspera venit hiems, et praecipitatur in imas
Valles, et saevo frigore cuncta rigent.
Pellibus arcentur densisque hic frigora braccis,
Namque iuvant corpus vellera tonsa nihil.
Ne possint gelidae sentiri frigora brumae,
Spero tua iuveni prospicietur ope,
Praeterea Vatum mens ipsius ardet amore,
Quorum docta modo noscere scripta cupit.
Scilicet his toto nihil est iucundius orbe,
Doctrinam spectes est nihil utilius.
Ergo sibi argentum mitti vir maxime sperat
Curabis miti pro bonitate tua.
Auri sed sit opus quantum, quid postulet usus,
Id datur arbitrio iudicioque tuo.
Pro quibus ut meritis referatur gratia, iurat
Se tibi subiectum tempus in omne fore.
Ante suis canibus vitabit Delia silvas,
Montes dama, pecus gramina, piscis aquas:
Illi quam meriti veniant oblivia tanti,
Nempe memor fuerit tempus in omne tui.
Haec ubi finieris quicquid dabit accipe grata,
Mox abiens Pylios inde precare dies.

Et tibi quod dicet tu prompta mente notabis,
Extemploque mihi, quae dedit ille, seres.

AD M. SIMONEM MIneruium Propraetorem Monacensem. Elegia VIII.

BEllerophonteis vir sincerissime lymphis.
Quique ideo a sacra Pallade nomen habes.
Perlege diffusa iuvenilia carmina fronte,
Quae tibi non paribus fert Elegia modis.
Perlege, nec quoniam pes illis claudicat alter,
Despecta e gremio reice quaeso tuo.
Non habeas solo fixos in carmine vultus,
Quin animum potius, qui dedit ista, vide.
Quippe animos superi, non solum munera spectant.
Quos data non falso pectore tura iuvant.
Non levis ambitio mea certe pectora torquet,
Nec cupio loculos evacuare tuos.
Haec ego committam tua Bartole castra sequenti,
Qui fallit trepidos garrulitate reos.
Ipse tibi dicam non ficto pectore grates,
De studiis summa est quod tibi cura meis.
Sensi ego, nec latuit mentem tua gratia nostram,
In tacitoque fui laetior ipse sinu.
Hic sibi devincit meritis mea pectora, dixi,
Hic mihi non parui numinis instar erit.

Isara labetur proprios conversus ad ortus,
Isara Bavarici qui rigat arva soli:
Et prius a nostro secedam corpore oportet,
Nostraque vitalis deserat ossa calor:
Quam mihi quae dederas animo promissa benigno,
Elabi possint pectore pulsa meo.
Hei mihi quam res est aevo rarissima nostro,
Esse novem dignas ducere laude deas.
Prodigiosa hominum mentes sitis urget habendi
Omnia sunt cultis subdita divitiis.
No~ modo vulgus iners (quis enim vetet inde moveri?)
Laudat Pierias utilitate deas.
Verum etiam quibus est rerum concessa potestas.
Anteferunt aurum dotibus ingenii.
Hînc nemo ingenuas nunc respicit amplius artes,
Hînc iterum vertit turba novena solum.
Hînc involvuntur caeca caligine mentes,
Hînc sera barbaries, quae fuit ante, redit.
At tu Pieriis animum purgate sub undis,
O animi vera nobilitate potens:
Perge favere meis vir praestantissime Musis,
Perge, neca a coeptis dimoveare tuis.
Sic tibi qui teneris adolescit natus ab annis,
Lucida Pegaseo tendat ad astra gradu.
Si victura meae iuvenilia carmina Musae
Ibunt altorum docta per ora virûm:

Nulla tui immemorem me postera vicerit aetas,
Inque tuas laudes officiosus cro.
Longior a nostra uenisset epistola dextra,
Iudicium verita est Musa subire tuum.

AD D. D. CUNRAdum principis Bavariae consiliarium. Elegia IX.

CUltor et Antistes sacrarum maxime legum,
Pegaseoque simul non renuende choro.
Fama est te sacras Musas, fontemque tueri,
Bellerophonteus quem pede fodit equus.
Cumque voluptates isti sectentur inanes,
Quos decuit Musis ferre patrocinium:
Dum nocturna leves iaciunt ad lumina talos,
Dum figit cervos alter, et alter apros:
Te iuvat et sacrum studiis praestare patronum,
Atque ope Pierias saepe levare Deas.
Ergo mihi nuper misisti munus amoris,
Quod mihi donec ero munus amoris erit.
Misisti cum nec faciem, nec nomina noras,
Nec noras studium vir venerande meum.
Hinc mihi non dubio licuit cognoscere sensu,
Quod sacra Parnassi numina montis ames.

Heu quam parua manus (quid enim manifesta negemus?)
Aonides pretium nunc putat esse sui.
Nunc summo rerum qui sunt in honore locati,
Quique nitent auro divitiisque suis:
Ut laudant merces, artes laudantque profanas,
Sic sacras laudant utilitate deas.
Tu tamen Aonidum celebris patrone dearum,
Qua bene coepisti currere perge via.
Perge fovere sacras et commendare puellas,
O vir principibus maxima cura viris.
Cumque tuae faveam famae, sacraeque Camenae,
Esse sinas aliqua me quoque parte tuum.
Et si quando meo de nomine mentio fiet,
Hic mihi non dubio est notus amore, refer.
Hic aliquam nostros partem tenet inter amicos,
Patronum iuvenis nec pudor esse mihi est.
Haec est nobilitas vitae et melioris origo est,
Non res est docto dignior ulla viro.
Sic tibi semper erunt e nostro carmine laudes,
Si laudare aliquem carmina nostra queunt.
Sic pueri, quos magna tui cognatio tangit,
Tendant Pieria me duce ad astra via.
Sic tibi Nestoreos vita inculpata per annos,
Detur, et in vita nulla querela tua.

AD D. PHILIPPUM Melanchthonem. Elegia X.

SI vacat, et tantum curarum mole quiescis,
Vir cui non similem Teutona terra tulit.
Te precor ex animo pueriles perlege versus,
Quos tibi discipulus, vir venerande, dedit.
Ipse verecundo quam non sim pectore novi,
Qui te ausim versu sollicitare meo.
Sed facit hoc rerum status et fortuna mearum,
Quae saepe audaces cogit habere manus.
Nec non sollicitam firmat promissio mentem,
Quam puto in Aeolios non abiisse Nothos.
Ergo status qui sit, quae rerum forma mearum,
Quidue petam, nobis parua referre mora est.
Non procul Italicis urbs distat ab alpibus: illam
Caeruleus gelidis Isara claudit aquis.
Hic est Alberti Boiorum principis aula,
Qui tenet exstincto sceptra parente suo.
Haec ego conspexi primam prope moenia lucem,
Nec patriam tenuem paenitet esse casam.
Nam licet ex humili sim pauper stirpe creatus,
Stirps tamen est numquam labe notata mea.
Est aliquid natum claris maioribus esse,
Atque ab avis natum posse tenere decus.

Sed tamen haec maior laus est, obscura parentum
Nomina Pieria tollere ad astra via.
Si mihi contingat mansurum nomen in aevum.
Huic ego postponam totius orbis opes.
Vix puero Aoniae vix arrisere sorores,
Vix placuit studiis nota Minerva bonis:
Cum procul a patria consensu migro parentum,
(Id puto fatales sic voluisse deos.)
Et gelidam venio Boreae spirantis ad Arctum,
Arcadicis quondam quae fuit ursa iugis.
Huc ubi de Mariae patre vallis nomen adepta.
Condita montanis continet aera iugis.
Hic mihi sex annos studiis melioribus aucto
Sunt mea Pieriis ora rigata vadis.
Mox ut de vivis maiores sontibus artes
Haurirem studium summaque cura fuit.
Ergo tuli paruos sumptus a patre relictos,
Et veni ad vestram magne Philippe scholam.
Hos quia in Arctois penitus consumpsimus oris,
Ad patrios cogor rursus abire lares.
Ergo ubi lux aderit dominatis proxima Martis,
Ingrediar longas vir venerande vias.
O utinam liceat non deficiente Crumena
Esse ad Leucoreae docta lycaea scholae.
Non ego grassantem metuam nunc undique pestem,
Quicquid et obtigerit condicione loci.

Illita caelesti cum fundis Nectare verba,
Ferventi exsultat pectus amore meum.
Omnia conabor (si quid conamina possunt)
Ne priver lingua docte Philippe tua.
Dum Ducis Alberti sim sub ditione locatus,
Constitui patrium sollicitare ducem.
Illius exaequant Heroica pectora patrem
Plurima virtutis dat bona signa suae.
Ingenuas nuper sumptus delegit in artes,
Ingeniique boni quos videt esse, fovet.
Scilicet est ingens spes hoc de principe cuique,
Laude novem dignas qui putat esse deas.
Ille suas laudes aequabit laudibus olim,
Rex Alphonse tuis, Carole magne tuis.
Scimus quod studiis sit fautor et auctor honestis,
Et quod Pierii numina montis amet.
Ergo vir ô Musis nostro spes unica saeclo,
Provehe conatum qua potes arte meum.
Et me commenda Ducis ex primoribus uni,
Aut ipsi potius, si placet, ipse duci.
Quae tibi de studiis spes nostris creverit auge,
Ut tuus hic in me conspiciatur amor.
Hoc tibi promerito me gratum semper amabis,
Gaudebis facto tempus in omne tuo.
Et quoniam nequeo tibi praemia digna referre,
Pro meritis referet praemia digna Deus.

Te duce, Teutoniae ut concordia dogmata fiant,
Stamina fatales dent diuturna Deae.

AD D. D. ONOPHOrum Berbingerum, principis Bavariae consiliarium. Elegia XI.

VIr Venerande tuas haec immissurus in aedes,
Carmina iudicio pauca legenda tuo:
Erubui primum, dubioque in pectore dixi,
Reiciet gremio vilia verba suo.
Sive quod est magna curarum mole gravatus,
Sive quod ignota scripsimus ista manu.
Difficili premitur magnarum pondere rerum,
Non vacat his levibus rebus adesse viro.
Sic ego: cum summa mihi vir pietate colendus,
Reddidit ad nostros talia uerba sonos.
Sollicito vanum quid alis sub corde timorem?
Scribe viro, curas abice, scribe viro.
Ille quidem fateor iam magna negotia tractat,
Praecipuas causas totius urbis agit.
Non tamen idcirco iuvenilia carmina spernit,
Nec Musas querulo posthabet ille foro.
Hos amat, ac nitido complectitur usque favore,
Quos videt Aoniis ora rigare vadis.

Non pudet hunc sit inops quantumvis dicere amicum,
Cuius erunt studiis fulgida corda bonis.
Scilicet haec illi virtus sub pectore regnat,
Hac sibi conatur laude parare decus.
Talibus auditis melius confidere caepi,
Et rediit pulso spesque fidesque metu.
Ergo vir aequarum cultor iustissime legum,
Nec non Aonii praeses honorque gregis:
Fac ne quaeso mihi de te spes vana resurgat,
Fac mea, qua spero, carmina fronte legas.
Fulua nec aera mihi cupio, nitidosue lapillos,
Quos legit Eois decolor Indus aquis.
Commendare tuo cupio mea scripta favori,
Atque animum versu demeruisse tuum.
Scilicet hic scopus est, et nostri meta laboris,
Carmine si pretii consequar hoc sat erit.
Est aliquid gnavum Pimplei fontis alumnum,
Propitios summae laudis habere viros.
Auspiciis quorum fiat regumque ducumque
Cura, nec in caecis torpeat usque casis.
Quorum consiliis, quorum virtute suavi,
Quod fugiat semper, quodque sequatur habet.
Caesaris Augusti numquam Maro cura fuisset,
Si non patronus forte fuisset ei.
Talem se praestat nobis celeberrimus heros,
Nobile cui nomen docta Minerva dedit.

Cuius nulla meam capiant oblivia mentem.
Corpore dum nostro vita superstes erit.
Si quid forte mei venit alta per ora virorum,
Gratus ei cuncto tempore dicar ego.
Tu quoque praecipua vir praestantissime laude
Esse sinas simili me ratione tuum.
Et si quando mei dabitur tibi causa iuvandi,
Ne te quaeso velis immemor esse mei.
O utinam studii cursus absolvere nostri,
Inque venire iterum docta lycaea queam.
Scilicet in medio currit mea cymbola [Reg: cumbula] ponto,
Et dubitat portum sitne habitura suum.
Si tua conatus poterit clementia nostros,
Sive hac, sive alia forte iuvare via:
Nulla tui veniet nobis oblivio facti.
Dum flavus gelidas Isara voluet aquas.
Maxima laus studiis homini est succurrere lapsis,
Convenit et tanto, quantus es ipse, viro.
Sic tibi odoriferas contexet Musa corollas,
Inque tuas laudes, Castalis unda fluet.
Carmina sunt fuluo longe potiora metallo,
Et quicquid pulcher nobile mundus habet.
Carmine nomen habent celebres post funera reges,
Carminibus vivax qui celebratur erit.
Aeacus ut semper cum magno vivat Ulysse,
Maeonii fecit nobile vatis opus.

Quis nunc Aeneam nosset fortemque Cloanthum?
Si nunc Virgilii carmina nulla forent?
Sed mea ne nimiis accrescat epistola verbis,
Carminis inculti contraho vela mei.
Tu mihi sis fautor, venientque in carmina vires,
Utque diu possis ipse favere, vale.

AD EUNDEM. Elegia XII.

DEsinet esse prius sacri defensio iuris,
Aequus et iniustus, iustus iniquus erit:
Nullaque naturae res congrua legibus ibit,
Cunctaque in antiquum sunt reditura chaos:
Gratia quam fiat meritorum una tuorum,
O vir Apollinei spesque salusque gregis.
Quanta tibi regnet sub aperto pectore virtus,
Noscere non dubie quisque vel inde potest.
Ipse meo misi carmen tibi vile patrono,
Et cupii mentem conciliare tuam.
Dixi quod medio mea currat cymbola [Reg: cumbula] ponto,
Et dubitet portum sit ne habitura suum.
Haec ubi legisti gaviso pectore verba,
Tu mox Maecenas incipis esse meus.
Nec mora, conaris deducere ab aequore navem,
Et fidam nanti subicis ipse manum.

Scilicet hoc doctas ornas candore Camenas,
Et sic Pegasei numina fontis amas.
O decus, ô pietas, virtus antiqua fidesque,
O rarum nostri temporis officium.
Detur inoffenso Pyliam numerare senectam,
Cumque annis crescat fama decusque tuis.
Donec erit nostro spirans in corpore vita,
Pro meritis numquam non tibi gratus cro.
Si fuerit studiis nostris modo fautor Apollo,
In medio sistet nec mea vela mari:
Non me posteritas ingratum dicet alumnum,
Narrabit laudes pagina nostra tuas.
O utinam liceat praeclaram cernere lucem,
Noscere qua possis pectoris ima mei.
Tum tu non dubio sic posses dicere sensu,
Balticus est gratus cordaque aperta gerit.
At tu ne dubiae tua subtrahe brachia puppi,
In portu donec sistitur illa suo.
Namque tibi ostendit pronum fortuna favorem,
Et surgit coeptis aura secunda tuis.
Ecce novem tectae lugubri veste sorores,
Te coram flexo procubuere genu.
Nec non nigra gerens maestus velamina Phoebus,
Quem sequitur Clarii tota caterua chori.
Et tales lacrimis per honesta cadentibus ora
Castalides fundunt ante tua ora sonos.

O vir confugium, spes unica, et unica nobis,
Non dubia nostras suscipe mente preces.
Aspice, qui luctus quae sit singultio nostra,
Hunc habitum pectus fac penetrare tuum.
Nos primo ornavit divino Graecia cultu,
Et per nos virtus crevit et omne bonum.
Hîc Helicon nobis fuit et Parnassus, et undam
Bellerophonteus cum pede fodit equus.
Cum nos floruimus, virtus quoque floruit omnis,
Floruit et pax, et pacis alumna Ceres.
At Mahometigenae pepulerunt numina Turcae
Nostra volutato gens inimica polo.
Hînc nos in latias maestae discessimus oras,
Fecimus hic sedes, atque Helicona novum.
Sed breve floruimus tempus, bella horrida bella
Regnarunt, nobis languit omne decus.
Hûic nos Teutonicas perreximus ire sub oras,
Coeperunt nuper numina nostra coli.
Hîc ubi Parrhasides rutilanti sidere fulgent,
Arctousque videt frigida regna Polus:
Non levis est nobis habitus vir maxime cultus,
Paulatim nobis hic quoque cultus abit.
Spreta pererramus sic terras turba per omnes,
Exilium durum cogimur usque pati.
Spernitur ingratas facundia sacra per urbes,
Et pauci recte numina nostra colunt.

Ergo vir exilii, et tanti miserere laboris,
Fac nobis vestra detur in urbe locus.
Sic pietate sacra res publica vestra vigebit,
Omnia sic votis uberiora cadent.
Praeterea iuvenis non desere in aequore navem,
Huius, at in portum fac eat illa suum.
Scis quae sit navis, quibus et iactetur in undis,
Et scis educi qua ratione queat.
Scis quibus utendum tibi sit vir maxime remis,
Et non hoc opus est significare tibi.
Ipse tibi Tiphys cedat, Palinurus et ipse,
Tiphios et quisquis clarus in arte fuit.
Perge modo cedunt feliciter omnia perge,
Et nisi subducta subtrahe puppe manum,
Hoc rogat ex animo nobiscum summus Apollo,
Hoc rogat et Clarii sedula turba chori.
Sic ex Parnasso nos hanc veniemus in urbem,
Nec tibi nobiscum gloria vilis erit.
Saepe aliquis cygnus nostris prodibit ab undis,
Laudibus et nomen tollet ad astra tuum.
Sed te forte nimis longo sermone moramur,
Obstamus rebus forte loquendo tuis.
Vive, valeque diu spes unica et unica nobis,
Atque veni lacerae portus et aura rati.

AD RAPHAELEM SEIlerum clarissimi viri D. Gereonis Seileri filium. Elegia XIII.

PHoebus ab Eoo currentes orbe iugales
Condidit occiduo terue quaterue mari:
Ut patriam repetens liquisti moenia nostra,
Nobile quae Monachûm nomen adepta tenent.
Verum crede mihi luces tot abisse videntur,
Quot rediens in se caesaris annus habet.
Nam mea mens tecum longos consumere soles
Ardet, et id quoniam non licet aegra dolet.
Scilicet huic animo tua semper inhaeret imago,
Sive dies surgat, sub mare sive cadat.
Nam si prima meae repetantur tempora vitae,
Pene tui puero nominis ardor erat.
Oppida parua tenent sortiti nomina pontis,
Qua canus liquidis Ammera serpit aquis.'
Hic ego libani primum de fonte liquorem,
Gorgoneus rapido quem pede fodit equus.
Hîc mihi Veixnerus casto venerandus amore,
Excubias Christi pro grego pastor agit.
Is persaepe tuum tollebat ad aethera nomen,
Inque tuas laudes ingeniosus erat.
Ut varias ornes tua dixit pectora linguis,
Et quam sis scripti dexter in omne genus.

Concentus fidium ut possis movisse Canoros,
Seu cithara libeat ludere sive chely.
Denique ut immenso virtutis amore traharis.
Ut iungas mores artibus usque bonos.
Implicuit tum se nostris scintilla medullis,
Et cupidum fecit pectus amore tui.
Nunc hanc e patriis accedis moenibus urbem,
Accedisque meae limina parua scholae.
Et dextram dextrae iungis, saluere iubesque,
Et mecum sancis foedus amicitiae.
Quid magis ô posset nobis contingere gratum!
Quid magis ex votis aut queat esse meis?
Quae fuit ante meis candens scintilla medullis,
In flammam subito nunc abit aucta mihi.
O utinam liceat vitam consumere tecum,
Tecum de priscis dicere multa sophis.
Historias tecum, vates evoluere tecum,
Dum mea nativus deserat ossa calor.
Sed quoniam nobis hanc sortem fata negârunt,
Et procula nobis Gallica rura petis:
Redde vicem, nostri non expers pectus amoris.
Quae te cumque tenet terra vel aequor, habe.
Nulla tui nostram capiant oblivia mentem
Flumina si Lethes nigra bibenda forent.
Non posset nostri disrumpere foedus amoris,
Taurica, si nobis, ara, adeunda foret.

Quod fuit Euryalo Nisus, Phoceus Oresti,
Quod fuit Aegides Pirithooque [Reg: Pyritheoque] suo.
Hoc tibi (sed liceat fato meliore fruamur,
Et concedatur vivere) semper ero.
Ergo bonis avibus nostri non immemor ito,
Gallicaque hînc longe dissita regna pete.
Hûc tua te virtus vocat, hûc te prospera fata,
Hic fies patriae portus et aura tuae.
O quos hic homines et qualia moenia cernes,
Non homines credes, sed statuisse deos.
Quam Tiguri celsam tacitus miraberis urbem,
Plurima quam cernes non tibi visa prius.
Hîc tibi Gesnerus socio iungetur amore,
Cuius habet cunctos bibliotheca libros,
Iungentur multi, quorum mihi nomina certa
Nec constant, nec sunt carminis huius opus.
Hînc abiens cernes in aprico moenia colle,
Quae primo Plancum constituisse ferunt.
Haec urbs celato pretiosos aere libellos
Imprimit, idcirco nobile nomen habet.
Hîc Araris Rhodono leni se flumine miscet,
Ex uno fluvii qui duo monte cadunt.
Inde sed accedes dictom de monte Gebennam,
Gens ubi de summis rupibus ima videt.
Hîc vada piscosi mirabere cana Lemanni,
Quem rapidis Rhodanus perfluit altus aquis.

Postremo Biturix cernes quam condidit urbem,
Quae tenet auctoris nomen adepta sui.
Haec est meta viae, tota quam mente petisti,
Ad quam sudavit pectore anhelus equus.
Hîc leges vivis disces e fontibus haustas,
Civica pro trepidis armaque ferre reis.
Hîc paries nullo nomen delebile saeclo,
Mox eris in patria fama decusque tua.
In patrias olim rediens feliciter oras,
Iura reges patrii frenaque nacta fori.
Hanc tibi quam primum lucem Tithonia mater.
Memnonis a nitido proferat axe vale.

AD CLARISSIMUM VIrum Gasparem Schrenckium patricium Monacensem. Elegia XIIII.

NOstra tuas dudum iam debuit ire sub aedes
Musa, agere et grates officiosa tibi.
Namque senatores hac cum tot in urbe supersint
Officiis clari nominibusque viri:
Vix alius sacras studio maiore camenas,
Assidue tanta sedulitate fovet.
Tu decus in studiis, et verum ponis honorem,
Divitiis alii quod posuêre suis.
Tu scis quod possit res publica nulla vigere
Quae careat doctis ingenuisque viris.

Tu facis ut longe natalibus exulet oris,
Horrida fax vitii, brutaque barbaries.
Tantis pro meritis quamvis inculta Thalia
Debuit in laudes esse benigna tuas.
Debuit ingentes tibi pridem dicere grates,
Virtutesque levi ferre sub astra lyra.
Hactenus, ac rubuit non limina sucta subire,
Se vitio turpes sensit habere pedes.
Sed quia cognovit quam sit tibi pectus amicum,
Quam spernas nullo carmina missa modo:
Saepe cupit, dexter modo vires praestet Apollo,
Te canere, et meritum tollere ad astra caput.
At nunc Antistes doctorum disce virorum
Quid mea praesenti tempore musa velit.
Cras ubi conveniet magni sacer ordo senatus.
Et capiet sanctos curia longa patres:
Litera praesentem recitabitur ante senatum,
Qua petii nostrae commoda magna scholae.
Tu quoque quod petii, fida, vir maxime, voce
Urgebis, res est muneris ista tui.
Nam cum sis tenerae inspector, tutorque iuventae
Delectus, iuvet hanc lingua diserta tua.
Iusta, conserva sanctum virtutis honorem,
Quae de pieridum flumine larga fluit.
Sic tibi longaevam concedant numina vitam,
Sic annis veniat fama decusque tuis.