Haec ad
Danubium
: quo tempore floribus Annum
Induit, et multo Maius odore fragrat:
Ac visura Ducem sapiens
Christina
Philippum
Venit ab
Arctois
Regia Virgo plagis.
Huius et excepta est secura modestia fastus,
Et quibus inventis culta, referre placet.
Qua patet, et vivo consurgit Curia saxo,
Ante novum late conspicienda Forum :
Edita surgebat vasti structura theatri:
Vexillis, clipeis, arboribusque frequens.
Quattuor hinc uno famosa animalia cornu
Velarunt virides,
Bacchia
serta, comae:
Frondesque et pleni cereali mergite currus,
Rastra, ligo, falces : omnia Pacis opus.
Tristior inde seges ferri : iuxtaque quadrigas
Quattuor armati Bellipotentis equi :
Telaque, et hamatis iunctae thoracibus hastae;
Signaque cum galeis. Omnia
Martis
opus.
Phonascos aliud, mittit quos
Itala
Tellus,
Subnixum trabibus mobile Pegma tulit.
Circum serpebant hederarum more corymbi
Inter quas abies, doctaque Laurus erat.
Phoebus
ibi, et
Musae
, clivo sedere bicorni:
Parnassum
Veteres quo statuere situ.
Iamque aderat Populi, Soboles
Gustavia
, votum.
Pectora subsultant, et sacer horror agit.
Crederet hoc aliquis?
Gnatam [Reg: Natam]
vertentibus annis
Staturam, Genitor quo stetit ante loco !
Ter centum
taedis [Orig: tedis]
ardentibus area luxit,
Ludos non visos exhibitura prius.
Luna recens factam, ventis in claustra reductis,
Scandebat bigam. Tunc Nova Luna fuit.
Viderat ex alto pompam, coetumque frequentem :
(Undabat toto plurima turba Foro :)
Inter et
Aonides
, posito diademate, Fratrem
Pollice vocales sollicitare fides.
Ecquid, ait, video ? num ludor imagine falsa ?
Quid meus hic noctu frater
Apollo
facit?
Iam debebat equis, fessis sudore diurno,
Aurea cum duro solvere frena iugo:
Pabulaque ambrosiae dulcis dare: iamque marini
Roris, apud
Gades
, fonte lavare iubas.
Non satis est, regnare die! cur castra Sororis
Occupat? in noctem quid, rogo, iuris habet ?
Vix haec : cum nitidum scena pandente Theatrum,
Effundit suaves musica porta sonos.
Argumentum operis, cantata est Balthica Tethys [Orig: Thetys] :
Quae ludo finem principiumque dedit.
At
Trivia
audito
Christinae
nomine, fertur
Litigo moerens indoluisse suo:
Ac quoniam crescens, nec adhuc perfecta rudisque,
Nondum completis erubuisse genis.
Addidit haec : Salve
Gustavi
Filia Magni,
Regia progenies,
Vandalicum
Decus.
Prae me digna fores istum conscendere currum,
Et primum stellas inter habere locum.
Sed te maiorem, magis Natalibus ortam,
Gloria per terras et super astra vehit.
Tu semper constans: menses ego mutor in omnes:
Tu sexum vincis femina : vincor ego.
Me pastor decepit amans : te fallere cautam
Nullus in Orbe procus, nec
Paris
ipse queat.
O iterum felix
Pulcheriaque
altera salve:
Et bene, quod voveo, semper amica vale.
Sic ait, et sudo demittens cornua collo,
Ulteriora monet carpere prata boves.
Interea Litui turmas hortantur equestres,
Ut celebrem choream tempore noctis agant.
Qualis ad
Aeacide
tumulum saltatio prima
Pyrrhicha
sic
Pyrrho
busta piante, fuit.
Instrepuere tubae. Sex hinc, sex Editor illinc
Distulit aequales classica rauca sonant:
Tympana alterno pulsantur ahena tactu.
Audiri
Phrygium
tu Corybanta putes.
Apparent Equites diversa parte frementes: In veros hostes qualis itura phalanx.
Incinctos sagulis rubri glaucique coloris,
Auricomae rutilans cassidis ornat apex.
Successere omnes cristis captiva alta corusci.
Crispantes onerat lancea picta manus.
Octoni Hippodromum sibi secrevere potentem:
Adque datum signum mobilis ala volat.
Quisque supercilium mollem deflectit in iram:
Seque virum stricto cominus ense probat.
Nunc has, nunc illas cursu fecere solent.
Inque vicem reduces mutant quadrata rotundis.
Fit subito cuneus, qui modo rhombus erat.
Tractibus adversis obliquatisque feruntur.
Multiplici ludit textilis arte fuga.
More tamen
Parthi
vultum vertentis ab hoste,
Cum minime reris, qui fugiebat, adest.
Ancipites non tot flexus Labyrinthus habebat,
Daedalus
in
Creta
fabricasse datur.
Dumque adeo simulata cient praeludia pugnae,
Et semel admissos area versat equos:
Ecce interveniens subiit
Maurusia
Pubes:
Fusca genas, dentes alba, retorta comas.
Miramur phaleras peregrinae gentis et arma.
Longior in manibus cuique sagitta fuit.
Discolor a tergo nervusque pependit et arcus:
Haesit ad accinctum plena pharetra latus.
Vertice
Mygdoniae
fulgebat pluma volucris.
Fluxerat e collo candida bacca nigro.
Bis bini insignes, totoque ex agmine lecti
Intrarunt circum,pone sequente choro,
Quippe dabat biforem
Berecyntia
tibia cantum.
Implerunt totum tinnula sistra Forum.
Exsultim choreas instauravere Magistri.
Ut neque protulerit
Thessala
terra pares.
Librarunt passus, sinuantes crura caballi:
Fecit et alternos ungula mota pedes.
Tollunt se arrectos, glomerantque volumina metro :
Cymbalaque ad numerum calcibus icta sonant.
Ipsaque barbaries grata feritate placebat:
Optimus ex
Mauris
unus Ephebus erat.
Mox equites alii rursum confundere ductus.
Succutitur pulsu quadrupedante solum.
Aemulas
Hippomedon
undantes flectere habenas,
Et gyro absistens interiore frui.
Qualis
Maeander
curvatis ludit in undis,
Et remeans vultus aspicit usque suos:
Occurrensque sibi toties se cernit adesse:
Dum secat innumeras obvius amne vias.
Quid ? quod et expressit
Christinae
nobile Nomen
Arte caballini littera ducta pedis.
Est aliquid, brutas pecudes, ratione carentes
Moliri, quod iners vix imitetur homo.
Haud procul in tectis Aquila cognomine notis,
(Dilectae funus qui modo luget Herae:)
Mater (et est testis) turrita stetisse
Cybelle [Reg: Cybebe]
Dicitur,
Idaeo
vecta leone Dea.
Postquam connivens lusum spectavit equestrem,
Audiit et buxum laeta sonare suam,
Risit: et ista placet nobis Comoedia, dixit:
Admiransque, manu plausit anile femur :
Gavisa antiquam morem revocasse
Philippum
:
Ac thyasos similes paene movere suis.
His, ait, o si quam Princeps animosus honorat,
Debet honorari Regia Virgo modis
Denique crinales venerando vertice muros
Suecigenae
inclinans Diva, precata bene est.
Ocius aurigas biiuges ad
Dindyma
torsit,
In sibi secreti sede recepta loci.
Post ea discessum: Populusque ad gramina campi
Versus, fecundis quae rigat
Hister [Orig: Ister] aquis.
Illic conducti
Siculo
Cyclopes
ab antro
Substiterant, gnari cudere tela
Iovi
Seu velit in diros iterum torquere
gigantes
;
Seu ficta lepidum spargere nube iocum.
Intonuit subito lux ambit mira Coronam:
Et factum pyria Nomen ab arce micat.
Christinae
Nomen medio splendescit in igne:
Victaque nox tanti Nominis igne fuit.
Est, qui
Vulcanum
, sed opaco lumine luscum,
(Non claudum) medios vidit inire rogos.
Tunc primum e nitro fictis, et in aethera ruptis
Fulminibus, nubes intremuere cavae.
Exarsit fumans crepitantibus aura pyropis.
Stridula noctivagas expulit olla faces.
Brontes
et
Steropes
miscent incendia. Longos
Aetna
serpentes, qua datur, ova vomunt.
Quondam etiam tanto Coelum tremit omne tumultu,
Ac si in
Danubium
desuper
Aetna
ruat.
Hoc quoque non pauci referunt, qui in ponte stetere,
Versat ubi rapido turbine
Nympha
molam:
Praecinctum musco velatis cornibus
Istrum
,
Gurgite diviso grande levasse caput:
Christinae
ut posset vicinus ora tueri.
(Et tua
Tritones
nempe cupido coquit.)
Hispida rorabat fluviali aspergine barba.
Tempora et hirsutum texit arundo latus.
Ter madidum summis temere caput extulit undis
Semifer, admota lampade, siqua fides.
Ter non sustinuit tantum perferre serenum
Obruit arcanus lumine laesa vigor.
Maiestas oculos ingesto fulgure clausit:
Ut nimius radiis Sol regit astra suis.
Non ad sidereos quivis admittitur Orbes
Semideus capripes, rustica sive
Dryas
.
Nec sed dignatur semper praebere videndam,
Glauce
, tibi
Iuno
satyrisce
, tibi
Ergo ululans refluis, querulo cum murmure praeceps
Occuluit
Triton
se pudefactus aquis
Lemnius
interea noster, maiore paratu,
Pulvere consertos eiaculare globos.
Pars in frusta crepant, ducuntque per aera sulcos:
Pars pice torrentes sibilat inter aquas.
Fumida
sulpurei [Orig: sulphurei]
transcurrunt nubila disci.
Fit fragor: et plures una chimaera parit.
Missilibus iactis cristatus inhorruit aether.
Mox, quasi per rimas, flammea penna cadit.
Ecce Corona volat tenues succensa per auras,
Par
Ariadna
, tuae: supra
Ariadna
tuam.
Dum per inane volat, vires acquirit eundo:
Multifidumque rotat circumagitque iubar.
Ut rubet, et tractim mediis scintillat in astris!
Chrysolithis sursum torta videtur agi.
Donec in exiguos stillans evanuit ignes.
Num posset Mundi clarior esse typus ?
Scilicet in fumum, post flammam, cuncta fatiscunt :
Et praeter cinerem nulla favilla manet.
Quaeque magis splendent simulacra moventia risum ;
Franguntur citius, suntque caduca magis.
Haec, fata
Gustavo
, suda spectacula nocte.
Haec oculis certe digna fuere tuis.
Suecia
in exemplum est, quae quis contemnere possit.
Virtutis studium certius illa docet.
Regna, velut modicum Sapiens
Christina
vaporem,
Integra, dum forti pectore spernit, habet.
Quid sunt divitiae terraque marique repertae,
Erutaque e fossis fulva metalla? Vapor.
Suffixum quid ebur, picturataeque columnae,
Plenaque imaginibus atria longa? Vapor.
Triste quid imperium; Fascesque et Sella curulis,
Et genus et magni Nominis umbra ? vapor.
Felix, quae potuit falsis subducere rebus,
Fortunaeque rotae, corque animumque suum.
Istud in
Europa
praestat nova
Balthis
Amazon
:
Quae fortes bello terruit ante viros.
Consiliisque valens, manibusque, et amicitia tropaeis,
Bellonae
potuit saepe subire vices.
Dum summo in flore est, curas dimisit inanes:
Invitatque sequi. Quam timet invidiam?
Quisquis
Christinae
genium comprendere posset ;
Forsitan
Uraniam
dicere esse meam.
Nam quae credenda est Regina potentius, omni
Ex numero, Sensus posse domare suos.
An non illecebras, irritamenta malorum,
Et patrias dura fronte removit opes?
Passeris ut nitidum Solium deiecit ab alto,
Contemptrix Regni
Penthesilea
sui.
Quod Genitor Punctum ferro divisit et igni ;
Filia vix puncti sanctior instar habet.
Calcantur gemmae: Pietas praeponitur ostro.
Proicitur Sceptrum: spreta Corona iacet.
In
Lauretanae
Sacrata Virginis Aede
,
Pulchrius o quanto Regia gaza micat!
Vir gaudens potius, quam femina blanda videri,
Gratius in medio sidere torva nitet.
Veste humili: fucus nullus. Sine lege capilli.
Ingenium forma est hoc
Venus
ese potest.
Discite formosae cupientes esse puellae,
Pigmentis teneras non violare genas.
Vestra quid emplastris maculatis inanibus ora?
Non maculat faciem, velle placere, satis!
Nec lac mularum, neque ros, aut germina conchae,
Aut pulchras faciet murice picta toga ?
Quod Natura negat, frustra transcripseris arti.
Est, ubi neglectus, squalor et ipse decet.
E cuius tetrico radiat sapientia vultu.
Absque recensitis est speciosa bonis.
Christinae
cinctus, et quidquid corpore gestat;
Vix aliquot nummis, si liciteris, emas.
Ite, decor quarum totus consumitur extra:
Dote tamen propria Mens vitiosa caret.
Saepe puellarum cura et labor omnis hoc est;
Ut niteat ratus colla per alba lapis.
Virginis indicium, palla ex
Sidonide
lana;
Cumque dolo speculi, serica cyclas erit,
In cerussato vendit mendacia vultu,
Non palpanda quidem: qualiacumque tamen.
Iam quota se muliere longo non iactat in auro?
Phaedra
petulca domi
Penelopeque
foris.
Marmore de
Pario
spectabis forte sepulchrum.
Croesi
thesauros hic habitare putes.
Inspice, et horrebis. Cernes deforme cadaver.
Iam lambit fibras vipera multa putres.
Sic peplum et faciem miraberis usque venustam :
Intus nil
Helenas
praeter et ossa latent.
Error, stultitiae, luxus, levitasque superba.
Inde fit ornatis sordibus alta domus.
At non hos mores tradit popularis Imago
Birgittae
. Sanguis
Suecus
et illa fuit.
Panditur ex Aquilone Bonum: mirabile dictu.
Temnere Reginae nos peritura monent.
Purpura centones coelo transmittere curat.
Et dubitet rastrum Sceptra ligoque sequi!
O Proceres, clamat
Christina
. Ignoscite nobis.
Regna nihil pulchri, cur inhiemus habent.
Verbaque re firmat.
Stockholmae
moenia linquit.
Aula triumphalis, proxima quaeque casa.
Pro mitra petasus plebeio mutat amictu
Oebalium. Ex collo fascia trita fluit.
Nec multum referre putat,
Thetis
, anne
Lyaeus
;
Candida fit mensae vilis, an atra
Ceres
.
Quandoque et plaustris audet committere somnum.
Suavior in nulla est ambitione quies.
Quid sit olor, non tam suevit sentire cubando;
Quam quod scribentes adiuvet ala manus.
Aurea cygneis signatur Epistola pennis.
Iures
Tulliolam
cum
Cicerone
loqui.
Ut contempsit opes: sic libertate retenta
Mentis, ut a primis inclita fluxit avis:
Et se Reginam meminit cum laude fuisse:
Quodque etiam miror, nunc magis esse probat.
Venari taedet : nisi quod venatio ferrum
Stringit, et est saevo dente timendus apex.
Quamvis sacra colat secreta aliquando
Dianae
,
Non gaudet caesis invigilare feris.
Ardua cum canibus lustrantem Maenala, solo
Nobilius titulo Virginitatis amat.
Altior est animus, maioraque vota capessit.
Haud implent istum gaudia vana sinum.
Praefertur Virtus: facunda scientia mulcet.
Adde libros: arma cuspide:
Pallas
erit.
Vivat et ut
Romam
, quo tendit, laetior intret:
Iungamus facili vota precesque viae.
Optamus : Genii comitentur ut aethere lapsi :
Ut rosa sub pedibus consita sternat iter.
Parcite ventosae gelidis vos flatibus
Alpes
.
Candidior vestra iam nive Virgo venit.
Temperet immodicos Zephyri levis aura venit.
Et mollem fessae praebeat herba torum.
Thybris [Orig: Tybris] Alexandro
paret. Cum venerit illuc:
Thybris [Orig: Tybris] Alexandram
pronus et ipse colat.