Sensus IV. Gustus. Epistolarium Liber Quartus.

Iam cum Iusto Lipsio V. Clar. pecoratum imus. Is, si forte ad convivium invitabitur; Lovanii per plateas ad hospitem tendens, et interrogatus, quo pedes? Respondisse de more fertur: eo pecoratum: facturus scilicet, quod pecora solent. Hoc est, edam, bibam, naturae satisfaciam. Nihil excelsum. Nihil homine sapiente dignum moliar. Famem placabo: non excolam ingenium scientia Romanarum antiquitatum et cetera. Haec ille. Gustum itaque hoc libello proponimus; brutum nempe sensum: necessarium quidem, sed non semper necessaria suggerentem. Ad pastum pronus, nihil nisi ventrem curat. Proloquendi aut scribendi, etiam in Apologo concederetur. Crassior est, quam ut possit; vilior, quam

[Illustration:

Gustus

ut debeat. Quamvis utatur quam maxime; potius tamen ad dignoscendos sapores, quam proferendos sermones. Muti, plerumque et surdi sunt. Interroga famelicum ventrem: admove inania solacia verborum: nihil audiet. Nam caret auribus, ut in proverbio est. Alloquere: non respondebit humano more: sed esuriens canino rictu latrabit. Vox haec pecudem prodit. Ceterum beluinae voluptatis illecebra, nemo paene inter Ministros Animae, Dominam suam magis affligit. Gustemus, quae de Gustu. S. August. scripsit lib. 10. Conf. C. 31.

Reficimus quotidianas ruinas corporis edendo, et bibendo. Suavis est mihi necessitas: et adversus istam suavitatem pugno, ne capiar: et quotidianum bellum gero in ieiuniis, dolores mei voluptate pellantur. Nam fames et sitis quidem dolores sunt. Urunt et sicut febris necant; nisi alimentorum medicina succurrat: sed dum ad quietem satietatis, ex indigentiae molesti transeo; in ipso transitu, mihi insidiatur laqueus concupiscentiae. Ipse enim transitus voluptas est: et non est alius, qua transeatur, quam qua transire cogit necessitas. Et cum salus sit caussa edendi atque bibendi; adiungit se tamquam pedisequa [Orig: pedissequa] , periculosa iucunditas: et plerumque praeire conatur. Ut eius caussa fiat, quod salutis caussa me facere dico, vel volo; nec idem modus utriusque est. Nam quod saluti

---

page 201, image: s218

satis est, delectationi parum est. Saepe incertum fit, utrumque adhuc necessaria corporis cura subsidium petat; an voluptaria cupiditatis ministrum suppetat. Ad hoc incertum hilarescit infelix anima; et in eo praeparat excusationis patrocinium gaudens non apparere, quid satis sit moderationi valetudinis: ut obtentu salutis, obumbret negotium voluptatis

Hippolytus Scarbaza Venator Regius Uraniae .

Synopsis

Hippolytus Scarabaza Venator Regius Uraniae .

Exporrectus aper non pascit imagine vana.
Armeniae bolos Pharmacopola dabit.
Ast ego cervorum medio de pectore sumptos;
Fervet callido pectore mollis adeps.
Hi boli saturant, spissa accedente medulla:
Quaeque suum pingui sumina lacte tument.
Naturae genio, quaecumque domestica, semper
Fercula grata minus; quaeque ferina, magis.
Quaere urbis Dominos: vitant populare macellum,
Si possunt. Silvis gratia maior inest.
Fumosus petaso, vitulum superabit obesum:
Mensarum lepor et gloria prima lepus.
Forsan et aucupii regalis et alta voluptas
Iuverit utentem: Me magis illa iuvat;
Quae Venatrices epulas ave Phasidos ornat.
Cara ubi cum turdis Westphala perna iacet.
Ad nos, ne ignores, etiam Piscatio spectat.
In tria grassandi ius Elementa patet.
Non anguilla tibi, non mullus ab aequore deerit:
Non murena [Orig: muraena] lupo, vel sociata scaro:
Et patinam implentes spatioso corpore rhombi;
Primaque Lucrinis ostrea vecta scaphis.
Da modo te facilem, viridemque admitte maritum.
Perpetuo vireat sic tua forma bono.
Nomine vel solo possem te forte mereri.
Sim tuus Hippolytus : tuque mea Hippolyte .
Scis, cuius Theseus fuerit pater inclitus Heros.
Virtus in veteri semine prima latet.
Quamquam devicta non dicar Amazone clarus;
Aut captis Thebis ; Pirithoive comes:
At non imbellem Latonia dixerit umquam.
Sunt mihi cum saevis bella gerenda feris.
Venator rigidus vix vero a milite distat.
Certe eadem in silvis saepe pericla manent.

Vulnus uterque facit telis armatur uterque;
Instruit in caedem cautus uterque dolos.
Saetiger ardet aper: contraque obnoxius in hastam,
Ore canes rapido fulminat, ore viros.
Nempe lacessito malis occurrere tauro:
Obvia qui veluti iactat in astra pilas.
Unius in dentem cecidit Cythereius [(transcriber); sic: Cynereius] olim:
Sanguineque effuso planxit Adonis humum.
Te debellasti brutum, Meleagre furorem:
Praevenit telum sed Tegeaea tuum.
Quod minime credas: timidis quoque subsilit ira:
Tutatur pellem bellua quaeque suam.
Ardua terribiles surgunt in cornua cervi:
Cum stimulat Furiis exagitata Venus .
Insiliunt ursi: crassaque morantia mole
Corpora, et a plumbo saucia, fraude levant.
Assurgunt bipedes, et cespite vulnera celant.
Vix Helice maior, vix Cynosura Polo.
Amplius audemus. Noster tota Africa saltus:
Tota est Europe : tota quoque est Asia
Caeduntur tigrides: mordet venabula pardus
Cumque leone suo capta leaena gemit.
Amphitryoniadem deposcat talis arena:
Et quos Carpophoros Martia Roma tulit.
Ipse stupens nostros Gradivus saepe labores,
Attonitos, visa strage, retorquet equos.
Principibus placuisse viris si maxima laus est:
Ut celebris Lyrica laude Poeta canit;
Nos magis ex omni turba comitante placemus.
Strenua pars Aulae. Maxima pompa sumus.
Clarescant alii studiis: praecedimus omnes,
Instructos pennis eloquioque viros.
Dianam , quamvis cerebro Iovis edita summi,
Cogitur a longe moesta Minerva sequi.

Signa canunt. Haurit pavor exsultantia corda:
Maenala Maenalio carmine rauca sonant.
It campis acies certis distincta maniplis,
Fune ligatorum cum legione canum.
Harpalos, Ichnobates, Melaneus, cum Laelape Theron,
Nebrophones, Lachne Galla, Lacaena Nape;
Multi, unusque globus: saltumque feruntur in unum.
Moenia Brisaci mox capienda putes.
Nos penes est ingens Culter: (Deus ille Deorum)
Maiorem, credo, nec Rhadamanthus habet.
Nec Scanderbegi gladius se conferat illi.
Creditur huic, nostra Numen inesse Deae.
Servat in officio stricti reverentia ferri,
Subque metu legum caerula castra tenet.
Exigit et certas poenas nemorale tribunal.
Figitur hasta solo, Iudiciumque datur.
Immunis nemo. Minimus quoque plectitur error.
Facta aliquem peragunt solaque verba reum.
Peccavit Satrapes? Flectit. Peccavit ephebus?
Flectit. Peccabit Ductor: et ipse luet.
Non nisi bis dedimus poenas: tantum eminet artis.
Saepius a magno Principe dona tuli.
Arripe fortunam. Quid iam, Dilecta, moraris?
Si placeo, dudum te placuisse scias.
Et possem Dryades , flavas et habere Napaeas .
Ex tot Oreadibus tu mihi visa prior.
Finimus. Nova praeda vocat. Latratus in auras
Fertur: et aere cavo "person"at omne nemus.
Pro signo appressi coniectum in retia cervum:
Quem bene ramosum porrigit albus eques.
Hoc insigne mihi concessit Diva triformis.
Est aliquid, tanto posse favore frui.
Cum daret indulgens; Triviae delecte Minister
Hippolyte , hoc nostro nomine, dixit, habe.

Quantus honor! Tuus esse cupit Scarabaza maritus.
Quem Dea dignatur Virgo vocare suum.
Cum iam claudendam vellem signare tabellam:
Rubraque Sapphiro cera premenda foret:
En, lepus affertur. Dominae transmittite, dixi.
Urania non est altera digna magis.
Fige veru: tostamque dapem carissima sume.
Augebit formam septima pulpa tuam.

Hippolyto Scarabazae Venatori Regio Urania .

Synopsis

Urania Hippolyto Scarabazae Venatori Regio .

Aucupio praestes quamvis Henricus ut auceps:
Nec curo illecebras; nec mihi Caesar eris.
Forsitan Uranien escae dulcedine falles!
Pauca velut volucrem fallere grana solent.
Non adeo rudis est, caecaque cupidine fervet:
Ut mox in cassas decipienda cadat.
Es quoque piscatore: sed amantis displicet hamus.
Obvallata procis omnia tuta timet.
Namque ut me capias, Siculi murena [Orig: muraena] profundi,
Cumque sacro mullus creber in ore tuo est.
Ah, quotiens leno promittit grandia cete!
Grandia: sed postquam ducta puella fuit!
Post noctem, in minimos pisces promissa dehiscunt.
Saepe nec in mensa gobius unus erit.
Ut tamen et praestes: non sunt Halieutica cordi.
Si repleat ventrem tosta farina, sat est.
Disce meo exemplo, pretiosis posse carere,
Sit bene moratus venter: amabit olus.
Estis, io, Regum (sed proh dolor!) inclita pompa:
Invidiosa tamen, quin onerosa nimis.
Quantum auri insumunt lato venabula ferro!
Ingentes census prodigit hasta nocens.
Debita pauperibus saturant alimenta molossos:
Implenturque canes. Esurit aeger homo.
Punimus noxas rigidi de more Lycurgi :
Plectitur extemplo vel levis error, ais.
Te Themis appello: Teque o Rhamnusia vindex:
Et, si stultitiae forsitan Ara sacra est.
Ludere an hoc non est? Hoc Bacchanalia non est
Ludere? In hunc finem Regula Iuris abit?
Plecteris errores linguae sine crimine lapsae:
Impunita manent crimina vera domi.
Impunita manet Venus , impunita libido.
Crudelis feritas: barbaricusque rigor.

Vastantur segetes, frustra plora te colono:
Spemque anni mediam trux populatur aper.
Per fata praedator sine sepe et limite cervus
Cum grege, iam noras itque reditque vias.
Una nocte vorant, ut matutina metendum
Falx nihil inveniat: Baucis amara fleat.
Quae lacrimae ac gemitus; Cereris cum filia rapta est!
Hic avidis rapitur dentibus ipsa Ceres .
Nec rapuit Pluto curru, vel Iuppiter ullus.
Abstulit infami gutture bruta fames.
Agricolae intentat Nembrodus dura querenti
Verbera. Vis aequum laesaque iura premit.
Ut sileant leges captivae, tempore belli:
Tempore cur Pacis, vestra per arma, silent?
In quo Iudicio cum risu absolvitur ullus,
Ridens ipse Reus, supplicioque ferox?
Rusticus in praeda silvae deprensus iniquae,
Ocius abstracto corpore et aere luit,
Sic scelera increscunt, quae non a iudice cultro,
Sed Gladio potius discutienda forent.
Non pensant damnum vani ludibria ferri.
Ense opus est cervix strictus ense cadit.
Dignus, qui torquet miseros, Actaeonis instar,
Membra suis canibus dilaceranda dare,
Hoc etiam audivi, vobis nil crudius esse:
Saevitiae nullum ponere posse modum.
Cumque feris, interque feras sine fine vagando,
In veras tandem degenerare feras.
Venantis Satyri rabies mitescere nescit;
Sanguinem ad humanum bellua sternit iter.
Me miseram! Quali fuero nuptura marito!
Heu, fuge Centauros , casta puella fuge!
Nonne suam Cephalus confinxit arudine Procrin ?
Et tamen occisae verus amor erat.

Quod caput in silvis inter dumenta moveret;
Dum putat esse feram, cuspide fixit Heram.
Dic mihi: silvestrem quicumque eviscerat unum;
Quot distat stadiis a lanione bovis?
Diripit et costas, et tergora nudat uterque:
Sanguine commaculant caedis uterque manum.
I nunc, et lituos, veroque simillima Marti
Praelia venatum, Caesare digna, cane.
An tibi bellator fortissimus esse videris,
Quod iaculaturus post fruticeta lates?
Quantum ergo facinus, cervum fixisse sagitta!
Eminus adversum glande ferire lupum?
Hannibal in lepores, in Poenum quando leonem
Scipio pugnasti, vel Calydonius aprum?
Nec tanti mihi sunt monstrosa vocabula vestra:
Indomitae Mentis somnia, verba nova.
Non magnis opus ingeniis, aut tempore longo.
Fingere Boeotus [Orig: Baeotus] talia quisque potest.
Finge, quod horresco: (sed et hic liceatque licetque
Fingere.) Quid facerem, si tibi nupta forem?
Triste ministerium, linguam ignorare mariti:
Sic tu sis Indus , vel Scytha ; Teutis ego.
Non apte nubet Graeca aut Romana Cherusco .
Mutuus alloquio conciliatur amor.
Ut maneam caelebs, tua me monet ipsa Diana .
Illa sacrae cultrix virginitatis erat.
Dianae cultor cur non imitaris et illam?
Ergo plus animi femina, quam vir, habet?
Cuius vita placet, studiumque et torva voluptas,
Sola tibi virtus displicuisse potest?
Vix iam persuades, auro quae fulgida iactas
Spicula, Parrhasiae dona fuisse Deae.
Vis, tua ut Hippolyte dicar; quia nomine gaudes
Hippolyti . Quo te nomine cumque voces:

Certe non ille es Theseo sanguine cretus.
Heu mihi! dissimilis quam fuit ille tui!
Ut Phaedrae insidias laqueosque exiret amantis,
Quos casto iuveni spurca tetendit anus:
Contempsit Venerem , pretiumque precesque novercae:
Contempsit lacrimas supplicis atque minas.
Excedensque aula, regali sede relicta,
Exul [Orig: Exsul] cum canibus maluit esse foris.
Intravit silvas; foeta et spelaea luporum.
Tantum unam fertur pertimuisse lupam.
Sume animos tales: spretosque Cupidinis arcu,
Impiger in solas dirige tela feras.
Velle iubas, saetas suis erue, cornua trunca.
Taygeti et Cynthi per iuga tende plagas.
Parthenios saltus intactos, nosque relinque.
Scis tamen exemptum Virginis esse nemus.
Si potes uxores, ut scribis, habere Napaeas :
Has rogo, neglecta me, potiturus habe.
Quod dixi, repeto, Coniunx Venatica non sum
Quaere alias dammas [Orig: damas] : non ero Dama [Reg: Damma] tua.
Muneris oblati quam paene oblita fuissem!
Scito tamen: quod non Gellia fusca vocet.
Ipse tuum leporem , cum sis deformior urso,
Turpibus a naevis emaculandus ede.
Virgo satis pulchra est, quam nulla piacula foedant.
Casta verecundi iam decus oris habet.

Marcus Rumpoldus Caralla, Coquus Palatinus Uranie .

M. Rumpoldus Caralla Coquus Palatinus Uraniae .

Saepius ex agro consul sublatus in ostrum,
Deserto Latium vomere pressit ebur.
Qui primi Ausoniae Populum rexere Quirites ,
Non puduit proprio Marte parare cibum.
Una manus ferrum, frustum bovis altera coctum,
Coram Legatis, non sine laude, tulit.
Ante focum residens, Pyrrho responsa petenti,
Fabricius , coqueret dum sua pisa, dabat,
Ut tamen hoc etiam mecum, Dulcissima, noris:
Non adeo ignoti degeneresque sumus,
Ad Regum gustum, Genitor meus inclitus annos
Ante quater denos, Archimagirus erat.
Inde Palatini tribuere palatia nomen.
Durat, et a quarto continuatur avo.
Ergo mihi non est labor, arsve pudenda coquendi.
Nec splendore suo nostra culina caret.
Sol coquus est, et quid tali formosius astro?
Ni coqueret, frugum staret inanis ager.
Nulla coronaret frigentem vinea Bacchum ;
Largior apricis collibus uva tumet.
Si maturantur fructus, oleoque tapeta
Replentur: dives cella, penusque favis.
Salve flos Clytie : qui te quoque Solis ad ortum,
Solis ad occasum vertis, imago mei.
Hinc insculptus ades nostris Insignibus: hinc te Annulus in digitis, raraque gemma tenet.
Quondam etiam ex nobis aliquos afflavit Apollo :
Et dedit arguto fortiter ore loqui.
Bilbilis est tectis magnis iam digna Poetis:
Ex quo te Vatem, Marce diserte, tulit.
Qui placuit Romae : quem Flavius ultimus auro
Induit, et clavo, purpureaque toga:
Qui doctas aures acri perfudit aceto:
Qui piper ingenio miscuit, ore sales:

Monstratus digito, toti notissimus Urbi,
Dicitur excellens arte fuisse coquus.
Delphicus ille Tripus famosa oracula fundens,
Nonne Coci primum fictilis olla fuit?
Bulliit, et sese paullatim erexit aquae vis.
Lenis et in fundo Spiritus asper erat.
Tandem fatidicus calor eructavit in auras.
Non nihil est, tangi relligione Foci.
Proque Focis bene tam, quam pro coelestibus Aris
Gesserunt veteres bella verenda Duces.
Dii fuerant olim: iunctique Penatibus amplis
Et Laribus, Fanum constituere suum.
Illorum nunc sum consors, hodieque Sacerdos
Immolo. Gallina est victima, egoque popa.
Displiceam fortasse tibi: quia sordida vestis
Est mihi: nec tali mantica digna proco.
At non spernendus festis incedo diebus.
Me quoque tunc Serum vellera pexa tegunt.
Sunt longi cultri: rigidum manubria caelat
Argentum bullis cingula lata micant.
Est mihi praeterea Textum mirabile, Thorax.
Schmausiaces tulerat saepe paternus avus.
Scinditur hac illas. Medio protenditur umbo.
Dependent vitrei, lucida signa, globi.
Fumida gestantem praesagia protinus afflant.
Scire datur: quo sit coena parata loco.
Certius haud pluviam gradiens in litore cornix
Indicat, aut Euri flamina Luna rubens.
Sit Fortunati famosus Pilleus [Orig: Pileus] : illo
Non mutem Chlamydis Mystica dona mea.
Quicumque induitur, gratis epulatur. Inempta
Atque aliena gulae gratius offa sapit.
Sed neque propterea vescenti irascitur ullus:
Nec dicit torve: quid parasite facis?

Instar magnetis Thorax hic visus, amicos
Attrahit; et vires conciliantis habet.
Convivae arrident: vestisque est tessera mensae:
Secti a crystallo, symbola nota, globi.
Hac visa, quamvis austeri ex Hospitis ore,
Leniter ira cadit: gratia blanda subit.
Munitus Thorace suo defenditur. Adstat,
Assidet. Os, barbam denique tersus abit.
Sunt, qui a Caesaribus tantum manasse favorem,
Sive ea Fortuna est, sive ea fama, probent.
Aulus enim Caesar simulatque Vitellius Orbis
Dictus; se cinxit nobiliore fago:
Ingentem Patinam, Clipeum sacrasse Minervae
(Hoc dederat nomen) publica fama canit.
Orgia tunc princeps isto memoratur amictu,
Inter abundantes concelebrasse dapes.
Ex illo quicumque gerit; fataliter hospes
Omnibus, atque omni tempore gratus erit.
Quantum erit, ex hoc si manicam tibi tegmine donem!
Heres nostri assis, sicut amoris, eris.
Det Pallas peplum niveam Latonia pallam:
Plus est Uranie , quod tibi, Nympharum , damus.
Huic manicae tunicam Iunonis denique totam.
Et Veneris ceston posthabuisse velis.
Huic ego posthabeam trabeas, cinctusque Gabinos .
Non minor in pago, si volo, consul ero.
Istam, te ducta, certum est inducere vestem.
Talis inest nidor: tam bene membra fovet.
Quem tu, nostra diem, quali candore notandum.
Ad tibi coniuncti prospera Fata, putas?
Ne curae subeant, epuli tunc rite parandi
Ipse dapes Sponsus pectoris igne coquam.
Tres statuam missus magno ut convivia Rege
Iudicet accumbens et Iove digna proco.

Per pisces et aves sine fine Philoxenus ibit:
Per quidquid tellus undaque et aura foves.
Oxygaro variare dapes, perfundere musto
Nemo me tota novit in Urbe magis.
Prima acie statuam, materno a lacte reducti
Molle caput vituli: moxque sequetur anas.
Offaque gallinae suco [Orig: succo] nutrita subactae:
(Lucentes oculos ista natare facit.)
Castaneisque recens impletus mollibus anser?
Et par anseribus prodigiale iecur.
Ova quoque, et matres addam, celebresque vitellos.
Hos misto sapidos reddet aroma croco.
Implebunt patulas strumosa tomacula lances,
Ventribus omento conveniente suis.
Ficedulae venient: cumque his aurita lagopus,
Et Scolopax. primas semper hic ales habet.
Tum pavo cum sideribus, caudaque micante:
Sic tamen, ut possis absque dolore frui.
Nam multis vitam calida inter balnea rupi.
Dura caro est; certis ante domanda modis.
Ponetur lardum: summoque exempta camino
Durati fumo sordida terga suis.
Adiiciam chelas cancrorum immane rubentes:
Quantas Eistadii pallidus Almo vehit.
Pectinibus Venetis misti iungentur echini.
Hadriacum [Orig: Adriacum] mittet munus utrumque mare.
Exin triticeis Hispanica moenibus Olla,
Stabit in octonos aedificata pedes.
Arx formosa gulae non totus Apicius armis
Expugnare queat. Ventre leonis, opus.
Inventum Pandora suum Dea dicere posset.
Uno terrarum continet Orbe bona.
Porcum Troianum pater appellare solebat:
In quo, sicut equo, quot latuere Duces;

Fercula tot lateant mire mulcentia Gustum:
Sana calore suo, rara sapore novo.
Excerpas, quaecumque velis segmenta, vel optes.
Pars elixa madet: pars tepet assa veru.
Nam per adulterium mistorum mille ciborum,
Dulce sit hoc felix omnigenumque chaos.
Conveniunt scombri, perdix, lucanica, turdi,
Galbula, nefrendes, damma [Orig: dama] , columba, lepus.
His et mille aliis, Iovis admirabile rebus
Incoquitur cerebrum; cum cerebroque femur:
Quod femur incoluit, velut incunabula, Bacchus :
Cum Mater Semele fulmine tacta fuit.
Succedent bibuli, piperata opsonia, fungi.
Languentemque mulcent exacuuntque sitim.
Mollia radentur succussae tubera terra,
Optima cum tonitru rupta profundit humus.
Omnia quis memoret? Post, mensa secunda sequetur:
Tum nebulae lactis, compositaeque nives:
Quales villa dabit compresso flore colostri.
Inspergam ficus, Italiaeque nuces.
Adiiciam, si quae radix irritat orexin;
Erucas, inulas, asparagosque super:
Cumque brevi lapatho lactucae stamina longae.
Bacca recens oleo pingue rigabit olus.
Uranie , nondum tibi dens in talia prurit?
Promissis utique est mora saliva meis.
O quoties dices: meliorem nulla maritum
Vel dare Iuno mihi, vel potuisset Hymen .

Urania M. Rumpoldo Carallae Coquo Palatino .

Urania M. Rumpoldo Coquo .

Filia sum magni, Caelestis origine, Regis:
Ipsius immensi portio parva Die.
Quantulacumque tamen, lixae miscebitur uni!
Dicetur Regis Filia nupta coquo!
Si non ollaris fumus tua lumina velet:
Perspicies, quam te fascinet ater amor.
Quem, si non animi, certe fuligo camini
Reddiderit caecum, caecus amore furis.
Clarae virtutis non est calor iste, colorque.
Castius ille calet: purius iste nitet.
At te suspiciam Maiorum forte beatum.
Et genere et fama nobilis esse cupis.
Ad gustum fateor dulcissimus, adque palatum es.
Inde Palatini nomen habere reor.
Quid si etiam a Gustu Gustavus rite voceris:
Agnoscet Regem Suecia tota suum.
Quo titulo nihil esse queat praestantius. Hoc est,
Illustrem quod te magne Caralla , facit.
Qualia, pro Superi, Clytien , Insignia gestas!
Sol coquus est. Flos huic assimulatur, ais:
Haud equidem explodo. Clari Genitoris Imago es:
Clara stirpe satus: vix Phaethonte minor.
Altera Nympha tua est. Quid verso flore superbus
Expetis Uranien ? altera Nympha tua est.
Nobilis, Aethiopum quam quisquam fuscus in orbe.
Invidiam voto iam facis ipse tuo.
Tecum Patricii nolint contendere Mauri :
Et Proceres, quotquot torrida Zona coquit.
Sunt tua imaginibus fumosis atria plena.
Est ubicumque coquus, fumus abesse nequit.
Salve noster amor. Nidor tuus attrahit omnes.
Ut verum fatear, me quoque paene trahit.
Sed cave, ne propius dum forte accesseris ignem:
(Indiget igne coquus, dum parat arte cibos,)

Molliat afflatu ceras Vulcanus avitas.
Istis in loculis gloria vestra sedet.
Atque adeo, nisi provideas, tua defluet omnis
Cerea Nobilitas, tacta calore Foci.
Sed quid Maiores, et quae non fecimus ipsi,
Iactamus? Niti sanguine, vile nimis.
Quos iactas proavos, habet et cerdonibus ortus:
Quique boves pascit, saetigerumque gregem.
An pudet Humani generis, primique Parentis?
Monstrato pomo, quod sumus, ille docet.
Poena gulae, cinis est. Unus, peccavimus omnes.
Quid strepis, Heroum noxa, pudende cinis?
En, quali fastu sumunt sibi cornua lixae:
Qui detruncat olus, stemmata longa facit.
Suspicor, ut minimum famosa in Phocide natos
(Vervecum patria est) te, sociosque tuos.
Delphos usque venis: consanguineumque culinae
Delphorum Tripodem, Delphica Fana citas.
Credo equidem, nec vana fides: mihi nescia ne sim,
Boeotus patriam vis memorare tuam.
Ah, bone vir, si quae Delphis oracula fundit
Plena Deo, Tripodis nil habet olla tui.
Nempe tibi veterem laurum, cristasque comantes
Vertice turrigero Bilbilis alta movet.
Hinc quia prodierit Marcus cognominis: aevi
Gloria Romani , Pieridumque lepor.
Qui tot salsa, procax piperataque carmina vulgo
Edidit. Hunc Vatem quis neget esse coquum?
Hactenus: ut pepones et condimenta loquatur;
Non omnes illum Vatis honore colunt.
At fuerit Vates: sed non ex ordine primo;
Quorum caesariem laurea iusta premit.
Barbara Pyramidum sileat miracula Memphis .
Et sileat statuas Bilbilis alta suas.

Nulla coquo posita est. Maiori numine debet
Afflari, sacro dignus in aere coli
Caesar honoravit: sed Flavius , impius, amens:
Qui potuit muscas vix bene ferre suas.
Tanta mihi laus sit, clavo placuisse Neroni !
Idem autem mimo praemia quanta dedit?
Marcus perpetuo supplex mendicat, et alget,
Omnibus in foliis esurit atque sitit.
Frange toros, pete vina, rosas cape tingere nardo:
Haec sunt Hispani carmina sacra popae.
Conviva est totus comissatorque [Orig: commissatorque] Libellus:
Nil aliud nostrum est, ipse fatetur, opus.
Agnoscisne tuum, suavissime Marce , Poetam?
I nunc, et sacris Vatibus adde cocum.
Est tamen argutus: nimirum ut rusticus anser;
Non ut olor stagni, Mantua docta, tui.
Multa licet lepidas agitent epigrammata flammas:
Multa quoque obtusa cuspide trudit hiems.
Frigidus, hinc illinc, varias in carmine febres
Spargit, et insulsos seminecesque iocos.
Adde, quod obscenus: poni cum falce Priapi
Dignior; hortorum ut terreat ultor aves.
Sed nec adulator, sed nec parasitus in aula,
Scurraque lasciva turpior urbe fuit.
Quin aliqui vestrum non degeneratis ab illo.
In rhythmos saltem tota sagina fluit.
Editis et grandes, adipata volumina, libros:
In quibus ut primas Dux Epicurus habet;
Sic blando afflatu serpens malesuada voluptas,
Ex uno sensim serpit in omne malum.
Praestantes Medici de vobis multa queruntur.
Perditis Humanum decipitisque genus.
Totque novi surgunt, coquitis quot fercula morbi:
Mors sequitur passu, corpus ut umbra, pari.

Fabricios etiam, famae incrementa, citasti:
Martia tractantes arma fuisse coquos.
Fabricios! Qui, dum lentem coxere, triumphis
Egerunt captos sub sua signa Duces!
Aude aliquid dignum longis Annalibus Hunnos
Eice: Germanis obvius ire Getis .
Stes, licet, ad Rhenum , ripasque binominis Istri :
Ulteriusque rates Balthidos ire vetes.
Sunt longi cultri: fulgent tua cingula bullis.
Cui non obsistas, incutiasque metum?
Sis felix: cane miles io. Te Marspiter , opto,
Adiuvet; ut forti praelia corde geras.
Ah! quid ego votis nil proficientibus optem:
Scilicet in Suecos arma culina dabit!
Legimus eunuchos, contra ducente Gradivo
Agmina, victrices conseruisse manus.
Nemo coquos umquam nigri fixisse camini
Audierit summo rapta tropaea tholo.
Cum fera bella tonant, gladii stringuntur et enses:
Haud videas cultro rem bene Martis agi.
Scis torquere veru, sed non vibrare verutum.
Aptior est thyrsus, quam gravis hasta tibi.
In cortem , non in iaculantem pila cohortem;
Arma tua in pullos Archimagire move.
Gallinas mactare potes: non caedere Gallos ;
Qui gesa, et torva Lilia fronte gerunt.
Castra tua in mensa. Tunc formidabilis Aiax
Taurorum septem tergora vasta quatis.
Offers Troianum pretiosa ob viscera porcum.
Hoc donum cepas rusticitatis olet.
Tu cave, ne similis fias, abdomine crasso.
Illi, quam laudas, prostituisque, ferae.
Turpe homini brutas animantum assumere formas.
Vitandam Circen haec quoque caussa probat.

Si tamen ulla tibi pecus assumenda videtur:
Saltem illam nolis dote carere sua.
Esto igitur bellator equus, vel taurus arator:
Utque canis fidus, corde manuque leo.
Nempe leo in lepores ad cenam cuspide fixos:
Hostis ad armati murmura prima lepus
Laudo tamen fortemque Gyan fortemque Cloanthum .
Post hos Rumpoldi gloria maior erit,
Saltem nil trepidans audes spectare cadaver;
Et quali ferro cumque parare decus
Quid? Quod et ornata cupias mihi veste placere:
Sed magis ornatum moribus esse velim.
Dum coquis, assuetas sorde vitare memento.
Munditiem serva praevalet iste nitor.
Nescio quod Thoracis inenarrabile Textum
Commendas, miris nobile prodigiis!
Si Nessi succo non est imbutus, et artem
Non sensit magicam, Colchidam pictus acu;
Rem miram narras: dotes Magnetis habere;
Indutum gratis pellere posse famem.
Perspicuos instar vitri clarescere nodos.
Crassus at e multis unus, opinor, erit.
Qui maneat strictus, reliquis impune solutis.
Unicus exsolvi scilicet ille negat
Te primum expedias. Nodus crassissimus ille est.
Libera sponte sua cetera turba cadet.
Sed neque, si nubam, longaevo tempore sanum
Nodosus thorax te tamen esse sinet.
Talibus a nodis oritur nodosa podagra.
Me miseram! Qualem tristis habebo virum!
Parce tuis patinis: non sum patinaria Virgo.
Venales animas tam levis esca trahit.
Esau lente suum ius vili, vilior ipse,
Vendidit, o demens! Quid gula saeva [(printer); sic: laeva] facis?

Quas mihi delicias et libamenta propinas,
Respuo: coelesti sum saturata dape.
Non, ut edam, vivo: sed edo, Rumpolde Caralla ,
Ut vivam. Vita est, vivere, non edere.
Adde: quod ista brevis tua, nec sincera voluptas,
Traiectu modico deficiente perit.
Omnis eam sapiens semper contempsit. Et infra
Se posuit, virtus cui pretiosa fuit.
Aspice silvicolas veteres in montibus altis:
Inter et antrorum saxa, trucesque feras.
Libarunt modicam Cererem , Tethynque [Orig: Thetynque] propinquam:
Cum Sol occiduos gurgite mersit equos.
Pro Thorace tuo, lorica membra trilici
Terga catenarum perdomuere flagris.
Proque globis vitreis, Thorax quibus ille coruscat,
Vincula ferrati torta fuere globi.
Infelix, quid agis? Genium tantummodo curas?
Defrauda fraudi non erit iste dolus,
Cum semel extremam tibi mors admoverit horam.
Quae fixa et certa est non bene nota tamen
Ultima, quid dubitas: sed flebilis offa coquetur
A Lachesi : quanta est, tota voranda tibi.
Qua simul exhausta, satis est, dicetur, obese.
(Iam satis) ad plures, victima mortis, abi.
Perque saginatum transibunt spicula collum.
More novo, fies tunc cibus, ante coquus.
Magnam instaurabis cenam serpentibus atris.
In tumulo exspectat multa lacerta tuo.
Vermibus in praedam cedet deforme cadaver:
Inque cavum lapidem defluet omnis adeps.
Quando igitur defossus humo fatente putresces;
Quem nunc sic pascis, dic, ubi Venter erit?
Altilium barathrum, captivarumque volucrum:
Sorbens piscosos putida fossa lacus.

Structa ubi triticeis Hispanica moenibus olla?
Arx formosa gulae praecipitata ruet.
Esca cavo ventri, venter pinguissimus escis:
Quod sequitur, nosti [Reg: novisti] ; perdet utrumque Deus.
Haec bene perpendens, melius, quam Bacchus , amicam
Uranien dices consuluisse tibi.

Didacus Campegius Villarona Architriclinius Modimperator Regius Uraniae .

Synopsis

Didacus Campegius Villarona Architriclinius Modimperator Regius Uraniae .

Villarona tuus, si nomen in hospite servi
Suspicis; ut sperans optat, amansque vovet.
O decus, Uranie totum mansurus in aevum,
Haec mittit Dominae verba legenda suae.
Perlege: fortassis non displicitura loquentur.
Offero me, si cui Nympha placere cupis.
Idque tuo, quae certa fides, meritoque bonoque.
Promissis aberit iusta querela meis.
Si te blanda iuvant, et delectantia Gustum;
Ut tenerum sexum blanda iuvare solent:
Cella, penus mecum. Sicco madidoque beatus,
Subsidio promes condis utroque furor.
Elige: non desunt praelis expressa Falernis
Lesbiaque et Chiae dulcia vina notae.
Ni mage nostra velis: quae Rhenus , Nicra , Mosella
Fundit, et Austriaci flava senecta cadi.
Vina levant animos, augmentaque viribus addunt.
Vincula tristitiae solvis Iacche pater.
Significant nomen, ius Triclinia nobis.
Summum, meque adeo Principis esse loco.
Arma gerant alii macrum spirantia fastum:
Vestiat ardenti murice sicca chlamys.
Adque latus laevum dependant aurea clavis:
Qua tamen admissi nil reserare valent.

Ast ego nec specie, nec cura fungor inani.
A nobis pendent Bacchus et alma Ceres .
Idcirco longe magis observamur in Aula.
Re potior. Nil me nomina cassa iuvant.
Nec steriles tituli, nec vanus fulgor obumbrat,
Officii partes utilitate probo.
Non miror est virtus instructam ponere cenam,
Ordine servato, tempore, sede, loco.
Martis adornatas acies quam ducere campo,
Auditus fuerat dicere Caesar Otho .
Refert: quadrata sedeas mensave rotunda.
Posterior plures orbe figura capit.
Signa probaverunt veteres Lunamque, Latini .
Oblongis usus nunc prope maior adest.
Ars nova successit, non longo more recepta.
Dapsilibus quadris lintea fusa iacent:
Sed tamquam in scaena [Orig: scena] . Spiras, variosque ferarum
Ac volucrum vultus carbasus alba refert.
Assimulat saltum praedantis linea vulpes:
Assimulant dubiam linea cerva fugam.
Velifera ex velo formatur longa triremis.
Formatur torto stamine parva casa.
Alarum gyros imitatur textilis ales:
Iam ferus accipiter, iam Iovis arma gerens.
Miratur mimos lini conviva sequacis,
Miranti novitas ingeniosa placet:
Do signum. Lavat unda manus: mantelia tergunt.
Quisque suo moniti discubuere toro.
Mox pleno incipiunt se Bacchanalia vultu
Prodere. Cum nardo regnat ubique rosa
Quid si me videas carpentem fercula dextre:
seu fera silvestris, Pontica seu fit avis.
Est aliquid, multis de milibus altile quodvis
In partes scite posse secare suas.

Ut sine conflictu, sine vi, quod in aere pendet,
In patinam recidat: praecipitetque nihil.
In leges peccat, qui vel primoribus escam
Contigerit digitis: polluitque cibus.
Mensam ac si, Phineus foedasset dira Celaeno
Unguibus, et rostro, proluvieque tuam.
Usque adeo certam iuvat, atque experta requirit
Temperiesque manum, temperiemque manus.
Pygargum scindam, sectumque in membra locabo.
Iste, videns dices, ingeniosus homo est.
Talia regales oculos spectacula pascunt.
Crede mihi, ars pretio constat et ista suo.
Gallia me docuit: praeceptaque sumptibus emi.
Parisiis melior nemo magister erat.
Prae Triphero docti sumus, et celebramur uterque:
Qui tamen Ausonia structor in Urbe fuit.
Nam quoties fervet regalis coena: vocamur.
Mirandum est, quod non Iuppiter ipse vocet.
Est Urbs Imperii, Divo famosa Saboldo :
Laxat ubi primos Norica terra sinus.
Nobilis hic vivo consurgit Curia saxo ;
Grandis Symposii facta repente locus.
Tempore quo laetis oleae redimita corymbis,
In campos rediit Pax, Alemanne tuos.
Pax epulabatur; Pacis fuit ille triumphus.
Ex phiala Pacis vina bibere Duces.
Misti Itali , Belgis , Suecus cum Teutone nostro,
Pascere concordem sustinuere gulam.
Intereram. Nam cuncta meo sub iure fluebant.
Sedimus ad clavum: reximus arte ratem.
Per vada, per syrtes et stagna tumentia musto
Ebria, me tenuit praeside Navis iter.
Quid confecta tibi iam vesca emblemata narrem?
Tota quibus Procerum mensa referta fuit,

Expressus Brasila concrescit harundine [Orig: arundine] sucus [Orig: succus] :
Dulcior ille favo, candidiorque nive.
Materies habilis ducendis mille figuris,
In genus aligerum, pinnigerumque genus.
Quod natat, it, volitat; Plastes dulcissimus auctor
Efficit, et vivis temperat ora notis.
Ergo formosis simulacris omnia plena,
Arte voluptatum congeminante novam.
Composui stabant inter bellaria Fauni ,
Cum lepido Dryadum , Nereidumque choro.
Quattuor ex rigida castella siligine ducta,
Stabant cum pinnis (bina minora) suis.
Hinc atque hinc fossae fossas impleverat humor
Citreus. In citreo gurgite lusit olor.
Tritones suberant, conchas utrimque tenentes:
Unus odoriferas eiaculatus aquas.
Stillavit croceus prasinis ex nubibus imber.
Manarunt pressi vellera rore thymi.
Manarunt liquidi Baccheo [Orig: Bacchaeo] nectare fontes,
Gaudebat falli prodigiosa sitis.
Inque comas fluxere rosae, fluxere ligustra
Fusilibus nimbis: sed tamen arte mea.
Crateras magnos statuunt: dulcique Lyaeo
Et simul accensa est, relevata sitis.
Tunc vero primum certatur Amystide crebra.
Vina coronantur: dempta corona fluit.
Et quoties cyathi: tormenta curalia [Reg: corallia] mistis
Ad numerum toties intonuere tubis.
Haec super accessit fidibus Polyhymnia motis,
In Symphoniacos ducta puella choros.
Continuo multae voces sonuere per auras:
Centum ac si Cumis ostia aperta forent.
Ex uno; vivat Caesar per Secula, vivat:
Austriaque incolumi Caesare , Salva Domus.

Intulit et madidos titubans Comoedia soccos
Sobria, Teutonico more, nec ipsa fuit.
Nec sic displicuit: belleque et gnaviter [Reg: naviter] actum est.
Pacis agebatur, gloria, nomen, honos.
Illi deliciae factae. Tegeaticus Ales
Mercurius cum Diis adfuit aetheriis,
Et Diis aequoreis, et semideis Satyricis .
Acclinis viridem praebuit herba torum
Orpheus in silvis, silvam ad convivia traxit.
Gressus ad numerum composuere ferae.
Intentos citharae licuit spectare leones.
Simia cum pardo visa ferire lyram.
Caesaream rorans Aquilam monstraverat Iris ,
Fulminibus positis, hostis habere nihil.
Ecce, trahebatur Bellum ferale catenis.
Haerebat nodis utraque vincta manus.
Mulciber adveniens conflatos abstulit enses.
Cyclopes pyrios eripuere tubos.
Pro gladiis promunt falces, fit vomer aduncus
Cassis, et ex clipeo fit radiante ligo.
Surgit laeta Ceres : et postquam sparsit aristas,
Alternos fecit ludicra Diva pedes.
Vera loquor memori sunt haec mandata metallo:
Publicaque argenti sparsio testis erit.
Hoc pueri norunt equites in arudine longa.
Hoc videre senes: conscia vidit anus
Fixa refulgebant mediis umbracula campis.
Frondibus intextis longior una domus.
Cetera surgebant niveo tentoria panno :
Quae Tyrio ; summis plena fuere viris.
Spectavere faces, discurrentesque pyropos.
Festivo Siculus luserat igne faber.
Stridebat totus flammis saliaribus aether.
Evomit rapidas plurima trulla faces:

O si tunc coram, mea Lux, mea sola fuisses
Spectatrix operum, magnificaeque dapis!
Me puto, Fortunae felicis imagine capta
Ambisses ultro: quam precor ipse modo.
Fide tamen. dabitur non una occasio talis
Laetitiae: referent gaudia pulsa pedem.
Tempus erit, cum Rex Leopoldus primus habenas
Ceperit Imperii, maxima Roma , tui.
Augustam Novus Augustus , Maeno que relicto,
Inviset, famulo qua fluit amne, Lycum :
Altera spes certa est. Invitat Boica tellus,
Isara iam placidas obvia sternit aquas.
Tunc Epulis iterum geniosque vacare licebit,
Me sine nulla dies laeta futura redit.
Ibimus, Uranie . Simul hinc, simul ibimus ambo.
Te faciet comitem Taeda petita meam.
Signaturus eram: cum sculpta affertur Imago.
Artificis magni dicitur esse manus.
Urbem, Epulum, fontem rubroque alboque scatentem,
Templaque, et immensas Urbis adumbrat opes.
Adieci plenam vino spumante lagenam :
Suecorum Regem quale bibisse ferunt:
Cum Norimberga sua castra locasset Adolphus .
Eius reliquias credimus esse sacras.

Urania Didaco Campegio Villaronae Architriclino Regio .

Urania Didaco Campegio Villaronae Architriclino Regio .

Spes tua non placido pelago, ventisque secundis
Fertur. Arenosum, Didace littus aras.
Uranie Scylla est nautasque absorbet hiantes.
Scylla quoque in Siculo gurgite Virgo fuit.
Mille petita procis omnes eluserat una:
Te quoque Glauce Deis annumerate maris.
Donec ab infami Circe mutata venenum
Gurgitis et magicos horruit ipsa canes.
Certius Uranie lenoni obnoxia nulli
Perstat in inceptis: nec timet esse rea.
Nec timet haerentes latraturosque molossos:
Si fuget aut fugiat mille petita procos.
Tunc formidaret, si partiretur amorem
Rivales pepulit iam suus alter amor.
Desine promissis speratam flectere velle
Nil profecturas eice corde faces.
Caelestis pharetrae gremio deprompta sagitta,
Altius in nostrum pectus adacta fuit.
Nec, quia structorem te scripseris esse peritum;
Artis ludibrium, Didace curo tuae.
Atque adeo iam nunc iubeo desistere coeptis!
Sis licet Oeconomus chironomusque simul
Prodigus emisti volucres praecepta secandi.
Impensi census cui, precor, ede bono.
Heu! Quanto satius bona Mens his empta fuisset
Sumptibus! Annaei perlege scripta Sophi.
Tu Senecam legeres indoctus, et osor honesti!
Missa quoque, alterius littera ducta manu est.
Quanta superstitio! Tot ludere gestibus ante
Fercula, moroso cor subeunte metu:
Ne secet abrupte: ne culter futilis ictum,
Frustratamque manum ludificetur avis.
Pallet ad errorem; seu rupto fune securim
Fugerit attoniti victima torva popae.

Ergo sollicito vultu ridendus inhaeret
Perdici, et trepidus singula membra notat.
Qualem nec Tuscus fortasse assumat aruspex :
Sacrificae quoties inspicit exta bovis.
Rusticus ad stivam nugis non utitur istis,
Iucunde subigit non minus ille famem.
Dente nigrum panem, vel glandes frangit arator:
Quodque capella facit, Pastor et ipse facit.
Vultus non variat: nullus tremor occupat artus.
Suspensamque negat ludificare gulam.
Et tamen haud paullo communi laetior esca,
Ridet Pavones , carptor inepte, tuos.
Et varios ridet mimos, quos edis edendo
Culter ei manus est. Hac capit ille salem,
Ille sub illicibus prandet, vivitque beate :
Et movet Assyriis Regibus invidiam.
Quo pepones? Sumit permixtis allia coepis.
Quod sapit, hoc nutrit, Regula ventris habet.
O bone Campegi scires vivere laete:
Exires Aula: Rus patet omne tibi.
Addideras etiam, mutas te fingere posse
Formas ex lino. Textile surgit opus.
Surgunt Pantherae: fluitant delphines in undis ;
In mappa varias te simulante feras.
Carbaseae spectantur aves : in Sindone praesens
Psittacus . Et stricto corpore pavo sedet.
Dic mihi: quid prodest operosas texere nugas?
Venter, non oculus, se saturare cupit.
Displicet infelix industria. Quadra levatur:
Qua mota ingenium totaque pompa petit.
At non in nugis vinum numerabitur, inquis.
Quod Rex signavit de meliore nota.
Nempe propinabis Gustavi Massica Sueci :
Quae Norimbergae postuma [Orig: posthuma] cella tenet.

Omnis enim laticis, quem Rex admoverat ori,
Relliquias etiam creditis esse sacras.
Sume, nec invideo, quantum potes ebibe, castam
Non premit Uraniam tam rabiosa sitis:
Ut veterem exstincti vappam desideret hostis!
Ah! Quid sub tumulo iam bibet Umbra suo!
Ne mihi suspectos infundas, quaeso, liquores.
Lesbia iuncta viro, Lesbia vina bibat.
Virginibus teneris libatur tutius unda;
Quae nitet illimi puraque fonte fluit.
Ebrietate calor geminatur, inde libido;
Flammaque dat flammas in igne furit.
Nonne vetat Sapiens flaventi intendere vitro?
In quo blanda natant vina, venena latent.
Regulus interior, serpente nocentior omni,
Toxica diffundit, nec sinit esse merum,
Ergo haustum virus cerebrum vertigine turbat.
Mente caret ratio: mens ratione caret.
Virginibus teneris libatur tutius unda.
Vina levant animos: est, ubi vina gravant.
Triste furensque caput nebulas exhalat opacas:
Inque humeros cervix fessa reclinat onus.
A puteo nullum lymphatum lympha remittit.
Insanos faciunt Orgia, Bacche , tua.
Tunc subit insuetis titubans audacia factis:
Cautior et rigidus desinit esse pudor.
Paulatimque levem iacturam censet honoris
Avolat et numquam casta columba redit.
Virginibus teneris libatur tutius unda,
Quae tacito passu culta per arva fluit.
Rivulus ingenui trahitur sine labe liquoris.
Nullus Castalias inficit anguis aquas.
Ah ! quotiens Virgo male fidens pocula sumpsit :
Moxque suum nomen perdidit atque decus !

Florentem, ah, quoties Nympha invitatur in hortum:
In quo flos, Fauni sectus ab ungue, perit!
Vitrea virginitas, puroque simillima vitro.
More vitri fragilis frangitur, inque vitro
Digna novem sertis, et adhuc sua lilia gestans,
Forte foris cenam casta puella petit.
Post aliquot calices, lacerato stemmate, iam nil
Pota domum, praeter stramen inane, refert.
Virginibus teneris libatur tutius unda.
Nescio quid crudi vina saporis habent.
Scilicet Uranie propter tua Caecuba nubet!
Hoc pretium nostri vile pudoris erit!
Captivam faciet Liber, vinctamque Lyaeus!
Ipsa tamen contra nomina stant, et agunt.
Certe me, Sensum complexa, monere videntur,
Istud ne fieri, serva futura, sinam
Nescio quae Pacis formosa tragemata iactas:
Laxat ubi primos Norica terra sinus,
Symposium, vidit quod Quinquagesimus Annus,
Symposium suppar, Sardanapale , tuo.
Quamquam figmentis multum indulsisse videris:
Uranie tanti non ea monstra facit.
Pax epulabatur: pacis fuit ille voluptas,
Scribis, et Irenen apposuisse dapes.
Si verum excutimus, si me non omnia fallunt :
Pax ibi consumpta est. Sic epulata fuit.
Audio: cum Bellum, vinclis traheretur ahenis,
Artaretque [Orig: Arctaretque] seris nexa catena pedes;
Subrisisse Duces. (Flens riserat ipse Gradivus .)
Praebuerit caussam forsitan ipse ocus,
Vero: bella fuit pax haec Comoedia belli.
Sic et apud Plautum fabula bella datur.
Inter abundantis Bacchi carchesia, sese
Ebria pro pacis pignore Larva stitit.

Hoc pueri discent equites in arudine longa.
Hoc sene cum tremulo curva videbit anus.
Nonne vides iterum stringi pro falcibus enses?
Martia conflatus transit in arma ligo.
Tolle, precor, Brasilis efficta crepundia cannis.
Ad stomachum non est ista sagina meum.
Prandia tu memoras: sed enim mihi coena paratur.
Magna triumphalis; nomine digna suo.
Aurea convexo radiant Triclinia coelo:
Astrigerae sedes, purpureique tori.
Hic Epulum dabitur claudendum tempore nullo:
Quale nec Assuerus Persa dedisse datur.
Tale nihil, quamvis supraque infraque rotentur
Sidera cum Phoebeo , Mensa Neronis habet.
Ipse meus Sponsus Mensam praecinctus obibit:
Ipse feret lances: ipse Minister erit.
Divinusque latex una pendebit ab Uva.
Una, (triplex eadem) me satiare potest.
Musteus Autumnus semper praestabit abunde:
Ut sitiensque bibam, ne sitiamque bibens.
Signatura sui : cum picta affertur imago.
Archetypi fama nobilis auctor erat:
Et plus quam Zeuxis , Romae celeberrimus olim.
Territat hic homines: luserat alter aves.
Sistitur extremi (quid iam pallescis et horres ?)
Iudicii Extremi sistitur atra Dies.
Illa dies Irae: quae solvet saecla favilla:
Si qua fides verbis, cana Sibylla , tuis.
Si qua tuis (potiorque tuis) Rex inclite Vatum,
Supremum Mundi vaticinante rogum.
Quis tremor invadet: venturo Iudice Manes?
Cuncta novo stricte discutiente Foro.
Cum tuba terrificis quatiet clangoribus Orbem:
Spargetur mirus perque Sepulchra sonus.

Ante thronum coget suspensum nubibus omnes.
Surgite iam Iudex Iride cinctus adest.
Momento surgent Mors et Natura stupebit:
Funera cum sistent se rediviva Deo.
Quod punctum caussae est, responsa petentur ab illis.
Lege agitur. Prima est Quaestio : Quis ? Quid ? Ubi ?
Altera erit : Quibus auxiliis ? Cur ? Quomodo ? quando?
Rhetoris hinc pendet discutienda salus.
Quisque suum portabit onus. Mens conscia Librum
Proferet. Ille foris scriptus et intus erit.
Parebunt secreta : nihil remanebit inultum.
Ferrea divinum iura tribunal habet.
Ah miser, ah quid tunc reus es dicturus ad Urnam?
Aut quem Patronum supplice voce roges?
Vix iustus securus erit. Trepidante columna
Marmorea, fulcrum straminis ecquid aget?
Examen virtus etiam, Librae atque Lucernae
Scrutantis Solymam, nuda pavensque subit.
Haec ita cum fient : ubi Norimberga iacebit,
Laetitiae sedes, Emporiumque gulae?
Aut, ubi taediferae noctes? Irenica busta?
Vulcani lusus? Quos bene potus amat.
Dic: ubi tunc stridens flammis saliaribus aether?
Aut ubi festivis ignibus aura tonans?
Fumabit pontus : solventque incendia rupes ;
Aetnaeque , non simplex, totus hic Orbis erit.
Nec procul ista Dies. Praenuntia signa notantur
Turbinis, et fumi, luctificique metus.
Terra movet: nutant urbes: subsidere montes
Vidimus. A fundo fervet arena maris
Convasare monet Figulus sua Vascula: rubra
Ficta prius rursum fracta refinget humo.
Tibia Chaldaeae Statuae pervenit ad imum.
Vix superet ferrum testaque mixta pedum.

Incipiunt etiam digiti decrescere deni!
Vanescunt Ungues, non sine faece sua.
Olim praevalidus pollex attritus uterque.
Quot modios scobis hinc iam cecidisse putas ?
Si multum restat : restant tria saecula Mundo.
Forsan et hoc minus est. Cras minus illud erit.
Expende ; et solitum dedisces, Didace luxum.
Atque, ut dediscas, haec tibi Imago datur.
Hoc condimento sapientibus imbue mensam
Villarona tuam. Nam salis instar erit.
Adieci plenam vitali fonte Lagonam [Orig: Lagenam]
Qualis fons Egrae , non sine mente, fluit.
Egrae ; caesus ubi Scota fataliter hasta
Fridlandus , multo sanguine sparsit humum.
Fons ubi, dico salit iuxta confinia Lethes :
Lethaeis tamen est fons inimicus aquis.
Quippe facit memorem, cerebrique oblivia tollens
Aegros instaurat, restituitque sibi.
Ille salutares, medicasque, acidique saporis,
Frigidus aestivo tempore fundit aquas.
Ebibe, vel misce, post pocula dena manebis
Sobrius, et dices: hic liquor ante merum est.