[Gap desc: illustration]

EPISTOLA DEDICATORIA. LECTORI MEO S.

QUam olim promiseram, tibi exhibeo, Dramatum meorum primam et secundam Partem; tibique dedico, Amice Lector. Aliud patrocinium nec quaero; nec prodesse mihi potest. Non leget, qui Musas non amat: qui amat, etiam rudes et incultas benevolo quandoque oculo dignatur Tu solus igitur patrocinari potes, qui solus legis, et intelligis, an tuo sim dignus patrocinio. At neque a te poppysmata quaero; sed illime, purumque iudicium. Hoc candidum in me affectum contestaberis, animabis ad plura, quae sub manibus habeo, undequaque vota mea explebis; efficiesque ut quidquid sum in hac Facultate, sim Totus tuus Nicolaus Avancinus S. I.

AD LECTOREM.

PEr annos complures in Viennensi Universitate versatus iussus sum vel Principibus Austriacis, vel Academicis quandoque Scenam instruere. Sed cum de typo tunc minimum cogitarem; scripsi ea, quae credebam non displicitura Spectatoribus in Theatro; non quae arridere vellem meditantibus ex papyro. Quae deinceps etiam, severioribus ut plurimum studiis occupato, non licuit vel ad rigorem artis, vel ad emendatiorem limam revocare. Scio quantum distare possit stylus agentis ad horam in theatro, et scribentis ad saecula in Musaeo. Illum scenae apparatus, oblectamenta aurium, oculorum

illecebrae, Actoris lepor, et dexteritas condiunt ad delectationem; hic cum extraneis destitutus sit ornamentis, nisi in materia involutiones, in deductione inexpectatas evolutiones, in varietate miracula, in dictione acumen et sententias, in metro volubilitatem et numerum attulerit; ab iisdem publicas censuras referet, a quibus privatam tulerat commendationem. Nempe quae in scena aguntur, viva sunt et animata: quae leguntur, mera ossa et cadavera. Hinc quemadmodum aversamur cadavera corum, quos suspeximus; saepe damnamus scripta eorum, quos cum admiratione audivimus. Oratio quae cursum transit, meditationi tempus adimit: quae chartae committitur (ut res venalis) accurate inspicitur; et pronis in

deteriora iudiciis facilius prodit, quod vituperent; quam ingerat, quod commendent. Sed haec meam voluntatem morari non debent, qui ad typum urgeor aliena: Do igitur Dramaticae Poeseos partem aliquam: si Superi faverint, non multo post daturus alteram.

Dixi Dramaticae Poeseos: neque enim libelli huius fronti inscribere volui Tragoedias: ne superstitiosus observator, vel exitum in quibusdam laetiorem argueres; quem tamen duo Tragoedorum Principes Graecus et Latinus, alter in Iphigenia, alter in Hercule Oetaeo admiserunt: vel implexiones ac peripetias, permutationes ac varietates; vel styli sublimitatem, ac sententiarum sese, prementium pondus desiderares.

Sicubi Tragoediae Virtutes repereris, per me licebit, Tragoedias voces: si nusquam patieris Dramata nuncupata. Ego minorum bullarum nomine contentus ero: si tu sublimius huic opusculo attribueris; habebo quod tuae humanitati debeam, non quod meae virtuti adscribam.

Hoc igitur Dramatis titulo excuso materiam: quam alii (forte nimis scrupulosi) uno die vel re ipsa accidisse, vel accidere potuisse volunt: alii magis superstitiosi, etiam uno loco: quod non minus indecorum censeant, transferre spectatorem momento temporis de loco in alium semotum, quam de uno tempore in aliud. Sed plerumque qui cumulum praeceptorum aggerunt ad ea, quae ipsi praeceperint, opere exercenda raro

descendunt, Theorica contenti. Ego practicos eos imitor, quos suspicio: non propterea deteriores; quod minus vetustos. Saeculi hoc vitium est, non artis; quod tam sero tam illustres viros protulerit. Et certe si a terra in Caelos transferre Spectatorem licitum semper fuit artis Magistris; nescio cur vetes a regione in regionem comitari Protagonistam.

Excuso deinde stylum et versum, si vel non sit sub limis satis et numerosus, vel non satis excultus sententiis, vel debita pedum gravitate destituatur. Maiestatem iambus Tragicus postulat. eam conciliant gnomae et numerus. Gnomae breves sint oportet, clarae, neque affectata verborum phrasi involutae. Desinit esse sententia, quod per longam nimis

periodum devolveris. Numerus concinna pedum textura, et ad gravitatem compositione consurgit. Est sua maiestas iambo, quam saepe pes unus accidit. Elumbis et veluti paralyticus est versus, qui singulos pedes singulis verbis absolvit:

Regi quies placet; vetat risum et iocos. Serpit, qui longiorum verborum agglomeratione caesuram [(transcriber); sic: caesuran] excutit: Clementia est clypeus inexpugnabilis. Lubricus est, qui vel dactylum quinto [(transcriber); sic: qninto] loco habet, vel dactylica voce terminatur:

Auroque certant astra fulgentia poli.
Auroque fulgent paria caeli sidera.

Gratiam tamen lucrabitur, si vox molossa et Ionica minor cum elisione ultimae vocalis vocem finalem dactylicam antecesserit.

Quis me Deorum sede ab infaustae vocat.

Et hostis urbem Marte violento impetit.

Iambus quinto loco plerisque est exosus. Id ego ita concipio; plurimum officere maiestati, si iambus sit vocis polysyllabae, cuius pars priori pedi inserviat:

Iam Marte pulso pax amoenior redit.
Iam pax amica, Marte gratior, redit.

Nihil vero gratiae aut granditatis perdere, si iambus ille uno verbo absolvatur.

Iam Marte pulso gratior quies redit.
Sit rigida pietas regis, et pius rigor.

Hic etsi rarior sit Senecae, est tamen et illi, et artis Magistro Alexandro Donato in una Suevia supra sexagies; saepe Carolo Malapertio in Sedecia, Nicolao Caussino passim, passim Vernulaeo, Iosepho Simonis, Ioanni Bapt. Giattino, Leoni Sanctio, Iacobo Libenio, Dionysio Petavio, Bandino

Gualfredaccio, Ludovico Cellutio [(reading uncertain: print faded)] , et aliis magni nominis Poetis usurpatus. Ut proinde quo iure me argues, eodem te horum Luminum Magistrum, nimis forte arrogantem, profitearis sit necesse.

Adhibui in Anapaestico versu tribrachym, cui facile mihi erat vel spondaeum, vel anapaestum substituere; sed auctoritate Caussini, Malapertii, Petavii, et aliorum recentiorum animatus, credidi non improbandum ab iis, qui praefatos Poeticae Magistros venerantur. Si tamen displiceam, nolo hanc licentiam auctoritate mea stabilire, sed censurae tuae clypeum obtendere, Maiorum auctoritatem; in quibus si non sis admodum peregrinus, vel tui plus aequo supra ceteros aestimator, facile censura abstinebis.

Quod si ergo velis, pro iis versibus, in quibus simili licentia euphoniae magis grata ad Musicam, quam necessitate usus sum alios reponi; habes

Fol. 62. v. 2S. Gravior lapsus incubat altis.

Similis est hic illi Iacobi Libenii in Iosepho Act. 1 u.257.

Totum gestit hausisse diem.
Repone: Incubat latis gravior lapsus:
Vel: Graviore ruunt alta ruina.
Fol. 170. u.16 Gloria fortes amat alumnos.
Repone: Gloria fortes amat Heroas.
Fol. 21. u.5 Vae! felici quisquis nimium Scelere gaudes.
Repone: Crimine gaudes.
Ibid. v. 5. Tacito Nemesis pede scelestos Proemit atergo.

Repone: pede peccantes, etc.

Haec de materia, stylos, et versu indicare volui, ne, si plus sapis, ignorantem arguas.

In Choris iudicium huius saeculi secutus sum magis, quam praecepta antiquitatis. Non quod leges ignorarem, aut novas statuere vellem; sed quod, cum prodesse veline, vel delectare Poetae; debuerim me genio Spectatorum accommodare. Et hoc est, quod supra te praemonui, me Spectatoribus scripsisse non Lectoribus. Vale, meque ubi vel mea, vel citatorum auctoritas non satis tuetur, tua defende,

APPROBATIO.

EGO BERNARDUS GEYER Societatis IESU per Provinciam Austriae Praepositus Provincialis, potestate mihi facta ab Adm: R. P. N. Goswino Nickel, Soc. IESU Praeposito Generali facultatem concedo, ut Dramatum Pars I. in qua continentur Ambitio, sive Sosa Naufragus: Suspicio, sive Pomum Theodosii: Curae Caesarum, sive Theodosius Magnus: Vis Invidiae, sive C. Marius: Saxonia Conversa sive Clodoaldus: Pax Imperii, sive Iosephus a Fratribus recognitus, a P. Nicolao Avancino, eiusdem Societatis Sacerdote conscripta, et a tribus memoratae Societatis Patribus revisa et approbata typis mandetur. In cuius rei fidem hasce manu mea et consueto Officii Sigillo munitas dedi. Lincii 27, Iulii. Anno 1655.