NICOLAI AVANCINI E SOCIETATE IESV LYRICORVM LIBER TERTIVS.

AD SERENISSIMUM ARCHIDUCEM LEOPOLDUM GVILIELMVM. ODE I.

I Fortis Heros, quo tibi pulverem
Avita virtus sternit, et aureos
Nexus coronarum catenat
Belga tuis reparandus armis.
Avara virtus nominis aream
Patentiorem poscit, et arduam
Honoris eluctata ad arcem
Magnanimae monumenta famae
Audax reposcit. Scilicet aemulum
Herous ardor postulat, otii
iuratus hostis, languidaque
Diffluere impatiens quiete.

Lassasse belli fulmine Vandalos,
Fregisse Marti cornua Suecico,
Et gloriosam saepe laurum
De medio rapuisse campo,
Purgasse ripam Danubii, Lycum
Strinxisse habenis; arma paventibus
Suasisse Germanis, et ira
Caesareum rigidasse pectus,
Cum Suecus ipsis postibus Austriae
Mars immineret, totaque civibus
Vienna lassatis timeret
Excidium trepidantis Urbis,
Parum est calori, qui tibi Martio
Ab igne fervet. Displicet ultimam
Scripsisse metam gloriarum:
Illa placet tibi parta laurus,
Sitim secundae quae parit. Omine
Hoc, magne PRINCEPS, vincis, ut alteri
Victoriae incumbas, et una
Palma alium tibi gignat hostem,
Novi triumphi materiam. Hinc tibi
Visurgis altis fluctibus annuit,
Et Sequanae ripae, et Mosella,
Atque Araris Ligerisque vasto
Scaldi propinqui, in grandia provocant
Trophaea laudum. Perge Alemannicis
Invictus armis, Belgicaeque
Una salus LEOPOLDE gentis.
Non una palma hic, non tibi fronduit
Hic una laurus; quotquot amoenius
Rami virescunt, in coronas.
Ire parant, madidamque poscunt

Umbrare frontem. Te Gravelinga, te
Mardika poscit, quamque meabilis
Scaldis veretur, et quieta
Alloquitur taciturnus unda,
Donkercha te ambit; quaeque gemunt lupos
Mordere Gallos moenia, vindice
Te, fraeno inassueto resolvi
Maesta vovent, facilique reddi
Aurae laborant. Perge; faventibus
iam terra palmis frondet, et undique
Lauri virescunt, campus omnis
Promerita tibi ridet herba.

AD FERDINANDUM II. ROM. IMPERATOREM. ODE II.

FERNANDE vinces. Quamlibet undique
Fremat minaci turbine Marspiter,
Tutusque Bellonae flagello
Motus agat truculenta gentes
In bella mundus: quamlibet ultima
Martem Propontis, vel gravibus rigens
Armis Orion suscitatum
In furias moveat Gradivum,
FERNANDE vinces. Non ego inanibus
Te pasco: vinces. Sic tibi Numinis
Allapsa ad aures vox spopondit.
Crede DEO pie FERDINANDE

Magnum elocuto: Non Othomannici
Procella ferri, Bactraque fortibus
Marita Susis; non protervi
Gentis Achaemeniae fragores,
Non arma Thracum, non refugus Getes,
Nec dissidentis praelia Bosphori,
Non Moschus, audacesque Bessi,
Non Scythici gravis ira ferri
Iniurioso te pede proruent,
FERNANDE: nostri robore Numinis
Franges Giganaeos tumultus,
Et iaculis Meroen comatam.
Cristata telis Bactra minacibus,
Lunam protervis cornibus asperam,
Hostemque Turrim, Balthicique
Castra maris tabulata mille
insanientum [Reg: insanientium] classibus hostium
Victor domabis. Sentiet hanc manum
Potentiorem Gorgonaeo
Vertice Palladiae Medusae;
Quisquis cruentae lege ferociae
In innocentis ludere Caesaris
Caput minatur, quisquis ira
Barbaricos meditatur ausus.
Confide Caesar. Qui mihi militat,
Bene auspicato militat omine.
In te furorem quisquis urget,
Fata sibi malesanus urget.
Haec Numen alta de trabe pendulum
FERNANDE spondet. Tu quoque Numinis
Accede voci FERDINANDE, et
Unde cadunt animi, resurgant.

Expergefactis ad lituos viris
Mentem secundo robore suscita,
Gravemque Mavortis procellam
Trans geminum rue victor orbem.

Ad Illustrissimum et Excellentissimum D. JOANNEM FRANCISCUM TRAVTHSON, COMITEM IN FALCKENSTAIN, ete. ODE III:

QUid vixisse diu iuvat,
Si tandem rigidis victima legibus
Fati caedimur? Omnibus
Haec scripta est Protasis, vivere: at omnibus
Haec postrema catastrophe est,
Scenam praeteriti claudere temporis,
Cum lex ferrea iusserit,
Fatorumque memor terminus. Exiit
CHRISTINA exilio. Leves
Cur annos querimur, sideraque invida,
Mensesque instabiles, dies
Vitae praecipites, fata volatica?
Cur FRANCISCE doloribus
Immergis viduum pectus? Habet suum
Mors censum. Brevioribus
Loris maestitiam pectoris attrahe.
Morti victima nascimur:

Et quae prima dedit vivere, funeri
Subdi lux eadem iubet.
Nulli impune dies primus obortus est,
Qui non traxerit ultimum.
Cum nasci incipimus, tunc quoque funeris
Damnati incipimus mori.
Huic sero, huic citius ducitur ultima
Vitae linea; nec diu
Vixisse est aliud, quam sua funera
Protraxisse diutius,
Haec FRANCISCE tuo, quae potes, ultima
Maerori adde levamina:
Caelorum imperiis hoc stadium subit,
Caelorum imperio exiit
CHRISTINA hoc stadio. Currere semitam hanc
Tamdiu cuique licet, DEO
Quamdiu collibitum est. Si morimur cito.
Mandato morimur DEI:
Si vitae seriem protrahimus diu.
Mandato trahimus DEI.
Illi fata favent, ille senex obit;
Qui vitam bene terminat,
Et virtute praeit temporis impetum.
Quin, si non sua gaudia
CHRISTINAE invideas, laetitia potes
Luctus tergere lacrimas.
Terrarum exilio libera patriis
Caeli sedibus additur;
Et iam se liquidis pascit amoribus,
Stellarumque domos super
Divina ambrosiam potat amystide.
Sic mores nivei mihi.

Sic spondent animi candor, et arduae
Mentis relligio, et DEI
Constans intuitus, stemmatis insolens
Depressa ambitio, et sui
Neglectus sapiens, et moderatio, et
Magni gloria nominis
Castigata, sacris pectus ab ignibus
Ardens, cura severior
Fraenandi [Reg: Frenandi] indomitos pectoris impetus.
Haec illam eripiunt solo,
Et puri illecebris aetheris inferunt.
Non est, quod male credimus
Non est mortua: sed quam pereuntium
Annorum series premit
Vitam, perpetui fenore spiritus
Mutavit. Bene vivitur
Quando est perpetuum vivere; nec metus
Mortis lancinat amplius.
Hanc, FRANCISCE, tuis pone doloribus
Legem: debuit extimas
CHRISTINA exuvias ponere corporis,
Ut mens libera pondere
Intraret superae limina patriae.

AD NOBILES ADOLESCENTES. ODE IV.

SUnt, quos comarum gloria, Laureus
iuvat Tiaras, pulchraque nominis

Merces perennis, aureoque
Pulcher honor radiatus igne:
Quique aestuoso pectoris impetu
Fasces Quirinos, et Capitolium,
Nomenque, et umbrantes coronas
Icario meditantur ausu.
Sed vera paucis semita panditur
Captandi honoris. Prodige sanguinis
Erras Gradive, si perennes
Per gladios aciesque Honoris
Venaris umbras; quique opulentia
Arcas flagellas Pigmalionia
Venator aeviternitatis,
Et modico insidiaris auro
Perennitati. Scilicet aureis
Infame nomen censibus insidet.
Quo gloriam quaerebat auro,
Opprobrium tulit inde seris
Lucullus annis, quos Polycletius
Sudor Phraatae Pyramidum situs
Caelo maritavit, pudendos
In cineres inimicus egit.
Collapsus illo turbine praelii
Hostile ferrum pectore combibit,
Quo nundinabatur decoras
Miles opes, soliumque Honoris.
Si quem iuvabit nominis Essedo
Quaesisse honorem, discite posteri:
Exempla scribet FERDINANDUS,
Quae decimi stupeant nepotes.
Quamvis Avorum gloria semitam
Longam notarit stemmatis incliti;

Et publicum vetusta honoris
Nobilitas vocet in theatrum.,
Locetque in ipso Sole, periculis
Fortunae ademptum luminis arbitra
Natura, natalesque pulchro
Fama gradu titulos sequatur:
Quamvis in arcas confluat India
Fecunda gemmis, aurifer et Tagus
Agat procellas in lacunar,
Et Pariis asarota saxis
Illusa certent Mygdonias opes,
Et viva Cretae vincere marmora,
Tyrumque, semotamque Lesbon,
Et Tenedon superare censu:
Parcus dolosis fraudibus applicat
Cor FERDINANDUS: nec nimium levem
Fortunam adorat. Quod benigna
Sors potuit dare, quod severa
Negare sors, hoc esse suum negat.
Nec sat videtur conspicuus sibi,
Nisi ad paternam haereditatem [Reg: hereditatem]
Adiiciat proprias suorum
Messes bonorum. Hinc, quod Sapientia
Parens honorum, provida nominis
Aurora, regnorum magistra
Scribit iter, generosus urget.
Hac ite, quotquot sedula nominis
Urit cupido, et grandibus excitant
Tubis honores: hac superbam
Imperii rapietis arcem.

ODE V.

VEl nos umbra boni fallit amabili
Deceptos specie; vel sibi iussimus
Divos astra suos claudere, labilem
Vitam ducere commodis
Contenti propriis. Nam quid in ultima
Votis provehimur marmora Nerei,
Tartessumque gravi findimus abiete
Non umquam sat uri bono,
Quod natura dedit? quid Mareoticis
Audaces struimus porticibus domos,
Et culta Oebalia tecta superbia,
Fortunasque Agamemnonis
Frustra Tantalea prosequimur siti?
In vestra, o Superi mens calet atria,
Formososque sinus aetheris invehi.
O dulces patriae sinus!
Huc me, seu facili tramite, seu magis
Vultis difficili, tollite Caelites:
Unde ignobilium sub pedibus Ducum
Ridetis diademata;
Et clausos modico limite terminos
Spectatis toties dilacerantibus
Convelli furiis, vastaque praelia
Puncto pro modico seri.
O vanas hominum sollicitudines,
Curasque occiduas! grande quid, Africam,
Europenque suis Flectere nutibus,
Et gentes regere ultimas,
Censemus fatui: grande quid, aureo

Torpere in thalamo, vel Sybaritico
Inter delicias diffluere otio,
Fortunamque Corinthiam
Amplexu facili stringere. At interim
Dum nos cingit opum copia, stringimur
Obsessore metu, Seque precariis,
Miscet cura soporibus,
Infelix animi tortor; et additur
Hoc nummis precium [Reg: pretium] , perpetua necans
Tempestate pavor, sollicitudines,
Et tortura Cupidinis.
Addis divitiis? addis et improbae
Mentis carnifici, sollicitudini,
Et pacis violas divitis otia.
Auctae deme pecuniae,
Demes insidiis. Qui nihil abdidit,
Nil, quod perdat, habet. Qui nihil appetit,
Se desideriis non lacerat suis,
Contentus modico. Cave!
Si plus, quam satis est, appetis; interit
Quae te cymba vehit. Cuique suum, bona
Quod fortuna dedit, sit satis: unica
Vitae est ista beatitas,
Contentum modico vivere. Fallimur,
Si curis animum mergimus. Evolat
In caelum facilis, quem levior solo
Rerum sarcina deprimit.
Caelo progenies edita, nil minus
Quam caelum petimus. Vertite pectoris
Seducti studium; quoque fluentium
Rerum insistitis orbitae,
Hoc fervore poli currite semitam.

Felix ille nimis, qui breve temporis
Donum, quod super est, lumine provido
Caeli destinat ignibus.

AD LENTULUM. ODE VI.

EHeu! quam volucri raptus ab Africo
Fortunae vehitur nobilior dies,
Peiorque insequitur! Vix orimur, mori
iam scimus. Nihil est LENTULE, LENTULE
Aeternum nihil est. Ut fluvii vitrum
Ripas alloquitur, sed simul insequens
Fluctum fluctus agit; sic abeunt dies,
Horamque hora fugat: praeteritam excipit
Sed mox deterior. Vidi ego turribus
Et septemgeminis moenibus inclitas
Urbes, dum populus plausibus insonat,
Et fervet choreis, in miserabilem
Absumptas cinerem; bustaque regio
Insultare thoro, et magna brevissimo
Deponi spacio [Reg: spatio] temporis atria
Congestum in tumulum. Vidi Halyatticae
Fortunae dominos semper Etesiis
Assuetos, Boreae flatibus abripi,
Involvique Notis; quasque Favonius
Lente advexit opes, praecipitantium
Caurorum imperio, non sine vulnere
Transferri Domini, Vidi ego Olympici
Cursorem stadii pulvere nobilem,
Quem caeli Dominos extulit ad DEOS

Victorem gravium turba Quiritium;
Vidi, Curriculi dum levibus rotis
Metas ingreditur, Fervere gaudiis
Permixtos gemitus, quod Pelopeiis
Eversus cythisis funere terminum
Atrarit stadii, Vidi ego navitam
Post victa Oceani Praelia, post probra
Dictata Ambraciis fluctibus, Africo
Impellente, mari ludibrium datum,
Dum inferret patrio carbasa portui
Defunctus pelagi mille periculis.
Vidi Geryonas, vidi Agamemnonas,
Fortesque Aeacidas Martis adorea
Vinctos saepe caput, rustico acinaci
Cessisse in spolium. Sic nihil eminet
Fortunae arbitrium; nil, iterum canam,
Est tam magnificum, quod ferat invidae
Libramenta Deae stetque perennibus
Immotum basibus, cum tragicas coquit
Fortuna insidias. Oppida corruunt,
Et cives tumulant; Regna, Ducum labor,
Momento intereunt; quique minoribus
Dixit ius populis, ius patitur: iugum
Portat, qui imposuit: pauperiem gemit,
Quem sors Attalicis conditionibus
Texit: quem timuit non imitabili
Maiestate Ducem turba, timet sibi
A turba, et trepidus proprii acinacem
Contrectat lateris. Sic nihil invium est
Fortunae. Placidam si semel explicet
Frontem, post decies nubila contrahit;
In fletum facilis, difficilis iocos

Et risus iterat. LENTULE, ludimur,
Et sortis rapida volvimur orbita,
Ni virtus variam duret ad aleam.

AD LUDOVICUM MERIUM. ODE VII.

ERythraei preciosae [Reg: pretiosae] maris undae,
Opulentum Genoessae veteramen,
Vagus aurea Tagus urna, trabeati decus Hermi,
Peregrino domus auro laqueata,
Aquiloni geniales date pompas:
Meliores mihi flammae liquefactum cor adurunt,
Nihil aurum est; popularis nihil aura est,
Nec honoris tuba cantrix. Mea mecum
Fero posthac. Mihi virtus super aurum est, super auram est.
Fluit aurum, popularis fugit aura,
Base virtus solida stat. Timet aurum
Inhiantis violari dominatu, trepidatque
Violento insidiantum rapi ab ungue.
Miserande o locupletum dominatus!
Ea torquent animum, quae precio [Reg: pretio] arcas locupletant.
Cruciatus, color auri est: merum inane
Lepor aurae est popularis. Favet aura?
Boreales cave fluctus. metis aurum? legis hostem.
Simul isthaec sobolescunt [Reg: subolescunt] ; nitor auri,
Timor hostis; glomeratae tuba laudis,
Populique officiosi studium in probra abiturum.

Solidorum magis uror face amorum.
Brevis i vita metalli, dica longa
Cruciatus, levis Iris pluviarum cataracta:
Obiturae i rota laudis. Favor aurae
Melioris vocat; ite hinc. Mihi cordis
Moderatrix Dea Virtus iubar una, una corona est.

AD IULIUM CLARUM. ODE VIII.

QUi iactas atavis Regibus editum
Nomen CIARE tuum, nobilioribus
Patrum divitiis adde tuas: male
Tantae lumina gloriae,
Natalemque diem extinguis [Reg: exstinguis] inertia.
Si famam violas, quid tibi proderit
Accepisse decus stem matis, et Patres
Ipso ducere ab Inacho?
Malim, si liceat, de tenebris mihi
Accendisse diem; cum Mario a iugo
Ad Romae imperium: cum Decio a casa
Ad Regum ire palatia;
Quam, quod mi dederit patricium genus
Lumen, degeneri perdere crimine, et
Qui iure emineo sanguinis, infimo
Me substernere Tityro.
A servo imperium Servius attigit;
Nomen vile Cato nobilius dedit
Romae; Tarquinius de tenui foco
Ad sceptra erudiit manum.

Sic non grande genus, non proavi graves
Illustrem faciunt. Si tamen Hectoris
Natus prodieris stemmate; cur probri
Confundis macula genus?
Thersiten agis, et grandem Agamemnonis
Ostentas clypeum. diffluis otio,
Et palmas memoras, quas tulerunt Avi
Fusis hostibus incliti.
Indignus generis nomine, lumini
Offundis tenebras, et macula tuae
Vitae dedecoras sanguinis alveum, et
Magnae stirpis imagines.
Si nescis, Atavum gloria posteris
Est Solis radius, quo bona, quo mala
Elucent sobolis. Nil latet: hoc magis
Spectatur tua inertia,
Quo Patrum fuerit nomen honestius,
Quod tu non paribus nisibus inquinas.
Dici nobilior vis populo? tuum
Virtute excole sanguinem.
Vive, ut principium nobile nominis
Sis olim soboli, et stemma nepotibus
Transfundas. Decus hoc aestimo, quod sibi
Fundat quisque modestia.

AD THEOPHILUM PIRUM. ODE IX.

INdignas PIRE pectore
Absorbe nebulas, frontis et hispidum
Exarma cilium, canis

Si nomen laceret dentibus, et tuam
Famam dilaniet. Genus
Vincendi celebre est, spernere vulnera.
Indignas reputa tui
Tormento satyras, quas populus iacit.
Sic ignobilium canum
Temnit nobilior murmura, nec timet
Latratus faciles. Viri est
Latrans opprobrium ferre, nec obvio
Verbo exsolvere verbera.
Palles ad satyras? desinis esse vir:
Hoc ausit mulier quoque.
Affixum lateri stringis acinacen
Ulturus probra? bellua es:
Haec morsu laniat, calcitrat ungula,
Saevit dentibus, unguibus
Discerpit. Ratio temperet impetum.
Vulnus reddis acerbius
Latranti, opprobrium pectore si integro, et
Contemnente feras. Grave est,
Inquis, ludibrium ferre. at acerbius
Fiet, si regeras. Pati
Vel debes populi spicula, vel viri
Debes ponere symbolum.
A vili iacitur plebe? quid interest?
Contemptum levius feres,
Si credas populum multa profundere, at
Paucis laedere. Cynthium,
Magnum crede virum: celsior eminet.
Parthorum iaculis, neque
Ad densata pavet spicula Sarmatae
In nubem coeuntia.

Infra se positi dissociabiles
Spectat fulminis orbitas
Vultu non pavido, nec variat genas
Fortunae arbitrio. Ferit?
suffert, et tacitus vulnera digerit
Quin si grande calumnia
Linguae praecipiti vulnus acinace
Libret, pectus in integrum
Nulla vi penetrat. Quod iaculum putas.
Vel fulmen trifidum polo
Elisum; fragilem expertus arundinem
Dices, si steterit suo
Mens infracta Ioco. Saepe calumnia
Laedit, non quia grandis est,
Sed grandem facimus, dum minor impetu
Nobis est animus levi.
Sic quod difficilem reddit, opinio est,
Non vis ipsa calumniae.
Vis non difficilis vincere? pectoris
Scutum non superabile
Obtende impavidus: temne, quod irruit,
Indignumque tuo puta
Sensu, vel lacrimis. Unica nobilis
Est victoria; vincere, ut
Nec, tentata licet, vulnera sentias.

AD LUCAM BRANGISILIUM. ODE X.

AUdi prodigium. VIRGO puerpera,
Matri Virgineum conciliat decus.
VIRGO, nec sterilis: MATER, et inscia
Legum connubialium.
Huius carne DEI Filius induet
Carnem; de tenero corpore Numini
Corpus sufficiet Filia maximi,
Mater, Sponsaque Numinis.
Non credam (nisi sic urgeat Infula
Maior pontificum) legibus Inferi
Hanc consanguineam Numinis, hanc DEI
Sponsam subdere verticem.
O caeli opprobrium! o dedecus et Patris
Et Nati! Barathri scilicet impudens
Rex insultet? ei, cui DEUS insidet,
Insedi solio prius:
Nostra haec aula fuit. Quod DEUS induit,
Nostrum corpus erat: nos Stygiis prius
Succis imbuimus, quam riguae polo-
-Undarent flumina gratiae.
Sic te, BRANGISILI, pristina si movet
In MATREM pietas, inviolabili
Sacramenta dabis foedere; VIRGINEM
Ut iures genialibus
Exemptam furiis. Non ego inutilis

Te voti admoneo: Sic Academia,
Princeps Austriacae gloria Palladis,
Sic et CAESAR, et Austria
Sacramenta pios Nominis ad focos
Dixerunt humili poplite subiugi
Inspectante foro. Quod facere est decus,
Non est dedecus insequi.

ODE XI.

HActenus Martis satis est. quietem
Ducta bellorum series reposcit.
Saepe pars magni, posuisse Martem,
Visa triumphi est.
Viximus luci satis, ac anhelo
Gloriam passu sumus insecuti:
Nunc iuvat lucem fugere, et sub umbras
Abdere nomen.
Sunt suae laudes tenebris. Latere
Profuit multis; micuisse, multis
Obfuit. Vitae melioris, inter
Antra, theatrum est.
Hic fides, hic pax, et amica pacis
Faustitas, deno cumulata cornu,
Candidos Soles, niveaeque ducit
Stamina vitae,
Quid iuvat Gades rigidis Sicambris,
Et triumphatum Ligerim Tagumque
Nectere, ac uno Rhodanum Tigrinque
iungere ponte?
Si via caeli procul errat altae
Mentis ignitus calor, et putenti

Fixus in terra prohibetur astris
Quaerere pacem?
Desine, IGNATI, male ducta nuper
Bella sectari, rigidumque fronte
Pone Gradivum. Melior quiete
Laurea venit.
Hic ubi montis tumet in cacumen
Scena, Serratas media inter umbras
Praeses optatae vocat ad quietis
Otia Virgo.
Ibo, et hostili saturum cruore
Parieti affigam gladium, sacrumque
Fusus ad limen mea dedicabo
Postibus arma.
Ibitis, dicam, malesana Martis
Tela, pugnaces animare dextras;
Ibitis cristae galearum, et acris
Fulmina ferri.
Nemo tranquillos sine nube Soles
Martis armatos agit inter aestus.
Qui cupit pacem, caput inquietis
Subtrahat armis,
Haec tuus, Virgo, paries habebit
Arma; sed miles tibi dedicatus
Serviet. Votis facilis vocari
Annue Virgo.

AD B. ALOYSIUM GONZAGAM ODE XII.

GONZAGA, nec te terra morabitur.
Ad astra surgit, nescia deprimi,
Heroa virtus, subditamque
Temnit humum fugiente penna.
Frustra tenacem propositi Pater
Mentem lacessit frangere pertinax;
Et fronte contracta severam
In furias vocat ira dextram.
Frustra potentis nomina sanguinis,
Magnasque priscae gentis imagines,
Et Mantuanorum recenset
Grande decus seriemque Avorum.
Deliberatis fervidus ignibus
Domesticarum spretor imaginum
Domo, Palatinisque tectis
Pulchrum abitum generosus urges.
Flectis parentem, quamlibet antea
Flecti negantem: iamque cadunt minae
Diraeque, flammaeque, et furentis
Mille animo cumulata probra.
Ille obstinati pectoris hospitum
Miratus ignem, fixaque ferreae
Decreta mentis: Vade, dixit.
Nate, genus patrium beato
Inferre caelo, teque iacentibus
Furare terris. Vita beatior

Pertaesa mundi, gloriosa
Antra fuga subiisse gaudet.
Vives paternis laudibus altior,
Ignotus orbi, at notior aetheri,
Caelique plenus; patria exul [Reg: exsul] ,
At patriae novus hospes aethrae.
Vives honorum nescius; at potens
Tui Imperator Vade tenacium
Victor catenarum, Tonantis
Quo traheris meliore flamma
Tunc nempe laeto risu ALOYSIUS,
Valete, dixit, Pergama Mantuae
iurata famae, ac aeviternae
Patrum oleae, viridesque Lauri,
Valete magni nomina stemmatis,
Et fusa ceris ora perennibus
Ducum pirorum, quos honestat
Aeolio grave vellus auro.
Me non profani buccina nominis
In castra poscit Numinis. Exuo
Hic Mantuanae signa famae,
Hic patrias Aquilas resigno.
Hic gemmearum pondera grandinum
Depono, vili laetior integi
Posthac lacernä, ac insecutus
Auspicio meliore caelum,
IGNATIANIS nil cupientium
Succedo castris. Audior! avia
iam terra discedit: clienti
Pande sacras Aquaviva portas.

AD ANTONIUM BERLICIUM, ODE XIII.

FOrtuna summis invida fascibus,
semper rapaci turbine Caesares
Trosque versat; nec dierum
Ire sinit stabilem meatum.
Hunc a salino, vel tenui dape
Ad ditis aureum sigma potentiae
Et eliquatos uniones,
Et spolium vocat ad Lucrinum:
Illum Neronis prandia Claudii
Ad cenam adornant: post Cleopatricam
Vim ferculorum intemperatis
Sors epulis iubet abstinere.
Hunc rusticano a vomere fascibus
Aptat Quirinis, quique potentium
Decreta subiectus ferebar,
Hunc Ducibus iubet imperare:
Illum Quirino praecipitem thoro [Reg: toro]
Ad rastra damnat; quique securibus
Terrebat undantes catervas,
Colla dare hunc iubet in securim.
Hunc, qui colonus nuper arantibus
Paterna tauris imposuit iuga,
Onusta cogit subditorum
Colla iugis cruciare Regum:
Illum, obstinatam quem modo paupere
Ligone terram findere patrio

Labore cogebat, recuso
In galeas gladiosque ferro,
Per militantes protrahere impetum
iubet cohortes, castraque rumpere
Eunte sulco, et martiali
auxilio patriae labantis
Fulcire casum. Si tibi, BERLICI,
Detraxit ostrum, si procul Aulico
Honore movit, candidisque
Ordinibus vetuit virorum
Miscere nomen; pectoris anxias
Dimitte curas: quaeque ferat sequens
Dies, memento: ridibunda
Post lacrimas tibi sors redibit.
Si forte rursus, ludere pertinax
Ludum insolentem, te melioribus
Reponat auris, gemmeosque
Incolumi fabricetur annos;
Ne crede laetis. Protinus exeret
Severiori fulgura turbine,
Vultumque, larvatum sereno,
Fulminea caperabit ira.
Utcumque felix, quod metuas, habes;
Miserque speres. Plura miser potest
Sperare; sed felix timere
Plura potest: minus at timere
Miser; minus sperare beatior.
Utrumque torquet; seu metus anxium
Pectus voraci dente rodat;
Seu calidas furat in medullas
Spes inquieto semper anhelitu.
Spes et timores pectora lancinant

Vorantque curis. Vis quietem?
Deme spei, netuique deme.

AD V. V. M. MARIAM. ODE XIV.

MIserum me! glaciatus lapidesco:
Melioris nec amoris iaculante-
-Aethere lapsum bibo telum; neque Flammis liquefio.
Dea ponti, Cynosura es; nec amaris:
Dea morbi, medicina es; nec amaris.
Dea caeli, preciosum [Reg: pretiosum] diadema es; nec amaris.
Pudet heu me! per iniquas maris undas
Vagus erro, nec adoro Cynosuram?
Pereo; nec moribundo mihi menti medicina est ?
Patet astris preciosum [Reg: pretiosum] diadema.
Nec anhelo? Satis est iam remorantum
Laqueorum: Satis est iam vitiosae improbitatis.
Levo mentem, calidosque cito amores.
Cynosura es; mihi nictum rapis omnem:
Medicina es; mihi votum, mihi cordis rapis aestum:
Diadema es; mihi frontem religabis.
Rosa candens, focus ardens, amor orbis,
Cor amoris, via caeli, Paradisus Deitatis:
Rosa cande, focus arde, o amor ure,
Cor adhala, via flore, Paradise
Liquidorum mel amorum mihi tandem reserare.

AD TANDILUM GIRESINUM, i. U. DOCTOREM. Detrectantem iurare in Immaculatam Conceptionem B. MARIAE V. ODE XV.

ADhuc moraris, quo te Academica
Exempla ducunt, quo Sapientiae
Patres praeiverunt, sequaci
Ire gradu GIRESINE? lentus
Adhuc moraris dicere VIRGINEM
Primordiali crimine liberam?
Nec FERDINANDI gloriosa
Te pietas GIRESINE movit ?
Omnes ab Adam criminis asseris
Traxisse labem. Numquid et ardua
Tot saeculorum VIRGO meta,
VIRGO DEUM genitura MATER?
Digesta legum consule: Libera est
Augusta vectigalibus. Erue
Leges, et Institutiones:
Supra humiles populi cateruas
Regina praestat: nec paribus decet
Et servum et Augustam / inspice Codicem)
Nodis ligari; Augusta gaudet
Caesarea paritate. Quando
Omnes ligantur legibus; unica
Vulgi est severis libera vinculis.
Si fas precari est, contumacis
Pone animi, GIRESINE, marmor;
Et molliori pectore VIRGINEM

MATREMQUE adora. Filia Principis,
Dic, labis immunis paternae
Calce Stygem domino peremit.

AD AULUM LINDANUM. ODE XVI.

ANni praecipiti fuga
Erepti intereunt Irrevocabili.
Tempus labitur ordine:
Et quod consequitur peius, inertiam
Damnat praeteriti. Nisi
Gressus acceleres, AULE, relinqueris.
Seu tu stertis in otio,
Horas seu laceras mille negotiis,
Semper temporis aufugi
Refrena spolium. Prima fugit dies
Mortali misero optima:
Tum morbi subeunt, et senium grave,
Et tristis labor, et necis
Inclementis hyems. Ergo quid inciti
Cessas temporis insequi
Horas AULE? Volant, quae meliora sunt,
Peioris subeunt vices.
Dum flores iuvenis, dum vigor ingeni
Mentem suscitat igneam,
Heroos animis indue spiritus,
Et te fingere Numini
Dignum ne dubita. Maxima defluam
Ser dispendia subtrahis
Vitam, quisquis iter lentus in otio

Differs in patriam. Vides,
Ut Solem tenebrae noctibus opprimunt,
Ut vernantia Sirius
Flammis prata coquit, nec rigidum gelu
Florae parcit Hymettiae?
Si vivis, propera vivere. Temporis
Praesentis fugiunt rosae,
Restabit manibus spina. Meabilis
Haec natura boni est: prius
Exit, quod melius; nec redit. eripit
Expectatio [Reg: Exspectatio] crastini
Praesentis precium [Reg: pretium] nobile Cinthii.
Illud stringere niteris,
Quod Fortuna rotat: quod manibus tenes,
Dimittis. Pudeat iocis
Indulgere dies, et vitiis dare
Vitae limpida tempora;
At faeces senii solvere Numini;
Et cum vel genii fames,
Vel turpis studium Cypridis ignibus
Defloraverit optimas
Vitae primitias, quisquilias bonis
Servare aethereis. DEUS
Aetatis niveae qui tibi ver dedit,
Non promisit euntium
Annorum stabilem ducere regulam.
Forsan cum venientium
Disponas seriem credule temporum,
Hoc, qui lene fluit, die
Extremi spolium funeris occides,

DIALOGUS. THOMISTAE ET SCOTISTAE. ODE XVII.

[Note: Thom.]QUi te non amat, o Sole serenior
VIRGO, est Oebalio marmore durior,
Haemi saevior ursis,
Immansuetior et tigre.
[Note: Scot.] Hic te non colit, o sidere pulchrior
umquam VIRGO satis; qui tibi defluam
Adae in posteritatem
Appingit maculam patris.
[Note: Thom.] Hic te VIRGO minus diligit, a tui
Qui nati precio [Reg: pretio] sanguinis eximit.
Non vult esse redemptam,
Qui peccasse negaverit.
[Note: Scot.] Hic te VIRGO minus diligit, antea
Qui lapsam memorat, quam tibi fuderit
Pleno Gratia cornu
Immensi Oceanum boni.
[Note: Thom.]Sic te MATER amo, ut crimine Filium
Nullo despiciam. Sanguinis illius
Est iniuria, si te
Nullo crimine liberet.
[Note: Scot.]Sic te MATER amo, ut gloria Filio
Hinc surgat. Melior dextra Machaonis
Est, quae praevenit ictum,
Quam quae vulnera submovet.
[Note: Thom.] Haec est causa tui funeris, o DEUS,

Ut lapsos redimas. hoc precio [Reg: pretio] cares
VIRGO, si genialis
Noxae es libera vinculis.
[Note: Scot.]Haec est causa dati sanguinis; ut DEUS
Vel lapsum reparet, vel vetet. Impedit
Casum? est gratia maior,
Quam si sublevet indigum.
[Note: Thom.]Sic te VIRGO satis diligo; sic nihil
Nato tollo tuo; si patriam notam
Contraxisse quidem, sed
Tersam protinus assero.
[Note: Scot.]Sic te VIRGO magis diligo; sic tuum
Et natum veneror, si patrium scelus
Contraxisse negem. Nam hoc
Nec te, nec sobolem decet.

ODE XVIII.

QUicumque vitam ducere prosperae
Beatitatis munere candidam,
Annosque tranquillos anhelat,
Et placidos sine nube Soles;
Mentis refraenet [Reg: refrenet] vota, nec aureae
Sortis secundam credulus aleam
Nimis lacessat. Quando ludos
Illa parat, facilemque vultu
Serenitatis detegit aream,
Fatum minatur. Si solio inferat,
Praerupta formida. Elevabit,
Ut perimat graviore casu.
Hoc servitutem sit vivere splendidam,

Quod nos vocamus flectere subditas
Urbesque, gentesque, et potenti
Imperio dare iura mundo.
Hoc est beatum! cum sopor omnium
Componit aedes, excubiis sibi
Vetare somnos, nec quieto
Posse diem vigilare caelo?
Hoc est beatum; quando per otia
Festiva civis ludit, et aureae
iucunditatis sacra nectit,
Mille animum lacerare curis?
Hoc est beatum; nutibus omnium
Pendere, semper tela timoribus
Portare vitandis, et ipsa
Arma sui lateris pavere?
Errore vani ducimur impetus,
Umbraque mentes fallimus. Erigit
Fortuna, ut evertat, nec alto
Te patitur residere vallo.
Suis opimam torva securibus
Fortuna Reges destinat hostiam,
Et quos coronavit, macello
Funereum parat in tributum.
Rarus quieto finiit exitu
Vitam: frequenti semita funere
Est strata Regum, plurimoque
Septa Ducum via tabet osse.
O turpe monstrum! o ambitio impotens!
Stet, quisquis optat, culmine lubrico
Potentis aulae; me serena
Pax animi saturet quiete.
Illi secures mors gravis intonat,

Tristique fatum fulminat exitu,
Qui publicae luci probatus
Ipse sibi perit improbandus.

AD B. VIRGINEM SINE MACULA CONCEPTAM. ODE XIX.

SAlve luminis aurei
Flos prime, exoriens purpura Cynthii,
Caeli risus amoenior,
Et Solis genitrix, et soboles simul,
Salve AURORA serenior!
Si Solis speculum diceris, aureae
O AURORA parens facis;
Non erro; speculum es Filia Principis,
Cui nullam maculam halitus
Afflavit Stygius; cuius in aequore
Maiestas nitet altior,
Et viva effigies Numinis. Audio!
Qui Verbo Pater est DEUS,
Hinc Patrem vocitas VIRGO tuum. Pater
Verbum progeniem suam;
Et tu progeniem VIRGO vocas tuam.
Alter totus in altero est:
In Nato Pater est, in Patre Filius.
Sed tu DIVA quoque in DEO es:
In Verbo Genitrix, in Patre Filia:
In te Filius et Pater;
In Matre est soboles, in sobole est Pater.
In Verbo et Patre Spiritus,

Verbumque et Pater in Spiritu, amabili
Sese fonte reciprocant.
In Verbo et Patre te VIRGO perennibus
Mater stringis amoribus,
Verbumque et Pater in Virgine mutuis
Se amplectuntur amoribus.
Quantum prodigium! quis stupor aetheris!
O mysteria! Trinitas
In te tota micat. Quis speculi hoc iubar.
Puro sidere purius,
Aspersum macula criminis audeat
Posthac dicere? Virginis
Quodcumque opprobrium, est opprobrium DEI.

ODE XX.

PArce lamentis. levius tacentem
Dura sors transit. Mala sustinendo
Ipsa se frangunt, teriturque forti
Robore robur.
Quod grave est, fiet levius ferendo.
Excutis morbum? gravior redibit.
Sustines? magnam cecidisse partem
Crede doloris.
Navis assultum metuens procellae
Huc et huc fluctu rapitur: marinas
Ridet ad pugnas scopulus, nec irae
Cedit aquarum.
Quod malum credis, facis ipse. Pone
Mentis errores, et opinioni
Deme; iam nullo vitio laborat

Sortis amaror.
Fingimus rebus mala. Somniante
Aestuant, pugnant, cruciantur, ardent,
Seque per caedes rapiunt cruenti
Praeda furoris:
Mox ubi somni vigil ales umbras
Excutit, belli cadit omnis ira,
Quique pugnabat, sua laetus ipse
Somnia ridet.
Hoc fuit mentis vitium, malorum
Phasma fingentis. Patimur, quod ipsi
Fingimus. non sunt mala; sed timentes
Esse putamus.
Quisque se laedit. Mala quod putentur
Exterum est rebus: meliora dices,
Si iuves mentem, Superumque credas
Esse favores.

DIALOGUS LYLLAE ET PHYLLIDOS. ODE XXI.

[Note: Lyll.]PUella pulchra pulchrior Iride,
Et orbe pleni Solis amoenior,
Fontemque Naturae, sinumque
Una tibi rapis in tributa.
[Note: Phyll.]Puella magni filia Principis,
DEIQUE Mater, se tibi Caelites
Proni recurvant, ambiuntque
Virgineas subiisse cunas.

[Note: Lyll.]Te stemma Avorum clarat, et inclitus
Patrum Senatus, Regia nomina
Fascesque, Regalesque cerae
Et statuae memores parentum.
[Note: Phyll.]Tu stemma caeli ducis origine,
Patris supremi filia, Filii
Augusta Mater, Spiritusque
Delicium, redamansque Sponsa.
[Note: Lyll.]Tibi in lacertos vel Cedrus arduo
Sina vocata est, vel Libano super
Virens Cypressus, vel Cadanis
Arboribus dominata Palma.
[Note: Phyll.]Quae metiatur Virgo decempeda
Tuos lacertos, quae gremio DEUM
Complexa quondam, comprehendes,
Quod nequeunt capere astra, VERBUM?
[Note: Lyll.]Tibi in capillos vel Galaditici
Dedere montes vellera capreae,
Vel Sol verecundos serena
Fronte super radios vibravit.
[Note: Phyll.]At, seu soluto e vertice pronior
Fluit capillus, seu magis aureo
Nodo ligatur; tela vibrat,
Tela, quibus DEUS obligatur.
[Note: Lyll.]Tibi rubentes in speciem rosas
Largita terra est; in caput, optimum
Aurum; in pudicas mala malas,
Inque oculos Hesebonis undas.
[Note: Phyll.]Sed per rubentes in speciem rosas,
Velut decora e nube modestia
Prospectat, et per mala, et aurum
Perque natans Hesebone vitrum.

[Note: Lyll.]Tibi innocenti splendidius vitro
In fronte binum sidus, amabili
Sub palpebra ludens, modestum
In radios acuit nitorem.
[Note: Phyll.]Tibi profuso gratia lumine
Inaurat imum pectus, et hospita
Virtus triumphali corona
Virgineas venit in medullas.
[Note: Lyll.]Tibi rubens in labra corallium,
Vel mala Poenis frondibus adsita,
Vel purpura Aurorae, vel ostri
Sidonii veniunt colores.
[Note: Phyll.]Sed tu modesto labra silentio
Compescis: aut si in verba resolveris,
Lac, melque distillas, favumque, et
Nectareas imitaris undas.
[Note: Lyll.]Tuae ministrat lumina cycladi
Sol; in coronam sidera confluunt,
Et ambiunt frontem, sacrosque
Luna pedes solidare gaudet.
[Note: Phyll.]Tibi Tonantis dextera filia
Dignos amictus donat, et indolem
Elimat, ac solerte cura
In similem sibi format umbram.
[Note: Lyll.]Te VIRGO quisquis non amat, aequora
Furore vincit, saxaque cautibus
Marpesiis durata; et imis
Marmor habet gelidum medullis.
[Note: Phyll.]Te VIRGO quisquis non amat, aspero
Sub corde Pardos, pectore tigrides,
Sinu Leones, et medullis
Indomiti bibit anguis iras.

AD FIRMIANUM. ODE XXII.

SI dormientem videris Herculem,
Victoriosum iure negaveris.
iacere nescit sub catenis
Desidiae generosa virtus.
Quaecumque supra sunt popularia
Decreta vulgi, non popularibus
Parantur ausis. Pulchra cura
Pervigili, precio [Reg: pretio] que emuntur.
Qualis, negatis terra ligonibus
Sulcoque aratri, deficit; et sibi
Permissa sentes horridumque
In lolium vitiosa serpit:
Natura talis deterioribus,
Si cura desit, criminibus pater:
Dum proniores in voluptam,
Difficiles sumus in laborem.
Illuc vel aetas, vel rapit impetus
Innati amoris, vel comitum chorus,
Vel dux, vel obscenus magister,
Vel decimo duce peior hora
Occasionum fertilis. Ad malum
Non prona, praeceps semita profluit.
Quod obfuturum est, absque cura,
Sponte venit, perimitque vitam
Fecundioris seminis abditam:
Quod profuturum est, non sine sedulo
Sudore crescit. Vis honesti

Difficilem superare callem?
Intende vires. Hoc opus, hic labor;
Contra ruentem fluminis impetum
Enavigare, et deferentes
Imperio cohibere forti
Fluctus aquarum. Plurima detinent
Tardantque gressum; pauca iuvant. Nisi
Velis reportari, labore
Assiduo fluvialis irae
Infringe cursum, Quidquid amabile est,
Sudore constat. Surgite, surgite:
Quicumque non parcit labori,
Grande feret precium [Reg: pretium] , coronam.

AD CYRUM. ODE XXIII.

PArcior lauda tua facta CYRE.
Fama virtutem sequitur. Caneris
Postero quondam, tua si tacebis
Facta, nepoti.
Nominis famam perimit suorum
Praeco factorum. melius tacendo
Involas laudes, populique plausum
CYRE mereris.
Id, quod in laudum numerare censu
CYRE debemus, sibi quisque debet
Sola virtutis bona nundinantur
Nominis aevum.
Cetera impellit rota pertinacis
Versa Fortunae; Pereunt avorum

Et patrum fasti, veterisque famae
Grande tributum.
Iure quod nostrum liceat vocare,
Laudis in censum veniet; quod iram
Non timet sortis, tacitaque tutum
Conditur umbra.
Sed sui nemo bene iudicabit
Pectoris merces: aliena acutae
Cernimus lynces, fugiuntque nostrae
Nos bona mentis.
Pennas nos laudet peregrina CYRE,
Osque non nostrum. Male nundinamur
Laude contemptum propria, et rogata
Luce tenebras.
Umbrane? an vera est tibi, CYRE virtus?
Vera non quaerit calamistra laudum,
Non peregrini stibii nitore
Maior haberi.
Imo si condas, magis emicabit,
Gloriamque ipsis trahet a tenebris.
Proprium hoc virtus habet, in latente
Vivere nocte.
Si umbra virtutis tua CYRE virtus
Sit, meram sese profitetur umbram
Luce picturae, graviusque ab ipsa
Laude notatur.
Scilicet quo te magis ipse laudas,
Aemulum accendis magis, ut profundum
Gloriae inquirat, videatque tandem
Nil, nisi inane.
Impotes mentis patiaris umbra
Gloriae vesci: tibi vera laus sit

Laudis afflatum fugere, et latere
Noctis in umbra.
Laus amatorem fugit, et fugacem
Quaerit. Hoc nostro tumulo adnotetur:
Dum fugit laudem, meruit nepotum
Vivere laude.

AD MARIANUM. ODE XXIV.

REctius vives MARIANE, fluctu
Si migres aulae male blandientis,
Teque, dum tempus sinit, ad quietis
Otia sistas.
Namque quis cogit pelagi procellis
Credere attritam fragilemque pinum?
Qui subis portum, sapiente fluctus
Praecipe mente.
Patria hic venti est. Male turbulentas
Aeoli rixas Boreamque damnas,
Quique commotis feriunt carinam
Fluctibus, Euros.
Sanctius temet MARIANE damnes,
Qui tuam ponto male credidisti
Sponte iacturam, dubioque vento
Vela dedisti.
Semper infidum est maris inquieti
Otium. Somnum simulat; sed hora
Surgit hac ipsa, rigidasque motum
Saevit in iras.
Indolem ignoras pelagi? quid ergo

Nescius credis tua teque ponto?
Ante debebas animo videre
Sitne fidelis.
Nam quis ignoto laris apparatum,
Aut opes fidit? quis amico et hosti
Credit ex aequo, gremioque eodem
Stringit utrumque?
Ergo vel tentas male sanus aulam,
Aut ubi tentas, tibi damna debes.
Plangis allisus scopulo? hanc parasti
Tu tibi scenam.
Tutius vitas mare, quam rebelles
Opprimas fluctus. Documenta praebent,
Clitus, Eutropius, Stilico, Cleander,
Quotque per aulae
Naufragi ventos caruere portu.
Principum vultus, MARIANE, crede
Blandiens aequor. Placide iocatur,
Hic, ubi saevit.
Ergo dum tuta licet ambulare
Semita, insanas fugias procellas,
Teque Neptuni violentiori
Eripe fato.
Candidos Soles dabit iste cespes
Pacis optatae, riguisque caelum
Depluet gemmis, et amica fundet
Gaudia menti.

AD BEATISS. VIRGINEM MATREM NOSTRAM. ODE XXV.

MATER! quid ultra? Diximus omnia;
Quae vel calorem mentibus ingerant
Amantium; vel nostri amore
Te pariter pia VIRGO nodent.
MATER! DEINe ? an nostra magis? DEI
Et nostra MATER! Delicium tuum
Est ille ioseph: nos acerbi
Heu! nimium soboles doloris.
Ferale montis nam memini iugum;
Quo mortis atrae cruda necessitas
Poenis fatigavit Tonantem,
Et manibus pedibusque laesum
Fixit trabali stipite: tunc Cruci
Propinqua MATER; non medicabili
Dolore tabescens, cadentis
Fata DEI (miseranda MATER!)
Coram gemebas: Ergone filio
Parens carebo? Cetera lancinans
Singultus, et maeror Tyrannus,
Et lacrimae, et gemitus vetabant.
Audit probrosa de trabe pendulus
Natus gementem: Nec mea Filio
(Inquit (carebis MATER: ille,
Ille mei socius doloris,
Qui quercui adstat, filius est tuus,
Haeresque nostrae sortis: amoribus
Hunc stringe maternis, tuoque

Praesidio genitrix tuere.
Exinde proles turba sumus tua,
Tu nostra MATER: quos licet ad Crucem
Enixa supremo es dolore,
Nos tenero tamen usque amore
Complexa stringis. Sunt oculi tibi
Periculorum non male conscii,
queis [Reg: quibus] nostra iactatur carina
Ad scopulos, dubiasque Syrtes.
Aperta nostris est tibi vocibus
O MATER auris: nec pateris prece
Auras flagellari; aut inani
Vota dari gemitusque vento.
Est liberalis dextera, et impigri
Fecunda doni; qua pereuntium
Levare egestatem, obviisque
Muneribus cumulare gaudes.
Si saeva circum nos rotet horrido
Giro Charybdis, vel tumido obruat
Malea ponto, vel latratu
Scylla premat, sitiensve Syrtis;
Periclitantes tu pelagi Pharos
Vides ab alto, et porrigis obviam
Patrona dextram; tu vocantis
Vela regis Cynosura nautae.
Si nos frementum [Reg: frementium] exercitus hostium
Cingat coacto densior agmine;
Tu DIVA, praemunita Turris,
Aut Acies eris ordinata,
Quae fulminantum [Reg: fulminantium] conterat hostium
Virtute robur; quam nec ahenea
Procella Martis, nec volante

Flamma rogo trahat in ruinam.
Si pestilenti intoxicet halitu
Auras venenum, perque cadaverum
Exercitus promiscuorum
Tetra lues agites curules;
Tu Lilium es VIRGO, aut Rosa mystico
Odore fragrans; tu Dea Galbanum,
Tu Balsamum; tu Cynnamomum es
Tu dubiae medicina vitae.
Tu DIVA nobis omnia in omnibus
Sed pauca dixi? stringimus unico
Complura verbo: tu benignum
Nomen habes, geniumque MATRIS.

In Morbo AD BEATISS. VIRGINEM SALUTEM INFIRMORUM. ODE XXVI.

COrpus fatiscit, pondus inutile,
Mentique vires denegat. Heu! nimis
Vires caducae, si cadente
Corpore, mens quoque collabascit!
Heu caeca mens! heu! undique nubilis,
Densaque tetrae noctis imagine
Conclusa, in aeternos nitores
Pigrum animum nequit evibrare!
In labra lente progrederis, SALUS
MARIA morbis: ast animum tamen
Totum occupasti. Cor amore
Ardet; at obsequiis amantis

Vox non secundat. Diligo, diligo
Te corde toto, VIRGO, Salus mea.
Si cogitando mens fatiscit,
Se reficit cor amore. Qualis
Madente penna fulminis aliger
Frustra laborat sese humiles supra
Librare terras, penneoque
Obsequio penetrare nubes;
Tamen capacem luminis aurei
Solisque vultum tollit; et aethera
Visu supergressus negatum
Spectat iter, superatque vultu;
Labante talis corpore, vividum
Elibro amorem: quodque loqui vetor,
Sentire fas est. Hoc amantum [Reg: amantium] est,
Pauca loqui, teneroque corde
Sentire multa. En VIRGO, silentium
Pro me perorat. Dum taceo, loquor:
Amo: nec ultra. Si tacebo
Plura loquor; quia plus amabo.

DIALOGUS B. VIRGINIS et S. IOSEPHI. ODE XXVII.

[Note: S. ios.] QUi tuas laudes volet explicare
VIRGO, de caelo vocet astra et ignes,
De mari gemmas, viduetque; totos
Floribus hortos.
[Note: B. V.]Qui tuos, IOSEPH, volet in coronam

Ducere ornatus, mare et astra puras
Vertat in linguas, animetque Paesti
Lilia verbis.
[Note: S. ios.]Unico MATRIS titulo decorem
Omnium absorbes. Melior creari
Non potest Mater. Titulus Tonanti hic
Meta laborum est.
[Note: B. V.]Te PATREM Numen veneratur. Uno hos
Nomine absorbes titulos beatae
Patriae, et quidquid locuplete fundit
Gloria cornu.
[Note: S. ios.]Vena virtutum es, mare Gratiarum,
Fons boni, nostrae genitrix salutis,
Et DEI MATER, sobolesque, amansque
Sponsa Tonantis.
[Note: B. V.]Tu PATER Verbi es; tibi Numen ipsum
Praebet auditum, sequiturque ductum.
Imperas? audit. prohibes? vetantem
Filius audit.
[Note: S. ios.]Naufragis Area es, preciosa [Reg: pretiosa] gemma
Pauperi, aegrotis medicina, Asylum
Es reo, erranti via, Marte pressis
Turris eburna.
[Note: B. V.]Tu praeis Arcae, tibi gemma lucet,
Tu viae ductor, placidusque Asyli
Praeses, et Custos vigil ac fidelis
Turris eburnae.
[Note: S. ios.]Tu basis recti es, speculum Angelorum,
Hortus occlusus, Salomonis aedes,
Foederis signum, Cynosura ponti,
Ianua caeli.
[Note: B. V.]Tu basim firmas, speculumque spectas,

Excubas Horto, solium tueris,
Foedus obfirmas, Cynosurae adhaeres,
ianuam honestas.
[Note: S. ios.]VIRGO, tu caelum es Deitate plenum,
Mille stellarum radiis amoenum,
Mille distillans pluviis, solumque
Numine replens.
[Note: B. V.]DIVE, tu caelum hoc agitas; tuos se
Volvit ad nutus. iubeas; quiete
Stabit immotum. iubeas; citatis
Cursibus ibit.
[Note: S. ios.]Tu Liber vitae es, Deitatis ara,
Numinis sedes, radiata Solis
Aula, Castellum bene roboratum,
Urbsque salutis.
[Note: B. V.]Tu Librum primus legis, et Sacerdos
Immolas arae, tibi Solis aula
Paret, et Castrum bene roboratum
Lege gubernas.
[Note: S. ios.]Scala Sanctorum es, veteris sigillum
Legis, ascensus Salomonis aureus
Purpura instratus, veniaeque vena, et
Vita bonorum.
[Note: B. V.]Tu Redemptoris vigil es Redemptor,
Tutor es Vitae, veniae canalis,
Legis exemplar, Sapientiaeque
Dive Magister.
[Note: S. ios.]Sed tuas laudes melius silebo.
Sepe laudamus gravius tacendo:
Quando verborum est minor apparatus,
Copia maior.
[Note: B. V.]Saepe laus magna est, siluisse laudes.

Quod vetor verbis, taciturnitate
Suppleo. Laus, quae eloquium fatigat,
Maxima laus est.

AD LUCILLUM TREBONIVM. ODE XXVIII.

IRam memento frangere. Sanguinis
Siti laborat; seque per arduas
Dum volvit obstantum [Reg: obstantium] ruinas,
Ipsa suam trahit ira cladem.
Mutat colorem frontis, amabiles
Vultus pyropos, lumina: funerat,
Collum retorquet, labra mordet,
Membra quatit, tumidumque pectus
Tundit lacertis, brachia disiicit,
Urit medullas, viscera toxicat,
Rumpitque venas, et tremoris
Supplicio populatur artus.
Si quem ferenti videris impetu
iactare flammas; aut hominem nega,
Aut crede stultum: nam furenti
Ira rapit malesana mentem.
Hinc caeca in urbes provolat; eruit
Stantem perenni marmore Colchidem.
Persasque turres, et Canopi
Regna gravi resupinat igne.
Quid hic venena, aut mutua funera
Fratrum recantem? quid male sontium

Exempla Thebarum, aut Draconis
Progeniem, segetemque Cadmi
Stantem sub aeris pondere Martii,
Imisque mixtum Manibus Ilion,
Versam Saguntum, pulveresque
Dardanios, cinerumque Romam
Nerone laeto contumulantium
Immane pondus! scilicet omnia
Involvit oestro, fluctibusque
Implacidis populatur ira.
Tu sceptra cordis, tu violentiae
Ne cede fasces pectoris integri;
Sed lege, constantique fraeno
Ipse tuae dominare menti.
Nam iura cordis si semel eripit,
Extinguit [Reg: Exstinguit] acrem iudicii diem,
Et nomen, et vitam, ac honores
Praecipitem trahit in ruinam.

AD PHILOSOPHOS ODE XXIX.

VOtis honorem venor, in ardua
Aptate cursus, non humili sedet
Terrae pavimento, nec uda
Pulcher honor residet sub umbra.
Salix aprici est littoris accola,
Quercus superbo in vertice frondium
Pandit iuventam, colliumque
Difficili viret in theatro.

Silex plateas obsidet; aequoris
Natura gemmas condidit alveo,
Fulvumque tellus sub profundis
Visceribus sepelivit aurum.
Labore constat quidquid amabile est:
Bello triumphus, metaque cursibus,
Lucta coronae, portus ira
Oceani, decimoque fluctu,
Non ante fossor Dalmata pallidis
Aurum cavernis eruet abditum,
Ligone quam multo abditum,
Pandat humum, gremiumque ferro
Altum recludat: Navita Bosphori,
Ditisve Erythrae tervidus institor,
Non ante piscatur pyropos,
Aut pelago trahit uniones;
Quam se profundo merserit aequore.
Multis emuntur pulchra laboribus.
Non dormientem Martis ambit
Laurus Amor, residemve frontem.
Si vos honoris tangit amor, manus
Aptate duris. Non residi venit
In rete dextrae, pertinaci
Pulcher honor capiendus arte.

AD THEOLOGIAE BACCALAVREOS. ODE XXX.

NOn vos rotatae stravit ahenea
Imago sortis, non minitantibus

Plumbum procellis insecutum,
Non tragico simulachra [Reg: simulacra] belli
Timenda vultu. Vidimus impetus
Rhamnusianos, vidimus horridum
Fulgur, pharetrarum, et calentes
Invidiae minitantis iras.
Sed mentis altae non humilis calor,
Furorque belli, non penetrabili
Virtute texit, ne prementis
Ferrea diluvies Tyrannae
Quassum tumultu contereret caput.
Quanti minacem funditis aemulam?
Quanti neces, et praevolantis
Atteritis simulachra [Reg: simulacra] lethi!
Vis eruditi filia consili
Formidolosis agmina praeliis
Instructa erret. Quid ruinam
Enceladus meditatus astris
Contra sonantem Palladis aegida,
Aut quid minaci centimanus Gigas
Pavendus ictu; quid protervo
Prophyrion valuit furore?
Vis consili expers mole ruit sua,
Sacrae maritam vim Sapientiae
Lacessit incassum procellae
Sarmaticae famulatus ensis:
Sic publicarum non bene pendula
Virtute rerum robora sistitis;
Dum collabantium tenetis
Consiliis, animisque lapsum.

AD R. D. JACOBUM ZVTTINIS. ODE XXXI.

QUa vitrearum Numina Doridum
Pronas aquosis obsequiis Deas,
Servamque flectit Amphitriten
Adriaci maris Imperatrix,
Desiderantis te populi fames
Avara poscit. nec patiens morae
Votis coronat: o tuorum
Primus honor, columenque gentis!
Quousque docto Pallas in otio
Vinctum tenebit? Sextus in Austria
Te censet annus, iamque maesto
Mille mihi numerantur anni.
Haec vis amoris; nescius est morae:
Quin mors amori quaelibet est mora.
Tandem catenatas, JACOBE,
Frange moras, patriisque rursum
Succede terris, lauta scientiae
Tuis daturus prandia gentibus.
Audin' voventes! ominamur,
Grande tuis epulum parabis.
Pasces opimae nectare gratiae
Aures famentum [Reg: famentium] , et munere consili.
Simulque defectis per aures
Restitues animis vigorem.

Ad Celsissimum S. R. I. Principem ac Dominum, Dominum JOANNEM WALCHARDUM PRINCIPEM AB AVERSPERG, etc. ODE XXXII. CONSOLATIO

ET magna Regum nomina funebri
Merguntur urna. Lethifer [Reg: Letifer] incubat
Tectis palatinis lacertus,
Et volucris taciturnus horae
Impellit alas. Huc diademata,
Huc sceptra vergunt, huc dominantium
Regum secures, quique lambit
Regificum latus ardor ostri.
Nec FERDINANDO cruda necessitas
Fati pepercit, saecula quamlibet
Videre digno, Nestorisque
Ad numeros numerare lustra.
Hinc maeror orbi; hinc dilacerantium
Flictus dolorum; quaeque tibi exedit
WAICHARDE tempestas medullas,
Atque animi violenta plaga.
Sed mitte caelo vulnera pectoris;
Et quem fateris Numinis ordinem
Nunc demum adora, ac destinantem

Fata manum reverere caeli.
Nutu Tonantis vivimus: illius
Nutu emigramus. Dextera, quae dedit
Vitam, resumit. Sive donet,
Sive adimat manus illa vitam,
Verenda semper: nec minus est patris.
Si vulneret, quam si foveat. Malum
Quod aestimamus, saepe pronus.
Ille bono meliore pensat.
At longiori praetereuntium
Circum dierum currere tempore
Virtus merebatur, nec ante
Funereo decus ungue carpi,
Quam se explicaret fructus hiantibus
Maturus astris? Sed satis aetheri
Maturus ille est, corrogatis
Qui meritis superavit annos,
Et longa vitae saecula florida
Aetate clausit. Nempe tumultuans
Sulcamus aequor, dissitumque
Quisque cupit tabulare pontum.
Nec unus omnes Cynthius excipit:
Hunc praeliantes dissidio Nothi
Austrique versant, et sinistrae
Vota animi remorantur aurae:
Illum rogatis portubus Aeolus
Secundus infert. nemo per aequoris
Diu fatigatus procellas
Ambiguo sua vela ponto
Errasse iactat. Gloria maior est,
Compendiosi temporis orbita
Stitisse arena, quam per annos

Ludibrium pelagi rotari.
Nec inde versis acta volatibus
Te sors relinquet. Tu superes tibi
WAICHARDE. Si totus fluentem
Praecipitet polus in ruinam,
Totusque motis sedibus in chaos
Dehiscat orbis, tu superes tibi,
Fons scilicet felicitatis,
Ipse tibi melioris author [Reg: auctor] ,
Faberque sortis, venaque euntium
Dives bonorum. Quin superest tibi
Et Imperator FERDINANDUS,
Ille tuae studiosus ultor,
Vindexque famae. Dum superes tibi,
Dum FERDINANDI in pectore consides,
Quaecumque te fortuna verset,
Fracta tuos cadet in triumphos.
Remitte magni pectoris ulcera,
Invicte PRINCEPS. Quae semel abdidit
Fortuna frontem, cum sequente
Sole iterum rediviva surget.

Ad Illustrissimum et Excellentissimum Dominum, D. BERNARDUM COMITEM a MARTINIZ, etc. ODE XXXIII.

BERNARDE, magnum nomen, et incliti
BERNARDE regni gloria, postero

Cantande Musarum labore,
Nunc humilem chelyn indiserti
Admitte vatis. iam mihi Moldavae
Ad littus hinnit Pegaus, et tuum
Suspensus ad nomen Camenas
In faciles iubet ire versus.
Hic prima cunas dicitur ad tuas
Lucina grandes pectoris impetus
Tulisse, fecundamque mentem
Palladiis animasse curis.
Nam quid quid alto pulchra scientia
Sinu recondit, divite copia
In te profudit; erudito
Quid quid habet gremio Minerva.
Te vena prompti nobilis ingeni,
Te fons amoeni limpidus eloqui,
Te Suada mater Gratiarum,
Te faciles comitantur aurei
Sirenes oris: te calor impulit
Inevolutas Socrati imagines
Veri, Stagyraeasque noctes
Ad rutilum iubar evocare
Purae diei. Tu penetralia
DEI subintras; nomina digeris
Nati, Patrisque, Spiritusque, et
Quidquid habet studiosus artis
Divinae Aquinas, vel sapentibus
Scotus tenebris Palladis obtegit.
Tu iura legum, civiumque
iura notas, facilique promis
Facundus ausu. Tu Tacitos refers,
Fastosque Livi, regnaque mutuis

Collisa bellis, et vetusta
Facta virum, seriemque Regum,
Et celsiorum stemmata Principum,
Ducumque stirpes sedulus explicas;
Ortusque, fatalesque casus
Nobilium enumeras virorum.
Te regiarum gloria mentium
Natura, honesti cincta cohortibus,
Omnisque virtutum Senatus
Concilio graviore stipat.
Te consonantum nobile nominum
Agmen coronat: rebus in arduis
Infracta mens, constansque pectus
Frons hilaris, ciliumque planum;
In ore risus, non superabile
In corde robur, nec minor Herculis
Virtute virtus, promptus ardor
Per tragicae ruere arma sortis:
Mens plena Conso, provida casuum
Fax imminentum [Reg: imminentium] , dignaque regias
Vices ministrare, et Bohemas
Imperio cohibere gentes.
Hinc FERDINANDUS, gloria Caesarum,
Prima Austriorum gratia Principum,
Per te Bohema sustineri
iura iubet, patriasque gaudet
Leges foveri. Hinc Velleris Aurei
Laborioso dives Iberia
Te vestit ornatu, et frequente
Irradiat tua colla gemma.
Phryxine dicam hoc vellus iasonis,
Et fabulosam Peliacae ratis

Dracone sopito rapinam, aut
Thessalici spolium laboris?
An quod cadentis constitit area
Immune roris (quod Gedeon stupet)
Cum tota circum castra guttis
Decidui immaduere roris?
Utrumque credas. Sic tibi iasonis
Innata virtus! Sic tibi Virginis
Amor medullas occupavit!
Illa tibi properavit auro
Sponsare collum: haec pectoris intimis
Sese medullis intulit: hanc pius
Parentem adoras, et frequente
Munificus veneraris ara.
Quo tendis audax Pegase, divitis
Narrare mentis vastam opulentiam,
Caeloque confines calores,
Et liquidae pietatis ignes?
Hic siste gressum. Sed tibi sit satis
BERNARDE, magni gloria languinis,
Nos multi velle, pauca posse,
Inque tua occubuisse laude.

Ad Illustrissimum et Excellentissimum D. IOANNEM FRANCISCVM TRAUTHSON, COMITEM IN FALCKENSTAIN, etc. ODE XXXIV.

SI sic statutum est, limina amabilis
Romae osculari; perge faventibus,

FRANCISCE, Divis, Adrianas
Scinde maris subeuntis undas,
Rixasque ponti, et dissociabili
Turbata vento marmora Nerei:
Scindente te pontum, quietos
Aequor agat famulare somnos;
Et contumaces Aeolus impetus
Tumultuoso carcere comprimat:
Tandemque Lauretana primum
Templa subi, reserata nato
Delubra Verbo, Hic hospita limina
Divinitati, et nobile foedere
Tectum maritali, et pudicum
Virgineae penetrale sedis
Verere pronus, votaque supplice
Suspende dextra. Nam tibi quae magis
Volupta pectus, vel natantem
Deliciae potuere mentem
Captare; quam si certa labantium
Tutela rerum, si taciti laris
Verenda maiestas vetustos
Te videat posuisse gentis
Fastus ad aras? Tum propior vago
Succede Tybri, qua gravioribus
Superbus undis septicollem
Alloquitur taciturnus urbem.
Hic prima sanctae basia cernuus
Defige portae; cordaque grandibus
Onusta votis ad verendas
Exonera pietatis aras.
Hic multa pro te; multaque filiis,
Magnaeque stirpi; plurima Caesari

Precatus Augusto, et Viennae, et
Austriaci generis triumphis,
Non ante fessum supplice poplitem
Attolle terra, quam tibi Numinis
Firmentur annutu benigno
Vota pio comitata fletu.
Tum gratiarum plenus ab ubere,
Plenus bonorum, divite copia
Quae Roma fundit, te secundis
Auspiciis iterum Viennae
Repone curis. Sic bona Numina
Facete venti! Sic bona sidera
Favete caeli! Sic Quirinam
Vise Deam, ut repetas Viennam.

Ad Eundem Illustrissimum et Excellentissimum D. COMITEM. ODE XXXV.

SUbsiste. Magni busta palatii
Cultaeque muros semirutos domus,
Vultu serenato, et relapsum
In cineres speculare tectum.
Quae forma rerum? quae facies laris
Eviscerati turbine flammeo?
Quae vis palatinum dolendo
Deposuit penetrale casu?
O sempiterni provida Numinis
Mens! o perennis regula casuum!

Tu magna prosternis repente, et
Strata iterum relevas, priori
Reddens vigori. Nil renuentibus
FRANCISCE Divis, nil valet igneae
Turbo procellae; nil feroce
Sors iaculum minitata nervo.
Quo fata mandant, huc tragicos agit
Fortuna casus. Hic, ubi flammea
Lares inundavit procella,
Et rapido cineravit igne.
Hic est volentis dextera Numinis:
Imo et faventis. Quod rapit, est suum,
Nobisque tantum commodavit.
Seu pluvios agat ille nimbos
Torrentis instar, seu magis ignium
Ardente mergat tecta volumine,
Est obsequendum. Feneramur,
Dum patimur, quod amicus ordo
iussit polorum. Debita reddimus,
Largo vicissim munere mergimur.
Parumque dum damus, novenus
Accumulat lucra nostra census.
DEUS, paterna quod dederat manu,
Tollit paterna. Nil ego lacrimis
Concedo iuris, nec probrosos
Per gemitus cruciabo mentem.
Haec est virorum gloria fortium,
Perferre casus, quos timidae pavent
Mentes, et in magnis ruinis
Intrepidum solidare pectus.

Ad Eundem Illustrissimum et Excellentissimum D. COMITEM. ODE XXXVI.

QUae spes spopondit, naufraga transtulit
Vita in sepulchrum. Sic male creduli
Mentem saginamus futuris,
Et mediis inimica votis
Spes Parca scindit. Quid variabilem
Fortunam amamus? Quid refluentium
Rotamur Euripo bonorum,
Speque avida meliora semper
Frustra voramus; dum regementibus
Sorbemur undis, et dubii meant
Per fata votorum maeandri,
Seque suis inimica votis
Vota inquietant? Vix bene labilem
Metimur horam, et saecula fingimus.
Praesentis ignari futurum
Per tabulas numeramus aevum.
Frustra. Statuta est meta cupidini,
Votisque nostris terminus. Ibimus.
Cum mors vocabit, cum movebit
Impatiens Rhadamantus urnam.
O quanta, magni stemmatis unica
Spes FERDINANDUS, sanguinis unicum
Decus, spopondit! Sed perivit
Spes propero liquefacta letho.

Illum, paternarum hospita sedium
Virtus, tenellum dicitur aureo
Strinxisse complexu, et medullis
Ingenuos religasse mores;
Finxisse frontem Solibus aemulam,
Binos pyropos sub ciliis, genas
Et lacte et ostro miscuisse,
Parva rosis miniasse labra;
Formasse totum corpus in arduas
Virtutis aedes; pectoris aream
Capacitati aptasse mentis,
Consilio caput ordinasse.
Maturiorem mox ubi grandior
Afflavit aetas, hunc decorum parens
Minerva suscepit, manuque
Per gemini iuga sacra Pindi
Ad Hippocrenen duxit, et entheis
Potavit undis, oraque gratiis
Perfudit, et blando fluentem
Eloquii dedit amne Suadam,
Mentique totum infudit Apollinem.
Illi vetusti saecula temporis,
Fastosque, moresque et cruenti
Nosse dedit fera bella Martis;
Provinciarum nomina, et Urbium
Situs, natantum [Reg: natantium] littora fluminum,
Silvasque, desertasque cautes.
Nobilium monumenta avorum,
Ortusque cerarum, et genus inclitum,
Et grandiorum stemmata Principum,
Casusque Regum, quos vorantis
Invidiae cineravit aestus.

Illi et severas addidit arduae
Curas Stagyrae, et iura Lycurgica
Descripta virga, et per fideles
iura Patrum revocata leges.
O spes inanes! votaque praecoci
Succisa fato! stemmatis incliti
Haec gemma rapta est, hic parentum
Flos cecidit, resoluta in auras
Haec spes abivit. Tu tamen abstine
FRANCISCE, luctu; quaque soles gravi
Virtute despectare sortem,
Cum tragicum citat in theatrum,
Hac pectus arma; et turbine spiritum
Excelsiorem surrige, Quae ferit
Manus Tonantis, blandietur.
Fit levior tolerando plaga.
Non omnis alti sanguinis alveo
Adempta spes est. Vivit adhuc super
ERNESTUS, et SIXTUS, parentum
Effigies, decorisque uterque
Haeres paterni. Vivit adhuc tener
IGNATIUS, vera effigies suae
Descripta Matris, et puellus
iam senium Patris aemulatur.
ivit paterni nominis ultimus
FRANCISCUS haeres. Quam tibi sustulit
Spem FERDINANDUS, hanc reponent
Bis geminus sine fraude natus.

AD LEONARDUM PONTICVM. ODE XXXVII. FRAGMENTVM STOICVM.

QUae possunt adimi, ne tua dixeris,
Verae divitiae pectoris occupant
Arcem. quod sonat extra,
Sortis ludibrium puta.
Si Fortuna favet, PONTICE, si grege
Multo balat ager, si tibi iugera
Ter millena metuntur,
Multisque horrea messibus
Stant exculta, seges si tibi pinguibus
Dives nutat agris; si Babylonii
Campi, aut Pontica silva
Vectigalia deferunt,
Fortunam metue. hoc saevit atrocius,
Quo mentes fatuas mollius allicit.
Dextra hac fata vocamus,
Quam protendimus ad levis
Fortunae precium [Reg: pretium] . Qui nihil accipit;
Nil, quod reddat, habet. Perdere multa vult,
Qui vult multa tenere,
Et numquam modico fatur
Immensis inhiat. Cui nimium favet,
Hunc Fortuna premit. Saeva repostulat,
Quod donavit amica.
Nil vis PONTICE perdere?

Gaude magnanima pauperie premi.
Si nil possideas, nil tibi detrahet
Livor sortis iniquae,
Nil tolli metues tibi.
Quod si pauca dedit sors; sine lacrimis
Reddes, quando volet. Non repetit, nisi
Quae concesserit. Illam
Blando, si fugiat, ioco
Audax insequere; at si faceat, cave
Complectare animo. Quidquid amaveris,
Perdes aegrius. Ergo
Ut perdas facile omnia,
Nil iuratus ama, nil iterum DEO
Consignare time. Si tibi largior
Fortunae affluat aura,
Instar divitis alvei
Transmitte ulterius. Si fueris tuus,
Numquam pauper eris. Quidquid abiverit,
In pectus subiturae
Virtuti faciet locum.

AD POETAS. ODE XXXVIII.

ET iam supremus vos labor evocat,
Invicta pubes. iam prope Phocidos
Tenetis amnes; iam fluenta
Pegasei laticis videtis,
Fontesque Cyrrhae. Quae super eminent,
Audete vates non revocabili

Calcare gressu terga montis,
Et geminum superare clivum.
Nec delicatum semita durior
Pedem retardet. Gloria non legit
Flores Hymetti; non inerte
Fama venit rapienda dextra.
Natura magnas difficili loco
Res collocavit: praemia in arduo
Stant fixa. Vilescit corona,
Quae modico studio paratur.
Naturam severi torva licentia
Neptuni, et irae prodigialium
Matres procellarum, gravique
Oceanus rabiosus Euro
Commendat. Aurae si pelago imperent
Etesiarum; si ioca misceat
Indormiens pontus, nec udis
Unda fremat furiata bellis,
Quaesitum honorem navita perdidit,
Parata bello laurea militem
Honestat; immunis laboris
Palma animi est nota vilioris.
Huc sacra pubes erige pectoris
Aestus decoros; quo via penduli
Scabrosa montis per labores
Pandit iter, riguosque vultu
Sudoris imbres elicit. Hac patet
Via ad coronas. Gloria semita
Venit dolorum: per labores
Laus emitur precium [Reg: pretium] que famae.

AD CAROLUM SEDIMUM. ODE XXXIX.

FOrtem vocabis CAROLE, non cui
Micant feroci e casside fulgura,
Aut fulmen e dextra, severae ex
Fronte minae, ex oculis sagittae;
Non cui minaces, vel clypei timor,
Vel dempta Marsis terga leonibus
Tegunt lacertos, vel Gelonae
Dant animos rabiemque lynces:
Sed cui serenum ridet ab aurea
Quiete pectus; cui moderatio
In fronte lucet, avem nec ira
Nec trepidus timor inquietat:
Quem nulla mentis seditio movet;
Qui semper idem est, seu popularium
Theatra laudum convalescant,
Sive probrum, solitum pavendae
Terrere scenam fronte, tragoediam
Fati elaboret. Ceu mare, dulcia
Caeli per undas depoluentis
Bella suum trahit in colorem:
Ceu tectus atra nube Diespiter,
Ridet procellam turbinis obviam,
Et mugientes crispi sulco
Igne polos, dubiaque pendent [(reading uncertain: reading uncertain)]
Caelum ruina. Pectoris editam
Arcem cruentis seditionibus
Fortuna tentabit, nec ultra

Indecores Dea fundet iras.
Non ille fatum, non rigidi minas
Fati pavebit; non inamabilis
Tormenta Fortunae, aut ruinam
In cineres pereuntis orbis.
Non ille, denso plebis in agmine
Amans videri, murmura civium
Plaususque deposcet, theatrum
Ipse sibi, sibi scena, et Actor,

AD PHILOSOPHOS. ODE XL.

IUrata Pallas desidis otii
Calcare regnum, et tollere languidae
Leges voluptatis, iuventam
In calidos animabat ausus:
Labore constant magna: perennium
Hic fons bonorum est, venaque gloriae,
Aurora famae, nominisque
Eximii preciosus [Reg: pretiosus] alveus.
Placet tiaras laureus aureo
Giro retortus? fulgura nominis?
Empta insecuturo nepoti
Nobilitas, memoresque cerae?
Hac ite, qua se porrigit arduo
In astra clivo semita gloriae.
Impendioso longa fama; et
Pulcher honor veniunt labore.
Non vana iussit. Mentibus illico
Iniecta vestris flamma per invium

Callem volandi, semitamque
Palladii superandi honoris,
Vestigia ursit. Scilicet improbo
Nihil labori est insuperabile
Illic stetistis, plurimorum
Quo studium nequit elevare
Mentis vigorem. Non tamen improba
Adhuc Voluptas agmine mollium
Stipata Amorum, non inertis
Desidiae cecidere fraudes;
Donec sagittas corripuit manu
Arcumque Pallas non superabilem,
iugoque de celso furores
Ipsa suos iaculata, dixit:
Quo me supina torpor, inertia
Umbrate vultum, in praelia suscitas?
Quo fronte mendaci Voluptas
Dedecorum mala nundinatrix
Primos iuventae protrahis impetus?
Non otiosum, non ego languidum
Bibi furorem, non columbae.
-Imbelli anima, tenuique milvi
Obarmor ira: quae simul edita,
Armata vidi brachia Gorgone,
Hastamque et audaces favillas
Per calidum radiare pectus.
At nunc et alti pectoris inclita
Cohorte cingor; quae simul arduos
Delibrat ictus, queis [Reg: quibus] cadatis
Non iterum reditura monstra.
Imbelle nomen! nata silentii
Heroas atris condere nubibus

Monstra, et volaturae sub astra
Remigium religare famae!
Abominando funere flammeam
Terrete Lethen; sola frementium
Flagella poenarum, et minaces
Eumenidum satiate taedas.
Sic fata; cornu librat, et ignea
Stragem sagitta destinat: impio
Haesere collo tela; monstra
Palladio cecidere ab ictu.
En sub profunda valle iacentium
Cadaver alto sanguine volvitur;
Pudetque conatus, pigramque
Mordet humum, saniemque ructat.
O si futuris bellua saeculis
Numquam revivat, nec gravioribus
Frangatur aetas prima curis!
Sique pari stimuletur igne
Ad literatae culmina Palladis!
Quot ad decoras tempora laureas
Matura fingent? quot reclinem
Consiliis animisque mundi
Casum vetabunt, collaque pendulis
Accommodabunt rebus, et Imperi
Minas cadentis, publicamque
Perniciem patriae vetabunt?

AD AELIUM GAMBARAM. ODE XLI.

HOstem crede tibi, qui te laudaverit AELI.
Eripiunt oculos,
Dum fucum faciunt laudes, et nocte serenum
Contumulant animum;
Ut quae laudantem mentiri novimus, illa
Non sine delicio
Credamus faciles. Illum quis dicat amicum,
Qui rapit ore diem,
Effossosque oculos densas condemnat ad umbras?
Ille mihi ferus est
Hostis, qui mulcet coram. Cum plurima laudet,
Plurima vituperat.
Imo nulla probat, reprobat sed plurima. Namque
Ipsa vicem opprobrii
Laus praesentis habet. Malim grave vulnus amantis
Cor mihi confodere,
Mollia quam figi assentantis basia. Sic se
Nobilitant vitia,
Quando laudantur. quin qui fallacibus addit
Oscula blanditiis,
Laudibus amplexus; laudes amplexibus, imo
Corde venena fovet,
Crudelemque necem per dulcia basia inhalat.
Vultus amicitiam
Dum simulat, plaga in pectus securius intrat,
Quoque placet, perimit.
Heu fuge crudeles, AELI, fuge frontis amicos,

Et variabilium
Laudum mercatum! mulcent, dum blandior afflat
Sors Zephyros; fugiunt,
Quando severa tonat: simulant servire, minantur;
Insidiasque struunt:
In verbis compti, non factis. Detrahe larvam;
Sub facili specie
Mentiti vultus hostile absconditur ulcus.
Heu. cave! dissiliet
Fenellae pomum, subitoque in pectora nervo
Spicula coniiciet.
Quod vultum oblectat. Melius tractabis Hyaenam,
Quae favet, ut noceat.
Laudant? fallaces Sirenum credito cantus:
Chromata dum geminant,
Seseque insinuant; tu non incautus Ulysses
Sollicita prohibe
Auditum cera, Sirenes nemo canentes
Audiit innocuus.

AD METELLUM BIDIUM. ODE XLII.

IUra pectoris veto
Fascesque mentis ponere, et se
Vel metu, vel anxiis
Vorare curis; aut timere
Quando se severior
Fortuna obarmat; aut tumere,
Quando se secundior

Sors exerit. Praecogitatus
Ictus ingruit minus
Timendus. Illum fata vitant.
Qui procul minantium
Notavit iras, et procellas
Occupavit ardua
Mente, et sui securos. Illos
Enecant pericula,
Quibus repentina ingruerunt.
Sic ubi dies mari
Urgente sese nocte mergit,
Nemo perditum diem
Nimis dolet; sed si axe summo
Pendulum, a meridie
Trahat repente in occidentem
hesperus; rigens pavor
Omnes tenebit. Nempe casus
Hoc acutius ferit,
Profundiusque vulnerat, quo
Cogitatus est minus:
Et hoc minus cor sauciat, quo
Cogitatus est magis.
Sic saeva quidquid sors proterva
Fronte comminabitur.
Ridebis, et vultu sereno
Stabis ad pericula,
Et fulminantem provocabis.
Praevidere terminum,
Ars est timoribus medendi.
At secundioribus
Si rideat favoribus sors,
Exitum vide. bona

Sors nulla longa est. mitiorem
Increpat severior.
Secunda dum flat, insecundam
Imminere cogites,
Sic nauta cum Tethys quiescit,
Dormiuntque Circii
Ventos futuros auguratur,
Vela nec mari explicat
Certus procellae. Inter securim
Regiamque purpuram.
Vix hora labitur. Per ipsos
Frontis aureae iocos
Sors cruda torquet arma. Lethum
Hic ubi calent ioci,
Nobis requirimus, parantque
Gaudium doloribus
Viam patentem. Si micante
Sortis aureo die
Diem inserenum cogitemus,
Rursus aereum diem
Si enubilandum cogitemus;
Nec timoribus fera
Mentem fatigabit, nec aureo
Sors amica lumine
Per blanda nos venena fallet.

ODE XLIII.

NEc nimis plebi studeo placere,
Nec nimis maeste fero displicere,
Nec favor prodest populi, sinistra
Nec nocet ira.
Cui placet virtus, stolidae placere
Non potest plebi. Levis haec Favoni
Improbis tantum male comparatur
Moribus aura.
Quae probat vulgus, reprobo; probo. quae
Improbat vulgus. Neque laude ducor
In pares mores; neque me probrosa
Scommata terrent.
Nec minor probro. neque laude maior
Dicar: et probrum tolerare doctus,
Spernere et plausum popularis aurae
Sedulus idem.
Saepe sub vulgi rubui cachinnis,
Saepe sub plausu silui: nec inde
Concidi oppressus, neque me superba
Mente levavi.
Vera laus non est, populi canentis
Voce vulgari, digitoque honesto
Plebis ostendi; meruisse laudem.
Maxima laus est.
Nec probrum semper populi est cachinnus.
Improbus ridet? probus esse possum;
Dum nihil perdo probitatis, ipsum
Laus mihi probrum est.

Improbet vulgus, probet; execretur.
Aestimet; prenset, premat; osculetur,
Mordeat: probrum est meruisse probrum.
Gloria laudem.
Esse quod par est, avidus requiro
Esse; non qualis videar, laboro.
Fortis, enervis potuit videri;
Pessimus, insons.
Suspici, externum est, populoque ludi.
Hoc meum est, verae studuisse laudi,
Aut probrum vulgi meruisse pravae
Nomine vitae.
Vilis est, qui se precio [Reg: pretio] loquacis
Aestimat plebis. Mihi magnus uni
Aere virtutis facili paratu
Esse laboro.

AD LAELIUM PETRONIUM. ODE XLIV.

PAucis vivere contigit;
Multis esse. Diu nemo tamen fuit.
Quae nunc ebria fructibus
Autumnat, rigidis terra Decembribus
Hybernabit [Reg: Hibernabit] . Euntium
Annorum seriem ne numeraveris,
Nec, quod fluxit. habes; neque
Tempus, quod veniet, dicere tu tuum
PETRONI poteris. Dies

Haec, quam vivis, abit: quae fluit horula,
iam partem rapuit tibi:
Dum partem celeras vivere in alteram,
Nolenti effugit altera.
Momentum ergo tuum est. Hoc quoque labitur;
Ni tu sedulus occupes.
Hoc est, Euboicum vivere pulverem?
Hoc est, saecula Nestoris
Metiri, modicum vivere punctulum?
At longaeva tamen potes
PETRONI Pylii vivere tempora,
Vive, ut non pereuntibus
Invadas meritis postera saecula,
Venturisque nepotibus
Te transmitte. Senex hic moritur satis,
Quem caelo nimium cito
Accessisse dolet civis; et aufugi
Anni cum properant, suo
Mercatur stabilem nomine gloriam.

AD CAIUM LULLUM. ODE XLV.

QUisquis Aegaei maris inquietos
Navigat fluctus, fragilive pinu
Adriam Typhis per iniqua tentat
Proelia venti:

Si repentino fluat imbre caelum,
Aut procellosos agat unda montes,
Nave damnata placidae precatur
Otia pacis.
Quisquis aut Medos pharetra lacessit,
Aut movet bello furiosa Thracum
Agmina, et forti renovat Gradivo
Proelia Achillis;
Otium tandem rogat; et solutus
Marte, tranquillas sine nube luces
Optat, et parvo sibi miles et Dux
Vivere tecto.
At nec ardentis precio [Reg: pretio] metalli
Otium vaenit, neque blandiori
Gangis allapsu, neque bracteati
Fluctibus Hermi.
Nulla vis auro est, ut iniquiores
Arceat mentis miserae tumultus,
Quaeque discurrunt preciosa [Reg: pretiosa] circum
Atria, curas.
Otium quivis sibi gignit ipse,
Qui potest parvo saturare avarum
Mentis ardorem, tenuique vitam
Ducere mensa.
Vivitur parvo bene. qui lupinis
Arcet exhausti stomachi latratus,
Quique non magnum tenui salino
Sigma coronat:
Huic leves somnos nec avarus aufert
Ambitus rerum, neque turpis auri
Pompa; nec mentem rotat inquieto
Turbine cura

Ergo quid vanis sequimur fugacem
Gloriam votis, spacio [Reg: spatio] que parvo
Magna metamur? fugit incitati
Impetus aevi;
Nec moram incertae tenuere casus
Labiles vitae. Bene vixit ille,
Quisquis aeternum sibi promerendo
Obligat aevum.
Quidve fallaci iaculamur arcu
Vota trans Indum? quid inane rerum
Improbo tantum licitamur aestu,
LULLE, fluentum?
Alba quae venit, fugit inter ipsas
Sors manus; et quam solido tenere
Ungue credebas, tenuisse pluma
Sero dolebis.
Sortis augmento placide fluentis
Se metus augent, liquidumque mentis
Gaudium exturbant, niveamque foedant
Vulnere pacem.
Cura Fortunam sequitur faventem.
Illa, quae vultu facili renidet,
Splendet in curas, tacitoque pectus
Implicat astu.
Laetus in praesens animo, futura
Mitte sectari. Nimium minante
Sorte torqueri, gravis inquieti est
Pectoris aestus.
Laeta sors ridet? cave blandiente
Occupet risu: cave flere, tristis
Sortis ad fletum, stabilemque firma
Pectoris arcem.

Laeta non faustis inimica miscet:
Deiicit summos, levat et iacentes.
Sic nihil tutum, nihil est ab omni
Parte beatum.
Tu tamen mentis stabili tenore
Hanc et hanc specta, et taciturnitate
Opprime urgentis, cohibe faventis
Munera, et arma.
Dives est; non cui Phrygiae laborant
Mille acus; non cui riget invidendum
Liminis marmor, Siculaeve flavent
Messis aristae.
Dives est, qui nil cupit: huic deesse
Nil potest. Illi male destinabit
Ira discrimen. miser esse nescit,
Qui nihil ambit.
Disce praesenti rigidum parare
Asperae, laetae, dubiaeque sorti
Pectus, ingenti tua fulminabis
Fata duello.

AD CHARIDEMVM. ODE XLVI.

VOta brevi loro flectas CHARIDEME. quando vota
Augentur, auges mentis et dolores.
Contenta est modico natura Quid eminente saxo
Ipsis maritos nubibus colossos
Accumulas, et ab obsequium Parios vocas labores?
Quid ampla terrae iugera aestuante

Pectore complexus, numquam tua vota concatenas
Potens tui ipse? Massico laborant
Dolia mille tibi, et tamen usque sitis: gemitque sigma
Sub erudito exercitu ciborum;
Dura fames tamen usque latrat: patet aula ducta vasto
Circum theatro, nec tamen sat ampla
Aede habitas: Indus servit tibi gemmeo natatu.
Urnaque Ganges aurea; at coactas
Inter divitias miser es. Tibi namque plura desunt,
Domoque plena pectus est inane.
Piscaris pelagus, terram effodis, aeremque lassas;
Quaecumque poscis, affluunt: nec inde
Vota famem possessa replent. Miser es, nec esse credis.
Natura pauca postulat. Modeste
Si vivas, opulentus eris. Nihil affluens avarum
Adimplet; at parum cui est, abundat
Contentus modico. Natura sitire et esurire
Fugit: sed an praeterfluentis undae,
An Laestrigonio sudet cyathus magis liquore,
An rapa mensam tenuis, an Lucrini
Praeda paret, curarum est ultima cura; nec remota
Vocat Venafri aut Phasidos tributa.
Consule naturam; numquam, CHARIDEME, pauperem te
Quereris; at si opinione vivas
Numquam dives eris: tenui satiatur illa mensa,
Haec inter orbis nundinas egena est,

AD ANNAEVM FERONIVM. ODE XLVII.

QUid Stagyra iuverit
Exhausta? vel quid Poecilen Zenonis,

Socratisve pulpita
Lassasse docta tusse, et abditarum
Uberem scientiam
Bibisse rerum? Si scias recursus
Siderum vagantium;
Quo Luna fonte cornuum recondat
Splendidam superbiam,
Vel quo sub antro siderum micantes
Filios puerpera
Gignat; dies qua luce se capillet;
Quo gradu Venus meet;
Quot astra caelum censeat; quot aether
Ditet influentiis
Subiecta terrae regna; quo procellae
Suscitentur Aeoli
Partu; quis Euripum stato tenore
Ducat, et resorbeat:
Si Numen ipsum noveris; tamen te
Nescias; scies nihil.
Hoc nos, scientes plurima, imperitos
Arguit scientiae,
Quod in reductum proprii theatrum
Pectoris sagacius
Numquam subimus. Quid serat, metatque
Proximus; quid ebibat
Petrilla, curiosius notamus
Quam cuique foeda sit
Turpisque mens, non quaerimus. FERONI haec
Maxima est scientia;
Intrare mentis ultimos recessus;
Fabulam prius sibi
Examinandam sistere in theatro

Mentis, antequam DEO
Libranda detur. Omnium recenset,
Et probat, vel improbat
Momenta iudex. Nemo displicere
Cum velit DEO, decet
Sic ordinare fabulam, ut probetur.

AD MEDARDUM LAEVINUM. ODE XLIII.

QUid pendant Arabum rura, quid horreis
Verratur Lybicis, quid Babylon metat,
Mitto quaerere. me nec
Vectigalia Persidis,
Nec Lydus satiat fluminis aureo
Decurrens strepitu. Phasidis alites,
Aut conchylia Baiis
Tu quaere in precium [Reg: pretium] famis:
Tu, quod terra colit, quod fluviis natat,
Quodque auras equitat. Scilicet ista sunt
Nutrimenta malorum,
Irritamina criminum.
Tu quod pampinea colligit e Chio
Bacchus, nectareos in cyathos voca:
Debellata recurret
Post tot lautitias sitis.
Ergo nil satis est? Tantaleam sitim
Frustra subter aquis effugientibus,
Illusamque fugaci
Pomo corrigimus famem?

Verum est, quod cecinit fabula. Lumina
Plus multo capiunt, quam stomachus. Sitis
Uno pellitur haustu,
Uno dura fames cibo:
Post haustum tamen et fervidior sitis,
Post escam redit et vividior fames.
Sic torquemur eodem,
Quo laute fruimur bono.
Sic votis capimur, carpimur et simul;
Sic flammas alimus nos, quibus urimur;
Et quae vulnera amamus,
Nobis pectora sauciant.
Unum est, quod satis est, Numen amabile.
Hoc desideriis omnibus ambio:
Solus, quo satiemur
Hic est; solus hic omnia est.

AD SEVERINVM LOLLIVM. ODE XLIX.

NOn semper Austris vapulat Adria,
Tempestuosis nec mare Caspium
Semper procellis incitatum
In dubias hiat usque valles.
Post efferatos in rabiem Notos
Crispabit undae terga Favonius,
Et temperato blandientes
Lina vehent Zephyri tepore.
Si saeva LOLLI te maris urgeat
Procella, vires pectoris excita:
Non semper irato ferocit

Hippotades Boreasque bello.
Sperare rebus prociduis decet
Finem malorum, principium boni.
Infesta sors semen bonorum est,
Prosperior soboles sinistrae est.
Quamvis soluta dissiliat ratis
Compage, quamvis torta voragine
Mergat Charybdis, Syrtibusque
In mediis ratis ingemiscat;
Spes firma velis suggeret Aeolos,
Undasque puppi: quod iuvet, invenit:
Dum cuncta deplorata credis,
E. medio natat illa fluctu.
Vulgi est; sinistra cum cadit alea
Votum; vel ira, vel lacrimis malo
Captare lenimen. nec ira,
Nec lacrimae medicamen addunt.
Labatur inter vulnera saucius
Miles; resumit robur, et ultima
Ira recrudescit, novoque
Castra petit violentus aestu.
Quaecumque mutet sors inamoenior,
Ostrum lacernis, sceptra ligonibus,
Fletuque plausus: at tenacem
Non poterit tibi spem necare.
Ne cede telis. est superabile
Malum, quod angit. Fulmine si semel
Nubes flagellat, num omnis ira
Fulminea quatit astra nubes?
Id, quod molestat, vulneris est metus.
Non vulnus ipsum: at saepe periculo
Formido maior delicatos.

Ante malum gravius fatigat.
Sic dum procellas volvit in aequore
Navi minaces Circius, et polo
Insultat undis, obruendam
Mente times trepida carinam.
At dum propinquat, subiicit arduos
Navi tumores, et famulo levat
In alta dorso; et quam timebas,
Illa rati famulatur unda.
O passe LOLLI plurima; non subit
Transisse casus saepius? tamen
Deprensa navis iam parato
Eminuit tumulo superstes.
At si feroci sors tamen impetu,
Quod liberalis contulit, auferat
Avara rursum, fluctibusque
Mergat opes, niveumque nomen:
Rebus superstes spes morientibus
Numquam fatiscat. Scilicet omnia
Fortuna cum tollit, superstes
Cuncta potest reparare virtus.

AD CELSUM. ODE L.

QUo furor impellit? quo nos vesania CELSE
Praecipitat? miserisque negatam
Sollicitamus opem fallaces sortis ad aras?
Saeva tempestate rotamur
Fluctibus abrepta, scopulisque allidimur; et nos

In placido portu esse putamus.
Volvimur incerti curarum turbine; nosque
Tranquilla gaudere quiete
Credimus. atque ipsis blandimur fluctibus. Undis
Fidimus, et per mille labores
Funera mercamur, damnati ad funera pridem.
An tantum sors improba possit,
Fingat ut arbitrio mea fata, vicesque gubernet:
Et permisceat infima summis?
Scilicet illa ducum tectis dominatur, et alto
Sceptra sibi fastu arrogat aulae.
Illum sidereis imponit turribus, istum
Eiectum Sub Tartara damnat.
Hunc premit, hunc effert: hunc portat, proterit illum:
Hunc ignotum laudis amore
Delinit; aeternis animi hunc angoribus urget.
Quemlibet aut gravat, aut levat, et se
Vel vultu matrem, vel se exhibet ipsa tyrannam.
Si quem lumine forte secundo
Viderit, ingentes afflat sub pectora curas,
Tortoremque sui facit ipsum.
Dum vigilant stellae, vigilat, si forte corona
Incubet, aut latus ambiat ostrum.
Dum caelum Phoebus redivivo illuminat igne;
Quot radiis, totidem ignibus ipse
Uritur, et nondum frontem diadema coronat,
Et nondum lateri affluit ostrum.
Sic dum sollicitis captatur purpura votis,
Se quaerentem purpura ludit.
Dumque moras nectit, mors instat; et ante ruborem

Muricis, urget funeris atror.
Siccine servitiis aulae iuravimus? ergo
Libertatem perdimus aureo
Vincti colla iugo? satis est: disrumpe catenas
Mecum CELSE: et pectore Numen
Indue: liberior caeli nos provocat aura,
Ut tibi tu vivas, ego vivam
Ipse mihi. Vixi: sed non mihi: tu quoque CELSE
Non tibi. Viximus hactenus aulae,
Et precium [Reg: pretium] toties licitati vile laborum
Perdidimus pulchrae lucra vitae.
Nunc melior fluit aura: veni: illa pace fruemur
Quam nobis fundabimus ipsi

AD LUCIUM DYMUM. ODE LI.

FRustra nos Scythicae Phasidis arduas
Vestigamus aves, et legimus procul
Aut conchylia Baiis,
Aut convivia saltibus
Marsis? Quidquid habet pontus, et aetheris
Et terrae gremium, et flumina, et aequora
Nutrimenta malorum
Sunt, non laetitiae seges,
Non mentis saties. Quid iuvat aureum
Pactoli obsequium? quid iuvat ambulans
Per vestibula Erythra, aut
Hermus per laquearia?
Quid nos vota iuvant Maeonii Ducis,

Ut quidquid cupidae contigerint manus,
Venas induat auri;
Concham formet in auream
se vitri cyathus, duret in auream
Se Bacchus glaciem, sigmataque aureo
Obsignata rigore
Intractabile Tantalo
Fomentum [Reg: Fomentium] exhibeant: si stomacho famem
Numquam submoveas, si sitis ignibus
Urat viscera maior,
Ne sese exsatiet calor
Depascens animam? Si tibi vel Thetis
Impendat famulas prompta cupedias
Aer obsequiosa in
Mensas alite defluat:
Vel Crete cyathum nectare repleat,
Et permixta epulis Massica ferveant:
Vel se sponte superbis
Aurum postibus illinat,
Et per Mydonii parietis ambitum
Servus gemmifluo Lydus inambulet
Amne, et tecta adamantum
Claris ignibus ardeant;
Numquam non sities plura. Cupidinem
Incendes magis his; non perimes, DYME.
Hoc plus aestuat ignis,
Quo plus Palladis aggeris;
Dum mentem cruciat, quidquid abest, Miser,
Adsint plura licet, semper eris DYME;
Et torquebere eodem
Per fastidia, quo te
Faustum credideras. Altius, altius

Tollenda est animi penna, perennium
Qua se castra bonorum
Pandunt, et rigua poli
Manant ambrosia. Hic terminus exili,
Hic finis scelerum figitur aureis
Stellarum ignibus; hic se
Veri luminis ambitus,
Et solum satians copia gloriae!
Et mores nivei, et candida saecula
Numquam deficientis
Se volvunt opulentiae.
Huc sese ambitio, non satiabilis
Humanis, referat. Quod tibi sit satis,
Unus conferet is, qui
Cunctis est satis, et sibi.

ODE LII.

ODi tumentis pergama Mempheos,
Et mille avitae gentis imagines,
Gazas Phraatae, aurum Phalanti,
Regna Mydae, soliumque Craesi,
Ultro canendi pauperiem arbitram,
Magistram habendi pauperiem sequar
iuratus, et pronam indigendi
Consilio sinuabo mentem.
Non, si magistro sollicitudinum
Auro carebo, fata superstitem
Famae negabunt, immemorque
Posteritas mea facta condet.
Quin, nota Divis pauperies coli,

Iniuriosis nubibus eximet,
Et gloriosum trita quondam
Regna super statuet triumphum.
Valete iam nunc Mempheos atria,
Potentiorum iura penatium
Valete; congestoque in auro
Assyriae Tyriaeque merces
Valete. Dives paupere sub DEO
Nec esse possum, nec volo, Plurima
Si mi negentur, non egebo:
Nempe dabunt meliora Divi

ODE LIII.

CUstos pectoris integri,
Intactaeque nivis pervigil arbiter,
Curas connubialium
Legum, vestibulo pectoris arceo,
Ex quo non violabili
Nodo castus Amor me sibi vendicat.
Non me seditionibus
Vertet caecus amor; quamlibet aereos
Expugnaverit Hectoras,
Heroosque animos, sive Agamemnonis;
Seu victoris Achillei
iuri subdiderit Cypridis, et face
Regum corda cremaverit.
Nimirum (faveant sic mihi Caelites)
Forti fortior Hercule,
Et durabilior Neritio Duce,
Nec poma Hesperidum legam,

Nec cordis tribuam iura canentium
Sirenum modulis. Procul,
Quidquid Cyprin olet, quidquid amabili
Gustu irritat ineptias;
Quidquid membra fovet; collis Hymettii
Irritamina narium,
Merces Assyriae; mollia vellera
Serum, copia Caecubi,
Et mensa Antonii, mensa Halyatticis
Emollita cupediis.
Et mollis iuvenum turba, licentiae
Venatrix, socii leves,
Ferventesque ioci, ac desidis otium
Horae. iam mihi servient
Mordendo rigidi tergori aculei,
Horrensque asperioribus
Setis excubitor pectoris integri
Thorax, suppositus lapis
Lassato capiti, durities thori,
Et somnus brevis, et labor
Longus, nec gravibus mensa paratibus
Umquam plausibilis; licet
Faux ieiuna gemat. Sic ego victima-
-Impuri tela Cupidinis
Non tingam, et Paphiam fallere providus
Evitabo ferociam.
O praeses nivei candida pectoris,
Sancti foederis arbitra,
Florentisque animi gratia, Castitas,
Me clausum procus abditas
In tecti latebras suscipe servulum.
Hic Virgo, hic, ubi liliis

Candent templa tuis, hostia procidam.
Hic quidquid superest mei,
Et casti spolium corporis immolo.

ODE LIV.

IN contumaci pectore legibus
IGNATIANIS nitimur obsequi,
Pronumque curvare imperanti
Arbitrium, famulamque mentem.
Seu nos tepentes sanguine Memnonas,
Seu Bosphoranae Syrtis inhospita
Subire mandet, barbarumque
Iaponici penetrale mundi:
Periculosae per freta Tethyos
Parere virtus prompta sub Indicis
Astris gementes, et repostas
Memnonidum penetrabit oras.
Non fulminantis torva licentia
Terrebit orbis, non vagus aequore
Terror procellarum, aut tyrannis
Hesperiae superabit undae.
Quin arrogata morte adamantini
Superbientes ingenii placet.
Fregisse vires, et protervos
Arbitrii posuisse fasces.
Insultet udis Adria montibus,
Furorve Eous, vel mare Thracium,
Omnemque ventorum duella
Oceanum lacerent procellis:
LOIOLA mandas? dissociabilem

Calcabo pontum, et seditionibus
Commissus undae, ad littus Indi
In fragili tabula enatabo.
Nil est volenti difficile, arduum
Nil est amanti. Plus nimio cadit,
Qui plus sibi fidit, suisque
Consiliis nimium laborat.
Parere iussis; libera et arbitri
Consulta dictis alterius dare,
Hoc est decennali solutum
Cura animum sapienter altae
Aptare paci. Subdere pronius
sese imperantum legibus; arduum est
Regnum pacisci cordis, atque
Sceptra suae retinere mentis.
Hac arte servam pectoris indolem
IGNATIANIS legibus opprimam:
Hac arte, quondam prostituta
Regna meae reparabo mentis.

AD MARCUM LENNUM. ODE IV.

ESt aliquid, veteri deduci a sanguine MARCE,
Statuasque mille postibus
Fumosas numerare Patrum, censuque superbo
Avos videre nobiles.
Est aliquid, defixa Cedris spectare trophaea,
Victoriasque Stemmatis,
Bellaque non humili Mavortis gesta furore,
Capitoliique Laureas.

Sed nihil est sanguis, Patrum nihil ordine longam
Propaginem deducere,
Fixa trophaea nihil, nihil est victoria Martis,
Et mille frontis laureae:
Nupta simul nisi Diva ornet Sapientia stemma,
Et Martiali laureae
Palladius iungatur honor. Quam stemma decorum est,
Tam turpis ignorantia est.
Stemma dies est, foeda ignorantia nubes;
Quod pingit ille, haec inficit.
Est corpus sanguis, Sapientia spiritus. istum
Si dempseris, Cadaver est.
Nobilis est arbor sanguis; Sapientia fructus:
Hunc tolle, et arbor truncus est.
Est sanguis caelum, caelo Sapientia Sol est:
Sine Sole nox est horrida.
Est sanguis Paestum, Paesto Sapientia flos est:
Sine flore Paestum est vastitas.
Est sanguis regnum, regno est Sapientia Princeps:
Si desit hic, confusio est.
MARCE, diem tibi stemma dedit; Sapientia nubes
Absumpsit ignorantiae.
Sanguine corpus habes; animam Sapientia donat;
Es arbor, at cum fructibus:
Es caelum cum Sole suo, cum floribus hortus;
Regnumque, sed cum Principe.
Quidquid habet Stoa, quidquid habet grandaeva Stagyra,
Vel porticus, vel Poecile;
Quidquid habent latices Heliconis, quidquid Apollo,
Et ore Suada melleo,
Libraque iustitiae, legumque perita palaestra,
Regina quidquid condidit

Theiologia sinu. Verbo, Sapientia MARCE es;
Natalium splendoribus
Palladios addis: qui te videt, hic videt omnis
Sapientiae compendium.

AD FERDINANDUM III. ROM. IMPERATOREM. ODE LVI.

MItis dextera Caesarem,
Innubisque animi candor, et aureae
Frontis pulchra serenitas
Commendat populis. Qui nimium manu
Saeva per iugulos furit,
Non vult regna diu flectere. Non bene
Clavus ducitur Imperi
Funestante manu. funera civium
Non servant patriam bene.
Qui vis sceptra diu flectere; sic rege
Ut te civis amet. Duae
Leges officii sunt; amor, et timor.
Sed primas amor obtinet,
Postremasque timor. Sic bene temperas
FERNANDE Imperium. Sibi
Debet, qui periit. Vivere, CAESARE
Te, quivis potuit, suis
Probris si potuit ponere limitem.
Sensit condita Daedalo,
Quae se sidereis ambitiosior
Immiscet Capitoliis,

Humanis oculis pulchrior aspici;
Sed quae debita fulmini
Martis, debuerat victima sanguinem
Effudisse, Ratis-bona
Innubes animos, candida pectora
Vernae numine Chloridos,
Et mitis Zephyri nube calentia.
Sensit pulchra Moguntia,
Senserunt timidi Wormatiae lares,
Totumque Imperium manum
Clementem coluit. Si tibi Martia
Desaevire licentia-
-Arrisisset, poteras strata cadavera
Calcare, et tumidas dare
Urbes in cinerem: sed placuit magis
Fraenum ponere acinaci,
Vectricemque manum sanguinis insciam
Miscere officio patris,
Et mutare piis praelia risibus.
Hoc est elogium, DEI
Affine elogiis, promeritos mori
Conservare potentia,
Nec quantum valet in funera civium,
Tantum velle; Favonios
Acris composita nube supercili
Indulgere suis; manum
Arcere a gladii fulmine; publica
Ni res fulmina postulet.
Irasci levis est pectoris. Indoles
Raro magnanimae furunt.
Sic FERNANDE tuis civibus imperas,
Ut flectas animos simul.

Hoc sceptrum titulo Caesareum aestimas
Quod prodesse tuis queas;
Non quod per iugulos ducere acinacem.
Vis regnare beatius?
Clementis titulum Caesaris obtine.

AD HENRICUM SERENUM. ODE LVII.

SERENE, avaram temporis applica
Mentem futuris: nec tamen otio
Praesentis aetatis tributum
In medio Zephyri iocantis
Absume lusu. Temporis aestima
Fugam volantis. Non reparabile est,
Quod evolutum est: quod futurum,
Est dubium: breve nunc meantis
Est fluxus horae. Iam incipe vivere
Tibi, Priusquam vivere desinas.
Quid hactenus vixisse prodest,
Vita prior fugitiva nullo
Si fructu abivit? Saepe quidem diu
Vixisse multis contigit, at parum
Vixere. Nimirum nec anni,
Nec capitis nivei senectus
Diuturna vitae tempora comprobant.
Honesta res est vivere. Quilibet
Vixisse tantum iudicatur
Quantum operum meritique fecit.
SERENE cura vivere, dum potes;

Quaestumque cense singula labilis
Momenta vitae. Sera vita est
Crastina; vive hodie SERENE.

Ad Sacri Romani Imperii PRINCIPES. ODE LVIII.

QUid indecoro pulvere sordida
Arista Martis ferrea saecula
Mundo recudit? quid cruoris
Diluvium minitatur orbi?
Quid umbo, Caeli Solibus aemulus,
Laevesque clamant funera cassides?
Quid aere bella, et bella ferro,
Bella manu meditatur orbis?
Formidolosi frangite tympana
Tubasque Martis, grando volantium
Exul [Reg: Exsul] sagittarum quietas
Restituat sine nube luces.
Exulceratum sistite, PRINCIPES,
A caede ferrum; parcite civium,
Et liberorum, coniugamque
Funeribus viduare regna.
Pax laureatis vecta curulibus
Charistiorum tempora ritibus
Dicata duxit, et quietem
Austriacae cecinere alaudae.
Pax, io! pax est. Ter resonabilis
Respondet Echo; ter capita alpium

Pacem reclamant, terque pacem
Austriacae recinunt alaudae.

AD IESUM CRUCIFIXUM. ODE LIX.

VRor vulnere Numinis,
Uror sanguineis pectoris amnibus,
Et plagis laceri DEI,
Et per caesa vagis membra cruoribus.
O crudae facies trabis!
O fontis rosei vena! et amabiles
Dulcis sanguinis alvei!
Cur me sepositum fixa tenacius
Mentis vincula detinent
Carnis mancipium? nec licitum DEO est
Configi? Pudet, heu! pudet
Mergi deliciis, dum tibi tempora
Circum dilaniantibus
Punguntur stimulis. Sic ego conscius
Delicti, toties rosas
Dum decerpo, tuae CHRISTE tyrannica
Fronti spina relinquitur.
Sic per delicias dum ruo noxiae
Libertatis amantior,
Tu vinctus rigida figeris arbore
IESU, et supplicium meae
Suffers innocuus grande licentiae.
Nullum, CHRISTE, tibi vacat
Membrum supplicio. Sic mea crimina

Pensas criminis innocens.
Et necdum scelerum carbasa contraho,
Quae me per scopulos agunt,
involvuntque animam mille periculis?
Necdum pro pudor) ultimam
Metam criminibus constituo meis
Infelix scelerum institor?
Accedo toties, et toties tuam
iuratus teneo crucem:
Sed rursus veterem repeto [(transcriber); sic: reppeto] semitam
Semper foedifragus DEO.
Nec me CHRISTE tamen reiicis: arbore
Palmas in rigida explicas
Amplexuque paras stringere perfidum.
Tende utramque manum DEUS,
Ut praedam capias, quae toties fugit,
Monstrum, quod capias, ferum
Nullum usquam magis est: si merear tamen
Dextra non nocua capi,
Pectus tot scelerum qui gero conscium.
En rursus venio. Hic reus
Imploro veniam. hic ad erucis arboren.
Hic fastus veteris tumor,
Hic mentis iaceat prava licentia,
Infelixque superbia,
Carnis deliciae, telaque Cypridos,
Argentique sitis. DEI
Me nullus rigida avellet ab arbore.

ODE LX.

VAlete Musae. iam mihi dissona,
Non sic, ut olim, barbitus obstrepit;
Lyraeque, confractaeque buxi
Non solitis modulis loquuntur.
Hic sponte frango, quod reliquum est lyrae,
iuratus hostis fontium, et entheae
Contemptor undae, quam Camenis
Ad numeros Pataraeus odae
Phoebus propinat. Nolo, mihi caput
Laurus, coronet: nolo, perambulent
Frontem virores; nolo, mentem
Corripiat furor entheatus.
iam sat Thaliae, iam sat Apollini
Aetatis actum est. Quid mihi pauperes
Musae rependetis, labori
Quod iuvenis malesanus annos
Vestro dicarim? Diximus Adriae
Ad littus undae, qua remeabili
Pulsata Tergeste procella
Surgit obex [Reg: obiex] clypeusque ponto
IUSTUM peremptum diximus ad gravis
Musae cothurnos: inde TREBELLIUM
Togaque defunctum, sagoque
Zagrabiae dedimus theatro.
Post fata MARI, et collachrymabilis [Reg: collacrimabilis]
Sors ANDRONICI, et praelia TILLII,
Et victa MAGDEBURGUM, et ignes
Et cineres pereuntis urbis;

FELICIANUS, quique comes fuit
Victoriarum PRIMUS, in area
Visus Labaco est. Tuque sceptro
Austriacis dominata terris
VIENNA Princeps, XAVERIUM meae
Partum Camenae, tu THEODOSII
Crudele POMUM; tu immerentis
Naufragium lacrimata SOSAE es.
Quin Austriorum lumina Principum
Subire iussus, grande BETHULIAE
Fixi trophaeum, cum paventem
Suecus agrum, timidumque ferro
Turbaret Istrum. Favit amabilis
Thalia, quando Saxone CAROLUM
MAGNUM triumphato videndum
Caesareis oculis paravi;
Cum FERDINANDUS filius, altera
Spes gentis orbis gloria, dexteram
Bohemiae sceptro, comamque
Pannoniae sociasset auro.
Exinde Phryso IASONA vellere
Superbientem, praecipiti datum
Vena laborantis diei
Magne tibi LEOPOLDE fudi,
Cum fulciendae machina Belgiae, et
Gallis futurus terror ab Austria
Accitus ingentes parares
Magnanimo superare nisu
Calles viarum. Nec mihi defuit
Apollo dexter, cum bona nuncia
Venere pacis Osnabrugae
Tunc facili mihi Musa chorda

Lusit JOSEPHUM fratribus additum,
Quamvis teneret me gravioribus
iam tunc Magistri cogitatis
Angelici labor implicatum.
Tunc et THEANDRI connubium, et PSYCHES
Cantavi amores; tunc THEODOSII
Magni triumphos suscitavi
In tragicos numeros, Camena
Non insecunda; cum diademate
Septemviralis Concilii I atrum
Nutu coronatus, paterni
Tecta soli, triplicemque Caesar
Subiret arcum, gratia, et Austriae
Cor, FERDINANDUS. Sed breve gaudium
Turbavit Orchestrae, et theatrum
Mors celeri nece FERDINANDI
Obnubilavit. Frangite barbita,
Chelesque Musae; frangite pectines.
Pudet theatri, quando acerbos
Funeribus malesana ludit
Mors in dolores. Rumpite tinnulas
Chordas Camenae. Quid mihi reddidit
Mercedis Orchestrae paratus?
Quid toties adamata scena?
Hoc nempe, cuius paeniteat diu,
Quin fessa tandem corda molestiis,
Clamoribus, rixisque scenae,
Et strepitu puerorum inani
Ad alta tollo? iam Sapientia
Severior me detinet. abiice
O Musa plectrum; nec resume,
Saepe licet prece flagiteris.